UnEssay Project_Magazine

LIWANAG

SA DILIM A K O

A Y

M A K A K A L A Y A

R I N

It is a prejudicial society, detrimental to my identity.

I wish I am straight and all, can this be my home?

Clyde Aiverson A. Del Rosario Nikko Joshua P. Panlilio June 2023

Isigaw mo sa hangin, tumindig at magsilbing Liwanag, liwanag sa dilim Harapin mong magiting ang bagong awitin Ikaw ang liwanag sa dilim

These exact lines of Rivermaya’s song “Liwanag sa Dilim” felt like a message of reflection written, specifically for several reasons, including ourselves—gays, lesbians, and everyone in the sphere. The song conveys numerous messages, depending on the point of view. For us, it is a mirror—a reflection telling the person in front to be brave and confident because no matter what society instills and says, no matter the stereotypes and prejudices, after every failure and fall down, darkness awaits the light.

WE are the LIGHT, as WE are the COLORS. Different hues, tones, and shades, but exhibiting the most colorful lights, and they are too beautiful to be hidden.

“Liwanag sa Dilim, Ako ay Makakalaya Rin” is a collaborative magazine comprised of poems written by the proponents and other personas involved, photographs captured by the proponents and outsourced, and stories positing the heartbreaking yet moving experiences of LGBTQIA+ individuals. Aside from serving as a light amidst the darkness, it is also a callout to be freed. Panahon na! Panahon na upang palayain niyo kaming mga accla!

For the light and freedom, Lavarnnnn!

“Liwanag sa Dilim, Ako ay Makakalaya Rin” is dedicated for the LGBTQIA+ individuals.

For the young kids who are still confused, for the youth who are experiencing an identity crisis, for the parents who wish to learn about their child, for the straight people who want to learn and immerse themselves in our world, and for the prejudicial society for whom change must come.

For our unheard experiences, for the everyday struggles, for the countless stereotypes, for the neverending discrimination, for the childhood trauma, for the forever unhealed wounds, for the stolen memories, for the generation before us, and the future.

Ang (Pagkataong) Pinagsisiksikan sa Maling [Katauhan] Diretso, pahiga, pataas, baliko, Bakit sa mata nila ay mali ang aking inaakto?

Ang aking pagkatao, Unti-unting naglalaho Sa mapanghusgang lipunan, SarilI ay nawawala sa parteng silangan Akala ko ba’y ito’y aking katauhan, Pero bakit iba ang kinakalabasan?

Ang puso ko’y para sa kanluran, Ngunit ang dikta ni ina’y timog-silangan Sabi naman ni itay, ako’y para sa hilagang-kanluran Ano ba talaga ang aking katauhan?

Dikta ng lipunan, Malaya nga ba ang sinuman?

Ang kwentong puno ng takot, pangamba, pagkasuklam, galit, at poot sa mapanghusgang lipunan para sa mga nakagawiang kasanayan na “para lamang” sa isang kasarian.

L itr at K e v o m u la in L ka y: am i n to

Ang paniniktik at sapilitang pag-aanyo sa kamalayang pangkasarian ng isang indibidwal, mula sa pananamit, pananalita, paggalaw, at pag-uugali. Sa nakagawian, “ang hindi pagiging akma sa kasarian ay isang kabaklaan!”

kay u la m e fi a to L itr M o s h r n i Am

:

Ngunit, ang ganitong pag-iisip ay gawa-gawa lamang dahil hindi ba sila ang dapat tawaging “sakit ng lipunan?” Para nga ba talaga punan ang kuryosidad o para sa pansariling katatawanan? Hindi ba’t sila ang mas katawa-tawa? Sakit nga talaga ng lipunan!

Ang kwentong pinipilit isiksik ang (pagkataong) iba ang tunay na [katauhan]. Ang kwentong tuluyang naging estranghero sa sariling pagkakakilanlan; kinalimutan ang katauhan para sabayan kung ano ang dikta ng mga tao sa lipunan.

Litrato mula kay: Alexander Grey

Kita Kita Kita ang buhos ng ulan mula sa bintana, Kita ang mga ngiti mula sa iyong mukha, Kita ang patak ng mga luha mula sa mata, Kita ang araw upang masabing umaga na.

Kita lahat ano? Pero...

