Περιοδικό "Στα Χρώματα του Διαβήτη" Τεύχος 42

Νομίζω, ότι είναι 5 σημαντικές λέξεις-κλειδιά, τις οποίες αν τις ενστερνιστούμε και τις κάνουμε πράξη, πραγματικά θα έχουμε μία πολύ καλή χρονιά όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικό, παγκοσμίως.

Με τη λέξη «υγεία» εννοώ την πνευματική, την ψυχική και τη σωματική υγεία. Εξί-

σου σημαντικά και τα τρία «παρακλάδια». Το ένα επηρεάζει το άλλο, ώστε η καλή

ή κακή κατάσταση του ενός έχει το ανάλογο αντίκτυπο στα άλλα. Το ένα τρέφει

το άλλο, βρίσκονται διαρκώς σε ετοιμότητα, ούτως ώστε, αν κάποιο από τα τρία

λοξοδρομήσει, θα πρέπει εμείς να έχουμε την αντίληψη να το προλάβουμε, να το

ηρεμήσουμε, να το φροντίσουμε και να το γιατροπορέψουμε.

Και αυτό, δεν μπορεί να γίνει χωρίς «αγάπη και ειλικρίνεια», πρωτίστως στον

εαυτό μας. Δεν μπορεί να γίνει χωρίς να είμαστε ειλικρινείς απέναντι στο φόβο

μας, τη θλίψη μας, το άγχος μας, τα «θέλω» μας, απέναντι στα καλά και στα

κακά μας. Πρέπει να έχουμε την «εντιμότητα» και το θάρρος να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και τα στραβά μας και σιγά-σιγά η φουρτούνα που έχει ο

καθένας μέσα του θα γαληνέψει και θα επέλθει η «ειρήνη». Όχι, δεν ζω σε μία όμορφη ροζ φούσκα και ξέρω ότι δεν είναι τόσο απλά όσο ακούγονται, όμως δεν χρειάζεται βιασύνη, ας πάρει ο καθένας το χρόνο του, αρκεί να μην τα παρατήσει... και φυσικά, δεν αφορά μόνο τον καθένα προσωπικά, αφορά

όλες τις κοινωνίες ανά τον κόσμο.

Θα πρέπει να αναλογιστούμε, ότι μόνο έτσι θα γίνουμε ένας καλύτερος και ομορφότερος κόσμος. Μόνο αν βάλουμε στην άκρη τις έχθρες, τις κακίες, τους εγωισμούς, τα συμφέροντα και αν λειτουργήσουμε με ανιδιοτέλεια και αλτρουϊσμό, θα τα καταφέρουμε.

Ναι, είμαι ρομαντική, ναι, πιστεύω στις αξίες, τη θέληση και τη δύναμη του ανθρώπου και ΝΑΙ, ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, γιατί μας αξίζει!

Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου, όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση της δράσης "MAGIC DIABETES BUS" 2022 (χορηγούς, γιατρούς, νοσηλευτές, εθελοντές και κυρίως απλούς πολίτες), που μας εμπιστεύθηκαν και βοήθησαν ο καθένας με τον δικό του τρόπο να διεκπεραιωθούν όλα ομαλά.

Σας υποσχόμαστε, ότι μέσα στο 2023 θα πραγματοποιηθούν και άλλες δράσεις κι ελπίζω να είστε πάλι κοντά μας από την αφετηρία εκκίνησης έως τον τερματισμό!!!

Καλή Χρονιά φίλες και φίλοι μου, με υγεία, αγάπη, ειλικρίνεια, ειρήνη κι εντιμότητα!

Αναστασία Καφούση

2023 Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση

χρωματα

του διαβήτη

www.meodigotodiaviti.gr

Επιστημονικοί Συνεργάτες

Σωτήρης Αδαμίδης MD, PhD, Δ/ντής Α’ Παθολογικής

Κλινικής Ιατρικού Αθηνών, Πρόεδρος ESoDiMeSO

European Society of Diabetes Metabolic Syndrome and Obesity, Κτίριο Δ', 7ος Όροφος Ιατρικό Αθηνών, τηλ: 210 6157106, 210 8069971, e-mail: adamidis.sotiris@yahoo. com, adamidis@yahoo.com

Ματίνα Βλάχου, Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγος

Διευθύντρια Αναγεννητικής & Προηγμένης Ουρολογίας Metropolitan Hospital, vlachou-urology.gr

Περικλής Γιόβας, Ειδικός Παθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής

Σχολής ΕΚΠΑ, Ιατρικός Διευθυντής Amgen Hellas

Δρ

Ίλια Θεοτοκά, Κλινική Ψυχολόγος– Ψυχοθεραπεύτρια,

Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Σπύρος Καλημέρης, Ψυχίατρος– Ψυχοθεραπευτής

Αλέξανδρος Π. Κωνσταντινίδης, Ειδικός Πνευμονολόγος, 2107520501, 6972205500

Αντώνιος Λέπουρας MD, Ειδικός Παθολόγος–

Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής–Διαβητολογικής

Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ

GENERAL

Μαρία Μουτάφη, Ειδικευόμενη Καρδιολόγος Γενικό

Νοσοκομείο Χίου

Δρ Ελένη Παπαγιαννίδου, Κλινική Διαιτολόγος–

info@kartadiaviti.gr

Διατροφολόγος, Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας, www.rebalance.gr

Ελευθερία Σκανδάλη, Ψυχολόγος–Συνθετική

Ψυχοθεραπεία – Νευροανάδραση

Νικόλαος Σμυρνιούδης, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Γενικό Νοσοκομείο Χίου

Αναστάσιος N. Σπαντιδέας, Παθολόγος– Κλινικός

Φαρμακολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου

Αθηνών

Συνεντεύξεις

Ασημίνα Μητράκου-Φαναριώτου, Παθολόγος με

ISSN: 2241- 3677

Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας

απασχολεί στο τηλέφωνο: 210 6520062 ή

στο e-mail: info@kartadiaviti.gr

Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν

αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για

τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης

παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης.

Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς

δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), χωρίς την έγγραφη

εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη Ομότιμος

καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού

Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιστημονική Σύμβουλος της

Κλινικής Athens Medical

Σπύρος Σαπουνάς, Ενδοκρινολόγος– Διαβητολόγος,

Αντιπρόεδρος Μη Μεταδοτικών Νοσημάτων του Εθνικού

Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Αντιπρόεδρος Μη

Μεταδοτικών Νοσημάτων, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας

Υγείας, Τηλ.: 210512176

Ειδικοί Συνεργάτες

Αθηνά Ζώτου, Ηθοποίος

To 2022 ήταν μια ασύλληπτα δύσκολη χρονιά. Με πόνεσε όσο καμιά μέχρι

σήμερα, καθώς μου στέρησε έναν από τον πιο αγαπημένους μου ανθρώπους

στη ζωή...

Η διάγνωση; Ένα σπάνιο και επιθετικό καρκίνωμα. Μια μάχη, την οποία κάθε

ασθενής οφείλει και πρέπει να δώσει. Μια μάχη που ο αδελφός μου έχασε, αλλά

που άλλοι άνθρωποι καθημερινά κερδίζουν.

Διανύουμε τον μήνα ενημέρωσης για τον καρκίνο και κάθε χρόνο τέτοιες μέρες

αναρωτιόμαστε «μα, πότε επιτέλους θα βρουν το φάρμακο για τον καρκίνο;».

επιστημονικές εξελίξεις στο πεδίο της Ογκολογίας είναι πολλές και ραγδαί-

Όμως ακόμη και σήμερα χάνουμε

τη χρονιά που πέρασε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση παγκοσμίως,

ωστόσο έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας.

αλλαγές στην καθημερινότητά μας: διατηρώντας ένα

φυσιολογικό σωματικό βάρος, προσέχοντας τις διατροφικές σας επιλογές και

μειώνοντας το αλκοόλ, κόβοντας το κάπνισμα, αυξάνοντας την άσκηση, περι-

ορίζοντας την αλόγιστη έκθεση στον ήλιο, αποφεύγοντας τους τοξικούς χημικούς παράγοντες και κάνοντας τακτικά, τις προληπτικές εξετάσεις σας, ανάλογα

με το φύλο και την ηλικία σας. Όλα τα παραπάνω μέτρα μπορούν να μειώσουν, όχι ωστόσο και να εξαλείψουν τον κίνδυνο για καρκίνο.

Γι' αυτό μην ξεχνάτε! Κάθε ύποπτο σύμπτωμα, κάθε τι που σας φαίνεται περίερ-

γο πάνω στο σώμα σας, θα πρέπει να σας οδηγεί στον γιατρό σας. Και αν δεν

σας καλύπτει η απάντηση που θα πάρετε και εξακολουθείτε να ανησυχείτε, ζητή-

στε και δεύτερη και τρίτη γνώμη. Το σώμα σας σάς μιλάει! Απλώς ακούστε το!

Ν. Καρακώστα.

38

38 ΤΡΟΦΙΜΑ & ΦΑΡΜΑΚΑ

Οι πιο συχνές αλληλεπιδράσεις

44 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ

ΝΑΤΑΣΣΑ ΑΣΤΡΕΙΝΙΔΗ ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο, Marketing Manger

50 ΑΚΡΑΤΕΙΑ

Δεν είναι πάθηση, είναι σύμπτωμα!

54 ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Magic Diabetes Bus 2022

57 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΣΑΠΟΥΝΑ

Η αξία της ανθρώπινης ζωής δεν αποτιμάται με αριθμούς

62 TΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ ΜΑΣ ΟΣΟ ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΜΕ;

66 ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ Τρομακτικές αλλά αντιμετωπίσιμες

74 ΠΟΛΕΜΗΣΤΕ ΦΟΒΟΥΣ ΚΑΙ ΦΟΒΙΕΣ

78 ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΠΑΝΔΗΜΙΑ

82 ΔΙΑΒΑΣΜΑ και πνευματική ευεξία!

88 ΔΕΙΠΝΟΥ

Στον ορισμό του μεταβολικού συνδρόμου, μια περίμετρος μέσης για τους άνδρες < 94 cm είναι χαμηλού ρίσκου για καρδιαγγειακή νόσηση, ενώ >102 cm, υψηλού ρίσκου. Για τις γυναίκες, αντίστοιχα, η περιφέρεια μέσης < 80 cm θεωρείται χαμηλού ρίσκου, ενώ η >88 cm, υψηλού ρίσκου. Οι παραπάνω αριθμοί αφορούν κυρίως σε ευρωπαϊκούς λαούς. Ορισμένοι λαοί (π.χ. Κινέζοι, Ιαπωνέζοι) έχουν συνήθως περισσότερο λίπος και λιγότερο μυϊκό ιστό στο ίδιο βάρος. Έτσι, ο κίνδυνος διαβήτη και καρδιαγγειακών νοσημάτων αυξάνεται σε αυτούς του λαούς σε μικρότερο βάρος απ’ ό,τι στους Ευρωπαίους.

Για να εκτιμήσουμε τον σχετικό κίνδυνο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ΒΜΙ (Βody Mass Index). Υπάρχει όμως και η μέθοδος που χρησιμοποιούμε στη δική μας κλινική πρακτική (Bio Impedance Analysis – BIA), η οποία αποτυπώνει ακριβέστερα το μεταβολικό προφίλ του κάθε ασθενούς.

Η τελευταία αξιοποιείται και για τη διαπίστωση παρουσίας αντίστασης στην ινσουλίνη, καθώς επίσης και στην αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας, η οποία ταλαιπωρεί χιλιάδες γυναίκες.

Η εμπειρία μας δείχνει ότι ξεκινώντας από την εκτίμηση της περιμέτρου μέσης, της αντίστασης στην

ινσουλίνη και του μεταβολικού

συνδρόμου, μπορούμε να φθάσουμε να απομακρύνουμε την

αισθητικά μη αποδεκτή εικόνα

της κυτταρίτιδας, ενώ ταυτόχρονα απομακρύνουμε τον κίνδυνο

ανάπτυξης σακχαρώδη διαβήτη, υπέρτασης και καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Στα βιβλία μας «Παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο και διαβήτης» και «From Metabolic Syndrome to Cellulite – The Μedical Solution» υπάρχουν λε-

πτομερείς αναφορές που δείχνουν

τη σημασία της περιμέτρου μέσης, του οιδήματος εκ κατακρατήσεως

και τη διασύνδεσή τους με την ανάπτυξη κυτταρίτιδος. Η θεραπευτική

αντιμετώπιση, προκειμένου να

αποφευχθούν οι παραπάνω επι-

πλοκές είναι απλή και μη επεμβα-

τική, στο πλαίσιο του Cellulite Removal Medical Protocol, το

οποίο έχουν αξιοποιήσει πολλές

κυρίες, με σημαντικό όφελος για

την υγεία τους.

ανθρώπους να μειώσουν την κατανάλωση ζάχαρης ενώ συνεχίζουν να απολαμβάνουν

ροφήματα με υπέροχη γεύση.

Καινοτομούμε με νέα προϊόντα με χαμηλή ή μηδενική περιεκτικότητα ζάχαρης και

παράλληλα προσφέρουμε μικρές συσκευασίες για τον καλύτερο έλεγχο των μερίδων. Μέσω του μάρκετινγκ και των επικοινωνιών μας, ενθαρρύνουμε τους καταναλωτές να επιλέγουν αναψυκτικά που περιέχουν λιγότερη ή καθόλου ζάχαρη.

Σήμερα, το 44%* του συνολικού όγκου πωλήσεων στην Ελλάδα περιλαμβάνει προϊόντα χαμηλών ή μηδενικών θερμίδων. Φιλοδοξία μας σε ευρωπαϊκό

Γράφουν οι:

ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΣΜΥΡΝΙΟΥΔΗΣ

Διευθυντής Καρδιολογικής

Κλινικής Γενικό Νοσοκομείο

Χίου Syndrome and Obesity

ΜΑΡΙΑ ΜΟΥΤΑΦΗ

Ειδικευόμενη Καρδιολόγος

Γενικό Νοσοκομείο Χίου

Ο σύγχρονος, δυτικός τρόπος ζωής με την ανθυγιεινή διατροφή και την καθιστική ζωή. Aπό την άλλη πλευρά, οι ευρέως διαδεδομένες προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις, δημιούργησαν τις συνθήκες, ώστε να έχουμε αυξανόμενα ποσοστά διάγνωσης του Σακχαρώδους Διαβήτη. Όπως όλες οι μεταβολικές διαταραχές, έτσι και ο Σακχαρώδης Διαβήτης μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές σε όλα σχεδόν τα αγγεία και τα νεύρα του ανθρώπινου σώματος. Αυτές περιλαμβάνουν τη διαβητική νευροπάθεια, την αμφιβληστροειδοπάθεια, τη νεφροπάθεια, την περιφερική αγγειοπάθεια- το διαβητικό πόδι, το ισχαιμικό αγγειακό επεισόδιο, καθώς και τη στεφανιαία νόσο.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚO ΑΡΘΡΟ

Η επίδραση του ΣΔ στην καρδιά

Ο διαβήτης, η υπέρταση, το κάπνισμα, η δυσλιπιδαιμία είναι από τους πιο σημαντικούς παράγο-

ντες για τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στα στεφανιαία αγγεία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα

τη μειωμένη αιματική ροή στα αγγεία της καρδιάς και τη μειωμένη παροχή οξυγόνου και θρεπτικών στοιχείων στο μυοκάρδιο. Κλινικά αυτό μπορεί να εκδηλωθεί είτε ως στηθάγχη, δηλαδή εμφάνιση

επώδυνων θωρακικών ενοχλημάτων εκλυόμενων στην προσπάθεια, είτε ως οξύ στεφανιαίο επεισόδιο με τη μορφή εμφράγματος του μυοκαρδίου ή ακόμα και αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, στην ακραία του μορφή.

Μάλιστα, οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, συχνά δεν βιώνουν πόνο, λόγω της περιφερικής νευροπάθειας. Έτσι, συχνά δεν αντιλαμβάνονται ένα ενδεχόμενο έμφραγμα, η διάγνωση του οποίου τίθεται καθυστερήμενα σε δεύτερο χρόνο μετά τη νέκρωση ενός τμήματος του μυοκαρδιακού ιστού, ενίοτε μέσω των απώτερων επιπλοκών, όπως οι προκαλούμενες αρρυθμίες και οι εκδηλώσεις καρδιακής ανεπάρκειας. Και φυσικά ό,τι συμβαίνει στα στεφανιαία αγγεία, αντικατοπτρίζει ό,τι συμβαίνει και στα υπόλοιπα αγγεία του οργανισμού μας, όπως οι καρωτίδες, τα αγγεία του εγκεφάλου, των άνω και κάτω άκρων, των νεφρών, των γεννητικών οργάνων, των οφθαλμών.

Ο όρος καρδιακή ανεπάρκεια περιλαμβάνει συμπτώματα όπως η δύσπνοια, τα περιφερικά οιδήματα, η ολοένα μειούμενη αντοχή στην κόπωση, τα οποία προκαλούνται από την αδυναμία της καρδιάς ως αντλίας να εξωθήσει το αίμα στα υπόλοιπα όργανα και τους περιφερικούς ιστούς και να

καλύψει έτσι τις μεταβολικές τους ανάγκες.

Όσο πιο υψηλές είναι οι τιμές της γλυκόζης στο αίμα και όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ο οργανισμός μας είναι εκτεθειμένος σ’ αυτές τις υψηλές τιμές, με άλλα λόγια όσο πιο αρρύθμιστος

πλακών στη στεφανιαία κυκλοφορία, αλλά και πιο σημαντική η νευροπάθεια και η αδυναμία αντίληψης του αισθήματος πόνου.

Σήμερα, έχουμε αρκετά όπλα στη θεραπευτική μας φαρέτρα. Υπάρχουν ποικίλες κατηγορίες αντιδιαβητικών φαρμάκων, που καθεμία ταιριάζει σε διαφορετικά προφίλ ασθενών. Ξεκινώντας από την ινσουλίνη, τη μετφορμίνη, τις σουλφονουρίες, φτάσαμε σε νεότερες φαρμακευτικές αγωγές όπως, τα γλυκοζουρικά και οι αναστολείς του συμμεταφορέα SGLT2 (δαπαγλιφλοζίνη, εμπαγλιφλοζίνη)

και τα μιμητικά GLP1 (λιραγλουτίδη, σεμαγλουτίδη).

Η στενή σχέση διαβήτη-καρδιαγγειακού κινδύνου αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι οι νεότερες κατηγορίες αντιδιαβητικών φαρμάκων (γλυκοζουρικά και μιμητικά GLP-1) έχουν αποδεδειγμένο όφελος και για νοσήματα του καρδιαγγειακού συστήματος. Μάλιστα, τα γλυκοζουρικά, δηλαδή η δαπαγλιφλοζίνη και η εμπαγλιφλοζίνη, έχουν πλέον καθιερωθεί στις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες ως ένας από τους βασικούς πυλώνες στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας, βελτιώνοντας την πρόγνωση των ασθενών.

