Jazzmozaïek 2008 nummer 2

Driemaandelijks tijdschrift - Achtste jaargang - nr . 2 - juni 2008 Afgiftekantoor: Antwerpen X – P409123

een brede kijk op jazz in Vlaanderen en de wereld

Maria Schneider Z o merfestivals 30ste editie Jazz Hoeilaart Jazzmozaïekjes Columns Nieuw op cd Third Stream Music (2) Jazzkriebels: Jos L. Knaepen Jazzhistorie (12): Jazzacademie

foto: © Jos Knaepen

Muziekmozaïek-nieuws Muziektheorie Laatste Noot

Maria Schneider

Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: Peter Heyndrickx • Wijngaardstraat 5 • 1755 Gooik

www.jazzmozaiek.be

JAZZ

in

Wordt verwacht in De Roma in 2009: • ZO 1 FEB: GLENN MILLER ORCHESTRA O.L.V. WIL SALDEN:

THE VERY BEST OF SWING

• DO 19 MRT: NEW COOL COLLECTIVE & JULES DEELDER • ZO 26 APR: ZONDAG JAZZDAG II: LOUIS SCLAVIS - PIET VAN BOCKSTAL QUARTET BART VAN CAENEGEM’S TRONDLIN JAZZ TRIO ROBIN VERHEYEN INTERNATIONAL QUARTET • DO 7 MEI: ALANO GRUARIN TRIO & TOMASZ STANKO QUARTET

15 jaar JazzLabSeries verjaardagsfeest • JAZZLAB SERIES ALL STARS BAND MET SPECIAL GUEST KRIS DEFOORT EN VOORAF HAMSTER AXIS OF THE ONE-CLICK PANTHER

JAZZin

ZA 6 SEP: 20U30 • € 14/€ 12* JAZZLAB SERIES ALL STARS BAND: FRANK VAGANÉE (ALTSAX); BART DEFOORT (TENORSAX); NATHALIE LORIERS (PIANO); PETER HERTMANS (GITAAR); NICOLAS THYS (BAS); FÉLIX SIMTAINE (DRUMS): SPECIAL GUEST: KRIS DEFOORT (PIANO) HAMSTER AXIS OF THE ONE-CLICK PATHER: LANDER VAN DEN NOORTGATE (ALTSAXOFOON, COMPOSITIES); ANDREW CLAES (TENORSAXOFOON); BRAM WEIJTERS (PIANO); JANOS BRUNEEL (CONTRABAS); FREDERIK MEULYZER (DRUMS)

Cd-voorstelling

• CARLO NARDOZZA QUINTET EN GWEN CRESENS DI 7 OKT: 20U30 • € 10/€ 8* CARLO NARDOZZA (TROMPET); DANIEL DAEMEN (SAXOFOONS); MELLE WEIJTERS (GITAAR); TOM VAN ACKER (CONTRABAS); STEFFEN THORMAEHLEN (DRUMS); GWEN CRESENS (BORGERHOUT)(ACCORDEON)

WWW.JAZZLABSERIES.BE DE ECHTE JAZZFANATEN COMBINEREN HET JAZZLAB SERIES VERJAARDAGSFEEST MET HET 35STE FREE MUSIC FESTIVAL IN DESINGEL: 16U: MY NAME IS ALBERT AYLER (FILM, 2005); 17U20: MAT THEW SHIPP, PIANO; 18U30: ROY CAMPBELL QUARTET PLAYS ALBERT AYLER

Terug in De Roma • JACK MILLION BAND: IN THE MOOD FOR SWING

• GO_TELL ZA 11 OKT: 20U30 • € 10/€ 8* STEMMEN: LEEN DIEPENDAELE, NELE VAN DEN BROECK, LAURA HUYSMANS, KAAT SPAPEN, STÉPHANIE DANCKAERT, ELIEN GILLAERTS, ELINE GEENEN, HANNE PEETERS, LISA SMOLDERS EN SARAH PLASSCHAERT; ELECTRONICA: ANDREW CLAES; ARTISTIEKE COACHING: GREGORY FRATEUR. GO_TELL IS EEN PRODUCTIE VAN ARTFORUM • WWW.MYSPACE.COM/GOTELLPROJECT

BIG

BA ND

ZO 21 SEP: 15U • € 12/€ 10* WWW.JACK-MILLION.COM

• BRAZZAVILLE DO 6 NOV: 20U30 • € 10/€ 8*

• BRAD MEHLDAU TRIO

VINCENT BRIJS (BARITONSAXOFOON, ALTSAXOFOON), ANDREW CLAES (TENORSAXOFOON, SOPRAANSAXOFOON), GEERT HELLINGS (ELEK TRISCHE GITAAR), JAN WILLEMS (RHODES/NORD ELECTRO), NICOLAS ROMBOUTS (ELEK TRISCHE BASGITAAR), MAARTEN MOESEN (DRUMS) WWW.MYSPACE.COM/BRAZZAVILLE1 • WWW.BRAZZAVILLEMUSIC.COM

DO 23 OKT: 20U30 • € 20/€ 18* BRAD MEHLDAU (PIANO); LARRY GRENADIER (CONTRABAS); JEFF BALLARD (DRUMS) • WWW.BRADMEHLDAU.COM

Belgische première • RITA REYS: 65 YEARS ON STAGE JUBILEE

• RUDY TROUVÉ SEPTET WO 12 NOV: 20U30 • € 10/€ 8* RUDY TROUVÉ (ZANG, GITAAR), ELKO BLIJWEERT (GITAAR, ZANG), AARICH JESPERS (DRUMS, PERCUSSIE), JORIS CALUWAERTS (PIANO), SIGRID VAN ROSENDAAL (TROMPET, ZANG), GEERT VAN BEVER (GITAAR, ORGAN, ZANG), DIMITRI DAGGELINCKX (BAS, ZANG)

ZO 26 OKT: 15U • € 16/€ 14* RITA REYS (ZANG); PETER BEETS (PIANO); RUUD JACOBS (CONTRABAS); JOOST PATOCKA (SLAGWERK); FERDINAND POVEL (TENORSAXOFOON); MARTIJN VAN ITERSON (GITAAR) • WWW.RITAREYS.EU

• BERT JORIS QUARTET DI 18 NOV: 20U30 • € 14/€ 12*

• GOSPEL ACCORDING TO JOHN SCOFIELD

BERT JORIS (TROMPET), DADO MORONI (IT)(PIANO), PHILIPPE AERTS (CONTRABAS), DRÉ PALLEMAERTS (DRUMS) • WWW.BERTJORIS.BE • WWW.MYSPACE.COM/BERTJORIS

VR 14 NOV: 20U30 • € 20/€ 18* WWW.JOHNSCOFIELD.COM

• TORD GUSTAVSEN TRIO

• TRIO TUUR FLORIZOONE VR 12 DEC: 20U30 • € 10/€ 8* TUUR FLORIZOONE (ACCORDEON), MICHEL MASSOT (TUBA) EN MARINE HORBACZEWSKI (CELLO)

WO 19 NOV: 20U30 • € 16/€ 14* TORD GUSTAVSEN (PIANO), JARLE VESPESTAD (DRUMS), HARALD JOHNSEN (BAS) • WWW.TORDG.NO/TRIO

• OMAR SOSA QUARTET

Wordt verwacht in Rataplan in 2009: • WO 28 JAN: ANIMUS ANIMA • VR 13 MRT: HAMSTER AXIS OF THE ONE-CLICK PANTHER • MA 4, DI 5 MEI: PEER BAIERLEIN QUARTET (VROEGER: ‘JAZZISFACTION’)

DO 11 DEC: 20U30 • € 16/€ 14* OMAR SOSA (PIANO & FENDER RHODES); JULIO BARRETO (OR MARQUE GILMORE)(DRUMS); MOLA SYLLA (VOCALS); CHILDO TOMAS (BASS) • WWW.OMARSOSA.COM

•

DE ROMA • TURNHOUTSEBAAN 286, 2140 BORGERHOUT RATAPLAN • WIJNEGEMSTRAAT 27, 2140 BORGERHOUT TICKETS: 03 292 97 40 (MAANDAG TOT VRIJDAG: 9U30-12U30 EN 13U30-17U) AAN ONZE TICKETBALIE: TURNHOUTSEBAAN 327, 2140 BORGERHOUT OF ONLINE OP WWW.DEROMA.BE EN WWW.RATAPLANVZW.BE VOOR AL DEZE CONCERTEN KAN U OOK TICKETS AAN KORTINGSPRIJS KOPEN IN MARK SOUND, WOLSTRAAT 6, 2000 ANTWERPEN

Roma_JazzAd_jun08.indd 1

19-05-2008 19:43:41

voorwoord

Jazz in Blue

in Green 1

Elk jaar opnieuw zijn we verwonderd over de constante groei van het festivalcircuit.

Dit jaar zijn we bovendien aangenaam verrast door de brede muzikale kwaliteit op onze festivalpodia. Maar anderzijds zijn de locaties ook niet van de minste.

Luc De Baets

P

Hoofdredacteur e-mail: redactie.jazzmozaiek@skynet.be

arkjazz in het schilderachtige Begijnhofpark in Kortrijk, Gent Jazz Festival (vroeger Blue Note Records Festival) in het steeds beter gerestaureerde complex van De Bijloke, Brosella in het Groentheater in de schaduw van het Atomium, Jazz Middelheim in de schitterende omgeving van Park Den Brandt, en bij onze Zuiderburen Jazz Dinant, in de omgeving van de abdij van Leffe en de festivals van Gouvy en Gaume in de bucolische omgeving van de Ardennen. Op zichzelf zijn ze allemaal een bezoekje waard en een uitstekend kader om creatieve muziek te maken en te beluisteren. Zeker als de weergoden de organisatoren verwennen met een blauwe hemel boven het

groen van de vele festivalsites, kortom een muzikaal feest van blue in green.

Te noteren is ook dat met de inbreng van het team van Bertrand Flamang van het Gent Jazz Festival, ook Jazz Middelheim een nieuw elan krijgt en opnieuw een jaarlijks evenement wordt.

In de volgende pagina’s van dit magazine kan je heel veel informatie over deze festivals vinden. Tijd voor de geoefende liefhebber om een degelijke planning op te stellen, want het wordt druk in de agenda.

1 Blue in Green is één van de stukken op Miles Davis’ legendarische Kind of Blue album.

Jazzmozaïek Jazzmozaïek is het gratis driemaandelijks magazine uitgegeven door de vzw Muziekmozaïek met de steun van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Het motto is ‘een brede kijk op de jazz in Vlaanderen en de wereld’.

Jazzmozaïek werd in oktober 2000 opgericht in het kader van de toenmalige Jazz Vlaanderen vzw, die even later met de Volksfederatie samensmolt in Muziekmozaïek vzw.

Secretariaat (abonnementen en administratie): Muziekmozaïek vzw, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik, tel. 02-532 38 90, fax 02-452 34 94 e-mail: info@muzmoz.be.

Op het web: www.muziekmozaiek.be of www.jazzmozaiek.be Jazzmozaïek graag in de brievenbus?

Stuur je adres naar het secretariaat (zie hoger).

U ontvangt ons magazine gratis in de bus. Voor adressen in het buitenland wordt een vergoeding voor de verzendingskosten gevraagd. Contacteer het secretariaat! info@muzmoz.be - tel. 02/532 38 90.

Redactie: Jazzmozaïek, Bruggestraat 105, 8755 Ruiselede, e-mail: redactie.jazzmozaiek@skynet.be.

• Hoofdredactie: Luc De Baets • Samenstelling: Luc De Baets en Bernard Lefèvre • Coördinatie en eindredactie: Bernard Lefèvre • Medewerkers: Mischa Andriessen, Patrick Bivort, Paul W. Blair (USA correspondent), Peter De Backer, Dirk De Gezelle, Frederik Goossens, Chris Joris, Leon Lhoëst, Jaap Lüdeke, Albert Michiels, Jeroen Revalk, Georges Tonla Briquet, Marc Van den Hoof, Marc Van de Walle, René Vandewalle, Jack van Poll, Marinus Vromans, Bert Vuijsje.

• Fotografie: Jos L. Knaepen • Illustraties: Pieter Fannes • Redactiesecretariaat: Vincent De Laat • Grafisch ontwerp: Brigid Sullivan

Inhoud Voorwoord

blz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luc De Baets

3

Maria Schneider

in het spoor van Ellington en Evans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luc De Baets 4

Parkjazz Kortrijk

Multiculturele klanken in het park . . . . . . . Peter De Backer/Bernard Lefèvre 7

Gent Jazz Festival

Een nieuwe naam, een nieuw elan!

Brosella Jazz & Folk

Een Grand Cru festival . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Georges Tonla Briquet 12

North Sea Jazz Festival

Vocale Jazz Centraal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mischa Andriessen 15

Dinant Jazz Nights

Eric Legnini legt zuiderse accenten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bernard Lefèvre 16

Zomerjazz in Wallonië:

Gouvy Jazz & Gaume Jazz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Jazz Middelheim

Anders, Attractief, Amusant en Ambitieus. . . . . . . . . . . . . . Bernard Lefèvre 21

Jazz in’t Park

Gentse Jazzscene verenigd!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

30 jaar Jazz Hoeilaart

Feesten met Toots Thielemans. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Peter De Rop 26

Jazzmozaïekjes

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Patrick Bivort/Luc De Baets/Bernard Lefèvre 9

Afscheid van Albert Michiels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Peter Heyndrickx 27 Columns

Jack’s Groove: Sarah Vaughan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jack van Poll 31 Album Souvenir: Wardell Gray . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Marc Van den Hoof 33 Swing Streets of New York: Exit IAJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Paul W. Blair 34 Holland Muziekland: De pracht van dwars . . . . . . . . . . . Mischa Andriessen 35

De Fotopagina van Jos:

Pat Metheny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jos L.Knaepen 32

Nieuw op CD

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

De Jazzlezer:

Nederlandse jazz op reis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bert Vuijsje 47

De Jazzkriebels van:

Jos L.Knaepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bernard Lefèvre 48

Third Stream Music (2):

Gecomponeerde jazz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Joep Van Leeuwen 50

Muziekmozaïek Nieuws

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Peter De Rop/Vincent De Laat 53

Jazzhistorie (12):

Twintig jaar Jazzacademie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Albert Michiels 56

Muziektheorie:

Albert. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Leon Lhoëst 58

Laatste Noot

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luc De Baets 61

© Copyright (teksten en foto’s): Zonder voorafgaande en schriftelijke toestemming van vzw Muziekmozaïek mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook. Iedere redacteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn tekst. Publiciteitsteksten en bijhorende illustraties vallen onder de verantwoordelijkheid van de betrokken adverteerder. Teksten en fotomateriaal kunnen door de redactie van Jazzmozaïek geweigerd worden zonder dat deze beslissing dient te worden gerechtvaardigd.

Jazzmozaïek 2/2008

3

Maria Schneider Luc De Baets

in het spoor van Ellington en Evans

N

iemand zou vermoed hebben dat dit frêle meisje met het lange golvende haar, dat eind van de jaren zeventig, begin tachtig in het kader van een uitwisselingsprogramma van scholen bij een familie in het Leuvense verbleef en er goede maatjes werd met de dochters des huizes, aan het begin stond van een carrière die haar tot één van de groten in de jazz zou laten uitgroeien in de lijn van Duke Ellington en Gil Evans. Geboren in 1960 liep het jonge meisje college in Minnesota, Miami en de Eastman School of Music. Na haar aankomst in New York zocht ze onmiddellijk Bob Brookmeyer op die haar de knepen van het vak van componist en arrangeur bijbracht. Intussen werd ze ook assistente van Gil Evans voor verschillende projecten.

In 1993 verscheen ze met een band iedere maandagavond in de inmiddels ter ziele gegane club Visiones in Greenwich Village in Manhattan. Vijf jaar lang was dit haar labo waar ze haar composities kon uittesten en de bewerkingen kon fijn slijpen. Vandaar ging

De Maria Schneider, waarover wij het hebben (1), is componiste en orkestleidster, tweevoudig Grammy-winnaar, die het zogenaamde orkestrepertoire nieuw leven heeft ingeblazen met een aantal succesvolle albums. De twee meest recente, Concert in The Garden en Sky Blue hebben allebei een Grammy gewonnen. Voor een jazzorkest een erkenning die kan tellen. Met Toshiko Akiyoshi is zij de enige vrouw in haar vak die de laatste jaren iets te betekenen heeft.

het orkest de wijde wereld in. Maar ook zijzelf werd veelvuldig gevraagd door orkesten rondom de wereldbol om haar werk te spelen onder haar leiding. Een onschatbare ervaring voor alle deelnemers. Met het Deense Radio Orkest leidde ze een opname waar Toots Thielemans ook te gast was. Dit opende de weg naar het Brussels Jazz Orchestra, dat meerdere optredens met Maria Schneider gaf.

Frank Vaganée over Maria Schneider: “De sfeer die van haar werk moet uitgaan vergt uiterste

concentratie van de muzikanten.”

Haar opnames behoorden sinds 1995 steevast tot de Grammy nominaties. In 2005 werd Concert in The Garden haar eerste Grammy Award (Best Large Ensemble Album). Op te merken

valt dat dit album alleen via de bekende Artistshare website verdeeld werd. Het werd meteen Album of The Year bij de jazzjournalisten (JJA) en het toonaangevende Downbeat magazine.

Haar nieuwste Artistshare opname, Sky Blue, dateert van juli 2007. Opnieuw was de bijval groot en won ze met het nummer Cerulean Skies uit dit album een Grammy voor Best Instrumental Composition. Opnieuw vijf sterren in Downbeat, album van het jaar in The Village Voice en een Choc in Jazzman (France).

Maria Schneider herinnert ons aan die andere orkestleidster en componiste, Toshiko Akiyoshi, ook niet groot van gestalte, slank en beweeglijk, met een grote dosis dynamiek en artistieke originaliteit. Ook The Toshiko Akiyoshi Orchestra (met echtgenoot Lew Tabackin) is pakweg zo’n twintig jaar geleden een van de beste jazzorkesten ter wereld geweest met een uniek repertoire, maar Akiyoshi heeft, niettegenstaande 14 Grammy nominaties en Awards voor arrangement en compositie in Down-

(1) Deze Maria Schneider is niet te verwarren met de in 1952 geboren Franse filmactrice die in de ophefmakende film Last Tango in Paris de tegenspeelster was van Marlon Brando en al haar schoonheid voor de camera onthulde. De groep Deus heeft op zijn zopas verschenen album Vantage Point zelfs een nummer aan haar opgedragen: The Vanishing of Maria Schneider.

4

Jazzmozaïek 2/2008

The Maria Schneider Orchestra speelt op 13 juli op het Brosella Festival.

Enkele “quotes” die de wereld zijn rond gegaan: “Each of these pieces began when I cast out a few exploratory tones in search of a meaningful sound. Given a little gestation time, the seeds of each piece started to pop, revealing something very personal. I found myself on a journey either back in time or deep inside myself, the music expressing even more than I’d consciously felt from the actual experiences.” - Maria Schneider in de liner notes van Sky Blue “She now has become entrenched among the ranks of America’s leading composers. ... For Schneider, the question is no longer whether she can sustain the heights she has attained on earlier recordings; it is now how far her musical journey will take her.” - Downbeat * * * * * “It seemed impossible for Schneider to top her Grammy-winning Concert in the Garden, but she’s done just that with Sky Blue. She has elevated her music to a seemingly impossible height. ... Cerulean Skies is the masterpiece within a masterpiece, ... Magnificent. A magical work of art, from beginning to end.” - www.allaboutjazz.com

Meer info op www.mariaschneider.com en www.artistshare.com

(foto: © Jos Knaepen)

beat, nooit echt de bijval gekend die Maria Schneider nu kent. Waar Toshiko Akiyoshi, niettegenstaande de bekende Oosterse invloeden (zij is in 1929 geboren in Mantsjoerije - Japan) in haar muziek toch nog vrij sterk verankerd zat in de jazzroots, is Maria Schneider een muzikale persoonlijkheid als een Ellington of een Gil Evans, die louter uitgaat van haar eigen bevindingen en ervaringen, en deze in muziek omzet. Net als Ellington schrijft ze ook stukken met een solist in gedachte. En ze kan dat, want de bezetting van haar orkest is in de loop der jaren nauwelijks veranderd. Het is duidelijk dat de muzikanten haar werk appreciëren.

Was Concert in the Garden haar doorbraak, dan is Sky Blue een bevestiging van haar rijke verbeelding en muzikale mogelijkheden. Vandaar dat ze haar gelijke niet heeft op de huidige jazzscene.

Frank Vaganée

Frank Vaganée over het Zapp String Quartet, Maria Schneider en …

BJO

We polsten Frank Vaganée over zijn optreden op Brosella met het Zapp String Quartet, waarmee hij in het najaar ook op JazzBrugge musiceert. Op Brosella speelt ook The Maria Schneider Orchestra en - hoe kan het anders - al snel kwam ook Maria Schneider ter sprake met wie het BJO meerdere keren heeft samengewerkt en kwamen we uiteindelijk terecht bij de activiteiten van het BJO zelf, dat in het najaar zijn 15-jarig bestaan viert. In onze septembereditie komen we daar uiteraard op terug!

JM: Frank Vaganée gaat spelen met een strijkje?

Frank Vaganée: Het Zapp String Quartet is een heel goed kwartet. Heel geschikt ook omdat het allemaal violisten zijn die jazz kennen en kunnen improviseren. Zij hebben al meermaals bewezen dat ze van een bijzonder niveau zijn. Daar kan je iets speciaal mee doen. Ik kende Jasper Leclerq en Oene van Geel, die in dit kwartet spelen. Zo was het contact snel gelegd. In het najaar van 2007 ben ik eens te gast geweest in de Gentse Handelsbeurs bij dit kwartet en dat opende perspectieven. Ik ben beginnen schrijven en zij ook. Zo hebben we een repertoire samengesteld.

Dat is weer eens iets anders!

Ja, dat is het minste wat je kunt zeggen, want er is geen ritmesectie bij, het zijn louter de vier strijkers en saxofoon.

Frank Vaganée: “Met het BJO gaan we stilaan meer

onze eigen weg, … de focus ligt nu vooral op eigen producties.”

Maria Schneider komt met haar eigen orkest naar Brosella, een uniek gebeuren! U hebt meerdere keren met haar samen gewerkt. Wat maakt volgens jou Maria Schneider tot zo’n gevierde artieste?

Zij is momenteel het summum. Ze heeft een zeer herkenbare stijl, en is een voorbeeld voor andere componisten en arrangeurs. Momenteel is haar invloed groot, misschien wel te groot.

Zodat je straks klonen krijgt. Wat Ellington, Thad Jones of Bob Brookmeyer zo boven de anderen deed uitstijgen, heeft Maria ook.

Het is ook niet makkelijk te spelen muziek. Niet alleen vergt de muziek van Maria technisch veel van de spelers, maar vooral haar eisen hoe iets moet gespeeld worden zijn niet min. De sfeer die van haar werk moet uitgaan vergt uiterste concentratie van de muzikanten.

Zij is een figuur die een nieuwe stap heeft gezet in de compositie. Ook voor andere ensembles schrijft ze muziek, voor grote ensembles als The Los Angeles Philharmonic en kleine.

Heb je nog plannen om haar te gast te vragen bij het BJO? De laatste samenwerking dateert van 2005. Met het BJO gaan we stilaan meer onze eigen weg, het uitnodigen van gastcomponisten of gastsolisten komt niet meer op de eerste plaats. De focus ligt nu vooral op eigen producties. We hebben in de afgelopen jaren heel veel opgestoken van de samenwerking met gastmuzikanten en arrangeurs. Maar die kwamen hier met de partituren onder de arm binnen (en namen ze achteraf terug mee!), iets wat ze dus ook bij andere orkesten doen. We zijn daar uiteraard heel dankbaar voor, maar de originaliteit is niet echt groot. Met de orkesten in Europa zitten we zo in mekaars vaarwater en wij vinden dat het tijd is om meer ons eigen ding te doen. Maar uiteraard sluiten we samenwerkingen niet uit.

Zoals de cd die uitkomt met de Franse accordeonvirtuoos Richard Galliano?

Ja, maar de bewerkingen hebben we voor een groot deel zelf laten maken. Zo houden we de artistieke kant in eigen handen. Hetzelfde als we gedaan hebben met David Linx, waar we ook het volledige proces hebben in handen gehouden. Dat album met Richard Galliano komt trouwens in het najaar uit, t.g.v. het 15-jarig bestaan van het BJO en is gekoppeld aan een tournee.

Frank Vaganée plus Zapp String Quartet op Brosella (13 juli) en met BJO en David Linx op Jazz Middelheim (15 aug)

Jazzmozaïek 2/2008

5

AHOY ROTTERDAM BOBBY MCFERRIN•ALICIA KEYS GARY BURTON QUARTET•MICHEL CAMILO TRIO

DIANA KRALL•GEORGE BENSON BRANFORD MARSALIS QUARTET•BUDDY GUY WAYNE SHORTER QUARTET & IMANI WINDS

ANGIE STONE•CASSANDRA WILSON

CHAKA KHAN•JILL SCOTT•MACEO PARKER

HERBIE HANCOCK•PAUL SIMON BOOTSY COLLINS•OMARA PORTUONDO VICTOR WOOTEN•METRO SPECIAL EDITION

PAT METHENY•BRAD MEHLDAU BOBBY HUTCHERSON QUARTET•JOE JACKSON CHARLIE HADEN QUARTET WEST•SOIL & PIMP SESSIONS

JOSÉ JAMES•HANS TEEUWEN ZINGT!•ROOM ELEVEN CRISTINA BRANCO•MARIA SCHNEIDER ORCHESTRA

CLEO LAINE & JOHN DANKWORTH AND FRIENDS

WWW.NORTHSEAJAZZ.COM

11•12•13 JULY ’08 TICKET SALE STARTED THROUGH WWW.LIVENATION.NL AND WWW.NORTHSEAJAZZ.COM FOR ARRANGEMENTS LOOK AT: WWW.NORTHSEAJAZZHOTELS.COM

6

Jazzmozaïek 2/2008

Bernard Lefèvre

(foto: © Todd Chalfont)

Parkjazz Kortrijk

Multiculturele klanken in het park Het openluchtfestival Parkjazz weet om de twee jaren op de eerste zondag van juli een evenwichtig jazzprogramma samen te stellen met telkens een internationale topact.

Dit keer, op zondag 6 juli, in het Begijnhofpark in Kortrijk zal de New Yorker Ben Allison met zijn formatie Man Size Safe het mooie weer maken.

Maar eerst wordt die om 15u voorafgegaan door het RadioKUKAorkest en om 16u30 het Bert Joris Quartet.

Het RadioKUKAorkest ontstond in 2005 toen bassist Kristof Roseeuw op vraag van Klara een samenwerking aanging met accordeonist Philippe Thuriot, cellist Lode Vercampt en klarinettist/percussionist Tom Wouters. Door hun verschillende achtergrond en de uiteenlopende instrumenten brengen ze een mengeling van klassieke muziek, wereldmuziek en jazz. Hun eerste cd Songs For Broadcast verscheen op het W.E.R.F-label.

Met het repertoire van zijn jongste cd Magone bracht Bert Joris vorig jaar een schitterend concert op Jazz Middelheim. Hetzelfde kwartet met Dado Moroni (p), Philippe Aerts (b) en Dré Pallemaerts (d) zal in Kortrijk ook moeiteloos het publiek naar zijn hand zetten, want het is aanstekelijke moderne jazz. Bij de recensie van Magone in Jazzmozaïek 3/2007 schreef Luc De Baets: “De muziek van Bert Joris drijft op creativiteit en expressie en is vaak pure poëzie – Miles en Chet luisteren mee! Bert blijft zoeken naar de juiste klankkleur, dynamiek en gepaste nuances, zowel in zijn composities, bewerkingen als solowerk.”

Na Ben Allison (zie kaderstuk) wordt de avond besloten om 20u door het Zim Ngqawana Quartet.

Met Zuid-Afrikaanse roots weet Zim Ngqwana het beste te verenigen van Afrikaanse en hedendaagse jazz, want zijn muziek bevat zowel elementen van avant-garde, bop, funk, Indische en Westerse muziek tot zelfs samba en tango. Hij speelt alt-, tenor- en baritonsax, fluit, piccolo, harmonica, bells, melodica en piano! Hij studeerde in de VS bij Archie Shepp, Yusef Lateef en Pharaoh Sanders. In de jaren negentig in Zuid-Afrika maakte hij deel uit van de bands van groten zoals Abdullah Ibrahim en Hugh Masekela, maar leidt ook zijn eigen groepen. Bij de eedaflegging van Nelson Mandela in 1994 dirigeert hij en speelt zelf sax met het 100-koppig ‘Drums for Peace Orchestra’. Zijn

tweede solo-cd Zymphonic Suites kreeg liefst drie awards en een volgende cd Vadzimu was goed voor twee Sama-awards.

Naast Zim bestaat het kwartet uit: Nduduzo Makhatini (p), Shane Cooper (b) en Landa Sikade (d).

Meer info: www.parkjazz.be

Ben Allison & Man Size Safe v.l.n.r.: Ron Horton, Steve Cardenas, Ben Allison, Michael Blake, Michael Sarin

Bassist Ben Allison

Avontuurlijk en toch melodieus Hij is te avontuurlijk om bij de neo-traditionalisten gerekend te worden. Maar zijn liefde voor een sterke melodie maakt van hem ook geen ontoegankelijke avant-gardist. Bassist Ben Allison is vooral een héél persoonlijk muzikant en componist.

De New Yorker is intussen 42 en heeft de jongste tien jaar diepe indruk gemaakt. Allison was samen met pianist Frank Kimbrough, saxofonisten Michael Blake en Ted Nash en trompettist Ron Horton begin jaren 90 een van de stichters van het befaamde New York Jazz Composers Collective. Zij bestormden de jazzwereld op een ongebruikelijke manier: niet door zich de klassieke jazzstandards eigen te maken in eindeloze jamsessies in allerlei clubs. Wel met originele composities van alle leden in een eigen ingerichte repetitieruimte, waar ze ook intieme concerten gaven.

Het concept sloeg aan en vanaf Allison’s eerste cd op het uitstekende Palmetto-label, Medicine Wheel uit 1998, geniet de bassist een stevige reputatie.

Hij valt nog het best te vergelijken met Charles Mingus of Dave Holland, ook twee zuiver akoestische bassisten die vertrekken vanuit hun eigen, sterke composities én virtuoos basspel. Vergis u niet: het is zeker geen toeval dat Allison drie jaar op rij door Down Beat tot beste bassist werd gekroond.

Een bijzondere voorliefde koestert Allison voor de composities van Herbie Nichols. Deze al in 1961 overleden pianist – in originaliteit alleen met Thelonious Monk te vergelijken - bleef zijn hele korte leven heel obscuur, met als gevolg dat hij talloze composities nooit zelf kon opnemen. Met zijn Herbie Nichols-project heeft Allison dat intussen wel gedaan, en met verbluffend resultaat.

Maar Allison is veel meer dan een jazzman. Zijn muziek wemelt van invloeden uit de folk, Afrikaanse wereldmuziek, rock en singer-songwriters.

Al zijn cd’s vormen een mooi afgerond geheel, op zichzelf staande kunstwerkjes. Zijn jongste, pas verschenen Little Things Run Fast bevat een romige toets Americana en zachte rock, inclusief een fraaie cover van John Lennons Jealous Guy. Die cd komt Allison presenteren op Parkjazz, en hij brengt daarvoor zijn groep Man Size Safe mee. Met saxofonist Michael Blake en trompettist Ron Horton, gitarist Steve Cardenas en drummer Michael Sarin beschikt Allison over een band van wereldklasse.

Zijn New York Jazz Collective heeft de bassist in 2004 op waakvlam gezet, al werken de betrokken muzikanten wel nog samen. Intussen heeft hij op Palmetto al zes zeven cd’s uit, die stuk voor stuk zeer de moeite waard zijn.

Peter De Backer

Jazzmozaïek 2/2008

7

PRESENTS GENT JAZZ

10-20 juli’08 Bijloke Gent tickets & info: www.gentjazz.com www.teleticketservice.com www.fnac.be

programma overzicht Donderdag 10 juli DJ DAMBERD DRAAIT DOOR 18.45 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30 – 23.00 23.15

PASCAL MOHY WINNAAR DJANGO D’OR JONG TALENT 2007 PIERRE VAN DORMAEL WINNAAR DJANGO D’OR GEVESTIGDE WAARDE 2007 UITREIKING DJANGO DʼOR 2008 LIONEL LOUEKE HERBIE HANCOCK “THE RIVER OF POSSIBILITIES TOUR”

Vrijdag 11 juli DJ BORN TO JAZZ MOVEMENT 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

STEFANO DI BATTISTA QUARTET TRIO GRANDE FEAT. MATTHEW BOURNE PAT METHENY TRIO WITH CHRISTIAN MCBRIDE & ANTONIO SANCHEZ

Zaterdag 12 juli DJ CHRISTOPHER 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

AMINA FIGAROVA SEXTET FLAT EARTH SOCIETY FEAT. JIMI TENOR DIANA KRALL

Zondag 13 juli DJ BIG TRAIN & WHITE JAZZ 16.30 – 17.45 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

MELODY GARDOT BERT JORIS QUINTET FEAT. ENRICO PIERANUNZI SAXOPHONE SUMMIT FEAT. JOE LOVANO, DAVE LIEBMAN, RAVI COLTRANE WAYNE SHORTER QUARTET FEAT. BRIAN BLADE, JOHN PATITUCCI, DANILO PEREZ

Donderdag 17 juli DJ BUSCEMI FEAT. SQUADRA BOSSA 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

JONG JAZZTALENT 2008 programma

( van 14u tot 16u )

Gouden Leeuwplein Gent - Toegang gratis

20 juli EDUARDO VEGA QUARTET 21 juli HAMSTER AXIS OF THE ONE CLICK PANTHER 22 juli ELECTRIC QUARTET 23 juli MICHEL VRYDAG 4TET 24 juli TRIO ROSSO 25 juli LABTRIO 26 juli DUKE PLANKTON 27 juli BENDER BANJAX 28 juli BRAZZAVILLE

8

Jazzmozaïek 2/2008

BUSCEMI BIG BAND FEAT. MICHEL BISCEGLIA THE HERBALISER ERYKAH BADU

Vrijdag 18 juli DJ WWW.GENTJAZZ.COM 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

ROBERTO FONSECA OMARA PORTUONDO ORQUESTA BUENA VISTA SOCIAL CLUB®

Zaterdag 19 juli DJ BORN TO JAZZ MOVEMENT 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

BRAZZAVILLE MARCUS MILLER WITH SPECIAL GUEST DJ LOGIC THE NEVILLE BROTHERS

Zondag 20 juli DJ GODEVILLE 16.30 – 17.45 18.30 – 19.45 20.30 – 21.45 22.30

DEZ MONA & GO_TELL GABRIEL RIOS FEAT. JEF NEVE & KOBE PROEMANS COCOROSIE SOIL & “PIMP” SESSIONS

B

ert Joris blijft peter van het festival en nodigt Enrico Pieranunzi uit. Kleppers van formaat als Herbie Hancock, Pat Metheny, Wayne Shorter en Diana Krall maken het feest compleet. En Toots? Die is overal, maar niet in Gent, maar wie weet komt hij misschien toch Herbie even groeten.

Gitaren troef!

Het Gent Jazz Festival engageert zich samen met Dinant Jazz Nights om de Django d’Or prijzen nieuw leven in te blazen. Deze Belgische jazzawards, die nu een bedrag van 10.000 euro inhouden, willen telkens een gevestigde waarde, beste jong talent en de ‘muze’ van de Bap-Sabam’ of jazzpersoonlijkheid van het jaar onderscheiden. Voor het eerst worden de Django d’Or prijzen op het festival uitgereikt.

Dit gebeurt op de openingsdag, 10 juli, net na het optreden van de winnaars van vorig jaar: de 27-jarige pianist Pascal Mohy (jong talent 2007) en gitarist Pierre Van Dormael (gevestigde waarde 2007).

Gitarist Lionel Loueke uit Benin heeft op zijn debuut Karibu (Blue Note Records) ook Wayne Shorter en Herbie Hancock uitgenodigd, dus zal hij na zelf een kort solo-optreden ook mee de avond afsluiten met Herbie Hancock en de ‘River of Possibilities Tour’. Hancock brengt naast Loueke Chris Potter op sax, Dave Holland op bas, Vinnie Colahuta op drums en de vocalisten Amy Keys en Sonya Kitchell mee.

Vrijdag 11 juli mag de Italiaanse saxofonist Stefano Di Battista met zijn internationaal kwartet openen, waarin ook pianist Baptiste Trotignon, waarmee hij in duo optrad op de indooreditie eind februari. Maar in dit kwartet met verder Eric Harland op drums en Fabrizio Bosso op trompet zal Trotignon het Hammond orgel bespelen, zoals te horen is op de jongste cd Trouble Shootin’. Di Battista is altijd in voor een grapje en heeft die aanstekelijke rechttoe rechtaan energie die vonken slaat.

De organisatoren hebben bewust gekozen om Belgisch talent tussen de andere acts door te programmeren. Op die manier staat Trio Grande feat. Matthew Bourne vrijdag op het podi-

Een nieuwe naam, een nieuw elan!

De naam wijzigt (voorheen Blue Note Records Festival), maar de formule (jazz! en jazz?), de locatie (Bijloke Gent) en de timing, net voor de Gentse feesten, blijven. Voor de stad betekent het een internationale uitstraling; voor de organisator, Bertrand Flamang, is de uitgesproken associatie met het beroemde label misschien iets minder, maar daarom niet minder belangrijk.

Pat Metheny

(foto: © Jos Knaepen)

Bernard Lefèvre

Gent Jazz Festival

Je houdt blijkbaar van spelen in trio, nu met Christian McBride en Antonio Sanchez. Wat is er anders aan dit trio en wat spreekt je het meest aan in hun spel?

Dit trio staat misschien wel het dichtst bij het eerste trio dat ik had met Jaco Pastorius en Bob Moses in 1976. Zoals toen hebben we een concept ontwikkeld rond de benadering van de muziek op basis van mijn composities, mijn manier van spelen en de aanbevelingen die ik de muzikanten meegaf.

Bij andere trio’s was die benadering anders: met Charlie Haden en Billy Higgins was het vooral gebaseerd op de muziek van Ornette Coleman en bij het trio met Dave Holland en Roy Haynes was de ritmiek van Haynes de basis. Nu gaan we echt uit van mijn eigen muzikaal concept zoals dat bij mijn eerste trio het geval was.

Op je nieuw album Day Trip staan alleen originele composities. Maar Pat Metheny soms zijn het oudere stukken die herwerkt zijn, hoe breng je evenPat Metheny over zijn nieuwe trio: wicht hierin?

