Hoogstraat 20, 9700 Oudenaarde
Struisvogels Realisatie voor Project/Seminarie Cursus voor Dier & Leef
Studierichting: 5 TSO Landbouw
Ruben Haerinck en Michiel Vercruysse Schooljaar: 2007– 2008
INHOUDSOPGAVE 1
ontstaan --------------------------------------------------------------------------------------- 3
1.1
De struisvogel -------------------------------------------------------------------------------- 3
1.2
Struisvogelgrote------------------------------------------------------------------------------ 3
1.3
Het lijf van een struisvogel ----------------------------------------------------------------- 3
2
Huisvesting ----------------------------------------------------------------------------------- 4
2.1
De bodembedekking------------------------------------------------------------------------- 4
3
Vleesverwerking ----------------------------------------------------------------------------- 6
3.1.1
Het is mals ------------------------------------------------------------------------------------ 6
3.1.2
De smaak-------------------------------------------------------------------------------------- 6
3.1.3
Het is gezond! -------------------------------------------------------------------------------- 6
4
Wetgeving ------------------------------------------------------------------------------------ 7
4.1
Struisvogels vallen onder de Vlarem milieuwetgeving --------------------------------- 7
5
Lijst van tabellen, grafieken en illustraties ----------------------------------------------- 8
5.1
Illustraties------------------------------------------------------------------------------------- 8
6
Besluit ----------------------------------------------------------------------------------------- 9
7
Literatuurlijst -------------------------------------------------------------------------------- 10
8
Bijlagen -------------------------------------------- Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2
1
ONTSTAAN
1.1
DE STRUISVOGEL
Struisvogels en de andere ratieten zijn waarschijnlijk uit ĂŠĂŠn oervogel ontstaan. Naar gelang de omstandigheden zijn ze zich vanaf toen gaan ontwikkelen tot de verschillende vogels die we nu kennen. Waarschijnlijk konden de verre voorouders van deze vogels wel vliegen. De struisvogel is de vogel die zich in Afrika uit deze oervogel ontwikkelde.Hij behoort tot de groep van de loopvogels, waartoe ook EMOE, NANDOE, KASUARIS en KIWI behoren. Deze groep wordt de orde van de "Struthioniformes genoemd Hierin onderkennen we 4 nog levende ondersoorten : Struthio camelus massaicus of de Rood Nek struisvogel Struthio camelus australis of de Blauw Nek struisvogel Struthio camelus camelus of de Zwart Nek struisvogel Struthio camelus molybdophanes of de Somalische struisvogel De zwartnekken zijn het meest gedomesticeerd en komen het meeste voor. Roodnekken zijn er echter weinig.
1.2
STRUISVOGELGROTE
De grote van een struisvogel is echter beperkt door het geslacht. Volwassen mannetjes kunnen groter worden dan 2.5 meter en kunnen 155 kilogram wegen. Het oudste fossiel dat ooit is gevonden, is ongeveer 50 tot 60 miljoen jaar oud. Sinds het begin van de geschiedenis hebben struisvogels hun sporen nagelaten. De oude Egyptenaren gebruikten de eieren al voor het maken van allerlei gebruiksvoorwerpen. In de Romeinse tijd werd gebraden struisvogel als een passend hoofdgerecht voor de keizerlijke feesten beschouwd.
1.3
HET LIJF VAN EEN STRUISVOGEL
Het lijf van een struisvogel is bedekt met veren (geen dons). Het mannetje is voor het grootste deel zwart, maar heeft witte vleugels en een witte staart. Het vrouwtje is hoofdzakelijk bruin. Struisvogels hebben een relatief kleine kop, maar erg grote ogen. De lange nek vertegenwoordigt bijna de helft van de lichaamslengte.
Figuur 1: Een mannetjes-, en vrouwtjes struisvogel
3
2
HUISVESTING
De struisvogels kunnen het gehele jaar zowel binnen als buiten. De zogenaamde 'padoks' waar ze in worden gehouden zijn afgerasterd met gaas van 1,75 meter hoog.
