KOMENTARI I ANALIZI
26.05.2010
13
KOMENTAR
IGRI NA SRE]A
VOLKOT I “PASTIROT”! ikoj ve}e ne gi sfa}a seriozno najavite na DUI deka }e izlezat od Vladata i }e go ostavat Gruevski da se ma~i vo potragata po nov albanski sojuznik. Otkako pred dve godini stapi vo “oficijalna qubov” so svojot ideolo{ki nekompatibilen partner, partijata na Ahmeti postojano dava rokovi i se zakanuva deka ako ne igra po nivno, VMRO– DPMNE }e bide ostavena na cedilo. Ahmeti o~igledno pogre{i i vo presmetkite i vo ocenkite so kogo si ima rabota. Go potceni Gruevski i negovata mo}, bukvalno, od vnatre da gi razjaduva albanskite partii so koi koalicira, pa sega, po to~no dve godini, toj e soo~en so postojan pad na rejtingot i opasnost da go snajde sudbinata na Ta~i. Vo vakva sostojba, koga mo}ta mu e svedena na dekorativno pridonesuvawe za poubav i po{aren (etni~ki) sostav na Vladata, toj pravi novi pogre{ni presmetki. Ja pu{ta potpretsedatelkata Arifi da ja vojuva ma{kata bitka i taa
N
namesto nego da “raspaluva” po koalicioniot partner. Zna~i, ona {to Ahmeti go misli, Arifi go zboruva! (ako tolku ne go bendisuva{e nejziniot prkos, nema{e da ja ~uva na taa pozicija!).
KATERINA SINADINOVSKA sinadinovska@kapital.com.mk
Za potoa, toj da se sokriva zad nejzinite zborovi i da go glumi dobriot policaec vo prikaznata. Proyirni se ovie igri...Prozirni i pogubni koga “pastirot”, na kogo mu glumat, poka`a deka e podobar igra~ i znae kako da “stri`e”.
PRVO GASIFIKACIJA ILI KLIRIN[KI DOLG? ove}e od deset godini zemjava gi ~eka 60-te milioni dolari od Rusija. Vinata e i na dvete strani. Cela decenija i ruskata i makedonskata vlast se “ne~kaat” okolu zatvoraweto na Klirin{kiot dolg. Postojano javnosta se uveruva deka sme na ~ekor od re{enieto. Ama toj ~ekor nekako e nedosti`en. I dvete strani za polovina godina tri pati, od pusta `elba da se zatvori dolgogodi{niot problem, vlevaa optimizam deka sledniot mesec (gotovo) dolgot }e se zatvori i Rusija }e po~ne da gradi gasovod vo Makedonija. Ama, eve u{te go ~ekame “istoriskiot” den... Spored poslednite ubeduvawa od dvete strani, najrano za eden mesec treba da o~ekuvame datum za kone~no potpi{uvawe na me|uvladinata spogodba na dvete zemji. Za~uduva faktot {to vo dr`avata s$ u{te nikoj ne poka`uva nitu inicijativa nitu hrabrost da “prese~e” deka ruskite pari ne mora da bidat presudni za idninata na makedonskata gasifikacija. I onaka 60 milioni dolari se samo mal del od celata investicija
P
za gasovodnata mre`a od 300 milioni evra. Makedonija o~igledno ne go sledi primerot na site golemi ekonomii koi gasot ve} e odamna go koristat
KATERINA POPOSKA poposka@kapital.com.mk ppop p poska@k @ api p tal.com.mk
kako su{tinski energens i vo stopanstvoto i vo doma}instvoto. A, nie s$ u{te sme na nivoto koga samo zboruvame kolku e toj neophoden za nas i ~ekame Rusija da se “smiluva” i da go zatvori milionskiot dolg kon Makedonija. Edno e jasno, ako za brzo vreme ne najdeme investitor za da se izgradi gasovodniot sistem vo zemjava, ~ekaj}i go prebivaweto na Klirin{kiot dolg, }e po~eka i gasifikacijata vo zemjava. Pra{aweto e dali za su{tinski problemi dr`avata treba da ~eka i da zavisi od nekoj drug?
oga `ivotniot standard e dovolno visok, pari ima za zadovoluvawe na osnovnite `ivotni potrebi, ama pari i ostanuvaat. Parite {to im ostanuvaat, gra|anite gi koristat za da si go razubavat sekojdnevieto, pa tro{at za poubav dom, avtomobil, patuvaat, a eden dobar del go investiraat ili {tedat za posigurna idnina, svoja i na decata. Vo toj ambient davaweto pari za igri na sre} a e prvenstveno zabava. Nasproti ova, koga e mal `ivotniot standard na gra|anite, za {tedewe ne ostanuva ni{to ili ostanuva zanemarlivo malku. Kolku pomal `ivoten standard, tolku pogolema naklonetost kon igrite na sre}a. Tie treba na vol{eben na~in, so brzi i lesni pari, da go donesat podobriot `ivot. Ova e odamna poznato. Ama, ako ova mo`e i da se o~ekuva kako odnesuvawe na gra|anite, od nositelite na vlasta se o~ekuva sosema poinakvo odnesuvawe, serioznost, razum, odgovornost. Bez da se gri`i koj saka da bide milioner, Vladata se obide taa da bide milioner i da n$ zadol`i site vo stranstvo so evroobvrznica od 200 milioni evra. Toa za Vladata treba{e da bide kako sedumka na loto. Kako {to ~esto se slu~uva, doma{niot esap na pazar ne pominuva. Vladata ne uspea da ja prodade evroobvrznicata onaka kako {to si ima{e zamisleno. Ili nema{e dovolno interes kaj stranskite investitori ili kamatnata stapka be{e povisoka otkolku {to si zamisluva{e Vladata (SDSM predupredi deka vo toj moment kamatnata stapka za zemja kako Makedonija be{e okolu 10%) ili ima{e po malku i od dvete pri~ini. Iako ova be{e neuspeh za Vladata, dobro e {to ne dojde do zadol`uvawe na gra|anite vo stranstvo po
K
visoka cena. Slednata top-ekonomska tema be{e najavata na ministerot za finansii Stavreski za rebalans na dr`avniot buxet. Kone~no. Moment na vistinata za Vladata na premierot Gruevski. SDSM mnogu odamna poso~i deka rebalansot e neizbe`en. U{te na 2 dekemvri 2009 godina na pres-konferencija pora~avme: “Vladata znae deka buxetskite prihodi nema da se ostvarat nitu za 2009 nitu za 2010 godina... Ja povikuvame Vladata da poka`e pogolema hrabrost i u{te sega da go namali tro{eweto {to si go predvidela vo buxetot za 2010 godina.” Ova se zborovi od pred re~isi {est meseci!!!. Ne samo {to ka`avme toga{, tuku pove}e pati povtorivme deka }e mora da ima rebalans. Povtorivme na pres-konferencii na 27 januari, 6 mart i na 5 maj. Koj ne veruva neka proveri na internetstranicata na SDSM, tamu s$ si stoi. Badijala. Ne pomognaa na{ite brojki i bukvi so koi uka`uvavme. Na{iot narod veli: so sila nekomu mo`e{ da mu zeme{, ama so sila da mu dade{ ne mo`e{ nikako. Kako reagira{e Vladata na na{ite dobronamerni uka`uvawa? Vo mart godinava, vo izjava za Radio Slobodna Evropa, ministerot Stavreski re~e deka bilo neseriozno da se predlaga rebalans na buxetot tolku rano. Ne, ministre Stavreski. Neseriozno be{e {to voop{to predlo`ivte i donesovte takov buxet, za koj u{te vedna{ se znae{e deka }e mora da se pravi rebalans. U{te polo{o, vo vrska so pres- konferencijata {to ministerot Stavreski i guvernerot Go{ev ja imaa zaedno so pretstavnicite na MMF na 5 maj godinava, na internet- stranicata na Ministerstvoto za finansii pi{uva: “Vicepremierot Stavreski zasega otfrli mo`nost za rebal-
ans na buxetot i dodade deka dokolku se uka`e potreba, }e bide razgledana takvata mo`nost”. Zna~i, ministerot za finansii Stavreski ja otfrli mo`nosta za rebalans na 5 maj, a najavi rebalans na 19 maj. Se demantira{e samiot sebesi za samo dve nedeli!!! Na ovie lu|e ne mo`e da im se veruva. Vladata se obiduva{e da go izbegne rebalansot. Uporno ne gi korigira{e rashodite, ama go vrte{e trkaloto na sre} ata i probuva{e da go polni buxetot so site dopolnitelni na~ini {to zna~at ednokratno polnewe na buxetot. Takvi bea ogromnite kazni za gra|anite i za firmite, davaweto mo`nost za preregistracija na avtomobilite so bugarski registarski tabli~ki, davaweto mo`nost za otkup na zemji{te po cena od edno evro za metar kvadraten itn. Sre}a e {to pri vakvoto vrtewe na trkaloto na sre}ata s$ u{te ne ni se padnal bankrot, ama vodeweto na zemjata i na ekonomijata ne smee da bide igra na sre}a. Na krajot na krai{tata, dobro e {to Vladata go poslu{a SDSM, ne se zadol`i vo stranstvo po visoka cena. Nie u{te od porano & pora~avme na Vladata deka pred da odi da se zadol`uva, prvo treba da napravi rebalans na buxetot i da vidi dali, kolku i za {to & nedostigaat pari, pa duri toga{, eventualno, ako toa navistina e neizbe`no, da se zadol`uva vo stranstvo. Dobro e {to sega }e se pravi rebalans na buxetot. Vladata u{te na startot napravi nerealen buxet iako toa vedna{ se gleda{e, potoa dolgo vreme odbiva{e da napravi rebalans na buxetot, a sega, sepak, }e go pravi. Toa e kapitulacija na edna arogancija, iracionalnost i tvrdoglavost. Dali ministerot Stavreski e najslabata alka vo Vladata, toa si go znae pre-
M-R ZORAN JOVANOVSKI potpretsedatel na SDSM
Bez da se gri`i koj saka da bide milioner, Vladata se obide taa da bide milioner i da n$ zadol`i site vo stranstvo so evroobvrznica od 200 milioni evra. Toa za Vladata treba{e da bide kako sedumka na loto. Kako {to ~esto se slu~uva, doma{niot esap na pazar ne pominuva. Vladata ne uspea da ja prodade evroobvrznicata onaka kako {to si ima{e zamisleno.
mierot Gruevski. Ona {to gra|anite go znaat e deka pove}e nikoj ne smee da si igra so idninata i so sre}ata na zemjata. Ovaa vlast }e si odi, toa na site im e jasno. Dotoga{, neka gi slu{a i neka gi realizira uka`uvawata na SDSM, taka }e bide podobro za site, i za gra|anite i za ekonomijata. Primerot so rebalansot na buxetot samo go potvrduva toa.