16 Augustus 2019
Uitgawe 17
Zonika se Racheltjie – Oktober op die Silwerdoek Van Zyl Schultz Op 28 Junie 2005 word ʼn babadogtertjie vir Jacki en Philip de Vries gebore. Reeds met haar eerste skooljaar was dit duidelik dat Zonika de Vries van drama en die verhoog hou. Alhoewel haar eerste optrede in Graad 1 ʼn skamele 4 sinnetjies was, was dit met oorgawe en passie op die verhoog van Laerskool A.G. Visser aangebied. Haar ouers het die talent raakgesien en sy het dramaklasse by die welbekende Cielie Cillié begin neem. Haar eerste produksie kom nie lank dáárna nie want op die ouderdom van 8 vertolk sy ʼn rol van ʼn spookdogtertjie op KYKNET se “Pandjieswinkelstories”. Dié ondervinding was oorweldigend met skarrelende mense en toerusting en Zonika wat nie kan stilsit vir die “make-up” tannie nie. Sy neem deel aan verskeie nasionale dramakompetisies en stof die wêreld uit by die Internasionale Kampioenskappe vir Uitvoerende Kuns in Los Angeles in 2014, waar sy 7 kategorieë in haar ouderdomsgroep wen. Haar eerste groot rolprentproduksie was die rol van Ellie In die fliek: “ ‘n Man soos my Pa”, en daarna volg bekende flieks soos “Sewentig Maal Sewe” saam met haar eie broer Zander, asook die baie populêre “dis koue kos, skat” saam met Anna-Mart van der Merwe.
Hier is sy by die Internasionale Kampioenskappe vir Uitvoerende Kuns in Los Angeles in 2014 Antoinette Louw was haar mentor en het baie gehelp om haar emosies na vore te bring. Die produksie is in die mooie Oos-Vrystaat naby Fouriesburg geskiet. Die hele span het vir 5 weke saamgebly en saamgewerk. Dit word later soos ʼn groot familie. Vir Zonika was dit ʼn ongelooflike ervaring.
Alhoewel sy saam met die wie-is-wie in die filmbedryf skouerskuur, bly sy lief vir haar skool en word sy hoofdogter van Laerskool A.G. Visser in 2018. Sy doen goed op die sportveld en in die klaskamer. Zonika onthou as ʼn klein dogtertjie, het haar ma een aand met slapenstyd vir haar die storie van ʼn baie dapper meisie gelees Racheltjie de Beer. Sy was aangeraak deur die onbaatsugtige liefde en deernis wat op die uiteinde haar eie lewe sou kos om haar boetie se lewe te red. Daarom was die opwinding groot toe sy genooi is om aan oudisies deel te neem vir die rol van Racheltjie de Beer in ʼn beplande rolprent. Daar was meer as 40 jong akteurs genooi om deel te neem. Haar oudisie het volgens Zonika nie te goed gegaan nie. Dit was egter toe die “call-back” oproep kom vir ʼn tweede oudisie dat haar adrenalien begin vloei het, “miskien, net miskien kan sy háár heldin se
Omdat die produksie baie tegnies was, was dit werklik harde werk en kon sy gou sien hoekom die voorbereiding so belangrik was. Met die laaste rol film geneem en almal wat oppak, was daar heimwee in haar hart om die mooi stel in die Maluti-berge te moes agterlaat.
Zonika de Vries soos geskilder tydens die produksie storie vertel”, het sy gedink. En toe, op ʼn weeksmiddag net voor 14h00 kry ma Jackie ‘n oproep, “jou kind het die rol!” Sy bel vir Zonika waar sy op die bank lê en ontspan, dié gil so hard dat die huishulp byna flou val! Sy het in die sitkamer spontaan gedans en gespring – sy het die hoofrol!
Om in so ʼn groot produksie te speel, is harde werk. Vir 3 maande was dit lang ure van woorde leer, tegnieke bemeester en fiks bly. Dit is intense navorsing oor die karakter, wie sy was en wat háár ondervinding was sodat jy haar gestand kan doen in jou vertolking.
Die rolprent word aan die einde van Oktober 2019 vrygestel en Die SuikerbosRant kan nie wag om Heidelberg se eie ster in die baie mooi verhaal van Racheltjie de Beer te sien nie. Zonika se boodskap aan jong akteurs: “ Moenie opgee nie, as jy dit kan droom, kan jy dit doen!”
Bladsy 2
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
Vrouedag gevier met rokke en koek Die uitrustings was ongelooflik mooi en het die vroue in die gehoor behoorlik na hul asems laat snak.
Die SuikerbosRant sê dankie aan Rolkem en Heidelberg Renault wat Vroudag 2019 help moontlik maak het.
Martie Lambrecht van Koekedoorfaam
So grasgroen as wat Heidelberg in die somer is – so asvaal kan hierdie pragdorp van ons in die winter wees.
Die hoogtepunt van die oggendprogram was virseker
Sommer genoeg om die grou van die winter aan jou hart te laat kleef.
ons matriekafskeidpryswenners. Getooi in besondere mooi uitrustings het Dehan Opperman en Arné van Hoven gewys hoe jy vir jou matriekafskeid kan lyk. Arné van Hoven wat deur die aanbieders as Cinderella gedoop is, het behoorlik ontpop van ʼn skaam meisie tot ʼn ware ster op die verhoog.
Die Heritage Museum saam met Die SuikerbosRant het Vrouedag 2019 met modes en koek aangebied. ʼn Program is uitgerol om dankie te sê vir al die opofferings van ons tuisteskeppers in Heidelberg en omgewing. Met stalletjies en lekker kos het die modeparade om 11h00 begin in samewerking met Edgars Heidelberg. Elsie Bothma van Edgars het die modelle mooi getooi met Sandra Taljaard van Style Challenge International wat wenke gegee het hoe om die uitrustings prakties aan te wend. Haar praatjie oor hoe om jou braaiklere jou kantoorklere te maak het baie aanklank gevind. Al die modelle wat gebruik was, is ʼn jong skoliere van Hoër Volkskool wat aan die Mnr en Mej Volkie deelneem. Die aanbieding was baie professioneel gedoen en het jou vir ʼn oomblik langs ʼn “cat walk” in Milan gehad. Daarna was dit die asemrowende aandrokontwerpe van BeDazzeld met die mode-ontwerper Dazelle Venter.
Na midda gete is die besoekers ontvang deur Andries Kemp van Rolkem wat saam met Martie Lambrecht van Koekedoor-faam gewys het hoe jy met kleur en versierings besondere kolwyntjies kan bak. Dis moeilik om te glo dat die kunswerk geëet kan word. Elke vrou in die gehoor het ʼn paar van die “next level cupcakes “ gekry om huis toe te neem.
KONTAKBESONDERHEDE: REDAKTEUR: Alida Barnard 082 602 4489 alida@suikerbosrant.co.za JOERNALIS: Van Zyl Schultz 082 560 2275 info@suikerbosrant.co.za
Die winter laat my altyd na binne keer, na my huis toe, na my kamer toe, na my bed toe. So hiberneer ek totdat die eerste lentebriesies deur my lewe begin waai. Hierdie winter het ek myself uitgedaag om die mooi in ander kleure as somergroen raak te sien. Het jul geweet? – daar is die mooiste geel en rooi in ons sonsondergange oor die Suikerbosrand se hange! Geel is die kleur van son, hoop en geluk. Rooi hou verband met die mees primitiewe behoefte tot oorlewing, selfbehoud en optimisme. Hier is ons Matriek meisie wenner Arné van Hoven saam met Lezanne Shone van Renewal Clinic & Aesthetics links en Sandra Taljaard van Style Challenge International
GRAFIESE ONTWERPER: Ezanne Greyvensteyn ontwerp@suikerbosrant.co.za www.suikerbosrant.co.za
Mag ons elkeen sprankies van hoop en optimisme in ons harte dra, ten spyte van die asvaal daar buite!
Tot volgende keer
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Vra vir Bennie
nageslag beteken, God kies om vir ons en ons nageslag ’n God te wees. Hierdie is ’n genade verbond, met ander woorde niemand verdien om deur God gekies te word nie. As teken dat ek deel van hierdie verbond is word ons dan gedoop. In die Ou Testament was die inlywing tot God se verbond die besnydenis. Deur die doop word ons dan ingelyf in God
deur Bennie de Klerk se verbond. Die besnydenis is nie meer
Vraag: Hoekom moet my seun voorgestel en aangeneem word? Die woorde “Voorgestel en aangeneem word” kom uit die vere verlede en is meestal gebruik in die kerke met ’n gereformeerde belydenis. Persoonlik dink ek dat dit juis hierdie uitdrukking is wat maak dat ’n mens die vraag wil vra “Hoekom voorgestel en aangeneem word?” Hierdie uitdrukking skep eintlik verwarring.
nodig nie (vergelyk Paulus se brief Galasiërs) daarom word babatjies gedoop en die water is dan die teken van die bloed van Jesus waardeer ons deel word van die familie van God, Sy kerk. Ouers verbind hulle tydens die geleentheid, dat hulle die kind wat gedoop word sal leer binne die verbond. Met ander woorde dat ouers die kind sal leer van God, deur die Woord te onderrig. In hierdie onderrig neem die kerk die ouers se hande en help om ons kinders, van God en Sy Woord te leer.
