Wijkkrant Noord is het nieuwsblad voor TilburgNoord. De krant wordt gemaakt door vrijwilligers en verschijnt in 2020 achtmaal.
NOORD EDITIE 6 | SEPT 2020 | JAARGANG 21 | OPLAGE 15.000
W I J K K R A N T N O O R D. N L | F A C E B O O K . C O M / W I J K K R A N T N O O R D
p.07
Abdelkader Barkane: het was niet vanzelfsprekend dat ik ging studeren
p.19
Herinneringen aan de Heikant van vroeger worden verzameld in een koffer
p.24
Sacdiya droomt van een eigen zaak en wil niet afhankelijk zijn
Noord draait om jou als bewoner! Ondanks alle inspanningen van professionals en vrijwilligers, stijgt het aantal inwoners in Tilburg-Noord dat in armoede leeft. Al in 2017 was dit aanleiding voor de wijkraden van Tilburg-Noord, samen met ContourdeTwern en het Ronde Tafelhuis, om het manifest ‘Op naar Nieuw Noord’ aan te bieden aan wijkwethouder Mario Jacobs. Wij hoopten hiermee te bereiken dat de politieke partijen en gemeenteraad niet alleen oog zouden hebben voor de wet- en regelgeving rondom bestemmingsplannen en hun economische gevolgen, maar ook voor de maatschappelijke effecten van al die plannen op de woonomgeving en de leefbaarheid van de wijk.
De bewoners centraal
Dit Manifest heeft nogal wat veroorzaakt. Er werd een eerste stap gezet op de weg naar een ‘PACT’ tussen de gemeente, de bewoners van de wijk en de organisaties die in Noord werkzaam zijn. Het uitgangspunt is dat vooral in samenspraak met of door de bewoners wordt bepaald hoe de wijk zich ontwikkelt. People Acting in Community Together (PACT) is een beleidsterm, in Tilburg spreken we liever over ontwikkelen met gemeenschapszin. Er zijn de afgelopen maanden veel initiatieven genomen zoals het innovatielab, stedebouwkundige visies, doorbraakprojecten. Actieve wijkbewoners werden hier steeds bij betrokken. Ook van buiten kwamen initiatieven op ons af: Panorama-Lokaal, Corpo Máquina, Landschapspark Pauwels, Zwaluwenbunders enz. De tijd is klaar om de bewoner meer centraal te stellen.
Manifestatie
Lang niet alle bewoners van Tilburg-Noord zijn op de hoogte van het bovenstaande. Op 19 april was een manifestatie gepland om breed aandacht te besteden aan alle ontwikkelingen in de wijk. Zowel bewoners als de politiek
Foto: Miek Korsmit
waren hiervoor uitgenodigd. Helaas strooide corona roet in het eten. Tussentijds is de gemeenteraad akkoord gegaan met een aantal ontwikkelingen en doorbraakprojecten die nu en ook na de verkiezingen doorgang vinden. Het is van groot belang om de bewoners hierbij te betrekken. Dat doen we door drie bijeenkomsten te organiseren in oktober. Omdat we nou eenmaal niet iedereen persoonlijk bij kunnen praten, hebben de wijkraden, het Ronde Tafelhuis en ContourdeTwern samen met de redactie van Wijkkrant Noord
besloten deze editie van de wijkkrant te wijden aan alle ontwikkelingen in de wijk. We hopen u mee te nemen en enthousiast te maken voor het proces in Tilburg-Noord. Als u vragen heeft, neem dan vooral contact op met een van de leden van de wijkraad, of mail naar: toekomst@tilburg-noord.nl Namens de wijkraden wens ik u veel leesplezier Harrie Meeuwesen Voorzitter Wijkraden
UITNODIGING INFORMATIEBIJEENKOMSTEN TOEKOMST TILBURG-NOORD OP: Zondag 4 oktober 14.00 – 16.30 uur
Donderdag 8 oktober 19.30 – 22.00 uur
Dinsdag 13 oktober 19.30 – 22.00 uur
MFA de Symfonie
Wijkcentrum de Ypelaer
Het Ronde Tafelhuis
Eilenbergstraat 250 Tilburg-Noord
Corellistraat 10 Tilburg-Noord
Wagnerplein 4 Tilburg-Noord
Vooraf inschrijven gewenst. e-mailadres: toekomst@tilburg-noord.nl of bij een van de genoemde locaties.
MEMORIA
Meld je aan voor de
APK met GRATIS
PITSTOPCONTROLE Gratis haal-
met
12 PUNTEN CHECK
en brengservice
dierencrematorium Tilburg
Wielevenweg 22, 5048 CL Tilburg www.dierencrematorium-memoria.nl Tel. 013-5907716
www.autoprobaat.nl
Leharstraat 21 5011 KA Tilburg 013 - 535 71 71 info@autoprobaat.nl
P. 0 2 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
KRUISWOORDPUZZEL 2
1
3
4
5
12 15
16
22
23
19
29
25
34
39
35
32 37
41
42
43
46
54
49
51
52
55
56
61
57
62
66
63
67
72
68
73
77
53 58
59
74
70 75
78
79
82
71 76
80
83
84
86
Verticaal
60
64 69
81 85
87 2
25
35
28
32
50
29
73
60
1
83
52
58
11
70
19
47
63
Horizontaal 1. gul in het onthalen van gasten; 7. Italiaans automerk; 12. reuzenslang; 13. hoofdstad van Korea; 14. lidwoord; 15. maanstand (afk.); 17. kleefstof (lijm); 19. vruchtbare plaats in de woestijn; 21. en dergelijke (afk.); 22. bouwland; 24. toeristenattraktie in Alkmaar; 27. blijft na het kaas maken over; 28. jongensnaam; 30. internet service provider (afk.); 31. snijwerktuig; 32. opera van Verdi; 33. borstbeen; 35. land in Azië; 37. son altesse eminentissime (afk.); 38. voetbalteam; 41. waardeloze lap; 42. Europese hoofdstad; 44. geestdrift; 46. zwemvogel; 47. berggeel; 48. eros-centrum; 49. telwoord; 50. zoon van Adam en Eva; 52. casco van een schip; 54. jaargetijde; 56. zangstem; 58. dessin van kleine ruitjes; 61. explosieven opruimingsdienst (afk.); 62. speurder naar voetbaltalent; 64. Europeaan; 65. hemellichaam; 67. niet zoet (van wijnen); 68. kleine vrucht; 70. opbergruimte; 72. kever; 73. hoofdstad van Israël; 76. zandheuvel (terp); 77. eminentie (afk.); 78. wildpastei; 79. Australische struisvogel; 81. familielid; 82. tijdperk; 83. dopheide (meisjesnaam); 84. griezelig; 86. Afrikaanse; 87. Nederlandse badplaats.
21
48 50
11
27
36
45
47
10
20
31
40
9
26
30
44
65
8 14
18 24
33 38
7
13 17
28
6
Puzzel gemaakt door Ad van Dun
1. tentoonstellingslokaal; 2. stuurboord (afk.); 3. hoogste punt; 4. roofvogel; 5. koelinstallatie; 6. pier; 7. schermwapen; 8. overschot; 9. hertensoort; 10. meisjesnaam; 11. roodhuid; 16. keel-, neus- en oorheelkunde (afk.); 18. streling; 20. grote bijl; 21. plechtige belofte; 23. inkeping (groef); 25. windas; 26. rivier in NoordBrabant; 27. deel van fiets; 29. letterkundige (dichter); 32. eetbare knol (pieper); 34. grote danspartij; 36. plaats in Gelderland; 37. Japanse munt; 39. huisbediende in livrei; 40. sterke lichtstraal; 42. Amerikaanse jazzstijl; 43. iglo; 45. troefkaart; 46. Europa (afk.); 51. rust- en slaapplaats; 53. bloeimaand; 54. cowboy- of wildwestfilm; 55. naar beneden; 56. deel van auto; 57. blaasinstrument; 59. land in Azië; 60. Nederlands eiland; 62. ongestoord (vredig); 63. educatieve omroeporganisatie; 66. jongensnaam; 67. tennisterm; 69. zoon van Noach; 71. niet slim; 73. tijdperk (era); 74. windrichting; 75. durf (lef); 78. voor (in samenstelling); 80. enzovoorts (afk.); 82. landbouwwerktuig; 85. gewijzigde aansprakelijkheid (afk.).
De oplossing van puzzel 5 - 2020 is: OCHTENDSCHEMERING Uit de vele inzendingen die we ontvingen is als prijswinnaar getrokken:
Mevr. van Dorp, Brucknerlaan De prijs bestaat uit een cadeaubon van Magnolia. De winnaar krijgt hiervan bericht, waarna de prijs bij u thuis wordt afgeleverd. De oplossing van deze puzzel voor 29 september naar redactie@wijkkrantnoord.nl sturen of naar Eilenbergstraat 250, 5011 EC Tilburg. De winnaar krijgt een cadeaubon van Magnolia.
UITAGENDA
Kom je ook bij ons spelen?
OKT
04
Werelddierendag
OKT
08
Dag van de Duurzaamheid
OKT
16 OKT
18 OKT
Wereldvoedseldag
Europese dag tegen de mensenhandel
Einde van de zomertijd
28
Wij bieden: Kinderopvang (0-4 jaar) VVE gecertificeerde peuteropvang (2-4 jaar) Kleinschalige voor- & naschoolse opvang op verschillende locaties in Tilburg Noord
NOV
Week van Respect
9 T/M 15 NOV
Voor meer informatie bezoek onze website:
09
www.kindercreche.nl/locaties
NOV freelancecreative.nl
20
Internationale dag tegen Fascisme en Antisemitisme
Dag van de Rechten van het Kind
P. 0 3 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Om over naar huis te schrijven
IK KOOK - JIJ OOK?
Persoonlijke notities over opmerkelijke zaken
Door: Jacques van der Borght
Door: Jacques van der Borght
Kent u het begrip ‘framing’? Voor de zekerheid leg ik het even uit: Framing is een techniek die vaak in de communicatie, politiek en reclame wordt gebruikt. Door specifieke woorden en beelden te gebruiken, wordt zo goed mogelijk geprobeerd een boodschap over te brengen. Ik zal het begrip verder toelichten aan de hand van een praktijkvoorbeeld. Deze zomer is een artikelenreeks verschenen over Tilburg-Noord in de Volkskrant. Daarboven stonden vetgedrukte koppen als: “Alles liever dan een kunstproject…” en “In de Pucciniflat schuilt drama”. Ook positief bedoelde artikelen waren voorzien van begrippen als “opgekalefaterde flats” en “het Verdiplein, waar de laatste autochtone ondernemer allang is vertrokken”. Ook werden herinneringen opgehaald aan de gewelddadige confrontatie in 2003 (17 ! jaar geleden) tussen Antillianen en Somaliërs. Zelfs positief bedoelde artikelen kregen zo een zeer negatieve bijsmaak. Tilburg-Noord is een wijk waar je maar beter weg kunt blijven; c’est le ton qui fait la musique.
Pasta di Papa
Ik knap van boosheid als ik geconfronteerd word met zulke stemmingmakerij. Mijn ingezonden brief naar de Volkskrant werd niet geplaatst, wel kreeg ik een mail van een van de schrijvers waarin uitgelegd werd dat ze een hele reeks over Noord maken en zeker niet gemakzuchtig te werk gingen (waarvan ik ze beticht had). Als dat werkelijk zo is, zijn ze ziende blind. Je kunt ook juichend melden dat er 4.2 miljoen euro beschikbaar is gesteld voor kunst en cultuur in Tilburg-Noord. En waarom die clash tussen twee bevolkingsgroepen van 17 jaar terug nog eens van stal halen? Er is zoveel ten goede veranderd sindsdien. Dat er geen autochtone winkels meer aan het Verdiplein zitten, is gewoon een kwestie van vraag en aanbod; als er 120 nationaliteiten in een wijk wonen, hebben die liever de producten van een Marokkaanse bakker dan worstenbroodjes van Brabantse bodem. Ik heb recent een aantal jaren in Tilburg-Noord gewoond. Als ik nou ergens door verrast was, dan was dat het prettige woonklimaat, het vele groen, de goede voorzieningen, de prettige sfeer. Ik heb me nooit onveilig gevoeld in de wijk en kan iedereen van harte aanbevelen om daar te gaan wonen.
Een nieuwe Uilenspiegel Door Lambert Winkelmolen
Babbeltrucs en de bijbehorende schaamte van de mensen die erin gestonken zijn, zijn van alle tijden. Daarvan getuigt het onderstaande bericht overgenomen uit de Nieuwe Tilburgse Courant van 18 december 1892. Verleden week deed zich aan den Heikant en in Quirijnstok een vreemd geval voor. Een ‘rooie huzaar van het 3e regiment’, gelaarsd en gespoord, klopt bij een landbouwer aan, opent de deur, zet de colbac(=beremuts) op tafel, werpt er de handschoenen naast, plaatst sabel en tasch in den hoek en zegt met een stuursch gezicht: “ik ben adjunct van de vee-inspecteur; vanmiddag komt de Majoor en zal onderzoek instellen naar den gezondheidstoestand van het vee; intussen zal ik den stal gaan zien”. De soldaat haalt een fleschen met eenig vocht voor den dag, betast een koe, wrijft het beest hier en daar, trekt een bedenkelijk gezicht en zegt; “Ja man het beest heeft ongedierte, uw stal zal door vijf man, die ge in kwartier (= gedwongen voeden en onderdak verlenen) krijgt, bewaakt worden”. Of de boer nu hoog of laag springt en beweert dat de beesten op stal veelal last van het ongedierte hebben, ’t baat niet. De zoon van Mars (= Romeinse oorlogsgod) verklaart, dat bij de heerschende veepest streng gehandeld moet worden.
(zo noemen mijn vrouw en dochters dit gerecht) Gepocheerde kip met prei/tomaten/roomsaus; dat klinkt ingewikkeld maar als je kunt lezen kun je dit koken. Niet duur, lekker makkelijk en zo klaar; smullen maar!
Nodig (4p.p.): • • • • • •
400 gr. kipfilet 1 kippenbouillonblokje een flinke stronk prei pakje gezeefde tomaat pakje room (200 gr.) fusilli (noemen wij thuis ‘kronkeloni’) • peper, zout en 1 t.l suiker. Komkommer en dressing voor erbij.
Bereidingswijze: • • •
•
•
Zet een pan met ruim water en zout op om de pasta te koken. Als het water kookt de pasta toevoegen en gaar koken volgens de aanwijzingen op de verpakking. Maak van het bouillonblokje en water een halve liter bouillon, breng aan de kook en leg daar de kipfilet in. Niet meer echt laten koken maar tegen de kook aan houden. Maak de prei schoon en snijd de stronk in stukjes van ongeveer 4 cm. Snijd de stukjes in de lengte middendoor. Snijd van die halve stukjes in de lengte dunne reepjes. Breng in een steelpan wat water met zout aan de kook. Als het water kookt de preireepjes toevoegen. Na twee minuten afgieten in een vergiet en goed afspoelen onder de koude kraan. Doe nu de gezeefde tomaat en de room in het steelpannetje en verwarm dat op een matig vuurtje. Voeg naar smaak peper, zout en de suiker toe. Proeven! Als de smaak naar wens is, prei toevoegen en doorroeren. Pasta afgieten. Kip uit het kookvocht halen en in dunne plakjes snijden. Apart van elkaar opdienen en zelf je bordje opscheppen: kip, pasta en daaroverheen de saus. Salade erbij en klaar ben je.
Smakelijk!
Eindelijk toch – want een huzaar heeft een goed hart – laat hij zich verbidden. Als men hem 83 cent betaald zal hij de zaak met den Majoor afmaken. De boer geeft liever die enkele centen dan vijf man in kwartier te krijgen. De 83 centen verdwijnen in den bodemloozen zak, zooals slechts een soldaat heeft. Thans wordt de huzaar spraakzamer, vertelt dat hij weldra den dienst verlaat om bij de veeartsenij over te gaan, als wanneer hij 30 gulden daags kan verdienen. Met een militair salut verdwijnt de deskundige, om op verschillende plaatsen van voren te beginnen. Hoeveel boerderijen hij heeft bezocht en hoeveel malen 83 cent opgestreken, zal wel niet bekend worden, daar de boeren zich schamen te bekennen, dat zij zich zo hebben laten beetnemen Opmerkingen, vragen, ideeën. Ga naar: https://stichtingnieuwewarande.nl.
REVALIDATIE NA COVID-19 Restklachten als kortademigheid, benauwdheid, verminderde conditie kunnen ervoor zorgen dat het lastig is uw dagelijkse werkzaamheden weer op te pakken. Om uw herstel zo goed mogelijk te begeleiden werken we samen met de longafdeling van het ETZ en andere disciplines in de wijk.
Fysiotherapietilburgnoord.nl | Schubertstraat 904 Tilburg | T. 013 - 455 26 34
P. 0 4 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Het Zwaailicht.............. Internetfraude...
Babbelaars
Steeds vaker krijgt de politie meldingen van internetfraude en dan met name bankfraude. Vaak zijn senioren hier de dupe van. Daarom schenken we hier deze keer aandacht aan. We helpen u om internetfraude te kunnen herkennen.
Bankhelpdeskfraude
Bent u opgelicht door iemand die zich voordeed alsof hij voor uw bank werkt? En overtuigde die persoon u ervan dat uw bankrekening is gehackt en dat u uw geld beter kunt overmaken naar een ‘kluisrekening’ of een ‘veilige rekening’? Lees op deze pagina hoe ze dat doen en hoe u dat kunt voorkomen.
Hoe gaat de oplichter te werk?
