Φυσικές καταστροφές και κίνδυνοι by Afroditi Fragkou

Φυσικές καταστροφές και κίνδυνοι

PDF που παράγονται χρησιμοποιώντας την ανοικτού περιεχομένου εργαλειοθήκη mwlib. Βλέπε http://code.pediapress.com/ για περισσότερες πληροφορίες. PDF generated at: Thu, 23 Dec 2010 20:02:38 UTC

Περιεχόμενα Άρθρα Φυσικές Καταστροφές

Φυσική καταστροφή

Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010 Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010

Ξύνθια (καταιγίδα) Ξύνθια (καταιγίδα)

3 3 5 5

Σίφωνας των τριών πολιτειών

Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974 Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974

Πλημμύρες Πλημμύρα

Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007 Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007

13 13 17 17 18 18

Πλημμύρες στην Ελλάδα το 2007

Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010 Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010

Πυρκαγιές Πυρκαγιά

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007 Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010 Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010

21 21 23 23 24 24 36 36

Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010 Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010

Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917 Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917

Πυρκαγιά ορυχείων Πυρκαγιά ορυχείων

37 37 39 39 43 43

Πυρκαγιές στην Αττική το 2009

Σεισμοί Σεισμός

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960)

Σεισμός στη Θήβα (1914)

48 48 60 60 65

Σεισμός στη Θήβα (1914)

Σεισμός στην Αϊτή το 2010

Σεισμός της Αθήνας (420 π.Χ.)

Σεισμός της Αντιόχειας (526)

Σεισμός της Σπάρτης (464 π.Χ.)

Σεισμός του Ινδικού Ωκεανού (2004) Σεισμός του Ινδικού Ωκεανού (2004)

Φυσικοί Κίνδυνοι

70 70 71

Κίνδυνος

Φυσικός κίνδυνος

Δηλητήριο

Ηλεκτροπληξία

Φωτιά Φωτιά

90 90

Χιονοστιβάδα

Έκρηξη Έκρηξη

93 93

Έκρηξη της Τουνγκούσκα

Εκρηκτικά

103

2,4,6-τρινιτροτολουόλιο

104

2,4,6-τρινιτροτολουόλιο

PETN PETN

Εκρηκτικές ύλες

104 106 106 108

Εκρηκτικές ύλες

108

Εκρηκτικό κύμα

109

Εκρηκτικό κύμα

109

Έκρηξη συμπαθητική Έκρηξη συμπαθητική

110 110

Νιτρογλυκερίνη

111

Νιτρογλυκερίνη

111

Πυρίτιδα Πυρίτιδα

114 114

Παραπομπές Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

116

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

118

Άδειες Άρθρου Άδεια

121

Φυσικές Καταστροφές Φυσική καταστροφή Μία φυσική καταστροφή είναι η συνέπεια ενός φυσικού κινδύνου (π.χ. μίας ηφαιστειακής έκρηξης, ενός σεισμού, μίας κατολίσθησης) η οποία περνάει από το στάδιο της πιθανότητας σε μία ενεργή φάση και κατά συνέπεια έχει επιπτώσεις στις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η ανθρώπινη αδυναμία μπροστά στις φυσικές καταστροφές, που επιδεινώνεται από την έλλειψη προγραμματισμού ή την έλλειψη κατάλληλου συστήματος διαχείρισης έκτακτων αναγκών, οδηγεί σε οικονομικές, δομικές και ανθρώπινες Η έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο το 1991 απώλειες. Το μέγεθος της απώλειας εξαρτάται από την ικανότητα του πληθυσμού να υποστηρίξει ή να αντισταθεί στην καταστροφή, την ανθεκτικότητά του, την επάρκειά του σε κατάλληλο εξοπλισμό και είδη πρώτης ανάγκης,[1] γεγονός που συνοψίζεται στην έκφραση «Η καταστροφή προκύπτει όταν οι κίνδυνοι συναντούν αδυναμία».[2] Έτσι ένας φυσικός κίνδυνος δεν θα καταλήξει ποτέ σε φυσική καταστροφή σε περιοχές όπου δεν υπάρχει αδυναμία, (π.χ. ένας δυνατός σεισμός σε μία ακατοίκητη περιοχή). Ο όρος «φυσικός» έχει δεχτεί έντονη κριτική καθώς τα γεγονότα δεν είναι απλά κίνδυνοι ή καταστροφές χωρίς ανθρώπινη συμμετοχή.[3] Το μέγεθος των πιθανών απωλειών μπορεί επίσης να εξαρτηθεί από τη φύση του ίδιου του κινδύνου, που μπορεί να κυμαίνεται από ένα μικρό χτύπημα κεραυνού, το οποίο απειλεί μία πολύ μικρή περιοχή, έως ένα συμβάν πρόσκρουσης αστεροειδούς ή άλλου διαστημικού υλικού, το οποίο μπορεί να εξαλείψει τον πολιτισμό.

Διεθνείς Εκστρατείες Το 2000 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ξεκίνησε το Διεθνές Πρόγραμμα Έγκαιρης Προειδοποίησης με σκοπό να τονίσουν τις περιπτώσεις αδυναμιών και να καταστήσουν τις κοινότητες ανθεκτικές στις καταστροφές, προωθώντας την αυξημένη επαγρύπνηση και την σημασίας της μείωσης των καταστροφών ως ένα βασικό συστατικό της βιώσιμης ανάπτυξης, με στόχο την μείωση των ανθρώπινων, οικονομικών και περιβαλλοντολογικών απωλειών από κάθε είδους κίνδυνο. Παράλληλα, το θέμα της «Ημέρας για την Μείωση των Καταστροφών 2006-2007» που οργάνωσαν τα Ηνωμένα Έθνη ήταν «Η εκπαίδευση για τη μείωση των καταστροφών αρχίζει από το σχολείο».

Φυσική καταστροφή

Δείτε Επίσης • • • • •

Θεωρία του Χάους Κίνδυνος Φυσικός Κίνδυνος Έκτακτη Ανάγκη Διαχείριση Έκτακτων Αναγκών • • • • •

Πολιτική Προστασία Μείωση Ποσοστού Καταστροφών Καταφύγιο Έκτακτης Ανάγκης Περιβαλλοντολογική Καταστροφή Καιρική Καταστροφή

Δασική Πυρκαγιά

Πηγές [1] G. Bankoff, G. Frerks, D. Hilhorst (eds.) (2003). Mapping Vulnerability: Disasters, Development and People. ISBN ISBN 1-85383-964-7. [2] B. Wisner, P. Blaikie, T. Cannon, and I. Davis (2004). At Risk - Natural hazards, people's vulnerability and disasters. Wiltshire: Routledge. ISBN ISBN 0-415-25216-4. [3] D. Alexander (2002). Principles of Emergency planning and Management. Harpended: Terra publishing. ISBN ISBN 1-903544-10-6.

Εξωτερικές Συνδέσεις • Οικολογικές Καταστροφές (http://www.barrameda.com.ar/ecology/ecological-disasters.htm) • Παγκόσμια Προσπάθεια για την Μείωση των Καταστροφών (Global Facility for Disaster Reduction and Recovery) (http://gfdrr.org) • Οι επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών στην οικονομία (http://www.weathereconomy.com/natural.html) • Disaster News Network (http://www.disasternews.net/) • Βάση δεδομένων παγκόσμιων καταστροφών (http://www.em-dat.net) • ProjectArcix: Portal με πληροφορίες για τις παγκόσμιες καταστροφές (http://www.projectarcix.com) • Το Σύστημα Παγκόσμιας Ειδοποίησης και Συντονισμού Καταστροφών (http://www.gdacs.org) • Modeling Multi-Hazard Disaster Reduction Strategies with Computer-Aided Morphological Analysis (http:// www.swemorph.com/pdf/multi.pdf). Σελίδα της Σουηδικής Μορφολογικής Κοινότητας (http://www. swemorph.com) • What the Development Programme of the United Nations (UN) does to reduce the human risks linked to Natural Disasters (http://www.undp.org/bcpr/). Προγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών • Pioneering Disaster Risk Index (DRI) Tool (http://gridca.grid.unep.ch/undp/). Προγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών • Collins Fragile Earth photographs (http://www.collins.co.uk/fragileearth) Φωτογραφικές αποδείξεις για τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών στον πλανήτη Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το disaster άρθρο Natural disaster (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Natural) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( disaster ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Natural)).

Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010 Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010 Οι κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010 έγιναν στο νομό Μπουντούντα (Bududa) της Δυτικής Ουγκάντα την 1η Μαρτίου 2010.[1] [2] Η κατολίσθηση έγινε μετά από σφοδρές βροχοπτώσεις μεταξύ 12ης και 7ης απογευματινής ώρας.[3] Τουλάχιστον 100 άτομα πιστεύεται πως σκοτώθηκαν από τις κατολισθήσεις, και πολύ περισσότεροι είναι αγνοούμενοι.[1]

Ανθρώπινες απώλειες Ένας εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού της Ουγκάντα είπε πως οι εργάτες των σωστικών συνεργείων βρήκαν 50 πτώματα, ενώ ένας υπουργός της κυβέρνησης της Ουγκάντα είπε πως οι νεκροί ήταν περισσότεροι από 100[4] [5] Ο πρόεδρος της περιοχής του ανατολικού Μπουντούντα είπε πως οι νεκροί ίσως να φτάσουν τους 300.[6] Εκατοντάδες περισσότερα άτομα έχουν χαθεί και πιστεύεται ότι είναι νεκρά, μαζί με 60 παιδιά που βρήκαν καταφύγιο σε κοντινό κέντρο υγείας που αργότερα καταστράφηκε.[1]

Η θέση του νομού Μπάλε (Mbale) μέσα στην Ουγκάντα

Υλικές ζημιές Η κατολίσθηση χτύπηκε χωριά στους πρόποδες του Βουνού Έλγον, συμπεριλαμβανομένου του Ναμέτι, του Κουμπέβο και του Νάνκοβι,[6] με 85 σπίτια να έχουν καταστραφεί στο Ναμέτι.[5] Πολλές περιοχές στα πληγέντα χωριά ισοπεδώθηκαν από τις κατολισθήσεις, με σπίτια, αγορές και μία εκκλησία να έχουν καταστραφεί, ενώ πολλοί δρόμοι έχουν κλείσει.[1] [7] Οι επίσημοι και οι εργάτες των σωστικών συνεργείων προειδοποίησαν οτι μπορεί να γίνουν και άλλες κατολισθήσεις, καθώς οι σφοδρές βροχοπτώσεις συνεχίζονται στη περιοχή.[8] Στην Μπουταλέχα πάνω από 6.000 σπίτια από τις υποκομμιτίες της Κακόνγκα, Μασιμάσα, Κιμούντου και Ναβανγκόφου είχαν προβλήματα από τις βροχές, με δυο δημοτικά σχολεία στη Ναμπεχέρε και τη Λουμπέμπε να έχουν πλημμυρήσει. Ο δρόμος Μπάλε-Μπουσόλβα έκλεισε επίσης λόγω πλημμύρας. Ο Ερυθρός Σταυρός εκτιμά πως μπορεί να σημειωθούν κι άλλες πλημμύρες στο Μορότο, το Κατάκβι και την Νακαπιριπίριτ.[3] [9]

Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010

Παραπομπές [1] Deadly landslide hits east Uganda (http:/ / news. bbc. co. uk/ 1/ hi/ world/ africa/ 8545005. stm). BBC News (2010-03-02) (ανακτήθηκε

2 March 2010 ) [2] Hundreds Missing in Uganda Landslides (http:/ / online. wsj. com/ article/ SB10001424052748703807904575097120320491994. html?mod=googlenews_wsj). The Wall Street Journal (2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [3] "51 die, 300 missing in Bududa landslide" (http:/ / www. monitor. co. ug/ News/ National/ -/ 688334/ 871634/ -/ wj4p83/ -/ ). Monitor.uk.

March 2 2010. . Ανακτήθηκε την 2 March 2010. [4] 45 dead, hundreds missing in Uganda landslide-minister (http:/ / www. washingtonpost. com/ wp-dyn/ content/ article/ 2010/ 03/ 02/ AR2010030200512. html). Washington Post (2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [5] Fifty bodies found in landslide in eastern Uganda (http:/ / news. xinhuanet. com/ english2010/ world/ 2010-03/ 02/ c_13194463. htm).

Xinhua (2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [6] 300 feared dead in Uganda (http:/ / www. news24. com/ Content/ Africa/ News/ 965/ 208ab7dd48e44107bf9ac7f0d2a81f58/ 02-03-2010-01-20/ 300_feared_dead_in_Uganda). News24 (2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [7] Some 350 people missing in Uganda landslide (http:/ / www. thejakartaglobe. com/ afp/ some-350-people-missing-in-uganda-landlside/ 361608). Jakarta Globe (2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [8] Ugandan landslide kills scores, many missing-minister (http:/ / uk. reuters. com/ article/ idUKLDE621183. _CH_. 2420). Reuters UK

(2010-03-02) (ανακτήθηκε 2 March 2010 ) [9] allAfrica.com: Uganda: 51 Die, 300 Missing in Bududa Landslide (http:/ / allafrica. com/ stories/ 201003020769. html) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Ugandan landslide άρθρο 2010 Ugandan landslide (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 2010) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Ugandan landslide ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 2010)).

Ξύνθια (καταιγίδα) Ξύνθια (καταιγίδα) Η Ξύνθια ή Σύνθια (Xynthia) ήταν μία βίαιη Ευρωπαϊκή καταιγίδα που σάρωσε τη Δυτική Ευρώπη στις 26 με 28 Φεβρουαρίου 2010. Στη Γαλλία, όπου περιγράφηκε από τη Πολιτική Προστασία ως η σοβαρότερη καταιγίδα μετά την Λόθαρ (Lothar) του 1999, περισσότεροι από 50 άτομα σκοτώθηκαν, με επιπλέον 12 αγνοούμενους. Άλλοι έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Γερμανία, τρεις στην Ισπανία, ένα άτομο στην Πορτογαλία, και άλλο ένα στο Βέλγιο. Οι περισσότεροι θάνατοι στη Γαλλία συνέβησαν όταν η καταιγίδα έσπασε το θαλάσσιο φράγμα με κύματα ύψους 7,5 μέτρων και Η εξέλιξη της καταιγίδας μέσα σε 24 ώρες στις εισήλθε στη πόλη L'Aiguillon-sur-Mer.[1] Μια κατασκήνωση με 27 Φεβρουαρίου [1] τροχόσπιτα που ήταν κοντά στο τείχος κτυπήθηκε σφοδρά. Το θαλάσσιο τείχος είχε κατασκευαστεί πριν 200 χρόνια από τον Ναπολέoντα και το γεγονός πως η κατασκήνωση τοποθετήθηκε εκεί αναφέρθηκε ως παράδειγμα κακής οργάνωσης.[1] Η καταιγίδα άφησε χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα πάνω από ένα εκατομμύριο σπίτια στη Γαλλία, και άλλοι ένα εκατομμύριο καταναλωτές στη Πορτογαλία επίσης έμειναν χωρίς ρεύμα.

Επίπεδο συναγερμού Η Météo-France δημοσίευσε τη δεύτερη υψηλότερη κατάσταση συναγερμού (πορτοκαλί χρώμα) για τις 27 Φεβρουαρίου και το πρωϊνό της 28 Φεβρουαρίου για την Ανδόρρα και τις περιοχές Ain, Ariège, Cantal, Finistère, Haute-Garonne, Gironde, Isère, Loire, Haute-Loire και Hautes-Pyrénées. Δημοσίευσε την υψηλότερη κατάσταση συναγερμού (κόκκινο χρώμα) για τις περιοχές Charente-Maritime, Vendée, Deux-Sèvres και Vienne.[2]

Απολογισμός Ένα εκατομμύριο σπίτια έμειναν δίχως ηλεκτρικό ρεύμα στην δυτική Γαλλία. Στην περιοχή Hautes-Pyrénées δέντρα που έπεσαν προκάλεσαν ζημιές σε αυτοκίνητα, οροφές σπιτιών, σιταποθήκες, ενώ πολλοί βράχοι έπεσαν σε δρόμους.[2] Στην περιοχή της Vendée, πόλεις όπως η La Faute-sur-Mer, η L'Aiguillon-sur-Mer και η La Tranche-sur-Mer πλημμύρισαν με νερά ύψους 1,5 μέτρου.[2] Οι πλημμύρες επηρέασαν και περιχές του νομού Charente-Maritime (όπως προάστεια της La Rochelle[3] , τις πόλεις Fouras, Marennes και Châtelaillon καθώς και το νησί Ré αλλά και το νησί Oléron[3] ) όπου φύσηξαν άνεμοι με ταχύτητα 160 χιλιομέτρων την ώρα (100 μιλίων την ώρα)[4] . Οι πλημμυρισμένες ράγες των τραίνων προκάλεσαν καθυστερήσεις στα δρομολόγια στη Γαλλία και την βόρεια Ισπανία. 70 πτήσεις από το Διεθνές Αεροδρόμιο Παρισιού Σαρλ ντε Γκωλ ακυρώθηκαν από την Air France. Η καταιγίδα επίσης προκάλεσε καταστροφές στη Πορτογαλία και την Ισπανία. Ο ισχυρότερος άνεμος στην Πορτογαλία έφτασε τα 166 χιλιόμετρα την ώρα (103 μίλια την ώρα)[5] ενώ στην Ισπανία ο ισχυρότερος άνεμος έφτασε τα 228 χιλιόμετρα την ώρα (142 μίλια την ώρα).[6] Στη Γαλλία οι άνεμοι στα βουνά έφτασαν τα 241 χιλιόμετρα την ώρα (150 μίλια την ώρα).

Ξύνθια (καταιγίδα) Στις 11 Μαρτίου 2010 η εταιρία μοντελοποίησης ρίσκου καταστροφών EQECAT υπολόγισε πως οι ζημιές από τους ανέμους στις χώρες όπου έπληξε η καταιγίδα (εκτός της Πορτογαλίας και της Ισπανίας) έφτασαν κατά μέσο όρο τα 1,3 δισεκατομμύρια Ευρώ (1,8 δις δολλάρια ΗΠΑ) ενώ οι ζημιές για τις ασφάλειες έφτασαν τα 994 εκατομμύρια Ευρώ (1,4 δισεκατομμύρια δολλάρια ΗΠΑ).[7]

Ανταπόκριση Εστάλθηκαν ελικόπτερα να διασώσουν ανθρώπους που ήταν στις σκεπές τους μετά τις πλημμύρες στην περιοχή Charente-Maritime και στη Vendée, της Γαλλίας.[2] Μία συνάντηση εκτάκτου ανάγκης έγινε στις 28 Φεβρουαρίου από τον Γάλλο πρεμιέρ François Fillon μετά τις καταστροφές στη Γαλλία.[2]

Πηγές [1] Staff (1 March 2010) "Weak sea walls blamed for France storm disaster " (http:/ / news. bbc. co. uk/ 2/ hi/ europe/ 8544002. stm) BBC News [2] "Au moins 40 morts après le passage de la tempête Xynthia" (http:/ / www. lemonde. fr/ planete/ article/ 2010/ 02/ 26/ violente-tempete-attendue-ce-week-end-sur-la-france_1311983_3244. html#ens_id=1311986) (στα French). lemonde.fr. 28 February 2010. . Ανακτήθηκε την 28 February 2010. [3] "Rescapés des eaux" (http:/ / www. sudouest. com/ charente-maritime/ actualite/ la-rochelle/ article/ 881756/ mil/ 5767846. html) (στα French). sudouest.com. 28 February 2010. . Ανακτήθηκε την 7 march 2010. [4] "La tempête Xynthia des 27-28 février 2010" (http:/ / france. meteofrance. com/ france/ actu/ actu?portlet_id=50150& document_id=22089) (στα French). meteofrance.com. 28 February 2010. . Ανακτήθηκε την 7 march 2010. [5] "Intensidade de vento no Continente" (http:/ / www. meteo. pt/ pt/ media/ noticias/ newsdetail. html?f=/ pt/ media/ noticias/ textos/ vento_continente_27FEV. html) (στα Portuguese). www.meteo.pt. 01 March 2010. . Ανακτήθηκε την 01 March 2010. [6] "Estación C072-Orduña Información del dato validado:" (http:/ / www. euskalmet. euskadi. net/ s07-5853x/ es/ meteorologia/ lecdet. apl?e=5& CODIGO_METEORO=14& CODIGO_ALTURA=2500& FECHA_HORA=27/ 02/ 2010 20:00:00& CODIGO_ESTACION=C072& R01HNoPortal=true) (στα Spanish). euskalmet.euskadi.net. 28 February 2010. . Ανακτήθηκε την 28 February 2010. [7] EQECAT Estimates Losses for Wind Storm Xynthia (http:/ / www. eqecat. com/ news/ 2010/ xynthia-storm. htm) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το (storm) άρθρο Xynthia (storm) (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Xynthia) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( (storm) ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Xynthia)).

Σίφωνας των τριών πολιτειών Σίφωνας των τριών πολιτειών

Πρωτοσέλιδο μετά τον Σίφωνα των Τριών Πολιτειών Τοποθεσία

ΗΠΑ : Πολιτείες Μιζούρι, Ιλινόις και Ιντιάνα

Έναρξη

18 Μαρτίου 1925, 1:01 μ.μ.

Λήξη

18 Μαρτίου 1925, 4:30 μ.μ.

Τύπος καταστροφής Σίφωνας Θάνατοι

695 Ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην ιστορία των ΗΠΑ

Ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών (Tri-State Tornado), που συνέβη την Τετάρτη 18 Μαρτίου 1925, ήταν ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην ιστορία των ΗΠΑ. Με 695 επιβεβαιωμένους θανάτους, ο σίφωνας αυτός σκότωσε πάνω από δύο φορές όσο ο δεύτερος πιο θανατηφόρος, ο λεγόμενος Great Natchez Tornado του 1840 που είχε σκοτώσει τουλάχιστον 317 άτομα. Η διαδρομή που κατάφερε να διανύσει ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών ήταν ≥ 219 μίλια (≥ 352 χιλιόμετρα) και ήταν η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο: ξεκίνησε από το νοτιοανατολικό Μιζούρι, πέρασε μέσα από το νότιο Ιλινόις και στη συνέχεια μπήκε στην νοτιοδυτική Ιντιάνα. Επίσης, είχε χρονική διάρκεια - ρεκόρ 3,5 ωρών και μέση ταχύτητα μετακίνησης - ρεκόρ 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα. Αν και επισήμως δεν έχει υπάρξει κατάταξη από τους μετεωρολόγους της Εθνικής Ωκεανογραφικής και Ατμοσφαιρικής Υπηρεσίας (National Oceanic and Atmospheric Administration - NOAA) των ΗΠΑ, θεωρείται από πολλούς ως ένας σίφωνας F5, το μέγιστο δυνατό επίπεδο καταστροφών στην Κλίμακα Φουτζίτα.[1] [2]

Σίφωνας των τριών πολιτειών

Ξέσπασμα σιφώνων Ξέσπασμα σιφώνων 18 Μαρτίου 1925 Κλίμακα Φουτζίτα

Αριθμός σιφώνων

Συνολικός αριθμός

Ο σίφωνας ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου ξεσπάσματος σιφώνων (tornado outbreak) με αρκετούς επιπλέον καταστροφικούς σίφωνες στο Τενεσσί, το Κεντάκι και την Ιντιάνα, καθώς και κάποιους σίφωνες στην Αλαμπάμα και το Κάνσας. Συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων σιφώνων την ίδια ημέρα, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 747 άνθρωποι και 2.298 τραυματίστηκαν, κατά τη διάρκεια αυτού του ασυνήθιστα έντονου και πρόωρου (νωρίς την άνοιξη) ξεσπάσματος σιφώνων. Υπήρξαν αναμφίβολα και πολλοί άλλοι μικρότεροι σίφωνες που έχουν χαθεί στην ιστορία.

Τελικώς ένας ήταν; Στο παρελθόν είχαν γίνει πολλές συζητήσεις σχετικά με το αν ήταν ένας ενιαίος συνεχής σίφωνας ή οικογένεια σιφώνων (tornado family). Η ποιότητα των δεδομένων, λόγω της παλαιότητας του γεγονότος, ανυπαρξίας οπτικών μέσων παρακολούθησης (ιδίως της φορητής κάμερας και του ραντάρ Doppler) και έλλειψης άλλων σιφώνων που να έχουν έστω προσεγγίσει το μήκος διαδρομής και τη χρονική διάρκεια συγκεκριμένου σίφωνα, είχαν πυροδοτήσει έντονες αμφιβολίες. Επιπροσθέτως μάλιστα, οι επιστημονικές θεωρίες σχετικά με τους σίφωνες και την μορφολογία των σοβαρών καταιγίδων που είναι γνωστές με τον όρο υπερκύτταρο (supercell) και ιδίως προτού διαπιστωθεί η ύπαρξη των αεροχειμάρρων (σήμερα πιθανολογείται ότι μπορεί να «πιάστηκε» από αεροχείμαρρο, που τον «τράβηξε» με τρομακτική ταχύτητα, επί αρκετή ώρα)[3] πρότειναν ότι τέτοια χρονική διάρκεια και ταχύτητα μετακίνησης επί τόση ώρα ήταν εξαιρετικά απίθανες. Στην πραγματικότητα, έχει όντως διαπιστωθεί ότι αρκετοί άλλοι ιστορικοί σίφωνες μεγάλης διαδρομής και χρονικής

μία της της του

Η διαδρομή του Tri-State Tornado, καθώς και άλλων σιφώνων την ίδια ημέρα, από το «Monthly Weather Review» τον Aπρίλιο του 1925. Οι πληροφορίες σχετικά με την θερμοκρασία, την ατμοσφαιρική πίεση και τα στοιχεία των άλλων σιφώνων ενδεχομένως να μην είναι ακριβείς, αλλά δίνουν μία γενική ιδέα σχετικά με την έκταση και ένταση της συγκεκριμένης καταιγίδας.

Σίφωνας των τριών πολιτειών

διάρκειας, τελικώς ήταν οικογένειες σιφώνων, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί μερικές πολύ βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα και σίφωνες μεγάλης διάρκειας. Ειδικότερα ωστόσο ως προς τον Tri-State Tornado, δεν φαίνεται να συνέβη αυτό το ενδεχόμενο. Νεότερες προηγμένες έρευνες δεν βρήκαν καμία διακοπή στη διαδρομή του και μάλιστα απέδειξαν ότι ο σίφωνας μπορεί να άγγιξε για πρώτη φορά το έδαφος 15 μίλια (24 χιλιόμετρα) πριν την περιοχή που εθεωρείτο μέχρι σήμερα ότι ξεκίνησε, ανεβάζοντας το συνολικό μήκος διαδρομής στα 234 μίλια (377 χιλιόμετρα).[4]

Διαδρομή Μιζούρι Ο στρόβιλος εθεάθη για πρώτη φορά στις 1:01 μ.μ. τοπική ώρα, βόρεια-βορειοδυτικά του Έλλινγκτον, της πολιτείας του Μιζούρι. Ο σίφωνας επιτάχυνε προς τα βορειοανατολικά (με ταχύτητα μετακίνησης 72 μίλια / 116 χιλιόμετρα την ώρα), σκοτώνοντας δύο άτομα και προκαλώντας υλικές ζημιές ύψους 500.000 δολαρίων και την σχεδόν ολική καταστροφή της Αννάπολις, στην οποία 4 ακόμα άτομα σκοτώθηκαν. Αμέσως μετά έπληξε την κωμόπολη των ορυχείων Leadanna. Στον νομό του Bollinger τραυματίστηκαν 32 παιδιά, όταν υπέστησαν ζημιές δύο σχολεία. Τα χωριά Ρεντφορντ, Cornwall, Biehle και Frohna επίσης επλήγησαν από τον σίφωνα. Στις 2:00 μ.μ. και λίγο πριν πλήξει το Biehle, ο σίφωνας διαχωρίστηκε σε δύο Η διαδρομή του Tri-State Tornado. Για πιο λεπτομερή εικόνα κάντε κλικ εδώ. χοάνες για μόλις 3,5 μίλια (5,6 χιλιόμετρα), οι οποίες όμως σε ελάχιστα λεπτά ξαναενώθηκαν σε έναν στρόβιλο. Ο εκ νέου ενιαίος σίφωνας βγήκε από το Μιζούρι, έχοντας ήδη διανύσει 80 μίλια (130 χιλιόμετρα) και σκοτώσει τουλάχιστον 11 άτομα - ήταν όμως μόνο η αρχή...

Ιλινόις Ο σίφωνας διέσχισε τον ποταμό Μισισιπή στο νότιο Ιλινόις, χτυπώντας την κωμόπολη Γκόρχαμ, στις 2:26 μ.μ. και καταστρέφοντας την ολοκληρωτικά, σκοτώνοντας 34 άτομα. Συνεχίζοντας προς τα βορειοανατολικά με μέση ταχύτητα μετακίνησης 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα (ορισμένες στιγμές έως και 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα), ο σίφωνας είχε πλέον φτάσει σε διάμετρο τα 3/4 του μιλίου ή 1,2 χιλιόμετρα (ορισμένες στιγμές έως και 1 μίλι / 1,6 χιλιόμετρα). Ταξιδεύοντας με την τρομακτική και πρωτοφανή αυτή ταχύτητα, ισοπέδωσε τις κωμοπόλεις και χωριά Μερφίσμπορο (στις 2:30 μ.μ.), Ντε

Τα συντρίμμια του σχολείου Longfellow, στο Μερφίσμπορο του Ιλινόις, όπου 17 παιδιά σκοτώθηκαν. Ο σίφωνας χτύπησε το σχολείο στις 2:30 μ.μ. τοπική ώρα.

Σίφωνας των τριών πολιτειών Σότο, Χάρστ-Μπους και Γουέστ Φράνκφορτ. Επίσης επλήγησαν οι Ζίγκλερ, Eϊτίν και Maunie. Μέσα σε 40 λεπτά, χάθηκαν 541 ζωές και 1.423 τραυματίστηκαν σοβαρά. Το χωριό Παρίς καταστράφηκε ολοσχερώς, με 22 νεκρούς. Ειδικότερα μάλιστα στο Μερφίσμπορο, 234 σκοτώθηκαν, οι περισσότεροι σε μία μόνο πόλη στην ιστορία των ΗΠΑ. Ο σίφωνας προχώρησε στις αγροτικές περιοχές κατά μήκος των νομών του Χάμιλτον και του Γουάιτ, σκοτώνοντας 65 ακόμα κατοίκους. Συνολικά, τουλάχιστον 613 συνολικά άτομα έχασαν τη ζωή τους στο Ιλινόις, οι περισσότεροι σε μία μόνο πολιτεία στην ιστορία των ΗΠΑ.

Ιντιάνα Ο σίφωνας μπήκε στην Ιντιάνα στις 4:00 μ.μ. και τότε έφτασε την μέγιστη ταχύτητα μετακίνησης - 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα. Διασχίζοντας τον ποταμό Wabash, ο σίφωνας χτύπησε το Γκρίφιν, καταστρέφοντας το ολοκληρωτικά, σκοτώνοντας 25 άτομα και τραυματίζοντας 202. Τότε για πρώτη φορά, άλλαξε ελαφρά κατεύθυνση, στρίβοντας κατά 9 μοίρες προς τα βόρεια και στο σημείο αυτό αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν την ύπαρξη 3 επιπλέον Τα συντρίμμια του Griffin της Ιντιάνα, όπου 25 άτομα σκοτώθηκαν. στροβίλων, σχεδόν μαζί με τον μεγάλο σίφωνα, οι οποίοι διατηρήθηκαν για 6 μίλια (10 χιλιόμετρα). Ο μεγάλος σίφωνας ισοπέδωσε στη συνέχεια αγροτικές περιοχές, έπληξε το Όουενσβιλ και αμέσως μετά, στις 4:18 μ.μ. τοπική ώρα, το Πρίνσεστον, καταστρέφοντας το 25% της πόλης και σκοτώνοντας άλλα 45 άτομα σε αυτήν. Ο σίφωνας κατάφερε να συνεχίσει για 10 μίλια (16 χιλιόμετρα) ακόμα προς τα βορειοανατολικά και τελικώς εξαντλήθηκε στις 4:30 μ.μ. γύρω στα 3 μίλια (5 χιλιόμετρα) νοτιοδυτικά του Πήτερσμπουργκ. Στην Ιντιάνα, τουλάχιστον 71 άτομα σκοτώθηκαν.

Σίφωνας των τριών πολιτειών

Συνολικός απολογισμός Σε ολόκληρο το μήκος της διαδρομής, τουλάχιστον 695 άτομα έχασαν τη ζωή τους και 2.027 τραυματίστηκαν, κυρίως στο νότιο Ιλινόις. Συνολικά επλήγησαν 3 πολιτείες, 13 νομοί και πάνω από 19 κοινότητες, τέσσερις εκ των οποίων ουσιαστικά σβήστηκαν από το χάρτη (κάποιες από αυτές, καθώς και αρκετές άλλες δεν συνήλθαν και δεν ξαναχτίστηκαν ποτέ), ενώ πάνω από 15.000 σπίτια καταστράφηκαν. Το κόστος της καταστροφής εκτιμήθηκε σε 16,5 εκατομμύρια $ και αν υπολογιστεί ο πληθωρισμός στον σχεδόν έναν αιώνα που μεσολάβησε, φτάνει το 1,4 δις δολάρια με την ισοτιμία του 2000.

Αυτός ο EF5 σίφωνας στο Parkersburg της Αϊόβα, στις 25 Μαΐου 2008, δίνει μία παραστατική εικόνα πως πρέπει να φαινόταν ο Tri-State Tornado του 1925 και γιατί η εμφάνισή του ήταν επικίνδυνα παραπλανητική. Πρακτικώς, ακόμα και έμπειρα άτομα δεν μπορούν πάντα να ξεχωρίσουν τη διαφορά ανάμεσα σε μία μάζα νεφών χαμηλά πάνω από το έδαφος και έναν σφηνοειδή σίφωνα (wedge tornado), όταν είναι ακόμα μακριά.

Εννέα σχολεία σε ολόκληρο το μήκος της διαδρομής καταστράφηκαν, μέσα στα οποία σκοτώθηκαν 69 μαθητές. Συνολικά ο σίφωνας αυτός κατέστρεψε περισσότερα σχολεία και σκότωσε περισσότερους μαθητές από οποιονδήποτε άλλο σίφωνα στην ιστορία των ΗΠΑ. Μάλιστα κατέχει και το ρεκόρ των περισσότερων θανάτων που συνέβησαν ποτέ σε ένα μόνο σχολείο (των 33 θανάτων στο σχολείο της κωμόπολης De Soto, στην πολιτεία του Ιλινόις). Η ασυνήθιστη εμφάνιση (λόγω του μεγέθους του) του πολύ γρήγορα μετακινούμενου σίφωνα, που περιγράφηκε από τους αυτόπτεις μάρτυρες κατά μήκος της διαδρομής του ως μία άμορφη στροβιλιζόμενη ομίχλη ή αναβράζοντα σύννεφα στο έδαφος, ξεγέλασε πολλούς αγρότες (και γενικότερα πολίτες) οι οποίοι δεν είχαν αίσθηση του κινδύνου, παρά μόνο όταν ο σίφωνας ορμούσε πλέον καταπάνω τους με ταχύτητα μετακίνησης 100 χιλιόμετρα την ώρα ή και παραπάνω. Εκτός από τους νεκρούς και τραυματίες, χιλιάδες έμειναν άστεγοι και χωρίς τροφή. Σε πολλές από τις πληγείσες κοινότητες ξέσπασαν επίσης και πυρκαγιές, επιδεινώνοντας τις ζημιές, ενώ αναφέρθηκαν λεηλασίες και κλοπές, κυρίως από τις περιουσίες των νεκρών. Η ανάκαμψη στις κατεστραμμένες περιοχές ήταν γενικώς πολύ αργή και χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να αρχίσει να γίνεται εμφανής.

Δείτε επίσης • • • • • • •

Σίφωνας Κλίμακα Φουτζίτα Ενισχυμένη Κλίμακα Φουτζίτα Κλίμακα TORRO Αεροχείμαρρος Καταιγίδα Φυσικός κίνδυνος

Σίφωνας των τριών πολιτειών

Αναφορές [1] Grazulis, Thomas P. (July 1993). Significant Tornadoes 1680-1991: A Chronology and Analysis of Events. St. Johnsbury, VT: The Tornado Project of Environmental Films. ISBN 1879362031. [2] Grazulis, Thomas P. (2001). F5/F6 Tornadoes. St. Johnsbury, VT: The Tornado Project of Environmental Films. [3] NOAA/NWS 1925 Tri-State Tornado Web Site-Weather Ingredients (http:/ / www. crh. noaa. gov/ pah/ ?n=1925_tor_wi) [4] Charles A. Doswell III, C. Crisp, R.A. Maddox, Hart, R.H. Johns, M.S. Gilmore, D.W. Burgess and Steve Piltz, «The Tri-State Tornado of 18 March 1925 Reanalysis Project: Preliminary Results» (23rd Conference on Severe Local Storms), American Meteorological Society, 10 Νοεμβρίου 2006. (http:/ / wikiwix. com/ cache/ ?url=http:/ / ams. confex. com/ ams/ 23SLS/ techprogram/ paper_115466. htm& title=rÃ©sumÃ©)

Βιβλιογραφία • The Tri-State Tornado: The Story of America's Greatest Tornado Disaster, by Peter S. Felknor. Ames, Iowa: Iowa State University Press, 1992. 131 pages. ISBN 0-8138-0623-2. • The Forgotten Storm: The Great Tri-state Tornado of 1925, by Wallace E. Akin. Guilford, CT: Lyons Press, 2002. 173 pages. ISBN 1-58574-607-X.

Eξωτερικοί σύνδεσμοι • The Tri-State Tornado (http://www.tornadoproject.com/toptens/1.htm) (The Tornado Project) • 1925 Tri-State Tornado (http://www.crh.noaa.gov/pah/1925/) (NWS Paducah, KY) • The path of Tri-State Tornado/The most important factors that made the tornado so destructive to life and property, according to a report by a team of structural engineers in 1925 (http://www.semp.us/publications/ biot_reader.php?BiotID=191) • The Weather Channel's Storm of the Century list - #7 The Tri-State Tornado (http://www.weather.com/ newscenter/specialreports/sotc/storm7/page1.html) • The Great Tri-State Tornado (http://www.rootsweb.com/~ilfrankl/subjects/tornado.htm) (RootsWeb Genealogy) • Newspaper Coverage of the Tri-State Tornado Ravage of Murphysboro (http://www.lib.niu.edu/ipo/2001/ ihy011210.html) (NIU Library) • Tri-State Tornado: Missouri, Illinois, Indiana, March 1925 (http://www.popularmechanics.com/science/ worst_case_scenarios/4219866.html?series=31) (Popular Mechanics) • The 1925 Tornado (http://www.carolyar.com/Illinois/Misc/Tornado.htm) (Carolyar.com Genealogy) • 1925 Monster Tornado Killed Hundreds Led to Development of Warning System (http://utvols.8m.com/1925. html) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Tornado άρθρο Tri-State Tornado (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Tri-State) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Tornado ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Tri-State)).

Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974 Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974

Χάρτης της διαδρομής όλων των σιφώνων κατά τη διάρκεια του Super Outbreak του 1974. Τοποθεσία

ΗΠΑ : 13 Πολιτείες Καναδάς : Οντάριο

Έναρξη

3 Απριλίου 1974, 1:00 μ.μ.

Λήξη

4 Απριλίου 1974, 7:00 π.μ.

Τύπος καταστροφής

Σίφωνας (ξέσπασμα σιφώνων, με 148 σίφωνες σε 18 ώρες)

Θάνατοι

315 - 330 Το εντυπωσιακότερο ξέσπασμα σιφώνων στην ιστορία

Το Υπερξέσπασμα (Super Outbreak) του 1974, ήταν το εντυπωσιακότερο ξέσπασμα σιφώνων στην ιστορία που έχει συμβεί ποτέ σε μία περίοδο 24 ωρών ή μικρότερη. Από το μεσημέρι της 3-ης Απριλίου 1974, έως τα ξημερώματα της 4-ης Απριλίου 1974, συνολικά καταγράφηκαν 148 σίφωνες σε μόλις 18 ώρες. Από αυτούς, οι 147 έπληξαν 13 πολιτείες των ΗΠΑ και 1 συνέβη στον Καναδά.

Μετεωρολογικό ιστορικό Στις 1 Απριλίου 1974, ένα ισχυρό σύστημα χαμηλών πιέσεων αναπτύχθηκε πάνω από ολόκληρο το κεντρικό και ανατολικό τμήμα της Βόρειας Αμερικής. Ενώ είχε αρχίσει να κινείται προς τις κοιλάδες του Μισισίπι και του Οχάιο, ένα κύμα πολύ υγρού αέρα, ενίσχυσε περαιτέρω την καταιγίδα, ενώ υπήρχαν έντονες αντιθέσεις της θερμοκρασίας μεταξύ των δύο άκρων του συστήματος. Oι αξιωματούχοι της Εθνικής Ωκεανογραφικής και Ατμοσφαιρικής Υπηρεσίας (National Oceanic and Atmospheric Administration - NOAA) των ΗΠΑ, πλέον άρχισαν να αναμένουν ένα σφοδρό ξέσπασμα καταιγίδων για τις 3 Απριλίου, αλλά και πάλι όχι στον βαθμό που τελικά συνέβη. Σε ένα προηγούμενο, ξεχωριστό ξέσπασμα που συνέβη στις 1 και 2 Απριλίου, αρκετοί σίφωνες έντασης F2 και F3 έπληξαν τμήματα της κοιλάδας του Οχάιο και του Νότου, μεταξύ των οποίων και 3 θανατηφόροι (killer

Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974

tornadoes) στο Κεντάκυ, την Αλαμπάμα και το Τενεσί. Επίσης, ανάμεσα στα δύο ξεσπάσματα, 1 επιπλέον σίφωνας αναφέρθηκε στην Ιντιάνα κατά τις πρώτες πρωινές ώρες στις 3 Απριλίου, αρκετές ώρες πριν από την επίσημη έναρξη του Super Outbreak. Την Τετάρτη 3 Απριλίου, άρχισαν από νωρίς το πρωί να εκδίδονται Δελτία Επιφυλακής Σοβαρών Καιρικών Φαινομένων (severe weather watches), προκειμένου το σύνολο των κατοίκων των περιοχών να τεθεί σε κατάσταση επιφυλακής, παρακολουθώντας διαρκώς τα Μέσα Ενημέρωσης για νεότερες εξελίξεις. Τα δελτία αυτά εκδόθηκαν σε έναν τεράστιο εύρος περιοχών, από τις Πολιτείες του Νότου, έως τις Μεγάλες Λίμνες. Παράλληλα, βαριές βροχοπτώσεις άρχισαν να πέφτουν στο κεντρικό Μίσιγκαν και τμήματα της επαρχίας Οντάριο στον Καναδά, ενώ σε τμήματα των Άνω Μεσοδυτικών Πολιτειών αναφέρθηκαν χιονοπτώσεις. Το St. Louis στο Μιζούρι επλήγη από μία πολύ ισχυρή καταιγίδα νωρίς το απόγευμα, που αν και δεν έβγαλε σίφωνα, προκάλεσε καταστροφική χαλαζοθύελλα με χαλαζόκκοκους μεγέθους μπάλας του μπέιζμπολ. Έως νωρίς το απόγευμα, πολλές βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα (supercells) και συστήματα καταιγίδων είχαν πλέον αναπτυχθεί και γρήγορα ξεκίνησε το ξέσπασμα καταιγίδων και προκαλούμενων σιφώνων, με επιμέρους καταιγίδες να αναπτύσσονται στο κεντρικό Ιλινόις και μία δευτερεύουσα ζώνη ανάπτυξης σε όλο το ανατολικό Τενεσί, την κεντρική Αλαμπάμα και την βόρεια Τζόρτζια. Το χειρότερο τμήμα του ξεσπάσματος στράφηκε προς την Κοιλάδα του Οχάιο (Ohio Valley), μεταξύ 4:30 μ.μ. και 6:30 μ.μ. τοπική ώρα, όπου έβγαλε τους 4 από τους 6 σίφωνες F5. Μέσα σε αυτό το δίωρο, 3 βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα διέσχισαν όλη την περιοχή - ένα στο κεντρικό και νότιο Οχάιο, το δεύτερο σε όλη την νότια Ιντιάνα και Οχάιο, ενώ ένα τρίτο στο βόρειο Κεντάκυ.

Μετεωρολογικός επιφανειακός χάρτης των ΗΠΑ, κατά την κορύφωση του Super Outbreak, στις 3 Απριλίου 1974 και 6:00 μ.μ. Τοπική Μεσοδυτική Ώρα.

Κατά τις βραδινές ώρες, οι δραστηριότητες άρχισαν πάλι να κλιμακώνονται μακρύτερα προς τα νότια, με αρκετούς βίαιους σίφωνες να διασχίζουν το βόρειο 1/3 της Αλαμπάμα. Επιπρόσθετη δραστηριότητα εξαπλώθηκε και στο Οι άνεμοι της ανώτερης ατμόσφαιρας, κατά το Super Outbreak. κεντρικό Τενεσί και στο ανατολικό Κεντάκυ, με πολλούς επιπλέον σίφωνες, οι περισσότεροι εκ των οποίων παρατηρήθηκαν στην περιφέρεια του Οροπεδίου του Cumberland.

Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974

Πρόσθετες καταιγίδες - υπερκύτταρα αναπτύχθηκαν σε όλη την βόρεια Ιντιάνα και το νότιο Μίσιγκαν, παράγοντας πρόσθετους ισχυρούς ή και βίαιους σίφωνες, μεταξύ 6:00 μ.μ. και 10:00 μ.μ. τοπική ώρα, ένας εκ των οποίων ήταν και ο ένας που έπληξε το Windsor, στην επαρχία Οντάριο στον Καναδά. Το Μίσιγκαν δεν χτυπήθηκε τόσο σκληρά όσο οι γειτονικές πολιτείες ή το Windsor, καθώς αναφέρθηκε μόλις ένας σίφωνας, στην περιοχή κοντά στις Coldwater και Hillsdale. Ωστόσο, κάποιες από τις καταιγίδες προκάλεσαν πλημμύρες, ενώ βορειότερα από το θερμό μέτωπο, στην Άνω Χερσόνησο (Upper Peninsula), αναφέρθηκαν βαριές χιονοπτώσεις. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η δραστηριότητα στον Νότο κινήθηκε προς τα ανατολικά και προκάλεσε τους τελευταίους σίφωνες στις νοτιοανατολικές πολιτείες, στις 4 Απριλίου τα ξημερώματα.