“Dit trio staat misschien wel het dichtst Of het nu live of op een album is, albij het eerste trio dat ik had met Jaco tijd tracht ik een programma te brengen dat interessant en evenwichtig Pastorius en Bob Moses in 1976.” is. Bij dit album wilde ik composities opnemen die we nog niet live hadden gebracht. We hadden slechts 48 langer fris klinken en direct aanspreken. Het eerste uren om dit studio-album te realisealbum dat ik beluisterde toen ik besloot jazzmuziren. Dat heeft me aangezet om nieuwe stukken te kant te worden was Four and More van Miles Davis. schrijven en andere oudere composities opnieuw Een album van begin de jaren 60, een van de eerste te bewerken. Het evenwicht was in feite zo goed waar Herbie Hancock met Miles speelde en de toen als geregeld maar dan vanuit een heel andere opslechts 17-jarige Tony Williams. Dat album heb ik tiek, namelijk de tijdsdruk zodat ik me daar niet te zonder overdrijven meer dan 1000 keer beluisterd. veel heb in verdiept.

Ik heb niet zo veel gelegenheid tot platen beluisteren, maar telkens als ik dat album herbeluister, Wat bijzonder is: hoe vaak ik jouw albums beluisdan ontdek ik er wat anders in. Natuurlijk bestaat ter, ze klinken altijd opnieuw fris. Hoe komt dat? dat ook met andere soorten muziek maar het is Wat je daar beschrijft, gaat helemaal op voor jazz. toch eigen aan muziek van artiesten die er een Als muziekliefhebber herken ik bepaalde dingen die zeer persoonlijke visie op muziek op na houden. je in alle goede jazzplaten terugvindt. Vooral die deMaar uiteindelijk lijkt me dat eerder in jazz dan in tails die maken dat je hetzelfde album op verschilandere muziek terug te vinden. lende manieren ervaart telkens je luistert. Dat ligt volgens mij aan de densiteit van de informatie die in Patrick Bivort de beste jazzalbums zit verwerkt. Dat maakt dat die

Jazzmozaïek 2/2008

9

Jong Jazztalent Gent 2008 Als enige nevenpodium organiseert het Gent Jazz Festival, in opdracht van Duvel-Moortgat en in samenwerking met de JazzLab Series, de 8e editie van de muziekwedstrijd Jong Jazztalent Gent. Van 20 t/m 28 juli treedt per dag van 14u tot 16u één geselecteerde groep op in het Duvel-Droomschip, op het Gouden Leeuwplein, in het hart van de Gentse feesten. Zo bereiken de muzikanten een veel breder publiek dan normaal mogelijk is.

Met Jong Jazztalent Gent wil Gent Jazz Festival een aantal beginnende muzikanten de kans geven om zich in de kijker te werken. Dit initiatief van brouwerij Duvel-Moortgat is dit jaar opnieuw een volwaardig nevenproject van Gent Jazz Festival, dat ook wordt meegenomen in de volledige communicatiecampagne.

De laatste dag, maandag 28 juli, treedt de laureaat van vorig jaar (Brazzaville) op, waarna de laureaat van dit jaar bekend wordt gemaakt. Deze laureaat wordt gekozen door een jury die bestaat uit professionele jazzkenners, met onder andere Mik Torfs (JazzLab Series), Giovanni Barcella (jazzdrummer) en Frederik Goossens (Klara), Bruno Bollaert (Gent Blogt) en Simon Korteweg. De winnaar speelt een concert op Gent Jazz Festival 2009, een concert op Dinant Jazz Nights, een concert op Jazz Maastricht, het slotconcert van Jong Jazztalent Gent 2009 en een JazzLab Serie in het najaar van 2008.

Programma: 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00 14.00 – 16.00

Eduardo Vega Quartet HAMSTER axis of the one click PANTHER Michel Vrydag 4tet Electric Quartet Trio Rosso LABtrio Duke PLankton Bender Banjax Brazzaville

(foto: © Jos Knaepen)

Zondag 20/07 Maandag 21/07 Dinsdag 22/07 Woensdag 23/07 Donderdag 24/07 Vrijdag 25/07 Zaterdag 26/07 Zondag 27/07 Maandag 28/07

um. Deze groep rond het trio Laurent Dehors (kl, s), Michel Massot (tuba,tb,voc) en Michel Debrulle (d) wordt aangevuld met de Britse pianist Matthew Bourne. Ze brachten net het album Un Matin Plein de promesses (W.E.R.F.) uit. Zoals Luc De Baets schreef in zijn recensie (JM 1/2008 p.39) is deze “levendige, vrolijke en gekke muziek best live te degusteren.”

Het trio van Pat Metheny met Christian McBride (b) en Antonio Sanchez (d) belooft een staaltje van virtuoze improvisatie zoals te horen op de jongste cd Day Trip.

Vrouwelijke charme(s) Het eerste weekend onder het teken van de jazz! zijn vrouwelijke charmes troef met op zaterdag 12 juli de pianiste Amina Figarova en de zangeres/pianiste Diana Krall en op zondag de jonge zangeres Melody Gardot.

Amina Figarova, geboren in Baku, Azerbeidjan maar nu residerend in Rotterdam, stelt haar nieuwe album Above The Clouds voor. In haar band Kurt Van Herck (ts), Nico Schepers (t), Bert Platteau (fl), Jeroen Vierdag (b) en Chris

Diana Krall Wie zijn de zangers/zangeressen die je hebben beïnvloed?

Ruth Etting, Carmen Mc Rae, Billie Holiday als zangeressen. Maar het zijn vooral de eerste albums van Nat King Cole, Frank Sinatra et Bing Crosby die me het meest hebben beïnvloed.

Hoe kiest u de standards die je vertolkt?

Het liefst heb ik liedjes alsof ze voor mij geschreven of gecomponeerd zijn.

Blijkbaar gaat mijn interesse vooral naar tragische songs, die schijn ik zeer goed te vertolken.

Je carrière lijkt wel een sprookje?

Dat mijn carrière zo succesvol verliep is vooral dankzij de kansen die ik kreeg om samen te werken met musici waar ik alleen maar kon van dromen: Jeff Hamilton, John Clayton, Christian McBride, Peter Erskine en Russell Malone. Het was telkens een hele uitdaging voor mij met elk van hen te spelen.

Zoals op vorige albums is de Best Of geproduceerd door Tommy Lipuma, wat betekent hij voor jou?

Tommy Lipuma is een vriend die me zeer genegen is. En tegelijk heb ik het geluk met hem te mogen werken. We verstaan elkaar instinctief en respecteren elkaar. Tommy weet het beste in alles boven te halen. Voor alles in de muziek.

Hij luistert naar de muzikanten en de mensen die hem omringen. Hij probeert nieuwe inzichten en is de eerste om aan te moedigen om alles op alles te zetten en dan zo origineel mogelijk uit de hoek te komen.

Diana Krall

Diana Krall “Ik wil meer dan alleen jazz zingen.”

10

Jazzmozaïek 2/2008

Wat vind je van de huidige jazzzangeressen? En de etiketten die ze opgekleefd krijgen?

De jazzzangeressen van vandaag hebben het hard te verduren. Er wordt hen gevraagd jazz te zingen door zich te concentreren op hun manier van zingen, en te scatten. Ze vergeten daarbij soms de melodie of de kracht van sommige teksten.

Als ze luisteren naar Johnny Hartman, Shirley Horn, Ella Fitzgerald, Billie Holiday zullen ze alle elementen van een goede jazzsong opnemen. Maar zelf heb ik geen zin om bestempeld te worden als een jazzzangeres. Ik wil meer dan alleen jazz zingen. Ik wil een artiest zijn. Want als artiest kies je wat je graag doet. Of het nu jazz is of niet.

Patrick Bivort

Het Jazz!-gedeelte wordt op zondag 13 juli afgesloten met een mooie affiche: eerst Melody Gardot, dan een project van Bert Joris met als gast Enrico Pieranunzi, verder Saxophone Summit met Joe Lovano, Dave Liebman en Ravi Coltrane. En tenslotte het Wayne Shorter Quartet dat voor de tweede keer te gast is op het festival.

Saxophone Summit leek met de dood van Michael Brecker in het voorjaar van 2007 te verdwijnen, maar niets is minder waar, Liebman en Lovano haalden er Ravi Coltrane bij en pakken in een nieuw album Seraphic Light de muziek en geest van Coltranes latere werk op.

Het album is opgedragen aan Michael Brecker, bevat een compositie van Randy Brecker Message to Mike, en krijgt nog een persoonlijke toets via Ravi Coltrane omdat zijn moeder Alice Coltrane, de weduwe van John, nog geen 24 uur na Michael Brecker overleed.

All that Jazz?

In het tweede luik valt een exclusief concert op van Buscemi Big Band feat. Michel Bisceglia.

Verder ook een Cuba avond met het Orquesta Buena Vista Social Club, Omara Portuondo en de jonge pianist Roberto Fonseca en wie het funky wil zal Marcus Miller niet willen missen.

Op zondag 20 juli sluit het Gent Jazz Festival af met Gabriel Rios piano & percussion feat. Jef Neve en Kobe Proesmans. Het trio ontstond na spontane muzieksessies in de catacomben van de Brusselse AB. Daar voelden ze dat er magie zat in hun samenspel, want volgens hen ontstaan de beste ideeën zomaar. Dit resulteerde in een tour en in een zeer intrigerend project.

Alle info en tickets: www.gentjazz.be Workshops zie www.muziekmozaiek.be

Enrico Pieranunzi

Bert Joris en Enrico Pieranunzi samen op Gent Jazz Festival Bert Joris is reeds langer maatjes met Pieranunzi. In 1999 verscheen Don’t Forget The Poet (Challenge), die hun samenwerking een officieel karakter gaf. Bert blijft weliswaar met zijn eigen kwartet in the picture, maar heeft als peter van Gent Jazz Festival een exclusief concert voor ons land gepland met Enrico Pieranunzi, gezien de rest van de tournee zich bijna uitsluitend in Italië afspeelt (o.a. Umbria Jazz festival). Het wordt voor jazzliefhebbers een concert om naar uit te kijken, want het vonkt tussen deze twee ‘soulbrothers’, de wederzijdse affiniteit is groot en ook de rest van de groep is Europese top!

Waarom Enrico Pieranunzi?

Bert Joris: Ik heb al occasioneel samengewerkt met Pieranunzi in diverse combinaties, meestal in Italië. In maart 1999 hebben we dan Don’t Forget the Poet opgenomen voor Challenge. En of het nu telepathie was of niet, weet ik niet, maar in de dagen dat ik dacht hem op te bellen, belde Enrico me zelf op met de vraag om nog iets samen te doen. We besloten de bezetting en het repertoire van Don’t Forget The Poet als basis te nemen, aangevuld met enkele van mijn stukken. Muzikaal klikt het heel goed tussen Enrico en mezelf. De ervaren ritmetandem met Hein van de Geyn en Hans van Oosterhout blijft dezelfde net als op de cd, maar saxofonist Rosario Giuliani neemt de plaats in van Stefano d’Anna.

Is dat de aanloop naar een nieuwe opname?

Bert Joris: Dat zit er wel in, we zullen wel zien hoe het allemaal loopt, alleen moet dan nog een en ander uitgeklaard worden i.v.m. individuele contractuele verplichtingen aan platenmaatschappijen.

The Swiss Connection Bert Joris verbleef op het moment van dit gesprek in Bern, waar hij niet alleen sinds vele jaren les geeft aan de jazzafdeling van de Swiss Jazz School, maar ook The Swiss Jazz School Orchestra leidt. Met dit

(foto: © Jos Knaepen)

Diana Krall brak helemaal door in 2001 met het album The Look of Love en begon toen een wereldtournee. Het concert in de Parijse Olympia werd uitgebracht als Diana Krall – Live in Paris en bezorgde haar een tweede Grammy Award. Ze trouwde met Elvis Costello, vorig jaar nog op het festival, en werd moeder van een tweeling (Dexter en Frank) in 2006. Laatst bracht ze dan nog een Best of uit.

(foto: © Jos Knaepen)

‘Buckshot’ Strik (d). ). Haar vorige albums werden alom geprezen en in de V.S. haalde ze zelfs de top in de jazzcharts. Bovendien is dit ‘a working band’, constant op tournee.

Daarna mag Peter Vermeersch met zijn band FES de bizarre uitstapjes in de jazz illustreren en heeft daartoe Jimi Tenor uitgenodigd.

Deze Fin zorgt voor grensoverschrijdende samples en beats van afrobeat naar jazz tot lounge en soul.

Bert Joris

Bert Joris met Enrico Pieranunzi in Gent: “We brengen in Gent het repertoire van Don’t Forget The Poet als basis, aangevuld met enkele van mijn stukken.” orkest en het Orchestergeselschaft Biel werd begin juni Dangerous Liaison – zijn eerste grote symfonisch werk dat uitgegeven werd op de gelijknamige cd met het BJO en de Filharmonie - in het Kongresshaus van Biel (Zwitzerland) nog eens uitgevoerd.

Ook heeft hij in de Romaanse landen nog heel wat optredens af te werken alvorens hij terugkomt naar ons land en dan even later het festivalcircuit vervoegt.

Luc De Baets

Jazzmozaïek 2/2008

11

Georges Tonla Briquet

Brosella Folk & Jazz 2008

Een

Grand Cru festival Het lijkt wel of er een virus de ronde doet in het festivalcircuit. In Gent veranderen ze van naam en bij Jazz Middelheim wordt het roer radicaal omgegooid op organisatorisch vlak. Ook Brosella ontsnapt er niet aan. Daar is er sprake van een gezonde verjongingskuur aan de top.

“De lijn voortzetten met een nieuwe generatie” zoals Henri Vandenberghe het zelf zegt en er met een fijnzinnig lachje aan toevoegt: “En jezelf steeds opnieuw uitvinden.”

W

je daarvan los te maken. Ik neem de uitdaging in elk geval graag aan. Ondertussen werken we met een programmacommissie. Dat heeft voordelen want zo krijg je verschillende meningen. Stel dat ik het helemaal alleen moest doen dan zou de affiche er waarschijnlijk toch wel anders uitzien, veel extremer. Mijn voorkeur ligt bijvoorbeeld meer bij free dan bij swing.

Voor een festival als Brosella is het echter nodig kwaliteit te koppelen aan een breed publiek, zij het wel met de nodige scherpe kantjes. Er worden risico’s genomen maar ze blijven beperkt omdat we met overheidsmiddelen werken en dan kan je het niet maken dat je iets aanbiedt alleen voor een kleine incrowd.”

Bigbandtraditie Maria Schneider

Peter vult aan: “Henri had al een tijdje gezegd dat hij van plan was gas terug te nemen maar ik was waarschijnlijk niet de enige die dacht dat hij Brosella nooit zou kunnen loslaten.

Zelf ken ik ook dat gevoel. Als je iets opstart met hart en ziel is het haast onmogelijk om

Peter licht nog eens de visie toe die bij Brosella gehanteerd wordt. “We streven vooral een evenwicht na. Het is niet omdat bepaalde artiesten niet gekozen werden dat ze niet goed genoeg waren, het is gewoon een kwestie van in het geheel te passen. Zo hebben we sinds een aantal jaren een bigbandtraditie opgebouwd. We willen dat verhaal verder schrijven. Vandaar dat Maria Schneider op de

(foto: © Jos Knaepen)

Het is hun eerste gezamenlijk interview, een première voor Jazzmozaïek. Henri zet met zijn specifieke flair onmiddellijk de toon. “Iemand zei me ooit dat het beter is zelf het initiatief te nemen om opzij te stappen want anders komt er toch een dag dat ze je gewoon aan de kant zetten.

Dat is overal zo. Met Peter heb ik iemand gevonden die op dezelfde golflengte zit.

Hij is nu zo intens bezig als ik dertig jaar geleden. Toen wist ik ook wat er overal gebeurde maar het ergste voor hem is dat er de dag van vandaag een nog veel groter aanbod is. Vorig jaar hebben we de eerste keer samengewerkt, deze keer lag het programma bijna volledig in zijn handen. Ik heb meteen veel nieuwe groepen en artiesten leren kennen. Het is een gezonde evolutie.”

(foto: © Jos Knaepen)

e kunnen nu al spreken van een historische editie. Niet alleen is de affiche een echte grand cru, Henri Vandenberghe, artistiek directeur van de vorige eenendertig edities, draagt tevens de fakkel over aan Peter Van Rompaey (vzw Muziekpublique). We nodigden beiden uit voor een gesprek over deze wissel en vroegen hen het jazzluik (zondag 13 juli) toe te lichten.

Flat Earth Society

12

Jazzmozaïek 2/2008

Programma Brosella Jazz Groentheater •

•

• •

• • • •

Les Doigts de l’Homme: Les doigts dans la prise Maria Schneider Orchestra Grammy award + Best Instrumental Composition: Cerulean Skies Mathilde Renault Trio & Jonas Knutsson Rabih Abou Khalil: traversing cultural barriers Ben Sluijs Quintet: The Unplayables Paul Bley: solo Frank Vaganée & Zapp String Quartet: New Chamber Grooves Flat Earth Society Expo’58 project together with VeeJay from Zumo del Scumos

affiche staat, nota bene met haar eigen orkest.

In diezelfde lijn is er ook FES met een speciaal programma, ‘Expo ‘58’. Dit is een idee van Henri. Het wordt een totaalspektakel met een VJ en expo beelden uit de dvd van het Koninklijk Filmarchief. Ondertussen is ook Flagey geïnteresseerd in dit project en is het een coproductie geworden. Zij brengen het nog eens op 4 oktober. Een andere constante is dat er steeds groepen tussen zitten die zowel op de folkdag als op de jazzdag thuishoren. Dit jaar is dat het geval met Rabih Abou-Khalil die met zijn eigen internationaal kwintet komt: de Italiaanse accordeonist Luciano Biondini, de Franse tubaspeler Michel Godard, percussionist Jarrod Cagwin (USA) en ook nog de Sardische zanger-

(foto: © Jos Knaepen)

Brussel - zondag 13 juli (gratis toegang)

Erik Vermeulen en Ben Sluijs

saxofonist Gavino Murgia. Nog een rode draad is Django Reinhardt doordat De Vrienden van Brosella jaarlijks Djangofolllies organiseren. In dat kader werd Les Doigts De L’Homme uitgenodigd. Zoals je ziet, zijn het al die kleine details die bepalend zijn voor de keuzes. Je hoeft dus zeker geen lange arm te hebben. Het moet wel degelijk iets zijn dat wij de moeite waard vinden en waarin een verrassingselement zit.”

We hebben het nog even over de rest van de affiche. “Toen het voorstel kwam om de nieuwe cd van Ben Sluijs hier te presenteren, heb ik onmiddellijk toegehapt” zegt Peter. “Vooral ook omdat Erik Vermeulen er bij is. Een andere combinatie waar ik eveneens naar uitkijk, is Ma-

thilde Renault met de Noorse saxofonist Jonas Knutsson. Tenslotte hebben we nog Paul Bley solo en Frank Vaganée & Zapp String Quartet.

Dit laatste is ook weer een heuse première.”

Rie rondt nog even af: “We willen een open festival zijn. Zo is er altijd wel een groep waarbij de helft van de mensen opstaat en een pint gaat pakken. De kunst is je traditioneel publiek te behouden en tegelijkertijd jongere fans bij te winnen. Programma’s maken is koorddansen. Je moet goed zorgen dat je in evenwicht blijft.”

Meer info: www.brosella.be

Advertentie

JazzFlits verschijnt twintig keer per jaar • nieuws • platenrecensies • concertverslagen • boekbesprekingen

 OPENLUCHT THEATER TURNHOUTSEBA AN 232 | 2100 DEURNE TICKET@ARENBERGSCHOUWBURG.BE

Jazzmozaïek 2/2008

13

11 Festival '08 de

Peter van het Festival Eric Legnini

Vrijdag18 juli

Brazzaville

Sanseverino Zaterdag 19 juli

Greg Houben & Julie Mossay

Rhoda Scott & Eric Legnini Milton Nascimento & Belmondo + Toots Thielemans Jong Talenten

Zondag 20 juli Pascal Mohy & Quentin LiĂŠgeois

Rhoda Scott & Steve Houben Eric Legnini Big Boogaloo Sextet Toots Thielemans Quartet Jong Talenten

Infos & Reservaties: info@dinantjazznights.org - www.dinantjazznights.org

14

JazzmozaĂŻek 2/2008

0900 00 600

0900 40 850

North Sea Jazz Festival 2008 Mischa Andriessen

Vocale jazz centraal Van vrijdag 11 tot en met 13 juli vindt in Ahoy Rotterdam de 33ste editie van het North Sea Jazz Festival plaats. Dagelijks worden zo’n 23.000 bezoekers verwacht. Alle mogelijke genres komen aan bod op 15 podia die tegelijk over 3 dagen ongeveer 180 acts toelaten. Kiezen is de boodschap.

En op zaterdag zal het Herbie Hancock Quintet aangevuld met de zangeressen Sonya Kitchell en Amy Keys werk brengen van zijn alom geprezen cd The River. Op vrijdag speelt Hancocks kwintet ook, beide dagen vormen Chris Potter en Dave Holland de line-up. Meer krakers: Phil Woods, Wayne Shorter, Ron Carter, Bobby Hutcherson.

De vrijdag brengt meteen vreselijke dilemma’s: Paul Bley solo, David S. Ware, een paar jaar terug nog goed voor een onvergetelijk optreden op North Sea en het kwartet van Charles Lloyd, allemaal tegelijkertijd. Lloyd brengt de fenomenale pianist Jason Moran mee die later op de avond nog in de band van meesterdrummer Nasheet Waits opduikt.

Waits heeft er dan al een set met David S. Ware opzitten. Hij hoeft zich echter niet zo te haasten als David Sánchez die zaterdag met het Kenny Werner kwintet speelt om aansluitend met zijn eigen groep een ander podium te betreden. Naamgenoot Antonio Sanchez drumt bij het Pat Metheny Trio op zaterdag en een dag later met zijn eigen groep.

Daarin onder meer altist Miguel Zenón. Veel topblazers dit jaar.

Naast Lloyd, Shorter, Potter en Woods bijvoorbeeld ook James Carter, John Surman, Bennie Wallace en Branford Marsalis. (foto: © Jos Knaepen)

oals de eerder al bekend gemaakte keuze voor Bobby McFerrin als Artist-in-residence liet verstaan, staat op North Sea dit jaar de vocale jazz centraal.

Liefhebbers van het genre komen ongetwijfeld aan hun trekken met kanonnen als Cassandra Wilson, Diana Krall, Greetje Bijma, Mark Murphy en Cleo Laine. Of anders met jongere talenten als Sidsel Endresen, José James en Esra Dalfidan.

Sheila Jordan verschijnt met het Steve Kuhn Trio.

Roberta Gambarini luistert de negentigste verjaardag van Hank Jones op.

(foto: © Jos Knaepen)

Z

Bobby McFerrin

Veel schaarser vertegenwoordigd in vergelijking met vorig jaar is de Europese jazz, de Engelse uitgezonderd. Sterke representanten uit die scene: Emperical, Led Bib en Acoustic Ladyland.

Herbie Hancock

Belgische jazz staat nauwelijks op het program; Flat Earth Society, maar verder? Naar Nederlandse afvaardiging is het minder zoeken. Mona Lisa Overdrive, Bik Bent Braam, Pierre Courbois, Willem Breuker, Oxymore Quintet en de met de compositieopdracht bedeelde Jeroen van Vliet.

Naast zwaargewichten in de grote zalen zijn er genoeg interessante acts op de kleinere podia zoals het Rudresh Mahantapa Quartet, Mark Helias Open Loose en Oregon. Grote verrassingen op het programma zijn er dit jaar niet, wel een constant hoog niveau. Wie op vrijdag met Emperical begint en twee dagen later afsluit met het kwartet van Branford Marsalis of dat van Anat Cohen is intussen ongetwijfeld al lang vergeten wie hij heeft gemist.

Info: www.northseajazz.com

Ontdek I Beleef I Leer I Lees S n u i s t e r

Speel

en doe het allemaal op

www.muziekmozaiek.be Jazzmozaïek 2/2008

15

Bernard Lefèvre

Eric Legnini legt zuiderse accenten

N

ieuw is ook de samenwerking met het Gent Jazz Festival. Naast een partnership rond de Django d’Or, is de winnaar van Jong Jazztalent Gent 2007, Brazzaville, opener van Dinant Jazz Nights. Vincent Brijs en zijn kompanen zullen de tent opwarmen met hun zweverige funkritmes en zijn de ideale inleiding tot de extravagante Franse zanger/gitarist Sanseverino. Die brengt een soort ‘bohemian jazz’ in

Nu Dinant Jazz Nights in volle vakantieperiode valt, van vrijdag 18 tot en met zondag 20 juli, en als nieuwe locatie zich nestelt in een tent van het prachtige Sint-Norbertpark van de abdij van Leffe, is een uitstap naar de streek van Dinant zeer de moeite waard. Vooral ook omdat de peter van deze 11de editie, pianist Eric Legnini, zuiders getinte accenten legt.

de traditie van Django, Grappelli en Hot Club de France. Hij grijpt gemakkelijk naar drie gitaren, banjo en trombone en steelt de show door zijn energiek optreden. In zijn laatste manouche project werkt hij met een bigband en dus mogen we heel wat gasten verwachten.

Eric Legnini gaat als peter van deze editie zaterdag een duel aan met Rhoda Scott, bege-

leidt ook Milton Nascimento en komt op zondag met het Big Boogaloo Sextet samengesteld uit Julien Loureau (s), Flavio Boltro (t), Stéphane Belmondo (t), Mathias Allamane (b) en Franck Agulhon (d).

Een andere altijd verrassende présence is de 86-jarige Toots Thielemans die op zaterdag gast is bij Milton Nascimento en op zondag

Eric Legnini

(foto: © Jos Knaepen)

Na het succes in 2006 van Miss Soul dat souljazz exploreerde, kwam al snel het logische vervolg: Big Boogalo…

Ik had zin in een hommage aan Les McCann, een souljazz pianist van de jaren zestig. Ik hield die muziek maar ook de muzikanten waarmee ik wou

werken voor ogen: Franck Agulhon (d), Rosario Bonaccorso (b), Mathias Allamane (b) en twee genodigden op enkele stukken: Stéphane Belmondo (t) en Julien Loureau (ts). Ik noemde het album Big Boogaloo omdat ik die muziek enorm bewonder: een geweldige kruising tussen latino en rhythm ’n

blues van eind de jaren zestig. Ik wou die muziek niet gaan heruitvinden of bv. Oyé Como Va spelen. Ik wou de binaire kant van boogaloo mengen met elementen van souljazz, blues, gospel en hedendaagse ritmes. In vergelijking met Miss Soul is het jongste album meer doordrongen van heel verschillende sferen, wat eerder ongewoon is in jazz. Maar al is de inspiratie gebaseerd op hits van die periode, de jazz blijft centraal en we improviseren voortdurend.

Als je bv. Goin’ Out Of My Head van Les McCann met onze versie vergelijkt, dan zul je ze nauwelijks herkennen. We trachten de melodie te handhaven en het lyrisme van de liedjes te behouden maar nemen risico’s in de ritmes en in de harmonieën.

Je hebt ook projecten rond soul en hip hop aangepakt. Heeft deze nieuwe richting in je carrière de artistieke keuze van de twee jongste trio-albums bepaald?

Absoluut. Ik heb afstand genomen van mijn muziek.

De roots van hip hop en soul liggen in de jazz, die zijn onderling verwant. Ik moet eraan toevoegen dat ik een grote fan ben van de zwarte muziek: gospel want mijn moeder zong het, blues, soul en dan pianisten zoals Ray Bryant, Phineas Newborn. Maar ik hou ook van de muziek van Charlie Parker en Cannonball Adderley. Die hebben stukken gecomponeerd die ik zo goed ken, dat ik ze kan zingen.

Voor mij is de melodie zowel in de jazz als in hip hop belangrijk. Dat is voor mij het aspect dat alle genres overstijgt. Nu luister ik veel naar jazzalbums maar ook pop, Frans chanson, soul en dat neemt mijn interesse in jazz niet weg. Ik luister eenvoudigweg naar meer stijlen en andere soorten muziek en elementen ervan verwerk ik in mijn composities.

Eric Legnini

16

Jazzmozaïek 2/2008

Patrick Bivort

(foto: © Jos Knaepen)

Nieuwe lichting

Belmondo/Nascimento

De jonge generatie jazzmuzikanten is ook sterk vertegenwoordigd met op kop Pascal Mohy die met Quentin Liégeois in duo optreedt en ook in de groep van Greg Houben de zangeres Julie Mossay begeleidt. Die groep, waarin verder Sal La Rocca (b), Mathieu Vandenabeele (kl, perc), Lionel Beuvens (d) en Stephan Pougin (d, perc) brengt een nieuw project Après un rêve waarin jazz, wereld en klassieke muziek zijn verweven en zijn inspiratie vond in l’Hymne au Soleil van de Belmondo broers. Steve Houben zal als gast optreden.

Die gaat ook in duo met Rhoda Scott zondagnamiddag in de kerk van de abdij spelen. Het zal de eerste keer zijn dat Rhoda Scott de ‘grandes orgues’ bespeelt.

Waarom een album met Milton Nascimento?

Stéphane Belmondo: Nascimento en de Braziliaanse muziek fascineren me. Die muziek heeft alles: invloeden van klassieke muziek, jazz, Afrikaanse ritmes. Milton heeft me vooral beinvloed door zijn composities, zelfs al componeer ik zelf weinig en laat ik dat over aan mijn muzikanten. Het was al jaren geleden dat Milton nog albums uitbracht, hij wou graag muziek opnemen met Europese musici.

Mijn broer en ik hebben hem dan cd’s gestuurd van opnames op ons label: L’Hymne au Soleil, Wonderland, de hommage aan Stevie Wonder, Influences met Yusef Lateef en Pan Harmonie van Dré Pallemaerts. Drie weken later stuurde Milton een mail dat hij deze cd’s aandachtig beluisterd had en beslist met ons wou samenwerken. Daarna hebben we met hem bepaald welke composities we samen zouden spelen en in aanmerking kwamen om in een jazzarrangement en met een strijkorkest terug op te nemen. Tot onze verbazing had hij heel snel een keuze gemaakt. Voor mij was de selectie veel lastiger omdat hij zoveel prachtige stukken gezongen en gecomponeerd heeft. Tenslotte hebben we 12 songs overgehouden. Mijn broer Lionel heeft een jaar aan de arrangementen gewerkt en dat heeft dan geleid tot dit nieuwe album. Eric Legnini speelt piano en ik geloof dat hij nog nooit zo’n gelegenheid kreeg om te bewijzen hoe prachtig hij weet te soleren. Zolang ik al met hem speel, op dit album overtreft hij zichzelf.

Toots Thielemans

met zijn kwartet - Karel Boehlee (p), Hans Van Oosterhout (d), Clemens van der Feen (b) - het publiek warm maakt voor de nationale feestdag en daarmee ook het festival afsluit.

Nieuw tenslotte is een nevenpodium in het park waar Waalse beginnende jazzmuzikanten uit de conservatoria en jazzacademieën mogen optreden.

Voor alle verdere info: www.dinantjazznights.org

Braziliaanse sfeer Programma Dinant Jazz Nights 2008: Zie pagina 14.

Patrick Bivort

(foto: © Jos Knaepen)

(foto: © Jos Knaepen)

Op zaterdag is het hoogtepunt van de avond de Braziliaanse zanger-componist Milton Nascimento. Hij is een legende van de Musica Popular Brasileira. Hij zal op Dinant Jazz Nights schitterend begeleid worden door Eric Legnini (p), Lionel Belmondo (s), Stéphane Belmondo (t), Thomas Bramerie (b) en André Ceccarelli (d).

Nascimento werd internationaal bekend door de samenwerking met Wayne Shorter op het album Native Dancer (1974), en daarna met Paul Simon, James Taylor en Pat Metheny.

In 1998 won hij een Grammy in de categorie Best World Music Album voor Nascimento, en werd ook genomineerd in 1991 en 1995. In april van dit jaar hebben de Belmondo broers met Nascimento een nieuwe Pascal Mohy cd uitgebracht.

Quentin Liégeois

Jazzmozaïek 2/2008

17

Naast Dinant Jazz Nights (zie ook in deze uitgave) kent Wallonië naar jaarlijkse gewoonte twee andere gezellige en hoewel misschien iets bescheidener toch boeiende festivals: Gouvy Jazz en Blues op 1, 2 en 3 augustus in Sterpigny en Gaume Jazz Festival op 8, 9 en 10 augustus in Rossignol (Tintigny).

Gouvy Jazz

Gaume Jazz

G

Daarnaast vinden in de club nog concerten plaats met Collapse en Comptoir du Désir.

Op 1 augustus om 19u start in de festivaltent Renaud Patigny & the Blue Devils featuring Alexia Waku. Naast Waku (zang) en Patigny (p) bestaat de groep uit: Hinderik Leeuwe (t), Jean-Pierre Mouton (s) René Stock (cb), Bob Dartsch (d) en Christophe Astolfi (g).

Op 2 augustus wordt in de festivaltent gestart vanaf 17u met de Rolling Dominos (Hommage aan Fats Domino), gevolgd door het Steve Grossman Quartet met Steve Grossman (ts, ss), Hein van de Geyn (cb), Bert van den Brink (p) en John Engels (d).

Steve Grossman (NYC °1951) verving in 1969 Wayne Shorter in de jazz-fusion band van Miles Davis en speelde sopraansax op Miles’ A Tribute to Jack Johnson. Begin de jaren 70 was hij lid van de Elvin Jones band en in 1975 maakte hij deel uit van Gene Perla’s Stone Alliance met percussionist Don Alias. Daarna vormde hij zijn eigen groepen en ook het Steve Grossman trio.

ouvy programmeert de eerste twee dagen jazz en de laatste dag is voorbehouden aan de blues. Het gratis kampeerterrein, de ongedwongen sfeer en de pretentieloze jazzconcerten zijn te vinden in het beboste park van de Madelonne Boerderij.

(foto: © Jos Knaepen)

Later op de avond zijn de hoofdacts: het Philip Catherine Trio waarin Alexandre Cavalière (v) en Quentin Liègeois (g) en het Biréli Lagrène Gipsy Project (hommage à Django). Naast Lagrène bestaat de band uit Hono Winterstein (g), Diego Imbert (cb) en Franck Wolf (s).

Daarna volgt in de tent het Ann Hampton Callaway Quartet. De Amerikaanse zangeres Ann Hampton Callaway is vooral bekend als componiste van de tune van de tv-serie The Nanny en als actrice in de Broadway musical Swing! waarvoor ze een Theater World Award won. Ze bracht naast een tribuut-cd To Ella With Love verschillende cd’s uit met interpretaties van songs van Cole Porter, Carole King, Barbara Carroll, enz.

Het Tchavolo Schmitt Quartet mag afronden met de typische swing manouche.

In de club herdenkt een speciale formatie 4 for Chet het overlijden van Chet Baker twintig jaar geleden (13 mei 1988). Deze groep wordt gevormd door Greg Houben (t, voc), Quentin Liégeois (g), Bart De Nolf (cb) en Micheline Pelzer (d).

Verder treden in de club het Toine Thys Quartet op met Toine Thys (s), Nicolas Kummert (s), Nicolas Thys (cb) en Karl Jannuska (d) en het Stephane Mercier Quartet.

Docenten zijn: Pierre Malempré, Frédéric Malempré, Quentin Liégeois, Michel Mainil, Stephan Pougin, André Klenes, Eve Beuvens, Alexandre Tripodi, Anu Junnonen, Christophe Collignon.

18

Jazzmozaïek 2/2008

Info:

Jazzstage

Van 3 tot 9 augustus vindt in Virton een jazzstage plaats voor amateurmuzikanten (vanaf 12 jaar).

www.gaume-jazz.be

Biréli Lagrène

Voor alle details en info zie http://users.skynet.be/sb110035/festival.html

H

et Gaume Jazz festival start op vrijdag 8 augustus – of 8-8-08, dus gelijk met de Olympische Spelen in Peking! – en biedt 24 concerten op 5 podia aan.

Het festival richt zich heel sterk op de Belgische jazzscene met Pascal Mohy (nieuw trio), het kwintet The Wrong Object, Steve Louvat, de pianist Jean-Philippe Collard-Neven, de violiste Cécile Broché die een duo vormt met Etienne Bouyer, de Finse hier verblijvende zangeres aNoo, Klezmic Zirkus, enz.

Ook nieuwe creaties staan hoog in het vaandel van het festival. De pianist Jean-Philippe Collard-Neven komt voor het eerst buiten met een kwintet, Steve Louvat gaat een samenwerking aan met de gitarist Jean-Pierre Jozéfinn’ (uit Réunion) en Octurn brengt ‘7 eyes’ met als gastzangeres Lynn Cassiers. Va Piano is een project van piano (Pirly Zurstrassen) en dans.

(foto: © Jos Knaepen)

Bernard Lefèvre

Zomerjazz in Wallonië

Lynn Cassiers

En wie verder nog avontuurlijke of grensverleggende jazz wil beleven komt uit bij Aka Moon en Eric Truffaz die de pianist Malcolm Braff en de Zwitserse zangeres Sophie Hunger (23 jaar) uitnodigt.

Andere buitenlandse gasten om naar uit te kijken zijn het jonge trio In The Country (Noorwegen) en de Britse band Acoustic Ladyland, die in 2005 de BBC Jazz Award won, en waarvan enkele leden ook bij Polar Bear spelen. Verder de Zwitserse pianist Colin Vallon, die les volgde bij Bert Joris in Bern, en met zijn trio komt. Vallon maakt overigens ook deel uit van het Elina Duni 4tet dat ook van de partij is. En tenslotte nog de Frans-Japanse pianiste Emiko Minakushi die in Parijs is geland en in 2005 haar debuut-cd Kokolo (2005) uitbracht.

Voor een overzicht van het programma: www.gaume-jazz.be

29ème Festival de Jazz & Blues

Gouvy

- Formule chapiteau/club - camping gratuit et petite restauration.