De oplichter belt met een vals nummer. Door een truc lijkt het in het scherm van uw telefoon alsof uw bank belt. Als een cybercrimineel op deze manier zich voordoet als een bank, noemen we dat bankhelpdeskfraude, ook wel spoofing genoemd. Vervolgens vertelt de oplichter, de nepbankmedewerker, dat uw bankrekening gehackt is omdat er verdachte transacties te zien zijn op uw rekening. Dit is niet waar, maar zo probeert de oplichter u ervan te overtuigen om snel maatregelen te nemen. De oplichter zal er op aandringen om uw geld over te maken naar een ‘kluisrekening’ of ‘veilige rekening’. Zulke rekeningen bestaan niet, want in werkelijkheid is het een rekening van de oplichter zelf. De oplichter biedt aan u te helpen bij het overboeken. Zo komt uw geld op de rekening van de oplichter terecht. Deze oplichting gebeurt via de telefoon maar kan ook via de mail. Let op de volgende kenmerken van oplichting: • Uw bank zal nooit uw saldo vragen, ook niet als controlevraag. • Uw bank zal u nooit vragen uw geld over te maken naar een andere rekening of naar een ‘kluisrekening’ of een ‘veilige rekening’. Zulke rekeningen bestaan niet. • Uw bank zal u nooit onder druk zetten zo snel mogelijk te handelen. Een bank heeft namelijk zelf de mogelijkheid om een rekening te blokkeren als dat nodig is. • Komt een leidinggevende aan de lijn? Let op, dat is ook een oplichter die in het complot zit.
Hoe voorkomt u dat u slachtoffer wordt? • Laat een ‘bankmedewerker’ nooit uw geld overmaken naar een andere rekening. Doe dit ook niet zelf als de nepbankmedewerker dat aan u vraagt. Uw bank zal u namelijk nooit vragen om uw geld naar een andere rekening over te maken. • Twijfelt u of u een oplichter aan de telefoon hebt? Ook bij lichte twijfel: verbreek de verbinding direct. Zoek zelf het juiste telefoonnummer van de bank. Dan kunt u de bank terugbellen en vragen of het klopt wat u is verteld en wat u werd gevraagd te doen. U kunt ook altijd uw bankkantoor bezoeken en uw ervaring delen. Meer informatie vindt u hier > https://www.politie.nl/themas/bankhelpdeskfraude.html
Door: Marco van der Sijpt
Foto: Miek Korsmit
Ook deze keer heb ik Vincent weer nodig. Hij weet gelukkig al dat mijn woorden soms tekortschieten. Dat ik mijn best doe om met poëtische woorden het plaatje te schilderen maar dat lukt me ook deze keer niet. Van Gogh staat inmiddels naast me en knippert met zijn ogen, verdwaasd van de tijdflits en hij vraagt of we in Nederland zijn. Ik begrijp zijn verwarring en antwoord dat het 2020 is, dat we inderdaad in Nederland zijn. Het zegt hem genoeg. Hij vraagt verder niets want zijn ogen vinden het antwoord op de vraag die hij niet hoeft te stellen. Hij kan gelukkig wel die nuances vastleggen, die kleuren, die ik niet zo goed kan schilderen. Laat hem zijn gang maar gaan. Ik zit met open mond te kijken naar de ondergaande zon, de stralen schijnen door een bomenrij en verstrooien zich tot een vriendelijk en zacht oranje. Een afscheidsgroet van de dag. Een kadootje, warmte verspreidt over mijn gezicht en met alle zintuigen open neem ik dit tot me. Als het verf zou zijn; ik zou hem drinken. Als het een kwast zou zijn; ik vrat hem op. Intens. Diepgaand en toch rustgevend. Zo. Vincent is inmiddels al ver gevorderd dus dan kan ik even uitleggen wat er aan de hand is. Ik zit dus, in mijn eentje, nou ja, ik heb nu heel even bezoek van Vincent, maar verder in mijn eentje in de buurt van Harderwijk. In een bos. In een privé-bos. Met daarin een kleine tourcaravan die daar permanent staat. Voor maximaal 2 personen en die verder niets nodig hebben want er is geen elektra, er is een compost-toilet en water komt via een tuinslang die zich in de struiken ophoudt onder de caravan. En verder is het er stil. Verder lees en schrijf ik er. Hardloop ik er. Praat ik er, in gedachten met mezelf. Zoek ik contact met mezelf en soms lukt dat. Ben ik los van de wereld en letterlijk offline. Mijn telefoon heb ik alleen ‘s avonds aanstaan van zeven tot acht. De schrijfsessie op dit computerapparaat is de uitzondering. Ik ging er heen zonder plan en het beviel me prima. Volgde mijn impulsen en at pizza uit een kartonnen doos op een dijk uitkijkend op het Flevomeer. Liep ik er urenlang door een bosgebied en kwam geen mens tegen. At softijs bij een snackbar en dronk een koffie, met abrikozenvlaai, nog geen kwartier daarna. Deed iets als ik daar zin in had en deed niets als ik daar zin in had en ik kan het iedereen aanraden. Nou ben ik iemand die graag op zichzelf is. Die van stilte en rust houdt. Die het niet erg vindt om lang niet te praten. Maar ik ben ook iemand die graag knuffelt. Die graag tegen haar aan ligt. Die soms (de 13-jarige schaamt zich kapot) een spelletje speelt met slaapknuffels voordat ze naar bed gaan. Die enkele keer dan dat ze voor mij naar bed gaan. En dat kan nu allemaal niet. En dan…. Wacht even. Vincent is bijna klaar maar hij heeft niet het landschap geschilderd dat ik nu voor me zie. In hoofdlijnen wel maar het is impressionistischer. Hij heeft er elementen aan toegevoegd en hij probeert daarmee niet alleen het landschap te vangen en wat ik daarbij voel maar hij voegt er wel degelijk iets aan toe. Het is een landweggetje dat zich uitstrekt naar de horizon en een man loopt over die weg. Het is een man die in stilte en in volledige rust kuiert zoals men dat zo mooi zegt. Het is een man die vindt dat het goed geweest is zo. Een man die vanuit die rustpositie zijn positie in een gezinsverband weer wil innemen. Hij is op weg naar huis. Ik zie nog net de deur achter hem dichtvallen en dan, met een flits, is Vincent weer weg.
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 0 5
Fietstocht langs doorbraakinitiatieven Tekst en beeld: Miek Korsmit Op 27 augustus sloten twee redactieleden van deze wijkkrant aan bij een fietstocht langs enkele doorbraakinitiatieven. Onder de fietsers bevonden zich de wijkwethouder, de omgevingsmanager van onze wijk en een aantal programmamanagers van de gemeente Tilburg, van WonenBreburg en van ACT (samenwerking tussen ontwikkelaars BPD en VolkerWessels). Bij de locaties die aangedaan werden waren betrokken deskundigen aanwezig om toelichting te geven en vragen te beantwoorden. Het zijn zonder meer boeiende en uitdagende initiatieven. Interessant om de komende tijd te zien hoe plannen in samenspraak tussen de bewoners van Noord, de gemeente en de woningbouwcorporaties gerealiseerd gaan worden. In de diverse artikelen in deze krant leest u meer over de ideeën; op deze pagina een foto-impressie van de fietstocht. Wat nog ontbreekt bij de locaties die bekeken werden is hun onderlinge samenhang. Zowel de gemeente als de corporaties onderkennen dit en geven aan dat zij vanaf nu hun plannen en uitvoeringswerkzaamheden veel beter op elkaar gaan afstemmen.
Startklaar om een fietsrondje langs enkele doorbraakinitiatieven in Noord te maken
Fabiënne Smulders, directeur van basisschool de Vlashof, mist de verbinding van de school met het Bartokplantsoen. Vanwege de veiligheid staat er om het schoolgebouw een defensief hekwerk.
Het Bartokplantsoen beslaat een groot oppervlak. Door kinderen wordt er weinig gebruik van gemaakt, omdat er vanuit de omliggende bebouwing geen zicht is op het plantsoen.
In de Heubergerstraat is goed te zien hoe identieke huizenblokken met volop parkeerplaatsen en een aangeharkte groenstrook een buurt ‘stempelen’. Zo’n stempel kan eindeloos herhaald worden. Saai en ondoelmatig.
Tijdens de Wijkarena in 2018 was er een grote inbreng vanuit bewoners en maatschappelijke instanties. Wat gaan we in de loop naar 2040 ervan terugzien?
P. 0 6 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
‘Niet aanmodderen maar doorgaan’ Door: Myriam Krol Mario Jacobs, de wijkwethouder van Noord, is de afgelopen dagen al weer veel in de wijk geweest. “Want Noord staat in de kijkerd”, zegt hij. “En de rest gaat daar nog heel veel van leren.” Mario: “In Noord hebben we het over dingen die er echt toe doen. Daar zitten veel onderwerpen nauw op de huid. De verhalen in Noord zijn uit het leven gegrepen. In Noord blijven we niet aanmodderen, maar gaan we echte doorbraken realiseren. Dat maakt het ook fijn om hier wethouder te zijn, omdat het er toe doet.
Foto: Miek Korsmit
Wat Mario betreft is er één thema dat zijn gehele periode als wethouder van Noord telkens terug blijft komen: “Hoe krijgen we voor elkaar dat de mensen in Noord er de schouders onder willen en kunnen zetten? En dat samen met partners zoals de gemeente en andere organisaties blijven doen. Veel bewoners moeten het vertrouwen in zichzelf en in anderen terugkrijgen.” We realiseren het ons misschien niet, maar de wijkaanpak in Noord is een voorbeeld voor andere wijken in Nederland, vertelt Mario. “Zoals wij, samen met de mensen in de wijk, op de zaak zitten, daar komen anderen nog maar net kijken. Ik zou wensen dat iedereen in Noord dat ook zo voelt: wij gaan voor onze wijk. Ken je het gezegde ‘Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder’? In Noord doen we het dus samen. Dat duurt langer maar het levert echt iets op. Werken aan een wijk is een continu en langjarig proces.” Ook al wonen er in Noord mensen met problemen en grote zorgen, je inzetten voor je buurt is niet het eerste waar je dan aan denkt. Daarom wijst Mario op de dubbele aanpak van problemen. “Vraag hulp bij eigen problemen én probeer tegelijkertijd de samenhang te zoeken in je buurt. Hoe kan ik me inzetten voor mijn buurt en wat kan mijn buurt voor mij betekenen? Begin met je buren, ga samen een stapje verder en doe dit samen met organisaties die iets voor je kunnen betekenen. Als partners in de wijk, moeten wij een stap extra zetten zodat de mensen vooruit kunnen.”
Ook Mario hoort wisselende geluiden over de financiële steun van de EU voor de jongerencultuur in Noord. Dat jongeren geen tijd en geld voor culturele activiteiten willen, maar werk, inkomen en respect. Dan zegt hij: “Als je ziet hoeveel respect de jongeren hebben gekregen met Corpo Máquina, ze stonden op podia in heel Nederland. Er klonk applaus. Dat is respect. Kijk maar eens naar Holland’s got talent, wat die jongeren daar laten zien in de dansgroepen, uit alle lagen van de bevolking. En hoe bijzonder is het dat nu eens Noord die culturele steun krijgt, en niet het centrum?” “Investeren in de jongerencultuur gaat ook om sport, en dan niet alleen voetbal, maar veel meer sporten van nu, daar is animo voor bij de jongeren. Investeren in cultuur gaat over mode, muziek, over events die juíst de jongeren leuk vinden. Het gaat om het aanboren van de talenten die in de wijk zitten en die jongeren zelf gaan ontdekken. Wij als beleidsmakers, als wijkbewoners, wij denken misschien te weten wat jongerencultuur is en hoe het moet. Maar als je van bovenaf blijft zeggen wat er moet gebeuren, dan komt het onder niet aan. Jongeren weten echt wel wat ze willen. Zelfrespect en respect voor de ander, zelfvertrouwen, steviger in de schoenen staan. En daardoor meer kans op een stabiel en zelfstandig leven, een carrière. Er wordt aangesloten bij hun belevingswereld, ze komen zelf aan het woord. Dat is wat we willen. En die subsidie gaat daarmee aan de slag.”
Blikje terug en blikje vooruit Een Wijkkrant Noord die grotendeels in het teken staat van alle ontwikkelingen die zich op dit moment in Tilburg-Noord afspelen. Wie had ooit gedacht dat het zou lukken om zó voortvarend met wijkbewoners én externe partijen aan de slag te gaan. Drie jaar geleden trokken wij met enkele organisaties naar de burelen van Burgmeester Noordanus en spraken hem aan met onze zorgen over ontwikkelingen in de wijk. Daar vonden wij een luisterend oor, de burgemeester gaf aan de schouders eronder te willen zetten. Met ondersteuning van enkele ambtenaren werd in enkele maanden toegewerkt naar een Zomerconferentie in 2017 waar wijkbewoners, wijk-
M.(40-50 jaar) Over het algemeen woon ik hier heel prettig! De kracht en rijkdom hier zit hem juist in de verschillende culturen, van elkaar leren, gerechten proeven. Uiteindelijk hebben we meer overeenkomsten dan verschillen. Vervelend dat Noord onder een vergrootglas blijft liggen, ook hier is veel ontwikkeld.
organisaties en verantwoordelijke ambtenaren bij elkaar kwamen om zich te laten informeren over de actuele situatie in de wijk en na te denken over toekomstplannen. Intussen zaten ook de wijkorganisaties niet stil; zij werkten buitengewoon voortvarend aan een Manifest waarin knelpunten en kansen op een rij werden gezet. Dit Manifest werd ondersteund door ContourdeTwern en het Ronde Tafelhuis en gaf heel wat gespreksstof om mee verder te kunnen. Op dit moment, najaar 2020, is de wereld veranderd. Niet alleen het Coronavirus is daar debet aan. De gemeente trok een PACT-manager aan in de persoon van Maudy Keulemans. Zij werkt niet alleen voor Noord maar ook voor de andere PACT-wijken in onze stad. Meer en meer werd een klimaat gevonden waarin gemeente, stedelijke organisaties, ontwikkelaars en marktpartijen schouders zetten onder kansen en mogelijkheden in onze mooie wijk. Een Wereldwijk waarin mensen wonen die samen meer dan 120 nationaliteiten vertegenwoordigen. Een wijk die zorgen en problemen kent zoals ook andere steden die kennen. Maar vooral ook een grote wijk, StokHasselt, Heikant en Quirijnstok met veel diversiteit waarin het merendeel van de bewoners bereid is om de schouders eronder te zetten. En met elkaar zijn wij daar supertrots op. Thea van Blitterswijk, wijkbewoonster, directeur van Het Ronde Tafelhuis en pastor van de Norbertijnenparochie Heikant-Qurijnstok.
Samen leven, samen werken, samen bidden We staan er niet vaak bij stil, maar tussen alle professionele organisaties die in onze wijk werkzaam zijn, zijn er ook die te midden van bewoners werken aan ons welzijn en geluk. Denk daarbij maar eens aan de Norbertijnenparochie met kerkruimten op de Schans, het Ronde Tafelhuis en in Zorgcentrum de Heikant. Denk aan het Islamitisch centrum in de Von Suppéstraat, aan het Kruispunt in de Offenbachstraat. En niet te vergeten al die kerkgemeenschappen die samen komen in kerken, scholen en MFA’s in Tilburg-Noord. Een grote Poolse parochie op de Schans, Pentecost in het Ronde Tafelhuis, kleine kerkgenootschappen op andere plekken. En de behoefte aan ruimte groeit. Immers, in onze westerse samenleving lijkt het soms dat geloof en zingeving wat uit beeld zijn verdwenen. Maar voor heel veel mensen die van buiten onze grenzen in Nederland zijn gekomen op zoek naar een toekomst is dat zeker niet het geval. Religiewetenschappers vertellen ons
Al die kerken, moskeeën en andere religieuze organisaties komen bijeen om te bidden. Maar er is veel meer dan dat. Zij leveren ook een stevige bijdrage aan de opbouw van onze samenwerking. Leden van religieuze organisaties werken als vrijwilliger, geven veel van hun inkomen aan goede doelen, spannen zich in voor buren en anderen. Natuurlijk doen velen dat in ons land, daar hoef je niet religieus voor te zijn. Maar cijfers laten ons zien dat betrokkenheid bij kerk en moskee nog een extra stimulans is waardoor mensen zich voor elkaar inzetten.
Foto: Richard van de Wouw
dat 85% van de Wereldbevolking er openlijk voor uitkomt dat zij zijn aangesloten bij een geloofsgenootschap.
Zo zie je bij allerlei initiatieven die zich richten op armoedebestrijding, hulp aan ouderen, mantelzorg buiten de familie, heel veel mensen terug die bij een kerk of andere geloofsgenootschap zijn aangesloten. Ook, of misschien juist wel, in de multi-etnische wijken van Noord.
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 0 7
Abdelkader Barkane:
“Het was niet vanzelfsprekend dat ik ging studeren...”
Door: Jacques van der Borgt Iedere keer als ik in Stadskantoor 6 (Spoorlaan) ben, word ik getroffen door het uitzicht. Je zult maar zo’n werkplek hebben! Dit keer ben ik op bezoek bij Abdelkader Barkane (44), de nieuwe omgevingsmanager voor Tilburg-Noord, die mij een momentje gunt om naar buiten te kijken: naar het westen de Hart van Brabantlaan met Westpoint majestueus aan het einde. Oostwaarts de Spoorzone met het kroepoekdak van het station prominent in het midden. Met recht de schônste stad van ’t laand! Maar ik kwam niet voor het uitzicht en als er geen coronacrisis was, zouden we waarschijnlijk in MFA de Symfonie hebben afgesproken. Abdelkader Barkane werd in 1976 geboren in een klein dorpje in het noorden van Marokko. In 1979 kwam hij in het kader van gezinshereniging naar Nederland. Het gezin vestigde zich in Udenhout om in 1983 te verhuizen naar Tilburg (Hasselt en later Theresia). Hij studeerde planologie en ruimtelijke ordening aan de Nationale Hogeschool voor Toerisme en Verkeer (NHTV) in Breda. Deze studie legde de basis voor een succesvolle carrière die leidde naar zijn huidige functie als omgevingsmanager voor Tilburg-Noord. Vanaf dit voorjaar volgt hij Monique Knapen op, hij was toen al twee jaar projectleider Stedelijke Ontwikkeling bij de gemeente Tilburg.