Vandag praat ons nie meer van “Voorstelling en aanneming” nie maar eerder van “belydenis van geloof aflê”. Tog sou ’n mens steeds die vraag kon vra: “Waarom moet my kind belydenis van geloof aflê? Is dit regtig nodig?”
Die kern wat geleer word, is die leer van verlossing, dat ’n mens alleen gered kan word deur geloof in Jesus Christus. Nie deur die doop, of geestelike gawes of prestasies nie. Selfs nie eens deur goeie dade of lidmaatskap bewys van ’n bepaalde kerk nie. Nee, alleen deur te glo dat Jesus aan die kruis vir ons sonde gesterf het. Verder moet ons ook dan ons kinders leer oor hoe God wil hê ons moet lewe, dat ons ’n nuwe lewe moet leef omdat ons aan God behoort.
Om belydenis van geloof af te lê is eintlik ’n baie spesiale geleentheid, ’n baken op ’n Christen gelowige se geloofsreis. In die gereformeerde kerke word babatjies van gelowige ouers gedoop, as ’n teken van God se verbond met die spesifieke kind. ’n Verbond wat soos met Abraham en Sy
Na kategese en ouerhuis geloofsonderrig word dan aan ’n kind ’n geleentheid gegee om te antwoord op sy of haar doop deur in die erediens, in die openbaar te sê: “Ek het God leer ken, ek het Sy Woord leer ken en ek het die keuse gemaak om met my lewe die Here te dien”. So eintlik is om belydenis
Bladsy 3
van geloof te aflê ’n hoogtepunt om te antwoord en te bely ek glo in Jesus. Natuurlik beteken dit nie my geloofswedloop is nou voltooi nie. Nee, sien dit eerder dat my onderrig deur my ouers en die gemeente was my voorbereiding tot my geloofswedloop en die dag met belydenis van geloof sak ek in die wegspringblok af en die skoot word afgevuur en nou neem ek deel aan die wedloop. Nou is ek op die baan en saam met ander medegelowiges help ons en inspireer ons mekaar om die wedloop te voltooi. Die hartseer is baie sien belydenis van geloof as ’n toegangskaartjie om lidmaat te word dat ek in die kerk kan trou, eendag my kinders kan doop en uit die kerk begrawe kan word. Nee, asseblief nie. Belydenisaflegging is ’n wonderlike geleentheid, ’n baken op jou geestelikereis, die vertrekpunt van jou volwasse geloofsreis, die antwoord op jou doop. ’n Geleentheid om te sê:
“Here dankie dat U my lankal terug reeds deel gemaak het van U kerk, ek weet nou U is God en U is my Verlosser en nou gaan ek met my lewe antwoord en hierdie reis voltooi”. Wat ’n wonderlike geleentheid, as ons dit net reg verstaan en om regte rede doen.
Groete Bennie
‘n Robyn uit Anina se pen Die waar die wat en die hoe, die hele kaboedel, alles! Kan ek nog hoegenaamd iets skryf?. Iets sinvol, 'n skets, dalk 'n opstel, enigiets wat nie die volgende dag reeds 'n dagreis oud is nie? Behalwe dat ek darem nog die alfabet ken! Maar dan weer, dis net 26 letters. Dit is die hele arsenaal in my skrywerspoging. Dit moet ek so rangskik dat dit 'n leesbare werk sal word. Dit was in die verlede so maklik, my vingers het oor die sleutels gevloei, die instrument wat soomloos die woorde lei na die einddoel, waar my denke die sinne gevorm het en my storie oor die papier gevloei het. Iemand het op 'n dag opgemerk dat elke mens so effens roekeloos moet lewe en dat alles nie altyd perfek moet wees nie. ʼn Mens se denke is 'n groot oordrywer want wat nie alles moontlik lyk, maar nie werklik is nie, kan 'n baie dik yslike boek laat oorloop van inligting, of nie?
Wat is werklik en watter deel is heerlike verdigsel? Ook kan mens dit drome maak. So droom ons die dae om, maar die klaarmaak van die skets wat wag om geskryf te word, smeek vir nog. Dit alles dans rondomtalie deur die droom-gedagtes. Daar is ook die werklikheid van "wat jy droom kan jy doen". Groetnis
Bladsy 4
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
Johan van Rooyen, bekende tandarts en oud-Heidelberger, het ‘n paar jaar gelede met sy gesin Nieu-Seeland toe verhuis. Melanie, sy vrou, gee ons ‘n kykie in hul lewe in Browns Bay. Browns Bay is ‘n voorstad noord van Auckland, op Nieu-Seeland se Noord-Eiland. As mens op ‘n aardbol kyk, sal jy ook sien Browns Bay is die direkte teenpool van Benaojan in Spanje. Johan en Melanie het Browns Bay as hul nuwe tuiste gekies, omdat dit naby die nasionale swembad is waar hul oudste dogter, Mehané swem en naby die atletiekbaan, waar Talia oefen. Dit is baie sentraal gelee met ‘n hele paar goeie intermediëre- en hoërskole in die omgewing. Johan is spesialistandarts by ‘n paar praktyke waar hy veral in wortelkanale en implantante spesialiseer. Melanie is die een in hul huishouding wie al die harde werk doen – mamma wees van hul twee pragtige dogters! Soos Melanie se familie en vriende weet, is Melanie ‘n baie betrokke ouer en help sy graag wanneer die kinders se skool hulp met uitstappies nodig het.
Op die vraag of die aanpassing vir hul moeilik was, antwoord hul gou om te sê dat dit glad nie moeilik was nie. Daar is verseker kultuurverskille waaraan hul gewoond moes raak, maar die Kiwis het hul met groot graagte laat welkom voel. “Die Kiwi’s is soooo relaxed en hul het so ‘n regte eilandtyd waar niks hul haas nie.” Wat hul nogals dadelik opgeval het, was dat daar ongelooflik baie Suid-Afrikaners in hul omgewing woon – ‘n regte mini-Suid Afrika. Wanneer Johan en Melanie nie besig is met werk nie, probeer hul baie reis. Die feit dat hul kinders so baie sport beoefen, gee hul gereeld die geleentheid om van sportgeleenthede buite Auckland ‘n minivakansie te maak. Hul was al tot Fidji toe – Nieu-Seeland se eie Mauritius. Elke dorpie en plekkie is uniek en so mooi. Hulle probeer so veel moontlik plekke besoek. Daar is so baie verskuilde juwele dat dit moeilik is om een uit te sonder maar as dit moet, dan sal die vakansiedorp, Queenstown op die SuidEiland een so ‘n plek wees.
Omdat Nieu-Seeland so ver is, sien hul, hul familie in Heidelberg nie baie nie. Hul was in 2018 hier vir 3 weke en toe was dit vir hul so lekker om bietjie vaal te sien. Kan mens nou glo dat lowergroen vir 365 dae van die jaar nie noodwendig lekker is nie?
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 5
N3 snelweg Heidelberg – vriend of vyand? Van Zyl Schultz
Heidelberg het twee hoofroetes wat met die N3 snelweg verbind
Talle voorbeelde regoor SuidAfrika bestaan waar ʼn snelweg, ʼn beduidende impak op ʼn gemeenskap het, en in baie gevalle meer sleg as goed. Die impak word dalk nie dadelik ervaar nie maar soos tyd en die samelewing gewoond raak aan die gerief en spoed wat snelweë bied, begin ander faktore kop uitsteek. In die ou dae sou jy deur ʼn dorp ry, stop vir ʼn lafenis, bietjie gesels by die teekamer of kafee en dan nadat brandstof ingegooi was, weer verder reis. Soos die motorbedryf se tegnologie verbeter het, het die behoefte vir die snelweë ontstaan en het dit ons land ʼn bietjie kleiner gemaak. U kan die skrywer nou begin vra wat die N3 snelweg en die relaas oor die impak daarvan te doen het met ons veiligheid in Heidelberg? Toeganklikheid is tog ʼn positiewe stimulus vir enige ekonomie. Heidelberg het twee hoofroetes wat met die N3 snelweg verbind en dit by die dorp. Dit is die R23 van Brakpan na Balfour wat die N3 twee keer kruis en dan die R42 van Nigel na Meyerton wat die N3 een keer kruis en ook die R23 een keer by Jordaanpark kruis. Vir misdadigers bied Heidelberg ʼn handvol keuses om vinnig weg te kom en nie noodwendig weg van misdaad wat in Heidelberg gepleeg word nie maar ook in die omgewing. As ʼn boosdoener Heidelberg nader het hy tot agt alternatiewe roetes om te neem. En al agt roetes is maklik en vinnig van enige hoofweg of die N3 snelweg bereikbaar. Met min Verkeerof Polisiebeamptes op die roetes, bied Heidelberg ʼn vinnige ontsnappingsroete en binne minute is die booswig veilig in die suidelike voorstede van Johannesburg waar hy eenvoudig verdwyn. Dit is daarom dat kapings van groot vragmotors in en om Heidelberg ʼn groot kopseer vir die SAPD bly. Die N3 snelweg bied die skuiling en al die roetes om Heidelberg bied die ontsnaproetes.
