30 modellen gemeente zijn

voorafgaand aan de dienst, en niet speciaal van een ouderling die vanuit de zendende gemeente komt opdraven (…) als een soort “Fremdkörper” „. Bij ontslag uit het ziekenhuis verwijst hij soms door naar de eigen gemeentepredikant. Maar dat is niet altijd eenvoudig. „Sommige patiënten accepteren ( de ziekenhuispastor) nog wel, maar willen geen contact met de eigen kerk.

Soms volg ik mensen na hun ontslag nog als ze voor dagbehandeling terugkomen, of doordat ik ze thuis bezoek of telefonisch spreek. Misschien moeten er meer vrijwilligers getraind worden, om de lege plekken op te vullen‟.

Ziekenhuispastoraat? Een gastvrije gemeente in het ziekenhuis!

Natuurlijk, zo als in „De Heel‟, gaat het niet in elk ziekenhuis. De verschillen met de kerksoort in bijvoorbeeld een inrichting van justitie zijn misschien nog groter. Maar met alle accentverschillen kan gezegd worden dat de overeenkomsten groter zijn. In al deze sectoren kan er een gemeente groeien met deze kenmerken: open, uitnodigend, oecumenisch, gespecialiseerd in het niet-gespecialiseerd zijn, mensen serieus nemend én bereid zichzelf te laten zien en zo ook verantwoording af te leggen van de hoop die in hen zelf leeft.

Deze gemeenten zijn als herbergen langs de weg die mensen hebben te gaan. Of met een term die vooral ook in het „pastoraat‟ in instellingen van justitie en leger wordt gebruikt, „kerk als vrijplaats‟. Een begrip dat we ook al bij Jan Lanser tegenkwamen. c. Gastvrijheid overstijgt de spanning tussen diaconie en verkondiging.

Vaak wordt een spanning gesignaleerd tussen laat ik maar zeggen „diaconie‟ en „verkondiging‟.

Vooral bij die vormen van gastvrijheid waarbij gemeenteleden er op uit trekken en zelf als gast present zijn aan de rafelrand en in de deellevens. Vandaar dat ik dit hier ter sprake breng.

Er zijn twee extreme posities die naar mijn mening beide vermeden moeten worden.

Allereerst de neiging gastvrijheid te zien als opstapje naar iets nog belangrijkers: namelijk mensen met woorden over God en Jezus vertellen. Daar moet „het‟ volgens hen, als het goed is, altijd op uitlopen. We moeten goed bedenken dat de gastvrijheid daarmede haar karakter verliest. Immers gastvrijheid is niet ergens goed voor, maar is goed in zichzelf. Bij echte gastvrijheid komt er geen aap uit de mouw. Stoppels zegt, sprekend over het inloophuis, dit: Hebben de kerken „geen hogere roeping dan koffie te schenken en een praatje te maken? Het antwoord kan kort zijn: de kerk heeft de hoge roeping tot het schenken van koffie en aandacht.

En dan niet met het oog op een nog hogere roeping, maar als doel in zich, als waardevol in zichzelf‟. Sommige mensen zijn daarmede kennelijk niet tevreden. Zij lopen het risico interesse voor mensen niet te zien als waardevol in zichzelf, maar als een middel om een geschikte landingsstrip te vinden om de eigen boodschap te droppen.

Het andere uiterste is een al te grote verlegenheid. Alsof er met een verwijzing naar God, een „vreemd belang‟ binnen gesmokkeld wordt. Daarbij speelt een rol de angst in de buurt te komen van de mensen die ik zo juist schetste en voor wie de verkondiging met woorden juist het eigenlijke is. Daar willen zij zich zo ver mogelijk van verwijderen. En dus: vooral niets zeggen.

Zij doen mij denken aan een man die ons in de zestiger jaren van de vorige eeuw bij een college psychologie werd voorgesteld. Het ging om een man die naar de oogarts ging, hoewel zijn gezichtsvermogen was, zoals een normaal mens zich dat maar kan wensen. Maar hij had niettemin een probleem: hij was zo angstig bijziend te worden, dat hij graag verziend wilde worden.

Maar er is een zekere kentering, zei het soms heel aarzelend, zoals blijkt uit de uiterst 39