Έκταση της καταστροφής Υπερξέσπασμα (Super Outbreak) 3 - 4 Απριλίου 1974 Κλίμακα Φουτζίτα

Αριθμός σιφώνων

Συνολικός αριθμός

148

Η συνολική έκταση του ξεσπάσματος έφτασε τα 900 τετραγωνικά μίλια (1.440 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και το συνολικό μήκος διαδρομής όλων των σιφώνων τα 2.600 μίλια (4.160 χιλιόμετρα).[1] Το πιο απίστευτο μάλιστα είναι ότι από τους 148 σίφωνες, οι 6 ήταν F5 (το ανώτατο επίπεδο στην Κλίμακα Φουτζίτα) και οι 24 ήταν F4, καθώς δεν έχουν ξαναπαρατηρηθεί ποτέ σε ένα ενιαίο μετεωρολογικό σύστημα τόσοι πολλοί «βίαιοι / σφοδροί σίφωνες» (violent tornadoes) F4 και F5 (ή Τ8 - Τ11 στην Κλίμακα TORRO). Συνολικά επλήγησαν 13 πολιτείες των ΗΠΑ: Ιλινόις, Ιντιάνα, Μίσιγκαν, Οχάιο, Κεντάκυ, Τενεσί, Αλαμπάμα, Μισισίπι, Τζόρτζια, Βόρεια Καρολίνα, Βιρτζίνια, Δυτική Βιρτζίνια και η πολιτεία της Νέας Υόρκης, καθώς και η επαρχία Οντάριο στον Καναδά.

Συνολικός απολογισμός Υπάρχει μία αβεβαιότητα σχετικά με τον τελικό απολογισμό, λόγω του πρωτοφανούς στα χρονικά χάους που προκλήθηκε, καθώς μερικοί θάνατοι προκλήθηκαν από ευθύγραμμους ανέμους, ιδίως σε κινητά σπίτια (mobile homes) ή από καρδιακά επεισόδια. Ωστόσο, εκτιμάται ότι είχε ως αποτέλεσμα 315 - 330 θύματα, ενώ 5.484 άτομα τραυματίστηκαν. Το κόστος της καταστροφής, αν υπολογιστεί ο πληθωρισμός στις δεκαετίες που μεσολάβησαν, φτάνει το 3,5 δις δολάρια με την ισοτιμία του 2005.

Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974

Δείτε επίσης • • • • •

Σίφωνας Ξέσπασμα σιφώνων Κλίμακα Φουτζίτα Ενισχυμένη Κλίμακα Φουτζίτα Κλίμακα TORRO

Αναφορές [1] Risk Assessment Models. «Analysis and reconstruction of the 1974 Tornado Super Outbreak» (PDF). Retrieved 2007-03-03. (http:/ / www. rms. com/ Publications/ 1974SuperTornadoReport. pdf)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • The 1974 Super Outbreak, by NOAA. (http://www.publicaffairs.noaa.gov/storms/)

Πλημμύρες Πλημμύρα Μία πλημμύρα είναι η υπερχείλιση του επιπλέον νερού που καλύπτει τη ξηρά. Η οδηγία της ΕΕ για τις πλημμύρες ορίζει μια πλημμύρα ως προσωρινή κάλυψη από νερό εδάφους το οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν καλύπτεται από νερό.[1] Κατά η έννοια του «ρέοντος νερού», μπορεί επίσης να εφαρμοστεί στην εισροή της παλίρροιας. Οι πλημμύρες μπορεί να προκύψουν από τον όγκο νερού μέσα σε ένα σώμα του ύδατος, όπως ένα ποτάμι ή λίμνη, η οποία υπερχειλίζει ή σπάει τα αναχώματα, με αποτέλεσμα το νερό να διαφύγει από τα συνήθη όριά του, ενώ το μέγεθος της λίμνης ή άλλου φορέα του νερού που ποικίλλει ανάλογα με τις εποχιακές αλλαγές στις βροχοπτώσεις και στα χιόνια που λιώνουν, δεν είναι μια σημαντική πλημμύρα εκτός αν τέτοιες διαρροές νερού θέσουν σε κίνδυνο τις εκτάσεις που χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο σαν ένα χωριό, πόλη ή άλλη κατοικημένη περιοχή. Οι πλημμύρες μπορεί επίσης να εμφανιστούν στα ποτάμια, όταν ροή υπερβαίνει την χωρητικότητα του καναλιού του ποταμού, ιδίως σε στροφές ή μαιάνδρους. Οι πλημμύρες συχνά προκαλούν ζημιές σε σπίτια και επιχειρήσεις, εφόσον έχουν τοποθετηθεί σε φυσικές περιοχές κατάκλυσης των ποταμών. Ενώ οι ζημίες από τις πλημμύρες μπορεί να έχουν σχεδόν εξαλειφθεί με την απομάκρυνση του ανθρώπου από τους ποταμούς και άλλους φορείς του νερού, δεδομένου ότι ανέκαθεν, οι άνθρωποι έχουν ζήσει και εργαστεί κοντά το νερό για να αναζητήσουν τροφή και να αξιοποιήσει τα οφέλη της φθηνής και εύκολης μετακίνησης και το εμπόριο με το να είναι κοντά νερό. Ότι οι άνθρωποι συνεχίζουν να κατοικήσουν περιοχές που απειλούνται με ζημίες από πλημμύρες είναι απόδειξη ότι η αξία του να ζουν κοντά στο νερό υπερβαίνει το κόστος των επαναλαμβανόμενων περιοδικών πλημμύρων.

Παραπομπές [1] Directive 2007/60/EC Chapter 1 Article2 (http:/ / eur-lex. europa. eu/ LexUriServ/ LexUriServ. do?uri=OJ:L:2007:288:0027:0034:EN:PDF)

bjn:Baah

Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007 Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007 Οι Πλημμύρες στις χώρες της Βορείου Θάλασσας του 2007 προκλήθηκαν από μεγάλες θύελλες παλίρροιας, εμφανιζόμενες στις ακτές της Βορείου Θάλασσας το βράδυ της 8ης προς την 9η Ιουνίου του έτους 2007. Οι πληγείσες χώρες ήταν: η Ολλανδία, η Μεγάλη Βρεττανία, η Γερμανία, η Δανία, η Νορβηγία και το Βέλγιο. Ήταν αναμενόμενο ότι το επίπεδο του νερού θα υπερβεί τα 3 μέτρα πάνω από την μέση στάθμη της θάλασσας. Οι πλημμύρες και τα κύματα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναμένονταν να διασπάσουν τις κατασκευές αντιπλημμυρικής προστασίας και να προκαλέσουν εκτεταμένα πλημμυρικά φαινόμενα στο Νόρφολκ και στο Κεντ. Ωστόστο η πραγματική απόδοση σχετικά με το ύψος του νερού ήταν κατά 20 εκατοστά χαμηλότερη της προβλεπόμενης, με αποτέλεσμα να αποφευχθούν σοβαρές ζημιές.[1]

Χώρες που επλήγησαν από τις πλημμύρες

Προειδοποιήσεις για τις πλημμύρες ανακοινώθηκαν στην ανατολική ακτή της Βρετανίας και σε ολόκληρη την ολλανδική ακτή. Το φράγμα ασφαλείας Maeslantkering στην πόλη λιμάνι του Ρότερνταμ παρέμεινε κλειστό στο πλαίσιο συναγερμού έκτακτης ανάγκης για πρώτη φορά από την κατασκευή του το 1997[2] . Η Δανία και η Γερμανία ανακοίνωσαν σοβαρές καταιγίδες με ισχυρές ριπές ανέμου με ταχύτητα έως 125 χλμ/ώρα και στην Σκωτία στα νησιά Orkney και Shetland οι ριπές ανέμου έφτασαν τα 145 χλμ/ώρα. Οι πλατφόρμες πετρελαίου στην Νορβηγική ακτή παρέμειναν κλειστές κατά την διάρκεια της καταιγίδας. Άλλη μία συνέπεια της καταιγίδας ήταν η άφιξη ρεκόρ Alle alle (ένα μικρό θαλασσοπούλι της Αρκτικής) στην Βόρεια Θάλασσα, ο πληθυσμός των οποίων στα νησιά Φάρνε αυξήθηκε από 7.143 στις 10 Νοεμβρίου σε 28.803 στις 11 Νοεμβρίου[3] .

Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007

Παραπομπές [1] "North Sea flood tide fears recede" (http:/ / news. bbc. co. uk/ 1/ hi/ world/ europe/ 7086175. stm). BBC News. . Ανακτήθηκε την 2009-01-19. [2] "Threat of English coastal flooding eases" (http:/ / www. rte. ie/ news/ 2007/ 1109/ weather. html). RTÉ News. . Ανακτήθηκε την 2009-01-19. [3] Birdguides bird news (requires subscription) (http:/ / www. birdguides. com/ birdnews/ daily. asp?) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το в странах Северного моря (2007) άρθρο Наводнение в странах Северного моря (2007) (http:/ / ru. wikipedia. org/ wiki/ Наводнение) της Ρώσικης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( в странах Северного моря (2007) ιστορικό/συντάκτες (http:/ / ru. wikipedia. org/ wiki/ Наводнение)).

Πλημμύρες στην Ελλάδα το 2007 Πλημμύρες στην Ελλάδα το 2007 Τοποθεσία

Ελλάδα: Μακεδονία, Θράκη

Έναρξη

16 Νοεμβρίου 2007

Λήξη

17 Νοεμβρίου 2007

Τύπος καταστροφής Πλημμύρα

Τον Νοέμβριο του 2007, ισχυρές βροχοπτώσεις στην Ελλάδα δημιούργησαν πλημμύρες σε εκτεταμένες περιοχές. Σε συνδυασμό με παρόμοια φυσικά φαινόμενα σε γειτονικά κράτη, τα νερά που έφεραν οι ποταμοί επιδείνωναν την κατάσταση.

Πλημμύρες στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής Στις 2 Σεπτεμβρίου 2007 τα ορμητικά νερά δημιούργησαν πλημμύρες παρασέρνοντας υλικά και αγαθά στο πέρασμά τους.[1]

Πλημμύρες στον νομό Ροδόπης Στις 16 Νοεμβρίου 2007 εκτεταμένες ζημίες δημιουργήθηκαν από βροχοπτώσεις. [2] Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κηρύχθηκε ο νομός Ροδόπης μετά από πλημμύρες 19 χιλιάδες στρεμμάτων στον Έβρο,[3] [4] ενώ πλημμύρες και φυσικές καταστροφές έπληξαν και την πυρόπληκτη Αρκαδία καθώς επίσης και άλλες περιοχές της χώρας. [5]

Παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5]

2 Σεπτεμβρίου 2007 Κασσάνδρα Χαλκιδικής (http:/ / www. oraelladas. gr/ 2007/ 09/ 02/ fire-21/ ) 17 Νοεμβρίου 2007 Έβρος (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=850111) 20 Νοεμβρίου 2007 Έβρος (http:/ / www. skai. gr/ master_story. php?id=66204) 21 Νοεμβρίου 2007 Έβρος (http:/ / www. skai. gr/ master_story. php?id=66257) in.gr 18 Νοεμβρίου 2007 νομός Ροδόπης (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=850265& lngDtrID=244)

Δείτε επίσης • Φυσικός κίνδυνος

Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010 Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010 Οι Πλημμύρες στο Πακιστάν ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2010 μετά από ισχυρότατες βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια των μουσώνων στις περιοχές Χιμπέρ Πακτούνκουα, Σίντχ, Παντζάμπ και Μπαλοχιστάν του Πακιστάν. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις πάνω από δύο χιλιάδες άνθρωποι [1] έχασαν τη ζωή τους και πάνω από ένα εκατομμύριο οικίες καταστράφηκαν από την αρχή του φυσικού φαινομένου.[2] Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι περισσότεροι από 21 [3] εκατομμύρια άνθρωποι τραυματίστηκαν ή έμειναν άστεγοι σαν Δορυφορική φωτογραφία της NASA που απεικονίζει τον Ινδό Ποταμό κατά τη αποτέλεσμα των πλημμυρών, διάρκεια του φυσικού φαινομένου. ξεπερνώντας το συνδυασμένο άθροισμα των πληγέντων από το τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό το 2004, το σεισμό του 2005 στο Κασμίρ και το σεισμό στην Αϊτή το 2010.[4] Κάποια στιγμή, περίπου το ένα πέμπτο της συνολικής ηπειρωτικής έκτασης του Πακιστάν βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια του νερού.[5] [6] [7] Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-μουν έκανε έκληση για τη συγκέντρωση του ποσού των 460 εκατομμυρίων αμερικανικών δολαρίων για πρώτες βοήθειες, τονίζοντας πως η πλημμύρα ήταν η χειρότερη φυσική καταστροφή που είχε ποτέ δει με τα μάτια του. Το 50% του ποσού είχε συγκεντρωθεί μέχρι τις 15 Αυγούστου.[8] Τα Ηνωμένα Έθνη ανησυχούν πως η βοήθεια δεν φτάνει αρκετά γρήγορα, ενώ η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υποστήριξε ότι δέκα εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να πιουν νερό που δεν ήταν ασφαλές.[9] Η οικονομία του Πακιστάν επλήγη σοβαρά εξαιτίας της καταστροφής διάφορων υποδομών και καλλιεργειών.[10] Οι υλικές ζημιές εκτιμώνται να ξεπερνούν τα 4 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια, ενώ οι καταστροφές στα σιτηρά τα 500 εκατομμύρια.[11] Οι αρμόδιες αρχές υπολογίζουν το συνολικό οικονομικό κόστος να ανέρχεται στα 43 δισεκατομμύρια δολάρια.[12] [13]

Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010

Παραπομπές [1] «BBC News - Pakistan floods: World Bank to lend $900m for recovery» (http:/ / www. bbc. co. uk/ news/ world-south-asia-10994989).

Bbc.co.uk (17 Αυγούστου 2010) [2] «BBC News - Millions of Pakistan children at risk of flood diseases» (http:/ / www. bbc. co. uk/ news/ world-south-asia-10984477).

Bbc.co.uk (16 Αυγούστου 2010) [3] http:/ / www. bbc. co. uk/ urdu/ pakistan/ 2010/ 09/ 100907_ocha_flood_figures. shtml [4] «Floods in Pakistan worse than tsunami, Haiti» (http:/ / gulfnews. com/ news/ world/ pakistan/ floods-in-pakistan-worse-than-tsunami-haiti-1. 666221?localLinksEnabled=false& utm_source=Newsletter& utm_medium=email& utm_campaign=2010100807_morning_July_10& utm_content=& utm_term=Article click - TopStory+ 159813). gulfnews (10 Αυγούστου

2010) [5] «Millions of Pakistan children at risk of flood diseases» (http:/ / www. bbc. co. uk/ news/ world-south-asia-10984477). BBC News

Online (16 Αυγούστου 2010) [6] Goodwin, Liz (16 Αυγούστου 2010). «One-fifth of Pakistan under water as flooding disaster continues» (http:/ / news. yahoo. com/ s/ yblog_upshot/ 20100816/ wl_yblog_upshot/ one-fifth-of-pakistan-under-water-as-flooding-disaster-continues). News.yahoo.com [7] «The International Monetary Fund says the floods which have devastated Pakistan will present a massive economic and political challenge to its government and people» (http://www.radionz.co.nz/news/world/54885/ pakistan-floods-seen-as-massive-economic-challenge-imf). Radionz.co.nz (22 Αυγούστου 2010) [8] "«UN chief: Pakistan needs more aid»" (http:/ / english. aljazeera. net/ news/ asia/ 2010/ 08/ 201081552627441712. html). Al Jazeera. 15

Αυγούστου 2010. . [9] "«U.N. Warns of Supply Shortage in Pakistan»" (http:/ / www. nytimes. com/ 2010/ 08/ 19/ world/ asia/ 19nations. html?hp). New York

Times. 18 Αυγούστου 2010. . [10] «Floods to hit economic growth: Finance Ministry» (http:/ / www. dawn. com/ wps/ wcm/ connect/ dawn-content-library/ dawn/ news/ business/ 03-floods-to-hit-economic-growth-finance-ministry-ss-04). Dawn News (10 Αυγούστου 2010) [11] «Preliminary Damage Estimates for Pakistani Flood Events, 2010» (http:/ / cber. iweb. bsu. edu/ research/ PakistanFlood. pdf). Ball

State University, Center for Business and Economic Research (Αύγουστος 2010) [12] «Pakistan evacuates thousands in flooded south» (http:/ / news. yahoo. com/ s/ afp/ 20100822/ wl_asia_afp/ pakistanweatherfloods).

News.yahoo.com [13] «Pakistan battles economic pain of floods» (http:/ / www. thejakartaglobe. com/ afp/ pakistan-battles-economic-pain-of-floods/ 392220).

The Jakarta Globe (19 Αυγούστου 2010) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Pakistan floods άρθρο 2010 Pakistan floods (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 2010) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Pakistan floods ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 2010)).

Πυρκαγιές Πυρκαγιά Πυρκαγιά είναι μια φωτιά με τάσεις εξάπλωσης, τέτοιας έντασης που δεν είναι δυνατή η κατάσβεσή της από ένα άτομο με απλά μέσα.

Δείτε επίσης • Φυσικός κίνδυνος • Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007 Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Η εξέλιξη των πυρκαγιών από 23/08/2007 μέχρι 26/08/2007. Τοποθεσία

Ελλάδα: Πελοπόννησος, Αττική και Εύβοια

Έναρξη

28 Ιουνίου 2007

Λήξη

3 Σεπτεμβρίου 2007

Τύπος καταστροφής

Πυρκαγιές

Θάνατοι

Ιούλιος: 5 Αύγουστος: 67 Σεπτέμβριος: 3 Σύνολο: 84

Αίτια

Καύσωνας Σφοδροί άνεμοι Aνθρώπινος παράγοντας (εμπρησμός)

Οι πιο εκτεταμένες και θανατηφόρες πυρκαγιές στην ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Το καλοκαίρι του 2007, συνέβη μία από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Εκτεταμένες πυρκαγιές σε πολλά μέρη της χώρας, κυρίως τον μήνα Αύγουστο, έκαψαν περισσότερα από 268.834 εκτάρια γης,[1] με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 63 ανθρώπων.[2] Μέχρι τις 30 Αυγούστου κάηκαν 1.500 σπίτια και μείναν 6.000 άστεγοι. Το ύψος των καταστροφών φθάνει τα πέντε δισεκατομμύρια Ευρώ.[3] Η φωτιά έκαψε 4,5 εκατομμύρια ελαιόδεντρα καθώς και 60.000 ζωντανά (πρόβατα και κατσίκες). Οι περιοχές οι οποίες πλήγηκαν αφορούσαν τους νομούς Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Ηλείας, Αχαΐας, Λακωνίας, Αργολίδος, Κορινθίας, Αττικής και Ευβοίας, Φθιώτιδος με το νομό Ηλείας να δέχεται το πιο εκτεταμένο και φονικό πλήγμα. Οι φωτιές της περιόδου του Αυγούστου, οι οποίες κορυφώθηκαν ιδιαίτερα μετά την 23η Αυγούστου, δηλαδή λίγες μέρες μετά την προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών από τον πρωθυπουργό, αποτέλεσαν συνέχεια πλειάδας πυρκαγιών οι οποίες έπληξαν την Ελλάδα, από τα τέλη Μαΐου και συνεχίστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο συνδυασμός του θερμότερου χειμώνα των συγχρόνων μετεωρολογικών καταγραφών, με λίγες βροχοπτώσεις και ενός θερμού καλοκαιριού, με σημαντική ενίσχυση των ανέμων αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα της έξαρσης των πυρκαγιών. Ταυτόχρονα όμως τόσο ο πρωθυπουργός της χώρας,[4] όσο και μέρος της αντιπολίτευσης[5] [6] , επισήμαναν ένα οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών το οποίο τέθηκε σε ισχύ, αλλά και την έλλειψη επαρκών δυνάμεων ώστε να αντιμετωπιστεί η φονική καταστροφή.

Δορυφορική εικόνα από τον δορυφόρο Aqua της NASA της 25 Αυγούστου 2007.

Δορυφορική εικόνα από τον δορυφόρο Terra της NASA της 26 Αυγούστου 2007.

Στα πλαίσια των γεγονότων ο Πρωθυπουργός της χώρας, κήρυξε όλους τους νομούς της χώρας σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.[7] [8] Καθόρισε άμεση και μη γραφειοκρατική απονομή 3.000 Ευρώ κατα οικογένεια.[9] Επίσης, λόγω των πυρκαγιών, η ΕΠΟ αποφάσισε την αναβολή της έναρξης του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου.[10]

Συνοπτικά στατιστικά στοιχεία πυρκαγιών 2007

Η πυρκαγιά στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας.

Στατιστικά αριθμού πυρκαγιών [11] , για το 2007, όπως αποτυπώνονται στις κηρύξεις αναδασωτέων του τεύχους Δ του ΦΕΚ [12] (οι αριθμοί δίπλα σε κάθε νομό ή δήμο είναι το πλήθος των πυρκαϊών, ενώ σε παρένθεση δίνεται το πλήθος όλων των συμβάντων στα οποία οφείλεται η κήρυξη μιας περιοχής ως αναδασωτέας, όπου περιλαμβάνονται καταλήψεις, εκχερσώσεις, αποθέσεις υλικών κ.ά.): Στατιστικά πυρκαγιών ανά νομό, για το 2007:

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007 Μεσσηνίας 77(145), Αττικής 69(247), Πειραιώς 58(88), Ηλείας 53(73), Αιτωλοακαρνανίας 48(96), Ζακύνθου 47(48), Κεφαλληνίας 46(65), Λαρίσης 33(62), Χανίων 31(87), Φθιώτιδος 28(54), Βοιωτίας 28(78), Ευβοίας 27(60), Αχαΐας 20(65), Χίου 19(25), Δωδεκανήσου 17(50), Πρεβέζης 17(37), Αργολίδος 16(57), Κορινθίας 15(46), Μαγνησίας 14(29), Ηρακλείου 11(30), Χαλκιδικής 11(63), Αρκαδίας 11(20), Λακωνίας 10(16). Στατιστικά πυρκαγιών ανά δήμο, για το 2007: Κυθήρων Πειραιώς 23(30), Ελατίων Ζακύνθου 21(22), Αμαλιάδος Ηλείας 19(21), Αιτωλικού Αιτωλοακαρνανίας 18(25), Λαγανά Ζακύνθου 17(17), Σαλαμίνας Πειραιώς 16(18), Αγιάς Λαρίσης 11(13), Πύλου Μεσσηνίας 10(15), Παλικής Κεφαλληνίας 10(11), Σάμης Κεφαλληνίας 10(11), Μεγαρέων Αττικής 9(44), Ελειού - Πρόνων Κεφαλληνίας 8(11), Κερατέας Αττικής 7(28), Τροιζήνος Πειραιώς 7(8), Κορώνης Μεσσηνίας 7(12), Αυλώνος Μεσσηνίας 7(8), Αρτεμισίων Ζακύνθου 7(7), Μεθώνης Μεσσηνίας 7(9), Καντάνου Χανίων 7(12), Ανω Λιοσίων Αττικής 7(8), Μάνδρας Αττικής 7(35), Καρδαμύλων Χίου 7(8), Αργοστολίου Κεφαλληνίας 7(14), Λειβαθούς Κεφαλληνίας 7(8), Ναυπάκτου Αιτωλοακαρνανίας 6(8), Καλαμάτας Μεσσηνίας 6(14), Κρωπίας Αττικής 6(15), Βουπρασίας Ηλείας 6(6).

Αποτίμηση πυρκαγιών Ιουνίου 2007 Πυρκαγιά Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας Μια από τις πρώτες μεγάλες και σημαντικές πυρκαγιές, ήταν αυτή στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας στις 28 Ιουνίου. Η πυρκαγιά ξεκίνησε από τα Δερβενοχώρια, στην βόρεια πλευρά του όρους και επεκτάθηκε γρήγορα στις πλαγιές του βουνού. Αρχικά στην επιχείρηση κατάσβεσης συμμετείχαν 40 πυροσβέστες και 16 oχήματα, με την αρωγή 12 συνολικά πυροσβεστικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Η φωτιά όμως δεν στάθηκε δυνατό να περιορισθεί πριν το βράδυ, σε μια ώρα που τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης αδυνατούσαν να πετάξουν. Έτσι, μέχρι την νύχτα, οι επίγειες δυνάμεις αντιμετώπιζαν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, και ανάμεσα στις 21:00 και 21:30, οι φλόγες πέρασαν μέσα στον Εθνικό Δρυμό και έφτασαν σε απειλητική απόσταση από τις εγκαταστάσεις του Καζίνο, του πάρκου κεραιών και της Πολεμικής Αεροπορίας. Οι εγκαταστάσεις αυτές εκκενώθηκαν. Την ίδια στιγμή, δύο λόχοι του Ελληνικού Στρατού από κοντινά στρατόπεδα τέθηκαν σε επιφυλακή για πιθανή βοήθεια στην κατάσβεση. Το επόμενο πρωϊ (29 Ιουνίου), με την βοήθεια πλέον και των αεροπορικών μέσων, τα μέτωπα της φωτιάς στο Μπάφι, το Φλαμπούρι και κοντά στις εγκαταστάσεις της ΠΑ άρχισαν να τίθενται σταδιακά υπό έλεγχο. Σε αυτό το σημείο, ενισχύσεις από τους διπλανούς νομούς, όπως επίσης και 300 στρατιώτες κατέφθασαν σε ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων δυνάμεων, με την τελική δύναμη να αποτελείται από 130 πυροσβέστες, 50 οχήματα και τις στρατιωτικές δυνάμεις. Μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, με τις τελευταίες επιχειρήσεις να λαμβάνουν χώρα εκεί που η πυρκαγιά ξεκίνησε, στα Δερβενοχώρια, ο απολογισμός ήταν καταστρεπτικός, τόσο για τον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας, όσο και για το μικρόκλιμα της Αθήνας γενικότερα. 25.000 στρέμματα που ανήκαν στο Δρυμό κάηκαν. Επιπλέον, προστατευόμενα είδη ζώων που ζούσαν στον Δρυμό είδαν ή θα δούν τους πληθυσμούς τους να μειώνονται, αφού πολλά ζώα κάηκαν ή πέθαναν από ασφυξία, ενώ οι εναπομείναντες πληθυσμοί θα αντιμετωπίσουν έντονα προβλήματα τροφής και κατοικίας. Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η αποτέφρωση της τελευταίας μεγάλης δασικής έκτασης κοντά στην Αθήνα θα σημαίνει θερμότερα καλοκαίρια, παρατεταμένους καύσωνες και πλημμύρες τον χειμώνα. Η πυρκαγιά επίσημα αποδίδεται σε πυλώνα της ΔΕΗ. Παρ' όλα αυτά, έρευνες, με εισαγγελική εποπτεία, διεξήχθησαν κατά την περίοδο μεταξύ του συμβάντος αυτού και του κύματος πυρκαγιών του Αυγούστου.

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Αποτίμηση πυρκαγιών Ιουλίου 2007 Πυρκαγιά Αιγίου Αχαΐας Στις 24 Ιουλίου 2007 εκδηλώθηκε μεγάλη πυρκαγιά στην Αχαΐα [13] , στην περιοχή του Αιγίου, η οποία έκαψε δασικές και αγροτοδασικές εκτασεις, καθώς και σπίτια, μέχρι τις 27 Ιουλίου, στοιχίζοντας τη ζωή σε τρεις ανθρώπους. Συγκεκριμένα, το μεσημέρι της 24ης Ιουλίου ξέσπασε φωτιά στην περιοχή Κουνινά, αποτεφρώνοντας αγροτοδασική έκταση. Στο σημείο έσπευσαν ισχυρές δυνάμεις της πυροσβεστικής με δύο αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο[13] . Την επόμενη μέρα η φωτία έφθασε στο χωριό Πυργάκι, ενώ δόθηκε διαταγή εκκένωσης για τα χωριά Μελίσσια, Αχλάδι, Μαυρίκι, Πτέρη και Κουνινά, στο οποίο πολλά σπίτια παραδόθηκαν στις φλώγες. Στο χωριό Μαμουσιά ένας 75χρονος βρέθηκε απανθρακωμένος ο οποίος επέλεξε να παραμείνει κοντά στο σπίτι του για να προστατεύσει τα πρόβατά του, παρόλο που κλήθηκε να το εγκαταλείψει. Στα χωριά Πυργάκι και Μελίσσια πολλοί κάτοικοι απομακρύνθηκαν με ελικόπτερα Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας, ενώ η πυρκαγιά έφθασε και γύρω από τη Μονή Ταξιαρχών. Η πυρκαγιά έφτασε μέχρι την νέα εθνική οδό Αθηνών - Πάτρας στο ύψος του Διακοπτού και η κυκλοφορία διακόπηκε για να μην κινδυνέψουν διερχόμενοι οδηγοί και για να διευκολύνεται η κίνηση των πυροσβεστικών οχημάτων[14] . Στις 26 Ιουλίου εντοπίστηκαν δύο γυναίκες νεκρές στο Άνω Διακοπτό Αχαΐας ενώ η φωτιά συνέχισε να καίει εκτάσεις στην ανατολική και κεντρική Αιγιάλεια και σε διάφορα σημεία των δήμων Αιγίου και Διακοπτού υπήρχαν διάσπαρτες εστίες. Οι περιοχές μεταξύ Αιγίου, Διακοφτού και Καλαβρύτων κηρύχθηκαν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και όλα τα νοσοκομεία της Αχαΐας τέθηκαν σε ετοιμότητα[15] . Την ίδια μέρα επίσης ζητήθηκε η συνδρομή της Ρωσίας[16] για την κατάσβεση των πυρκαγιών, που έκαιγαν σε όλη τη χώρα, αίτημα στο οποίο η Ρωσία ανταποκρίθηκε με την αποστολή αεροσκαφών Beriev Be-200 και ελικοπτέρων Mil Mi-8[17] . Το βράδυ της 27 Ιουλίου η πυρκαγιά βρισκόταν υπό έλεγχο σε βαθιές χαράδρες και δεν απειλούσε σπίτια και κατοικημένες περιοχές. Παράλληλα σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος ενός ατόμου για τη φωτιά στη Μαμουσιά, ενώ ερευνόνταν και η πιθανή ευθύνη μια ηλικιωμένης για τη φωτιά στα Κουνινά Αιγίου[18] .

Αποτίμηση πυρκαγιών Αυγούστου 2007 Πυρκαγιά Πεντέλης (Ντράφι - Πολιτεία) Τις πρωινές ώρες (περίπου 10:30 π.μ.) της 16ης Αυγούστου, φλόγες και πυκνός καπνός έγινε ορατός από την βορειοδυτική πλευρά του όρους της Πεντέλης, στην περιοχή της Ράχης Διονύσου. Η φωτιά ξεκίνησε από 4 μέτωπα, τα οποία έκαψαν δασικές εκτάσεις, σπίτια και εξοχικές κατοικίες κατά μήκος του άξονα Πεντέλη - Πολιτεία και Πεντέλη - Ντράφι. Ένα από τα μέτωπα κατηφόρισε προς τον δήμο Μελισσίων όπου επίσης κάηκαν μικρές δασικές εκτάσεις. Αν και η πυρκαγιά αυτή δεν προκάλεσε ανθρώπινα θύματα, Η πυρκαγιά της Πεντέλης καθώς εξαπλώνεται, το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου εντούτοις, δύο πυροσβέστες τραυματίστηκαν και ένα πυροσβεστικό όχημα καταστράφηκε από τις φλόγες. Πολλοί κάτοικοι των βορείων προαστίων επίσης χρειάστηκαν ιατρική βοήθεια, κυρίως λόγω αναπνευστικών προβλημάτων. Ο καπνός κάλυψε μεγάλο μέρος της βόρειας Αθήνας, υποβοηθούμενος από τους έντονους νότιους ανέμους. Δυστυχώς οι ίδιοι άνεμοι εμπόδισαν εναέρια πυροσβεστικά

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

μέσα να σπεύσουν άμεσα στην περιοχή. Μαζί με τις πρώτες πυροσβεστικές δυνάμεις κατέφθασαν και 2 πυροσβεστικά αεροσκάφη τα οποία όμως δεν στάθηκε δυνατό να προβούν σε ρίψεις νερού αρχικά. Οι πρώτες αξιόλογες από αυτές έγιναν με ελικόπτερα αργότερα το απόγευμα της 16ης Αυγούστου. Ορισμένες μικρές εστίες της φωτιάς παρέμειναν ενεργές και το βράδυ της ίδιας μέρας, αλλά μέχρι το πρωί της επόμενης είχαν κατασβεσθεί. Η πυρκαγιά αυτή, σε συνδυασμό με την μεγαλύτερης έκτασης πυρκαγιά στον Εθνικό Δρυμό της Χάρτης της πυρκαγιάς της Πεντέλης Πάρνηθας οδηγούν επιστήμονες στις εκτιμήσεις ότι το μικροκλίμα της Αθήνας θα χειροτερεύσει, αφού δύο φυσικοί πνεύμονες και ρυθμιστές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος καταστράφηκαν.[19]

Πυρκαγιά Νομού Ηλείας Το φονικότερο χτύπημα από τη μεγάλη καταστροφή του Αυγούστου του 2007, συντελέστηκε στο Νομό Ηλείας. Η φωτιά εκδηλώθηκε τις πρωινές ώρες της 24ης Αυγούστου, στη Ζαχάρω. Το πύρινο μέτωπο στο νομό Ηλείας κατέστρεψε έκταση μεγαλύτερη από 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με βάση ανεπίσημες πηγές, κατακαίοντας από άκρη σε άκρη το νομό. Τα χωριά Γεράκι Αμαλιάδας, Κρέστενα, Ολυμπία, Καϊάφα, Νεοχώρι, Βρεστό, Καλλιθέα, Σάμικο, Πλατιάνα, ο Δήμος Ζαχάρως, η Ανδρίτσαινα, η Κλινδία, το Μουζάκι, το Φανάρι και πλειάδα μικρότερων οικισμών επλήγησαν, καταστρέφοντας δασικές και οικιστικές εκτάσεις. Η καταστροφή όμως αφορούσε και κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Μέχρι την 26η Αυγούστου είχαν καταγραφεί 37 θάνατοι εκ των οποίων 25 στο ίδιο χωριό στην Αρτέμιδα, ενώ εκφράζονταν και ανησυχίες για περισσότερους αγνοούμενους. Επιπλέον, η φωτιά έφτασε μέχρι τον χώρο της αρχαίας Ολυμπίας, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τον αρχαιολογικό θησαυρό της περιοχής. Μετά την καταστροφή των παροχών ηλεκτρισμού προς τις αντλίες νερού του πυροσβεστικού συστήματος του χώρου, η φωτιά κατέκαψε το περιβάλλον δάσος και απετράπη μόνο όταν συγκεντρώθηκε στον χώρο μεγάλη πυροσβεστική δύναμη. Στην επιχείρηση αυτή στην αρχαία Ολυμπία, έλαβαν μέρος 6 πυροσβεστικά αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα, όπως επίσης και ειδικό ερπυστριοφόρο όχημα.[20] Η επέμβαση της πυροσβεστικής δεν πρόλαβε να αποτρέψει όμως καταστροφές στον Κρόνιο Λόφο.

Πυρκαγιά Νομού Αρκαδίας Το κύριο μέτωπο της πυρκαγιάς στο νομό Αρκαδίας, αναπτύχθηκε στο Δήμο Μεγαλόπολης, όπου η φωτιά κατέκαψε και οικίες μέσα και στην πόλη της Μεγαλοπόλεως. Η φωτιά έκαψε και άλλους οικισμούς όπως το Ανεμοδούρι, το Ρούτσι, τα Μαλλωτά, τα Περιβόλια, το Ραψομμάτη, την Ελενίτσα, τη Μονή Παναγιά, τα Παραδείσια, τα Τριπόταμα. Επίσης την 25η Αυγούστου εκδηλώθηκε και νέο μέτωπο στην περιοχή του Αγίου Βασιλείου και Πελάγους Τρίπολης. Η φωτιά εκδηλώθηκε την 23η Αυγούστου, ενώ άφησε πίσω της και 7 θύματα, 5 εκ των οποίων εργαζόμενοι σε ξενοδοχιακές εγκαταστάσεις, από αναθυμιάσεις στην προσπάθεια διαφυγής τους, 1 στις Βρυσούλες Μεγαλόπολης και 1 στο Δήμο Φαλαισίων.

Πυρκαγιά Νομού Λακωνίας Απο το νομό Λακωνίας ξεκίνησε το καταστροφικό και κατά πολλούς συντονισμένο έργο των πυρκαγιών. Το αρχικό σημείο της εκδήλωσης της φωτιάς ήταν η Αρεόπολη, ενώ γρήγορα επεκτάθηκε και σε κορυφές του Ταΰγετου. Τα χωριά Λάγα, Καρβέλι, Αράχωβα, Αρτεμησία, Οίτυλο κατακάηκαν, ενώ εμφανίστηκαν παράλληλα εστίες πυρκαγιών σε διαφορετικά σημεία του νομού όπως η Καλλιθέα, η Αγριανή, οικισμοί που βρίσκονται στο όρος Πάρνωνας, το Γεράκι, το Γύθειο, αλλά και το Γερολυμένα, τον Πύργο Διρού και την Κοκάλα. Η φωτιά πίσω της άφησε 6 νεκρούς στη Αρεόπολη.

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Πυρκαγιά Νομού Μεσσηνίας Στο Νομό Μεσσηνίας τα μέτωπα των πυρκαγιών ήταν 2. Στα Φιλιατρά, που η φωτιά μετακινήθηκε και στο γειτονικό χωριό, τους Μεταξάδες, αλλά και το Δήμο Φοινικούντας. Κατά κύριο λόγο κάηκαν δασικές εκτάσεις, ενώ καταστράφηκαν και κατοικημένες περιοχές, στα Γιαννιτσάνικα καθώς και μια καταστροφή πρατηρίου καυσίμων. Δεν αναφέρθηκαν θύματα, ενώ εκκενώθηκαν προληπτικά οι πιθανώς απειλούμενοι οικισμοί.

Πυρκαγιά Νομού Κορινθίας Στο Νομό Κορινθίας οι πυρκαγιές ξεκίνησαν την 24η Αυγούστου. Η αρχική εστία ήταν στο χωριό Καλέντζι Κορινθίας και γρήγορα επεκτάθηκε στον Ξηρόκαμπο, το Χαλκί και το Σουλινάρι. Παράλληλα άλλη μια εστία εμφανίστηκε κοντά στο Κιάτο, ενώ μεγάλη καταστροφή συνέβη στο δάσος του Σοφικού από νέα πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου. Θύματα δεν αναφέρθηκαν, ενώ πηγές μιλούσαν για καταστροφή 4000 στρεμμάτων δασικής γης.

Πυρκαγιά Νομού Αχαΐας Η πυρκαγιά στο νομό Αχαΐας ξεκίνησε την 24η Αυγούστου, από την Ξερόλακα Αχαΐας, στις 13.30. Την 25η Αυγούστου εμφανίστηκαν νέες εστίες στου Κάλφα και τις Πόρτες στην Βούντενη και στο Ακταίο. Η έκταση της φωτιάς ήταν περιορισμένη σε σχέση με το νομό Ηλείας και Λακωνίας, ενώ δεν υπήρξαν καταστροφές σε κατοικημένους οικισμούς, ούτε θύματα. Επίσης δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί.

Πυρκαγιά Υμηττού Τις μεσημεριανές ώρες της 25ης Αυγούστου, σύμφωνα με καταγγελίες προς την Ελληνική Αστυνομία, ο οδηγός ενός αυτοκινήτου κινούμενο σε περιφερειακές οδούς του Υμηττού, πετούσε εμπρηστικούς μηχανισμούς. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, ήταν η πρόκληση μεγάλης πυρκαγιάς, στα όρια του δήμου Χολαργού. Η φωτιά επεκτάθηκε, χάρις στους άνεμους υψηλής έντασης (έως και 6 μποφόρ μετρήθηκαν τοπικά από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία) εξαπλώθηκε γρήγορα στους δήμους Παπάγου και Καισαριανής. Με κατοικίες στον δήμο Παπάγου να καίγονται, επικεντρώθηκε εκεί μεγάλο τμήμα των πυροσβεστικών δυνάμεων της Αθήνας.

Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Υμηττό στις 25-8-07

Στην περιοχή έγιναν ρίψεις νερού από δύο ελληνικά πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair CL-215, ένα ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200, η επιχείρηση των οποίου ήταν η πρώτη στα όρια της Αθήνας, όπως επίσης και από ένα ρωσικό ελικόπτερο Mil MI-26. Πέραν των ζημιών σε 2 κατοικίες στην περιοχή του Παπάγου, άλλες ζημιές σε ανθρώπινες υποδομές δεν καταγράφηκαν. Η πυρκαγιά κατασβέστηκε αργά το απόγευμα της ίδιας μέρας. Η πυρκαγιά προκάλεσε έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα στην περιοχή της Λεωφόρου Κατεχάκη, αφού στο τμήμα της περιφερειακής οδού, στο ύψος του Καρέα, αλλά και σε κομμάτι

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

της Αττικής Οδού, οι αρχές αναγκάστηκαν να διακόψουν την κυκλοφορία, καθώς οι φλόγες βρίσκονταν επικίνδυνα κοντά στον δρόμο.

Χάρτης των πυρκαγιών του 2007 στον Καρέα, Καισαριανή,Βύρωνα, Παπάγου. Τα καμένα στον Αη Γιάννη Κυνηγό είναι παλαιότερα.

Πυρκαγιά Νομού Ευβοίας Η Εύβοια ήταν μια απο τις περιοχές που δέχτηκε ένα απο τα φονικότερα χτυπήματα, της πύρινης λαίλαπας. Ο Νομός Ευβοίας δέχτηκε εκτεταμένο πλήγμα, αφου περισσότεροι από 10 δήμοι και χωριά πλούσια σε δασικές εκτάσεις αποτεφρώθηκαν, οικίες χάθηκαν ενώ υπήρξαν και 6 θύματα. Εκτεταμένες καταστροφές προκλήθηκαν, στο Αλιβέρι όπου χάθηκε η ζωή δύο ανθρώπων, ενός από παθολογικά αίτια και ενός ιερέως από πνιγμό και επίσης τεσσάρων ακόμα, στην προσπάθεια κατάσβεσης της φωτιάς στο Μίστρο, εκ των οποίων ένας εποχικός πυροσβέστης. Άλλες περιοχές που επλήγησαν από τις φωτιές ήταν το η Νότια Καρυστία, τα Στύρα, οι Δήμοι Ταμυνθαίων, Αμαρυνθείων και Κονίστρων, ενώ εκκενώθηκαν τα χωριά Γάβαλα, Βρύση, Κρεμαστά, Άγιος Λουκάς και Άγιος Γιάννης. Οι καταστροφές αφορούσαν εκτός από μεγάλες δασικές εκτάσεις και κατοικημένες περιοχές, οι οποίες ενισχύθηκαν λόγω των ισχυρών ανέμων.

Πυρκαγιά Νομού Φθιώτιδος Στις 26 Αυγούστου, 3 ημέρες μετά την έναρξη των μεγάλων πυρκαγιών του 2007, στο Νομό Φθιώτιδος. Το πρωί της 26/08, 4 εστίες φωτιάς εντοπίστηκαν στα όρια του νομού στις περιοχές Ζηλευτό, Λύχνο, Δίλοφο και Πύργο Υπάτης. Οι αρχές μάλιστα προέβηκαν σε σύλληψη υπόπτου, αλλά και εύρεση εμπρηστικών μηχανισμών. Δεν αναφέρθηκαν θύματα.

