Περιοδικό "Στα Χρώματα του Διαβήτη" Τεύχος 20 by Karta Diaviti

του διαβήτη x

ΤΕΥΧΟΣ 20 Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2017

ISSN: 2241–3677

χρωματα

στα

ΝΕΟ Να βλέπετε πώς οι καθημερινές σας δραστηριότητες επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα σας. Αυτό είναι διαφωτιστικό.

Δείτε τον διαβήτη σας κάτω από ένα νέο φως. Με τον έξυπνο μετρητή CONTOURTMNEXT ONE και την εφαρμογή CONTOUR®DIABETES μπορείτε να: ● Λαμβάνετε εξαιρετικά ακριβή αποτελέσματα μέτρησης και άμεση πληροφόρηση για το αν αυτά είναι εντός, κάτω ή πάνω από τον στόχο σας μέσω της λειτουργίας smartLIGHT1,2 ● Καταχωρείτε εύκολα ημερήσιες δραστηριότητες για να σας βοηθάει να κατανοήσετε πώς αυτές επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα σας και να διαχειρίζεστε τον διαβήτη σας πιο έξυπνα ● Μοιράζεστε τα αποτελέσματά σας με τον γιατρό σας βοηθώντας σας να κάνετε πιο εστιασμένες συζητήσεις μαζί του

Ρίξτε φως στον διαβήτη σας

Μιλήστε σήμερα με τον επαγγελματία υγείας σας για να μάθετε περισσότερα για τον μετρητή CONTOUR™NEXT ONE ή επισκεφτείτε το www.contournextone.gr Αναφορές: 1. CONTOUR™NEXT ONE Οδηγός Χρήστη. 2. Christiansen M et al. Accuracy and user performance evaluation of a new blood glucose monitoring system in development for use with CONTOUR™NEXT test strips. Poster presented at the 15th Annual Meeting of the Diabetes Technology Society (DTS); October 22–24, 2015; Bethesda, Maryland, USA.

Το Ascensia, το λογότυπο Ascensia Diabetes Care, το CONTOUR και το smartLIGHT είναι εμπορικά σήματα της Ascensia Diabetes Care Holdings AG. Το Apple και το λογότυπο Apple είναι εμπορικά σήματα της Apple Inc., καταχωρημένα στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες. Το App Store είναι σήμα υπηρεσιών της Apple Inc. Το Google Play και το λογότυπο Google Play είναι εμπορικά σήματα της Google Inc. στα 2016 Ascensia του διαβήτη © Copyright Diabetes Care Holdings AG. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Κωδικός: L.GR.ADC.09.2016.45125

χρωματα

Λίγα λόγια. . Αγαπητοί φίλοι, Το καλοκαίρι είναι ήδη εδώ και όλοι οι άνθρωποι στην Κάρτα Διαβήτη είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ να το υποδεχτούμε με χαρά και, από Σεπτέμβρη πια να συνεχίσουμε το έργο μας ακόμη πιο δυναμικά. Η τελευταία μας δράση, η 3η Πανελλαδική Εκστρατεία Πρόληψης και Ευαισθητοποίησης “Με Οδηγό το Διαβήτη”, ήταν γεμάτη από τη δύναμη όλων των ανθρώπων που στέκονται δίπλα μας πάντα και μας στηρίζουν σε κάθε προσπάθεια, που βασικό στόχο έχει την πρόληψη κατά του διαβήτη. Η εκστρατεία αυτή, που πραγματοποιήθηκε την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου, ξεπέρασε κάθε μας προσδοκία. Κόντρα σε πολλές αντιξοότητες, καταφέραμε να ανοίξουμε πανιά για μια ζωή με λιγότερο διαβήτη. Διασχίσαμε το Αιγαίο γεμάτοι χαμόγελα και δίψα, να κάνουμε τη ζωή κάποιων συνανθρώπων καλύτερη και υγιέστερη. Η αρχή έγινε με το νησί της Νάξου το Σάββατο 20 Μαΐου και ακολούθησαν η Δονούσα (21-5-2017), το Κουφονήσι (22-5-2017), η Σχοινούσα (23-5-2017), η Ηρακλειά (23-5-2017), η Ίος (24-5-2017), η Σίκινος (25-5-2017) και η Φολέγανδρος (26-5-2017). Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη που αυτή η μεγάλη ιδέα έγινε για άλλη μια φορά πράξη. Η αλήθεια είναι, όμως, πως έγινε πράξη χάρη στη συμβολή πάρα πολλών ευαισθητοποιημένων ανθρώπων. Για το λόγο αυτό, εκφράζω και πάλι το ευχαριστώ μου σε όλους τους συντελεστές της εκστρατείας, χωρίς τη συμβολή των οποίων δεν θα ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί: Σε όλους τους ιατρούς που ακολούθησαν το ταξίδι μας, στις τοπικές αρχές των νησιών, στις χορηγούς-εταιρείες και βέβαια στο πλήρωμά μας, που μας ταξίδεψε με ασφάλεια σε όλα τα νησιά. Eπίσης, ένα μεγάλο ευχαριστώ στη δημοσιογράφο κα Μαρία Σταθοπούλου, καθώς και στους συνεργάτες της κ. Αντώνη Κυπραίο και κ. Γιώργο Κελίδη, που μας συντρόφεψαν στο ταξίδι μας. Εύχομαι σε όλους μας ένα όμορφο, ξέγνοιαστο, ξεκούραστο και δημιουργικό καλοκαίρι.

Πολύ φιλικά, Αναστασία Καφούση

στα χρωματα του διαβήτη

20 x

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017

χρωματα

στα

του διαβήτη

Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση

www.kartadiaviti.gr

Ιδιοκτησία

Επιστημονικοί Συνεργάτες

ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΚΑΡΤΑ ΔΙΑΒΗΤΗ

Ανδριανή Βαζαίου, Παιδίατρος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου, Α' Παιδιατρική Κλινική Νοσοκομείο Παίδων Π&Α Κυριακού Κωνσταντίνος Ε. Βαρδάκης, Eπεμβατικός Καρδιολόγος Γεώργιος Επιτροπάκης, Ειδικός ιατρός, Δερματολόγος–Αφροδισιολόγος, Μέλος της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ) Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοσκόπησης (ΕΛΕΔΕ) Αντώνιος Π. Λέπουρας, Παθολόγος–Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής–Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ GENERAL Γεώργιος Π. Λυρίτης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ Κωνσταντίνος Μακρυλάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝΑ Λαϊκό Πέτρος Μπακάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Διευθύντρια Σύνταξης Εύα Ντελιδάκη

Υπεύθυνοι Διαφήμισης Αναστασία Καφούση Ελένη Νικολάου

Επιμέλεια-Διόρθωση Κειμένων & Υποδοχή Διαφήμισης Ειρήνη Καφούση

Υπεύθυνος Λογιστηρίου Δημήτρης Μούτουλας

Καλλιτεχνική Επιμέλεια Κατερίνα Σπηλιωτοπούλου

Σκιτσογράφος Μιχάλης Δελαβίνιας

Εκτύπωση ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε.

Εκδότης BCO Development Αγ.Ι.Θεολόγου 41, Χολαργός 15561 Τηλ. 210 6520062, Fax. 210 6520082 Email: info@bco.gr

Σταύρος Ι. Παπάς, Π. Συντονιστής Διευθυντής Γ' Παθολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Γ. Ν. Νίκαιας Πειραιά, Πρόεδρος Ειδικής Γνωμοδοτικής Επιτροπής για το ΣΔ του Υπουργείου Υγείας, Αντιπρόεδρος Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας Νικόλαος Παπάνας, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας– Σακχαρώδους Διαβήτη, Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου–Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού Β' Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης Διαβητικού Ποδιού

Συνεντεύξεις Ελένη Κοκκίδου, Ηθοποιός και τραγουδίστρια Ανδρέας Μελιδώνης, Παθολόγος–Διαβητολόγος Συντονιστής Διευθυντής Α' Παθ/κής Κλινικής & Διαβ/κού Κέντρου, Τζάνειο Νοσοκομείο

Ειδικοί Συνεργάτες ISSN: 2241–3677

Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας απασχολεί στα τηλέφωνα: 801 500 3535 (γραμμή υποστήριξης), 210 6520062 ή στο e-mail: info@kartadiaviti.gr Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλουχρωματα ή μέρους του του διαβήτη εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), 4 στα χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (νόμος 2121/1993).

Βάνια Βήχου, Διευθύντρια Πανελλήνιας Σχολής Ναυαγοσωστικής ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος–Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία Στέλιος Κολομβούνης, Φυσικοθεραπευτής, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ στην Ολλανδία Μυρσίνη Λαμπράκη, Σεφ μαγειρικής Εύα Ντελιδάκη, Δημοσιογράφος Υγείας-Συγγραφέας & παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr Μαίρη Παντερή, Διαιτολόγος–Διατροφολόγος Γιούλη Φραγκιαδουλάκη, Διαιτολόγος–Διατροφολόγος

24 hrs

στα χρωματα του διαβήτη

Editorial της σύνταξης

Ε ΥΑ ΝΤΕΛΙΔΑΚΗ Δημοσιογράφος Υγείας – Συγγραφέας και παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr

στα χρωματα του διαβήτη

Καλοκαιράκι! Ξεγνοιασιά και γνώση. Η ξεγνοιασιά είναι δική σας υπόθεση. Η γνώση... δική μας. Σας προσφέρουμε κάποιες πληροφορίες που αξίζει να τις γνωρίζετε.

Ποιος καθιέρωσε πρώτος τον όρο «διαβήτης»;

Το όνομα Ιππο-κράτης σημαίνει αυτόν που εξημερώνει τον ίππο του, δηλαδή τις ορμές του, βρίσκεται σε ειρήνη με τον εαυτό του και με τους άλλους...

Μέσα σε ποια φράση συνοψίζονται οι ουμανιστικές αρχές του Ιπποκράτη;

Ποια είναι η πρώτη ανακάλυψη του 20ου αιώνα γύρω από τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη και ποιοι είναι οι δύο πρωταγωνιστές της;

Συμβολίζει τη μακροβιότητα και την ανανέωση. Απομακρύνει τα νοσήματα. Ανιχνεύει τα θεραπευτικά βότανα. Διαθέτει τεράστια προσοχή, από την οποία πρέπει να χαρακτηρίζονται οι ιατροί-θεραπευτές.

Είναι η απομόνωση της Ινσουλίνης που έγινε από δύο Καναδούς φυσιολόγους. Τον Φρέντερικ Μπάντινγκ και τον Τσαρλς Μπεστ. Η πρώτη ιατροϊστορική δημοσίευση με τίτλο "παγκρεατικά εκχυλίσματα στη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη" έγινε από τους δύο νεαρούς –τότε συνερευνητές– από τους οποίους ο ένας (Τσαρλς Μπεστ) ήταν ακόμη μεταπτυχιακός σπουδαστής της Ιατρικής.

Ποια είναι η κυριότερη ερμηνεία που έχει δοθεί για τη ράβδο του Ασκληπιού;

Ο Αρεταίος ο Καππαδόκης. Ο Αρεταίος –μαζί με το Ρούφο τον Εφέσιο– γεφύρωσε το ιατρικό κενό ανάμεσα στην Ιπποκρατική και τη Γαληνική ιατρική.

Εκεί που υπάρχει αγάπη για τον άνθρωπο υπάρχει και αγάπη για την (ιατρική) τέχνη.

Ποιες ερμηνείες έχουν δοθεί για το φίδι του Ασκληπιού;

Συμβολίζει την στήριξη και την ανακούφιση των πασχόντων.

Ποια ερμηνεία έχει δοθεί για το σύμπλεγμα του Ασκληπιού «όφις και ράβδος»; Το σύμπλεγμα εικονίζει τη σωτήρια σωματοψυχική δύναμη του Ασκληπιού. Καλό Καλοκαίρι με Ειρήνη και Σοφία! Εύα Ντελιδάκη

Για εσάς που θέλετε να περιορίσετε την κατανάλωση ζάχαρης στη διατροφή σας, η πράσινη σειρά Παπαδοπούλου ΧΩΡΙΣ ΖΑΧΑΡΗ, σας προσφέρει πολλές διαφορετικές επιλογές για όλες τις στιγμές της ημέρας. Η σειρά περιλαμβάνει προϊόντα χωρίς ζάχαρη (Cream Crackers, Πολυδημητριακά Μπισκότα Πρωινού με κακάο, Digestive & Mini Digestive) και προϊόντα χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων σακχάρων (Digestive Bar με μαύρη σοκολάτα και παξιμαδάκια KRISPIES ολικής άλεσης). Όλα τα προϊόντα της σειράς Παπαδοπούλου ΧΩΡΙΣ ΖΑΧΑΡΗ είναι πλούσια σε δημητριακά και περιέχουν φυτικές ίνες, για μια καθημερινή ισορροπημένη διατροφή. Επιπλέον για εσάς που θέλετε να περιορίσετε και την κατανάλωση αλατιού στη διατροφή σας, δημιουργήσαμε τις φρυγανιές Παπαδοπούλου «Χωρίς». Οι φρυγανιές «Χωρίς» παρασκευάζονται χωρίς προσθήκη αλατιού και ζάχαρης. Βάλτε στη διατροφή σας την Πράσινη σειρά Παπαδοπούλου και κερδίστε όλη την απόλαυση χωρίς τη ζάχαρη!

Index περιεχόμενα

32 ΟΣΤΕΟΠΩΡΩΣΗ

και οστεοπορωτικά κατάγματα σε διαβητικούς ασθενείς

36 Να παρατηρείτε τις ελιές σας… 40 ΤΡΙΤΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ "ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ 2017" Απολογισμός

48 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

με τον παππού και τη γιαγιά!

52 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΠΑΘΟΛΟΓΩΝ–ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ

ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Μύθοι & Αλήθειες

56 ΤΕΧΝΗΤΟ ΠΑΓΚΡΕΑΣ Πόσο κοντά είμαστε;

60 Συμβουλές για το καλοκαίρι και Διαβητικό πόδι

10 14 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

65 ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ: Νεότερα δεδομένα για

14 ΑΣΚΗΣΗ & ΔΙΑΒΗΤΗΣ

66 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

20 ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ

74 Συνάντηση με την Ελένη Κοκκίδου

24 ΔΙΑΒΗΤΙΚΟI ΑΣΘΕΝΕIΣ &

78 ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΑΖΑΣ ΣΩΜΑΤΟΣ

για ασφαλή κολύμβηση

Πως και γιατί

& Σακχαρώδης Διαβήτης ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚA ΠΡΟΒΛHΜΑΤΑ τι αλλάζει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού;

28 Συνάντηση με τον

Ανδρέα Μελιδώνη Παθολόγος–Διαβητολόγος

στα χρωματα του διαβήτη

το πιο καταξιωμένο αντιδιαβητικό φάρμακο Δικαίωμα και υποχρεώσεις για μια ασφαλή και επιτυχημένη κύηση Ηθοποιός–Τραγουδίστρια τι είναι και πώς σχετίζεται με το Διαβήτη τύπου ΙΙ

82 ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ

& Σακχαρώδης Διαβήτης

88 Μαγειρεύουμε με την Μυρσίνη Λαμπράκη

Extra Ένθετο

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

Γράφει η:

Β Α Ν Ι Α Β Η ΧΟ Υ Διευθύντρια Πανελλήνιας Σχολής Ναυαγοσωστικής ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ www.pashna.gr

14 συμβουλές

ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΗ

ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ

10 10

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

KEEP

SAFE

Μην απομακρύνεστε κολυμπώντας από την ακτή, όταν μάλιστα δε γνωρίζετε καλό κολύμπι.

Σκεφθείτε την επιστροφή που είναι περισσότερο κουραστική. Στις οργανωμένες παραλίες μην κολυμπάτε εκτός της Ζώνης Παρακολούθησης, η οποία οριοθετείται από κόκκινες σημαδούρες πέρα από τις οποίες επιτρέπεται να κυκλοφορούν τα ταχύπλοα σκάφη.

2. 3.

Μην κολυμπάτε μόνοι ή τη νύχτα, όταν δεν έχετε οπτική επαφή με το σύντροφό σας κολυμβητή. Ποτέ μην κολυμπάτε με γεμάτο στομάχι.

Μην μπαίνετε στο νερό, αν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες απ' τη στιγμή που καταναλώσατε το τελευταίο γεύμα σας. Απ' την άλλη, όμως, αποφεύγετε να μπαίνετε στο νερό αν είστε τελείως νηστικοί, γιατί απ' το σώμα σας θα λείπουν σημαντικές πηγές ενέργειας, οι οποίες βοηθούν να ανταπεξέλθετε στις φυσικές επιβαρύνσεις που υπάρχουν κατά την παραμονή σας στη θάλασσα.

Πριν κολυμπήσετε μην πίνετε οινοπνευματώδη ποτά. στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

5. 6. 7.

Αποφεύγετε τις βουτιές σε περιοχές που δεν ξέρετε το βάθος ή τη διαμόρφωση του βυθού. Λαμβάνετε πολύ σοβαρά υπόψη τις υποδείξεις των προειδοποιητικών πινακίδων. Πάντοτε βγαίνετε στην ξηρά όταν υψωθεί Κόκκινη Σημαία κινδύνου από τους Ναυαγοσώστες:

είτε τα κύματα/ρεύματα έχουν γίνει πολύ επικίνδυνα, είτε υπάρχει ρύπανση της θάλασσας, είτε κινδυνεύετε από κάτι άλλο.

Αποφεύγετε το κολύμπι ή την είσοδό σας σε σηματοδοτημένους...

με κόκκινους/πορτοκαλί/κίτρινους μικρούς σημαντήρες διαδρόμους που τοποθετούνται για τη διέλευση των σκαφών.

Μην αφήνετε μικρά παιδιά στη θάλασσα χωρίς να τα προσέχετε.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ XX

Ενημερώστε το Ναυαγοσώστη ότι είστε διαβητικός & φοράτε πάντα το αναγνωριστικό βραχιόλι για το διαβήτη.

Έχετε πάντα κοντά σας ένα σνακ, σε περίπτωση που πέσει το σάκχαρο στο αίμα σας ενώ κολυμπάτε.

Αν αποσυνδέσετε την αντλία ινσουλίνης διατηρείστε τη σε δροσερό μέρος.

Κάντε πάντα μπάνιο μετά το κολυμβητήριο. Το νερό της πισίνας μπορεί να ξηράνει το δέρμα σας.

Αν θέλετε να κολυμπήσετε βαθιά να έχετε κοντά μαζί σας ένα σωσίβιο, από το οποίο μπορείτε να κρατηθείτε αν νιώθετε αδυναμία.

10. Μη μένετε πολλή ώρα στον ήλιο,

ιδιαίτερα στα πρώτα μπάνια, γιατί υπάρχει κίνδυνος για εγκαύματα και ηλίαση.

11. Αν κουραστείτε κολυμπώντας ή πάθετε κράμπα μη σας πιάσει πανικός.