Pero gaano ba kahirap makita ang tunay kong kasarian?

Kasariang magsisilbing tunay kong kaanyuan, Kasariang magsisilbing liwanag ko sa kadiliman, Kasariang dapat maintindihan —karamiha'y patuloy na nagbulag-bulagan.

Kailan ba makikita ang tunay na ako?

Kailan ba? Kita kita, pero ako?

Mula sa taong may hangarin, Clyde Aiverson Del Rosario

Queerness is fluid.

Queerness is free.

Queerness is you, Queerness is me.

Your gender and sexuality cannot be changed by anyone, nor can it be taken by anyone.

Your queerness is yours to keep.

From your ally, MFA

Forgive Me, Mother,

The story of a sincere confession, only to be confined behind the tallest and sturdiest bars. Far away from veracity and adapting to live in fallacy.

To confess is to be accepted, BUT to confess is to be suppressed!

A dauntless woman, confused about her own identity, coerced to conform because of her mother’s conservative beliefs. “Nagkagusto ka sa babae, ay lesbian ka!”

The concession intended to seek help and support in her family’s arms became a lifelong nightmare—a shameful and demeaning encounter.

“Okay na sa iba anak, huwag lang sa kapwa ko babae,” my mother plead.

For I Have Sinned

Mother knows best!

That’s what they say And so I confessed the truth, Only to be concealed and silenced

“Forgive me, Mother, for I have sinned” I said, throttling the agony aside Pain, guilt, embarrassment, I felt As mother realized, she raised a demon inside

“Mother, it is I,” and I smile And live the life To satisfy thee, Without ME

in a world that confines fragrance a flower blooms, encasing its color in a world that breeds terror's might, a flower encases, yet refusing to yield.

its petals unfold with its fragrance despite growing with the bitter taste of rain its color aflame, identities prevailed for within, embrace the scent of its own.

From your ally, PKA

Ikulong niyo na lang ang isang Tahimik

Hindi ako isang presidente para intayin, Hindi ako isang tagapagsalita para paingayin, Hindi ako isang aktibista para ipaglaban pa.

Hindi ba ako karapat-dapat na maging ganito at magkaroon na lang ng kapayapaan?

Ang daming kailangan, ang daming gagawin, Hindi ba ako maaaring maging ganito na walang obligasyon?

Obligasyong kailangan pa bang ipagsigawan ang kasarian ko?

Obligasyong kailanma’y nagpapahirap lang sa isang tulad ko.

Desisyon naman ng isang tao kung sasabihin nila ang tunay na kasarian nila, di’ba? Pero hindi naman talaga dapat ipilit ang mga taong sabihin ang kanilang kasarian kung kita naman sa dalawang mata ang tunay niyang kinikilos, kasarian, at kaanyuan. Pilit kong ipagtatanggol ang sarili ko na hindi ko obligasyong sabihin ang aking kasariang sa taong gagawing isang katatawanan ang tunay kong anyo. Kung gagawing obligasyon ang ipagsigawan ang aking kamalayang pangkasarian, ikulong niyo na lang ako sa preso at ako pa mismo ang maglalagay ng posas sa aking bibig.

A Beautiful Bliss?

I came from a childhood where Christ unifies us, Remembering the flow of my memories, parents' clamored words, "You are just like an enormous god named Zeus, fearless and stronger" Demanding for Perseus and Ares, braver and wilder.

Yet I was meant to murder my childhood, my inner self, my future.

Blurry thoughts at 16 years old Praying and muffled to God to fix me My sweats are dripping, 'cause of fighting over my body Are my parents going to respect this? I am sacrificing of their grandkids I came from 2 years of fighting silently I am now not as strong as I was before Yet if I fight, will I achieve beautiful bliss?

I wasn't ready then, —but I guess, will never always be ready... what's a beautiful bliss if I will hide myself in my closet?

From your co-warrior, Clyde Aiverson Del Rosario

Ang {M[a(s–k–a)r]a} na nimalasamuS sa Amin Paolo Ballesteros - isang komedyante, drag queen, aktor, at impersonator.

Vice Ganda - isang komedyante, talk show host, television presenter, at aktor

Diego Llorico - isang komedyante, aktor, at segment producer.

Negi - isang stand-up komedyante at aktor.