Διεθνής Βοήθεια Κατά την έναρξη των πυρκαγιών του Αυγούστου η κυβέρνηση ζήτησε καθυστερημένα βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από άλλες χώρες. Οι ακόλουθες χώρες προσέφεραν βοήθεια αλλά κάποιες από τις προσφορές απερρίφθησαν:[21] • Αυστρία – Δύο ελικόπτερα AB-212, δύο αεροπλάνα PC-6 Turbo Porter, ένα μεταφορικό αεροπλάνο C-130 Hercules και 20 πυροσβέστες[21] • Γαλλία – Τέσσερα πυροσβεστικά αεροπλάνα Canadair CL-415, 60 ειδικούς πυροσβέστες για επιχειρήσεις από ελικόπτερο, έξι πυροσβεστικά οχήματα[21] [22] [23] • Γερμανία – Τρία ελικόπτερα CH-53[21] [23] • Δανία – Έξι πυροσβεστικά οχήματα, ικανά να κινηθούν σε απόκρυμνες πλαγιές[21] • Ελβετία – Τέσσερα ελικόπτερα Eurocopter Super Puma[21] • Ιταλία – Ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-415[21] [23] • Ισπανία – Δύο πυροσβεστικά αεροπλάνα Canadair CL-415[24] [21] [23]

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

• Ισραήλ – Τρία ελικόπτερα και 55 πυροσβέστες[23] [25] • Καναδάς - Τέσσερα πυροσβεστικά αεροπλάνα Canadair CL-215 και δύο εντοπιστικά αεροπλάνα από τις περιοχές της Αλμπέρτα και της Μανιτόμπα και ένα πυροσβεστικό υδροπλάνο Martin Mars μαζί με ένα Cessna L-19 εντοπιστικό αεροπλάνο από τη Βρετανική Κολούμπια προσφέρθηκαν, αλλά δεν εδέχθησαν ακόμα από την ελληνική κυβέρνηση. [26] • Κροατία - Ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-415[21] • Κύπρος – 11 πυροσβεστικά οχήματα, 55 πυροσβέστες, 29 μέλη της πολιτικής αεράμυνας[21] [23] • Νορβηγία – Ένα ελικόπτερο Bell 214[21] [23] [27] • Ολλανδία – Τρία ελικόπτερα Eurocopter AS 532 και 27 μέλη πληρώματος[21] [23] • Ουγγαρία – Δύο πυροσβεστικά οχήματα, 18 πυροσβέστες, έναν γιατρό όπως και πρόσθετο εξοπλισμό[21] • Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας - 26 πυροσβέστες, τρία οχήματα και 60 διασώστες[28] , [29] και [30] (απορρίφθηκε) • Πορτογαλία – Ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-215 και έξι ανθρώπους[31] [21] • Ρουμανία – Ένα ελικόπτερο Mil Mi-17 με εννέα μέλη πληρώματος και ένα αεροπλάνο[21] [23] • Ρωσία – Πέντε ελικόπτερα Kamov Ka-27, έξι ελικόπτερα Mil Mi-26, δύο ελικόπτερα Mil Mi-8 και ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Beriev Be-200[31] [21] • Σερβία – Έξι πυροσβεστικά αεροσκάφη M-18 Dromader και ένα αεροσκάφος Antonov An-2 και στρατό σε επιφυλακή για βοήθεια [32] • Σλοβενία – Ένα ελικόπτερο AB-412[21] [23] • Σουηδία – Ένα ελικόπτερο Bell-205[33] • Τουρκία – Ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-215[34] • Τσεχία – Ένα ελικόπτερο με πέντε μέλη πληρώματος[21] (αρνήθηκε) • Φινλανδία – Τρία ελικόπτερα, 25 πυροσβέστες[21] και 2-3 ειδικούς δασικών πυρκαγιών[35] (απορρίφθηκε)

Συλλογή οπτικού υλικού

Αεροσκάφος Canadair CL-415 πραγματοποιεί ρίψη Αεροσκάφος Canadair CL-415 πραγματοποιεί ρίψη νερού κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς στην νερού κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς στην Πάρνηθα Πάρνηθα

Μέλη του Πυροσβεστικού Σώματος κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς στην Πάρνηθα

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Άποψη της Πάρνηθας μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Ιουνίου

Άποψη της πυρκαγιάς του Ιουλίου μεταξύ Αιγίου και Πάτρας

Άποψη της πυρκαγιάς στην Ζάκυνθο στις 25 Ιουλίου 2007

Άποψη της φωτιάς του Ιουλίου στον Υμηττό από την Ακρόπολη

Άποψη της Πάρνηθας μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Ιουνίου

Άποψη της φωτιάς του Ιουλίου στον Υμηττό από την Ακρόπολη

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Ορισμένες τελευταίες εστίες εξακολουθούν να καίνε 11 ώρες μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς στην Πεντέλη

Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Υμηττό στις 25-8-07. Διακρίνεται το Ρωσικό Υμηττό στις 25-8-07. Διακρίνεται το Ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200. αεροσκάφος Beriev Be-200.

Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Άποψη της φωτιάς στην περιοχή Παπάγου και στον Υμηττό στις 25-8-07. Διακρίνονται το Ρωσικό Υμηττό στις 25-8-07. Διακρίνονται το Ρωσικό Υμηττό στις 25-8-07. Διακρίνονται το Ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200 και το Ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200 και το Ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200 και το Canadair CL-215 ελικόπτερο Mil MI-26. ελικόπτερο Mil MI-26. της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Δείτε επίσης • • • •

Πυρκαγιά Δάσος Χάρτες [36] και Στατιστικά πυρκαϊών από τις κηρύξεις αναδασωτέων του ΦΕΚ [37] Καταγραφή με GPS και απεικόνιση καμένων περιοχών της Ελλάδας. Διάθεση αρχείων KML με άδεια GPL [38]

• Φωτογραφίες της Ελλάδας από την Nasa κατά την διάρκεια των πυρκαγιών με ανάλυση 5200 pixels X 4200 pixels και με ακρίβεια 250 μέτρων ανά πίξελ [39] • Der Tag, als die Feuerwalze kam [40] Ρεπορτάζ της Γερμανικής κρατικής τηλεόρασης ARD.

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Υποσημειώσεις [1] "Συνεχίζεται η μάχη με τις φλόγες σε Ηλεία και Εύβοια". Ναυτεμπορική on Line. 28/08/2007. [2] Για πέμπτη ημέρα παραδομένες στις φλόγες Πελοπόννησος και Εύβοια (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=826822& lngDtrID=244). in.gr (ανακτήθηκε 27 Αυγούστου 2007) [3] Griechenland atmet auf (http:/ / stream. n-tv. de/ ntv/ import/ 18Griechenland. wmv). n-tv.de (28/08/2007) (ανακτήθηκε 28 Αυγούστου

2007) [4] Διάγγελμα Κ. Καραμανλή (http:/ / greece. flash. gr/ soon/ 2007/ 8/ 25/ 34651id/ ). flash.gr (25/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου

2007) [5] Δηλώσεις Γ. Παπανδρέου (http:/ / greece. flash. gr/ soon/ 2007/ 8/ 25/ 34650id/ ). Flash.gr (25/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου

2007) [6] Δηλώσεις Α.Παπαρήγα (http:/ / greece. flash. gr/ soon/ 2007/ 8/ 25/ 34654id/ ). Flash.gr (26/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου

2007) [7] Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κήρυξε τη χώρα ο Κ. Καραμανλής (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=826568).

in.gr (25/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου 2007) [8] Fires prompt Greek national alert (http:/ / news. bbc. co. uk/ 2/ hi/ europe/ 6963964. stm). BBC News (26/08/2007) (ανακτήθηκε 26

Αυγούστου 2007) [9] Δελτίο Τύπου της 20/9/2007 του Υπουργείου Αγρατικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά Σχέδιο Ανασυγκρότησης των πληγεισών από τις πυρκαγιές περιοχών στον αγροτικό τομέα (http://www.minpress.gr/minpress/index/other_pages-1/ information_metra_gia_pligentes. htm) [10] Greek season start postponed (http:/ / www. uefa. com/ footballeurope/ news/ kind=2/ newsid=574997. html). uefa.com (25/08/2007)

(ανακτήθηκε 26 Αυγούστου 2007) [11] Συνολικά στατιστικά στοιχεία (http:/ / tilaphos. googlepages. com/ all. html). Τήλαφος-αναδασωτέα (30-4-2008) [12] Αναζήτηση Φύλλων Εφημερίδων της Κυβερνήσεως (http:/ / www. et. gr/ search_publication). Εθνικό Τυπογραφείο [13] Νέα μέτωπα πυρκαγιών σε πολλά μέρη της χώρας (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=819414). in.gr (24/07/2007)

(ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [14] Καταστροφικές φωτιές σε Κεφαλλονιά και Αχαΐα - Ένας νεκρός στο Αίγιο (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=819761). in.gr (25/07/2007) (ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [15] Στάχτες αφήνει πίσω της η πυρκαγιά στην Αιγιαλεία (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=819919). in.gr

(26/07/2007) (ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [16] Ρωσικά αεροπλάνα φτάνουν στην Ελλάδα για την κατάσβεση των πυρκαγιών (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=820073& lngDtrID=244). in.gr (26/07/2007) (ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [17] Έφθασε το πρώτο ρωσικό πυροσβεστικό αεροπλάνο, αναμονή για τα δύο ελικόπτερα (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=820672). in.gr (29/07/2007) (ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [18] Σε δεκάδες μέτωπα σε όλη τη χώρα η μάχη με τις φλόγες (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=820221). in.gr

(27/07/2007) (ανακτήθηκε 31 Αυγούστου 2007) [19] Καταστροφικός για την Αττική ο συνδυασμός των πυρκαγιών σε Πεντέλη-Πάρνηθα (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=824641). in.gr (17/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου 2007) [20] Οι φλόγες έζωσαν την Αρχαία Ολυμπία - Σώθηκε το Μουσείο (http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=826727& lngDtrID=244). in.gr (26/08/2007) (ανακτήθηκε 26 Αυγούστου 2007) [21] "Countries Send Firefighters, Aircraft to Help Greeks" (http:/ / cms. firehouse. com/ content/ article/ article. jsp?id=56129& sectionId=46). Firehouse.com (Associated Press). 27/08/2007. . Ανακτήθηκε την 27 Αυγούστου. [22] "51 dead as Greek forest fires rage on" (http:/ / www. timesonline. co. uk/ tol/ news/ world/ europe/ article2331071. ece). The Times

(timesonline.co.uk). 26/08/2007. . Ανακτήθηκε την 26 Αυγούστου. [23] EU Sends Help to Fight Raging Fires in Greece (http:/ / www. dw-world. de/ dw/ article/ 0,2144,2752324,00. html). DW-World.

www.dw-world.de (2007-08-26) (ανακτήθηκε 2007-08-26 ) [24] "Greece declares state of emergency" (http:/ / www. canada. com/ topics/ news/ world/ story. html?id=443352dc-be11-4c1e-9621-a52b09caa70e). Canada.com (Agence France-Presse). 2007-08-25. . Ανακτήθηκε την 2007-08-26. [25] BECK, JONATHAN (2007-08-26). "Israel to send Greece 25 firefighters with full equipment" (http:/ / www. jpost. com/ servlet/ Satellite?cid=1188128148356& pagename=JPost/ JPArticle/ ShowFull). The Jerusalem Post (www.jpost.com). . Ανακτήθηκε την

2007-08-27. [26] "Manitoba offers water bombers to Greece" (http:/ / www. winnipegfreepress. com/ historic/ 32381744. html). Winnipeg Free Press.

2007-08-28. . Ανακτήθηκε την 2007-08-28. [27] Norwegian helicopter on the way (http:/ / www. aftenposten. no/ nyheter/ iriks/ article1958352. ece). www.aftenposten.no (2007-08-27)

(ανακτήθηκε 2007-08-27 ) [28] "Macedonia offers help to Greece in fighting raging fires" (http:/ / www. focus-fen. net/ index. php?id=n120459). FOCUS News

Agency Bulgaria. 2007-08-27. . Ανακτήθηκε την 2007-08-27. [29] "Greece ignores the help offered by Macedonia in coping with fires damages" (http:/ / www. focus-fen. net/ index. php?id=n120551).

FOCUS News Agency Bulgaria. 2007-08-28. . Ανακτήθηκε την 2007-08-28.

Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007 [30] "Greece causes political fire with Macedonian firefighters" (http:/ / www. focus-fen. net/ index. php?id=n120646). FOCUS News

Agency Bulgaria. 2007-08-29. . Ανακτήθηκε την 2007-08-29. [31] "Russia plans to send additional help to fight fires in Greece" (http:/ / en. rian. ru/ world/ 20070827/ 74913542. html). RIA Novosti

(en.rian.ru). 2007-08-27. . Ανακτήθηκε την 2007-08-27. [32] "Serbia sends seven planes to Greece" (http:/ / www. b92. net/ eng/ news/ politics-article. php?yyyy=2007& mm=08& dd=28& nav_category=90& nav_id=43337). B92 (B92). 2007-08-28. . Ανακτήθηκε την 2007-08-28. [33] "Svensk hjälp på plats i Grekland" (http:/ / sydsvenskan. se/ varlden/ article261717. ece) (στα Swedish). Sydsvenskan. 2007-08-27. .

Ανακτήθηκε την 2007-08-27. [34] "Turkey sends fire-fighting plane to Greece" (http:/ / www. turkishpress. com/ news. asp?id=191190). Turkish Press.com. 2007-08-27. .

Ανακτήθηκε την 2007-08-27. [35] "Finland offers helicopters, firemen and experts to fight Greek forest fires" (http:/ / www. hs. fi/ english/ article/ Finland+ offers+ helicopters+ firemen+ and+ experts+ to+ fight+ Greek+ forest+ fires+ / 1135229835383). Helsingin Sanomat (www.hs.fi). 2007-08-28. .

Ανακτήθηκε την 2007-08-29. [36] [37] [38] [39] [40]

http:/ / tilaphos-reforest. blogspot. com http:/ / tilaphos-reforest. blogspot. com/ 1999/ 12/ blog-post. html http:/ / tilaphos. blogspot. com http:/ / rapidfire. sci. gsfc. nasa. gov/ subsets/ ?Europe_3_03/ 2007239 http:/ / www. ard-digital. de/ 25284_1

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι • Φωτογραφικό γκρουπ στο Flickr (http://www.flickr.com/groups/help-forest_on_fire/) • Φωτογραφίες-Αεροπυρόσβεση 2007 (http://www.redstar.gr/Foto_red/Exibition/Aeropyrosvesi_2007.html)

Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010 Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010

Ο πυκνός καπνός από τις πυρκαγιές στη Δυτική Ρωσία στις 4 Αύγ 2010. Τοποθεσία

Ρωσία Έναρξη

τέλη Ιουλίου 2010 -τώρα

Τύπος καταστροφής Πυρκαγιές Θάνατοι

Αίτια

Καύσωνας Ξηρασία

Οι Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010 είναι μια σειρά εκατοντάδων πυρκαγιών που ξέσπασαν σε όλη την Ρωσία, κυρίως στα δυτικά, από τα τέλη Ιουλίου 2010 έως σήμερα. Αυτό οφείλεται στην καταγραφή υψηλών θερμοκρασιών (σύμφωνα με τους ειδικούς πρόκειται για το πιο καυτό καλοκαίρι στη ρωσική ιστορία.) και στην ξηρασία της περιοχής. Ο Ρώσος Πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης επτά περιφέρειες για τις πυρκαγιές, ενώ άλλες 28 περιοχές ήταν υπό κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω των ανεπαρκών εσοδειών που προκλήθηκαν από τις ρωσικές ξηρασίες.

Διεθνής Βοήθεια Η Ρωσία έχει λάβει βοήθεια για την κατάσβεση των πυρκαγιών από τη Σερβία, Ιταλία, Ουκρανία, Λευκορωσία, Αρμενία, Καζακστάν, Αζερμπαϊτζάν, Βουλγαρία, Πολωνία, Λιθουανία, Ιράν, Εσθονία, Ουζμπεκιστάν, Βενεζουέλα, Γαλλία, Γερμανία και τη Λεττονία.

Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010 Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010 Η Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ ήταν μια θανάσιμη δασική πυρκαγιά που ξεκίνησε στο Όρος Καρμέλ στο βόρειο Ισραήλ, λίγο πιο νότια από την πόλη Χάιφα. Η φωτιά ξεκίνησε γύρω στις 11:00 τοπική ώρα στις 2 Δεκεμβρίου 2010, και εξαπλώθηκε ταχύτατα, κατακαίοντας μεγάλο τμήμα του μεσογειακού δάσους που καλύπτει την περιοχή. Η πυρκαγιά στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 44 άτομα, αποτελώντας τη φονικότερη στην ιστορία της χώρας. Οι νεκροί ήταν στην πλειοψηφία τους δόκιμοι της Ισραηλινής Υπηρεσίας Φυλακών,[1] καθώς και τρεις ανώτεροι αξιωματικοί της αστυνομίας, ανάμεσά τους και η επικεφαλής της Περιφέρειας της Χάιφα.[2] Περισσότεροι από 17.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τις κατοικίες τους, κυρίως σε παρακείμμενα χωριά, ενώ έλαβαν χώρα σημαντικές ζημιές τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και σε περιουσίες.[3]

Η πυρκαγιά στα πρώτα της στάδια, με κατεύθυνση προς τη Δύση.

Η φωτιά πιθανολογείτο να ξεκίνησε από ανθρώπινη δραστηριότητα κοντά στην πόλη Ισφίγια. Στις 6 Δεκεμβρίου ένας 14χρονος κάτοικος ομολόγησε στην αστυνομία πως ξεκίνησε ακούσια την Νυχτερινή φωτογραφία της πυρκαγιάς (2 Δεκεμβρίου 2010). πυρκαγιά με ένα καρβουνάκι για [4] ναργιλέ. Ωστόσο ο πατέρας του εφήβου υποστήριξε πως υπήρχαν μάρτυρες για την παρουσία του γιου του στο σχολείο την ώρα εκείνη, συνεπώς ήταν εκείνος υπαίτιος της καταστροφής.[5] Η φωτιά πυροδότησε ένα κύμα εμπρηστικών επιθέσεων σε όλη τη χώρα και τη Δυτική Όχθη. Οι φωτιές αυτές, που αρχικά προκάλεσαν σύγχυση αναφορικά

Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010

με την πηγή της φωτιάς στο όρος Καρμέλ, σβήστηκαν όλες σε διάστημα λίγων ωρών από την έναρξή τους.[6] [7] Αξιωματούχοι της κυβέρνησης, ανάμεσα στους οποίους και ο Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Υπουργός Εξωτερικών Άβιγκντορ Λίμπερμαν, έκαναν έκκληση στο εξωτερικό για βοήθεια στην κατάσβεση της πυρκαγιάς, ενώ οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας κινητοποίησαν στρατιώτες για τον ίδιο σκοπό.[1] [8] Η πυρκαγιά τέθηκε υπό πλήρη έλεγχο στις 5 Δεκεμβρίου καίγοντας για τέσσερις ημέρες.[9] Ελληνική Πολεμική Αεροπορία Canadair CL-415 (4 Δεκεμβρίου 2010).

Παραπομπές [1] Raved, Ahiya (2 Δεκεμβρίου 2010). "Israel's Deadliest Fire Leaves 40 Dead" (http:/ / www. ynetnews. com/ articles/ 0,7340,L-3993206,00. html). Ynetnews. . [2] Raved, Ahiya (2 Δεκεμβρίου, 2010). "Northern Blaze: Haifa Police Chief in Critical Condition" (http:/ / www. ynetnews. com/ articles/ 0,7340,L-3993445,00. html). Ynetnews. . [3] Raved, Ahiya (3 Δεκεμβρίου 2010). "Northern Disaster: Mass Evacuation Ordered as Fire Rages On" (http:/ / www. ynetnews. com/ articles/ 0,7340,L-3993412,00. html). Ynetnews. . [4] 14-year-old admits to accidentally starting Carmel fire (http:/ / www. haaretz. com/ news/ national/ 14-year-old-admits-to-accidentally-starting-carmel-fire-1. 329203) Haaretz, 6 Δεκεμβρίου, 2010 [5] Father of Usfiya boy: My son didn't start the Carmel fire (http:/ / www. jpost. com/ Headlines/ Article. aspx?id=198343), Jerusalem Post, 7 Δεκεμβρίου 2010 [6] Usfiya fire suspects' father: They were framed (http:/ / www. jpost. com/ NationalNews/ Article. aspx?id=198066), Jerusalem Post, 5 Δεκεμβρίου 2010 [7] Police face arson wave (http:/ / www. ynetnews. com/ articles/ 0,7340,L-3993916,00. html), Ynet News, 3 Δεκεμβρίου 2010 [8] Katz, Yaakov; Lazaroff, Tova (2 Δεκεμβρίου 2010). "Ashkenazi: IDF Will Do All It Can to Help Extinguish Fire" (http:/ / www. jpost. com/ NationalNews/ Article. aspx?id=197741). The Jerusalem Post. . [9] The flames are out, now come recovery, recriminations (http:/ / www. jpost. com/ NationalNews/ Article. aspx?id=198158), Jerusalem Post, 5 Δεκεμβρίου 2010

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • «Διεθνής βοήθεια στο Ισραήλ» (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_04/12/ 2010_424755), εφημερίδα «Η Καθημερινή», 4 Δεκεμβρίου 2010. • «Υπό έλεγχο η φονική πυρκαγιά στο Ισραήλ, ευθύνες στη κυβέρνηση για την Πυροσβεστική» (http://www. tovima.gr/default.asp?pid=41&nid=1231070042), εφημερίδα «Το Βήμα», 5 Δεκεμβρίου 2010. • «Υπέκυψε στα τραύματά της η διοικητής της αστυνομίας της Χάιφα» (http://www.protothema.gr/world/ article/?aid=94179), εφημερίδα «Πρώτο ΘΕΜΑ», 6 Δεκεμβρίου 2010. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το Carmel forest fire άρθρο Mount Carmel forest fire (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Mount) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( Carmel forest fire ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Mount)).

Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917 Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917 Η πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης την 5/18 Αυγούστου[1] 1917 ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της πόλης. Ήταν ένα τυχαίο γεγονός που άλλαξε σημαντικά τη φυσιογνωμία της πόλης. Η πυρκαγιά μέσα σε 32 ώρες έκαψε 9.500 σπίτια σε έκταση 1.000.000 m2 και άφησε άστεγα πάνω από 70.000 άτομα. Οικονομικές και εμπορικές λειτουργίες, διοικητικές υπηρεσίες, χώροι αναψυχής και τα σημαντικότερα πνευματικά και θρησκευτικά ιδρύματα των εθνο-θρησκευτικών κοινοτήτων μαζί με τα αρχεία τους καταστράφηκαν ολοσχερώς.[2] Το μέρος της πόλης που κάηκε ανοικοδομήθηκε με νέο οργανωμένο σχέδιο, δημιουργώντας μια σύγχρονη πόλη.

Η πόλη πριν την πυρκαγιά

Χάρτης της "πυρίκαυστης ζώνης". Από το λεύκωμα "Incendie de Salonique. 18-19 Aout 1917" της Αεροναυτικής Υπηρεσίας του γαλλικού στρατού.

Η Θεσσαλονίκη ήταν μια από τις μεγαλύτερες και πιο σύγχρονες πόλεις των Βαλκανίων. Το λιμάνι της ήταν από τα σημαντικότερα κέντρα εμπορίου. Μόλις πρόσφατα (το 1912) είχε απελευθερωθεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και μαζί με το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Ηπείρου ενσωματώθηκε στην Ελλάδα. Ο πληθυσμός της πόλης διατηρήθηκε όπως είχε: το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αποτελούνταν από Σεφαραδίτες Εβραίους και ακολουθούσαν Έλληνες, Τούρκοι, Βούλγαροι αλλά και άλλοι Βαλκάνιοι και Ευρωπαίοι. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ξεκινήσει το 1914, αλλά η Ελλάδα είχε τηρήσει ουδετερότητα. Με την άδεια της κυβέρνησης όμως οι δυνάμεις της Αντάντ είχαν αποβιβάσει στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη το 1915, για να υποστηρίξουν τους Σέρβους συμμάχους τους στο Μακεδονικό Μέτωπο. Το 1916 είχε ξεσπάσει στη Θεσσαλονίκη το Κίνημα της Εθνικής Άμυνας, που είχε σχηματίσει Προσωρινή Κυβέρνηση διαιρώντας την Ελλάδα, αλλά μετά την παραίτηση του Κωνσταντίνου τον Ιούλιο του 1917 ξαναενώθηκε. Η Θεσσαλονίκη πολύ σύντομα είχε μετατραπεί σε διαμετακομιστικό κέντρο στρατευμάτων και εφοδίων, γεμίζοντας την πόλη με χιλιάδες Γάλλους και Βρετανούς στρατιώτες και όλα αυτά που χρειάζονταν. Παράλληλα πρόσφυγες συγκεντρώθηκαν στην πόλη, ανεβάζοντας τον πληθυσμό της σε 48.096 οικογένειες ή 271.157 άτομα από τα

Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917 157.889 που υπήρχαν κατά την απογραφή του 1913 [3] .

Εξάπλωση της πυρκαγιάς Η πυρκαγιά, όπως προέκυψε από την ανάκριση που διεξήγαγαν οι δικαστικές αρχές της Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε το Σάββατο 5/18 Αυγούστου 1917 περίπου στις 3 το μεσημέρι από ένα φτωχικό σπίτι προσφύγων στη διεύθυνση Ολυμπιάδος 3, στη συνοικία Μεβλανέ μεταξύ του κέντρου και της Άνω Πόλης. Προκλήθηκε από σπίθα της φωτιάς μιας κουζίνας, που έπεσε σε παρακείμενη αποθήκη με άχυρο. Η έλλειψη νερού και η αδιαφορία των γειτόνων δεν έκανε δυνατή την κατάσβεση της αρχικής πυρκαγιάς και σε σύντομο διάστημα λόγω του ισχυρού ανέμου η πυρκαγιά μεταδόθηκε στα γειτονικά σπίτια και άρχισε να εξαπλώνεται σε όλη τη Θεσσαλονίκη. Αρχικά η πυρκαγιά ακολούθησε δύο κατευθύνσεις: προς το Διοικητήριο μέσω της οδού Αγίου Δημητρίου και προς την αγορά Το ξενοδοχείο "Splendid" καμένο. Δίπλα του ο μέσω της Λέοντος Σοφού. Το Διοικητήριο σώθηκε χάρη στις κινηματογράφος "Πατέ". προσπάθειες των υπαλλήλων του που έσπευσαν να βοηθήσουν. Ο Από το λεύκωμα "Incendie de Salonique. 18-19 άνεμος δυνάμωσε και η πυρκαγιά ακόμη πιο γρήγορα κατέβηκε Aout 1917" της Αεροναυτικής Υπηρεσίας του γαλλικού στρατού. στο κέντρο της πόλης. Τα ξημερώματα της επόμενη ημέρας (6/19 Αυγούστου) ο άνεμος άλλαξε κατεύθυνση και τα δύο μέτωπα της πυρκαγιάς κατέστρεψαν όλο το εμπορικό κέντρο. Στις 12:00 πέρασε γύρω από τον περίβολο του ναού της Αγίας Σοφίας χωρίς να τον πειράξει και συνέχισε ανατολικά μέχρι την οδό Εθνικής Αμύνης (πρώην Χαμιντιέ) όπου σταμάτησε. Το βράδυ της 6/19 Αυγούστου σταμάτησε η εξάπλωσή της.

Προσπάθειες πυρόσβεσης Δεν υπήρχαν ικανές ποσότητες νερού για την κατάσβεση, αφού σημαντικό μέρος του δεσμευόταν από τις συμμαχικές δυνάμεις για την τροφοδοσία των στρατοπέδων στα προάστια της πόλης. Στην πόλη δεν υπήρχε οργανωμένη πυροσβεστική υπηρεσία, αλλά λίγες ιδιόκτητες πυροσβεστικές ομάδες ασφαλιστικών εταιρειών, τις περισσότερες φορές ανεκπαίδευτες και με πολύ παλιό ή καθόλου εξοπλισμό. Η μόνη ελπίδα για τη Θεσσαλονίκη ήταν η επέμβαση των συμμαχικών δυνάμεων. Το απόγευμα της πρώτης ημέρας της πυρκαγιάς, ένα γαλλικό τμήμα ανατίναξε με δυναμίτιδα τρία σπίτια δίπλα από το διοικητήριο με σκοπό να δημιουργήσει ζώνη ασφάλειας περιορίζοντας το ύψος και την ποσότητα της καύσιμης ύλης, αλλά δεν συνέχισε και αποχώρησε, αφήνοντας τη φωτιά να συνεχίσει τον δρόμο της. Το επόμενο πρωί δύο βρετανικές πυροσβεστικές αντλίες σταμάτησαν την πυρκαγιά κοντά στον Λευκό Πύργο. Το κτήριο του Τελωνείου σώθηκε από Γάλλους στρατιώτες. Παρ’ όλα αυτά, οι συμμαχικές δυνάμεις αρνήθηκαν να διακόψουν την υδροδότηση των στρατοπέδων και των νοσοκομείων τους, ώστε να εξοικονομηθεί νερό για την πυρόσβεση. Ο στρατηγός Σαράιγ, επικεφαλής των δυνάμεων της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, επισκέφθηκε για λίγη ώρα την περιοχή του Διοικητηρίου το απόγευμα της πρώτης ημέρας, αλλά δεν επέστρεψε στον τόπο της πυρκαγιάς μέχρι την κατάσβεσή της. Ιδιαίτερα μάλιστα αναφέρεται από πολλές πηγές ότι η διαγωγή των Γάλλων στρατιωτών δεν ήταν η αναμενόμενη. Αντί να βοηθήσουν στην πυρόσβεση και την περίθαλψη των πυροπαθών, πολλοί προέβησαν σε λεηλασίες καταστημάτων και οικιών, πολλές φορές εμποδίζοντας τους ιδιοκτήτες να περισώσουν την περιουσία τους, ώστε να μπορούν οι ίδιοι να την λεηλατήσουν. Τις επόμενες ημέρες ο στρατηγός Σαράιγ διέταξε τον τουφεκισμό δύο στρατιωτών του, που συνελήφθησαν να πουλούν κλεμμένα κοσμήματα. Αντίθετα,

Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917

οι Βρετανοί στρατιώτες βοήθησαν όσο μπορούσαν, ιδιαίτερα με τη μεταφορά περιουσιών και πυροπαθών με στρατιωτικά φορτηγά προς καταυλισμούς για πρόσφυγες (για το ίδιο πράγμα οι οδηγοί των γαλλικών αυτοκινήτων ζητούσαν φιλοδώρημα).

Περίθαλψη πυροπαθών Οι πληγέντες από την πυρκαγιά υπολογίστηκαν σε περίπου 72.500. Η αναφορά του προϊσταμένου της Διεύθυνσης Θυμάτων Πυρκαϊάς Αλεξάνδρου Πάλλη προς την κυβέρνηση μνημονεύει ξεχωριστά τους πυροπαθείς των τριών κοινοτήτων της Θεσσαλονίκης: 50.000 Εβραίοι, 12.500 Ορθόδοξοι και 10.000 μουσουλμάνοι [4] . Η περίθαλψη των πυροπαθών άρχισε αμέσως μετά την πυρκαγιά. Οι ελληνικές αρχές δημιούργησαν 100 παραπήγματα για τη στέγαση 800 οικογενειών. Οι βρετανικές αρχές έστησαν τρεις καταυλισμούς με 1300 σκηνές, όπου στέγασαν 7.000 άστεγους και οι γαλλικές αρχές έστησαν καταυλισμό για 300 οικογένειες, ενώ η Ένωση Γαλλίδων Κυριών μικρότερη κατασκήνωση 100 οικογενειών. 5000 άτομα μεταφέρθηκαν δωρεάν με τρένο και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, τον Βόλο και τη Λάρισα. Οι ελληνικές αρχές έστησαν κέντρα διανομής που μοίραζαν δωρεάν ψωμί σε 30.000 άτομα, ενώ ο Αμερικανικός, ο Γαλλικός και ο Αγγλικός Ερυθρός Σταυρός διένειμαν τρόφιμα. Πολλοί Εβραίοι, έχοντας χάσει τα πάντα, έφυγαν για τις δυτικές χώρες και κυρίως τη Γαλλία, ενώ ένας αριθμός τους ακολουθώντας το σιωνιστικό κίνημα εγκαταστάθηκε στην Παλαιστίνη.

Αεροφωτογραφία της περιοχής μετά την καταστροφή. Από το λεύκωμα "Incendie de Salonique. 18-19 Aout 1917" της Αεροναυτικής Υπηρεσίας του γαλλικού στρατού.

Αμέσως μετά τα πρώτα πρόχειρα μέτρα ιδρύθηκε από τον κυβερνητικό αντιπρόσωπο Περικλή Α. Αργυρόπουλο η Διεύθυνση Θυμάτων Πυρκαϊάς για την περίθαλψη των χιλιάδων πυροπαθών και η κυβέρνηση ενέκρινε πίστωση 1.500.000 δραχμών για τις πρώτες ανάγκες. Συγχρόνως συστήθηκε Κεντρική Επιτροπή Εράνων με σειρά υποεπιτροπών για τη συλλογή εράνων και τη διανομή χρημάτων και ειδών.

Καταστροφές Η πυρκαγιά κατέστρεψε το 32% της συνολικής έκτασης της Θεσσαλονίκης, δηλαδή 1.000.000 τετρ. μέτρα ή 120 εκτάρια. Η περιοχή που κάηκε ήταν μεταξύ των οδών Αγίου Δημητρίου, Λέοντος Σοφού, Νίκης, Εθνικής Αμύνης, Αλεξάνδρου Σβώλου, Εγνατία (από Αγίας Σοφίας), Αγίου Δημητρίου. Αυτή η περιοχή στα επίσημα έγγραφα αναφέρεται ως «πυρίκαυστος ζώνη» και στις λαϊκές διηγήσεις τα «καμένα». Το ύψος των υλικών ζημιών υπολογίστηκε σε 8.000.000 χρυσές λίρες. Μεταξύ των κτηρίων που κάηκαν ήταν το Ταχυδρομείο, το Τηλεγραφείο, το Δημαρχείο, οι εταιρείες Ύδρευσης και Φωταερίου, η Οθωμανική Τράπεζα, η Εθνική Τράπεζα, οι αποθήκες της Τράπεζας Αθηνών, ο ναός του Αγίου Δημητρίου και άλλοι δύο ορθόδοξοι ναοί, το Σαατλή Τζαμί και άλλα έντεκα τεμένη, η Αρχιραββινεία με όλο το αρχείο της και 16 από τις 33 συναγωγές. Καταστράφηκαν επίσης τα τυπογραφεία των περισσότερων εφημερίδων (η Θεσσαλονίκη είχε τον μεγαλύτερο αριθμό εκδιδόμενων εφημερίδων στην Ελλάδα), πολλές από τις οποίες δεν κατάφεραν να επανεκδοθούν. Επίσης καταστράφηκαν 4.096 από τα 7.695 καταστήματα αφήνοντας ανέργους το 70% των εργαζομένων.

Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917

Αποζημιώσεις Μετά την καταστροφή οι ασφαλιστικές εταιρείες διατήρησαν επιφυλακτική στάση και έστειλαν πράκτορές τους να ερευνήσουν επί τόπου, προσπαθώντας να αποδώσουν την καταστροφή σε πολεμικές ενέργειες (στηριζόμενες και σε διάφορες φήμες για εμπρησμό από τους Γερμανούς ή τους Γάλλους), για να αποφύγουν την πληρωμή των τεραστίων ποσών στους ασφαλιζομένους τους. Το συνολικό ύψος των ασφαλιστηρίων ήταν 3.000.000 χρυσές λίρες και το μεγαλύτερο μέρος τους ήταν σε βρετανικές εταιρείες. Για παράδειγμα η North & British Mercantile Co. είχε να αποζημιώσει 3000 ασφαλιστικά συμβόλαια. Τελικά όμως, με την πίεση των ελληνικών και ξένων αρχών και χάρη στο Βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης[5] επί της κατηγορίας για εμπρησμό κατά των ενοίκων της οικίας από όπου ξεκίνησε η πυρκαγιά, το οποίο αποφάνθηκε ότι η πυρκαγιά προκλήθηκε από τυχαία αίτια, έγινε η αποπληρωμή όλων των ασφαλιστηρίων.

Ανοικοδόμηση Λίγες μόνο ημέρες μετά την καταστροφή η κυβέρνηση Βενιζέλου ανήγγειλε ότι δεν θα επιτρεπόταν η ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση της πόλης, αλλά μόνο στη βάση ενός νέου πολεοδομικού σχεδίου, σύμφωνα με τον Ν. 823/1917 που εκπόνησε ο υπουργός συγκοινωνιών Αλέξανδρος Παπαναστασίου. Με απόφαση του Παπαναστασίου ιδρύθηκε «Διεθνής Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης» με πρόεδρο τον Ερνέστο Εμπράρ, για την εκπόνηση ρυμοτομικού σχεδίου, το οποίο παραδόθηκε στη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας στις 29 Ιουνίου 1918. Το σχέδιο δεν εφαρμόστηκε πλήρως και εξαιτίας πιέσεων εκ μέρους μεγαλοϊδιοκτητών υπέστη πολλές μεταβολές, αλλά αποτέλεσε μεγάλη βελτίωση σε σχέση με την πρωτύτερη κατάσταση της πόλης, δίνοντάς της σύγχρονη ρυμοτομία και όψη.

Σημειώσεις και παραπομπές [1] Η Ελλάδα διατηρούσε ακόμη το παλαιό (Ιουλιανό) ημερολόγιο σε αντίθεση με τις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες που είχαν

[2] [3] [4]

[5]

υιοθετήσει το νέο (Γρηγοριανό) ημερολόγιο. Έτσι οι ελληνικές πηγές για την πυρκαγιά αναφέρουν την παλιά ημερομηνία, ενώ οι ξένες πηγές (που αποτελούν την πλειονότητα) αναφέρουν τη νέα ημερομηνία. Στο άρθρο αναφέρονται και οι δύο για την αποφυγή σύγχυσης. Το ΒΗΜΑ, 13/10/2002 , Σελ.: S16 Κωδικός άρθρου: B13688S161, ID: 249267 Το άρθρο αφορά παρουσίαση του βιβλίου Καραδήμου Γερολύμπου Αλέκα, «Το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς», University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2002 J. Nehama, Histoire des Israélites de Salonique, t. VI-VII, Thessalonique 1978, σ. 765, όπως αναφέρεται στο Παπαστάθη, 1978 Γενική Διοίκησις Θεσσαλονίκης, Έκθεση πεπραγμένων μετά απολογισμού της Κεντρικής Επιτροπής Εράνων υπέρ των θυμάτων της Πυρκαϊάς Θεσσαλονίκης διά τα έτη 1917-1918 του Α. Α. Πάλλη προς τον Γενικό Διοικητή κ. Α. Αδοσίδη, της 1/14 Φεβρουαρίου 1919, όπως παρατίθεται στο Παπαστάθη, 1978. Χειρόγραφο και αντίτυπο (τυπογραφείο Άγκυρα, Ι. Κουμένου) της έκθεσης βρίσκονται στον φάκελο Ε.17 του Ιστορικού Αρχείου Μακεδονίας. Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης, 7 Νοεμβρίου 1917, όπως παρατίθεται στο Γερολύμπου, 2002

Πηγές άρθρου • Καραδήμου Γερολύμπου Αλέκα, «Το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς», University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2002 • Παπαστάθη Χαραλ., «Ένα υπόμνημα για την πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης στα 1917 και την περίθαλψη των θυμάτων», Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1978 • Παπαστάθη Χ. – Χεκίμογλου Ε., «Η Θεσσαλονίκη της πυρκαγιάς: 18-19 Αυγούστου 1917», περ. Θεσσαλονικέων Πόλις τευχ.11, Σεπτέμβριος 2003

Πυρκαγιά ορυχείων Πυρκαγιά ορυχείων Πυρκαγιά ορυχείων είναι η πυρκαγιά που καίει μέσα σε στοά ορυχείου. Τέτοιες πυρκαγιές ξεσπούν αιφνίδια, όταν το ορυκτό κάρβουνο έρθει σε επαφή με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας. Εκτός από τις φυσικές επιδράσεις, όπως η κατώρυξη του πετρώματος ή η διάβρωση των στρωμάτων της επιφάνειας, συχνά τα αίτια είναι τεχνητά: Λάθη κατά τον κλιματισμό του ορυχείου, ή την εγκατάλειψη μη κερδοφόρων στοών μπορούν να οδηγήσουν σε ανάφλεξη του ορυκτού άνθρακα. Ανάφλεξη του ορυκτού μπορεί επίσης να συμβεί σε αποθήκες ή σε βαγόνι τραίνου ή σε αμπάρι πλοίου κατά την διάρκεια της μεταφοράς του. Όταν το κάρβουνο έχει θερμοκρασία 150 °C μέχρι 500 °C ή η ποσότητα του οξυγόνου δεν επαρκεί, τότε η καύση γίνεται ατελής, χωρίς φλόγα. Άνω των 500 °C και όταν η ποσότητα του οξυγόνου είναι αρκετή, τότε το ορυκτό κάρβουνο πυρακτώνεται (περ. 1000 °C) και βγάζει φλόγα (μέχρι 1200 °C) κάνοντας τέλεια καύση.

Πυρκαγιές ορυχείων ανά τον κόσμο Πυρκαγιές ορυχείων σημειώνονται σε ολόκληρο τον Κόσμο. Ινδία Στα ορυχεία δυτικά της Καλκούτας και σε μια έκταση 700 τετραγωνικών χιλιομέτρων σημειώθηκαν το 1997 γύρω στις 169 πυρκαγιές. ΗΠΑ Το Federal Office of Surface Mining (OSM) διατηρεί την βάση δεδομένων AMLIS για τις πυρκαγιές. Το 1999 καταμετρήθηκαν 150 ζώνες πυρκαγιών στο Κεντάκι, στην Πενσυλβανία, στην Δυτική Βιρτζίνια, στα Απαλάχια όρη, στο Κολοράντο, στα Ρόκι Μάουντενς και αλλού. Στην Πενσυλβάνια είναι γνωστές 45 ζώνες πυρός. Στο ορυχείο Centralia Mine η πυρκαγιά μαίνεται από το 1962 και επεκτείνεται συνεχώς. Γερμανία Στο Πλάνιτς έκαιγε μια πυρκαγιά από το 1476, η οποία κατασβέσθηκε το 1860. Στο Ντούντβάιλερ του κρατιδίου Ζάαρλαντ πήρε φωτιά το 1668 ένα ορυχείο που καίει ακόμα και σήμερα. Λοιπή Ευρώπη και Ρωσία Στην Πολωνία, την Τσεχία και την Ουκρανία είναι γνωστό ότι υπάρχουν εστίες φωτιάς. Στην Ουκρανία καίουν περίπου 140 αποθήκες ορυκτού άνθρακα. Στην Ρωσία το 1998 σημειώθηκαν 74 πυρκαγιές. Αφρική Στην Αφρική σημειώνονται πυρκαγιές στην Νότιο Αφρική, Ζιμπάμπουε, Μποτσουάνα, στην Μοζαμβίκη και την Ζάμπια.

Πυρκαγιά ορυχείων

Αυστραλία Πέντε χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Wingen καίγεται το βουνό the Burning Mountain εδώ και 6.000 χρόνια. Η φωτιά βρίσκεται σε βάθος 30 μέτρων και κινείται με ταχύτητα ενός μέτρου το χρόνο. Κίνα Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ορυκτού άνθρακα στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι στην βόρεια Κίνα ετησίως 10 ως 20 εκατομμύρια τόνοι της παραγωγής καταστρέφονται από πυρκαγιά ορυχείου, ενώ 100 ως 200 εκατομμύρια τόνοι αχρηστεύονται. Είναι γνωστές πάνω από εκατό μεγάλες εκτάσεις με πολλές εστίες πυρός η κάθε μια. Άλλα μέρη Στην Ινδονησία ήταν μια πυρκαγιά που έκαιγε επί τέσσερα χρόνια. Στην Βενεζουέλα έγινε γνωστή μια πυρκαγιά, αγνώστων λοιπών στοιχείων.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Chinesisch-Deutsches Forschungsprojekt [1](Αγγλικά) • Kohlebrandforschung bei HarbourDom [2](Γερμανικά) • • • • • • •

Mitteilung der GeoUnion [3](Γερμανικά) Prakash's coal fire homepage [4](Αγγλικά) ITC's coal fire homepage [5](Αγγλικά) Centralia mine fire [6](Αγγλικά) Informationen zu Theorie und Praxis von Selbstentzündung und Wärmeexplosion [7](Γερμανικά) Inferno in der Unterwelt [8](Γερμανικά) Brennende Kohleflöze: Feuer unter der Erde [9] sueddeutsche.de, 17.01.2008 (Γερμανικά) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Kohlebrand [11] [10] GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / www. coalfire. caf. dlr. de/ intro_en. html [2] http:/ / www. harbourdom. de/ kohlebraende. htm [3] http:/ / g-o. de/ index. php?cmd=aws_angewandt& id=3064 [4] http:/ / www. gi. alaska. edu/ ~prakash/ coalfires/ [5] http:/ / www. itc. nl/ personal/ coalfire/ [6] http:/ / www. offroaders. com/ album/ centralia/ study/ ESL201Paper. htm [7] http:/ / www. selbstentzuendung. com [8] http:/ / www. zeit. de/ 2003/ 31/ N-Kohlefeuer [9] http:/ / www. sueddeutsche. de/ wissen/ artikel/ 326/ 152937/ [10] http:/ / de. wikipedia. org/ wiki/ Kohlebrand [11] http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

[10]

της Γερμανικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την

Πυρκαγιές στην Αττική το 2009 Πυρκαγιές στην Αττική το 2009

Η εικόνα της μεγάλης πυρκαγιάς από Δορυφόρο Τοποθεσία

Ελλάδα: Ανατολική Αττική και Δυτική Αττική

Έναρξη

21 Αυγούστου 2009

Λήξη

24 Αυγούστου 2009

Τύπος καταστροφής Πυρκαγιές Θάνατοι

Η μεγάλη πυρκαγιά στην ανατολική Αττική που ξεκίνησε το βράδυ 21 Αυγούστου, από την περιοχή του Γραμματικού είχε διάρκεια τεσσάρων ημερών και έκαψε συνολικά 210.000 Οι καπνοί από τις φωτιές κάλυψαν την Αττική σκοτεινιάζοντας τον ουρανό. στρέμματα, κυρίως πευκοδάσους. Η Δορυφορικές φωτογραφίες δείχνουν ότι έφτασαν έως τις ακτές της Βόρειας πυρκαγιά επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Αφρικής. βορειοανατολική Αττική, από την περιοχή του Γραμματικού και του Μαραθώνα, μέχρι το Πικέρμι και την Παλλήνη, κατακαίγοντας στο ενδιάμεσο, τμήμα της Πεντέλης στην περιοχή του Διονύσου. Η πυρκαγιά αυτή είναι η μεγαλύτερη που έχει γνωρίσει ποτέ ο νομός Αττικής. Παράλληλα μία άλλη μεγάλη πυρκαγιά στην δυτική Αττική έκαψε μεγάλο μέρος των δυτικών πλαγιών του Κιθαιρώνα και έφτασε μέχρι το Πόρτο Γερμενό.