Strategisch…
“Een omgevingsmanager adviseert over ontwikkelingen in de wijk en is verantwoordelijk voor het opstellen van de wijkagenda. Daarbij ben ik dan het eerste aanspreekpunt voor de wijkraden. Ik zie de functie als een bindmiddel tussen gemeentelijke organisatie en de wijk.” Abdelkader trekt samen op met de wijkregisseurs die meer benaderbaar zijn in de praktijk terwijl hij als omgevingsmanager strategisch nadenkt over de wijk. Ze stemmen wekelijks af met elkaar. “Het was vanaf het begin mijn bedoeling om in de wijk te gaan zitten maar de sluiting van de wijkcentra als gevolg van corona stak daar een stokje voor. Zodra de situatie dat toelaat wil ik vaker fysiek aanwezig zijn in de wijk.”
Je moet het zelf doen…
Hij ziet het als een uitdaging om verbinding te maken tussen de gemeente en een wijk die daar van oudsher niet op gericht was. “De 4.2 miljoen euro die vanuit de EU beschikbaar is gesteld voor kunst, cultuur en sport is een geweldige boost voor de wijk. Ik las in de Volkskrant over jongeren op het Verdiplein die niet veel ophebben met kunst en cultuur. Dat zoiets niet voor iedereen persoonlijk geldt, snap ik wel; prima ook dat die jongeren dat aangeven. Maar wel hartstikke goed voor Noord en ook dat die subsidie nou eens niet in het centrum terecht komt (Waar alle culturele voorzieningen zitten).” “Het klopt niet als jongeren zeggen dat er helemaal niets voor hen gebeurt. Er is in Tilburg-Noord in de afgelopen 15 jaar van alles beschikbaar gesteld om de wijk weer-
Foto: Miek Korsmit
baarder te maken en meer kansen te creëren. Nu de wijk een PACT wijk (People Acting in Community Together, red) is, worden krachten nog meer gebundeld. Daardoor wordt de wijk minder vatbaar voor ondermijning. Je moet hulp bieden bij het vormgeven van je eigen toekomst. Dat spreekt mij persoonlijk aan: ik ben ook opgegroeid in een situatie waarin het niet vanzelfsprekend was dat je ging studeren. Ik heb daarin zelf keuzes moeten maken en ook veel zelf moeten doen. Vroeger gingen jongens uit mijn milieu naar de LTS en daarna werken. Nu zie je dat steeds meer mensen erin slagen een academische opleiding te voltooien.”
Trots…
Steun- en hulpprogramma’s enerzijds, aan de andere kant zijn er ook fysieke maatregelen nodig met een ander woningbouwprogramma: “Er is veel sociale huur met nieuwkomers. Dat betekent feitelijk dat je steeds opnieuw moet beginnen, je kunt nooit achteroverleunen. Wat er goed gaat in zo’n wijk, wordt al gauw als vanzelfsprekend gezien, de negatieve aspecten daarentegen worden uitvergroot. Ik zie bij sommigen dat er een negatieve visie is op Tilburg-Noord terwijl de jongeren die ik spreek trots zijn op hun wijk. Er gebeuren veel goede dingen in Noord en er zijn veel vrijwilligers actief.”
De ogen en oren van de wijk
Heeft u vragen over ondersteuning en zorg? Op www.toegangtilburg.nl vindt u mogelijkheden in uw buurt. De professionele medewerkers van Toegang Tilburg wijzen de weg en ondersteunen u. Als het nodig is helpen we u andere hulp of zorg te krijgen. Onze hulp is voor u, van jong tot oud, gratis. Bij vragen op het gebied van werk en inkomen of schuldhulpverlening zijn de medewerkers van de Toegang bijvoorbeeld als contactpersoon gekoppeld aan het spreekuur Verwijs van het Ronde Tafelhuis, waar ze vrijwilligers helpen bij vragen van de inwoners van Noord. We zijn de ogen en oren van de wijk en houden contact met de basisscholen in de wijkstuurgroep zorg en onder-
wijs en we nemen deel aan de wijkstuurgroep Voortgezet Onderwijs zorg en onderwijs. Vanuit de Toegang zitten Schoolmaatschappelijk werkers en jeugdverpleegkundigen in de zorgteams van de scholen. Ze kijken samen met de school naar problemen van kinderen en jeugd van Noord.
gang Tilburg onlangs zijn intrek in de Symfonie. Daardoor zijn de lijnen met de andere deelnemers van de Symfonie korter en dat geeft mogelijkheden voor een betere samenwerking. De Toegang Tilburg werkte de laatste maanden aan een betere informatievoorziening en bereikbaarheid voor de inwoners van Tilburg, waaronder Tilburg-Noord.
Op het gebied van huisvesting en samenwerking nam Toe-
Sinds de start van het manifest en de acties vanuit de PACT-aanpak is Toegang Tilburg vanuit wijkteam Noord betrokken. We sluiten aan bij de werkgroep Ondermijning, bij het Dichtbij team Vlashof en de werkgroep voor de Kapelmeesterlaan. Vooral de samenwerking met ContourdeTwern is voor ons van belang omdat we allemaal graag willen dat inwoners van Tilburg-Noord snel geholpen kunnen worden zonder dat daar een beschikking vanuit de gemeente voor nodig is. Wat gezondheid betreft heeft Toegang Tilburg een contactpersoon gekoppeld aan de huisartsenpraktijken. De huisarts of Praktijkondersteuner GGZ of Jeugd kan zo een klant, anoniem of met toestemming van de patiënt, bespreken. Deze afstemming tussen het medisch en sociaal domein geeft mogelijkheden om integrale ondersteuning te bieden. Ook de samenwerking met Thebe Thuiszorg en de Wever zijn voor Toegang Tilburg belangrijk om er samen te staan voor de inwoner van Tilburg-Noord. Zo werken we gezamenlijk aan een gezonde en veiligeleefomgeving voor de wijkbewoners.
P. 0 8 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
'Wat wij willen is meer plek voor jongeren’ Door: Hans Happel “Alles liever dan een kunstproject, zeggen jongeren op het Verdiplein in Tilburg”. Zo kopte De Volkskrant van 7 augustus jl. Toch kende de Europese Commissie maar liefst 4,2 miljoen Euro toe aan Tilburg voor het project ForwArt, een kunst- en cultuurproject voor jongeren.
PACT-aanpak
“ForwArt past uitstekend binnen de PACT-aanpak ”, aldus Maudy Keulemans, bij de gemeente Tilburg de programmamanager van diezelfde PACT-aanpak. Ze legt uit: “De kwetsbaarheid van de jongeren voor criminaliteit is duidelijk een zorg. Er is toch wel wat aan de hand. De scholen signaleren het. En de sociale omstandigheden waarin de jongens en meiden opgroeien liegen niet: armoede en veel eenoudergezinnen kenmerken de wijk. In de PACT-aanpak willen we onder meer de kwetsbaarheid voor criminaliteit preventief aanpakken”.
Net geen miljoen gaat rechtstreeks naar de culturele instellingen
Opvallend is dat van de toegekende subsidie voor het project waarin kunst en cultuur ingezet worden voor criminaliteitspreventie nog geen miljoen rechtstreeks naar de culturele instellingen Corpo Máquina, het Zuidelijk Toneel en Fashion Clash gaat. Waarom is dat zo? Maudy Keulemans wil vooropstellen dat “voor het voortbestaan van Corpo Máquina het aan hen toegekende deel van de subsidie de komende drie jaar van vitaal belang is. Het dansproject heeft inmiddels zijn waarde bewezen. Zijn innovatieve werkwijze om kwetsbare jonge doelgroepen bij kunst te betrekken is terug te vinden in ForwArt. Dat heeft als geen ander bewezen aan te sluiten bij jongeren. Maar we willen deze ontwikkeling van cultureel talent inbedden in een bredere aanpak van het jongerenwerk in Tilburg. Vandaar dat er ruim 300.000 Euro ingezet wordt voor het versterken van R-Newt/ContourdeTwern. Maar wat we bovenal willen realiseren is een plek voor jongeren. ‘We kunnen hier nergens naar toe’ is hun alom gehoorde klacht. Er zijn wat voorzieningen rondom het Wagnerplein, maar in Stokhasselt en Vlashof zijn er alleen maar basisscholen. Er zouden voorzieningen moeten komen die jongerenactiviteiten in en rond het Ypelaerpark stimuleren”.
De besteding van de resterende bedragen
“Het leeuwendeel van de 4,2 miljoen gaat naar de gemeente Tilburg, die een bedrag van ruim een miljoen heeft gekregen voor de bouw van een cultureel centrum. Samen met BPD, de projectontwikkelaar van het Wagner-
Een cultureel centrum in het Ypelaerpark?
plein, wil men tot de realisering van dit gebouw komen. Expertise van BPD wordt daartoe ingezet. Een grote rol in de transformatie van Stokhasselt Noord is weggelegd voor WonenBreburg. In de flats zouden vrije ruimtes gecreëerd kunnen worden voor cultuur en identiteit. We denken dan aan residenties voor kunstenaars en ateliers voor jong talent op het gebied van street-art en muziek”. Er wordt zelfs gedacht aan het maken van murals op flats van WonenBreburg door jongeren, samen met professionele kunstenaars.
De rol van de politie
Als we spreken over jongeren en criminaliteitspreventie denken we natuurlijk op de eerste plaats aan de politie. Voor de gemeentepolitie is binnen de toegekende subsidie een bedrag geoormerkt waaruit de komende drie jaar een speciale functionaris wordt aangesteld die zich gaat
Foto: Miek Korsmit
bezig houden met de verbetering van de communicatie en het contact met de jongeren. “Door bezuinigingen op de politie is het werk in de wijken onder druk komen staan. De jongeren zien de politie niet echt als een vriend, eerder als een vijand. Er is een grote afstand ontstaan. Prioriteit heeft het vroegtijdig contact krijgen met jongeren en goed geïnformeerd zijn over wat er speelt. Het wordt geen extra wijkagent, maar iemand die meer aan de verbindende kant kan gaan werken samen met het jongerenwerk.” Kortom, plannen genoeg om de ‘jongeren op het Verdiplein in Tilburg-Noord' vooruit te helpen. Ze kunnen inderdaad een steuntje in de rug gebruiken, want ze zien op straat hoe gemakkelijk je aan geld kunt komen. Maar let op, de voortdurende associatie van Tilburg-Noord met jeugdcriminaliteit hangt ze inmiddels wel de keel uit. ‘Wij werken gewoon, hoor’, weten ze De Volkskrant te melden.
ONDERWIJS IN TILBURG-NOORD TILBURG-NOORD kent 7 basisscholen en een school voor speciaal onderwijs. Ouders kiezen vaak voor de school in de buurt. Hier groeien hun kinderen immers op met andere kinderen uit de buurt. Soms ook kiezen ouders voor de religieuze of pedagogische achtergrond van een school. We kennen bv een islamitische school, maar ook scholen waar meer of minder aandacht is voor bv creatieve vakken. Daarom is het goed dat ouders een weloverwogen keuze maken. Inmiddels hebben de scholen ouderkamers, die ouders meenemen in de schoolloopbaan van de kinderen en ouders ook zelf in de gelegenheid stellen om nieuwe kennis en vaardigheden op te doen. Inmiddels wordt ook op de scholen voor voortgezet onderwijs veel aandacht besteed aan ouderbetrokkenheid. 2College Cobbenhagen heeft in de persoon van Joyce Wolfs zelfs een pedagogisch school-buurtmedewerker aangesteld. Dit alles omdat in de afgelopen jaren de omgang met jongeren moeilijker is geworden. Veel jongeren hebben het moeilijk, omdat zij in verschillende culturen leven. Zij kennen een thuiscultuur (vaak van niet-nederlandse oorsprong), een schoolcultuur, een straatcultuur en een cultuur die ontleend wordt aan de media. Niet alle ouders kunnen dat volgen. Kinderen raken er soms van in de war. Op dat moment wordt de pedagogische taak van de school zwaarder. Daarom kennen we ook een ouderkamer Voortgezet Onderwijs waar ouders op maandagochtend van 10.30 - 12.00 uur bij elkaar komen in de bibliotheek op het Wagnerplein. In september was er bijv. een cursus ‘Omgaan met pubers’. School en ouders ontmoeten elkaar om hun opvoedingsproblemen te begrijpen en te bespreken. Met ouders wordt ook besproken hoe ze hun kinderen kunnen helpen met
K. (20-30 jaar) Ik woon nu een half jaar in Noord. Mij valt op dat er veel kinderspeelplekken zijn en dat er veel groen is. In verhouding tot andere steden is er niet zo veel hoogbouw hier. Ik vind Noord zelfs nog iets dorps hebben.
Foto: Miek Korsmit
huiswerk en andere inhoudelijke problemen. Voor een aantal ouders kan die hulp moeilijk zijn, omdat ze de Nederlandse taal of de inhoud van de vakken onvoldoende beheersen. We willen hen meegeven dat hulp ook bestaat uit interesse tonen en stimuleren. In de coronatijd hebben activiteiten stilgelegen, maar is er energie gestoken in huiswerkbegeleiding die opnieuw opgepakt gaat worden. In Noord kennen we 4 scholen voor voortgezet
onderwijs: De Rooi Pannen, het Praktijkcollege, 2College Cobbenhagen mavo en 2College Cobbenhagen Havo/ vwo. Zij kunnen met hun onderwijs aan alle leerlingen een mooie toekomst bieden. Dat neemt niet weg dat niet voor alle leerlingen het bij hem/haar passende niveau wordt bereikt. Ook hier kan in overleg met de ouders nog een slag gewonnen worden. Goed onderwijs is van levensbelang voor onze jeugd en de toekomst van de wijk.
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 0 9
Bouwen aan ontmoeting Tilburg-Noord is een mooie wijk, die het verdient om nóg mooier te worden. In de PACT-aanpak bundelen daarom professionals van WonenBreburg, de gemeente, jongerenwerkers, wijkagenten – maar bovenal de bewoners – hun krachten. “WonenBreburg wil een bijdrage leveren aan de vooruitgang in Tilburg-Noord”, vertelt Roy Stevens, Adviseur Strategie bij de corporatie. “Ruim 60% van de woningen in de wijk verhuren wij. We vinden het belangrijk dat al die huurders in een prettige omgeving wonen. Waar het veilig is en waar mensen elkaar kennen.” “De afgelopen jaren zijn er veel pogingen gedaan om problemen in Tilburg-Noord aan te pakken. Maar we beseffen dat het anders moet. Voorheen deden we meer van hetzelfde, nu durven we samen met de bewoners en partners in de wijk een stap verder te gaan.” De PACT-beweging zorgt ervoor dat er in de wijk écht iets te gebeuren staat. Op initiatief van Gemeente Tilburg is de aanpak geïntroduceerd. PACT staat voor People Acting in Community Together. “Verandering ontstaat van binnenuit”, verduidelijkt Roy. “De complexe uitdagingen die er in de wijk zijn, kunnen we alleen met elkaar oplossen.”
Wens van bewoners
In de wijkarena komen de betrokkenen bij elkaar. Professionals en buurtbewoners. Zij bouwen samen aan een positieve toekomst voor Noord. Eén van die professionals is woonconsulent Jessie van Dijk. “Het is een mooie wijk – ruim en groen. Onze huurders wonen er graag. Maar mensen kennen elkaar niet meer. We willen de bewoners ruimte geven om zichzelf te ontwikkelen. En om elkaar te ontmoeten. Dat is ook een grote wens vanuit de wijk. Mensen willen elkaar tegenkomen, zodat ze elkaar ergens op kunnen aanspreken, maar elkaar ook verder kunnen helpen.”
Doorbraakinitiatieven
“Daarom werken we nu aan drie doorbraakinitiatieven”, schetst Jessie. “In de vier flats van de Kapelmeesterlaan is de helft van de bewoners alleenstaande ouder. Zij voelen zich onveilig, er is criminaliteit en armoede. We weten dat ze elkaar graag ontmoeten, om elkaar te helpen en hun kinderen veilig te laten spelen. Daar geven we ruimte aan,
zodat er een community kan ontstaan. We reserveren een woning voor kinderopvang, yogalessen of huiswerkbegeleiding. En één van de huurders gaat er ook voor andere bewoners koken.”
bewoners. Tot slot werken we aan de omgeving van het Ypelaerpark. Ook hier durven we met alle betrokkenen groots te denken.”
Naast hoge flatgebouwen verhuurt WonenBreburg in Noord zo’n 3.000 eengezinswoningen. De woningbouwcorporatie gaat inventariseren of deze woningen nog voldoen aan de wensen van de bewoners. Angela Werner, projectmanager bij WonenBreburg: “Met elkaar gaan we onderzoeken hoe het hier socialer kan, zodat buren elkaar weer kennen en de woningen voldoen aan de vraag van
Het zijn stuk voor stuk initiatieven die zonder de PACT-methode niet gerealiseerd zouden worden, denkt Jessie. “We denken nu in mogelijkheden. WonenBreburg faciliteert en verbindt, maar het initiatief komt van de mensen. Zo veranderen we Tilburg-Noord met elkaar in een wijk om trots op te zijn.”