Μείνετε στην επιφάνεια σε ύπτια θέση και συνεχίστε ήρεμα όταν ξεκουραστείτε ή φωνάξτε σε βοήθεια, ώστε να προσελκύσετε την προσοχή των Ναυαγοσωστών. 12

στα χρωματα του διαβήτη

12. Αν αισθανθείτε ρίγος ή

ζαλάδα βγείτε αμέσως από τη θάλασσα.

13. Ποτέ μη χάνετε δυνάμεις παλεύοντας ενάντια στο ρεύμα.

Μην πανικοβάλλεστε όταν κάποιο ρεύμα σας παρασύρει, απλώς στρέψτε το στόμα και τη μύτη στην αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτή που φυσά ο άνεμος και προσπαθήστε απλά να κρατηθείτε στην επιφάνεια. Εάν το ρεύμα κινείται παράλληλα προς την ακτή κολυμπήστε μαζί του, πλησιάζοντας την παραλία υπό γωνία. Σύντομα θα έρθει βοήθεια.

14. Αν αντιληφθείτε κολυμβητή να ζητάει βοήθεια:

α) αν δεν γνωρίζετε κολύμπι καλέστε κι εσείς σε βοήθεια, β) αν γνωρίζετε κολύμπι αλλά δεν έχετε γνώσεις Ναυαγοσωστικής: XX

Την πρώτη θέση στην Ευρώπη σε θανάτους από πνιγμό κατέχει η Ελλάδα. Κατά μέσον όρο, κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους στο νερό 400 άνθρωποι, εκ των οποίων 35 παιδιά και έφηβοι.

Πετάξτε στον πνιγόμενο ένα σωσίβιο, ένα σχοινί, κουπί. Αν δεν είναι απολύτως αναγκαίο μην πέσετε στο νερό. Αν βουτήξετε, κολυμπήστε με το κεφάλι έξω απ' το νερό για να είστε συνεχώς σε οπτική επαφή με τον πνιγόμενο. Προσεγγίστε τον πνιγόμενο από πίσω για να αποφύγετε τη «θανάσιμη περίπτυξη». Ο πνιγόμενος θα σας δει σαν σανίδα σωτηρίας και αν τον πλησιάσετε από μπροστά διατρέχετε θανάσιμο κίνδυνο. Ρυμουλκήστε τον πνιγόμενο προς τα έξω από τα μαλλιά, το σαγόνι ή τις μασχάλες. Μόλις βγάλετε τον πνιγόμενο στην ξηρά, καλέστε ασθενοφόρο και αν έχει σταματήσει να αναπνέει και γνωρίζετε Πρώτες Βοήθειες ξεκινήστε αμέσως Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ).

στα χρωματα του διαβήτη

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

Σ Τ Ε Λ Ι ΟΣ ΚΟΛΟ Μ Β Ο Υ Ν Η Σ Φυσικοθεραπευτής, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ στην Ολλανδία

Υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους η άσκηση μειώνει τη γλυκόζη του αίματος: 1. Η ευαισθησία στην ινσουλίνη αυξάνεται, έτσι ώστε τα κύτταρά σας να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε διαθέσιμη ινσουλίνη για τη λήψη γλυκόζης κατά τη διάρκεια και μετά τη δραστηριότητα. 2. Όταν οι μύες σας συστέλλονται κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας, διεγείρει έναν άλλο μηχανισμό, ο οποίος είναι εντελώς ξεχωριστός από την ινσουλίνη. Αυτός ο μηχανισμός επιτρέπει στα κύτταρά σας να απορροφούν τη γλυκόζη και να τη χρησιμοποιούν είτε είναι διαθέσιμη ή όχι η ινσουλίνη. Έτσι, η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της γλυκόζης στο αίμα βραχυπρόθεσμα. Και όταν είστε ενεργός σε τακτική βάση, μπορεί επίσης να μειώσει τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη σας.

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΣΚΗΣΗ KAI ΔΙΑΒΗΤΗΣ

πως &γιατί

Κατανόηση της αντίδρασης γλυκόζης αίματος Η επίδραση της φυσικής δραστηριότητας στη γλυκόζη του αίματός σας θα διαφέρει ανάλογα με το πόσο καιρό είστε ενεργός και πολλούς άλλους παράγοντες. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει τη γλυκόζη του αίματός σας έως και 24 ώρες μετά την εργασία σας, καθιστώντας το σώμα σας πιο ευαίσθητο στην ινσουλίνη. Θα πρέπει να εξοικειωθείτε με το πώς η γλυκόζη του αίματός σας ανταποκρίνεται στην άσκηση. Ο έλεγχος του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα σας συχνά, πριν και μετά την άσκηση, μπορεί να σας βοηθήσει να δείτε τα οφέλη της δραστηριότητας. Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε τα αποτελέσματα των ελέγχων γλυκόζης αίματος για να δείτε πώς το σώμα σας αντιδρά σε διάφορες δραστηριότητες. Η κατανόηση αυτών των μοτίβων μπορεί να σας βοηθήσει να αποτρέψετε την υπερβολική ή πολύ χαμηλή γλυκόζη του αίματός σας.

Τι γυμναστική να κάνετε;

Η άσκηση είναι ένα "φάρμακο" για το διαβήτη. Πρέπει, όμως, να γίνεται σωστά και υπό καθοδήγηση.

Γενικώς, η γυμναστική που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος είναι 2 τύπων: αερόβια (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, ποδήλατο, χορός ήπιας μορφής) και αναερόβια (βάρη σε γυμναστήριο, ασκήσεις με το βάρος του σώματος, yoga, pilates, έντονο τρέξιμο/ποδήλατο/κολύμπι). Το σώμα μας έχει ανάγκη και τους 2 τύπους. Τη μεν αερόβια για να γυμνάζεται καλά το καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα, τη δε αναερόβια για να γυμνάζεται καλά το μυϊκό σύστημα. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Ένα άτομο με διαβήτη πρέπει να κάνει και τα δύο, για τους ίδιους λόγους. Πρέπει, όμως, να τα κάνει στη σωστή αναλογία, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές του. Αυτό πρέπει να γίνει σε συνεργασία με το γιατρό του και το φυσικοθεραπευτή του. Γενικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι 2-3 μέρες αερόβιας άσκησης την εβδομάδα από 30 λεπτά και 1-2 μέρες αναερόβιας άσκησης την εβδομάδα από 40 λεπτά, είναι καλά.

Υπογλυκαιμία και σωματική δραστηριότητα Ο καθένας με διαβήτη πρέπει να είναι έτοιμος για τη θεραπεία της υπογλυκαιμίας, αλλά τα άτομα με τύπο 1 διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Τα άτομα με τύπο 2 είναι λιγότερο πιθανό να έχουν προβλήματα με την υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ XX

Καταναλώστε τουλάχιστον 15-20 γραμμάρια υδατανθράκων ταχείας δράσης (αθλητικά ποτά, κανονική σόδα ή ταμπλέτες γλυκόζης).

Περιμένετε 15-20 λεπτά και ελέγξτε ξανά τη γλυκόζη αίματος.

Εάν εξακολουθεί να είναι χαμηλή και τα συμπτώματα υπογλυκαιμίας δεν απομακρύνονται, επαναλάβετε τη θεραπεία.

Αφού αισθάνεστε καλύτερα, φροντίστε να τρώτε κανονικά γεύματα και σνακ, όπως προγραμματίστηκε, για να διατηρήσετε το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα σας.

Εάν υποφέρετε από υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια της άσκησης ή μετά την άσκηση, πρέπει να την αντιμετωπίσετε αμέσως. Αν θέλετε να συνεχίσετε την προπόνησή σας, συνήθως, θα χρειαστεί να κάνετε ένα διάλειμμα για τη θεραπεία της χαμηλής γλυκόζης στο αίμα σας, ανάλογα με τη δραστηριότητα που κάνετε και την ποσότητα της ινσουλίνης που κυκλοφορεί στο αίμα σας. Αν σταματήσετε να ασκείστε, ελέγξτε για να βεβαιωθείτε ότι η γλυκόζη του αίματός σας έχει επανέλθει πάνω από τα 100 mg/dl πριν αρχίσετε να ασκείστε ξανά. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Πώς ταιριάζει η τροφή σε όλα αυτά;

Λάβετε υπόψη, ότι η χαμηλή γλυκόζη αίματος μπορεί να εμφανιστεί κατά τη

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζεται να προσθέσουν επιπλέον υδατάνθρακες στο σχέδιο γεύματός τους, εκτός αν ασκούνται για περισσότερο από 50 λεπτά κάθε φορά. Για εκείνους που προσπαθούν να χάσουν βάρος, προσθέτοντας επιπλέον φαγητό στο πλάνο γεύματός τους, μπορεί πραγματικά να ακυρώσει τις θερμίδες που καίγονται κατά τη διάρκεια της άσκησης.

διάρκεια ή μετά τη σωματική άσκηση. Είναι πιο πιθανό να συμβεί αν: XX

Παίρνετε ινσουλίνη ως αγωγή.

Δεν φάτε κάτι μέσα σε 30 λεπτά έως δύο ώρες μετά τη διακοπή της άσκησης.

Κάνετε άσκηση για μεγάλο χρονικό διάστημα ή πολύ έντονα.

Εάν η υπογλυκαιμία παρεμποδίζει τακτικά το πρόγραμμα άσκησης που κάνετε, μιλήστε με το γιατρό σας να σας προσαρμόσει την θεραπεία ανάλογα. Ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει να φάτε ένα μικρό πρόχειρο φαγητό, προτού ασκηθείτε ή να κάνετε μια προσαρμογή στα φάρμακά σας. Για άτομα που ασκούνται για πάνω από 50 λεπτά, ένας συνδυασμός αυτών των δύο αλλαγών

είναι

συνήθως

απαραίτητος για την πρόληψη της υπογλυκαιμίας κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση.

στα χρωματα του διαβήτη

Για να μεγιστοποιήσετε την ενέργειά σας για τη δραστηριότητα, είναι σημαντικό να τηρήσετε το συνηθισμένο σχέδιο γευμάτων σας.

Για να μεγιστοποιήσετε την ενέργειά σας για τη δραστηριότητα, είναι σημαντικό να τηρήσετε το συνηθισμένο σχέδιο γευμάτων σας. Επικεντρωθείτε στο να κάνετε υγιεινές επιλογές και να γεμίζετε το πιάτο σας με μια ισορροπία μη αμυλούχων λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικών προϊόντων χαμηλών λιπαρών, υγιεινών λιπών και άπαχου κρέατος. Η άσκηση είναι ένα "φάρμακο" για το διαβήτη. Πρέπει, όμως, να γίνεται σωστά και υπό καθοδήγηση. Πριν κάνετε οτιδήποτε μιλήστε με το γιατρό σας και το φυσικοθεραπευτή σας.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΠEΤΡΟΣ ΜΠΑΚ AΚΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Σακχαρώδης Διαβήτης &

στα χρωματα του διαβήτη

Το βρογχικό άσθμα και ο σακχαρώδης διαβήτης είναι δύο συχνά νοσήματα, που αποτελούν σημαντικό φορτίο για τη δημόσια υγεία. Το άσθμα είναι μια ετερογενής χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών, που εκδηλώνεται με επαναλαμβανόμενα επεισόδια συριγμού, δύσπνοιας, βάρους στο στήθος και βήχα. Τα παραπάνω συνδυάζονται με μεταβαλλόμενη απόφραξη των αεραγωγών που αναστρέφεται είτε αυτόματα είτε μετά από θεραπευτική παρέμβαση. Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να έχουν εποχική κατανομή (συνήθως άνοιξη-φθινόπωρο) ή να παρατηρούνται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Χαρακτηριστικά, τα συμπτώματα εμφανίζονται τη νύχτα ή νωρίς το πρωί, μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα, ερεθιστικές ουσίες ή κρύο αέρα, κατά τη διάρκεια της άσκησης, ή μετά από λήψη φαρμάκων (όπως οι β-αποκλειστές, η ασπιρίνη και άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη).

Η διάγνωση του άσθματος βασίζεται στο ιστορικό και στη συμβατή κλινική εικόνα (συμπτώματα). Η τεκμηρίωση γίνεται με την ανεύρεση σημαντικής αναστρεψιμότητας στη σπιρομέτρηση. Εναλλακτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί φορητό ροόμετρο, όπου αναγνωρίζεται διακύμανση της μέγιστης εκπνευστικής ροής. Σε περιπτώσεις δυσκολίας τεκμηρίωσης της διάγνωσης χρησιμοποιούνται δοκιμασίες πρόκλησης, που αξιολογούν την ειδική ευαισθησία που έχουν οι αεραγωγοί των ασθενών με άσθμα, που αποκαλείται βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Στόχος της σύγχρονης θεραπείας του άσθματος είναι η επίτευξη και διατήρηση του ελέγχου και η μείωση του μελλοντικού κινδύνου. Ο έλεγχος συνίσταται στην απουσία πρωινών και νυκτερινών συμπτωμάτων και στη διατήρηση φυσιολογικών καθημερινών δραστηριοτήτων. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να έχουν εποχική κατανομή (συνήθως άνοιξηφθινόπωρο) ή να παρατηρούνται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Χαρακτηριστικά, τα συμπτώματα εμφανίζονται τη νύχτα ή νωρίς το πρωί, μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα, ερεθιστικές ουσίες ή κρύο αέρα, κατά τη διάρκεια της άσκησης, ή μετά από λήψη φαρμάκων.

22 22

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Η μείωση του μελλοντικού κινδύνου περιλαμβάνει την αποφυγή των παροξύνσεων (κρίσεων) της νόσου και την ελάττωση των ανεπιθύμητων ενεργειών από την φαρμακοθεραπεία. Στη φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνονται, κυρίως, φάρμακα που δίνονται με τη μορφή εισπνοών και διακρίνονται σε ρυθμιστικά που χορηγούνται σε καθημερινή βάση και ανακουφιστικά. Το κύριο ρυθμιστικό φάρμακο είναι τα εισπνεόμενα κορτικοειδή, που δίνεται συνήθως σε μικρές δόσεις και δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες. Άλλα ρυθμιστικά φάρμακα είναι οι β2-διεγέρτες μακράς δράσης, η μοντελουκάστη και η θεοφυλλίνη. Στις κρίσεις (παροξύνσεις) του άσθματος, η συνήθης θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση συστηματικών (από του στόματος ή ενδοφλέβια) κορτικοειδών για βραχύ χρονικό διάστημα 7 ημερών. Τα από του στόματος χορηγούμενα κορτικοειδή συμβάλλουν με δοσοεξαρτώμενο τρόπο σε υπεργλυκαιμία/διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη και σακχαρώδη διαβήτη και η χορήγησή τους απαιτεί στενή παρακολούθηση. Αντίθετα, οι συστηματικές συγκεντρώσεις των εισπνεόμενων κορτικοειδών που χορηγούνται καθημερινά στους ασθματικούς ασθενείς, πιστεύεται ότι είναι αρκετά χαμηλές για να επηρεάσουν τα επίπεδα γλυκόζης αίματος στη συντριπτική πλειονότητα των ασθματικών. Παρόλα αυτά, μελέτη από τις ΗΠΑ αναφέρει αύξηση των επιπέδων γλυκόζης

σε ασθματικούς ασθενείς με διαπιστωμένο σακχαρώδη διαβήτη, αλλά όχι σε εκείνους χωρίς διαβήτη που λαμβάνουν εισπνεόμενα κορτικοειδή. Σε άλλη μελέτη, ασθματικοί ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, παρουσίασαν αύξηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης 6 εβδομάδες μετά τη θεραπεία με εισπνεόμενη φλουτικαζόνη. Ωστόσο, μεγάλη αναδρομική μελέτη έδειξε ότι η θεραπεία με εισπνεόμενα κορτικοειδή σε ασθενείς με βρογχικό άσθμα δεν σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο πρωτοεμφανιζόμενου σακχαρώδη διαβήτη. Πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι η παχυσαρκία που - ως γνωστό - σχετίζεται με ανάπτυξη ανοχής στη γλυκόζη και τύπου ΙΙ διαβήτη, αποτελεί παράγοντα κακού ελέγχου του άσθματος και ο παχύσαρκος ασθματικός οφείλει να χάσει σωματικό βάρος με όφελος τη βελτίωση της αναπνευστικής του λειτουργίας. Συμπερασματικά, η χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοειδών στις συνήθεις δόσεις που χορηγούνται στην πλειοψηφία των ασθματικών, δεν αποτελεί πρόβλημα για τον έλεγχο του γλυκαιμικού προφίλ του ασθενούς, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή όχι επιβεβαιωμένου σακχαρώδη διαβήτη. Ο ικανοποιητικός έλεγχος τόσο του άσθματος όσο και του διαβήτη πρέπει να αποτελούν το στόχο σε κάθε ασθενή που πάσχει από τα δυο νοσήματα, στόχος που είναι εφικτός με την κατάλληλη αγωγή και παρακολούθηση.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει o:

Κ Ω Ν Σ ΤΑ Ν Τ I Ν ΟΣ Ε . ΒΑΡΔ AΚ ΗΣ Eπεμβατικός Καρδιολόγος

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟI ΑΣΘΕΝΕIΣ & ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚA ΠΡΟΒΛHΜΑΤΑ

τι αλλάζει κατά τη

διάρκεια του καλοκαιριού;

Η συνύπαρξη του σακχαρώδη διαβήτη με καρδιαγγειακά προβλήματα είναι εξαιρετικά συνηθισμένη. Τα πιο συνηθισμένα συνυπάρχοντα με το διαβήτη καρδιολογικά προβλήματα είναι η αρτηριακή υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) και η στεφανιαία νόσος (στενώσεις στα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς).

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Ο πιο σοβαρός κίνδυνος τους καλοκαιρινούς μήνες είναι η αφυδάτωση.

Κίνδυνος υπότασης, δηλαδή της χαμηλής αρτηριακής πίεσης.

Οξέα στεφανιαία σύνδρομα, δηλαδή τα εμφράγματα του μυοκαρδίου.

στα χρωματα του διαβήτη

Το καλοκαίρι είναι μια εποχή που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τους διαβητικούς ασθενείς, λόγω αυξημένης θερμοκρασίας, μεταβολές στη δίαιτα, αύξηση στις σωματικές δραστηριότητες (κολύμβηση, έκθεση και εργασία στον ήλιο, διακοπές κ.λπ.) και γενικά, μεταβολής του συνήθους ρυθμού ζωής. Ο πιο σοβαρός κίνδυνος σε τέτοιους ασθενείς τους καλοκαιρινούς μήνες είναι η αφυδάτωση. Η αύξηση του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα προκαλεί αυξημένη διούρηση για λόγους ωσμωτικότητας του πλάσματος. Επιπλέον, οι διαβητικοί ασθενείς έχουν την τάση να ιδρώνουν υπερβολικά. Τα παραπάνω, ιδίως αν στη φαρμακευτική αγωγή τους

Το καλοκαίρι, απαιτεί αυξημένη

προσοχή

για τους διαβητικούς ασθενείς, ώστε να αποφύγουν τις

καρδιαγγειακές επιπλοκές και να χαρούν τον ήλιο και τη θάλασσα μακριά από γιατρούς και νοσοκομεία!