Πυρκαγιές στην Αττική το 2009

Το χρονικό της πυρκαγιάς Η μεγάλη πυρκαγιά στην ανατολική Αττική ξεκίνησε το βράδυ της Παρασκευής 21 Αυγούστου από την περιοχή κοντά στο παραθαλάσσιο οικισμό Σέσι Γραμματικού. Πήρε γρήγορα μεγάλες διαστάσεις και το πρωί του Σαββάτου 22 Αυγούστου άρχισε πλέον να απειλεί τις περιοχές του Γραμματικού, του Βαρνάβα, του Μαραθώνα και της Λίμνης του Μαραθώνα (40 χλμ από την Αθήνα). Ενισχυόμενη από τους δυνατούς ανέμους, κατευθύνθηκε νοτιότερα και έφτασε το βράδυ του Σαββάτου στα όρια του Αγίου Στεφάνου, της Άνοιξης, της Σταμάτας, της Ροδόπολης και του Διονύσου, ενώ από την Κυριακή 23 Αυγούστου η φωτιά πέρασε στην νότια πλευρά της Πεντέλης και έφτασε να καίει σπίτια στο Ντράφι, την Παλαιά Πεντέλη , την Ανθούσα, το Πικέρμι και την Παλλήνη. Χαρακτηριστικά εκκενώθηκαν περιοχές όπως ο Άγιος Στέφανος, η Πεντέλη, δύο νοσοκομεία και κατασκηνώσεις. Το βράδυ του Σαββάτου τέθηκε σε ισχύ ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της Ε.Ε. μετά από σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ιταλία, Γαλλία, Κύπρος, Αυστρία και Βουλγαρία υποσχέθηκαν συνδρομή με αεροσκάφη, ελικόπτερα, προσωπικό και λοιπά τεχνικά μέσα. Με την συνδρομή των επιπλέον δυνάμεων η πυρκαγιά τέθηκε υπό έλεγχο μέχρι τη Δευτέρα 24 Αυγούστου. Η πυρκαγιά κατέκαψε συνολικά 210.000 στρέμματα, κυρίως πευκοδάσους και ήταν μία από τις καταστροφικότερες που έχουν σημειωθεί στην Αττική.

Η πυρκαγιά στην δυτική Αττική Η Πυρκαγιά στην Δυτική Αττική ξεκίνησε από την περιοχή των Λεύκτρων του δήμου Πλαταιών, παράλληλα με την μεγάλη πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική. Οι δυνατοί άνεμοι την κατεύθυναν νοτιοανατολικά και έφτασε να καίει τις ανατολικές πλαγιές του Κιθαιρώνα, πάνω από τους παραθαλάσσιους οικισμούς Άγιος Βασίλειος και Πόρτο Γερμενό. Η πυρκαγιά αυτή αντιμετωπίστηκε οριστικά μία μέρα μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς στην ανατολική Αττική και αφού είχε κάψει 35.000 στρέμματα, κυρίως πευκοδάσους.

Δείτε επίσης • Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007

Παραπομπές • • • • • • •

Τα Νέα, για τρίτη μέρα φλέγεται η Αττική [1] η Ναυτεμπορική, η μεγάλη πυρκαγιά της Αττικής [2] Ελευθεροτυπία, η μεγάλη πυρκαγιά της Αττικής [3] ΒΒC news, Οι πυρκαγιές της Αττικής [4] CNN news, Οι πυρκαγιές της Αττικής [5] Δορυφορικές φωτογραφίες από τις πυρκαγιές, ESA [6] In.gr Η πυρκαγιά στο Πόρτο Γερμενό [7]

Η πυρκαγιά από την Λεωφόρο Κηφισού

Πυρκαγιές στην Αττική το 2009

Παραπομπές [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]

http:/ / www. tanea. gr/ default. asp?pid=2& ct=1& artid=4532596 http:/ / www. naftemporiki. gr/ news/ fc. asp?id=285 http:/ / www. enet. gr/ ?i=news. el. article& id=75385 http:/ / news. bbc. co. uk/ 2/ hi/ europe/ 8216622. stm http:/ / edition. cnn. com/ 2009/ WORLD/ europe/ 08/ 22/ greece. wildfires/ index. html http:/ / www. esa. int/ esaEO/ SEM0S8H7KYF_index_1. html http:/ / www. in. gr/ news/ article. asp?lngEntityID=1044938& lngDtrID=244

Σεισμοί Σεισμός Ο Σεισμός ορίζεται ως η αισθητή ανατάραξη της επιφάνειας ενός ουράνιου σώματος που συνοδεύεται από σεισμικά κύματα που μεταφέρουν την ενέργεια του σεισμού. Σε πλανήτες με στερεό φλοιό όπως η Γη οι σεισμοί προκαλούν ανατάραξη της επιφάνειας του φλοιού και ο σεισμός γίνεται έτσι αισθητός από τους ανθρώπους. Ο σεισμός ορίζεται και σε άλλα ουράνια σώματα όπως η Σελήνη, ο Άρης και ο Ήλιος, σε Παγκόσμιος χάρτης της Γήινης σεισμικής δραστηριότητας (1963 - 1998). κάποιο άλλο άστρο, πλανήτη ή δορυφόρο πλανήτη, σε ένα αστέρα νετρονίων κλπ. Ο σεισμός σε κάθε τέτοια περίπτωση έχει διαφορετική προέλευση και τα σεισμικά κύματα μπορεί να είναι διαφορετικού τύπου από τα γήινα ελαστικά, όπως για παράδειγμα τα σεισμικά κύματα ενός μαγνητικού σεισμού σε ένα αστέρα νετρονίων ή μάγναστρο. Τα σεισμικά κύματα, στην περίπτωση που είναι ελαστικά, οδεύουν μεταβάλλοντας την πυκνότητα ή παραμορφώνοντας το σχήμα του μέσου από το οποίο διέρχονται και ταξιδεύουν στο εσωτερικό, στην επιφάνεια ή και στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη σαν τον δικό μας, μεταφέροντας την ενέργεια του σεισμού, η οποία τελικά απορροφάται στο μέσο διάδοσης. Διάδοση βαρυτικών σεισμικών κυμάτων έχουμε και στο «κενό» του διαστήματος με τα βαρυτόνια. Παρατηρούνται επιδράσεις από ισχυρούς γήινους σεισμούς στη Σελήνη και σε τεχνητούς δορυφόρους γύρω από τη Γη[1] . Στο σύστημα Γης - Σελήνης μάλιστα, οποιαδήποτε ξαφνική μεταβολή της απόστασης των δύο θα προκαλέσει σεισμούς και στα δύο ουράνια σώματα καθώς το ένα βρίσκεται εντός του βαρυτικού πεδίου του άλλου. Ένα τέτοιο σεισμό στη Γη θα προκαλούσε η σύγκρουση ενός κομήτη με τη Σελήνη για παράδειγμα. Τέλος, στο «κενό» του διαστήματος έχουμε και διάδοση κυμάτων που αντιστοιχούν σε ισχυρές μεταβολές μαγνητικού πεδίου που παράγονται στα μάγναστρα, ικανές να προκαλούν σεισμούς σε ουράνια σώματα εντός της εμβέλειάς τους που περιέχουν σε επαρκείς ποσότητες υλικά ικανά να αντιδράσουν μαγνητικά. Οι μαγνητικοί σεισμοί στα μάγναστρα παράγουν και σεισμικά κύματα που ταξιδεύουν ως τη Γη με τη μορφή εκλάμψεων ακτίνων γ και ακτίνων χ [2] [3] . Ο σεισμός στον πλανήτη μας συνήθως προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στο φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της καθώς μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται στο φλοιό με ταλαντώσεις των πετρωμάτων και φθάνοντας στην επιφάνεια προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους που αισθανόμαστε. Τα σεισμικά κύματα προκαλούν με τις ταλαντώσεις και διαφορές ηλεκτρικού δυναμικού στα πετρώματα του φλοιού καθώς οδεύουν μέσα από αυτά (σεισμικό-ηλεκτρικό φαινόμενο δευτέρου είδους). Άλλη μια εκδήλωση των σεισμών, που προκαλείται από τη μετακίνηση των πετρωμάτων της λιθόσφαιρας, είναι η δημιουργία τσουνάμι στη θάλασσα όταν ο σεισμός είναι υποθαλάσσιος και έχει αποτέλεσμα ικανή κατακόρυφη ανάταξη του βυθού. Οι περισσότεροι

Σεισμός σεισμοί σχετίζονται με τον τεκτονικό χαρακτήρα της Γης και ονομάζονται τεκτονικοί σεισμοί. Ένας σεισμός όμως μπορεί να οφείλεται και στο απότομο γλίστρημα ενός παγετώνα. Ως σεισμός χαρακτηρίζεται και το άμεσο αποτέλεσμα από μία μη φυσική διεργασία, όπως για παράδειγμα μία έκρηξη, μία υπόγεια πυρηνική δοκιμή ή την τομογράφηση μέρους του φλοιού με σεισμικά κύματα που προκαλούμε με κτυπήματα του εδάφους. Σεισμός μπορεί να παραχθεί και από μία έκρηξη στην ατμόσφαιρα της Γης. Τέλος, ως σεισμός θα μπορούσε να θεωρηθεί και η παραγωγή σεισμικών βαρυτικών κυμάτων από το Haarp στην ιονόσφαιρα. Η απορρόφηση της ενέργειας που μεταφέρουν τα ελαστικά κύματα, συμβαίνει με διάφορους μηχανισμούς ανάλογα με την κατάσταση ρευστότητας του μέσου που διατρέχουν: • Στερεά: Η θραύση και οι μικροθραύσεις στα πετρώματα, αλλά και στις ανθρώπινες κατασκευές, προκαλούν είτε διάρρηξη των δεσμών συνοχής είτε μόνιμη (πλαστική) παραμόρφωση του υλικού και τελικά παράγεται θερμότητα. Ακόμα, λόγω του σεισμικού-ηλεκτρικού φαινομένου που εμφανίζεται στα πορώδη στερεά που περιέχουν ποσοστό υγρού, μέρος της ενέργειας του οδεύοντος σεισμικού κύματος μετατρέπεται από μηχανική σε ηλεκτρική και κατόπιν αντίστροφα και η ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα, είτε κατά τις ωσμωτικές διαδικασίες, είτε λόγω της ηλεκτρικής αντίστασης των πετρωμάτων κατά τη διέλευση των ηλεκτρικών ρευμάτων ή δινορευμάτων (ρευμάτων Φουκώ). • Ημίρρευστα:[4] Το υλικό παραμορφώνεται προσωρινά (για χρόνο μερικά πολλαπλάσιο της περιόδου ταλάντωσης του κύματος) και τελικά η ενέργεια γίνεται θερμότητα (ρευστοποιείται περαιτέρω το υλικό του μέσου). • Ρευστά: Μπορούν να οδεύσουν μόνο σεισμικά κύματα που διαφοροποιούν τοπικά την πυκνότητα του μέσου και απορροφώνται αυξάνοντας τη θερμοκρασία του. Σύμφωνα με την ανθρώπινη κλίμακα εκτίμησης γεγονότων, που ξεκινά με βάση τις διαστάσεις των ανθρώπινων κατασκευών, τα αποτελέσματα της απορρόφησης της ενέργειας ενός σεισμού στα στερεά είναι ενίοτε καταστροφικά. Η πραγματική αιτία των σεισμών που γεννώνται στο φλοιό της Γης δηλώθηκε σωστά το 1760 από το Βρετανό Τζον Μίτσελ (John Michell), ο οποίος έγραψε πως οι σεισμοί και τα κύματα ενέργειας που δημιουργούν προκαλούνται από Η καταστροφή στο κτίριο της έδρας του OHE στην Αϊτή [5] "μάζες πετρωμάτων που μετά από το σεισμό των 7 ρίχτερ του 2010. μετατοπίζονται, μίλια κάτω από την επιφάνεια" και θεωρείται πατέρας της επιστήμης της μελέτης των σεισμών, της Σεισμολογίας.

Τύποι Σεισμών που γεννώνται στο Γήινο φλοιό

Σεισμός

Τεκτονικοί Η λιθόσφαιρα αποτελείται από πολλές λιθοσφαιρικές (τεκτονικές) πλάκες που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση επιπλέοντας πάνω στο ρευστό υπόστρωμα της ασθενόσφαιρας. Οι πλάκες ασκούν πιέσεις μεταξύ τους κυρίως λόγω των κινήσεων του μάγματος κάτω από αυτές που τις παρασύρει και λιγότερο από τις παλιρροϊκές δυνάμεις που παραμορφώνουν τη γη συμπιέζοντας και εφελκύοντάς την, τη βαρύτητα που τείνει να βυθίζει τις βαρύτερες από αυτές κλπ. Το μάγμα κινείται σε ανοδικά και καθοδικά ρεύματα καθώς κοντά στον Παγκόσμια κίνηση των τεκτονικών πλακών. πυρήνα της Γης θερμαίνεται από τις ραδιενεργές μεταπτώσεις της βαρύτερης ύλης που είναι συγκεντρωμένη εκεί και ελαφρύτερο ανεβαίνει προς την επιφάνεια όπου ψύχεται και βαραίνει πάλι. Στα σημεία που ο στερεός φλοιός προεξέχει προς τα κάτω, συνήθως κάτω από βουνά, αναπτύσσονται ροπές από τις δυνάμεις τριβής με το ρευστό μάγμα ανάλογα με τη θέση της προεξοχής σε σχέση με τη ροή του μάγματος, το οποίο επανακάμπτει προς τον πυρήνα. Το μάγμα που κινείται κάτω από το φλοιό υπόκειται και στις δυνάμεις του φαινομένου Κοριόλις που σε μεγάλες κλίμακες καθορίζει την κίνηση των τροπικών κυκλώνων και των ωκεάνιων θαλάσσιων ρευμάτων. Αποτέλεσμα της συνισταμένης δυνάμεων και ροπών, είναι η τάση για κίνηση των πλακών που μπορούν ακόμη και να τείνουν να περιστρέφονται. Στα όρια των πλακών δημιουργούνται εφελκυστικές ή συμπιεστικές ζώνες διάρρηξης: εφελκυστικές στα σημεία που οι πλάκες απομακρύνονται μεταξύ τους, συμπιεστικές στα σημεία που πλησιάζουν. Κοντά στις ζώνες διάρρηξης, στα όρια των τεκτονικών πλακών, συσσωρεύεται ενέργεια (τασικό φορτίο) από τους μηχανισμούς εφελκυσμού και συμπίεσης. Εκεί σχηματίζονται ρωγμές στο φλοιό, τα ρήγματα, τις πλευρές των οποίων συγκρατεί η τριβή που δεν επιτρέπει την ολίσθηση μεταξύ τους. Όταν οι τεκτονικές τάσεις ξεπεράσουν την κρίσιμη τιμή του ορίου θραύσης του πετρώματος στον εστιακό χώρο, το σπάσιμο των σημείων τριβής έχει ως αποτέλεσμα την ολίσθηση του ρήγματος. Η ολίσθηση συνεπάγεται τη βίαιη ταλάντωση των πετρωμάτων και η απελευθερωμένη ενέργεια μεταφέρεται με τα σεισμικά κύματα ώσπου να απορροφηθεί εντελώς. Οι σεισμοί που προκαλούνται με τον τρόπο αυτό αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία (90%) των Γήινων σεισμών και καλούνται Τεκτονικοί Σεισμοί.

Ηφαιστειακοί Το υπόλοιπο 10% των παγκόσμιων σεισμών σχετίζονται με ηφαιστειακή δραστηριότητα και συνήθως είναι λιγότερο ισχυροί από τους τεκτονικούς. Ακόμα και αυτοί πάντως, μπορεί να είναι ιδιαίτερα καταστροφικοί, προκαλώντας σχισμές στο έδαφος, παραμόρφωση του εδάφους, και ζημιές σε κατασκευές. Ηφαιστειακός ονομάζεται ο σεισμος που είναι αποτέλεσμα αλλαγής της πίεσης στο εσωτερικό της γης, λόγω της εισροής ή εκροής μάγματος. Το σήμα τέτοιων σεισμών ονομάζεται ηφαιστειογενής δόνηση.

Σεισμός

Εγκατακρημνισιγενείς Εκτός από τα δύο προηγούμενα αίτια, υπάρχει και ένα ελάχιστο ποσοστό σεισμών που ονομάζονται Εγκατακρημνισιγενείς Σεισμοί, επειδή οφείλονται στην εγκατακρήμνιση οροφών υπογείων κοιλωμάτων (π.χ. σπηλαίων) λόγω διάβρωσης. Είναι σεισμοί συνήθως μικρού μεγέθους και τοπικού χαρακτήρα. Ορισμένες φορές έχουν παρατηρηθεί σε μετασεισμική ακολουθία ως συνεπακόλουθο άλλου τύπου σεισμών. [6]

Κρυογενείς Σεισμοί Υπάρχουν περιπτώσεις σεισμών που συμβαίνουν με την απότομη πτώση της θερμοκρασίας. Το έδαφος συγκρατεί νερό σε υγρή μορφή. Όταν η θερμοκρασία του πέσει κάτω από το κρίσιμο σημείο που το υγρό νερό γίνεται πάγος, η διαστολή που προκαλεί η αλλαγή φάσης του νερού συμπιέζει τα πετρώματα και είναι πιθανό να προκληθεί διάρρηξη σε αυτά. Οι επιπτώσεις ενός κρυονικού σεισμού (frostquake) δεν είναι σοβαρές, καθώς γίνονται αισθητοί σε ακτίνα ελάχιστων χιλιομέτρων από τον άνθρωπο. Συνοδεύονται από τον κρότο θραύσης και προκαλούν ζημιές σε τσιμεντένιες υποστρώσεις και πλάκες, στο δίκτυο σωληνώσεων και σε υλικά θεμελίωσης που βρίσκονται στη γραμμή θραύσης. Συμβαίνουν συνήθως τις πρώτες πρωινές ώρες κατά τις κρύες περιόδους του χειμώνα. Επειδή δεν προκαλούνται από τεκτονικά αίτια, είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται ως κρυογενείς για να μην εισάγουν σφάλμα στα σεισμολογικά δεδομένα των ρηγμάτων. [7] [8]

Τεχνητοί Σεισμοί Οι τεχνητοί σεισμοί προκαλούνται με εκρήξεις ή χτύπημα της επιφάνειας του φλοιού. Συνήθως χρησιμοποιούνται για την τομογράφηση του υπεδάφους. Σε μεγάλη κλίμακα είναι δυνατή και η πρόκληση σεισμών.

Κατηγοριοποίηση των σεισμών του φλοιού της Γης ανάλογα με το βάθος τους Η ακριβής θέση στην οποία συμβαίνει ένας σεισμός ονομάζεται εστία. Αν η εστία θεωρηθεί ως σημείο, αυτό ονομάζεται υπόκεντρο. Η προβολή του υποκέντρου στην επιφάνεια της Γης, ονομάζεται επίκεντρο. Ανάλογα με την απόσταση του υποκέντρου από την επιφάνεια της Γης (εστιακό βάθος, ΕΒ), οι σεισμοί χαρακτηρίζονται ως: • Επιφανειακοί ή σεισμοί μικρού βάθους (0 - 30 km) • Σεισμοί ενδιαμέσου βάθους (30 - 70 km) • Σεισμοί μεγάλου βάθους (άνω των 70 km) Το εστιακό βάθος είναι σημαντικό χαρακτηριστικό ενός σεισμού, ως προς τις καταστροφές που αυτός μπορεί να επιφέρει στις ανθρώπινες κατασκευές. Π.χ. ένας επιφανειακός σεισμός μεγέθους 6,5 Ρίχτερ είναι καταστρεπτικότερος από ένα σεισμό ενδιάμεσου βάθους μεγέθους 6,9 Ρίχτερ. Αυτό συμβαίνει για δύο κυρίως λόγους: • Όσο αυξάνεται το βάθος, αυξάνεται και η απόσταση μεταξύ εστίας και επιφανείας της Γης, επιφέροντας έτσι εξασθένηση στα σεισμικά κύματα. • Η διασπορά των σεισμικών κυμάτων είναι μεγαλύτερη. Το μεγαλύτερο εστιακό βάθος που έχει καταγραφεί είναι 750 km και είναι το σημείο όπου ο γήινος φλοιός καταβυθίζεται στον ανώτερο μανδύα.

Σεισμός

Οργανολογία μέτρησης των σεισμών Αδρανειακό σύστημα μέτρησης Το όργανο που χρησιμοποιούμε για την μέτρηση των σεισμικών δονήσεων στην επιφάνεια του εδάφους ή του θαλάσσιου πυθμένα στο Γήινο φλοιό ονομάζεται σεισμόμετρο. Ένα σεισμόμετρο με εγγενή δυνατότητα καταγραφής των δονήσεων ονομάζεται σεισμογράφος και ο όρος έχει παραμείνει σε καθημερινή χρήση και σήμερα, παρόλο που πλέον τα σήματα μεταδίδονται μέσω τηλεπικοινωνιακών δικτύων και καταγράφονται σε μεγάλη απόσταση από τους αισθητήρες. Η λειτουργία του σεισμομέτρου βασίζεται στην αρχή της αδράνειας. Ένα σεισμόμετρο είναι ρυθμισμένο να χρησιμοποιείται εντός του βαρυτικού πεδίου της Γης και σε απόσταση από το κέντρο της, όση έχει και η επιφάνεια του φλοιού. Άρα μετρά σωστά στερεωμένο στο έδαφος ή στο θαλάσσιο βυθό και ακόμη δεν πρέπει να αναρτάται σε σχηματισμούς που ταλαντώνουν ιδιόσυχνα όπως τα κτίρια. Αποτελείται από τα εξής μέρη: 1. Το περίβλημα το οποίο στερεώνει τη διάταξη και ακολουθεί τις κινήσεις του εδάφους. 2. Την μάζα (αδρανειακό υποσύστημα) που τείνει να παραμένει ακίνητη σε σχέση με τις κινήσεις του περιβλήματος και άρα του εδάφους. 3. Το σύστημα ανάρτησης που επιτρέπει την ταλάντωση της μάζας σε μια σταθερή διεύθυνση ανάλογα με τον τύπο προσανατολισμού της καταγραφόμενης μεταβολής και αποσβαίνει την ταλάντωση: • για οριζόντιο σεισμόγραμμα (ή σεισμογράφημα): Ελατήριο στηριγμένο σταθερά στο περίβλημα στη μία άκρη του και ανάρτηση της μάζας την άλλη του άκρη. Η μάζα τροχιοδρομείται σε οριζόντια διεύθυνση κίνησης και συνδέεται με αποσβεστήρες της ενέργειας ταλάντωσης. Στους παλαιούς σεισμογράφους χρησιμοποιόταν εκκρεμές με δυνατότητα κίνησης της μάζας σε καμπύλη που προσέγγιζε την ευθεία της οριζόντιας κίνησης. • για κατακόρυφο σεισμόγραμμα: Ελατήριο όπου αναρτάται η μάζα όμοια με μετρητή βαρύτητας (δυναμόμετρο ή κανταράκι), τροχιοδρόμηση της μάζας στην κατακόρυφη διεύθυνση και αποσβεστήρες. 4. Το σύστημα καταγραφής που με διάφορα ηλεκτρομαγνητικά ή οπτικά συστήματα καταγράφει και αποστέλλει τηλεμετρικά για αποτύπωση στο σταθμό συλλογής τη σχετική θέση της αναρτημένης μάζας ως προς το περίβλημα της συσκευής. Στους σεισμογράφους χρησιμοποιόταν εγγενής καταγραφή με γραφίδα στηριγμένη στη μάζα που άφηνε ίχνος σε ρολό χαρτιού κυλιόμενο κάθετα στη διεύθυνση ταλάντωσης της μάζας. Κανονικά σε θέση εγκαθίστανται τρία σεισμόμετρα με τους άξονες μέγιστης ευαισθησίας κάθετους μεταξύ τους, ώστε να καταγράφονται όλες οι συνιστώσες του σεισμικού κύματος. Με διαφοροποίηση της αντίστασης ελατηρίων που αναρτούν τη μάζα κατακόρυφα στη σύγχρονη αδρανειακή διάταξη, το σεισμόμετρο χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των σεισμών και σε άλλα ουράνια σώματα, όπως η Σελήνη και ο Άρης, που έχουν διαφορετική τιμή του πεδίου βαρύτητας στην επιφάνειά τους.

Σεισμός

Κλίμακες μέτρησης των σεισμών Για την μέτρηση μιας σεισμικής δόνησης χρησιμοποιούνται κυρίως δύο κλίμακες:

Κλίμακα Ρίχτερ (Richter) Στην κλίμακα αυτή μετράται το μέγεθος ενός σεισμού στην εστία του. Ουσιαστικά στην κλίμακα μετράται η ενέργεια που εκλύεται στον εστιακό χώρο με τη σεισμική θραύση και την ολίσθηση των πετρωμάτων. Παρότι η κλίμακα δεν έχει ανώτατο όριο, σεισμοί μεγαλύτεροι από 9,5 Ρίχτερ δεν έχουν παρατηρηθεί στη Γη. Επίσης, στην κλίμακα μετρώνται και αρνητικές τιμές, καθώς όταν ορίστηκε δεν ήταν δυνατόν με τα όργανα της τότε εποχής να καταγραφούν μικρότερα μεγέθη σεισμών. Η κλίμακα είναι λογαριθμική.

Κλίμακα Μερκάλι (Mercalli) Στην κλίμακα αυτή μετράται η ένταση ενός σεισμού σε μία περιοχή στην επιφάνεια του φλοιού της Γης. Η ένταση αντιστοιχεί στο μέγεθος που θα είχε ένας επιφανειακός σεισμός με επίκεντρο την περιοχή εκείνη, ο οποίος θα είχε τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα. Η κλίμακα είναι εμπειρική και προσπαθεί να εκτιμήσει την ένταση του σεισμού σύμφωνα με τις επιπτώσεις του σεισμού σε κτίρια, υποδομές κλπ. Είναι δωδεκαβάθμια και προσμετρά κυρίως τις καταστροφές που προκαλούνται σε ανθρώπινες κατασκευές. Αυτό σημαίνει ότι ένας σεισμός που πλήττει ακατοίκητη περιοχή, δεν είναι δυνατό να αξιολογηθεί επαρκώς με αυτή την κλίμακα.

Σεισμικά κύματα Τα σεισμικά κύματα μεταφέρουν την ενέργεια μακριά από τον εστιακό χώρο του σεισμού, μέχρι αυτή σταδιακά να απορροφηθεί εντελώς και τότε παύουν. Τα σεισμικά κύματα διακρίνονται σύμφωνα με τον τρόπο με τον οποίο ταξιδεύουν. Ο τρόπος εξαρτάται από το μέσο στο οποίο τα κύματα ταξιδεύουν, που επιτρέπει να διαδίδονται ή όχι συγκεκριμένα είδη ταλάντωσης, ανάλογα με το είδος της ταλάντωσης και το μήκος κύματος του σεισμικού κύματος. Στον εστιακό χώρο ενός τεκτονικού σεισμού με τη θραύση παράγονται όλες οι ακουστικές συχνότητες με ταλαντώσεις πίεσης και παράγονται και ταλαντώσεις ελαστικής παραμόρφωσης. Από τα πρώτα μέτρα ακόμα που διανύουν τα κύματα, οι συχνότητες φιλτράρονται βαθυπερατά σε ολοένα και μικρότερο με την απόσταση εύρος ζώνης και στα πρώτα χιλιόμετρα έχει ήδη γίνει ο διαχωρισμός των κυμάτων που διαδίδονται με διαφορετικό τρόπο ταλάντωσης. Τα σεισμικά κύματα τα μετράμε συνήθως με δειγματοληψία 100Hz, καταγράφουμε δηλαδή συχνότητες των σεισμικών κυμάτων ως και 50Hz.

Σεισμός

Σεισμικά κύματα που διαδίδονται εσωτερικά στη Γη • Τα P-κύματα (primary-waves ή πρωτεύοντα κύματα) είναι διαμήκη κύματα πίεσης. Τέτοια κύματα είναι τα ηχητικά κύματα. Τα διαμήκη κύματα ταλαντώνουν τις μονάδες ταλάντωσης του μέσου από το οποίο διέρχονται παράλληλα στη διεύθυνση διάδοσής τους. Προκαλούν πυκνώματα και αραιώματα της ύλης σε επίπεδα κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης και μάλιστα διαδίδονται σε οποιοδήποτε συμπιέσιμο (σε μεγέθη μήκους κύματος) μέσο έχει μνήμη του όγκου του και τον διατηρεί, τουλάχιστο στο χρόνο που το διάμηκες κύμα τον οδεύει. Στερεά, υγρά, αέρια και πλάσμα έως κάποιας πυκνότητας καθώς και ενδιάμεσες καταστάσεις ρευστότητας πληρούν με ευκολία τη συνθήκη αυτή για εύρη συχνοτήτων. Τα P-κύματα μπορούν και εναλλάσσουν μέσα διάδοσης και συνεχίζουν να διαδίδονται διαθλώμενα σε αυτά, τουλάχιστο στο εύρος των συχνοτήτων που δε φιλτράρονται από πιθανή μείωση της χωρικής πυκνότητας των μονάδων ταλάντωσης στο νέο μέσο. Έτσι από το σημείο που φθάνουν κατακόρυφα στην επιφάνεια του φλοιού συνεχίζουν και μεταφέρουν μέρος της ενέργειας του σεισμού πέραν του εδάφους ως και πολύ ψηλά στην ατμόσφαιρα αν και δε μπορούν να καταγραφούν εκεί με συμβατικά αδρανειακά σεισμόμετρα. Τα P-κύματα διαδίδονται σε όλα τα στρώματα της Γης, από το φλοιό ως τον πυρήνα. Ως σεισμικά κύματα τα P έχουν τη μεγαλύτερη ταχύτητα από τα υπόλοιπα είδη σεισμικών κυμάτων και σε γρανίτη διανύουν περίπου 6 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο.

Τα σεισμικά κύματα στο εσωτερικό της Γης και επιφανειακά σεισμικά κύματα.

• Τα S-κύματα (secondary-waves ή δευτερεύοντα κύματα) είναι εγκάρσια κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται με ταλαντώσεις των υλικών κάθετες στην κατεύθυνση του κύματος, διαδίδονται δηλαδή πολωμένα και αλλάζουν προς στιγμήν το σχήμα του μέσου το οποίο διατρέχουν. Διαδίδονται σε μέσα που οι μονάδες ταλάντωσης συνδέονται ελαστικά, δηλαδή υπάρχει μνήμη του σχήματος του υλικού. Το μέσο προσπαθεί να διατηρήσει το σχήμα του, τουλάχιστο σε μήκος ελαφρά πολλαπλάσιο του μήκους κύματος και για χρόνο όσο τουλάχιστο το άθροισμα των Λόγω διαδοχικής διάθλασης από το μανδύα περιόδων μερικών ταλαντώσεων. Τα στερεά έχουν ισχυρή μνήμη στον εξωτερικό πυρήνα και πάλι στο μανδύα τα P-κύματα δίνουν "ζώνη σκιάς" στα σημεία και έτσι τα S-κύματα διαδίδονται στη λιθόσφαιρα, με ασυνέχεια ανίχνευσης στην επιφάνεια. στους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα που δεν πληρούν την Τα S-κύματα που δε διαπερνούν τον εξωτερικό παραπάνω συνθήκη ελαστικότητας σε σχέση με τις πυρήνα δίνουν "πλήρη σκιά" πίσω του, παραμέτρους διάδοσης των συγκεκριμένων σεισμικών κυμάτων. απέναντι από το επίκεντρο. Η κατάσταση ρευστότητας στο μανδύα φαίνεται πως δίνει στο υλικό του ικανή ελαστικότητα ώστε τα S-κύματα να διαδίδονται εκεί. Έτσι τα S-κύματα διαδίδονται από τη λιθόσφαιρα ως και το κάτω μέρος του μανδύα, σταματούν όμως φθάνοντας στον

Σεισμός

εξωτερικό πυρήνα της Γης που φαίνεται πως είναι πιο ρευστός ή και υγρός. Τα S-κύματα ταξιδεύουν πιο αργά από τα P και έχουν ταχύτητα κίνησης στο γρανίτη περίπου 3,6 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Φθάνοντας την επιφάνεια του εσωτερικού πυρήνα σε γωνία διαφορετική των 90°, τα P-κύματα δε διαδίδονται πλέον κανονικά και μετασχηματίζονται σε S-κύματα καθώς το μέσον αλλάζει από υγρό σε στερεό. Έτσι έχουμε την εμφάνιση S-κυμάτων που διαδίδονται στον εσωτερικό πυρήνα. Όταν τα S-κύματα ταξιδεύοντας στο στερεό εσωτερικό πυρήνα συναντήσουν Η διάδοση των P και S κυμάτων: φθάνοντας εξερχόμενα τον υγρό εξωτερικό πυρήνα η γωνία πρόσκρουσης μη κάθετα στην ασυνέχεια της επιφάνειας του φλοιού τα κύματα ανακλώνται εσωτερικά είναι πάλι διαφορετική από 90° και μετασχηματίζονται ξανά σε Το K είναι P-κύμα που διαδίδεται στον P-κύματα. Στην περίπτωση που φθάνουν τα S-κύματα από το εξωτερικό πυρήνα και προέρχεται είτε από μανδύα μη κάθετα στην ασυνέχεια του εξωτερικού πυρήνα αυτά διαθλώμενο P-κύμα είτε από μετασχηματίζονται σε P-κύματα με τη θεώρηση της μετάβασης από μετασχηματισμένο S-κύμα. στερεό σε υγρό. Το φαινόμενο είναι πιο πολύπλοκο κατά τη μη κάθετη μετάβαση από στερεό σε στερεό, όπου τα κύματα ανακλώνται μερικώς και λαμβάνεται υπόψιν και η πόλωση των κυμάτων στα παραγόμενα κύματα. Με δοδομένη τη διαφορετική ταχύτητα διάδοσης των κυμάτων που ταξιδεύουν στο εσωτερικό της Γης, την πόλωσή τους, τις ανακλάσεις, τις διαθλάσεις, τη διαπερατότητα ή μη σε υλικά και τα φαινόμενα των μετασχηματισμών των τύπων των κυμάτων κατά τις αλλαγές της φάσης της ύλης στο δρόμο τους είναι δυνατή η διερεύνηση του εσωτερικού της με την παρατήρηση και ανάλυση των κυμάτων που φθάνουν στα σημεία καταγραφής στην επιφάνειά της ανά την υφήλιο για κάθε μεγάλο σεισμό στον πλανήτη.

Σεισμικά κύματα που διαδίδονται στην επιφάνεια της Γης Τα σεισμικά P- και S-κύματα από σεισμό με μικρό εστιακό βάθος έχουν την τάση φθάνοντας στην επιφάνεια να μετασχηματίζονται σε κύματα που ταξιδεύουν επιφανειακά, ακολουθώντας την καμπύλη της Γης. Καθώς το νέο σεισμικό κύμα οδεύει παγιδευμένο στην επιφάνεια του στερεού φλοιού από την ασυνέχεια του υλικού καθ' ύψος και από την καμπυλότητα της γης, η διαμέριση της ενέργειας δε γίνεται πλέον με το νόμο του αντίστροφου τετραγώνου όπως συνέβαινε κατά τη διάδοση των κυμάτων στο εσωτερικό της Γης. Αυτό σημαίνει πως σε ένα κύμα που διαδίδεται επιφανειακά η ενέργεια παραμένει το δυνατόν συγκεντρωμένη, αφού εξαπλώνεται κυρίως σε επιφάνεια αντί να εξαπλώνεται στο χώρο και το κύμα διανύει μεγαλύτερη απόσταση διατηρώντας μεγάλο πλάτος ταλάντωσης, συνεχίζει δηλαδή να επιδρά καταστροφικά και για μεγαλύτερες αποστάσεις. Για το λόγο αυτό τα σεισμικά κύματα που ταξιδεύουν επιφανειακά είναι καταστροφικότερα αυτών που φθάνουν στην επιφάνεια ταξιδεύοντας εσωτερικά στη Γη, καθώς τα τελευταία ταξιδεύοντας από πιο βαθιά πρώτον είναι ήδη εξασθενημένα και δεύτερον ανακλώνται στην επιφάνεια και συνεχίζουν να ταξιδεύουν στο εσωτερικό της Γης. • Τα κύματα Reyleigh είναι το αποτέλεσμα της συμβολής των P- και κατακόρυφα πολωμένων S-κυμάτων που συνεχίζουν και διαδίδονται επιφανειακά. Είναι κύματα πίεσης και ελαστικής παραμόρφωσης ταυτόχρονα που οι μονάδες ταλάντωσης εκτελούν ελλειπτικές κινήσεις με μεγαλύτερους άξονες κοντά στην επιφάνεια, όπου υπάρχει παραμόρφωση και καθ' ύψος και παρατηρούμε το μέγιστο των ταλαντώσεων. Αν ο σεισμός είναι μεγάλος, τα κύματα αυτά μπορεί να διανύσουν ολόκληρη την επιφάνεια της Γης αρκετές φορές ώσπου να απορροφηθούν εντελώς. Ταξιδεύουν με ταχύτητα περίπου 3 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο που είναι χαμηλότερη από αυτή της διάδοσης και των P- και των S-κυμάτων. Για το λόγο αυτό είναι δυνατό να γνωρίζουμε, μερικά δευτερόλεπτα πριν, την άφιξή τους και να εφαρμόζουμε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, τα οποία όμως συχνά δίνουν λάθος συναγερμό.[9] Λόγω της φύσης

Σεισμός

τους, η ένταση του σεισμού σε μια περιοχή λόγω αυτών των κυμάτων εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες: • • • • • • • •

το μέγεθος του σεισμού την απόσταση από το επίκεντρο το βάθος του σεισμού το μηχανισμό της θραύσης στον εστιακό χώρο τον προσανατολισμό της θραύσης του σεισμού τη γεωλογική δομή του στερεού φλοιού που οδεύει το κύμα και το εξασθενεί τη γεωλογική δομή του σημείου παρατήρησης που διαφοροποιεί την ταλάντωση την ακριβή θέση παρατήρησης αν συμπίπτει με τη θέση της αρχικής συμβολής των P- και S-κυμάτων

• Τα κύματα Love είναι επιφανειακά εγκάρσια κύματα που είναι πολωμένα οριζόντια, διαδίδονται δηλαδή παραμορφώνοντας ελαστικά το φλοιό σε οριζόντιο επίπεδο, κάθετα στην κατεύθυνση που οδεύουν. Ο τρόπος που κυματίζουν την επιφάνεια είναι αυτός που δίνει τη χαρακτηριστική αίσθηση του σεισμού στον άνθρωπο με την κίνηση του εδάφους πέρα-δώθε. Το πλάτος της ταλάντωσης των κυμάτων αυτών μεγιστοποιείται επίσης κοντά στην επιφάνεια. Ταξιδεύουν πιο αργά από τα P- και S-κύματα αλλά λίγο πιο γρήγορα από τα Reyleigh. Ως επιφανειακά κύματα είναι εξίσου καταστροφικά και η έντασή τους τοπικά εξαρτάται από τους ίδιους παράγοντες με τα Reyleigh εκτός του παράγοντα συμβολής των P- και S-κυμάτων. Αν ο σεισμός είναι μεγάλος, τα κύματα αυτά μπορούν επίσης να διανύσουν ολόκληρη την επιφάνεια της Γης αρκετές φορές ώσπου να απορροφηθούν εντελώς.

Σεισμικά Βαρυτικά Κύματα στη Γήινη ατμόσφαιρα Τα επιφανειακά σεισμικά κύματα (κυρίως τα κύματα Reyleigh) μετασχηματίζονται μερικώς και σε τύπου P-κύματα πίεσης αλλάζοντας μέσο από στερεό σε αέριο και ταξιδεύουν ως ψηλά στην ατμόσφαιρα. Οδεύουν με διαφορετική μορφή και προκαλούν ρυτίδιασμα στα σύννεφα σε σχέση με το μέρος των P-κυμάτων που διαδίδονται κατακόρυφα από τον εστιακό χώρο ως ψηλά στην ατμόσφαιρα, ταξιδεύοντας με μορφή "λείου μετώπου" πάνω από το επίκεντρο. Ονομάζονται και "σεισμικά βαρυτικά κύματα" και εισάγουν θόρυβο στους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων που χρησιμοποιούνται για αστρονομικές παρατηρήσεις, ο οποίος αφαιρείται με ειδικά σχεδιασμένα φίλτρα. [10]

Σεισμός

Επιφανειακά κύματα στο εσωτερικό της Γης Κατά την αλλαγή μέσου στη διάδοση των P- και S-κυμάτων στο εσωτερικό της γης σχηματίζονται επιφανειακά κύματα στις επιφάνειες που ορίζονται από την αλλαγή των στρωμάτων της (π.χ. η επιφάνεια της σφαίρας που χωρίζει τον εσωτερικό στερεό από τον εξωτερικό υγρό πυρήνα). Είναι αυτά που με την ταλάντωση της επιφάνειας προκαλούν το φαινόμενο του μετασχηματισμού των P-κυμάτων σε S- ή αντίστροφα στο νέο υλικό.

Σκανδαλισμός Σεισμών Έχουν υπάρξει κάποιοι σεισμοί που είτε έχουν συσχετιστεί, είτε έχουν γίνει προσπάθειες συσχέτισης με γεγονότα συνήθως μεγάλης κλίμακας που έλαβαν χώρα πριν την εκδήλωση των σεισμών και φαίνεται πως προκάλεσαν επιτάχυνση της διαδικασίας γένεσής τους. Τέτοια γεγονότα είναι άλλοι σεισμοί, [11] τα μέγιστα των παλιρροϊκών δυνάμεων λόγω της ευθυγράμμισης [13] [14] Γης-Σελήνης-Ήλιου, ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως οι τεχνητές λίμνες (σχετισμός σεισμού Γρεβενών-Κοζάνης το 1995 με την τεχνητή λίμνη Πολύφητου) [15] [16] και μέθοδοι πρόκλησης σεισμών με πυρηνικές εκρήξεις και ΗΜΠ. [17] [18]

Υπάρχουν θεωρίες ότι το τόξο της Ανατολίας συνέδεσε τον σεισμό του Izmit της Τουρκίας το 1999 με το σεισμό της Αθήνας ένα μήνα μετά, σκανδαλίζοντάς τον (και) [11] λόγω μη ύπαρξης ισχυρών asperities στο χώρο του Αιγαίου. Δύο μήνες μετά έγινε και τρίτος καταστροφικός σεισμός στο Düzce λίγο πέραν (δεξιότερα) του Izmit πάνω στο τόξο και μάλιστα κατόπιν ισχυρότατου SESπου ανιχνεύτηκε από τη Λαμία μέχρι [12] και το Λουτράκι.

Μέθοδοι πρόγνωσης Οι μεμονωμένες προσπάθειες για πρόγνωση σεισμών έχουν δώσει αποτελέσματα[19] [20] , δεν έχουν δώσει όμως κάποια ευρέως αποδεκτή μέθοδο πρόγνωσης. Για να θεωρηθεί μια μέθοδος πρόγνωσης ή συνεργασία μεθόδων επιτυχημένη, θα πρέπει να εκτιμά, για σεισμούς κάποιου μεγέθους και άνω, με ακρίβεια α) τις παραμέτρους της πρόγνωσης (τόπο, χρόνο, μέγεθος) και ταυτόχρονα β) τη βεβαιότητα πως θα γίνει σεισμός. Η ακρίβεια των παραμέτρων δεν έχει σαφώς καθοριστεί. Η προσπάθεια για πρόγνωση ενδυναμώνεται με την ενοποίηση των μεθόδων και τη σύγκλιση των εκτιμήσεων που προκύπτουν από αυτές, βελτιώνοντας την ακρίβεια των παραμέτρων της πρόγνωσης και ενισχύοντας την αξιοπιστία μιας πρότασης πως ένας μεγάλος σεισμός επέρχεται.[21] Η προειδοποίηση για σεισμούς σε πυκνοκατοικοιμένες περιοχές αμφισβητείται πως είναι χρήσιμο να ανακοινώνεται στο κοινό καθώς μπορεί να προκαλέσει περισσότερα θύματα από το σεισμό αυτό καθεαυτό λόγω πανικού, τροχαίων κτλ. και επειδή είναι αδύνατο να εκκενωθεί έγκαιρα και σε απόλυτο ποσοστό μια κατοικημένη περιοχή, ενώ υπάρχουν προβλήματα στην εκκένωση νοσοκομείων, γηροκομείων, χώρων που φιλοξενούν ζώα κτλ.[22] Παρά ταύτα, εφαρμόζεται ήδη σειρά συστημάτων άμεσης προειδοποίησης για σεισμούς ανά την υφήλιο ακόμη και σε ομάδες της τάξης των εκατομμυρίων εκπαιδευμένων πολιτών.[9] Με σκοπό την ακόμη πιο έγκαιρη και έγκυρη προειδοποίηση γίνονται σημαντικές προσπάθειες για την πρόγνωση των σεισμών. Μία από τις μεθόδους που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες είναι η μέθοδος ΒΑΝ (επινόηση των Ελλήνων Φυσικών Βαρώτσου, Αλεξόπουλου και Νομικού, απ' όπου και η ονομασία της)

Σεισμός που έχει και ιστορική σημασία λόγω των αγώνων της ομάδας ενάντια σε επιθέσεις που δεχόταν και δέχεται κατά καιρούς. Ακρογωνιαίος λίθος στην έρευνα αυτή είναι οι ηλεκτρικές ώσεις που αναδύονται από τα πετρώματα όταν αυτά βρίσκονται υπό (μηχανική) τάση που υπερβαίνει ένα κρίσιμο σημείο. Τα πρόδρομα αυτά ηλεκτρικά σήματα εμφανίζονται στο δίκτυο καταγραφής ως και τρεις μήνες πριν την εκδήλωση του σεισμού και συνεκτιμώνται με άλλα δεδομένα από την ομάδα ΒΑΝ όπως οι μαγνητικές διαταραχές που γεννώνται ταυτόχρονα με τις πρόδρομες ηλεκτρικές και η επιτάχυνση της σεισμικότητας. Υπάρχουν ακόμη προσπάθειες, (μία εξ'αυτών επίσης Ελληνική), που δίνουν μοντέλα για τις διαδικασίες της γένεσης του σεισμού καθώς πλησιάζει ο χρόνος της θραύσης του ρήγματος και αναλύοντας δεδομένα μετρήσεων βελτιώνουν σημαντικές παραμέτρους της πρόγνωσης και δίνουν συνθήκες βεβαιότητας για την έλευση του σεισμού. Σημαντική συνεισφορά στην πρόγνωση, εκτός από τις επίγειες μετρήσεις, έχουν ήδη - και εκτιμάται πως θα έχουν ακόμη περισσότερη - οι δορυφορικές παρατηρήσεις της Γης.