Denken in mogelijkheden
Politie samen met de wijkbewoner Als politieteam Groene Beemden willen wij een bijdrage leveren aan het vergroten van de veiligheid voor de inwoners van ons teamgebied. Onze maatschappij verandert razendsnel en de politie beweegt hierin mee. Zo zien wij een toename van digitale delicten zoals bijvoorbeeld Tikkiefraude en Marktplaatsfraude. Hiervan worden ook binnen ons teamgebied dagelijks vele mensen het slachtoffer met soms grote (financiële) gevolgen van dien. De traditionele misdaad neemt weliswaar af maar is nog steeds zichtbaar in het straatbeeld. Uit de PACT-aanpak in de wijk Tilburg-Noord komen momenteel positieve initiatieven voor de flats van de Kapelmeesterlaan. Deze aanpak zal zich verder uitbreiden in de wijk. Daarin werken wij nauw samen met de gemeente Tilburg, WonenBreBurg, het Jongerenwerk en vele andere organisaties die Noord veiliger willen maken. We zoeken de noodzakelijke verbinding met de wijkbewoners om er samen de schouders onder te zetten! De subsidie voor het ForwArt project voor de jeugd in Noord zal voor vele jongeren een waardevolle kans zijn om zich te kunnen ontwikkelen. De afgelopen tijd hebben wij flink geïnvesteerd in de samenwerking met onze actieve netwerkpartners in Noord. Er zijn nieuwe (expert)wijkagenten aangesteld die zich richten op jeugd en ondermijnende criminaliteit. De jeugd is immers de toekomst. Wij zijn ons ervan bewust dat het soms lijkt of een criminele carrière meer oplevert dan je netjes aan de regels houden. Regels die wij in de maatschappij met elkaar hebben afgesproken. De effecten hiervan zijn zichtbaar in Noord. Criminelen misbruiken jongeren uit de wijk om hen de risico’s te laten lopen zodat zij zelf buiten het bereik van de politie/overheid blijven. De consequenties hiervan kunnen groot zijn voor de toekomst van de jongeren. Samen met onze netwerkpartners willen wij vroegtijdig ingrijpen zodat ze niet de criminaliteit ingezogen worden. Ouders en scholen spelen hierbij vanzelfsprekend ook een grote rol. Wij maken in ons werk slim gebruik van de informatie die bij ons en onze partners beschikbaar is. Zo worden o.a.
Foto: Miek Korsmit
criminele netwerken in beeld gebracht. Gezamenlijk met onze partners bespreken we welke maatregelen we gaan treffen. Starten we bijvoorbeeld een strafrechtelijk onderzoek of is een bestuurlijke aanpak meer passend? Maar soms helpt ook een goed gesprek met duidelijke afspraken. Het is dus telkens op zoek gaan naar de meest passende oplossing voor de uitdagingen die komen uit de wijk. Wij werken graag samen met u als wijkbewoner. U weet immers het beste wat er in de wijk speelt en waar wij als politie kunnen helpen. Onze wijkagenten, de jeugdwijkagent en onze jeugdagenten zijn beschikbaar om met u in gesprek te gaan over wat u bezighoudt. U bent van harte welkom op ons bureau aan de Brücknerlaan 18 (tegenover het Wagnerplein). Voor contactinformatie en overige informatie verwijzen wij u naar onze website www.politie.nl.
Via 0800-7000 kunt u misdaad anoniem melden.
F. (70+) Ik maak met iedereen in de flat heel makkelijk contact, maakt niet uit van welke nationaliteit. Ik woon hier rustig. Wel vind ik de mentaliteit van mensen veranderd; men maakt meer rotzooi, voelt zich niet meer verantwoordelijk voor samen prettig wonen
P. 10 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Nieuw Noord
Een manifest voor mensen met lef en doorzettingsvermogen! Door: Gon Mevis Directeur ContourdeTwern Bewoners, wijkorganisaties en vele maatschappelijk betrokken organisaties en ondernemingen (waaronder ContourdeTwern) hebben jaren geleden de handschoen opgepakt. De leefbaarheid in de wijk moet en kan omhoog, er moet voor kinderen en jongeren een goede toekomst liggen in deze wijk. Ouderen moeten zich thuis kunnen voelen. Het aantal voorzieningen moet omhoog. We willen graag meer ondernemerschap en creativiteit zien. De veiligheid moet aanzienlijk verbeterd worden en ook ruimtelijk willen we meer afwisseling, uitdaging, variatie (in woningbouw bijvoorbeeld) en doorgroeimogelijkheden. Zowaar geen geringe vraagstukken. Dus die handschoen oppakken vraagt behoorlijk wat lef. Eigenlijk moet je alle krachten bundelen om de opgave met succes te kunnen aanpakken. Dat onderkent
ook de gemeente, die op al lerlei manieren ondersteuning biedt en PACT Noord heeft helpen vormgeven. We zijn nu een tijd samen op weg en moeten constateren dat er heel wat doorzettingsvermogen nodig is om er een succes van te maken. Er zijn vele succesjes en successen te melden, zoals in deze krant te lezen valt. Dus we gaan niet somberen. Maar wat is er nog veel te doen. Wat springt er voor mij uit? 1). De focus op kansen, talent, ondernemerschap en creativiteit. Er zijn prachtige plannen ontwikkeld én er is flink wat geld op gescoord. Dus er kunnen meters gemaakt worden de komende jaren, een fijn vooruitzicht. 2). Een fijne groene omgeving, waar het gezond opgroeien is. Ook daarvoor zijn de voortekenen gunstig. 3). Een kansrijke omgeving voor kinderen
en jongeren. Incidentele investeringen volstaan daarvoor niet, er is een langjarige en diepte-investering nodig om méér kinderen de kans te geven gezond en veilig op te groeien. 4). Meer bewonersbetrokkenheid. Als trotse veelkleurige wijk zou Noord in staat moeten zijn veel meer bewoners te mobiliseren die mee gaan bouwen aan de toekomst. Het manifest en de daarin verwoordde ambities levendig houden, dat is de inzet van de vele wijkpartners, de wijkorganisatie voorop. Daar heb ik veel bewondering voor. Ga zo door en hou vol! Wij voelen ons gecommitteerd om dat ook te doen, met een lange adem en goede en zeer betrokken medewerkers.
‘In anderhalve week een complete babykamer bij elkaar’ In Noord hebben veel inwoners te maken met vaak een combinatie van werkloosheid en schulden, een lagere kwaliteit van de woonomgeving, een slechtere gezondheid, discriminatie en uitdagingen in het onderwijs. De bedoeling van de PACT-aanpak is om een kentering teweeg te brengen in deze ontwikkelingen. Vanuit de PACT-aanpak zijn er diverse (doorbraak)initiatieven gekozen. Op deze plekken gaan we proberen om samen het verschil te maken door problemen anders aan te pakken. Met vastberadenheid en vasthoudendheid, op concrete plekken (zoals de Kapelmeesterlaan) antwoorden vinden op vaak complexe vraagstukken. Met het inzetten van buurtondersteuners en de werkcoach, bij de Sibelius, Kapelmeester en Perosi, die samenwerken in netwerken, willen we problemen sneller signaleren en oppakken en meer gebruik maken van de talenten van de wijkbewoners. Mariët, Theo en Susan vertellen over hun werk.
Met bewoners bouwen aan een leefbare buurt
Mariët van de Laar is buurtondersteuner in de wijk Vlashof waar ze nauw samenwerkt in het Dichtbij Team Vlashof. Haar werkplek is onder andere de Sibeliusflat. Mariët: “Toen ik hier vier jaar geleden van start ging, merkte ik dat de sociale cohesie tussen bewoners op een laag pitje stond. Veel bewoners leven
onder de armoedegrens. Ze hebben hun handen vol met overleven, waardoor er geen ruimte is voor onderling contact.” In samenwerking met EELT werd er besloten voordeurconcertjes te organiseren, samen met een violist die muziek van
Sibelius speelde. Er vonden mooie ontmoetingen plaats en er werd zelfs een burenruzie beslecht.
Elkaars ogen en oren
Mariët: “Als buurtondersteuner help je de kracht van een buurt te versterken.
Dat gaat op een natuurlijke manier. We mochten van WonenBreburg een garagebox aan de Sibeliusflat in bruikleen nemen. Die hebben we omgebouwd tot ontmoetingsruimte, met een gezellige picknick-tafel voor de deur.” #PlacetoBe
“Je ziet nu ook dat mensen uit zichzelf elkaar gaan helpen. Op iedere galerij is wel iemand bekend die oog heeft voor zijn medebewoners, vooral ook voor de ouderen! Men zorgt ervoor dat een zieke buurvrouw een pannetje soep krijgt
of dat een ander op tijd zijn medicijnen krijgt. De buurtbewoners worden elkaars ogen en oren en krijgen zelf het inzicht iets aan de situatie te veranderen.” #Powertothepeople Ze vertelt over Maria die samen met andere buurtbewoners Tiramisu leidt: hier wordt aan huis kinderkleding ingezameld en uitgedeeld aan minderbedeelden. “Zo was er een moeder met zeven kinderen die ongepland zwanger raakte, net op het moment dat de koelkast die door de Bijzondere Bijstand was verleend, terugbetaald moest worden. Er was dus geen geld meer voor de inrichting van een babykamer. Ik leg contacten met de dames van Tiramisu, zij zetten hun netwerk in. Binnen 1,5 week werden spullen voor een complete babykamer gedoneerd. Hartverwarmend om te zien”, vertelt Mariët. Als buurtondersteuner blijf je duurzaam bij de mensen staan en bouw je vertrouwen op. Je beweegt mee in de kracht van de buurt, legt verbindingen en ziet daar kansen.
W I J K K R A N T N O O R D | S E P 2 0 2 0 | P. 1 1
www.r-newt.nl R-Newt Kids is het kinderwerk van ContourdeTwern. Je vindt ons in de wijk, het wijkcentrum, op school of wanneer je dat wilt bij je thuis. De jeugdwerkers kennen de wijk en alle organisaties en zijn er voor al je vragen over opvoeden en opgroeien. Op zoek naar een leuke vrijetijds besteding? We denken met je mee maar organiseren zélf ook volop activiteiten voor ouders en kids, waarbij we gebruikmaken van ieders talenten en ideeën. Kinderen spelen en leren samen en bedenken samen met de R-Newt Kids-medewerker activiteiten voor de buurt. Ouders ontmoeten elkaar voor een gezellig praatje en wisselen met elkaar tips uit. We werken samen aan een inclusieve wijk waarin iedereen mee kan doen!
R-Newt Kids bij jou in de wijk R-Newt Kids komt wanneer je dat wilt bij je thuis. Bijvoorbeeld voor ondersteuning bij (samen) spelen en leren, oefenen van de Nederlandse taal of meedenken over de opvoeding. De vrijwilliger onderneemt met u en/of uw kind leuke activiteiten, biedt een luisterend oor en geeft waar nodig tips. R-Newt werkt hiervoor samen met o.a. de GGD, scholen en de woningbouw. Meer weten over R-Newt Kids in Tilburg-Noord? Mail naar ilkereijnen@contourdetwern.nl.
Jongerenwerk R-Newt in Tilburg-Noord
R-Newt is er voor alle jongeren (10-27 jaar) die, soms even, soms wat langer, ondersteuning nodig hebben. De jongerenwerkers van R-Newt zijn aanwezig op plekken waar jongeren zijn: op school, in de wijk, op straat, thuis en online. We leggen contact en gaan de straat op om jongeren te vinden, ook op basis van signalen van politie of bewoners. Elke jongere wil iets van zijn leven maken en jongerenwerkers stimuleren dat. Zo kunnen jongeren zich ontwikkelen, meedoen, groeien en iets bijdragen aan de wijk. De toekomst van jongeren; dat is wat voor ons telt. Die toekomst is niet voor iedereen in de wijk vanzelfsprekend. Er is genoeg uitdaging in Noord. Al jaren is het vinden van werk en een stageplek aandachtspunt. Daarom leggen we de nadruk op de toekomst. En proberen we ook ongezonde patronen met jongeren en ouders of netwerk actief te doorbreken. We spreken jongeren aan op gedrag, kunnen grenzen stellen en schenken daarnaast vertrouwen en aandacht. R-Newt en R-Newt Kids zijn sterk betrokken bij de PACT-aanpak in Tilburg-Noord. We zien in Noord kansen om patronen te doorbreken en daarmee echt te voorzien in structureel beter perspectief voor ouders, kinderen en jongeren. Zo werken we mee aan de aanpak Kapelmeesterlaan. We zijn in de flats aanwezig en organiseren verschillende activiteiten, ook mét jongeren. We investeren mee in de food-ontwikkeling, omdat eten belangrijk is op elke leeftijd. Ook zetten we stevig in op het voorkomen van ondermijning en jeugdcriminaliteit. Dat doen we met het netwerk maar vooral ook met kinderen en jongeren zelf. De beste rolmodellen staan dichtbij! Samen met diverse wijkpartners in Tilburg-Noord dragen we bij aan een veilig en leefbaar Noord, waar jong en oud ertoe doen en samen trots zijn om te wonen in Tilburg-Noord. Onze activiteiten wisselen vaak. Hou daarom onze website www.r-newt.nl en de social media in de gaten.
Feride Unal-Donders 06 – 830 584 27 feride@r-newt.nl
Erdem Altin 06 – 824 908 81 erdem@r-newt.nl
Kareem Wahby 06 – 824 911 98 kareem@r-newt.nl
Semra Cetin 06 – 227 604 28 semra@r-newt.nl
Landschapspark Pauwe P. 12 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
DOORBRAAKINITIATIEVEN TILBURG N261
Bu
3
Rugdijk-Hazennest
rgm
Landschapspark Pauwels Verdiplein
Wijkcentrum De Ypelaer
Stokhasselt
Vlashof
Vlashoflaan
2
Componistenbuurt MFA De Symfonie Wagnerplein Drieburcht
MiddenBrabant
weg
1
De Schans
Heikant
Quirijnst
Heikantlaan
Ha
Textielbuurt s
jns t
Ringbaan Noord
Qui ri
Smarius
okl n.
Lijnse Hoek
Kanaalzone
Kreverplein
5 Zigo
Korte Hoefstr.
s tra
els
Slim
De Kuil
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 1 3
G NOORD Wat is een doorbraakinitiatief? Doorbraakinitiatieven zijn initiatieven en nog geen projecten. Het zijn denkrichtingen waar we met elkaar naar toe willen om de wijk te verbeteren. Deze doorbraakinitiatieven zijn benoemd tijdens de wijkarena (zie punt 5). Er ligt geen vastomlijnd plan, maar er wordt samen met alle partners gekeken hoe het zich ontwikkelt. Deze initiatieven doorbreken de bestaande manier van werken en leggen de basis voor een andere aanpak.
Food als bron van ontwikkeling Met zo’n 120 verschillende culturele én culinaire achtergronden zit er in Tilburg Noord heel veel potentie en talent in de wijk. Food wordt de komende jaren een van de overkoepelende thema’s om de lokale werkgelegenheid te vergroten en on ontwikkeling en ontmoeting te vergroten. Hierbij wordt gedacht aan bijvoorbeeld: huiskamerrestaurants, wijkontbijt, of het inrichten van een planten- en groenten kwekerij met leerwerkplaats.
m.
Bec
htw
eg
Zwaluwenbunders
Corpo Máquina in het Ypelaerpark Het bestaande park en omgeving moet zich ontwikkelen tot een dynamische plek in de wijk voor jongeren met het dansinitiatief Corpo Máquina als centrale voorziening. Het wordt een plek waar jongeren ondersteuning krijgen die bijdraagt aan de ontwikkeling van een positief zelfbeeld en toekomstperspectief.
De Kraan Kapelmeesterlaan Tilburg Noord kent veel hoogbouw, bijvoorbeeld de flats aan de Kapelmeesterlaan. In deze flats zien we veel problemen. WonenBreburg en de gemeente gaan bekijken welke ingrepen nodig zijn om fijner te kunnen samenwonen en samenleven in deze flats. Bijvoorbeeld door het maken van gemeenschappelijke ruimtes voor ontmoeting en voor huiswerkbegeleiding aan de kinderen. Ook wordt gekeken naar de indeling van de woningen en de speelplekken.
elin ckla
Swe
Stempelstudie
Schepersven
Hoge H
3 4
BERKELENSCHOT
Op deze plek wordt onderzocht of er een betere mix kan komen van woningen. Ook wordt er gekeken naar de indeling van het groen. We gaan verkennen of een deel van de grondgebonden woningen kan veranderen. Idee is dat er een beter mix komt tussen woningen, bewoners en uiterlijk van de woningen. Dit kan later ook op andere locaties toegepast worden.
ok
2
Koningsoord
an
Oostkamer
1
Rauwbraken
Wijk arena: power of the people (overkoepeld initiatief voor de hele wijk)
5
Enschot
De wijkarena bestaat uit bewoners en professionals uit de wijk. Zij hebben de doorbraakinitiatieven mee bepaald en in gang gezet. Het kompas hiernaast is opgesteld met wijkbewoners en laat de gewenste situatie in Tilburg Noord zien.
Loven
E
P. 1 4 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Noord Schoon
Zwerfafval op straat is voor veel mensen een grote ergernis. Helaas komt het toch veel voor. Ook inwoners van Tilburg-Noord hebben laten weten dat niet iedereen de buurt even schoon vindt. Daarom hebben de gemeente, het BAT, GroenXtra, de wijkraad, ContourdeTwern, WonenBreburg, actieve vrijwilligers en anderen vanaf begin dit jaar hun krachten gebundeld en actie ondernomen. Namelijk door op andere momenten schoon te maken, op plekken die het nodig hebben. Geen standaard aanpak, maar maatwerk.
