Onder de loep: van directe naar indirecte belastingen in Aruba - Gastcollege Erasmus Universiteit

Capita Selecta Caribisch Fiscaal Recht Fiscaal stelsel van Aruba

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Fiscaal stelsel van Aruba ● Schets van mijn ervaring en bijdrage publieke sector ● Criteria & uitdagingen bij hervorming fiscaal stelsel Aruba ● Onder de loep: belastingdruk verschuiven richting indirect

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Fiscaal stelsel van Aruba ● Schets van mijn ervaring en bijdrage publieke sector ● Criteria & uitdagingen bij hervorming fiscaal stelsel ● Onder de loep: belastingdruk verschuiven richting indirect

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Ervaring in private en publieke sector

Studie Management & Autobranche – IVA Driebergen

(1997-2001)

8 Jaar Private Sector – Familiebedrijf & Werkgeversorganisatie

(2001-2009)

8 Jaar Publieke Sector – Staten van Aruba & (Rijks) Ministerraad

(2009-2017)*

Studie Openbaar Bestuur – Columbia University

(2015-2016)

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Hervorming pensioenen mijn belangrijkste bijdrage Hervorming Algemene Ouderdoms Voorziening • Pensioenleeftijd verhoogd van 60 naar 65 jaar • Premie met 2% omhoog • Fonds duurzaam zelfvoorzienend gemaakt Hervorming Ambtenarenpensioenfonds APFA • Bruto dekkingsgraad verhoogd van 80.8% naar 102.9% • Premie verlaagd van 36.1% naar 17.7% loonsom • Verhouding Land, fonds en gepensioneerden verzakelijkt Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Marginale verbeteringen fiscaal stelsel

Aansprakelijkheid belastingen uitgebreid Besluit invoering hoger beroep in belastingzaken Commissie belastinghervorming ingesteld

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Fiscaal stelsel van Aruba ● Schets van mijn ervaring en bijdrage publieke sector ● Criteria & uitdagingen bij hervorming fiscaal stelsel Aruba ● onder de loep: belastingdruk verschuiven richting indirect

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Criteria om fiscaal stelsel te evalueren ● ‘Equity’ ○ ‘Vertical’: dragen de breedste schouders de meeste lasten? ○ ‘Horizontal’: dragen dezelfde schouders dezelfde lasten? ● ‘Administrability’: inspanning om middelen te innen en om ze te voldoen? ● ‘Economic Efficiency’: wat zijn de (gedrags) effecten op de economie?

Bron: Federal Income Taxation, Alex Raskolnikov, Columbia University.

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Uitdagingen hervorming Fiscaal stelsel van Aruba

Kleinschalige samenleving met oligarchische kenmerken

Effecten koopkracht niet transparant

Ambtelijk apparaat overbelast met uitvoering

Belastingplannen worden niet nagerekend

Maatregelen zijn nodig om normen te halen

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Fiscaal stelsel van Aruba ● Schets van mijn ervaring en bijdrage publieke sector ● Criteria & uitdagingen bij hervorming fiscaal stelsel Aruba ● Onder de loep: belastingdruk verschuiven richting indirect

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

“Common arguments� voor verschuiving belastingdruk

Toeristen en zwartwerkers betalen mee

Aruba hoogste IB-tarief ter wereld: 58.95%

Indirecte belastingen Aruba laag: BBO/BAZV 3.5%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Deze argumenten worden vaak herhaald

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Verschuiving is nu ook opgenomen in regeerakkoord Met ambitieuze doelen: ●

Structurele verhoging inkomsten

●

Verbetering koopkracht burgers

●

Versimpeling belastingen

●

Verlaging “cost of doing business”

●

Afschaffing IB voor gepensioneerden

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Wat vinden jullie van verschuiving belastingdruk?

Administrability

Economic Efficiency

Equity

Belastingdruk van direct naar indirect

Bron: Federal Income Taxation, Alex Raskolnikov, Columbia University.

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Zijn indirecte belastingen in Aruba laag?