Παρά τις αποτελεσματικές θεραπευτικές αγωγές, η πρωτογενής πρόληψη παραμένει ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψουμε την καρδιά και τα αγγεία μας. Στόχος μας, λοιπόν, πρέπει να είναι η εξάλειψη όλων των παραγόντων κινδύνου.

Σταματάμε το κάπνισμα, υιοθετούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής με μεσογειακή διατροφή και συχνή άσκηση και ρυθμίζουμε την αρτηριακή μας πίεση, τα επίπεδα γλυκόζης και λιπιδίων του αίματος.

Η διαχρονική ρήση του Ιπποκράτη “Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν”, πρέπει να λειτουργεί σαν γνώμονας του τρόπου ζωής μας.

συμπτώματα διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή, ανάλογα με τον εντοπισμό

τη βαρύτητα της βλάβης στις νευρικές ίνες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος.

ασθενείς μπορεί να χάσουν την κινητικότητά

Πολλαπλή ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

Αίτια

Η αιτία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης είναι εν πολλοίς άγνωστοι. Θεωρείται μια νόσος που

σχετίζεται με το ανοσοποιητικό, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς επιτίθεται στη μυελίνη, που προστατεύει τις νευρικές ίνες στον εγκέφαλο, περίπου όπως το πλαστικό περίβλημα των καλωδίων. Απουσία αυτού του περιβλήματος, η νευρική ίνα ξεγυμνώνεται και τα μηνύματα που περνούν δια μέσω αυτής, επιβραδύνονται ή μπλοκάρονται εντελώς.

Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν Πολλαπλή Σκλήρυνση και άλλοι όχι. Ωστόσο, φαίνεται να είναι υπεύθυνος ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Παράγοντες κινδύνου

ò Η ηλικία. Η Πολλαπλή Σκλήρυνση μπο-

ρεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία, ωστόσο

διαγιγνώσκεται συνήθως σε ηλικία 20-40

ετών.

ò Το φύλο. Οι γυναίκες έχουν 2-3 φορές

περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν

Πολλαπλή Σκλήρυνση.

ò Το οικογενειακό ιστορικό. Αν ένας από

τους γονείς ή τα αδέλφια σας έχουν Πολλαπλή Σκλήρυνση, είστε σε μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσετε κι εσείς τη νόσο.

ò Συγκεκριμένες λοιμώξεις. Πολλοί ιοί

έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση Πολλαπλής Σκλήρυνσης, όπως ο Epstein-Barr,

που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.

ò Το κλίμα. Η Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι πιο συχνή σε χώρες με ήπιο κλίμα. Ακό-

μη και ο μήνας της γέννησης κάθε ατόμου

φαίνεται να έχει σημασία, καθώς η έκθεση

της μητέρας του στον ήλιο κατά τη διάρ-

κεια της εγκυμοσύνης φαίνεται να συνδέ-

εται με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

ò Η βιταμίνη D. Τα χαμηλά ποσοστά επί-

πεδα βιταμίνης D και η μειωμένη έκθεση

στον ήλιο συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για Πολλαπλή Σκλήρυνση.

ò Τα γονίδιά μας. Ένα γονίδιο στο χρωμόσωμα 6p21 έχει φανεί ότι σχετίζεται με

την Πολλαπλή Σκλήρυνση.

ò Η παχυσαρκία. Έχει διαπιστωθεί σχέση

ανάμεσα στην παχυσαρκία και την Πολλα-

πλή Σκλήρυνση, κυρίως σε γυναίκες ασθενείς.

ò Αυτοάνοσα νοσήματα. Αν πάσχετε ήδη

από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, έχετε

λίγο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσετε και

Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Ν.Κ.

Τα αυτοματοποιημένα συστήματα χορήγησης ινσουλίνης γίνονται όλο και πιο προηγμένα και με την πάροδο του χρόνου υιοθετούνται ευρύτερα στην κοινότητα του διαβήτη. Στα πρόσφατα διεθνή

συνέδρια Advanced Technologies & Treatments for Diabetes (A.T.T.D.) και European Association for the Study of Diabetes (E.A.S.D.), οι ειδικοί παρουσίασαν ενημερώσεις σχετικά με αυτήν την ταχέως εξελισσόμενη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των αποτε-

λεσμάτων για το iLet Bionic Pancreas και το MiniMedTM 780G, το

οποίο είναι διαθέσιμο και στην χώρα μας.

Η Καθηγήτρια κα Ασημίνα Μητράκου-Φαναριώτου μοιράζεται μαζί μας τις νεότερες εξελίξεις.

ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

ΟΜΟΤΙΜΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΗΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ATHENS MEDICAL.

Νεότερα Δεδομένα για τα Αυτοματοποιημένα

Συστήματα Αντλίας Ινσουλίνης

Κυρία Μητράκου τι

ακριβώς είναι τα κλειστά

συστήματα ή τα υβριδικά

κλειστά συστήματα

χορήγησης ινσουλίνης;

Ουσιαστικά, πρόκειται για την εξέλι-

ξη της θεραπείας με αντλία ινσουλίνης, υποβοηθούμενης από τον αισθητήρα.

Θα το παρομοίαζα σαν ένα αυτοκίνη-

το με αυτόματο σύστημα πλοήγησης,

έναν αυτόματο πιλότο.

Πρακτικά, ένα τέτοιο σύστημα αυ-

τοματοποιεί τη βασική παροχή ινσου-

λίνης, κατά τη διάρκεια της ημέρας και

της νύχτας και χορηγεί τακτικά αυτό-

ματες μικροδιορθώσεις, διευκολύνο-

ντας ουσιαστικά τη ρύθμιση και την

καθημερινότητα των ατόμων με δια-

βήτη τύπου 1. Σαφώς χρειάζονται και

κάποιες μικρές παρεμβάσεις από τον

χρήστη, όπως η εισαγωγή των υδα-

τανθράκων του γεύματος, η αποδοχή

των προτεινόμενων δόσεων, κάποιες

βαθμονομήσεις, ενδεχομένως, αν και

τελευταία, υπάρχουν εξελίξεις και σε

αυτό το κομμάτι.

Τι παρουσιάστηκε στα

μεγάλα αυτά συνέδρια;

Όπως πάντα, κορυφαίοι ειδικοί πα-

ρουσίασαν δεδομένα από κλινικές με-

λέτες, καθώς και για πρώτη φορά πα-

ρουσιάστηκαν και πληροφορίες από

τη Διεθνή Συναίνεση για τα Συστήματα Αυτοματοποιημένης Χορήγησης

Ινσουλίνης.

Τι λέει η Διεθνής

συναίνεση για αυτήν την

νέα τεχνολογία;

Μερικές από τις σημαντικότερες

συστάσεις της διεθνούς συναίνεσης

για τα Automated Insulin Delivery

συστήματα -A.I.D. όπως συνηθίζεται

να αποκαλούνται- που συζητήθηκαν

από τους Καθηγητές Moshe Phillip, Thomas Danne και Revital Nimri,

στη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου

ATTD, ήταν η ανάγκη να διατεθούν τα

συστήματα A.I.D. σε όλα τα άτομα με

διαβήτη τύπου 1 – δίνοντας ιδιαίτερη

προσοχή στα εμπόδια, όπως φυλετικά

και κοινωνικοοικονομικά, που μπορεί

να περιορίσουν την πρόσβαση σε αυ-

τήν την τεχνολογία.

Η συναίνεση ξεκάθαρα ενθαρρύνει

τα συστήματα υγείας να αποζημιώ-

σουν το κόστος των συστημάτων AID

και της εκπαίδευσης των ατόμων με

διαβήτη τύπου 1.

Ιδιαίτερη βαρύτητα, επίσης, δόθηκε

στην ανάγκη για αυστηρή, ολοκληρω-

μένη και εξατομικευμένη εκπαίδευση

γύρω από τα συστήματα A.I.D., καθώς

και την ανάγκη ύπαρξης οδηγιών σχε-

τικά με τις κλινικές συστάσεις, όπως

η διαχείριση της άσκησης, ο χρόνος

χορήγησης των γευματικών δόσεων

από τον χρήστη, οι ρυθμίσεις του συ-

στήματος (χρόνος ενεργού ινσουλί-

νης, στόχος γλυκόζης αισθητήρα) και

η διαχείριση των ημερών ασθενείας.

Στη χώρα μας κα

Μητράκου κυκλοφορεί

και αν δεν κάνω λάθος

αποζημιώνεται κιόλας, ένα και μοναδικό

τέτοιο A.I.D σύστημα,

η MiniMedTM 780G της

εταιρίας Medtronic. Τι

δείχνει η εμπειρία και τα

κλινικά δεδομένα;

Πράγματι, κυκλοφορεί μόνο ένα

τέτοιο σύστημα και σωστά, πρό-

σφατα και με αποζημίωση από τον

ΕΟΠΥΥ. Υπάρχει αρκετή εμπειρία

στην χώρα μας και είναι ένα πολύ αξι-

όπιστο σύστημα με πάρα πολύ καλά

αποτελέσματα. Η εταιρία Medtronic

άλλωστε, έχει υπάρξει πρωτοπόρος

τις τελευταίες δεκαετίες, οδηγώντας

ουσιαστικά τις εξελίξεις στο συγκε-

κριμένο κομμάτι.

Τα κλινικά δεδομένα τι δείχνουν;

Τα νεότερα δεδομένα που προκύ-

πτουν από την πραγματική χρήση του

συστήματος της Medtronic, από ένα

ομολογουμένως πολύ μεγάλο πλήθος

ασθενών που χρησιμοποιούν το σύ-

στημα (>40.000), είναι πολύ θετικά και

δείχνουν ότι το σύστημα πετυχαίνει

τους θεραπευτικούς στόχους της διε-

θνούς ομοφωνίας, τόσο στα παιδιά,

όσο και στους ενήλικες. Πολύ σημαντικό είναι επίσης πως τα δεδομένα, δείχνουν ότι αυτά τα πολύ καλά απο-

τελέσματα επιτυγχάνονται, σχεδόν

για το σύνολο των χρηστών και είναι

διαρκή. Ακόμα και μετά από ένα χρό-

νο χρήσης του συστήματος, βλέπουμε

πως αυτή η καλή ρύθμιση διατηρείται.

Συγκεκριμένα τώρα στη χώρα μας,

ο μέσος χρόνος εντός στόχου, από

τα δεδομένα 335 ασθενών που χρησιμοποιούν το εν λόγω σύστημα και

πήραν μέρος στην ανάλυση, είναι 78%

με ένα μέσο GMI: 6.7% (Glucose

Management Indicator – είναι ένας

δείκτης που εκφράζει το μέσο επίπεδο

A1c που προκύπτει με βάση τα δεδομένα του αισθητήρα). Για εμένα είναι εξίσου σημαντικό

περίπου 9,5 στους 10 χρή-

αναφέρουν πως είναι ικανοποιημένοι από τη νέα θεραπεία τους και

εκφράζουν πως το σύστημα είναι και

απλό στη χρήση του.

Στο συνέδριο EASD παρουσιάστη-

καν και τα αποτελέσματα της μελέτης

ADAPT, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα

στο περιοδικό Lancet, μιας τυχαιοποιημένης πολυκεντρικής μελέτης που

στόχο είχε να αξιολογήσει την απο-

τελεσματικότητα του συγκεκριμένου συστήματος, του MiniMedTM 780G, σε

σχέση με τη συμβατική θεραπεία (δηλ.

τις πολλαπλές ενέσεις με flash CGM)

σε ασθενείς με κακή ρύθμιση (δηλ. HbA1c >8%).

Choudhary P. et al, Advanced Hybrid Closed Loop Study In An Adult Population With Type 1 Diabetes (Adapt): A Randomized Controlled Study. Lancet Diabetes Endocrinol. 2022. Accessed online Φεβρ. 2023: https://www.sciencedirect. com/science/article/pii/S2213858722002121?viewFullText=true#tbl3

Η μελέτη έδειξε πως οι χρήστες που τυχαιοποιήθηκαν και φόρεσαν το Σύστημα

της Medtronic, κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά την HbA1c κατά 1,4%, πέτυχαν

ακόμα μία εντυπωσιακή βελτίωση στο Time in Range, του ποσοστού δηλαδή του

χρόνου παραμονής σε ευγλυκαιμία, κατά περίπου 28% και αυξήθηκε σημαντικά και η

ικανοποίηση των ατόμων αυτών από τη νέα τους θεραπεία.

Η τεχνολογία και ειδικότερα οι αυτοματισμοί είναι το

μέλλον στην διαχείριση του διαβήτη τύπου 1;

Απόλυτα! Και θεωρώ πως τα επόμενα χρόνια θα δούμε απίστευτες εξελίξεις. Θα

έλεγα πως είναι ανάγκη να επιταχυνθεί η πρόσβαση των ασθενών με Σ.Δ.τ1 στον

αυτοματοποιημένο τρόπο χορήγησης ινσουλίνης και ιδιαίτερα εκείνων που αδυνα-

τούν να επιτύχουν ικανοποιητικό γλυκαιμικό έλεγχο.

Μην ξεχνάμε πως βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου ση-

μαίνει καλύτερη ποιότητα ζωής, μείωση ή και αποφυγή των μακροχρόνιων επιπλοκών που σχετίζονται με το διαβήτη, όπου αυτό συνεπάγεται περεταίρω βελτίωση της ποιότητας

Γράφει ο:

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΛΕΠΟΥΡΑΣ

Ειδικός Παθολόγος Διαβητολόγος

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης (σάκχαρο) στο αίμα. Γνωστός

ως ο σιωπηλός δολοφόνος, ο διαβήτης αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό στις ΗΠΑ (και στον κόσμο γενικότερα) και επηρεάζει περισσότερους από 34 εκατομμύρια Αμερικανούς. Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο νέες περιπτώσεις διαβήτη καταγράφονται κάθε χρόνο, αριθμός που είναι και συγκλονιστικός και ανησυχητικός. Στην χώρα μας αποτελεί το 10-12% του πληθυσμού μεταφραζόμενο στο ανησυχητικό αριθμό των 1.000.000 με 1.200.000 συμπολιτών μας.

Ο διαβήτης δεν επηρεάζει μόνο την καρδιά, τα νεφρά και τον εγκέφαλο, αλλά έχει παρατεταμένη και καταστροφική επίδραση και στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ο ανεξέλεγκτος, μακροχρόνιος διαβήτης αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και αυξάνει την προδιάθεση για ασθένειες και λοιμώξεις.

Είναι αποδεδειγμένο και με την πρόσφατη εμπειρία από τον Covid-19, ότι τόσο η καλή ρύθμιση του σακχάρου (ευγλυκαιμία), όσο -κυρίως- η

καλή ρύθμιση στις πρώτες ημέρες της λοίμωξης, παίζουν πολύ σημαντικό

ρόλο στην ευνοϊκή έκβαση της νόσησης.

Ένα εξασθενισμένο ανοσοποιητικό σύστημα καθιστά επικίνδυνες τις

GENERAL

Διευθυντής ΠαθολογικήςΔιαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Ιατρείου ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ

λοιμώξεις για τα άτομα με διαβήτη και δυστυχώς, η παραμικρή μόλυνσή

τους επηρεάζει δυσμενώς, αυξάνοντας τα ποσοστά νοσηλείας-θνητότητας

και παρατείνοντας το χρόνο αποθεραπείας τους.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ & ΑΥΤΟΑΝΟΣΙΑ

Οι 5 μηχανισμοί με τους οποίους ο διαβήτης επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα

και οδηγεί σε ανοσοκαταστολή:

Ο Σακχαρώδης διαβήτης μειώνει την ικανότητα του

αμυντικού μηχανισμού και των λευκών αιμοσφαιρίων να

φτάσουν σε ικανοποιητικό βαθμό στο σημείο της μόλυνσης

Ο διαβήτης είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο για αθηροσκλήρωση – μια ασθένεια στην οποία η φλεγμονή μέσα στα αιμοφόρα αγγεία και τις αρτηρίες δημιουργεί βλάβες γνωστές ως αθηρωματική πλάκα, που με τη σειρά της οδηγεί στη σκλήρυνση και

στένωση των αιμοφόρων αγγείων, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά την αμυντική ικανότητα του οργανισμού και των λευκών αιμοσφαιρίων (τα κύτταρα που καταπολεμούν την ασθένεια) να φτάσουν στο σημείο της μόλυνσης και να παραμείνουν εκεί. Αυτό οδηγεί σε καθυστερημένη επούλωση των πληγών και αυξημένη ευπάθεια σε επακόλουθες λοιμώξεις.

Η χρόνια υπεργλυκαιμία επιβραδύνει τη διάχυση του αίματος μέσω των αιμοφόρων αγγείων, αυξάνοντας τον κίνδυνο

επιπλοκών σε τραυματισμούς

Λόγω της πάχυνσης των αιμοφόρων αγγείων, παρατηρείται μείωση της ροής του αίματος στο σημείο του τραυματισμού. Η λιγότερη ροή αίματος οδηγεί στη συνέχεια σε μικρότερη ποσότητα θρεπτικών ουσιών, άμυνας και άλλων υγιών κυττάρων να φτάσουν στο σημείο του τραύματος και να ξεκινήσουν ένα μηχανισμό επιδιόρθωσης. Αυτό

καθυστερεί την επούλωση των πληγών και καθιστά ένα βολικό τρόπο για τα βακτήρια να εισέλθουν στο σώμα και να προκαλέσουν μόλυνση.

Ως αποτέλεσμα το δέρμα, το βασικό εμπόδιο στην παροχή έμφυτης ανοσίας, δεν είναι πλέον αρκετά ικανό να παρέχει προστασία από ασθένειες, λοιμώξεις και φλεγμονές.

¸Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης περιορίζουν και απορρυθμίζουν τη σύνθεση ουδετερόφιλων

Τα ουδετερόφιλα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμεσολάβηση της ανοσολογικής απόκρισης του ξενιστή σε βακτηριακές λοιμώξεις. Είναι τα πρώτα λευκοκύτταρα που

φτάνουν στη μολυσμένη περιοχή και καταπολεμούν τη μόλυνση. Όμως, τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης περιορίζουν και απορρυθμίζουν τη σύνθεση των ουδετερόφιλων στο σώμα.

Ο αρρύθμιστος διαβήτης βλάπτει την παραγωγή και την ωρίμανση των ουδετερόφι-

λων στο μυελό των οστών, οδηγώντας σε μείωση του αριθμού των ουδετερόφιλων στο αίμα. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα εμποδίζει, επίσης, την ικανότητα των λευκοκυττάρων να κινητοποιούνται και να φτάσουν στο σημείο της μόλυνσης και να διεγείρουν την απόπτωση ή τη διαδικασία απομάκρυνσης των ανεπιθύμητων κυττάρων, μέσω του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου.