Petite - isang komedyante, aktor, at TV show host.

Ate Gay - isang komedyante, aktor, impersonator, at mang-aawit.

Entertainment Industry lamang ang nararapat para at

sa mga sangkabaklaan, dahil dito lang naman “daw”

palamuti, mga telebisyon at masasayang ngiti, ito

kami magaling. Maging aktibo sa social media, comedy

lamang ang natatanging representasyon ng

bar, at shows para sa katititing na pagkilala at

sangkabaklaan sa lipunang ating ginagalawan.

pagtanggap. Maliban dito, ang pangangailangan na

Isang komonalidad at pagkatao na dapat ay lahat

lamangan ang mga heterosexual counterparts para

ng LGBTQIA+ ay mayroon—ang magpatawa at

maging patas ang pagtingin—na para sa iilan at

maging katatawanan para sa ikasasaya ng

piling indibidwal lamang din ibinibigay. Panghabang-

manonood at mapangmata na lipunan.

buhay nakakubli sa mga katagang “basta bakla,

Sa

likod

ng

naglalakihang

produksyon

masipag yan.”

Kailan nga ba darating ang panahon na tayo ay magiging malaya at hindi na kailangan ng mga lebel at representasyon upang kilalanin at respetuhin? Darating nga ba o masyadong ideyalistiko ang aming mithiin? Hanggang kailan kami mananatili sa mga maskarang dapat at palagiang sumasalamin sa amin? Kailan darating ang panahon na sa pagharap namin sa salamin, ang makulay naming pagkatao naman ang haharap sa amin?

Hanggang sa naging binata na ako Teka muna, mali, dalaga na pala 'to Pero bakit parang lahat ay nalilito pa rin?

Ano ba'ng mga problema n'yo?

Dahil ba ang mga kilos ko'y iba Sa dapat makita ng inyong mata?

Sa tuwing nanonood ng liga, laging natutulala Kahit 'di pumasok ang bola, ako'y tuwang-tuwa

SIRENA Ni Gloc 9

Kahit kinalyo na sa tapang, kasi gano'n na lamang Akong paluin ng tubo kahit kinakalawang "Tama na naman, Itay, 'di na po ako pasaway 'Di ko na po isusuot ang lumang saya ni Inay" Kapag ako'y naiiyak ay sumusugod sa ambon Iniisip ko na lamang na baka ako'y ampon Kasi araw-araw na lamang ay walang humpay na banat Ang inaabot ng ganda kong pang-ilalim ng dagat

Relihiyosa o Ipokrita?

Alin ka dito?

“Mga relihiyosong taong nagbabalat-kayo, Linggo-linggong nasa misa at namamanata, Pero bukang-bibig ay mang-alipusta ng kapwa” Ang bawat yakap ng lipunan na tayo ay tanggap ay isang mafarka—ilusyong binuo ng mga taong pangunahing pinagmumulan ng pang-aapi. Sa katunayan, tayo ay kanilang pinagtitiisan lamang at kahit iyon ay nakabatay sa pansariling sukatan at may limitasyon.

“Mga dobleng pamantayan, ipokritong panuntunan, Kasama na ang mga batayan sa mga pinag-aaralan, Hinuhubog nga ba tayo maging madasalin? O baka naman, Baka instrumento laban sa mga kapwa tao sa lipunan natin?”

Ang mga pang-edukasyong institusyon, na siyang dapat na lumilinang ng ating kakayahang mag-isip ng malaya at maging mapagpalaya, ay siyang puno’t dulo ng mga isip na mapang-abuso at nagkukulong sa mga indibidwal pa-rehas. Mga institusyon na walang ibang itinuro kundi ang pagiging bakla ay masama at kasalanan sa Diyos at ang tanging maliligtas lamang ay silang mga nasa tuwid na daan. Hindi ba’t kasalanan din ang maging mapanghusga sa kapwa? Hindi ba’t kasalanan din sa Diyos ang maging palasimba’t pamamanata kung sa labas ng silid-sambahan ay matabil na dila ang ipinapakita?

“Dapat ba kami magkaroon ng karapatan?

Yes, sister! Oo, si, yes, korek, pakak, tumpak!”

Ang kwento ng isang estudyanteng namuhay sa loob ng pang-katolikong paaralan. Isang madre na nagsimula ng debate para sa karapatan, at ang konklusyon ay hindi daw ito makatao at tama.