συμπεριλαμβάνεται και διουρητικό για την αρτηριακή υπέρταση, είναι πολύ ευκολότερο να οδηγήσουν στην αφυδάτωση, που μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη για το διαβητικό. Τα πρώιμα σημάδια που δηλώνουν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει είναι η ζάλη και η ναυτία, η υπερβολική εφίδρωση, οι μυϊκές κράμπες, ο πονοκέφαλος, το ψυχρό, κολλώδες δέρμα και η ταχυπαλμία. Σε τέτοια περίπτωση, ο διαβητικός θα πρέπει να φροντίσει την καλή ενυδάτωσή του και να δει άμεσα γιατρό. Το δεύτερο καρδιολογικό πρόβλημα σε διαβητικούς υπό αγωγή ασθενείς είναι ο κίνδυνος της υπότασης, της χαμηλής δηλαδή αρτηριακής πίεσης. Είναι γνωστό ότι οι διαβητικοί, λόγω δυσλειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος, είναι επιρρεπείς σε υποτασικά επεισόδια, τα οποία χειροτερεύουν με την αυξημένη εφίδρωση και την αφυδάτωση. Θα πρέπει λοιπόν, στην αρχή του καλοκαιριού, να επισκέπτονται το γιατρό τους για να προσαρμόζεται η αντιυπερτασική τους φαρμακευτική αγωγή στα καλοκαιρινά πλαίσια, να ελαττώνονται τα διουρητικά κ.λπ. Εννοείται, ότι η καλή παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης είναι απαραίτητη και αναντικατάστατη.

Σε σχέση με τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα, τα εμφράγματα δηλαδή του μυοκαρδίου, το καλοκαίρι από μόνο του δεν σχετίζεται με αύξηση. Όμως η έλλειψη προσοχής και κοινής λογικής πολλές φορές αυξάνει τα σχετικά προβλήματα. Πρέπει να αποφεύγεται η σωματική δραστηριότητα σε ώρες έντονης ηλιοφάνειας και υψηλής θερμοκρασίας, τα ενδύματα να είναι ελαφρά, δροσερά και να προκαλούν ευεξία και να αποφεύγονται τα βαριά και λιπαρά γεύματα, ιδίως προ της κολύμβησης. Οι διαβητικοί ασθενείς είναι γνωστό ότι έχουν άτυπα συμπτώματα σε περίπτωση καρδιακής προσβολής, οπότε θα πρέπει να αξιολογούνται άμεσα από το γιατρό τους, αν νιώθουν ότι κάτι μπορεί να μην πηγαίνει καλά. Οι αρρυθμίες, με συχνότερη την κολπική μαρμαρυγή και τις έκτακτες συστολές, μπορεί να προβληματίσουν τους διαβητικούς ασθενείς κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, λόγω της απώλειας υγρών και ηλεκτρολυτών με την αυξημένη εφίδρωση και τη διούρηση. Καλό είναι λοιπόν, σε αυτούς που έχουν ανάλογο ιστορικό, πριν προγραμματίσουν τις διακοπές τους να δουν το γιατρό τους σε περίπτωση που χρειάζεται να αναπληρώσουν κάποια συστατικά, όπως μαγνήσιο, κάλιο κ.λπ., είτε διατροφικά είτε με τη χορήγηση κάποιας φαρμακευτικής μορφής τους.

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΟΝ

Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη

Ανδρέα

ΜΕΛΙΔΩΝΗ 28 28

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Παθολόγος–Διαβητολόγος Συντονιστής Διευθυντής Α' Παθ/κής Κλινικής & Διαβ/κού Κέντρου, Τζάνειο Νοσοκομείο

ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΜΕ ΠΑΘΟΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ, ΟΝΕΙΡΟΠΛΑΣΤΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ Με τον ενθουσιασμό και το πάθος του νέου ανθρώπου, τελειώνοντας την ιατρική, οραματιζόμουν ένα μέλλον δράσης, προσφοράς και ανέφελης επιστημονικής ανέλιξης. Η πραγματικότητα ήταν λιγότερο ρομαντική και περισσότερο προβληματική. Χρειάσθηκε περίσσια επιμονή, σταθερά υπέρμετρη προσπάθεια και βαθειά πίστη σε αρχές και αξίες για να μπορέσω να πορευθώ χωρίς παρεκκλίσεις. Η σκληρή καθημερινότητα – οικονομικής επιβίωσης, σπουδών, νοσοκομειακής απασχόλησης – οι πλείστες όσες δυσκολίες για ερευνητική απόδοση στη χώρα μας και οι πολλές – ανεξάρτητες από τη δική μου προσπάθεια – «δυσκολίες» για να υπάρξει επιστημονική εξέλιξη στον τόπο μας, δημιούργησαν συνθήκες κόπωσης και απογοήτευσης. Όμως, «όπου υπάρχει αγάπη προς τον άνθρωπο, υπάρχει και αγάπη για την επιστήμη» (από τις παραγγελίες του Ιπποκράτη). Το μήνυμα αυτής της ρήσης του Ιπποκράτη ήταν πυξίδα για τη δική μου ζωή. Όντας γιος ανθρωπιστή φιλόλογου καθηγητή, είχα ισχυρή παρακαταθήκη αξιών για να υπερνικήσω τις δυσκολίες χωρίς έκπτωση στις αξίες.

Στην αρχαιότητα οι γιατροί ήταν φιλόσοφοι, καλλιτέχνες, αστρονόμοι, φυσικοί και Ιατροί. Θεωρείτε ότι σήμερα ο γιατρός μπορεί και πρέπει να είναι πολυπράγμων; Είναι παροιμιώδης ο αφορισμός του Ιπποκράτη «Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή». Στον αφορισμό αυτό εκφράζεται με αυτόν τον τρόπο ο σεβασμός προς την τέχνη, επισημαίνεται η απεραντο-

σύνη της επιστήμης και τονίζεται το χρέος του γιατρού να αφιερώνει τις δυνάμεις του στο λειτούργημά του ως μαθητευόμενος σε όλη του τη ζωή. Γιατί ιατρική και τέχνη είναι έννοιες αλληλένδετες και αλληλοτροφοδοτούμενες. Γι΄αυτό και στην αρχαιότητα οι γιατροί ήταν πολυπράγμονες «υπηρέτες» της τέχνης. Γι’ αυτό και σήμερα πρέπει να είναι το ίδιο πολυπράγμονες, αφοσιωμένοι στην τέχνη τους. Για τον εσωτερικό εμπλουτισμό τους και την καλύτερη ποιότητα σχέσης με τον ασθενή. Όλα αυτά, όμως, φαντάζουν «εξόχως» δύσκολα στην υλοποίησή τους στις σημερινές συνθήκες οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής μιζέριας και κρίσης. Μήπως, όμως, αυτή η προσπάθεια «πολυπραγματοσύνης» είναι μία σημερινή συνθήκη υπέρβασης των καθημερινών δυσκολιών για τον αγωνιζόμενο συνειδητοποιημένο απόγονο του Ιπποκράτη;

Τι έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα στην πορεία των χρόνων μέσα σε νοσοκομείο να πετύχετε από τα οράματά σας; Έχω την ευτυχία να αισθάνομαι θετικό τον απολογισμό της ζωής μου, τουλάχιστον στο χώρο του νοσοκομείου και της ιατρικής. Δημιούργησα (με τη βοήθεια βέβαια και των συνεργατών μου) ένα εξαιρετικό Διαβητολογικό Κέντρο με πολλά ιατρεία (διαβητολογικά, παχυσαρκίας, διαβητικού ποδιού, αντλιών, κύησης κ.λπ.), στα οποία παρακο-

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΜΕΛΙΔΩΝΗ

Ο θεραπευτικός ορίζοντας είναι έτσι απολύτως ελπιδοφόρος. Η ιατρική επιστήμη είναι επιστήμη δημιουργίας και συνεχούς παραγωγής νέων θεραπευτικών δεδομένων και μέσων. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να είναι αισιόδοξα. Οι οιωνοί είναι αίσιοι. Η γλυκειά ζωή είναι μπροστά τους.

λουθούνται περισσότεροι από 30.000 ασθενείς!!! Συνέβαλα τα μέγιστα στη δημιουργία και λειτουργία «ομάδας υγείας» για το διαβήτη (ιατροί, νοσηλεύτριες, επισκέπτριες υγείας, διαιτολόγος, ποδίατροι, ψυχολόγος) με δημοκρατική λειτουργία, χωρίς διευθυντικό – ιατρικό πατεναρλισμό και με εστίαση όλων στη βελτίωση της περίθαλψης του ασθενούς. Καταστήσαμε το Διαβητολογικό Κέντρο του Τζανείου κοιτίδα έρευνας και μελετών, με πολυάριθμες ερευνητικές εργασίες να έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά- με 30 εξ αυτών να έχουν βραβευθεί σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια – και 21 (!!) διδακτορικές διατριβές να έχουν πραγματοποιηθεί και εκπονηθεί στο Κέντρο μας. Και ακολουθώντας τις αρχές της «patient centered medicine» (ανθρωποκεντρική ιατρική) έδωσα, δώσαμε, μεγάλη προτεραιότητα και έμφαση στην εκπαίδευση των ατόμων με διαβήτη, στη συστηματική συνεργασία και επικοινωνία τους στα πλαίσια της «θεραπευτικής συμμαχίας» που είναι προαπαιτούμενο της όποιας αποτελεσματικότητας στην αγωγή θεραπείας. Έτσι, μετά 30 χρόνια άσκησης της ιατρικής έχω την ταπεινή αίσθηση μίας ικανοποιητικής αρμονίας μεταξύ προσωπικής, επιστημονικής εξέλιξης και πολύπλευρης κοινωνικής προσφοράς. Στον όρκο του Ιπποκράτη, εξάλλου, στην ορκομωσία μου ως γιατρός ορκίστηκα, ότι «αγνή και αμόλυντη θα διατηρήσω τη ζωή μου και την επιστήμη μου». Έτσι, έχω την εντύπωση, ότι τελικά μάλλον υλοποίησα

στα χρωματα του διαβήτη

στην ιατρική μου ζωή ό,τι ορκίσθηκα στην αρχή της.

Τι καινούργιο υπόσχεται η επιστήμη της Ιατρικής ή άλλες ειδικότητες… για το διαβητικό; Οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων έχουν πραγματικά επιφέρει τεράστιες βελτιωτικές αλλαγές στις δυνατότητες αντιμετώπισης των διαβητικών ασθενών, ενώ προδιαγράφουν ένα ακόμα καλύτερο μέλλον. Ενδεικτικά, στις αρχές της 10ετίας του 2000 υπήρχαν μόνο 3 θεραπευτικές αντιδιαβητικές κατηγορίες. Σήμερα, υπάρχουν 12!! Γίνεται εύκολα αντιληπτό πόσο μεγαλύτερες δυνατότητες δίνονται στο θεραπευτή για να επιλέξει τον καλύτερο θεραπευτικό συνδυσμό για τον ασθενή του. Προ 20ετίας υπήρχαν ανθρώπινες ινσουλίνες διάρκειας δράσης έως 16 ώρες. Σήμερα, υπάρχουν ανάλογα ινσουλινών με διάρκεια δράσης έως 42 ώρες!! Το 2000 είχαμε αντλίες ινσουλίνης μεγάλες, πρωτόλειες, με πολλά προβλήματα στην εφαρμογή τους. Σήμερα, έχουμε αντλίες ινσουλίνης μικρές, θαυματουργές, που συνδέονται με αισθητήρες γλυκόζης και στην οθόνη τους εμφανίζουν κάθε στιγμή την τιμή του σακχάρου, ενώ διακόπτουν μόνες τους τη χορήγηση ινσουλίνης, όταν μειωθεί σημαντικά το σάκχαρο στο αίμα!! Και τα καλύτερα είναι μπροστά μας. Με νέες, ακόμα καλύτερες αντιδιαβητικές αγωγές, νέες ενέσιμες αγωγές (εβδομαδιαίες, ίσως και εξαμηνιαίες...), με το βιοτεχνητό πάγκρεας (πλήρως αυτοματοποιημένη αντλία), να προβάλει ως πιθανή πραγματικότητα στο κοντινό μέλλον.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π . ΛΥ Ρ Ι Τ Η Σ Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ

Ο|Σ|Τ|Ε|Ο

Π|Ο|Ρ|Ω|Σ|Η

ΚΑΙ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ 32 32

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

διαβητικοί

ασθενείς

διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για οστεοπορωτικά κατάγματα σε σχέση με τους συνομήλικούς

τους

που

δεν πάσχουν από διαβήτη. Συγκεκριμένα,

σε

νέους

ασθενείς με διαβήτη τύπου I, όπου υπάρχει παθολογική μείωση της παραγωγής της ινσουλίνης, ο αναπτυσσόμενος

σκελετός

έχει

λιγότερη οστική μάζα και αυξημένο κίνδυνο εύκολων καταγμάτων. Η βασική αιτία είναι το γεγονός ότι η ινσουλίνη είναι ένας αναβολικός παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη των οστών και την αντοχή τους. Τονίζεται, πάντως, ότι οι νέοι διαβητικοί που κάνουν σωστά τη θεραπεία δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα να πάθουν νεανική οστεοπόρωση. Στην περίπτωση του διαβήτη τύπου ΙΙ, όπου ανήκουν άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας και όπου συνήθως δεν υπάρχει έλλειψη στην παραγωγή της ινσουλίνης αλλά περισσότερο αδυναμία στη λειτουργία της σαν υπογλυκαιμικός παράγοντας, υπάρχει το ακόλουθο παράδοξο.

Η συνιστώμενη αντιοστεοπορωτική αγωγή σε διαβητικούς περιλαμβάνει καταρχήν την επαρκή πρόσληψη ασβεστίου σε ημερήσια δόση 800 –1000 χιλιοστόγραμμα.

Ενώ η οστική πυκνότητα στη μέτρησή της με διπλή απορροφησιομετρία ακτίνων Χ είναι φυσιολογική ή και σχετικά αυξημένη, παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός αναίτιων καταγμάτων σε σχέση με συνομήλικους μη διαβητικούς. Τα κατάγματα αυτά είναι συχνότερα στα κάτω άκρα, κυρίως στις ποδοκνημικές αρθρώσεις. Αιτία των καταγμάτων αυτών στους διαβητικούς τύπου ΙΙ είναι ο αυξημένος αριθμός των πτώσεων που παθαίνουν, λόγω των επιπτώσεων του διαβήτη στην όραση και τις νευρομυικές λειτουργίες (π.χ. στην περιφερικού τύπου νευρίτιδα). Η διόρθωση του διαβήτη τύπου ΙΙ βοηθά έμμεσα και στην πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων του περιφερικού σκελετού, ιδιαίτερα των κάτω άκρων, ενώ σε ιστορικό προηγηθέντων καταγμάτων συνιστάται έναρξη οστεοπορωτικής φαρμακευτικής θεραπείας, άσχετα αν στην μέτρηση υπάρχει οστεοπόρωση. Τέλος, ορισμένα αντιδιαβητικά φάρμακα πιθανόν αυξάνουν τον κίνδυνο για νέα οστεοπορωτικά κατάγματα. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Η συνιστώμενη αντιοστεοπορωτική αγωγή σε διαβητικούς περιλαμβάνει καταρχήν την επαρκή πρόσληψη ασβεστίου σε ημερήσια δόση 800 – 1000 χιλιοστόγραμμα. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε 3 μερίδες γαλακτοκομικών (ένα ποτήρι γάλα με χαμηλά λιπαρά, ένα κεσεδάκι γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά και 30 γρ. γραβιέρα προσφέρουν 900 περίπου χιλιοστόγραμμα ασβεστίου. Εφόσον δεν είναι δυνατή η πρόσληψη και των τριών αυτών μερίδων γαλακτοκομικών, συνιστάται η καθημερινή πρόσληψη ενός μασώμενου δισκίου 500 χιλιοστογράμμων ανθρακικού ασβεστίου και 1-2 μερίδων γαλακτοκομικών. Συμπληρωματικά, συνιστάται η καθημερινή λήψη 800 – 1000 διεθνών μονάδων βιταμίνης D3. Επίσης, συνιστάται η εκτίμηση του καταγματικού κινδύνου από το θεράποντα ιατρό με τον υπολογιστικό τύπο FRAX και χορήγηση αντιοστεοπορωτικής αγωγής σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο (άσχετα αν δεν έχουν οστεοπόρωση στην μέτρηση).

στα χρωματα του διαβήτη

Το πρόγραμμα της παρακολούθησης των διαβητικών από πλευράς της πρόληψης της οστεοπόρωσης μπορεί να γίνεται κάθε διετία. Αντίθετα, διαβητικοί με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων πρέπει να ελέγχονται εργαστηριακά και κλινικά σε ετήσια βάση με έμφαση στη σωστή (μεγαλύτερη του 80%) συμμόρφωση στη συνιστώμενη θεραπεία.

Τα περισσότερα αντιοστεοπορωτικά φάρμακα μειώνουν τον καταγματικό κίνδυνο κατά 30–50%, ενώ συγκεκριμένα φάρμακα μειώνουν και τον καταγματικό κίνδυνο για κάταγμα στην περιοχή του ισχίου. Η συμμόρφωση στη φαρμακευτική θεραπεία πρέπει να είναι τουλάχιστον 80% για να πετύχουν τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν. Η μη φαρμακευτική θεραπεία πρέπει να επικεντρώνεται, κυρίως, στη μυϊκή ενδυνάμωση και την πρόληψη των πτώσεων. Για το σκοπό αυτό, συνιστάται η συνεργασία του θεράποντα ιατρού με φυσιοθεραπευτή.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ Ειδικός ιατρός, Δερματολόγος Αφροδισιολόγος Μέλος της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ) Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοσκόπησης (ΕΛΕΔΕ)

Τoυλάχιστoν

30% των ΝΑ διαβητικών παρoυσιάζoυν κάπoια δερματική

εκδήλωση κατά

την πoρεία της νόσoυ.

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΡΑΤΗΡΕΊΤΕ ΤΙΣ

ελιέςσας

...

