2 Policja 997 Straż pożarna 998 Pogotowie ratunkowe 112 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Oddział Wielkopolski-Leszno ul. Kurpińskiego 6, 64-100 Leszno tel. 65 528 81 00 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Oddział Lubuski-Wschowa Kazimierza Wielkiego 6 67-400 Wschowa tel. 65 540 79 54 www.arimr.gov.pl Wielkopolska Izba Rolnicza BP Leszno Jana Pawła II 23 pok. 307, 64-100 Leszno tel. 65 529 55 23 www.wir.org.pl Wielkopolska Izba Rolnicza ul. Golęcińska 9, 60-626 Poznań tel. 61 847 84 80, fax 61 842 04 52 e-mail: sekretariat@wir.org.pl
INFORMACJE, WAŻNE ADRESY
Centrala Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ul. Poleczki 33, 02 - 822 Warszawa Fax: 22 318 53 30 e-mail: info@arimr.gov.pl
Wydawca: Agencja Reklamowa I-ART Katarzyna Primel ul. Szkolna 1 64-100 Leszno www.rolniczy.pro
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu ul. Sieradzka 29, 60-163 Poznań tel.: 61 868 52 72, 61 863 04 11 faks: 61 868 56 60 e-mail: wodr@wodr.poznan.pl
Ośrodki doradztwa rolniczego Rejonowy – WOLSZTYN ul. Żeromskiego 16 64-200 Wolsztyn tel. 68 384 24 58 fax: 68 384 24 58
Ośrodki doradztwa rolniczego Wojewódzki/Oddz. – LESZNO ul. Niepodległości 72, 64-100 Leszno tel. 65 520 00 40, 65 520 72 89, fax: 65 526 25 50
Agencja Nieruchomości Rolnych. Oddział Terenowy Poznań. Przedstawicielstwo, Leszno Pl. Kościuszki 4, 64-100 Leszno tel. 65 529 58 94
Ośrodki doradztwa rolniczego Rejonowy – KOŚCIAN ul. Młyńska 15, 64-000 Kościan tel. 65 512 19 36, fax: 65 512 19 36 Ośrodki doradztwa rolniczego Rejonowy – GOSTYŃ ul. Nad Kanią 136, 63-800 Gostyń tel. 65 572 08 66, fax: 65 572 08 66 Ośrodki doradztwa rolniczego Rejonowy – BOJANOWO Gołaszyn 60, 63-940 Bojanowo tel. 65 545 64 63, fax: 65 545 64 63
Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Poznaniu 61-701 Poznań, ul. A. Fredry 12 tel. 61 856 06 01 (sekretariat) fax 61 851 50 92 e-mail: poznan@anr.gov.pl Agencja Nieruchomości Rolnych 00-189 Warszawa, ul. Inflancka 4 tel. 22 452 54 00, fax 22 452 55 91 e-mail: anr@anr.gov.pl
Biuro: tel. 513-193-111 biuro@i-art.pl
Rysunki: Aleksandra Bogacz
Ogłoszenia: Lidia Hanuszek tel. 538-345-403, info@i-art.pl
Druk: Polska Press Sp. z o.o., Oddział Poligrafia, Drukarnia w Sosnowcu
HURTOWNIA OGRODNICZA, MOTORYZACJA, OCHRONA ROŚLIN
3
4
Rolniku, zadbaj podczas żniw o bezpieczeństwo!