Maatwerk
Maatwerk vindt plaats door schoon te maken op bekende momenten en plaatsen van vervuiling. Zo is er voortaan een vaste bezetting op het Wagnerplein die effectief en zichtbaar schoonmaakt. Daarnaast zijn enkele containerlocaties, waar veel last was van illegale bijplaatsingen, verwijderd of verplaatst. Daardoor is dit probleem grotendeels opgelost. In de Mascagnistraat zijn bijvoorbeeld containers verwijderd en daarvoor in de plaats is veel groen geplant. Een ander voorbeeld is het Verdiplein, waar ondergrondse containers zijn teruggeplaatst. Ze besparen ruimte en minimaliseren vervelende geurtjes, oftewel: een nettere en prettigere leefomgeving. Bovendien krijgt de Milieustraat vanaf 2 oktober een broertje: de Mobiele Recyclestraat! En zoals het woord mobiel al zegt, is het een recyclestraat die naar je toekomt. Daardoor wordt het makkelijker om klein huishoudelijk afval weg te brengen. Ten slotte zijn er de afgelopen tijd meerdere vrijwilligersinitiatieven ontstaan, zoals in de omgeving van de Puccini-flats en de Sibeliusstraat.
Samenwerken
Een schoner Tilburg-Noord, dat doen we samen!
Wat kunt u doen?
Samen zetten we onze schouders onder úw wijk. Lees in onderstaande stappen hoe u kunt bijdragen aan een schoner Tilburg-Noord.
De openbare ruimte is tenslotte niet alleen de verantwoordelijkheid van de gemeente. Een schone wijk is iets van ons samen. Van iedereen die gebruikmaakt van de straten, voetpaden, winkelcentra, parken en parkeerplaatsen. Met elkaar zorgen we dat Tilburg-Noord schoner en prettiger wordt. Op de hoogte blijven van de acties? Hou de hashtag #Noordschoon in de gaten!
Heikant een Wereldwijk
Dit was de kop boven een artikel in Wijkkrant Noord van augustus. Berry van Oudheusden beschrijft hier hoe ook de Stichting Straat onze wijk heeft gevonden om eens extra aandacht te besteden aan de geschiedenis van Tilburg-Noord. Intussen is Berry vele interviews met wijkbewoners verder. Mensen die hier al heel lang wonen en werken, mensen die hier zijn geboren, mensen die de wijk mee hebben opgebouwd, maar ook mensen die hier de laatste jaren een plek om te wonen hebben gevonden. Stichting Straat koerst af op enkele prachtige evenementen in het voorjaar 2021. Pak Wijkkrant Noord van augustus er nog eens bij…..
Landschapspark Pauwels
Landschapspark Pauwels is een uitgestrekt gebied ten zuiden van De Loonse en Drunense Duinen en Kaatsheuvel / De Efteling en ten noorden van Tilburg. Een unieke omgeving waar natuur, landbouw, recreatie, water, cultuurhistorie en industrie samenkomen. Dit bijzondere landschap verdient meer aandacht om beter tot zijn recht komen. Daarom werken 10 partners aan de verdere ontwikkeling van dit gebied. Door bestaande (verborgen) kwaliteiten te benutten, te verbinden en te koppelen aan nieuwe initiatieven, kunnen geïnteresseerden in de toekomst genieten van nog meer natuurlijke ontspanningsmogelijkheden in het Hart van Brabant. En dat is niet het enige. Ook op het gebied van water, natuur en duurzame landbouw zijn de ambities hoog.
Pauwels Onderweg
Graag laten we aan iedereen zien wat er gebeurt in Landschapspark Pauwels. Hiervoor organiseren we Pauwels Onderweg. Een (virtuele) fietsroute langs interessante locaties en bezienswaardigheden. Virtueel te bekijken vanaf de computer, maar natuurlijk ook te fietsen op een tijdstip dat voor jou uitkomt. Onderweg kun je afstappen (of digitaal klikken op een locatie) om iets te zien of lezen over de locatie. Op sommige locaties kun je een excursie of rondleiding volgen (vooraf te boeken) of kun je een streekproduct proeven en/of kopen. Voor meer informatie kijkt u op: www.tilburg.nl/pauwels
1. Gooi afval niet op straat, maar in de juiste afvalbak. Ook hondenpoep. Wat niet op straat wordt gegooid, hoeft ook niet opgeruimd te worden. 2. Als u een ommetje maakt, kunt u zwerfafval oprapen. Een afvalgrijper kunt u gratis aanvragen door een mail met uw naam, adresgegevens en telefoonnummer naar schoon@tilburg.nl te sturen. 3. Ziet u iets in de openbare ruimte wat niet klopt? Meld het via de gratis BuitenBeter app. 4. Laat op socials zien dat u het initiatief Noord Schoon steunt door de hashtag #Noordschoon te gebruiken.
Noord Schoon, dat dóén we gewoon! Meer informatie over Noord Schoon vindt u op www.tilburg.nl/noordschoon.
M. (30-40 jaar) Na jaren weggeweest te zijn uit noord ben ik nu sinds 2,5 jaar weer terug. Ik voel me weer helemaal thuis. Zoveel verschillende voorzieningen, culturen, activiteiten en de verbinding die hier ontstaat. Een fijnere plek om te wonen is er voor ons niet.
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 1 5
Stadsarchitect lanceert vernieuwende aanpak voor het aanzien van Noord Door: Hans Happel Ludo Hermans, stadsarchitect van de gemeente Tilburg, tot voor kort betrokken bij de ontwikkeling van de Piushaven en de Spoorzone, heeft een aantal vernieuwende ideeën gelanceerd voor de verandering van de stedenbouwkundige opzet van Tilburg-Noord. Zijn plannen sluiten aan bij een aantal doorbraakinitiatieven die voortkomen uit de PACT-aanpak voor onze wijk.
Mix in de woningen
“Als we alles laten zoals het is, alleen de buitenkant een flinke schilderbeurt geven, dan gaan wij geen vooruitgang boeken”. Er moet gebouwd worden in Tilburg-Noord. De gemeente Tilburg, woningcorporatie WonenBreburg en de projectontwikkelaars BPD en Volker Wessels zouden daar de nodige investeringen in kunnen doen. Aan wat voor verbeteringen denkt Hermans? “Al jaren wordt gesproken over een betere mix van woningen. Op dit moment zie je in Tilburg-Noord vooral honderden min of meer dezelfde eengezinswoningen en galerijflats. De groenvoorziening in de wijk bestaat helaas vooral uit heel veel gras met bomen. Door veranderingen aan te brengen in bepaalde bouwblokken. Door bijvoorbeeld 50 % van de huidige woningen in een blok te vervangen, krijg je al een hele andere mix. Ook kan de inrichting van de publieke ruimte anders, met collectief beheerde binnentuinen bijvoorbeeld. Je zou zó levensloopbestendig kunnen bouwen waardoor oudere mensen in de wijk kunnen blijven wonen”. “Om te kunnen voldoen aan de vraag naar meer woningen en tegelijkertijd het groene buitengebied aan de rand van de stad te ontzien en niet vol te bouwen met villaatjes zou je de bebouwing in de wijk zelf kunnen verdichten. In Tilburg-Noord wordt nu maar een heel klein deel van de grond per hectare aan wonen besteed”.
Lijns Heike terug kunnen laten komen. De oude bomen die in de jaren zestig door acties van Tilburgse kunstenaars zijn gered uit handen van de grijparmen van de bulldozers staan er nog, zij het verscholen tussen het andere lover van het parkje. Je zou het stratenplan en de verkaveling van het Lijns Heike in haar oude staat kunnen herstellen en zó opnieuw het Wagnerplein met de stad en de wijk Oud Noord kunnen verbinden”. Stadsarchitect Hermans denkt erover om de kanaalzone tussen de Oude Lind en het voormalig Smarius-terrein, waar zo’n 700 huizen worden gebouwd, eenzelfde ontwikkelingsimpuls te geven als de Piushaven en Spoorzone. Het nieuwe stadsstrand in de buurt zou een eerste aanzet daartoe kunnen zijn. “Animeer dat terrein voor de bewoners van Noord en Oud-Noord. Ook in het Ypelaerpark gebeurt in mijn ogen veel te weinig: een Cruyff-court en een zandbak zonder bankje voor moeders erbij, is wel erg mager. In óf in de buurt van het park zou een Art Villa-
Wijkzonering ge kunnen worden gesitueerd van waaruit culturele activiteiten met jongeren kunnen plaatsvinden”. Over deze en andere markante ideeën ter verbetering van de stedenbouwkundige opzet van Noord kunt u op de manifestatie van 4 oktober met Ludo Hermans van gedachten wisselen.
Doorbraakinitiatieven
Vanuit de PACT-aanpak zijn er een aantal doorbraakinitiatieven ontstaan waar Ludo Hermans zijn gedachten over heeft laten gaan en waaraan hij zijn bijzondere bijdrage wil leveren: “De vier flats aan de Kapelmeesterlaan, die voor een groot deel worden bewoond door eenoudergezinnen, waarvan moeder en kinderen nauwelijks buiten hun woning komen, zou je kunnen voorzien van gemeenschappelijke ruimtes voor ontmoeting en voor huiswerkbegeleiding aan de kinderen. Heel concreet bestaat er het idee voor een pop-up-restaurant op de begane grond van één van de flats, gerund door een van de bewoonsters. WonenBreburg heeft enthousiast gereageerd. Dat smaakt naar meer”. Ook andere initiatieven zijn er. Denk aan de Somalische vrouwen van Suuq, die momenteel actief zijn in de Wereldkeuken van het Ronde Tafelhuis. Ludo Hermans heeft ook interessante ideeën voor het Ypelaerpark én voor een verbetering van de stedenbouwkundige verbinding van Tilburg-Noord met de stad. “Ter hoogte van de kanaalbrug bij de Oude Lind en het parkje bij het fietstunneltje dat de brug verbindt met het Wagnerplein, zou je het oude stratenplan en de verkaveling van het
Het komt meerdere keren per week voor. Bij ContourdeTwern, het Ronde Tafelhuis en andere organisaties melden zich mensen die aan de slag willen. Mensen afkomstig uit Somalië, Syrië, Afghanistan, of waar dan ook. Ook mensen geboren in Tilburg. Velen voelen het ondernemersbloed kriebelen en willen aan de slag. Zelf aan de slag omdat zij een idee hebben en als zelfstandige hun kost willen gaan verdienen. Het borrelt en bruist van creatieve ideeën. Organisaties in de wijk sloegen de handen ineen en gaan aan de slag met ‘Ondernemerspunt Noord’. Een plek waar mensen die een onderneming willen beginnen zich kunnen melden. Na een eerste gesprek onderzoekt het Ondernemerspunt waar kansen en mogelijkheden liggen, wie het best kan adviseren en welke organisaties aangewezen zijn om met deze mensen aan de slag te gaan. Coördinatie van het Ondernemerspunt is voorlopig ondergebracht bij het Ronde Tafelhuis en Buiten Beter. Neem vooral contact met ons op…
Doorbraakinitiatief: het is nog een wens dat, waar nu nog garageboxen staan, misschien een fiets- en wandelpad komt dat het Lijnheike verbindt met Peerke Donders. Het is niet zeker maar de mogelijkheden worden onderzocht. Foto: Miek Korsmit
P. 16 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
De bibliotheek is er voor iedereen ‘Wij maken de wereld van mensen groter.’ Dat is de missie van de Bibliotheek Midden-Brabant. Iedereen verdient de kans zich te ontwikkelen en deel te nemen aan de maatschappij. In Tilburg-Noord zijn wij daar als Bibliotheek Wagnerplein actief mee bezig. De bibliotheek biedt een uitgebreide en actuele collectie voor zowel volwassenen als kinderen. De allernieuwste romans- vers van de pers, romans in eenvoudige taal maar ook boeken in andere talen. We hebben een uitgebreide afdeling jeugdboeken met prentenboeken voor de allerjongsten, eerste leesboekjes en leesboeken voor jongeren. Tijdens de service-uren kun je altijd terecht voor adviezen en tips over de collectie. We maken kinderen graag enthousiast voor boeken. Daarom organiseert de bibliotheek activiteiten rondom leesbevordering zoals een maandelijks peutervoorleeshalfuurtje, workshops en theatervoorstellingen in de Kinderboekenweek en tijdens de Nationale Voorleesdagen. We zijn heel trots op onze Werkplaats waar kinderen hun talenten ontdekken en verder kunnen ontwikkelen. Zo zijn er digitale workshops als programmeren met Lego, Minecraft of Fortnite, maar ook een college kinderfilosofie en een workshop ‘Red de zee’ rondom het thema plastic soep.
De bibliotheek in Het VerhalenHuis op het Wagnerplein is een publieke plek waar je mensen kunt ontmoeten en kennis & verhalen kunt opdoen en delen. Het is ook een plek waar je kunt experimenteren en je talent kunt ontdekken, waar je met een kopje koffie een krantje of tijdschrift leest en gebruik kunt maken van een werkplek. Er is gratis wifi en er zijn computers om digitale zaken te regelen. In de bibliotheek kun je nieuwe dingen leren. Vind je omgaan met de computer, internet of websites van de overheid lastig? Bij onze bibliotheek kun je terecht voor deze gratis computercursussen en spreekuren:
•
Klik & Tik: in deze training leer je in makkelijke taal hoe het internet en de computer werken. • Digisterker is er voor iedereen die moeite heeft om de websites van de overheid te gebruiken. Bijvoorbeeld om een DigiD aan te vragen of de Donorregistratie door te geven. • Taalhuisspreekuur is er voor iedereen die beter wil leren lezen, rekenen of schrijven. Binnenkort kunnen mensen terecht bij het Informatiepunt Digitale Overheid met vragen over toeslagen, belasting, rijbewijs of uitkering. De bibliotheekmedewerkers helpen je graag verder, denken mee of verwijzen door.
De bibliotheek werkt in Noord samen met een groot aantal partners zoals het onderwijs, Het Ronde Tafelhuis, welzijnsorganisaties maar ook met lokale ondernemers. In de scholen in Noord wordt door leesconsulenten en mediacoaches structureel aandacht besteed aan leesplezier en mediawijsheid. De bibliotheek is er voor iedereen. Kinderen tot 18 jaar mogen zelfs gratis lenen. Loop gerust eens binnen en laat je informeren over de mogelijkheden. www.bibliotheekmb.nl www.facebook.com/bibliotheekwagnerplein E-mail: wagnerplein@bibliotheekmb.nl
Hoe staat het met de energietransitie in Proeftuin Quirijnstok? Door: Hans Happel De redactie van Wijkkrant Noord houdt u sinds oktober 2018 op de hoogte van de energietransitie in onze wijk. Aan de gemeente Tilburg werd in dat jaar een subsidie toegekend van 4 miljoen euro voor de financiering van een pilot, zodat zo’n vijfhonderd woningen in de Proeftuin Quirijnstok van het gas af zouden gaan.
Mozartflat
Het leeuwendeel van de middelen voor de pilot Proeftuin Quirijnstok zou besteed worden aan de renovatie van de galerijflat aan de Mozartlaan met maar liefst 256 appartementen. Alle hobbels rond vergunningen en financiering zijn inmiddels genomen. Eind augustus is de uitvoering van het project van start gegaan.
Wijkteam
Met een aantal bewoners, georganiseerd in een zogenoemd Wijkteam, onderzoekt de Gemeente Tilburg momenteel de technische en financiële mogelijkheden voor het aardgasvrij maken van nog eens tweehonderd woningen in de wijk Quirijnstok. In een rapport over de technische en financiële haalbaarheid van het aardgasvrij maken van deze woningen kwamen twee opties duidelijk naar voren: aansluiting van de woningen op het warmtenet van de Amercentrale en het ‘all-electric’ maken van individuele woningen of hele woonblokken. Waterstof in plaats van aardgas zou pas op de zeer lange termijn een optie zijn. Terwijl toch bij heel wat wijkbewoners het idee leeft dat de infrastructuur van het huidige aardgasnet iedere woning met deze duurzame bron zou kunnen verbinden. Het ontbreken van betaalbare opslag van waterstof zou deze mogelijkheid de komende twintig jaar in de weg staan. Het warmtenet kwam wat betreft duurzaamheid en betaalbaarheid als beste optie uit de bus. Een minpunt voor velen is dat de Amercentrale de warmte gaat leveren door het stoken van biomassa. De directe uitstoot van CO2 en met name van fijnstof wordt er niet minder op. Het gaat ten koste van bomen uit bossen en wouden in Canada en de Baltische staten. Een aantal mensen binnen het Wijkteam zet grote vraagtekens bij de duurzaamheid van biomassa en wil graag verder in gesprek met de gemeente over de mogelijkheid van waterstof in plaats van gas.
Proeftuin Beethovenlaan/Offenbachstraat
Ten slotte werd er in 2018 een ingrijpend energie-initiatief genomen in de buurt Beethovenlaan/Offenbachstraat. De daken van de woningen die meer dan veertig jaar oud waren, waren hard aan vervanging toe. Het asbest eraf, en
Luchtfoto Quirijnstok
het dak volgens de laatste normen isoleren lag voor de hand. Door de bewoners in samenspraak met de gemeente zou onderzocht worden in hoeverre de slag geslagen kon worden om de woningen tegelijkertijd aardgasvrij te maken. Helaas is de uitkomst, dat op korte termijn individuele woningen voorzien van een lucht-warmte-pomp de enige mogelijkheid is. De bewoners hebben daar te weinig vertrouwen in. De kosten van deze individuele warmtepomp wordt nooit terugverdiend, vanwege de hoge investering in aanschaf plus dat na een jaar of 15 de warmtepomp, net zoals een cv-ketel, vervangen moet worden. Misschien dat een collectief systeem in de toekomst meer soelaas biedt. “Uit deze proeftuin en het overleg met de buurtbewoners hebben we veel geleerd” aldus Yvanca Wensing, projectleider van de pilot namens de gemeente. “Er blijkt veel meer expertise van adviseurs nodig te zijn, dan we hadden ingeschat. Maar wie moet dat gaan doen?