met nommerplaat-herkenningseienskappe is dalk ʼn oplossing maar dit is ʼn baie duur en intensiewe oplossing, waar ʼn gesoekte of verdagte voertuig dadelik deur die sisteem opgemerk en gevolg kan word. Soortgelyke sisteme is met baie sukses in dorpe soos Meyerton en Sasolburg naby Heidelberg ontplooi. Die SuikerbosRant versoek owerhede en veiligheids-instansies om ernstig na die moontlike implementering van so ʼn moniteringstelsel te kyk en dalk kan besighede in Heidelberg en ook nasionaal ʼn bydrae lewer om dit moontlik te maak. Dit is immers ʼn nasionale probleem. Intussen moet motoriste om Heidelberg versigtig wees want jou mede-padgebruiker is dalk ʼn vlugtende booswig met Heidelberg op die horison wat verligting bring.
Daar word gereeld operasies deur die SAPD en GPF uitgevoer om sigbaarheid op die roetes by Heidelberg te bevorder maar dit slaan maar ʼn klein duik in die skaal van die probleem. ʼn Gesofistikeerde kamerasisteem
Uit die bevelvoerder se kantoor deur Kolonel Amanda Viljoen
K
apings is ʼn probleem in die hele Gauteng. Heidelberg se ligging nog meer gunstig omdat daar baie ontsnappingsroetes is. Sover is die kaping van inwoners in woonbuurte nog nie ʼn alledaagse bedreiging nie maar dit beteken nie dat jy kan ontspan nie. Wees bedag op wat om jou aangaan en bly van jou selfoon af, veral as jy
jou huis nader of by ʼn interseksie stop. ʼn Potensiële kaper sal jou vir ʼn geruime tyd dophou en weet ook reeds of jy ʼn maklike of moeilike teiken sal wees. Hou jou deure gesluit en maak jou hek oop terwyl jy nog aangery kom. As jy agtervolg word op pad huis toe, ry om die blok en maak alarm. Ry dan na die naaste Polisiestasie. As die kapers sien dat jy bewus is van hulle agter jou, sal die bedreiging in baie gevalle verdwyn. As jy uit jou kar gepluk word, stap vinnig weg en moenie oogkontak maak nie. Die SAPD in samewerking met die GPF poog werklik daarin om ons dorp veilig te hou maar dis ons almal se verantwoordelikheid om op ons hoede te bly.
Bladsy 6
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Piet Kaalvoet Pienaar oftewel Odd Jobs † 19 Julie 1945 tot 17 Julie 2019 (74)
16 Augustus 2019
Kosskool geword. Sy pragtige groentetuine begin bekendheid verwerf in die omgewing en dis duidelik dat Piet groen vingers het. Dit is immers ʼn familietrek met die welbekende Prof. Christo Pienaar wat sy oom was. Prof. Pienaar was bekend vir sy aandeel in die natuurprogram 50/50 en word ook later burgermeester van Bellville in die Kaap. In 1970 vang Meneer Piet se oog ʼn mooi onderwyseres van die naburige dorp Kinross en hy begin flikkers gooi by Hannetjie Botha. Na vyf jaar se gevry, trou die twee en Piet aanvaar ʼn pos as departementshoof by Laerskool A.G. Visser. In 1975 kom die jong Pienaar-egpaar in Heidelberg aan en vestig hulle naby die skool in
Piet se boek, ʼn 26-jaar droom verwesenlik
Piet Pienaar was baie lief vir sy BMW motorfiets. Jacobsstraat.
Van Zyl Schultz Piet Pienaar was ʼn seun van Heidelberg. Van geboorte tot sy skielike afsterwe was Heidelberg sy woning. Sy pa, Akker Pienaar, ʼn myningenieur en sy ma, Ella, ʼn musiekjuffrou. Hulle het in Jacobsstraat waar die nuwe Old Mutual gebou vandag staan, gebly. Later trek sy ouers na ʼn plaas net buite die dorp en Piet gaan bly in Laer Volkskool se koshuis. Moeg vir die koshuislewe, besluit hy eendag as ʼn jong seun dat hy sy perd op die plaas gaan haal, sodat hy elke dag kon inry dorp toe vir skool. Sy poging om die perd by
die koshuis weg te steek het egter misluk en behalwe vir ʼn brandende agterstewe en ʼn nuwe bynaam is hy weer terug in die koshuis. Piet Perd soos hy toe bekendstaan, matrikuleer in 1962 aan Hoër Volkskool en stap net oor die pad om onderwys te gaan studeer by die destydse Onderwys Kollege waar die Weermag Gimnasium vandag is. Nadat hy gekwalifiseer het, kry hy ʼn pos as onderwyser in die klein dorpie Trichardt naby Secunda. Piet Pienaar was ʼn baie populêre onderwyser en het later koshuisvader van die dorp se
Piet Pienaar ʼn verskuilde boer in sy hart en koop die plaas Nooitgedacht in 1978 en verhuis plaas toe. Hy was altyd ʼn praktiese mens en kon enigiets regmaak van ʼn lekkende kraan tot ʼn vensterhandvatsel. Daar was niks wat hy nie kon herstel nie. Maar in daardie jare was dit ongewion om iets anders te doen, behalwe jou werk as onderwyser. Hy steur hom egter min aan die reël en gaan haal sy kok, Amos, in Trichardt en begin ʼn nutsman-besigheid met die naam Odd Jobs in 1979. Piet Odd J obs soos hy beg in bekendstaan begin gou ʼn betroubare nutsman word en die werk stroom in. 4 Jaar later, na 20 jaar, hang hy die onderwystoga op en begin voltyds bou.
Odd Jobs daarop geskryf, raak ʼn bekende gesig in die strate van Heidelberg.
mense se lewens in Heidelberg aangeraak, en daarvoor sal sy vrou en dogter hom altyd onthou.
Piet was ook baie lief vir musiek en het baie luidsprekers en klank gespeel. Hy het selfs luidsprekers in die koppie agter die huis op die plaas ingesit, dalk om vir die bobbejane ʼn polka of twee te speel? Elvis Presley se “The Hands ” was e en van sy gunstelingliedjies. Baie gepas reken vroulief Hannetjie, want Piet het mooi hande gehad.
Vir 26 jaar lank werk Piet aan ʼn boek. Aantekeninge uit sy daaglikse Bybelstudie is nou beskikbaar as : “ Dit was aand en dit was môre”. Hier is meer as 9000 gedagtes vervat en soos Piet Pienaar dit beskryf in die voorwoord: Hoop dit sal jou seën soos dit my geseën het op hierdie pelgrimstog deur die lewe. En so, soos Piet sou groet: “ Yes!” met ʼn wuif, sê Die SuikerbosRant, rus in vrede seun van Heidelberg
Hy en Hannetjie word ook na 14 jaar in die huwelik ʼn dogtertjie ryker en Liza-Ann word in 1989 gebore. Daar was ʼn besondere band tussen pa en dogter. Sy liefde vir diere was aansteeklik en waarskynlik die aansporing vir haar om op Onderstepoort te gaan studeer. In haar huldeblyk aan haar pa beskryf sy hom as ʼn man van God wat almal om hom wou help. Dié Heidelberg-legende met sy kaal voete, winter of somer, baie
Piet se bakkie was n bekende gesig in Heidelberg
Ons Held se gunsteling resep
BEESSTERT (OXTAIL)
Piet Odd Jobs bou meer as dertig huise in en om Heidelberg. Dit is veral sy vernuf met swembaddens en lapas wat hom populêr maak. Sy wit Nissan bakkie met die woorde
1,25kg beesstert 4 – 6 aartappels (geskil en gehalveer) 2 uie ½ koppie gerasperde wortel Omtrent 250ml water 15ml margarien 10ml kerriepoeier 3ml sout & peper na smaak 60ml asyn 30ml blatjang 30ml tamatiesous 30ml heuning Om die sous te maak Meng die sout, peper, kerriepoeier, asyn, blatjang, ta-
matiesous, en heuning in’ n bak e n hou eenkant tot benodig. Gaarmaak Braai beestert en uie in margar ine tot bruin. Voeg water by en drukkook vir omtrent ‘n uur Stoom af en voeg aartappels en wortels by. Stoom vir 15 minute. Stoom af en prut vir nog 20 min tot dik en bruin. Verdik indien nodig.