Σημειώσεις [1] A. A. Vorob'ev (1974). "Gravitational waves from seismic sources". Russian Physics Journal 17: 782-786. doi: 10.1007/BF00890209 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1007/ BF00890209). [2] Vladimir G. Kossobokov and Vladimir I. Keilis-Borok (2000). "Similarities of multiple fracturing on a neutron star and on the Earth". Phys. Rev. E 61: 3529–3533. doi: 10.1103/PhysRevE.61.3529 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1103/ PhysRevE. 61. 3529). [3] P. G. Kapiris, G. T. Balasis, J. A. Kopanas, G. N. Antonopoulos, A. S. Peratzakis and K. A. Eftaxias (2004). " Scaling similarities of multiple fracturing of solid materials (http:/ / www. nonlin-processes-geophys. net/ 11/ 137/ 2004/ npg-11-137-2004. pdf)". Nonlin. Processes Geophys 11: 137-151. doi: 10.5194/npg-11-137-2004 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 5194/ npg-11-137-2004). [4] Ονοματίζουμε, για τις ανάγκες του λήμματος, "ημίρρευστη" την κατάσταση της ύλης που βρίσκεται σε ρευστή μορφή, επιτρέπει όμως τη διάδοση εγκάρσιων ελαστικών κυμάτων για ορισμένες συχνότητες. Για το λόγο αυτό ο ονοματισμός δεν είναι απόλυτος και απλώς μας βοηθά αφού εξαρτάται από τη συγκεκριμένη ιδιότητα του μέσου για συγκεκριμένες συχνότητες ελαστικών κυμάτων. Πρακτικά ονοματίζουμε ημίρρευστα τα ρευστά που διαθέτουν τη συγκεκριμένη ιδιότητα που εμφανίζεται κανονικά στα στερεά. Θα μπορούσε, αν δεν ήταν σχετικός ο τρόπος που δικαιολογούμε τον ονοματισμό τους, να είναι μια ακόμη ενδιάμεση κατάσταση της ύλης που θα διαχωριζόταν περαιτέρω ακριβώς λόγω αυτής της σημαντικής ιδιότητας. [5] Aerial views of damaged Port-au-Prince (http:/ / www. fotopedia. com/ en/ Port-au-Prince) [6] Γαλανόπουλος (1970). Σεισμολογία. [7] Patrick J. Barosh (2000). "Frostquakes in New England". Engineering Geology 56: 389-394. doi: doi:10.1016/S0013-7952(99)00092-7 (http:/ / dx. doi. org/ doi:10. 1016/ S0013-7952(99)00092-7). [8] Reports of earth shaking in Maine possibly due to cryoseisms. (http:/ / www. maine. gov/ doc/ nrimc/ mgs/ explore/ hazards/ quake/ quake-cryolist. htm) [9] Richard M. Allen, Paolo Gasparini, Osamu Kamigaichi and Maren Böse (2009). " The Status of Earthquake Early Warning around the World: An Introductory Overview (http:/ / www. cires. org. mx/ docs_info/ CIRES_022. pdf)". Seismological Research Letters 80: 682-693. doi: 10.1785/gssrl.80.5.682 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1785/ gssrl. 80. 5. 682). [10] Scott A. Hughes and Kip S. Thorne (1998). "Seismic gravity-gradient noise in interferometric gravitational-wave detectors". Phys. Rev. D 58: 27. doi: 10.1103/PhysRevD.58.122002 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1103/ PhysRevD. 58. 122002). [11] Gerassimos A. Papadopoulos (2002). "The Athens, Greece, Earthquake (Ms 5.9) of 7 September 1999: An Event Triggered by the zmit, Turkey, 17 August 1999 Earthquake?". Bulletin of the Seismological Society of America 92: 312-321. doi: 10.1785/0120000805 (http:/ / dx. doi. org/ 10. 1785/ 0120000805). [12] Βασίλης Νέδος - Μάχη Τράτσα (2006). " Μετά σεισμόν... προφήτες (http:/ / www. tovima. gr/ default. asp?pid=2& artid=170667& ct=75& dt=15/ 01/ 2006)". tovima.gr. [13] D.D. Dionysiou, G.A. Papadopoulos, E.N. Sarris and P. Tsikouras (1993). "Newtonian and post-Newtonian tidal theory - Variable G and earthquakes". Earth, Moon, and Planets 60: 127-140. [14] D.D. Dionysiou, G.A. Papadopoulos, E.N. Sarris and P.G. Tsikouras (1994). "Newtonian tidal theory and PPN metric theory - Variable G and earthquakes, II". Earth, Moon and Planets 64: 1-29. [15] G. Drakatos, D. Papanastassiou, G. Papadopoulos, H. Skafida and G. Stavrakakis (1998). "Relationship between the 13 May 1995 Kozani-Grevena (NW Greece) earthquake and the Polyphyto artificial lake". Engineer. Geology 51: 65-74. [16] G.A. Papadopoulos (1998). "Testing the triggering of strong earthquakes in dam areas - An application in Polyphyto dam, Greece". Cahiers du Centre Europeen Geodynamique et Seismologie 16: 71-76. [17] V.A. Zeigarnik, V.A. Novikov, A.A. Avagimov, N.T. Tarasov, L.M. Bogomolov. " Discharge of Tectonic Stresses in the Earth Crust by High-power Electric Pulses for Earthquake Hazard Mitigation (http:/ / www. voltairenet. org/ IMG/ pdf/ generateur_seisme-2-2. pdf)". Joint Institute for High Temperatures of Russian Academy of Sciences, Moscow, Russia Joint Institute of Physics of the Earth of Russian Academy of Sciences, Moscow, Russia Research Station of Russian Academy of Sciences, Bishkek, Kirghiyzia

Σεισμός 2nd International Conference on Urban Disaster Reduction November 27~29, 2007. [18] Nikolai T. Tarasov and Nadezhda V. Tarasova. " Spatial-temporal structure of seismicity of the North Tien Shan and its change under effect of high energy electromagnetic pulses (http:/ / www. annalsofgeophysics. eu/ index. php/ annals/ article/ viewFile/ 3272/ 3318)". Schmidt United Institute of Physics of the Earth, Russian Academy of Sciences, Moscow, Russia Annals of Geophysics, Vol. 47, N. 1, February 2004. [19] Park, S.K. (1996). "Some objervation about the statistical significance and physical mechanisms of the VAN method of earthquake prediction, Greece" (http:/ / www. worldscibooks. com/ engineering/ 3006. html). Sir James Lighthill. A Critical Review of VAN - Earthquake Prediction from Seismic Electrical Signals. London, UK: World Scientific Publishing Co Pte Ltd. σελ. 267-285. ISBN 978-9810226701. . [20] Kazuo Hamada (1996). "Re-examination of statistical evaluation of the SES prediction in Greece" (http:/ / www. worldscibooks. com/ engineering/ 3006. html). Sir James Lighthill. A Critical Review of VAN - Earthquake Prediction from Seismic Electrical Signals. London, UK: World Scientific Publishing Co Pte Ltd. σελ. 286-291. ISBN 978-9810226701. . [21] Friedemann Freund (2010). "Toward a unified solid state theory for pre-earthquake signals". Acta Geophysica. doi: 10.2478/s11600-009-0066-x (http:/ / dx. doi. org/ 10. 2478/ s11600-009-0066-x). [22] " Predicting Earthquakes - Do we really want accurate predictions? (http:/ / www. geography-site. co. uk/ pages/ physical/ earth/ pred. html)". geography-site.co.uk.

Αναφορές Εξωτερικές Πηγές • Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας (http://www.oasp.gr/) • ΥΠΕΧΩΔΕ (http://www.minenv.gr/) • Γεωδυναμικό Ινστιτούτο (http://www.gein.noa.gr/) • The European Macroseismic Scale (http://www.gfz-potsdam.de/portal/gfz/Struktur/Departments/ Department+2/sec26/M2_Projekte/03_seismische_Verletzbarkeit_Skalen_Risiko/01_EMS-98) • Οι πιο πρόσφατοι σεισμοί (Automatic GEOFON Global Seismic Monitor) (http://geofon.gfz-potsdam.de/ geofon/seismon/globmon.html) • earthquake.usgs.gov (http://earthquake.usgs.gov/) • www.iris.edu/seismon (http://www.iris.edu/seismon/) • Papadopoulos, G., Ganas, A. and Pavlides, S. (2002). " The problem of seismic potential assessment: Case study of the unexpected earthquake of 7 September 1999 in Athens, Greece (http://www.zougla.gr/Uploads/A Kwnstantina/theproblemofseismic.pdf)". Earth Planets Space 54: 9-18.

Δείτε επίσης • • • • • • •

Θεωρία τεκτονικών πλακών Νησιωτικό τόξο Κλίμακα Ρίχτερ Κλίμακα Μερκάλι Πρόγνωση σεισμών Πρόκληση σεισμών Αντισεισμικές κατασκευές

bjn:Lindu

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) Ο μεγάλος σεισμός της Χιλής (ισπανικά: Gran terremoto de Chile) συνέβη στις 22 Μαΐου του 1960 και είναι ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, με μέγεθος 9,5 στην κλίμακα μεγέθους ροπής (moment magnitude scale, MMS).[1] Ο σεισμός έγινε τις απογευματινές ώρες (19:11 GMT, 14:11 τοπική ώρα) και το τσουνάμι που προκάλεσε έγινε αισθητό στην νότια Χιλή, τη Χαβάη, την Ιαπωνία, τις Φιλιππίνες, την ανατολική Νέα Ζηλανδία, τη νοτιοανατολική Αυστραλία, καθώς και στα Αλεούτια νησιά της Αλάσκα. Το επίκεντρο του σεισμού καταγράφηκε κοντά στην περιοχή Κανιέτε, 900 χιλιόμετρα νότια από το Σαντιάγο. Αν η μεγαλύτερη εγγύτερη πόλη ήταν το Τεμούκο, η πόλη με τις μεγαλύτερες καταστροφές ήταν η Βαλδίβια. Ο σεισμός προκάλεσε τοπικά τσουνάμι που επεκτάθηκαν κατά μήκος της χιλιανής ακτογραμμής με ύψος κυμάτων ως και 25 μέτρα. Το κύριο τσουνάμι ταξίδεψε στον Ειρηνικό ωκεανό και έπληξε το Χίλο στη Χαβάη, ενώ σε απόσταση 10.000 χλμ. από το επίκεντρο καταγράφηκαν κύματα με ύψος 10,7 μέτρα.

Το επίκεντρο του σεισμού

Ο συνολικός απολογισμός σε ανθρώπινες απώλειες και οικονομική καταστροφή δεν είναι ακριβής. Έχουν δημοσιευτεί διάφορες εκτιμήσεις για τον αριθμό των νεκρών από τον σεισμό και τα τσουνάμι ενώ το USGS αναφέρει μελέτες με αριθμούς νεκρών από 2.231, 3.000, ή 5.700 άτομα.[2] Ενώ μια άλλη πηγή αναφέρει εκτίμηση για 6.000 νεκρούς.[3] Το κόστος της καταστροφής έχει εκτιμηθεί από διάφορες πηγές μεταξύ 400 εκατομμύρια έως 800 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ[2] ή 2,9 έως 5,8 δισεκατομμύρια δολλάρια ΗΠΑ με προσαρμογή σε τιμές του 2010.

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960)

Σεισμική ανάπτυξη Ο μεγάλος σεισμός της Χιλής ακολούθησε έναν μικρότερο σεισμό στην επαρχία Αραούκο, ο οποίος έγινε στις 21 Μαΐου του 1960 στις 6:02 το πρωί. Οι τηλεπικοινωνίες στη νότια χώρα διακόπηκαν και ο πρόεδρος Χόρχε Αλεσάντρι ακύρωσε την παραδοσιακή γιορτή της μάχης του Ικουίκε, ώστε να επιβλέψει τις προσπάθειες παροχής βοήθειας. Η κυβέρνηση είχε μόλις αρχίσει να οργανώνει την υποστήριξη στις πληγείσες περιοχές, όταν ο δεύτερος σεισμός συνέβη στις 22 Μαΐου το μεσημέρι, 14:11 τοπική ώρα. Ο σεισμός επηρέασε όλη τη Χιλή μεταξύ της Τάλκα και του νησιού Τσιλοέ, έκταση μεγαλύτερη από 400.000 τετρ.χλμ. Παράκτια χωριά, όπως το Τολτέν, εξαφανίστηκαν. Μετέπειτα μελέτες υποστήριξαν ότι ο σεισμός είχε στην πραγματικότητα 37 επίκεντρα κατά μήκος μίας γραμμής 1.350 χλμ. μήκους μεταξύ βορρά και νότου και διήρκησε από τις 22 Μαΐου ως και τις 6 Ιουνίου.[4] Στην περιοχή Κοράλ, το βασικό λιμάνι της Βαλδίβια, η στάθμη των υδάτων ανέβηκε κατά 4 μέτρα πριν αρχίσει να κατέρχεται, ενώ στις 16:20 της ημέρας του σεισμού η ακτογραμμή μεταξύ της Κονσεπσιόν και της Τσιλοέ χτυπήθηκε από ένα κύμα ύψους 8 μέτρων. Δέκα λεπτά αργότερα καταγράφηκε κύμα ύψους 10 μέτρων.

Παγκόσμια σεισμική έκλυση ενέργειας από το 1906 έως το 2005, το γράφημα δείχνει ότι σχεδόν το 25% της ενέργειας προέρχεται μόνο από τον Μεγάλο σεισμό της Χιλής.

Ένας δρόμος στην Βαλδίβια μετά τον σεισμό στις 22 Μαΐου 1960

Εκατοντάδες άνθρωποι είχαν ήδη αναφερθεί ως νεκροί όταν χτύπησε το τσουνάμι. Το πλοίο Ελ Κανέλο βυθίστηκε μετά από μία διαδρομή 1,5 χλμ. στον ποταμό Βαλδίβια. Ιστορικά ισπανικά οχυρά της αποικιοκρατικής περιόδου καταστράφηκαν ολοσχερώς, ενώ οι καθιζήσεις κατέστρεψαν κτίρια, βάθυναν τις κοίτες των ποταμών, και δημιούργησαν βάλτους στις περιοχές Ρίο Κρούσες και Τσοροκομάγιο. Εκτεταμένες περιοχές της πόλης Βαλδίβια πλημμύρισαν, ενώ τα ηλεκτρικά δίκτυα και τα δίκτυα ύδρευσης της πόλης καταστράφηκαν. Μαρτυρίες ανέφεραν ότι υπόγεια νερά ανάβλυζαν στην επιφάνεια μέσα από το έδαφος. Ο ποταμός μετέφερε τις επόμενες μέρες ιζήματα από κατολισθήσεις και στα νερά επέπλεαν υπολείμματα της καταστροφής, ακόμα και ολόκληρα σπίτια. Η έλλειψη πόσιμου νερού αποτέλεσε βασικό πρόβλημα. Ο σεισμός δεν ήταν αισθητός σε όλη την περιοχή με την ίδια ένταση. Με βάση την κλίμακα Μερκάλι, περιοχές με τεκτονικές πιέσεις είχαν μεγαλύτερες καταστροφές. Οι δύο πιο έντονα πληγείσες περιοχές ήταν αυτές της Βαλδίβια και του Πουέρτο Οκτάι κοντά στη βορειοδυτική ακτή της λίμνης Γιανκουίουε. Η συνολική εικόνα των καταστροφών δείχνει ότι το Πουέρτο Οκτάι ήταν το κέντρο μίας ελλειπτικής περιοχής στον άξονα βορρά-νότου, στην οποία η ένταση του σεισμού ήταν μέγιστη, αν δεν συνυπολογιστεί η λεκάνη του ποταμού Βαλδίβια. Δύο μέρες μετά το σεισμό, η ηφαιστειακή εστία του Κορντόν Καουγιέ, κοντά στο ηφαίστειο Πουγιέουε, εξερράγη. Είναι πιθανό να ακολούθησαν και εκρήξεις άλλων ηφαιστείων, αλλά λόγω της απουσίας επικοινωνιών δεν ήταν δυνατό να καταγραφούν. Ο σχετικά μικρός αριθμός των θυμάτων (6.000) αποδίδεται κυρίως στη χαμηλή πυκνότητα του πληθυσμού, αλλά και στην ισχύ των κατασκευών, καθώς για τα κτίρια είχε προβλεφθεί ότι η χώρα είναι γεωλογικά

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) ιδιαίτερα ενεργή. Επίσης, αναφέρεται ο μεγάλος αριθμός ξύλινων σπιτιών, καθώς και το γεγονός ότι οι παράκτιες πόλεις ήταν χτισμένες σε υψηλότερο έδαφος, λόγω μίας προ-αποικιακής παράδοσης.

Τεκτονική ερμηνεία Ο σεισμός θεωρείται σεισμός ώθησης ως συνέπεια της απελευθέρωσης των μηχανικών τάσεων της υποβυθιζόμενης τεκτονικής πλάκας Νάσκα κάτω από τη Νότια Αμερικανική τεκτονική πλάκα. Το εστιακό βάθος ήταν σχετικά ρηχό, υπολογιζόμενο στα 33 χλμ., σε σύγκριση με τα αντίστοιχα βάθη σεισμών της περιοχής της βόρειας Χιλής και της Αργεντινής που υπολογίζονται στα 70 χλμ. Η ζώνη διάρρηξης του σεισμού είχε μήκος 800 χλμ., από την Τάλκα (σε 35° γ.π.) ως το αρχιπέλαγος της Τσιλοέ (στις 43° γ.π.). Η ταχύτητα διάρρηξης έχει υπολογιστεί σε 3,5 χλμ ανά δευτερόλεπτο.[5]

Σύνοδα φυσικά φαινόμενα Κατολισθήσεις Ο σεισμός πυροδότησε ένα πλήθος κατολισθήσεων, κυρίως στις παγετωνικές κοιλάδες των Άνδεων. Στην οροσειρά των Άνδεων οι περισσότερες έγιναν σε δασικές πλαγιές και γύρω από το ρήγμα Λικίνιε-Όφκι. Ορισμένες από αυτές τις περιοχές έχουν σχετικά αραιή βλάστηση ενώ άλλες έχουν φυσικές δομές χαμηλών θάμνων. Αυτές οι κατολισθήσεις δεν επέφεραν ανθρώπινες απώλειες ούτε καταστροφές, καθώς οι περιοχές ήταν κυρίως ακατοίκητες με φτωχό οδικό δίκτυο. Μία όμως κατολίσθηση επέφερε τη φραγή της απορροής της λίμνης Ρινίουε, προκαλώντας συναγερμό και καταστροφές από την υπερχείλιση του υδατικού δικτύου.

Τσουνάμι Τα τσουνάμι που προκάλεσε ο σεισμός έγιναν αισθητά στη νότια Χιλή, τη Χαβάη, την Ιαπωνία, τις Φιλιππίνες, την ανατολική Νέα Ζηλανδία, τη νοτιανατολική Αυστραλία και την Αλάσκα. Ορισμένα κύματα έφτασαν τοπικά στη νότια Χιλή ακόμα και τα 25 μέτρα ύψος, ενώ το κύριο τσουνάμι ταξίδεψε σε όλο τον Ειρηνικό προκαλώντας καταστροφές και το θάνατο 61 ανθρώπων στο Χίλο της Χαβάη. Ακόμα και σε απόσταση 10.000 χλμ. από το επίκεντρο (Ιαπωνία και Φιλιππίνες) καταγράφηκαν κύματα με ύψος ως και 11 μέτρα.

Υπερχείλιση της λίμνης Ρινίουε Κατά τον σεισμό σημειώθηκαν αρκετές κατολισθηήσεις δυτικά του όρους Τραλκάν, οι οποίες έφραξαν τη φυσική απορροή της λίμνης Ρινίουε. Η λίμνη αυτή είναι η χαμηλότερη από μία αλυσίδα επτά λιμνών και δέχεται μία σταθερή εισροή από τον ποταμό Ένκο. Η απορροή της γίνεται μέσω του ποταμού Σαν Πέντρο, ο οποίος διέρχεται στη συνέχειά του από αρκετούς οικισμούς και την πόλη της Βαλδίβια, πριν εκβάλλει στον κόλπο των Κορραλιών. Η φραγή του ποταμού από τις κατολισθήσεις είχε ως συνέπεια τη ραγδαία αύξηση της στάθμης της λίμνης Ρινίουε. Κάθε μέτρο αύξησης της στάθμης αντιστοιχούσε στη συσσώρευση 20 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού στη λίμνη. Η διοχέτευση πλέον της υπερχειλισμένης λίμνης στον ποταμό Σαν Πέντρο, ο οποίος είχε χωρητικότητα ροής μόλις 400 κυβικών μέτρων, θα ήταν καταστροφική, σε περίπτωση που η στάθμη ξεπερνούσε το ύψος των 24 μέτρων του φράγματος. Μία πιθανή θραύση του φράγματος ή υπερχείλιση θα προκαλούσε την πλημμύρα όλων των περιοχών και οικισμών κατά μήκος της ροής του ποταμού σε διάστημα μικρότερο των 5 ωρών. Υπολογίστηκε ότι στην επικίνδυνη περιοχή κατοικούσαν περίπου 100.000 άνθρωποι, ενώ καταστρώθηκαν σχέδια εκκένωσης της Βαλδίβια, αν και αρκετοί κάτοικοι έφυγαν από μόνοι τους. Για να αποφευχθεί η καταστροφή της πόλης, στρατιωτικές δυνάμεις και πολίτες ξεκίνησαν μία προσπάθεια, η οποία έμεινε γνωστή με τον όρο Ρινιουάσο, για να ελέγξουν τη στάθμη της λίμνης.

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960)

Ηφαιστειακή έκρηξη στο Κορντόν Καουγιέ Στις 24 Μαίου, 38 ώρες μετά το σεισμό, η ηφαιστειακή εστία του Κορντόν Καουγιέ ξεκίνησε να εκρήγνυται. Η εστία βρίσκονταν μεταξύ δύο αραιοκατοικημένων και απομονωμένων κοιλάδων των Άνδεων, και η έκρηξη δεν είχε ιδιαίτερα πολλούς μάρτυρες, ενώ δε δόθηκε ιδιαίτερη δημοσιότητα λόγω των καταστροφικών συνεπειών του σεισμού. Η έκρηξη δημιούργησε μία ρηγματική σχισμή μήκους 5,5 χλμ. με 21 ανεξάρτητες εστίες ροών λάβας και τέφρας. Η έκρηξη ολοκληρώθηκε στις 22 Ιουλίου.

Συνέπειες Ίδρυση επιτροπής διαχείρισης κρίσεων Μετά το σεισμό του 1960 σχηματίστηκε μία εθνική επιτροπή στη Χιλή για την αντιμετώπιση των συνεπειών καταστροφικών σεισμών. Η επιτροπή αυτή μετά την ολοκλήρωση του έργου της δε διαλύθηκε και μετονομάστηκε το 1974 σε ΟΝΕΜΙ (Oficina Nacional de Emergencia del Ministerio del Interior - Εθνική Επιτροπή Έκτακτων Καταστάσεων του Υπουργείου Εσωτερικών), ενώ με νόμο αποτελεί από τότε ανεξάρτητη κρατική υπηρεσία της χώρας. Η ΟΝΕΜΙ έχει ως στόχο την οργάνωση και τον συντονισμό της αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, καθώς και την παροχή και διαχείριση της πληροφορίας σχετιά. Παράλληλα, η ΟΝΕΜΙ συνεργάζεται με άλλες κρατικές αρχές και υπηρεσίες αρμόδιες για συναφή θέματα, όπως η CONAF (αρμόδια για το δασικό πλούτο και την άγρια ζωή) και η OVDAS (αρμόδια για την παρακολούθηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας).

Επιπτώσεις στη Βαλδίβια Ως προς τις επιπτώσεις του σεισμού στους αστικούς ιστούς της χώρας, εκτιμάται ότι περίπου το 40% των σπιτιών στη Βαλδίβια καταστράφηκαν με το σεισμό, αφήνοντας έτσι περίπου 20.000 ανθρώπους άστεγους. Οι περισσότερο πληγείσες κατασκευές ήταν οι κατασκευασμένες από σκυρόδεμα, συχνά λόγω της απουσίας αντισεισμικής θωράκισης. Τα παραδοσιακά ξύλινα σπίτια αντέδρασαν καλύτερα και πολλά από αυτά παρέμειναν μεν ακατοίκητα, πλην όμως χωρίς να καταρρεύσουν. Επίσης, οι κατασκευές που βρίσκοταν σε τεκτονικές ανωφέρειες πλήγεισαν περισσότερο από αυτές σε χαμηλά ύψη ή βαθύπεδα. Αρκετά τετράγωνα στο κέντρο του αστικού ιστού της Βαλδίβια με κατεστραμένα κτίρια παρέμειναν άδεια ακόμα και τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, ενώ αρκετά χρησιμοποιούνται σήμερα ως υπαίθριοι χώροι στάθμευσης. Τέτοια τετράγωνα είχαν πριν από το σεισμό σύγχρονα για την εποχή τους κτίρια από σκυρόδεμα, τα οποία είχαν κατασκευαστεί μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1090. Η ευρύτερη αστική ανάπτυξη της πόλης ανακόπηκε από την καταστροφή της μικρής αλλά σημαντικής γέφυρας Κάου-Κάου, η οποία δεν ανακατασκευάστηκε, ενώ οι υπόλοιπες γέφυρες είχαν μικρές ζημιές. Οι κατολισθήσεις στον κόλπο των Κορραλιών ευνόησαν τη ναυσιπλοία, καθώς η ιζηματογενής σύσταση των ακτών πριν τον σεισμό τροφοδουτούσε συνεχώς τον πυθμένα με υλικά που μείωναν το βάθος του κόλπου. Ο σεισμός και η υποβάθμιση της πόλης σε ένα επαρχιακό κέντρο από πρότερη μητρόπολη της νότιας χώρας παρουσιάζονται στο βάθος της ιστορίας της περιοχής ως η ολοκλήρωση της παρακμής μίας μακρόχρονης παράλληλα οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε από τις αλλαγές στις θαλάσσιες εμπορικές διαδρομές λόγω της επέκτασης των σιδηροδρόμων στη νότια χώρα και τη διάνοιξης της διώρυγας του Παναμά το 1911. Η βιομηχανική δραστηριότητα στη Βαλδίβια, η οποία κυριαρχούταν από τους Γερμανούς, υποβαθμίστηκε περισσότερο με τη διαφυγή κεφαλαίων και μετανάστευση ανθρώπινου δυναμικού μετά το σεισμό. Οι εγκαταστάσεις πολλών βιομηχανικών μονάδων καταστράφηκαν και δεν επαναλειτούργησαν ποτέ. Το 1974 η έδρα της επαρχιακής πρωτεύουσας μεταφέρθηκε από τη Βαλδίβια στο Πουέρτο Μοντ κατά την αναδιοργάνωση της διοικητικής δομής όλης της χώρας από τη νεοσύστατη στρατιωτική κυβέρνηση του Πινοτσέτ. Μέχρι τότε η Βαλδίβια είχε πρωταρχικό διοικητικό ρόλο ως επαρχιακού κέντρου από το 16ο αιώνα.

Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) Το 2007 όμως, με τη δημιουργία της περιφέρειας Λος Λάγκος, η πόλη επανέκτησε τον τίτλο της επαρχιακής πρωτεύουσας και έδρας των τοπικών διοικητικών υπηρεσιών.

Παραπομπές [1] U.S. Geological Survey (7 March 2006). Historic Earthquakes - Chile - 1960 May 22 19:11:14 GMT- Magnitude 9.6: The Largest Earthquake in the World. (http://earthquake.usgs.gov/regional/world/events/1960_05_22.php) Retrieved on 2007-01-09 [2] The Largest Earthquake in the World - Articles (http:/ / neic. usgs. gov/ neis/ eq_depot/ world/ 1960_05_22_articles. html). U.S.

Geological Survey (ανακτήθηκε 2007-01-11 ) [3] Emergency & Disasters Data Base (http:/ / www. em-dat. net). Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED)

(ανακτήθηκε 2007-01-09 ) [4] La Tercera (http:/ / www. tercera. cl/ medio/ articulo/ 0,0,3255_5666_106009196,00. html)Βικιπαίδεια:Νεκροί εξωτερικοί σύνδεσμοι

Retrieved on 2008-01-14 [5] Hiroo Kanamori and Jogn J. Cipar. Focal process of the great Chilean earthquake May 22, 1960 (http:/ / www. gps. caltech. edu/ uploads/ File/ People/ kanamori/ HKpepi74. pdf) Physics of the Earth and Planetary Interiors. 1974.

Σεισμός στη Θήβα (1914) Σεισμός στη Θήβα (1914) Ο σεισμός στη Θήβα του 1914 σημειώθηκε στην περιοχή της Θήβας στις 4ης Οκτωβρίου, λίγο πριν τις 8 το πρωί.Ο σεισμός ήταν επιφανειακός, είχε μέγεθος 6 βαθμών[1] της κλίμακας Ρίχτερ, επίκεντρο την πόλη Θήβας και προκάλεσε το θάνατο ανθρώπων και τεράστιες υλικές καταστροφές. Την ώρα του σεισμού η πόλη καλύφθηκε από ένα σύννεφο σκόνης όπως ανέφεραν χωρικοί που ήταν στους γύρω λόφους. Οι περισσότερες οικογένειες εγκαταστάθηκαν στην αυλή του γυμνασίου λόγο των συχνών ισχυρών δονήσεων που επικρατούσαν όλη την ημέρα.

Το επίκεντρο του σεισμού.

Παραπομπές [1] http:/ / news. kathimerini. gr/ 4dcgi/ news/ ell__1KathiLev& xml/ & aspKath/ ell& fdate=08/ 08/ 2006

Βιβλιογραφία • Γεωργίου Δ.Τσεβά Ιστορία της Θήβας και της Βοιωτίας από τα αρχαιότατα χρόνια μέχρι σήμερα, σελ. 583-584

Σεισμός στην Αϊτή το 2010 Σεισμός στην Αϊτή το 2010 Συντεταγμένες: 18°27′05″N 72°26′43″W18.4514, -72.4452 [1] Τον Ιανουάριο του 2010 ισχυρός σεισμός έπληξε την Αϊτή προκαλώντας το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων και τεράστιες υλικές καταστροφές. Ο σεισμός είχε μέγεθος 7,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, επίκεντρο 16 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της χώρας Πορτ-ο-Πρενς και εστιακό βάθος μόλις 10 χιλιόμετρα.[2] Ο σεισμός σημειώθηκε στις 16:53:09 τοπική ώρα (21:53:09 UTC) της 12ης Ιανουαρίου 2010. Διήρκεσε ένα λεπτό ενώ ακολουθήθηκε από αρκετούς μετασεισμούς.

Πληγέντες από το σεισμό

Ο επίσημος απολογισμός των νεκρών είναι τουλάχιστον 230.000 άνθρωποι.[3] Σύμφωνα με νέο απολογισμό της κυβέρνησης στο Πορτ-ο-Πρενς ο σεισμός προκάλεσε το θάνατο 300.000 ανθρώπων[4] . Οι υλικές καταστροφές από τον σεισμό ήταν μεγάλης έκτασης. Ανάμεσα στα δεκάδες κτήρια που κατέρρευσαν συγκαταλέγονται και το πενταώροφο αρχηγείο των Ηνωμένων Εθνών, τα γραφεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το Προεδρικό Μέγαρο και το Κοινοβούλιο της χώρας.[5]

Παραπομπές

Ερείπια κτηρίων στο Πορτ-ο-Πρενς

[1] http:/ / toolserver. org/ ~geohack/ geohack. php?language=el& pagename=%CE%A3%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%91%CF%8A%CF%84%CE% params=18. 4514_N_72. 4452_W_ [2] Σκηνικό επίγειας κόλασης με αμέτρητες χιλιάδες νεκρούς (http:/ / control. naftemporiki. gr/ news/ cstory. asp?id=1765221), Ναυτεμπορική, 14 Ιανουαρίου 2010, ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2010 [3] Haiti raises quake death toll to 230,000 - World news - Haiti earthquake - msnbc.com (http:/ / www. msnbc. msn. com/ id/ 35319454/ ns/ world_news-haiti_earthquake/ ) [4] enet.gr (http:/ / www. enet. gr/ ?i=news. el. kosmos& id=147986) , Από τα Ρίχτερ της Αϊτής στα σίδερα, 2 Απριλίου 2010 [5] «Ισοπεδώθηκε» η Αϊτή από τον ισχυρό σεισμό (http:/ / www. kerdos. gr/ default. aspx?id=1164932& nt=103), Κέρδος 13 Ιανουαρίου 2010, ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2010

Σεισμός της Αθήνας (420 π.Χ.) Σεισμός της Αθήνας (420 π.Χ.) Ο σεισμός της Αθήνας που έγινε το 420 π.Χ. και κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου αναφέρεται από τον Θουκυδίδη[1] και τον Πλούταρχο.[2] .

Στοιχεία για το σεισμό Ο σεισμός σημειώθηκε την άνοιξη του 420 π.Χ. στην Αθήνα. Συνέπεσε μάλιστα με μια από τις σπουδαιότερες εκκλησίες του αθηναϊκού δήμου, κατά την οποία ο νεαρός Αλκιβιάδης αντιτάχθηκε στα σχέδια και τις ενέργειες του Νικία. Ο Νικίας με αφορμή της πρότινος συναφθείσης συμμαχίας των Σπαρτιατών με τους Βοιωτούς και την άρνηση των Βοιωτών να παραδώσουν των φρουρίων της Πανάκτου και της Αμφίπολης στους Αθηναίους, είχε σκοπό να διαπραγματευτεί συμμαχία αντιπερισπασμού με τους Αργείους και τους συμμάχους των. Στην Αθήνα είχανε δε καταφτάσει την άνοιξη του 420 π.Χ. πρέσβεις των Αργείων. Οι Αθηναίοι ήταν πρόθυμοι και έτοιμοι να δεχτούν τους όρους της συμμαχίας, όταν η γη ξαφνικά άρχισε να τρέμει και οι εκκλησία διακόπηκε. Το μέγεθος του σεισμού δεν ήταν μεγάλο. Λόγος λοιπόν της διάλυσης της εκκλησίας δεν ήταν ο τρόμος ή ο πανικός, αλλά το φαινόμενο αυτό καθεαυτό του σεισμού που θεωρήθηκε ως θεϊκό σημάδι (διοσημία) και επέβαλε την διάλυση της συγκέντρωσης.

Παραπομπές [1] Θουκυδίδης Ε' 45 [2] Πλούταρχος Νικ 10

Πηγές • Παύλος Διομήδης, επιμ. (1881). Εικονογραφημένη Εστία (http://www.archive.org/details/ hestiavolume00unkngoog). Ιανουάριος - Ιούνιος 1881. Αθήνα: Γεώργιος Δροσίνης, Τυπογραφείο της Εστίας. Ανακτήθηκε την 5 Απριλίου 2010.

Σεισμός της Αντιόχειας (526) Σεισμός της Αντιόχειας (526) Ο σεισμός που σημειώθηκε το 526 στην Αντιόχεια είναι από τους ισχυρότερους που έχουν ποτέ καταγραφεί. Έφερε άνω των 250.000 θυμάτων και κατέστρεψε την Αντιόχεια και την Σελεύκεια Πιερία.

Στοιχεία του σεισμού Αρκετοί ιστορικοί αναφέρουν τον σεισμό αυτό. Η δόνηση έγινε στις 20 Μαΐου του 526, ενώ οι μετασεισμικές δονήσεις συνεχίστηκαν και έως την 29η ίδιου μήνα. Ο Ιωάννης Μαλαλάς περιγράφει αναλυτικότατα τον σεισμό. Σχεδόν όλα τα κτίρια της Αντιόχειας είχαν καταρρεύσει. Μόνο στα ορεινά σημεία είχαν παραμείνει μερικά. Τον σεισμό ακολούθησε πυρκαγιά, η οποία ολοκλήρωσε την καταστροφή. Ανάμεσα στις απώλειες ήταν και η μητρόπολη της πολης, που είχε χτιστεί από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Τα θύματα του σεισμού υπολογίζονται στις 259.000 και 300.000 από τον Μαλαλά και τον Προκόπιο της Καισαρείας αντίστοιχα.

Βιβλιογραφία • Mohamed Reda Sbeinati, Ryad Darawcheh, Mikhail Mouty: The historical earthquakes of Syria: an analysis of large and moderate, earthquakes from 1365 B.C. to 1900 A.D.. In: Annals of Geophysics. Volume 48, N. 3, June 2005, S. 355–356 (PDF; 5,5 MB [1]). [2] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το von Antiochia 526 άρθρο Erdbeben von Antiochia 526 της Γερμανικής [11] [2] Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (von Antiochia 526 ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / www. earth-prints. org/ bitstream/ 2122/ 908/ 1/ 01Sbeinati. pdf [2] http:/ / de. wikipedia. org/ wiki/ Erdbeben

Σεισμός της Σπάρτης (464 π.Χ.) Σεισμός της Σπάρτης (464 π.Χ.) Συντεταγμένες: 37°05′N 22°26′E37.08, 22.43 [1] Το έτος 464 π.Χ. έγινε σεισμός στην Σπάρτη που σύμφωνα με ιστορικές πηγές προκάλεσε 20.000 θύματα, κατέστρεψε την πόλη-κράτος και έγινε αφορμή για εξέγερση των ειλώτων.

Στοιχεία του σεισμού Ελάχιστες αναφορές έχουμε για τα στοιχεία του σεισμού. Ιδίως ο Στράβων, ο Παυσανίας, ο Πλούταρχος και ο Θουκυδίδης μας αναφέρουν το συμβάν αυτό. Το επίκεντρο του σεισμού δεν είναι ακριβώς γνωστό. Αν και η ένταση του σεισμού δεν είναι γνωστή, αφού η αντίστοιχη μονάδα μέτρησης είναι μεταγενέστερη ανακάλυψη, οι ιστορικοί τον περιγράφουν ως «μέτριο ως ισχυρό». Αιτία της σεισμικής δόνησης ήταν πιθανή κάθετη μετακίνηση μιας τεκτονικής πτυχής στον Ταύγετο.[2] Το 1991 έγινε γεωλογική μελέτη με σκοπό την εξακρίβωση της τοποθεσίας του επίκεντρου και της έντασης του σεισμού. Το πόρισμα λέει, ότι αν ο σεισμός του 464 π.Χ. έγινε στο σημείο που εντόπισε η μελέτη αυτή, τότε η έντασή του θα πρέπει να ήταν περίπου 7,2 βαθμοί της κλίμακας Surface wave magnitude.[3]

Ιστορική επίδραση Οι καταστροφές του σεισμού δημιούργησαν ένα κλίμα ανασφάλειας και αυξανόμενης δυσπιστίας των Σπαρτιατών απέναντι στους Αθηναίους, των οποίων η πόλη-κράτος γίνονταν όλο και πιο ισχυρή δύναμη. Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι πολλές άλλες Ελληνικές πόλεις έστειλαν στρατιωτικές δυνάμεις στην Σπάρτη για να την ενισχύσουν και να καταστείλουν την επανάσταση των Ειλώτων. Οι Αθηναίοι έστειλαν τον Κίμωνα με περίπου 4000 οπλίτες. Οι Σπαρτιάτες δέχτηκαν μεν την βοήθεια των υπόλοιπων πόλεων, αρνήθηκαν όμως την βοήθεια των Αθηναίων, γιατί φοβήθηκαν ότι μπορεί να πάρουν το μέρος των Ειλώτων. Οι Αθηναίοι προσβλήθηκαν και αρνήθηκαν την περαιτέρω συμμαχία με τους Σπαρτιάτες. Μετά την καταστολή της επανάστασης, μερικοί από τους Είλωτες βρήκαν καταφύγιο στην Αθήνα και εγκαταστάθηκαν στην Ναύπακτο και στον Κορινθιακό κόλπο. Οι πολιτικές σχέσεις μεταξύ Σπάρτης και Αθηνών έμειναν από κει και πέρα ψυχρές και οι δύο πόλεις δεν ξαναέκλεισαν ποτέ συμμαχία, μέχρι την έκρηξη του Πρώτου Πελοποννησιακού Πολέμου το 460 π.Χ.[4]

Παραπομπές

[1] http:/ / toolserver. org/ ~geohack/ geohack. php?language=el& pagename=%CE%A3%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CF%80%CE%AC%CF%81%CF% %CE%A7. %29& params=37. 08_N_22. 43_E_ [2] Wilson, Nigel Guy (2006). Encyclopedia of Ancient Greece. Routledge. σελ. 248. ISBN 0415973341. [3] Armijo, R., Lyon-Caen, H., and Papanastassiou, D. (May 9, 1991). "A possible normal-fault rupture for the 464 BC Sparta earthquake" (http://www.ipgp.fr/~armijo/ArmijoPDF/ArmijoNature91-N&B.pdf). Nature 351: 137-139. . Ανακτήθηκε την

2009-10-18. [4] Warner, Rex (trans.) (1954). Thucydides' History of the Peloponnesian War. Penguin Classics. ISBN 0140440399. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το BC Sparta earthquake άρθρο 464 BC Sparta earthquake (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 464) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( BC Sparta earthquake ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ 464)).

Σεισμός του Ινδικού Ωκεανού (2004) Σεισμός του Ινδικού Ωκεανού (2004) Συντεταγμένες: 3°19′00″N 95°51′14″E3.3167, 95.854 [1] Ο σεισμός της 26 Δεκεμβρίου 2004 στον Ινδικό Ωκεανό ήταν μια από τις χειρότερες φυσικές καταστροφές της σύγχρονης ιστορίας. Το πρωί εκείνης της ημέρας, ένας σεισμός μεγέθους 9,3 της κλίμακας Ρίχτερ χτύπησε βόρεια του νησιού Σουμάτρα της Ινδονησίας. Το σεισμό ακολούθησε τσουνάμι που έπληξε πολλές χώρες και έφτασε μέχρι και τα παράλια της Ανατολικής Αφρικής. Ο τελικός απολογισμός ήταν 186.983 νεκροί, 42.883 αγνοούμενοι, και πάνω από ένα εκατομμύριο άστεγοι.

Γράφημα που απεικονίζει το τσουνάμι που προκλήθηκε από το σεισμό της 26ης Δεκεμβρίου 2004 και την εξάπλωσή του.

Παραπομπές

[1] http:/ / toolserver. org/ ~geohack/ geohack. php?language=el& pagename=%CE%A3%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%99%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE% params=3. 3167_N_95. 854_E_

Φυσικοί Κίνδυνοι Κίνδυνος Ως κίνδυνος εκλαμβάνεται κατάσταση η οποία που θέτει ένα ποσοστό απειλής για τη ζωή, την υγεία, την ιδιοκτησία ή το περιβάλλον. Οι περισσότεροι κίνδυνοι θεωρούνται ανενεργοί ή πιθανοί, με μόνο θεωρητική απειλή βλάβης, μόλις όμως ένας κίνδυνος καταστεί «ενεργός» μπορεί να δημιουργήσει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Τα διεθνή σήματα (από αριστερα) για τον κίνδυνο ραδιενέργειας, βιοχημικοών κινδύνων και τοξικών ουσιών

Καταστάσεις του Κινδύνου Ο κίνδυνος χρησιμοποιείται συνήθως για να περιγράψει μια ενδεχομένως επιβλαβή κατάσταση, αν και όχι συνήθως το ίδιο το γεγονός. Το επιβλαβές γεγονός, μόλις αρχίσει, ταξινομείται ως έκτακτη ανάγκη ή περιστατικό. Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις ενός κινδύνου, οι οποίες περιλαμβάνουν: • Ανενεργή - μία κατάσταση που έχει τη δυνατότητα να γίνει επικίνδυνη, αλλά δεν πρόκειται να επηρεάσει κανέναν άνθρωπο, ιδιοκτησία ή το περιβάλλον. Για παράδειγμα, υπάρχει πιθανότητα μίας κατολίσθησης σε μία ασταθή βουνοπλαγιά, όμως δεν υπάρχει τίποτα σε αυτή ή κάτω από αυτή που θα μπορούσε να επηρεαστεί. • Πιθανή - μια κατάσταση όπου ο κίνδυνος μπορεί να έχει επιπτώσεις σε πρόσωπα, ιδιοκτησία ή το περιβάλλον. Αυτός ο τύπος κινδύνου είναι πιθανό να απαιτήσει την περαιτέρω αξιολόγηση κινδύνου. • Ενεργή - ο κίνδυνος είναι βέβαιο πως θα προκαλέσει ζημιά, δεδομένου ότι καμία επέμβαση δεν είναι δυνατή προτού να εμφανιστεί το γεγονός. • Μετριασμένη - ένας πιθανός κίνδυνος έχει προσδιοριστεί, αλλά έχουν ληφθεί οι απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι δεν θα εξελιχθεί σε περιστατικό. Αυτό μπορεί να μην αποτελεί απόλυτη εγγύηση εξάλειψης του κινδύνου, είναι όμως πιθανό να μειώσει σημαντικά τις συνέπειες του κινδύνου.

Κίνδυνος

Ταξινομώντας τους Κινδύνους Από τη φύση του, ένας κίνδυνος περιλαμβάνει κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι επιβλαβές στη ζωή, την υγεία και την ιδιοκτησία ενός προσώπου ή το περιβάλλον. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι ταξινόμησης ενός κινδύνου, όμως τα περισσότερα συστήματα χρησιμοποιούν κάποια παραλλαγή των παραγόντων της πιθανότητας ενός κινδύνου να μετατραπεί σε ένα συμβάν και τη σοβαρότητα του συμβάντος εάν αυτό επρόκειτο να εμφανιστεί. Μια κοινή μέθοδος είναι να σημειώνεται τόσο η πιθανότητα όσο και η σοβαρότητα σε μια αριθμητική κλίμακα (με την πλέον πιθανή και την πλέον σοβαρή να βρίσκονται υψηλότερα στην κλίμακα) και πολλαπλασιάζοντας τη μια με την άλλη προκειμένου να επιτευχθεί ένα συγκριτικό αποτέλεσμα.