- Logements à l’hôtel ou chez le particulier : 00/32 (0) 80.51.77.69

à la Ferme Madelonne 1, 2 & 3 août 2008 Vendredi 1 août dès 19 h. (JAZZ) Samedi 2 août dès 17 h. (JAZZ)

Dimanche 3 août dès 16 h. (BLUES)

Sous chapiteau

Sous chapiteau

Sous chapiteau

• Renaud Patigny & the Blue Devils featuring Alexia WAKU (B/RDC)

• Les Rolling Dominos (Fr) (hommage à Fats Domino)

• Benoît blue boy & les Tortilleurs (Fr)

• Philip Catherine trio (B)

• Steve Grossman Quartette (Usa/NL)

P. Catherine(guit) / A. Cavalière (v) / Q.Liégeois (guit)

S. Grossman (ts) / H.vd Geyn (db) / B.vd Brink (p) / J.Engels (dr)

• Bireli Lagrène Gipsy Project (Fr)

B.Lagrène (guit)/ H. Winterstein(guit) / D.Imbert (cb)/ Fr.Wolf (sax)

A. H Callaway (chant) / Hervé Sellin (p) / Darryl Hall (db) / Douglas Sides (dr) Tchavolo Schmitt (guit) / Samy Daussat (guit) / Claude Dupont (db) / Costel Nitescu (v)

• Collapse (B)

C.Favresse (as)/ A.Deval(dr) / L.van Pee(cb) / JP Estiévenart (tpte)

• Comptoir du Désir (B) Gadjo swing

BBB (harp) / St. Noubar (guit) / Th. Chopin (b) / F. Millerioux (dr)

• Joanne Shaw Taylor (UK)

J.S. Taylor (guit-chant) / A. Taylor(b) / T.Wilson (dr)

• Blues Caravan (Usa)

Candye Kane (chant) / Deborah Coleman (guit) / Dani Wilde (guit) + section rythmique à confirmer

• Albie Donnelly’s Supercharge (UK/D) • Ann Hampton Callaway quartette (Usa) A. Donnely (as-ts) / R.Herrington (guitchant) / • Tchavolo Schmitt swing manouche (Fr)

Dans le club

G. Roos(chant)/ J. Ruyters(ts) / K.Goddaer(guit)/ J. Gravez(guit) / P.Lenaerts(cb) / B.Forceville (perc)

D. MARTY (chant/ts) / J. CIRILLO (dr) / E. HENRY (p) / M. MARTY (chant-as) / B. BROCHET (ts-sopr) / B. RUAULT (b.s) / D.QUERON (sousaphone)

Dans le club

• Les Liberados (B)

Dans le club

• 4 for Chet (B) (Hommage à Chet Baker) G. Houben (trpte/chant) / Q. Liégeois (guit) / B. de Nolf (db) / M.Pelzer (dr)

• Stephane Mercier quartette (B)

S.Mercier (s) / Charles Loos (p) / Bas Cooymans(db) / Marek Paterman (dr)

• Toine THYS - Chloé Cailleton international 5t (FR-B)

B.Jwieching (bs&ts) / W.Diekman (b) / S.Kuehn (p) / H. Fischoetter (dr) / M.Rafalczyk (tromb-harp-chant)

T. Thys (s & clar) / Chloé Cailleton (chant) / Armel Dupas (p) / J. Eche-Puig (db) / A.Paceo (dr)

Tremplin- formation locale en lever de rideau John (guit-chant) / Maxime (guit-chant) / Martin (basse) / Mathieu (dr)

• Chris watson trio (B) Ch.Watson (chant-p) / G.Ricevuto (cb) / R.Wilhelmi (dr)

• Stinky Lou & the Goon Mat (B)

M.Dalle (chant-guit) / L.Goossens (washtub) / F.Benardo (harp)

• Jimson Weed (B)

Patrick Louis (guit, chant) / Guy Barnich (harp, percu) / Jean Bodart (cb) / « Dadou » Dierick (dr)

Workshop @ zomerfestivals Net als tijdens de vorige festivaledities organiseert Muziekmozaïek samen met Gent Jazz & Jazz Middelheim, het conservatorium van Antwerpen & Jazz Studio, een reeks van workshops & masterclasses. Binnen- en buitenlandse topartiesten tonen muzikanten, zowel amateurs als studenten, wat hen drijft, wie of wat hen inspireert, hoe ze oefenen en spelen, wat muziek en jazz voor hen betekent en nog veel meer inspiring stuff.

Mis deze kans niet en schrijf je in (en start al maar met je opwarmingsoefeningen).

Workshops @ Gent Jazz 12/07: Teun Verbruggen (drums) 13/07: Hein van de Geyn

(contrabas)

Amina Figarova (piano)

Kurt Van Herck (sax) Workshops @ Jazz Middelheim 16/08: Kenny Werner (piano)

foto’s: © Jos Knaepen

Alexia Waku (Chant) / H. Leeuwe (Tpte) / J- Pi Mouton (Saxos) /René Stock (db) / B. Dartsch (dr) / Ch Astolfi (Guit) / R. Patigny (p)

vendredi: 33 € samedi: 30 € vendredi & samedi: 60 € dimanche: 20 € 3 jours: 75 €

www.gouvy.eu/jazz&blues

de

Gouvy is Groovy !!!

Teun Verbruggen

Kurt Van Herck

Kenny Werner

Amina Figarova

Praktische informatie & updates vincent.de.laat@muzmoz.be www.gentjazz.com 02 532 38 90 www.jazzmiddelheim.be www.muziekmozaiek.be

Hein van de Geyn

Jazzmozaïek 2/2008

19

PRESENTEREN

TOOTS THIELEMANS / PHAROAH SANDERS / JOSÉ JAMES WYNTON MARSALIS / CHARLES LLOYD QUARTET PARK DEN BRANDT / ANTWERPEN

14-17 AUG 2008

JAZZMIDDELHEIM.BE

20

Jazzmozaïek 2/2008

Jazz Middelheim 2008

D

e visie van Bertrand Flamang, nu verantwoordelijk voor de programmatie van het festival, is duidelijk: “met respect voor het verleden kijken naar de toekomst”. De rode draad is zeker een perfecte balans tussen artiesten/ groepen van eigen bodem en internationale acts. Ook de eenheid in de aan elkaar gekoppelde acts moet het publiek in zijn keuze houvast bieden. Zo is er een alternatieve, grensverleggende dag met te ontdekken artiesten als José James en Jef Neve’s uitstap met Groove Thing en als speciale gast de Australische gitarist James Muller. Een buitenbeentje vormt ook

Antwerpen krijgt een vernieuwde uitgave van Jazz Middelheim. Een echt drinkglas, mosselen met frites, de wei en tent van park Den Brandt, jazz for kids, een portie pure jazz, maar ook muziek die de grenzen van het genre verkent, het zijn de ingrediënten van het nu jaarlijks weerkerende Jazz Middelheim. Extra financiële steun van de stad Antwerpen, enkele nieuwe sponsors en de crossmediale samenwerking met Klara moeten het succes bezegelen.

de Nederlandse hippe formatie Cool Collective Big Band rond saxofonist Benjamin Herman die een combinatie brengen van funky jazzmuziek en groovy latin.

Vocale verrassingen Opvallend voor deze editie is de sterke vocale inbreng met de al eerder genoemde debuterende zanger José James, ‘onze’ topzanger David Linx (Changing Faces met BJO), de alom geprezen jonge zangeres Elisabeth Kontomanou, en de aan een comeback begonnen Andy Bey.

In februari 2007 nam het Brussels Jazz Orchestra samen met David Linx Changing Faces op. Er werd samengewerkt met elf (!) internationale toparrangeurs die ieder hun eigen kleur aan dit project toevoegden. Dit album (O+/Harmonia Mundi) werd in Jazzmozaïek als top-cd bekroond. Het is een gebalanceerde afwisseling van werk van David Linx, nieuwe en bestaande composities, van swing en groove, speciaal gearrangeerd voor het BJO. Op Jazz Middelheim mogen we ons aan een magistrale uitvoering verwachten.

Over David Linx: Op Jazz Middelheim mogen we ons aan een magistrale uitvoering

(foto: © Jos Knaepen)

Bernard Lefèvre

Anders, Attractief, Amusant en Ambitieus!

David Linx

verwachten.

Elisabeth Kontomanou, geboren in Frankrijk uit een Griekse moeder en Guineese vader, heeft een stem die al het goede van soul, blues en jazz combineert. Ze kan heerlijk swingen, krachtig en subtiel zijn, alsook het gevoel oproepen dat ze elk woord essentieel vindt.

In 1993 leidde een eerste album op het EMP-label tot een tournee door Frankrijk, Noord Afrika en enkele Oosterse landen. Twee jaar later zoekt ze nieuwe horizonten. Ditmaal trekt ze naar de Verenigde Staten. Haar afkomst en de manier waarop ze met wordless omgaat, in de traditie van Milton Nascimento en Flora Purim, trekken meteen de aandacht van Amerikaanse muzikanten. Zowel in 2001 als in 2003 vroeg gitarist Mike Stern haar om mee te werken aan de opnames van zijn albums Voices en These Times.

Ondertussen werd ze genomineerd voor een Django d’Or voor haar eigen album Embrace.

Op haar meest recente plaat Back To My Groove (Nocturne/Giant Steps) culmineert ze al haar kunnen in een samenspel van zang, compositie en ritme, gebald in elf parels van songs.

Ze wordt begeleid door Pelle Karlstrom (p), Yves Brouqui (g), Thomas Bramerie (b) en Donald Kontomanou (d).

De 68-jarige zanger en pianist Andy Bey beleeft de jongste jaren een wonderbaarlijke comeback. Vorig jaar verscheen Ain’t Necessarily So

Jazzmozaïek 2/2008

21

(foto: © Jos Knaepen)

kan er mistige diepten, maar ook adembenemende hoogten mee bereiken. Op Middelheim wordt hij bijgestaan door Peter Washington (b) en Kenny Washington (d).

Nationale trots Doordat ze nu meer in het buitenland dan bij ons actief zijn, is het altijd uitkijken naar Dré Pallemaerts en Robin Verheyen.

Beiden hebben een internationale groep van formaat. En bovendien maakt Dré Pallemaerts deel uit van Verheyen’s Internationaal Quartet.

De 25-jarige Robin Verheyen woont nu in New York. Zopas bracht hij een nieuw album Painting Space (W.E.R.F.) uit (zie cd-rubriek) met zijn internationaal kwartet. Hij heeft sterke partners in drummer Dré Pallemaerts, bassist Remi Vignolo en pianist Bill Carrothers, drie sensitieve en door de wol geverfde musici.

En natuurlijk ontbreekt de peter van het festival, Toots Thielemans, niet op het appél, dit keer met het kwartet van zijn beste makker Kenny Werner (p) waarin Johannes Weidenmueller (b), Antonio Sanchez (d) en David Sanchez (sax).

Zwaargewichten Jazz Middelheim heeft zich altijd al sterk gemaakt om Amerikaanse zwaargewichten in de jazz uit te nodigen, denk maar aan Ornette Coleman vorig jaar, dit keer staan Pharaoh Sanders, Charles Lloyd, het trio Muhal Richard Abrams, George Lewis, Roscoe Mitchell en last but not least Wynton Marsalis op het podium.

The Creator Has a Master Plan is het recentste album van Pharaoh Sanders en dateert van 2003. Het is een avant-garde plaat met uitgebreide instrumentale secties die immens populair werd, zoals blijkt uit nieuwe versies in acid jazz en hiphop. Het album gaat over vrede, optimisme en het geluk dat muziek teweegbrengt. Meteen ook een verwijzing naar de beginperiode van Pharoah’s carrière in de

(foto: © Jos Knaepen)

De 44-jarige Pallemaerts doceert aan de jazzafdeling van het Conservatoire National Supérieure de Paris en duikt zo op aan de zijde van de BelmondoDré Pallemaerts broers, zit in het trio van de in Parijs erg geliefde Amerikaanse Dré Pallemaerts’ cd Pan Harmonie werd pianist Bill Carrothers en speelt lovend onthaald in de Franse kranten en met spraakmakende Franse jazzbladen, kreeg vier sterren in Jazzmozaïek musici als de pianist Baptiste en won de Klara Muziekprijs 2007.

Trotignon en de saxofonist David El-Malek.

Dré Pallemaerts is te horen op (12th Street, 2007), met songs live opgenomen wel honderd cd’s, maar wachtte tot 2007 om tijdens zijn eerste grote comebackoptreden in zijn eerste cd als bandleider, Pan Harmonie (op de New Yorkse club Birdland in 1997. Bey kreeg het label B-Flat van de Belmondo broers) uit te toen net weer meer aandacht na het succes van brengen. Die cd werd lovend onthaald in de zijn prachtige album Ballads, Blues & Bey. Bij Franse kranten en de Franse jazzbladen, kreeg Bey val je vooral voor zijn fluwelen stem. Hij vier sterren in Jazzmozaïek en won de Klara

Muziekprijs 2007. Pan Harmonie bestaat naast Pallemaerts (d) uit: Bill Carrothers (p), Stéphane Belmondo (t), Mark Turner (ts) en Jozef Dumoulin (elec.p).

Charles Lloyd

22

Jazzmozaïek 2/2008

(foto: © Jos Knaepen)

1-programma’s volgen het nieuws van Jazz Middelheim op de voet.

Het vernieuwde Jazz Middelheim-platform wordt ook een dynamische en actieve site. Al van bij de start geeft jazzmiddelheim.be ruime informatie over de concerten en de artiesten van het komende festival met een artiestenportfolio, links naar discografieën en recensies, community-pagina’s op bestaande online diensten als MySpace, YouTube...

Alle concerten van Jazz Middelheim zijn ook rechtstreeks live en integraal te beluisteren via Jazz Middelheim Radio, een extra radiokanaal op de VRT-radiospeler. De concerten zijn daar de volledige festivalperiode on demand ter beschikking, in audio, maar exclusief ook in video.

En op de festivalweide zelf krijgt een ander Klara-initiatief, Klara for Kids een concrete jazzinvulling. Elke dag staat er tussen het eerste en het tweede concert van de dag een optreden gepland op het cateringplein van Park Den Brandt. Dit jaar wordt met Han Bennink, Eric Thielemans, Chris Joris en Giovanni Barcella vooral op ritme en percussie gemikt.

Wynton Marsalis

Jazz Middelheim heeft zich altijd al sterk gemaakt om Amerikaanse zwaargewichten in de jazz uit te nodigen.

De digitale kijker zal via Canvas+, het aanbod achter de rode knop, live het concert van Toots Thielemans kunnen volgen. En ook de andere VRT-netten blijven Jazz Middelheim redactioneel opvolgen.

Dit keer staan o.a. Charles Lloyd en Wynton Marsalis op het podium.

jaren zestig. In zijn kwartet spelen William Henderson (p), Joe Farnsworth (d) en Nat Reeves (b) Charles Lloyd komt met zijn nieuw kwartet: Jason Moran (p), Eric Harland (d) en Reuben Rogers (b), waarmee hij de jongste pracht-cd Rabo de Nube (ECM) opnam. (zie cd-rubriek).

Muhal Richard Abrams (p), George Lewis (tb) en Roscoe Mitchell (ss, as) komen uit de creatieve jazzscene van Chicago (AACM). Mitchell richtte The Art Ensemble of Chicago op.

Voor de muziek van deze drie uitzonderlijk creatieve geesten bestaat er geen éénduidige definitie. Wél zijn de woorden ‘openheid’ en ‘vertrouwen’ basiselementen voor het creatieve proces dat achter hun muziek schuilt.

matie door Lies Steppe, Bart Vanhoudt en Marc Van den Hoof.

Op Radio 1 blikt Exit vooruit naar de vier festivaldagen, en geeft ruime concertfragmenten tijdens en na het festival. Ook de andere Radio

Voor info en tickets: www.jazzmiddelheim.be www.teleticketservice.com www.fnac.be

Jazz Middelheim 2008 Donderdag 14/08

17.00 – 18.15

Charles Lloyd Quartet feat. Jason Moran, Reuben Rogers, Eric Harland

19.00 – 20.15

Dré Pallemaerts Quintet Pan Harmonie

21.00

Pharoah Sanders Quartet

Vrijdag 15/08

15.00 – 16.15

Elisabeth Kontomanou

17.00 – 18.15

New Cool Collective Big Band

19.00 – 20.15

Changing Faces David Linx en Brussels Jazz Orchestra

De 46-jarige Wynton Marsalis mag met zijn septet Middelheim afsluiten: Marcus Roberts (p), Reginald Veal (b), Herlin Riley (d), Wess Anderson (as), Wycliffe Gordon (tb) en Victor Goines (sax, kl).

Multimediaal Tijdens de vier dagen zendt Klara vanaf 17 uur tot middernacht uit vanuit Park Den Brandt. De concerten zijn rechtstreeks te beluisteren, met inleidende gesprekken en achtergrondinfor-

21.00

Toots Thielemans & Kenny Werner Quartet

Zaterdag 16/08

17.00 – 18.15

José James

19.00 – 20.15

Jef Neve presents Groove Thing feat. James Muller

21.00

TBC

Zondag 17/08

15.00 – 16.15

Andy Bey Trio

17.00 – 18.15

Robin Verheyen International Quartet

19.00 – 20.15

Trio Muhal Richard Abrams, George Lewis,

21.00

Roscoe Mitchell Wynton Marsalis

Jazzmozaïek 2/2008

23

Feesteditie Jazz in’t Park Bernard Lefèvre

Zuidpark Gent

J

azz in ’t Park is ontstaan in de schoot van de Stad Gent, onder impuls van programmator-organisator Jan Schiettekatte. Hij is tevens directeur Dienst Feestelijkheden en Evenementenbeleid en coördinator van het Ghent Film Office. Met het festival wil hij een forum bieden voor de brede, moderne mainstream jazz, geworteld in bebop en postbop, alsook de doorgroeimogelijkheden voor jonge Belgische jazzmusici optimaliseren. Opvallend veel muzikanten uit Gent of met Gent als uitvalsbasis.

Gentse Jazzscene verenigd!

Al in zijn 15de jaar en nog altijd gratis biedt Jazz in’t Park tijdens de laatste twee weekends van augustus een podium temidden de bomen in het Zuidpark. Telkens is er een middag- en twee avondconcerten. Wie dan nog wil doorzakken krijgt er ‘Jazz on Film’ bovenop. Nieuw is de samenwerking met Gent Jazz Festival om de feestelijke editie al in te luiden met 5 gratis concertavonden in juli.

Jazz in ’t Park meets Gent Jazz Festival Na Gent Jazz Festival en Jazz Middelheim in Antwerpen is Jazz in ’t Park het belangrijkste openluchtfestival voor jazz in Vlaanderen. Een samenwerking tussen de 2 Gentse openlucht-jazzfestivals kon niet langer uitblijven. De link met Gent Jazz Festival, wordt alvast gemaakt deze zomer op het Emile Braunplein, in de kuip van Gent. De respectievelijke artistieke directeuren, Bertrand Flamang en Jan Schiettekatte, programmeren samen. Vijf groepen concerteren er tussen 22 en 27 juli, telkens vanaf 20u en dit gratis toegankelijk. Dit initiatief maakt een naadloze overgang tussen Gent Jazz Festival (10-20 juli), de Gentse Feesten, en Jazz in ’t Park (22.08-31.08.08). Octurn start er op 22 juli; op 23 juli Chopstick presents Prak; op 24 juli Chris Joris Experience; op 26 juli Dacosse; op 27 juli Ciclic presents Scattering Theory: Nostalgia del Futuro II. Dit initiatief komt mede tot stand i.s.m. Stad Gent en brouwerij Duvel-Moortgat.

New Yorkse gasten

Bob Mover is een zeer ondergewaardeerd altsaxofonist, die op jonge leeftijd reeds met Chet Baker naar Europa kwam en zelfs met Chet midden de jaren zeventig op Jazz Middelheim speelde. Hij zou later meerdere keren naar Europa komen, o.a. met de Big Bad Band van Clark Terry en trad ook op met New Look Trio. Deze altsaxofonist, in zijn jonge jaren een onvoorwaardelijke Parker-adept, heeft ondertussen een hele weg afgelegd en wordt door zijn collega’s zeer gerespecteerd. Met bassist Santi di Briano en drummer Steve Williams zit heel wat ervaring in dit kwartet, dat verder aangevuld wordt met gitarist Robi BenHur. Zeer benieuwd om de avontuurlijke John Snauwaert in dit gezelschap te horen! (LDB) Muziek kent geen grenzen en daarom houdt Jan Schiettekatte in zijn programmering steeds rekening met het gegeven ‘België’. De voorbije 15 jaar

kwamen zowat 30% van de groepen uit het Franstalige landsgedeelte. Ook dit jaar zijn ze goed vertegenwoordigd met de Italiaans-Belgische drummer Mimi Verderame & Victor Da Costa Quartet (22.08), het Jacques Pirotton Quartet (22.08), Ra Jazz Manu Hermia (24.08) en het Fabien Degryse Trio (24.08). Reeds in 1998 maar ook in 2007 werd Fabien Degryse uitgeroepen als ‘jazzgitarist van het jaar’ door de Franstalige jazzcritici. Zijn recente cd The Heart of The Acoustic Guitar oogst zeer lovende kritieken.

Ook de actieve Gentse jazzscene kent elk jaar zijn weerspiegeling in de affiche, met groepen uit Gent of met Gentse roots. Op 24 augustus brengt Gentenaar Karel Van Marcke met zijn groep Chroma overigens een bijzonder project rond zijn eigen composities. De reünie van Chroma wordt deze keer versterkt met de dobro- en steelguitar van Dobrojean, ook al uit het Gentse. Op 31 augustus concerteert saxofonist Jeroen van Herzeele terug als festivalafsluitende headliner. Op vraag van Jan Schiettekatte stelde hij een gastformatie samen waarmee hij uitsluitend eigen composities zal brengen. Verder kleuren ook ‘The Unplayables’ (29.08), de nieuwe formatie van Ben Sluys, en het Peter Hertmans Quartet (31.08) het festival met nieuwe projecten.

Bob Mover coacht Sweet Jazz Orchestra Samen met Jazz in ‘t Park organiseert Muziekmozaïek, impulscentrum voor folk en jazz, een unieke bigband workshopdag. Op 23 augustus coacht Bob Mover het Sweet Jazz Orchestra. Deze intensieve workshop wordt om 17u afgesloten met een knallend miniconcert op het podium van Jazz in’t Park.

In z’n 35 jarige carrière als saxofonist, speelde Bob Mover met heel wat bekende jazzmusici, o.a. Ira Sullivan, Charles Mingus, Chet Baker, Walter Davis Jr. Lee Konitz omschreef Bob als “one of the true heavyweights of all time in music”. Volgens Hank Jones is Bob een van de grootste muzikanten in de geschiedenis van de jazz.

Sweet Jazz Orchestra is een bigband van amateurs en (semi-)professionals onder de leiding van Tim Acke. Ze brengen een uitgebreid repertoire van bigbandklassiekers.

Meer info: www.muziekmozaiek.be - www.bobmover.com - www.sweetjazz.be

24

Jazzmozaïek 2/2008

(foto: © Jos Knaepen)

Op 23 augustus komt een heuse New Yorkse band, het Bob Mover Quartet featuring John Snauwaert.

Het is weinig Belgen gegeven om sideman te zijn in een buitenlandse groep, maar de Gentse saxofonist John Snauwaert speelt reeds enkele jaren in dit kwartet in New York.

Jeroen van Herzeele

10 jaar JazzLab Series Op 30 augustus organiseert Jazz in’t Park in samenwerking met JazzLab Series een uniek ‘Jazzlaball Stars’-project. JazzLab Series zet al een tiental jaren de schouders stevig onder het Belgische jazzlandschap, ondersteunt en promoot jazz van eigen bodem (zie ook jazzlabseries.be). Het wordt een memorabele tribute to the jazz met de belangrijkste solisten die op JazzLab Series debuteerden. De ‘Jazzlaballstars’ gaan in avant-première op Jazz in ’t Park om dan te toeren in het najaar. Over deze tournee en verdere informatie zie ook het artikel over JazzLab series in deze uitgave.

30/08: Bart Van Caenegem coacht Music Academy Bigband Tessenderlo zie details p.55

D i e n s t F e e s te lijk h e de n

Vrijdag 22/8/2008 12u - 14u Moker Jazz band 19u30 - 20u30 Mimi Verderame -Victor Da Costa quartet 22u - 23u15 Jacques Pirotton Quartet

Zaterdag 23/8 12u - 14u Delvitagroup 19u30 - 20u30 Sabin Todorov Trio 22u - 23u15 Bob Mover Quartet featuring John Snauwaert

Zondag 24/8 12u - 14u Rajazz (Manu Hermia) 19u30 - 20u30 Fabien Degryse Trio 22u - 23u15 Chroma meets Dobrojean olv Karel Van Marcke

2008

Vrijdag 29/8 12u - 14u Artet 19u30 - 20u30 Barkin’ (feat. Matthias Van de Wiele en Steven Seghers) 22u - 23u15 Ben Sluys’ The Unplayables

Zaterdag 30/8 12u - 14u Steven Delannoye Trio 19u30 - 20u30 Hamster Axis 22u - 23u15 Jazzlabseries Allstars

Zondag 31/8 12u - 14u Stephan Bracaval Quartet 19u30 - 20u30 Peter Hertmans Quartet 22u - 23u15 Jeroen Van Herzeele Special Project

Zuidpark Gent Gratis toegang

Elke avond jazzfilms Info: +32 (0)9 210 10 10 - gentinfo@gent.be - www.gent.be/jazzintpark Jazzmozaïek 2/2008

25

3o

jaar

JazzHoeilaart

Feesten met Toots Thielemans

O

p woensdag 24 september opent het jubilerende festival met de grootste ster aan het Belgische jazzfirmament: Toots Thielemans. Eigenlijk is het niet beleefd om deze geniale harmonicaspeler nog voor te stellen.

De roots van België’s meest gerenommeerde muzikale artiest en springlevende jazzlegende liggen in de Marollen. Al vroeg verloor hij zijn hart aan de jazz.

Ruim 60 jaar later staat Jean Toots Thielemans nog steeds stevig op de planken en deelde hij podia met de allergrootste muzikanten ter aarde.

op vrijdag 26 september.

Philip is in z’n carrière van ruim 40 jaar uitgegroeid tot een hele grote meneer in de jazzwereld. Hij komt Jazz Hoeilaart verblijden met een uitzonderlijk én bijzonder soloconcert.

(foto: © Jos Knaepen)

Peter De Rop

Gedreven door zijn passie voor jazz heeft de onlangs overleden oprichter/pionier Albert Michiels het wedstrijdfestival Jazz Hoeilaart Intern’l zonder veel poeha laten evolueren tot een muzikaal gebeuren met grote internationale allure. Nu aan zijn dertigste editie toe wordt het concours, een organisatie van Muziekmozaïek en De Rand, feestelijk geopend, is er een uitgebreide tentoonstelling over de geschiedenis van Jazz Hoeilaart, zijn er uitgebreide workshopsessies en de traditionele opendag van de jazzacademie.

Toots Thielemans

Donderdagavond 25 september delen 2 finalisten van de internationale Jazz Hoeilaart-wedstrijd voor jong jazztalent, het podium met de zangrevelatie Tutu Puoane.

In juli 2007 verscheen haar debuutalbum Song, waarop je in jazz en soul gedrenkte nummers

terugvindt en waar haar Afrikaanse roots onuitwisbaar in doorklinken.

Gitarist Philip Catherine staat geprogrammeerd als de hekkensluiter van de optredens

Pierre Anckaert speelt laureaatconcerten In aanloop naar de 30ste editie van Jazz Hoeilaart, krijgt de laureaat van vorig jaar – Pierre Anckaert Trio – meer dan tien concerten af te werken, gespreid over het gehele land. Pierre en z’n muzikale makkers zullen in september en oktober live te beluisteren zijn op Ode Gand, Gent (13/9), Festival St. Jazz Ten Noode, Brussel (20/9), Middagconcert, Hoeilaart (21/9), Jazzzolder, Mechelen (21/9), Muziekinstrumentenmuseum, Brussel (23/9), Crowne Plaza, Antwerpen (24/9), cc ‘t Getouw/Jazz onder den Toren, Mol (26/9), cc Den Egger, Scherpenheuvel (28/9), De Sjruur, Maaseik (28/9), De Singer, Rijkevorsel (4/10) en Café Hopper, Antwerpen (8/10) Recent is trouwens Candide verschenen, het debuutalbum van Pierre Anckaert Trio, met o.m. trompettist Bert Joris als gastartiest.

Info: www.evilpenguin.eu - www.jazzhoeilaart.be

26

Jazzmozaïek 2/2008

Zaterdag 27 september laten we de laatste 2 finalisten van de jazzwedstrijd op het publiek los. Na hun muzikale vuurwerk zal Lady Linn & her Magnificent Seven – dezer dagen geregeld te horen op de radio - de zaal ongetwijfeld inpakken met vrolijke jazzy pop en swingtunes.

De 30ste Jazz Hoeilaart Intern’l Contest vindt plaats in GC de Bosuil, Jezus-Eik (Overijse). De finalisten vna deze editie worden in onze volgende uitgave voorgesteld.

Naast de geldprijzen, mag de laureaat rekenen op een tournee langs de Belgische podia in het daaropvolgende jaar, en een optreden op het Getxo Jazz Festival. De jury van de Finale bestaat uit: Jan Hautekiet (B), Erik Moseholm (DK), Joachim Ullrich (D), Walter Eicher (B), Pablo Zuniga (ES), Jan Formannoy (NL), Marc Matthys (B).

De wedstrijd wordt opgenomen en zal op cd verschijnen op het Evil Penguin Records-label.

Info: www.jazzhoeilaart.be Bestel nu ook je exemplaar van de live-cd 29th Jazz Hoeilaart 02 532 28 38 - info@muzmoz.be

JAZZ-mozaïekjes Aanrijding in Moscou, het speelfilmdebuut van Christophe Van Rompaey, heeft de Grand Rail d’Or gewonnen tijdens het 61e Internationaal Filmfestival van Cannes (14 – 25 mei 2008). De soundtrack is van de veelzijdige accordeonist-pianist Tuur Florizoone. (foto: © Jos Knaepen)

Jazz in Belgium heeft vanaf nu zijn kwartaaluitgave Le Journal des Lundis d’Hortense, omgebouwd tot een magazine met informatie over Belgische, Franstalige muzikanten en organisaties. Het is het enige tijdschrift, dat bij onze Waalse collega’s nog bestaat. www.jazzinbelgium.com Van 2 mei tot 20 juli loopt in het American Jazz Museum, Kansas City, de fototentoonstelling Jazz in Black & White, a compendium of selected works of our nation’s finest jazz art photographers.

Naast jazzfotografen als William Ellis en Bob Barry werd ook onze huisfotograaf Jos L. Knaepen uitgenodigd om een selectie van zijn jazzfoto’s te exposeren in de Changing Gallery. Zie ook de website www.americanjazzmuseum.com.

Het Branford Marsalis Quartet staat op 9 juli in het Openluchttheater Rivierenhof. Van eind juni tot midden september 2008 zijn meer dan 40 concerten - van rock, roots & blues, latin & fiesta, tot klassiek, jazz & hip hop – gepland op die unieke locatie in het provinciaal domein Rivierenhof in Deurne (Antwerpen). Enkele andere interessante gasten: Jill Scott (14/07), Al Jarreau (21/07), Gabriel Rios feat. Jef Neve en Kobe Proesmans (21/08), José González (27/08). Voor het volledig programma: www.openluchtheater.be.

Exqi, de digitale cultuurzender van Vlaanderen, heeft David Linx en Brussels Jazz Orchestra uitgenodigd om in hun studio’s in Lint een volwaardig concert te spelen. De tv-opname ging door in de studio’s in Lint, op 20 mei om 20u30.

Volg de tv-programma’s vooral op maandag. Info: www.cultuurzender.be

(foto: © Jos Knaepen)

Bij de genomineerden van de JJA (Jazz Journalists Association) Awards 2008 onder de categorie Excellence in Photography schittert Jos L. Knaepen naast Milt Hinton (postuum), Mitchell Seidel en Lourdes Delgado. Een volledig overzicht van alle categorieën en genomineerden staat op www.jazzhouse.org/2008finalists.html.

De finalisten werden gelauwerd op een receptie op 18 juni in de New Yorkse club Jazz Standard.

Branford Marsalis

Albert Michiels

Freelance fotograaf Guy Van de Poel, vele jaren programmator van de jazzclub Hopper in Antwerpen, heeft een online fotogalerij geopend op www.flickr.com/photos/jozef_van_de_poel.

Het KlaraFestival van vrijdag 29 augustus tot vrijdag 12 september 2008 staat in het teken van de ‘Forza Musica’, en is dus Italiaans gearomatiseerd.

Jazz Hoeilaart neemt afscheid van zijn stichter-bezieler Albert Michiels, de stichter en bezieler van het Jazz Hoeilaart festival, is vrijdagnamiddag 16 mei overleden. Hij heeft net twee bijzondere verjaardagen niet gehaald. Begin juli zou hij 85 worden. Eind september zou hij ter gelegenheid van het jubileum van dertig jaar Jazz Hoeilaart de organisatie van zijn geesteskind overdragen aan de volgende generatie.

‘Een vat vol onstuitbare energie!’.

Zo zal Albert voortleven in de herinnering van iedereen. Een paar uur slaap per nacht was voldoende. Moe zijn was ‘voor oude mensen’! Rond zijn tachtigste ging hij nog naar school: talen studeren, omgaan met de computer. Albert wou mee zijn met zijn tijd.

Albert Michiels De jazz vormde de soundtrack van zijn leven. Zelf speelde hij piano. Een van de grote pioniers, John Ouwerckx was zijn leraar. Vooral als organisator en goed gedocumenteerde verzamelaar verdiende deze autodidact zijn sporen.

Het concours Jazz Hoeilaart was de stimulans in zijn leven. Begonnen als lokaal festival in de marge van de Hoeilaartse druivenfeesten, stuwde hij dertig jaar lang het concours vooruit tot een festival met een internationale reputatie. Tientallen groepen en muzikanten verdienden op Jazz Hoeilaart hun eerste sterren en strepen, die ze met trots op hun visitekaartje mochten plaatsen.

Eind september viert Jazz Hoeilaart zijn dertigste verjaardag. De hele entourage van vrijwilligers, medewerkers en muzikanten zal hem missen.

Albert laat 2 kinderen na. Jazz Hoeilaart biedt zijn familie zijn innige deelneming aan.

Peter Heyndrickx

Jazzmozaïek 2/2008

27

Antwerpen jazzstad, dat stond Antwerps schepen van cultuur Philip Heylen al voor (zie nog ons artikel over De Roma in vorige editie) en dat heeft hij nogmaals bevestigd bij de voorstelling van Jazz Middelheim 2008. De bedoeling is dat alle jazzpodia in Antwerpen beter ondersteund worden en een nauwe samenwerking aangaan. Rob Leurentop zou hierbij een adviserende rol vervullen.

Alle concerten georganiseerd door Opatuur, gaan vanaf september niet meer door in de vertrouwde pijpenla in de Citadellaan, maar wel in De Centrale, Kraankinderstraat 2, 9000 Gent.

Bij deSingel staat onder het hoofdstuk crossover een concert gepland met het Chris Joris Quartet op 19 september. In het najaar biedt deSingel nog enkele jazzconcerten: Dave Douglas Magic Circle (22 oktober), Marc Ribot trio (29 oktober), BJO & Richard Galliano (20 november). Meer info: www.desingel.be

Nog in deSingel vindt het herdoopte Follow The Sound-festival (voorheen Free Music Festival) plaats. Zaterdag 6 september komt Matthew Ship (p) solo openen. Diezelfde avond speelt het Roy Campbell Quartet de muziek van Albert Ayler.

De Stageband uit Groningen onder leiding van Jeroen Rol is Pinkstermaandag 12 mei winnaar geworden van de Dutch Bigband Contest 2008. Deze wedstrijd voor bigbands is onderdeel van het Internationaal Jazzfestival Enschede. De jury, bestaande uit jazzcoryfeeën Johan Plomp, Erik van Lier en Jan Oosthof, was unaniem in haar oordeel en vond de Stageband in de hoogste categorie, semi-professioneel, met kop en schouders boven de andere deelnemers uitsteken. De Stageband speelde modern jazzrepertoire, waaronder twee delen uit Spirit Music van Bob Brookmeyer en Bombshelter Beast van Grammy-winnaar Maria Schneider. (nieuwsredactie JazzFlits) Dutch Jazz Connection en Jazzorganisatie zijn vanaf 1 januari 2008 opgegaan in het Muziek Centrum Nederland (MCN). Dit nieuwe sectorinstituut is per 11 maart 2008 verhuisd naar de nieuwe gezamenlijke locatie aan het Rokin in Amsterdam. Meer

ZOMERWORKSHOP @ JAZZ STUDIO 30 juni tot 4 juli 2008 25 augustus tot 29 augustus 2008 JAZZ STUDIO organiseert naar jaarlijkse gewoonte een workshop voor verschillende instrumenten op verschillende niveaus. De workshop kan dienen als: • Eerste kennismaking met jazz en andere muziekgenres • Voorbereiding op de niveautest en werking van Jazz Studio voor toekomstige studenten • Mogelijkheid om tevens tijdens de vakantieperiode bij te leren en te kunnen musiceren De workshop is bestemd voor: beginners tot gevorderden.

Voor meer info zie www.jazzstudio.be of bel 03 248 24 68

28

Jazzmozaïek 2/2008

Tenslotte wordt dit jaar afgerond met het Tord Gustavsen Trio (19 november) en het Omar Sosa Quartet (11 december).

We kunnen nu al een volgende Zondag Jazzdag aan-

Rita Reys

(foto: © Jos Knaepen)

In De Roma is het op zaterdag 6 september het verjaardagsfeest van 15 jaar JazzLab series met de All Stars Band en als speciale gast Kris Defoort (zie kaderartikel JazzLab series). Omdat diezelfde namiddag het vernieuwde Follow the Sound Festival in deSingel plaatsvindt, is een pendelbus ingericht die de jazzliefhebbers oppikt om 19u30 aan deSingel om ze naar de Roma te brengen en terug.

Voor de tweede maal verwelkomt de Roma de Jack Million Band, die op 21 september ‘In the Mood for Swing’ presenteert: muziek van wereldsterren uit de jaren 40 en 50 zoals o.a. Glenn Miller, Benny Goodman, Harry James, Tommy Dorsey, Frank Sinatra, Nat King Cole.

In februari op de eerste Zondag Jazzdag was Brad Mehldau als begeleider van echtgenote/zangeres Fleurine te gast, nu komt hij met zijn trio op 23 oktober. Zopas verscheen bij Nonesuch een dubbel-cd Live in Village Vanguard met die typische mix van zowel jazz- als popstandards.

Op zondag 26 oktober viert Europe’s first lady of jazz Rita Reys 65 Years on Stage Jubilee met Peter Beets (p), Ruud Jacobs (cb), Joost Patocka (d), Ferdinand Povel (ts) en Martijn Van Itterson (g). Op 14 november is John Scofield van de partij met een gospelproject.

informatie over het nieuwe centrum is te vinden op de website: www.muziekcentrumnederland.nl (nieuwsredactie JazzFlits)

Jules Deelder is op 17 mei in Tilburg onderscheiden als beste DJ/producer met een “Duiveltje”. Dat is de muziekprijs van Muziek Centrum Nederland voor de beste Nederlandse popmuzikanten en het beste poppodium van het afgelopen jaar.

BJO krijgt gelijk van de Raad van State.

De Raad van State heeft, in zijn arrest van 22 mei 2008, het besluit van de Vlaamse regering van 28 juni 2002 vernietigd omtrent de structurele subsidiëring van onder meer erkende professionele muziekensembles en -festivals. In het arrest stelt de Raad dat het verminderen van de subsidie voor het Brussels Jazz Orchestra (BJO) tot 180.000 euro per jaar in plaats van het aangevraagde bedrag van 377.655 euro, evenals de impliciete weigering om het BJO een hoger subsidiebedrag toe te kennen, niet zomaar zonder motivering kon doorgevoerd worden.