¹Ο Σακχαρώδης Διαβήτης οδηγεί σε μειωμένη ανταπόκριση

του συμπληρώματος, σημαντικού παράγοντα του αμυντικού

μηχανισμού στον οργανισμό

Το σύστημα του συμπληρώματος είναι αναπόσπαστο μέρος του ανοσοποιητικού μας

συστήματος. Ενισχύει την ικανότητα των αντισωμάτων και των φαγοκυτταρικών κυττάρων

να καταπολεμούν μικρόβια και ιούς που προκαλούν ασθένειες και να τα εξαλείφουν από

το σώμα μας. Ωστόσο, η υπεργλυκαιμία ή το υψηλό σάκχαρο στο αίμα προκαλεί ελαττώ-

ματα στους υποδοχείς του συμπληρώματος και βλάπτει την ικανότητά τους να προκαλούν φαγοκυττάρωση.

Αυτή η διαταραχή της φαγοκυττάρωσης, με τη σειρά της, οδηγεί σε αυξημένη μικροβιακή δραστηριότητα στο σώμα και ενισχύει την ευαισθησία σας σε λοιμώξεις.

Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα προσφέρει στα βακτήρια το τέλειο περιβάλλον για να ευδοκιμήσουν και να αναπτυχθούν

Η υπεργλυκαιμία προάγει την παραγωγή καταστροφικών μορίων (AGEs) στο σώμα, τα

οποία παρεμβαίνουν στο φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος και περιορίζουν την

ικανότητά του να καταπολεμά τις λοιμώξεις και τις φλεγμονές. Ο εξασθενημένος αμυντικός

μηχανισμός ανοίγει χώρο για πιο σοβαρές βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις όταν αυτές

βρουν πύλη εισόδου στο σώμα (π.χ. τραυματισμοί-πληγές, αναπνευστικό σύστημα από

εισπνοή, πεπτικό σύστημα με κατάποση, ουροποιογεννητικό κ.λπ.)

Επίσης, το αυξημένο σάκχαρο προάγει αυξημένα επίπεδα κετονικών σωμάτων στο

σώμα, οδηγώντας σε αυξημένη οξύτητα αίματος και ένα περιβάλλον τέλειο στα μικρόβια

να ευδοκιμούν ανεξέλεγκτα.

Τι μπορεί να γίνει

για να βελτιωθεί το ανοσοποιητικό;

Για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, ο καλύτερος τρόπος να παραμείνουν προστατευμένοι είναι η ευγλυκαιμία, δηλαδή ελέγχοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους και διατηρώντας τα καλά εντός των ορίων. Είναι ο ευκολότερος τρόπος μαζί με μια μεσογειακή υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή για να αποτρέψουν μελλοντικά προβλήματα. Παράλληλα, είναι απαραίτητη:

ò Η διακοπή καπνίσματος.

ò Η προσοχή στο βάρος. Η παχυσαρκία ή το υπερβολικό σωματικό βάρος, σας θέτει σε υψηλό κίνδυνο για αντίσταση στην ινσουλίνη και διαβήτη, ενώ βλάπτει το ανοσο-

ποιητικό σας σύστημα, αυξάνει τη φλεγμονή και επιδεινώνει τις λοιμώξεις σας και άλλες

χρόνιες παθήσεις.

ò Η άσκηση. Η τακτική σωματική δραστηριότητα βοηθά το σώμα σας να χρησιμοποιεί

αποτελεσματικά την ινσουλίνη, βοηθώντας σας να μειώσετε τα επίπεδα σακχάρου στο

αίμα σας και βελτιώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΓΙΟΒΑΣ

Ειδικός Παθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ιατρικός Διευθυντής Amgen Hellas Ο όρος τηλεϊατρική περιγράφει την απομακρυσμένη άσκηση της ιατρικής. Και μπορεί η ιδέα να μοιάζει… υπέργηρη, αφού ξεκίνησε το 18ο αιώνα με την ταχυδρομική αλληλογραφία ασθενούς–ιατρού, ωστόσο οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών λειτουργούν ως καταλύτες.

Με τα smart phones, βιντεοκλήσεις και αποστολή φωτογραφιών γίνονται μέρος της καθημερινότητάς μας. Με τα ευρυζωνικά δίκτυα και το 5G, οι ταχύτητες μετάδοσης ιατρικών δεδομένων πολλαπλασιάζονται. Με την τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση αυτών των δεδομένων γίνεται πληρέστερα και γρηγορότερα από ποτέ.

Θα εστιάσουμε εδώ το ενδιαφέρον μας στο πώς μεταμορφώνεται η διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη με εργαλείο το κινητό τηλέφωνο, σταχυολογώντας κάποιες αλλαγές που είτε βρίσκονται σε τελικές δοκιμές, είτε είναι ήδη διαθέσιμες.

ò Τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα μετατρέπονται σε κόμβο συλλογής και μετάδοσης ιατρικών δεδομένων. Μετρητές σακχάρου, πιεσόμετρα, ψηφιακές ζυγαριές, αλλά και βηματομετρητές, με «γέφυρα» το κινητό τηλέφωνο, αποστέλλουν πρόσφατες μετρήσεις που ενσωματώνονται σε παλαιότερα αποθηκευμένα δεδομένα. Έτσι, το ιατρικό προσωπικό αποκτά γρήγορα και από μακριά, συνολική εικόνα των μεταβολών στη γλυκόζη, την αρτηριακή πίεση, το βάρος και άλλες χρήσιμες παραμέτρους, μέσα από γραφήματα.

ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΉ Η Ιατρική σε νέες βάσεις

ò Η βιντεοκλήση μέσω κινητού στη δι-

άρκεια της πανδημίας έγινε βασικός

τρόπος επικοινωνίας. Και ναι μεν η κλι-

νική εξέταση παραμένει αναντικατάστατη,

ωστόσο κάποιες επισκέψεις για τακτική

παρακολούθηση και έλεγχο εξετάσεων

μπορούν πια να πραγματοποιούνται με

εικονοδιασκέψεις, μέσα από εξειδικευμέ-

νες πλατφόρμες που διαθέτουν τις κατάλ-

ληλες δικλείδες ασφαλείας.

ò Το κινητό γίνεται σύμμαχος και στην

πρόληψη των επιπλοκών του διαβήτη.

Φωτογραφίες δερματικών αλλοιώσεων

μπορούν να αποσταλούν και να αναλυ-

θούν αυτοματοποιημένα από εξελιγμένα

συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, χωρίς

ανθρώπινη παρέμβαση, βοηθώντας κα-

θοριστικά στην έγκαιρη αντιμετώπιση

και διαχείριση περιστατικών «διαβητικού

ποδιού».

ò Οι ψηφιακοί φροντιστές υγείας βρί-

σκονται προ των πυλών! Πρόκειται για

μια μετεξέλιξη των ψηφιακών βοηθών

σαν την Siri και την Alexa των κινητών

μας, αλλά με… πτυχία επιστημών υγεί-

ας και καλή γνώση του ιστορικού μας.

Ήδη δοκιμάζονται εντατικά, ώστε σε

λίγα χρόνια να συμβάλλουν καθοριστι-

κά στη διαχείριση των χρονίων νόσων

απομακρυσμένα, μιλώντας στη γλώσσα

μας. Οι ψηφιακοί φροντιστές δεν έχουν

σκοπό να αντικαταστήσουν την επικοι-

νωνία με την ιατρική και νοσηλευτική

ομάδα, αλλά βάσει των κατευθύνσεων

που θέτει η ομάδα για κάθε ασθενή ξε-

χωριστά στον ηλεκτρονικό του ιατρικό

του φάκελο, θα απαντούν σε απορίες

για τη νόσο μέσω αναγνώρισης φωνής

όλο το 24ωρο: Θα υπενθυμίζουν την

φαρμακευτική αγωγή και τα ιατρικά

ραντεβού. Θα ενθαρρύνουν τη με-

ταβολή του τρόπου ζωής με άσκηση

και διατροφή. Εάν, για παράδειγμα, σε

κάποιο άτομο με σακχαρώδη διαβήτη,

οι εξετάσεις δείξουν πρώιμα σημάδια

βλάβης στους νεφρούς, ο ψηφιακός

φροντιστής θα εφαρμόζει ένα εξατομι-

κευμένο σχέδιο παρακολούθησης της

αρτηριακής πίεσης, στενότερης γλυκαι-

μικής ρύθμισης, προτάσεων στο διαι-

τολόγιο και προσεκτικότερης τήρησης

της φαρμακευτικής αγωγής, μέσα από

καθημερινό διάλογο και εκτίμηση των

μετρήσεων από συνδεδεμένες ιατρικές

συσκευές, χωρίς να απασχολείται στην

πραγματικότητα σε καθημερινή βάση εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό.

Αν στις παραπάνω ψηφίδες προσθέσου-

με την αναμενόμενη αναβάθμιση του My Health app από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τότε το παζλ της τηλεϊατρι-

κής αποκτά ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον

και στην ελληνική πραγματικότητα. Τίθεται πραγματικά σε νέες βάσεις!

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΥΓΕΙΑ

ΥΓΕΙΑ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Γράφει η:

ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας

Πιθανά να έχετε ακούσει ότι δεν πρέπει να

πίνετε χυμό γκρέιπφρουτ μαζί με τα φάρμακα

της χοληστερόλης. Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο

μόνος συνδυασμός τροφίμων και φαρμάκων που

πρέπει να αποφεύγετε. Ο χυμός γκρέιπφρουτ μπορεί να αλληλεπιδράσει με πολλά άλλα

φάρμακα, συνταγογραφούμενα και μη και το ίδιο ισχύει και για πολλά άλλα τρόφιμα.

Ο χυμός γκρέιπφρουτ έχει τη δυνατότητα να αλληλεπιδρά με τα φάρμακα με

διάφορους τρόπους. Ένας τρόπος είναι η αύξηση της απορρόφησης ορισμένων

φαρμάκων - όπως συμβαίνει με μερικές, αλλά όχι όλες τις στατίνες.

Αποφύγετε το χυμό γκρέιπφρουτ αν παίρνετε στατίνες. Ο χυμός γκρέιπφρουτ

δεν αφήνει το σώμα να μεταβολίσει φυσιολογικά τα φάρμακα, με αποτέλεσμα οι φαρμακευτικές ουσίες να βρίσκονται σε χαμηλότερα ή υψηλότερα από τα κανονικά επίπεδα στο αίμα. Πολλά φάρμακα επηρεάζονται με αυτόν τον τρόπο, συμπεριλαμβανομένων των αντι-ισταμινικών, των αντι-υπερτασικών, των φαρμάκων του θυρεοειδούς, των αντισυλληπτικών, των αντιόξινων και της δεξτρομεθορφάνης που καταστέλλει το βήχα. Είναι καλό να αποφεύγετε ή να μειώνετε σημαντικά την πρόσληψη χυμού γκρέιπφρουτ όταν παίρνετε αυτά τα φάρμακα. Γιατί, όμως, μόνο ο χυμός γκρέιπφρουτ προκαλεί προβλήματα και όχι άλλοι χυμοί εσπεριδοειδών; Ο χυμός γκρέιπφρουτ περιέχει μία κατηγορία ενώσεων, τις λεγόμενες φουρανοκουμαρίνες, που δρουν στο σώμα, αλλάζοντας τα χαρακτηριστικά αυτών των φαρμάκων. Ο χυμός πορτοκαλιού και οι λοιποί χυμοί εσπεριδοειδών δεν περιέχουν αυτές τις ενώσεις.

Πράσινα φυλλώδη λαχανικά

Τα αντιπηκτικά φάρμακα, όπως για παράδειγμα η βαρφαρίνη, επιδρά στους παράγοντες πήξης που εξαρτώνται από τη βιταμίνη Κ. Τρώγοντας πάρα πολλά

πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα οποία είναι υψηλά σε βιταμίνη Κ, μπορεί να μειωθεί η ικανότητα των αντιπηκτικών να αποτρέπουν την πήξη.

Ωστόσο, δεν είναι ανάγκη

κόψετε πλήρως τις πράσι-

σαλάτες. Τα προβλήματα εμφανίζονται όταν υπάρξει

και αιφνίδια αύ-

ή μείωση της πρόσληψης αυτών των λαχανικών, καθώς μπορεί να μεταβληθεί

αποτελεσματικότητα του

Επομένως, το

Multiseed

Πολύσπορο Αρτοσκεύασμα

Ένας υπέροχος γευστικός συνδυασμός προζυμιού, νιφάδων βρώμης, φλοιού σιταριού, ηλιόσπορου, λιναρόσπορου και κολοκυθόσπορου.

Με Γλυκαιμικό Δείκτη 54.

Υποκατάστατα

αλατιού

Οι καταναλωτές που λαμ-

βάνουν κάποια φάρμακα για

καρδιακή ανεπάρκεια ή για

την υψηλή αρτηριακή πίεση

πρέπει να είναι ιδιαίτερα προ-

σεκτικοί με τα υποκατάστατα

αλατιού, τα οποία αντικαθι-

στούν συχνά το νάτριο με

το κάλιο. Η αυξημένη κατα-

νάλωση καλίου, μπορεί να

μειώσει την αποτελεσματικό-

τητα των φαρμάκων αυτών.

Όσοι λαμβάνουν αναστο-

λείς ΜΕΑ για την υπέρταση

για παράδειγμα, μπορεί να

παρατηρήσουν σημαντική

αύξηση των επιπέδων κα-

λίου στο αίμα, καθώς αυτά

τα φάρμακα αυξάνουν το

κάλιο. Αντίθετα, αν κάποιος

έχει επιβαρυμένη νεφρική

Τρόφιμα που περιέχουν τυραμίνη

Τα υψηλά επίπεδα στο αίμα της αμινοξικής τυραμίνης μπορούν να προκαλέσουν αύ-

ξηση της αρτηριακής πίεσης. Αρκετά φάρμακα παρεμβαίνουν στην καταστροφή της

τυραμίνης, συμπεριλαμβανομένων των αναστολέων της μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟΙ)

που αντιμετωπίζουν την κατάθλιψη και των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη

θεραπεία των συμπτωμάτων της νόσου του Parkinson. Η συμβουλή μου για όσους

παίρνουν αυτά τα φάρμακα είναι να αποφεύγουν τα πλούσια σε τυραμίνη τρόφιμα.

Ο κατάλογος είναι μακρύς και περιλαμβάνει: σοκολάτα, ώριμα τυριά, καπνιστά και

ζυμωμένα κρέατα, λουκάνικα, επεξεργασμένα κρέατα, ζυμωμένα προϊόντα σόγιας

και μπίρα.

Συμπερασματικά, οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ τροφίμων και φαρμάκων μπορούν να

έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της φαρμακευ-

τικής θεραπείας, καθώς και στη διατροφική κατάσταση του ατόμου.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η παρουσία κάθε τροφής στην πεπτική οδό μπορεί να μειώ-

Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο έκανε την εμφάνισή του στην ελληνική αγορά το 2009, ως ένα αμιγώς φυτικό προϊόν, κατάλληλο για τη νηστεία.

Η γεύση του και η ποιότητά του είχαν ως αποτέλεσμα να αγαπηθεί

από το καταναλωτικό κοινό και να αποκτήσει, μέσα σε μόλις 3 χρόνια, μόνιμη θέση στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Η υπεύθυνη Marketing της Family Food, Νατάσσα Αστρεινίδη, ξεδιπλώνει τo success story του ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο, που

πλέον δεν είναι μόνο ένα προϊόν, αλλά μια ολόκληρη οικογένεια προ-

MARKETING

ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕΤΗΝ ΝΑΤΑΣΣΑ ΑΣΤΡΕΙΝΙΔΗ

Πώς γεννήθηκε το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ;

Η Family Food είναι μια εταιρεία που

δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια στον

τομέα των προϊόντων με φυτικά λιπαρά.

Έχοντας διαπιστώσει ότι στην αγο-

ρά κυκλοφορούσαν ως νηστίσιμα,

προϊόντα με πρωτεΐνες και παράγωγα

γάλακτος και έχοντας την εμπειρία και

τη γνώση των αποκλειστικά plantbased προϊόντων, αποφασίσαμε, το

μακρινό 2009, να συστήσουμε στο

ελληνικό κοινό το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ.

Καθώς δεν μπορούσαμε να το πού-

με τυρί αλλά ούτε και... ευλογημένο, αποφασίσαμε να το παρουσιάσουμε

χιουμοριστικά και ανορθόγραφα, σε

μια Ελλάδα που κυρίως νήστευε, βάζο-

ντας τον όρο νηστίσιμο (καθώς ήταν

το μόνο πραγματικά νηστίσιμο) στην

επωνυμία του προϊόντος.

Έτσι, γεννήθηκε το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ

νηστίσιμο, με σλόγκαν "Δεν είναι

τυρί, είναι ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ".

Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ είχε μια πολύ

καλή πορεία στις περιόδους της νη-

στείας (Πάσχα, Δεκαπενταύγουστος, Χριστούγεννα), σταδιακά όμως άρχι-

σε η ζήτηση να αυξάνεται και στις ενδι-

άμεσες περιόδους, κάτι που οφείλεται

στην πολύ καλή γεύση του προϊόντος.

Τότε, αρχίσαμε να δεχόμαστε τηλεφωνήματα από διαιτολόγους που

ζητούσαν τις προδιαγραφές του προ-

ϊόντος για να το εντάξουν στις διατρο-

φικές τους προτάσεις. Έτσι, τολμήσα-

με να πραγματοποιήσουμε γευστικές

δοκιμές στα σούπερ μάρκετ, λαμβά-

νοντας εξαιρετικό κι ενθαρρυντικό feedback.

Όταν άρχισε το vegan κίνημα στην

Ελλάδα, αρχίσαμε να λαμβάνουμε θε-

τικό feedback και από τους vegan, οι

οποίοι είχαν βρει τρόπο με το ΕβΛΟ-

ΓΗΜΕΝΟ να απολαμβάνουν τα γεύμα-

τά τους, από ένα απλό σάντουιτς έως

πιο σύνθετα πιάτα.

Κάπως έτσι, μέσα σε μια περίοδο 3

ετών, το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ κατάφερε να

κατακτήσει την πρώτη θέση στην κατη-

γορία των φυτικών προϊόντων

Σήμερα, τα προϊόντα ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ

έχουν αγαπηθεί γιατί προσφέρουν ξε-

χωριστές επιλογές σε κάθε γεύμα της

ημέρας για όσους έχουν αποκλείσει τα

γαλακτοκομικά προϊόντα από τη διατροφή τους.

Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ για εμάς δεν

είναι απλά ένα προϊόν στο ράφι των

σούπερ μάρκετ. Είναι μεράκι.

Το ευχαριστώ της μητέρας που ει-

σπράττουμε για το παιδί της με αλλεργία

στο γάλα, που επιτέλους μπορεί να φάει

ένα εύγευστο τοστ ή πίτσα και μην ξεχω-

ρίζει από τους συμμαθητές του, αποτελεί

για εμάς κινητήρια δύναμη.