Figuur 2: een struisvogelhok
Dit is hoog genoeg omdat een struisvogel immers niet kan vliegen doordat zijn vleugels te klein zijn om zijn gewicht van 100 kg of meer te kunnen dragen. Er moet wel een schuilhut zijn in de wei waar ze met veel regen en wind kunnen schuilen. Ze kunnen heel goed tegen de kou en ze geven er de voorkeur aan om buiten te slapen, ook al ligt er sneeuw. Ze passen zich goed aan onze weersomstandigheden aan.
2.1
DE BODEMBEDEKKING
De bodem van het binnenverblijf kan bedekt worden met stro, houtsnippers of zand. Indien voor de ondergrond van het binnenverblijf wordt gekozen voor alleen beton, en de struisvogels lopen hier veel op, dan zullen de voetzolen teveel afslijten. Daardoor kunnen ontstekingen ontstaan aan de poten. Het beton kan uit voorzorg afgeschermd worden met een rubberen mat. Een groot buitenverblijf kan worden ingezaaid met gras. Als de ruimte klein is of als er veel struisvogels zitten, zal het gras opgegeten of kapot gelopen worden. De struisvogels nemen graag een stofbad in zand, waarvoor in het buitenverblijf een plek gecreĂŤerd dient te worden. Het buitenverblijf kan ook helemaal met zand bedekt worden. De stal van de struisvogels kan het beste elke dag schoongemaakt worden. Het dagelijkse werk bestaat uit het verwijderen van mest. Als de bodemlaag vuil is, dient die helemaal vernieuwd te worden. Dat is afhankelijk van het oppervlak van de stal, van het aantal bewoners en van de weersomstandigheden. Zolang het stro schoon en niet vochtig is, kan het enkele weken meegaan. In het buitenverblijf dient de mest dagelijks verwijderd te worden. De kuikentjes die binnengebracht worden in een broeierij worden zorgvuldig in de broedmachine gelegd. Daar verblijven ze 39 dagen.
4
Figuur 3: een broedmachine
Kuikens tot 3 maand ouderdom mogen niet met meer dan 30 dieren in groep gehouden worden. De minimum oppervlakte van het binnenverblijf voor kuikens tot 1 maand is 5 m², met een minimum van 0.75 m² per kuiken. Voor kuikens van 1 tot 3 maand is dit respectievelijk 16 m² en 1.5 m², voor kuikens van 3 tot 12 m, 20 m² en 2.5 m². Ze moeten over een buitenbeloop beschikken vanaf de leeftijd van 1 maand. De oppervlakte is minimum 50 m² met een minimum van 10 m² per dier tot de leeftijd van 3 maand. Daarna tot 12 m wordt dat 600 m² met een minimum van 200 m² per dier. Jonge kuikens hebben behoefte aan warmte, natuurlijk daglicht, frisse zuurstofrijke lucht en veel bewegingsruimte op een niet-gladde bodem. Aangepaste kuikenvoeding wordt zo vlug mogelijk na het uitkippen verstrekt, evenals proper drinkwater.
5
3
VLEESVERWERKING
Vergeleken met andere vleessoorten zoals kip, varkens, runds en kalfs, is struisvogelvlees gezond en licht. Het erg malse, rode vlees bevat namelijk: · · ·
minder cholesterol minder calorieën minder vet
Qua smaak lijkt het op mager rundvlees: een zachte smaak. De lekkerste stukjes struisvogelvlees bevinden zich op de bout. Een struisvogel is nu eenmaal een loopvogel die niet kan vliegen. De borst van een struisvogel is dus niet goed ontwikkeld. Pezen en vel van de bout moet je wel goed verwijderen, anders is je vlees minder mals. De struisvogelbout levert: ·
Onderpoot Deze levert heel wat porties vlees op, die je kan braden of stoven.