Het BJO was zes jaar geleden naar de Raad van State gestapt wegens het gebrek aan voldoende verklaring of motivering voor het verminderde subsidiebedrag. “Het Brussels Jazz Orchestra stelt hiermee een einde aan de willekeur waarmee in het verleden dergelijke subsidiebeslissingen gepaard gingen en verplicht de bevoegde regeringen tot behoorlijke besluitvorming met het oog op het bekomen van een rechtmatig aandeel uit de subsidiepot”, zegt Peter Luypaers, voorzitter van de vzw Brussels Jazz Orchestra.

kondigen: op 26 april 2009 met Louis Sclavis/Piet Van Bockstal Quartet, Bart Van Caenegem’s Trondlin Jazz Trio en het Robin Verheyen International Quartet. Meer info: www.deroma.be

John Scofield

(foto: © Jos Knaepen)

Locaties: Bozar & Beursschouwburg en openbare ruimten. www.klara.be

Chet Baker dossier in de papierversnipperaar! Het onderzoeksdossier over de dood van jazzlegende Chet Baker, op 13 mei precies twintig jaar geleden, blijkt vernietigd te zijn. Dit kregen de erven Baker onlangs te horen na een zoektocht langs tal van Nederlandse instanties. De weduwe Carol Baker twijfelt nog steeds over de doodsoorzaak van de muzikant die in 1988 uit raam viel van het Amsterdamse Prins Hendrikhotel.

Uit onderzoek van de politie is in 1988 vast komen te staan dat de verslaafde trompettist bij ongeluk uit het raam is gevallen. Moord of een misdrijf werden uitgesloten en over zelfmoord werd in het geheel geen uitspraak gedaan, hoewel dit ook niet kon worden uitgesloten. Volgens het gevoerde onderzoek waren er geen sporen van een misdrijf, en gezien het drugsgebruik van Baker, was hij mogelijk in een roes uit het raam gevallen.

Jhames Lee, de worldwide manager van het Chet Baker Estate die namens de weduwe Baker onderzoek doet naar de doodsoorzaak, neemt daar geen genoegen mee. (bron: De Volkskrant)

New Orleans krijgt in 2010 een jazzmuseum.

Door bijdragen van de staat Louisiana en de federale Amerikaanse overheid is voor de oprichting een bedrag van 6 miljoen dollar beschikbaar. Het museum komt in het voormalige gebouw van de US Mint. (nieuwsredactie JazzFlits) Trompettist Clark Terry (87) is 2 mei in Kansas City in het ziekenhuis opgenomen. Hij werd daar in kritieke staat op de intensive care voor patiënten met hartklachten opgenomen. Terry zou op 4 mei optreden met de Kansas City Youth Jazz Band.

Zanger Al Jarreau is de winnaar van de Edison Jazz Life Time Achievement Award 2008. De prijs wordt op 28 november uitgereikt tijdens de Edison Jazz/World Music Awards in Muziekcentrum Frits Philips te Eindhoven. (nieuwsredactie JazzFlits)

Geri Allen krijgt een Guggenheim Fellowship voor compositie toegewezen om in alle vrijheid haar compositie Refractions af te werken. Zoals ze zelf stelt, wil

All Stars Band De zon komt erdoor – voorbode van stevig verankerde festivaltenten, frisgetapte pintjes en jazz in open lucht. Onze partners sluiten de podia voor een verdiende zomerpauze, en JazzLab Series trekt naar de volgende, stilaan traditionele vakantiebestemmingen.

Voor een gedeelte van het programma deed de Dienst Feestelijkheden van de Stad Gent, de grote organisator van dit gezellige festival, een beroep op JazzLab Series. We kozen samen voor inheems talent als het Stefan Bracaval Quartet, het Steven Delannoye Trio, het Peter Hertmans Quartet, Hamster Axis of the one-click Panther en het Sabin Todorov Trio. Kers op de taart is de avant-première van onze eigen jubileumtournee met een optreden van de JazzLab Series AllStars Band, want ook JazzLab Series blaast in september vijftien kaarsjes uit. Daarover leest u meer in het volgende nummer van Jazzmozaïek!

Het jaarlijkse stadsfestival September Jazz 2008, viert dit jaar het 15-jarige jubileum van JazzLab Series. JazzLab Series werd in 1993 in Brugge opgericht met de bedoeling jonge jazzmuzikanten van bij ons een kans te bieden. De pioniers van de beginjaren vormen nu de generatie van 40’ers, ondertussen wereldbekend in Vlaanderen en België en sommigen over onze tricolore grens heen. Maar ook een nieuwe generatie dient zich aan. Beiden vinden zich terug op de 12de editie van September Jazz. Een vlaggenschip met een internationale crew uit Vlaanderen, Wallonië, Nederland, Duitsland en Oostenrijk.

Zaterdag 13/09/2008 vanaf 18u30 in de Stedelijke Basisschool De Ganzeveer, Blikske, in hartje Brugge. Op de affiche een Jazzlab All Stars band, het Duits-Nederlandse kwartet van Suzanne Alt en de Oostenrijkse 11 concertband.

(foto: © Jos Knaepen)

(foto: © Jos Knaepen)

Van 20 juli tot en met 28 juli zetelen Mik Torfs en Frederik Goossens in de jury van Jong Jazztalent Gent. Dit initiatief van Duvel Moortgat en het Gent Jazz Festival gaat ook dit jaar op zoek naar jonge jazzcats die het helemaal willen maken. De winnaar krijgt onder andere een JazzLab Series-tournee door Vlaanderen en een concert op het Gent Jazz Festival van 2009 aangeboden.

De twee laatste weekends van augustus slaat Jazz in ’t Park voor de vijftiende keer de tenten op in het Koning Albert I Park, zodat elke strop gratis kan komen genieten van jazz van eigen bodem.

Suzanne Alt

Maandag 5 mei was hij weer wat aan de beterende hand. (nieuwsredactie JazzFlits)

Jazz Lab Series All Stars Band (v.l.n.r.): Peter Hertmans (g), Nathalie Loriers (p), Frank Vaganée (as), Bart Defoort (ts), Félix Simtaine (d) (Bassist Nicolas Thys niet op de foto – nvdr).

De volledige kalender met concerten van JazzLab Series vindt u op www.jazzlabseries.be www.gent.be/jazzintpark

Jazzmozaïek 2/2008

29

ze in wat ze haar beste werk noemt de mensheid vooropstellen en een lans breken voor de voortdurende innovatie in jazz. Daarbij wil ze zich laten inspireren door de muziek van drie revolutionaire pianisten/componisten: Herbie Hancock, McCoy Tyner en Cecil Taylor.

De Franse jazz-zender TSF (www.tsfjazzcom) hoopt volgend jaar via een digitale licentie landelijk via de

(foto: © Jos Knaepen)

Jazz Brugge is aan zijn vierde editie toe! Het tweejaarlijks festival kiest opnieuw resoluut voor Europese jazz. Van 2 tot 5 oktober in het Concertgebouw in Brugge zijn opmerkelijke gasten present: het duo Aki Takase & Silke Eberhard met The Ornette Coleman Anthology, Bart Defoort & Emanuele Cisi Quintet die hun nieuwe cd voorstellen, het Rita Marcotulli Trio, het trio Fernández - Guy – López, het trio Marcin Ole´s/Brat Ole´s /Theo Jörgensmann, het Barry Guy New Orchestra, de Christy Doran’s New Bag, het duo Francesco Bearzatti - Louis Sclavis, Bert van den Brink (solo piano), Tomassenko, het Alexander von Schlippenbach Monk’s Casino, het Louis Sclavis ‘Big Slam Napoli’, het duo Béla Szakcsi Lakatos/Miklós Lukács, het Frank Vaganée & Zapp String Quartet, het Henri Texier ‘Strada’ Sextet en het Anders Bergcrantz Quintet.

In onze editie van september brengen we een uitvoerige bijdrage. Voor meer info: www.jazzbrugge.be

Van zaterdag 5 tot zaterdag 12 juli vindt het gratis Openingsfestival van het Flageyplein plaats. Op donderdag 10 juli ontvangt Dany Klein op het Flageyplein vanaf 21.00 Bai Kamara, Ma-

rie Daulne (Zap Mama), Philippe Catherine, Geike Arnaert (Hooverphonic), Myriam Fuks, Khalid Izri, Uman, Pablo Andres, Bao Sissoko en de Vaya Con Dios Band die versterkt wordt met enkele zigeunermuzikanten. Vrijdag 11 juli is een Portugese dag met om 21u het optreden van Mafalda Arnauth.

Info: www.placeflageyplein.eu

Toots Thielemans NEA Jazz Master 2009 De National Endowment for the Arts (NEA) heeft de laureaten aangekondigd van de 2009 NEA Jazz Masters Award – de hoogste nationale onderscheiding in deze typische Amerikaanse muziek.

Zij zullen elk 25.000 dollar ontvangen. Een publieke ceremonie en concert is voorzien op vrijdag, 17 october 2008 in het Lincoln Center, New York, waar het Lincoln Center Orchestra met Wynton Marsalis aandacht zal besteden aan het werk van de geëerden.

De zes 2009 NEA JAZZ Masters zijn : George Benson (zanger, gitarist), Jimmy Cobb (drummer), Lee Konitz (saxophonist), TOOTS THIELEMANS (harmonica en gitaar) en Snooky Young (trompettist).

Geluidsingenieur Rudy van Gelder zal de 2009 A.B. Spellman NEA Jazz Masters Award for Jazz Advocacy ontvangen.

Info: http://www.nea.gov/national/jazz/press/JazzMasters2009.html

Bart Defoort en Emanuele Cisi

(foto: © Jos Knaepen)

JazzBrugge 2008

ether te ontvangen te zijn. De zender is momenteel op FM in Parijs, Nice en sinds kort Poitiers te beluisteren. (nieuwsredactie JazzFlits)

Toots Thielemans

Saxofonist Bart Defoort brengt in oktober een cd uit met het Bart Defoort & Emanuele Cisi Quintet, de groep waarmee hij enkele maanden geleden een succesvolle Jazzlab-tournee deed. Dit internationaal kwintet, met Defoort en Cisi op saxen, Ron van Rossum op piano, Nic Thys op bas en Sebastiaan de Krom op drums, zal de cd dit najaar op diverse podia in binnen- en buitenland presenteren.

Openingstijden: 12u tot 14u en van 18u tot 22u. Gesloten in het weekend voor de lunch.

A personal touch...

blijf op de hoogte van de events en schrijf je in via

www.toots.be

Bar Restaurant Toots - Gerard Le Grellelaan 10 - 2020 Antwerpen - +32 (0)3 259 75 00 - info@cpantwerp.com

Jack’s Groove

Sarah Vaughan Jack van Poll In lang vervlogen tijden had ik ooit een ontmoeting met Sarah Vaughan.

T

oen Pol Lenders z’n club nog had in de Rue de Stassart, was die plaats het mekka van de jazz in Brussel. In die tijd – het begin van de jaren zeventig – had ik het voorrecht om daar regelmatig te spelen, meestal met Freddie de Ronde op bas en Félix Simtaine op drums.

(foto: © Staf de Prince/Jos L.Knaepen)

Pol kondigde me steevast aan als ‘Nonante kilo de rhythme’. Zo gebeurde het op een avond dat Pol ons, tijdens de pauze, voorstelde aan Charlene, een beeldschone zwarte dame die beweerde dat ze kon zingen, maar dat bleek al gauw een te boute bewering te zijn. Na Love me or Leave me heb ik haar met zachte drang bewogen het podium te verlaten.

Sarah Vaughan

Aarlenstraat 75-77 B-1040 Brussel Tel: 02/286 82 11 Fax: 02 230 05 89 http://www.sabam.be e-mail: info@sabam.be

Toen we ‘s ochtends om twee uur naar buiten gingen bij Pol, zat Charlene twee huizen verder bij de Italiaan te eten. Nou ja, we kwamen in gesprek en ze vertelde me dat ze uit Newark N.J. kwam en dat ze een heel goede vriendin van Sarah Vaughan was. Ik nam die mededeling met een korreltje zout, maar vroeg haar hoe lang ze nog in Brussel bleef, want Sarah trad toevallig het weekend op in een theater aan het Flageyplein.

Charlene zou voor (gratis) kaartjes zorgen en ik zou ‘s middags al naar het Flageyplein komen om de dames te ontmoeten. En jawel hoor, toen ik de zaal inliep, waar de band aan het soundchecken was, stonden daar Charlene en Sarah als twee goede vriendinnen

te dollen. Toen ik hen ging begroeten, blies Sarah de soundcheck af en zei tegen mij ; “I want you to show me Brussels”. In no time zaten we met z’n drieën op een terrasje bij de Grand’ Place en toen werd het pas echt gezellig.

Met de drank liep het enigszins uit de hand, maar ik hield me, achteraf gelukkig, maar bij plat water. Het was een zomerse dag en ik schrok toen ik op m’n horloge zag, dat het al tegen half acht liep. Ik vroeg Sarah hoe laat het concert begon. Zij had geen idee. Met moeite kreeg ik de dames in m’n auto en toen ging het langzaam goed fout. Ik kon het Flageyplein niet meer terug vinden en werd stik nerveus toen ik duidelijk fout zat. Aan een voorbijganger heb ik de weg gevraagd. Ik zat een eind in de verkeerde richting. Toen ik na acht voor het bordes van het theater aan kwam rijden, stonden daar Jean Marie Peterken en Nicolas Dor. Met een beschaamd gezicht deed ik mijn achterportier open en daar stapte met een stralend gezicht The Divine Sarah uit.

Ik werd met een tirade in het Frans begroet, maar Sarah maakte korte metten daarmee en zei tegen de heren “If Jack doesn’t get a seat, I won’t go on stage”. Toen ik de zaal binnenkwam was het trio al aan het spelen, ik kan me niets van de muziek herinneren en ben tijdens de pauze maar naar huis gereden. Ik heb daarna nog op Jazz à Liège gespeeld en Jean Marie toonde geen rancuneuze gevoelens.

Charlene heb ik nooit meer gezien, laat staan gehoord…

En Sarah, die zal altijd een toffe, onberekenbare vrouw voor mij blijven, bovendien komt zij uit het muzikale geslacht van Dizzy, Bird, Monk en Bud en daarom is ze voor mij ook nog heilig.

Geniet het vertrouwen van duizenden auteurs

Pat Metheny

© Jos L. Knaepen

The Way-up - World Tour Jazz à Vienne, Frankrijk Juli 2005

32

Jazzmozaïek 2/2008

Album Souvenir

Wardell Gray Marc Van den Hoof Wardell Gray! Plots wist ik het, aan wie Scott Robinson mij deed denken: aan Wardell Gray, de prachtige ‘sound’ van Wardell Gray.

S

cott Robinson op tenor althans, zoals hij o.m. te horen is op The Mystic Trumpeter van Randy Sandke, of op Dan Barrett z’n International Swing Party, of nu op het album Salt ‘n Pepper met Martin Wind. Scott Robinson is een soort hedendaagse Adrian Rollini. Hij is een multi-instrumentist die behalve alle saxen – de contrabassax incluis - klarinetten en fluiten ook nog eens cornet en een aantal minder gebruikelijke instrumenten bespeelt: de ‘normaphone’, de theremin en de ‘optical’ theremin, de ‘waterphone’…

Rollini speelde behalve de bassax ook vibrafoon ( in die tijd een heel nieuw instrument) en het ‘musical pencil’ en de schuifsaxofoon… Maar meestal wordt Scott Robinson opgevoerd als baritonsaxofonist: in de bigband van Toshiko Akiyoschi, op Maria Schneider’s Coming About soleert hij in Bombschelter Beast, op het album New Works van het Bob Brookmeyer New Art Orchestra is hij de solist in het driedelige Celebration dat oorspronkelijk rond de bariton van Gerry Mulligan was geschreven. En naar verluidt is Scott Robinson eigenlijk allesbehalve dol op die bariton, maar daar wordt hij nu eenmaal altijd weer voor gevraagd. De tenorist Scott Robinson dus, daarover had ik het, en over Wardell Gray.

Het moet bijna een halve eeuw geleden zijn, één van die treurige zondagnamiddagen in de kostschool. Je had de keuze: ofwel een urenlange, altijd weer dezelfde wandeling onder leiding van een paar surveillanten, ofwel naar het voetbal, voor een prikje op de tribune, omdat de eerwaarde heer studieprefect die zelf ooit nog had gevoetbald in het bestuur zat van de toen in de tweede nationale afdeling spelende club. En wat deed je dan, ook al hield je niet van voetbal? Het was tijdens één van die wedstrijden dat er op het zitje voor mij een krant was blijven liggen die wellicht had toebehoord aan de één of andere fanaat die in de voormiddag de match van ‘de reserven’ was komen bekijken. De Nieuwe Gazet, ik had die krant, de Antwerpse variant van Het Laatste Nieuws nooit eerder gezien, en wat blijkt

bij het vluchtige doorbladeren: er staat zowaar een jazzkroniekje in! Over Wardell Gray, mij op dat ogenblik nog onbekend, maar van de hand van – en die kende ik wel ! had ik gezien op de televisie, zowel live vanuit het Billiard Palace als in de jury van 100.000 Of Niets toen daarin het onderwerp ‘jazz’ was geweest – niemand minder dan Jack Sels. Gray bleek Sels’ grote held te zijn. Het zou nog een hele tijd duren voor ik Wardell Gray ook eens hoorde. De eerste keer waarschijnlijk in het halfuurtje van de soldaat dat één keer per week met jazz werd gestoffeerd (ook Jimmy Giuffre solo en John Lewis in trio en Chico Hamilton met de cellist Fred Katz heb ik daar voor het eerst gehoord). Later heeft Sim Simons over Gray eens een reeks gemaakt voor (toen nog) BRT 3. En nog later heb ik de twee Memorial – albums aangeschaft en The Chase met Dexter Gordon. De Nieuwe Gazet is daarna uit m’n bestaan verdwenen. De jazzkroniek van Jack Sels heb ik jammer genoeg uit het oog verloren. De ‘schrijver’ Jack Sels die heb ik nog teruggezien. Ik vraag me af of ze ooit in de krant zijn verschenen, maar ik heb een fotokopie van het typoscript van een reeks van tien kronieken van ‘Sam Soul’ alias J.J. Sels waarin ‘ de jazz muziek van haar pre-historie tot heden aan de lezer wordt voorgesteld’. Een ander typoscript – dertien pagina’s, zoals de kronieken op redactiepapier van de krant – is in het Engels geschreven en vormt de aanhef van wat blijkbaar een autobiografie moest worden. Onderaan de eerste pagina is in handschrift toegevoegd: ‘ I hope my book will make people think’. Een derde tekst van Sels waarvan ik een kopie bewaar, is een dagboekje dat hij in het Frans heeft bijgehouden in de ‘Carnet du Marqueur’ van het Havenbedrijf Mabesoone tussen 15 oktober en 3 november 1969. Het bevat tamelijk sombere beschouwingen over de mensheid en het menselijk bestaan van een piekerende Sels die weet dat hij niet lang meer zal leven: ‘ Hier j’ ai craché du sang et ce n’est pas la première fois que je m’en rends compte.’ Hij sterft in maart 1970. Jack Sels, Wardell Gray, Scott Robinson. Een jazzmozaïek.

Verzeker je instrument via Muziekmozaïek Omnium verzekering tegen schade én diefstal Amper 3% premie Beschikbaar voor alle leden van Muziekmozaïek vzw

Lees er alles over op www.muziekmozaiek.be (Speel – Word lid)

Info: 02 532 28 38 info@muzmoz.be

Jazzmozaïek 2/2008

33

Swing Streets of New York

Exit IAJE! Paul Blair (correspondent Jazzmozaïek in New York)

Het was voor velen een complete verrassing dat de International Association of Jazz Educators (IAJE), die liefst 10.000 leden telde, midden april werd opgedoekt.

D

e IAJE is failliet, heeft de publicatie gestopt van zijn tijdschriften en alle plannen voor de komende conventie, die in januari in Seattle zou plaatsvinden, geannuleerd.

De IAJE was veruit de grootste organisatie ter wereld. Al gaat het de jazz wel goed, toch stelde de vereniging zich tot doel volgende generaties muzikanten en luisteraars extra aan te moedigen.

De jaarlijkse bijeenkomsten (de belangrijkste waren geregeld in New York) verenigden zowel getalenteerde muzikanten, gevestigde waarden als jong talent. Ze vonden elkaar in een chaotische atmosfeer van optredens, informele jams, workshops, tentoonstellingen en historische seminaries. Het was ook de gelegenheid om schouder aan schouder duizenden te ontmoeten die dezelfde passie deelden.

Ik weet dat ook Belgische en Nederlandse jazzliefhebbers heel veel plezier beleefden aan die conventies gedurende al die jaren. Een tijdje geleden nog zat ik naast enkelen van hen bij een zeer gewaardeerd optreden van het Brussels Jazz Orchestra.

Wie meer wil weten over de IAJE problemen, surft best naar de ‘Rifftides’ blog1 van schrijver Doug Ramsey en zoekt daar naar de IAJE link.

(foto: © Jos Knaepen)

Zoals de meeste Amerikaanse jazzfans moet ik tot mijn schande bekennen dat de beste muzikanten in andere landen me totaal vreemd zijn. Ik had bijvoorbeeld geen enkel idee van de toch wel redelijk actieve jazzscene in Griekenland tot ik Dimitri Vassilakis leerde kennen, een tenorsaxofonist die al jaren op de manier van Sonny Rollins speelt. Ik kwam hem tegen toen hij in april bij Kitano in New York speelde. Het was een concert middenin een tournee van Zwitserland tot Dubai.

Zijn jongste cd Parallel Lines bij het Britse label Candid is een perfecte reflectie van zijn uitbundige persoonlijkheid en zin voor humor.

Andere memorabele concerten die ik mocht meemaken in de voorbije weken waren de neotrad trompettist Jon-Erik Kelsi in Symphony Space, drummer Alvin Queen, die sinds lange tijd in Zwitserland woont, die een kwintet leidde in de Jazz Standard, percussionist Adam Rudolph die met zijn Moving Pictures ensemble opmerkelijke ritmische creaties bracht in Joe’s Pub in East Village; de zeskoppige in Seattle gevestigde groep Reptet in Zebulon in de Brooklyn buurt van Williamsburg; de in Denemarken geboren bassiste Anne Mette Iversen die uitpakte met muziek van haar debuut dubbel-cd in de Jazz Gallery; en trombonist Conrad Herwig (die opneemt bij zowel Criss Cross als Half Note) in de Blue Note.

Mag ik nog enkele uitstekende cd’s vermelden die ik recent ontving: Nordic Disruption (Jazzheads) van een coöperatieve groep NYNDK met leden uit Noorwegen, Denemarken en de VS en On Standards (Kind of Blue) van het Nuttree Quartet met als leader de gewaardeerde drummer Adam Nussbaum.

Ook vermeldenswaardig is Chris Byars Jazz Pictures At An Exhibition (Smalls), saxofonist James Carter’s Present Tense (Emarcy), voor mij zijn beste album tot nu toe, bassist David Finck’s Future Day (Soundbrush) en pianist Tobias Gebb’s An Upper West Side Story (Yummy House).

Yummy House? Je raadt het, dat is geen major jazzlabel! Ook andere labels dan de belangrijke onafhankelijke labels brengen verdienstelijke albums uit. Daarbij een tweetal nieuwe uitgaven op Criss Cross: trompettist John Swana’s Bright Moments en wondertoetsenist Gary Versace’s Outside In. Verder een album op Arbors: Forever Lasting van multi-instrumentalist Scott Robinson met composities van Thad Jones, eentje op Spanje’s Fresh Sound: Do The Hate Laugh Shimmy van altsaxofonist Pete Robbins, eentje op High Note: Rainbow People een knappe prestatie van trombonist Steve Turre, eentje op MaxJazz: No Strangers Here van bassist Ben Wolfe, eentje op Sunnyside: Solace van fluitist Jamie Baum en tenslotte eentje op De Werf: Un Matin Plein de Promesses van Trio Grande.

Welke je hiervan ook koopt, je zult het je niet beklagen.

Onze correspondent Paul Blair woont in Brooklyn, brengt maandelijks in New York het jazz magazine Hot House uit en gidst groepen langs minder bekende en historisch belangrijke paden door The Big Apple. Voor meer info over de walking tours: www.SwingStreets.com.

(vertaling: Bernard Lefèvre) Chuck Owen, laatste IAJE President

34

Jazzmozaïek 2/2008

1 www.artsjournal.com/rifftides

Holland Muziekland

De pracht van dwars Mischa Andriessen Hij geeft over heel de wereld workshops in het spelen van oneven maatsoorten. Voor zijn huidige sextet schrijft hij alle composities in de vijfkwartsmaat. Swingen en wringen; het is het handelsmerk geworden van drummer Pierre Courbois.

H

oewel hij nooit is weggeweest, zal hij komend seizoen vaker te horen zijn dan andere jaren. Zowel op cd als op de schaarse overgebleven Nederlandse jazzpodia. Op 19 mei ontving hij uit handen van SP voorman Jan Marijnissen de prestigieuze Boy Edgar Prijs voor zijn gehele oeuvre. Bij die prijs hoort behalve een geldbedrag en een beeld van de onlangs overleden Nederlandse auteur Jan Wolkers ook een tournee tijdens welke Courbois zal samenspelen met een aantal grootheden uit de jazz bij wie hij al eerder achter de drumkit zat. Met wie hij speelt, is nu nog niet bekend. Wordt het Gunther Hampel, Joachim Kühn, Jeremy Steig?

Hoe dan ook, feestelijk zal het zonder meer zijn.

(foto: © Frans Schellekens)

In 1967 had hij de prijs, die toen nog naar de jonggestorven slagwerker Wessel Ilcken was vernoemd, al bijna in de wacht gesleept, maar dat jaar kreeg collega Han Bennink de voorkeur. Overigens tot groot ongenoegen van een van de juryleden die meteen na de bekendmaking kwaad weg beende. Courbois heeft tijdens zijn carrière zo veel mogelijk gedaan waar hij zin in had en zich niet bij een bepaalde stroming laten indelen. Een dergelijke houding levert vanzelfsprekend voor- en tegenstanders op. Dat is niet iets waardoor Courbois van de wijs raakt. Hij zet stug door. “Nie lull’n moar

speul’n” is zijn motto. Het gaat en ging hem om het spelen. Of dat nu de onstuimige freejazz van het Free Music Quintet was, de even vrije rockjazz van Association P.C., zijn samenwerkingsverbanden met Jasper van’t Hof, Polo de Haas en Loek Dikker of zijn huidige 5/4 Sextet.

Jarenlang was er betrekkelijk weinig aandacht voor de projecten van de Arnhemmer. In het volledig aan de Nederlandse jazz gewijde New Dutch Swing van Kevin Whitehead wordt Courbois bijvoorbeeld slechts terloops genoemd. Maar de tijden veranderen; het jarenlang niet te vinden Free music 1 and 2 op het roemruchte ESP-label is weer voorhanden en de vier platen die de drummer tussen 1970 en ’74 met zijn Association P.C. opnam, worden opnieuw uitgebracht. Mama Kuku met Joachim Kühn, Toto Blanke, Siggi Busch en Jeremy Steig is alvast weer in de handel. De andere volgen in de loop van dit en komend jaar.

“Nie lull’n, moar speul’n.” Een motto dat door de inmiddels zevenenzestig jarige musicus volop is nageleefd. Op zijn website schrijft Courbois : “Dit zijn een aantal mensen waarmee Pierre vanaf 6 november 1957 met veel plezier is opgetreden.” Daarop volgt een lijst van maar liefst zo’n vierhonderd namen.

Charles Mingus zit erbij, Eric Dolphy, Stuff Smith, Stan Getz, Mal Waldron, Don Byas, Lee Konitz, Barney Kessel, Don Cherry, Dexter Gordon, Donald Byrd. Bekend of niet, Courbois heeft geprobeerd iedereen in de lijst op te nemen waarmee hij het podium tijdens een van zijn duizenden optredens heeft gedeeld. Hank Mobley staat in de lijst naast Huub Matthijsen, Phil Woods naast Herman De Wit, Dizzy Reeze tussen Jan Rath en Willem Reinen.

Ruim vijftig jaar staat Pierre Courbois intussen op de planken en ondanks dat indrukwekkende palmares had hij beslist niet altijd de wind mee.

Menigeen had het bijltje er al lang bij neergelegd.

Sommigen deden dat ook; Peter van der Locht werd een succesvol beeldend kunstenaar, Mr Piet Doedens een in Nederland zeer bekende advocaat.

Misschien komt de toekenning van de Boy Edgarprijs aan Courbois laat. Te laat komt zij echter zeker niet, want Pierre Courbois’ muziek heeft nog niets aan levendigheid verloren. Het is muziek die belichaamt wat jazz is of op zijn minst kan zijn.

De viering van het eigenzinnige. Spelen en componeren zoals je het wilt en niet zoals het moet.

Voorschriften zijn er om naast je neer te leggen, regels en geboden om te breken. Dat is de kracht van Pierre Courbois. De pracht van dwars.

The Pierre Courbois 5/4 sextet Révocation, Live at the Bimhuis, Daybreak www.challenge.nl Association P.C. + Jeremy Steig Mama Kuku, Promising music, www.promising-music.com

Pierre Courbois

www.pierrecourbois.com www.jazzorganisatie.nl

Jazzmozaïek 2/2008

35

AL GREEN LAY IT DOWN

Al Green’s Lay It Down is conceived as a collaboration between the soul legend and a handful of gifted young admirers from the worlds of contemporary R&B and hip hop.

The album is a refreshingly old school jam and features singer-songwriters John Legend, Anthony Hamilton and Corinne Bailey Rae. RELEASE ON BLUE NOTE 26/05/08 - 3484492 (DIGITAL 3484495) - WWW.ALGREENMUSIC.COM

WILLIE NELSON & WYNTON MARSALIS

TWO MEN WITH THE BLUES

The historic two-night stand on January 12 and 13, 2007 at Jazz at Lincoln Center was a summit meeting between two American icons: Willie Nelson & Wynton Marsalis, two of the most significant figures in modern-day country and jazz, discovered common ground in their love for jazz standards and the blues.

Their performance stirred the sounds of New Orleans, Nashville, Austin and New York City into a brilliantly programmed mix that was equal parts down-home and cosmopolitan, with plenty of swing and just a touch of melancholy. To say that these shows were a hot ticket would be an understatement. Luckily, the tapes were rolling and the results of this unique collaboration now constitute the album Two Men With The Blues…for everyone who couldn’t cram into The Allen Room.

RELEASE ON BLUE NOTE 07/07/08 - 5044542 (DIGITAL 5044545) - WWW.WILLIEANDWYNTON.COM

CASSANDRA WILSON LOVERLY

Cassandra Wilson presents Loverly: a tantalizing, rhythmically driven collection of jazz standards given new luster with a top-drawer band of friends that includes Marvin Sewell on guitar, Jason Moran on piano, Herlin Riley on drums, Lekan Babalola on percussion and Lonnie Plaxico on bass (with bassist Reginald Veal and trumpeter Nicholas Payton guesting).

RELEASE ON BLUE NOTE 09/06/08 - 5076992 (DIGITAL: 5076985) - WWW.CASSANDRAWILSON.COM

www.bluenote.com

Jazzmozaïek klasseert in deze rubriek de cd’s (nieuwe releases en heruitgaven) in alfabetische volgorde en illustreert het betere werk met de afdruk van de hoesjes. Een eenvoudig sterrensysteem staat symbool voor de globale beoordeling van iedere plaat door de ondertekenende recensent.

* = ontgoochelend ** = kon beter *** = goed **** = beter ***** = CD

Redactie: Mischa Andriessen I Luc De Baets I Peter De Backer I Dirk De Gezelle I Chris Joris I Bernard Lefèvre I Jaap Lüdeke I Marc Van de Walle I René Vandewalle

DEADLINE: Te bespreken cd’s, dvd’s en ander audiovisueel materiaal graag ten laatste op 5 augustus 2008 op de redactie: Jazzmozaïek, Bruggestraat 105, 8755 Ruiselede

Jef Neve en Tuesday Night Orchestra in de spots

Michael Adkins Quartet Rotator

J

****

ef Neve is ondertussen een heuse ster geworden, vooral met zijn trio, maar ook mede door zijn werk in

Hatology/Harmonia Mundi 62:55

andere formaties, zoals het Pascal Schumacher Quartet, en een brede waaier aan diverse activiteiten: bijvoorbeeld radioman (Neve op Klara), zijn samenwerking met popster Gabriel Rios en binnenkort als componist van een heus pianoconcerto. Met zijn trio speelde hij recent in Duitsland, Japan, Spanje, Venetië, Hongarije en Mexico. Gesteund door een major label (Universal België) is flamboyante Jef hot news voor allerlei kranten, weekbladen en zelfs damesbladen. De zeldzame keren dat een jazzman van bij ons zo’n status bereikt en met zijn trio ook in het buitenland gensters slaat op diverse podia, moeten we uiteraard koesteren.

Een bigband op poten zetten is heel andere koek. Maar als je er in slaagt een aantal gelijkgestemde geesten bijeen te brengen, kan er iets moois uit groeien en dat is het geval met het Tuesday Night Orchestra. De jongens hebben pas hun debuut-cd uit en die laat het beste verhopen. Met de ervaren Frank Vaganée als producer trokken ze de studio in en schreven zich meteen in als de volgende schakel in een traditie van jazzorkesten, die met de naoorlogse bands begon, zich voortzette in het Jazzorkest van de BRT, later in het BJO en nu een voorlopig eindpunt krijgt in de nieuwe generatie met dit Tuesday Night Orchestra.

Luc De Baets

Zonder in enig opzicht vooruitstrevend of spectaculair te zijn, is Rotator een sensationele cd.

Tenorist Michael Adkins draait al lang mee, maar bracht tot dusver pas één plaat uit. Er spreekt een gedrevenheid en toewijding uit zijn spel die weliswaar niet zeldzaam is in de hedendaagse jazz, maar toch ook zeker niet vanzelfsprekend. Zijn stormbestendige wil om tegen de klippen op zijn eigen visie vorm te geven, wordt voorbeeldig verklankt door dit klasse kwartet waarin vooral pianist Russ Lossing en drummer Paul Motian, maar nauwelijks minder bassist John Hebert eenzelfde onverstoorbaarheid aan de dag leggen. Dat zoveel eigenzinnigheid in zulke coherente, intense en bovendien bepaald niet ontoegankelijke muziek resulteert, mag met recht net zo’n wonder heten als dat deze Michael Adkins niet al vaker op cd is vastgelegd.

Mischa Andriessen

Pierre Anckaert Candide Evil Penguin Jazz/LC Music 58:52

*** Candide blijkt een goed gekozen titel voor deze debuut-cd van een interessante nieuwkomer.

Pierre Anckaert, een volslagen tweetalige Belg met zuiders voorkomen, is een schijnbaar kalme jongeman wiens liefde uitgaat naar de syncopes van de latinjazz en daar ook naar toe componeert.

Wie hem al live aan het werk hoorde, ervaart in hem een fors en enthousiast solist, een voortreffelijk triopianist met twee gezonde handen. Op deze cd blijft hij voorzichtiger (te begrijpen bij een eerste cd van eigen hand: sommige pianisten blijven dat hun ganse carrière volhouden).

Anckaert heeft in contrabassist Hendrik Vanattenhoven een schitterende partner gevonden. Deze laatste weet precies waar Pierre naar toe wil en komt boeiend uit de verf in één bassolo. Hendrik is de zoon van onze betreurde Miel en is dit de eerste cd die aan deze lieve man is opgedragen. Bert Joris verguldt dit album op drie stukken met zijn mooie lyriek. De titelsong krijgt akoestisch gitarist Guy Nikkels als gastsolist. Hij is ronduit een verrassende ontdekking. Dit geldt ook voor de ons onbekende drummer David Barker: enorm spits en kleurrijk. Een iets te netjes neergezette, maar heel mooie cd, overigens uitstekend opgenomen.

Chris Joris

Samuel Blaser Quartet 7th Heaven Between the Lines/Challenge Records – 57:27

*** Samuel Blaser, een in 1981 geboren Zwitser, vooral actief in New York, werkte al mee op meer dan dertig albums. De man rijgt duidelijk de diploma’s, awards en wat er ook maar te winnen is doodleuk aan elkaar. Hij heeft de naam een van de beste hedendaagse trombonespelers te zijn. En dat willen we best geloven. Toch gaat het er op deze cd niet altijd even homogeen aan toe. Blaser vertrekt graag van enkele noten, zeg maar van muzikale cellen. Die bouwt hij dan met zijn medemuzikanten in de beste freetraditie uit tot complexe structuren. De schijf is opgebouwd rond de drie middentracks (Métamorphose Suites I – III). Symmetrisch krijg je twee nummers ter introductie, en twee als uitleiding. In die nummers vind je andere magie: daar gaat het om een vraag- en antwoordspel met hoogten en laagtes. In Sans Titre hoor je een mooi voorbeeld van een gitaarsolo, ondersteund door monotone trombonestoten. Maar het durft wel eens minder gelukkig uitdraaien tot een ietwat vormeloos samenraapsel van toonladders. Wat kunstmatig, soms ver gezocht en een gebrek aan samenhang.

Marc Van de Walle

Jazzmozaïek 2/2008

37

vervolg ...

Paul Bley 12 (+6) In a Row Hatology/Harmonia Mundi – 59:09

*** Deze opname dateert van 1990 (23 en 24 mei in Foundation Artists’ House Boswil, Zwitserland) en brengt improvisaties door Bley solo (8x) of in duo (3x) en trio (7x) met Hans Koch (kl, sax) en Franz Koglmann (bugel). Zeer hedendaagse kamerjazz met Schoenberg en Webern-invloeden maar zoals altijd bij Bley met een blues getinte ondertoon. En als freejazz pionier gaan de doorgaans korte improvisaties al eens zwaar die kant uit, kruipt Bley graag in zijn piano om wat snaren te plukken, maar boven alles houdt hij toch altijd de harmonie overeind. Misschien niet meer zo verrassend als in het begin van de jaren negentig, maar toch prachtige interacties met geïnspireerde geesten als Koch en Koglmann. Voor die hard fans van Bley.

Bernard Lefèvre

Paul Bley About Time Justin Time/ Challenge Records – 43:53 ( )

*** *

Bij de solopiano-opnames van Bley blijkt telkens zijn fascinatie met Time. De titel is hier misschien wel dubbel te interpreteren. Zijn spel is minimalistischer dan ooit en opnieuw zoekt hij als bezeten naar een evenwicht tussen alle invloeden. Daardoor klinkt er altijd een standard, ragtime of blues doorheen de aangehouden improvisatie van ongeveer een half uur en een Encore van 10 minuten.

Eind mei vorig jaar opgenomen in New York, is dit zeker een statement van de inmiddels éminence grise in solopiano jazz.

Bernard Lefèvre

The Jasper Blom Quartet Statue of Liberty Mainland Records/ www.jasperblom.com – 50:37 ( )

*** *

Jasper Blom is al een aantal jaren een van de in het oog springende talenten van de Nederlandse jazz.