Ποια προϊόντα περιλαμβάνει σήμερα η

γκάμα

ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ;

Η γκάμα ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ αυτή τη

στιγμή αποτελείται από το classic, γεύ-

ση cheddar, 3 mix, λευκό σε άλμη και

τα ροφήματα αμυγδάλου σε κλασική

γεύση και χωρίς ζάχαρη. Τα προϊόντα

της γκάμας είναι εμπλουτισμένα με βι-

ταμίνη Β12 και Φυτική Πρωτεΐνη.

Χάρη στην υπέροχη γεύση τους -η

γεύση ήταν αυτή που έκανε το ΕβΛΟ-

ΓΗΜΕΝΟ να ξεχωρίσει και είναι πολύ

σημαντική για εμάς- και τις εξαιρετικές

ιδιότητές τους, που μοιάζουν με του

τυριού, τα προϊόντα ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ

γίνονται ιδανικό συστατικό σε συντα-

γές μαγειρικής.

Έχετε αποσπάσει πολλά

και σημαντικά βραβεία, αλλά και διακρίσεις.

Μιλήστε μας για αυτά.

Σύμφωνα με έρευνα της Ιerax Analytix σε καταναλωτές Αθήνας και

Θεσσαλονίκης, το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ

είναι:

ò Η αγαπημένη μάρκα των καταναλωτών στην κατηγορία των plant based προϊόντων.

ò Πρώτο σε mind awareness στην

κατηγορία φυτικών «τυριών»

ò Δεύτερο σε αναγνωρισιμότητα

στους καταναλωτές φυτικών-μη

γαλακτοκομικών προϊόντων.

Όσον αφορά στις βραβεύσεις μας,

τα προϊόντα ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ έχουν

διακριθεί τα τελευταία χρόνια για τη

γεύση και την ποιότητά τους, κατα-

κτώντας βραβεία από κορυφαίους

γαστρονομικούς οργανισμούς όπως

η Greek Taste Beyond Borders®

GTBB, τα Mediterranean Taste Awards ™, Best Greek Food και τα

Boussias Vegan Awards

Παραμένουμε αφοσιωμένοι στη

διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας

των προϊόντων ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ κα-

θώς και στην έρευνα, με πολύ προσε-

κτικά βήματα για νέες γεύσεις και προ-

ϊόντα. Η εμπιστοσύνη και η αναγνώρι-

ση που εισπράττουμε είναι ευλογία για

εμάς. Μας δίνει χαρά και ικανοποίηση

και μας καθιστά ακόμη πιο υπεύθυνους.

Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει ένα

συστηματικό πρόγραμμα κοινωνικής

ευθύνης, υποστηρίζοντας θερμά δρά-

σεις που έχουν στο επίκεντρό τους

τον άνθρωπο.

Το vegan κίνημα είναι σε

άνοδο στη χώρα μας.

Πράγματι. Υπολογίζουμε ότι μέσα

σε μια δεκαετία, το διάστημα 2012-

2022 δηλαδή, ο αριθμός των vegan

τριπλασιάστηκε.

Σήμερα, περίπου το 0,8-1% του

πληθυσμού είναι vegan και είναι κυρί-

ως άτομα ηλικίας 25-30 ετών.

Πολλοί είναι οι λόγοι που

έχουν οδηγήσει σε αυτήν την

αύξηση:

ò Η κακομεταχείριση των ζώων από

τη βιομηχανία για να παράξουν τα ζωικά προϊόντα.

ò Η ανάπτυξη συνείδησης γύρω από

την κλιματική αλλαγή.

ò Η εντατική κτηνοτροφία και οι

αρνητικές επιπτώσεις της στο περιβάλλον.

ò Η προσπάθεια βελτίωσης της υγείας, αποκλείοντας τα ζωϊκά προϊόντα.

Είμαστε μια Μεσογειακή χώρα με μια μοναδική διατροφή και ένα νηστειολόγιο, που αν το ακολουθήσουμε, τότε το μισό χρόνο μπορούμε να μην τρώμε κρέας.

Ίσως θα πρέπει να ξαναδούμε το

παραδοσιακό διατροφικό πρότυπο,

που μόνο οφέλη μπορεί να έχει,

τόσο για την υγεία μας, όσο και για

το περιβάλλον.

Ο βιγκανισμός δεν είναι απλά τρόπος διατροφής, είναι τρόπος ζωής! Vegan γίνεσαι από σεβασμό, στα ζώα, στην υγεία, στον πλανήτη! Το ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο στηρίζει τη vegan φιλοσοφία και κάνει τη vegan ζωή πιο εύκολη, νόστιμη και θρεπτική. Πρωτοπορώντας, δημιούργησε το vegan προϊόν: ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο classic!Από τότε στην οικογένεια ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ, προστέθηκαν πολλά ακόμα μέλη, που έδωσαν λύση στη vegan διατροφή και κουζίνα ενώ εμπλουτίστηκαν με βιταμίνες κυρίως του συμπλέγματος Β, φυτική πρωτεΐνη, ασβέστιο και άλλα. Στόχος και υπόσχεση της οικογένειας ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ είναι να παραμείνει πρωτοποριακή, με προϊόντα που ενισχύουν το βιγκανισμό. Μια επιλογή ζωής. Μια πράξη ευθύνης προς τον πλανήτη μας.

Ουρολόγος-Ανδρολόγος

τη θέλησή μας. Αυτό που θα πρέπει να

έχουμε υπόψη μας, είναι ότι η ακράτεια

δεν αποτελεί πάθηση, αλλά σύμπτωμα.

Αν λοιπόν ένας άνδρας ή μία γυναίκα

εμφανίσει αυτό το σύμπτωμα, είναι πολύ

σημαντικό να απευθυνθεί στο θεράπο-

ντα Ουρολόγο του, ώστε να εντοπιστεί η

αιτία που προκαλεί το σύμπτωμα, έπειτα

από εξατομικευμένη αξιολόγηση και να

μπορέσει να αντιμετωπιστεί.

Η ακράτεια είναι πιο συχνή στις γυναί-

κες, λόγω της ανατομίας της γυναικείας

ουρήθρας και του πυελικού εδάφους.

Οι αιτίες μπορούν να είναι κάποιες ου-

ρολογικές παθήσεις, αλλά και πιο σο-

βαρές παθήσεις, όπως ο καρκίνος της

ουροδόχου κύστης, ο καρκίνος του εντέ-

ρου, η σκλήρυνση κατά πλάκας και η

διαβητική νόσος της κύστεως.

Είδη ακράτειας

Υπάρχουν τρία είδη ακράτειας:

ò Η ακράτεια από προσπάθεια, που παρατηρείται όταν το άτομο βήχει, φταρνίζεται, γελάει ή σηκώνει βάρος.

ò Η επιτακτική ακράτεια, που χαρακτηρίζεται από ξαφνική και επιτακτική ανάγκη για ούρηση.

ò H μεικτού τύπου ακράτεια που είναι π.χ. η απώλεια ούρων, όταν η γυναίκα ασκείται, λόγω της επιτακτικότητας της ούρησης που αισθάνεται.

Θεραπεία

Η θεραπεία, ανάλογα με το είδος και τη βαρύτητα της ακράτειας θα διαγνώσει ο ουρολόγος, που περιλαμβάνει για τις μεν γυναίκες

και για τις πιο ήπιες περιπτώσεις συντηρητική αγωγή, όπως φάρμακα, συνεδρίες πυελικού εδάφους και ηλεκτροδιέγερση του σφιγκτήρα. Στις περιπτώσεις, όπου αιτία του προβλήματος είναι η αρχόμενη κολπική χαλάρωση, το κολ-

πικό Fractional Laser CΟ2, μπορεί με λίγες

μόνο συνεδρίες να οδηγήσει σε ανάπλαση

των τοιχωμάτων του κόλπου και εξαφάνιση των συμπτωμάτων της ακράτειας.

Στις περιπτώσεις ακράτειας προσπαθείας, σε

άνδρες και γυναίκες που δεν βελτιώνονται με

συντηρητικά μέσα, μπορούμε να προχωρήσου-

με στην ελάχιστα επεμβατική αποκατάστασή

τους, συνήθως με τοποθέτηση ταινιών τάσης.

Όταν τα συμπτώματα ακράτειας οφείλονται

σε μεγάλη διαταραχή της αρχιτεκτονικής, όπως

συμβαίνει στη συνολική χαλάρωση του πυελι-

κού εδάφους, τότε η ρομποτική αποκατάστα-

ση με πλέγμα έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Στους άνδρες, τα συμπτώματα του κατώτερου ουροποιητικού και η ακράτεια συνδέονται

συχνά με την υπερτροφία του προστάτη.

Εκεί, έπειτα από τη συντηρητική αντιμετώπι-

ση, μπορούμε να προχωρήσουμε σε εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων μείωσης

του μεγέθους του προστάτη, όπως το Laser, η μέθοδος Turis και το Rezum

Συναισθηματικό φορτίο

Οι ασθενείς με ακράτεια συχνά προσέρχο-

νται στο ιατρείο, εξαντλημένοι από τις αποτυ-

χημένες προσπάθειες επίλυσης του προβλή-

ματος και γενικότερα αργούν να αναζητήσουν

βοήθεια, αφού ντρέπονται να συζητήσουν το

πρόβλημα ακόμη και με το γιατρό τους. Η ακρά-

τεια προκαλεί συναίσθημα ντροπής, μείωση της

αυτοπεποίθησης και μείωση της κοινωνικής και

σεξουαλικής δραστηριότητας του ατόμου.

Απλές συμβουλές για τη

βελτίωση των συμπτωμάτων

ò Η καλή ρύθμιση του διαβήτη εμποδίζει φαι-

νόμενα πολυδιψίας και πολυουρίας και επι-

τρέπει τον καλύτερο έλεγχο της ούρησης.

ò Η τακτική σωματική άσκηση και η διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά

επίπεδα βοηθούν στον έλεγχο των σφιγκτήρων και του μυϊκού τόνου.

ò Ετήσιος προληπτικός έλεγχος του προστά-

τη στους άνδρες και σωστή ρύθμιση του προστάτη.

ò Περιορισμός του αλκοόλ, της καφεΐνης

και των ανθρακούχων ποτών. Επηρεάζουν

άμεσα την κύστη, αλλά και τον εγκέφαλο

που ελέγχει την κύστη. Επομένως, ειδικά με

το αλκοόλ, ένα ατύχημα είναι πιο πιθανό να συμβεί.

ò Αξιολόγηση των πρώτων συμπτωμάτων

από τον ουρολόγο. Η σωστή υγεία του ουροποιητικού είναι σημαντική για τη ζωή.

Η μελέτη των συμπτωμάτων του και φυσικά

της ακράτειας χρειάζεται επιμέλεια, εμπειρία

και σωστό διαγνωστικό έλεγχο.

ò Εξετάσεις, όπως η ουροδυναμική μελέτη,

η ουροροομετρία και η εύκαμπτη chip on the tip βιντεοκυστεοσκόπηση επιστρατεύ-

ονται συχνά για την ακριβή ταυτοποίηση

της ακράτειας και έτσι σήμερα, περισσό-

τερο από κάθε άλλη φορά, μπορούμε να

προσφέρουμε συνδυασμένη και εξατομι-

κευμένη θεραπεία.

Οι σερβιέτες ακράτειας TENA Discreet λειτουργούν

διαφορετικά.

ΠΕΡΙΟΔΟΥ;

ΓΙΑΤΙ AKOMA ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΣΕΡΒΙΕΤΕΣ

Aelia

Ένα μαγικό ταξίδι και ενημέρωσης, στο πλαίσιο του οποίου ενημερώθηκαν πάνω 2.000 άτομα, πραγματοποίησε το διάστημα 18-23 Δεκεμβρίου το Diabetes

Magic Bus, στους δρόμους και στις πλατείες έξι μεγάλων δήμων της Αττικής.

Tο Μαγικό Λεωφορείο του Διαβήτη της

ΑΜΚΕ "Με Οδηγό το Διαβήτη" επιβε-

βαίωσε το ρόλο του στην προσπάθεια

πρόληψης και ενημέρωσης, και κατάφερε μέσα σε διάστημα λίγων ημερών να ενημερώσει πάνω από 2000 άτομα

“Ντυμένο” χριστουγεννιάτικα από την ομάδα της CHRISTMAS DÉCOR,

το Μαγικό Λεωφορείο έφερε στις

γειτονιές της Αττικής τα μηνύματα της

πρόληψης, σε συνδυασμό με γιορτινό χρώμα, μουσική, παιχνίδια και δρώμενα, που δελέασαν ακόμη και τους μικρούς επισκέπτες να είναι κοντά μας.

Αθήνα, Περιστέρι, Γλυφάδα, Παλαιό

Φάληρο, Χολαργός και Αγία Παρα-

σκευή ήταν οι σταθμοί του φετινού ταξιδιού του Μαγικού Λεωφορείου.

Ενός ταξιδιού που αγκαλιάστηκε με μεγάλη θέρμη, όχι μόνο από

τους παράγοντες της Τοπικής Αυ-

τοδιοίκησης, αλλά πρωτίστως από

τους πολίτες, που έσπευσαν να

ενημερωθούν για το διαβήτη και

τον εμβολιασμό και να λύσουν τις

απορίες τους από την επιστημονική

μας ομάδα, που απαρτιζόταν από

γιατρό-διαβητολόγο, διατροφολό-

γο και ποδολόγο.

Το ταξίδι του Μαγικού Λεωφορείου πραγματοποιήθηκε υπό την

αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, χάρη

στην πολύτιμη βοήθεια των χορηγών μας ASCENSIA, ΙNTERMED

και PFIZER

Συνοδοιπόρος στο ταξίδι μας, μέσω του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Στάση

Ζωής, υπήρξε η ΟΣΥ, διαθέτοντάς μας το λεωφορείο.

Κοντά μας βρέθηκαν και εθελοντές

από το Πρόγραμμα Διαιτολογίας

και τη Σχολή Παιδαγωγικών του

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚOΥ Κολλεγίου,

πραγματοποιώντας εκατοντάδες λι-

πομετρήσεις και ενημερώνοντας το

κοινό για τις διατροφικές παρεμβά-

σεις που μπορούν να προλάβουν ή να καθυστερήσουν το διαβήτη.

ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ, ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΗ ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ (ΕΟΔΥ)

Καρδιαγγειακά, καρκίνος, σακχαρώδης διαβήτης/μεταβολικά νοσήματα και χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, ασθένειες που σε μεγάλο ποσοστό οφείλονται στον τρόπο ζωής μας, προκαλούν 41.000.000 θανάτους κάθε χρόνο, τονίζει στη συνέντευξή του στο περιοδικό "Στα Χρώματα του Διαβήτη", ο ΕνδοκρινολόγοςΔιαβητολόγος, Αντιπρόεδρος Μη Μεταδοτικών Νοσημάτων του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Δρ Σπύρος Σαπουνάς.

Ο Δρ Σαπουνάς αναφέρεται στα οφέλη που θα είχαμε περιορίζοντας απλώς το κάπνισμα και την παχυσαρκία και τονίζει πως ο προσυμπτωματικός έλεγχος, οι υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις και ο αποτελεσματικός έλεγχος των νοσημάτων αυτών είναι τα κλειδιά για να αντιμετωπίσουμε τη νοσηρότητα που προκαλούν.

Η αξία της ανθρώπινης

ζωής δεν αποτιμάται με αριθμούς

Ποια είναι τα κυριότερα μη

μεταδοτικά νοσήματα που

μας απειλούν;

Όταν αναφερόμαστε στα Μη Μεταδοτικά Νοσήματα (ΜΜΝ) εννοούμε χρόνια

νοσήματα, τα οποία δεν μεταδίδονται

μέσω μόλυνσης ή επαφής, έχουν μακρά

διάρκεια με μακροχρόνιες επιπλοκές και

συνήθως, οφείλονται σε βλαβερές συμπεριφορές. Είναι για την ακρίβεια αποτέλεσμα συνδυασμού περιβαλλοντικών, γενετικών, συμπεριφορικών και φυσιολογικών παραγόντων. Δεν υπάρχει μόνο

ένας τρόπος ταξινόμησης των ΜΜΝ, ωστόσο, αν θα θέλαμε να τα μοιράσουμε σε 4 μεγάλες κατηγορίες είναι τα καρ-

διαγγειακά, οι καρκίνοι, ο σακχαρώδης διαβήτης/μεταβολικά νοσήματα και τα

χρόνια αναπνευστικά νοσήματα.

Σε τι ποσοστό θανάτων αντιστοιχούν;

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το 74% των

θανάτων, παγκοσμίως, οφείλεται σε μη

μεταδοτικές ασθένειες ή αλλιώς 41 εκα-

τομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους

κάθε χρόνο, εξαιτίας μη μεταδοτικών

ασθενειών.

Παράλληλα, ευθύνονται για το 80%

του φορτίου νοσηρότητας στις χώρες

της Ε.Ε. και συνιστούν τις κύριες αιτίες

πρόωρων θανάτων που θα μπορούσαν

να είχαν αποφευχθεί. Αυτό το σημείο

καθιστά απαραίτητη την ανάγκη ενίσχυ-

σης των δράσεων πρόληψης αυτής της

κατηγορίας ασθενειών, με προσυμπτω-

ματικό έλεγχο για τον καρκίνο μαστού,

τραχήλου της μήτρας κ.λπ., που συντονί-

ζονται από το Υπουργείο Υγείας.

Πώς μπορούμε να

μειώσουμε τον κίνδυνο;

Θα χώριζα τις ενέργειες σε 3 βασικούς

άξονες: στον προσυμπτωματικό έλεγχο, στις υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις και

στη θεραπεία των διαγνωσμένων ΜΜΝ.

Όσον αφορά στον πρώτο άξονα, κρί-

σιμος είναι ο ρόλος του οικογενειακού

ιατρού, καθώς έχει την ευθύνη λήψης

αναλυτικού ιστορικού, το οποίο θα μας

οδηγήσει στον τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο που μας αναλογεί.

Για παράδειγμα, κάποιος που έχει ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου στην οικογένειά του, οφείλει να υποβληθεί σε κολονοσκόπηση νωρίτερα από τον γενικό πληθυσμό. Κατ’ αντιστοιχία, το ίδιο ισχύει σε πολλές παθήσεις, όπως οι παθήσεις του θυρεοειδούς, του μαστού κ.λπ.

Αναφορικά με τον δεύτερο άξονα, οι συνήθειές μας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της υγείας μας. Οι τροφές που καταναλώνουμε (το είδος

και η ποσότητα), η ποσότητα αλκοόλ, το κάπνισμα, η άσκηση, η ποσότητα άλατος

που χρησιμοποιούμε, αλλά και πολλά

άλλα, χαρακτηρίζουν τον τρόπο ζωής μας. Αποτελούν δε συμπεριφορές τις

οποίες μπορούμε να προσαρμόσουμε, περιορίζοντας τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιας ασθένειας, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, o καρκίνος του πνεύμονα κ.λπ.