MASZYNY I URZĄDZENIA ROLNICZE
Właśnie rozpoczął się sezon prac polowych, a rolnicy zaczęli kosić zboża. Podczas robót dochodzi do wielu wypadków, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo zarówno w polu jak i w zagrodzie. Policja czy Państwowa Inspekcja Pracy to instytucje których zadaniem jest dbanie o bezpieczeństwo m. in. podczas żniw. Oczywiście każda z nich, robi to w innym zakresie. Informując co zrobić, aby wykonywana praca była bezpieczna? Dotyczy to zwłaszcza prac sezonowych np. w rolnictwie. Dlatego z dużą starannością należy zaplanować prace żniwne. Tak, aby ich wykonywanie nie groziło wypadkiem czy utratą życia. Państwowa Inspekcja Pracy zwraca uwagę na staranność w przygotowaniu kombajnów i innych maszyn używanych do prac żniwnych. Ich dobry stan techniczny pozwoli uniknąć naprawy na polu. Jednocześnie należy pamiętać, aby wyposażyć maszyny w osłony przekładni napędowych i innych części ruchomych. Kontakt z nimi może grozić kalectwem lub utratą życia. Aby żniwa były bezpieczne, przed uruchomieniem kombajnu czy ciągnika rolniczego, należy poprzedzić czynność sygnałem dźwiękowym. A wcześniej upewnić się czy w sąsiedztwie pracującej maszyny nie przebywają osoby nieuprawnione, np. bawiące się dzieci! W komunikatach zwracających uwagę na bezpieczeństwo podczas prac żniwnych czytamy, że należy sprawdź stan hamulców, sprzęgła, układu kierowniczego maszyn rolniczych i prawidłowe połączenie pojazdów ciągnących z przyczepami. Z kolei Policja informuje, że przed przystąpieniem do prac polowych należy sprawdzić termin ważności obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdów rolniczych poruszających się po drogach publicznych.
Szczególnie ważną kwestią podczas żniw, jest bezpieczeństwo rolników i ich rodzin uczestniczących w pracach polowych. Dlatego kategorycznie należy zabronić dzieciom obsługi ciągników i maszyn rolniczych! Rolnicy nie powinni prosić dzieci o pomoc przy pracach ze szkodliwymi substancjami chemicznymi – takimi jak pestycydy, nawozy, paliwa, rozpuszczalniki, smary, lub smoły. Zalecanym rozwiązaniem jest zapewnienie dzieciom opieki dorosłych w domu, tak aby nie towarzyszyły rodzicom w pracy na polu. A samemu zaopatrzyć się w napoje chłodzące i nakrycia głowy. Pamiętajmy, że szczególnej ochronie podlegają dzieci i młodzież do lat piętnastu. Gdy ich pomoc jest niezbędna w gospodarstwie, to tylko przy takich pracach, które mogą wykonać ze względu na swoje warunki fizyczne i psychiczne. Niedopuszczalne jest uruchamianie i obsługa ciągników, kombajnów, lub innych maszyn rolniczych. Zaleca się, aby dzieci przebywały w odległości co najmniej 20 m od pracującej maszyn. Dzieci nie powinny również pracować na wysokości, np. przy załadunku i rozładunku słomy. Przed przystąpieniem do robót, należy przypomnieć o niebezpieczeństwach związanych na przykład z zabawą w pobliżu pola, na którym pracują maszyny. Pamiętajmy – najczęstszą przyczyną wypadków dzieci w gospodarstwach rolnych jest nie tylko nieostrożność dziecka, ale i lekkomyślność rodziców. Bez dwóch zdań, okres żniwny, to czas ciężkiej pracy. Najczęściej od świtu do zmierzchu. A zaplanowanych robót nie można odłożyć do…sprzyjającej pogody podczas zbiorów. Od wielu lat, w okresie wakacji notuje się wzrost liczby wypadków w gospodarstwach rolnych i podczas prac polowych. Pośpiech, nieuwaga, zmęczenie, ale też niewiedza i lekkomyślność – to najczęstsze przyczyny tragedii. Dlatego tylko od rolników zależy, na ile żniwa będą bezpieczne. I czy ich pociechy, zdrowe i pełne sił wrócą we wrześniu do szkoły. tom