38

Jazzmozaïek 2/2008

Recent uitgebrachte cd’s met Pierre Courbois en Florian Ross waren al een duidelijke proeve van bekwaamheid, maar deze plaat onder eigen naam is een nog overtuigender bewijs. De Nederlandse saxofonist tekende zelf voor de acht composities waarvan de onbevangenheid door de voorts uit Jesse van Ruller (g), Frans-Jan van der Hoeven (b) en Martijn Vink (d) bestaande band, volledig recht wordt gedaan. Mede door het gebruik van effecten wordt een bijzonder weids groepsgeluid gecreëerd dat de levendigheid van deze muziek benadrukt. In de snellere stukken overheerst de speelse, in het langzamere werk de melancholieke kant van Bloms karakter.

Jesse van Ruller is in beide gevallen de ideale tegenspeler, omdat hij Bloms meeslepende gedachtekronkels moeiteloos pareert of juist onderstreept.

Mischa Andriessen

Richard Bona Bona Makes You Sweat - Live

het geheel, zodat de dito stijlen mekaar niet tegenspreken, integendeel, spannend aanvullen en zorgen voor dynamiek. U blijft echter niet van clichés gespaard, maar die worden genereus gecompenseerd door het ijzersterke samenspel van de band. Een elektrisch geladen live-cd om uw festivalitis op te wekken en je komende vakantie te plannen.

Chris Joris

paqua met kippenvelvocalen van Marie Daulne, waar beslist geen vraagteken achter hoeft.

Mischa Andriessen

Daybreak/Challenge Records 53:09 ( )

Intuition/Challenge Records 46:11 ( )

Brazzaville Days of Thunder, Days of Grace

tachtig een bij ons vrij bekende zangeres. Geboren in Kansas City week ze uit naar Europa. Ze verbleef zo’n 12 jaar in België en Nederland, haar uitvalsbasis en trad ook hier in het land veelvuldig op. Ze gaf les aan conservatoria. Onder eigen naam nam ze 11 albums op en was vast te gast bij vele anderen. Met Eric Ineke’s Jazz Express nam ze in december 2007 deze Tribute aan Ivie Anderson op. Ivie Anderson was de eerste en één van de weinige zangeressen, die op full-time basis met het Ellingtonorkest mocht werken. Ze deed dat van 1931 tot 1942.

Dat het repertoire overwegend uit bekende en minder bekende Ellingtonstukken bestaat, ligt voor de hand. De bandleden Rob van Bavel (p), Marius Beets (b) en Sjoerd Dijkhuizen (diverse rietinstrumenten) stonden in voor de bewerking en gaven de stukken een aangepast bebop getint jasje, waar ook Deborah Brown zich voortreffelijk kon in vinden. Met haar niet geringe vocale kwaliteiten wisselt ze met groot gemak zang en scat af. Naast de

zijn gebouwd rond dat bizarre instrument: de theremin. Componiste en thereminbespeelster Barbara Buchholz nodigde een aantal zeer uiteenlopende muzikanten uit en creëerde een programma waarin deze elektrofoon het stralende middelpunt is. Het ijle geluid van de theremin is ideaal voor stemmige, etherische muziek. De stukken waarop de magnifieke trompettist Arve Henriksen wordt ingezet, vallen daardoor op door hun adembenemende weidsheid die aan het beste werk op het ECM-label herinneren; denk aan Trygve Seim.

Buchholz speelt echter geenszins de troef van de herhaling. Sommige stukken schurken dicht tegen ambient aan, andere komen dichter in de buurt van hedendaags klassiek.

Ronduit dapper is de versie van Purcells When I’m Laid, dat echter de intensiteit van het origineel ontbeert en ook in de schaduw blijft, van het prachtige popnummer Little Liar dat de plaat besluit.

Mischa Andriessen

Evil Penguin Jazz/LC Music 48:10

*** De Belgische groep Brazzaville staat deze zomer tijdens het Gent Jazz Festival op de planken tijdens het All that Jazz?-weekend.

Jazz met een vraagteken erachter; het klopt bij de eclectische stijlopvatting van deze band. Met medewerking van onder meer DJ Grazzhoppa en Zap Mama zangeres Marie Daulne tekent Brazzaville voor muziek die de catchy ritmes en melodieën uit pop en dance mengt met de meer avontuurlijker benadering van de jazz.

Daarbij slaagt het gezelschap er herhaaldelijk in om een dwingende pulse neer te zetten die op plaat aantrekkelijk is, maar het vooral live wel eens heel goed zou kunnen doen. De zomerse sound van veel nummers krijgt een knap weerwoord in donkerder stukken, zoals het sterke slotnummer Chap-

Deborah Brown with The Eric Ineke Jazzxpress For The Love of Ivie

genoemden zijn de solisten Rik Mol (t) en twee gastsolisten Bart van Lier (tb) en Benjamin Herman (as). Een mooi gezelschap dat zich ook voortreffelijk van zijn taak kwijt.

Luc De Baets

Barbara Buchholz Moonstruck

*** * op Moonstruck Deborah * Brown was in de jaren *** Alle composities

EmArcy/Universal Music 64:09

*** Dat virtuoos Richard Bona voor het voetlicht werd gebracht door Joe Zawinul en zo tot nieuwe ster van de fusion werd gediplomeerd is volkomen terecht (één van de grote verdiensten van meesters als Zawinul, Blakey en Miles was nieuw talent een carrière te bezorgen). We weten nu dat andere nieuwe Afrikanen zoals Lionel Loueke hem bumperklevend volgen. Een nieuwe stijl (of gimmick) die adembenemende virtuositeit op het snaarinstrument koppelt aan Afrikaanse traditie, funk en een elastisch vocaal talent. Doorgaans is dit Bona’s visitekaartje op de scène. Op deze cd loopt hij er niet mee te koop en kiest hij voor een iets minder uitgesproken rol binnen zijn groep als ondersteunend bassist en zanger. U mag ook weten dat dit geen jazz-cd betreft, maar een slimme cocktail van groove, gloeiende salsa en zwoele Afrosongs, vloeiend gerangschikt in

IGL 190

Manu Hermia «Rajazz»

Manuel Hermia alto and soprano saxes, flute Erik Vermeulen piano Lieven Venken drums Sam Gerstmans bass

CONCERTS 19/06 • Maison des Musiques Brussel - 20h 24/08 • Jazz in het Park Gent - 12h 24/08 • La Laiterie - Linkebeek - 20h

IGL 196

Gregory Houben et Julie Mossay «Après un rêve»

Julie Mossay vocal, flute Greg Houben trumpet, bugle, vocal Pascal Mohy piano Quentin Liégeois guitar Matthieu Vandenabeele rhodes, keyboard, percussion Sal La Rocca double bass Stephan Pougin percussion Lionel Beuvens drums

CONCERTS 26/06 • Opéra Studio - Gent 26/06 • Frameries Jazz Festival 19/07 • Dinant Jazz Nights

IGL 203

Sabin Todorov Trio «Inside Story»

Sabin Todorov piano Sal la Rocca bass Lionel Beuvens drums

CONCERTS 06/06 • Jazz à Liège, Palais des Congrès - 23h30 19/06 • Music Village Brussel - 21h 20/07 • Joly Jazz Festival - 21h Avesnois/France

IGLOO IGLOO IGLOO SOWAREX asbl • label IGLOO • bvd Léopold II, 153 • 1080 Brussel T 32 2 538 90 01 • F 32 2 538 57 96 • info@sowarex.be • www.igloorecords.be

James Carter Present Tense

Dans les arbres Dans les arbres

EmArcy/Universal Music 63:24 ( )

ECM Records/Universal Music 49:29

*** *

Ook op zijn nieuwste cd blijft James Carter in gesprek met zijn voorgangers. Carters respect voor de jazztraditie is even groot als zijn fenomenale techniek.

Carter zet voorzichtige stappen waardoor het bij oppervlakkige beluistering lijkt alsof hij weinig vooruitgang boekt. Die gedegen benadering leidt echter wel degelijk tot verrassingen. De hommage aan Eric Dolphy toont niet alleen waar Carter staat, zijn bloedstollende spel op basklarinet laat horen dat hij een absolute topblazer is. De sterke band zorgt voor voldoende weerwerk en krijgt zelf ook de ruimte. Vooral pianist D.D. Jackson valt met afwisselend robuust en subtiel spel positief op.

Door eigen stukken af te wisselen met klassiekers van onder meer Django Reinhardt, Dodo Marmarosa en Gigi Gryce onderneemt Carter andermaal een geslaagde, zij het soms wat brave poging, om op de schouders van giganten te gaan staan.

Mischa Andriessen

Marilyn Crispell Vignettes ECM Records/Universal Music 68:23 ( )

*** * met één van de zeDe cd opent ven, korte improvisaties waaraan het solo-album zijn titel ontleent.

De pianiste vervolgt met een gevoelig Valse Triste dat de aanloop is voor het spirituele Cuida tu Espíritu (Jayna Nelson). Gathering Light roept herinnering op aan het Köln Concert van Keith Jarrett.

De Amerikaanse pianiste, die meer dan tien jaar lang aan de zijde van Anthony Braxton werkte, legt een opmerkelijke intensiteit in haar spel. Intensiteit en energie waren altijd al kenmerkend voor Crispell. Anderzijds geeft ze de stilte een stem. Haar delicate ballades ademen in een geest van vrijheid en breekbare schoonheid wat mooi contrasteert met haar meer expressieve werk. Crispell beheerst het klavier meesterlijk.

De timing is verfijnd, en het esthetische gevoel van deze dame laat haar toe om een breed palet aan emoties te bespelen. Vignettes is een waardige opvolger voor het album Storyteller dat Marilyn Crispell enkele jaren geleden opnam met Mark Helias en Paul Motian.

Dirk De Gezelle

****

Is het de naam van het album dan wel de naam van de formatie (die in dat geval een titelloos debuut uitbrengt), een beetje mysterie is wel op zijn plaats bij deze release.

De eerste associaties blijken na verschillende luistersessies steek te houden: John Cage, Indonesische gamelan, Tibetaanse muziek.

Je zou zelfs denken aan elektronische muziek maar in de line–up treffen we uitsluitend akoestische instrumenten aan. Een woord van waardering voor sound design en mix zijn hier zeker op hun plaats!

Wat uitgroeide tot een kwartet vindt eind jaren negentig zijn oorsprong in een duo-project van Ivar Grydeland (gitaar, banjo, shruti box) en Ingar Zach (percussie).

De Fransman Xavier Charles (klarinet, harmonica) verschijnt als een ‘deus ex machina’ op het toneel.

Van hem zullen we ongetwijfeld nog horen. Christian Wallumrød (piano) is de meest bekende van het viertal. Denk bijvoorbeeld aan zijn Sofienberg Variations of aan de samenwerking met saxofonist Trygve Seim op de cd Different Rivers – allebei terug te vinden in de ECM-catalogus. Het viertal creëert intrigerende muziek van een verontrustende schoonheid. Er is geen solistische inbreng. De kracht ligt in het collectieve handelen. En in het afgemeten samenspel tussen verbeelding, klank en ruimte.

Dirk De Gezelle

Jeroen D’hoe en Paul Michiels Crosstalk Jay Music/LC Music – 47:30

****

Paul Michiels kan je niet voor één gat vangen. Hij is de frontman van Soulsister en trad op met het BJO. Hij heeft zijn invloeden zo’n beetje van overal, zonder dat je er eentje

kan uitlichten. Dit album moet je beluisteren als een tour de chant van een artiest, die nu eens zonder orkest, gewoon zichzelf wil zijn, daarbij voortreffelijk gesteund door de medeplichtige pianist Jeroen D’hoe. De nadruk ligt hier bovendien op eigen werk van beiden, waarvoor de Amerikaan Michael Garvin de lyrics schreef. Het is een ode aan The Great American Songbook, zonder dat er ook maar een noot Broadway bij is. De opmerkelijke affiniteit van deze artiesten voor mekaar wordt bevestigd in de titelsong Crosstalk. Iedere song barst van de dynamiek en het speelplezier. Af en toe haalt Paul zijn mondharmonica boven om op gepaste tijd wat lucht in deze tour de chant te brengen.

Sterke nummers zijn het swingende The Rhythm, het zuurzoete Something So Right, het indringende The Moment en het tedere Two Feathers. Het album heeft nauwelijks zwakke punten, maar ook geen hitgevoelig materiaal.

De songteksten steken vol poëzie en worden gedragen door eerlijke muziek, die je niet in een vakje kan onderbrengen. Klasse!

Luc De Baets

E_L_B Peter Erskine, Nguyên Lê, Michel Benita Dream Flight ACT Music/Challenge Records – 57:19

****

Dit is een cd met erg gevarieerde nummers: de drie groepsleden hadden compositorisch een quasi gelijke inbreng, gastmuzikant Stéphane Guillaume componeerde slechts één nummer. In Jive Five laat het kwartet horen dat het volwaardig in neo-bopstijl kan musiceren. Song For Jaco illustreert dan weer een eerder intimistische instelling. Maar in elke compositie is het muzikale, zangerige gitaarspel van Lê onmiskenbaar kleurend en tekenend aanwezig. Het ondersteunende contrabaswerk van Benita is zowel ritmisch als melodisch puur vakmanschap. Peter Erskine bewijst dat hij trommels en cimbalen kan beroeren op een zeer passende, gedoseerde en muzikale manier. Deze drie muzikanten spelen graag samen, hebben de laatste jaren ook heel wat samen ge-

musiceerd, en dat is evident bij de beluistering. Zij toveren met een erg ruim palet van ritmes en klanken die mooi harmoniëren. Stéphane Guillaume past wonderwel in dit trio. Hij dwingt de overige muzikanten tot nadenken, maar geeft ook een zeker comfort aan Lê, die niet continu op soleren is aangewezen. Ook in het spreiden van het bekende tapijt toont de laatste zich een meester.

Marc Van de Walle

Electro Deluxe Hopeful Supertrack Records/ Challenge Records – 62:39

****

De tweede release van deze Franse band die sinds 2001 jazzland onveilig maakt met een mengeling van jazz, funk, hiphop op een bedje van elektronische sla verdient echt wel een pluim. Het is een gedurfd concept, maar al van bij het eerste nummer hoor je dat deze jongens de invloeden niet zomaar bijeen gooien: het past allemaal netjes in – soms te lang uitgesponnen – nummers. Maar niet getreurd.

Je wordt continu getrakteerd op swingende, opgewekte en aantrekkelijke muziek. Alomtegenwoordig is het stevige drum- en baswerk van de betere soort. Het schraagt het hele muzikale gebeuren. En dat is gedreven door een onverwoestbare wil om genoemde stijlen te laten versmelten. Samen met de combinatie van krachtige stemmen (lead én backing!) valt alles netjes in een bekoorlijke/behoorlijke plooi. Het muzikale werk van Gaël Cadoux en Thomas Faure is erg energetisch. Hun timing om over te schakelen op swingende jazzy solo’s – af en toe hoor je de sound van een bigband – is smaakvol. Het is een cd waar we heel veel plezier aan beleefden, wegens muzikaal uitgebalanceerd en aanstekelijk sfeervol.

Marc Van de Walle

Fourscore Add To Friends Intuition/Challenge Records 59:42

*** Deze vier jonge Duitsers proberen erg hard om een eigen geluid op te bouwen. Bij gitarist Alex Jung klinken nog heel sterke Jim Hall in-

vloeden door, maar zijn solo’s en begeleidingswerk getuigen toch van inventiviteit en zin voor dosering. Tobias Meinhardt op tenorsax steekt niet onder stoelen of banken dat Seamus Blake zijn grote voorbeeld is. Samen met bassist Heiko Jung en drummer Nevyan Lenkov leggen zij op deze cd de basis van soms verrassende én leuke composities. Maar zij zijn niet in staat een hele cd lang te boeien. De saxpartijen draaien soms iets te los van het gitaarwerk. Op zichzelf zijn dit muzikanten met mogelijkheden, maar het samenspel is zeker nog niet altijd doorleefd en organisch.

De muziek mist bij momenten ook energie. Maar los daarvan genoten we toch bewonderend van die momenten waar het juiste compositorische evenwicht wél gevonden werd. Dat wil zeggen: waar de gitaar en de sax unisono gaan, of elkaar net uitdagen.

Marc Van de Walle

David Friesen/Uwe Kropinski Made in Berlin ITM Archives/Codaex – 46:58

*** Gitarist Uwe Kropinski is vooral bekend van Doppelmoppel, waarin zijn heldere, akoestische gitaargeluid een fraai contrast vormt met de rammelende afwasmachinesound van collega Helmut ‘Joe’ Sachse. Ook op deze negen jaar oude opnamen met bassist David Friesen speelt klankkleur een essentiële rol. De zogeheten ‘hemage’ bas van Friesen, een speciaal soort elektrische contrabas, heeft een opmerkelijk geluid. Een vloeiend en ook wat zweverig geluid dat eveneens mooi afsteekt tegen dat van Kropinski. Om nog meer variatie aan te brengen, wordt effectapparatuur op de bas gebruikt en worden de snaarinstrumenten een enkele keer als slagwerk gehanteerd. Zowel Friesen als Kropinski zijn zeer bedreven op hun instrument en hun samenspel klinkt verbluffend soepel. Die relaxte speelwijze maakt in combinatie met de niet meteen pakkende composities soms helaas echter ook een enigszins pretentieloze indruk.

Mischa Andriessen

Melody Gardot Worrisome Heart Universal Classic & Jazz/ Universal Music – 33:14

*** Elk zijn Norah Jones moet Universal gedacht hebben, toen ze Melody Gardot onder contract namen. Ze wentelt zich in dezelfde mix van jazz, folk en countryblues en ook haar stem heeft heel wat gelijkenissen met deze van Norah Jones:

Jazzmozaïek 2/2008

39

en. Die werelden versmelten niet, maar juist doordat zij schijnbaar onafhankelijk van elkaar lijken te opereren, ontstaat een enerverend spanningsveld. D.D. Jackson, Billy Bang, Mike Cain, Horacio Hernandez, Dafnis Prieto, Brandon Ross, Anthony Cox, Ron Blake en Steve Swallow zijn maar enkele namen uit de sterbezetting die Beautiful Scars tot een blijvend intrigerende plaat maken.

Mischa Andriessen

vervolg ... warm, soepel en sexy. Ze is ook een echte singer-swongwriter, schrijft dus zelf haar liedjes, en toert met een vast trio. De muzikale begeleiding op dit officiële debuut is functioneel, eenvoudig, vaak wat retro, maar netjes afgewerkt. Op dit album – bijna korter dan een ouderwetse LP - zijn ook enkele kleppers uit de popscene van de partij: gitarist Jef Lee Johnson (Billy Joël) en Kurt Johnston (Bon Jovi).

René Vandewalle

geluidsbronnen vormt het wezen van Beautiful Scars. Opmerkelijke muziek van wat je een afluisteraar zou kunnen noemen, het muzikale equivalent van een voyeur. In Kip Hanrahans composities worden verschillende muzikale werelden naast elkaar gezet; melancholieke latin songs krijgen een wringende pendant in complexe en zeer gelaagde strijkers- en pianopartij-

Kip Hanrahan Coup de Tête Yellowbird/American Clavé/ Codaex – 44:45

** Deze Yellowbird-uitgave

anno 2008 betreft eigenlijk opnamen uit 1979 en 1981 van Amerikaans buitenbeentje Kip Hanrahan op het toenmalige American Clavélabel (hij maakte hiervoor een ganse reeks lp’s). Doorgaans

Global Tourists Urban Turban Van Dyck Records/Challenge Records – 55:41 ( )

Roy Hargrove Earfood

*** *

Vijf muzikanten uit Keulen, in een niet zo conventionele bezetting (bouzouki, twee elektrische/elektronische gitaren, bas en drums) leiden je door een al evenmin conventioneel muzikaal landschap.

Dat graviteert bijna continu rond de Griekse rembetikawortels (Epaminondas Ladas op bouzouki speelt hier de hoofdrol), maar het waaiert uit tot een zeer complexe draaikolk. Het gebruik van loops, samples, elektronische effecten is daar natuurlijk niet vreemd aan. Maar verwacht je vooral aan een schitterende collage van alle mogelijke stijlen. Pop, jazz, funk, dance, wereldmuziek, zelfs een vleugje country, in hun composities kan het allemaal. Deze altijd verrassende, merkwaardig opgebouwde nummers blijven vrij gemakkelijk te volgen, waardoor je deze cd makkelijk in één ruk beluistert. Dit is heel eigenzinnige muziek, solide en stevig. Of de titel naar het befaamde Londense restaurant verwijst kunnen we je niet vertellen, maar dit smaakt in elk geval naar méér!

Marc Van de Walle

Kip Hanrahan Beautiful Scars Yellow Bird/American Clavé/ Codaex – 65:57 ( )

*** Heel soms*mengt een overwaaiende flard muziek uit een autoradio zich perfect met wat je op dat ogenblik beluistert. Het bij elkaar brengen van zeer uiteenlopende

40

Jazzmozaïek 2/2008

werkten beroemde jazzmusici mee en nodigde hij steeds de sterkste latin-percussionisten uit, die de basis van het gebeuren vormden.

Kip leefde in de nazomer van het existentialisme en de hippietijd en dat is te horen aan het repetitieve, soms rituele, vaak absurde karakter van de muziek. Ondanks figuren als Chico Freeman, Dave Liebman, Cecil McBee, Carla Bley en zoveel anderen, zal de doorsnee jazzliefhebber ontluisterend verrast worden door een totaal ander muzikaal beeld. Sporadisch klinken er teksten, gedeclameerd door Hanrahan zelf, Lisa Herman of, ja hoor, Carla Bley, die overigens grappig uit de hoek komt als Franse zangeres op één nummer.

Een bevreemdende en ondeugende schijf, die toch vooral percussie-adepten zal aanspreken met groten van dienst als: Jerry Gonzalez, Daniel Ponce, Nicky Marrero en Dom Um Romao.

Chris Joris Ook uit vroegere tijden (19891990) dateert Tenderness, waar Hanrahan scheep gaat met een groep, waarin Carmen Lundy en Sting gastrollen vertolken. (nvdr)

EmArcy/Universal Music 67:27

****

ste in de jazz. Met de lekker, vettige afsluiter Bring It On Home To Me krijg je nog even een lesje in gospel-roots. Een album dat geen nieuwe deuren opentrekt, maar zijn sterretjes toch ruim verdient.

Chris Joris

Jackson Harrison Trio Land Tides Hatology/Harmonia Mundi 51:36 ( )

*** De platen* die op het Zwitserse Hathut-label worden uitgebracht, zijn meestal geen eenvoudige kost. Bijzonder zijn ze doorgaans wel. De debuut-cd van de jonge Australische pianist Jackson Harrison is daarop geen uitzondering. Samen met de meesterlijke ritmesectie Thomas Morgan (b) en Dan Weiss (d) heeft hij een uiterst sfeervolle, ruimtelijke plaat gemaakt, die zeker voor Hat Hut maatstaven zeer toegankelijk is.

Elke noot die het trio speelt, is een verkenning van de stilte. In vergelijking tot zijn werk bij David Binney en zijn soloplaten speelt Weiss verrassend terughoudend zonder dat zijn zeldzame talent voor het onverwachte daaronder te lijden heeft. Dit Jackson Harrison trio durft ongegeneerd ‘mooi’ te spelen, waarbij de associatie met de leegte en uitgestrektheid van Australië zich onmiddellijk aandient. Poëtisch, uitdagend en origineel. Heel fraai.

Mischa Andriessen

Joel Harrison The Wheel

Kip Hanrahan Vertical’s Currency

Intuition/Challenge Records 46:18 ( )

** Gitarist*Joel Harrison die zich eer-

CD

Yellowbird/American Clavé/Codaex – 47:08 Kip Hanrahan (53) maakte begin jaren 80 faam als producer en bedenker van een reeks indrukwekkende opnames. Hij gaat tewerk als een eigenzinnig filmregisseur, verzamelt muzikanten uit de meest diverse hoeken, en brengt hen samen rond zijn eigen composities, vaak rond één bepaald thema opgebouwd, altijd badend in een enigszins duistere, filmische sfeer. Deze Vertical’s Currency uit 1984 is ongetwijfeld zijn meest toegankelijke werk. Niet voor niks noemt hij het zelf zijn ‘pop’ album.

Hij schreef de muziek grotendeels met Steve Swallow, die met zijn heel persoonlijke elektrische basgeluid een prominente rol speelt in de basisgroep van deze plaat. Daarnaast speelt die andere bassist, Jack Bruce, een hoofdrol. Zelden klonk de stem van Bruce zo overtuigend en warm, zelfs niet in zijn topperiode bij de legendarische rockgroep Cream.

Gitarist Arto Lindsay en vooral een David Murray in topvorm geven deze collectie van 12 songs een stevig jazzgehalte. En een reeks percussionisten overgieten alles gul met een LatijnsAmerikaanse saus. Dit is echt de ideale muziek voor zwoele zomeravonden.

Peter De Backer

Het doel van de kleine, gedreven Hargrove is met deze cd een eenvoudig recept aan te reiken van akoestische jazz met voldoende up-to-date ingrediënten, maar geënt op de traditie, waarin swing geen swing hoeft te zijn in de letterlijke zin van het woord. Hij slaagt in dit opzet door een sappige, aangenaam beluisterbare cd af te leveren, die dertien stukken telt. We horen een optimistisch kwintet met leuke sidemen als Justin Robinson (as) en een jeugdige ritmesectie, die aandachtig door de tempostukken trippelt of een warme sound neerzet in de gevoeligere wegdromertjes (Lou Marini’s Starmaker, Hargrove’s Joy Is Sorrow Unmasked of een zéér langzame versie van Kurt Weill’s Speak Low). Opvallend aantrekkelijk solist blijkt pianist Gerald Clayton (zoon van bassist John), maar de ster blijft natuurlijk Roy Hargrove: zijn sound op de bugel is ondertussen één van de mooi-

der al uitgebreid in de Amerikaanse volksmuziek en het werk van George Harrison verdiepte, heeft nu getracht het juiste midden te vinden tussen gecomponeerde en geïmproviseerde muziek. Tussen klassiek en jazz anders gezegd; het traditionele strijkkwartet wordt op The Wheel aangevuld met gerenommeerde jazzmusici als David Binney, Lindsey Horner en Ralph Alessi. “A five movement suite for double quartet and guitar”, luidt de pretentieuze ondertitel. De ambitie die achter het project steekt, klinkt er duidelijk in door. Helaas komt deze cd daardoor dikwijls als gezocht en cerebraal over. Daar waar de complexiteit van de muziek naar de achtergrond verdwijnt, komt er meer lucht in de composities en winnen deze aan intensiteit.

The Wheel is daardoor makkelijker met het hoofd dan met het hart te genieten.

Mischa Andriessen

The Woody Herman Orchestra Reunion at Newport ITM Archives/Codaex – 2 cd 58:57+33:38

*** Deze opname is wellicht een heruitgave van de in 1978 verschenen La Fiesta dubbel-cd op Westwind Records van deze band. Of toch een exemplaar, met identiek hetzelfde programma. Deze live opname dateert van 1 november 1978 in de Stadthalle in Karl Marx Stadt in de voormalige DDR. Joe Lovano op tenorsax, pianist Dave Lalama, bassist Jay Anderson en drummer John Riley zijn de pijlers van deze band. Fans van Woody en zijn jolige bende kunnen hun verzameling alsnog aanvullen.

Luc De Baets

Woody Herman Mosaic Select Mosaic/Universal Music 3 cd – vol1: 76:54 vol2: 60:31 – vol3: 53:21

****

In de jaren zestig waren de bigbands in de VS nog op één hand te tellen.

De drie groten waren onbetwistbaar deze van Duke Ellington, Count Basie en Woody Herman. Ellington de elegante, complexe, theatrale orkestleider, Basie de gestroomlijnde, dynamische swinger en Herman, ongeremd en open. Hij kon niet alleen altijd een stel jonge wolven in het gareel doen lopen, maar wist ook jong solistisch talent in stelling te brengen. Die haalden op enkele na – Sal Nistico, Bill Perkins, Nick Brignola, maar ook Phil Wilson (tb) en Bill Chase (t) – niet de bekendheid van zijn eerste bands in de jaren veertig. Toen waren Four Brothers, geschreven door Jimmy Giuffre en Early Autumn, compositie van Ralph Burns, samen met Apple Honey en Caldonia, zowat de signatuur van de Herman Herd. Toen waren de groten de saxofonisten Zoot Sims, Herbie Steward, Serge Chaloff en Stan Getz, later gevolgd door Al Cohn, Gene Ammons, Terry Gibbs, Shelly Manne. Bovendien had de saxofoonsectie met 1 alt-, drie tenoren een baritonsaxofonist een meer smeuig geluid dan de gebruikelijke saxofoonsecties, een gegeven waar een toparrangeur als Ralph Burns gretig gebruik van maakte om de Herman Herd een eigen geluid te geven. Een hulde trouwens aan de cooljazz en Lester Young, die een hele stoet tenorsaxofonisten van de

West Coast achter zich aan kreeg. Of deze Philips opnamen uit de jaren 60 de beste waren in al die jaren, zoals de hoes suggereert, betwijfelen we echter.

De arrangementen waren overwegend van pianist Nat Pierce, die een Basie adept was en wel eens terug viel op het succesrecept van Neal Hefti, de succesarrangeur was van de Basie NT-band (The Atomic Mr Basie). Andere arrangeurs zoals Bill Holman en Bob Hammer hadden dan weer een meer persoonlijke inbreng. Maar dat er opnieuw een sterke ritmesectie was, met drummer Jake Hannah en pianist Nat Pierce en vedette was een feit.

Deze Philips opnames verzameld in Mosaic select 31 behoren wel na de Columbia opnames uit 1945-1947 tot het beste van de opeenvolgende Woody Herman Herds.

Luc De Baets

Maurice Horsthuis Elastic Jargon Data records/Toondist 57:32 ( )

*** Maurice * Horsthuis is een Nederlandse componist en altviolist die met zijn groep Jargon muziek maakt die zich niet makkelijk omschrijven laat. De bezetting van het twaalftal biedt alleen plaats aan snaarinstrumenten met naast viool, altviool en cello ook contrabas en gitaar. De korte composities liggen qua klank het dichtste bij klassieke muziek, maar ademen de vrije benadering van jazz. De muziek heeft bovendien een sterk sferische en beeldende kwaliteit waardoor de muziek op Elastic Jargon ook wel iets van filmmuziek weg heeft. In elk geval is het muziek die onmiddellijk associaties oproept en de luisteraar meevoert in het uitgebalanceerde spel tussen de verschillende instrumenten.

Een prominente rol is daarbij weggelegd voor Wiek Hermans die met zijn elektrische gitaar een vreemde eend in de bijt is en dat contrast met zijn voortreffelijke instrumentbehandeling heel fraai uitbuit.

Mischa Andriessen

Ahmad Jamal It’s Magic Dreyfus Jazz/Pink Records 53:58

****

In de Birdology-serie is dit de zoveelste, fraaie cd van vete-

raan Ahmad Jamal. Dankzij een vruchtbare co-produktie tussen hemzelf en zijn Franse producers, is dit een ware collectie geworden (Frankrijk heeft de laatste decennia artiesten als Abbey Lincoln, Randy Weston en Jamal een ware ruggensteun geschonken, die de VS hen blijkbaar niet kon geven). Sinds jaren omringt Jamal zich met de sobere, maar attente groover Idris Muhammad (d) en de al even onbaatzuchtige, jonge bassist James Cammack en daar zijn wij héél gelukkig om. Je kan Jamal niet beschuldigen van grote diepzinnigheid en hij springt iets te makkelijk van de hak op de tak in zijn improvisaties, maar hij blijft een groot vertegenwoordiger van het pianotrio-concept.

Hij bezorgde ons, een paar jaar geleden nog, een betoverende namiddag op het Blue Note Records festival te Gent. Percussionist Manolo Badrena werd zoals op meerdere Jamal-cd’s toegevoegd aan het palet in een weinig offensieve rol. Waar het bij de vorige albums vooral om live-captaties ging, horen we hier een iets drogere studio-opname, maar voor de Ahmad Jamal-fans een even typische en evenwichtige cd, vol aroma.

Chris Joris

Oliver Jones Second Time Around Justin Time/Challenge Records – 58:54

*** De Canadese pianist Oliver Jones (73) groeide op in de buurt van Oscar Peterson in Montreal en volgde zelfs een tijd lang pianolessen bij Oscar’s zuster, Daisy Peterson, die ook de kleine Oscar zijn eerste lessen had gegeven.

Hij liet bovendien geen gelegenheid voorbijgaan om naar zijn idool te gaan luisteren. Vandaar dat zijn stijl ten zeerste geënt is op deze van zijn grote voorbeeld.

Nadat hij in 1998 besloot zich terug te trekken van de podia, nam hij in 2006 One More Time op voor Justin Time en dat dit beide partijen bevallen is, is duidelijk want nu is er Second Time Around.

Het repertoire is een mix van Broadway-hits en eigen stukken.

Het mooiste stuk is wellicht zijn uitvoering van Misty, waarin hij Erroll Garner alle eer bewijst, zonder al te veel in de stijlclichés van de meester te vervallen. In de solo uitvoering van de gospel Precious Lord laat hij met beide sterke handen de piano klinken als een orkest.

Luc De Baets

CD-mozaïekjes B

egin juli verschijnt bij Blue Note een live-album van Wynton Marsalis met countryster Willie Nelson. Two Men with the Blues werd vorig jaar januari opgenomen tijdens concerten in het Lincoln Center in New York. Van het gezamenlijk optreden komt in de herfst ook een dvd uit. (nieuwsredactie JazzFlits) Bepaalde critici vinden de toekenning van de Grammy

Award ‘beste album van het jaar’ aan Herbie Hancock ‘gemakkelijk’. Zij menen dat een veteraan hier niet voor in aanmerking moet komen. Een en ander stond te lezen op de website van USA Today. De verkoop van de uitverkoren cd River zit sinds de uitverkiezing echter flink in de lift. (nieuwsredactie JazzFlits) De Franse accordeonist Richard Galliano trok eind april de studio in samen met het Brussels Jazz Orchestra. Voor deze opname arrangeerde o.a. Bert Joris de muziek van Galliano. In het najaar zal die cd verschijnen als onderdeel van de viering van de vijftiende verjaardag van het orkest. Galliano gaat verder nog in Los Angeles een plaat maken met Charlie Haden, Gonzalo Rubalcaba en Mino Cinelu.

Stanley Jordan State of Nature Mack Avenue Records/ Challenge Records – 76:49

****

Na tien jaar stilte gooit deze hoogbegaafde technicus een schitterende cd op de markt. We waren in 1985 al behoorlijk onder

Pas verschenen Te laat voor een recensie in Jazzmozaïek waren o.a.

• The Unplayables Ben Sluijs Quartet meets Erik Vermeulen, Harmonic Integration (W.E.R.F.-AMG)

• Maria Pia de Vito Danilo Rea Enzo Pietropaoli So Right Camjazz/ZYX records

• Pieranzi-JohnsonBaron featuring Kenny Wheeler, Camjazz/ZYX records

• Dave Brubeck, Nightshift Telarc Jazz/Codaex • Robert Walter, Cure All Palmetto Records/Codaex

• The Bennie Maupin Quartet Cryptogramophone/Codaex

• Al Green, Lay It Down Blue Note records/EMI

• Nigel Kennedy A Very Nice Album EMI Classics

• Lee Konitz and Minsarah, Deep Lee Enja/Codaex

• Fay Claassen Red Hot and Blue (the Music of Cole Porter) Challenge Records de indruk (Magic Touch) van ’s mans double tapping technique (tapping met twee handen, de rechterhand wordt niet meer als aanslaghand gebruikt). Nu zijn we onder de indruk van het feit dat hij deze revolutionaire techniek gebruikt én tegelijkertijd een zeer aanvaardbare pianopartij neerzet op All Blues en Song for my Father. Voor wie wil weten waartoe hij als gitarist in staat is: luister maar even naar het Mozart Piano Concerto #21. Door die fenomenale techniek is Jordan in staat tot een ongehoorde (letterlijk dan) harmonische opbouw van zijn nummers. Bovenal blijft de gitarist héél muzikale stukken neerzetten,

Jazzmozaïek 2/2008

41

klank en sterke solo’s. In Lossing vond hij een geschikte partner, die het experiment niet schuwt maar zich tegelijkertijd kan laten gaan in lyrische ontboezemingen.

Peter De Backer

Lionel Loueke Karibu Blue Note Records/EMI 68:53

*** Nadat de uit Benin afkomstige vervolg ... maar het moet gezegd dat het na 14 tracks wel wat veel wordt. Een iets betere dosering was misschien aangenamer geweest. Maar toch kun je niet om dit muzikale wonder heen. Perfectionisme is deze muzikant niet vreemd! Vergeten we daarbij de (variabel samengestelde) groep niet. Die weet zowat op elk moment het juiste ding te doen. Mee daardoor klinkt deze cd erg imponerend. In het Engels hebben ze daar een mooi adjectief voor: flabbergasting.

Marc Van de Walle

Daniel Levin Quartet Blurry Hatology/Harmonia Mundi 59:49 ( )

*** De eerste*tonen zijn bedrieglijk klassiek. Dan wordt duidelijk dat het om een vertolking van Law Years gaat; een prachtig eerbetoon aan componist Ornette Coleman, geheel in zijn stijl: verrassend en gewaagd. Het Daniel Levin Quartet valt allereerst op door zijn bijzondere bezetting: cello, trompet, vibrafoon en bas. Afgezien van de collectieve improvisatie in het tweede nummer valt Blurry daarnaast vooral op door de heldere compositorische lijnen en het zeer ter zake samenspel. Het groepsgeluid is glashelder zonder ooit saai te zijn omdat alle muzikanten bereid en in staat zijn om tot op de rand van de klankkleur van hun instrument te gaan. De jonge trompettist Nate Wooley laat daarbij een verbluffende indruk achter met zijn zeer geladen spel. De titel van cd is ronduit misleidend, de muziek is allesbehalve blurry, ze is van een onbeschrijfelijke klaarheid.

Mischa Andriessen

Listen! With Arne Henriksen and Jovan Pavlovic www.listentrio.net/ Muziekmozaiek - 49:10

** Deze winnaars van Jazz Hoeilaart zoeken nog een richting. Er zijn try-outs in verschillende richtingen, zelfs met folkmuziek en de herwer-

42

Jazzmozaïek 2/2008

king van een oude jazzhit, Petite Fleur. Je kan zeker niet stellen dat er geen afwisseling in zit, maar deze Noren brengen hun muziek onderkoeld en sereen, zoals te verwachten volgens hun traditie en volksaard.

Het trio Bendik Gespe (s), Daniel Herskedal (tuba) en Espen Berg (p) zijn wel medeplichtigen in deze muziek zonder veel solistische pretenties. De muziek lijkt vrij academisch, zit in een keurslijf, hoewel er hier en daar wel leuke vondsten inzitten. En ook de gastsolisten kunnen niet zo direct uit dit keurslijf breken. Dan is Tricycle muzikaal beter en het Trio Bravo nog een stuk gekker. Maar het is zo dat in de Europese jazz – whatever that means! - de Amerikaanse jazzroots nagenoeg weggegomd zijn. Passie, emotie, frasering, swing, drive, groove zijn zelden aanwezig.

