Infraroodpanelen interessant bij slimme en gedeeltelijke verwarming van gebouwen

Sinds de vondst van aardgas in Slochteren wordt het grote merendeel van de gebouwen in Nederland verwarmd met aardgas. In cv-ketels wordt water verwarmd door het verbranden van aardgas, en de warmte wordt via conventionele radiatoren afgegeven. Deze verwarmen op hun beurt de lucht in de hele ruimte door middel van convectie. Infrarood panelen daarentegen zetten elektriciteit om in infraroodstraling. Straling warmt niet de lucht op, maar het oppervlak van de objecten en personen die geraakt worden door de straling. Infraroodverwarming is verre van nieuw; al decennialang zijn er panelen te koop. Maar de laatste jaren is de techniek weer volop in beeld bij gebouweigenaren. Dat heeft meerdere redenen, vertelt Pieter Nuiten. “Veel mensen zien dit als een oplossing om makkelijk van het gas af te gaan. Bovendien is het een heel makkelijk te installeren techniek, in tegenstelling tot bijvoorbeeld cv-ketels en warmtepompen. Het is ophangen, de stekker in het stopcontact steken, en het paneel staat aan.”

Om te onderzoeken wat de effecten zijn van infraroodverwarming in woningen qua comfort, energiever- bruik en vermogensvraag heeft W/E adviseurs onderzoek gedaan bij 60 verschillende soorten woningen, verspreid over heel Nederland en met grote variatie van type, bouwjaar en isolatieniveau. Bij deze woningen worden infraroodpanelen als hoofdverwarming gebruikt. Hier zijn verschillende metingen gedaan tussen 1 januari en 31 maart 2021, dus midden in de winter.

Dankzij een comfortapp is goed gemeten hoe de comfortbeleving was, zeker in combinatie met de buitentemperatuur. Want in de betreffende periode in februari 2021 kenden we in Nederland een hele koude week. Te zien uit de metingen is dat tijdens die week de behaaglijkheid iets vaker dan gemiddeld als koud wordt ervaren, maar de week springt er niet bijzonder uit.

Nuiten: “Als we kijken naar het comfort, dan blijkt dat het merendeel tevreden was over de warmte en comfortbeleving. Maar daarbij moet je niet vergeten dat de bewoners in dit onderzoek wel zelf hebben gekozen voor dit systeem en dus goed geïnformeerd waren en kennis van zaken hebben.” Dat laatste is wel belangrijk, want infraroodpanelen reageren behoorlijk anders dan we gewend zijn van een cv-ketel. “Allereerst: hij werkt als hij aan staat, maar als hij wordt uitgezet is er ook direct geen warmte. Dat in tegenstelling tot radiatoren en vloerverwarming, die nog naijlen. En omdat infraroodpanelen objecten en personen verwarmen en niet de lucht, merk je dat als je van de panelen wegloopt.” Veel deelnemers aan het onderzoek – dus de huidige gebruikers – hebben dan ook panelen hangen specifiek in ruimten waar ze veel zijn, en niet in bijvoorbeeld de slaapkamer. Iets wat wel vaak het geval is bij cv-installaties met radiatoren.

Om het energieverbruik te meten is de P1-poort van de slimme meter in een deel van de 60 woningen uitgelezen. Het uitlezen van P1 vereist een fysieke koppeling met een monitoringsapparaat. Nuiten: “Wat we hebben gezien dat zo’n 50% van de woningen een verbruik van tussen de 20 en 50 kWh/m2 en gemiddeld rond de 40 kWh/m2. Dat is het verbruik dat is geregistreerd in februari-maart 2021, teruggerekend tot een standaardklimaatjaar. Dat is fors minder dan het gemiddelde van woningen met een gasgestookte verwarming (circa 90 kWh/m2). Ook hier zijn we ietwat terughoudend om heel hard te zeggen dat dit wordt veroorzaakt door infraroodpanelen, want het gaat om bewoners die hier heel bewust mee omgaan. Het voordeel van infrarood is wel dat je het heel lokaal kan inzetten, dus alleen daar waar je vaak bent, terwijl radiatoren vaak een hele verdieping verwarmen. Het is dus beter 4 kleine infraroodpanelen te hebben dan 1 hele grote.”

Het meest opmerkelijke uit het onderzoek – zeker vanwege de netcongestieproblemen in Nederland – is de piekvraag naar elektriciteit van woningen met infraroodpanelen. “Dat zit hem niet in de vermogensvraag van de panelen, want dat ligt ergens tussen de 1 en 3 kW. Maar als de hele straat of buurt gelijktijdig overstapt, dan is dat al een eerste stap naar de benodigde netverzwaring.” De grootste klap die het net moet verduren, is de manier van het verwarmen van tapwater. “Er waren in dit onderzoek 5 woningen die hadden gekozen voor een zogeheten doorstroomboiler, dus direct warm water via elektrische verwarming en geen boilervat. Die hebben een vermogen van meer dan 24 kW. Dat vraagt al om een zwaardere aansluiting, want met een standaard 3x25 A aansluiting red je het al niet. En dat is voor de netbeheerder een onbetaalbare aangelegenheid.”

Concluderend stelt Nuiten dat infraroodverwarming van woningen vooral interessant is voor kleinere woningen met een relatief lage warmtebehoefte, met mensen die bereid zijn hun gedrag aan te passen. “Vooralsnog is het niet een oplossing voor een hele buurt of wijk. Het komt eventueel in beeld als het net is verzwaard. Maar zeker voor woningen in afgelegen gebieden kan het een hele goede oplossing zijn. En het is zeker interessant als je slechts delen van het gebouw wil verwarmen.”

Dat geldt zeker voor bedrijfshallen, die in dit onderzoek niet zijn meegenomen, maar waar Nuiten wel van kan zeggen dat infraroodverwarming een mooie oplossing kan zijn, mits slim gebruikt. “Daarin heb je vaak hele grote ruimtes die je helemaal niet wil verwarmen, maar waar je het deel waar mensen werken wel wil verwarmen. Denk aan een werkbank of in een kantoortje.”

Bas Spekreijse, mede-eigenaar en directeur van Etherma en voorzitter van de brancheorganisatie IG Infra-

• Groothandel en installateur van infrarood vloerverwarming, infraroodpanelen en elektrische boilers.

• Leverancier van de merken Infrapower, Ecaros, Welltherm, Ecosun, Sundirect en Redwell.

• Grote voorraad en direct leverbaar met korting voor installateurs.

• Drop-shipment bij uw klant met eigen pakbon is mogelijk.

• Afhalen in Lelystad na telefonische bestelling.

Onze specialisatie is het op maat aanleveren van infrarood folievloerverwarming voor onder laminaat, pvc en lamelparket. Wij begeleiden uw project van eerste advies tot installatie en oplevering.

Vraag vandaag nog uw dealer account aan op www.polarheat.nl Of neem contact op via info@polarheat.nl