5
Jesienne porządki w ogrodzie
Wczesną jesienią, czyli jeszcze w okresie pełnego ulistnienia, można usunąć suche gałęzie
– Zalecanym rozwiązaniem jest rozdrobnienie odpadów i przerobienie ich na kompost, który przyda się w każdym ogrodzie. Stosując specjalne rozdrabniarki ogrodowe, nawet grube i twarde konary mogą stać się pożytecznym surowcem kompostowym – dodaje sprzedawca. Gdy w ukochanym ogrodzie jest oczko wodne, to również o nie należy zadbać. Dlatego należy do odpowiednich pomieszczeń przenieść te rośliny wodne, które nie przezimują na zewnątrz. A nad taflą wody rozpiąć siatkę, aby liście czy inne niepożądane odpady, zatrzymywały się na niej i nie wpadały do wody. Już wiosną łatwiej będzie je z siatki zebrać. tom
KLIMATYZACJA, OGRZEWANIE, WAGI, WENTYLACJA
Po okresie letnim konieczne jest porządkowanie rabat kwiatowych, czyli usuwanie przekwitłych kwiatostanów i suchych liści, wykopanie niezimujących w gruncie roślin bulwiastych, np. dalii. Równie ważne jest zabezpieczanie na zimę wrażliwych roślin: róż – przez kopczykowanie, a krzewów przez osłonięcie chochołami ze słomy lub włókniną ogrodową. – Zazwyczaj ogrodnicy uważają, że jesienne prace porządkowe w ogrodzie nasilają się od momentu, gdy drzewa i krzewy zaczynają tracić liście – wyjaśnia sprzedawca z marketu ogrodniczego. – Liście należy usuwać sukcesywnie, szczególnie z trawnika, ponieważ jeśli zalega na nim gruba, nieprzepuszczalna warstwa może dochodzić do wypadania i zanikania murawy. Tak więc, porządkując ogród przed zimą, należy dokładnie oczyścić trawnik z opadłych liści, gałązek i warstwy obumarłych części roślin oraz mchów. Warto przeprowadzić aerację trawnika, bowiem po sezonie murawa wymaga rozluźnienia. Zabieg ten wykonujemy aeratorem. Kolejnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest usuwanie gałęzi, konarów drzew i krzewów. Te zabiegi przeprowadza się przez cały rok, wykonując cięcia odmładzające, pobudzające kwitnienie i kształtujące pokrój. Wczesną jesienią, czyli jeszcze w okresie pełnego ulistnienia, można usunąć suche gałęzie. Dzięki temu, uniknie się przypadkowego wycięcia części żywych i zdrowych, co jest szczególnie niepożądane przed okresem zimy. Należy pamiętać, że cięcie żywych gałęzi jest zawsze zabiegiem niekorzystnym dla drzewa, bo powoduje jego osłabienie i obniżenie odporności na choroby i szkodniki. Grube konary wycina się piłą ręczną lub mechaniczną piłą łańcuchową. Ta druga znacznie ułatwia i przyspiesza pracę przy ścinaniu konarów i cięciu ich na mniejsze części. Zazwyczaj po ukończonych jesiennych porządkach pozostaje dużo różnorodnych odpadów: od materiału zielonego, przez gałęzie krzewów, aż do twardych i suchych gałęzi drzew. Co z nimi robić?
fot. archiwum
Jesień to czas porządków w ogrodzie. Przed nastaniem mrozów trzeba przygotować ogród do zimy. Podpowiadamy, jak uporządkować ogród i jakie prace trzeba wykonać w ogrodzie przed zimą?
6
Według obliczeń, królową roślin zmodyfikowanych genetycznie jest soja
ZA I PRZECIW. SPÓR O GMO
Żywność modyfikowana genetycznie budzi skrajne emocje. Przeciwnicy przyznają, że brakuje pewności co do tego, jaki ma wpływ na ludzki organizm, a długofalowe skutki spożywania żywności genetycznie zmodyfikowanej wciąż nie są znane. Dla zwolenników GMO jest sposobem na skuteczną walkę z głodem.