Er is advies en aanbod op maat nodig. Hoeveel gaat het kosten, wat moet er precies aan uw huis gedaan worden, welke firma komt in aanmerking? We mogen als overheid geen bedrijven aanraden. Er moet vrije mededinging zijn. Toch verwachten sommige bewoners meer sturing. ‘Kom maar met een voorstel waar ik ja of neen tegen kan zeggen’. Anderen willen weer zo min mogelijk bemoeienis, en tot slot is er nog de groep die zegt: ‘Ik wacht wel af’... Het is moeilijk om ze allemaal op een lijn te krijgen”.
F. (20-30 jaar) Ik voel me echt heel erg thuis in Noord en zou nergens anders willen wonen!
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 1 7
“Tilburg-Noord: de keuken van Tilburg” Waar de LocHal het stempel ‘Huiskamer van Tilburg’ heeft, moet Tilburg-Noord veranderen in de ‘Keuken van Tilburg’. Met ruim 100 verschillende culturele én culinaire achtergronden zit er heel veel potentie en talent in de wijk. Maar hoe zetten we al die kennis en ervaring op de juiste manier in? Een gesprek met de bevlogen en inspirerende ontwikkelaars Hans van der Schroeff en Elisabeth Boersma, werkzaam voor respectievelijk VolkerWessels en BPD. Samen met de gemeente en WonenBreburg ontwikkelen zij plannen voor de wijken Tilburg-Noord, West en Groenewoud. Wijken waarin veel problemen voorkomen, maar ook wijken waar veel talent zit. Een van hun plannen gaat over Food. Onder deze brede titel vallen verschillende ideeën die in de komende jaren vorm moeten krijgen en zichtbaar worden in de wijk.
Wereldkeuken in het Ronde Tafelhuis
Huiskamerrestaurants
Een van de ideeën die al snel gerealiseerd is, betreft de huiskamerrestaurants. In verschillende flats in Noord kregen vrouwen de kans om een eigen huiskamerrestaurant te beginnen. Een voorbeeld: de ontwikkelaars maakten kennis met een bewoonster van de wijk, alleenstaand met een zoon die haar hulp nodig heeft. Aan haar werd gevraagd: ‘wat wil jij nou echt?’ In plaats van uitgaan van zorg en het oplossen van problemen, gaan we uit van de kracht en de innerlijke drijfveer van bewoners. Binnen een week had deze vrouw een businessplan geschreven en WonenBreburg regelde een ruimte waar ze gebruik van kan maken. Met hulp van een kookcoach ontwikkelde ze haar talenten in de keuken verder. Ook wordt ze geholpen met het ondernemerschap, cursussen op het gebied van hygiëne en op het fiscale vlak. In juli is haar huiskamerrestaurant geopend. Het is prachtig om één persoon verder te helpen, maar uiteindelijk moet dit een duurzaam concept worden. Inmiddels zijn er al enkele huiskamerrestaurants ontwikkeld in Tilburg-Noord. We helpen met het opzetten, maar uiteindelijk moeten de bewoners zelf verantwoordelijk worden. Je geeft ze geen vis, maar een hengel om zelf te kunnen vissen.
Wijkontbijt
Een ander project in de wijk gebeurt in samenwerking met basisscholen. ‘We hoorden dat er kinderen ’s ochtends op school komen met honger. Die krijgen thuis om wat voor reden dan ook geen ontbijt.’ Zo ontstond het idee van een schoolontbijt. Om de verschillende projecten met elkaar te verbinden, werd er geopperd om het ontbijt te laten komen uit het eerder genoemde huiskamerrestaurant. Maar niet alleen voor de kinderen die met honger op school komen. Dan wordt het een wijkontbijt. Een kwartier voordat de school start, komt iedereen bij elkaar voor een gezond en gezellig ontbijt. Gemaakt door de wijk, met de wijk en voor de wijk.
Duurzame Kost
Als de schoolontbijten ook vanuit Noord gemaakt worden, waar komen dan de producten vandaan? Die moeten natuurlijk ook uit Noord komen. ‘We spraken met Duurzame Kost, die zitten op Strijp-S in Eindhoven. In een gebouw op de 5e verdieping staan grote bakken met water. Op drijvende vlonders staan planten die groeien op de mest van de vissen die in het water leven. Deze duurzame manier van groenten en fruit telen willen we naar Tilburg-Noord halen. Door kassen te bouwen, grond
Foto: Richard van de Wouw
te verbouwen en mensen uit de wijk er te laten werken, wordt de voedselproductie 100% lokaal. Dat kan in het klein met een enkele kas en een paar ondernemende bewoners die daar aan de slag kunnen. Maar je kunt ook veel breder denken: een educatieve tuin voor leerlingen, een pluktuin voor de buurt, een imker die bijen houdt, het verbouwen van hop, een schaapsherder. Je kunt alle kanten op, maar daarvoor is wel een investering nodig. Veel inwoners willen mee doen en hun steentje bijdragen, dan moet je niet jaren wachten met het ontwikkelen van deze ideeën. Daarom starten we in oktober al op kleine schaal. Inwoners kunnen op deze manier aan de slag in de wijk en krijgen meer gelegenheid tot opleidingen en werk. En van het een komt het ander. Mensen moeten de kans krijgen om hun dromen na te jagen in hun eigen omgeving.
Samenwerken met boeren
Wat ook nodig is: een samenwerking met de boeren in het buitengebied rondom Tilburg-Noord. Wanneer zij hun verse producten verkopen op het Verdiplein, weten mensen waar hun voedsel vandaan komt en zijn ze zeker van de kwaliteit. Het is goed voor het milieu om je eten uit de regio te halen en te werken met seizoensproducten en je legt een verbinding tussen de landbouw in het buitengebied en het winkelcentrum in de stad. ‘We moeten zorgen dat het vakmanschap zichtbaar wordt, want er is zoveel in eigen land. Wij willen dat faciliteren.’ Daar ligt ook een uitdaging. Want de consument wil of kan geen euro extra betalen voor een krop sla die uit de eigen regio komt. Door te werken met staffelkortingen of goedkopere huren voor de boeren zou je in ieder geval kunnen beginnen.
Foto: Miek Korsmit
Eigen economie
Een ander idee is een eigen economie die de wijk versterkt en zorgt voor extra werkgelegenheid en veiligheid. Het verwerken van vlees of kaas of het inpakken van producten van de boer kan gebeuren in flats waar bijvoorbeeld veel eenoudergezinnen wonen. Zo hoeven zij niet ver weg voor werk, zijn ze in de buurt van hun kinderen en kunnen die spelen in de eigen buurt. De economie komt dan naar de wijk, waardoor de verbinding tussen het buitengebied en de stad nog beter wordt. Dat zijn uitdagingen waar we iedereen bij nodig hebben. Inwoners, ondernemers, de boeren, onderwijsinstellingen, iedereen moet meedoen. Om uiteindelijk weer terug te komen bij de basis: de projecten en ideeën moeten uitgevoerd worden door de wijk, met de wijk en voor de wijk.
Tiramisu: We waren beide zoekende naar een invulling waarmee we echt verschil kunnen maken. Komen uit situaties waarin we zelf moeite hadden eindjes aan elkaar te knopen. We begrijpen de noodzaak, soms de schaamte om te vragen. Tiramisu is heel laagdrempelig en ons netwerk in Noord groeit nog steeds.
P. 1 8 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Van baby tot volwassene Je wordt geboren en dan is daar het consultatiebureau! Voor velen in Noord het eerste contact met de GGD. Maar de GGD doet meer, volgt je in je leven. We geven je nu een terugblik op de afgelopen jaren van de GGD in jouw wijk en een vooruitblik naar de toekomst vanuit de GGD Hart voor Brabant. Wij vinden de PACT-aanpak ook van grote meerwaarde. Want organisaties en bewoners slaan daarin de handen ineen voor goed en gezond wonen in Noord.
GGD in Tilburg-Noord door de jaren heen
Het consultatiebureau is het langste fysiek aanwezig in Tilburg-Noord. Voorheen met jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen onder de vlag van Thebe thuiszorg en sinds 2012 met zorg voor 0-19 jarigen onder de vlag van GGD Hart voor Brabant. Het consultatiebureau is steeds meer vraaggericht gaan werken: meer tijd voor wat het kind aan extra zorg nodig heeft. Sinds 2000 werkt GGD Hart voor Brabant met een brede wijkaanpak voor gezondheid in Tilburg-Noord. Er wordt samengewerkt met bewoners en verschillende organisaties in de wijk om de gezondheid te verbeteren. Via de ‘gezonde school visie’ worden scholen ondersteund en vignetten ‘gezonde school’ behaald. In de eerste jaren was de wijkaanpak vooral gericht op Stokhasselt. Later kwam hier de wijk Vlashof bij, en inmiddels loopt de aanpak in heel Tilburg-Noord.
Steeds meer naar positieve gezondheid
In de beginjaren was in de wijkaanpak vooral aandacht voor gezond gewicht, voeding en bewegen bij kinderen, dat later een plek kreeg in JOGG aanpak (Jongeren Op Gezond Gewicht). Inmiddels is de wijkaanpak breder. Gezondheid is veel meer dan alleen de afwezigheid van ziekten. Het gaat ook over lekker in je vel zitten, erbij horen en ertoe doen, en het gaat om de omgeving waar je leeft en de mogelijkheden die je hebt. Zo stimuleren we meer aandacht voor een groene en gezonde omgeving. En wordt aandacht voor mentale gezondheid steeds belangrijker o.a. gericht op jongeren. Ook is meer aandacht voor een gezonde en goede start in het leven.
En toen kwam corona…
Sinds het coronavirus in Nederland is, zijn GGD medewerkers erg druk geweest met bestrijding van het virus. Het open spreekuur van het consultatiebureau is vervallen en er kwamen meer digitale consulten. Alleen noodzakelijke consulten en afspraken voor vaccinaties vonden bij het bureau plaats. Inmiddels kunnen alle afspraken weer op het bureau plaatsvinden met 1,5 meter afstand. In de wijk werden alle bijeenkomsten geannuleerd. Scholen kregen tips voor veilig online onderwijs en recentelijk over ventileren en buiten les geven. Ondertussen konden ouders meedoen aan een online webinar over “Help?! Mijn
Leerlingen BS Aboe El-Chayr drinken kraanwater met JOGG-bidon
kind wordt puber.” Professionals werden geïnformeerd over hoe Islamitische gezinnen gezond de ramadan kunnen doorkomen in coronatijd. En we ondersteunden de handzeepuitdeelactie van het Ronde Tafelhuis en ContourdeTwern. Het afstemmingsoverleg jeugd en gezondheid Tilburg-Noord vindt nu online plaats. En toen we weer fysiek mochten overleggen met 1,5 meter afstand is de GGD jongerenmonitor besproken met wijkraad, R-Newt (kids) en buurtsportwerk. Ook hebben we vanuit de PACT samenwerking in de wijk de verbinding gekregen met het doorbraakproject aan de Kapelmeesterlaan. De GGD zal opvoedondersteuning op maat bieden.
Onze plannen de komende periode
In najaar 2020 en voorjaar 2021 zijn er vanuit de wijkaan-
pak de komende aandachtspunten: • Het consultatiebureau is meer alert op eenzaamheid bij jongeren; • De gezonde schooladviseurs van de GGD vragen aandacht voor welbevinden van leerlingen, relaties en seksuele opvoeding op scholen; • Cursus Beter omgaan met pubers ‘coronaproof’ is gepland bij VO ouderkamer; • Aanbod opvoedingsondersteuning voor doorbraakproject Kapelmeesterlaan; • Rokers stimuleren te stoppen door actiemaand Stoptober en website www.ikstopnu.nl te promoten; • Meer aandacht voor gezonde leefomgeving voor kinderen en volwassenen (binnen en buiten).
Voor en door ouders, dat is de Ouderkamer Sinds januari 2012 is er in MFA De Dirigent een ouderkamer ingericht voor de ouders van Bs. De Regenboog, Bs. Aboe-el-Chayr, kindercentrum De Dirigent en KDV Tjil! en ook voor ouders die het consultatiebureau bezoeken van GGD Jeugdgezondheidszorg dat gehuisvest is in De Dirigent. Ook in Bs. De Lochtenbergh is een Ouderkamer ingericht voor de ouders van de school en voor de ouders met kinderen op peutercrèche van De Lochtenbergh.
Het is belangrijk dat elk kind zich kan ontwikkelen. Daar ligt ook een belangrijke rol voor ouders. En zo ontstond de Ouderkamer. Een plek die verbindt en mensen in hun kracht zet en de ouderbetrokkenheid van ouders vergroot. Inmiddels zijn er bij alle scholen in Tilburg-Noord
Ouderkamers. In zowel Ouderkamer De Dirigent als in Ouderkamer Bs. De Lochtenbergh vindt er dagelijks een programma plaats. Er is aandacht voor onderwijsondersteunende activiteiten zoals de cursus ‘Hoe help ik mijn kind met school’, maar er wordt ook een alfabetiseringscursus gegeven en er zijn taal- en rekencursussen en computerlessen voor beginners en gevorderden. Wekelijks zijn er themabijeenkomsten, o.a. over opvoedingsvragen, budgetteren en gezonde voeding. In Ouderkamer De Dirigent vinden de themabijeenkomsten plaats op dinsdagochtend en bij Ouderkamer Bs. De Lochtenbergh op donderdagochtend. Ook is er elke week in de ouderkamers De Dirigent en Bs. De Lochtenbergh ‘Samen spelen, lezen en zingen met je kind’ voor ouders en kinderen tot 4 jaar. Het programma wordt verzorgd door docenten van Factorium. Daarnaast worden ook de talenten van de ouders gestimuleerd. Zo worden veel workshops zoals textiele vaardigheden, breien en creatieve cursussen door gastouders zelf gegeven.
De Ouderkamer is een van de plekken in de wijk waar mensen elkaar treffen en zich thuis voelen. Ouders helpen elkaar vooruit en bij vragen kunnen ze terecht bij het inloopspreekuur dat elke maandagochtend in de spreekkamer bij Ouderkamer De Dirigent wordt gehouden door medewerkers van het Verwijsspreekuur (Ronde Tafelhuis). De Ouderkamer zorgt ervoor dat mensen mee blijven doen. Ouders komen naar de Ouderkamer, doen mee aan activiteiten en worden hulpouder. Door het grote aantal vrijwilligers kan er een breed programma gedraaid worden. Zo vindt er ook elke maandagmiddag gratis uitleen van speltassen voor de kinderen plaats. Deze tassen zijn gevuld met materiaal om thuis te knutselen, te kleien, te verven, een boekje te lezen of een spelletje te doen. Wekelijks kan de tas weer worden ingeleverd op maandagmiddag en hangen er weer nieuwe tassen klaar. Ook dit is alleen maar mogelijk door de inzet van veel actieve vrijwilligers. Mocht u verder informatie wensen, bent u altijd welkom bij de Ouderkamer. Contact: Annie Meens annie.meens@tangent.nl
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 1 9
Heikant: een Wereldwijk
Cultureel evenement 1 april t/m 2 mei 2021 Door: Berry van Oudheusden
In de vorige editie van de wijkkrant hebben we al aandacht besteed aan het evenement Heikant: een Wereldwijk. In dat artikel werd verteld dat het programma in april/mei 2021 is gebaseerd op de geschiedenis, bewonersverhalen en bijzondere plekken in de wijk. Zo zijn er architectuur- en bomenexcursies, tentoonstellingen, een symposium over de toekomst van de Heikant, een wedergeboorte van het Lijnsheike, een fotopuzzeltocht, een wijkquiz en een slotweekend met dans, muziek, theater, zang en andere presentaties. Ook verschijnt er een boek over de Heikant. Hierin staan o.a. de verhalen van zo’n 25 (oud-)bewoners uit de wijk. Vanaf 1 oktober van dit jaar reizen er vier koffers door de Heikant. Hierin kunnen wijkbewoners verhalen, foto’s, gedichten, voorwerpen, tekeningen en andere tastbare herinneringen aan hún Heikant achterlaten. Deze ‘opbrengst’ wordt toegepast in een expositie en dient als inspiratie voor het slotweekend. In de koffers zitten informatiefolders waarin je kunt lezen aan wat voor dingen je kunt denken. De bedoeling is dat de koffers door bewoners binnen de Heikant worden doorgegeven. Eind december worden ze opgehaald met hopelijk een veelzijdig en kleurrijk resultaat! Het evenement is een initiatief van Stichting Straat in samenwerking met vele partijen in de wijk en bewoners. Met andere wijkorganisaties wordt nog contact gezocht. Voor alle activiteiten willen we graag gebruikmaken van de kennis, de creativiteit en het talent in de wijk. Dus als je bezig bent met muziek, theater, dans, zang, kunst e.d. en je hebt zin om mee te doen, laat ons dan iets weten via info@stichtingstraat.nl. Want dit evenement is pas geslaagd als het mét de Heikanters tot stand komt.
