De “Wet Boon / Van Loon”: de oplossing? Door: Eric de Bruijn1
Wetgeving rondom Pensioen en Scheiding is er. Ik noem de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding en de bepalingen in de Pensioenwet. Dit betekent echter niet dat voor de ex-partners in alle gevallen een goede pensioenoplossing wordt gevonden. Een doorn in het oog van ex-partners en hun advocaten is het nabestaandenpensioen en dan met name het risiconabestaandenpensioen, waarbij het partnerpensioen vervalt bij scheiding. Ik zal hier nader op ingaan. Via de kaders van de bestaande wetgeving wil ik een oplossing bepleiten die voor beide ex-echtelieden aanvaardbaar kan zijn, te weten een wettelijk kader voor de waardebepaling van pensioenaanspraken uit het arrest Boon / Van Loon, in combinatie met bestaande wetgeving en aangevuld met een aantal nieuwe inzichten: door mij gebombardeerd tot de “Wet Boon / Van Loon”.
Inleiding Via de uitleg van het nabestaandenpensioen op opbouw- en risicobasis (Hoofdstuk 1) wil ik over gaan naar het (bijzonder) nabestaandenpensioen in de Pensioenwet (Hoofdstuk 2). Daarna komt de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding aan bod (Hoofdstuk 3), om vervolgens het Arrest Boon / Van Loon aan te stippen (Hoofdstuk 4). Via de Tussenstand tot nu toe (Hoofdstuk 5) wil ik besluiten met mijn wet Wet Boon / Van Loon (Hoofdstuk 6) en de Conclusie (Hoofdstuk 7). Voor alle duidelijkheid. Als ik het heb over de ex-partner bedoel ik de man of de vrouw die gescheiden is van zijn wederhelft. Bij een bijzonder weduwepensioen kan ook bedoeld zijn het bijzonder weduwnaarspensioen of bijzonder partnerpensioen. De werknemer of deelnemer is dan degene die het pensioen verwerft of heeft verworven. Het nabestaandenpensioen kan zowel een partner- als een wezenpensioen behelzen, maar in het kader van dit paper wordt het wezenpensioen buiten beschouwing gelaten.2 Een risiconabestaandenpensioen is een nabestaandenpensioen dat vervalt bij uitdiensttreding (en zoals we later zullen zien bij scheiding); dit als tegenhanger van een opbouwnabestaandenpensioen waarbij sprake is van ontslagaanspraken. Als ik uitdiensttreding vermeld, dan kan hiervoor in het kader van de Pensioenwet ook gelezen worden beëindiging van de deelneming.
Hoofdstuk 1. Nabestaandenpensioen op opbouw- en risicobasis De rode draad van mijn paper zal het nabestaandenpensioen zijn op zowel opbouwbasis als risicobasis. Op grond van de Pensioenwet3 is een tweetal termen in zwang geraakt, te weten te verwerven pensioenaanspraken en op te bouwen aanspraken. Een nabestaandenpensioen op 1
Dit paper is geschreven in het kader van de Leergang Pensioenrecht aan de VU te Amsterdam in de periode van januari 2008 tot januari 2009. 2 Artikel 1 Pensioenwet (afgekort PW). 3 Van kracht geworden met ingang van 01-01-2007 (Staatsblad 705, 7 december 2006). Diverse artikelen kennen een latere toepassingsdatum, geregeld in de Invoeringswet- en aanpassingswet Pensioenwet.