Παρόλo πoυ η γενική επίπτωση των δερματoλoγικών διαταραχών / βλαβών δε φαίνεται να διαφέρει μεταξύ των διαβητικών ασθενών τύπoυ 1 και 2, oι ασθενείς τύπoυ 2 εμφανίζoυν πιo συχνές δερματικές λoιμώξεις, ενώ oι ασθενείς τύπoυ 1 εμφανίζoυν περισσότερες δερματoλoγικές βλάβες αυτoάνoσoυ τύπoυ. Oι δερματικές εκδηλώσεις, γενικώς, εμφανίζoνται στην εξέλιξη τoυ διαβήτη, αλλά μπoρεί να απoτελoύν τα πρώτα εμφανιζόμενα σημεία ή ακόμη και να πρoηγoύνται της διάγνωσης πoλλά χρόνια. Τα ευρήματα από τo δέρμα μπoρoύν να ταξινoμηθoύν σε 4 μεγάλες κατηγoρίες:

1. Δερματικές παθήσεις συνδεόμενες με τo διαβήτη, όπως η λιπoειδική νεκρoβίωση, η διαβητική δερματoπάθεια και oι διαβητικές πoμφόλυγες. 2. Δερματικές λoιμώξεις. 3. Δερματικές εκδηλώσεις διαβητικών επιπλoκών, όπως τα νευρoπαθητικά έλκη των πoδιών. 4. Δερματικές αντιδράσεις στη θεραπεία τoυ διαβήτη. Για τους διαβητικούς δεν υπάρχει κάποια διαφοροποίηση όσον αφορά τους σπίλους (ελιές) ή τον καρκίνο του δέρματος σε σχέση με τους μη διαβητικούς. Οι περισσότεροι καρκίνοι του δέρματος (βασικοκυτταρικοί, ακανθοκυτταρικοί) δε θεωρούνται γενικά πολύ

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ φωτότυπος (ξανθά μαλλιά, λευκό δέρμα, Απόχρωση δέρματος ανοιχτόχρωμα μάτια)

XX Μελάνωμα

Κνησμώδης σπίλος

Yπερβολική XX έκθεση στον ήλιο

Solarium

Μελάνωμα

Κνησμώδης σπίλος Μελάνωμα

Απόχρωση δέρματος

Yπερβολική Κνησμώδης έκθεση σπίλος στον ήλιο

πολλαπλοί σπίλοι (ελιές >100)

σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων

οικογενειακό/ατομικό ιστορικό των ασθενών.

Απόχρωση δέρματος

Yπερβολική έκθεση στον ήλιο

υπερέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, διακεκομμένη έκθεση στον ήλιο, χρήση Solarium και επάγγελμα Εγκαύματα (αγρότες, ψαράδες κ.λπ.)

Εγκαύματα

Solarium Εγκαύματα Solarium Μελάνωμα Κνησμώδης επικίνδυνοι, διότι θεραπεύσπίλος ονται εύκολα χειρουργικά ή με διάφορα φάρμακαYπερβολική που έκθεση εφαρμόζονται τοπικά στον στο ήλιο δέρμα. Εξαίρεση αποτελεί ο κακοήθης σπίλος (σπίλος=«ελιά»), που ονομάSolarium ζεται μελάνωμα (δηλαδή μελανός όγκος). Το μελάνωμα προέρχεται από τα μελανινοκύτταρα του δέρματος. Τα μελανινοκύτταρα βρίσκονται στο κατώτερο στρώμα της επιδερμίδας και παράγουν μελανίνη, τη χρωστική που προσδίδει το φυσικό χρώμα του δέρματος. Η έκθεση στον ήλιο

στα χρωματα του διαβήτη

Απόχρωση δέρματος

οδηγεί σε αύξηση της παραγόμενης μελανίνης, με αποτέλεσμα το μαύρισμα του δέρματος.

Εγκαύματα

Μελάνωμα

Κνησμώδης σπίλος

Solarium

Το μελάνωμα αποτελεί όχι μόνο τον πλέον κακοήθη δερματικό όγκο αλλά και έναν από τους πλέον κακοήθεις καρκίνους, γενικώς. Απόχρωση δέρματος Μπορεί να διασπαρεί σχεYπερβολικήδόν σε κάθε όργανο ή ιστό έκθεση του σώματος και να οδηγήστον ήλιο σει στο θάνατο μέσα σε ένα χρόνο μετά την υποτροπή του σε απομακρυσμένα Εγκαύματα σημεία. Το μελάνωμα μεθίστανται συχνότερα στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο

σωλήνα. Πρόκειται για σχετικά συχνό καρκίνο, η επίπτωση του οποίου αυξάνει συνεχώς κάθε χρόνο. Όταν πρωτοεμφανιστεί το μελάνωμα ως κακοήθης σπίλος στο δέρμα ή στον οφθαλμό - και μερικές φορές στα ούλα, στον κόλπο ή στον πρωκτό- υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να είναι ιάσιμο με περιορισμένης έκτασης χειρουργική επέμβαση. Έχει, λοιπόν, τεράστια σημασία η αναγνώριση των πρώιμων σημείων του μελανώματος, τα οποία πρέπει αμέσως να αποσπούν την ιατρική προσοχή. Την αντιμετώπισή τους την αναλαμβάνει κάποιος ειδικός δερματολόγος, χειρουργός ή ογκολόγος. Εάν το μελάνωμα διεισδύσει βαθιά στο δέρμα και φτάσει στα λεμφαγγεία και τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στη δεύτερη στιβάδα του δέρματος (χόριο), συνήθως είναι αδύνατο να ιαθεί, αν και με τη χειρουργική μπορεί να επιτευχθεί μεγάλο διάστημα ελεύθερο νόσου. Επίσης, υπάρχουν και προκαρκινικές καταστάσεις

που προκαλεί η χρόνια έκθεση στον ήλιο και λέγονται ακτινικές υπερκερατώσεις. Ο ήλιος προκαλεί ηλιακές φακές (πανάδες), καθώς και μέλασμα σε ορισμένα άτομα που είναι πολύ επίμονο και δύσκολο στη θεραπεία αισθητικό πρόβλημα.

Το μελάνωμα αποτελεί το 1-3% όλων των κακοήθων όγκων και η συχνότητά του αυξάνεται σε όλον τον κόσμο κατά 4-7% ετησίως (ενώ η ετήσια αύξηση του πληθυσμού είναι 1.17%). Η θνητότητα των πασχόντων από μελάνωμα έχει διπλασιασθεί τα τελευταία 35 χρόνια. Η επίπτωση της πάθησης αυξάνει όσο αυξάνεται η ηλικία, αλλά ένα στα τέσσερα (1/4) άτομα με μελάνωμα είναι ηλικίας μικρότερης των 40 ετών.

Ισχυρούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη μελανώματος αποτελούν τα ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία (από μηνών έως 20 ετών), το οικογενειακό ιστορικό και το χρώμα του δέρματος (ανοιχτό χρώμα). Επίσης, σε μελάνωμα μπορεί να εξελιχθούν ελιές (σε ποσοστό 20-30%), οι οποίες αλλάζουν χρώμα, μορφή ή αιμορραγούν. Δεδομένου των παραπάνω, οι ειδικοί Δερματολόγοι συνιστούν σε όλους να κάνουν κάθε έξι μήνες αυτο-εξέταση. Εάν παρατηρήσουν στο δέρμα τους «ξένα» ή «περίεργα» σημάδια και αλλαγή χρώματος ή σχήματος κάποιας ελιάς πρέπει να απευθυνθούν αμέσως στο δερματολόγο.

... οι ειδικοί Δερματολόγοι συνιστούν σε όλους να κάνουν κάθε έξι μήνες αυτο-εξέταση.

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Εκστρατεία

‘‘με Oδηγό το Διαβήτη 2017’’

Πρόληψη, Εκπαίδευση και Ενημέρωση για τη νόσο του Σακχαρώδους Διαβήτη Την Παρασκευή 19 Μαϊου 2017, η 3η Εκστρατεία Πρόληψης, Εκπαίδευσης & Ενημέρωσης για τη νόσο του Σακχαρώδους Διαβήτη «Με Οδηγό το Διαβήτη 2017», που διοργάνωσε για Τρίτη χρονιά η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Με Οδηγό το Διαβήτη», έδεσε κάβο και κατέβασε τα πανιά της. Με ένα Ιστιοπλοϊκό σκάφος και με καταρτισμένο Επιστημονικό πλήρωμα, επισκεφθήκαμε συνολικά 8 νησιά του Αιγαίου. Η αρχή έγινε με το νησί της Νάξου το Σάββατο 20 Μαϊου και ακολούθησαν η Δονούσα (21-5-2017), το Κουφονήσι (22-5-2017), η Σχοινούσα (23-5-2017), η Ηρακλειά (23-5-2017), η Ίος (24-5-2017), η Σίκινος (25-5-2017) και η Φολέγανδρος (26-5-2017). Στόχος και όραμα της Εκστρατείας, είναι η αφύπνιση των συμπολιτών μας όλων των ηλικιών που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, αλλά και του γενικότερου πληθυσμού προκειμένου να ενημερωθούν, να εκπαιδευτούν και να εξετασθούν από εξειδικευμένο Επιστημονικό προσωπικό. Κατά τη διάρκεια της Εκστρατείας πραγματοποιήθηκαν Ενημερωτικές Ομιλίες από τους εξειδικευμένους Επιστήμονες της ομάδας μας, καθώς και Δωρεάν εξετάσεις κατά τις οποίες εκτός απο τις απλές μετρήσεις Γλυκόζης, χρειάστηκε να πραγματοποιηθούν 350 εξειδικευμένες εξετάσεις Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης, Λιπιδαιμικού Ελέγχου και Συνδρόμου Διαβητικού Ποδιού. Απο τα αποτελέσμτα προέκυψαν 12 αδιάγνωστα περιστατικά. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Η Εκστρατεία «Με Οδηγό το Διαβήτη 2017» τελέσθηκε υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων, του Φαρμακευτικού Συλλόγου Κυκλάδων και των κατά τόπους Δήμων των 8 νησιών που επισκεφθήκαμε. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε απο καρδιάς όλους όσοι συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της προσπάθειάς μας αυτής, τους Επιστήμονες που ακολούθησαν το ταξίδι μας κ. Αντώνιο Λέπουρα, Παθολόγος – Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής - Διαβητολογικής Κλινικής, Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου και Εξωτερικών Ιατρείων Σακχαρώδη Διαβήτη του ΙΑΣΩ General, κ. Διονύση Βλάχο, Γενικός Ιατρός, Επιστημονικός Διευθυντής της Eurodiet Med, κ. Σκανδαλάκη Νικόλαο, Καρδιολόγος καθώς, την κα Αναγνώστου Βασιλεία, Κλινική Διατροφολόγος καθώς και την κα Κοκόρη Δήμητρα, Επισκέπτρια Υγείας. Δεν μπορούμε να παραλείψουμε με ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη συνεργασία τις τοπικές αρχές των νησιών και συγκεκριμένα τον κ. Μαργαρίτη - Δήμαρχο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, τον κ. Πράσινο – Πρόεδρο της Δονούσας, τον κ. Κωβαίο Αντώνη – Πρόεδρο Κουφονησίων, τον κ. Σιγάλα – Πρόεδρο της Σχοινούσας, τον κ. Γαβαλά – Πρόεδρο της Ηρακλειάς, τον κ. Πετρόπουλο – Δήμαρχο Ιητών, τον κ. Μαράκη – Δήμαρχο Σικίνου και το κ. Βενιό – Δήμαρχο Φολεγάνδρου. Ευχαριστούμε το πλήρωμα του σκάφους, που μας ταξίδεψε στο απαιτητικό αλλά υπέροχο Αιγαίο με ασφάλεια και χαμόγελα. Τέλος, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τις Χορηγούς εταιρείες Ascensia, Boehringer Ingelheim, Eurodiet Med και Interamerican που απο την πρώτη στιγμή πίστεψαν και στήριξαν το όραμά μας. Την ΠΑΕ Ολυμπιακός και το Ιασώ General για την ευγενική τους στήριξη, την εταιρεία Aid Plus Care για τη Χορηγία στις Νοσηλευτικές Υπηρεσίες. Τις Υποστηρικτικές εταιρείες Medical Pharmaquality και Linde. Την Blue Star Ferries για τη στήριξη και φυσικά την ΕΡΤ για την Υποστήριξη στην Επικοινωνία και ιδιαιτέρως την κα Μαρία Σταθοπούλου – Δημοσιογράφο του καναλιού, τον κ. Γιώργο Κελίδη – οπερατέρ και τον κ. Αντώνη Κυπραίο, Ηχολήπτη. https://kartadiaviti.gr/Campains https://www.facebook.com/kartadiaviti/

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ ΡΑ Κ Α Π Π ΑΤ Ο Υ Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία

καλοκαίρι ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΎ KAI ΤΗ ΓΙΑΓΙΆ Ένα μεγάλο δίλημμα των γονιών το καλοκαίρι είναι: Nα στείλουν τα παιδιά διακοπές στον παππού και τη γιαγιά ή όχι; Πολλά είναι τα ερωτήματα που τους βασανίζουν: Mήπως είναι μικρά; Για πόσο καιρό θα τα αποχωριστούν; Mήπως στενοχωρηθούν; Tι είναι καλύτερο;

στα χρωματα του διαβήτη

Σε ποια ηλικία και με ποιες προϋποθέσεις μπορούν να το επιχειρήσουν οι γονείς; Oι πρώτες χωριστές διακοπές για γονείς και παιδιά, είναι δύσκολες. Kαι οι πρώτοι που επιστρατεύονται για βοήθεια είναι η γιαγιά και ο παππούς. Oι γονείς προβληματίζονται για τον αποχωρισμό, ιδιαίτερα αν τα παιδιά είναι προσχολικής ηλικίας. Βέβαια, αν ένας γονιός έχει ήδη αποχωριστεί το παιδί, τα πράγματα είναι πιο εύκολα. H δυσκολία έγκειται στα μικρά παιδιά που φεύγουν για πρώτη φορά.

Tα παιδιά χαίρονται να βρίσκονται με τη γιαγιά και τον παππού. Aν τα φροντίζουν και κατά τη διάρκεια του χειμώνα, έχουν άμεση εξοικείωση μαζί τους. Aν μένουν στην επαρχία και δεν έχουν επαφή με τα εγγόνια τους, θα χρειαστεί να υπάρξει προετοιμασία για τις διακοπές. Kαλό είναι να επισκεφθούν το εγγονάκι τους στο σπίτι του και να περάσουν μαζί του τουλάχιστον 3-4 μέρες, για να μάθουν τις συνήθειές του.

Oι πρώτες επισκέψεις στη γιαγιά και τον παππού θα πρέπει να είναι σύντομες. Tην πρώτη φορά το παιδί πρέπει να ταξιδέψει με τους γονείς του και να μείνουν μαζί λίγες μέρες. H προσαρμογή πρέπει να γίνει σταδιακά. Tο ιδανικό θα ήταν οι γονείς να το επισκέπτονται κατά διαστήματα (π.χ. τα Σαββατοκύριακα). >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Yπάρχει συγκεκριμένη ηλικία για να αποχωριστεί ένας γονιός το παιδί του; Δεν υπάρχει. Aυτό που προέχει είναι να γίνουν οι σωστές ενέργειες. Ένα παιδί 12 μηνών, λόγου χάριν, που δεν έχει αποχωριστεί ποτέ τους γονείς του, δεν απομακρύνεται άνετα από εκείνους για να πάει διακοπές στη γιαγιά και τον παππού. Kι αυτό, γιατί από τους 7-8 μήνες της ζωής του αναπτύσσει άγχος αποχωρισμού από τους γονείς και έχει αναπτύξει σχέση προσκόλλησης, εμπιστοσύνης και ασφάλειας μαζί τους, συνήθως με τη μητέρα. Tο άγχος αποχωρισμού κορυφώνεται στους 12-18 μήνες και από τα 2-3 χρόνια σταδιακά υποχωρεί. Όταν το παιδί βλέπει ότι η μητέρα απομακρύνεται από το δικό του πεδίο, αντιδρά έντονα, κλαίει κ.λπ. Γι’ αυτό προτείνεται η ηλικία των 2-3 χρόνων ως ασφαλέστερη λύση για τον πρώτο αποχω-

στα χρωματα του διαβήτη

ρισμό του παιδιού από τους γονείς. Eξάλλου, από τριών ετών το παιδί ξεκινά τον παιδικό σταθμό και δημιουργεί και άλλες σχέσεις. Eπομένως, δέχεται καλύτερα τον αποχωρισμό του από τους γονείς. Άλλωστε, η επαφή με τη φύση, τα μπάνια και το παιχνίδι με τα συνομήλικα παιδιά αποτελούν δελεαστικές προτάσεις. Δεν υπάρχει λόγος να στερούνται τα παιδιά την εμπειρία της συμβίωσης με τον παππού και τη γιαγιά στις καλοκαιρινές διακοπές, αρκεί να υπάρχει η κατάλληλη προετοιμασία. Τα ίδια ισχύουν και για το διαβητικό παιδί που μπορεί να απομακρυνθεί από τους γονείς τους, αρκεί να έχουν ενημερωθεί και εκπαιδευτεί οι παππούδες στη διαχείριση δύσκολων περιστατικών. Τα παιδιά θα χαρούν πολύ να ξεφύγουν από το σφικτό πρόγραμμα των υποχρεώσεων, που ακόμη και αν συνεχίζονται οι μετρήσεις αλλά και οι ενέσεις ινσουλίνης, είναι ευκολότερα ανεκτές από τα παιδιά.

P u p l i

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ XX

Nα γνωρίζουν τα παιδιά τι πρόγραμμα θα έχουν εκεί, να ασχολούνται μαζί τους η γιαγιά και ο παππούς, να έχουν δραστηριότητες που τα ευχαριστούν.

Nα έχουν τακτική επαφή με τους γονείς τους, αν είναι εφικτό τα Σαββατοκύριακα και καθημερινή τηλεφωνική επικοινωνία, ώστε να μην έχουν την αγωνία ή το άγχος πώς περνάνε η μαμά και ο μπαμπάς.

Καραμέλες Jake Vitamin Candy, χωρίς ζάχαρη! Χωρίς γλουτένη! …και με βιταμίνη C! Τώρα, αποκλειστικά και στη χώρα μας από την Interkiosk, σε υπέροχες γεύσεις!

Oι γονείς να εκφράζουν χαρά που το παιδάκι τους περνά καλά με τη γιαγιά και τον παππού.

Η οικογενειακή επιχείρηση στη Νέα Υόρκη, Packom Sweet, θέλοντας να κυκλοφορήσει κάτι διαφοροποιημένο, καινοτόμο και ταυτόχρονα γευστικό και κυρίως βοηθητικό για τον κόσμο που δεν καταναλώνει - για λόγους προστασίας της υγείας του- ζάχαρη, προχώρησε το 2006 στη δημιουργία της καραμέλας Jake Vitamin Candy. Από τότε έως σήμερα, κυκλοφορούν ευρέως… κατακτώντας όλο και περισσότερο …όλο τον κόσμο. Από τη Ρωσία και τις Φιλιππίνες έως την Αμερική και την Ευρώπη.