Τέλος, η συχνή ιατρική παρακολούθηση, ανάλογα με το κάθε ιατρικό πρόβλη-

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

ΜΕ ΤOΝ

μα και η σωστή/αδιάκοπη θεραπεία των

νοσημάτων αυτών, συμβάλλει στη δευτερογενή πρόληψη και αποφυγή επιπλοκών, όπως η αναπηρία.

Σε κάθε περίπτωση, η προαγωγή και

αγωγή υγείας είναι απαραίτητα συστατικά

για την εκπαίδευση των πολιτών και την

έγκαιρη αναγνώριση επικίνδυνων συμπεριφορών για την υγεία.

Με ποιον τρόπο ο

σύγχρονος τρόπος ζωής

έχει επιτείνει την εμφάνισή

τους;

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής περιλαμ-

βάνει περισσότερο στρες και περισσότε-

ρη επαγγελματική και οικονομική πίεση,

με συνέπεια την ελάττωση του ποιοτικού

χρόνου για χαλάρωση, ψυχαγωγία και

γυμναστική. Όσο αυξάνονται τα επίπεδα

του στρες και ελαττώνεται ο χρόνος χαλάρωσης, τόσο αυξάνονται τα επίπεδα

της κορτιζόλης στο αίμα, μιας ορμόνης

η οποία συντελεί στην αντίσταση στην

ινσουλίνη και κατά συνέπεια στη δια-

ταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης, στην αύξηση της λιπόλυσης, στην καταστολή του ανοσοποιητικού και γενικώς, σε πολλές αρνητικές για την υγεία μας καταστάσεις.

Στη συνέχεια, η έλλειψη χρόνου οδηγεί πολύ συχνά στην αναζήτηση γρήγορων γευμάτων, τα οποία είναι συνήθως πλούσια σε κορεσμένα και trans λιπαρά

οξέα, σάκχαρα, αλάτι και επεξεργασμέ-

νους υδατάνθρακες- και κατ’ επέκταση σε

επιβάρυνση της υγείας μας. Προκύπτει δε,

ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής περιορίζει

τον διαθέσιμο χρόνο για γυμναστική και

βελτίωση της υγείας μέσω της άσκησης.

Τι κέρδος θα είχαμε

μειώνοντας απλώς

το κάπνισμα και την

παχυσαρκία, ως κοινωνίες

και ως οικονομίες;

Όταν αναφερόμαστε στο αγαθό της

υγείας, η αξία της ανθρώπινης ζωής δεν

αποτιμάται με αριθμούς. Παρ’ όλα αυτά,

μειώνοντας το κάπνισμα για παράδειγμα,

το όφελος θα ήταν τεράστιο όσον αφο-

ρά στην εμφάνιση τουλάχιστον 12 μορ-

φών καρκίνου, όπως του λάρυγγα, του

πνεύμονα, της στοματικής κοιλότητας,

του οισοφάγου κ.ά. και στην εμφάνιση

καρδιαγγεικών συμβαμάτων.

Ενδεικτικά αναφέρω, πως 10 χρόνια

μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίν-

δυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα

πέφτει στο μισό.

Αντίστοιχα, με την παχυσαρκία συνδέ-

ονται αρκετές μορφές καρκίνου, ο σακ-

χαρώδης διαβήτης τύπου 2, η αρτηριακή

υπέρταση, η στεφανιαία νόσος και πολλά

νοσήματα, τα οποία κοστίζουν σε αν-

θρώπινες ζωές, αλλά και στην αντιμετώ-

πισή τους.

Εκτός, λοιπόν, από τις απώλειες σε

ανθρώπινες ζωές και την τεράστια οικο-

νομική επιβάρυνση που προκαλούν στις

οικονομίες των κρατών, οι ασθένειες που

σχετίζονται με το κάπνισμα και την παχυ-

σαρκία προκαλούν και μεγάλες αναπηρίες

στον πληθυσμό.

Πού οφείλονται αυτά

τα νοσήματα; Είναι αποτέλεσμα του τρόπου ζωής μας;

Οι λόγοι είναι γενετικοί, περιβαλλοντικοί και συμπεριφορικοί.

Γενετικοί, διότι αρκετές παθήσεις είναι

κληρονομικές και οφείλονται σε γονιδιακές μεταλλάξεις (για παράδειγμα σε μελέ-

τη μιας ομάδα επιστημόνων διαπιστώθηκε ότι το 3,7% των ασθενών σε ένα νοσηλευτικό σύστημα διέθετε μία γενετική

ποικίλη μορφή που συνδέεται με κάποια

ασθένεια), περιβαλλοντικοί, διότι παρά-

γοντες όπως η έκθεση σε ίνες αμιάντου

μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο

κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ακόμα και πολλά χρόνια μετά και συμπεριφορικοί, διότι συνήθειες όπως η καθιστική ζωή και το κάπνισμα, αποτελούν λόγους εμφάνισης πολλών νοσημάτων.

Άρα, πολλές φορές, ο τρόπος ζωής

σχετίζεται με την εμφάνιση μη μεταδοτικών νοσημάτων.

Η πανδημία ήλθε να

αλλάξει τις ισορροπίες, προκαλώντας πλεόνασμα θανάτων (excess deaths).

Ωστόσο, αυτό που

παρατηρούμε είναι ότι οι υποψήφιοι για ΜΜΝ

έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου και βαριάς νόσησης και από τον κορονοϊό.

Πράγματι, η πανδημία προκάλεσε αύξηση στην υπερβάλλουσα θνησιμότητα.

Από την επεξεργασία των δεδομένων παγκοσμίως, φαίνεται πως οι ηλικιωμένοι και αυτοί που χαρακτηρίζονται ως

ευπαθείς, είναι αυτοί που επλήγησαν περισσότερο. Η διαταραχή του ανοσοποιητικού που προκαλείται από τα χρόνια μη μεταδοτικά νοσήματα, συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην έκβαση της νόσου COVID-19. Οι ασθενείς αυτοί και ειδικά όσοι έχουν αρρύθμιστα προβλήματα

υγείας, εμφανίζουν υψηλότερες πιθανό-

τητες σοβαρής νόσου και οφείλουν να

με τις αναμνηστικές δόσεις

τους αναλογούν, σύμφωνα με την

Επιτροπή Εμβολιασμών,

προστασίας, καλό αερισμό των χώρων).

Πόσο σημαντικό είναι να παρέμβουμε για την πρόληψή τους από την παιδική και την εφηβική

ηλικία; Με ποιον τρόπο;

Η εκπαίδευση των πολιτών και η αγωγή

υγείας πρέπει να ξεκινούν από την σχολι-

κή ηλικία, ώστε να καλλιεργείται η έννοια

του υγιεινού τρόπου ζωής όσο γίνεται

γρηγορότερα.

Σε διάφορες μελέτες που διεξήχθησαν

σε παιδικούς πληθυσμούς με στόχο την

αύξηση της σωματικής άσκησης και τρο-

ποποίηση των συνηθειών διατροφής, τα

αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

Για παράδειγμα, η μείωση της κατανάλωσης

αναψυκτικών με ζάχαρη για ένα έτος σε παιδιά ηλικίας 7-11 ετών, μπορεί να μειώσει την

Tι

χρειάζεται το

σώμα μας όσο μεγαλώνουμε;

Παθολόγος – Κλινικός Φαρμακολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο ανθρώπινος οργανισμός, σωματικά και νοητικά γνωρίζει ση-

μαντικές μεταβολές, καθώς μεγαλώνουμε. Από την πρώτη παιδική

ηλικία μέχρι τα βαθιά γεράματα ο ρυθμός ωρίμανσης και γήρανσης

του οργανισμού διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται τόσο

από γενετικούς (κληρονομικούς) παράγοντες, όσο και από επιγενείς

επιδράσεις του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής που ακολου-

θούμε. Μετά την ηλικία των 40 αρχίζει μία προοδευτική φυσιολογική

γήρανση του οργανισμού μας, η οποία αρχικά είναι ήπια και δύσκο-

λα γίνεται αντιληπτή. Μετά τα 60 γίνεται εντονότερη και σε μερικά

άτομα ραγδαία, οδηγώντας τα σε σωματική και/ή νοητική δυσπραγία

και αναπηρία.

Μερικές από τις σημαντικές μεταβολές που υφίσταται ο

οργανισμός μας με την ηλικία είναι:

ò Η μείωση της μυϊκής μάζας, με αποτέλεσμα την

προοδευτική μείωση των δυνάμεων και των αντοχών μας, καθώς και τον δυσκολότερο έλεγχο της

βάδισης και της ισορροπίας.

ò Η εξασθένιση του καρδιακού μυός οδηγεί σε

μείωση της απόδοσής της, ενώ η εξασθένηση των

μυϊκών σφιγκτήρων και του νευρικού συστήματος

προκαλεί δυσχέρεια στη συγκράτηση ούρων και κο-

πράνων.

ò Η εξασθένιση των οστών και η προοδευτική

εγκατάσταση της οστεοπόρωσης, η οποία σε

συνδυασμό με τη μυϊκή εξασθένιση οδηγεί σε ευκολότερες πτώσεις και κατάγματα.

ò Η ατροφία του δέρματος λόγω της εκφύλισης

του κολλαγόνου και

ξηση της αρτηριακής μας πίεσης και την εμφάνιση υπέρτασης, όπως και για την εκδήλωση καρδιαγγειακών επιπλοκών (π.χ. εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων).

ò Η άμβλυνση των αισθήσεών μας, με αποτέλεσμα τη μείωση της ακουστικής και της οπτικής μας ικανότητας. Η πρεσβυακοΐα, η πρεσβυωπία και ο καταρράκτης αποτελούν συνέπειες της προοδευτικής γήρανσης του οργανισμού.

ò Η εμμηνόπαυση στις γυναίκες και η στέρηση του οργανισμού τους από τις προστατευτικές

και ευεργετικές επιδράσεις που ασκούν οι γυναικείες ορμόνες στο σύνολο του οργανισμού.

ò Η υπερτροφία του προστάτη στους άνδρες, που προκαλεί σοβαρά δυσουρικά ενοχλήματα που χαλούν συχνά την ποιότητα ζωής τους.

Η γήρανση του οργανισμού μας είναι μια φυσιολογική και αναπόφευκτη διαδικασία συνυφασμένη με τον κύκλο ζωής του ανθρώπου και κάθε ζώντος οργανισμού. Αν εξαιρέσουμε τους κληρονομικούς παράγοντες που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε, υπάρχουν πολλά πράγματα

που μπορούμε να κάνουμε για να καθυστερήσουμε ή να κάνουμε λιγότερο προβληματική την έλευση των γηρατειών. Μερικά από τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:

ò Τη σωστή διατροφή. Συστήνεται η υιοθέτηση της Μεσογειακής Διατροφής, που περιλαμβάνει μειωμένες ποσότητες λιπαρών ζωικών τροφών, μεγαλύτερη κατανάλωση ψαριών και οσπρίων, άφθονα λαχανικά, φρούτα και τη χρήση ελαιόλαδου για την παρασκευή φαγητών και σαλατών.

ò Την αποφυγή τοξίκωσης του οργανισμού, με το κάπνισμα, την κατάχρηση αλκοόλ και καφέ.

ò Την τακτική άσκηση. Συστήνεται γρήγορο περπάτημα για 20-30 λεπτά, ημερησίως. Θεωρείται η καταλληλότερη άσκηση. Ωστόσο, κάθε άθληση (ποδήλατο, γυμναστική) που βάζει σε κίνηση τον οργανισμό μας είναι καλή.

ò Τον επαρκή και καλό ύπνο και την ανάπαυση, ιδιαίτερα μετά από κοπιαστικές δραστηριότητες.

ò Τον περιορισμό του στρες και την υιοθέτηση αντι-στρες τακτικών για εκτόνωσή του, όταν δεν μπορούμε να το αποφύγουμε (άσκηση, μουσική, γιόγκα κ.λπ.).

ò Την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων υγείας, με τακτικές προληπτικές εξετάσεις.

ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

Ψυχίατρος -Ψυχοθεραπευτής

αντιμετωπίσιμες

Τρομακτικές αλλά

Ως κρίση πανικού ορίζεται το βίωμα ενός τρομερής έντασης αισθήματος άγχους (πανικός) χωρίς προφανή λόγο, κατά το οποίο, εμφανίζονται ξαφνικά και κορυφώνονται μέσα σε δέκα

λεπτά τουλάχιστον 4 από τα ακόλουθα συμπτώματα:

ò Αίσθημα δύσπνοιας/πνιγμού. ò Πόνος ή δυσφορία στο θώρακα.

ò Αιμωδίες/ μηρμυγκιάσματα.

ò Αίσθημα παλμών/ταχυκαρδία.

ò Τρόμος.

ò Εφίδρωση.

ò Ρίγη/αίσθημα ζέστης.

ò Αίσθημα λαχανιάσματος.

ò Ναυτία ή κοιλιακή ενόχληση.

ò Αίσθημα ζάλης, τάση προς λιποθυμία. ò Αποπραγματοποίηση ή αποπροσωποποίηση.

ò Φόβος απώλειας ελέγχου ή επερχόμενης τρέλας. ò Φόβος θανάτου.

Μια κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή στο

24ωρο. Ένα 30% των κρίσεων πανικού

εμφανίζονται κατά τον ύπνο (νυχτερινές

κρίσεις πανικού). Αν και μικρής διάρκειας (μερικά λεπτά), η κρίση πανικού μπορεί

να προκαλέσει έντονο φόβο. Οι κρίσεις πανικού θα πρέπει να διαπιστωθεί ότι δεν οφείλονται σε γενική σωματική κατάσταση ή σε επίδραση

Παρόμοια συμπτώματα με

στο πλαίσιο καρδιολογικών

παθήσεων, όπως το έμφραγμα, η στη-

θάγχη ή η υπέρταση, αναπνευστικών

παθήσεων, όπως το άσθμα, νευρολο-

γικών παθήσεων, όπως το αγγειακό

εγκεφαλικό επεισόδιο και η επιληψία

και ενδοκρινικών παθήσεων, όπως

οι θυρεοειδοπάθειες, ο διαβήτης ή η

υπογλυκαιμία. Η διαφορική διάγνωση

των οργανικών αιτιών της διαταραχής

πανικού μπορεί να γίνει εύκολα, συνήθως με τη συνεργασία των σχετικών ειδικοτήτων με τον ψυχίατρο.

Επιπλέον, η κρίση πανικού συχνά

εκδηλώνεται μετά από χρήση ναρκωτικών ουσιών (κάνναβης, κοκαΐνης ή LSD). To στερητικό σύνδρομο από

κατάχρηση αλκοόλ, επίσης, μπορεί να

φέρει κρίσεις πανικού.

Είναι η κρίση πανικού

μια κρίση άγχους;

Η κρίση

πανικού διαφέρει από την

κρίση άγχους στο ότι ξεκινάει εντελώς

ξαφνικά και αιφνιδιάζει τον άνθρω-

πο που την παθαίνει. Επιπλέον, έχει

μικρότερη διάρκεια, αλλά μπορεί να

είναι τρομακτικά έντονη. Συνυπάρχει

ενίοτε με αίσθηση επικείμενου θανάτου ή τρέλας.

Τι είναι η διαταραχή

πανικού

Η διαταραχή πανικού είναι μια αγχώδης διαταραχή στην οποία το κύριο σύμπτωμα είναι η κρίση πανικού, δηλαδή ένα ξαφνικό βίωμα κατακλυσμιαίου άγχους & σωματικής δυσφορί-

ας. Διαταραχή πανικού έχουμε όταν κρίσεις πανικού αρχίσουν και επαναλαμβάνονται μέσα σε διάστημα ενός μηνός ή περισσότερο.

Παράλληλα, στο ίδιο διάστημα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα:

1. Προσδοκητικό άγχος: Επίμονη ανησυχία επανεμφάνισης των κρίσεων πανικού.

2. Έντονη ανησυχία για τις επιπτώσεις της κρίσης πανικού (ενδεχόμενος θάνατος, απώλεια ελέγχου ή τρέλα, εξευτελισμός).

3. Συμπεριφορές αποφυγής: Σημαντική αλλαγή της συμπεριφοράς, με στόχο την αποτροπή επανεμφάνισης κρίσεων.

Η διαταραχή πανικού συχνά συνυπάρχει με άλλες

αγχώδεις διαταραχές, όπως την αγοραφοβία (φόβος & αποφυγή τόπων και καταστάσεων από τις οποίες η διαφυγή ή η λήψη βοήθειας σε περίπτωση κρίσης πανικού είναι δύσκολη ή αδύνατη), την κοινωνική φοβία, τη

διαταραχή μετατραυματικού στρες, την υποχονδρίαση και την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Επίσης, υπάρχει υψηλό ποσοστό συννοσηρότητας με την κατάθλιψη έως και κατά 50-60%.

Κρίσεις πανικού και συμπεριφορά

Οι συμπεριφορές αποφυγής και ασφάλειας που υιοθετούνται προς προστασία από μια κρίση πανικού είναι ποικίλες.

Συμπεριφορές αποφυγής

ò λήψης φαρμάκων

ò διακοπής φαρμάκων

ò άσκησης

ò ζέστης

ò ανύψωσης αντικειμένων

ò «ψυχολογικά φορτισμένων» έργων, όπως θρίλερ κ.ά.

ò σεξουαλικών σχέσεων

ò συναισθηματικά φορτισμένων συζητήσεων

ò μπάνιου με κλειστή πόρτα

ò ανελκυστήρων

ò εξόδων από το σπίτι χωρίς συνοδεία

ò συνεύρεσης με πλήθος

ò αναμονής σε ουρές

ò ταξιδιών με τρένο, λεωφορείο, αυτοκίνητο, αεροπλάνο.

Συμπεριφορές ασφάλειας

Ως συμπεριφορά ασφάλειας (στη διαταραχή πανικού) ορίζεται η συμπεριφορά που βοηθά στη

διαχείριση μιας κρίσης πανικού. Η βοήθεια αυτή αν και προσφέρει ανακούφιση βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα συντελεί στη διαιώνιση του προβλήματος, καθώς αυτό δεν αντιμετωπίζεται

στο πυρηνικό του αίτιο. Κατ’ αναλογία με έναν ηλικιωμένο που κρατώντας ένα μπαστούνι μπορεί

να περπατά, αλλά η αδυναμία των ποδιών του συνεχίζει και υπάρχει, αναφερόμαστε συχνά στις

συμπεριφορές ασφαλείας ως "μπαστουνάκια"

ò Ηρεμιστικά στην τσάντα.

ò Αναζήτηση διαβεβαίωσης.

ò Να έχει πάντα κάποιον μαζί του όταν βγαίνει από το σπίτι.

ò Να έχει κάτι να διαβάσει.