't Wit Paardje -1986
Foto: Niek Hermans
In Wijkkrant Noord verschijnen de komende maanden meer artikelen over het evenement. De speciale website Heikant: een Wereldwijk is in ontwikkeling. In de wijkkrant wordt bekendgemaakt waar je die kunt vinden. Op www.stichtingstraat.nl en www.groetenuitberkelenschot.nl vind je informatie over vorige evenementen. Voor vragen, opmerkingen, aanmeldingen en ideeën kun je ook contact opnemen via info@stichtingstraat.nl. Later we er samen een Wereld-evenement van maken! Met dank aan: gemeente Tilburg, Het Ronde Tafelhuis, ContourdeTwern, Noordraad Heikant-Quirijnstok, Wijkkrant Noord, parochie Heikant-Quirijnstok, de Noordmannen, Artfact, Erfgoed Tilburg, Tivolifonds, Spiegelglasfonds, St. Jacques de Leeuw, Jopiefonds, Boekenschop, Regionaal Archief Tilburg, Verrijk je Wijk
De Schans in de jaren '70 vanuit de lucht
De Drieburcht op het Wagnerplein anno 2020
Foto: Berry van Oudheusden
Foto uit de collectie van pastorie Heikant
P. 2 0 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
N IE UWS WIJ KR ADE N NOO RD SECRETARIAAT@NOORDRAAD.NL
Nieuwe website Noordraad
De Noordraad heeft sinds enkele maanden een nieuwe website onder de naam: www.noordraad.nl. Neem eens een kijkje op onze mooie en goedgevulde website. Nu de nieuwe site er is, zoeken we nog een functioneel beheerder. Iemand die voor de Noordraad de teksten en foto’s wil plaatsen die worden aangeleverd. Heb je belangstelling? Dan heel graag een mailtje naar: secretariaat@noordraad.nl of carin.van.voorst@planet.nl .
CARIN VAN VOORST
INFO.WIJKRAAD@STOKHASSELT.NL
Zwerfafval
We kennen in Tilburg-Noord de werkgroep van de wijkraad Stokhasselt en de werkgroep van de Noordraad die hun uiterste best doen om de omgeving van Noord schoon te maken. We doen dat samen met de gemeente, het BAT, GroenXtra (Diamantgroep), ContourdeTwern, WonenBreburg en actieve individuele vrijwilligers met het project NOORD SCHOON. Maar dat kunnen deze organisaties, vrijwilligers en werkgroepen niet alleen. Daar hebben ze ook de bewoners van Noord bij nodig. Van hen wordt gevraagd om afval (en ook hondenpoep) in de juiste afvalbak te gooien, geen troep te plaatsen bij containers en ook geen brood of andere etenswaren op straat te gooien (want het bederft en er komt ongedierte op af ).
Opera
Vanwege het coronavirus werd het operaseizoen in 2019/2020 vervroegd beëindigd. Maar er is weer perspectief. We gaan in dit najaar voorzichtig – min of meer als try-out - opstarten met de volgende opera’s: op 22 of 29 oktober Elise d’Amore van Donizetti (i.v.m. herfstvakantie is de datum nog niet zeker) en op 26 november La Boheme van Puccini. De locatie is MFA De Symfonie en de aanvangstijd 19.30 uur. De zaal gaat open rond 19.00 uur. De toegangsprijs is €5,- inclusief een kopje koffie of thee. Er worden wel coronamaatregelen genomen waardoor
Maar het blijft lastig, dat NOORD SCHOON. Nog steeds ligt er op veel plekken zwerfafval. En vaak meer dan ‘zomaar’ zwerfafval. Nog steeds worden bijzettingen geplaatst bij containers, etenswaren over balkons gekieperd, luiers en tassen vol snackverpakkingen uit auto’s geslingerd en asbakken op straat geledigd. Maar wat een van onze werkgroepleden laatst aantrof, sloeg alles; een grote zak vol gebruikte en nieuwe medicijnen, zelfs met insulinenaalden. En dat op een grasveld waar kinderen spelen; levensgevaarlijk! Dat heeft niks meer te maken met goed burgerschap. maximaal 60 personen in de zaal worden toegelaten. Vooraf opgeven is daarom noodzakelijk en kan alleen via peter.franken48@ziggo.nl. Vermeld daarbij de naam/namen van bezoeker(s). Doe de aanmelding voor elke opera apart en in de maand waarin deze wordt vertoond. Bij binnenkomst wordt naar enkele gegevens gevraagd.
Als je nu ook extra gemotiveerd bent om Noord schoon te houden; sluit je dan aan bij één van de werkgroepen en kijk op de websites van de wijkraden voor informatie. Of ga zelf op pad met afvalzak en grijper. Heb je nog geen gratis grijper? Vraag die dan aan via schoon@tilburg.nl. Zie je buiten dingen die niet kloppen, meld het dan via 14013 of - nog beter - gebruik de BuitenBeter app.
Duurzaamheid; iedereen kan er aan bijdragen Tekst en beeld: Carin van Voorst
Koop lokaal Koop lokaal is het (nieuwe) motto. De lokale winkelier heeft de omzet nodig en werkt in de regel mee aan een economie dicht bij huis. Bovendien hoef je geen grote afstanden af te leggen; alles lekker per fiets of te voet. Denk ook aan het straatbeeld. Hoe zouden dorpen en steden er uit zien zonder de lokale winkels? En we kunnen – op alle fronten - beter een lans breken voor de lokale winkelier dan voor Amazon of Alibaba. Maar koop ook zoveel mogelijk producten die dicht bij huis zijn geteeld of geproduceerd. Die producten hoeven niet de hele wereld over te reizen met vliegtuigen en schepen. Dat geldt zeker voor groenten en fruit. Wat te denken van rechtstreeks bij de boer? Onderzoek wijst uit dat je het beste verse producten van het seizoen kunt eten. Dus laat de sperzieboontjes uit Senegal of broccoli uit Egypte gewoon in de
schappen van de winkel liggen want de productie en transport daarvan zorgen voor ontwrichting, waterschaarste en vervuiling. Als iedereen zich richt op lokale seizoensproducten zullen AH en Jumbo vanzelf hun inkoopbeleid aanpassen. Het land van herkomst is in de supermarkt te zien op de kaartjes bij de groetenschappen. Zijn groenten verpakt (soms kan dat niet anders zoals bij spinazie) kijk dan voor de herkomst van het product op het etiket. In de wintermaanden zijn er minder verse groenten van eigen bodem beschikbaar maar wat is er mis met conserven en diepvries?
Die producten komen nagenoeg allemaal van eigen bodem en zijn in het groeiseizoen ingekocht, verwerkt en verpakt. En als je de keuze hebt tussen blik en zak als verpakking, kies dan de eerste. Blikken kunnen volledig en onbeperkt gerecycled worden, de zakken gaan (door de combinatie van plastic en aluminiumfolie) bij het restafval. Dat laagje aluminiumfolie maakt ook dat andere verpakkingen niet gerecycled kunnen worden; denk aan chipszakken. Het zou producenten sieren als ze dat laagje (toegepast vanwege de nóg langere houdbaarheid) zouden weglaten. En dan nog een tip; koop als het kan biologische producten omdat deze minder schade toebrengen aan de wereld (minder pesticiden, onkruidverdelgers, gewasbestrijdingsmiddelen) en deze niet genetisch gemodificeerd (wijziging oorspronkelijk DNA van het product) zijn. Goed voor de wereld, goed voor de mens.
Foto's: bijzettingen bij containers, peuken en medicijnen op straat (Ans Bruurs en Carin van Voorst)
GGD-Onderzoek jongeren De GGD in de regio Hart van Brabant heeft onderzoek gedaan -zoals de GGD dat elke vier jaar doet - naar de gezondheid van jongeren. Via een vragenlijst worden jongeren tussen 12 en 18 jaar gemonitord. De resultaten zijn verwerkt en per stad, wijk of dorp weergegeven. Zo ook voor Tilburg-Noord maar zonder uitsplitsing naar de wijken in Noord. De response van geheel Tilburg was 32 %. In Tilburg-Noord heeft 26% van de jongeren de vragenlijst ingevuld. Wat betreft opleiding valt op dat meer jongeren in Noord vmbo/ praktijkonderwijs volgen of hebben gevolgd. Stedelijk is het percentage 25%, in noord is dat 43%. De resultaten van Tilburg-Noord zijn vergeleken met het gemiddelde van Tilburg. We noemen hieronder op hoofdlijnen de uitkomsten: • Slechter is gescoord op overgewicht, voeding, eenzaamheid, hoe de buurt wordt ervaren en vrijetijdsbesteding (risico op problematisch gebruik van social media en gamen). • Goed is gescoord op middelengebruik (ouders verbieden veel vaker alcohol). • Gemiddeld is gescoord op psychische gezondheid, psychosociale problemen en schoolverzuim. • Zorgelijk is dat jongeren in Noord vaker mantelzorg geven, minder vaak lid zijn van een sportclub, in de buurt vooral pleintjes en hangplekken missen, dat minder kinderen ontbijten, veel jongeren in een gezin wonen dat moeite heeft met rondkomen en jongeren meer gehoorschade hebben door koptelefoon/oortjes. • Naast de zorgelijke resultaten staan verrassend positieve uitkomsten: weinig alcoholgebruik, weinig roken, weinig drugsgebruik. Jongeren in Noord voldoen net zo goed als andere jongeren in de stad aan de beweegnorm, 92% van de jongeren is weerbaar en de jongeren in Noord eten minder tussendoortjes. Het onderzoek krijgt een vervolg door vergelijking met voorgaande onderzoeken en waar nodig wordt beleid aangepast.
WIJKKRANTNOORD | SEPT 2020 | P 2 1
Bomen en struiken in Tilburg-Noord
Een reeks artikelen over de verschillende soorten bomen en struiken die groeien in Tilburg-Noord.
Moeraseik Tekst en beeld: Ad Kolen Naast de vele gewone platanen is de moeraseik ook een talrijk aangeplante boomsoort in Tilburg-Noord. Een bijzondere soort boom die je onder andere kunt bewonderen in De Fallastraat, Borodinstraat, Elgarstraat, Griegstraat, Pater Dondersstraat, Sibeliusstraat, Goirke kanaaldijk, Heikantlaan en de Mozartlaan. Ik woon er zowat tussen in en zie de verschillende dimensies er van het jaar rond. De bloei in het voorjaar, de frisgroene bladeren in de zomer en de diepe roodbruine tinten in de herfst. Het silhouet in de winter is ook heel herkenbaar. De onderste takken staan horizontaal. Hogerop wijzen ze meer naar boven. Dat is echter niet de werkelijke vorm van de boom. Vanaf circa vijf meter hoogte van de stam hangen de takken opvallend naar beneden, als een rok. Als stadsboom is dat beeld langs straten en lanen ongebruikelijk. Het onderste deel is meestal door snoeien verdwenen. Een solitaire boom, een niet opgesnoeide moeraseik heb ik nog niet gezien in Tilburg-Noord. Een brede dicht begroeide kroon met inwendig veel dood hout is wel een herkenbaar beeld. Het is me al vaker opgevallen dat er veel dode takken in de kronen van moeraseiken hangen, het hoort bij de soort blijkbaar.
Zoals heel de boom zijn ook de bladeren goed herkenbare onderdelen. Het ruim 10 cm. lange blad is diep ingesneden met smalle rechtopstaande slippen. Het blad is ook aan de onderzijde glanzend met bruine toefjes haren in de nerfoksels. De eikels zijn klein, circa 1,2 cm lang en voor een derde deel verborgen in kleine napjes. Ze rijpen in het tweede jaar af. Door de geringe afmeting blijven er altijd eikels liggen op de gazons of aan de randen of onder struiken bijvoorbeeld. Bij winterse omstandigheden helpen ze verschillende soorten uit de kraaienfamilie de winter door. Deze vogels kunnen de kleine voedzame zaden met de tenen omklemmen en open hakken. Ook houtduiven en turkse tortels eten ervan als de eikels stuk gereden op het asfalt liggen. Van de moeraseiken in Tilburg-Noord zijn vele van een behoorlijke leeftijd. Vijftig tot zestig jaar in mijn directe woonomgeving en lokaal stammen ze uit 1960 (Griegstraat) en zelfs uit 1940 (Goirkekanaaldijk). In de periode bijna twee decennia vóór de realisatie van Tilburg-Noord geplant. Deze flinke bomen bevatten veel bladeren, waar de gemeentelijke groenwerkers erg veel werk mee hebben in oktober en november. Zelfs halverwege januari wordt er nog een laatste veegsessie uitgevoerd. Soms moet een zieke boom Moeraseiken en het vele blad dat ze verliezen in de verwijderd worden. Het Offenbachstraat mogelijke omvallen wordt weleens een te groot risico in de bebouwde kom. Op de zaagsnede van de stam of de stronk zie je dan de jaarringen. Het aantal ringen bepaalt de leeftijd van de boom. In onze omgeving kennen bomen een snelle voorjaarsgroei. Het hout heeft dan een open structuur en is licht van kleur. In de zomer gaat de groei langzamer. De houtstructuur is dan vaster en de kleur donkerder. De lichte en de donkre ring samen vormen één groeijaar. Van de meer dan vijfduizend soorten schimmels in ons land zijn er zo’n honderd bedreigend voor bomen. Het zijn parasieten en tasten levende bomen aan. Ze halen er hun voedingsstoffen uit, maar geven er niets voor terug. Gewoonlijk zijn gezonde bomen daartegen bestand. Zwakke of zieke bomen zijn dat niet en kunnen aangetast worden door bijvoorbeeld zwavelzwam, korsthoutskoolzwam, tonderzwam, honingzwam en de reuzenzwam. De meeste soorten schimmels zijn echter saprofyten die leven van dood organisch materiaal. Reacties en vragen via de redactie of e-mail: adkolen@kpnmail.nl
Hoog opgesnoeide moeraseiken langs de Beethovenlaan
Wereldkeuken geopend
Na een moeilijke opstartperiode door corona is de Wereldkeuken van het Ronde Tafelhuis weer volledig geopend. Iedere werkdag kunt u van 11:00 tot 15:00 uur genieten van een verse soep of maaltijd, gemaakt door Syrisch en Somalische vrijwilligers uit de wijk. Tot 1 oktober is ook het terras op het Wagnerplein geopend. U bent meer dan welkom om aan te schuiven!
Kijk eens voor mijn vogelervaringen en andere natuurbelevenissen op mijn weblog vogelsenzo: http://vogelsenzo.blogspot.com
Sportfysiotherapie Heeft u klachten waardoor u het sporten niet (goed) kunt uitoefenen? Of heeft u tijdens het sporten een blessure opgelopen?
013 5470257 Benatzkystraat 38
Bij ons kunt u terecht voor advisering, begeleiding en training van sporters, mensen met een chronische aandoening en andere doelgroepen, ongeacht leeftijd en andere persoonlijke omstandigheden.
info@fysiosport-mb.nl www.fysiosport-mb.nl
P. 2 2 | W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0
Straatklinkers: Von Weberstraat
Carl Maria von Weber, componist, (Eutin, Holstein 1786 - Londen 1826) Door: Ab Kuiper Von Weber is de eerste echte romanticus op het gebied van Duitse, en Duits nationalistische opera; de schakel tussen Glück en Wagner. Hij werd geboren in Eutin in Holstein en was al vroeg vertrouwd met het theater. Hij was een neef van Constanze Weber, de vrouw van Mozart. Nadat hij al op jonge leeftijd zijn moeder had verloren, volgde hij ondanks een zwakke gezondheid zijn vader Franz Anton von Weber op, directeur van een reizend toneelgezelschap, die van zijn zoon een tweede Mozart wilde maken.
Corruptieschandaal…
Al heel jong begon Carl met het schrijven van het Duitse Singspiel. In Salzburg kreeg hij compositielessen van Michael Haydn, broer van Joseph Haydn. Samen met Meyerbeer was hij een van de leerlingen van Abbé Vogler in Wenen. Weber bleef verknocht aan Duitsland en de Duitse volksliederen. Als pianovirtuoos ging hij op tournee door Europa en dirigeerde het orkest van de opera van Breslau waar hij kapelmeester was (1804). Vervolgens werd hij secretaris aan het Hertogelijk Hof te Stuttgart, tot hij hier in 1810 weg moest vanwege een corruptieschandaal. In datzelfde jaar richtte hij de ‘Harmonische Verrein’ op, met als doel om banale amusementsmuziek te bestrijden. Zijn vele optredens als concertpianist kostten hem veel tijd waardoor zijn oeuvre beperkt bleef. Hij had de leiding over verschillende operahuizen. Van 1813 - 1816 werd hij operadirecteur (dirigent) van de Praagse opera.
opera Oberon (1826), die hij had gemaakt in opdracht van Covent Garden. Drie weken na de uitvoering overleed hij aan tuberculose. Zijn stoffelijk overschot werd in 1844, mede door toedoen van Wagner, overgebracht naar Dresden. Weber heeft de grondslagen gelegd voor het muziekdrama van Richard Wagner. Bron: www.operaweetjes.nl
Succes in heel Europa
Na zijn huwelijk met de zangeres Caroline Brandt (1817) werd Weber in Dresden benoemd tot kapelmeester aan het hof van Saksen. Hij speelde werken van Boieldieu, Mehul en Gretry, maar componeerde intussen ook originele lyrische werken die een reactie waren op de in zwang zijnde Italiaanse opera. Als operadirecteur hervormde Weber de theaterpraktijk. Hij verlangde intensieve repetities, inrichting van koren en streefde naar de ontwikkeling van ensemblekunst en de totstandkoming van een repertoire. Met de Berlijnse opvoering van Der Freischütz (1821) werd hij de componist van de Duitse nationale opera, een alternatief voor de Italiaanse en Franse opera. Hij had niet alleen succes in Duitsland maar behaalde in heel Europa met deze opera een blijvend succes. Met geen van zijn andere opera's kon hij dit succes evenaren. In 1823 kwam in Wenen Euryanthe op de planken. Daarna ging hij naar Londen voor zijn
COLUMN
Jessica Köhler-Bracke
SJAAK STAAKT! Mam! Mama? Mamáááááh!!!! Klinkt je dit bekend in de oren? Dan ben jij waarschijnlijk thuis ook de sjaak. Sinds de coronacrisis is elke structuur hier ver te zoeken, zodat eigenlijk alle huishoudelijke klusjes automatisch bij mij terecht komen: 24/7 beschikbaar en helemaal gratis. Waar vind je zo iemand? Thuis in de keuken. Waar ik elke ochtend de boel van gisteravond bij elkaar veeg. Of in de supermarkt, waar ik na een dag werken weer eens aanschuif in de verkeerde rij. Want altijd is er wel iets op, of iemand heeft weer eens speciale wensen. Dan ben ik de sjaak. Maar daar ga ik nu een stokje voor steken: Sjaak staakt! ‘Ga zelf maar sjouwen en zie maar dat je wat te eten krijgt’, riep ik ferm. ‘Ik ga boven lekker een boekje lezen, dus niet storen.’ Dat heb ik geweten.