Σταφύλι, Ροδάκινο, Μανταρίνι και Κόκκινο Βατόμουρο, συναρπάζουν και τον πιο απαιτητικό καταναλωτή όχι μόνο για τις φρουτένιες γεύσεις που κυκλοφορούν, αλλά και για τα οφέλη που προσφέρουν στον οργανισμό.

Οι εύγευστες καραμέλες με 4,8 mg βιταμίνης C ανά μερίδα (τεμάχιο), για μικρούς και μεγάλους βρίσκονται στην Ελλάδα σε επιλεγμένα μίνι μάρκετ, ψιλικά, σούπερ μάρκετ αλλά και φαρμακεία.

τηλ. επικοινωνίας: 210 6690500 στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

Σ ΤΑΥ Ρ ΟΣ Ι. ΠΑΠΠΑΣ Π. Συντονιστής Διευθυντής Γ' Παθολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Γ. Ν. Νίκαιας –Πειραιά Πρόεδρος Ειδικής Γνωμοδοτικής Επιτροπής για το ΣΔ του Υπουργείου Υγείας Αντιπρόεδρος Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΠΑΘΟΛΟΓΩΝ– ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ ΣΤΟ

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ(ΔΣ)

ΜΥΘΟΙ

&αλήθειες 52

στα χρωματα του διαβήτη

Το ΚΕΣΥ με Πρόεδρο τον Καθηγητή κο Κ. Μάρκου, το τελευταίο χρονικό διάστημα σχεδιάζει σειρά μεταρρυθμίσεων που αφορά το σύνολο της μεταπτυχιακής ιατρικής Εκπαίδευσης (ειδικότητες, εξειδικεύσεις, εκπαιδευτικά κέντρα κ.λπ.). Η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία (ΕΔΕ), έθεσε στο ΚΕΣΥ αίτημα ολοκληρωμένης πρότασης, ίδρυσης Εξειδίκευσης ΣΔ για τους Παθολόγους και Παιδιάτρους. Σύμφωνα με μελέτες τριών Διαβητολογικών Κέντρων... ο έλληνας διαβητικός στοιχίζει στο Σύστημα Υγείας 1300,00 ευρώ, ετησίως, εάν δεν έχει επιπλοκές, ενώ ο διαβητικός με επιπλοκές στοιχίζει 3000,00 ευρώ.

Το αίτημα είναι πάγιο και διαχρονικό από 20ετίας. Το πρόβλημα ΣΔ στην Ελλάδα Ο ΣΔ είναι χρόνια νόσος εξελικτική –όχι απλή ενδοκρινοπάθεια, όπως π.χ. τα νοσήματα του θυρεοειδούς– αλλά συστηματική μεταβολική νόσος, αφού έχουμε διαταραχές του συνόλου του μεταβολισμού (γλυκόζης, λιπών, πρωτεΐνης), με βλαπτικές επιδράσεις σε όλα σχεδόν τα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Χρόνιες επιπλοκές: Καρδιαγγειακές, εμφράγματα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, διαβητικά πόδια, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, τύφλωση κ.λπ.

Οξείες επιπλοκές: Διαβητικά κώματα, υπογλυκαιμίες, λοιμώξεις, κατάθλιψη, επιφέρουν αυξημένες νοσηλείες, αύξηση θανάτων, κακή ποιότητα ζωής και για την Πολιτεία τεράστιο κόστος υγείας. Σύμφωνα με μελέτες των τριών Διαβητολογικών Κέντρων των Νοσοκομείων «Λαϊκού», «Τζανείου», «Νίκαιας» και των καθηγητών Οικονομικών Υγείας κ. Κυριόπουλου & κ.Αθανασάκη, ο έλληνας διαβητικός στοιχίζει στο Σύστημα Υγείας 1300,00 ευρώ, ετησίως, εάν δεν έχει επιπλοκές, ενώ ο διαβητικός με επιπλοκές στοιχίζει 3000,00 ευρώ. Οι ίδιες μελέτες έδειξαν ότι οι ρυθμισμένοι διαβητικοί (με HbA1c <7%) κοστίζουν 50% λιγότερο από τους αρρύθμιστους. Και το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού ο επιπολασμός του ΣΔ αυξάνει διαχρονικά, σχεδόν επιδημικά. Καθίσταται συνεπώς έκδηλο, ότι η διαχείριση του προβλήματος απαιτεί συνεχή ιατρική φροντίδα από άρτια εκπαιδευμένους παθολόγους ενδοκρινολόγους, γενικούς ιατρούς και παιδιάτρους. Είναι ανάγκη να γίνει Εθνικό σχέδιο δράσης, με Εθνική στρατηγική πρόληψης και καλύτερης αντιμετώπισης των πασχόντων, για να έχουμε λιγότερους διαβητικούς με καλύτερη ρύθμιση και λιγότερες επιπλοκές, με καλύτερη ποιότητα ζωής, λιγότερες αναπηρίες και

στα χρωματα του διαβήτη

απώλειες ζωής, με μικρότερο κόστος υγείας. Αυτά χρωστάμε όλοι μας στους διαβητικούς ασθενείς μας.

Τι λέμε εμείς οι Παθολόγοι-Παιδίατροι Ζητάμε επίμονα τη 2ετή μετεκπαίδευση στο ΣΔ μετά την ειδικότητα, με αξιολόγηση και λήψη του τίτλου «Εξειδίκευση στο ΣΔ/Διαβητολόγος, όπως συμβαίνει και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική (Diabetologist, Diabetes specialist). Σημειωτέον, στο εξωτερικό, ο τίτλος Diabetologist, συνοδεύει τον Ενδοκρινολόγο, Παθολόγο ή Παιδίατρο, που έχει λάβει μετεκπαίδευση μετά την ειδικότητα.

Καμία νόσος -και φυσικά ούτε ο ΣΔ- ανήκει αποκλειστικά σε μία ειδικότητα Υποχρέωση όλων μας είναι η συνεχής επιμόρφωσή μας για να μπορέσουμε αποτελεσματικά να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις μιας νοσογόνου οντότητας, που εξελίσσεται ραγδαία και δραματικά.

Γιατί Παθολόγοι και Παιδίατροι ζητάμε την εξειδίκευση; α) Θέλουμε την εξειδίκευση, γιατί απλά η συστηματικότητα και πολυπλοκότητα του ΣΔ απαιτεί πολύπλευρη και συγκροτημένη γνώση που ξεπερνάει την εκπαίδευση που αποκτάμε στην ειδικότητα. Ο εξειδικευμένος γιατρός μπορεί με επάρκεια να αντιμετωπίσει το Διαβητικό Σύνδρομο.

β) Η αναγκαιότητα της εξειδίκευσης για τους Παθολόγους επιβάλλεται από την πραγματικότητα, που αφορά την παρεχόμενη καθημερινή φροντίδα και κυρίως περίθαλψη των διαβητικών ασθενών σήμερα στην Ελλάδα, που κατά κύριο λόγο γίνεται από τους Παθολόγους και όχι από τους Ενδοκρινολόγους. Οι Παθολόγοι και οι Παιδίατροι στην Ελλάδα ακολουθήσαμε Εκπαιδευτικές Πρωτοβουλίες της Πολιτείας (νομοθετήματα μετεκπαίδευσης από το 1990) και σύμφωνα με τις νόμιμες διαδικασίες στελεχώσαμε τις δομές στα Νοσοκομεία του ΕΣΥ και τα Πανεπιστημιακά, υπηρετήσαμε και υπηρετούμε τους διαβητικούς ασθενείς στις οργανωμένες μονάδες, Διαβητολογικά Ιατρεία και Διαβητολογικά Κέντρα, τα οποία εμείς οργανώσαμε, φροντίζοντας χιλιάδες διαβητικούς και ταυτόχρονα εκπαιδεύσαμε και εκπαιδεύουμε εκατοντάδες ιατρούς, κυρίως Παθολόγους και Γενικούς Ιατρούς, αλλά και επαγγελματίες υγείας, ακόμη και ασθενείς. Σήμερα, από τα 22 Διαβητολογικά Κέντρα, τα 16 λειτουργούν με Παθολόγους και μόνο 6 με Ενδοκρινολόγους. Το ίδιο συμβαίνει και με τα 62 Διαβητολογικά Ιατρεία, όπου στα περισσότερα υπηρετούν Παθολόγοι. Οι οξείες επιπλοκές του διαβήτη (διαβητική οξέωση, κώματα, λοιμώξεις, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κ.λ.π.), νοσηλεύονται σχεδόν όλα στις Παθολογικές κλινικές. Στην Α' Παθ. Κλινική του «ΤΖΑΝΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ», σε σύνολο 840 νοσηλευθέντων του τελευταίου 6μήνου

2016, το 28% ήταν διαβητικοί και το 52% νοσηλεύθηκαν για τις επιπλοκές σε διάφορες ασθένειες όπως π.χ. λοιμώξεις ). Σημειώνεται ότι στο «ΤΖΑΝΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ» δεν υπάρχει Ενδοκρινολόγος. Το 2016 στο Διαβητολογικό Κέντρο του Γ. Ν. Νίκαιας έγιναν 5.500 επισκέψεις διαβητικών ασθενών και 1.500 συμβουλευτικές επισκέψεις νοσηλευόμενων στις διάφορες Κλινικές του Νοσοκομείου, με τελικές οδηγίες για το διαβήτη τους. Το αντίστοιχο έτος, οι συνολικές επισκέψεις για όλες τις ενδοκρινοπάθειες και το ΣΔ στο Ενδοκρινολογικό τμήμα του Νοσοκομείου, ήταν περίπου 1990. Αυτή είναι και η συνολική εικόνα σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Επισημαίνεται, ότι σε ολόκληρες Υγειονομικές περιφέρειες της χώρας δεν υπάρχει Ενδοκρινολόγος σε Κρατικό Νοσοκομείο. Φωτεινές και άξιες προσωπικότητες, πρωτοπόροι, δάσκαλοι και καθοδηγητές μας στο ΣΔ και όχι μόνο -είναι υποχρέωσή μας να τους αναφέρουμε- οι αείμνηστοι Τζον Αλιβιζάτος, Ν. Θαλασινός, Φ. Παυλάτος. Σήμερα, Α. Βαγενάκης, Γ. Χρούσος, Κ.Φαινέκος, μαζί με τους Δασκάλους Παθολόγους Καθηγητές αείμνηστους Β. Καραμάνο και Σ. Ράπτη και τους σημερινούς Π. Χριστακόπουλο, Ν. Κατσιλάμπρο, Χ.Τούντα και αρκετούς άλλους, χάραξαν τους δρόμους, ώστε σήμερα η φροντίδα των διαβητικών στην Ελλάδα να βρίσκεται σε πολύ καλά επίπεδα, ακόμη και στην περίοδο της οικονομικής κρίσης.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΑΝΔΡΙΑΝΗ ΒΑΖΑΙΟΥ Παιδίατρος Διευθύντρια ΕΣΥ Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Α' Παιδιατρική Κλινική Νοσοκομείο Παίδων Π&Α Κυριακού

Το τεχνητό πάγκρεας, δηλαδή η κατασκευή ενός αυτόματου συστήματος το οποίο θα ρυθμίζει το σάκχαρο αίματος αυτόματα χωρίς την παρέμβαση του ατόμου με ΣΔΤ1, αποτελεί όνειρο πολλών γενεών.

τεχνητό

ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΠOΣΟ ΚΟΝΤA ΕIΜΑΣΤE;

56 56

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

΄Ενα τέτοιο ιδανικό κλειστό κύκλωμα περιλαμβάνει:

1. 2.

Ένα σύστημα συνεχούς καταγραφής σακχάρου, το οποίο θα μετρά συνεχώς το σάκχαρο και θα στέλνει ασύρματα τα αποτελέσματα των μετρήσεών του μέσω ενός έξυπνου τηλεφώνου σε:

Έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, ο οποίος θα διαθέτει ειδικό αλγόριθμο υπολογισμού της δόσης της ινσουλίνης λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους. Ο αλγόριθμος είναι ένα σύνθετο μαθηματικό μοντέλο, το οποίο χρησιμοποιεί διάφορες πληροφορίες για τον υπολογισμό της δόσης της ινσουλίνης. Ο αλγόριθμος μπορεί να είναι πάνω στην αντλία ή μπορεί να είναι σε server σε απομακρυσμένο σημείο, έχει τη δυνατότητα όμως να επικοινωνεί με την αντλία μέσω κινητού τηλεφώνου. Η πληροφορία της δόσης θα επιστρέψει μέσω του συστήματος αυτού στην:

Αντλία ινσουλίνης, η οποία θα χορηγήσει την υπολογισμένη δόση ινσουλίνης στο άτομο με διαβήτη χωρίς τη μεσολάβηση του ίδιου του ατόμου. >>>

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Πολλές ερευνητικές ομάδες προσπαθούν να κόψουν πρώτες το νήμα και να παρουσιάσουν στην αγορά το πρώτο, πλήρως αυτοματοποιημένο τεχνητό πάγκρεας. Η ιατρική βιβλιογραφία έχει τα τελευταία χρόνια εμπλουτιστεί με πολυάριθμα σχετικά επιστημονικά άρθρα. Η πρόοδος της επιστήμης επέτρεψε να παρακαμφθούν οι μελέτες σε πειραματόζωα και να προχωρήσουν κατ’ευθείαν σε μελέτες στον άνθρωπο. Αρχικά, οι μελέτες έγιναν με τη στενή επίβλεψη των ατόμων που χρησιμοποιούσαν τα συστήματα από ερευνητές, μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών από κάποια απόσταση, σε ελεγχόμενο περιβάλλον (π.χ. νοσοκομείο ή σε περιβάλλον κατασκήνωσης). Στην αρχή, τα άτομα είχαν περιορισμένη δραστηριότητα, στη συνέχεια όμως είχαν περισσότερο ελεύθερο πρόγραμμα. Ακολούθησαν μελέτες χωρίς επίβλεψη στο σπίτι και με ελεύθερη δραστηριότητα. Οι μελέτες αυτές αφορούσαν στην εφαρμογή του κλειστού κυκλώματος τμηματικά, κατά τη διάρκεια μόνον της νύκτας, αλλά στη συνέχεια επεκτάθηκαν κατά τη διάρκεια όλου του 24ωρου. Η ερευνητική εφαρμογή του κλειστού κυκλώματος περιλαμβάνει μεγάλο εύρος ασθενών, όπως παιδιά, ενήλικες και εγκύους. Το μέγιστο χρονικό διάστημα εφαρμογής του μέχρι σήμερα είναι 3-6 μήνες σε περιβάλλον σπιτιού. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς φάνηκε ότι τα συστήματα αυτά επιτυγχάνουν πολύ καλή ρύθμιση κατά τη διάρκεια χρονικών περιόδων που τα σάκχαρα δεν

στα χρωματα του διαβήτη

μεταβάλλονται γρήγορα, όπως κατά τη διάρκεια της νύκτας. Αντίθετα, η ρύθμιση ήταν δυσκολότερη μετά το φαγητό ή μετά από άσκηση. Για το λόγο αυτό, προγραμματίζεται η βελτίωση και η μελλοντική χρήση τους σε 3 στάδια.

Α) Υβριδικό κλειστό κύκλωμα. Στο πρώτο στάδιο το κλειστό σύστημα θα χορηγεί ινσουλίνη μεταβάλλοντας αυτόματα το βασικό ρυθμό κατά τη διάρκεια της νύχτας αλλά και της ημέρας, όταν δεν θα υπάρχει γεύμα. Ωστόσο, το άτομο θα πληροφορεί το σύστημα ότι πρόκειται να καταναλώσει γεύμα και θα αποφασίζει το ίδιο για την ποσότητα της ινσουλίνης την οποία θα χορηγήσει. Για το λόγο αυτό ονομάζεται υβριδικό κλειστό κύκλωμα. Μελέτες έδειξαν ότι με αυτό επιτυγχάνεται πολύ καλύτερη ρύθμιση από ό,τι με αντλία συνδεδεμένη με συνεχή καταγραφή. Τέτοιο σύστημα είναι νέα αντλία 670G της Medtronic, η οποία έχει ήδη πάρει έγκριση από το FDA για άτομα με ΣΔΤ1 ≥14 ετών και κυκλοφορεί στην αμερικανική αγορά από το Μάρτιο του 2017. H κυκλοφορία της βασίσθηκε σε μια πιλοτική μελέτη σε 30 εφήβους ηλικίας 14-21 ετών και σε 94 ενήλικες ηλικίας 22-75 ετών με ΣΔΤ1, οι οποίοι παρέμειναν σε κλειστό κύκλωμα χωρίς επίβλεψη για 3 μήνες. Η ακρίβεια του συστήματος ήταν πολύ ικανοποιητική, με το 70,4% των ατόμων να έχουν σάκχαρα μεταξύ 70-180 mg% κατά τη διάρκεια της ημέρας και το 75% κατά τη διάρκεια της νύκτας. Το συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι το υβριδικό κλειστό κύκλωμα βοηθά

τα άτομα με διαβήτη να μειώσουν την υπεργλυκαιμία και την υπογλυκαιμία, καθώς και τη διακύμανση του σακχάρου. Επίσης, τους βοηθά να πετύχουν τους στόχους που ορίζει η αμερικανική διαβητολογική εταιρεία χωρίς σοβαρή υπογλυκαιμία.

Β) Μερικώς υβριδικό σύστημα. Σύστημα το οποίο θα λειτουργεί αυτόματα όλο το 24ωρο, αλλά θα χρησιμοποιεί πληροφορίες από το χρήστη για να προσαρμόζεται ευκολότερα στις γρήγορα μεταβαλλόμενες ανάγκες του σε ινσουλίνη. Ο χρήστης θα ειδοποιεί το σύστημα όταν πρόκειται να ασκηθεί, για το είδος, τη διάρκεια και την ένταση της άσκησης (εφόσον το τελευταίο είναι εφικτό), καθώς και για την ποσότητα των υδατανθράκων και το είδος της τροφής, αλλά το σύστημα θα αποφασίζει για τη δόση της ινσουλίνης που θα χορηγείται στα γεύματα. Η έρευνα σε αυτό το επίπεδο είναι σήμερα ιδιαίτερα έντονη. Υπάρχουν πολλές ερευνητικές ομάδες οι οποίες προσπαθούν να κλείσουν το σύστημα με αρκετή επιτυχία.

