www.koldomitxelena.eus
OROIMENAREN BILDUMA 2.A
www.koldomitxelena.eus
KM Batxilergoa ERAIKINA
Agurain taldea, z/g 01013 Gasteiz
Tel. 945 187056
Oroimenaren bilduma proiektua
Erredakzioa eta dokumentazioa
Batxilergoko 2.A ikasleak
Diseinua eta maketazioa
Batxilergoko IKT ikasleak
Ilustrazioak
2021-22n BATX2ko marrazketa artistikoko ikasleak
PROIEKTUAN PARTE HARTU DUTEN
MINTEGIAK
Historia mintegia
Gaztelania mintegia
Euskara mintegia
Ingelesa mintegia
Informatika mintegia
Oroimenaren Bilduma © 2023-24 by Koldo Mitxelenako 2.A-ko
ikasleak is licensed under CC BY-NC-ND 4.0
Koldo Mitxelena BHI 2023/24
Euskara eta litetratura....................................... 5. orr Aulki jokoa.................................................... 6. orr Elkarrizketa fikzionatua......................... 6. orr Erreseina................................................ 7. orr Kolosala izango da........................................ 8. orr Elkarrizketa fikzionatua......................... 8. orr Erreseina................................................ 9. orr Gaztelania eta literatura................................... 10. orr Poemak (Lorca).......................................... 11. orr Antzezlana (La casa de Bernarda Alba)..... 12. orr “Nada”, Carmen Laforet............................. 13. orr Tertulia................................................. 13. orr Ilustrazioak.......................................... 14. orr Ingelesa............................................................. 18. orr A Postcard from Gernika............................. 19.orr Historia.............................................................. 20.orr Emakumezkoen sufragioa........................... 21.orr
Aukibidea
EUSKARAETA LITERATURA
Elkarrizketa fikzionatua
Argazkia: “aulki-jokoa, ELKAR editorialak sortua , Fair Use (Copyright Act: 107 atala)
BADA HERIOTZA AULKI JOKO BAT?
Aulki-jokoa, Uxue Alberdik idatzita, 2009ko apirilean argitaratu zen lehen aldiz. Uxue Alberdi Estibaritz (Elgoibar, 1984), kazetari lizentziatua, hainbat lanetan aritzen den emakumea da, hots, kazetari, itzultzaile, bertsolari eta idazle.
Aulki-jokoa osatzen duten pertsonaiak batzuk dira, baina hiru
dira protagonista: Teresa, Martiña eta Eulali. Bestalde, bi garai ezberdin aurki
ditzakegu irakurtzen ari
garen heinean: Gerra Zibilaren garaia eta gaurko garaia. Liburuan zehar, emakumeak zahartzaroan daudelarik, kostaldeko herri imajinario bateko kafetegi batean haien haurtzaroan izandako bizipenak oroitzen dituzte. Horrela, liburuan lehen aipatutako bi garaiak tartekatzen dira.
Idazleak hiru emakume hauek haurtzaroan, Gerra Zibilaren testuinguruan, pairatutako sufrimenduak, liskarrak eta egoera gogorrak jasotzen ditu. Amodioak eta izandako barre-algarak ere kontatzen ditu. Liburua bada nahiko sakona, izan ere, berez, garai hartako emakume askoren bizipenak azalarazten ditu, hauen artean bortxaketak. Halaber, fusilamenduak eta soldaduen
jarrera herritarrekiko era
bortitzean islatzen ditu eta baita
gerran haur izan ziren pertsonen ikuspuntua ere.
Sekulako hausnarketak ematen dira istorioan zehar, gustukoena Eulalik egindakoa
dut. Bertan heriotza zer den planteatzen da eta Eulalik pentsatzen du hiltzea bizitzan markak uzteko dugun ahalmena galtzea dela. Horregatik da hain tristea gazteak
hiltzea, marka asko uzten
dituztelako bizitzan, eta egun batetik bestera hainbeste
diren marka horiek galdu egiten dira.