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 7
Stop 16 MARESTRAAT – Stilte in die hof Die ou hoofstraat in Heidelberg wat Noord en Suid verbind het, was Markstraat of Voortrekkerstraat soos dit sedert 1938 bekend staan. Die straat het klem op die kerk- en dorpsplein geplaas, wat in tipiese ruitpatrone vandaar uitgedy het. Voortrekkerstraat was dan ook een van die twee parallelle strate aan die plein, die ander Ueckermannstraat. Hierdie twee strate was die helfte nader aan mekaar as ander strate wat daarop gevolg het, juis om die dorpsplein te bekklemtoon. Marestraat is die eerste straat wes van die plein en loop parallel met
Ueckermannstraat. residensiële erwe.
Dit dien steeds as skeidslyn vir besigheid- en
Voortrekkerstraat na die Noorde het na Pretoria gelei. Suidwaarts is by die dorpsplein afgedraai na Ueckermannstraat wat weer by Metodistekerk uitgedraai het na Marestraat. Oor die laagwaterbruggie het Marestraat toegang verleen na die Suid-Ooste of Standerton/Durban. Dit het selfs verby die ou lokasie “Magogweni” waar die industriële gebied vandag is, geloop rigting Balfour/Standerton. Dit was opsigself ‘n besige roete vir transportwaens en het binneland met Kwazulu Natal verbind. Marestraat het selfs vroeër gespog met ‘n eie tipe Ultra City by die “Old Stables”. Dit het gedien as rusplek en uitspan vir vele transportryers se trekdiere en perde. Die naam “Old Stables” kan steeds gesien word in Marestraat tussen Merz- en Strydomstraat. Die eiendomme oorkant die “Old Stables” het behoort aan die man aan wie Marestraat sy naam verleen het. Sy lewe versinnebeeld ‘n weerstand en poging om elke burger op die regte pad te probeer hou. Dit was niemand anders as Frederik Korsten Mare, Heidelberg se eerste Landdros. Hy het vroeër in 1838 van die Kaapkolonie na Pietermaritzburg getrek waar hy in 1845 met Johanna Helena Jesina van Niekerk getroud is. Tien kinders is uit die huwelik gebore en het hulle in 1859 na die ou Transvaal verhuis waar hy in 1861 as landdros in Pretoria aangestel is. Op 10 Junie 1866 is hy as Heidelberg se eerste landdros aangestel. Hy het self gewoeker en in 1875 reeds die kaart en transport van die 5 aangrensende erwe (erf 160, 161, 174, 175 en 176) oorkant die “Old Stables” besit. Dit het selfs die eerste Standardbank in Transvaal gehuisves en sou Paul Kruger ook in stoepkamer tuis gegaan het. As vurige patriot het hy byvoorbeeld geweier om tydens die Britse anneksasie van Transvaal in 1877 onder die Engelse bewind te dien en het as landdros bedank in Maart 1878. Na die suksesvolle eerste Vryheidsoorlog en die herstel van ZAR is hy weer as landdros in April 1882 aangestel. Hy was ook sedert 1863 lid van die Hooggeregshof en het in Pretoria en Potchefstroom in die hoogste hof uitgehelp. As landdros moes hy ook wag gehou het oor plaaslike ekonomie en het hy toegesien tot die invordering van lisensie gelde vir ammunisie, winkels en drank.
Die fotos van Heidelberg dateer uit 1899 en is oorspronklike hof te sien met toentertydse 4 kleur wat daaroor wapperna alle waarskynlikheid was dit ook hier op 16/12/1880 gehys om Heidelberg hoofstad van ZAR te verklaar
Benewens sy amptelike pligte het hy ook sterk geloofsoortuigings gehad. As aktiewe lidmaat van die destydse Hervormde Kerk was hy een van die dwarstrekkers wat geweier het om die verenigde kerk onder die destydse naam van Nederduitse Hervormde of Gereformeerde Kerk te ondersteun. Inteendeel was hy aktief deel van die afvaardiging van beswaarde lidmate wat in Rensburg verkies het om eerder weer die Hervormde Kerk uit die as te laat opstaan waarna ‘n bittere stryd oor kerkeiendom gelei was.
Die stryd was so fel dat dit nie eers deur bemiddeling van die destydse president Paul Kruger geskik kon word nie. Jare later en ook na sy afsterwe sou die uiteindelike broedertwis deur die Hoër hof beslis word. Heidelberg Hof is geleë vanuit Marestraat in die eenrigting Begemanstraat. Landdros Mare het sy merk gelaat en het sy waardes nooit prysgegee nie en het volhard as bittereinder. Kom ons onthou hierdie oud stryder van reg en geregtigheid as ons weer Marestraat afry. Nie net stilte in die hof maar in stille erkenning van sy rol in die vormingsjare van ons dorp.
Bladsy 8
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
2DE KWARTAAL AKADEMIESE SPAN GR 5: Xané Ainslie, Luné Böhme, Mia Boshoff, Leila de Beer, Jano Dietrechsen, Div Huisamen, Christi Jordaan, Bianka Pieterse, Liezel Rautenbach, Chiara Schoeman, Anéll Shepherd, Casey-Leigh Smit, Lizandri Trollip, Eon v/d Westhuizen, Luané van Staden, Arné van Tonder, Klaas Venter, Lihandi Venter, Chriselda Viljoen, Lize-Mari Vosloo
2DE KWARTAAL AKADEMIESE SPAN GR 4: Emma Barnard, Micke Britz, Dylan Crafford, Michelle de Beer, Rohan de Rouwe, Anke de Villiers, Nanu Dercksen, Anneke Els, Markus Everson, Janez Fritz, Amina Gani, Lunel Greyling, Claudia Heath, Vangile Hlongwane, Carlika Koch, Daniëlle le Roux, Lené le Roux, Madeleen Lewis, Marike Marais, Ankia Meyer, Mieke Nienaber, Jana Potgieter, Logan Price, Milan Rautenbach, Juné Schlebusch, Owethu Shabangu, Willem-Jan Sprong, Annishka Strydom, Rico Swart, Ingrid Venter, Carli Venter, Jan Venter, Stian Vogel, Tertius Wentzel, Claudia White
2DE KWARTAAL AKADEMIESE SPAN GR 6: Jayden Barnard, Ruben Basson, Inge Boshoff, Anika Coetzee, Caillou Cronje, Melissa de Beer, Lauriska Els, Bianca Erasmus, Faraz Gani, Anke Kotzé, Anika Kritzinger, Yolandi Kührt, Lerize Liebenberg, Rico Lombard, Zandré Smook, Huib Sprong, Karin Venter, Wilhelm Verwoerd, Charlene Wepener, Marco Zdara
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
DORPSKALENDER 22 Augustus
2019 Flieks Oktober Racheltjie deBeer - fliek ‘n verhaal van dapperheid, liefde Die verhaal van Racheltjie de Beer sal in Oktober in die teaters begin draai en is geskoei op die topverkoper-roman met die naam deur dieselfde skrywer en rolprentmaker Brett Michael Innes
FEESKALENDER Bultfontein Boertjiefees Bultfontein, Vrystaat 30 –31 Augustus
Varkfees Heidelberg, Gauteng 6 –7 September
Aardklop Potchefstroom, Noord-Wes 24 –29 September
Afri-Duetfees Moreletapark, Pretoria 18 - 19 Oktober
Hykie Berg “Vind jou doel en leef met betekenis” Laerskool A.G. Visser, Heidelberg 016 341 6143
Kontak
24 September
The Great train race Heidelberg, GP Kontak 082 560 2275
5 Oktober
Vrouefunksie - Adam & Eva
Heidelberg, GP Kontak Sonja by 083 535 7189
Bladsy 9
Bladsy 10
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
Kweek jou eie
Kristalle Net in Afrikaans
'n Skitterblink diamant, ’n bloedrooi robyn, vuurgeel topaas, blougroen beril en nog talle ander edelstene… hulle is die onbetwiste konings onder die kristalle van die aarde. Tog is die kristalle rondom ons, soos die spreekwoord lui, nie geplant nie, maar gesaai. Selfs die sand onder ons voete is dan klein kristalletjies! Vir dié van julle wat baie in die kristalkunde belang stel, vertel ons hieronder hoe om self mooi kristalle uit alledaagse chemikalieë te kweek…
BAIE gewone dinge rondom ons bestaan uit kristalle. Ons lewe as’t ware op
’n kristalplaneet in ’n kristalwêreld. Die gesteentes waaruit die aarde bestaan, asook die maan en meteoriete (stukkies rots wat uit die ruimte op die aarde geval het) word minerale genoem. Feitlik al hierdie minerale bestaan uit kristalle. Daar is kristalagtige deeltjies in ons berge en op die seebedding. Wanneer ons op sand loop, trap ons op kristalle. Baie kristalle is egter nie oplosbaar in water nie, maar dié wat wel in water kan oplos, kan taamlik maklik gekweek word sodat ’n mens naderhand ’n mooi "kristaltuin" daarmee kan uitlê -- ’n "tuin" vol kristalle van verskillende vorms en kleure. Maar eers moet ons ’n bietjie verstaan wat kristalle werklik is. Kyk na ’n knypie tafelsout deur ’n sterk vergrootglas of mikroskoop en jy sal merk dat al die soutkorreltjies dieselfde vorm het. Elke korreltjie het reëlmatige hoeke en plat oppervlakke. Só het verskillende minerale verskillende kristalvorms. REGS: Onder die mikroskoop lyk sout nogal taamlik anders as op die etenstafel. In sy suiwerste vorm is dit 'n kleurlose verbinding, wat in netjiese kubusse uitkristalliseer. As ons 'n paar korrels onder die mikroskoop bekyk, sal ons oplet dat al die korreltjies, ongeag hul grootte, min of meer die kubusvorm het. Indien ons hierdie korrels versigtig sou vergruis, sal die kleiner stukkies steeds die kubusvorm aanneem.