Ngunit hindi ba dapat kaisa natin siyang isulong ang ating mga karapatan? Dahil sa batas ng nasa itaas, kami ay nananatiling tao na nararapat respetuhin at bigyan ng tunay na karapatan. Bakit kailangan pa ng matinding katwiran para dito? Pakikinggan niyo ba talaga kami kung kami ay magsasalita? Ano ba talaga, sister? Relihiyosa o ipokrita? O baka kabilang ka sa dalawa?

Photos from: Jesus Cabrita

Being yourself is the right thing to do. (It is, it always is, but you have to remember as well that flowers only flourish in healthy soil, not in cracked concrete.)

The Disease and Cancer I’m a disease So don’t try to vilify me that I still matter and I exist But at the end of the day Y’all loathe my presence, to the core And I’m not gonna ignore the fact I’m a beauty, inside and out Rest assured I’ll remind myself I’m worthless in all sense And whatever you say will matter that I deserve to love and be loved Because in every way I’m a pest and never enough And I will never believe that You and everyone else will finally accept me Because as I reflect and see the light Am I nothing but a mere defect?

(Now, read from the bottom to top).

From a fighter, Nikko Joshua Panlilio

Lakambining Gustong Maging Lakandiwa

Maging Lakambini

Lakandiwang Gustong Photo from: Norbu Gyachung

Ipinanganak na lalaki ngunit bakit nagkakagusto sa kapwa lalaki?

Ipinanganak na babae ngunit bakit nagkakagusto sa kapwa babae?

Bakit ang suot niya ay ibang-iba sa kaanyuan?

Bakit ang mga laruan ng ilang batang lalaki ay puro pang-kababaihan?

Ang daming tanong na bumabagabag sa aking isipan, Mga bagay na hindi ko naman sinasabing dapat ito’y maging kamalian, Pero bakit ko pa nga ba dapat tanungin, Ang mga ito na dapat maging karaniwan lang sa aking paningin?

Photo from: Mercedes Mehling

Lumaki akong may pangamba sa pagtingin sa aking sarili. Ito ba talaga ako? Ipipilit ko ba ang buong pagkatao ko na ipagsiksikan sa isang lalagyan na napapalibutan ng mga bagay na “dapat” naaayon sa aking kasarian? Bawal ba akong magbago? Bawal ba akong maging isang tunay na ako? Dapat ko bang ipagpatuloy na magbulag-bulagan sa kasarian ko? Dahil sa takot na mahusgahan, dahil sa takot na mapagalitan, paghihirap sa aking pangkaisipan ang naranasan. Hindi ko kagustuhan na magsuot ng mga damit na naaayon sa aking kasarian.

Hindi komportable, hindi magandang tingnan kung pipilitin ko ang sarili ko at patuloy na lokohin ang tunay kong kaanyuan.

Nagbago ang lahat nang mamulat ako sa katotohanan. Makita ang mga taong nasa paligid ko na umiibig sa kapwa nilang kasarian. Mga taong pinaglalaban na hindi dapat maging isang kamalian ang kahit anong oryentasyong sekswal. Nalaman ko na hindi ako ang mali, na walang mali sa aking identidad. Lipunan ang may problema kaya dapat ay isalba.

Dahil sa aking kamalayan, kaisa na ako ng mga grupong ipinaglalaban ang kanilang mga

kamalayang

pangkasarianmula

sa

mundong puno ng panghuhusga.

Photo from: Daryl Enriquez

Photo from: Leo Manjarrez Photo from: Raphael Renter

Ng December Avenue

Darating din ang gabing walang pipigil sa'tin Kung hindi ngayon aasa bang maibabalik ang kahapon Kahit sandali palayain ang pusong 'di mapigil Sana'y tayong dalawa sa huling pagkakataon na ika'y magiging akin

Wala namang mababago sa pagtingin ko sa iyo Pero kaibigan lang ang pwede kong ialay sa iyo At kung higit pa ro'n, pasensiya na, 'di ko makakaya Pare, kaibigan lang kita

Ni Michael Pangilinan

Ang Kulay

Organisasyon sa Paghubog ng AnimAnimAnimAnimAnimAnim na Kulay

Panawagan nila’y totoo, Para sa mga minamaliit at pinapako, Kaya’t nakikiisa ako, Dahil ang laban na ito ay para sayo