Nabarmentzekoak dira erabilitako lexiko aberatsa eta bereziki izenburua. Alberdik
heriotzaren gaiarekin ematen dio bukaera Aulki-jokoari. Heriotza itxaroten daukagu, beraz, denbora agortzen zaigunean, lekua, gure aulkia, libre uzten dugu beste
pertsona bat bizitzarekin jolastu ahal izateko.
Laburbilduz, Aulki-jokoa liburu bikaina da, ez baitago ezer soberan. Agertutako
hausnarketek, elkarrizketek, deskribapenek… guztiek dute irakasteko zerbait.
Derrigorrezko irakurketa dela esan dezaket segurtasun osoz.
Argazkia:
Elkarrizketa fikzionatua
“Kolosala izango da”, egile ezezaguna, Public Domain lizentziapean
“Helduen ume-jokoa, gerra”
Kolosala izango da Joseba
Sarrionandiak idatzitako eleberria da, 2003an argitaratu zena, Txalaparta argitaletxearen eskutik.
Eleberriak 138 orrialde ditu, eta
Espainako Gerra Zibilaren testuinguruan kokatzen da. Joseba
Sarrionandia euskal filologian lizentziatu zen Deustoko
Unibertsitatean eta Fonetikako irakasle izan zen Bergarako
UNEDen. 1980an kartzelaratu egin zuten ETAko kidea izateagatik, baina bost urte geroago ihes egitea lortuko zuen, eta euskal idazle garrantzitsuenetako bat bihurtuko zen.
Liburua ume baten begietan
islatzen du Espainako Gerra Zibila.
Aita Karlista eta ama
Tradizionalisten kontra izanda umea etxean biziko du gerraren banaketa hau. Gerra hasten denean, aita gerrara abiatuko da haurra haurdun dagoen amarekin utzita.
Liburuak, umearen ikuspegitik, gerrak bere ingurunea nola
eraldatzen duen erakusten du: eskolako aldaketak, atxiloketak, bonbardeaketak, fusilamenduak, herriaren eskualdaketak…
oseba Sarrionandiak liburu honen bidez ume baten ikuspegi
errugabetik gerra islatzea lortzen du, eta gerrari buruzko beste liburuetatik ezberdintzea ere
lortzen du. Horregatik niri liburua ezberdina eta oso ona iruditu zait, izan ere, askotan gerrari buruzko liburuak ez zaizkit asko interesatzen. Gainera, 138 orrialde dituenez, bi aldiz irakurtzeko aukera izan dut, eta hobeto ulertzeko aukera izan dut, ez bainago ohituta euskaraz irakurtzera, eta Sarrionandiak erabiltzen dituen forma batzuk zailak direla iruditu daiteke hasiera batean. Hala ere, liburua motela egin zitzaidan une batzuetan, baina orokorrean gehiena disfrutatu dut.
Laburbilduz, “Kolosala izango da” gerra zibilari buruzko beste ikuspegi bat ematen digu, eta horregatik gomendatzen dut, baina ez guztiei, izan ere, Espainako Gerra Zibilaren historia pixkat ezagutu behar da aldez aurretik, askotan aipatzen baitira bandu ezberdinak, ideologia ezberdinak eta halako gauza zehatzak.
J
GAZTELANIAETA LITERATURA
POEMAS
La Casa de Bernarda Alba
TERTULIA DIALÓGICA
Iraia Alaia
ILUSTRAZIOAK
Relloso
Saray
Uxue Garmendia
Irati Sanchez
Ander Andueza
Romaisae
Alaia
INGELESA
A Postcard From Gernika
HISTORIA
EMAKUMEZKOEN SUFRAGIOA
“Nola
esan daiteke emakumeak ez duela borrokarik egin eta bere gaitasuna frogatzeko garai bat behar duela?”
ikasleak is licensed under CC BY-NC-ND 4.0
2.A
Oroimenaren Bilduma © 2023-24 by Koldo Mitxelenako
2.A-ko