Εύφλεκτο υγρό

Κίνδυνος = πιθανότητα να συμβεί Χ σοβαρότητα εάν το περιστατικό συμβεί Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί έπειτα να χρησιμοποιηθεί για να προσδιορίσει ποιοι κίνδυνοι μπορεί να πρέπει να μετριαστούν. Ένα χαμηλό αποτέλεσμα στην πιθανότητα του περιστατικού μπορεί να σημαίνει ότι ο κίνδυνος είναι ανενεργός, ενώ ένα υψηλό αποτέλεσμα θα έδειχνε ότι μπορεί να είναι ένας ενεργός.

Αιτίες των Κινδύνων Υπάρχουν πολλές αιτίες των κινδύνων οι οποίες μπορούν ευρέως να κατηγοριοποιηθούν σε: • Φυσικές - οι φυσικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν οτιδήποτε προκαλείται από μια φυσική διαδικασία, και μπορούν να περιλάβουν από τους προφανείς κινδύνους (ηφαίστεια) μέχρι τους κινδύνους μικρότερης κλίμακας (χαλαροί βράχοι σε μια βουνοπλαγιά). • Ανθρώπινες – είναι κίνδυνοι που δημιουργήθηκαν από τους ανθρώπους και περιλαμβάνουν μια τεράστια λίστα πιθανοτήτων, Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μακροπρόθεσμους (και μερικές φορές αμφισβητούμενους) κινδύνους όπως η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου. • Σχετικοί με μια δραστηριότητα - μερικοί κίνδυνοι δημιουργούνται από την ανάληψη μιας ορισμένης δραστηριότητας και η διακοπή της δραστηριότητας αυτής παύει τον κίνδυνο.

Κίνδυνος

Είδη κινδύνων Φυσικοί Κίνδυνοι Ένας φυσικός κίνδυνος είναι μια κατάσταση που έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ένα γεγονός το οποίο θα έχει επίδραση στους ανθρώπους. Προκύπτουν από τις φυσικές διαδικασίες του περιβάλλοντος, ενώ οι φυσικοί κίνδυνοι μπορεί συσχετίζονται μεταξύ τους ή και να προέρχονται από άλλους (οι σεισμοί για παράδειγμα μπορούν να οδηγήσουν σε τσουνάμι). Οι φυσικοί κίνδυνοι, ανάλογα με τις αιτίες που τους προκαλούν, διακρίνονται σε Γεωλογικούς, Υδρολογικούς, Κλιματικούς, Διαστημικούς, τις Πυρκαγιές και τους σχετικούς με την Υγεία και τις Ασθένειες.

Κίνδυνος αγοράς Ο Κίνδυνος αγοράς είναι ο κίνδυνος μείωσης της αξίας μιας επένδυσης εξαιτίας αλλαγών στους παράγοντες που διαμορφώνουν την αξία της αγοράς και διακρίνεται σε χρηματιστηριακός, νομισματικός, κίνδυνος επιτοκίου και κίνδυνος εμπορευμάτων.

Οικονομικός κίνδυνος Ως Οικονομικός κίνδυνος ορίζεται η μεταβλητότητα των δυνητικών αποτελεσμάτων μιας επένδυσης γύρω από την αναμενόμενη τιμή ή τον αριθμητικό τους μέσο. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Hazard [11] [1] GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Hazard

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την

Φυσικός κίνδυνος

Φυσικός κίνδυνος Ένας φυσικός κίνδυνος είναι κατάσταση που έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει γεγονός το οποίο θα έχει επικίνδυνη επίδραση στους ανθρώπους. Προκύπτουν από τις φυσικές διαδικασίες του περιβάλλοντος, ενώ οι φυσικοί κίνδυνοι μπορεί να συσχετίζονται μεταξύ τους ή και να προέρχονται από άλλους (οι σεισμοί για παράδειγμα μπορούν να οδηγήσουν σε τσουνάμι).

Είδη φυσικών κινδύνων Οι φυσικοί κίνδυνοι, ανάλογα με τις αιτίες που τους προκαλούν, διακρίνονται σε Γεωλογικούς, Υδρολογικούς, Αστραπή στο Ντητρόιτ των ΗΠΑ, το 1998. Κλιματικούς, Διαστημικούς, τις Πυρκαγιές και τους σχετικούς με την Υγεία και τις Ασθένειες.

Γεωλογικοί Χιονοστιβάδα Η χιονοστιβάδα είναι ένας γεωφυσικός κίνδυνος που περιλαμβάνει την ολίσθηση μιας μεγάλης μάζας χιονιού από την πλαγιά ενός βουνού, προκαλείται όταν μια συγκεντρωμένη μάζα χιονιού απελευθερώνεται σε μία πλαγιά. Είναι ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους στα βουνά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, καθώς πολλοί άνθρωποι κατά καιρούς πέφτουν θύματα χιονοστοιβάδων που ολισθαίνουν σε πλαγιές, ιδίως σε τουριστικές περιοχές. Μεγάλη σημασία έχει ο έγκαιρος Χιονοστιβάδα στο όρος Τιμπανόγκος της Γιούτα. εντοπισμός των θυμάτων και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιείται ένας ειδικός πομποδέκτης που επιτρέπει την ανίχνευση ενός θύματος χιονοστιβάδας θαμμένου κάτω από το χιόνι. Μία

χιονοστιβάδα

είναι

ένα

παράδειγμα

βαρυτικού

ρεύματος

αποτελούμενου

από

Φυσικός κίνδυνος

κοκκώδη υλικά. Σε μία χιονοστιβάδα, πολλά υλικά ή μείξεις διαφορετικών ειδών υλικών πέφτουν ή ολισθαίνουν εξαιτίας της δύναμης της βαρύτητας. Οι χιονοστιβάδες συχνά ταξινομούνται και από τα υλικά από τα οποία αποτελούνται. Μερικά είναι:

παραδείγματα

χιονοστιβάδων

• Η χιονοστιβάδα του Ουέλλινγκτον το 1910 στις ΗΠΑ, • Οι χιονοστιβάδες του Μπλονς το 1954 στην Αυστρία, • Η χιονοστιβάδα που ακολούθησε τον σεισμό του Ανκάς το 1970 στο Περού, • Η χιονοστιβάδα του Γκαλτόρ το 1999 στην Αυστρία. Σεισμός Ο Σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο, το οποίο προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση μηχανικής ενέργειας από το εσωτερικό της γης προς την επιφάνειά της. Η ενέργεια αυτή έχει τη μορφή αναταράξεων στη στεριά ή τσουνάμι στη θάλασσα, και διαδίδεται μέσω των σεισμικών κυμάτων. Το 90% όλων των σεισμών εμφανίζεται γύρω από το μεγέθους 40,000 χλμ Δακτυλίδι της Φωτιάς στον Ειρηνικό Ωκεανό, το οποίο βρίσκεται κατά προσέγγιση στα όρια της τεκτονικής πλάκας του Ειρηνικού. Καθημερινά συμβαίνουν σεισμοί οι περισσότεροι από τους οποίους δεν γίνονται αντιληπτοί. Κάποιοι όμως έχουν αρκετή ένταση ώστε να προξενήσουν σημαντική ζημιά.

Η πόλη Κόμπε της Ιαπωνίας μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1995.

Από τους καταστροφικότερους σεισμούς των τελευταίων ετών είναι: • Ο σεισμός του Ινδικού Ωκεανού του Κατεστραμμένο χωριό στη Σουμάρτα μετά το τσουνάμι του Ινδικού το 2004. 2004, ο δεύτερος μεγαλύτερος σεισμός στην καταγραμμένη ιστορία, με στιγμιαίο μέγεθος 9,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Τα τεράστια τσουνάμι που προκλήθηκαν από τον σεισμό κόστισαν τις ζωές τουλάχιστον 229.000 ανθρώπων. • Ο σεισμός του Κασμίρ του 2005, ο οποίος κόστισε 79.000 ζωές στο Πακιστάν. • Ο σεισμός της Ιάβας του 2006, μεγέθους 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ο οποίος προκάλεσε επίσης τσουνάμι. Λαχάρ

Φυσικός κίνδυνος Το Λαχάρ είναι ένας τύπος φυσικής καταστροφής σχετικός με μια ηφαιστειακή έκρηξη και περιλαμβάνει την ολίσθηση μίας μεγάλης ποσότητας υλικών, συμπεριλαμβανομένων λάσπης, βράχων, και τέφρας, από την πλευρά ενός ηφαιστείου με γρήγορο ρυθμό. Αυτές οι ροές μπορούν να καταστρέψουν ολόκληρες πόλεις σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και να προκαλέσουν χιλιάδες θανάτους. Το σιδηροδρομικό ατύχημα του Τανγκιουάι το 1953 στη Νέα Ζηλανδία οφείλεται σε ένα λαχαρ, όπως και ο θάνατος 23.000 ατόμων περίπου στο Αρμέρο της Κολομβίας κατά τη διάρκεια της έκρηξης του ηφαιστείου Νεβάδο ντελ Ρουίζ το 1985. Κατολίσθηση και Λασπολίσθηση Η κατολίσθηση είναι μία καταστροφή που προσομοιάζει με την χιονοστιβάδα, όμως αντί να συμβαίνει με ολίσθηση χιονιού, συμβαίνει περιλαμβάνοντας τα πραγματικά στοιχεία του εδάφους, συμπεριλαμβανομένων βράχων, δέντρων, χώματος και γενικότερα οποιουδήποτε συστατικού μπορεί να παρασυρθεί. Η εκδήλωση κατολισθητικών φαινομένων αποτελεί απόρροια ελλιπούς ευστάθειας των πρανών έναντι στατικών και σεισμικών φορτίων. Ένα πρανές μπορεί να αστοχήσει υπό την επίδραση γεωλογικών, μορφολογικών, φυσικών ή ανθρωπογενών παραγόντων, όπως είναι οι σεισμοί, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, ή η γενική αστάθεια του έδαφος. Οι λασπολίσθησεις είναι μια ειδική περίπτωση των κατολισθήσεων κατά τις οποίες οι έντονες βροχοπτώσεις προκαλούν το χαλαρό έδαφος μιας απότομης πλαγιάς να καταρρεύσει και να ολισθήσει προς τα κάτω. Οι λασπολίσθησεις εμφανίζονται τακτικά στην Καλιφόρνιας μετά από περιόδους δυνατής βροχής. Καθίζηση Η καθίζηση είναι μία τοπική υποχώρηση της επιφάνειας του εδάφους που προκαλείται συνήθως από την κατάρρευση κάποιας υπόγειας κοιλότητας, όπως ενός σπηλαίου. Σπάνια μεγάλες καθιζήσεις μπορούν να προκληθούν ξαφνικά και σε κατοικημένες περιοχές, προκαλώντας την κατάρρευση κτιρίων. Ηφαιστειακή Έκρηξη Η ηφαιστειακή έκρηξη αναφέρεται στο σημείο όπου ένα ηφαίστειο καθίσταται ενεργό και απελευθερώνει την ενέργειά του. Οι εκρήξεις λαμβάνουν διάφορες μορφές, από καθημερινές μικρές εκρήξεις, όπως αυτές που συμβαίνουν σε μέρη όπως το Ηφαίστειο Κιλαουέα στη Χαβάη, μέχρι εξαιρετικά σπάνιες υπερηφαιστειακές εκρήξεις (όπου το ηφαίστειο αποβάλλει τουλάχιστον 1000 κυβικά χιλιόμετρα υλικών), όπως συνέβη Λάβα στο Ηφαίστειο Κιλαουέα της Χαβάη στην Λίμνη Τάουπο της Νέας Ζηλανδίας πριν 26.500 χρόνια, ή στην Καλδέρα Γέλοουστόουν των ΗΠΑ, η οποία έχει τις προϋποθέσεις να γίνει ένα υπερηφαίστειο στο προσεχές γεωλογικό μέλλον. Μερικές εκρήξεις δημιουργούν πυροκλαστικα ρεύματα, τα οποία είναι υψηλής θερμοκρασίας σύννεφα τέφρας τα οποία μπορούν να κινηθούν από τις πλαγιές του ηφαιστείου με πολύ μεγάλη ταχύτητα.

Φυσικός κίνδυνος

Υδρολογικοί Πλημμύρα Οι πλημμύρες προκαλούνται από τις παρατεταμένες βροχοπτώσεις μίας θύελλας ή μίας καταιγίδας, την γρήγορη τήξη των μεγάλων ποσοτήτων χιονιού, ποταμούς που φουσκωμένοι εξαιτίας μεγάλων βροχοπτώσεων στις πηγές τους ξεχειλίζουν και προκαλούν ζημιές στις παρακείμενες περιοχές, ή σπανιότερα από την κατάρρευση φραγμάτων και αναχωμάτων κατασκευασμένων από τον άνθρωπο. • Ο Κίτρινος Ποταμός στην Κίνα πλημμυρίζει αρκετά συχνά. Η μεγάλη πλημμύρα του 1931 προκάλεσε μεταξύ 800.000 και 4.000.000 θανάτων.

Η Δρέσδη κατά τη διάρκεια των πλημμυρών του Αυγούστου του 2002.

• Η Μεγάλη Πλημμύρα του 1993 ήταν μία από τις δαπανηρότερες πλημμύρες στην αμερικανική ιστορία. • Οι πλημμύρες του ποταμού Γιανγκτέ του 1998 στην Κίνα άφησαν 14 εκατομμύρια ανθρώπους αστέγους. • Η πλημμύρα της Μοζαμβίκης του 2000 κάλυψε ένα μεγάλο μέρος της χώρας για τρεις εβδομάδες, με συνέπεια χιλιάδες άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους. Οι τροπικοί κυκλώνες μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε εκτενείς πλημμύρες. Τα πλέον ιστορικά παραδείγματα είναι: • Ο Τυφώνας Νίνα στην Κίνα το 1975, • Η Τροπική θύελλα Άλλισον, η οποία χτύπησε το Χιούστον του Τέξας το 2001, • Ο Τυφώνας Κατρίνα, ο οποίος άφησε το μεγαλύτερο μέρος της Νέας Ορλεάνης κάτω από το νερό το 2005. Έκχυση Παγετώνα Όταν η επιφάνεια των παγετώνων λειώνει (από την ακτινοβολία του ήλιου ή την παγκόσμια θέρμανση) τα νερά που ρέουν στην επιφάνειά του σχηματίζουν ρωγμές και χάνονται στο εσωτερικό του παγετώνα μέχρι να βγουν κάπου στην επιφάνεια της γης ή να χαθούν στα έγκατα της γης. Συχνά όμως δεν βρίσκουν αδιέξοδο και σχηματίζουν τεράστιες λίμνες μέσα στο σώμα του παγετώνα ασκώντας πίεση στα τοιχώματά του. Αν τα τοιχώματα δεν αντέξουν αλλά εκτιναχτούν, τότε τα νερά απελευθερώνονται ακαριαία και εκχύνονται στις πεδιάδες με τρομακτική ορμή παρασέρνοντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Αν παρασυρθούν άνθρωποι και ζώα, τότε ή θα σκοτωθούν αμέσως από την ορμή του χείμαρρου ή θα πάθουν άμεση ψύξη, αφού τα νερά έχουν θερμοκρασία γύρω στους μηδέν βαθμούς. Λιμναία Έκρηξη Ο όρος λιμναία έκρηξη αναφέρεται σε έναν σπάνιο τύπο φυσικής καταστροφής, στην οποία τεράστιες ποσότητες διοξείδιο του Άνθρακα απελευθερώνονται ξαφνικά σε λιμναία νερά. Η καταστροφή προέρχεται όταν η λίμνη βρίσκεται σε κάποιο υψόμετρο, ενώ σε χαμηλότερες πεδιάδες βρίσκονται κατοικημένες περιοχές. Το διοξείδιο του άνθρακα που είναι αόρατο, άοσμο αλλά και βαρύτερο του υπόλοιπου αέρα ρέει αθόρυβα στα χαμηλότερα κατοικημένα μέρη απειλώντας με ασφυξία ανθρώπους και ζώα, ιδίως αν συμβεί νύχτα, την ώρα που όλοι κοιμούνται. Τέτοιες εκρήξεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν τσουνάμι στη λίμνη καθώς η αύξηση του διοξειδίου του Άνθρακα μετατοπίζει το νερό. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να συμβεί ακαριαία πλημμύρα αφάνταστης καταστροφικής δύναμης, μιας και οι μάζες των νερών της λίμνης σχηματίζουν χείμαρρο που σαρώνει τα πάντα (σπίτια, στάνες, δέντρα, γέφυρες) και δεν αφήνει τίποτα στο πέρασμά του. Οι

Φυσικός κίνδυνος

επιστήμονες θεωρούν ότι οι κατολισθήσεις, η ηφαιστειακή δραστηριότητα ή οι ηφαιστειακές εκρήξεις μπορούν να προκαλέσουν μια τέτοια έκρηξη. Μέχρι σήμερα έχουν παρατηρηθεί και καταγραφεί μόνο δύο λιμναίες εκρήξεις. Το 1984 στο Καμερούν μία λιμναία έκρηξη στην Λίμνη Μονούν προκάλεσε τον θάνατο 37 κατοίκων, ενώ στις 21 Αυγούστου 1986 στην κοντινή λίμνη Νίος, μία μεγαλύτερη λιμναία έκρηξη σκότωσε 1.800 ανθρώπους από ασφυξία. Παλιρροιακή δίνη Παλιρροιακή δίνη ονομάζεται η δίνη που δημιουργείται από τη συνάντηση δύο παλιρροιακών ρευμάτων συνήθως σε αμφίγειο π.χ. μεταξύ νήσων διαφορετικού μεγέθους και σχετικά μικρής μεταξύ τους απόστασης, ή μεταξύ νήσου και της, σε μικρή απόσταση, έναντι ηπειρωτικής ακτής. Οι παλιρροιακές δίνες λέγονται κοινώς και ρουφήχτρες. Η μεγαλύτερη γνωστή ρουφήχτρα είναι η Μοσκστράουμεν (Moskstraumen - γνωστή στο κοινό ως το "Μάελστρομ") στα ανοιχτά των νήσων Λοφούτεν της Νορβηγίας, με ταχύτητα 40 χιλιόμετρα / ώρα, ενώ όλες οι άλλες φθάνουν σε ταχύτητες 20 έως 25 χιλιομέτρων / ώρα. Οι ισχυρές δίνες έχουν σκοτώσει αρκετούς απρόσεκτους ναυτικούς, όμως η δύναμή τους τείνει να μεγαλοποιείται από την φαντασία. Κυματανάπαλση Η Κυματανάπαλση (αγγλικά: seiche) είναι ένα όρθιο κύμα (ή υδάτινο τείχος) σε ένα εσωκλειόμενο ή μερικώς εσωκλειόμενο υδάτινο σώμα. Στάσιμα κύματα έχουν παρατηρηθεί τόσο σε λίμνες και δεξαμενές όσο σε κόλπους και θάλασσες. Η βασική προϋπόθεση για το σχηματισμό ενός στάσιμου κύματος είναι το υδάτινο σώμα να είναι τουλάχιστον μερικώς οριοθετημένο, επιτρέποντας στα φυσικά φαινόμενα να διαμορφώσουν ένα όρθιο κύμα. Επαναλαμβανόμενο αυτό το φαινόμενο δημιουργεί ακόμη και στάσιμα κύματα με ένα ή δύο δεσμούς, όπου δεν υπόκεινται σε κατακόρυφη κίνηση.

Διαφορές στην στάθμη του νερού, λόγω μίας κυματανάπαλσης στην λίμνη Erie. Καταγράφηκε μεταξύ του Buffalo, Νέα Υόρκη (κόκκινο) και του Toledo, Οχάιο (μπλε) στις 14 Νοεμβρίου 2003.

Η κυματανάπαλση γενικά δημιουργεί αρκετά προβλήματα στην ναυσιπλοΐα ως γενεσιουργός αιτία αναστροφικών θαλασσίων ρευμάτων ειδικότερα κατά την είσοδο ή έξοδο από τους λιμένες και κλειστούς κόλπους όπου και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή λόγω του περιορισμένου χώρου. Αλλά και επίσης και στα αγκυροβόλια μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και ανάσπαση των αγκυρών των αγκυροβολημένων πλοίων από το βυθό με κίνδυνο να σέρνονται οι άγκυρες και ν΄ ακολουθήσει προσάραξη. Επίσης και στα πλοία που βρίσκονται ελλιμενισμένα δημιουργούνται προβλήματα στα μέσα πρόσδεσης (σχοινιά) που καταπονούνται με επαναλαμβανόμενες ανατάσεις. Τέλος η κυματανάπαλση μπορεί να καταστεί πολύ επικίνδυνη και να προκαλέσει ακόμα και πνιγμούς σε ανύποπτους ανθρώπους που στέκονται στις άκρες προβλητών ή σε αποβάθρες ή κυρίως σε χαμηλές βραχώδεις ακτές. Στη θέαση αυτού του φαινομένου θα πρέπει αμέσως να απομακρυνθούν από τη παραλία τουλάχιστον τα μικρά παιδιά, που θα πρέπει πάντα να επιτηρούνται.

Φυσικός κίνδυνος

Τσουνάμι Το τσουνάμι είναι θαλάσσιο φαινόμενο κατά το οποίο μετατοπίζονται μεγάλες μάζες νερού σε μία θάλασσα ή μία λίμνη, ως αποτέλεσμα ενός σεισμού, μιας κατολίσθησης ή ηφαιστειακής έκρηξης. Η μετατόπιση των όγκων του νερού έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία κυμάτων που, αν φτάσουν σε ακτές, έχουν εξαιρετικά καταστρεπτικά αποτελέσματα. Η ονομασία του, που αποτελεί διεθνή όρο, προέρχεται από τις ιαπωνικές λέξεις (tsu, 津) και (nami, 波) τσου-ναμι που στα ελληνικά θα μεταφράζονταν σαν «κύμα Κύμα από το Τσουνάμι του Ινδικού ωκεανού, το 2004. του λιμανιού». Παράλληλα υπάρχουν τα «Μετεο-τσουνάμι» που προκαλούνται από μετεωρολογικά φαινόμενα, ενώ συχνά χρησιμοποιείται και ο άτυπος όρος «Μεγα-τσουνάμι» να περιγράψει τα πολύ μεγάλα τσουνάμι. Το πιο καταστρεπτικό τσουνάμι της σύγχρονης ιστορίας εκδηλώθηκε μετά τον σεισμό της 26ης Δεκεμβρίου 2004 στην Ινδονησία, ενώ το υψηλότερο Μεγα-τσουνάμι που καταγράφηκε ποτέ υπολογίστηκε να έχει ύψος 524 μέτρα και έπληξε στις 10 Ιουλίου 1958 τον Κόλπο Λιτούια στην Αλάσκα.

Κλιματικοί Χιονοθύελλα Η χιονοθύελλα είναι μία έντονη χειμερινή καταιγίδα που χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες, ισχυρούς ανέμους και έντονη χιονόπτωση. Χαρακτηριστικές χιονοθύελλες που έχουν πλήξει τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι: • Η μεγάλη χιονοθύελλα του 1888 • Η χιονοθύελλα της ημέρας της ανακωχής το 1940 • Η Θύελλα του Αιώνα το 1993 Παγοθύελλα Η Παγοθύελλα είναι ένα ιδιαίτερο Εξαιρετικά βαριά χιονοθύελλα με κατάσταση whiteout, στο Goodland του καιρικό φαινόμενο και συγκεκριμένα ένα Κάνσας, στις 10 Φεβρουαρίου 1999. Σημειώστε την ακραία σφοδρότητα των είδος χειμερινής καταιγίδας, κατά την ανέμων, με φόντο το κτίριο. οποία πέφτει υπέρψυχρη αλλά απάγωτη βροχή λόγω των ατμοσφαιρικών συνθηκών, η οποία μόλις καταλήξει στο έδοφος γίνεται ακαριαία πάγος. Ως αποτέλεσμα, δημιουργείται ένα τεράστιο παγοκάλυμμα, που μπορεί να παραλύσει ολόκληρες περιοχές. Εποχή των Παγετώνων Η Εποχή των Παγετώνων είναι μία γεωλογική περίοδος, όμως θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί ως μία παγκόσμια ολοσχερής φυσική καταστροφή καθώς σε μία παγετωνική περίοδο το κλίμα όλου τον κόσμου

Φυσικός κίνδυνος αλλάζει και περιοχές που θεωρούνταν κατοικήσιμες γίνονται ακατοίκητες λόγω του ψύχους. Ξηρασία Η ξηρασία είναι μία ανώμαλα άνυδρη περίοδος όταν δεν υπάρχει αρκετό νερό για να υποστηρίξει τις γεωργικές, αστικές ή περιβαλλοντικές ανάγκες. Οι εκτεταμένες ξηρασίες μπορούν να οδηγήσουν σε θανάτους από λιμό ή ασθένειες, ενώ αποτελούν μία από τις βασικές αιτίες των πυρκαγιών. Ανάμεσα στις πλέον γνωστές ιστορικές περιόδους ξηρασίας που έπληξαν τον πλανήτη, είναι οι εξής: • • • •

Η ξηρασία του 1900 στην Ινδία, Η ξηρασία του 1921 – 1922 στη Σοβιετική Ένωση, Η ξηρασία του 1928 – 1930 που έπληξε την Νοτιοδυτική Κίνα στοιχίζοντας πάνω από 3 εκατομμύρια ζωές, Η ξηρασία του 1936 και του 1941 στην επαρχεία Σιτσουάν της Κίνας που είχαν αποτέλεσμα το θάνατο 5 και 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων αντίστοιχα.

Χαλαζόπτωση Η χαλαζόπτωση είναι μια φυσική καταστροφή όπου, κατά τη διάρκεια μίας καταιγίδας, παράγονται πολυάριθμοι χαλαζόκοκκοι οι οποίο προκαλούν καταστροφές στην περιοχή που πέφτουν. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι ιδιαίτερα καταστρεπτική για την γεωργία, καταστρέφοντας καλλιέργειες και εξοπλισμό. Μια ιδιαίτερα καταστροφική χαλαζόπτωση έπληξε το Μόναχο της Γερμανίας στις 12 Ιουλίου 1984 προκαλώντας μεγάλες καταστροφές. Κύμα Καύσωνα Το κύμα καύσωνα είναι μια καταστροφή που χαρακτηρίζεται από υψηλή θερμοκρασία που θεωρείται ακραία και ασυνήθιστη στην περιοχή στην οποία εμφανίζεται. Τα κύματα καύσωνα απαιτούν τους συγκεκριμένο συνδυασμό καιρικών φαινομένων για να πραγματοποιηθούν όπως καθοδικούς ανέμους και αντιστροφές της θερμοκρασίας. Το χειρότερο κύμα καύσωνα στην πρόσφατη ιστορία ήταν το Ευρωπαϊκό Κύμα Καύσωνα του 2003. Υπάρχει όμως και η προοπτική για πιο μακροπρόθεσμα γεγονότα που οφείλονται στην παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, από την ανθρώπινη δραστηριότητα που προκαλεί της αύξηση της θερμοκρασία στον πλανήτη και την αλλαγή του κλίματος.

Φυσικός κίνδυνος

Τυφώνας και Τροπικός κυκλώνας Ο τυφώνας και ο τροπικός κυκλώνας (αγγλικά: Hurricane, tropical cyclone, typhoon) είναι διαφορετικά ονόματα που όμως αναφέρονται στο ίδιο φαινόμενο, ένα σύστημα θύελλας με μία κλειστή περιστροφική (κυκλωνική) κυκλοφορία γύρω από ένα ήρεμο κέντρο χαμηλής βαρομετρικής πίεσης, γνωστό ως μάτι του τυφώνα (eye of the hurricane). Τα συστήματα αυτά σχηματίζονται πάνω από τους ωκεανούς και προκαλείται από έντονη εξάτμιση νερού που τροφοδοτεί καταγίδα πάνω από τον ωκεανό. Εξαιτίας του φαινομένου Κοριόλις η καταγίδα αρχίζει να περιστρέφεται όλο και εντονότερα και μετατρέπεται σε τυφώνα μόλις η ταχύτητα των ανέμων ξεπεράσει τα 74 μίλια/118 χιλιόμετρα την ώρα. Η ονομασία Hurricane χρησιμοποιείται για τα φαινόμενα που εμφανίζονται στον Ατλαντικό και ανατολικό Ειρηνικό ωκεανό, η ονομασία τροπικός κυκλώνας (tropical cyclone) για τα φαινόμενα που εμφανίζονται στον Ινδικό ωκεανό ενώ η ονομασία τυφώνας (typhoon) για τα φαινόμενα που εμφανίζονται στον δυτικό Ειρηνικό ωκεανό.

Ο Τυφώνας Κατρίνα τον Αύγουστο του 2005.

• Ο τυφώνας με τους περισσότερους θανάτους όλων των εποχών ήταν ο Κυκλώνας Μπόλα που έπληξε το πρώην ανατολικό Πακιστάν (σημερινό Μπαγκλαντές) στις 12 Νοεμβρίου 1970, με απολογισμό πιθανώς έως και 500.000 νεκρούς. • Ειδικότερα στον βόρειο Ατλαντικό ο φονικότερος τυφώνας ήταν ο Μεγάλος Τυφώνας του 1780, με πάνω από 27.500 νεκρούς. Μεταξύ 10 και 16 Οκτωβρίου 1780, ο τυφώνας αυτός κυριολεκτικά ισοπέδωσε την Μαρτινίκα, τις Ολλανδικές Αντίλλες και τα νησιά Μπαρμπάντος, με ταχύτητες ανέμων που ενδέχεται να ξεπέρασαν τα 200 μίλια/320 χιλιόμετρα την ώρα. • Χαρακτηριστικός ήταν επίσης ο τυφώνας Κατρίνα ο οποίος προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στις Αμερικανικές ακτές του κόλπου του Μεξικού τον Αύγουστο του 2005 και πλημμύρισε το 80% της Νέας Ορλεάνης, καταστρέφοντάς την σχεδόν ολοκληρωτικά.

Φυσικός κίνδυνος

Σίφωνας Ο σίφωνας είναι ένα φυσικό φαινόμενο το οποίο προκαλείται από τις καταιγίδες. Οι σίφωνες είναι βίαιες, περιστρεφόμενες στήλες αέρα, που μπορούν να φυσήξουν με ταχύτητες από 40 μίλια/65 χιλιόμετρα την ώρα μέχρι περισσότερο από 300 μίλια/480 χιλιόμετρα την ώρα. Μπορούν να σχηματιστούν ανά ένας τη φορά ή σε μεγάλα ξεσπάσματα κατά μήκος μιας προκαθορισμένης γραμμής ή μέσα σε μία μεγάλη έκταση ανάπτυξης μιας καταιγίδας και τότε αναφέρονται ως οικογένεια σιφώνων (tornado family). Σίφωνας με εμφάνιση «σαν προβοσκίδα ελέφαντα» έντασης F5, κοντά στο Elie

Ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην της επαρχίας Μανιτόμπα, Καναδάς, στις 22 Ιουνίου 2007. παγκόσμια ιστορία, ήταν ένας τεράστιος με πλάτος 1 μίλι (1,6 χλμ.) και μήκος διαδρομής 50 μίλια (80 χλμ.) που χτύπησε τις πόλεις Daulatpur και Saturia στο Μπαγκλαντές, στις 26 Απριλίου 1989. Υπάρχει μία μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τον αριθμό των θυμάτων, αλλά οι πιο τυπικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 1.300 νεκρούς, 12.000 τραυματίες και 80.000 άστεγους. H κατάταξή του σε επίπεδο έντασης είναι επισήμως αδύνατη, λόγω της έλλειψης στοιχείων και της κάκιστης ποιότητας κατασκευής των κτιρίων σε αυτή τη χώρα. Χαρακτηριστικός ήταν επίσης ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών (Tri-State Tornado) του 1925, με τουλάχιστον 695 θύματα, που ήταν ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην ιστορία των ΗΠΑ. Η διαδρομή που κατάφερε να διανύσει ήταν ≥ 219 μίλια (≥ 352 χιλιόμετρα) και ήταν η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο. Επίσης κατέχει και το ρεκόρ της ταχύτερης μετακίνησης κατά μήκος της διαδρομής του σίφωνα, με μέση ταχύτητα 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα (ορισμένες στιγμές έως και 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα).

Πυρκαγιές Πυρκαγιά Η πυρκαγιά είναι μία κατάσταση όπου ανεξέλεγκτη φωτιά καίει δασικές, αγροτικές, καλλιεργήσιμες ή ακαλλιέργητες περιοχές. Οι συνηθέστερες αιτίες των πυρκαγιών περιλαμβάνουν τις αστραπές και την ξηρασία, όμως οι πυρκαγιές μπορούν να αρχίσουν από την ανθρώπινη αμέλεια ή από εμπρησμό. Οι πυρκαγιές μπορούν επίσης να προκαλέσουν εκτινάξεις εύφλεκτων ή φλεγόμενων υλικών τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν νέες εστίες πυρκαγιάς σε μεγάλη απόσταση από την αρχική εστία.

Πυρκαγιά στο Γέλοουστόουν των ΗΠΑ, το 1988.

Φυσικός κίνδυνος

Υγεία και Ασθένειες Επιδημία Η επιδημία είναι το ξέσπασμα μιας μεταδοτικής ασθένειας που εξαπλώνεται με γρήγορο ρυθμό μέσα σε ένα ανθρώπινο πληθυσμό. Όταν η εξάπλωση της ασθένειας είναι παγκόσμια η επιδημία μετατρέπεται σε πανδημία. Έχουν υπάρξει πολλές επιδημίες και πανδημίες σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Τα τελευταία εκατό χρόνια οι πιο σημαντικές πανδημίες ήταν: • Η πανδημία Ισπανικής γρίπης του 1918 που στοίχισε τη ζωή 50 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, • Η πανδημία Ασιατικής γρίπης του 1957 - 1958, η οποία σκότωσε πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους,

Το στέλεχος του ιού H5N1 (νόσος των Πτηνών)

• Η πανδημία γρίπης του Χόνγκ Κόνγκ το 1968 - 1969, • Η πανδημία SAR του 2002 - 2003, • Η επιδημία AIDS που άρχισε το 1981. • Η Πανδημία γρίπης του 2009 - 2010, γνωστή ως Γρίπη Η1Ν1 ή Νέα Γρίπη (αρχικά ως γρίπη των χοίρων), η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η επικρατέστερη λαϊκή ονομασία είναι γρίπη των χοίρων, αλλά οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν συμφωνούν γιατί μια τέτοια ονομασία ίσως να κατέστρεφε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στο χοιρινό κρέας με άσχημες επιπτώσεις για την κτηνοτροφική βιομηχανία. Αλλες ασθένειες που διαδίδουν πιό αργά αλλά θεωρούνται ακόμα παγκόσμιοι κίνδυνοι για την δημόσια υγεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) περιλαμβάνουν: • Η Φυματίωση XDR (Extensively drug-resistant), μία μορφή φυματίωσης που είναι ιδιαίτερα ανθεκτική στην θεραπεία φαρμάκων, • Η Ελονοσία, η οποία σκοτώνει 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους το χρόνο, • Η ασθένεια Έμπολα (Αιμοραγικός πυρετός Ebola), ο οποίος έχει στοιχίσει τις ζωές εκατοντάδων ανθρώπων στην Αφρική σε διάφορα ξεσπάσματα. Πείνα Η πείνα είναι κοινωνική και οικονομική κρίση που συνοδεύεται συνήθως από διαδεδομένο υποσιτισμό, λιμό, επιδημικές ασθένειες και αυξημένη θνησιμότητα. Αν και η πείνα μπορεί να εμφανιστεί ή να επιδεινωθεί από φυσικούς παράγοντες, συχνά ένα αποτέλεσμα οικονομικής ή στρατιωτικής πολιτικής που στερεί από τους ανθρώπους τα τρόφιμα που απαιτούνται για την επιβίωσή τους. Στην σύγχρονη εποχή το μεγαλύτερο πλήγμα από την πείνα έχει δεχτεί η Υποσαχάρια Αφρική, αν και ο αριθμός θυμάτων είναι πολύ μικρότερος από τον αριθμό ανθρώπων που πέθαναν από την πείνα στην Ασία κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.

Φυσικός κίνδυνος

Διαστημικοί Συμβάν Πρόσκρουσης Το συμβάν πρόσκρουσης είναι μια φυσική καταστροφή στην οποία ένα εξωγήινο κομμάτι βράχου, ένας αστεροειδής, μετεωρίτης ή άλλο διαστημικό υλικό συγκρούεται με τη Γη. Οι ακριβείς συνέπειες μίας άμεσης πρόσκρουσης με τη Γη ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος του συγκρουόμενου αντικειμένου, από την αλλαγή του κλίματος έως την ολοκληρωτική καταστροφή του πολιτισμού ή και του πλανήτη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Συμβάν της Τουνγκούσκα.

Πεσμένα δέντρα μετά την έκρηξη του μετεωρίτη στο Τουνγκούσκα της Ρωσίας το 1908.

Ηλιακή φλόγα Η ηλιακή φλόγα είναι ένα φαινόμενο όπου ο Ήλιος αποδεσμεύει ξαφνικά ένα μεγάλο ποσό ηλιακής ακτινοβολίας, πολύ περισσότερο από κανονικό. Πιθανολογείται ότι τέτοιες απελευθερώσεις ακτινοβολίας θα μπορούσαν να προκαλέσουν κατάρρευση των επικοινωνιών σε ολόκληρό τον πλανήτη. Μερικά γνωστά συμβάντα περιλαμβάνουν: • Ένα συμβάν μεγέθους X20 στις 16 Αυγούστου 1989 . • Ένα παρόμοιο συμβάν στις 2 Απριλίου 2001. • Η ισχυρότερη ηλιακή φλόγα, μεγέθους μεταξύ X40 και X45, καταγράφηκε στις 4 Νοεμβρίου 2003.

Δείτε Επίσης • • • •

Θεωρία του Χάους Κίνδυνος Έκτακτη Ανάγκη Διαχείριση Έκτακτων Αναγκών

• Πολιτική Προστασία • Μείωση Ποσοστού Καταστροφών • Καταφύγιο Έκτακτης Ανάγκης • Φυσική καταστροφή • Περιβαλλοντολογική Καταστροφή • Καιρική Καταστροφή Δασική Πυρκαγιά

Φυσικός κίνδυνος

Εξωτερικές Συνδέσεις • Διαχείριση κινδύνων από την Παγκόσμια Τράπεζα [1] • Πληροφορίες για τους φυσικούς κινδύνους από το Ινστιτούτο Ωκεάνιων Ακτών [2] [3] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το disaster άρθρο Natural disaster της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία [11] [3] διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (disaster ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / go. worldbank. org/ BCQUXRXOW0 [2] http:/ / www. whoi. edu/ institutes/ coi/ topicIndex. do?o=read& id=113 [3] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Natural

Δηλητήριο Δηλητήριο Δηλητήριο ονομάζεται οποιαδήποτε ουσία, φυσικής προέλευσης ή τεχνικά παρασκευασμένη, που μετά την εισαγωγή της σε ζωντανό οργανισμό μπορεί να ασκήσει βλαπτική ή και θανατηφόρα επίδραση. Πολλές ουσίες, ιδιαίτερα σε συνάρτηση με τη μεγαλύτερη ή μικρότερη δοσολογία που θα εισαχθούν, είναι δυνατόν να έχουν βλαπτική επίδραση σε έναν οργανισμό. Δηλητήρια λέμε συνήθως ουσίες που ακόμα και σε εξαιρετικά μικρές δόσεις είναι πολύ βλαπτικές. Υπάρχουν στη φύση πολλά δηλητήρια που μπορεί να είναι προϊόντα ζώων ή ουσίες που προέρχονται από φυτά ή ακόμη και απλά χημικά στοιχεία ή ενώσεις που βρίσκονται σε ανόργανα υλικά. Mια νεκροκεφαλή επί διασταυρουμένων Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να είναι δηλητήριο οστών, σύμβολο τοξικά επικίνδυνων ουσιών. και τούτο είναι ανάλογο από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία. Καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή με δεκάδες δηλητήρια αλλά δεν παθαίνουμε βλάβες επειδή ο οργανισμός μας είναι σε θέση να τα εξουδετερώνει. Η ισχύς ενός δηλητηρίου λέγεται τοξικότητα κι αυτή καθορίζει τη βαρύτητα των βλαβών που αυτό προκαλεί, σε συνδυασμό με την προσλαμβανόμενη ποσότητα του δηλητηρίου.

Ιδιαίτερα για χημικά προϊόντα και παρασκευάσματα "τοξικά" είναι αυτά που δια της εισπνοής , καταπόσεως ή δια της διεισδύσεως δια του δέρματος δύνανται να προκαλέσουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, οξείς ή χρόνιους, ακόμη και τον θάνατο[1] και είναι υποχρεωτική από το νόμο η σήμανση τους ως τέτοια. Άλλες επικίνδυνες αλλά λιγότερο τοξικές ουσίες είναι δυνατόν να χαρακτηρίζονται ως "επιβλαβείς" ή "ερεθιστικές". Ενδεικτικός πίνακας ουσιών που σε συνάρτηση με τη δοσολογία μπορεί να είναι δηλητηριώδεις για τον άνθρωπο ανόργανες ουσίες

μέταλλα

μόλυβδος υδράργυρος κάδμιο

μεταλλοειδή

αρσενικό

αλογονούχα

φθοριούχα άλατα χλώριο ραδιενεργά υλικά

οργανικές ουσίες

φωσφορούχα

παρασιτοκτόνα (οργανοφωσφορικά)

αζωτούχα

υδροκυάνιο αιθυλική αλκοόλη μονοξείδιο του άνθρακα

Δηλητήριο

87 φαρμακευτικά

νευρικό σύστημα

σαλικυλικό οξύ παρακεταμόλη (paracetamol) οπιούχες ουσίες βενζοδιαζεπίνη αντι-χολινεστεράση

καρδιαγγειακό σύστημα

καρδιακές γλυκοσίδες (digoxin) διπυριδαμόλη (dipyridamole)

βιταμίνη Α (Α-υπερβιταμίνωση) βιολογικά

θαλάσσια είδη

παραλυτική τοξίνη των μαλακίων ciguatera (τροφική δηλητηρίαση)

σπονδυλωτά

φίδι (πεπτιδικές τοξίνες) βάτραχος (βατραχοτοξίνη)

αρθρόποδα

μέλισσα (apitoxin) αράχνη (νευροτοξίνες) σκορπιός

φυτά

μανιτάρι (α-αμανιτίνη)

δείτε επίσης • Τοξικολογία

παραπομπές [1] Οδηγία 67/548/ΕΟΚ (http:/ / eur-lex. europa. eu/ LexUriServ/ LexUriServ. do?uri=CELEX:31967L0548:EL:HTML)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • Εισαγωγή στη ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις επικίνδυνες ουσίες και υλικά. (αγγλικά) (http://ec.europa.eu/ environment/chemicals/dansub/home_en.htm)

Ηλεκτροπληξία Ηλεκτροπληξία Ως ηλεκτροπληξία χαρακτηρίζεται το σύνολο των βλαβών που προκαλούνται από την επίδραση του ηλεκτρικού ρεύματος. Για να συμβεί ηλεκτροπληξία προαπαιτείται να διοχετευτεί, με οποιονδήποτε τρόπο, στον ανθρώπινο οργανισμό ηλεκτρισμός, υψηλής ή χαμηλής έντασης.

Παράγοντες επικινδυνότητας Το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος και γι' αυτό ο χειρισμός μιας ηλεκτρικής συσκευής με βρεγμένα χέρια ή η χρήση της στο μπάνιο ή κοντά σε συλλογή νερού αυξάνει το ενδεχόμενο ηλεκτροπληξίας. Ο κίνδυνος ηλεκτροπληξίας αυξάνεται όταν κάποιος (ιδίως τα παιδιά) περιεργάζεται ή τοποθετεί στις πρίζες σύρματα ή καρφίτσες ή όταν οι διακόπτες είναι κατεστραμμένοι ή τα καλώδια των ηλεκτρικών συσκευών φθαρμένα. Τα φωτιστικά δαπέδου και τα πορτατίφ θεωρείται ότι μπορεί να γίνουν αίτια ηλεκτροπληξίας, γι' αυτό προτιμάται ο φωτισμός (ειδικά στα παιδικά δωμάτια) να είναι κεντρικός.

Βλάβες που προκαλεί η ηλεκτροπληξία Το συνεχές ρεύμα είναι λιγότερο επικίνδυνο από το εναλλασσόμενο. Το ρεύμα μικρής έντασης προκαλεί προβλήματα στην καρδιά, όπως μαρμαρυγή των καρδιακών κόλπων και των κοιλιών. Το ρεύμα μεγάλης έντασης δρα απ' ευθείας στο αναπνευστικό κέντρο και προκαλεί σύσπαση των αναπνευστικών μυών. Η επαφή με ρεύμα υψηλής τάσης (π.χ. καλώδια ηλεκτροδότησης) συνήθως επιφέρει αμέσως το θάνατο ή, σε καλύτερη περίπτωση, προκαλούνται βαριά εγκαύματα. Επιπλέον, η διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος από το ανθρώπινο σώμα μπορεί να προκαλέσει βαριά εγκαύματα στα σημεία εισόδου και εξόδου του ρεύματος.