Dahil sa anim na kulay, Ako’y hindi na malulumbay, Pagkat ito ang aking naging gabay, Sa pagtindig—sa hamon ng buhay

at Ang Tinig

Bumuboses na mga Tinig Ang pagiging buo ng boses ay simbolo ng katapangan na labanan ang mga mali at tumitinding paniniil. Ang boses na may kakayahang magpawalang halaga ng mga nararamdaman at opinyon ay siyang mas buo at solidong katapat na tinig ang kailangan—upang mapakinggan at maintindihan.

Ang buong boses na siyang kayang maging mahinahon upang ipaintindi at pangaralan ang maling kaalaman. At kaya ring maging isang maingay at matinis na boses na siyang kayang patumbahin ang pagmamaliit at lumaban para sa karapatan at kalayaan ng sangkabaklaan.

Ang bumuboses na tinig na nagsisilbing espada at kalasag. Ang tinig na kayang bumoses!

A Chaos in a Flower Ohhh Little flower Let yourself bloom Show the true beauty and colors of you Make them shocked on what you could do.

Bloom little flower , bloom little flower You are already free and good

Drought and pest are not winning against you You are already strong that no one can break you Yes you! there is no other than you.

Go on and make the better you You bloom , and Prove that you could still stand, at the back of everything you have gone through From your ally, EJB

If being myself is such a crime

Then toss me behind bars and let my rotting corpse be not a mockery of wrongness but a symbol

of truth For I am a saint of sin And I bleed in color

— my teeth are bared and stained rainbow

From your ally, MPC

The Art of a Queer To make art is to queer.

Not only a self-reflection, But empathy and connection, With an accessible education.

The works of art aim to educate people about topics concerning LGBTQIA+... especially for the less privileged queer youth.

Ng December Avenue

Ako'y alipin ng pag-ibig mo Handang ibigin ang isang tulad mo Hanggat ang puso mo'y sa akin lang hindi ka na malilinlang Ikaw ang ilaw sa dilim at ang liwanag ng mga bituin

WE

ARE

by ONE OK ROCK

Never tell yourself You should be someone else Stand up tall and say I'm not afraid, I'm not afraid So never tell yourself You should be someone else Stand up tall and say I'm not afraid

Sa bawat araw ng walang katiyakan, Bigla akong nagduda sa sariling katauhan Di ko naman inaasahan na lalalim ang mararamdaman, Nakakalito pero alam ko ito'y totoo

Para akong di makahinga, di makalinga Sa tuwing kailangang itago ang lahat Kung kaya, sa kagustuhang mapagaan ang bigat, Ipinakilala ka sa kabila ng takot at kaba

Ngunit nawala nga ang bigat na nadarama, Dahil sa wakas ay humarap ako sa kanila na tunay kong pagkatao ang dala, Napalitan naman ito ng halo halong pagkabahala Sapagkat hiling ng aking ina ay iba, huwag lamang ang kapwa babae na tulad niya

Mula sa iyong kakampi, RMF

If every voice would be heard People in the society can express themself as free as a bird By removing the feathers on their wing Does your superiority complex makes you feel like a king

They say love your neighbors as you love yourself

But if it's towards the minority Why is it suddeny love is in a state of scarcity A child should grow in an environment that nurtures, not tortures.

From your ally, JSU

Spectrum amazing,

Different shades of color,

Hues of joy and hope.

From your ally, KDRV

by Kate Gill

What if he wants Ken not Barbie?

Why should he have to say sorry?

Tell me do you even listen To all the dumb shit you're slippin' We can love who we want to Don't say he's not supposed to If he loves ken not Barbie He doesn't have to say sorry

WE ARE

by ONE OK ROCK

‘Cause we are, we are The colors in the dark

COLORS

by Stella Jang

I could be red Or I could be yellow I could be blue Or I could be purple I could be green Or pink or black or white I could be every color you like

Comfort the afflicted

and afflicted the comfortable

Deep Touch Rest well, warrior!

For you are finally home.

You still have a battle to fight, So take care, and goodnight.

LIWANAG

SA DILIM A K O

A Y

N A K A L A Y A

N A

R I N