Gaan só te werk GOOI 600 ml water in ’n kastrol. Voeg 100 g aluinpoeier by. Verhit die mengsel stadigaan en roer sodat die poeier kan oplos. Voeg nou soveel aluinpoeier daarby as wat jy kan totdat niks meer wil oplos nie. Laat die mengsel afkoel en gooi dan ’n bietjie daarvan in ’n piering wat jy êrens neersit waar dit koel is. Gooi die res van die oplossing in ’n inmaakfles of ’n soortgelyke glasbottel. Roer ’n bykomende eetlepel vol aluin in die fles om ’n versadigde oplossing te maak. Bedek die fles met ’n doek om te keer dat stof of ander ongewenste stowwe daarin beland. Ná ’n paar dae sal klein kristalletjies in die piering begin groei. Laat dit netso totdat al die water verdamp het en soek nou die grootste kristalletjie uit. Dit is jou "saad". Bind ’n langerige stuk garing om die saadkristal met ’n skuifknoop soos op die ILLUSTRASIE HIERBY. Draai die ander ent van die garing om ’n potlood. Laat die kristal in die oplossing in die fles hang deur die potlood bo-oor die bek van die fles te laat rus (kyk ILLUSTRASIE HEELBO aan hierdie webblad). Plaas die fles op ’n warm plek. Die kristal behoort omtrent twee weke lank aan te hou groei. Dit raak ál groter namate die water in die fles verdamp. Terwyl die oplossing sterker word, kristalliseer die aluindeeltjies om die saadkristal. Wanneer die kristal ophou groei, haal jy dit uit die fles uit en draai jy dit in ’n stukkie sneespapier toe. Sodra jy genoeg kristalle van verskillende vorms en kleure uit verskillende ander oplossings gekweek het, kan jy hulle op ’n mooi manier rangskik en uitstal. As jy probleme ondervind om jou kristal te kweek -- jy moet elke dag jou kristal ondersoek om te kyk of dit groei -- het jy waarskynlik nie ’n versadige oplossing nie. Haal die saadkristal uit, verhit weer die oplossing, voeg nog aluinpoeier, of wat ook al jy opgelos het, daarby en probeer weer. Dit kan wees dat die temperatuur nie egalig genoeg of die fles nie skoon genoeg is nie. Indien saadkristalle nie in die piering wil groei nie, probeer om ’n stukkie garing in die fles te hang. Klein kristalletjies behoort op die garingdraad te groei en jy kan hulle dan daar van mekaar skei. Benewens aluin, kan jy straks ook kristalle van suiker, kopersulfaat, natriumsilikaat of kaliumpermangenaat kweek. Eksperimenteer met verskeie soorte chemikalieë. Vra gerus jou apteker wat hy vir jou kan aanbeveel. Pas egter op vir gifstowwe en wees maar versigtig wanneer jy jou mengsels verhit!
Wat is ’n versadigde oplossing? WANNEER jy ’n lepel suiker by jou tee of koffie gooi, roer jy gewoonlik die drankie om die suiker te help om op te los. Daar is twee maniere om die oplossing van ’n stof in water aan te help en dit is deur dit te roer en deur dit te verhit. Maar selfs as jy altwee maniere gebruik, is daar steeds ’n perk op die hoeveelheid suiker wat jy by jou koffie of tee kan voeg. Jy bereik uiteindelik ’n stadium waar geen suiker meer sal oplos nie al doen jy ook wat. Jou drankie is nou wat hulle ’n versadigde oplossing noem. Wanneer jy kristalle kweek, het jy ’n versadigde oplossing nodig, anders sal die saadkristal oplos sodra jy dit in die oplossing in die fles laat hang. Pleks van kristalle te kweek, sal jy besig wees om kristalle op te los.
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 11
R
ecycling is sort of like exercising: we all know we should do it, but not all of us do it as often as we should — and some of us don’t do it at all. However, there are lots of reasons why you should make an effort to recycle as much as possible. If you haven’t been diligent about recycling your garbage, here are seven good reasons why you should start.
So Why Recycle?
Should
Everyone
It cuts back on global warming. Our planet is starting to feel the effects of global warming already — and we need to do whatever we can to lessen the impact. Production of certain materials from scratch can release significant amounts of CO2 into the atmosphere. Aluminum production is a prime example — producing new aluminum creates 95% more CO2 than recycling old aluminum cans. In addition, recycling paper saves trees — for each ton of paper recycled, 17 trees are saved. Each of these trees can extract around 250 pounds of carbon dioxide from the air in a year. It makes us more energy-efficient. It often takes a great deal more energy to create something from scratch than to recycle it. For example, it takes twice as much energy to burn plastic as to recycle it; it takes 64% more energy to make paper than to recycle it; and recycling just one pound of steel can save enough energy to run a 60-watt bulb for one day. It keeps our landfills from overflowing. We’re fast running out of space for landfills — especially near cities. Seaside cities have been dumping trash into their oceans for decades to circumvent the problem, but with widespread marine ecological collapse, this is no longer a viable option. Worse yet, it’s difficult to find land in suburban and rural areas whose residents will allow landfills to come into their areas without a fight. The squeeze for landfill land is only going to get worse in the future. Recycling gives us some hope for this bleak scenario. Studies show that 60% to 75% of garbage in landfills can be recycled. That means that if everybody recycled, we’d have 60% to 75% less garbage in our landfills, and we’d need at least that much less land for garbage disposal.
It improves the quality of our groundwater. The garbage in landfills is usually not treated in any way — it’s simply thrown in a big hole and buried over. Much of this garbage is not environmentally friendly or readily biodegradable — and it’s no surprise that contaminants can get into our water. Rain and other runoff from landfills gets into our streams, rivers, lakes, and other waterways, damaging fragile ecosystems. It’s also a major reason why it’s not safe to drink from streams and rivers when you’re hiking and camping — even when it looks like you’re in a pristine environment. Recycling reduces the trash in landfills, and the more we recycle, the more our water systems can start becoming as pure as they look. It reduces air pollution. Many factories that produce plastics, metals, and paper products release toxins into the air. Recycle these materials, and there will be less need for companies to manufacture new materials — saving on the amount of pollution dumped into our atmosphere. In addition, disposing of certain recyclable materials can also produce significant pollution. For example, plastics are often burned in incinerators. Plastics are made with oil, and that oil is released into the atmosphere when the plastic burns — creating serious greenhouse-gas emissions.
It creates jobs. From manufacturing to processing, from collection to invention — it’s no secret that recycling is a growth industry, earning millions of Rands annually. Our need to recycle is only going to grow more urgent as populations grow and as technology changes. Recycling creates far more jobs than landfills do — enough jobs to make a big difference in a small town.
good business sense. Industrial factories and processing plants save plenty of money on energy and extraction strategies when they use recycled materials instead of virgin resources. They also ensure that basic resources don’t become a scarce commodity, keeping demand and prices down and ensuring that their business can continue for decades to come.
It adds to property value. It’s obvious that a landfill near your home can decrease your property values significantly. Recycling reduces the amount of land needed for landfills. This reduces the number of houses near landfills, keeping property values up and homeowners happy. The more people recycle, the fewer landfills we need — and if enough people pitch in, recycling should pay off for everybody.
One person can make a difference. With so many good causes, it’s easy to get discouraged — especially when the problem is so widespread that it’s hard to see what difference your individual effort is making. Many people think this is true with recycling, too — but the truth is that small acts of recycling make a big difference.