Επείγουσες ενέργειες Σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας ενός ατόμου, πρώτη ενέργεια είναι η διακοπή του ρεύματος από το γενικό διακόπτη ή απομάκρυνση του ατόμου από την επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα με προσοχή για να μην κινδυνεύσει και αυτός που προσπαθεί να βοηθήσει το θύμα. Η επαφή με τον παθόντα δεν πρέπει να γίνεται με γυμνά και βρεγμένα χέρια αλλά με την παρεμβολή ηλεκτρομονωτικού υλικού, π.χ. ξύλο. Το θύμα, λόγω μυικού σπασμού που προκαλείται εκσφενδονίζεται μακριά από το σημείο επαφής, αν όμως παραμείνει σε επαφή με την πηγή δεν πρέπει ποτέ να επιχειρείται το πλησίασμά του, διότι η ηλεκτρική εκκένωση μπορεί να φτάσει σε μεγάλη απόσταση. Το σωστό είναι να ειδοποιούνται οι αρχές για τη διακοπή του ρεύματος και κατόπιν να δοθούν οι πρώτες βοήθειες. Το θύμα της ηλεκτροπληξίας μεταφέρεται στη συνέχεια στο νοσοκομείο για τη διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων.

Ηλεκτροπληξία

Χρήση της ηλεκτροπληξίας Η ηλεκτροπληξία έχει χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος εκτέλεσης για τους θανατοποινίτες, στις ΗΠΑ και τις Φιλιππίνες με τη χρήση της ηλεκτρικής καρέκλας. Οι βασικοί λόγοι χρήσης της το 19ο και 20ο αιώνα ήταν ότι φαινόταν πιο ανθρωπιστικό (το ρεύμα διαπερνούσε γρήγορα το σώμα που προηγουμένως είχε βραχεί) και ότι στη δεκαετία του 1880 (όταν πρωτοσχεδιάστηκε η ηλεκτρική καρέκλα) ο ηλεκτρισμός ήταν μια νέα πηγή ενέργειας που είχε φέρει επανάσταση.

Βιβλιογραφία • Τσουμάκας Κωνσταντίνος, "Παιδικά ατυχήματα", Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, (c) 2006, ISBN 960-399-391-3 • Fykynishi K, Takahashi H, Kitagishi H et al, : Epidemiology of childhood burns in the critical care medical center of Kinki University in Osaka, Japan. Burns 2000, 26: 465-469. • Κουλετάκη Νίνα, "Μέθοδοι εκτέλεσης: ηλεκτρική καρέκλα", 12 Ιανουαρίου 2008, wordpress [1] Περιέχονται πληροφορίες για ιατρικά θέματα. Δείτε την προειδοποίηση για ιατρικά άρθρα.

ηξπακσ

Παραπομπές [1] http:/ / eglima. wordpress. com/

Φωτιά Φωτιά Η φωτιά, ή η πυρά ή το πυρ (του πυρός) χαρακτηρίζεται γενικά το φαινόμενο της ανάφλεξης ενός υλικού που αναγνωρίζεται από την σημαντική έκκληση θερμότητας και της παρουσίας φλόγας, (όχι όμως και πάντοτε απαραίτητη). Η φωτιά δεν είναι κατάσταση της ύλης, αλλά στάδιο μετατροπής της. Είναι μια εξωθερμική χημική αντίδραση που συνοδεύεται από έντονη θερμότητα ή οποία εκλύεται κατά τη διάρκεια της γρήγορης οξείδωσης ενός υλικού. Φωτιά από την καύση ξύλων

Ένα υλικό που "αρπάζει" εύκολα φωτιά ονομάζεται εύφλεκτο υλικό. Αν ένα εύφλεκτο υλικό χρησιμοποιείται για τη παραγωγή καύσης, τότε αυτό χαρακτηρίζεται καύσιμο. Μια φωτιά ξεκινάει όταν ένα εύφλεκτο ή καύσιμο υλικό, με την παρουσία οξυγόνου ή κάποιου άλλου οξειδωτικού παράγοντα, βρεθεί σε κατάλληλη θερμοκρασία. Αυτή η κατάλληλη θερμοκρασία ονομάζεται θερμοκρασία ανάφλεξης ή σημείο ανάφλεξης, που είναι διαφορετικό για κάθε υλικό. Συνήθεις πηγές θερμότητας μπορεί να είναι μια σπίθα, κάποια άλλη φωτιά (για παράδειγμα μια έκρηξη, η φωτιά του φούρνου ή του τζακιού, ένα αναμμένο σπίρτο ή τσιγάρο) και πηγές έντονης θερμικής ακτινοβολίας (όπως ο ήλιος και οι λαμπτήρες πυρακτώσεως). Τρίγωνο της φωτιάς: χαρακτηρίζονται τα τρια εκείνα στοιχεία, η ταυτόχρονη ύπαρξη των οποίων και την διατηρούν και τα οποία είναι το καύσιμο, το οξυγόνο και η φλόγα (ή άλλη πηγή θερμότητας). Η φωτιά σβήνει όταν ένα και μόνο οποιοδήποτε από τα στοιχεία του λεγόμενου τριγώνου της φωτιάς εκλείψει. Τα άκαυστα υπολείμματα της φωτιάς καλούνται στάχτη. Εκτεταμένη φωτιά κατά την οποία καταστρέφονται αγαθά χαρακτηρίζεται πυρκαγιά. Γενικά η τέχνη καταστολής της φωτιάς ονομάζεται πυρόσβεση ή πυροσβεστική, το δε αποτέλεσμα αυτής κατάσβεση. Τα μέσα της καταστολής της φωτιάς ονομάζονται πυροσβεστικά μέσα ή μέσα πυρόσβεσης. Αντίθετα η προστασία από φωτιά ονομάζεται πυροπροστασία και τα υλικά που χρησιμοποιούνται γι΄ αυτήν πυρίμαχα υλικά. Οι φλόγες της φωτιάς μπορούν να μεταφέρουν ηλεκτρισμό, καθώς ένα μικρό μέρος κάθε φωτιάς είναι ιονισμένο. Η ικανότητα αυτή της φωτιάς οφείλεται στην μερικά πλασματική της φύση.

Φωτιά

Δείτε επίσης • • • •

Αυτανάφλεξη Καύσιμο Εκρηκτική ύλη Πυρκαγιά

Χιονοστιβάδα Χιονοστιβάδα Η χιονοστιβάδα είναι ένα φαινόμενο που περιλαμβάνει την ολίσθηση μιας μεγάλης μάζας χιονιού από την πλαγιά ενός βουνού, προκαλείται όταν μια συγκεντρωμένη μάζα χιονιού απελευθερώνεται σε μία πλαγιά. Είναι ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους στα βουνά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, καθώς έχουν τη δυνατότητα να συμπαρασύρουν πάγο, βράχους, δεντρα και άλλα υλικά στη πλαγία, και πολλοί άνθρωποι κατά καιρούς πέφτουν θύματα χιονοστοιβάδων που ολισθαίνουν Χιονοστιβάδα στο όρος Τιμπανόγκος της Γιούτα. σε πλαγιές, ιδίως σε τουριστικές περιοχές. Μεγάλη σημασία έχει ο έγκαιρος εντοπισμός των θυμάτων και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιείται ένας ειδικός πομποδέκτης που επιτρέπει την ανίχνευση ενός θύματος χιονοστιβάδας θαμμένου κάτω από το χιόνι. Οι χιονοστιβάδες είναι ταξινομημένες ανάλογα με μορφολογικά χαρακτηριστικά τους, και βαθμολογούνται είτε από τη δυνατότητα καταστροφής είτε από τη μάζα του χιονιού που προς ρέει τα κάτω. Μερικά από τα μορφολογικά χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται για την ταξινόμηση των χιονοστιβάδων είναι ο τύπος του χιονιού που εμπλέκεται, η φύση της βλάβης, η επιφάνεια ολίσθησης, ο μηχανισμός μετάδοσής της, το έναυσμα της χιονοστιβάδας, η γωνία κλίσης, η κατεύθυνση και το υψόμετρο. Το μέγεθος, η μάζα, και η δυνατότητα καταστροφής της χιονοστιβάδα βαθμολογούνται σε λογαριθμική κλίμακα, που συνήθως απαρτίζεται από 4 έως 7 κατηγορίες, με τον ακριβή ορισμό των κατηγοριών να ποικίλει ανάλογα με το σύστημα παρατήρησης ή την περιοχή των προβλέψεων. Μία χιονοστιβάδα είναι ένα παράδειγμα βαρυτικού ρεύματος αποτελούμενου από κοκκώδη υλικά. Σε μία χιονοστιβάδα, πολλά υλικά ή μείξεις διαφορετικών ειδών υλικών πέφτουν ή ολισθαίνουν εξαιτίας της δύναμης της βαρύτητας. Οι χιονοστιβάδες συχνά ταξινομούνται και από τα υλικά από τα οποία αποτελούνται. Μερικά παραδείγματα χιονοστιβάδων είναι: • • • •

Η χιονοστιβάδα του Ουέλλινγκτον το 1910 στις ΗΠΑ, Οι χιονοστιβάδες του Μπλονς το 1954 στην Αυστρία, Η χιονοστιβάδα που ακολούθησε τον σεισμό του Ανκάς το 1970 στο Περού, Η χιονοστιβάδα του Γκαλτόρ το 1999 στην Αυστρία.

Έκρηξη Έκρηξη Με τον όρο έκρηξη στη Φυσική, αλλά και γενικότερα, χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε προκαλούμενη αιφνίδια ρήξη που έχει ως συνέπεια την αποκεντρούμενη, (προς τα έξω), ισχυρή πίεση. Η έκρηξη γενικά είναι αποτέλεσμα εκτόνωσης αερίων, που συνήθως οφείλεται είτε σε ανάφλεξη εκρηκτικών υλών είτε από ισχυρή πίεση που ασκείται σε αέρια με μηχανικά μέσα.

Εκφράσεις Μεταφορικά στις εκφράσεις ο όρος αυτός σημαίνει την απότομη μεταβολή ή μετάβαση από ηρεμία σε άλλη κατάσταση π.χ. έκρηξη οργής, έκρηξη πολέμου κ.λπ. Στις μεταφορικές αυτές έννοιες περιλαμβάνεται και ο επίσημος όρος έκρηξη αλγών στη Βιολογία.

Έκρηξη

Δείτε επίσης • • • • • •

Έκρηξη συμπαθητική Έκρηξη Ηλίου Εκρηκτικό κύμα Μεγάλη έκρηξη Ηφαίστειο Πυρηνικά όπλα

Έκρηξη της Τουνγκούσκα Έκρηξη της Τουνγκούσκα Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα ή «Συμβάν της Τουνγκούσκα» ήταν μια πολύ μεγάλη φυσικής προελεύσεως έκρηξη που συνέβη πάνω από μία ακατοίκητη περιοχή κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα, παραπόταμο του ποταμού Γενισέι της Σιβηρίας, στο σημερινό Κράι του Κρασνογιάρσκ της Ρωσίας, στις 7:14 π.μ. περίπου τοπική ώρα (3:14 θερινή ώρα Ελλάδας), στις 30 Ιουνίου 1908 (17 Ιουνίου με το παλαιό - Ιουλιανό - ημερολόγιο, που ήταν τότε ακόμα σε χρήση στη Ρωσία και στην Ελλάδα).

Δένδρα κτυπημένα από το ωστικό κύμα της Εκρήξεως της Τουνγκούσκα. Φωτογραφία από την αποστολή του Kulik (1927).

Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του υποκέντρου της εκρήξεως είναι κατά προσέγγιση πλάτος 60°53΄09΄΄ βόρειο και μήκος 101°53΄40΄΄ ανατολικό. Η πιθανότερη αιτία για την έκρηξη ήταν η εκρηκτική διάλυση στη γήινη ατμόσφαιρα ένος μεγάλου μετεωροειδούς, ή μικρού αστεροειδούς ή και θραύσματος κομήτη, η οποία πρέπει να έλαβε χώρα σε ύψος από 5 ως 10 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις για τις διαστάσεις του ουράνιου αυτού σώματος, γενικά πάντως συμφωνούν ότι είχε διαστάσεις μερικών δεκάδων μέτρων. Παρότι το μετέωρο ή ο κομήτης εξερράγη στον αέρα αντί να προσκρούσει στην επιφάνεια της Γης, η ενέργεια που απελευθερώθηκε ήταν τόσο μεγάλη (από 5 ως 30 μεγατόνοι TNT ή το χιλιαπλάσιο της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα), ώστε θέρισε περίπου 80 εκατομμύρια δέντρα σε μια έκταση πάνω από 2,15 εκατομμύρια στρέμματα. Μια έκρηξη αυτού του μεγέθους θα μπορούσε να καταστρέψει μια μεγάλη πόλη. Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα θεωρείται η μεγαλύτερη χερσαία πτώση μετεώρου ή αστεροειδή στη Γη στην καταγεγραμμένη Ιστορία. Πτώσεις παρόμοιου μεγέθους σε απομακρυσμένες περιοχές των ωκεανών δεν θα είχαν γίνει αντιληπτές πριν τη γενικευμένη τηλεπισκόπηση του πλανήτη από τεχνητούς δορυφόρους, την δεκαετία του 1970.

Έκρηξη της Τουνγκούσκα

Περιγραφή Εκείνο το πρωί εντόπιοι Εβένκοι και Ρώσοι έποικοι στους λόφους βορειοδυτικά της λίμνης Βαϊκάλης αντίκρυσαν μια στήλη γαλαζωπού φωτός, λαμπρή σχεδόν όσο και ο Ήλιος, να διασχίζει τον ουρανό. Περίπου 10 λεπτά αργότερα, σημειώθηκε λάμψη και ήχος παρόμοιος με τον ήχο πυρών πυροβολικού. Ο ήχος συνοδεύθηκε από ένα ωστικό κύμα που έριξε Προσεγγιστική θέση για την Έκρηξη της Τουνγκούσκα στη Σιβηρία. ανθρώπους κάτω και έσπασε παράθυρα σε αποστάσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων. Οι περισσότεροι μάρτυρες ανέφεραν μόνο τους ήχους και τη δόνηση, όχι παρατήρηση της ίδιας της εκρήξεως. Οι διηγήσεις τους διαφέρουν ως προς τη σειρά και την ολική διάρκεια των γεγονότων. Η δόνηση από την έκρηξη καταγράφηκε σε σεισμολογικούς σταθμούς σε όλη την Ευρασία. Παρότι η Κλίμακα Ρίχτερ δεν είχε επινοηθεί ακόμα, σε αρκετά μέρη η δόνηση θα είχε υπολογισθεί ισοδύναμη με σεισμό 5,0 βαθμών Ρίχτερ. Επίσης προκάλεσε διακυμάνσεις στην ατμοσφαιρική πίεση που ανιχνεύθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία. Τις επόμενες εβδομάδες ο νυχτερινός ουρανός ήταν αρκετά φωτισμένος για μεγάλο μέρος της νύχτας τόσο ώστε να μπορεί κάποιος να διαβάσει στο ύπαιθρο, εξαιτίας της σκόνης που υψώθηκε στη στρατόσφαιρα από την έκρηξη. Για τον ίδιο λόγο, στις ΗΠΑ, το Αστροφυσικό Αστεροσκοπείο Σμιθσόνιαν και το Αστεροσκοπείο του όρους Γουίλσον παρατήρησαν μια μείωση στη διαύγεια της ατμόσφαιρας που διήρκεσε αρκετούς μήνες. Εξαιτίας της περιστροφής της Γης, αν η πτώση είχε συμβεί 4 ώρες και 47 λεπτά αργότερα, θα είχε καταστρέψει εντελώς την Αγία Πετρούπολη, τότε πρωτεύουσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.

Μαρτυρίες • Του S. Semenov, όπως καταγράφηκε από την αποστολή του Leonid Kulik το 1930 (N.V. Vasiliev, A.F. Kovalevsky, S.A. Razin, L.E. Epiktetova, 1981). [1] «Την ώρα του πρωινού καθόμουν δίπλα στο σπίτι, στον εμπορικό σταθμό Βαναβάρα (65 km νότια από την έκρηξη), βλέποντας βόρεια. [...] Ξάφνικά είδα ότι ακριβώς βόρεια, πάνω από τον δρόμο της Τουνγκούσκα του Onkoul, ο ουρανός άνοιξε στα δύο και φάνηκε φωτιά πάνω από το δάσος (όπως έδειξε ο αυτόπτης, περί τις 50 μοίρες ύψος - σημ. αποστολής). Το άνοιγμα μεγάλωσε και όλη η βόρεια πλευρά καλύφθηκε με φωτιά. Εκείνη τη στιγμή ζεστάθηκα τόσο πολύ ώστε δεν μπορούσα να το υποφέρω, σαν να καιγόταν το πουκάμισό μου: από τον βοριά, όπου ήταν η φωτιά, ερχόταν δυνατή ζέστη. `Ηθελα να σκίσω το πουκάμισό μου και να το πετάξω κάτω, αλλά μετά ο ουρανός έκλεισε, ένας ισχυρός γδούπος ακούστηκε και πετάχτηκα λίγα μέτρα μακριά. Για μια στιγμή έχασα τις αισθήσεις μου, αλλά τότε έτρεξε έξω η γυναίκα μου και με πήρε μέσα στο σπίτι. Μετά από αυτό ήρθε ήχος όμοιος με αυτόν που κάνουν βράχια που πέφτουν ή κανόνια που ρίχνουν, η γη σείστηκε και όσο ήμουν κάτω πίεζα το κεφάλι μου στο πάτωμα, φοβούμενος ότι θα το έσπαζαν βράχια. Και καυτός άνεμος πέρασε ανάμεσα από τα σπίτια, σαν από κανόνια, που άφησε ίχνη στο έδαφος σαν μονοπάτια και προκάλεσε ζημιές σε κάποιες φυτείες. Αργότερα είδαμε ότι πολλά παράθυρα είχαν σπάσει..."

Έκρηξη της Τουνγκούσκα • Του Chuchan της φυλής των Shanyagir, όπως καταγράφηκε από τον I.M. Suslov το 1926. «Είχαμε μια καλύβα δίπλα στο ποτάμι με τον αδελφό μου Chekaren. Ξυπνήσαμε ξαφνικά την ίδια ώρα. Κάτι σαν να μας έσπρωξε. Ακούσαμε ένα σφύριγμα και αισθανθήκαμε δυνατό άνεμο. Ο Chekaren είπε: Ακούς όλα αυτά τα πουλιά που πετούν από πάνω; Μέσα στην καλύβα δεν μπορούσαμε να δούμε τι συνέβαινε απέξω. Ξαφνικά σπρώχτηκα και πάλι... Φοβήθηκα. Το ίδιο κι ο αδελφός μου. Αρχίσαμε να φωνάζουμε τους γονείς μας, αλλά κανένας δεν απάντησε. Ακουγόταν θόρυβος πέρα από την καλύβα, μπορούσαμε να ακούσουμε δέντρα να πέφτουν. Ο Chekaren κι εγώ βγήκαμε από τους υπνόσακούς μας και θέλαμε να τρέξουμε έξω, αλλά τότε σαν να χτύπησε κεραυνός. Αυτός ήταν ο πρώτος. Η γη άρχισε να σείεται, άνεμος χτύπησε την καλύβα μας και τη διέλυσε. Ρίχτηκα κάτω από τα δοκάρια, αλλά το κεφάλι μου τη γλίτωσε. Τότε είδα ένα θαύμα: δέντρα έπεφταν, τα κλαδιά τους καίγονταν, όλα ήταν πολύ φωτεινά, πώς μπορώ να το πω, σαν να υπήρχε ένας δεύτερος ήλιος, τα μάτια μου πονούσαν, έφθασα να τα κλείσω... Και αμέσως ακολούθησε μια δυνατή βροντή. Αυτός ήταν ο δεύτερος κεραυνός. Το πρωινό ήταν ηλιόλουστο, δεν υπήρχαν σύννεφα, ο `Ηλιος μας έλαμπε όπως συνήθως... Ο Chekaren κι εγώ δυσκολευτήκαμε λίγο να βγούμε από τα ερείπια της καλύβας. Τότε είδαμε σε ένα άλλο μέρος του ουρανού μια άλλη λάμψη και μια δυνατή βροντή ακούστηκε. Αυτός ήταν ο τρίτος κεραυνός. Και πάλι ήρθε άνεμος, μας έσπρωξε και χτύπησε στα πεσμένα δέντρα. Κοιτάξαμε τα πεσμένα δέντρα, είδαμε κορυφές δέντρων να τσακίζονται και φωτιές. Ξαφνικά ο αδελφός μου ούρλιαξε Κοίτα πάνω! και έδειξε με το χέρι του. Κοίταξα και είδα μια άλλη αστραπή που προκάλεσε μια ακόμα βροντή. Αλλά ο ήχος ήταν λιγότερο δυνατός. Αυτό ήταν το τέταρτο χτύπημα, σαν ένας συνηθισμένος κεραυνός. Τώρα θυμάμαι καλά ότι υπήρξε και ένας ακόμα κεραυνός, αλλ' ήταν μικρός, και κάπου μακριά, εκεί που ο ήλιος πάει να κοιμηθεί» • Εφημερίδα Sibir, 2 Ιουλίου 1908 «Στις 17η Ιουνίου, περί τις 9 το πρωί, παρατηρήσαμε ένα ασυνήθιστο φυσικό περιστατικό. Στο βόρειο χωριό Καρελίνσκι (200 βέρστια βόρεια του Κιρένσκ) οι χωρικοί είδαν προς τα βορειοδυτικά, ψηλά πάνω από τον ορίζοντα, υπέρλαμπρο (αδύνατο να το κοιτάξουν) ασπρογάλαζο ουράνιο σώμα, το οποίο επί δεκάλεπτο εκινείτο προς τα κάτω. Το σώμα εμφανιζόταν σωληνοειδές, δηλαδή κυλινδρικό στο σχήμα. Ο ουρανός ήταν αίθριος, μόνο ένα μικρό σκοτεινό σύννεφο παρατηρήθηκε στη γενική κατεύθυνση του λαμπρού σώματος. Επικρατούσε ζέστη και ξηρασία. Καθώς το σώμα πλησίαζε το έδαφος (δάσος), φάνηκε να μαυρίζει και μετατράπηκε σε ένα γιγάντιο κύμα μαύρου καπνού. Ακούστηκε ένας ισχυρός γδούπος (όχι βροντή), σαν να έπεφταν βράχια ή να ηχούσαν κανόνια, και όλα τα κτίσματα σείσθηκαν. Την ίδια ώρα το σύννεφο άρχισε να βγάζει φλόγες αβέβαιου σχήματος. Οι χωρικοί όλοι πανικοβλήθηκαν και βγήκαν στους δρόμους, γυναίκες έκλαιγαν, νομίζοντας ότι ήταν το τέλος του κόσμου. Ο συγγραφέας αυτών των γραμμών βρισκόταν στο δάσος περί τα 6 βέρστια βόρεια του Κιρένσκ και άκουσε προς τα ΒΑ σαν μπαράζ πυροβολικού που επαναλήφθηκε σε διαστήματα 15 λεπτών τουλάχιστον 10 φορές. Στο Κιρένσκ, σε λίγα κτήρια, στις βορειοανατολικές τους πλευρές τα παράθυρα έσπασαν» • Εφημερίδα Siberian Life, 27 Ιουλίου 1908 «Κατά την πτώση του μετεωρίτη, ισχυρές δονήσεις του εδάφους παρατηρήθηκαν και κοντά στο χωριό Λοβάτ του ουέζντ του Κανσκ ακούστηκαν δύο ισχυρές εκρήξεις, σαν από κανόνια μεγάλου διαμετρήματος.» • Εφημερίδα Krasnoyaretz, 13 Ιουλίου 1908 «Χωριό Κεζέμσκογιε. Στις 17 (ενν. Ιουνίου με το παλ.ημερολ.) ένα ασυνήθιστο ατμοσφαιρικό γεγονός παρατηρήθηκε. Στις 7:43 ακούσθηκε ήχος παρόμοιος ισχυρού ανέμου. Αμέσως μετά ακούσθηκε ένας φρικιαστικός γδούπος, ακολουθούμενος από σεισμό που έσεισε τα κτήρια σαν να είχαν κτυπηθεί από ένα βαρύ βράχο. Ο πρώτος γδούπος ακολουθήθηκε από δεύτερο και τρίτο. Το διάστημα μεταξύ του πρώτου και του τρίτου γδούπου ακουγόταν ένα ασυνήθιστο υπόγειο κροτάλισμα, παρόμοιο με μια

Έκρηξη της Τουνγκούσκα σιδηροδρομική γραμμή επί της οποίας δεκάδες τρένα ταξιδεύουν συγχρόνως. Στη συνέχεια, επί 5 ως 6 λεπτά ακουγόταν ήχος ακριβώς ίδιος με κανονιοβολισμούς: 50 ως 60 σε ίσα μικρά διαστήματα που προοδευτικά ελαττώνονταν σε ένταση. Μετά από 1,5 ως 2 λεπτά ακόμα έξι επιπλέον γδούποι ακούστηκαν συνοδευόμενοι από δονήσεις. Ο ουρανός, εκ πρώτης όψεως, εμφανιζόταν καθαρός. Δεν υπήρχε άνεμος ή σύννεφα. Ωστόσο, με προσεκτικότερη παρατήρηση προς τα βόρεια, δηλ. προς την κατεύθυνση των γδούπων, ένα είδος σύννεφου στάχτης φάνηκε κοντά στον ορίζοντα, που γινόταν συνεχώς μικρότερο και αραιότερο, και περί τις 2-3 μ.μ. εξαφανίσθηκε ολότελα».

Ιστορία Τα χρόνια που ακολούθησαν την έκρηξη υπήρξε μικρή επιστημονική περιέργεια για το γεγονός, πιθανώς εξαιτίας της απομονώσεως της περιοχής Τουνγκούσκα. Αν υπήρξε κάποια αποστολή στην περιοχή τότε, οι καταγραφές της πιθανώς να χάθηκαν κατά τα επόμενα χαοτικά χρόνια — Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ρωσική Επανάσταση, Ρωσικός εμφύλιος πόλεμος. Η πρώτη αποστολή που γνωρίζουμε έφθασε στον τόπο της εκρήξεως πάνω από μία δεκαετία αργότερα: Το 1921 ο Ρώσος ορυκτολόγος Λεονίντ Κούλικ επισκέφθηκε τη λεκάνη της Τουνγκούσκα ως μέρος επιθεωρήσεως από τη Σοβιετική Ακαδημία Επιστημών και συμπέρανε από τοπικές αφηγήσεις του γεγονότος ότι η έκρηξη είχε προκληθεί από ένα γιγάντιο μετέωρο. Ο Κούλικ έπεισε τη σοβιετική κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει μια εξερευνητική αποστολή στην περιοχή με επιπλέον επιχείρημα την προσδοκία να ανακαλυφθεί μετεωρικός σίδηρος, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τη βιομηχανία της χώρας. Η νέα αποστολή, πάλι υπό τον Κούλικ, έφθασε στην περιοχή το 1927. Προς έκπληξη των επιστημόνων, δεν βρέθηκε κανένας κρατήρας. Υπήρχε μία περιοχή καμένων δένδρων διαμέτρου περίπου 50 χιλιομέτρων. Κοντά στο υπόκεντρο λίγα δέντρα παραδόξως στέκονταν όρθια, αλλά απογυμνωμένα από τα κλαδιά κι από τον φλοιό τους. Τα δέντρα στη γύρω περιοχή είχαν πέσει κάτω προς τις κατευθύνσεις που έδειχναν μακριά από το κέντρο. Στα επόμενα 10 χρόνια έγιναν τρεις ακόμα αποστολές στην περιοχή. Ο Κούλικ βρήκε ένα μικρό βαθούλωμα με βούρκο που σκέφθηκε ότι ίσως ήταν ο κρατήρας, Φωτογραφία από την αποστολή της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών υπό τον Λεονίντ Κούλικ (1927) αλλά μετά από κοπιαστική αποστράγγιση του βούρκου, ανακαλύφθηκαν αρχαία κούτσουρα δένδρων στον πυθμένα, αποκλείοντας την πιθανότητα ότι ήταν κρατήρας. Το 1938 ο Κούλικ οργάνωσε μια αεροφωτογράφηση της περιοχής, η οποία απεκάλυψε ότι η έκρηξη είχε ρίξει τα δέντρα σε μια τεράστια περιοχή με προσεγγιστικό σχήμα πεταλούδας. Παρόλα αυτά, δεν φαινόταν πουθενά κρατήρας. Μεταπολεμικές αποστολές στην περιοχή (1950-1970) ανακάλυψαν μικροσκοπικά υαλώδη σφαιρίδια μετά από κοσκίνισμα του εδάφους. Χημική ανάλυση αυτών των σφαιριδίων έδειξε ότι περιείχαν μεγάλες ποσότητες νικελίου και ιριδίου, στοιχεία που βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις σε μετεωρίτες, υποδεικνύοντας εξωγήινη προέλευση. Λεπτομερείς και συστηματικές συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες άρχισαν να συλλέγονται πολύ καθυστερημένα (1959), από πολλούς ιθαγενείς που είχαν βρεθεί σε αποστάσεις μικρότερες των 100 χιλιομέτρων από την έκρηξη. Οι περισσότερες διηγήσεις ισχυρίζονταν ότι οι εντόπιοι είχαν βγάλει φλύκταινες στο δέρμα τους μετά την έκρηξη και ότι πέθαναν ολόκληρες οικογένειες. Οι γιατροί που συνόδευαν την

Έκρηξη της Τουνγκούσκα αποστολή συμπέραναν ότι η έκρηξη είχε συμπέσει τυχαία με μία επιδημία ευλογιάς στην περιοχή.

Το ουράνιο σώμα Μετεωρική εναέρια έκρηξη Στους επιστημονικούς κύκλους, η κυρίαρχη εξήγηση για την έκρηξη είναι η εκρηκτική διάλυση στη γήινη ατμόσφαιρα ενός μεγάλου μετεωροειδούς, 5 ως 10 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Μικρότεροι μετεωροειδείς εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα από το διάστημα κάθε μέρα, με ταχύτητες συνήθως πάνω από 10 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Πού και πού έρχεται και κάποιος μεγαλύτερος από μερικά εκατοστά. Η θερμότητα που παράγεται από τη συμπίεση και την τριβή του αέρα μπροστά από το σώμα όταν αυτό εισέλθει μέσα στην ατμόσφαιρα, οπότε και ονομάζεται πλέον μετέωρο, είναι τεράστια και τα περισσότερα μετέωρα καίγονται ή εκρήγνυνται πριν φθάσουν στο έδαφος. Από τα μέσα του 20ού αιώνα και μετά, η στενότερη παρακολούθηση της γήινης ατμόσφαιρας οδήγησε στην ανακάλυψη ότι τέτοιες εκρήξεις συμβαίνουν αρκετά συχνά. Πετρώδης μετεωροειδής διαμέτρου της τάξεως των 10 μέτρων μπορεί να δώσει μια έκρηξη των 20 κιλοτόνων, παρόμοιας ενέργειας δηλαδή με τις πυρηνικές βόμβες που ρίφθηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι τέτοιες εκρήξεις συμβαίνουν ψηλά στην ανώτερη ατμόσφαιρα σχεδόν κάθε χρόνο. Γεγονότα παρόμοια με της Τουνγκούσκα, των μερικών μεγατόνων, είναι πολύ σπανιότερα. Ο Γιουτζήν Σουμέικερ εκτίμησε ότι τέτοια γεγονότα συμβαίνουν μία φορά κάθε 300 χρόνια.

Επιπτώσεις στο έδαφος Τα αποτελέσματα της εκρήξεως πάνω στα δέντρα επαναλήφθηκαν σε περιπτώσεις πυρηνικών δοκιμών στον αέρα κατά την περίοδο 1950-1968. Αυτά τα αποτελέσματα προκαλούνται από το ωστικό κύμα που παράγεται σε κάθε μεγάλη έκρηξη. Τα δέντρα ακριβώς κάτω από την έκρηξη χάνουν τα κλαδιά τους καθώς το κύμα κινείται καθέτως προς τα κάτω, ενώ τα δέντρα μακρύτερα ρίχνονται κάτω επειδή το ωστικό κύμα ταξιδεύει πιο κοντά στην οριζόντιο όταν φθάνει σε αυτά. Σοβιετικά πειράματα περί το 1965 με προσομοιώσεις δασών (με σπίρτα αντί για δέντρα) και μικρά εκρηκτικά φορτία που εκρήγνυνταν ενώ κυλούσαν προς το έδαφος υπό διάφορες γωνίες πάνω σε σύρματα, δημιούργησαν σχήματα πεταλούδας σχεδόν πανομοιότυπα με εκείνο της Τουνγκούσκα. Τα πειράματα έδειξαν ότι το σώμα είχε πλησιάσει υπό γωνία περίπου 30 μοιρών ως προς το έδαφος και είχε εκραγεί ψηλά στον αέρα (το ακριβές ύψος δεν είναι δυνατό να διακριβωθεί από αυτό το είδος πειράματος).

Αστεροειδής ή κομήτης; Η σύσταση του ουράνιου σώματος της Τουνγκούσκα παραμένει διαμφισβητούμενη. Το 1930 ο Βρετανός αστρονόμος Francis John Welsh Whipple πρότεινε ότι ήταν ένας μικρός κομήτης. Αποτελούμενο κυρίως από πάγο και σκόνη, ένα τέτοιο σώμα θα μπορούσε να είχε τελείως εξατμισθεί από την τριβή με τη γήινη ατμόσφαιρα, χωρίς να αφήσει προφανή ίχνη. Η κομητική υπόθεση στηρίζεται και από την αυξημένη φωτεινότητα του νυκτερινού ουρανού που παρατηρήθηκε σε όλη την Ευρώπη επί πολλές νύχτες μετά την έκρηξη, και ερμηνεύεται από τη σκόνη και τον πάγο που θα είχε διαχυθεί από την ουρά του κομήτη στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Η κομητική υπόθεση κέρδισε γενική αποδοχή ανάμεσα στους Σοβιετικούς ερευνητές της εκρήξεως κατά την δεκαετία του 1960. Το 1978 ο Σλοβάκος αστρονόμος Ľubor Kresák πρότεινε πιο συγκεκριμένα ότι το σώμα ήταν ένα θραύσμα του βραχείας περιόδου Κομήτη του Ένκε, στον οποίο οφείλεται η βροχή μετεώρων Βήτα Ταυρίδες: το συμβάν της Τουνγκούσκα συνέπεσε με μία έξαρση αυτής της βροχής, ενώ και η προσεγγιστική τροχιά του σώματος της Τουνγκούσκα ταυτίζεται με την αναμενόμενη ενός τέτοιου θραύσματος. Το 1983 ο αστρονόμος Ζντένεκ Σεκανίνα δημοσίευσε μία εργασία που ασκούσε κριτική στην κομητική υπόθεση. Υπεστήριξε ότι ένα σώμα με κομητική σύσταση που ταξιδεύει στην ατμόσφαιρα σε μια τόσο πλάγια

Έκρηξη της Τουνγκούσκα τροχιά θα έπρεπε να είχε διαλυθεί ήδη σε πολύ μεγάλο ύψος, ενώ το σώμα της Τουνγκούσκα προφανώς «επεβίωσε» άθικτο μέχρι την τροπόσφαιρα. Ο Σεκανίνα επιχειρηματολόγησε υπέρ ενός συμπαγούς και βραχώδους σώματος, που πιθανώς ήταν ένας μικρός αστεροειδής. Αυτή η υπόθεση υποστηρίχθηκε και το 2001, σε μία μελέτη των Farinella, Foschini, κ.ά. που υποστήριξαν ότι το σώμα είχε έρθει από την κατεύθυνση της Ζώνης των Αστεροειδών. Υπέρμαχοι της κομητικής υπόθεσης έχουν προτείνει ότι το σώμα ήταν ένας παλιός κομήτης με πετρώδη μανδύα, που του επέτρεψε να διεισδύσει βαθύτερα στην ατμόσφαιρα. Η κυριότερη δυσκολία στη θεωρία του αστεροειδούς είναι ότι ένα τόσο μεγάλο βραχώδες σώμα θα έπρεπε να είχε φθάσει μέχρι το έδαφος και να είχε δημιουργήσει ένα μεγάλο κρατήρα στο σημείο της προσκρούσεως, αλλά δεν βρέθηκε κάποιος τέτοιος κρατήρας. Μόνη λύση είναι ότι η διάβαση του αστεροειδούς μέσα από την ατμόσφαιρα προκάλεσε αυξημένες πιέσεις και θερμοκρασίες μέχρι σημείου εκρήξεως. Η διάλυση θα πρέπει να ήταν πλήρης, ώστε να μη σωθούν υπολείμματα κάποιου μεγέθους. Μοντέλα που δημοσιεύθηκαν το 1993 δείχνουν ότι το σώμα είχε διάμετρο περί τα 60 μέτρα, με φυσικές ιδιότητες μεταξύ απλού και ανθρακούχου χονδρίτη. Κατά την δεκαετία του 1990, Ιταλοί ερευνητές εξήγαγαν ρητίνη από το εσωτερικό δέντρων της περιοχής της εκρήξεως, για να εξετάσουν αιχμαλωτισμένα σωματίδια από την έκρηξη. Βρήκαν υψηλές συγκεντρώσεις υλικών που βρίσκονται συνήθως σε βραχώδεις αστεροειδείς και σπανιότερα σε κομήτες.

Η Λίμνη Cheko Τον Ιούνιο του 2007 ανακοινώθηκε ότι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Μπολόνια είχαν επισημάνει μία λίμνη στην περιοχή ως πιθανό κρατήρα από το συμβάν της Τουνγκούσκα. Η Λίμνη Cheko είναι μια μικρή και κυκλική λίμνη γύρω στα 8 χιλιόμετρα Β-ΒΔ του υποκέντρου. Η υπόθεση αυτή όμως έχει αμφισβητηθεί από άλλους ειδικούς στο αντικείμενο. Εξάλλου μια έρευνα του 1961 είχε αποκλείσει μία νεότερη προέλευση της λίμνης, καθώς η παρουσία ιζήματος πάχους άνω των δύο μέτρων στον πυθμένα υποδεικνύει ηλικία τουλάχιστον 5.000 ετών.

Αναπόδεικτες υποθέσεις Η επιστημονική κατανόηση της συμπεριφοράς των μετεώρων στη γήινη ατμόσφαιρα ήταν κατά πολύ πιο ατελέστερη κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα και συνακόλουθα εμφανίσθηκαν και πολλές άλλες υποθέσεις για την ερμηνεία της εκρήξεως, καμιά από τις οποίες δεν γίνεται δεκτή από την επιστημονική κοινότητα.

Το «Τέλος του Κόσμου» «Πιθανότατα η πρώτη θεωρία που γνώρισε πλατιά εξάπλωση για την έκρηξη της Τουνγκούσκα ήταν ότι επίκειτο το τέλος του κόσμου. Καθώς η ώρα περνούσε, αυτή η θεωρία υποχωρούσε, μέχρι που σήμερα δύσκολα θα βρίσκαμε κάποιον που να πιστεύει ότι ο κόσμος τέλειωσε εκείνο το πρωί του Ιουνίου 1908...» (K. Zahnle, Nature 383, 674-75, 1996)

Φυσική βόμβα υδρογόνου Το 1989 οι D' Alessio και Harms πρότειναν ότι ποσότητα δευτερίου από κομήτη που εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα ίσως υπέστη πυρηνική σύντηξη, με την πυρηνική και μηχανική δυναμική του συμβάντος να αφήνει ένα χαρακτηριστικό ίχνος με τη μορφή άνθρακα-14. Καταλήγουν όμως ότι η όποια απελευθέρωση πυρηνικής ενέργειας θα ήταν αμελητέα. Ανεξάρτητα, το 1990, ο César Sirvent συμπλήρωσε ότι ένας «κομήτης δευτερίου», δηλ. κομήτης με ασυνήθιστα υψηλή συγκέντρωση δευτερίου, θα μπορούσε να είχε εκραγεί ως μία φυσική βόμβα υδρογόνου, παράγοντας την περισσότερη από την ενέργεια που απελευθερώθηκε. Η σειρά των

Έκρηξη της Τουνγκούσκα γεγονότων θα ήταν πρώτα μία μηχανική έκρηξη, η οποία θα πυροδοτούσε μία θερμοπυρηνική αντίδραση. Αυτή η πρόταση είναι ασύμβατη με τη γνώση τόσο της συστάσεως των κομητών, όσο και των συνθηκών θερμοκρασίας και πιέσεως που είναι απαραίτητες για την έναρξη πυρηνικής συντήξεως.

Μαύρη τρύπα Το 1973 οι Albert A. Jackson και Michael P. Ryan, φυσικοί στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, πρότειναν ότι η έκρηξη της Τουνγκούσκα προκλήθηκε από μια μικρή (περί τα 1020 ως 1022 γραμμάρια) μαύρη τρύπα, που πέρασε μέσα από τη Γη ("Was the Tungus Event due to a Black Hole?" Nature, τ. 245, 14/9/1973, σσ. 88-89). Αυτή η υπόθεση δεν εξηγεί γιατί δεν υπήρξε ένα αντίστοιχο «γεγονός εξόδου», μία δεύτερη έκρηξη που θα συνέβαινε καθώς η μαύρη τρύπα θα εξερχόταν από την άλλη πλευρά της Γης συνεχίζοντας το ταξίδι της στο διάστημα, ούτε το γιατί απουσίασαν οι συνεχείς σεισμικές διαταραχές που θα συνέβαιναν κατά μήκος της τροχιάς της μαύρης τρύπας μέσα στον μανδύα.

Αντιύλη Το 1965 οι Cowan, Atluri και Libby πρότειναν ότι η έκρηξη της Τουνγκούσκα προκλήθηκε από την εξουδετέρωση μιας ποσότητας αντιύλης που έπεσε από το διάστημα (Cowan, C., Atluri, C.R. & Libby, "Possible Anti-Matter Content of the Tunguska Meteor of 1908" [2], Nature τ. 206, σσ. 861-865 (29/5/1965)). Ωστόσο, όπως συμβαίνει και με τις άλλες υποθέσεις που περιγράφονται σε αυτή την ενότητα, έτσι και αυτή δεν ερμηνεύει το ιρίδιο και το νικέλιο σε υαλώδη σφαιρίδια στην περιοχή.

Συντριβή ΑΤΙΑ Αρκετοί οπαδοί των UFO έχουν ισχυρισθεί ότι το συμβάν της Τουνγκούσκα ήταν το αποτέλεσμα της εκρήξεως ενός εξωγήινου διαστημοπλοίου ή ακόμη και ενός εξωγήινου όπλου που εξερράγη «για να σώσει τη Γη από μια επικείμενη απειλή». Αυτοί οι ισχυρισμοί φαίνεται ότι προήλθαν από ένα διήγημα επιστημονικής φαντασίας του Σοβιετικού μηχανικού Αλεξάντερ Καζάντσεφ το 1946, στο οποίο ένα κινούμενο με πυρηνική ενέργεια αρειανό διαστημόπλοιο, αναζητώντας γλυκό νερό από τη λίμνη Βαϊκάλη, ανατινάχθηκε στον αέρα. Ο Καζάντσεφ εμπνεύσθηκε αυτή την ιστορία από την επίσκεψή του στη Χιροσίμα στα τέλη του 1945. Πολλά στοιχεία στην ιστορία του αναμίχθηκαν με τα πραγματικά γεγονότα στην Τουνγκούσκα. Η θεωρία του πυρηνοκίνητου ΑΤΙΑ υιοθετήθηκε από τους Thomas Atkins και John Baxter στο βιβλίο τους The Fire Came By (1976). Η τηλεοπτική σειρά του 1998 The Secret KGB UFO Files (Phenomenon: The Lost Archives) («Οι μυστικοί φάκελοι των ούφο της Κα-Γκε-Μπε - Φαινόμενο: τα χαμένα αρχεία») που μεταδόθηκε από τον σταθμό Turner Network Television, αναφερόταν στο συμβάν της Τουνγκούσκα ως «το ρωσικό Ρόσγουελ» και ισχυριζόταν ότι συντρίμματα ΑΤΙΑ είχαν βρεθεί στην περιοχή. Οι οπαδοί της θεωρίας του ΑΤΙΑ δεν μπόρεσαν ποτέ να δώσουν κάποια απόδειξη των ισχυρισμών τους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τοποθεσία, ως ευρισκόμενη ανατολικά του Κοσμοδρομίου του Μπαϊκονούρ, έχει δεχθεί πολλές φορές ρωσικά διαστημικά συντρίμματα, με μεγαλύτερα αυτά από την αποτυχημένη εκτόξευση της πέμπτης δοκιμαστικής πτήσεως Βοστόκ στις 22 Δεκεμβρίου 1960. Το διαστημικό όχημα έπεσε κοντά στην περιοχή της εκρήξεως της Τουνγκούσκα και μία ομάδα μηχανικών στάλθηκε εκεί για να ανακτήσει την κάψουλα και τα δύο σκυλιά επιβάτες της (που επέζησαν).

100

Έκρηξη της Τουνγκούσκα

101

Παρόμοια συμβάντα Η έκρηξη της Τουνγκούσκα είναι η ισχυρότερη, αλλά όχι η μοναδική αξιόλογη έκρηξη μετεώρου στην πρόσφατη Ιστορία. Ακολουθεί μία επιλογή παρόμοιων συμβάντων με πρώτη την έκρηξη της Τουνγκούσκα. Ημερομηνία

Τόπος

Ενέργεια που Εκτιμώμενο ύψος απελευθερώθηκε (ισοδύναμο της εκρήξεως σε τόνους TNT)

30 Ιουνίου 1908

60 km ΔΝΔ της Βαναβάρα, 60°53΄09΄΄΄ 10–15 εκατομ. Β, 101°53΄40΄΄ E (Kundt, 2003) στο Κράι Κρασνογιάρσκ

13 Αυγούστου 1930

Περιοχή ποταμού Curuçá, Αμαζονία, Βραζιλία

0,1-1,0 εκατομ.