Γ) Ολοκληρωμένο κλειστό σύστημα. Το σύστημα αυτό θα λειτουργεί τελείως αυτόματα χωρίς την παρέμβαση του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη και χωρίς πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή ή την άσκηση. Το κλειστό κύκλωμα μπορεί να χρησιμοποιεί μόνον ινσουλίνη (μονο-ορμονικό κλειστό κύκλωμα) ή μπορεί να είναι δυορμονικό, δηλαδή να χρησιμοποιεί ινσουλίνη και γλυκαγόνη ταυτόχρονα σε μικρές δόσεις (βιονικό πάγκρεας). Ένα από τα προβλήματα στο βιονικό πάγκρεας είναι ότι η γλυκαγόνη μετά την ανασύ-

στασή της δεν είναι σταθερή σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για πολλές ώρες. Για το λόγο αυτό, χρειάζεται ανανέωση του διαλύματός της ανά 24ωρο. Γίνονται προσπάθειες να κυκλοφορήσουν σταθερότερα διαλύματα γλυκαγόνης. Πιστεύεται, ότι η απόδοση του κλειστού κυκλώματος θα βελτιωθεί με τη χρησιμοποίηση νέων αναλόγων ινσουλίνης, τα οποία είναι ταχύτερα. Ήδη έχει κυκλοφορήσει στην Ευρώπη η ινσουλίνη FIAsp, η οποία είναι ταχύτερη από την υπάρχουσα aspart (Novo Rapid). H χρήση αυτής της ινσουλίνης στην αντλία έχει δείξει πολύ καλά αποτελέσματα. Αναμένονται αποτελέσματα από τη χρήση της στο κλειστό κύκλωμα. Άλλες νέες ινσουλίνες υπερταχείας δράσης είναι υπό έρευνα. Έχουν δοκιμασθεί επίσης φάρμακα (όπως πραμλιντίδη μόνη ή σε συνδυασμό με λιραγλουτίδη), τα οποία χρησιμοποιούνται στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 για τη βελτίωση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας, η οποία αποτελεί μία πρόκληση στο κλειστό κύκλωμα. Αναμένεται βελτίωση, επίσης, των αισθητήρων ή συνδυασμός διαφόρων μεθόδων καταγραφής γλυκόζης. Ένα επιπρόσθετο πρόβλημα είναι ότι θα πρέπει να διασφαλισθεί η ασφάλεια μετάδοσης δεδομένων μέσω του κινητού, καθώς και εναλλακτικές λύσεις όταν για κάποιο λόγο το σύστημα δε λειτουργεί ικανοποιητικά και υπάρχει αποτυχία σύνδεσης. Συμπερασματικά, το τεχνητό πάγκρεας είναι πολύ κοντά στην πραγματοποίησή του και οι μελέτες μέχρι σήμερα είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρες.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

Κ Ω Ν Σ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ Μ Α Κ Ρ ΥΛ Α Κ Η Σ Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝΑ Λαϊκό

συμβουλές για καλοκαίρι και

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Το καλοκαίρι είναι η περίοδος του χρόνου όπου όλοι θέλουν να βγουν, να χαρούν τη φύση, να διασκεδάσουν και να κολυμπήσουν. Είναι όμως και η περίοδος όπου τα πόδια μας είναι περισσότερο πιθανό να εκτεθούν σε κινδύνους. Ιδιαίτερα μάλιστα για τα άτομα με προβλήματα μείωσης ή εξάλειψης της λεγόμενης «προστατευτικής αισθητικότητας», οι κίνδυνοι είναι πολύ μεγαλύτεροι.

στα χρωματα του διαβήτη

έλκος

Η ικανότητα ενός ατόμου να αντιλαμβάνεται τον πόνο, τη θερμοκρασία (να ξεχωρίζει δηλαδή ότι κάτι που τον ακουμπάει είναι ζεστό ή κρύο), της πίεσης και της αφής, είναι στην πραγματικότητα προστατευτικά, διότι προειδοποιούν το άτομο για κινδύνους του περιβάλλοντος (π.χ. ένα αιχμηρό αντικείμενο που καρφώνει το πόδι) και το κατευθύνουν να τους αποφύγει. Δεδομένου ότι τα άτομα με διαβήτη ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για προβλήματα στα πόδια, καλό είναι να ενημερωθούν σωστά γι’ αυτά, έτσι ώστε να φροντίσουν να τα αποφύγουν. Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες χρειάζεται αυξημένη προσοχή.

Οι κλινικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν μουδιάσματα των ποδιών, παραισθησίες, καυσαλγίες, αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος, σφυξίματος ή τρυπήματος των ποδιών.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια, ύπουλη πάθηση, η οποία μπορεί να προσβάλλει τα αγγεία του σώματος, προκαλώντας βλάβες στα όργανα που αιματώνονται από αυτά. Η βλάβη των νεύρων (νευροπάθεια) είναι συνηθισμένη και σοβαρή επιπλοκή του διαβήτη. Πρόκειται για μια παθολογική οντότητα με ποικίλες εκδηλώσεις, που πολλές φορές περνάει απαρατήρητη. Σε πολλούς ασθενείς (περίπου 75% των περιπτώσεων) παραμένει ασυμπτωματική (ο ασθενής δεν το γνωρίζει) και αποκαλύπτεται μόνο με την κλινική εξέταση από τον γιατρό του. Οι κλινικές εκδηλώσεις (όταν υπάρχουν) περιλαμβάνουν μουδιάσματα των ποδιών, παραισθησίες, καυσαλγίες (δηλαδή τα πόδια καίνε), αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος, σφιξίματος ή τρυπήματος των ποδιών. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή από πολλούς ασθενείς ότι αισθάνονται σαν να περπατούν σε βαμβάκι. Τα συμπτώματα αυτά είναι πιο συνηθισμέ-

Η περιποίηση των ποδιών θα συμβάλλει στην καλή υγεία τους και στην αποτροπή ακόμα και ακρωτηριασμών των ποδιών, που δυστυχώς, ακόμα και σήμερα συμβαίνουν «άδικα» σε πολλά διαβητικά άτομα.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Για την προστασία του ο διαβητικός

δε θα πρέπει να περπατάει ποτέ ξυπόλυτος

(στην άμμο, γύρω από την πισίνα, στη βεράντα του σπιτιού ή οπουδήποτε αλλού), ενώ στην παραλία θα πρέπει να φοράει τα παπούτσια ή τις παντόφλες του μέχρι να φτάσει στο χώρο που πρόκειται να καθίσει.

να τις βραδινές ώρες, ενώ το περπάτημα μπορεί να ανακουφίσει τον ασθενή. Πολλοί ασθενείς περιγράφουν χαρακτηριστικά ότι δεν ανέχονται την επαφή με τα κλινοσκεπάσματα τις βραδινές ώρες, ενώ κάποιες φορές ακόμα και τα ρούχα τους. Ανεξάρτητα όμως αν υπάρχουν ή όχι συμπτώματα, το πιο επικίνδυνο είναι όταν υπάρχει απώλεια της «προστατευτικής αισθητικότητας», που μπορεί να είναι τόσο έντονη, ώστε ο ασθενής να απολέσει πλήρως τον προστατευτικό ρόλο της αισθητικότητας έναντι τοξικών ερεθισμάτων, με αποτέλεσμα να υπόκειται σε σοβαρούς τραυματισμούς χωρίς να το συνειδητοποιεί. Η συνύπαρξη στενώσεων στα αγγεία (αρτηρίες) του ποδιού (περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια) λόγω του διαβήτη, μπορεί επίσης να συμβάλλει στην αύξηση του κινδύνου για βλάβες του ποδιού. Η περιφερική νευροπάθεια, εκτός της απώλειας της αισθητικότητας, μπορεί να προκαλέσει ανατομικές παραμορφώσεις στα πόδια, επειδή προκαλεί ατροφία στους μικρούς μύες του ποδιού (γαμψά δάκτυλα, προβολή των κεφαλών των μεταταρσίων, μετακίνηση του υποδόριου προστατευτικού λίπους από

στα χρωματα του διαβήτη

τις κεφαλές των μεταταρσίων προς τις βάσεις των δακτύλων) και αστάθεια κατά τη βάδιση. Κατά συνέπεια, η νευροπάθεια οδηγεί σε πόδι που δεν έχει αίσθηση και είναι συχνά παραμορφωμένο, με πιθανώς παθολογικό τύπο βαδίσματος. Οι διαταραχές αυτές έχουν ως συνέπεια την αύξηση της ασκούμενης πίεσης σε ορισμένα σημεία του πέλματος (κεφαλές των μεταταρσίων, πελματιαία επιφάνεια του μεγάλου δακτύλου, πτέρνα) κατά τη βάδιση ή από μη σωστά υποδήματα. Στους ασθενείς αυτούς, ένα ήπιο τραύμα (κοψίματα, γρατζουνιές, φουσκάλες) που προκαλείται για παράδειγμα από υποδήματα που δεν εφαρμόζουν καλά, το βάδισμα χωρίς υποδήματα ή ένας σοβαρός τραυματισμός, μπορεί να οδηγήσουν σε ταχεία επιδείνωση και ανάπτυξη έλκους (σκάσιμο του δέρματος). Επιπρόσθετα, η συχνά συνυπάρχουσα δυσλειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων (λόγω του διαβήτη), έχει ως αποτέλεσμα την πλημμελή ενυδάτωση του ποδιού και την εμφάνιση ξηροδερμίας και προδιάθεσης για σχάσεις και έλκη στο δέρμα. Η ξηροδερμία, σε συνδυασμό με την αύξηση των πιέσεων στο πέλμα, είναι υπεύθυνη για την εμφάνιση υπερκερατώσεων (κάλων) στα πόδια, που αυ-

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

ξάνουν επίσης την πιθανότητα εξέλκωσης, διότι λειτουργούν ως ένα ξένο σώμα που πιέζει τα υποκείμενα μαλακά μόρια (μύες), οδηγώντας στη λύση του δέρματος.

Η καλύτερη θεραπεία του διαβητικού ποδιού είναι η πρόληψη Το άτομο λοιπόν με διαβήτη, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να γνωρίζει αν έχει νευροπάθεια (με απώλεια της προστατευτικής αισθητικότητας), ζητώντας από το γιατρό του, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, να εξετάζει τα πόδια του νευρολογικά (ακόμα και αν δεν αισθάνεται υποκειμενικά κανένα πρόβλημα στα πόδια του). Η τυχόν ύπαρξη (συμπτωματικής ή μη) νευροπάθειας θα πρέπει να είναι ένα «καμπανάκι» για το άτομο αυτό, να προσέχει και να περιποιείται τα πόδια του περισσότερο επισταμένα. Η καθημερινή εξέταση των ποδιών (από τον ίδιο ή ενδεχομένως από κάποιον συγγενή) είναι άκρως απαραίτητη. Ιδιαίτερα τα πέλματα, καλό είναι να επι-

στα χρωματα του διαβήτη

σκοπούνται με καθρέπτη που τοποθετείται στο πάτωμα ή στον τοίχο. Για την προστασία του ο διαβητικός δε θα πρέπει να περπατάει ποτέ ξυπόλυτος (στην άμμο, γύρω από την πισίνα, στη βεράντα του σπιτιού ή οπουδήποτε αλλού), ενώ στην παραλία θα πρέπει να φοράει τα παπούτσια ή τις παντόφλες του μέχρι να φτάσει στο χώρο που πρόκειται να καθίσει (μπορεί να μην αντιλαμβάνεται καλά πόσο καυτή είναι η άμμος και να προκληθούν εγκαύματα στα πέλματα). Σημαντική είναι η επάλειψη της ραχιαίας επιφάνειας του ποδιού με αντιηλιακό (για αποφυγή εγκαυμάτων), ενώ σε περίπτωση που η ακτή έχει βότσαλα (ή αχινούς), θα πρέπει να φοριούνται ειδικά θαλάσσια παπούτσια, τα οποία να αφαιρούνται με την έξοδο από τη θάλασσα. Στη συνέχεια απαραίτητο είναι το καλό σκούπισμα των ποδιών και ο έλεγχος για τυχόν τραύματα. Και φυσικά, αν διαπιστώσει οποιαδήποτε ανωμαλία στο πόδι του (πληγή, σκάσιμο, ραγάδα, κάλο, κ.λπ.) θα πρέπει να επικοινωνήσει με το διαβητολόγο του.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΝΙΚΟΛ ΑΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Σακχαρώδους Διαβήτη Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου-Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού Β' Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης Διαβητικού Ποδιού

ΜΕΤΦΟΡΜΊΝΗ: Νεότερα δεδομένα για το πιο καταξιωμένο αντιδιαβητικό φάρμακο Η μετφορμίνη είναι το πιο καταξιωμένο φάρμακο για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Παραμένει η πρώτη επιλογή και η βάση της αντιδιαβητικής θεραπείας, όπως αυτό επιβεβαιώνεται κάθε χρόνο με τις επικαιροποιημένες κατευθυντήριες οδηγίες των επιστημονικών εταιρειών. Σήμερα, μάλιστα, υπάρχουν νεότερα δεδομένα που τονίζουν περισσότερο την αξία της. Πράγματι, φάνηκε ότι 20 χρόνια μετά την έγκαιρη έναρξη επαρκούς γλυκαιμικής ρύθμισης με μετφορμίνη μπορούν να μειωθούν τα εμφράγματα του μυοκαρδίου κατά 33% και οι θάνατοι κάθε αιτίου κατά 27%. Επίσης, γίνεται σήμερα δεκτό ότι η μετφορμίνη όχι μόνο δεν αντενδείκνυται σε καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά ενδέχεται να μειώνει τις νέες νοσηλείες για απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας. Εντυπωσιακή είναι και η διαπίστωση ότι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι λαμβάνουν θεραπεία με μετφορμίνη, φαίνεται να παρουσιάζουν σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης

καρκίνου, καθώς και σημαντική αύξηση της επιβίωσης, αν αποκτήσουν καρκίνο: αυτή η προστασία ισχύει ιδιαίτερα για τους καρκίνους παχέος εντέρου, ήπατος και πνεύμονα. Επιπλέον, ολοένα συγκεντρώνονται περισσότερα επιστημονικά δεδομένα που υποστηρίζουν ότι η μετφορμίνη βελτιώνει τη λειτουργία των αγγείων, μειώνει τη φλεγμονή αυτών, συμβάλλει στην προστασία από αρρυθμίες και στη διατήρηση φυσιολογικής λειτουργίας του θυρεοειδούς, αλλά και συντελεί στην προστασία των νευρικών κυττάρων. Τέλος, συζητιέται ολοένα περισσότερο η διαφαινόμενη ευεργετική της δράση στη μείωση της κυτταρικής γήρανσης. Η εξαιρετικά ωφέλιμη αυτή δράση αποτελεί αντικείμενο συνεχιζόμενης ενδελεχούς μελέτης και, αν επιβεβαιωθεί, θα επισφραγίσει την αξία της μετφορμίνης ως φαρμάκου με πολλαπλά οφέλη.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

Α Ν ΤΩ Ν Ι ΟΣ Π. Λ Ε Π Ο Υ ΡΑ Σ Παθολόγος - Διαβητολόγος Διευθυντής Παθολογικής - Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ General

Σ|Α|Κ|Χ|Α|Ρ|Ω|Δ|Η|Σ

Δ|Ι|Α|Β|Η|Τ|Η|Σ

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΣΦΑΛΗ ΚΑΙ

ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ ΚΥΗΣΗ Ο διαβήτης δε χρειάζεται να δημιουργεί αναστολές στην επιθυμία κύησης, χρειάζεται εκπαίδευση και καλή ρύθμιση. Όσο πιο νωρίς, τόσο καλύτερα!

στα χρωματα του διαβήτη

Ο διαβήτης σε σχέση με την κύηση χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: XX

Ακρογωνιαίος λίθος καλών αποτελεσμάτων, ο προγραμματισμός, η εκπαίδευση και η υποστήριξη από κατάλληλη ομάδα θεραπευτών!

Διαβήτης πριν την κύηση (Pregestational diabetes): Συνήθως τύπου 1, αλλά και τύπου 2 σε μεγαλύτερες ηλικίες (>35 ετών, συχνά λανθάνων). Διαβήτης κυήσεως (GDM Gestational diabetes): Διαγιγνώσκεται από την 24η έως την 28η εβδομάδα της κύησης.

Η κύηση με διαβήτη μπορεί να είναι επιτυχής, όταν προγραμματιστεί σωστά! Πριν επιχειρήσουν να μείνουν έγκυες οι γυναίκες με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2, θα πρέπει να λάβουν συμβουλές που θα περιλαμβάνουν τη βέλτιστη διαχείριση του διαβήτη και της διατροφής, κατά προτίμηση σε συνεργασία με μια διεπιστημονική ομάδα παρακολούθησης της εγκυμοσύνης για τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων τόσο της μητέρας, όσο και του νεογνού.

Οδηγίες πριν την προσπάθεια σύλληψης (preconception) Υψηλά σάκχαρα (Dysglycemia) στην εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσουν με πολλούς τρόπους - σε ανεπιθύμητη έκβαση την κύηση. Αυξημένα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο έμβρυο. • 1ο τρίμηνο: αυξημένος κίνδυνος για εμβρυϊκές δυσπλασίες. • 2ο και 3ο τρίμηνο: αυξημένος κίνδυνος μακροσωμίας και μεταβολικές επιπλοκές. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

1 Επίτευξη τουλάχιστον 3 μήνες πριν από τη σύλληψη καλής ρύθμισης (A1C ≤ 7.0%), για να μειωθεί ο κίνδυνος:

• Αυτόματης αποβολής • Συγγενών ανωμαλιών • Προεκλαμψίας

2 Αξιολόγηση και διαχείριση τυχόν επιπλοκών (π.χ. υπέρταση, θυρεοειδοπάθειες, κ.λπ.).

3 Αλλαγή σε ινσουλίνη, αν χορηγούνται παράγοντες από του στόματος (πλην ίσως μετφορμίνης).

4 Φολικό οξύ 5 mg/ ημέρα, 3 μήνες

0-6 ΜΗΝΕΣ

πριν από τη σύλληψη και έως 12 εβδομάδες μετά τη σύλληψη.

Η λήψη συμπληρωμάτων θα πρέπει να συνεχιστεί με ένα κατάλληλο πολυβιταμινούχο σκεύασμα που περιέχει 0,4 έως 1,0 mg φολικού οξέος από 12 εβδομάδες μετά τη σύλληψη έως 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό ή για όσο διάστημα συνεχίζεται ο θηλασμός.

6-9 ΜΗΝΕΣ

5 Διακόψτε δυνητικά επικίνδυνα φάρμακα για το έμβρυο. 6 Συμβουλές στις γυναίκες ηλικίας με διαβήτη,

αναπαραγωγικής

σχετικά με ένα αξιόπιστο τρόπο για έλεγχο των κυήσεων.

στα χρωματα του διαβήτη

7 Η παχυσαρκία σχετίζεται με δυ-

σμενή έκβαση της εγκυμοσύνης.

Επίτευξη ενός υγιούς βάρους στην μητέρα, πριν την κύηση, είναι επιθυμητή.