It’s good business. Pitting business against the environment is a lose-lose situation: everybody suffers. And yet, that’s how the debate has been framed in politics and the public sphere for years. This is a shame, because the truth is that recycling just makes
We hope that after reading this article, you’ll be inspired to become a recycling advocate — or at least be certain to recycle in the future. Recycling benefits everybody, and takes only a little trash-sorting to put into effect. With our limited space for landfills and dwindling resources, it’s a sure thing that recycling is here to stay.
Bladsy 12
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
Meer oor die skrywer: Dawie Rood Dawie Roodt is die direkteur en hoofekonoom van die Efficient Groep en lewer gereeld ekonomiese kommentaar.
Foolishness like this always ends the same
The astounding levels of corruption and plundering in the country is certainly a reason for most South Africans to experience a feeling of despair. And let us not be shy to point the fingers to the most destructive force this country has ever seen: the ANC and its alliance partners. Sure, there was a change of guard. Zuma was just the symbol of corruption, incompetence and state capture. We may have a new president, but it is still the same ANC. Judging from president Ramaphosa’s actions so far, he must either be weak, doesn’t appreciate the danger in which the South African economy is, or he simply doesn’t care.
I think we have a weak president that simply doesn’t have the political capital to implement unpopular structural changes. All that is left for him to do is to use (gutted) institutions, like the NPA, to do the heavy lifting for him. He is playing the “long-game”, but this economy doesn’t have a long time. Even if we can somehow wave a magic wand and get rid of all the corruption and incompetence in the state and SOEs overnight, the perilous condition of the state’s finances will need an extraordinary attempt to save us from further economic collapse. The fiscal deficit (“fiscal” is derived from the same Latin word that means basket in which money (tax collections) is kept) is the difference between what the state (usually defined as the “national government”) spends minus its revenue (taxes). This deficit is the amount of new money the state needs to borrow and is usually expressed as a percentage of GDP. Here’s a party trick; take the fiscal deficit to the GDP of a country for a period (usually a fiscal year) and subtract the rate of economic growth from this number. What is left is roughly how many percentage points the state debt-to-GDP will increase. For example, our fiscal models suggest that the fiscal deficit in the current fiscal year (2019/20) is probably going to be around 6%. Fiscal years start on April 1 st of every year. State debt as a percentage of GDP at the start of this fiscal year was 56.7%. We expect economic growth for the current fiscal year to be approximately 0.5%, but for simplicity’s sake, let’s call it 1%. Now, the trick continues: 6% (the deficit:GDP) minus 1% (GDP-growth) gives you 5%, which is the rate at which the fiscal debt to GDP will increase this year. Add the 5% to the existing 56.7% of state debt and we will end the fiscal year with debt of approximately 62%. There are a few other variables that will also affect this ratio, but for a simple back-of-matchbox calculation this simple model will suffice.
Now, repeat this process for the next number of years. Not pretty…That is the reason why state finances find itself in such a death-defying spiral; because, especially since 2009, state spending was increased relentlessly at a time when tax collections collapsed – mostly because of a faltering economy. At this rate of debt increase, it is very clear things will turn out very unhappy, very soon. In order to fix the problem of collapsing fiscal accounts, a combination of three things must happen to stabilise the debt to GDP ratio. The first thing is that the economy should preferably start growing at a rate of 6%, at which rate the debt to GDP ratio will stabilise. Unfortunately, the ruling elite seems to be hell-bent on doing even more damage to the economy with all sorts of silly socialist ideas, like the suggested creation of yet another state bank, a new mandate for the SARB and the unaffordable NHI. Because of this, economic growth, believe me, will not save us from this fiscal cliff. A second option is to increase taxes by the equivalent of 5% of GDP (current market price), which is approximately R250 bn! For example, VAT needs to increase by more than 11 percentage points to get this kind of money, or personal income taxes need to increase on average by nearly 10 percentage points! This is a meaningless argument because such an increase in taxes will have a huge adverse effect on growth and overburdened taxpayers will not be happy with this. But the magnitude of required tax increases is clear. Preferably, and the only realistic option left, is to cut state spending with a similar amount: R250 bn. Percentage wise that is a real reduction in state spending of approximately 15%, or 20% in nominal terms! Now, show me the politician with the clackers to go and give COSATU the good news! But even if we could implement such austerity measures, the initial impact on the economy will be hugely negative – dammed if you do, dammed if you don’t. But wait, there is more. We all know that SOE’s are make-believe creations that pretend to be companies, with boards, chairs and all the perks that go with that. When push comes to shove, then suddenly they have a “shareholder” (read the taxpayer) that needs to keep bailing them out, very un-company like! If the debt of SOE’s are also added to that of the state, as it should be, then state debt to GDP will reach approximately 72% by the end of this fiscal year. And we haven’t even mentioned local authorities, the Road Accident Fund, the deficits at the GEPF … Clearly, we are in trouble. The troughing of socialists like this always ends the same and here’s what happens next: First you (read the government) run out of taxpayers. The taxpayers that haven’t emigrated yet, are carrying a huge tax burden and any further increases in taxes will likely have a detrimental effect on actual tax collections.
Then you turn your attention to those assets under your control, like the SOE’s. But eventually you also run out of assets to plunder, like Eskom, SAA, SABC... Then you turn your attention to the next target, the few pots of gold left, the savers. Savers are those people that save for retirement, for example, and a glance towards the shenanigans at the PIC is proof of what happens to the assets of the savers. In the meantime, prescribed assets are also suggested, which will exacerbate the plight of our dwindling number of savers. Also keep in mind that any tax on capital is in a way also a confiscation of savings. Other measures are also typically taken by now, like forex controls. All this happens until you run out of savers.
But none of this will prevent the inevitable: debt will continue to balloon, the economy will falter, poverty and unemployment will keep going up and those that are responsible for all the troubles will keep on blaming “the others” for their absurdities. By then the only remaining alternative will be to inflate your debt away. But for that to happen you need to control the SARB and with Lesetja Kganyago at the helm, that is not going to be easy. But be assure, as we sink further into this debt chaos the pressure on the SARB will become relentless and eventually also the SARB will buckle under the pressure. And then, inflation!
But it can be different. What we must understand is that no structural adjustment, no new dawn, no fresh start can be taken seriously unless it includes an admittance that there are just too many trying to live off too few. Many tens of thousands of civil “servants”, including those at SOE’s, are simply not needed. They must go! The question: Are our democratic institutions strong enough to confront our economic woes, even if it means confronting political ideologies and political allies? Will the president call on the police and the army, if necessary, to protect us from a marauding wave of sabotage and destruction when an overweight, overpaid and underworked civil “service” realise that the party is over? Or will we just become another socialist failure? With these kinds of odds, can we blame the dwindling number of wealth creators to hedge their bets, to reduce their workforce, to expatriate their wealth and to “wait and see” before they commit to SA? I don’t think so. Dawie Roodt Is the Chief Economist at the Efficient Group dawieroodt@efgroup.co.za
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 13
Sonja Rosslee motiveer met “Kosmos Cares”
V
ir Sonja Rosslee het die naam “Kosmos” onverwags by haar opgekom. Sy was aanvanklik opsoek na ‘n naam vir haar “printing” besigheid toe die woord “kosmos” oor haar pad gekom het. As mens die woord opdeel, vloei die leuse “kos mos niks” maklik daaruit. Net so wou Sonja nog altyd hulp verleen, moed probeer gee – daar waar nie eintlik meer hoop is nie en daar waar mense net fokus om deur vandag te kom …want more lê so ver…. Kosmos is al 14 maande oud en omdat sy so graag mense onmiddelik wil help en tien teen een sommer hul probleme op haar skouers wil neem, voel sy, sy het nog nie in die doel van Kosmos geslaag nie.
Natuurlik is Kosmos vir haar ‘n gebedsaak en dus gesels sy baie met die Here oor waarheen en hoe? Een so ‘n oggend het sy opgestaan en net geweet, dalk moet sy op ‘n ander manier probeer help. Die Here het vir haar gesê: “Sonja, jy kan soveel meer doen as om 1 of 2 mense werk te gee.” Sy het nie dadelik besef of geweet wat Hy bedoel nie. Mettertyd het die gedagte van ‘n nie-winsgewende organisasie by haar posgevat – ‘n saadjie wat die Here geplant… en natgelei het. Steeds het sy nie geweet hoe sy dit prakties gaan uitleef nie. So het sy daaraan begin dink om ‘n funksie vir vroue aan te bied waar sy hul wil motiveer om weer goed oor hulself te voel. Vroue is tog die spil waarom gemeenskappe draai. ‘n Vrou gee so baie
van haarself vir haar gesin, werk, skool, kerk en gemeenskap dat sy meerendeels vergeet om aandag en tyd aan haarself te spandeer. Vroue voel mos maar altyd skuldig om so iets te doen want tyd en geld is altyd te min. Met dié funksies wil Sonja vroue inspireer om waardig te voel. As jy na jouself kyk, is jy ook in staat om beter na jou geliefdes om te sien.