ò Να τσιμπηθεί.

ò Να μιλήσει για κάτι άσχετο.

ò Να βάλει δυνατά μουσική.

Αντιμετώπιση

Όταν κάποιος πάθει κρίση πανικού για πρώτη φορά, είναι σύνηθες να νομίζει ότι παθαίνει κάτι πολύ σοβαρό, να αναζητά πρώτες βοήθειες και να καταλήγει στα επείγοντα των νοσοκομείων. Εκεί, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι εξετάσεις βγαίνουν καθαρές.

Παρόλο που η εμπειρία μιας κρίσης πανικού μπορεί να είναι τρομακτική, υπάρχουν πράγματα που

μπορείτε να κάνετε εκείνη τη στιγμή για να την διαχειριστείτε καλύτερα.

ò Αναγνωρίστε τα συμπτώματα και αποδεχτείτε αυτό που βιώνετε. Ειδικά αν είναι κάτι που

έχετε ξαναβιώσει στο παρελθόν, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι τα συμπτώματα θα περάσουν

και θα είστε εντάξει.

ò Πάρτε αργές, βαθιές αναπνοές. Όταν αντιληφθείτε ότι έρχεται μία κρίση πανικού και η ανα-

πνοή σας αρχίζει να επιταχύνεται, εστιάστε στην κάθε εισπνοή και εκπνοή. Επικεντρωθείτε στο

να γεμίσετε την κοιλιά σας με αέρα στην εισπνοή, μετρώντας μέχρι το 4. Κρατήστε λίγο τον αέρα

και ύστερα εκπνεύστε μετρώντας πάλι μέχρι το 4. Επαναλάβετε μέχρι να επιβραδυνθεί η αναπνοή σας. Αυτό θα αποτρέψει την περαιτέρω επιτάχυνση της αναπνοής και θα βοηθήσει το σώμα να επανέλθει σταδιακά σε μια κατάσταση ηρεμίας. Ταυτόχρονα, θα σας δώσει μία αίσθηση ελέγχου της κατάστασης.

ò Εστιάστε την προσοχή σας σε κάτι συγκεκριμένο. Όταν νιώθετε ότι επανακτάτε τον έλεγχο της αναπνοής σας, δοκιμάστε να επικεντρωθείτε σε ένα αντικείμενο στο περιβάλλον σας, εστιάζοντας την ενέργειά σας σε αυτό. Στη συνέχεια, περιγράψτε στον εαυτό σας τι βλέπετε με λεπτομέρειες, όπως το μέγεθος, το χρώμα, το σχήμα, την κίνησή του, κ.λπ. Αυτό θα

στην πραγματικότητα με ασφάλεια. Φάρμακα για την κρίση πανικού Η φαρμακευτική θεραπεία στη διαταραχή πανικού γίνεται με αντικαταθλιπτικά (επιλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης SSRIs). Η χρήση αγχολυτικών ηρεμιστικών πολλές φορές είναι επιβεβλημένη στην έναρξη της θεραπείας, αλλά δεν ενδείκνυται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, λόγω του κινδύνου εξάρτησης. Βέβαια, σε περιπτώσεις συννοσηρότητας ή ανθεκτικότητας της διαταραχής, το θεραπευτικό πλάνο τροποποιείται τόσο σε διάρκεια, όσο και σε δοσολογία ή/και με προσθήκη δεύτερου φαρμακευτικού παράγοντα.

Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία εκλογής στη διαταραχή πανικού είναι η γνωσιακή συμπεριφορική. Σύμφωνα με τη γνωσιακή θεώρηση, παράγοντας προδιάθεσης της διαταραχής πανικού αποτελεί ένα σχήμα ευαισθησίας στο άγχος. Πρόκειται για την πεποίθηση ότι κάποια σωματικά εσωτερικά ερεθίσματα μπορεί να έχουν βλαπτική ή/και καταστροφική επίδραση στο άτομο. Η επίδραση αυτή μπορεί να σχετίζεται με:

ò

τη σωματική υγεία (π.χ. μια ταχυκαρδία, που ερμηνεύεται ως επερχόμενο έμφραγμα

του μυοκαρδίου και άρα ως κίνδυνος θανάτου),

Έτσι, στη διαταραχή πανικού προϋπάρχει ουσι-

αστικά μια ψυχοβιολογική ετοιμότητα αντί-

δρασης σε εσωτερικά ερεθίσματα.

Μέρος της θεραπείας είναι και η ιδιοδεκτική

ò

την ψυχική υγεία (π.χ. ένα αίσθημα αποπραγματοποίησης, δηλαδή ένα παροδικό

βίωμα του περίγυρου του ατόμου ως μη

πραγματικό, ερμηνεύεται ως «επερχόμενη τρέλα»)

ò ή/και την κοινωνική υπόσταση (ότι δηλαδή το άτομο που π.χ. λιποθυμά εξευτελίζεται ή στιγματίζεται).

Η γένεση ενός τέτοιου σχήματος μπορεί να οφείλεται σε βιολογικούς/γενετικούς παράγοντες ή/και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, όπως η κακή πληροφόρηση, η πίστη σε ανυπόστατες διαδόσεις και φόβους άλλων ανθρώπων, αλλά και κάποια προσωπική εμπειρία σοβαρού επεισοδίου υγείας στο συγγενικό περιβάλλον.

έκθεση ως ένας τρόπος να ελεγχθεί η προσ-

δοκία, που υπάρχει σε μια ποικιλία αγχωδών

διαταραχών, ότι οι αισθήσεις είναι αφόρητες.

Προκαλώντας την έκλυση των σχετιζόμενων

σωματικών ερεθισμάτων, οι ασθενείς με πανι-

κό μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανοχή

στη δυσφορία, να διαψεύσουν τις εσφαλμένες

πεποιθήσεις σχετικά με τις αισθήσεις και τελικά,

να μειώσουν την ευαισθησία τους σε αυτές.

Η κρίση πανικού θα πρωτοεμφανιστεί,

συνήθως, σε ανύποπτη χρονική στιγμή,

αλλά μετά από κάποια προηγηθείσα περίστα-

ση συναισθηματικής επιβάρυνσης π.χ. ένας

χωρισμός ή απαιτητικής σωματικά κατάστασης

π.χ. μια έντονη άσκηση, στέρηση ύπνου, χρή-

ση κάποιας ουσίας. Οι περιστάσεις αυτές υπο-

σκάπτουν τη δυνατότητα μιας πιο ρεαλιστικής

ερμηνείας των εσωτερικών ερεθισμάτων και

συμβάλλουν στην ενεργοποίηση του σχήμα-

τος ευαισθησίας.

Στη συνέχεια, η καταστροφολογική ερμη-

νεία των ερεθισμάτων και η αίσθηση απώλει-

ας του ελέγχου των σωματικών αισθήσεων θα

επιφέρει μεγέθυνση του αισθήματος πανικού,

που θα δραματοποιήσει ακόμη περισσότερο

την ερμηνεία και ούτω καθεξής, δημιουργώ-

ντας έναν φαύλο κύκλο.

ΑΙΜΑ, ΧΑΡΙΣΕ ΖΩΗ

Οι ανάγκες σε αίμα αυξάνονται όμως η προσφορά αίματος μειώνεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στους ασθενείς που μεταγγίζονται τακτικά, αλλά και οι ασθενείς που χρειάζεται

να χειρουργηθούν. Για να μην κινδυνέψει καμία ζωή λόγω έλλειψης αίματος, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας διοργανώνει αιμοδοσίες με πλήρη τήρηση των μέτρων προστασίας των εθελοντών αιμοδοτών στη διάρκεια της πανδημίας και συγκεκριμένα:

ò χορήγηση του προβλεπόμενου από τον ΕΟΔΥ εξοπλισμού ατομικής προστασίας (μάσκες, γάντια, αντισηπτικό) για το προσωπικό και τους εθελοντές αιμοδότες που θα συμμετάσχουν

ò αποστείρωση στις καρέκλες αιμοδοσίας

ò τήρηση των αποστάσεων μεταξύ των καρεκλών αιμοδοσίας

ò τηλεφωνικά ραντεβού, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα συνωστισμού.

Για να δώσεις αίμα χρειάζεται:

ò Να είσαι 18-65 ετών.

ò Να έχεις πάρει ένα ελαφρύ γεύμα πριν την αιμοδοσία.

ò Να έχεις κοιμηθεί τουλάχιστον 5 ώρες.

ò Να αναφέρεις τυχόν ασθένειες και φάρμακα που λαμβάνεις στο γιατρό της αιμοδοσίας.

ò Εάν έχεις κάνει τατουάζ να έχουν παρέλθει 4 μήνες.

Ενημερώσου για τις επερχόμενες αιμοδοσίες από το site του

https://ekea.gr/events/

Πολεμήστε φόβους και φοβίες

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

ΣΚΑΝΔΑΛΗ

Ψυχολόγος, Συνθετική ΨυχοθεραπείαΝευροανάδραση

Ο φόβος είναι η συναισθηματική απόκριση απέναντι σε

έναν πραγματικό κίνδυνο ή σε μια επικείμενη απειλή.

Πρόκειται, δηλαδή, για ένα συναίσθημα το οποίο, αν και

βιώνεται δυσάρεστα από το άτομο, είναι φυσιολογικό

και, μάλιστα, αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμο για την

επιβίωσή μας, εφόσον μας προστατεύει από έναν ενδε-

χόμενο κίνδυνο.

Το συναίσθημα του φόβου «ενεργοποιείται» οποτεδήποτε ο νους μας αντι-

λαμβάνεται ένα ερέθισμα ως απειλητικό. Τη συναισθηματική αυτή κατάσταση

συνοδεύει μία σειρά σωματικών συμπτωμάτων, τα οποία είναι απόρροια της

ενεργοποίησης του μηχανισμού πάλης ή φυγής. Θέτοντας σε εγρήγορση

τόσο το σώμα όσο και το μυαλό μας, ο φόβος μας παρακινεί να δράσουμε

άμεσα και γρήγορα, εξυπηρετώντας τον προστατευτικό σκοπό του. Όταν ο

φόβος παρουσιάζει διάρκεια στο χρόνο, φαντάζει παράλογος και καθιστά δυ-

σλειτουργική τη ζωή του ατόμου, τότε γίνεται λόγος για φοβία. Στις φοβίες, το άτομο τείνει να αποφεύγει πρόσωπα ή καταστάσεις (που δυσχεραίνουν αυτό

το συναίσθημα) ή βιώνει πολύ έντονο άγχος κάθε φορά που χρειάζεται να

έρθει αντιμέτωπο με αυτά και προσπαθεί, σε κάθε περίπτωση, να εξασφαλίσει

συνθήκες ασφάλειας τόσο για το ίδιο όσο και για τα αγαπημένα του πρόσωπα.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διοχετεύει όλη του την ενέργεια σε σκέψεις και

συμπεριφορές πρόληψης του «κακού», με άμεση συνέπεια την απομάκρυνσή

του από άλλες, σημαντικές δραστηριότητες

Πώς αναγνωρίζουμε τις φοβίες;

Τα συμπτώματα που μας κινητοποιούν, ώστε να διακρίνουμε τις φοβίες από το φυσιολογικό

φόβο και το κοινό άγχος είναι τα εξής:

ò Ο φόβος είναι υπέρμετρος, παράλογος και επίμονος (διάρκειας περίπου 6 μηνών).

ò Το άτομο αντιλαμβάνεται ότι ο φόβος του είναι αδικαιολόγητος.

ò Η έκθεση στο φοβικό ερέθισμα δύναται να πυροδοτήσει μία προσβολή πανικού

ò Βιώνονται έντονες σωματικές ενοχλήσεις.

ò Δυσχεραίνεται η καθημερινότητά του και επηρεάζονται βασικοί τομείς της ζωής του (κοινωνικός, επαγγελματικός, προσωπικός).

ò Το απασχολούν συνεχώς σκέψεις γύρω από το αντικείμενο της φοβίας του.

Πώς αντιμετωπίζουμε τους φόβους και τις φοβίες;

Το πρώτο βήμα είναι, αρχικά, να τους/τις αναγνωρίσουμε και έπειτα να τους/τις κατανοήσουμε. Φυσικά, τονίζεται, πως δεν πρέπει να προχωρούμε μόνοι μας σε διάγνωση, αντιθέτως, συνίσταται η γνώμη ενός ειδικού και η συζήτηση μαζί του.

Τι μπορείτε να κάνετε:

ò Ένα διάλειμμα για χαλάρωση.

ò Εκτεθείτε βήμα-βήμα στο φόβο/στη φοβία για να τον/την αντιμετωπίσετε σταδιακά.

ò Είναι δύσκολο να σκεφθείτε λογικά και με καθαρό μυαλό, όταν βιώνετε έντονα συναισθήματα φόβου ή άγχους. Απομακρυνθείτε για λίγο από τον στρεσογόνο παράγοντα, χαλαρώστε, πάρτε μερικές αργές και βαθιές αναπνοές (αργή εισπνοή από τη μύτη και εκπνοή από το στόμα), ώστε να πετύχετε τη σωστή οξυγόνωση του εγκεφάλου και κατά συνέπεια, να κατευνάσετε τα συμπτώματα του άγχους.

ò Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ξεπεραστεί ένας φόβος ή μια φοβία είναι η βαθμιαία και επανειλημμένη έκθεση στο φοβογόνο ερέθισμα, με έναν ασφαλή και ελεγχόμενο τρόπο. Μέσα από τις επαναλαμβανόμενες εμπειρίες θα αρχίσετε να μειώνετε τη σημασία που του είχατε αποδώσει και θα φαντάζει πλέον πολύ μικρότερος από όσο τον είχατε στο μυαλό σας.

ò Να είστε ρεαλιστές.

ò Συζητήστε για τους φόβους σας.

ò Αξιολογήστε το φόβο σας.

ò Ανταμείψτε τον εαυτό σας.

Αυτό που αξίζει να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας είναι ότι η σκέψη μας για το φόβο είναι πολύ μεγαλύτερη από τον ίδιο το φόβο. Επικοινωνώντας τους φόβους σας στα αγαπημένα σας πρόσωπα ή σε έναν ειδικό, συμβάλλετε σημαντικά στην απομυθοποίηση της φοβίας και στην επίλυση του προβλήματος. Παρατηρήστε τόσο τον ίδιο το φόβο όσο και τις αντιδράσεις σας απέναντί σ’ αυτόν (σωματικές και συναισθηματικές εκδηλώσεις), σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας φοβίζει και αναρωτηθείτε τι προσπαθεί να σας πει ο φόβος σας. Αδράξτε την ευκαιρία που σας δίνει, για να πετύχετε ένα καλύτερο επίπεδο αυτογνωσίας.

Όταν τελικά έχετε αντιμετωπίσει έναν από τους πιο επίμονους φόβους σας, ενισχύστε το αίσθημα επιτυχίας κάνοντας ένα δώρο στον εαυτό σας. Ανταμείψτε τον, όμως, και για την προσπάθεια που κάνει να διαχειριστεί

ΊΛΙΑ ΘΕΟΤΟΚΑ

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Αιγινήτειο Νοσοκομείο

ΑΛΚΟΟΛ & ΠΑΝΔΗΜΙΑ

Η πανδημία επιβάρυνε τόσο ψυχολογικά

όσο και σωματικά, μεγάλη μερίδα των συνανθρώπων μας.

Αρκετοί βίωσαν έντονη μοναξιά, απομακρύνθηκαν από σχέσεις, έπαθαν κατάθλιψη, έχασαν αγαπημένους ανθρώπους, νό-

σησαν, φοβήθηκαν ότι θα νοσήσουν, περιόρισαν σημαντικές δραστηριότητες, ένιωσαν έλλειψη ελευθερίας.

Σημαντική μερίδα των συνανθρώπων μας βίωσε ψυχολογικά προβλήματα, όπως, κατάθλιψη, γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, διαταραχές ύπνου.

Επίσης, σημειώθηκαν σε σημαντικό βαθμό, αύξηση των εξαρτήσεων, του αλκοόλ, του χασίς, της κοκαΐνης και ασφαλώς και της εξάρτησης από το διαδίκτυο.

Όσον αφορά στο αλκοόλ, παρατηρήθηκε και αύξηση της χρήσης αλκοόλ, αλλά και της κατάχρησης αλκοόλ, δηλαδή της νοσολογικής οντότητας που ονομάζουμε «Κατάχρηση και εξάρτηση από το αλκοόλ» ή «Διαταραχή χρήσης αλκοόλ», σύμφωνα με το DSM-5. Αν θέλουμε να πούμε με δύο λέξεις τι είναι εξάρτηση από το αλκοόλ, θα λέγαμε ότι είναι η απώλεια του ελέγχου.

Όταν ένα άτομο λέει:

ò Θα πιω την τάδε ποσότητα και πίνει παραπάνω.

ò Νιώθει ενοχές που πίνει.

ò Δεν λέει αλήθεια για το πόσο πίνει.

ò Προσπαθεί να μειώσει τις ποσότητες αλκοόλ που

καταναλώνει και δεν τα καταφέρνει και γενικότερα, το αλκοόλ επηρεάζει την οικογενειακή, επαγγελματική, κοινωνική του ζωή, αλλά και τη σωματική και ψυχική του υγεία, τότε η παραπάνω διάγνωση είναι σχεδόν σίγουρη.

Γράφει η:

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, άτομα

που βίωσαν μοναξιά, απομόνωση, μείωση

των κοινωνικών τους σχέσεων, φοβίες και

άγχος για την υγεία τους, κατέφυγαν στο

αλκοόλ, για να μειώσουν τα παραπάνω

συμπτώματα. Αυτά τα άτομα μπορεί να μην

είχαν προηγούμενη ροπή για το αλκοόλ.

Αν όμως, μετά την πανδημία και το

«άνοιγμα» της κοινωνίας συνεχίζουν να πί-

νουν, θα πρέπει να απευθυνθούν σε έναν

ειδικό για να αξιολογήσουν γιατί αυτό συνεχίζει να συμβαίνει.

Άτομα που είχαν εξάρτηση από το αλκοόλ, μπορεί να εκδήλωσαν υποτροπή

της «διαταραχής αλκοόλ» την περίοδο της

πανδημίας, λόγω των συνθηκών που ανα-

φέραμε παραπάνω ή να διέκοψαν τη θερα-

πεία τους (λόγω πανδημίας), εάν λάμβαναν

θεραπεία. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να

απευθυνθούν πάλι στους θεραπευτές τους.

Τα ψυχολογικά προβλήματα που άφησε

η πανδημία, ως προς το θέμα των εξαρτή-

σεων, θα πρέπει να ειδωθούν, όχι ως μια

«κληρονομιά», την οποία θα κουβαλούν

στην πορεία της ζωής τους.