Έλεγχος για επιπλοκές πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Χρειάζεται να παρακολουθείται η αρτηριακή πίεση και να πραγματοποιείται έλεγχος για: Αμφιβληστροειδοπάθεια: Αναγκαιότητα οφθαλμολογικής αξιολόγησης. ΠΡΟΣΟΧΗ: κίνδυνος εξέλιξης της αμφιβληστροειδοπάθειας, ιδίως στον τύπο 1 κατά την κύηση. Νεφροπάθεια: Οι γυναίκες με μικρολευκωματινουρία ή έκδηλη νεφροπάθεια βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για υπέρταση και προεκλαμψία και θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για αποφυγή αυτών των περιπτώσεων. Θυρεοειδοπάθεια: Παρακολούθηση θυρεοειδικής λειτουργίας ανά 3μηνο στην κύηση.

Γλυκαιμικός Έλεγχος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Αλλαγές που ξεκινούν αρκετά πριν από την κύηση και οδηγούν σε απώλεια βάρους και καλή φυσική κατάσταση, φαίνεται ότι είναι πολύ πιο αποτελεσματικές.

Αποτελεί αναγκαιότητα η βέλτιστη γλυκαιμική ρύθμιση στην εγκυμοσύνη για προϋπάρχοντα ΣΔ. Χρειάζεται: XX

Εξατομικευμένη θεραπεία με ινσουλίνη (προτιμώνται ανάλογα) και στενή παρακολούθηση. Ενθαρρύνουμε τους ασθενείς για αυτομέτρηση (SMBG) πριν και μετά το φαγητό ή συνεχή καταγραφή (CGMS), αν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι.

Θεραπεία με Ινσουλίνη: Στόχοι Οι στόχοι ρύθμισης που διακρίνονται σε ελαστικούς και αυστηρούς, καθορίζονται με βάση τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΙΝΣΟΥΙΝΗ: ΣΤΟΧΟΙ Στόχοι ελαστικοί XX

Σάκχαρο νηστείας: 80-95 mg/dl

2h Μετά το γεύμα: < 180 mg/dl

Στόχοι αυστηροί – εντατικοποιημένη ρύθμιση (Canadian Diabetes Ass.) XX

Σάκχαρο νηστείας: < 95 mg/dl

1h μετά το γεύμα: < 140 mg/dl

2h μετά το γεύμα: < 120 mg/dl

Σακχαρώδης Διαβήτης & τοκετός Οι γυναίκες θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια του τοκετού και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα της μητέρας θα πρέπει να διατηρούνται ανάμεσα σε 72-126 mg/dl, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος νεογνικής υπογλυκαιμίας. Δεν υπάρχουν αποδείξεις, εκτός απολύτων ενδείξεων, ότι η καισαρική, ιδίως σε μια ομαλή κύηση, πλεονεκτεί του φυσιολογικού τοκετού στις εγκύους με ΣΔ. Οι γυναίκες θα πρέπει να λαμβάνουν επαρκή γλυκόζη και τακτικές μετρήσεις σακχάρου κατά τη διάρκεια του τοκετού, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις ενέργειας του τοκετού.

στα χρωματα του διαβήτη

Μετά τον τοκετό – Θηλασμός 1. Προσαρμογή της ινσουλίνης κατά τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. 2. Ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να θηλάσουν, αφού αυτό μπορεί να μειώσει την παχυσαρκία για τους απογόνους, ειδικά σε περιβάλλον μητρικής παχυσαρκίας. 3. Μετφορμίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Δεν υπάρχουν μακροχρόνια δεδομένα για το θηλασμό, αλλά φαίνεται ασφαλής. 4. Ελέγξτε για θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, ιδίως σε T1DM. Ελέγξετε TSH σε 6-8 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Συνοψίζοντας, η ευγλυκαιμία από νωρίς οδηγεί σε ευτυχή αποτελέσματα, τόσο για τη μητέρα όσο και για το νεογέννητο. Είναι απαραίτητες οι οδηγίες για διατροφή και άσκηση μαζί με εκπαίδευση και υποστήριξη στην αλλαγή τρόπου ζωής, από νωρίς. Με εκπαίδευση στην αυτομέτρηση, μπορούμε να πετύχουμε αυστηρό γλυκαιμικό έλεγχο και να αποφύγουμε υπογλυκαιμίες. Παράλληλα, με εντατική συμβουλευτική υποστήριξη κατά την κύηση, πετυχαίνουμε μείωση του κινδύνου για συγγενείς ανωμαλίες, λιγότερη μακροσωμία, λιγότερη δυστοκία ώμου, λιγότερες υπερτασικές επιπλοκές, λιγότερα προβλήματα και καλύτερα αποτελέσματα στον τοκετό.

H πιο Σύγχρονη, Σφαιρική και Ανθρώπινη αντιµετώπιση του διαβήτη για µια φυσιολογική ζωή!

∆ιαβητολογικό Κέντρο

Τηλ. για ραντεβού: 210 6502662 ∆ευτ. - Παρ.: 08:00 - 20:00

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΗΝ

στα χρωματα του διαβήτη

Ελένη

κοκκίδου Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη

Αισθάνομαι σαν ένας μοχλός που προσφέρει συγκίνηση, χαρά, χιούμορ! Ευγνωμονώ πια τη ζωή που είναι πολύ μεγάλο δώρο. Ο χαρακτήρας της “Βούλας” (ή χαϊδευτικά Βουλίτσα, όπως την αποκαλεί ο αγαπημένος της “Μηνάς”, Αντώνης Αντωνίου) είναι από τους λατρεμένους στην ελληνική τηλεόραση. Η πρωταγωνίστρια της επιτυχημένης τηλεοπτικής σειράς “Μην Αρχίζεις τη Μουρμούρα”, που προβάλλει ο Alpha, η ηθοποιός Ελένη Κοκκίδου μας εξομολογείται, ξετυλίγοντας κατά διαστήματα το χαρακτηριστικό γέλιο της που την κάνει ανεπανάληπτη!

Μάθαμε ότι κάτι καταπληκτικό έγινε μέσα στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας... και στο οποίο συμμετείχατε βάζοντας πολύ πάθος… Ναι. Παρουσιάσαμε μία εκπληκτική παράσταση «Εθνικός Κήπος», σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη και φυσικά, πού καλύτερα

θα μπορούσε να ενσωματωθεί από τον ίδιο τον Εθνικό Κήπο. Η παράσταση ήταν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ζήσε τον Κήπο αλλιώς» του ΟΠΑΝΔΑ και του Δήμου της Αθήνας, με ένα πλούσιο πρόγραμμα με μουσική, χορό, θέατρο, αλλά και γυμναστική. Όλα αυτά έβαλαν τον Κήπο στην καθημερινότητα του πολίτη. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ Τ Η ΝΕΛΕΝΗ ΚΟΚΚΙΔΟΥ

Ευκαιρία να μας ξεναγήσετε στον «Εθνικό Κήπο» που είναι δίπλα μας και δεν τον ξέρουμε! Επίσημα χαρακτηρισμένος ως ιστορικός τόπος, ο Εθνικός (άλλοτε Βασιλικός) Κήπος είναι ένα μάτι του κυκλώνα στο κέντρο της Αθήνας. Σημείο νηνεμίας, τριγυρισμένο από την ένταση της πόλης, που φέρει μέσα του τη μνήμη και την ιστορία της. Ανάμεσα στα 500 είδη φυτών, που ήρθαν απ’ όλο τον κόσμο με την φροντίδα της βασίλισσας Αμαλίας και των βοτανολόγων της, περιμένουν να συναντήσουν τους επισκέπτες, μορφές μαρμάρινες, όπως ο Διονύσιος Σολωμός, ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Ζαν Μορεάς, ο Καποδίστριας, αλλά και ο Ιωάννης Εϋνάρδος, άξια τέκνα μιας Ελλάδας που δεν της έλειψε η φωτισμένη ηγεσία. Ο Θοδωρής Γκόνης πρότεινε μια διαδρομή με υλικά, κείμενα και ντοκουμέντα αυτών των μόνιμων κατοίκων του Κήπου, των ποιητών, των πολιτικών, των γεωπόνων και των μηχανικών, που τον διαμόρφωσαν και της 20χρονης Βαυαρής βασίλισσας που τον ονειρεύτηκε και μας τον χάρισε.

στα χρωματα του διαβήτη

Αφού οι άνθρωποι με διαβήτη βιώνουν αυτό το βάσανο που έχουν φορτωθεί, να το εξαργυρώνουν με χαρές που θα δημιουργούν. Γιατί κάθε εμπόδιο σε κάνει να ανακαλύπτεις καινούργιες πατέντες επιβίωσης. Η ζωή είναι πολύ ωραία και μάλιστα όταν φροντίζεις τον εαυτό σου είναι ακόμη πιο ωραία.

Μαζί με εμένα έπαιξαν ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, η Κατερίνα Πατσιάνη, η Μυρτώ Γκόνη. Συμμετείχαν και φοιτητές του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν εξαιρετικά και αξέχαστα!

Πώς διαφοροποιείς το χειμώνα από το καλοκαίρι στη ζωή σου; Το χειμώνα ανασυντάσσουμε τις δυνάμεις μας και δημιουργούμε. Το καλοκαίρι είναι μια πιο ελεύθερη εποχή, γυμνώνουμε το σώμα μας, χαιρόμαστε τον ήλιο, τη θάλασσα…εμείς μάλιστα που κάνουμε περιοδείες, πραγματικά θαυμάζουμε αυτόν τον υπέροχο κόσμο της Ελλάδας. Δεν πίστευα πόσο τέλεια είναι αυτή η χώρα! Πραγματικά δεν τη χορταίνεις. Από τις εικόνες που «ρουφάς» κάθε μέρα φτιάχνεις το χειμώνα σου ή το καλοκαίρι σου!

Πώς βοηθάτε τον κόσμο μέσα από την δουλειά σας; Η τέχνη για τον άνθρωπο είναι ζωογόνος, τον παρηγορεί, τον κάνει να χαίρεται, να σκέφτεται, να προχωρά με τον εαυτό του,

Ο χαρακτήρας της “Βούλας” (ή χαϊδευτικά Βουλίτσα, όπως την αποκαλεί ο αγαπημένος της “Μηνάς”, Αντώνης Αντωνίου) είναι από τους λατρεμένους στην ελληνική τηλεόραση.

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ Τ Η ΝΕΛΕΝΗ ΚΟΚΚΙΔΟΥ

Με τη διατροφή δεν τα πάω καθόλου καλά.

Έχω μια βουλιμική σχέση. Δεν τρώω κακά πράγματα, όμως τρώω ποσότητα. Έχω συναισθηματική σχέση με το φαγητό. Μόλις κουνηθεί το πάτωμα κάτω από τα πόδια μου τρώω και συνέρχομαι.

να ανακαλύπτει καινούργιους ορίζοντες και ένας καλλιτέχνης είναι το μέσο που δίνει στον κόσμο αυτή τη δυνατότητα. Εγώ, όλα αυτά τα σχεδόν 35 χρόνια που είμαι ηθοποιός και ιδιαίτερα με τη σειρά που έκανα στην τηλεόραση, ένιωσα πραγματικά χρήσιμη. Με την έννοια της πραγματικής χρησιμότητας. Γιατί οι άνθρωποι παίρνουν χαρά και ξεφεύγουν από τη σκοτεινή τους καθημερινότητα. Έτσι, πραγματικά, νιώθω ότι προσφέρω κάτι αυτήν τη δύσκολη περίοδο. Αισθάνομαι σαν ένας μοχλός που γεννώ συγκίνηση στον άλλον, αισιοδοξία, χιούμορ, ευχαρίστηση, γέλιο…

Πώς βλέπετε τον κόσμο στις μέρες μας; Πολύ συννεφιασμένο…. και νομίζω ότι ο κόσμος έχει περάσει στο στάδιο της αφασίας και γι΄αυτό δεν αντιδρά, αφού δε βρίσκει ούτε τον τρόπο ούτε το νόημα.

Και πώς θα περάσει η απογοήτευση; Πραγματικά δεν ξέρω τι να σας πω. Το κακό είναι ότι αυτή η περίοδος μακραίνει και κανείς δεν ξέρει πότε θα τελειώσει. Δε βλέπω φως. Ο κάθε ένας πρέπει να αναζητήσει τις δικές του διεξόδους από το τούνελ και είναι προσωπική υπόθεση πως αντιστέκεσαι και πως επηρεάζεις θετικά τον περίγυρο σου.

στα χρωματα του διαβήτη

Ποια θα λέγατε πως είναι τα ονείρατά σου; Να προχωράω και να εξελίσσομαι. Δε θα μπορούσα να είμαι στατική και απλά να κόβω τις δάφνες μου. Συνέχεια αναζητώ και ανακαλύπτω. Το άλλο είναι να ζήσω όσο καλύτερα μπορώ μεγαλώνοντας. Πετώντας άχρηστα πράγματα που παλιά ήταν χρήσιμα, αλλά τώρα αποτελούν εμπόδια. Όσο πιο ελαφριά γίνεσαι τόσο πιο ανάλαφρα προχωράς και γίνεσαι σοφότερος.

Στο επίπεδο της διατροφής φαίνεται πως δεν τα πάτε καλά… Τι είναι αυτό που σας μπλοκάρει, αφού φαίνεται πως θα θέλατε να είστε πιο αδύνατη. Δεν τα πάω καθόλου καλά. Έχω μια βουλιμική σχέση. Δεν τρώω κακά πράγματα, όμως τρώω ποσότητα. Έχω συναισθηματική σχέση με το φαγητό. Μόλις κουνηθεί το πάτωμα κάτω από τα πόδια μου τρώω και συνέρχομαι. Αυτό το έχω από μικρή, εκτός μόνο όταν ήμουν 3,5 ετών που ξαφνικά έπαψα να τρώω για να αντιδράσω στη μητέρα μου. Ήθελα περισσότερη αγάπη και έτσι σταμάτησα να τρώω και από την ανησυχία της η μητέρα μου άρχισε να ασχολείται 24 ώρες το 24ωρο μαζί μου.

Σας έχουν δυσκολέψει τα παραπάνω κιλά στη ζωή σας;

Παρά πολύ, είναι το μοναδικό μου πρόβλημα. Δεν έχω την ισορροπία των ανθρώπων, που είναι χωρίς αυξομειώσεις βάρους. Δεν το έμαθα από μικρή και ακόμη δεν το έχω καταφέρει. Προσπαθώ να το παλέψω.

Σας βγαίνει πολύ μια παιδικότητα. Αφού ακόμη είμαι με τη μανούλα μου.

Τι λατρεύετε περισσότερο να απασχολείστε εκτός του θεάτρου; Ψάχνομαι γενικά και είμαι λάτρης της Λογοτεχνίας και του σινεμά. Το θέατρο το γνώρισα ως θεατής, πιο μεγάλη. Πιστεύω πως ο ηθοποιός πρέπει να έχει διαβάσει κλασσικούς συγγραφείς, οπωσδήποτε. Π.χ. δε μπορείς να μην έχεις διαβάσει Ντοστογιέφσκι, που κάνει μια τομογραφία του ανθρώπινου ψυχισμού. Που σου παρουσιάζει τόσους χαρακτήρες, όπως τον άνθρωπο που γελοιοποιείται, τον άνθρωπο που γίνεται έρμαιο της αδυναμίας του, τον άνθρωπο που παρακαλεί, που του φταίνε όλα και δεν ξέρει τι του φταίει κ.λπ. Ο ηθοποιός πρέπει να έρχεται με μεγάλα ζητήματα σε επαφή για να εκπαιδευτεί.

Περπατάτε, χορεύετε; Λίγο.

Πώς αντιμετωπίζετε τις ασθένειες; Περάσατε μία αρκετά σοβαρή περιπέτεια υγείας, λοίμωξη του αναπνευστικού.. Πράγματι, είχα αρρωστήσει πολύ σοβαρά. Περίμεναν να πεθάνω, ζω από θαύμα. Έχω δει το μέγεθος το να χάνεις αυτό που σου αναλογεί. Εκείνη την στιγμή που πάλευα για τη ζωή μου ανακάλυψα ότι δε σου ανήκει τίποτα. Μόνο το σώμα που κατοικεί η ψυχή

σου. Ήταν μεγάλο μάθημα για μένα και με απελευθέρωσε από πολλές δεσμεύσεις.

Τι εννοείτε ζήσατε από θαύμα; Δεν ξέρω τι έγινε, αλλά όταν ξύπνησα όλα άλλαξαν. Κατάλαβα ότι είχα κάνει πολύ κακό στο ανοσοποιητικό μου σύστημα. Ήταν σύστημα ενός 90 χρονών ανθρώπου. Και ήμουν καθ’ ολοκληρία υπεύθυνη. Τότε είπα πως πρέπει να πολεμήσω και να βγω από αυτό. Κυρίως για τους γονείς μου. Ξαφνικά σβήνεις, αλλά πίσω σου κάποιοι πονάνε πολύ. Πολέμησα ψυχικά και με τη βοήθεια των γιατρών βγήκα ζωντανή. Το μυαλό μου συγκεντρώθηκε στο να ξεπεραστεί το πρόβλημα. Το αποτέλεσμα; Η ζωή πριν είχε αρνητικό πρόσωπο και μετά από αυτό απέκτησε θετικό. Τα ζώα, τα πουλιά, το φως, ο ουρανός, τα πάντα ήταν αλλιώς. Ευγνωμονώ πια τη ζωή, που είναι πολύ μεγάλο δώρο. Από κει και πέρα ό,τι κι αν μου συμβεί, λέω και τι έγινε, έχουμε περάσει δυσκολότερα.

Τι σημασία έχει για σας ο έρωτας; Πολύ μεγάλη σημασία. Ο έρωτας είναι ένα άνοιγμα προς τους άλλους, προς τη ζωή, γενικότερα. Μεγαλώνοντας, αυτό αποκτάει υπόσταση. Ο έρωτας μεταβάλλεται σε κάτι άλλο. Θα έλεγα σε μια στάση με χαμόγελο για τη ζωή. Ο έρωτας που έχεις για ένα άλλο σώμα, για μια άλλη ψυχή, αυτό πια γίνεται μια τάση. Αγαπάς τα πάντα. Τα παιδιά που γεννιούνται και δεν γνωρίζεις, το κάθε τι που γεννιέται στη φύση και δεν το έχεις φροντίσει εσύ…. Ανοίγεσαι! Παίρνει άλλη μορφή ο έρωτας. Δεν είναι πια μικρού χώρου, είναι σαν να ήταν εσωτερικού χώρου και γίνεται δημοσίου.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΜΑΙΡΗ ΠΑΝΤΕΡΗ Διαιτολόγος -Διατροφολόγος

δείκτης ΜΑΖΑΣ σώματος ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ

στα χρωματα του διαβήτη

Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερο μας προβληματίζει το βάρος μας και συγκεκριμένα η αύξηση αυτού, με συνέπεια να οδηγούμαστε σε ολοένα και περισσότερα προβλήματα υγείας οφειλόμενα σε αυτό. Κάποια από τα πιο σημαντικά είναι ο διαβήτης. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης και ειδικά ο τύπου 2 (ΣΔ 2) που αφορά στο 90% όλων των διαβητικών ατόμων, αποτελεί ένα σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, με συνεχώς αυξανόμενο επιπολασμό. Μεταξύ των αιτιών που ενοχοποιούνται για τις επιδημιολογικές διαστάσεις που παρουσιάζει παγκοσμίως ο ΣΔ 2, την πιο σημαντική θέση έχει η παχυσαρκία. Η παχυσαρκία ορίζεται από τη Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) βάσει του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ).