Met “Kosmos Cares” wil Sonja uitreik na almal wat ‘n helpende hand nodig het. Kosmos Cares wil met elke funksie ‘n ander instansie help. Die eerste funksie vind op 5 Oktober plaas en is hopelik die eerste van vele. Dit is nou wel aanvanklik net op vroue gemik maar hul beplan om een vir die manne ook te hou. Hul beplan ook om vir elke funksie ‘n ander tema aan te raak.
Kosmos Cares is geheel en al van skenkings en borgskappe afghanklik. So ook kan dié inisiatief net suksesvol wees met die gemeenskap se hulp. Vir baie jare het Sonja ook van haar eie klerereeks gedroom. Weer het die Here ‘n plan met Sonja se droom gehad. ‘n Vriendin wie Sonja in Zambië leer ken het, se man het sy werk verloor en hul het SA toe met niks teruggekom nie. Sonja wou haar so graag help, sonder om haar menswaardigheid aan te tas. Sonja het haar gevra om ‘n paar sakke vir haar te maak. Sonja sal nooit die dankbaarheid in haar oë vergeet nie. So het die paar sakke ‘n paar rokkies geword en met die oorname van ‘n ander vriendin se klerevoorraad, het Kosmos nou die klerereeks, waaroor Sonja altyd gedroom
het. Nie net kry haar droom gestalte nie maar terselfdertyd verskaf sy werk aan ‘n paar vroue wat die inkomste broodnodig het. Haar man, James en haar seuns ondersteun haar geweldig en is altyd gewillig om te help, hoe lomp en onhandig ookal.
K
osmos is nog ver van suksesvol en finansieël onafhanklik maar sy voel so geseën met wat hul alreeds gedurende die afgelope 14 maande bereik het.
“Alle eer aan ons Hemelse Vader! Sonder Hom sou ek nie vandag al hier gewees het nie, sou Kosmos nie tot stand gekom het nie en sou ons nie ‘n verskil kon maak nie” sê Sonja.
Johannes 3:16 sê dit so mooi: “God het die wêreld so liefgehad dat Hy sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê” m.a.w. ‘n nuwe begin… dit is wat Kosmos ook hopelik vir ander kan wees, ‘n nuwe begin!
Bladsy 14
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
‘N NALATENSKAP VAN GESINSBEGINSELS
Lichelle Prinsloo Die Cloete-gesin se plaas spreek van nostalgie en diepgewortelde gesinsbeginsels en dit is ook die waardes waarin die pragtige venue op Sterkfontein ge-anker is. De Oudtstoor open op 31 Augustus 2019 hul deure vir die publiek en die venue spog reeds met verskeie uniekhede wat verseker dat die venue enig in sy soort is. David Cloete het ongeveer 8 maande terug die besluit geneem en die projek aangepak. David se fokus regdeur die projek was op sy familie en dié dat hy die mooi nagedagtenis van sy kinderlewe wou laat herleef. Pa, David Cloete en sy seun, David jnr, pak die handewerk as ‘n span aan en Marleze(David se dogter) laat graag hoor dat die kreatiewe idees meestal van haar pa gekom het. Met gemak kan die gesin sê dat hulle reg is en na die opening op 31 Augustus 2019 uitsien. Die maen dogterspan, Wilna en Marleze, staan gereed om die funksies aan te pak en Marleze vertel dat hulle beplan om bruide by te staan voor en tydens die troues. Die unieke selfsorgvenue spog met ‘n plaasatmosfeer wat jou in tyd terugneem en is ideaal vir klein intieme troues en spesiale geleenthede soos verjaarsdae en kombuistee’s. Die kapél op die plaas is ook ‘n ou melkskuur wat omskep is om 100 gaste gemaklik vir ‘n onvergeetlike plaastroue te kan inpas. Die onthaalarea bestaan uit ‘n ou plaasskuur wat die gesin omskep het en die dekor spreek daarvan dat die samekoms van elke element deuglik deurdink is. Die plaas is nie net ‘n venue nie, op die plaas boer Marleze ook met Suiwel Switsers. Sy plaas klem
op die beeste wanneer sy oor die uniekheid van die venue gesels en sê ook dat sy in haar spaartyd kaas en botter van die Switsers se melk produseer. Marleze is van mening dat die Switsers die plaas taamlik uniek maak en dat hulle die diere deurlopend in gedagte hou met wat hulle op die plaas doen. Die gesin beplan om op 31 Augustus amptelik die venue bekend te stel en nooi die publiek uit om gerus te kom inloer en selfs op dié dag hul beplande funksie se datum vas te maak. Die plaas is in die Sterkfontein-omgewing buite Heidelberg op die R42, plaas 424. Meer inligting kan verkry word op De Oudtstoor se facebook-bladsy of deur Wilna te skakel op 082 974 0673 of Marleze op 079 496 6938
16 Augustus 2019
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 15
Munisipale beleide kortwiek netwerkinstallasies
Van Zyl Schultz
Die nuwe tegnologiese deurbraak wat besig is om ons te tref is en wat ook bekendstaan as die 4de industriële rewolusie - inligting en die spoedige aflewering daarvan. Data is die nuwe “super highway” waarop ons vandag alles doen. Met bane en wisselaars die heelal vol, beweeg alles teen ʼn verbysterende spoed. Dit is ʼn kwessie van tyd of jy sal sonder data nie meer ʼn tree kan gee nie. Die nuwe suis-woord in die industrie is “fibre”. ʼn Dun draadjie vol glas wat die sein tussen jou en jou diensverskaffer nog vinniger maak en sodoende nuwe moontlikhede skep. Fibre sal in ʼn paar maande die norm wees omdat dit vinnig en betroubaar is. Moeder natuur se weersaanslae het geen effek op ʼn fibre netwerk nie. Daar is twee maniere om die installasies van fibre in ʼn omgewing te doen. Die eerste en duurder opsie is om slote te grawe en die draadjie in die grond te bêre. Dis nie net ʼn duur proses nie maar bied uitdagings in die instandhouding van so ʼn ondergrondse lyn. Dit is ʼn lang instansieproses en bied ook allerhande uitdagings, veral as die munisipaliteit nie altyd weet waar hul dienste onder die grond loop nie. Die ongerief as ondergrondse dienste beskadig word, bring nie net frustrasie aan die inwoners
nie maar duur boetes is betaalbaar aan die plaaslike owerhede. Die twee de makliker en me er bekostigbare manier is om die fibre aan bestaande krag- en straatligpale te hang. Die lyn volg die bestaande baan van pale en kabels deur die woonbuurt om wonings van ʼn konneksie aan die netwerk te voorsien. Konneksies na wonings word nie soos telefoonkabels in die verlede deur die lug gedoen nie, maar kom teen die paal af in ʼn pyp en gaan dan ondergrond tot by die konneksiepunt teen die muur van ʼn woning. Dit verhoed lyne wat soos ʼn spinnekopweb die hele plek vol hang. Die voordeel van dié installasiemetode is dat een kabel baie kliënte en diensverskaffers kan akkommodeer, met ander woorde, daar kan as dit reg bestuur word, altyd net een lyn sigbaar wees. Die uitdaging egter is munisipale beleide wat nie tred hou met die vooruitgang van tegnologie nie. Dit maak dit moeilik vir diensverskaffers om aansoeke vir installasies goedgekeur te kry. Amptenare is eenvoudig net nie by magte om ʼn besluit te neem nie omdat daar geen rugsteun of goedgekeurde beleide is nie. Alhoewel daar voorskrifte van die duur van so ʼn aansoek aan amptenare is, word dit weinig min geag en wag diensverskaffers maande vir goedkeuring.
Tegnologie wag vir niemand en as jy voete in die bedryf sleep het jy reeds jou plek in die 4de industriële rewolusie verloor.
Bladsy 16
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
2 Augustus 2019
Tree Stone Café ʼn lekker stop in Strydomstraat Lichelle Prinsloo
Tree Stone Café is sinoniem met rustigheid, waarde vir geld en verskeidenheid. Dié pragtige buitelug-bestemming beloof iets vir die hele gesin en is beslis ‘n verskuilde diamant wat geen besoeker of inwoner van Heidelberg moet misloop nie. Hoewel Tree Stone Café vir sommiges
nie ‘n nuwe naam is nie, sal daar viinig opgelet word dat die restaurant ‘n nuwe eienaar het. Nuwe eienaar, Santie van Rensburg, is reeds 16 jaar in Heidelberg woonagtig en het Tree Stone Cafe op 5 April 2019 heropen met ‘n nuwe benadering tot ‘n paar dinge. Die restaurant het nou ‘n volwaardige spyskaart en is die huis van ‘n verskeidenheid Craft biere en meer onlangs ook cocktails. Die uitgebreide spyskaart spog ook nou met etes wat geen ander restaurant in Heidelberg, op hulle spyskaarte het nie. Die restaurant se spesialiteit is “sliders” wat klein gourmet-burgertjies is en besoekers sal ook etes soos quesadilla’s op die spyskaart kry. Die restaurant se fokus is op kwaliteit vir geld en besoekers sal dadelik die boodskap op die muur sien wat hulle verseker dat alle kos vars voorberei word. Terwyl die restaurant op familie fokus en beskik oor ‘n speelarea vir die jongspan, word daar ook in ‘n afsonderlike area voorsiening gemaak vir diegene wat op ‘n saterdag die rugby wil geniet. Die kroegarea huisves Tree Stone Café se Craft biere en bied ‘n tenvolle toegeruste kroeg met ‘n gesllige atmosfeer. Die restaurant is ideaal vir klein funksies soos kombuistee’s, babatee’s,
verjaarsdae en selfs jaareindfunksies. Met ‘n area wat tot 80 gaste op een slag kan akkommodeer, is die restaurant groot en steeds klein genoeg om ‘n spogfunksie hier te kan aanbied.