Η εξάρτηση είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζεται, αν και η θεραπεία της δεν εί-

ναι κάτι εύκολο. Τα άτομα αυτά θα πρέπει

να λειτουργήσουν ενεργητικά ως προς την

εξάρτησή τους, να απευθυνθούν σε ειδι-

κούς ψυχολόγους και ψυχιάτρους που είναι

εκπαιδευμένοι στις εξαρτήσεις και να κινη-

τοποιηθούν οι ίδιοι, αλλά και η οικογένειά

τους για να ζητήσουν βοήθεια.

Κλείστε ραντεβού για θεραπεία, πηγαίνετε στο ραντεβού, παραμείνετε στη

θεραπεία.

Συχνά, οι ίδιοι οι χρήστες υποβαθμίζουν

το πρόβλημά τους και δεν καταφεύγουν

στη θεραπεία, παρά μόνο όταν τα πράγματα φτάσουν στο «απροχώρητο». Εάν δεν

πάνε οι ίδιοι, θα πρέπει τα μέλη της οικο-

γένειάς τους να πάνε για να λάβουν οδηγίες από τους παραπάνω ειδικούς, ώστε να κινητοποιήσουν το χρήστη να έλθει στη θεραπεία.

Δεν θα πρέπει τα μέλη της οικογένειας να

εθελοτυφλούν και να θεωρούν ότι «αφού

δεν πηγαίνει ο ίδιος, δεν έχει νόημα να

πάμε εμείς». Σήμερα, με τη μέθοδο της συ-

νέντευξης, μπορούν να κινητοποιηθούν οι-

κογένεια και χρήστες για να αντιμετωπιστεί

αυτό το σοβαρό πρόβλημα που έχει πολλές

λύσεις.

Κάλεσε στο 10306 στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης η οποία λειτουργεί δωρεάν για τους πολίτες όλο το 24ωρο και από την έναρξη της λειτουργίας της, το 2020, έχει λάβει πάνω από 400.000 κλήσεις.

Στη Γραμμή SOS 1056 παιδιά, έφηβοι και γονείς βρίσκουν ανθρώπους να τους ακούσουν και να δράσουν. Η γραμμή λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο, δωρεάν από σταθερό, κινητό και καρτοτηλέφωνο και στηρίζεται από προσωπικό της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης το «Χαμόγελο του Παιδιού».

Η γραμμή 11525 δίνει υπεύθυνες απαντήσεις σε κρίσιμα θέματα, όπως: η ψυχική υγεία των παιδιών (άγχος, θυμός, διαπροσωπικές σχέσεις εφήβων, σχέσεις γονέων-παιδιών κ.ά.), η βία στο σχολείο, η ενδο-οικογενειακή βία, οι σχέσεις, το άγχος, η επιθετικότητα και η οριοθέτηση, η διαχείριση του διαζυγίου, τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας 1107 (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης - Ε.Κ.Κ.Α) παρέχει συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη σε ανηλίκους και γονείς. Είναι στελεχωμένη με εξειδικευμένους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους. Απευθύνεται σε παιδιά, έφηβους και σε όσους έχουν να αναφέρουν και επιθυμούν να επεξεργαστούν προβλήματα ή ερωτήματα που αφορούν σε ανηλίκους. Λειτουργεί 24 ώρες, κάθε μέρα και είναι δωρεάν.

Η Γραμμή Βοηθείας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ 8001180015 (help@saferinternet.gr), απευθύνεται σε παιδιά & εφήβους και τις οικογένειές τους, παρέχοντας υποστήριξη και συμβουλές για θέματα που σχετίζονται με τη χρήση του Διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (παρενόχληση, εξάρτηση, επιβλαβές περιεχόμενο, παιδοφιλία, κ.ά.). Αν έχετε τάσεις αυτοκαταστροφής καλέστε το 1018, την 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την αυτοκτονία. Ένας αυτοκαταστροφικός άνθρωπος χρήζει άμεσης βοήθειας από ειδικούς ψυχικής υγείας.

Για την υποστήριξη της Τρίτης Ηλικίας, λειτουργεί Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας για την Άνοια 1102 τόσο για τους ασθενείς, όσο και για τους φροντιστές τους.

Η Ανοικτή Γραμμή 215 215 2121 προσφέρει δωρεάν ψυχοκοινωνική υποστήριξη των ογκολογικών ασθενών και των οικογενειών/φροντιστών τους από εξειδικευμένους επαγγελματίες, σε συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και την Εταιρεία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος.

Χρειάζεσαι βοήθεια;

Μπορείς να βρεις βοήθεια με ένα τηλεφώνημα!

Γράφει ο:

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΥΡΑΚΟΣ MSc. MPh. PhD. Postdoc

Κλινικός Ψυχολόγος Υγείας

Γνωσιακός Συμπεριφορικός Ψυχοθεραπευτής

Διδάκτωρ Ιατρικής Αθηνών, Ψυχιατρικός Τομέας Γ.Ν. Νίκαιας

Program Director MSc Health Psychology, City Unity College- Cardiff MU

Τον 11ο αιώνα, μια Γιαπωνέζα γνωστή ως Murasaki Shikibu έγραψε το "The Tale of Genji", μια ιστορία 54 κεφαλαίων. Η ζωή της στην υψηλή κοινωνία προσδίδει στο μυθιστόρημα ένα ξεκάθαρα αριστοκρατικό χρώμα. Η ιστορία τοποθετείται σε μεγάλο βαθμό στις επαύλεις και τους μεγάλους κήπους του Κιότο (της τότε πρωτεύουσας της Ιαπωνίας) και το μυθιστόρημα περιγράφει λεπτομερώς τα πάθη και τα προβλήματα της αυλής Heian. Μεταξύ των συγχρόνων της, το «The Tale of Genji» ήταν εξαιρετικά δημοφιλές και είχε μεγάλους θαυμαστές που αποτελούνταν, κυρίως, από άλλες αυλικές κυρίες. Τα πενήντα τέσσερα κεφάλαια του μυθιστορήματος καλύπτουν περίπου εβδομήντα πέντε χρόνια που ξεκινούν με τη γέννηση του Genji, του ήρωα, και τελειώνουν μετά το θάνατό του. Ως ομότιτλος χαρακτήρας, ο Genji λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής του μυθιστορήματος με τη ζωή της κυρίας του να βρίσκεται στο επίκεντρο. Πάνω από 1.000 χρόνια αργότερα, οι άνθρωποι σε όλον τον κόσμο εξακολουθούν να είναι απορροφημένοι από μυθιστορήματα — ακόμη και σε μια εποχή όπου οι ιστορίες εμφανίζονται στις οθόνες αφής και στα “stories” των κοινωνικών δικτύων και εξαφανίζονται 24 ώρες αργότερα.

Τι κερδίζουν οι άνθρωποι από την ανάγνωση βιβλίων; Είναι απλώς θέμα ευχαρίστησης ή υπάρχουν οφέλη πέρα από την απόλαυση;

Η απάντηση που μας δίνουν τα επιστημονικά δεδομένα είναι ένα ηχηρό «ναι». Η ανάγνωση βιβλίων ωφελεί τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική μας υγεία και αυτά τα οφέλη μπορούν να διαρκέσουν μια ζωή. Ξεκινούν από την πρώιμη παιδική ηλικία και συνεχίζονται μέχρι την τρίτη ηλικία. Ας δούμε, όμως, το πώς η ανάγνωση βιβλίων μπορεί να αλλάξει τον εγκέφαλο και το σώμα μας - προς το καλύτερο.

ΔΙΑΒΑΣΜΑ

και πνευματική ευεξία

Το διάβασμα δυναμώνει τον εγκέφαλό μας

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών δείχνει ότι το

διάβασμα αλλάζει κυριολεκτικά τον εγκέφαλό μας. Με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας, οι

ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι η διαδικασία της ανάγνωσης περιλαμβάνει ένα πολύπλοκο δίκτυο

νευρωνικών κυκλωμάτων και σημάτων στον εγκέφαλο. Καθώς η αναγνωστική μας ικανότητα ωριμάζει, αυτά τα δίκτυα γίνονται ισχυρότερα και πιο εξελιγμένα. Πιο συγκεκριμένα, σε

μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2013, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες για να μετρήσουν την επίδραση της ανάγνωσης ενός μυθιστορήματος στον εγκέφαλο. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη διάβασαν το μυθιστόρημα «Πομπηία» σε διάστημα 9 ημερών. Καθώς η ένταση στην πλοκή κορυφωνόταν, όλο και περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου φάνηκαν να φωτίζονται από τη νευρωνική δραστηριότητα. Οι σαρώσεις του εγκεφάλου έδειξαν ότι σε όλη την περίοδο της ανάγνωσης και για μέρες μετά, η συνδεσιμότητα του εγκεφάλου αυξήθηκε, ειδικά στον σωματοαισθητικό φλοιό, το τμήμα του εγκεφάλου που ανταποκρίνεται σε σωματικές αισθήσεις, όπως η κίνηση και ο πόνος.

Αυξάνει την ικανότητά μας για ενσυναίσθηση

Η έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι που διαβάζουν λογοτεχνία και συγκεκριμένα ιστορίες φαντασίας που εξερευνούν τις εσωτερικές ζωές των χαρακτήρων, δείχνουν αυξημένη ικανότητα κατανόησης των συναισθημάτων και των πεποιθήσεων των άλλων. Σύμφωνα δε με τους ερευνητές, η ικανότητα αυτή αποκαλείται «θεωρία του νου», ένα σύνολο δεξιοτήτων απαραίτητων για την οικοδόμηση, την πλοήγηση και τη διατήρηση κοινωνικών σχέσεων. Αν και μια μόνο

συνεδρία ανάγνωσης λογοτεχνικής φαντασίας δεν είναι πιθανό να προκαλέσει αυτό το συναίσθημα, οι μελέτες δείχνουν ότι οι αναγνώστες μυθοπλασίας που διαβάζουν για μεγάλο

χρονικό διάστημα αυτό το είδος λογοτεχνίας, τείνουν να έχουν καλύτερα ανεπτυγμένη τη θεωρία του νου.

Χτίζει το λεξιλόγιό μας

Οι ερευνητές στον τομέα της επίδρασης της ανάγνωσης, ήδη από τη δεκαετία του 1960 συζήτησαν αυτό που είναι γνωστό ως «το Matthew effect Trusted Source», έναν όρο που αναφέρεται στο βιβλικό εδάφιο Ματθαίος 13:12: «Σε όποιον έχει θα δοθούν περισσότερα

και θα έχουν αφθονία. Όποιος δεν έχει, θα του αφαιρεθεί και αυτό που έχει». Το φαινόμενο Matthew συνοψίζει την ιδέα ότι οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι - μια έννοια που εφαρμόζεται τόσο στο λεξιλόγιο όσο και στα χρήματα. Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι μαθητές που διαβάζουν βιβλία τακτικά, ξεκινώντας από νεαρή ηλικία, αναπτύσσουν σταδιακά πλούσιο λεξιλόγιο. Και το μέγεθος του λεξιλογίου μπορεί να επηρεάσει πολλούς τομείς της ζωής μας, από βαθμολογίες σε τυποποιημένα τεστ έως εισαγωγές στο πανεπιστήμιο και ευκαιρίες εργασίας. Μια δημοσκόπηση του 2019 που διεξήχθη από το

μελέτες δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι που διαβάζουν και λύνουν μαθηματικά προβλήματα καθημερινά, διατηρούν και βελτιώνουν τη γνωστική τους λειτουργία. Και όσο νωρίτερα ξεκινήσετε, τόσο το καλύτερο. Μια μελέτη του 2013 που διεξήχθη από το Ιατρικό Κέντρο του πανεπιστημίου Rush, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται με ψυχικά διεγερτικές δραστηριότητες σε όλη τους τη ζωή, έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αμυλοειδικές πλάκες, βλάβες και συγκέντρωση Τ-πρωτεΐνης στον εγκέφαλό τους.

Μειώνει το άγχος

Το 2009, οι Rizzolo και συνεργάτες μέτρησαν τις επιπτώσεις της γιόγκα, του χιούμορ και της ανάγνωσης στα επίπεδα άγχους των μαθητών σε απαιτητικά προγράμματα επιστημών υγείας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μελέτη διαπίστωσε, ότι 30 λεπτά ανάγνωσης μείωσαν την αρτηριακή πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και τα συναισθήματα ψυχολογικής δυσφορίας εξίσου αποτελεσματικά με τη γιόγκα και το χιούμορ. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα: «Δεδομένου ότι οι χρονικοί περιορισμοί είναι ένας από τους πιο συχνά αναφερόμενους λόγους για υψηλά επίπεδα στρες που αναφέρουν οι φοιτητές των επιστημών υγείας, 30 λεπτά μιας από αυτές τις τεχνικές μπορούν εύκολα να

ενσωματωθούν στο πρόγραμμά τους χωρίς να αποσπάται μεγάλος χρόνος από

σπουδές τους....». Επιπροσθέτως, μια μελέτη του 2009 στο Πανεπιστήμιο

Sussex διαπίστωσε ότι το διάβασμα μπορεί να μειώσει το άγχος έως και 68%, αφού μπορεί ακόμη και να χαλαρώσει το σώμα μας, μειώνοντας τον καρ-

διακό μας ρυθμό και μειώνοντας την ένταση στους μυς μας.

Μας προετοιμάζει

για μια καλή βραδινή

ξεκούραση

Στις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες του National Heart, Lung, and Blood Institute, το διάβασμα προτείνεται ως μέρος μιας τακτικής ρουτίνας ύπνου. Για καλύτερα αποτελέσματα, μπορούμε να επιλέξουμε ένα συμβατικό βιβλίο αντί για

στην οθόνη του κινητού μας, καθώς το φως που εκπέμπεται από τη συσκευή μπορεί να μας κρατήσει ξύπνιους. Σύμφωνα με τις ίδιες οδηγίες, συνι-

Βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης

Ο Βρετανός φιλόσοφος Sir Roger Scruton έγραψε κάποτε: «Η παρηγοριά από φανταστικά πράγματα δεν είναι μια φανταστική παρηγοριά». Τα άτομα με κατάθλιψη συχνά αισθάνονται απομονωμένα και αποξενωμένα από όλους τους άλλους. Και αυτό είναι ένα συναίσθημα που τα βιβλία μερικές φορές μειώνουν. Η ανάγνωση μυθοπλασίας μπορεί να μας επιτρέψει να ξεφύγουμε προσωρινά

διδάξουν στρατηγικές που μπορεί να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε τα συμπτώματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Εθνική Υπηρεσία Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε το Reading Well, ένα πρόγραμμα με βιβλία για συνταγογράφηση, όπου οι ιατροί συνταγογραφούν βιβλία αυτοβοήθειας που επιμελούνται επίσης ιατροί, ειδικά για ορισμένες καταστάσεις. Μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε

περισσότερο

Μια διαχρονική μελέτη για την υγεία και τη συνταξιοδότηση παρακολούθησε μια ομάδα 3.635 ενηλίκων συμμετεχόντων για μια περίοδο 12 ετών, διαπιστώνοντας ότι όσοι διάβαζαν βιβλία επιβίωσαν περίπου 2 χρόνια περισσότερο από εκείνους που είτε δεν διάβαζαν, είτε διάβαζαν περιοδικά και χρησιμοποιούσαν και άλλα ΜΜΕ. Η μελέτη κατέληξε, επίσης, στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι που διάβαζαν περισσότερες από 3½ ώρες κάθε εβδομάδα είχαν 23% πιθανότητες να ζήσουν περισσότερο από εκείνους που δεν διάβαζαν καθόλου. Όπως μπορούμε να καταλάβουμε, το διάβασμα αποτελεί μια σημαντική πηγή ευεξίας και διατήρησης της σωματικής και πνευματικής μας υγείας. Γι’ αυτό και οι ειδικοί συνιστούν στους γονείς να διαβάζουν με τα παιδιά τους, ξεκινώντας

μας δημιουργεί ζεστούς και χαρούμενους συσχετισμούς με τα βιβλία, αυξάνοντας την πιθανότητα τα παιδιά να βρίσκουν ευχάριστη την ανάγνωση στο μέλλον. Επίσης, το διάβασμα στο σπίτι ενισχύει τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών μας αργότερα, αυξάνει το λεξιλόγιο, αυξάνει την αυτοεκτίμηση, χτίζει καλές δεξιότητες επικοινωνίας και ενισχύει τη μηχανή πρόβλεψης που είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος, ενώ ταυτόχρονα βοηθά και όλους εμάς τους ενήλικες να διατηρήσουμε την πνευματική και ψυχική μας υγεία σε πολύ καλά επίπεδα.

Βιβλιογραφία

1. Bavishi, A., Slade, M., & Levy, B. (2017). The survival advantage of reading books. Innovation in Aging, 1(Suppl 1), 477. 2. Berns, G. S., Blaine, K., Prietula, M. J., & Pye, B. E. (2013). Short-and long-term effects of a novel on connectivity in the brain. Brain connectivity, 3(6), 590-600. 3. Cain, K., & Oakhill, J. (2011). Matthew effects in young readers: Reading comprehension and reading experience aid vocabulary development. Journal of learning disabilities, 44(5), 431-443. 4. Duff, D., Tomblin, J. B., & Catts, H. (2015). The influence of reading on vocabulary growth: A case for a Matthew effect. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 58(3), 853-864. 5. Emory Health Sciences. (2014, January 3). A novel look at how stories may change the brain. ScienceDaily. Retrieved December 5, 2022 from www.sciencedaily.com/releases/2014/01/140103204428.htm.

6. Houston, S. M., Lebel, C., Katzir, T., Manis, F. R., Kan, E., Rodriguez, G. R., & Sowell, E. R. (2014). Reading skill and structural brain development. Neuroreport, 25(5), 347. 7. Kidd, D. C., & Castano, E. (2013). Reading literary fiction improves theory of mind. Science, 342(6156), 377-380. 8. Martinez, Κ. (2020) Reading Books Can Benefit Your Mental Health. Posted on 11.02.20 https://www.stepupformentalhealth. org/reading-books-can-benefit-hour-mental-health/. 9. NIH National Institute on Aging (NIA) (2020) https://www.nia.nih.gov/health/cognitive-health-and-older-adults. 10. Reading well. https://reading-well. org.uk/books/books-on-prescription/mental-health/self-help accessed 05/12/2022. 11. Nimura, Janice P. "A Rigorous New Translation of 'The Tale of Genji' The New York Times. The New York Times Company, 2 Dec. 2001. Web. 2 Apr. 2015. 12. Rizzolo, D., Zipp, G. P., Stiskal, D., & Simpkins, S. (2009). Stress management strategies for students: The immediate effects of yoga, humor, and reading on stress. Journal of College Teaching & Learning (TLC), 6(8). 13. Samur, D., Tops, M., & Koole, S. L. (2018). Does a single session of reading literary fiction prime enhanced mentalising performance? Four replication experiments of Kidd and Castano (2013). Cognition and Emotion, 32(1), 130-144. 14. Sleep deprivation and deficiency: Healthy sleep habits. https://www.nhlbi.nih.gov/health/sleep-deprivation/healthy-sleep-habits. Accessed April 11, 2022. 15. Uchida, S., & Kawashima, R. (2008). Reading and solving arithmetic problems improves cognitive functions of normal aged people: a randomized controlled study. Age, 30(1), 21-29. 16. Wilson, R. S., Boyle, P. A., Yu, L., Barnes, L. L., Schneider, J. A., & Bennett, D. A. (2013). Life-span cognitive activity, neuropathologic burden, and cognitive aging. Neurology, 81(4), 314-321. 17. Winkelman JW. Overview of the treatment of insomnia in adults. https://www.uptodate.com/contents/search. Accessed April 11, 2022.