Foto: Miek Korsmit
Eten en ontmoeten: boek een tafel in bijzondere tijden Tilburg – Van 1 t/m 8 oktober is de Week tegen eenzaamheid. Tijdens deze week organiseert De Bibliotheek Wagnerplein op donderdag 1 oktober “Eten en ontmoeten”: een lunch met een dialoog over het thema eenzaamheid. Iedereen voelt zich wel eens eenzaam of alleen. Wat is eenzaamheid precies? En wanneer is eenzaamheid een probleem? Je alleen voelen of je eenzaam voelen is niet hetzelfde. Wel valt het vaak samen. Het delen van verhalen lucht op. En zo leer je ook weer van andermans ervaringen. Dat kan ook door het lezen van verhalen. De bibliotheek heeft een collectie met levensverhalen van diverse mensen, waarin ze op hun eigen manier vertellen, hoe ze met hun eenzaamheid omgaan. Een keuze uit deze collectie kun je inkijken op 1 oktober.
Mijn dochter vindt het bijvoorbeeld reuze interessant om bananen-havermout-eiwitpoeder-pannenkoeken te bakken, mét bosbessen. Van alles een schepje en de helft ernaast. Haar broer heeft ontdekt dat je frikandellen en mexicano’s ook kunt frituren in de koekenpan. Voor elk culinair experiment pakken ze een schoon pannetje uit de kast. ‘Mam, wil jij ook een panini met kipfilet en mozzarella?’ (mijn dochter). Hup, weer een pan. ‘O wacht, K vraagt of ik zo nog even langskom. Nou, doei en eet smakelijk hè!’ Voor ik het weet, is ze de deur uit. Een plakkerig aanrecht achterlatend met een aangekoekt tosti-apparaat. ‘Hé, zijn er geen pannen meer?’ (mijn zoon). ‘Ik wilde net een broodje frikandel maken.’ Sinds mijn stakingsactie zijn niet alleen de pannen op, maar ook de schone handdoeken en de meeste kleren. Ik had namelijk besloten de badkamer eveneens te negeren, zodat je daar nu struikelt over de natte handdoeken. Overal staan teiltjes met bloesjes en shirtjes in de week. Want die mogen niet bij mijn ‘grof vuil’ in de machine. Vervolgens vergeten ze de boel uit te spoelen en op te hangen. ‘Jongens, denken jullie nog aan de was?’ Er komt geen antwoord. Wel een boel lawaai. Als ik boven uit het raam kijk, zie ik ze nog net wegrijden met een vriend in een auto zonder uitlaat. Waarschijnlijk naar de Mc Drive. Daar kan je voor vijf euro een grote portie kipnuggets halen. En een ijsje met KitKat, M&M’s en Snickers toe. Die zie je vandaag niet meer in de keuken. In de tussentijd arriveert mijn man van zijn werk. Ik licht hem in over de staking. ‘Groot gelijk hoor schat, die gasten kunnen best zelf eens wat doen. Zal ik anders vanavond iets lekkers maken voor ons tweeën? Ik heb een recept gezien op internet. Dan ga ik nu even boodschappen doen, blijf jij maar lekker liggen.’ ‘Zo, dat was nog een flinke zoektocht, maar ik heb alles hoor. En meteen maar wat nieuw ondergoed meegenomen. Alles was op. Heb je trouwens nog een paar schone pannen?
De dialoog en lunch zijn van 12.30 tot 14.30 uur (inloop vanaf 12.00 uur) Voor de lunch vragen we een kleine vergoeding van € 5,00 euro incl. koffie en thee. Aanmelden is mogelijk via e-mail: wagnerplein@bibliotheekmb.nl of bij de info-balie in de Bibliotheek Wagnerplein. Maak kennis en reserveer. De Bibliotheek Wagnerplein Wagnerplein 4 Tel. 013-5470855 www.bibliotheekmb.nl www.facebook.com/bibliotheekwagnerplein
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 2 3
Duurzaamheid; iedereen kan er aan bijdragen Tekst en beeld: Carin van Voorst
Groene tuinen
Meer groen in tuin, buurt en stad is belangrijk. Planten en bomen zorgen bij verreweg de meeste mensen voor een prettig en ontspannen gevoel. Een groene tuin werkt rustgevend en vermindert stress. Een groene tuin maakt bovendien de gevolgen van klimaatverandering (droogte en wateroverlast) milder en levert een bijdrage aan het verhogen van de biodiversiteit.
buien het water in de grond zakt in plaats van het riool. Wil je een geveltuintje (laten) aanleggen kijk dan eens op de site van de gemeente: www.tilburg.nl/actueel/gebiedsontwikkeling/natuurlijk Heb je wel een tuin maar is deze grotendeels betegeld? En wil je wel vergroenen maar zie je op tegen veel werk en hoge kosten, begin dan met kleine stapjes: vervang een klein stukje tegels door plantjes. En wat te denken van een boomspiegeltuintje. Dan breng je beplanting aan onder een (gemeentelijke) boom.
Rommelhoekje
De functie van groen
Ook een rommelhoekje in je tuin is leuk en levert een bijdrage aan biodiversiteit. Haal bijvoorbeeld een paar tegels weg en laat daar de boel de boel; geen onkruid wieden, niet schoffelen. Kijk af en toe eens en je zult zien dat er wilde plantensoorten komen die wellicht nog gaan bloeien ook. En als er insecten gaan zoemen en rupsen hun weg in de bodem vinden, zullen de vogels er ook zin in hebben. Heb je muren die bedekt zijn met klimplanten dan heb je voor je het weet een nestje in de tuin. Let dan wel op als ze gaan uitvliegen want een piepklein vogeltje wil nog wel eens je huis in vliegen.
Groen is niet alleen van belang voor ons mensen maar ook voor insecten, vogels en dieren. De stand van de insecten is dramatisch laag. Daar moeten we iets aan doen want zij vormen de basis van ons bestaan (echt waar!). Denk nu niet dat je veel last krijgt van vieze vliegen, gemene muggen of lastige wespen. Het palet aan beestjes is veelzijdig en mooi. Wie wil er nu geen libellen en vlinders in de tuin en bijen die van de bloemen snoepen. Een groene tuin trekt niet alleen insecten aan maar ook vogels. Een groene tuin geeft ook schaduw en zorgt voor verkoeling in de zomer (steden zijn dan veel warmer dan dorpen en buitengebieden). Het zorgt voor waterafvoer bij stortbuien en voorkomt daarmee waterschades aan woningen en overbelasting van het riool.
Grote tuin
Ben je de gelukkige bezitter van een grote tuin? Overweeg dan om een boom te planten. Bomen worden steeds belangrijker want ze nemen CO2 en fijnstof op, zorgen voor een goede bodemkwaliteit, zorgen voor schaduw en verkoeling. Allemaal heel belangrijk met het warmer wordende klimaat en uitdroging van de bodem.
Heb je geen voortuin overweeg dan een geveltuintje. De gemeente stimuleert de aanleg van een strookje groen aan de voorkant van het huis. Het maakt de straat groener, gezonder en gezelliger. Bijkomend voordeel is dat met zomerse hitte de temperatuur wat verlaagd wordt en bij
CORRESPONDENTIEADRES:
Wijkkrant Noord, De Symfonie, Eilenbergstraat 250, 5011 EC Tilburg. www.wijkkrantnoord.nl Facebook: facebook.com/wijkkrantnoord Twitter: @wijkkrantnoord/#wijkkrantnoord
Scan de code hiernaast om naar onze facebookpagina te gaan.
DE KRANT WORDT VERZORGD DOOR DE VOLGENDE VRIJWILLIGERS: Coördinator: Peter Korsmit Redactie: Myriam Krol, Ab Kuiper, Jacques van der Borght, Miek Korsmit, Hans Happel en Ria de Kock Lay-out: Ria de Kock en Jasper Razenberg Medewerkers: Henk de Kock, Ad Kolen, Marco van der Sijpt, Ad van Dun en Jessica Köhler-Bracke Wijkkrant Noord valt als werkgroep onder juridische verantwoordelijkheid van de wijkraden Noordraad Heikant-Quirijnstok en Stokhasselt DRUKWERK: DKZET E-MAIL:
redactie@wijkkrantnoord.nl tips@wijkkrantnoord.nl jeugdpagina@wijkkrantnoord.nl BEZORGKLACHTEN: Stuur binnen een week na verspreiding een e-mail met vermelding van adres en postcode naar bezorging@wijkkrantnoord.nl ADVERTENTIES VIA: advertenties@wijkkrantnoord.nl of tel. 06-10260889
Gazon
Heb je een gazon in je tuin en maai je dat vaak? Laat dat maaien eens (voor een deel) een jaar lang zitten. Dan wordt het bloemrijk en komen er insecten, bijen en vlinders op af. En daarna vogels. Als je na het jaarlijks maaien (na de vorstperiode) ook een bloemenmengsel inzaait, wordt het nog mooier. Wie de insecten helpt, helpt de hele natuur. Hoe meer gazons we op die manier laten leven, hoe meer basisnatuur er in Nederland komt. We hebben een enorme inhaalslag te maken want het eentonige landschap dat de landbouw heeft gecreëerd, heeft de natuur in ons land alarmerend teruggebracht; zowel in omvang als verscheidenheid. Er is tegenwoordig veel aandacht voor beschermde natuurgebieden en verbindingszones daartussen (Nutura 2000) maar we kunnen op kleine schaal, dicht bij huis een grote bijdrage leveren aan een betere ecologische wereld.
Rol gemeenten Geen (voor)tuin
C OLOFON
Er ligt ook een taak voor de gemeenten. Zij moeten minder bomen kappen, meer (verschillende soorten) bomen planten, voor een betere ecologische opbouw zorgen (meer veelzijdigheid en groen in hoogte opbouwend van grassen naar struiken, heesters en bomen) en minder maaien. Daarmee komt er balans en hebben overlast gevende soorten als processierups minder kans.
Digitale foto’s apart aanleveren: Minimaal 2500px (bxh) Maximaal 4000px (bxh) in jpg DE REDACTIE IS NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE INHOUD VAN INGEZONDEN STUKKEN EN BEHOUDT ZICH HET RECHT VOOR KOPIJ IN TE KORTEN OF TE WEIGEREN Voor editie 7 van 2020, die uitkomt op 4 november 2020 moet de kopij binnen zijn op 9 oktober 2020
We hebben hoop voor Tilburg want de gemeente zet stappen. Er wordt meer werk gemaakt van het vergroenen en verkoelen van de stad. Het college heeft ingestemd met een Uitvoeringsagenda Koel Tilburg. Daarin zijn verschillende maatregelen opgenomen om de stad groener en klimaatbestendiger te maken, zoals het inplanten van bomen en planten, het vergroenen van bedrijventerreinen, het creëren van waterbergingen en aanleggen van parken rond de stad (o.a. Zwaluwenbunders). Maar ook zullen bewoners gestimuleerd worden om gevels, daken en tuinen te vergroenen en regenwater op te vangen (met een regenton). Nou, daar werken we als wijkraden graag aan mee.
Uw iphone is kapot ? Uw laptop of pc is heel traag ? Persoonlijk, transparant en professioneel
Bij CityComputers in Tilburg Noord bent u op het juiste adres voor een supersnelle en goedkope reparatie van uw laptop, pc, tablet of smartphone ! Dit al 16 jaar ! Bijv:Uw iphone scherm gerepareerd al vanaf 35,Bijv:Uw laptop/pc 5x sneller met ssd upgrade 99,Waarom naar de mondhygiënist:
Bel voor afspraak of kom langs ! De meeste reparaties zijn klaar binnen 30 minuten terwijl u wacht, onder genot van een verse kopje koffie of thee ! City Computers Tilburg, sinds 2002 úw computer en smartphone winkel in Tilburg Noord ! Leharstraat 107-b (tegenover dierenspeciaalzaak Baloeke) Telnr: 0135820322 / app : 0641495215 / www.citycomputers.nl
U kunt een bezoek brengen aan de mondhygiënist om bestaande mondproblemen te verhelpen of te verminderen. Daarnaast is de mondhygiënist er ook om gaatjes en tandvleesontstekingen te voorkomen. Wist u dat u voor de mondhygiënist geen verwijzing nodig heeft? U kunt rechtstreeks een afspraak maken.
Tel. 013-2083450
www.mondhygiene-akkerman.nl
Beethovenlaan 171, 5011 LE Tilburg
Plan vóór 31 december 2020 een eerste afspraak in en krijg een
GRATBAGIS GOODIE T.W.V. €20,-
W I J K K R A N T N O O R D | S E P T 2 0 2 0 | P. 2 4
Kijk, mijn wijk ...
een plaatje met een praatje
Tilburg-Noord belichaamt de multiculturele samenleving met inwoners van wel 120 verschillende nationaliteiten. De wijkkrant portretteert deze mensen; Miek fotografeert, Jacques interviewt. In iedere editie een mooi plaatje met een praatje.
Door: Jacques van der Borght en Miek Korsmit
“We hebben grote dromen…” We zitten keurig op anderhalve meter van elkaar aan de grote ronde tafel in het Ronde Tafelhuis. Het tafelblad is een wereldkaart en dat maakt meteen inzichtelijk waar Sacdiya Farah vandaan komt: Somalië, de hoorn van Afrika. Sacdiya is een prettige gesprekspartner, ze is openhartig, praat honderduit en heeft voortdurend een brede lach op haar gezicht.
Foto: Miek Korsmit
Naar Kenia…
Begin jaren negentig van de vorige eeuw woedde de burgeroorlog in Somalië in alle hevigheid. Sacdiya was vijftien en woonde met haar familie in de hoofdstad Mogadishu. De situatie in de stad was levensgevaarlijk. Sacdiya’s vader werd getroffen door een verdwaalde kogel. Ze zijn halsoverkop met de hele familie gevlucht en hebben zo’n vijftig kilometer buiten de stad geprobeerd een beetje bij te komen. Na drie dagen overleed vader, het was verschrikkelijk, iedereen was zó overstuur! Ze trokken verder naar Kenia. Van daaruit verspreidt de familie zich over de wereld, op zoek naar een veilige plek, een aantal gezinnen gaat naar Amerika, Sacdiya’s moeder gaat naar Nederland met tien van haar twaalf kinderen. Ze wordt opgevangen in het AZC in Eindhoven. Sacdiya komt later ook naar Nederland, zij zit uiteindelijk maar een week in een AZC, daarna verhuist het gezin naar Tilburg-Noord.
“Je snapt helemaal niks…”
Het verschil tussen de wereld waar ze vandaan komt en Nederland is reusachtig: “Het was een hele moeilijke tijd. Ik ben de derde dochter en dat betekende dat ik samen met mijn moeder de moederrol moest vervullen voor mijn broers en zusjes. Ik snapte niks van de taal, de cultuur…
het klimaat, het eten… alles was anders! Ik heb meteen geprobeerd te communiceren met een beetje Engels en met handen en voeten. Mijn moeder sprak toen helemaal geen Engels dus dat kwam allemaal op mij neer. Ik was helemaal niet klaar voor wat er allemaal op me af kwam. Ik heb gewerkt bij elke industrie in Noord. Ik draaide avonden nachtdiensten en moest dan overdag klaarstaan voor het gezin. Het was een heel zware tijd. Maar ja… het moest gebeuren.”
Van vrijwillig naar betaald werk…
Engeland...
Haar oudste dochter is inmiddels 23, woont in Den Haag en is net afgestudeerd aan de Universiteit van Leiden. Haar andere vijf kinderen wonen nog thuis. Twee studeren aan het HBO, eentje zit op de middelbare school en twee kinderen zitten nog op het basisonderwijs. De jongste is negen. Ze is er hartstikke trots op. Ze wil niet afhankelijk zijn en samen met haar man droomt ze van het zelfstandig ondernemerschap: “We hebben een grote droom maar dat is nog geheim, dat vertel ik niet”. Sacdiya lacht en ik neem afscheid van deze sterke vrouw met de belofte dat ik binnenkort een keer terugkom met mijn vrouw om een hapje te eten in de wereldkeuken van het Ronde Tafelhuis.
Na twee jaar trouwt Sacdiya, haar man komt ook uit Somalië. Samen krijgen ze zes kinderen. Ze is er blij mee, het was niet gemakkelijk maar ze heeft ook heel veel geleerd, ze is een wijze vrouw. In 2001 verhuist haar moeder met de nog thuiswonende kinderen naar Engeland. Sacdiya mist haar thuisgezin en in 2007 besluiten ze om ook met het gezin naar Engeland te gaan. Dat valt tegen, Engeland is geen Nederland. “Ik was bezorgd om mijn kinderen. In Engeland is de criminaliteit onder de jeugd erg hoog, groepen jongeren die tegen elkaar vechten. Zolang mijn kinderen nog klein waren, ging het nog wel maar wat gebeurt er als ze zestien zijn?” In 2013 keren ze terug naar Nederland en komen weer in Tilburg-Noord terecht.
Sacdiya werkt aanvankelijk als vrijwilliger in het Ronde Tafelhuis. Ze volgt trainingen en wordt gecoacht. Daar heeft ze veel van geleerd en zichzelf steeds verbeterd. Nu werkt ze zelfstandig en heeft ze een parttime betaalde baan als coördinator van de keuken. Ze vindt het fijn om mensen te helpen bij het verbeteren van hun toekomst en hoopt dat ze ooit nog eens een fulltimebaan kan krijgen.
Trots…