Muziek voor koele kikkers.

Luc De Baets

gitarist Lionel Loueke bij Terence Blanchard en Herbie Hancock bekend werd, kwam hij onder contract bij Blue Note Records. Zijn debuut is feitelijk een voortzetting van het trio Gilfema, met als belangrijkste verschil dat Massimo Biolcati (b) en Ferenc Nemeth (d) voor dit project geen composities bijdroegen. Als blikvangers zijn bovendien Herbie Hancock en Wayne Shorter aangetrokken, die elk op twee nummers meespelen.

Loueke is een gitarist met een ge-

Carla Marcotulli with Dick Halligan How can I get to Mars?

Act Music/Challenge Records 49:13

** Haar zus Rita is intussen een befaamde pianiste, die ooit aan de zijde van Dewey Redman hoge

ogen gooide. Carla Marcotulli zelf is een klassiek geschoolde zangeres die in opera’s meezong van New York tot Puerto Rico. Met deze cd poogt ze de brug te slaan tussen klassiek en jazz. Op acht van de dertien nummers wordt ze begeleid door een strijkkwartet en is het alleen de gitaar van Sandro Gibellini die voor de jazznoot zorgt. Die samenwerking blijft vooral in goede bedoelingen steken.

De warme stem van Marcotulli komt veel beter tot haar recht als het strijkkwartet er het zwijgen toe doet en pianist Dick Halligan – veertig jaar geleden stichter van Blood, Sweat & Tears – zijn stempel mag drukken, begeleid door Dave Carpenter (b) en Peter Erskine (d). De meeste stukken zijn trouwens geschreven door Halligan, die zijn oude dag blijkbaar in Italië doorbrengt.

Ook Bob Sheppard (sax) en Larry Koonse (g) spelen een bescheiden

Charles Lloyd Quartet Rabo de Nube ECM Records/Universal Music – 75:05

Russ Lossing/John Hebert Line Up

***

Hatology/Harmonia Mundi 55:43

*** Misschien doet hij nog het meest aan Paul Bley denken. In ieder geval is de New Yorkse pianist Russ Lossing een improvisator pur sang die de brug slaat tussen jazz en nieuwe muziek. Dat hier een van de veertien composities is opgedragen aan Andrew Hill, nog zo’n boeiende avant-gardist, is geen toeval. Bassist John Hebert speelde lang in Hills band, onder andere op de meesterlijke cd Timelines, en die ervaring is duidelijk blijven hangen.

Lossing en Hebert spelen al tien jaar samen, en dat ze elkaar goed aanvoelen blijkt ook uit deze duoopname. Hebert leerde jazz spelen in New Orleans (zijn familienaam wijst op Franse roots, maar wordt uitgesproken A-bear!). Maar intussen verblijft hij al jaren in New York, waar hij een veel geziene gast is in de groepen van Paul Motian, Paul Bley of Fred Hersch. Recent was hij in ons land te bewonderen in het prachtige kwartet van Marc Copland en Greg Osby. Hebert is een knappe bassist met een stevige

heel eigen stijl. Hij begeleidt zijn spel met een hoog geneurie dat in de stukken een dromerige sfeer aanbrengt. Loueke’s Afrikaanse achtergrond is onmiskenbaar aanwezig. Ze mengt zich moeiteloos met de andere invloeden; jazz, blues en fusion, al staat het zachtaardige karakter van Loueke’s werk haaks op het machismo dat veel rockjazz kenmerkt. De speelsheid gaat helaas nog nu en dan ten koste van de directheid van de muziek, maar het siert de gitarist dat hij niet op safe speelt.

Mischa Andriessen

TOP-CD

tot

CD

De meditatieve Charles Lloyd heeft het na zijn terugkeer uit het celibaat echt wel waargemaakt, zowel op cd als op het podium. Zijn ECM-albums zijn stuk voor stuk juweeltjes van schoonheid, kracht en openhartigheid, maar wel mede door zijn fantastische neus voor casting: van Bobo Stenson naar Geri Allen, van Jon Christensen, Billy Hart tot Billy Higgins, van Palle Danielsson tot Anders Jormin. Nu helpen jonge, gespierde goden als Jason Moran (p), Reuben Rogers (b) en Eric Harland (d) deze live-cd de ongenaakbare hoogte in. Bingo! Rasechte jazz met een kroon op. Dit Charles Lloyd Quartet speelt op het komende Jazz Middelheim.

Chris Joris

*** Er bestaan inderdaad saxofonisten die alt spelen maar tenor denken tijdens het proces. Altsaxofonist Gary Bartz, bijvoorbeeld, denkt als het ware aan een tenor als ie bezig is.

Bij Lloyd gaat dat andersom: hij is een tenorsaxofonist die bij voorkeur de hoogte in gaat en zodoende vaak zijn instrument als een altsax laat klinken. Hij verzamelde een echt fijn kwartet rond zich heen met de vrijzinnige pianist Jason Moran (toestemming kreeg ie van Blue Note) en drummer Eric Harland. Twee New Yorkers. De bassist is Reuben Rogers.

Dat Sweet Georgia Bright kleeft al decennia aan hem en zal bedoeld zijn om met enige regelmaat de kas te vullen. In La Colline de Monk waagt Moran zich aan een stukje stride om Thelonious Monk te groeten. Wat hier opvalt, zie ook de recensie van Jef Neve, is het volledig opengooien van de structuur in de stukken. Dus niet het versleten: thema-solo-thema.

Het komt de muziek alleen maar ten goede. Overigens is het goed eens te melden dat Charles Lloyd zich destijds enorm heeft ingespannen om de hoge ziekenhuisrekeningen van Billy Higgins het hoofd te bieden. Ook dat heeft volgens mij met muziek en menselijke verhoudingen te maken. Je vindt ze onophoudelijk terug op deze cd.

Jaap Lüdeke

gastrol. Een maar half geslaagde productie, ook al omdat Marcotulli flink mag schaven aan haar Engelse uitspraak.

Peter De Backer

Robin McKelle Modern Antique Blue Note Records/EMI 44:37

****

Deze diva werkte samen met o.a.

Herbie Hancock, Wayne Shorter, Terence Blanchard. Na haar eerste album Introducing Robin McKelle brengt ze nu alweer levendige retroswing. Daar leent haar soulvolle altstem zich schitterend toe. De titel van het album zegt het allemaal: de teletijdmachine brengt je terug naar de sfeer van net na de tweede wereldoorlog. Enerzijds met oudere composities (Lover Man, Lullaby of Birdland bv.) maar ook met recent werk van de Steve Miller Band: het prachtig bewerkte Abracadabra dat plots al zijn schoonheid weggeeft door haar vertolking. De stem van McKelle is warm en lyrisch in het laag, maar schalt als een trompet in de hogere regionen. Onwillekeurig moet je gaan vergelijken met Ella Fitzgerald en Sarah Vaughan, en dat zijn toch niet de minsten. Haar werk is muzikaal àf, en geeft daardoor een stevige indruk. Haar schitterende bigband laat haar geen moment in de steek, en versterkt die goede indruk alleen maar. In het laatste nummer (het enige van haar hand) bewijst ze ook de eigentijdse ballad meester te zijn. Gewoon héél goed in het genre!

Marc Van de Walle

Sophie Milman Make Someone Happy Linus/Codaex – 49:44

****

is vele keren sterker dan wat we de laatste tijd al te vaak hebben gehoord. Sophie Milman komt uit Toronto, Canada en heeft Russisch-Joodse roots. Haar debuutcd in 2004 verkocht wereldwijd 100.000 exemplaren en haalde de top van de charts in Canada en de VS. Het knappe vrouwtje is pas 25, won in Canada in 2006 een Juno-award voor Best Jazz Vocal Album. Geen eendagsvlieg dus. Een echte jazz-zangeres is ze niet, maar ze kan een song vorm en inhoud geven. Sophie Milman zingt onbevangen, natuurlijk en met een souplesse, die bekende Broadwaysongs meteen nieuwe glans geven. Deze worden afgewisseld met pop en rocksongs van o.a. Stevie Wonder en The Who en een paar originals. Een goede mix, die blijft boeien. Het kruim van de Canadese studiomuzikanten heeft zijn deel in het welslagen van dit album.

Luc De Baets

van den Dungen, pianist Rob van Bavel, bassist Jeroen Vierdag en drummer Joost Patocka. Maar Mol heeft ook de dancebeats van deze tijd in zich en kiest ervoor snel zijn waarde te verzilveren in de lijn van wat George Duke en Bob James in de gloriejaren van de funkjazz hebben gedaan. O.a. trompettisten als Freddie Hubbard en Roy Hargrove (RH-factor) hebben zich tijdelijk in deze muziek gemanifesteerd en ook het Duitse wonderkind Till Brönner kiest voor the easy way. Dus hier goed geoliede melodieën, wat opgepompt met elektronica, af en toe ondersteund door een strijkkwartet en wat extra percussie. Al bij al dansbare goed afgewerkte easy listening van het betere allooi, waarin Mol alle registers open trekt en laat horen tot wat hij in staat is. Dit schijfje gaat er in als koek, maar van dit talent verwachten we toch nog wel straffere kost!

Luc De Baets

Anja Mohr Trio Abend

Nils Petter Molvaer Re-Vision

Intuition/Challenge Records 55:20 ( )

Sula Records/Universal Music – 46:10 ( )

Mohr trio een groeiende plant genoemd. Een parafrase op Mohrs compositie “beschneide keine pflanze die im begriff ist zu wachsen,’ maar misschien ook een verdekt onderkennen dat het talent van dit Duitse trio zich nog moet uitkristalliseren. Op hun debuut lijkt het trio nog te twijfelen tussen de donkere poëzie van bijvoorbeeld de sterke titelsong en een extraverte, swingende stijl.

Zo zijn het door Miles Davis bekend geworden Tutu van Marcus Miller en Toto’s Georgie Porgy net als de bonustrack Californication van de Red Hot Chili Peppers toch wat vlak gebleven pogingen tot groovende pianojazz. De bewerkingen van How deep is the Ocean en Wayne Shorters Night Dreamer zijn bijvoorbeeld veel spannender. Het melancholische lijkt de drie Duitsers beter te liggen dan het uitbundige. Nu nog zoeken naar het juiste midden.

Mischa Andriessen

en opvattingen schatplichtig aan Jon Hassell. De Noor maakte met zijn album Khmer uit 1997 (ECM) internationaal naam met intelligente e-jazz. Op zijn jongste plaat zet hij zijn lokroep verder, al moet erbij gezegd dat Re-Vision geen volwaardige opvolger is voor ER (2005). Wel een compilatie die opgebouwd is uit recent werk dat NPM componeerde voor enkele films. Hij verlegt de spanningsboog, door de muziek in een andere context te plaatsen. Het filmische karakter blijft, ook zonder dat ze ten dienste staat van een verhaallijn of plot. Zouden het vrouwen zijn die vallen voor het langgerekte, van Sehnsucht doordrongen trompetgeschal? Of zijn het veeleer mannelijke hormonen die loos gaan op de elektronische sounds? Spaarzame noten, melodieus aangeblazen, drijven op een ijzig strak tapijt van keyboards en gesamplede klanken. Hier en daar weerklinkt een oosterse zanglijn (Nizamettin Aric) of een gemanicuurde gitaareruptie (Eivind Aarset). Mocht David Lynch een Europeaan zijn, hij zou de donkere kleurenpracht van Nils Petter Molvaer allang gebruikt hebben voor één van zijn films. Maar het materiaal op Re-Vision werd gecomponeerd voor prenten van Stig Andersen (Frozen Heart), Stephan Guerin-Tillie (Edy) en Petter Ness (Hoppett). Als toemaatje vind je

** *Molvaer is qua sound In de * liner notes wordt het Anja *** Nils Petter

Rik Mol What’s On Tonight?

Challenge Records/Challenge Records – 54:21

*** Aan de bezetting te merken zou Zoveel kwelende stemmetjes worden tegenwoordig al snel sterretjes (soms van één dag!). Maar wat hier op onze cd-speler ligt,

dit een Nederlands topproduct kunnen zijn. Een van Nederlands grootste trompetbeloften Rik Mol heeft hier een topkwintet met routiniers als tenorsaxofonist Ben

op de website van de artiest nog enkele supplementaire stukken (A Walk in the Forest, Carwash, Violent Trip) die niet meteen pasten in de opbouw van Re-Vision – maar daarom niet minder interessant zijn. Je kunt ze gratis downloaden op www.nilspettermolvaer.no.

Dirk De Gezelle

Sal Mosca You Go To My Head Blue Jack Jazz Records/AMG 64:38

*** Enkele maanden voor zijn overlijden in juli 2007 op 80-jarige leeftijd, trad Sal Mosca nog op in ons land. Wie erbij was, mag zich gelukkig prijzen. Want Mosca is een zwaar onderschatte pianomeester, die vooral als leraar aan de kost kwam, zelden concerten gaf, zijn hele leven lang een musician’s musician bleef, en veel te weinig opnames maakte.

Vijftig jaar geleden was het nochtans straf begonnen, met een Prestige-plaat waarop Lee Konitz, Miles Davis en Max Roach te horen waren. En ook later maakte Mosca nog platen met Konitz. Maar al bij al blijft de catalogus van Mosca te bescheiden. Deze cd was eigenlijk niet eens voor publicatie bestemd.

Hij bevat opnames van Mosca in zijn eigen huisstudio met enkele bevriende muzikanten: Jimmy Halperin (sax), Don Messina (bas) en Bill Chattin (drums).

Zij grasduinen in die ontelbare Broadway-standards waar Mosca zo verzot op was, met enkele klassiekers van Charlie Parker en Dizzy Gillespie er bovenop. De invloed van Lennie Tristano blijft opvallend. Mosca was een groot bewonderaar van de blinde virtuoos, bij wie hij lang les volgde.

Maar dat Mosca zelf ook heel wat te bieden heeft, illustreren deze ongedwongen opnames rijkelijk.

Peter De Backer

Milton Nascimento & Belmondo Milton Nascimento & Belmondo B-Flat Recordings/ Bang Distribution – 61:33

*** Lionel en Stéphane Belmondo overhaalden de Braziliaanse zanglegende Milton Nascimento (°1942) om zijn composities in een nieuw jazzy kleedje te steken.

Al meteen is de toon gezet met het overbekende Ponta De Areia (Nascimento zong het op Wayne Shorter’s Native Dancer in 1974).

Maar ook de andere uitgekozen songs zoals Cançao do Sal, Mi-

lagre dos Peixes, Travessia, Nada sera como antes worden verrassend opgefrist door de nieuwe arrangementen van Lionel Belmondo en Christophe Dal Sasso.

Die haalden er de strijkers bij van het Orchestre National d’Île de France. De kern van de orchestratie is het Belmondo kwintet. Eric Legnini zorgt voor sublieme pianosolo’s en de ritmetandem Thomas Bramerie (b) en André Ceccarelli (d) ondersteunen de frêle, maar toch indringende falsetstem van Nascimento. Live te beleven op Dinant Jazz Nights!

Bernard Lefèvre

Jef Neve Trio Soul In A Picture EmArcy/Universal Music Belgium – 64:52

****

Het is een loffelijk streven van de grote Amerikaanse platenmaatschappijen om Europese musici of groepen vast te leggen. Maar in veruit de meeste gevallen zullen vele labels niet in de buidel tasten om wat promotiegelden vrij te krijgen, laat staan dat de cd in de VS wordt uitgebracht.

Daar komt nog bij dat de collega’s aan de overkant het nog wel eens benauwd zouden kunnen krijgen van dit Jef Neve Trio. Met bassist Piet Verbist en drummer Teun Verbruggen is dit drietal zo hecht, voelt het de composities van de leider op piano en orgel dermate goed aan, dat met hun talent en ervaring de internationale status al op een eerdere cd was bereikt. De Nevestempel is herkenbaar, punt uit! De muziek heeft dynamiek en beweegt zich van verstilling tot soms extatische uitspattingen. Ook de bijna gelijke verdeling van de taken binnen het trio is voorbeeldig. Dus niet: de leider voert de boventoon en de rest komt later… De bonus-cd brengt ook met gasten wat meer experimentele bijdragen en keert zich tot op zekere hoogte tegen de meer toegankelijke klanken van Soul In A Picture. De fraai opgenomen productie is opgedragen aan de onlangs overleden producent van Jazz Middelheim, Miel Vanattenhoven.

Jaap Lüdeke

Jazzmozaïek 2/2008

43

Hank Roberts with Marc Ducret and Jim Black Green Winter & Winter/Harmonia Mundi – 57:20 ( )

*** *

vervolg ...

Enrico Pieranunzi & Marc Johnson Yellow & Blue Suites Challenge Jazz/Challenge Records – 58:28

****

Dat Pieranunzi een klassiek geschoold pianist is hoorbaar.

Verwacht op deze live-cd (opgenomen in Lausanne in 1990) vooral beschaafd en gedoseerd gespeelde muziek. Luister maar eens naar de – overigens – knappe bewerking van Blue Monk. Die klassieke scholing is doorspekt van invloeden van Bill Evans en McCoy Tyner, maar Pieranunzi weet heel precies zijn eigen klank én stijl te creëren. De melodieuze lijnen worden aan elkaar gebonden door mooi akkoordenwerk en arpeggio’s. Het resultaat van het samenspel met meester-bassist Marc Johnson is zeer geslaagd. Johnson weet op elk moment zowat de gepaste noot te spelen: ritmisch en melodisch scherp gekozen, altijd trefzeker. Dat hij twee jaar musiceerde met Evans maakt van hem een zeer geschikte steunpilaar, zowel ritmisch als muzikaal, voor de pianist. Beide muzikanten zijn sterke persoonlijkheden, maar dat staat een écht samenspel niet in de weg. Deze schijf maakt een paradox waar: net door haar klassieke opzet klinkt ze verfrissend tussen de vele cd’s die het moeten hebben van vergezochte experimenten. Elegante en fijnbesnaarde muziek, zo willen we dit omschrijven. En zo hébben we het ook graag.

Marc Van de Walle

44

Jazzmozaïek 2/2008

Bucky and John Pizzarelli Live at The Vineyard Challenge Jazz/Challenge Records – 61:36

*** Dit is een heruitgave van Bucky and John Pizzarelli ‘s (destijds) limited edition van Live in The Vineyard, in New York in 1987.

Vader en zoon samen in een intieme setting in het Vineyard Theatre in NY. Stikvol bekende Broadwaysongs en medleys van beide gitaristen en vocaal werk van John. Een klassieker in het genre van het betere jazzentertainment.

René Vandewalle

Bobby Previte & The New Bump Set the Alarm for Monday Palmetto Records/Codaex 48:41 ( )

** Rijper * wordende mannen, die de kwajongen uithangen, kennen we eerder uit de rockwereld. Dat uit zich in de kledij, het kapsel en de muziek. Wanneer dit bad boy gedrag zich manifesteert bij jazzmusici, blijft de muziek soms een beetje achter. We zien dan wel lekkere, stoute jongens het podium betreden, maar horen dan meestal een soort nu-jazz, die wel elementen van drive en eigenzinnigheid vertoont, maar in werkelijkheid is opgebouwd uit dunne thematiek en de emoties wat magertjes aflevert. Toch bezit deze cd spitsvondigheden en schuilt er genoeg ironie achter de kast om op zoektocht te gaan. Bobby Previte is alleszins een bezield drummer, wanneer je hem live aan het werk ziet.

Deze cd is daar echter niet direct een feestelijk voorbeeld van.

Chris Joris

Als altijd fraai vormgegeven, is er op het Winter & Winter label een nieuwe cd verschenen van dit eigenzinnige trio. Opnieuw blijkt hoe razend knap Ducret en Black de al zeer rijke melodieën van Roberts aanvullen. Diens zeer emotioneel geladen cellopartijen die hij soms met uiterste breekbare vocalen begeleid, worden heel subtiel omspeeld met het weerbarstige maar perfect in de geluidsbalans passende gitaarwerk van Ducret en de even speelse als efficiënte ritmes van Black. Muziek alsof de makers je kamer binnenstappen, heel erg direct en nabij. Het evenwicht tussen de drie, wordt al in de eerste tel gevonden en niet meer losgelaten. De kunst kwetsbaar te zijn zonder te overdrijven en in emotioneel exhibitionisme te vervallen, beheerst dit drietal tot in perfectie.

Mischa Andriessen

Rosenberg Trio & Tim Kliphuis Tribute to Stéphane Grappelli FM Jazz/Pink Records – 49:34

*** Het Rosenberg Trio zet de erfenis van Django verder. Dat is ook hier het geval. Maar om toch wat variatie te krijgen halen ze er al eens vaker een gast bij. Hier is dat de Nederlandse violist Tim Kliphuis, duidelijk een bewonderaar van Stéphane Grappelli. Naast het obligate Nuages en een paar andere stukken van Django en Grappelli, kiezen de Rosenbergs toch voor een repertoire dat wat breder gaat. Bronnen zijn daarbij Amerikaanse klassiekers en het Franse chanson. De ongelooflijke virtuositeit van Stochelo Rosenberg is nog steeds ongeëvenaard en het trio swingt nog steeds als de bekende pompe tsigane. Kliphuis doet zijn best om deze virtuozen te volgen, maar mist de fijnzinnigheid van zijn grote voorbeeld.

René Vandewalle

Thomas Rückert/ Johannes Lemke Jnana Jazzsick/Challenge Records 42:59

*** De Duitse pianist Thomas Rückert (37) maakte al enkele trio-opnames die met lof werden overladen.

Dat hij wat te bieden heeft, blijkt ook uit deze mooie duo-cd met saxofonist Johannes Lemke. Rückert studeerde bij de Britse stylist John Taylor, en getuigt in zijn pianospel ook duidelijk van een voorliefde voor Bill Evans, wiens Blue in Green hier ook wordt bewerkt. Rückert pende vier stukken zelf, waarbij het poëtische titelstuk. Hij weet hoe hij met pakkende melodieën de aandacht kan vasthouden.

Johannes Lemke speelt sopraanen altsax, maar maakt vooral indruk op de sopraan. Naast invloeden van Steve Lacy of Wayne Shorter hoor je in Lemkes spel Europese invloeden, vooral dan van Jan Garbarek.

De twee dagen elkaar speels uit, en voeren mooi opgebouwde dialogen die nooit gaan vervelen.

Peter De Backer

Jacques SchwarzBart Soné ka-la EmArcy/Universal Music 73:16 ( )

*** *

De zoon van een bekend Frans/ Guadeloups schrijversechtpaar maakte samen met onder andere Roy Hargrove eerder deel uit van de blazerssectie van R&B zanger D’Angelo. Op Soné ka-la is de toegankelijke meezingbaarheid van popmuziek behouden gebleven al wordt ze flink gemixt met jazz, fusion en Gwo-ka, de volksmuziek uit Guadeloupe. Schwarz-Bart is een kundige saxofonist met een tamelijk zoet gevooisde sound.

Op deze plaat speelt hij vooral de sterke ritmische troef van de Gwo-ka, onder meer dankzij de inbreng van Sonny Troupé, een zeer bedreven percussionist in het genre. Lionel Loueke is ook van de partij net als een aantal zangers en rappers wier inbreng niet elke jazzliefhebber zal weten te bekoren. Soné ka-la kent naast een enkel zwak stuk een paar heel goede nummers. De zomerse lichtheid van de plaat is bovendien veel aantrekkelijker dan de eerste beluistering doet vermoeden.

Mischa Andriessen

Soo Cho Quartet featuring Angelo Verploegen Prayer Challenge Records/Challenge Records – 60:29

*** De Koreaanse pianiste Cho studeerde aanvankelijk klassiek, raakte daarna in de ban van de jazz en kwam naar Nederland om

zich hier verder te bekwamen.

Op haar debuut Prayer is haar vaste trio; Daniel Lottersberger (b) en Sotiris Ntouvas (d), uitgebreid met Angelo Verploegen op bugel en trompet. In de zelf geschreven stukken verraden de heldere, compositorische lijnen Cho’s klassieke achtergrond.

Breekbare, sferische muziek waarin het avontuurlijke van de jazz zeer subtiel verweven wordt.

De beheerst spelende band houdt goed oor voor dynamiek en de glasheldere pianopartijen vormen een gedroomde ondergrond voor Verploegen die met zijn gefluisterde solo’s excelleert. De ingetogenheid van de muziek zou misschien bij wat meer contrast gebaat zijn, maar Prayer is beslist een knap debuut.

Mischa Andriessen

John Surman & Howard Moody Rain On The Window ECM Records/Universal Music 49:29

****

De sterke John Surman zingt hier op basklarinet, sopraan- en baritonsax. Howard Moody speelt kerkorgel. In hoeverre deze cd is opgevat als terugblik op Surman’s kinderjaren als koorknaapje is niet zeker, wel is de anekdote aanwezig: het cd-boekje vertoont een afbeelding van zijn allereerste vinylplaatje, in duo met kerkorgel, maar dan als boy-soprano, als zangknaapje dus. De vijftien korte composities zijn onthaastend en zeer vertellend, voelen wat kerkelijk aan, uiteraard, maar worden nooit te plechtig, daar blijft Surman te frivool en spits voor, en wat een bronzen klank heeft die man. Deze Pax Vobiscum straalt vrede uit en klinkt héél Brits, wat de sterke identiteit van deze twee heren verraadt. Bulldozer Surman rebeleert niet meer, zoals in de jaren 60 en 70 het geval was. Zijn scheurende klanken zijn vriendelijker geworden, maar verscheuren evenzeer. De boy-soprano werd de ervaren meester. In de impro- en jazzmuziek blijft John Surman één van de grootste Europeanen.

Chris Joris

John Swana Bright Moments Criss Cross/Challenge Records – 72:58

*** Steek een Criss Cross cd in je speler en je weet wat je mag verwachten: prettige mainstreamjazz, hardbop of postbop of hoe je het ook noemt.

Deze van trompettist John Swana past perfect bij de stijl van het huis.

Dit is trouwens al Swana’s tiende cd onder eigen naam bij Criss Cross.

Swana pende tien van de elf composities zelf. Een soepel trompettist, al is hij niet iemand die je meteen uit duizenden herkent. Zelf citeert hij Kenny Dorham, Freddie Hubbard en Tom Harrell als grootste invloeden.

In zijn sextet heeft Swana twee tenorsaxofonisten opgenomen en het is echt wel boeiend om Grant Stewart te vergelijken met Eric Alexander. Stewart laat net iets duidelijker zijn respect voor de traditie doorklinken, met nog net een hoorbare toets Coleman Hawkins.

Pianist David Hazeltine is efficiënt als altijd, en met bassist Peter Washington en drummer Kenny Washington (neen, de twee zijn geen familie) heeft Swana de Criss Cross-ritmetandem in huis.

Peter De Backer

Olivia Trummer Trio featuring Matthias Schriefl Westwind Neuklang/Challenge Records 58:24

*** Haar debuut Nach Norden was verrassend sterk en volwassen. De oprechte lyriek van de jonge Duitse zorgde voor sprankelende songs met een aantrekkelijke frisse sound.

Voor de opvolger heeft Trummer voor andere muzikanten gekozen en voor een belangrijkere rol van de gastblazer. Trompettist Matthias Schriefl benadrukt met zijn hese spel de breekbaarheid van de muziek, terwijl de nieuwe ritmesectie juist wat robuuster is dan de vorige.

Dat Trummer lef heeft, bewijst ook haar bewerking van Mozarts Turkse mars. Een waagstuk waar ze zich opvallend goed uit redt. Waar de eerste plaat volledig onbevangen klonk, lijkt Westwind bewuster tot stand te zijn gekomen. Dat levert een paar wat gezocht klinkende nummers op, maar ook een aantal zeer geslaagde, vooral het langzamere werk. Zo overrompelend als het debuut is Westwind niet, wel een bevestiging van Trummers grote talent.

Mischa Andriessen

W.E.R.F./AMG – 67:32 ( )

*** Painting * Space is een treffende titel, want de belangrijkste kwaliteit op de nieuwe cd van Robin Verheyen is de durf om stiltes te laten vallen en het muzikale aanvoelen om alle muzikanten de ruimte te laten. De zoekende, aftastende en vooral op sopraan emotioneel geladen saxpartijen van Verheyen krijgen een sterk weerwoord van de stevig stuwende ritmesectie die echter eerder een onderhuidse pulse teweeg brengt dan dat ze de boventoon voert. De muziek golft dankzij een krachtige dynamiek: de intensiteit wordt ten top gevoerd waarna de vier musici de teugels weer even laten vieren voor de spanning opnieuw wordt opgebouwd. De even dwingende als gedegen manier waarop bassist Remi Vignolo en drummer Dré Pallemaerts tezamen de composities ruggengraat geven, is ronduit bewonderenswaardig, zoals Painting Space over de hele linie bijzonder veel respect afdwingt.

Mischa Andriessen

Sam Vloemans Bord du Nord LC Music/LC Music – 48:11

Tuesday Night Orchestra Band of Birds September Records/LC Music – 54:59 ( )

*** *

Laat je verrassen door dit jonge collectief dat hier een opmerkelijke debuut-cd aflevert. Dit orkest werd opgericht door bastrombonist Bart De Lausnay en kwam wekelijks samen in de Brusselse club The Sounds om een repertoire opbouwen, telkens op dinsdag. Vandaar de naam van dit orkest. Dit Tuesday Night Orchestra is gevormd uit een jonge generatie, die het conservatorium en/of jazzopleiding achter de rug heeft. De kern komt uit de bigband van het Gentse conservatorium. Compositorisch is er eigen werk van Tom Van Dyck, die met drie stukken het leeuwenaandeel voor zich neemt, en Aller Simple van François de Ribaupierre, stukken die door de auteurs zelf zijn bewerkt. A Foggy Day in London Town is een klassieker bewerkt door diezelfde de Ribaupierre en tenorsaxofonist Wietse Meys arrangeerde Wayne Shorter’s Yes or No en Sonny Rollins’ Sonnymoon for Two, waarin hijzelf, zoals de meester himself, solo het vuur aan de lont steekt.

Andere opvallende solisten zijn Andy Declercq (ts) en Bruno Vansina (as), die in de enige ballad Tradivarious van de hand van Tom Van Dyck een solo aflevert met een bezieling en drive, die ons aan Phil Woods herinnert. Verder verdienstelijk solowerk van de trompettisten Michel Paré (Yes or No) en Joachim Vanhoecke (Sonnymoon for Two) en Jean-Paul Estiévenart op bugel in Aller Simple (de Ribaupierre). Ook baritonsaxofonist Tom Van Dyck, trombonist Frederik Heirman en pianist Ewout Pierreux bewijzen hier ten overvloede dat ze solo hun mannetje kunnen staan.

Er is dus nog leven na het BJO. Bovendien was Frank Vaganée, de muzikale leider van het BJO, hier de studioproducer, die zijn rijke ervaring kon inbrengen om de opname in goede banen te leiden. De balans in het TNO en het ensemblewerk staan reeds op een voortreffelijk niveau. Het is een beloftevolle band met potentieel, die de aandacht van onze organisatoren verdient!

Info: www.tuesdaynightorchestra.com Luc De Baets

Blue Note haalt Louis Smith

Robin Verheyen Painting Space

*** Met ervaringen achter de rug bij Gabriel Rios, Buscemi en de Kakkewieten hoef je van trompettist Sam Vloemans geen zuivere jazz te verwachten. Voor zijn project Bord du Nord liet hij zich inspireren door een verblijf in Parijs. De muziek is een vruchtbare mix van jazz, Frans chanson, folk, musette èn klassiek. Met een prominente rol voor Gwen Cresens, wiens accordeon en bandoneon de klankkleur van deze cd prominent bepalen. Aan het eind van het zeer sterke openingsnummer plaatst hij slotakkoorden die wel uit een kerkorgel konden komen.

Vloemans is een uitstekend trompettist die in zijn gevarieerde composities, allemaal van zijn hand, de enigszins melancholische sfeer van Parijs perfect weet te vatten. Knap is Late Night Groove, wellicht het ‘zuiverste’ jazzstuk van de plaat, met een swingende ritmetandem en een mooie solo van gitarist Hendrik Braeckman. De Duitse zangeres Sabine Kühlich, die sterk doet denken aan Sheila Jordan, is te gast op drie nummers. Met verder bassist Henk de Laat en Louis Debij op drums.

Peter De Backer

van onder het stof.

Rudy Van Gelder is de opnametechnicus die in de gouden jaren (1950-60) zelf duizenden opnamen maakte in zijn huiskamer, later studio, die voornamelijk door het Blue Note label uitgebracht werden op de toen gangbare geluidsdrager, de LP.

D

e Rudy Van Gelder Edition cd’s zijn diezelfde Blue Note albums, die door de nagenoeg legendarische opnametechnicus nu vanaf de originele tapes met stateof-the-art uitrusting aan een 24-bit remastering werden onderworpen en uitgebracht worden op cd.

Dat het erom te doen was de oorspronkelijke sound (mono of stereo) zo goed mogelijk te behouden en weer te geven in digitale vorm, was voor Rudy duidelijk: “I want people to hear the music with the warmth and the energy and all the things that Alfred and Francis Wolff put into it.” (AAJ) Met de regelmaat van een klok worden nieuwe titels toegevoegd.

Zoals recent van Lou Donaldson/ Here ’t is, Wayne Shorter/The Soothsayer, Freddie Redd Quintet/Shades of Redd, Horace Silver Quintet/ Further Explorations, Stanley Turrentine/Look Out, Jutta Hipp (with Zoot Sims), Ike Quebec/Blue & Sentimental, Jimmy Smith at club ”Baby Grand” vol. 1&2 en Louis Smith/Here comes Louis Smith.

Soms interessant, vaak merkwaardig zijn de Connoisseur cd series, die in beperkte oplage opnames uitbrengt die blijkbaar vroeger niet het verhoopte succes hadden, en dus slechts kortstondig of helemaal niet in de platenzaken te vinden waren. De paus van de heruitgaven, Michael Cuscuna oordeelde dat in de veranderde tijdsgeest een aantal van deze opnamen, een tweede kans moesten krijgen.

De remastering ligt bij die andere wizard Ron McMaster (what’s in name?). Enkele recente voorbeelden: Bobby Hutcherson/Head On, Stanley Turrentine/The Return of the Prodigal Son, Art Farmer/ Brass Shout-The Aztec Suite, Dizzy Gillespie & James Moody with Gil Fuller & The Monterey Jazz Festival

Orchestra/Monterey Jazz Festival en Louis Smith/Smithville.

Opmerkelijk: in beide reeksen zitten opnamen van trompettist Louis Smith, die in 1957 als een komeet aan het jazzfirmament verscheen.

Zijn eerste opname Here comes Louis Smith maakte hij met het kruim van de toenmalige musici in New York: Cannonball Adderley (as) onder de schuilnaam Buckshot la Funque, Tommy Flanagan of Duke Jordan (p), Doug Watkins (b) en Art Taylor (d).

Begin 1958 kwam dan Smithville, met Charlie Rouse (ts), Sonny Clark (p), Paul Chambers (b) en Art Taylor (d). Het was van in het begin duidelijk dat hij het potentieel van Clifford Brown bezat, die even tevoren was verongelukt. Helaas is het anders gelopen! Reeds in 1958, toen hij bij Horace Silver speelde, kapte hij er mee en keerde, zwaar ontgoocheld in de jazzwereld, terug naar zijn baan als muziekleraar in Atlanta.

Maar hier vind je twee albums van hem, die in die korte tijd werden opgenomen. Pas twintig jaar later zou hij zijn egelstelling verlaten en sporadisch een opname maken.

De zacht geprijsde Rudy Van Gelder Edition is nog in prijs verlaagd, de normaal geprijsde Connoisseur-reeks is sterk verlaagd. Beiden worden verkocht voor 9 euro per stuk tot eind augustus. Je kan alle releases vinden op de website www.bluenote.com.

Luc De Baets

Jazzmozaïek 2/2008

45

vervolg ...

Cassandra Wilson Loverly Blue Note Records/EMI 60:40 ( )

** *cd gaat Cassandra Wilson Op deze retro. Standards, Broadwaysongs en blues zijn hier de ingrediënten. Zij is duidelijk geïnspireerd door Abbey Lincoln, maar heeft een nog meer laid-back frasering. Haar donkere stem en slome timing maken van de meeste songs hier opnieuw iets anders.

Maar dat pakt hier toch niet zo goed uit. Te meer daar de band met heel wat namen voortdurend op zoek is naar een soort evenwicht. Bijvoorbeeld gitarist Marvin Sewell en pianist Jason Moran zitten elkaar vaak in de weg.

Jammer! Met verder o.a. bassist Lonnie Plaxico en drummer Herlin Riley, staat hier nochtans een veelbelovende bezetting. De producer, Cassandra Wilson zelf, heeft hier blijkbaar haar werk niet zo goed gedaan, de bewerkingen zijn slordig en ondoorzichtig.

De meest sprekende songs zijn ‘Til there was you, St. James Infirmary, Dust My Broom en A Sleepin’ Bee. In The Very Thought of You, dat ze alleen met bassist Reginald Veal vorm geeft, bewijst ze waar haar kracht ligt.

Luc De Baets

Martin Wind Quartet Salt ’n Pepper Twinz Records/Challenge Records – 61:47 ( )

rose voortreffelijk terzijde staat.

Nu heeft Martin zijn vertrouwde omgeving even verlaten om met multi-instrumentist Scott Robinson (o.a. The Vanguard Orchestra, Toshiko Akiyoshi Orchestra, Maria Schneider Orchestra), pianist Bill Cunliffe (Grammy nominee en in zijn jonge jaren winnaar van het Thelonious Monk concours) en drummer Greg Hutchinson (Roy Hargrove, Ray Brown, Dianne Reeves) scheep te gaan.

Robinson is een speciaal geval: hij is niet alleen multi-instrumentist met een ongelooflijke collectie instrumenten, die hij vaak ook voortreffelijk bespeelt, maar ook thuis in vele stijlen en genres, die hij vaak een hedendaagse dimensie geeft. Louis Armstrong en Sun Ra behoren tot zijn favorieten.

Overal weet deze creatieve wizard zijn stempel te drukken. Ook hier, waar hij tenorsaxofoon, basklarinet en in één stuk, Early Morning Blues, ook de zogenaamde echo cornet bespeelt, een instrument dat wat tussen trompet en bugel in ligt qua klankkleur. Heel wat originals van Martin Wind op de pupiter, maar ook even Monk en Ellington.