Γράφει

Μια χειμωνιάτικη μέρα

είπα να πάρω το καράβι

αντί να "πάρω" τα βουνά ως

συνηθίζεται και πήγα στην

Αίγινα. Δεν το είπα σε κανέναν

γιατί ήμουν σίγουρη ότι δεν

θα ακολουθούσε κανείς. Αφού

επετεύχθη ο σκοπός του

ταξιδιού μου κάθισα σε ένα

εστιατόριο για το δείπνο μου,

θέλοντας να ικανοποιήσω

την ανάγκη στην οποία έχω

τη μεγαλύτερη αδυναμία, ένα

καλό φαγητό!

Επιλογή μου; Το "Μαριδάκι"

στο λιμάνι της Αίγινας. Λόγος;

Ο άπλετος, καλά διάχυτος

φωτισμός του. Μου έκανε

εντύπωση η διαύγεια του

χώρου, όπου μέσα από έναν

οικείο -ομολογουμένως-

διάκοσμο, άκρως καλοκαιρινό,

κρατούσε γερά την ταυτότητά

του μες στο χειμωνιάτικο

τοπίο.

ΔΕΙΠΝΟΥ λεπτομέρειες

ΒΓΑΝΟΥΜΕ ΕΞΩ Κάθομαι. Με κοιτούσαν κάπως περίεργα. Ένας

ευγενής "κλασικός" σερβιτόρος με προσέγγισε

ρωτώντας με αν θα είμαι μόνη για να στρώσει

τα ανάλογα σερβίτσια. Το όνομά του Μιχάλης.

Προς στιγμήν, συρρικνώθηκα, δεν ξέρω γιατί.

Χαμογελάω από αμηχανία. Ένιωσα σαν τη βασί-

λισσα Αικατερίνη που απλά θα "πάρει" το δείπνο

της. Σκέφτηκα ότι η θάλασσα μέσα μου θα ήταν η

καλύτερη επιλογή, λόγω της ώρας.

Ο κατάλογος ήταν στις παλάμες μου. Έχοντας

μπερδευτεί λίγο από τις τόσες επιλογές που είχα,

ο κ. Μιχάλης λες και διάβασε τη σκέψη μου, με ρώ-

τησε ποιες είναι οι γεύσεις μου. Απάντησα. Μου

πρότεινε να τον εμπιστευτώ και να το αφήσω πάνω

τους. Συμφώνησα. Μου άρεσε η σιγουριά της πρω-

τοβουλίας του.

Ζήτησα αρχικά ένα ποτήρι τσίπουρο θέλοντας να

καθαρίσω τον ουρανίσκο μου. Ήρθε μπροστά μου το

"ΑΓΙΟΝΕΡΙ" από τα Μετέωρα. Κομψό και βελούδι-

νο με φόντο τα πικάντικα μπαχαρικά που του χαρίζει

η παλαίωση στα δρύινα βαρέλια. Ήταν υπέροχη η

επιλογή τους. Εντύπωση μου έκανε το σχεδόν κίτρι-

νο χρώμα του, μιας και όσα είχα μέχρι τότε γευτεί

ήταν διαφανή.

Ξεκινώντας, ήρθε μια πανέμορφη σαλάτα σε δομή Dakos cheesecake. Να σας πω, σκέφτηκα να μη τη χαλάσω και να τη κρατήσω για επιδόρπιο. H περιέργειά μου δεν μου το επέτρεψε. Βάζω την πρώτη πιρουνιά στο στόμα μου. Τελικά, άρχισα να μονολογώ λέγοντας στον εαυτό μου «πλάκα κάνεις». Ένα περίεργο μπισκότο από χαρούπι στη βάση του να λιώνει.

Γεύτηκα και άλλες πιρουνιές βιαστικά. Συνειδητοποιώ το είδος της πικράδας που ήδη υπήρχε στο στόμα μου. Η βασική κρέμα, λοιπόν, χαρακτηριζόταν από έντονο λεμόνι για τους λάτρεις σαν εμένα αυτού του σημαντικού εσπεριδοειδούς. Η δε μαρμελάδα ντομάτας που το αγκάλιαζε στην κορυφή

του, ήταν σαν να "έκλεινε" έναν κύκλο λέγοντάς σου να πας στο επόμενο βήμα.

Η διαδοχή έδωσε τη θέση της σε ένα shashimi φαγκρί σε κόψιμο carpaccio. Ρωτώντας έμαθα ότι η ονομασία του χαρακτηρίζεται από τις λεπτές γραμμές του. Χειροποίητο χαβιάρι lime συμπεριλαμβάνοντας κέτσαπ αγγουριού ήταν η υπόλοιπη εικόνα του πιάτου μου. Έντονο το lime. Ιδιαίτερη, εκλεπτυσμένη γεύση σε απόλυτο συνδυασμό. Ομολογουμένως, ήταν μια ωραία γέφυρα από τη σαλάτα τους.

Ζητάω ένα ποτήρι λευκό κρασί να συνοδεύσω το γεύμα μου. Αναμφισβήτητα, δεν θα ήταν άλλο από το ασύρτικο sauvignon black Βιβλία Χώρα. Μου αρέσει πολύ να παρακολουθώ τις χρονιές των κρασιών. Ήταν δύο ετών, άρα φρέσκο. Ένα χταπόδι carpaccio παίρνει την θέση του στο τραπέζι. Έντονο φινόκιο, κάτι που λατρεύω. Τελικά το φινόκιο είναι το καράβι που μεταφέρει με την απόλυτη σταθερότητα τις υπόλοιπες πρώτες ύλες. Το χταπόδι, αν και δεν είναι στις αδυναμίες μου, ήταν τόσο εκλεπτυσμένο, σαν τις μαμάδες που με την τόση τους αγάπη κρύβουν με απόλυτη επιτυχία το ένα υλικό μέσα στο άλλο έχοντας ως αποτέλεσμα το ζητούμενό τους. Ήταν τόσο ολοκληρωμένη η γεύση του στο ουρανίσκο μου που ξέχασα ότι η πρώτη ύλη ήταν το χταπόδι. Σαγηνευτικό πράγματι.

Και φτάνει η τελική δική μου πλέον επιλογή. Μπαρμπούνι σωτέ, αγκαλιάζοντάς το με ρεβίθι σε λιαστή ντομάτα, σύγκλινο Μάνης και πορτοκάλι. Αν και η περιγραφή τα λέει σχεδόν όλα, θα πω ότι η κομψότητα της εικόνας του ήταν αντάξια της γεύσης του. Ακόμη περισσότερο "χειροκροτώ" τη σύλληψη ιδέας που σε καμία περίπτωση δεν επιβαρύνει τις τύψεις σου ούτε σε περίοδο δίαιτας. Η φρεσκάδα του ψαριού υπογραμμιζόταν με απόλυτη επιτυχία μέσα από το ψήσιμό του. Το λατρευτό μου ρεβίθι "παντρεμένο" με τη λιαστή ντομάτα έδινε μια νότα παράδοσης στο πιάτο μου.

Ήμουν τόσο πλήρης με τη γλυκύτητα που έβγαζε που δεν ένιωσα την ανάγκη για επιδόρπιο. Ευτυχώς, η συνήθειά μου από τα stories του Instagram με έκανε να έχω φωτογραφίες να μοιραστώ μαζί σας.

Έψαξε το μάτι μου τον chef που υπέγραφε την έξαρση των αισθήσεων

στον ουρανίσκο μου. Μια κουζίνα αστραφτερή πίσω μου. Μια ευγενική φυσιογνωμία μου χαμογέλασε. Ήμουν σίγουρη ότι ήταν αυτός. Φεύγοντας του ζήτησα να βγάλουμε μια φωτογραφία μη ξέροντας τι θα την κάνω ούτε εγώ. Τον θυμόμουν να σας πω. Έβλεπα master chef επανειλημμένως, θέλοντας πάντα -ίσως άτεχνα- να αποκωδικοποιήσω τεχνικά μυστικά.

Μου είχε μείνει χαραγμένη στη μνήμη μου, η στιγμή που αφιέρωσε ένα γλυκό του στη μνήμη του πατέρα του. Έτσι αποφάσισα κι εγώ, ξεκινώντας

το παρθενικό μου ταξίδι στη γαστρονομία, δικαιωματικά, ότι αξίζει να του

αφιερώσω το άρθρο μου αυτό.

Η τελική υπογραφή του δείπνου μου ήταν από τον chef Σταύρο Λορέντζο Συγχαρητήρια!

Μία τελευταία μελέτη, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου της Ευρω-

παϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη (EASD) ήλθε να επιβεβαιώσει αυτόν τον

ισχυρισμό, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η καθημερινή κατανάλωση τεσσά-

ρων φλιτζανιών μαύρου, πράσινου τσαγιού ή τσαγιού oolong μπορεί να μειώσει

τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 17% μέσα σε μια δεκαετία.

«Τα αποτελέσματά μας είναι συναρπαστικά, γιατί υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι

μπορούν να κάνουν κάτι τόσο απλό όσο το να πίνουν τέσσερα φλιτζάνια τσάι την

ημέρα για να μειώσουν, πιθανώς, τον κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2»,

δήλωσε μιλώντας στο NBC ο Xiaying Li, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης

και Τεχνολογίας της Γουχάν.

Ο Li και οι συνεργάτες του ανέλυσαν τα δεδομένα συνολικά 19 μελετών,

οι οποίες είχαν συμπεριλάβει περισσότερους από 1.000.000 ενήλικες από 8 χώρες

του κόσμου και διαπίστωσαν ότι τα οφέλη από την κατανάλωση τσαγιού αυξάνονταν όσο αύξανε κάποιος την ποσότητα του τσαγιού που κατανάλωνε. Έτσι, ενώ για την κατανάλωση 1-3 φλιτζανιών την ημέρα, ο κίνδυνος διαβήτη τύπου

2 μειωνόταν μόλις κατά 4%, με το τέταρτο φλιτζάνι τσάι το σχετικό ποσοστό εκτοξευόταν στο 17%.

Μειώστε τον κίνδυνο για άνοια

Η άνοια είναι μια δύσκολη κατάσταση που επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής τόσο του ατόμου που πάσχει, όσο και των φροντιστών του.

Καθώς τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης

άνοιας, πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neurology, παρουσιάζει τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν προκειμένου να

μειωθεί αυτός ο κίνδυνος.

Οι ερευνητές εξέτασαν 7 αλλαγές του τρόπου ζωής που επιδρούν στον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και τις εξέτασαν σε 160.000 ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών, συμπεριλαμβανομένων και πάνω από 12.000 ατόμων με διαβήτη. Οι αλλαγές ήταν:

ò η διακοπή του καπνίσματος

ò η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ

ò η τακτική φυσική δραστηριότητα

ò η υγιεινή διατροφή

ò ο επαρκής ύπνος

ò η λιγότερο καθιστική ζωή

ò η κοινωνικότητα.

Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για 12 συνολικά χρόνια και τα αποτε-

λέσματα επιβεβαίωσαν την υπόθεση ότι όσοι ακολουθούσαν έναν πιο σωστό

τρόπο ζωής είχαν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Διαπίστωσαν, μάλι-

στα, πως το όφελος αυτών των αλλαγών ήταν ακόμη μεγαλύτερο στα άτομα

με διαβήτη τύπου 2.

Ν.Κ.

Πάσχετε από διαβήτη;

επιστημονικά νεα

Εγκρίθηκε η βεξαγλιφλοζίνη

από τον FDA

Την έγκριση του αμερικανικού FDA (Food and Drug Administration) έλαβε πρόσφατα η βεξαγλιφλοζίνη για τη θε-

ραπεία ενηλίκων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Πρόκειται για από του στόματος αναστολέα του συμμε-

ταφορέα νατρίου-γλυκόζης 2 (SGLT-2i) που χορηγείται μία

φορά την ημέρα και ενδείκνυται ως συμπλήρωμα στη δίαιτα

και την άσκηση για τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου σε

άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Η έγκριση βασίστηκε σε αποτελέσματα από 23 κλινικές μελέτες με περισσότερους από 5.000 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 300 ασθενών με νεφρική

νόσο σταδίου 3.

Στις μελέτες φάσης 3, η βεξαγλιφλοζίνη μείωσε σημαντικά τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και τη

γλυκόζη αίματος νηστείας στις 24 εβδομάδες, ως μονοθεραπεία ή ως πρόσθετο στη μετφορμίνη και άλλα αντιδιαβητικά

φάρμακα ή σε συνδυασμούς τους. Προκάλεσε, επίσης, μέτρι-

ες μειώσεις στο σωματικό βάρος και στη συστολική αρτηριακή πίεση.

Μάλιστα, στη δοκιμή καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων

φάσης 3 (Bexagliflozin Efication and Safety Trial, BEST),

το φάρμακο πέτυχε τους στόχους αποτελεσματικότητας και

ασφάλειας σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Τι μας κάνει να παίρνουμε κιλά;

H πρόσληψη βάρους μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας σημαντικά, ωστόσο δεν συμβαίνει πάντα λόγω της υπερκατανάλωσης φαγητού, της μείωσης της σωματικής δραστηριότητας και μπορεί να οφείλε

ται σε κατακράτηση υγρών, δυσκοιλιότητα ή εγκυμοσύνη.

Επιπλέον, η πρόσληψη βάρους μπορεί να οφείλεται στις διατροφικές συνήθειες που έχετε αναπτύξει σε βάθος χρόνου.

Παράγοντες που συμβάλλουν σημαντικά στην πρόσλη

ψη βάρους είναι: α) το να τρώτε βιαστικά, β) το να κατα

ναλώνετε τροφές που έχουν υψηλό ενεργειακό περιεχό

μενο, δηλαδή πολλές θερμίδες ανά γραμμάριο και γ) να τρώτε τροφές πλούσιες σε ζάχαρη και αλάτι. Ας δούμε

όμως όλους αυτούς τους παράγοντες αναλυτικά:

A) Δίνοντας χρόνο στο φαγητό σας μπορείτε να μασήσετε καλύτερα την τροφή σας, κάτι που βοηθάει σημαντικά

στην πέψη. Όταν τρώτε γρήγορα, καταπίνετε αέρα, που

προκαλεί πρήξιμο. Επίσης, υπάρχει αποδεδειγμένη σχέση

μεταξύ της ταχύτητας κατανάλωσης φαγητού και της ποσότη

τας του φαγητού που καταναλώνουμε. Το στομάχι μας χρειά

ζεται περίπου 20 λεπτά για να δώσει το σήμα του κορεσμού. Αν, επομένως, καταναλώστε ένα πολύ μεγάλο γεύμα σε μόλις 10 λεπτά θα έχετε καταναλώσει περισσότερη ποσότητα φαγητού από εκείνη που χρειάζεστε.

Επιπλέον, η αργή κατανάλωση φαγητού συνδέεται με πιο υγιεινές επιλογές. Πάρτε το χρόνο σας και προετοιμάστε τα γεύματά σας από το να διαλέγετε κάτι την τελευταία στιγμή που πεινάτε πολύ.

B) Όσο πιο μεγάλη είναι η ενεργειακή πυκνότητα του φαγητού που καταναλώνετε, τόσο λιγότερο φαγητό χρειάζεστε για να καλύψετε τις ενεργειακές σας ανάγκες. Για παράδειγμα, μία κουταλιά της σούπας φυστικοβούτυρο έχει 100 θερμίδες, ενώ μία κουταλιά της σούπας βρώμη μόλις 15. Γ) Όταν σε μία τροφή συνδυάζονται λίπος, ζάχαρη και αλάτι, αυτό αυξάνει τη διάθεσή μας να το καταναλώσουμε και άρα μας οδηγεί σε υπερκατανάλωση.

Πώς θα προλάβετε την πρόσληψη βάρους;

ò Φροντίζετε να επιλέγετε θρεπτικές και υγιεινές τροφές.

ò Αυξήστε τα επίπεδα της σωματικής σας δραστηριότητας.

ò Σταματήστε να παραγγέλνετε φαγητό και προετοιμάζετε μόνοι σας τα γεύματά σας. ò Μην περιορίζετε τον εαυτό σας απαγορεύοντας συγκεκριμένες τροφές.

ò Μειώστε το στρες και φροντίστε τον ύπνο σας.

Ζείτε καλά; Έχετε μικρότερο κίνδυνο για long COVID

Mικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν Long CΟVID έχουν τα άτομα που ακολουθούν έναν

πιο ισορροπημένο τρόπο ζωής, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό

περιοδικό JAMA Internal Medicine.

Οι ερευνητές όρισαν τον ισορροπημένο τρόπο ζωής ως εξής:

ò Δείκτης μάζας σώματος μεταξύ 18,5 και 24,9.

ò Καθόλου κάπνισμα.

ò Υψηλής ποιότητας διατροφή.

ò Μέτρια πρόσληψη αλκοόλ (ένα ποτό την ημέρα ή και λιγότερο).

ò Τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης.

7-9 ώρες ύπνου, ημερησίως.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 1.981 γυναίκες που ανέφεραν θε-

τικό τεστ COVID-19 από τον Απρίλιο του 2020 έως το Νοέμβριο του

2021. Η μέση ηλικία των γυναικών που έλαβαν μέρος στη μελέτη

ήταν τα 64,7 έτη, το 97% ήταν λευκές και οι μισές εργάζονταν

στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Οι γυναίκες που είχαν τους περισσότερους ή όλους από

τους παραπάνω παράγοντες είχαν το μισό κίνδυνο να εμφα-

νίσουν συμπτώματα Long COVID, σε σύγκριση με γυναίκες

που δεν είχαν καμία από τις παραπάνω υγιεινές συνήθειες.

Το υγιές σωματικό βάρος και ο επαρκής ύπνος φάνηκε να

είναι οι παράγοντες που προστατεύουν περισσότερο από

τα επίμονα συμπτώματα της COVID λοίμωξης.

"Με τα συνεχιζόμενα κύματα του COVID-19, το Long

COVID έχει ήδη οδηγήσει σε μια σημαντική επιβάρυνση για τη

δημόσια υγεία. Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν ότι η υιοθέτηση

περισσότερων υγιεινών συμπεριφορών μπορεί να μειώσει τον

κίνδυνο εμφάνισής του", δήλωσε η ερευνήτρια της Σχολής