Ο ΔΜΣ ή δείκτης Quetelet, αποτελεί μια έγκυρη μέτρηση της διατροφικής κατάστασης του ατόμου, υποδεικνύοντας υπερθρεψία ή υποθρεψία αυτού. Ο ΔΜΣ ερμηνεύει διαφορές στη σύσταση σώματος και ορίζει το επίπεδο παχυσαρκίας, λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση βάρους προς ύψος, ενώ παραβλέπει το μέγεθος του σκελετού. Οι τιμές του ΔΜΣ τείνουν να αυξάνουν με την ηλικία. Ο ΔΜΣ υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα). >>>

βάρος ύψος 2

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

... ο κίνδυνος εμφάνισης του ΣΔ2 είναι διπλάσιος

στα υπέρβαρα άτομα, πενταπλάσιος στα παχύσαρκα

και δεκαπλάσιος στα παθολογικά παχύσαρκα άτομα

σε σχέση με φυσιολογικού βάρους άτομα αντιστοίχου ηλικίας.

ΔΜΣ

< 18,5

18,5 – 24,9

λιποβαρή

φυσιολογικού βάρους

25 – 29,9

30 – 34,9

35 – 39,9

> 40

υπέρβαρο

1ου βαθμού παχυσαρκία

2ου βαθμού παχυσαρκία

νοσηρή/ υπερνοσογόνος παχυσαρκία

Αν υπάρχει συννοσηρότητα, τότε ΔΜΣ >27 (27,8 στις γυναίκες και 27,3 στους άνδρες) αποτελεί ένδειξη παχυσαρκίας και αυξημένου κινδύνου εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης. Το συνιστώμενο εύρος ΔΜΣ για την επίτευξη του επιθυμητού (ιδανικού) βάρους είναι για τις γυναίκες το 21,3 – 22,1 και για τους άνδρες το 21,9 – 22,4. Συνήθως, αρχικός στόχος επιθυμητού ΔΜΣ για άτομα με ΔΜΣ > ή ίσο με 25 χρησιμοποιείται στις γυναίκες το 22,4 και στους άνδρες το 22,7. Ο ΔΜΣ χρησιμοποιείται μαζί και με άλλους δείκτες για την ανάλυση της επικινδυνότητας. Ο ΔΜΣ δεν έχει εφαρμογή σε αθλητές, λόγω αυξημένης μυϊκής μάζας, σε έγκυες και άτομα σε ανάπτυξη, που λόγω διαφορετικής σύστασης σώματος έχει διαφορετικά όρια στις τιμές του.

στα χρωματα του διαβήτη

Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΜΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΗΛΙΚΙΑ (χρόνια)

19 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 65 >65

ΔΜΣ (kg/m2)

19 – 24 20 – 25 21 – 26 22 – 27 23 – 28 24 – 29

Η επίπτωση της παχυσαρκίας αυξάνει παγκοσμίως με ταχύ ρυθμό, με κύριους υπεύθυνους την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών (μεγάλη αύξηση της πρόσληψης λιπών και ευαπορροφήτων υδατανθράκων), σε συνδυασμό με τη μείωση της σωματικής δραστηριότητας. Από τα άτομα με ΣΔ2, περίπου το 90% χαρακτηρίζονται ως υπέρβαρα ή παχύσαρκα, σε παλαιότερη δε αναφορά της εθνικής επιτροπής του διαβήτη των ΗΠΑ, ο κίνδυνος εμφάνισης του

ΣΔ2 είναι διπλάσιος στα υπέρβαρα άτομα, πενταπλάσιος στα παχύσαρκα και δεκαπλάσιος στα παθολογικά παχύσαρκα άτομα σε σχέση με φυσιολογικού βάρους άτομα αντιστοίχου ηλικίας. Έχοντας λοιπόν υπόψη μας όλα τα παραπάνω στοιχεία, θα πρέπει να προσέχουμε το βάρος μας να είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια, έχοντας μια σωστή διατροφή και άσκηση.

στα χρωματα του διαβήτη

Υ Γ Ε Ι Α & Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Η

Γράφει η:

Γ Ι Ο ΥΛ Η Φ ΡΑ Γ Κ Ι Α Δ Ο ΥΛ Α Κ Η Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Διαβήτης &

γλυκαιμικός

δείκτης

η η 3 ς τη ξησ ς 2- λωσ ν τάτα κ ί ω ύ Δε ν α ματο τανά φίμ ι, πα ο ς ί α ρο ύζ ιμ η κό τη α μι ίζει του ην κ ν τ ί, ρ τρόφ κόζ ι α ρ ω μ τ υ υκ οπτ ρου πό ούχ ψω ένα γλ λ α κ η τ Γ , ά Ο τικα ακχ ιτα θρα ικά ντας ως τ ί. ε μ ρ αν υ σ ς έπ ταν μα έχο , όπ ψω ο υ α τ ρε υδ . ζ π.) άς το ώ .χ κλ φορ ή (π α αν

στα χρωματα του διαβήτη

Ο Γλυκαιμικός Δείκτης έχει να κάνει με την ποιότητα των υδατανθράκων που μας δίνει ένα τρόφιμο και όχι την ποσότητα.

Πώς ταξινομούνται οι τροφές Ταξινομούνται σε μία κλίμακα από το 0 έως το 100, με το 100 να είναι η τιμή που αντιστοιχεί στα τρόφιμα αναφοράς, όπως η γλυκόζη ή το άσπρο ψωμί. Έτσι, όταν η τιμή του ΓΔ είναι έως 55 θεωρείται χαμηλή, όταν είναι 55-69 θεωρείται μέτρια, ενώ όταν είναι πάνω από 70 θεωρείται υψηλή. Γενικά, τα επεξεργασμένα προϊόντα σιταριού, όπως το ψωμί, έχουν υψηλό ΓΔ, τα όσπρια και τα ακατέργαστα προϊόντα σίτου μέτριο και τα μη αμυλούχα λαχανικά χαμηλό.

Ποιοι οι παράγοντες που επηρεάζουν το Γλυκαιμικό Δείκτη

Το είδος του τροφίμου:

Η παρουσία φυτικών ινών:

Όσο πιο επεξεργασμένο είναι ένα τρόφιμο, τόσο πιο υψηλό ΓΔ εμφανίζει. Γι’αυτό, τα προϊόντα ολικής αλέσεως ανεβάζουν λιγότερο το σάκχαρο του αίματος σε σχέση με τα λευκά (σταρένια). Επίσης, ο ΓΔ επηρεάζεται και από την ποικιλία του τροφίμου. Για παράδειγμα, το λευκό ρύζι έχει υψηλότερο ΓΔ από το καστανό.

Οι φυτικές ίνες εμφανίζουν την ιδιότητα να καθυστερούν την πέψη και την απορρόφηση των υδατανθράκων, περιορίζοντας έτσι την αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα μετά το γεύμα (μεταγευματική γλυκαιμική αντίδραση) και την απόκριση της ινσουλίνης. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

Υ Γ Ε Ι Α & Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Η

Το επίπεδο ωρίμανσης των

τροφίμων:

Όσο πιο ώριμα είναι τα φρούτα, τα λαχανικά ή οι καρποί, τόσο πιο υψηλό ΓΔ εμφανίζουν. Για παράδειγμα, μια πολύ ώριμη μπανάνα ανεβάζει περισσότερο το σάκχαρο του αίματος από μια αγουρωπή.

Ο χρόνος μαγειρέματος:

Η σύσταση του γεύματος:

Όσο περισσότερο χρόνο μαγειρεύονται τα τρόφιμα τόσο υψηλότερο ΓΔ παρουσιάζουν. Για παράδειγμα, τα παραβρασμένα ζυμαρικά σε σχέση με τα al dente ζυμαρικά έχουν υψηλότερο ΓΔ και αυξάνουν πιο πολύ το σάκχαρο του αίματος. Το ίδιο ισχύει και για το ρύζι, τις πατάτες και τα όσπρια.

Η συνύπαρξη λίπους και πρωτεΐνης στα γεύματα επηρεάζει τον ΓΔ. Το λίπος καθυστερεί την κένωση του στομάχου και η πρωτεΐνη διεγείρει την έκκριση ινσουλίνης.

Για παράδειγμα: Είναι προτιμότερο να καταναλώσουμε ζυμαρικά μαζί με κιμά & τυρί (υδατάνθρακας + πρωτεΐνη + λίπος) από το να καταναλώσουμε μόνο τα ζυμαρικά τα οποία θα μας αυξήσουν πολύ περισσότερο το σάκχαρο του αίματος μεταγευματικά. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

ΤΡΟΦΙΜΑ ΧΑΜΗΛΟΥ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ Είναι τα τρόφιμα που δεν μεταβολίζονται τόσο γρήγορα και προκαλούν αργή αύξηση στα επίπεδα γλυκόζης. Ξηροί καρποί Σόγια βραστή Φρουκτόζη Φασόλια ξερά βρασμένα Γάλα Σόγιας Φράουλες Κεράσια Δαμάσκηνα αποξηραμένα Γκρέιπφρουτ φρέσκο Ροδάκινο Ρεβύθια Φακές Γάλα Μήλα Αχλάδια Γιαούρτι Ντομάτα Δημητριακά ολικής αλέσεως Πορτοκάλι Παντζάρια βραστά Ψωμί σίκαλης Χυλοπίτες, λαζάνια Ψωμί πολύσπορο Σταφύλια φρέσκα Χυμός πορτοκάλι Κουάκερ Γλυκοπατάτα

13 15 20 20 20 23 23 25 26 28 28 28 31 32 34 36 38 38 40 40 42 42 43 45 46 49 51

στα χρωματα του διαβήτη

Υ Γ Ε Ι Α & Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Η

ΤΡΟΦΙΜΑ ΜΕΤΡΙΟΥ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ Είναι τα τρόφιμα που μεταβολίζονται σταθερά και προκαλούν σχετικά ήπια αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Καλαμπόκι Ρύζι (μαύρο) βρασμένο Ρύζι basmati βρασμένο Ψωμί μπομπότα Ζάχαρη κρυσταλλική Mακαρόνια spagghetti al dente Παντζάρια φύλλα Σταφίδες Μπανάνα Μούσλι Ψωμί άσπρο Πατάτες βραστές Αρακάς νερόβραστος

στα χρωματα του διαβήτη

54 56 58 59 59 61 62 65 65 69 69 70 70

ΤΡΟΦΙΜΑ ΥΨΗΛΟΥ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ Είναι τα τρόφιμα που μεταβολίζονται γρήγορα και προκαλούν άμεση αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Καρπούζι Ψωμί ολικής αλέσεως Πράσινα φασόλια φρέσκα Πατάτες τηγανιτές Νιφάδες Καλαμποκιού (corn flakes) Πατάτα ψητή Καρότα ωμά Μέλι Γλυκόζη

72 72 79 80 80 85 92 97 100

ανοχή στη ζάχαρη!

Με φυτικής προέλευσης γλυκαντικό από το φυτό Stevia

Προτάσεις της Γαλακτοκομίας ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ για απολαύσεις που δεν επιβαρύνουν! Παραδοσιακές συνταγές και εδέσματα που «απαγορεύονται» γίνονται τώρα μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής. Πρωτοποριακές ιδέες για εσάς που δεν επιθυμείτε την προσθήκη ζάχαρης ενώ αναζητείτε το γλυκό, πάντα υπό την επίβλεψη και τις οδηγίες της διακεκριμένης σεφ Νένας Ισμυρνόγλου. Παραδοσιακό Γαλακτομπούρεκο με στέβια που έχει ιδιαίτερα χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο και γλυκαιμικό δείκτη. Ρυζόγαλο με καστανό ρύζι υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, χωρίς ζάχαρη και με γάλα χαμηλών λιπαρών αλλά και η παραλλαγή του με γεύση σοκολάτας που, λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, προκαλεί ήπια και σταδιακή μεταβολή του σακχάρου στο αίμα. Και φυσικά η Κρέμα Κακάο με χαμηλά λιπαρά πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, με την προσθήκη περγαμόντο που φέρεται να έχει ευεργετικές ιδιότητες στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και της HDL Επιστημονικός συνεργάτης: Ελίνα Ασημακοπούλου καλής χοληστερόλης. Σύντομα και Παγωτό 0% ζάχαρη, με στέβια! Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, BSc www.elina-diatrofi.gr

...και περισσότερες ιστορίες ευζωίας στο

νέο

ΓΟΥΝΑΡΗ 35, ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, 210 96 22 049 Σύντομα και στο Χολαργο, ΜεσΟΓείΩΝ 188 & ΑΓ. ίΩΑΝΝΟΥ ΘεΟΛΟΓΟΥ www.galaktopoleio.gr Στηρίζουμε καί ενθαρρυνουμε την ανακύκλωση γία εναν καλυτερο κοΣμο γία εμαΣ καί τα παίδία μαΣ.

www.dimitrioumilk.gr στα χρωματα του διαβήτη

ΜΑΓΕΙΡΕΥΟΥΜΕΜΕΤΗΝ

Μυρσίνη

ΛΑΜΠΡAΚΗ Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης της Νομικής Σχολής Αθηνών. Γρήγορα την κέρδισε η παραδοσιακή μαγειρική, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση τριών ολόκληρων γενιών στη γαστρονομία και έτσι ξεκίνησε το δικό της ταξίδι στον κόσμο των γεύσεων.

Γλώσσες με άνηθο & μουστάρδα Υλικά

600γρ 1 φλυτζ. 4 κουτ. σ. 1 κουτ. σ.

φιλέτα γλώσσας άνηθο ψιλοκομμένο ελαιόλαδο μουστάρδα

1 1 πρέζα -

λεμόνι μοσχοκάρυδο Αλεύρι Αλάτι, πιπέρι

Εκτέλεση 1. Αλατοπιπερώνετε τα φιλέτα της γλώσσας, τα πασπαλίζετε με λίγο μοσχοκάρυδο και στη συνέχεια τα αλευρώνετε. 2. Παίρνετε ένα μεγάλο τηγάνι και ρίχνετε μέσα τις 4 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο. Βάζετε μέσα τα φιλέτα της γλώσσας και τα σοτάρετε καλά και από τις δύο πλευρές μέχρι να ροδοκοκκινίσουν. Όταν τηγανιστούν, τα βγάζετε σε χαρτί κουζίνας για να στραγγίξουν. 3. Σε ένα μπολ ρίχνετε μέσα τη μουστάρδα, το χυμό λεμονιού και 3 με 4 κουταλιές νερό. Ανακατεύετε καλά και ρίχνετε μέσα στο τηγάνι το μείγμα. Μαγειρεύετε για λίγο, περιχύνοντας με τη σάλτσα τις γλώσσες και κατόπιν τις σερβίρετε στα πιάτα πασπαλίζοντάς τες με λίγο άνηθο.

88 88

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Αυγά με σπανάκι & τζίντζερ Υλικά

1/2 κιλό

σπανάκι πλυμένο, καθαρισμένο και χοντροκομμένο

4 2 κουτ. σ.

αυγά λίγο γάλα λάδι

3-4

σκελίδες σκόρδο καθαρισμένες

κομματάκι φρέσκο τζίντζερ σε μέγεθος αμυγδάλου, κομμένο σε λεπτές φετούλες

Εκτέλεση 1. Σε βαθύ αντικολλητικό τηγάνι βάζετε το λάδι, το σκόρδο, το τζίντζερ και το σπανάκι και ψήνετε σε μέτρια φωτιά με καπάκι μέχρι να μαραθεί το σπανάκι. 2. Μόλις μαραθεί βγάζετε το καπάκι, αλατοπιπερώνετε και συνεχίζετε το μαγείρεμα, μέχρι να εξατμιστούν τα περισσότερα υγρά. 3. Χτυπάτε τα αυγά με λίγο γάλα, αλάτι και πιπέρι και τα ρίχνετε στο σπανάκι. 4. Μαγειρεύετε ανακατεύοντας με κουτάλα, όπως κάνουμε στη στραπατσάδα, μέχρι να ψηθούν καλά τα αυγά. Σερβίρετε αμέσως.

στα χρωματα του διαβήτη

Μ ε την ε υγ ε ν ι κή υ π οστ ή ρ ιξ η

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΑNAME, NAME,AAHISTORY, HISTORY,AAFUTURE. FUTURE. ΗΗ εταιρεία εταιρεία Πετσιάβας Πετσιάβας είναι είναι μία μία από από τιςτις πιο πιο ισχυρές ισχυρές καικαιιστορικές ιστορικέςεταιρείες εταιρείεςστην στηνΕλλάδα. Ελλάδα.Από Απότην την ίδρυσή ίδρυσή μας, μας, τοτο 1920, 1920, στόχος στόχος καικαι δέσμευσή δέσμευσή μας μας είναι είναι νανα στεκόμαστε στεκόμαστε δίπλα δίπλα στον στον άνθρωπο άνθρωπο ακολουθώντας ακολουθώντας πάντα πάντατην τηνίδια ίδιαφιλοσοφία φιλοσοφίατης τηςσκληρής σκληρήςδουλειάς, δουλειάς, της τηςκαινοτομίας καινοτομίαςκαικαιτης τηςαποτελεσματικότητας. αποτελεσματικότητας. Με Μεσυνεχή συνεχήπαρουσία παρουσίαστην στηνφαρμακευτική φαρμακευτικήαγορά αγορά καικαιμεμεεμπειρία εμπειρία4040ετών ετώνστην στηναντιμετώπιση αντιμετώπισητου του Διαβήτη, Διαβήτη,είμαστε είμαστεδίπλα δίπλαστον στονΈλληνα ΈλληναΑσθενή Ασθενή προσφέροντας προσφέροντας υπεύθυνα υπεύθυνα καλύτερη καλύτερη ποιότητα ποιότητα ζωής. ζωής.

Πετσιάβας Πετσιάβας 4040 χρόνια χρόνια εμπειρία εμπειρία στον στον Διαβήτη. Διαβήτη.

ΑγΑγ . Αναργύρων . Αναργύρων 21,21, Ν. Ν. Κηφισιά, Κηφισιά, 14564 14564 ΑΘΗΝΑ ΑΘΗΝΑ Τ: 210 Τ: 210 6202301, 6202301, Φ: Φ: 210 210 8077079 8077079 E: info@petsiavas.gr E: info@petsiavas.gr

http://www.petsiavas.gr/ http://www.petsiavas.gr/

Αθηνάς Αθηνάς 15,15, Ιωνία, Ιωνία, 57008 57008 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T: 2310 T: 2310 722600, 722600, Φ: Φ: 2310 2310 722669 722669