Luc De Baets

Norma Winstone Distances ECM Records/Universal Music 52:14

****

*** De Duitse*bassist Martin Wind, die begin de jaren negentig ook vrij vaak op onze podia speelde en zijn eerste album maakte voor September Records (toen al met pianist Bill Mays), onder het waakzaam oor van Jack van Poll, verblijft nu al ruim tien jaar in de omgeving van New York, waar hij een familie stichtte. Met de altijd verrassende drummer Matt Wilson vormt hij een vast ritmeduo dat o.a. pianist Bill Mays en de zangeres en pianiste Dena De-

46

Jazzmozaïek 2/2008

De zangeres die ooit met John Taylor en Kenny Wheeler het trio Azymuth vormde, is teruggekeerd op het ECM-label. Opnieuw met een trio, dit keer bestaande uit de Italiaanse pianist Glauco

Venier en de Duitse rietblazer Klaus Gesing. Venier en Gesing tekenden voor een groot deel van de muziek waarbij Winstone zelf de teksten schreef. Distances bevat echter ook een aantal opvallende bewerkingen, zoals het stuk Petite ouverture à danser van Erik Satie dat met een gedicht van Pier Paolo Pasolini in een arrangement van Venier onder de titel Ciant op de plaat is gezet.

Misschien nog indrukwekkender is de vertolking van Everytime We Say Goodbye waarin de begeleiders zich tot het hoogst nood-

zakelijke beperken en de intense levendigheid van Winstones stem tot volle wasdom komt. Norma Winstone zingt zonder versiering muziek waarin alleen essentiële ornamenten zijn aangebracht.

Een teken van grote klasse.

Mischa Andriessen

The Wood Brothers Loaded Blue Note Records/EMI – 46:19 ( )

*** * van Medeski, MarJawel, Wood, tin & Wood. Oliver (gitaren en zang) Wood trok naar Atlanta,

en smaakte er de blues en de ziel van het zuiden. Zijn broer Chris (bas en zang) bleef in Manhattan hangen en speelde er zo ongeveer alles tussen freejazz en rock and roll. De broertjes hebben die stijlen op een smaakvolle manier samengebracht. Daardoor weet je zo ongeveer waar je je kunt aan verwachten. Twaalf nummers lang laten ze een heel eigen geluid horen, en daar zijn de blues, de folk en de akoestische rock duidelijk dragende partij. Op de negen eigen composities klinkt alles heel origineel en fris, de eigen achtergronden worden netjes versmolten tot een easy listening muziek. Zelfs Angel (Jimi Hendrix) en Buckets of Rain van Bob Dylan krijgen een héél eigen toets nadat de broers dit onder handen genomen hebben. Ook Amos Lee en Frazey Ford mogen even meedoen. Dit is pretentieloze muziek, die echter heel mooi in elkaar steekt en leuk gearrangeerd is.

Pure jazz is dit niet, maar het is zeker een cd met verdiensten.

Marc Van de Walle

Yitzhak Yedid Oud Bass Piano Trio Suite in Five Movements

Jeroen van Vliet Frans Van der Hoeven Pascal Vermeer The Poet & Other Tales Challenge Jazz/ Challenge Records – 59:45

CD

Jeroen van Vliet nam zijn eerste album Who’s Afraid op in de Rainbow Studio in Oslo (1996), en ook zijn jongste telg werd daar opgenomen. Recentelijk hoorden we Jeroen op Vloeimans’ Gatecrashin’, waar hij de Fender Rhodes bespeelde. Ook in het Dick De Graaf Quartet schitterde hij (Moving Target).

Maar zijn muziek krijgt hier een meerwaarde door het creëren van klanklandschappen met behulp van elektronica. Van Vliet doet dat heel erg berekend, spaarzaam en afgemeten: nooit te veel, nooit te weinig. Zeer evenwichtig, en het resultaat is ronduit subtiel. Op dit schitterende album speelt de pianist soms uiterst impressionistisch, maar soms ook heel expressionistisch. Dat maakt deze cd tot een erg rijk en rijp geheel. De kwaliteit wordt probleemloos van begin tot eind op hoog niveau voldragen. Nooit valt er een leegte, altijd blijft het boeiend. Evenwicht, schoonheid, wars van overdrijving. Indien er in dit land een prijs bestond voor Poet Laureate dan zou Jeroen van Vliet die verdienen. Het siert niet alleen de pianist, want ook bassist en drummer zijn prominent aanwezig en hebben hun eigen verhaal te vertellen. In twaalf jaar heeft deze muzikant een heel eigen stijl ontwikkeld, die hem echt wel apart zet.

Erg knap werk, onmogelijk te missen!

Marc Van de Walle

Between The Lines/Challenge Records – 72:50

** Between The Lines is een uitstekend Duits label dat al prachtige opnames van John Lindberg en Franz Koglmann uitbracht. Deze cd brengt de Israëlische pianist Yitzhak Yedid samen met de Palestijnse oud-speler Mikhail Maroun en bassiste Ora Boasson Horev. Yedid studeerde met Ran Blake en Paul Bley, maar verwacht hier geen jazz, al doet hij op sommige momenten echt wel aan de bombast of lyriek van Keith Jarrett denken.

Deze lange suite in vijf delen vermengt vooral klassiek met Joodse klezmer èn Arabische klanken en hier en daar een snuifje jazz. Een soort muzikale vredesverklaring voor het Midden-Oosten dus. De oud – een voorloper van de luit die in het Midden Oosten vooral belangrijk is in de Arabische muzikale traditie – wordt hier heel anders in de muziek ingepast dan bij Rabih Abou-Khalil, de Libanese grootmeester die al een reeks meesterwerkjes maakte met Amerikaans jazztoppers voor het Enja-label. Voor jazzliefhebbers valt dit wellicht veel moeilijker te verteren.

Peter De Backer

Bert Vuijsje

Nederlandse jazz op reis Op 1 januari van dit jaar gingen zeven Nederlandse instellingen die zich bezighouden met klassieke muziek, pop en jazz, op in het nieuwe Muziek Centrum Nederland (MCN).

D

(foto: © Jos Knaepen)

at was geen zevenvoudig huwelijk uit liefde, maar een fusie onder zware druk van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De drie jazzinstellingen – het Nederlands Jazz Archief, de Dutch Jazz Connection en De Jazzorganisatie – hadden al eerder de handen ineengeslagen, met de bedoeling geza-

menlijk sterker te staan in het als onafwendbaar beschouwde proces van eenwording.

Het Nationaal Pop Instituut hield tot het uiterste vast aan zijn onafhankelijkheid, maar moest op het laatst toch buigen voor de financiële pressie van OCW – waarmee het jazzkamp de juistheid van zijn inschatting bevestigd zag. En zo zitten nu zeven muziekclubs van zeer diverse pluimage samen in een monumentaal, maar bij de start al behoorlijk krap, pand aan het Amsterdamse Rokin. Het Nederlandse muziekleven heeft vrolijker momenten gekend.

Op de valreep van de fusie brachten drie van de toekomstige partners samen één boek uit: Dijkdoorbraak (A Breach In The Dike), de promotie van Nederlandse muziek in het buitenland. In opdracht van de Dutch Jazz Connection en de klassieke stichtingen Gaudeamus en Donemus heeft Peter van Amstel een journalistieke inventarisatie gemaakt van de verschillende manieren waarop de Nederlandse toonkunst aan de wereld wordt geoffreerd. (Het boek bevat zowel een Nederlandse als een Tineke Postma Engelse versie van de tekst; vandaar de tweetalige titel.)

Jazzliefhebbers zullen vooral geïnteresseerd zijn in de interviews die Peter van Amstel heeft gehad met drummer Han Bennink, pianist-componist Guus Janssen en saxofoniste Tineke Postma. Han Bennink vertelt dat hij een hekel heeft aan verre reizen, maar er zit niets anders op. “In Nederland zijn we wat speelmogelijkheden betreft snel klaar. Bimhuis, Baarle-Nassau en Edam, dan heb je het wel gehad”, zegt hij. “Dan mag je wereldberoemd zijn, voor ons valt in Nederland geen droog brood te verdienen. Ik ben dus heel veel in het buitenland, jammer genoeg.”

Tineke Postma, die een stuk jonger is, voelt zich nog zeer vereerd als ze in verre landen zoals Amerika en Japan mag optreden. Nog maar nauwelijks afgestudeerd aan het Conservatorium van Amsterdam, bereikte ze al Carnegie Hall in New York met een Billie Holiday-project.

“Daardoor stond ik ineens op het podium met grootheden als Terri Lyne Carrington, Dianne Reeves en Nancy Wilson.”

• Peter van Amstel: Dijkdoorbraak (A Breach In The Dike), de promotie van Nederlandse muziek in het buitenland. Uitgegeven door Stichting Gaudeamus/Stichting Donemus/Dutch Jazz Connection.

ISBN 978-90-812526-1-4. www.bebopbusiness.com Bebop Business is ook elke zondagavond vanaf 22.30 uur te horen via http://radio6.nl/

Jazzacademie: Studeren om te improviseren lessenreeks van 10 lessen op zondagnamiddag

meer info: vincent.de.laat@muzmoz.be 02 532 38 90 - www.muziekmozaïek.be

Tuur Florizoone

foto: © Jos Knaepen

foto: © Jean-Luc Goffinet

saxofoon I gitaar I basgitaar I contrabas I viool I accordeon I trompet I drums I trombone I fluit I piano I mondharmonica I theorielessen I samenspel I zang

(periode oktober ‘08 - december ‘08)

Cécile Broché

Jazzmozaïek 2/2008

47

De

Jazz-

van...

Jos L. Knaepen

W

aar beter kunnen we afspreken dan in de Crowne Plaza in Antwerpen, waar het decor van Bar/Restaurant Toots volledig is ingericht met zijn jazzfoto’s. Hij is bij ons alom bekend als The Jazzman en huisfotograaf van het Gent Jazz festival (voorheen Blue Note Records festival) en Jazz Middelheim. En voor alles is hij medeoprichter van Jazzmozaïek en heeft de kwaliteit van deze uitgave heel veel te danken aan zijn unieke inbreng. Maar hoe is het eigenlijk allemaal begonnen?

In het thuisland van de jazz is onze eigen jazzfotograaf, Jos L. Knaepen, aan een doorbraak toe.

Zijn foto’s verschijnen geregeld in Downbeat en JazzTimes. De Smithsonian Institute koos voor een speciale uitgave zijn foto van Wynton Marsalis. Een twintigtal opnames maken nu deel uit van de expositie Jazz in Black & White in The Changing Gallery1, nog tot 20 juli in het American Jazz Museum in Kansas City. En heel recent is Jos Knaepen genomineerd door de Jazz Journalists Association (JJA) voor de Excellence in Photography Award2. En last but not least is Jos bezeten van solopiano jazz. Reden te over voor een gesprek.

Herinner je nog jazzartiesten van toen?

Ik moet nog altijd mijn negatieven checken. Nu heb ik alles netjes in mappen, maar in die tijd was het sport, actua, muziek door elkaar, ik hield dat niet zo bij. Ik herinner me een speciale krantuitgave rond Jazz Bilzen waar ik wat foto’s voor

Wie liet op jou een bijzondere indruk na?

In 1985 luisterde ik naar Philippe Baron’s programma Nocturne Jazz (nu Jazz op music3, nvdr), waarin hij Bill Evans anderhalf uur draaide omdat die vijf jaar overleden was. Bill Evans kende ik nog van het optreden in Comblain-laTour in 1964. Na het horen van die uitzending ben ik begonnen om alle opnames van Bill Evans te verzamelen.

Dat heeft zo’n invloed uitgeoefend dat ik forever in hart en nieren Bill Evans fan ben. Helaas was ik de keren dat hij hier optrad nog niet met jazzfotografie bezig. (foto: © Jos Knaepen)

Bernard Lefèvre

“Fotograferen is kijken en zien”

Jos L.Knaepen: Eind de jaren 50, ik was toen 15-16 jaar, werd ik me bewust van jazz.

Mijn moeder zong – geen jazz, maar in haar repertoire begonnen ook Amerikaanse jazzstandards door te dringen. Mijn vader die toen in Luik werkte, had een collega die getrouwd was met een jazzzangeres. Heel snel werd ik overdonderd door namen zoals Django Reinhardt, Stéphane Grappelli en Sidney Béchet uit de Parijse scene, Stan Getz, enz. Later ben ik met een hele bende voor het eerst naar Comblain-la-Tour getrokken, daar trad Ray Charles op, die had in 1962 een hit met I can’t stop loving you, en daar waren ook Johnny Dankworth, Bill Evans…

Wanneer ging je je volledig toeleggen op jazzfotografie?

Dat was pas in de late jaren negentig. Ik ben nog zelfstandig persfotograaf geweest, maar daar kon ik niet van leven. Dan ben ik bij Philip Morris beland, waar ik door mijn functie in vele landen terecht kwam en daar al eens wat concerten kon meepikken en zelfs fotoJos Knaepen graferen. Ook kocht ik overal platen en cd’s. Ik had oveJos Knaepen: rigens een jazzprogramma op de lokale radio in Hasselt. “ Iedere muzikant oogt prachtig als hij een is Dat programma nam ik bij met zichzelf en in harmonie met zijn bandleden. mij thuis op in een zelf ontDat zijn de ogenblikken die ik vastleg.” worpen studio (wat mengpanelen, microfoon).

Eind jaren negentig hing ik heb gemaakt. Het interesseerde me wel, maar meer in de lucht dan dat ik op de grond stond en Maar je fotografeerde nog niet?

Na mijn legerdienst, in 1964, ben ik echt begin- ik heb verzuimd de namen op te tekenen. Sim raadde mijn dokter me aan om met dit jachtige nen te fotograferen, niet direct jazz, eerder als Simons presenteerde toen het festival. Ik dacht werk te stoppen. Bij de eerstvolgende mogelijkhobby en begin jaren 70 vooral sport voor Het ik moet daar eens mee naar Sim om namen op heid ben ik met vervroegd pensioen gegaan.

Nieuwsblad/Sportwereld. Toen vroeg de krant die foto’s te plakken, maar het is er nooit van Toen heb ik besloten: nu ga ik doen wat ik altijd me ook al eens door de week om muzikale gasten gekomen… Bekenden als Toots en Steve Houben al had willen doen: jazzfoto’s maken. Fulltime.

En dat doe ik sindsdien nog altijd. in cc Hasselt vast te leggen en daar waren al eens waren daar zeker bij in de jaren 70. jazzartiesten bij…

1 www.americanjazzmuseum.com

48

Jazzmozaïek 2/2008

2 www.jazzhouse.org/2008/finalists.html

Wat is je bijgebleven als uniek (foto)moment?

Mijn eerste echt buitenlandse festival, op North Sea na, was Marciac Jazz in 2001. Het jaar daarop kwam Shirley Horn, dat was het tweede concert rond 23u die avond. Plots gingen alle lichten uit, het werd pikdonker, niemand wist wat er ging gebeuren, we hoorden wat gerommel op het podium, plots ging een spot aan en die scheen van bovenaf op Shirley Horn. Ze was in een rolstoel het podium opgereden. George Mesterhazy had het van haar aan de piano overgenomen. Daarna vernamen we dat haar voet was geamputeerd (diabetes). Het werd een emotioneel mooi concert. Dat was een pakkend moment.

(Die foto van Shirley Horn in die lichtstraal is een van de twintig die nu op de tentoonstelling van het American Jazz Museum in Amerika te zien is.-nvdr) Hoe ervaar je de relatie fotograaf-artiest?

Het hangt van de artiest af, Herbie Hancock bv. is een vriendelijke jongen, daar kun je mee praten, maar die houdt afstand. Anderen zoals McCoy Tyner nodigen je uit in de kleedkamer. Door mijn contacten met Toots kom ik makkelijker in contact met de muzikanten die met hem hebben gespeeld.

Eens je een artiest kent, brengt die je ook met anderen in contact.

Pat Metheny is een heel vriendelijke jongen maar als hij de band leidt en je wilt foto’s, dan doet hij aartsmoeilijk. In Jazz à Vienne trad hij op met het Michael Brecker kwartet. Ik was er dus op voorbereid dat het niet eenvoudig zou zijn hem te benaderen. Ik ga naar de soundcheck, en daar zit hij zijn nagels te knippen, dus heb ik hem zo gefotografeerd, zonder probleem. Wat blijkt? Dit was zijn band niet, dus mocht het wel. En Michael Brecker, die was misschien wat nors, maar die maakte nooit problemen…

Grote namen lopen natuurlijk in de kijker?

Artiesten krijgen het steeds harder te verduren.

Dat heeft alles te maken met de digitale (r)evolutie. Vroeger moest je weten hoe te belichten, scherp te stellen, daar was tijd voor nodig. Door de evolutie van de techniek heeft het toestel dat overgenomen, je hoeft slechts af te drukken. De afdrukfrekwentie is zo hoog dat ze op enkele meters van de muzikant gewoon continu erop los staan te schieten. Dat is hoogst irritant.

Daar komt nog bij dat er veel meer accreditaties worden aangevraagd, en er dus heel wat meer fotografen opduiken. Soms zijn van de vijftig fotografen slechts een tiental professionals.

Wat maakt die ene jazzfoto zoveel beter dan een andere?

Iedere muzikant oogt prachtig als hij een is met zichzelf en in harmonie met zijn bandleden. Dat zijn de ogenblikken die ik vastleg. Fotograferen is kijken en zien. Het gaat vooral om het aspect zien, het technische aspect is bijzaak. Natuurlijk moet je

je apparatuur door en door kennen, dan kun je die vergeten, dan kun je je concentreren op wat het belangrijkste is: zien. Bij mij moet de foto gemaakt zijn als ik afdruk.

Door de digitale eenvoud zie je bij vele collega’s luie reflexen, er wordt niet meer nauw gekeken, ze drukken gewoon af en denken het later wel te photoshoppen. Bijwerken is voor mij wat ik in de donkere kamer deed, meer hoeft niet. Voor mij ontstaat het beeld in mijn hoofd.

Jos Knaepen: “Voor mij ontstaat het beeld

in mijn hoofd.”

Je bent een groot voorstander van zwart-wit jazzfotografie?

Ik vind kleur niet belangrijk in jazzfotografie.

Waarom niet? Er ligt veel meer drama in een zwart-wit foto. In de meeste zalen, clubs en ook festivals heb je te maken met rode, gele en multicolore spots, wel, die werken storend, die kleuren nemen de aandacht weg van de artiest.

Alle beroemde jazzfoto’s zijn in zwart wit. Het is niet voor niets dat de tentoonstelling in de VS focust op Jazz in Black and White.

De huidige media en dus ook Downbeat en JazzTimes vragen wel meer kleur. Dan zie je soms AfroAmerikanen die groen of blauw zijn. Geef mij dan maar zwart-wit.

Waar kijk je nog naar uit?

Wat ik nu doe is kijken wie ik nog niet gefotografeerd heb, meestal is dat de lichting 55-70 jaar. Dus moet ik nagaan waar die optreden. In eigen land beperk ik mijn opnames van dezelfde artiesten tot 2 optredens per jaar. Die veranderen niet in zo’n korte tijd. Momenteel heb ik 500 foto’s van Jef Neve.

Waar ik nog van droom is om de sfeer van de oudste Amerikaanse jazzfestivals te beleven: Monterey bv. en Newport, daar is nog een film over gemaakt in 1960, Jazz On A Summer’s Day. Dat festival is nu zoals de meeste in de VS - NYC, Miami, Chicago, Concord, Los Angeles – in handen van JVC. (JVC sponsort ook in Europa North Sea JF, Parijs en Warschau-Polen, nvdr). Voor de Amerikanen is jazz toch vooral hun terrein. Buiten wat columns uit Europa hebben Amerikaanse bladen weinig of geen interesse in wat hier gebeurt. De weinige Europeanen die het in de VS maken, spelen met Amerikanen.

Je organiseert nu zelf al een tijdje solopiano jazzconcerten. Hoe kwam je op dat idee?

Jaren geleden hoorde ik op de Nederlandse radio in het programma van Tosca Hoogduin stukjes uit de Maybeck recitals. Het waren stuk voor stuk solopiano-opnames. Die bevielen me zo dat ik ernaar op zoek ben gegaan. Eind jaren negentig zijn ze uitgebracht, 42 in totaal op het Concord label3. Die reeks heb ik uiteindelijk na vele jaren op

de kop kunnen tikken. Maybeck Hall is een houten gebouw, gekocht in 1987 door de jazzpianist Dick Whittington die aan de toenmalige Concord-baas Carl Jefferson vroeg om in het 50-manszaaltje opnames te maken van solopiano recitals. De akoestiek is er perfect.

In 1998 ben ik zelf Maybeck Hall in Californië gaan bezoeken. Daar kreeg ik het idee iets dergelijks ook in België te realiseren. Na een verkenningstocht om de juiste locatie te vinden, ben ik bij Peter Anthonissen en de Hnita Hoeve in Heist Op den Berg beland. We zijn nu aan het derde jaar toe. Van de zes keer zes optredens wordt nu een selectie gemixt bij Pino Guarraci in Genk. Die compilatie-cd zal binnenkort verschijnen.

Wat brengt de toekomst?

Graag wil ik nog een nieuw fotoboek uitgeven, dat iets omvangrijker mag zijn dan de eerste publicatie in pocketvorm Jazz in Belgium (2003). Na de vakantie zou ik met steun van De Beukelaer (invoerder van foto-apparatuur – nvdr) een tentoonstelling in het Antwerps Fotomuseum houden. En natuurlijk hangt een selectie foto’s in postervorm op de komende festivals in Gent en Antwerpen.

Als huisfotograaf van beide festivals worden het drukke zomermaanden. En dan heb ik al een resem festivals achter de rug: Coutances, Aldjazz, The Hague Jazz, Jazz à Liège, Vienne, en in juli/augustus komen daar nog bij: North Sea Jazz en Marciac…

Maar werken kun je dat niet noemen. Misschien ben ik in het verkeerde land geboren. Want van jazzfotografie leven, dat is wat anders.

De TOP keuze van Jos Knaepen Evans: Like Someone in Love * Bill – Piano Solo – From Left To Right (Verve 1998) Stefano Bollani & Enrico Rava: Le Solite Cose – Live at the Montreal Jazz Festival (Label Bleu 2001) Philip Catherine: Father Christmas – Transparence (superb solo on acoustic piano by Diederik Wissels) (Timeless 1986) Bert Joris & BJO: For The Time Being – The BJO plays the music of Bert Joris (W.E.R.F. 2001) Bill Evans & Toots Thielemans: Body and Soul – Affinity (WEA 1979) Kenny Barron: Skylark – Piano Solo – Maybeck Recital Hall (Vol.10)– (Concord Records 1991) Miles Davis/Bill Evans: Blue In Green – Kind Of Blue (CBS 1959) Judy Niemack & Jeanfrancois Prins: God Bless The Child Michel Petrucciani Trilogy en Blois – Piano Solo –Live at the Alte Oper/ Frankfurt, Main (Dreyfus 1999)

* * * * * * * *

3 De opnames gebeurden tussen 1989 en 1995, zie voor de volledige lijst van artiesten: http://en.wikipedia.org/wiki/Maybeck_Recital_Hall

Jazzmozaïek 2/2008

49

Joep van Leeuwen

Third tream Music (2)

Dit is het tweede deel van vier afleveringen waarin Joep Van Leeuwen het begrip Third Stream Music zal ontleden en nader verklaren

Gecomponeerde jazz De invloed van vroege jazz op klassieke componisten van de twintigste eeuw werd in de vorige aflevering behandeld. In deze aflevering wordt bekeken hoe de jazz door de gecomponeerde muziek beïnvloed werd.

A

an de jazzkant staat de onvermijdelijke Duke Ellington voorop. Als hij in 1927 zijn Black And Tan Fantasy laat eindigen met Chopin’s Marche Funèbre lijkt dat een theoretisch correcte vorm van Third Stream Music want hij mengt uiteindelijk jazz en klassiek. Dat is het natuurlijk niet. Het is eerder een perfect stuk jazz eindigend met een citaat in een wat showachtige setting. Ellington moet in een pre-Third Stream context natuurlijk gezien worden als de eerste echte orkestrale componist voor jazz (na voorbereidende werkzaamheden van Jelly Roll Morton dan). In 1930 neemt hij de typisch New Orleans blazerbezetting, t.w. klarinet, trompet en trombone en verandert de functie. Speelden ze eerst respectievelijk hoog, midden en laag, nu liet hij de (gestopte) trompet hoog spelen, de trombone in het middenregister en de klarinet laag spelen.

Daarna - ik heb het natuurlijk over Mood Indigo - zal de jazz nooit meer dezelfde zijn en een duidelijke orkestrale ontwikkeling gaan kennen.

Belangrijker nog is dat Ellington bewijst dat jazz ook zonder improvisatie kan. Dat is in de context van de Third Stream natuurlijk belangrijk. Hij doet dit in stukken met langere vormen zoals Creole Rhapsody Part I & II (in twee versies in 1931) gevolgd door Reminiscing in Tempo in vier delen in 1935. Dit laatste stuk is gecomponeerde jazz.

Het werk kent een grote thematische samenhang en alle solistische bijdragen zijn uitgeschreven.

Alleen Johnny Hodges krijgt even improvisatorische ruimte. Toch is Reminiscing geen Third Stream music omdat het natuurlijk altijd jazz is wat de Duke schrijft behalve als hij zijn uiterste best doet om dit niet te doen zoals decennia later in delen van zijn Sacred Concerts.

In de pre-Third Streamperiode vraagt een slechts 3:25 durende opname uit 1933 in kleine bezetting nog de aandacht. Op 21 november van dat jaar is xylofoonspeler Red Norvo in een New Yorkse studio met Benny Goodman op basklarinet, Artie Bernstein op bas en Dick McDonough op gitaar en nemen ze een volledig uitgeschreven vernieuwend stuk van Norvo op, getiteld Dance of the Octopus (dezelfde sessie levert ook de prachtige en terecht beroemd geworden versie van Beiderbecke’s In a Mist op). Dance of the Octopus is een curiosum in de jazz. Het is qua vorm, akkoorden, melodie en instrumentatie zijn tijd ver vooruit. Norvo componeerde meer stukken van dit kaliber maar vernietigde ze toen Jack Kapp,

50

Jazzmozaïek 2/2008

de baas van Brunswick Records dit soort muziek maar rotzooi vond en Norvo’s contract verscheurde.

Waren deze stukken bewaard gebleven en opgenomen had de geschiedenis van de jazz (en waarschijnlijk de Third Stream music) er geheel anders uitgezien.

Het stuk valt in twee delen uit elkaar. Na een moderato begin, verloopt het hoofdzakelijk in rubato met enkele fermates tot 1:30 en vanaf daar swingt het in two feel in een medium slow tempo, naar het einde. Het bijzondere aan het stuk zijn de harmonieën. Vrij associërend, gebruik makend van veel kwartenstapelingen (voorbeeld 1), wijde liggingen, clusters, haakse quasi atonale melodieën eindigend in tonale akkoorden (voorbeeld 2) laat Norvo in het midden of het stuk tonaal of niet is. Hij hint naar een tonaal centrum maar creëert, tonaal zwevend, een licht mysterieuze, innemende sfeer ergens tussen de impressionistische en atonale muziek. Moest men dit blind beluisteren, zou men zich waarschijnlijk afvragen welke componist dit geschreven had. Echter, verder luisterend zou men waarschijnlijk al denken: is dit wel door een ‘klassieke’ componist zo gedaan, of zijn het de jazzmusici? Dat vermoeden wordt dan na die anderhalve minuut bevestigd

als het ensemble gaat swingen. De tweede helft van de compositie is ook goed geschreven, echter…..de twee delen van het stuk hebben niet veel met elkaar te doen. De inhoud van het eerste deel, sluit niet aan bij het tweede deel of, andersom gedacht, de inhoud van het tweede deel wordt in het eerste niet goed voorbereid. Dit is het zwakke punt van de Dance of the Octopus en tevens het euvel van veel Third Stream music. De in 20ste eeuwse stijl gecomponeerde eerste helft, en de daarbij horende klassieke ritmiek, sluit niet goed aan bij het swingende tweede jazzdeel van het stuk. Overigens heeft Gary Burton dit stuk in een duobezetting met pianist Makoto Ozone in 2001 opnieuw opgenomen en zij nemen deze ritmische, stilistische hindernis al iets beter.

Nieuwe Generatie Noch in de jaren twintig, noch in de jaren dertig zijn we toe aan de echte wortels van de Third Stream Music. Die ontwikkelen zich pas in de jaren veertig in de grote orkesten van Stan Kenton, Claude Thornhill, Woody Herman en Boyd Raeburn. Hun muziek, voortkomend uit de grote swingorkesten van de jaren dertig, begin jaren veertig, zet de orkestrale jazztraditie vernieuwend voort. Die vernieuwingen waren gebaseerd op artistieke aspiraties maar waren ook een noodzaak.

Het bestaansrecht van de bigband was weggevallen. Het publiek was er niet meer in geïnteresseerd.

Had het Amerikaanse dansorkest het beeld van de jazz in de jaren dertig bepaald, halverwege de jaren veertig had het publiek zich afgekeerd van die muziek. De swing mode was afgelopen, het orkest te duur geworden. De arrangeurs, componisten en dirigenten moesten een nieuw publiek zoeken en de gedachte was dat er al een groot publiek bestond, namelijk dat voor klassieke, gecomponeerde muziek. Als die eens geïnteresseerd konden worden voor orkestrale jazz met elementen van gecomponeerde muziek? Stan Kenton doopte zijn muziek ‘Progressive Jazz’ en een enkele keer viel die oude term uit de jaren twintig ‘Symphonic Jazz’ nog wel eens maar het is duidelijk dat die stijl zijn pretenties niet heeft kunnen waarmaken. Deze nieuwe generatie jazzmusici had een ‘legitieme’ muzikale opleiding genoten in tegenstellingen tot de autodidacten van de vorige generatie. Daardoor was deze groep uitgebreid in contact gekomen met de Europese traditie. Jazzopleidingen waren er niet, zodat wat onderwezen werd, klassieke technieken waren als fuga, sonatevorm, enz.

Hoewel al in 1926 Arthur Lange’s Arranging for the Modern Dance Orchestra was verschenen, moesten nog veel andere studies verschijnen vooraleer de conservatoria gewonnen waren voor deze muziek. De klassieke opleiding combineerden ze met hun interesse voor jazz.

De experimenten van de jaren veertig, begin jaren vijftig laten een gemengd beeld zien. Er zijn successen te melden. Echter: niet alles was altijd even succesvol omdat het net al gesignaleerd typische probleem rond de Third Stream zich weer voordeed. De muziek hinkte vaak op twee gedachten.

De moeilijkheid bleef om de extreme polen met elkaar op gelijke voet te brengen; improvisatie en compositie, jazzritmiek met klassieke ritmiek, jazzinstrumentatie en symfonische orkestratie, enz.

Het orkest van Claude Thornhill concentreerde zich vanaf 1946 met behulp van de Canadese arrangeur Gil Evans niet zozeer op ‘het swingen’, maar op sound. Evans: “Everything - melody, harmony, rhythm - was moving at minimum speed. Everything was lowered to create sound, and nothing was to be used to distract from that sound “. Luisterend naar dit orkest uit deze periode vallen helaas eerst de bijna niet door te komen vocale stukken op; vreselijke, onjazzmatige zang met een fantastisch orkest er achter. Maar dan blijven stukken als Snowfall en Portrait Of a Guinea Farm uit 1941 en Robbin’s Nest en Lover Man uit 1947 als geslaagde instrumentatie-, vorm-, en kleurexperimenten staan. Het arrangement van het Bebopstuk Donna Lee loopt in detail al vooruit op de sound van de Birth of the Cool van Miles Davis en zijn tuba-band uit 1949/50 hoewel dit stuk ondanks de vele uitgeschreven passages zeker geen Third Stream music is.

Ook Raeburn’s muziek wordt getergd door vreselijke vocals, maar heeft wel degelijk orkestrale vernieuwingen. In Boyd Meets Stravinsky kan men stellen dat hij Igor ontmoet, maar wel slechts heel even en dan lijkt het nog meer op een ontmoeting met een moderne mars. De stukken die George Handy (19201997) voor het orkest schrijft zijn echter artistieke successen vooral zijn Jazz Symphony met de delen: Dalvatore Sally, Hey Look I’m Dancing, Grey Suede,

Special Maid en Keef (KeyF). Deze stukken verrijken de bigbandtraditie met nieuwe ideeën uit de 20ste eeuwse gecomponeerde muziek. Handy had dan ook bij Aaron Copland gestudeerd hoewel dat naar zijn eigen zeggen niet zo succesvol was: “Studied privately with Aaron Copland for a while, which did neither of us any good.” Direct de eerste twee maten van Dalvatore Sally laten horen dat er nieuwe klanken in de jazz waren gekomen: zeer dissonante clusters. Met 140 voor de kwart noot gaan de 4 trompetten en 3 trombones van start. De instrumenten zijn slechts een kleine secunde van elkaar gescheiden: de trompetten spelen bes, a, as en g en de trombones e, es en d. Een stemvoering niet eerder in de jazz gehoord! Ook bestaande stukken werden ‘symfonisch’ behandeld. Het arrangement van Over the Rainbow krijgt in zijn collagekarakter bijna iets undergroundachtig terwijl de symfonische behandeling van Body and Soul door de zang teniet wordt gedaan.

Een absoluut hoogtepunt van pre-Third Stream en symfonisch schrijven voor bigband is dan George Handy’s stuk The Bloos. Hij componeerde dit in opdracht van jazzpromoter Norman Granz. Die had als tegenhanger van zijn populaire Jazz at the Philharmonic concerten een aantal jazzcomponisten de opdracht gegeven een werk te schrijven voor een uitgave bestaande uit zes 12-inch 78 toeren platen onder de titel The Jazz Scene. Het ging om een beperkte oplage van 5.000 stuks. Vanaf 1946 werden opnamen gemaakt en in 1949 verschenen de platen. Duke Ellington, Ralph Burns, Neal Hefti behoorden tot de genodigden maar ook George Handy. Voor deze opdracht breidde hij de standaard bigbandbezetting uit met een klassiek kamerensemble bestaande uit strijkers, houtblazers en slagwerkers tot een totaal van 27 spelers. Het stuk laat de luisteraar alle hoeken van de stilistische kamer zien en blijft tot op de

dag van vandaag een avontuur om te beluisteren. Het is teveel om op te noemen: passages uit het 20ste eeuwse klankidioom overheersen in het begin en leiden uiteindelijk naar een tenorsolo over twee blueschorussen, de verschillende timbres worden fel tegenover elkaar gezet maar vullen elkaar goed aan, enz. De conclusie is dan ook dat het werk een geheel vormt, zich organisch ontwikkelt en een logisch verloop heeft.

Hiermee lijkt The Bloos een mijlpaal te zijn in de moeilijkste opgave van de Third Stream music: het in balans brengen van de verschillende elementen.

Wie Stravinsky echt ontmoette was Woody Herman. De Russische componist was zo onder de indruk van Herman’s Thundering Herd-orkest dat hij er speciaal de Ebony Concerto (1946) voor componeerde. Ralph Burns schreef voor dit orkest het stuk Summer Sequence dat met zijn drie (19-9-1946) en later vier (27-12-1947) delen zeker als Third Stream avant-la-lettre gezien mag worden.

Amusant is het verhaal over de samenwerking van Stravinsky en Herman’s orkest. Het orkest had zich voor de repetitie net in het pak gestoken om respect aan de meester te tonen, terwijl Stravinsky zich in vrijetijdskleding stak om bij die jazzmusici niet uit de toon te vallen!

Kenton’s eigen Artistry in Rhythmn uit 1943 kan als een klein pianoconcert gezien worden waarin één motief de hele compositie beheerst. Het stuk klinkt echter pretentieus. De beide ingrediënten, jazz en compositorisch / ’klassiek’ komen allebei te kort. Alleen al het thema is vanuit een jazzperspectief verdacht omdat het hoofdthema erg op de tel geschreven is en stijf klinkt.

Het hoogtepunt van symfonisch ‘jazz componeren’ is dan Bob Graettinger’s City of Glass I (1947) en City of Glass II (1951), opgenomen door het Kenton orkest. Graetinger had al eerder met Thermopylae (1947) de aandacht van Stan Kenton getrokken. Zijn muziek is er geen voor de zwakke luisteraar; City of Glass neemt Wagneriaanse vormen en volumes aan, is sterk polyfoon

Jazzmozaïek 2/2008

51

en krachtig atonaal. (In het vooraanstaande jazztijdschrift Down Beat werd destijds gesproken over een “adventure in new sounds you’ll never forget” mits je “tough ears and constitution” hebt).

Vanaf 1945 ontstaat met de opkomst van de bebop de moderne jazz. Het decennium sluit af met een opname waarin de belangrijkste vertegenwoordiger van de bebop, Charlie Parker opnamen maakt met een strijkerensemble, de zgn. Charlie Parker with Strings. De combinatie van zijn jazzkwartet met het klassieke ensemble lijkt op papier Third Stream maar is het niet. Daarvoor is de rol van de strijkers (en de hobo en de harp) te veel

die van een omlijsting van Bird’s saxofoon. Het is geen integraal onderdeel van het geheel. In de decennia erna zouden vergelijkbare projecten door grote jazzsolisten als Clifford Brown, Chet Baker en anderen gedaan worden en veelal leden die aan het zelfde euvel. (Eeuwig zonde is dat de experimenten die Parker met Gil Evans in 1953 was begonnen, waarin ze met een koor - de Dave Lambert Singers met Annie Ross - zouden werken, door Norman Granz na een eerste poging in de studio werd stopgezet.)

Jazzgitarist Joep van Leeuwen speelt in bezettingen variërend van solo gitaar tot bigband en van Swing tot Nu Jazz op podia variërend van jazzkroeg tot het Montreux Jazz Festival. Hij componeerde veel jazzstukken, met name voor het duo gitaar & trombone. Aan de jazzafdeling van het Maastrichts Conservatorium geeft hij de vakken gitaar, jazzgeschiedenis en combo. In samenwerking met de Universiteit van Maastricht is hij lid van het lectoraat Autonomie en Openbaarheid waar hij onderzoek doet naar de beoordelingsprocessen bij eindexamens conservatorium. Hij was meer dan 10 jaar actief als bestuurder in het jazzonderwijs en voor de IAJE (International Association of Jazz Educators). Hij publiceerde over jazz in het Limburgs Dagblad, Jazz News en andere uitgaven. Hij is winnaar van de Jerry van Rooyen Award.

In de jaren vijftig komt de Third Stream tot zijn volle bloei. Dit wordt in een volgende aflevering behandeld.

Word lid van Muziekmozaïek!

Lees de lidmaatschapfolder van Muziekmozaïek die in dit nummer van Jazzmozaïek steekt en ontdek wat Muziekmozaïek, Impulscentrum voor Folk en Jazz, voor u kan doen!

Opgelet: Wie geen lid wil worden van Muziekmozaïek, kan nog altijd gratis Jazzmozaïek blijven ontvangen. Het lidgeld van Muziekmozaïek biedt wel een aantal extra voordelen zoals kortingen op workshops, verzekeringen, groepsbegeleidingen op maat enz.