Santie en haar span by Tree Stone Café staan gereed om enige funksie aan te pak en bied ‘n eenstop-winkel vir diegene wat dit so verkies.
Bespreek vandag nog jou funksie se datum deur Tree Stone Café te skakel by 060 972 3094, of treestonecafe@gmail.com, of besoek hulle vandag nog by Strydomstraat 64, Heidelberg. Vir meer inligting oor Tree Stone Café se daaglikse spesiale aanbiedinge, handelsure ens., besoek en volg hulle gerus op Facebook
16 Augustus 2019
After a long, cold winter we are all itching to get back in the sun and into the garden! As Spring is around the corner, there is a lot to do in the garden. Here’s what you can do in your garden during August to prep for Spring!
Garden To-Do-List
For many gardeners, winter has left the garden in need of some serious TLC, and now is the time to spruce up the garden. Have a good look at your garden and assess what has survived the winter and what hasn’t. Next you’ll need to do some clean up. Remove the plants that haven’t survived the winter, clear away debris and compost fallen leaves. For spring you will also want to check your gardening tools, clean them up and replace any
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 17
ones that have gotten too rusty. Spring calls for a fresh start. August is the perfect time to tidy up and prune your shrubs and climbers. Be sure to cut back dead branches and frost damage on your Hydrangeas, Hibiscus and Wisterias. Don’t forget to mulch after pruning with a thick layer of compost.
What to Sow
While it’s still chilly outside, sow your spring vegetables in your hothouse. Nasturtiums, Italian parsley, spinach, Swiss chard, lettuce, rocket, carrots, beetroot, radish, beans, sweet peppers, tomatoes and celery seeds can all be on your list this month.
Your citrus trees should be fertilised now with 3:1:5 while your autumn fruiting berry bushes should be cut back now. Your roses can also still be pruned until mid August, and be sure to fertilise with 3:1:5 and water well after! After winter, the soil will need to be spruced up before you plant anything new in the gaps. Do a soil test and feed the soil with the nutrients that are missing. You can then use an organic fertiliser and compost to pep up the soil and enhance drainage for new plants. Since there is still a chance we could have another cold spell, be cautious with removing frost cover from tender plants. You will also need to revive the lawn. You can do this with a low cut, firm raking, spiking, generous layer of lawn fertiliser, levelling out and covering with a nutritious blanket of organic lawn dressing.
What to Plant
In August the weather is sort of chilly, but a little unpredictable. You can however plant begonias, primulas, calendulas,
Summer flowering bulbs such as cannas, dahlias, gladiolus, golden arum, nerines, spider lilies, tigridia, and watsonias should hit the shelves at the end of August, so be sure to grab them and some 3:1:5 to feed them! poppies and snapdragon seedlings for flowering in spring. Summer-flowering pansies and violas will be in, and dianthus, petunias, lobelias, begonias, gazanias, and marigolds can be planted now and fed to flower till late summer. You can also plant typical spring daisies right about now to give the garden the pop of colour it so desperately needs.
Lavender should also be planted now and all sorts can be found at 4 Seasons. Be sure to give a nice dose of 2:3:2 fertiliser to all beds, new plantings and pruned plants to promote strong new growth.
Be sure to attract the birds and bees back to your garden this Autumn by filling your bird feeder and cleaning out the bird bath with fresh water. You can also plant fynbos plants such as pincushion, buchu, wax flower and erica to attract bees and butterflies in Spring.
If you’re in need of a complete revamp but aren’t sure how to go about it, chat to one of the gardeners at 4 Seasons Nursery to help you, or better yet, book Nicol to come have a look at your garden and help you plan.
Slaan stres vir ‘n ses! Voel jy soos ‘n hamster wat op ‘n wieletjie hardloop en nêrens kom nie? Alhoewel die probleem rondom stres en veral in die werkplek nie nuut is nie, is dit vandag meer kompleks as ooit tevore. Die ontwikkeling van die streskonsep het gedurende die afgelope jare baie aandag geniet. Dit het ‘n fokus geword vir sosiale, kliniese, voorligting- en bedryfsielkunde. Stres kan soveel ongemak en pyn vir die individu inhou, dat dit verterend en oorweldigend kan wees. Daar is verskillende soorte stres: fisiologiese stres (opgewondenheid, bv. handpalms wat sweet), sistemiese stres (steurings in weefselsisteme, bv. stresverwante veluitslag of koorsblare), psigologiese stres (kognitiewe prosesse wat tot die evaluering van ‘n bedreiging lei, kan lei na psigologiese stres bv. depressie), sosiale stres (kan onstaan a.g.v. die verbreking van ‘n sosiale eenheid of stelsel, bv. wanneer iemand verhuis of emigreer). Die agente of eise wat tot ‘n stresrespons aanleiding gee, staan as stressors bekend. Voorbeelde van fisiese stressors kan onder andere insluit: ’n kaping, ’n motorongeluk of ’n skielike siektetoestand. Emosies
soos liefde, haat, blydskap, woede, uitdagings of vrees, asook gedagtes, kan ook aanleiding tot stres gee. Trouens, psigologiese stressors in die werkmilieu soos onder andere roloorlading, druk om te presteer, werkverhoudinge en politiek en skurende persoonlikhede word as die mees algemene aktiveerders van stres beskou. Ons almal weet dat hierdie omstandighede nie regtig gaan verander nie en dat ons daagliks met hierdie stressors te doen gaan kry. Nou wat kan ons doen om die impak van stres op ons lewens te versag? Glo dit of nie – die belangrikste wat ons daagliks kan doen is om lang en diep asemteue te neem. Dis ook baie voordelig om gereeld ‘n breuk van jou werk te neem, al is dit net ‘n paar minute per dag. Oefening dien ook ’n baie groter doel as net om jou fiks te hou of gewig te laat verloor. 20 Minute se oefening drie keer ‘n week maak korte mette met stres. Net so belangrik soos oefening, is ‘n gebalanseerde dieet van onskatbare waarde.
Vermy stimulante soos kafeïene.
Soek die positiewe in elke situasie.
Moet asseblief nie op pille of alkohol staatmaak om te ontspan nie, Dit kan baie vinnig ‘n kruk word waarop jy leun.
Probeer iets nuuts leer of groei uit teëspoed.
Tydbestuur is van uiterste organiseringsvaardighede
belang,
so
ook
Moenie van humor vergeet nie – dit kan enige situasie verlig!
Daar is nog baie wat mens kan doen om die uitwerking van stres te verminder maar as jy voel jy het al alles probeer en daar skyn nog nie ‘n liggie aan die einde van die tonnel nie, moenie aarsel om met vriende of familie wie jy vertrou, oor jou stres en moontlike gepaardgaande depressie te praat nie.
Bladsy 18
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
16 Augustus 2019
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
Bladsy 19
Bladsy 20
SUIKERBOSRANT AANLYN HEIDELBERG KOERANT
16 Augustus 2019
SA's Brad Binder celebrates his birthday with AustrianGP Moto2 win On Sunday the 10th of August 2019, Brad
Brad Binder: "This is definitely better than buying myself something for my birthday! It was a
Binder, who turned 24 on race day, rode to his first Moto2 victory of the season with a strong
great race and a great day in front of all the KTM fans and Red Bull here at their home
and defiant performance at the Red Bull Ring.
grand prix. It has been a difficult year but for the last few races we have been moving in the
The South African repelled a number of challenges from other riders after making a great
right direction and I hope we can finish the season strongly."
start from the front row of the grid and held on for the RC12’s maiden win in 2019 (also his
After back-to-back events MotoGP will break
third podium appearance). Teammate Jorge Martin captured his best result of a debut Mo-
for a week before heading to the UK for the GoPro British Grand Prix at Silverstone on the
to2 year by finishing 7th.
last weekend of the month.
Wheels24.co.za
Brad Binder in action at the Austrian GP