Toeristen en zwartwerkers betalen mee

Aruba hoogste IB-tarief ter wereld: 58.95%

Indirecte belastingen Aruba laag: BBO/BAZV 3.5%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Aruba heft meer indirecte belastingen dan Nederland Nederland

31%

Aruba

Indirecte belastingen Directe Belastingen

43% 57%

69%

Bron: Miljoenennota Nederland en CBA, Jaarrekening Aruba - 2016

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Kwart indirecte belastingen is omzetbelasting in Aruba Aruba

Invoerrechten 23%

Accijnzen 17%

Deviezenprovisie 8%

Belasting op personenauto’s en motorrijwielen 3%

Omzetbelasting 25%

Vliegtax 3% Logeerbelasting 11%

Other 2%

Grondbelasting 5%

Overdrachtsbelasting 2%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Ruim meer dan de helft is omzetbelasting in Nederland Verhuurderheffing 2% Assurantiebelasting 3% Accijnzen 15%

Belasting op personenauto’s en motorrijwielen 2% Belastingen op een milieugrondslag 7%

Omzetbelasting 59%

Invoerrechten 4% Motorrijtuigenbelasting 5%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Laag BBO/BAZV% geeft dus vertekend beeld Aruba

Nederland

Invoerrechten 23%

Deviezenprovisie 8% Vliegtax 3%

Omzetbelasting 25%

Omzetbelasting 59%

Invoerrechten 4%

Logeerbelasting 11%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

BBO/BAZV cumulatief, BTW toegevoegde waarde

3.5%

Groothandel

3.5%

Detailhandel

3.5%

Consument

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Is het IB-tarief in Aruba te hoog?

Toeristen en zwartwerkers betalen mee

Aruba hoogste IB-tarief ter wereld: 58.95%

Indirecte belastingen Aruba laag: BBO/BAZV 3.5%

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Arubaans toptarief hoger, maar effectieve druk lager 60%

Effectieve druk inkomstenbelasting

50% 49% 50%

47% 40%

42% Nederland

33%

30% 29%

Aruba 26%

20%

22% 15%

10%

nb: volksverzekeringen en werknemersverzekeringen in Aruba en Nederland en de verdeling van de kosten tussen werkgevers en werknemers is verschillend.

8% 0% 1x Modaal

2x Modaal

4x Modaal

10x Modaal

20x Modaal

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Is verschuiving belastingdruk een goed idee?

Administrability

Economic Efficiency

Equity

Belastingdruk van direct naar indirect

Bron: Federal Income Taxation, Alex Raskolnikov, Columbia University.

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

“Equity” aspecten van verschuiving overtuigen niet ● Verlaging inkomstenbelasting vooral goed voor hoogste inkomens ○

Lage inkomens betalen weinig inkomstenbelasting

● Verhoging indirecte belastingen raakt laagste inkomens meer ○

Lage inkomens consumeren al hun inkomen in Aruba

○

Compenseren is noodzakelijk, maar ingewikkeld en duur ■

aanpassen reparatietoeslag, sociale uitkeringen

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

..en Fiscaal Stelsel werkt ongelijkheid al in de hand Aruba

Nederland

●

hoger top tarief – 58.9%

●

Lager top tarief – 52%

●

lager effectief tarief

●

hoger effectief tarief

●

bovendien Box 3 onbelast

●

Box 3 belast tegen 30%

●

43% belastingen is proportioneel

●

31% belastingen is proportioneel

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Effect op economie geeft gemengd beeld ● Aruba minder aantrekkelijk voor “shopping tourism” ● Mogelijke verschuiving lokale aankopen richting het buitenland ■ Geen BBO op in het buitenland gekochte goederen & diensten ■ Invoerrechten alleen op fysieke goederen en niet op diensten ● Type indirecte belasting bepaalt of lokale productie wordt gestimuleerd ●

Concurrentiepositie Aruba zal kunnen verslechteren Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

“Administrability” belangrijkste argument verschuiving Verhoging indirecte belastingen is “druk op de knop”

BBO/BAZV is gekozen vanwege simpliciteit

Voldoening is voor bedrijfsleven en burgers simpel

Controle op naleving door belastingdienst is makkelijk Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Fiscaal stelsel van Aruba ● Schets van mijn ervaring en bijdrage publieke sector ● Criteria & uitdagingen bij hervorming fiscaal stelsel Aruba ● onder de loep: belastingdruk verschuiven richting indirect

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Publiek belang moet zich beter manifesteren in debat

beperkte kennis beleidsmakers en publiek

effecten koopkracht niet transparant

druk om inkomsten te verhogen

lobby bedrijfsleven

onevenwichtig belastinghervorming

Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht

Jullie hebben belangrijke rol in eleveren debat Onderzoek & Publicatie hervorming in Publieke Dienst treden via Wetenschappelijk Instituut Politieke Partijen bijdrage leveren Erasmus Universiteit Rotterdam - 27 november 2017 Gastcollege Juan David Yrausquin ten behoeve van 18 studenten Master Fiscaal Recht