Lid worden kan als groep (€ 30) maar ook als individu (€15) - ook al ben je geen optredend muzikant



Dé opnamestudio mét podium in hartje Antwerpen digitale multitrack live-opnames

+32(0)475 74 54 87

ADV-JAZZMOZAIK-VOORUIT-18-06-08 26-05-2008 17:37 Pagina 1 Voor meer informatie en praktische hulp: www.muziekmozaiek.be - info@muzmoz.be - 02 532 28 38

www.busterstudio.be

JAZZ IN VOORUIT

TWEE JAZZABONNEMENTEN VOL VIRTUOSITEIT, VERNIEUWING EN VEELBELOVENDE SAMENWERKINGEN.

JAZZ.VOOR.BIJ

€ 50 / 44 (RED –26/60+/AV)

DE BESTE JAZZ IN VOORUIT EN DE BIJLOKE Jason Moran & The Bandwagon (us) di 14.10 (De Bijloke) Free Desmyter Quartet / Dave Douglas (us) – Magic Circle di 28.10 Henry Threadgill (us) - Zooid do 06.11 15 jaar Brussels Jazz Orchestra & Richard Galliano (fr/it) wo 19.11 (De Bijloke)

JAZZ & BEYOND

€ 40 / 36 (RED -26/60/AV)

OVER DE GRENZEN VAN DE JAZZ Humcrush & Sidsel Endresen (no) do 23.10 Buffalo Collision (us) di 27.01 Paavo (se) / Flat Earth Society – Answer songs di 17.02 Baba Sissoko tama-orkest (ml) & Aka Moon wo 01.04

INFO & TICKETS: T. 09 267 28 28 – WWW.VOORUIT.BE FOTO: GIANNINA URMENETA OTTIKER

52

Jazzmozaïek 2/2008

Peter De Rop

nieuws Muziekmozaïek

Doe mee aan de MuzMoz-Melodiewedstrijd:

Componeer de folk- of jazzmelodie van het jaar!

Muziekmozaïek vzw, Impulscentrum voor Folk en Jazz, organiseert voor het eerst een Melodiewedstrijd, bedoeld voor amateurmuzikanten en/of –componisten. Bedoeling is het Vlaams en Brussels muzikaal talent in amateurfolk- en/of –jazzkringen aan te porren om nieuwe composities te maken die – wie weet – kunnen uitgroeien tot een folkklassieker of een jazzstandard.

en uitdaging voor elke amateurmuzikant of –componist, geschoold of autodidact, met of zonder veel ervaring, lid van een groep of niet, jong of oud: dat is de MuzMozMelodiewedstrijd. De allereerste editie van deze zoektocht naar pakkende melodieën, wil niet in de eerste plaats de competitiegeest bij folk- en jazzadepten aanscherpen, maar wel talentvolle muzikanten of muziekmakers aansporen om creatief aan de slag te gaan.

Beoordelingscriteria De melodie moet in 2008 zijn gecomponeerd, mag (nog) niet gedeponeerd zijn bij een auteursrechtenvennootschap en (nog) niet opgenomen, uitgegeven of gepubliceerd zijn.

Alleen de melodie zelf en het bijhorende akkoordenschema worden beoordeeld; met arrangement, manier van spelen, kwaliteit van geluidsopname e.d. wordt geen rekening gehouden.

De jury (be)oordeelt o.m. op basis van de kracht

van de melodielijn, de arrangementmogelijkheden, de originaliteit (ook van het bijhorende akkoordenschema) en de mate waarin de melodie qua gevoel aansluit bij het opgelegde thema.

We gaan immers op zoek naar de ultieme morning-after-melodie, dé kater-tune, hét hoofdpijnwijsje dat je wil horen na een ruig feestje, als troost bij liefdesverdriet of na een slechtnieuws bericht.

Een deskundige jury van muzikanten/componisten oordeelt over de inzendingen. Aan folkzijde bestaat de jury uit Wim Claeys (voorzitter), Kim Delcour en Hubert Boone, aan jazzzijde uit Filip Verneert (voorzitter), Peter Vandendriessche en Ronny Reunes.

Info: reglement en wijze van inzenden zie www.muziekmozaiek.be

Aantrekkelijke prijzenpot De 2 winnende melodieën (1 aan folk- en 1 aan jazzzijde) worden gearrangeerd door resp. Wim Claeys en Filip Verneert en live gebracht door een folk- en jazzband, samengesteld uit topmu-

My Folky Valentine Jazzstandards in folkkleedjes & Folkklassiekers in jazzversies door de Folk- & Jazzband o.l.v. Wim Claeys en Filip Verneert

(foto: © Bart Denolf)

E

sici, tijdens het avondprogramma van de eerste Folk- en Jazzdag op zaterdag 18 oktober 2008 in de schouwburg van cc De Ploter in Ternat.

Indien de winnende componisten nog geen lid zijn van een auteursrechtenvereniging, zal organisator Muziekmozaïek – indien gewenst door de winnaar – de aansluitingskosten daarvan financieren.

Muziekmozaïek stelt verder een aantrekkelijke prijzenpot ter waarde van 1.000 euro ter beschikking; die evenredig wordt verdeeld over de 2 winnaars. De jury kan wel beslissen om nog 2 bijkomende laureaten te belonen met een prijs ter waarde van max. 150 euro elk. Die bedragen worden afgetrokken van de waarde van de over de winnaars te verdelen prijzenpot.

Het loont dus de moeite om een compositie in te sturen! De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdagavond 18 oktober tijdens het avondprogramma van de eerste Folk- en Jazzdag van Muziekmozaïek, in cc De Ploter in Ternat. Veel succes!

Zaterdag 18 oktober 2008 – 20u30 cc De Ploter – Ternat 5 euro Reserveer via info@muzmoz.be 02 532 28 38 www.muziekmozaiek.be

Jazzmozaïek 2/2008

53

Het bijeenbrengen, informeren én amuseren van iedereen die in Vlaanderen en Brussel bezig en begaan is met folk en jazz - van muzikanten over organisatoren tot liefhebbers: dat is de bedoeling van de allereerste Folk- & Jazzdag van Muziekmozaïek. Die vindt plaats op zaterdag 18 oktober in cc De Ploter in Ternat, met op het programma workshops, jams, adviesloketten, een muziekmarkt, documentatieruimte, een foto-expo én een boeiend avondprogramma.

M

uziekmozaïek vzw, Impulscentrum voor Folk en Jazz, ondersteunt twee uiteenlopende muziekgenres, elk met hun eigen specifieke karakteristieken. Eén keer per jaar wil Muziekmozaïek nu muzikanten, organisatoren en liefhebbers uit beide muziekwerelden samenbrengen door hen een gevarieerd en interessant informatie-, opleidings- én muziekprogramma aan te bieden op een Folk- & Jazzdag.

In opdracht van Muziekmozaïek gaan een handvol folk- en jazzmuzikanten met graagte aan de slag om de grenzen

Gratis workshops Maar er zijn uiteraard ook een reeks (gratis) workshops mee te maken: • Hoe promoot/verkoop ik mijn groep? (Katrien Van Remortel, Muziekcentrum Vlaanderen) • Hoe maak ik een waardige podiumproductie?

(André Lefèvre, o.a. regisseur Nekka Nacht) • Ritmiek over muziek- en landgrenzen heen: een doe-workshop (Chris Joris, jazz- en world-percussionist) • Er moet ook nog tekst op: initiatie liedteksten schrijven (Gerry De Mol, zanger/liedjesmaker bij o.a. Oblomow)

• To Be or not to Be(bop): muzikale jazzinitiatie (Filip Verneert, jazzgitarist bij o.a. KiMiZ) • Maak je eigen folkstamboom: 100 jaar Vlaamse folkgeschiedenis (Cor Vanistendael, vorser en publicist) • Snelcursus soundcheck voor muzikanten (Eric Janssen, …..)

En uiteraard wordt ook aan de kinderen gedacht. Zij worden een namiddag lang muzikaal geanimeerd, zo kunnen mama en/of papa rustig de workshops van hun keuze meemaken.

My Folky Valentine Aan de eerste Folk- & Jazzdag van Muziekmozaïek wordt ook een avondprogramma gekoppeld. Met niet alleen de bekendmaking van de winnaars van de Muzmoz-Melodiewedstrijd maar ook een eenmalig concert van een speciaal voor de gelegenheid opgezet project. Uitgangspunt is de vraag wat het resultaat zou zijn als

54

Jazzmozaïek 2/2008

foto: © Marc De Clercq

Ons aanbod: een muziekmarkt (met alle info over Muziekmozaïek, haar lidmaatschap, werking en projecten, een verkoopstand met cd’s, partituren en liedboeken én een affiche- en zoekertjesmuur), adviesloketten (met vertegenwoordigers van Sabam en Kunstenloket, aan wie je al je persoonlijke vragen over auteursrechten of de kleine dagvergoeding kwijt kan, én met een verzekeringsmakelaar die je antwoordt op vragen over de verzekeringen B.A. en ongevallen én de instrumentenverzekering van Muziekmozaïek), een schatkamer van folk en jazz (waar je in knusse zeteltjes kunt genieten van oude platen en documentatiemateriaal), een jamruimte (waar folk- en jazzgroepen en –muzikanten elkaar ontmoeten) en een foto-expo (met de beste folk- en jazzfoto’s van de jongste jaren door Bart Denolf en Jos L. Knaepen).

foto: © Bart Denolf

tussen beide genres te slopen en samen hun liefde voor My Folky Valentine te betuigen.

Een gelegenheidsband, o.l.v. folkaccordeonist Wim Claeys (links) en jazzgitarist Filip Verneert (rechts), gaat voor het avondprogramma van de eerste Folk- & Jazzdag jazzstandards spelen met folkinstrumenten en folktraditionals in een jazzkleedje stoppen.

je jazzstandards speelt met folkinstrumenten en je folktraditionals in een jazzkleedje steekt. De Folk- & Jazzband, o.l.v. folkaccordeonist Wim Claeys en jazzgitarist Filip Verneert, geeft al spelend het antwoord op deze vraag. In opdracht van Muziekmozaïek gaan een handvol muzikanten uit beide genres met graagte aan de slag om enkele muzikale grenzen te slopen en samen hun liefde voor My Folky Valentine te betuigen. (PDR) Info: Folk- & Jazzdag, zaterdag 18 oktober vanaf 13u30, cc De Ploter, Kerkstraat 4, 1742 Ternat.

Toegang en workshops gratis, tickets avondprogramma My Folky Valentine 5 euro.

02 532 28 38 – info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be

Zomerworkshops op Gent Jazz, Jazz Middelheim en Jazz in ‘t Park

Bart Van Caenegem

Muziekmozaïek is deze zomer weer van de partij met interessante workshops en masterclasses op verschillende jazzfestivals.

Het begon allemaal met een cursus samenspel aan de muziekacademie van Tessenderlo. Een combo, aangevuld met enkele blazers, groeide onder leiding van Stefaan Daems al snel uit tot een echte bigbandformatie. En met succes. De Music Academy Bigband van Tessenderlo neemt deel aan allerhande concerten en festivals in Belgïe en Nederland.

Zowel op het Gent Jazz Festival (het vroegere Blue Note), op Jazz Middelheim, als tijdens Jazz in’t Park worden grote kleppers en topartiesten gestrikt voor instrumentenworkshops en masterclasses. Zie ook de aankondigingen in deze editie.

Info: www.muziekmozaiek.be

Vooraf inschrijven?

Da’s ST(r)AF:

Vooraf inchrijven voor de Folk- & Jazzdag van Muziekmozaïek is niet noodzakelijk maar kan misschien wel handig zijn. De workshops, die elk ongeveer anderhalf uur in beslag nemen, vinden plaats tussen 14u en 19u. Het exacte schema wordt later nog meegedeeld – o.m. via www.muziekmozaiek.be – maar wie nu al sterk geïnteresseerd is in deelname aan een van de opgegeven workshops, kan dat best al laten weten via info@muzmoz.be of 02 532 28 38. Wie eerst komt, eerst maalt, uiteraard.

Ook specifieke vragen over auteursrechten en Sabam, de kleine dagvergoeding en andere zakelijke muziekkwesties of de instrumentenverzekering en verzekering B.A./ ongevallen van Muziekmozaïek, kunnen best al worden doorgespeeld. De vertegenwoordigers van Sabam en Kunstenloket én de verzekeringsmakelaar van Muziekmozaïek, die de verschillende adviesloketten zullen bevolken op de Folk- & Jazzdag, kunnen zo beter voorbereid aan de start komen en jij kunt een beter voorbereid antwoord krijgen op je specifieke vraag. (PDR)

Een maand lang jazzstorm in Antwerpen

Info: Muziekmozaïek vzw 02 532 28 38 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be

30 augustus

Van 5 tot 23 november 2008 blaast er een jazzy wervelwind van muziek, beeld, woord en dans door de Arenbergschouwburg in Antwerpen.

Boosdoeners zijn het Centrum voor Beeldexpressie, Danspunt, Creatief Schrijven én Muziekmozaïek. Deze vier amateurkunstenorganisaties slaan de handen in elkaar om een groot multidisciplinair jazzproject te realiseren: STAF, genaamd.

Centraal staat een expo van de foto’s van Staf De Prince waarop bekende en minder bekende jazzmuzikanten geportretteerd worden. Maar een maand lang, telkens op woensdag en zondag, kun je in de Antwerpse Arenbergschouwburg ook terecht voor muziek-, dans- en poëzieworkshops, voordrachten, concerten en dansshows, allemaal in een jazzthema gestoken.

Info: www.muziekmozaiek.be

coacht Music Academy Bigband Tessenderlo

Ook buiten de wekelijkse lessen van samenspel, doen zij grote inspanningen om de kwaliteit te bevorderen. Zo werkten zij op workshops samen met Bert Joris en Michel Herr. Nu is het de beurt aan pianist Bart Van Caenegem.

Naast begeleider van het Vlaams radio-koor (VRT), speelt hij in verschillende jazzgroepen gaande van de Frivole Framboos, Dixieland tot het Brussels Jazz Orchestra. Als pedagoog is hij actief aan het Lemmensinstituut en het Conservatorium van Gent.

Op zaterdag 30 augustus werken Bart Van Caenegem en de Music Academy Bigband Tessenderlo intensief samen aan de voorbereidingen op een mini-concert om 17u op de planken van Jazz in’t Park!

Meer info: www.muziekmozaiek.be www.musicacademybigband.be

Praktische gegevens • Locatie workshop: Muziekcentrum de Bijloke, Bijlokekaai 7, 9000 Gent • Docent: Bart Van Caenegem • Duurtijd: 5 uren (van 9u30 tot 12u en van 13u tot 15u30.

• Kostprijs: € 350 (incl. BTW)

• Locatie: Jazz in’t Park Koning Albert Ipark (aan het Woodrow Wilsonplein) • Slotconcert: 17u - Duurtijd: 20’ - Einde: 17u30

Wil je graag een nieuwe muzikale wereld ontdekken?

Surf dan naar

www.muziekmozaiek.be Jazzmozaïek 2/2008

55

Albert Michiels

Jazzhistorie Jazz in België Twintig jaar jazzacademie 1 vanaf 1920 Op 29 oktober 1987 schreef ik aan Frederik Devreese, Directeur van de Rijksmuziekacademie, (12) Hoeilaart-Overijse-Tervuren, een brief waarin ik meedeelde vanaf 1988, in het kader van Jazz Hoeilaart, jazzcursussen te organiseren.

ie brief eindigde ik als volgt: “Alle suggesties er toe strekkende deze initiatieven te helpen uitbouwen in samenwerking met uw vermaarde Muziekacademie zullen wij in dank aanvaarden.” Enkele dagen later werd ik uitgenodigd en trok met mijn vrienden Johan en Peter Vandendriessche naar de Rijksmuziekacademie, Justus Lipsiushuis, P.I. Taymansstraat in Overijse.

Al vanaf de eerste gesprekken zette Frederik Devreese het licht op groen voor samenwerking. Hij stelde de accommodatie van de muziekschool volledig ter beschikking van de nieuwe jazzacademie. ’s Zondags waren de lokalen immers vrij.

De gemeente Overijse, eigenaar van het gebouw, diende ook haar akkoord te geven. “Dat zal geen probleem zijn” was mijn antwoord. Ik had immers vroeger met het gemeentebestuur nauw samengewerkt.

Gedurende 20 jaar had ik tijdens de jaarlijkse druivenoogstfeesten de verkiezing tot schuimwijnkoningin georganiseerd. Tal van verbroederingen met buitenlandse wijnsteden – Brüttig (D), Oppenheim (D), Bacharach (D) en Macon (F) – werden toen gerealiseerd.

Bovendien had ik in 1978, op aanvraag van het gemeentebestuur, een werk geschreven: 5.000 Jaar Druif – 100 Jaar Tafeldruif in Overijse. Het boek was rijkelijk geïllustreerd en omvatte 293 bladzijden. Journalist Louis De Lentdecker schreef het voorwoord en kunstenaar GAL ontwierp het omslag. Hoe dit allemaal in elkaar zat, zullen weinig lezers weten. Dat vraagt wel wat verduidelijking.

Isca Alles was begonnen toen ik in 1955 de wijncoöperatieve Isca stichtte met een beginkapitaal van 50.000 Bef, zonder enige staatshulp. Het was een vennootschap van druiventelers die werd genoemd naar de naam van de oude benaming van de rivier de Ijse – vandaar de namen Over.ijse (Superior Isca) en Neer.ijse (Inferior Isca). Op de etiketten van onze producten stonden de namen Hoeilaart, waar de sociale zetel gevestigd was, en Overijse, waar de Isca- wijnkelders gebouwd werden. Dat besloeg een terrein van meer dan

(archief Albert Michiels)

D

een hectare groot. In mijn geest zijn beide namen altijd één geheel geweest, eerst op het gebied van de druif en later op het gebied van de jazzmuziek. In die tijd kende men de beide gemeenten en omgeving alleen onder de naam ‘de glazen streek’. Deze was sinds de jaren 1900 wereldberoemd om de teelt van luxe-tafeldruiven onder glas, het jaar rond, zowel tijdens de winter als de zomer. Er stonden hier immers zowat 35.000 serres. Dat vertegenwoordigde een jaarlijkse productie van gemiddeld 12 miljoen kg. Een vierde hiervan werd ten tijde van het interbellum voornamelijk naar Engeland en zelfs naar Amerika geëxporteerd, onder de naam Belgian grapes.

Isca besloot de druiven met een minder mooi uit-

zicht uit de markt te nemen en die te verwerken tot wijnen en schuimwijnen, Methode Champenoise in het bijzonder. Hiervoor werden moderne kelders gebouwd en werd gespecialiseerd personeel aangetrokken. Wij speelden dus de rol van marktregelaar om het prijzenniveau van de luxedruif te laten stijgen. Gemiddeld verwerkte onze coöperatieve jaarlijks zo’n 250.000 kg, wat evenveel flessen wijn opleverde. De verkoop van de Belgische wijnen groeide uit tot een onverhoopt succes. Maar eind van de jaren 60 ontstond er een crisis met de opkomst van de Europese Gemeenschap en de te hoge stookkosten voor de serres.

Steeds meer en meer bedrijven stopten en de serres verdwenen. Op de vrijgekomen gronden

1 Deze bijdrage is helaas de laatste die Albert Michiels voor Jazzmozaïek op woensdag 27 februari 2008 heeft afgerond. Hij was in die periode al erg verzwakt door allerlei ingrepen. Op 16 mei is hij overleden. Als hommage is hier zijn laatste bijdrage, die, alsof hij het voelde komen, het verhaal geworden is van zijn leven. (nvdr)

56

Jazzmozaïek 2/2008

(archief Albert Michiels)

kwamen villa’s en huurwoningen. Ook Isca kreeg het financieel moeilijk en ging in 1978 overkop.

Onze coöperatieve telde toen nog zo’n 250 ledendruiventelers. Alles werd openbaar verkocht en ik hield er een zware financiële opdoffer aan over.

Het jaar daarop herbegon ik mijn leven. Ik keerde terug naar mijn oude liefde die mij steeds trouw was gebleven: de muziek. En zo startte ik Jazz Hoeilaart, gesteund door het gemeentebestuur, met Etienne Verschueren, Elias Gistelinck (productieleider BRT-radio en stichter van Jazz Middelheim), Armand Vandewalle (leraar slagwerk aan de muziekacademie) en talloze vrienden en sympathisanten. Nog eens 10 jaar later werd de hieraan gekoppelde Jazzacademie boven de doopvont gehouden in Overijse.

Jazzacademie De opening van de Jazzacademie was gepland voor zondag 9 oktober 1988. Maar voordien hadden wij in de Bosuil de 10e editie van het Jazz Hoeilaart concours op 10 en 11 september. Bovendien had Kris Lemmens, als fonkelnieuwe directeur, de Bosuil gereserveerd voor een concert met Toots

Thielemans en het lerarenkorps van de nieuwe Jazzacademie. Allemaal geschikte momenten om een grootscheepse reclamecampagne te voeren.

De pers werd ingelicht. Alle muziekscholen in het land ontvingen A3-affichettes.

Dat gebeurde van bij mij thuis, met de hulp van wijlen mijn echtgenote en van Dirk Godts. Internet bestond toen nog niet, alles moest nog schriftelijk en via de post gebeuren. De gebroeders Vandendriessche trokken op zoek en vormden de vaste kern van het eerste lerarenkorps.

Een week na Jazz Hoeilaart was er in de Bosuil een voorlichtingsvergadering waar alles tot in detail werd toegelicht.

Ook Frederik Devreese, Elias Gistelinck en vertegenwoordigers van het Hoeilaarts Feestcomité waren aanwezig. Er was een grote opkomst en wij noteerden niet minder dan 51 inschrijvingen, van overal: uit de kuststreek, uit Hasselt, Aarschot,…. tot zelfs uit Wallonië. Ook Kris Lemmens was één van de eersten die het leerlingenregister tekende.

Het eerste lerarenkorps bestond uit Johan en Peter Vandendriessche (sax en samenspel), Bart De Nolf (contrabas), Eric Geirnaert (gitaar), Erik Vermeulen en Alain Van Zeveren (toetsen), Jan Mües (kopers en samenspel), Frank Deruyter (sax), Bob Porter (vibrafoon en arrangement), Jan De Haas (drums) en Frank Michiels (percussie). Tengevolge van het bruuske overlijden van gitarist Eric Geirnaert in oktober 1989 werd deze vervangen door Guy Raiff die tot op heden een van de vaste anciens is gebleven. Ook pianoleraar Leon Lhoëst kwam er zeer vroeg bij en is een van de vaste pionnen gebleven. In de loop der tijden hebben wij buiten vermelde namen nog tal van andere leraars en vervangers gekend. Ik denk aan: Kurt Van Herck, Hugo Boogaerts en Ben Sluijs (saxen), Wim Colemont en Chris Goessens (piano), Amanda Engels, Peter Hens en Katja Vandl (zang).

In het programmaboekje van de 13e editie van het Jazz Hoeilaart Concours dat plaatsvond op zaterdag 7 en zondag 8 september 1991, stond te lezen

dat de Jazzacademie, in akkoord met de Rijksacademie Justus Lipsiu, overgeplaatst werd naar de Bosuil.

Persberichten zijn steeds een rijke bron voor de geschiedenis. Even stilstaan bij zo’n bericht uit 1998. Het luidt als volgt: ….in het spoor van het internationaal Jazz Hoeilaart concours is reeds 10 jaar een jazz-academie actief… Jarenlang was het onmogelijk om opleidingen te volgen tot jazz-muzikant. De academies en conservatoria in ons land concentreerden zich uitsluitend op de klassieke muziek. In navolging van dit verrijkend initiatief zijn achteraf in Vlaanderen tal van andere scholingen jazz ontstaan… De volledige cursus omvat 10 theoretische lessen harmonie en 10 individuele sessies, begeleid door een vakspecialist. De mogelijkheid bestaat om bijkomend individuele lessen instrument te nemen, of een opleiding samenspel te volgen, een cursus midi… De lessen gaan telkens door op zondag namiddag in de Bosuil. Op 8 februari 1998 worden de inschrijvingen voor de volgende cyclus georganiseerd. Daaraan is een kleine test gekoppeld. Op deze manier wordt het niveau van de cursisten vastgesteld. Het is dus noodzakelijk om persoonlijk langs te komen.

Jazz Vlaanderen In 1999 werd onder impuls van Kris Lemmens Jazz Vlaanderen gesticht, een vereniging met als doel jazz onder al zijn vormen te promoten.

Eind 2001 ging deze vereniging op in de vzw Muziekmozaïek, gevestigd in Gooik. Onder de naam Impulscentrum voor Folk en Jazz geniet de Jazzacademie sindsdien van een succesvolle medewerking. En ook aan het door de vereniging uitgegeven driemaandelijkse tijdschrift Jazzmozaïek zijn wij zeer veel verschuldigd. Wij kijken dan ook vol verwachting uit naar de jubileumviering in september 2008 van 30 jaar Jazz Hoeilaart – 20 jaar Jazzacademie. Ook de gemeenten Hoeilaart en Overijse zullen met genoegen gedenken hoe de vroegere glorie van de eens zo bekende tafeldruif en de Isca-story overgingen in de nu 30 jarige uitstraling van de jazzmuziek.

TOELATINGSVOORWAARDEN (opgesteld in 1987) • Geen leeftijdsbeperking • Een grondige voorkennis van muziektheorie is vereist • Een lessenreeks kan gevolgd worden na betaling van het inschrijvingsgeld van 3.500 Bef (te betalen bij inschrijving) • Een basispakket omvat 10 lesuren improvisatietheorie en 5 lesuren individueel instrumentaal onderricht • Bijkomende cursussen kunnen gevolgd worden voor een meerprijs (wordt later bepaald) • De cursussen vangen aan op zondag 9 oktober ‘88 om 13.00 u.

• Het theoretisch onderricht van 1 lesuur/week, waarin jazzharmonie, jazztheorie en improvisatietechnieken worden onderricht is verplichtend voor iedereen • Van elke muzikant wordt verwacht dat het eigen instrument en/of versterker wordt meegebracht • De lessen zullen doorgaan in de gebouwen van de Rijksmuziekacademie te Overijse, Justus Lipsiushuis, P.I. Taymansstraat 10, 1900 Overijse • Meer inlichtingen: - Muziekacademie Overijse (tel) - Albert Michiels (tel)

BESTUUR: • Frederik Devreese: erevoorzitter • Albert Michiels: voorzitter van de bestuursraad • Frank Michiels, Johan Vandendriessche en Peter Vandendriessche: leden bestuurscomité van het lerarenkorps • Elias Gistelinck: voorzitter van de adviescommissie • Dirk Godts: secretaris • Toots Thielemans: peter van de nieuwe Jazz Academie

Jazzmozaïek 2/2008

57

Muziektheorie

Leon Lhoëst

Albert

A

lbert Michiels overleed op 16 mei jl. na een zware operatie. Ook vorig jaar was hij al geopereerd, maar de ziekte was teruggekomen. Complicaties na de laatste operatie zijn hem uiteindelijk noodlottig geworden. Hij zou op 5 juli a.s. vijfentachtig jaar zijn geworden.

Jazz Hoeilaart zal dit jaar in september zijn dertigste editie beleven. Het zal dan pas echt doordringen dat Albert er niet meer is. Albert was en is namelijk Jazz Hoeilaart, de twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en Jazz Hoeilaart zonder Albert is vrijwel ondenkbaar.

Dit is natuurlijk niet verwonderlijk als men weet met wat voor bezieling en energie Albert de afgelopen dertig jaar dit jaarlijks evenement heeft georganiseerd. Hij was er werkelijk dag en nacht mee bezig om alles in goede banen te leiden, en hij had oog voor elk detail. Het waren zijn grote affiniteit met jonge jazzmusici en zijn passie voor jazz die hem de energie gaven om jaar na jaar het beste van zichzelf te geven.

Het begon in 1979 als een openluchtconcours op twee podia in Hoeilaart, waar jury en publiek steeds tussen twee ensembles van het ene naar het andere podium moesten verkassen. Na enkele jaren verhuisde het concours naar het GC De Bosuil in Jezus-Eik, Overijse en groeide uit tot zijn huidige vorm, met 6 finalisten, gastoptredens van bekende artiesten en workshops.

In 1981 had ik me met drie vrienden ingeschreven voor het concours onder de naam Mika Quartet. Dat waren René Harvengt op vibrafoon, Luc Vanden Bosch op drums, Guy Paridaens op bas in ikzelf op piano. Groot was onze vreugde toen we er de eerste prijs wonnen.

Een van de stukken die we toen ten gehore brachten was Mika. Ik heb de partituur vandaag na bijna drie decennia weer onder het stof vandaan gehaald, en gelijk kwamen er allerlei mooie herinneringen boven.

Het meedoen aan het concours was niet alleen een bijzondere belevenis, maar had ook een geweldige spin-off. We speelden ineens op

58

Jazzmozaïek 2/2008

Terwijl ik dit schrijf is het pas twee dagen geleden dat Albert is overleden. Als u dit leest zal hij reeds zijn begraven in zijn geliefde Hoeilaart. Ik heb het natuurlijk over Albert Michiels, oprichter van het inmiddels in de jazzwereld niet meer weg te denken concours voor jazzensembles Jazz Hoeilaart Intern’l Contest.

vele festivals en kregen radio-uitzendingen en studio-opnamen aangeboden. En zo verging het velen die aan het concours deelnamen. Jazz Hoeilaart was een springplank voor veel inmiddels gerenommeerde jazzmusici in binnen- en buitenland. Albert heeft op deze manier op niet geringe wijze bijgedragen aan het openen van deuren voor veel jong talent.

Ik weet zeker dat menig musicus hem daar zeer dankbaar voor is.

Naast oprichter van Jazz Hoeilaart was Albert zo’n vijftien jaar geleden ook de stichter van de jazzacademie van Overijse. Zijn ‘jazzmuseum’ in zijn eigen huis in Hoeilaart bevat een unieke collectie originele partituren van eerste generatie Belgische jazzcomponisten, boeken, platen, tekeningen en posters. Ook was hij de motor achter de Belgian Swing Big Band, met op het repertoire werken van Belgische componisten uit het Interbellum. De laatste jaren had hij zijn eigen bijdrage Jazzhistorie in België vanaf 1920 in dit tijdschrift.

Ik had het geluk Albert nog te kunnen bezoeken samen met een collega enkele dagen voor zijn ziekenhuisopname. Dit was geenszins een ziekenbezoek hoewel hij erg verzwakt was.

Albert vertoonde dezelfde energie en passie als altijd, en toen we uiteindelijk afscheid namen na een grand tour door zijn huis waren wij meer aan een pauze toe dan hij. Als hij het over jazz had was hij niet te stuiten.

Toch vermoedde hij dat deze operatie wel eens slecht kon aflopen en hij sprak hier ook openlijk over. Zijn vermoeden is helaas bewaarheid geworden.

Gratis workshops Muziekmarktje Adviesloketten van Sabam Kunstenloket en Muziekmozaïek-verzekeraar Jamruimte Gezellige documentatiehoek Fototentoonstelling én de première van My Folky Valentine door de Folk- & Jazzband Dat is het programma van de eerste

Folk- & Jazzdag van Muziekmozaïek Zaterdag 18 oktober – vanaf 13u30 cc De Ploter – Ternat Meer info via info@muzmoz.be – 02 532 28 38 www.muziekmozaiek.be

Jazzmozaïek 2/2008

59

Schitterende pianist. Op de radio.

Bij Klara zijn we gek op jazz. Daarom laten we vier keer per week Marc Van Den Hoof op u los. Bovendien stelt wonderboy Jef Neve u elke vrijdagavond zijn favorieten voor in ‘Neve’. En wat we niet kunnen uitzenden, steunen we toch met plezier. Zoals Jazz Hoeilaart bijvoorbeeld. Meer info op klara.be

Klara. Alles voor de kunst.

60

Jazzmozaïek 2/2008

B

assist Dennis Irwin is op 10 maart op amper 56-jarige leeftijd in New York overleden. Hij leed al geruime tijd aan kanker. Irwin speelde drie jaar in Art Blakey’s Jazz Messengers, van 1977 tot 1980, en in diverse formaties van Joe Lovano en John Scofield.

De Britse drummer Allen Ganley is 31 maart overleden. Hij was 77. Ganley was in de jaren vijftig lid van het orkest van John Dankworth.

Hun samenwerking bleef een leven lang. Ook speelde Ganley met Ronnie Scott, Dizzy Reece, Tubby Hayes en de formatie de Jazzmakers. Hij was de huisdrummer van Ronnie Scott’s Jazz Club in Londen.

Arrangeur/zanger Gene Puerling is 26 maart overleden, enige dagen voor zijn 79ste verjaardag. Samen met Len Dresslar, Bonnie Herman en Don Shelton richtte Puerling in 1971 The Singers Unlimited op, waarmee hij tot 1982 vijftien platen maakte.

Tenorsaxofonist Phil Urso is op 7 april op 82-jarige leeftijd in Denver overleden. Urso was in de jaren vijftig vooral en begin jaren zestig actief aan de Amerikaanse West Coast.

Daarna speelde hij vooral in de regio rond zijn woonplaats Denver. Phil Urso is onder meer te horen op de opnamen die Chet Baker midden jaren vijftig voor Pacific Jazz maakte. In dat decennium was Urso ook lid van het orkest van Woody Herman (1950–51) en groepen van Terry Gibbs, Miles Davis, Oscar Pettiford, Jimmy Dorsey en Bob Brookmeyer.

George Butler, medewerker van diverse grote platenmaatschappijen, is op 9 april op 76-jarige leeftijd overleden. Butler kwam in 1972 bij Blue Note, waar hij de tanende belangstelling voor jazz trachtte te pareren door de muziek van jazzartiesten als Earl Klugh, Donald Byrd en Ronnie Laws met popelementen te larderen. Eind jaren zeventig stapte hij over naar Columbia, waar hij Miles Davis wist te verleiden om weer platen op te nemen.

Ook werkte hij daar met Bob James, Billy Cobham en Grover Washington Jr. Butler haalde in de jaren tachtig Wynton Marsalis naar Columbia. Die maatschappij bood in die periode ook onderdak aan de zogenoemde Young Lions, jonge musici met veel techniek die teruggrepen naar de hardbop. Onder Butlers hoede maakten Branford Marsalis, Terenche Blanchard en Donald Harrison er platen.

Na een lang ziekbed is saxofonist Jimmy Giuffre op 24 april overleden. De saxofonist/ klarinettist zou op 26 april 87 jaar zijn geworden. Giuffre was een centrale figuur op de West Coast-scene. Jimmy Giuffre, wiens sound regelmatig werd vergeleken met die van Lester Young, verwierf bekendheid als arrangeur voor het orkest van Woody Herman. Voor diens tweede ‘Herd’ schreef hij in 1947 het bekende Four Brothers. Medio jaren vijftig vormde Giuffre zijn eerste eigen trio met Jim Hall op gitaar en Ralph Pena op bas. Toen de bassist van het trio opstapte, verving hij hem door trombonist Bob Brookmeyer. Met de muziek van zijn trio uit 1961 - met Paul Bley (p) en Steve Swallow (b) was hij zijn tijd zo ver vooruit dat deze pas na de ontbinding de nodige waardering kreeg.

Trompettist, orkestleider, schrijver en radioman Humphrey Lyttelton (86) is op 25 april overleden. Op 17 maart presenteerde hij zijn laatste ‘The Best of Jazz’-programma voor BBC Radio 2. Met zijn programma wist hij jarenlang honderdduizenden luisteraars enthousiast te maken voor jazz. Hij zette er na veertig jaar een punt achter met de medeling “to clear a space for some of my other ambitions”. Helaas, het heeft niet mogen zijn!

Pianist Walter ‘Wally’ Augustijnen is op 7 mei, op een zonnige woensdagmorgen, aan een hersenbloeding overleden. Hij is net geen 70 geworden. Hij was ere-eerste adviseur in het Vlaams Parlement, maar ook één van de jazzmen van het eerste uur. Hij gaf zijn laatste concert enkele weken geleden in Leuven met “The Jazzy Four”. Hij laat zijn echtgenote en twee zonen na.

Op 15 mei stierf arrangeur en pianist Bob Florence. Hij werd net geen 76 jaar oud. In 2000 won hij nog een Grammy voor Best Large Jazz Ensemble Album.

Jimmy McGriff, de gevierde blues en jazz Hammondorganist, stierf op 24 mei aan een hartaanval. Hij had al een tijdje MS. Hij was een op en top bluesvertolker, die zijn eerste grote succes boekte met zijn bewerking van I’ve Got A Woman in de jaren zestig. Hij werd 72. m.m.v. nieuwsredactie JazzFlits

(foto: © Jos Knaepen)

Doorwinterd radioman en Jazz Middelheimorganisator Miel Vanattenhoven heeft na een vrij korte, maar uitzichtloze strijd ons op 2 april voor eeuwig verlaten. Hij werd amper 63 en was tot een paar weken voor zijn overlijden nog actief als producer van Neve, het nieuwe jazzprogramma op Klara. De onverstoorbare producer van het vorig jaar gesloopte Radio 1 programma In The Club en van het oudste jazzfestival in ons land Jazz Middelheim, was een eerder bescheiden, maar vriendelijke man, die op zijn eigen kalme manier voor zijn mening uitkwam en als organisator en radioman toch altijd de dingen weer voor mekaar kreeg.

Net als bij Sim Simons die ons een jaar eerder ontviel, verliezen wij een vriend van vele jaren, die heel wat heeft betekend voor de Belgische jazz.

Luc De Baets Miel Vanattenhoven (links) met Albert Michiels (zie p. 27) die beiden dit voorjaar heengingen.

Jazzmozaïek 2/2008

61

Voor muzikanten

voor muziekliefhebbers voor organisatoren voor iedereen

www.muziekmozaiek.be

62

Jazzmoza誰ek 2/2008

de BiJloke JAZZ 08–09 Reserveren kan via www.dEBiJLoKE.BE TicKETs@dEBiJLoKE.BE T 09/269 92 92

di | 14.10.08 | 20u

Jason Moran and the Bandwagon wo | 19.11.08 | 20u

Brussels Jazz orchestra, richard galliano 15 jaar Brussels Jazz orchestra cd-release met premièreconcert wo | 04.02.09 | 20u

PhiliP catherine do | 12.03.09 | 20u

Joshua redMan trio wo | 29.04.09 | 20u

stefon harris & Blackout wo | 27.05.09 | 20u

Piet Van Bockstal, fred frith, daan Vandewalle, gery caMBier JAZZABoNNEMENT € 87 Reductie € 72

LossE TicKETs € 18 Reductie € 15 | € 5 (-19j.)

di | 14.10.08 | 20u

Jason Moran and the Bandwagon di | 28.10.08 | 20u (iN VooRuiT)

free desMyter Quartet, daVe douglas, Magic circle do | 06.11.08 | 20u

henry threadgill Zooid wo | 19.11.08 | 20u

Brussels Jazz orchestra, richard galliano 15 jaar Brussels Jazz orchestra cd-release met premièreconcert KLEiN JAZZABoNNEMENT dE BiJLoKE / VooRuiT € 50 Reductie € 40

LossE TicKETs € 18 Reductie € 15 | € 5 (-19j.)

EEN MACHTIG MOMENT. Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand.