Bernardus Lublinensis: lubiany i zakazany

Biernat z Lublina – to polski renesansowy poeta, tłumacz, bajkopisarz Przez długi czas uchodził za autora pierwszej książki wydrukowanej w języku polskim Urodził się w 1465 roku, pracował jako sekretarz oraz lekarz na dworach albo u mieszczan, dość często zmieniając pracodawców. Jego modlitewnik „Raj duszny” (1513) cieszył się wielką popularnością, natomiast prawdziwym przebojem została wierszowana biografia greckiego bajkopisarza pt „Żywot Ezopa

Fryga, mędrca obyczajnego, z przypowieściami jego” Były to śmiałe prześmieszne teksty, rzadkie w tym czasie, uzupełnione w tłumaczenia bajek o zwierzętach i ludziach, łatwe do zrozumienia i zapamiętania. Bawiły czytelników tak bardzo, że w 1603 roku książka trafiła do pierwszego polskiego Indeksu Ksiąg

Zakazanych

Na gmachu Trybunału w Lublinie widnieje tablica pamiątkową ku czci „ojca piśmiennictwa polskiego, wyraziciela radykalnych dążeń ludu w epoce

Odrodzenia”. Jeszcze jedna tablica pojawiła się później na budynku Wojewódzkiej

Biblioteki Publicznej przy ul Narutowicza 4

Możecie też znaleźć portret Bernardusa na Kamienicy Klonowica na Starym Mieście

Jan z Czarnolasu

A cż czyni? Pijastwo zbytnie zdrowiu szkodzi, Gra też częciej z utratą, niż z zyskiem przychodzi, A nadzieje za nie masz wzajemnej miłoci, A owa na swą szkodę suszy barzo koci.

Wy tedy, co kto lubi, moi towarzysze!

Pijcie, grajcie, miłujcieJan fraszki niech pisze.

22 sierpnia 1584 roku w Lublinie w chwili wygłaszania przemówienia do króla Stefana Batorego zmarł jeden z najwybitnejszych twórców renesansu europejskiego – Jan Kochanowski. Miał atak apoplektyczny. Obecnie uważany jest za poetę, który najbardziej przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego, dążył bowiem do stworzenia dzieła literackiego doskonałego pod względem formalnym i treściowym, nadmiernie nie archaizując i nie modernizując świata

Swoje największe utwory napisał w Czarnolesie, gdzie zamieszkał w 1574 roku – wtedy już porzucił życie dworskie. Powstała wówczas „Pieśń świętojańska o Sobótce”, nowe fraszki, pieśni i parafrazy psalmów oraz tłumaczenie „Psałterza Dawidowego” . W 1579 roku nieoczekiwanie zmarła ukochana córka pisarza Urszulka, a wkrótce potem nieco młodsza córka Hanna, powstały wtedy żałobne „Treny” – dzieło nowatorskie artystycznie z dzieckiem w roli głównego bohatera.

Obecnie w dworku Jana Kochanowskiego w Czarnolesie działa Muzeum, z Lublina najlepiej wybrać się tam samochodem. Dom znajduje się w środku pięknego parku, sama ekspozycja jest niewielka, ale starannie przygotowana Można zwiedzić też piwnice budynku i kapliczkę obok, a kawałek dalej mieści się pomnik słynnej lipy, w cieniu której tworzył Jan Kochanowski. Na drzewach w parku są zainstalowane głośniki, przez które można posłuchać fragmentów fraszek i psalmów poety.

Ekspozycję można zwiedzić też wirtualnie.

Na