Żywność modyfikowana genetycznie na półkach wielu sklepów jest już powszechnie dostępna, tak że trzeba wykazać dużo samozaparcia, aby skutecznie jej unikać. Kłopot w tym, że wciąż nie wiadomo, czy należy się jej obawiać. A zwolennicy jak i przeciwnicy GMO wciąż prowadzą „żywe” spory, ich dyskusja toczy się nie tylko na seminariach naukowych, a więc wśród fachowców i wybitnych ekspertów, ale i na forach internetowych. Zapoznajmy się z argumentami stron toczącego się sporu. Do przeciwników GMO przemawia argument ekologów, którzy sprzeciwiają się doskonaleniu natury. Mówią „stop”, bo protestują przeciwko żywności, która została zmieniona w procesach inżynierii genetycznej. Za przełomowy uważa się 1973 r., kiedy udało się zmienić gen, który następnie zmieniono w roślinach tytoniu. Niewiele później, na masową skalę GMO zaczęto sprzedawać w Stanach Zjednoczonych w owocach pomidorów, które dzięki modyfikacji uzyskały dłuższą trwałość. Dzisiaj to właśnie USA są głównym producentem roślin genetycznie zmodyfikowanych. Amerykańskie pola z GMO rozciągają się na obszarze wielu milionów hektarów. W ślad za Stanami Zjednoczonymi, na coraz większych obszarach, rosną rośliny zmodyfikowane genetycznie w Argentynie, Kanadzie, Brazylii, RPA i Australii. Jednak największe znaczenie dla przyszłości GMO ma rozpowszechnianie tych upraw w najludniejszych krajach świata:
Chinach i Indiach. Ponieważ priorytetem rządów tych krajów jest samowystarczalność w wyżywieniu swoich obywateli. Oblicza się, że królową roślin zmodyfikowanych genetycznie jest soja, która rozpowszechniona obecnie w przemyśle spożywczym, budzi kontrowersje naukowców. Z całej światowej powierzchni upraw tej rośliny, wynoszącej 76 mln hektarów, aż 41,4 mln hektarów, czyli 55 proc. obejmują transgeniczne odmiany soi. Natomiast zmodyfikowana genetycznie bawełna, rzepak i kukurydza zajmują odpowiednio 11, 21 i 16 proc. ogólnego obszaru upraw tych roślin. Głównym powodem wszystkich happeningów przeciwko GMO jest jedna z możliwości modyfikacyjnych, czyli modyfikacja przez wprowadzenie do organizmu genu pochodzącego od organizmów z innego gatunku. Przeciwnicy tego typu rozwiązań dowodzą, że modyfikacje genetyczne żywności są źródłem wielu chorób nękających ludzi, chociaż jak dotąd, badania nad GMO przeprowadzone na kilku pokoleniach ludzi nie wykazywały, by organizmy modyfikowane w jakimś stopniu szkodziły zdrowiu. Z kolei druga strona, podczas żywiołowej polemiki wysuwa argument, że dzięki modyfikacjom genetycznym zastosowanym w roślinach, już dziś możemy cieszyć się zachowaną długą świeżością produktów. Bowiem genetycy opóźnili procesy gnilne zastępując geny odpowiedzialne za dojrzewanie, na opóźniające. A rośliny mają większą odporność na infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybowe, co jest szczególnie przydatne przy hodowli pomidorów. Koronnym argumentem zwolenników żywności modyfikowanej genetycznie, jest jej wykorzystywanie do walki z głodem, gdyż pozwala zachować trwałość produktów, a rolnikom zwiększyć ilość produkowanej żywności. Inne zdanie mają protestujący z Greenpeace na czele. Dowodzą, że rolnicy nastawiają się głównie na zyski i stają się zależni od wielkich koncernów biotechnologicznych. Powtórzmy, żywność zmodyfikowana genetycznie dla zwolenników jest pełna zalet, tańsza i pożywniejsza od naturalnej. To również wielka nadzieja na likwidację głodu na świecie. Budzi jednak wielkie obawy przeciwników, zastanawiających się, czy genetyczne ingerencje w spożywane rośliny i zwierzęta nie obrócą się w przyszłości przeciwko ludzkości. tom
fot. archiwum
Za i przeciw. Spór o GMO
MOTORYZACJA, SKLEP PASZOWY, SKLEP ROLNICZY
7