·
Schenkelvlees Dit struisvogelvlees met de sterkste spierbundels moet je kort braden. Cholesterol
Vetgehalte
Calorieën
63 2,8 140 De bekendste stukken struisvogelvlees zijn steak en filet. Deze benaming verwijst naar het rundvlees. Dat is te wijten aan het uitzicht van het vlees: ook rood en van ongeveer dezelfde structuur. Toch mag er nog op gewezen worden dat het vlees van de struisvogel uit de dijen versneden wordt. Er is geen borstvlees zoals bij kippen of kalkoenen. Struisvogels zijn immers loopvogels waarvan de dijbeenspieren het best ontwikkeld zijn. Struisvogel
3.1.1
HET IS MALS
De malsheid van struisvogelsteak en filet is niettegenstaande het gering vetgehalte buitengewoon, wat bij andere vleessoorten niet altijd het geval is. De grote kweekzorg, de jonge leeftijd van de slachtdieren (ong. 1 jaar), en de stressarme slachtmethodes dragen daartoe bij. Er is dus geen enkele voorbehandeling nodig, zoals soms bij wild, om het vlees te laten besterven of te marineren om het zachter te maken.
3.1.2
DE SMAAK
Over kleuren, geuren en smaken valt niet te twisten. Algemeen wordt ervaren dat de smaak van struisvogelvlees in de buurt van vetarm rundvlees ligt. Zelfs eendenborst wordt vernoemd. De consument die struisvogel wil eten hoeft dus zijn smaakvoorkeur niet te verloochenen. 3.1.3
HET IS GEZOND!
We weten al langer dat struisvogelvlees een gering vet- en cholesterolgehalte, een goed proteïnegehalte en betrekkelijk weinig calorieën bevat. Een samenstelling dus die aan de huidige voedingstrends ten zeerste voldoet. Struisvogelvlees kan met groot succes de vergelijking met kalkoen- en kipfilet doorstaan wat dieetwaarde betreft.
6
4
WETGEVING
4.1
STRUISVOGELS VALLEN ONDER DE VLAREM MILIEUWETGEVING. MEN VLAANDEREN STRUISVOGELS HOUDEN ZONDER VERGUNNING:
KAN IN
•
tot en met 19 dieren in agrarisch gebied,
•
tot en met 9 dieren in woongebied met landelijk karakter,
•
tot en met 4 dieren in overige gebieden
•
een onbeperkt aantal kuikens jonger dan 3 weken.
•
Voor het houden van meer dieren (tot 500) is een klasse II vergunning nodig en voor meer dan 500 een klasse I vergunning.
Ook in de wet op het dierenwelzijn werden struisvogels opgenomen. Alle afmetingen van hokken en buitenbelopen, evenals alle andere adviezen in deze folder zijn in overeenstemming met deze wetgeving. Vooral de preventieve diergeneeskunde is bij alle loopvogels belangrijk. Voorkomen is beter dan genezen ! Met preventie bedoelen wij niet zozeer vaccinaties en preventieve behandelingen, maar wel het scheppen van een gunstige leefruimte voor de dieren, een goed ‘management’. Gelukkige dieren zijn gezonde dieren. Vaccineren doen we meestal enkel als er gevaar dreigt of als het wettelijk verplicht is. Ook ontwormen is bij deze diersoort niet altijd nodig. Het hangt af van het bedrijf. Laat best eerst uw dierenarts een meststaal onderzoeken op wormeieren vooraleer te ontwormen. Dit is goedkoper, gemakkelijker en gezonder. Is uw dier toch ziek of gewond, wees dan zeer voorzichtig met geneesmiddelen. Sommige antibiotica en andere geneesmiddelen zijn dodelijk voor loopvogels. Ook bijna alle insecticiden en pesticiden zijn levensgevaarlijk. Een ziek dier moet eerst door een dierenarts onderzocht worden zodat er een juiste diagnose kan gesteld worden en dan pas kan men een behandeling starten.
7
5
LIJST VAN TABELLEN, ILLUSTRATIES
5.1
ILLUSTRATIES
GRAFIEKEN
EN
Figuur 1: Een mannetjes-, en vrouwtjes struisvogel ............................................................. 3 Figuur 2: een struisvogelhok ................................................................................................. 4 Figuur 3: een broedmachine .................................................................................................. 5
8
6
BESLUIT
De struisvogel is een zeer boeiend dier. Het dier zelf is niet al te snugger maar het vlees is een delicatesse.
9
7
LITERATUURLIJST
Zet hier ook elke internetsite die je bezocht hebt bij het maken van dit werk Google->adresbalk: Struisvogels->Struisvogels de roost.
10