31 Μαΐου 1965

Νοτιοανατολικός Καναδάς

17 Σεπτεμβρίου 1966

Λίμνη Χιούρον, Μίτσιγκαν, ΗΠΑ

Σχόλια

8,5 km

Έκρηξη της Tunguska

600

13 km

Βρέθηκε 1 γραμμάριο μετεωρικής ύλης

600

13 km

Δεν βρέθηκε μετεωρική ύλη

5 Φεβρουαρίου Βίλνα Αλμπέρτα, Καναδάς 1967

600

13 km

Δύο πολύ μικρά θραύσματα βρέθηκαν: 48 και 94 χιλιοστά του γραμμαρίου

22 Σεπτεμβρίου 1979

Νότιος Ινδικός Ωκεανός

2.000

19 Ιανουαρίου 1993

Λούγκο, βόρεια Ιταλία

> 10.000

25 Σεπτεμβρίου 2002

Bodaybo, Ρωσία

500 – 5.000

6 Ιουνίου 2002

Μεσόγειος Θάλασσα μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας

26.000

Αναφορές • Baxter, John & Atkins, Thomas: The Fire Came By: The Riddle of the Great Siberian Explosion, Macdonald and Jane's, Λονδίνο 1975. ISBN 0-446-89396-X. • Brown, J.C. & Hughes, D.W.: Nature 268, 512-514 (1977) • Furneaux, Rupert: The Tungus Event, Nordon Publications, Νέα Υόρκη 1977. ISBN 0-586-04423-X. • Gallant, Roy A.: The Day the Sky Split Apart: Investigating a Cosmic Mystery, Atheneum Books for Children, Νέα Υόρκη 1995. ISBN 0-689-80323-0. • Krinov, E. L.: Giant Meteorites, μετάφρ. J.S. Romankiewicz (Part III: The Tunguska Meteorite), Pergamon Press, Οξφόρδη 1966 • Kundt, W.: "The 1908 Tunguska catastrophe [3]" Current Science, 81, 399-407 (2001) • Kundt, W.: TUNGUSKA 1908 [4] Chin. J. Astron. Astrophys., 3, Suppl., 545-554 (2003) • Morgan, J., Phipps, Ranero, C.R., Reston, T.J.: Earth and Planetary Science Letters, 217, 263-284 (2004) • Lerman, J.C., Mook, W.G., Vogel, J.C.: Nature, Effect of the Tunguska Meteor and Sunspots on Radiocarbon in Tree Rings [5], (9/12/1967) | doi:10.1038/216990a0; 216, 990–1 (1967) • Ol'khovatov, A.Yu.: Earth, Moon and Planets, τ. 93, σσ. 163-173 (2003) • Stoneley, Jack: Cauldron of Hell: Tunguska, Simon & Schuster, Νέα Υόρκη 1977. ISBN 0-671-22943-5.

Έκρηξη της Τουνγκούσκα • Verma, Surendra: The Tunguska Fireball: Solving One of the Great Mysteries of the 20th century, Icon Books, Cambridge 2005. ISBN 1-84046-620-0. • Verma, Surendra: The Mystery of the Tunguska Fireball, Icon Books, Cambridge 2006. ISBN 1-84046-728-2.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι • `Αρθρο για τα γεγονότα με έμφαση στον Λ. Κούλικ [6] στη MysteryDatabase.com • Ημιτριδιάστατη μοντελοποίηση της κομητικής πτώσεως της Τουνγκούσκα (1908) [7] Δρ. Andrei E. Zlobin, εργασία στο Συνέδριο Πλανητικής Αμύνης του 2007. • Κομητική πτώση της Τουνγκούσκα 1908 [8] • The Tunguska Event in 1908: Evidence from Tree-Ring Anatomy [9] - Evgenii A. Vaganov, Malkolm K. Hughes, Pavel P. Silkin and Valery D. Nesvetailo, Astrobiology, τ. 4, Nο. 3, 2004, σσ. 391-399 • Tunguska.ru [10] Ρωσικός ιστοτόπος με εντυπωσιακές φωτογραφίες. • Tunguska [11] Η ερευνητική ομάδα του Παν/μίου της Μπολόνια που έχει αρκετές πρόσφατες αποστολές στην Τουνγκούσκα στο ενεργητικό της. • Εικόνες από την έκρηξη [12] Πολλές εικόνες με σχόλια στα αγγλικά. • Προκαταρκτικά αποτελέσματα από τη συνδυασμένη αποστολή του 1961 [13] • Ο ιστοτόπος της «Εικασίας του Vurdalak» [14] εξηγεί την επιστήμη πίσω από τη θεωρία της μαύρης τρύπας. • «Ανακατασκευή» της εκρήξεως από τον William K. Hartmann [15] • Η «Astronomy Picture of the Day» για την έκρηξη [16] • Μυστηριώδης διαστημική έκρηξη «διαλευκάνθηκε» [17] (BBC News) [18] Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το event άρθρο Tunguska event της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία [11] [18] διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (event ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / tunguska. tsc. ru/ ru/ science/ 1/ 0 [2] http:/ / www. nature. com/ nature/ journal/ v206/ n4987/ abs/ 206861a0. html [3] http:/ / www. ias. ac. in/ currsci/ aug252001/ 399. pdf [4] http:/ / www. chjaa. org/ 2003/ Italy/ 55. pdf [5] http:/ / www. nature. com/ nature/ journal/ v216/ n5119/ pdf/ 216990a0. pdf [6] http:/ / www. mysterydatabase. com/ viewtopic. php?f=54& t=109 [7] http:/ / www. aero. org/ conferences/ planetarydefense/ 2007papers/ P4-1--Zlobin_Paper. pdf [8] http:/ / www. orc. ru/ ~azorcord/ [9] http:/ / forest. akadem. ru/ Articles/ 04/ vaganov_en_1. pdf [10] http:/ / www. tunguska. ru/ [11] http:/ / www-th. bo. infn. it/ tunguska/ [12] http:/ / olkhov. narod. ru/ pictures. htm [13] http:/ / abob. libs. uga. edu/ bobk/ tungmet. html [14] http:/ / www. vurdalak. com [15] http:/ / www. psi. edu/ projects/ siberia/ siberia. html [16] http:/ / antwrp. gsfc. nasa. gov/ apod/ ap071114. html [17] http:/ / news. bbc. co. uk/ 1/ hi/ sci/ tech/ 1628806. stm [18] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Tunguska

102

103

Εκρηκτικά

104

2,4,6-τρινιτροτολουόλιο 2,4,6-τρινιτροτολουόλιο Το «2,4,6-τρινιτροτολουόλιο» ή «τρινιτροτολουόλιο» ή και «τρινιτροτολουόλη», (σε συντομογραφία ΤΝΤ, Αγγλική ονομασία : trinitrotoluene) είναι μια πολύπλοκη χημική ουσία με χημικό τύπο C6H2(NO2)3CH3 . Αυτή η κίτρινη, στερεά σε κανονικές συνθήκες ουσία, χρησιμοποιείται στη χημεία για αντιδράσεις, άλλα είναι πιο γνωστή ως ένα χρήσιμο εκρηκτικό. Τα εκρηκτικά που παράγονται από το ΤΝΤ θεωρούνται ως βασικές μονάδες μέτρησης της δύναμης μιας βόμβας και άλλων εκρηκτικών. Στη χημεία το ΤΝΤ χρησιμοποιείται στη παραγωγή ηλεκτρικά φορτισμένων αλάτων. 2,4,6-τρινιτροτολουόλιο

Προετοιμασία Το ΤΝΤ παράγεται σε μια διαδικασία τριών βημάτων. Πρώτα η τολουόλη νιτρώνεται μέσω ενός μίγματος από θειικό και νιτρικό οξύ για την παραγωγή ΜΝΤ (mono-nitrotoluene). Το ΜΝΤ στη συνέχεια νιτρώνεται και γίνεται DNT (dinitrotoluene). Στο τελευταίο βήμα το DNT νιτρώνεται για άλλη μια φορά και παράγεται ΤΝΤ. Τα οξέα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή του ΤΝΤ ανακυκλώνονται και επαναχρησιμοποιούνται.

Χρήσεις Το ΤΝΤ είναι ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα εκρηκτικά σε πολεμικές και βιομηχανικές υποθέσεις. Χρησιμοποιείται λόγω της ανθεκτικότητάς του σε τρανταγμούς και τριβές, κάτι που μειώνει αισθητά τις πιθανότητες ανεπιθύμητης έκρηξης. Το ΤΝΤ λιώνει στους 80οC (176oF) πολύ χαμηλότερα από τη θερμοκρασία στην οποία θα έκανε αβίαστα έκρηξη. Επίσης δεν απορροφά το νερό ούτε διαλύεται σε αυτό, κάτι που του επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά σε υγρό περιβάλλον. Επίσης είναι σχετικά σταθερό, όταν αναμιγνύεται με άλλα εκρηκτικά. Παρόλο που μπάρες ΤΝΤ είναι διαθέσιμες σε πολλά μεγέθη, το ΤΝΤ συναντάται συχνότερα σε εκρηκτικά μίγματα στα οποία περιέχεται. Μερικοί αγγλικοί τίτλοι κάποιων τέτοιων εκρηκτικών είναι: Amatol, Ammonal, Baratol, Composition B, Composition H6, Ednatol, Hexanite, Minol, Octol, Pentolite, Picratol, Tetrytol, Torpex, Tritonal, …

Ιστορία Το ΤΝΤ παράχθηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανό χημικό Joseph Wilbrand και χρησιμοποιήθηκε ως κίτρινο χρώμα. Η χρήση του ως εκρηκτικού δεν είχε ανακαλυφθεί για μερικά χρόνια, κυρίως λόγω του ότι ήταν δύσκολο να εκραγεί και ότι ήταν λιγότερο δυνατό από κάποιες άλλες εναλλακτικές. Το ΤΝΤ μπορεί να χυθεί με ασφάλεια ως υγρό σε ειδικά περιβλήματα και είναι τόσο ανθεκτικό που το 1910 εξαιρέθηκε από τον βρετανικό νόμο περί εκρηκτικών (“Explosives Act”) και δε θεωρούνταν ως εκρηκτικό σε περιπτώσεις κατασκευής και αποθήκευσης. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις το χρησιμοποίησαν ως περιεχόμενο οβίδων το

2,4,6-τρινιτροτολουόλιο

105

1902. Οι γεμισμένες με ΤΝΤ οβίδες μπορούσαν να εκρήγνυνται αφού είχαν διαπεράσει το περίβλημα ενός αγγλικού πλοίου, ενώ οι αγγλικές οβίδες που είχαν εκρηκτικό από πικρικό οξύ (lyddite) έκαναν έκρηξη ακριβώς όταν ακουμπούσαν το περίβλημα του πλοίου των αντιπάλων (Γερμανών), με αποτέλεσμα να χάνουν μεγάλο μέρος της ενέργειάς τους εκτός του πλοίου. Οι Άγγλοι άρχισαν να αντικαθιστούν αυτό το εκρηκτικό με ΤΝΤ το 1907. Το ΤΝΤ είναι ακόμη ευρέως χρησιμοποιούμενο, ειδικά από τις στρατιωτικές δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλο τον κόσμο. Η πλειοψηφία του ΤΝΤ τώρα που χρησιμοποιείται από τις ΗΠΑ κατασκευάζεται στο εργοστάσιο Radford Army Ammunition Plant του Αμερικανικού Στρατού, κοντά στο Ράντφορντ της Βιρτζίνια. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Trinitrotoluene [11] [1] την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 . (ιστορικό/συντάκτες ).

Παραπομπές [1] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Trinitrotoluene

[1]

της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό

106

PETN PETN O νιτρικός πενταερυθρίτης PETN (Pentaerythritol tetranitrate) ή corpent ή pentrite ή nitropenta[1] είναι ένα από τα πιο ισχυρά εκρηκτικά με συντελεστή σχετικής αποτελεσματικότητας (relative effectiveness factor) 1.66. Εκρήγνυται με ταχύτητα περίπου 6 km/sec, ενώ μόλις 100 γραμμάρια αρκούν για να ανατιναχθεί ένα αυτοκίνητο. Χρησιμοποιείται επίσης στην ιατρική για τη θεραπεία καρδιακών νόσων.

Χρήσεις Το PETN χρησιμοποιείται ως εκρηκτικό. Είναι περισσότερο ευαίσθητο στο μηχανικό τράνταγμα και στην τριβή από το ΤΝΤ και το tetryl. Εκρήγνυται δύσκολα με την απλή πτώση ή τη φωτιά.[2] Δεν χρησιμοποιείται μόνο του, αλλά κυρίως ως ενισχυτικό της κύριας έκρηξης.[3] Στις εξορύξεις χρησιμοποιείται στις θρυαλλίδες των εκρηκτικών. To PETN είναι επίσης το κύριο συστατικό του πλαστικού εκρηκτικού Semtex. Όπως και η νιτρογλυκερίνη, το PETN χρησιμοποιείται επίσης και στην ιατρική για τη θεραπεία καρδιακών νόσων. [4]

Παραγωγή Η παρασκευή του PETN γίνεται με νίτρωση της πενταερυθριτόλης με μίγμα πυκνού νιτρικού και θειικού οξέος. C(CH2OH)4 + 4 HNO3 → C(CH2ONO2)4 + 4 H2O

Ιστορία Παρασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1891, από τους Τόλλενς (Bernhard Tollens) και Βίγκαντ (Wiegand) με νίτρωση της πενταερυθριτόλης. Το 1912 άρχισε η επίσημη παραγωγή του στη Γερμανία. Χρησιμοποιήθηκε από το Γερμανικό Στρατό κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.[5] Το PETN έχει χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα σε τρομοκρατικές ενέργειες. Το 1983 κατεστράφη το οίκημα "Maison de France" στο Βερολίνο, από την έκρηξη 24 κιλών PETN που είχε τοποθετήσει ο τρομοκράτης Johannes Weinrich.[6] Το Δεκέμβριο 2001 χρησιμοποιήθηκε PETN από το Βρετανό Richard Reid (o λεγόμενος βομβιστής με το παπούτσι) για την αποτυχημένη απόπειρα ανατίναξης της πτήσης 63 των American Airlines με 197 επιβάτες από το Παρίσι στο Μαϊάμι.[7] Για την πυροδότηση της έκρηξης προσπάθησε να χρησιμοποιήσει το στερεό τριϋπεροξείδιο της τριακετόνης (triacetone triperoxide).[2] Στις 28 Αυγούστου 2009 χρησιμοποιήθηκε PETN στην απόπειρα δολοφονίας του Σαουδάραβα υφυπουργού εσωτερικών πρίγκηπα Muhammad bin Nayef από τον επίσης Σαουδάραβα βομβιστή αυτοκτονίας Abdullah Hassan al Asiri, σχετιζόμενο με πυρήνα της Αλ Κάιντα στην Υεμένη. Σύμφωνα με τις αναφορές, το PETΝ έφερε ο βομβιστής είτε στον πρωκτό του[8] είτε ραμμένο στο εσώρουχό του.[9] Στις 25 Δεκεμβρίου 2009 (ανήμερα Χριστουγέννων) βρέθηκε PETN στην κατοχή του 23χρονου Νιγηριανού Abdulfarouk Umar Muttalab, φερόμενου ως συνδεόμενο με πυρήνες της Αλ Κάιντα.[10] Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές,[11] αποπειράθηκε να ανατινάξει την πτήση 253 των Northwest Airlines, από το Άμστερνταμ στο Ντητρόιτ με 278 επιβάτες και 11μελές πλήρωμα, λίγο πριν από την προσγείωση του αεροσκάφους.[12] Ο Muttalab έφερε μικρή ποσότητα PETN σε σκόνη, ραμμένη στο εσώρουχό του, την οποία θα

PETN

107

ενεργοποιούσε προσθέτοντας οξύ με σύριγγα.[2] Σκοπός του ήταν η έκρηξη να προκαλέσει ρήγμα στα τοιχώματα του αεροπλάνου και μέσω της απότομης αποσυμπίεσης να ανατιναχθεί σε μεγάλο ύψος. Ωστόσο, η προσπάθειά του απέτυχε, χάρη σε βλάβη του μηχανισμού που κατέληξε σε μια μικρή φωτιά που προκάλεσε εγκαύματα στον ίδιο και δύο άλλους, καθώς επίσης και χάρη στην επέμβαση κάποιων επιβατών. Σύμφωνα με ειδικούς, ακόμη και τα πιο σύγχρονα μηχανήματα που ανιχνεύουν τη μυρωδιά των επιβατών ή αναλύουν τη σύνθεση των ρούχων τους δεν θα μπορούσαν να εντοπίσουν τις ουσίες τις οποίες έφερε επάνω του ο δράστης, διότι η ποσότητά τους ήταν πολύ μικρή. Ειδικά το PETN ανιχνεύεται πολύ δύσκολα εαν αποθηκευτεί σε αεροστεγή συσκευασία.

Αναφορές [1] Pentrite, CAS Number: 78-11-5 (http:/ / www. chemindustry. com/ chemicals/ 658929. html). ChemIndustry.com (ανακτήθηκε

2009-04-22 ) [2] Kenneth Chang (2009-12-27), "Explosive on Flight 253 Is Among Most Powerful" (http:/ / www. nytimes. com/ 2009/ 12/ 28/ us/ 28explosives. html?ref=us), The New York Times, [3] Primacord Technical Information (http:/ / www. dynonobel. com/ NR/ rdonlyres/ 209B7E9F-6C15-40EF-B677-2C14EAE41623/ 0/ Primacord. pdf) (PDF). Dyno Nobel (ανακτήθηκε 2009-04-22 ) [4] Russek H. I. (1966). "The therapeutic role of coronary vasodilators: glyceryl trinitrate, isosorbide dinitrate, and pentaerythritol tetranitrate.". American Journal of Medical Science 252 (1): 9–20. doi: 10.1097/00000441-196607000-00002 (http://dx.doi.org/10. 1097/ 00000441-196607000-00002). PMID 4957459 (http:/ / www. ncbi. nlm. nih. gov/ pubmed/ 4957459). [5] Stettbacher, Alfred (1933). Die Schiess- und Sprengstoffe. Leipzig: Barth. σελ. 459. [6] Article detailing attack on Maison de France in Berlin (German) (http:/ / www. spiegel. de/ panorama/ 0,1518,56218,00. html) [7] 'Shoe bomb suspect 'did not act alone' (http:/ / news. bbc. co. uk/ 2/ hi/ americas/ 1783237. stm). BBC News (2002-01-25) (ανακτήθηκε

2009-04-22 ) [8] Saudi suicide bomber hid IED in his anal cavity (http:/ / homelandsecuritynewswire. com/ saudi-suicide-bomber-hid-ied-his-anal-cavity),

2009-09-09, [9] Peter Bergen (2009-12-27), Analysis: Similar explosive on plane used in Saudi attack (http:/ / www. cnn. com/ 2009/ US/ 12/ 27/ bergen. terror. plot/ index. html), [10] Al Qaeda Claims Responsibility for Attempted Bombing of U.S. Plane (http:/ / www. foxnews. com/ story/ 0,2933,581307,00. html).

FOX News Network (2009-12-28) (ανακτήθηκε 2009-12-29 ) [11] Criminal Complaint (http:/ / big. assets. huffingtonpost. com/ AbdumutallabCharges. pdf) [12] 'Investigators: Northwest Bomb Plot Planned by al Qaeda in Yemen' (http:/ / abcnews. go. com/ Blotter/ northwest-bomb-plot-planned-al-qaeda-yemen/ story?id=9426085& page=1). ABC News (2009-12-26) (ανακτήθηκε 2009-12-26 )

Βιβλιογραφία • Cooper, Paul (1997). Explosives Engineering. Weinheim: Wiley-VCH. ISBN 0-471-18636-8. Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το tetranitrate άρθρο Pentaerythritol tetranitrate (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Pentaerythritol) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( tetranitrate ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Pentaerythritol)).

108

Εκρηκτικές ύλες Εκρηκτικές ύλες Εκρηκτικές ύλες ονομάζονται κάποιες απλές ή σύνθετες ουσίες, οι οποίες περιέχουν μεγάλη ποσότητα αποθηκευμένης ενέργειας που κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορεί να απελευθερωθεί απότομα προκαλώντας έκρηξη, δηλαδή έκλυση μεγάλης ποσότητας ενέργειας σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα, παράγοντας αέρια υψηλής πίεσης και πολλαπλάσιου όγκου. Τα παραγόμενα αέρια, λόγω της μεγάλης ταχύτητας αύξησης του όγκου τους προκαλούν ισχυρά μηχανικά αποτελέσματα που συνοδεύονται από κρότους. Οι εκρηκτικές ύλες χρησιμοποιούνται κυρίως στην εκτόξευση βλημάτων από πυροβόλα όπλα (π.χ. τυφέκια, πιστόλια κ.λπ.), την καταστροφή στόχων, καθώς επίσης για εκτινάξεις, εκβραχισμούς, εξορύξεις, ανατινάξεις και υπονομεύσεις. Η εμπορία, διακίνηση - μεταφορά και χρήση αυτών γίνεται πάντα κατόπιν σχετικών αδειών των "καθ΄ ύλην" και "κατά τόπων" αρμόδιων Αρχών λαμβάνοντας πάντα ιδιαίτερα μέτρα ασφάλειας. Οι εκρηκτικές ύλες διακρίνονται στις ακόλουθες γενικές κατηγορίες: 1. Χημικές, όπως πχ η νιτρογλυκερίνη και το PETN. Αποτελούν χημικές ουσίες, υγρές ή στερεές, οι οποίες περιέχουν μεγάλη ποσότητα αποθηκευμένης χημικής ενέργειας, που υπό ορισμένη θερμική ή μηχανική επίδραση υπόκεινται σε έκρηξη, παράγοντας φως (λάμψη) και αέρια υψηλής θερμοκρασίας, πίεσης και πολλαπλάσιου όγκου. 2. Μηχανικής πίεσης συμπιεσμένων αερίων, των οποίων η κατάσταση μεταβάλλεται απότομα, πχ συσκευασίες αεροζόλ. Συνήθως η δράση τους βασίζεται στις πιέσεις που αναπτύσσονται κατά την απότομη μεταβολή της καταστάσεως ενός υγρού προς αέριο και κατά την απότομη θέρμανση ενός αερίου, το οποίο είναι περιορισμένο σε κλειστό χώρο. Μηχανικές εκρήξεις οφείλονται και στην απότομη ατμοποίηση του νερού, όπως πχ αυτές που παρατηρούνται στις περιπτώσεις εκρήξεων ηφαιστείων. 3. Πυρηνικές, όπως η σχάση ισοτόπων ουρανίου 235 και πλουτωνίου 239. Γενικά χαρακτηριστικά Όλες οι εκρηκτικές ύλες έχουν τα πάρακάτω δύο χαρακτηριστικά: • Είναι χημικά ή ενεργειακά ασταθείς • Η πυροδότηση μιας εκρηκτικής ύλης έχει σαν αποτέλεσμα την απότομη αύξηση του υλικού που συνοδεύεται από την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων θερμότητας και αλλαγή στην πίεση. Ως προς την ταχύτητα εκρηκτικότητας διακρίνονται σε χαμηλής και σε υψηλής εκρηκτικότητας ύλες. Οι χαμηλής εκρηκτικότητας ύλες καίγονται με ταχύτητα μικρότερη της ταχύτητας του ήχου. Μπορεί όμως και να εκραγούν κάτω από συνθήκες υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας, πχ εντός περιορισμένου χώρου. Συνήθως χρησιμοποιούνται ως προωθητικές ύλες. Οι υψηλής εκρηκτικότητας ύλες καίγονται με εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα (υπερηχητική) 3-9 km/sec, παράγοντας έκρηξη. Χρησιμοποιούνται ως εκρηκτικά σε κεφαλές μάχης, ανατινάξεις, κατεδαφίσεις, υπονομεύσεις, κτλ. Οι υψηλής εκρηκτικότητας ύλες διακρίνονται ανάλογα με την ευαισθησία τους σε πρωτεύουσες και σε δευτερεύουσες εκρηκτικές ύλες. Οι πρωτεύουσες είναι εξαιρετικά ευαίσθητες και χρησιμοποιούνται σε πυροκροτητές, εκκαύματα και θρυαλίδες. Οι δευτερεύουσες είναι λιγότερο ευαίσθητες και χρησιμοποιούνται ως η κύρια εκρηκρική ύλη που ενεργοποιείται από κάποια πρωτεύουσα εκρηκτική ύλη.

109

Εκρηκτικό κύμα Εκρηκτικό κύμα Ως εκρηκτικό κύμα χαρακτηρίζεται η υπό μορφή κύματος αναπτυσσόμενη ώθηση των αερίων σε επερχόμενη έκρηξη μιας εκρηκτικής ύλης που οφείλεται κυρίως στην ανάφλεξή της, με συνέπεια την αποσύνθεσή της. Η ταχύτητα του εκρηκτικού κύματος εξαρτάται από τη πίεση που δημιουργούν τα εκ της αποσύνθεσης της εκρηκτικής ύλης αέρια, κατά την έκρηξη και ονομάζεται ταχύτητα έκρηξης. • Η ταχύτητα έκρηξης είναι χαρακτηριστική για κάθε εκρηκτική ύλη και που αυξάνεται ανάλογα προς τη πυκνότητα αυτής. Έτσι η ταχύτητα έκρηξης της νιτρογλυκερίνης είναι 1200 - 1600 μ. ανά δευτερόλεπτο, της βαμβακοπυρίτιδας 6.000 m/sec, ενώ του πικρικού οξέος μόλις 800 m/sec (όταν είναι ασυμπίεστο) και 7.000 m/sec όταν προηγουμένως έχει συμπιεσθεί. Σημείωση: Το εκρηκτικό κύμα είναι ωστικό κύμα χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι συμβαίνει πάντα και το αντίστροφο.

110

Έκρηξη συμπαθητική Έκρηξη συμπαθητική Ως έκρηξη συμπαθητική ή εκ συμπαθείας (sympathetic explosion) χαρακτηρίζεται το φαινόμενο κατά το οποίο όταν σημειωθεί μία έκρηξη σ΄ ένα σημείο (τόπο) τότε προκαλούνται σειρά άλλων εκρήξεων και σε άλλα σημεία που βρίσκονται σε κάποια απόσταση. Έτσι παρατηρείται σε εκρήξεις πυριτιδαποθηκών ή σημείων όπου φυλάσσονται εκρηκτικές ύλες να μεταδίδεται η έκρηξη από το ένα σημείο, (αποθήκη), σε άλλο μη εφαπτόμενο. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στη θάλασσα όπου για παράδειγμα η έκρηξη μιας τορπίλης μπορεί να προκαλέσει την έκρηξη άλλης που έχει προσγειαλώσει (έχει χωθεί στην άμμο) ή έκρηξη μιας θαλάσσιας νάρκης να προκαλέσει την έκρηξη άλλων που βρίσκονται εγγύς και στον αυτό θαλάσσιο χώρο. Επειδή κύρια αιτία του φαινομένου αυτού είναι τα παραγόμενα ωστικά κύματα της αρχικής έκρηξης, τόσο στις πυριτιδαποθήκες όσο και στους χώρους παραγωγής εκρηκτικών, και προς αποτροπή ακριβώς του φαινομένου αυτού, συνηθίζεται να υψώνονται παράλληλοι τοίχοι ασφαλείας άνευ στεγασμάτων, ώστε σε τυχόν γενόμενο ατύχημα να εμποδίζεται η μετάδοση των ωστικών κυμάτων στους πέριξ χώρους. Μια τέτοια μεγάλη έκρηξη με πολλά θύματα σημειώθηκε τελευταία σε μεγάλο στρατόπεδο της Αλβανίας.

111

Νιτρογλυκερίνη Νιτρογλυκερίνη Η νιτρογλυκερίνη (Αγγλικές ονομασίες : Nitroglycerin, Nitroglycerine, Trinitroglycerin, glyceryl trinitrate) είναι ένα βαρύ, ελαιώδες εκρηκτικό υγρό με χημικό τύπο C3H5(ONO2)3 και προέρχεται από γλυκερόλη που αναμιγνύεται με άζωτο. Από τη δεκαετία του 1860 χρησιμοποιείται ως ενεργό συστατικό στην παραγωγή εκρηκτικών, ειδικά του δυναμίτη, και έτσι χρησιμοποιούνταν σε κατασκευαστικές εργασίες και εργασίες κατεδάφισης. Επίσης, από το 1880, χρησιμοποιείται από τις στρατιωτικές δυνάμεις ως ενεργό συστατικό στη νιτροκυτταρίνη και σε κάποια στερεά προωθητικά καύσιμα. Η νιτρογλυκερίνη χρησιμοποιείται, επίσης, για ιατρικούς σκοπούς ως ένα αγγειοδιασταλτικό φάρμακο για την αντιμετώπιση κάποιων καρδιακών προβλημάτων, όπως την στηθάγχη.

Ο χημικός τύπος της νιτρογλυκερίνης

Ιστορία Η νιτρογλυκερίνη ήταν το πρώτο εκρηκτικό που μπορούσε να αναπτυχθεί καλύτερα και ήταν δυνατότερο από άλλα εκρηκτικά που χρησιμοποιούνταν παλιότερα. Ανακαλύφθηκε από τον χημικό Ασκάνιο Σομπρέρο το 1847 στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο. Αρχικά την αποκάλεσε πυρογλυκερίνη (pyroglycerin) και προειδοποιούσε αδιάκοπα κατά της χρήσης της, στα γράμματα και τα άρθρα του, δηλώνοντας ότι ήταν υπερβολικά επικίνδυνη και αδύνατο να τη χειριστεί κανείς. Ένας συμμαθητής του Σομπρέρο ήταν ο Άλφρεντ Νομπέλ ο οποίος πήρε τον χημικό τύπο σπίτι του, στη Σουηδία και πειραματίστηκε πάνω σε πιο ασφαλείς τρόπους για τον χειρισμό αυτής της επικίνδυνης ουσίας. Ο νεότερος αδερφός του και μερικοί άλλοι εργάτες σκοτώθηκαν το 1864 σε μία έκρηξη νιτρογλυκερίνης στο οικογενειακό εργοστάσιο όπλων στο Helenborg.[1] Ένα χρόνο μετά, ο Νομπέλ ίδρυσε την εταιρία “Alfred Nobel & Company” στη Γερμανία, χτίζοντας ένα απομονωμένο εργοστάσιο στους λόφους Krümmel του Geestacht δίπλα στο Αμβούργο. Αυτή η εταιρία παρήγαγε ένα υγρό που συνδύαζε τη νιτρογλυκερίνη με το μπαρούτι, γνωστό ως “Εκρηκτικό Έλαιο” (Blasting Οil), αλλά ήταν εξαιρετικά ασταθές και δύσκολο στη μεταφορά, όπως φαινόταν από πολυάριθμες καταστροφές. Τα κτήρια του εργοστασίου στο Krümmel καταστράφηκαν μάλιστα σε δύο περιπτώσεις.[2] Τον Απρίλιο του 1866 τρία κιβώτια νιτρογλυκερίνης στάλθηκαν στην Καλιφόρνια, όπου η εταιρεία σιδηροδρόμων "Central Pacific Railroad" ήθελε να κάνει πειράματα χρησιμοποιώντας την ικανότητά της να εκρήγνυται βίαια, ώστε να επιταχύνει την κατασκευή μιας σήραγγας μήκους 506 μέτρων (1659 ποδιών) στην οροσειρά Σιέρα Νεβάδα. Ένα από τα κιβώτια εξερράγη σε ένα γραφείο της εταιρείας Ουέλς Φάργκο (Wells Fargo) στο Σαν Φρανσίσκο και σκότωσε 15 άτομα, κάτι που οδήγησε στη γενική απαγόρευση της μεταφοράς υγρής νιτρογλυκερίνης στην Καλιφόρνια. Έτσι, έγινε απαραίτητη η επιτόπια παρασκευή νιτρογλυκερίνης,

Νιτρογλυκερίνη

112

καθώς ήταν απαραίτητη για τα σκληρά πετρώματα που είχαν απομείνει και έπρεπε να απομακρυνθούν με έκρηξη για την ολοκλήρωση του πρώτου αμερικανικού διηπειρωτικού σιδηροδρόμου.[3] Η υγρή νιτρογλυκερίνη είχε απαγορευθεί ευρέως και σε άλλα επίσης μέρη και αυτό τελικά οδήγησε στη δημιουργία της δυναμίτιδας από τον Άλφρεντ Νομπέλ και την εταιρία του το 1867. Η δυναμίτιδα κατασκευάστηκε με συνδυασμό νιτρογλυκερίνης και γης διατόμων, πετρώματος που μπορούσε να βρεθεί στους λόφους Krümmel. Παρόμοια μίγματα περιείχαν νιτρογλυκερίνη με άλλα αδρανή απορροφητικά υλικά (πολλοί διαφορετικοί συνδυασμοί δοκιμάστηκαν έτσι ώστε να παρακάμψουν τα αυστηρά διπλώματα ευρεσιτεχνίας του Νομπέλ). Δυναμίτιδες που περιείχαν νιτροκυτταρίνη, η οποία αυξάνει το ιξώδες του μίγματος, είναι γνωστοί ως «ζελατίνες». Μετά την ανακάλυψη ότι το νιτρικό άμυλο βοηθά στην ανακούφιση του πόνου στο στήθος, ο γιατρός William Murrel πειραματίστηκε με τις χρήσεις της νιτρογλυκερίνης για να καταπραΰνει τη στηθάγχη και να μειώσει την αρτηριακή πίεση. Ξεκίνησε να χορηγεί μικρές δόσεις σε ασθενείς το 1878 και αυτή η μέθοδος σύντομα υιοθετήθηκε ευρέως, μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων του στο ιατρικό περιοδικό “The Lancet” το 1879. Αυτή η ιατρική ανακάλυψη χρησιμοποιούταν με το όνομα “τρινιτρική γλυκερόλη” ή “τρινιτρίνη” για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις των ασθενών που είχαν να κάνουν με τη χρήση της νιτρογλυκερίνης ως εκρηκτικό.[4]

Έκρηξη Η νιτρογλυκερίνη είναι πολύ εκρηκτική. Με κρούση ή με ταχεία θέρμανση ή με ανατάραξη εκρήγνυται ζωηρά. Πολλές φορές όταν δεν έχει καθαριστεί καλά εκρήγνυται και κατά την ηρεμία. Κατά την έκρηξη παράγει αέρια προϊόντα που περιγράφει η αντίδραση: C3H5(ONO2)3 → 6N2 + 12CO2 + O2 + 10H2O Η εκρηκτική δύναμη της νιτρογλυκερίνης αντλείται από την έκρηξή της: ενέργεια από την αρχική αποσύνθεση προκαλεί μια κλιμακωτή μεταβολή της πίεσης που οδηγεί σε έκρηξη το καύσιμο που την περιβάλλει. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα αυτοσυντηρούμενο ωστικό κύμα, που διαδίδεται μέσω του εκρηκτικού υλικού με 20 φορές την ταχύτητα του ήχου ως μία σχεδόν στιγμιαία αποσύνθεση του εκρηκτικού, η οποία οφείλεται στην υπερβολική πίεση και έχει σαν αποτέλεσμα την μετατροπή του σε διάπυρα αέρια. Ένας όγκος νιτρογλυκερίνης παράγει 1300 όγκους αερίων που στις συνθήκες της αντίδρασης γίνονται 10000 όγκοι, με αποτέλεσμα την τρομακτική αύξηση της πίεσης. Αν η νιτρογλυκερίνη απορροφηθεί από αδρανές υλικό, όπως η γη διατόμων, το πριονίδι κλπ παρέχει εκρηκτικές ύλες, οι οποίες ονομάζονται εν γένει δυναμίτιδες, που χρησιμοποιούνται με μεγαλύτερη ασφάλεια.

Ιατρική σημασία / χρήση Η νιτρογλυκερίνη στην ιατρική, όπου αποκαλείται “τρινιτρική γλυκερόλη”, χρησιμοποιείται ως ένα φάρμακο για την καρδιά. Χρησιμοποιείται επίσης ως ένα φάρμακο για τη στηθάγχη σε χάπια, αλοιφή, διάλυμα για ενδοφλέβια χρήση ή σπρέι που χρησιμοποιείται κάτω από τη γλώσσα. Η κύρια χρήση της νιτρογλυκερίνης είναι στη διάνοιξη των αγγείων. Η νιτρογλυκερίνη διογκώνει τις φλέβες περισσότερο από τις αρτηρίες, οδηγώντας στα παρακάτω θεραπευτικά αποτελέσματα κατά τη διάρκεια στηθάγχης: • • • •

Ελαττώνει τον πόνο στο στήθος Ελαττώνει την πίεση του αίματος Αυξάνει τους παλμούς της καρδιάς Δημιουργεί ορθοστατική υπόταση

Αυτά τα αποτελέσματα εμφανίζονται επειδή η νιτρογλυκερίνη στον οργανισμό μετατρέπεται σε μονοξείδιο του αζώτου (NO), το οποίο είναι φυσικό αγγειοδιασταλτικό.

Νιτρογλυκερίνη Παρενέργειες της νιτρογλυκερίνης είναι πονοκέφαλοι, αυξημένες εντερικές κινήσεις, μείωση της γενετήσιας ορμής και επώδυνη διούρηση[5]

Παραπομπές [1] NobelPrize.org: Emil Nobel (http:/ / nobelprize. org/ alfred_nobel/ industrial/ articles/ vinterviken/ emil. html) [2] NobelPrize.org: Krümmel (http:/ / nobelprize. org/ alfred_nobel/ industrial/ articles/ krummel/ index. html) [3] " Transcontinental Railroad - People & Events: Nitroglycerin (http:/ / www. pbs. org/ wgbh/ amex/ tcrr/ peopleevents/ e_nitro. html)", American Experience, PBS [4] Sneader, Walter. Drug Discovery: A History. John Wiley and Sons, 2005 ISBN 0-471-89980-1 [5] RxMed (http:/ / www. rxmed. com/ b. main/ b2. pharmaceutical/ b2. 1. monographs/ CPS- Monographs/ CPS- (General Monographs- N)/ NITROGLYCERIN. html) Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Nitroglycerin (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Nitroglycerin) της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/ ). ( ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Nitroglycerin)).

113

114

Πυρίτιδα Πυρίτιδα Η Πυρίτιδα (καθαρεύουσα: Πυρίτις) κοινώς (το) μπαρούτι ή η μπαρούτη, είναι η αρχαιότερη εκρηκτική ύλη, που αποτελεί μίγμα άνθρακα, θείου και νίτρου. Παραμένει άγνωστο το πότε και από ποιόν πρωτοδημιουργήθηκε. Άλλοι την απέδιδαν παλαιότερα στον Ρότζερ Μπέικον και άλλοι στον Μπέρτολτ Σβαρτς. Είναι όμως βέβαιο ότι ήταν γνωστή στους Κινέζους ως εκρηκτικό μέσον για ανατινάξεις, πυροτεχνήματα και ίσως και για εκφοβισμό από τους πρώτους μετά Χριστό αιώνες. Περίεργες όμως αναφορές υπάρχουν και σε αρχαία ελληνικά κείμενα όσο και σε κείμενα Βιβλικών λαών.

Κόκκοι πυρίτιδας.

Τον 12ο αιώνα με αρχές του 13ου αρχίζουν να γίνονται γνωστές στην Ευρώπη οι δυνατότητές της. Ο Άγγλος φραγκισκανός μοναχός Ρότζερ Μπέικον, επιστήμονας και ιδιαίτερα μορφωμένος, ήταν ο πρώτος που κατέγραψε τη "συνταγή" της πυρίτιδας μετά από πολλά σχετικά πειράματα (1250) έτσι ώστε να μπορεί να παρασκευάζεται με σταθερές αναλογίες. Η πρώτη όμως στην Ευρώπη πολεμική χρήση της πυρίτιδας αναφέρεται ότι έγινε από τους Άγγλους το 1346 στη Μάχη του Κρεσύ, αν και τα πρώτα πυροβόλα φαίνεται να ήταν ήδη γνωστά το 1326, σύμφωνα με την αρχαιότερη απεικόνισή τους. Γρήγορα όμως η εφεύρεση του πυροβόλου άλλαξε τη μέχρι τότε μορφή του πολέμου με συνέπεια η χρήση της πυρίτιδας ν΄ αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη των όπλων.

Μίγματα Η συνήθης μαύρη πυρίτιδα είναι μίγμα νιτρικού καλίου, Θείου και Άνθρακα. Το μίγμα αυτό προκειμένου να σπάσει σε κόκκους για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά, αλέθεται σε ειδικούς μύλους, τους μπαρουτόμυλους. Οι συνηθέστερες αναλογίες, επί τοις %, για το σκοπό χρήσης είναι ως ο ακόλουθος πίνακας: Νο

Σκοπός χρήσης

Νιτρικό κάλιο Θείο Άνθρακας Σύνολο %

Πυρίτιδα Πολεμικών όπλων

12,5

100

Πυρίτιδα κυνηγίου

100

Πυρίτιδα εκρηκτικών (φουρνέλων)

100

• Σημειώνεται ότι το νιτρικό κάλιο πρέπει να είναι πολύ καθαρό και απαλλαγμένο κυρίως από χλωριούχο νάτριο, η παρουσία του οποίου και καθιστά το μίγμα υγροσκοπικό. Το δε χρησιμοποιούμενο θείο είναι αυτό που διατίθεται σε μορφή ράβδων. Τέλος ο άνθρακας θα πρέπει να είναι ελαφρός, πορώδης και ευανάφλεκτος. Παλαιότερα λαμβάνονταν από τρυφερούς κλάδους κατάλληλων φυτών (όπως από λεύκες, κληματαριές κ.λπ.).

Πυρίτιδα

Πηγές • Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου τ.16ος, σ.540

115

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Φυσική καταστροφή Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2382414 Συνεισφέροντες: Alaniaris, FocalPoint, Heima Κατολισθήσεις στην Ουγκάντα το 2010 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2166591 Συνεισφέροντες: MARKELLOS, NikiAnna, Tony Esopi, Μυρμηγκάκι, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Ξύνθια (καταιγίδα) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2278630 Συνεισφέροντες: Kalogeropoulos, Lemur12, NikiAnna, Tony Esopi, Εγκέλαδος, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Σίφωνας των τριών πολιτειών Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2428721 Συνεισφέροντες: ArgGeo, Dada, Dipa1965, Ttzavaras, 77 ανώνυμες επεξεργασίες Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2325459 Συνεισφέροντες: 12 ανώνυμες επεξεργασίες Πλημμύρα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2386290 Συνεισφέροντες: C messier Πλημμύρες στην Βόρειο Θάλασσα του 2007 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2320939 Συνεισφέροντες: Atlantia, Glavkos, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Πλημμύρες στην Ελλάδα το 2007 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2320941 Συνεισφέροντες: Atlantia, SpyrosCS, Μυρμηγκάκι, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Πλημμύρες στο Πακιστάν το 2010 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2368994 Συνεισφέροντες: Atlantia Πυρκαγιά Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=980732 Συνεισφέροντες: Geraki, Romanesco Δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2007 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2443027 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Alexandrosos, Amalgam, Antipoietes, Atlantia, Badseed, Biladen, Chomwitt, Costas78, Downfoot1, Ekton, FocalPoint, Foxbat31f, Geohack, Georged, Geraki, Greekwikipedian, Kalogeropoulos, Lemur12, Loveless, MARKELLOS, Magioladitis, Morgatek, Romanesco, SotirisIsBack, Sp!ros, SpyrosCS, Sv1xv, Thpanagos, Tony Esopi, ZaDiak, Θεοδωρος, Κυνίσκος, Μυρμηγκάκι, 34 ανώνυμες επεξεργασίες Δασικές πυρκαγιές στην Ρωσία το 2010 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2422590 Συνεισφέροντες: Ewiki, K sal 15, Lemur12, Nataly8, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Δασική Πυρκαγιά στο Όρος Καρμέλ 2010 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2439020 Συνεισφέροντες: Atlantia, Oyoyoy, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης 1917 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2248936 Συνεισφέροντες: Antonopoulosg, Dada, Dr Moshe, FocalPoint, Geraki, Kalogeropoulos, Knop92, MARKELLOS, Magioladitis, Pvasiliadis, Templar52, Αρχίδαμος, Βασίλης, Μυρμηγκάκι, 8 ανώνυμες επεξεργασίες Πυρκαγιά ορυχείων Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2031341 Συνεισφέροντες: Ferengi, MARKELLOS, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι Πυρκαγιές στην Αττική το 2009 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2443278 Συνεισφέροντες: Atlantia, Costas78, Diu, Erud, Ferengi, FocalPoint, Georged, Knop92, Lemur12, Μυρμηγκάκι, Σκλαβενίτης, 12 ανώνυμες επεξεργασίες Σεισμός Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2416360 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Badseed, Dada, Dead3y3, Diu, Exc, Franz, Kalogeropoulos, Kostisl, Loveless, MARKELLOS, ManosHacker, Peko, Purbo T, Secret ant, Shustov, Sv1xv, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, VJSC263IO, 38 ανώνυμες επεξεργασίες Μεγάλος σεισμός της Βαλδίβια (1960) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2376011 Συνεισφέροντες: Atlantia, CommonsDelinker, Ttzavaras, Yt, Μυρμηγκάκι, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Σεισμός στη Θήβα (1914) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2314858 Συνεισφέροντες: Dipa1965, Ewiki, MARKELLOS Σεισμός στην Αϊτή το 2010 Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2346814 Συνεισφέροντες: Diego Grez, Lemur12, MARKELLOS, Tony Esopi, Ttzavaras, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Σεισμός της Αθήνας (420 π.Χ.) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2011270 Συνεισφέροντες: Atlantia, Dada, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι Σεισμός της Αντιόχειας (526) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2033247 Συνεισφέροντες: Tony Esopi, Μυρμηγκάκι Σεισμός της Σπάρτης (464 π.Χ.) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2238461 Συνεισφέροντες: Atlantia, Nataly8, Tony Esopi, V-astro, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Σεισμός του Ινδικού Ωκεανού (2004) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2384322 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Badseed, Dimitrisss, FocalPoint, Geraki, Loveless, MARKELLOS, Osu-mike, Tony Esopi, 4 ανώνυμες επεξεργασίες Κίνδυνος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2249240 Συνεισφέροντες: 16@r, Alaniaris, BRG, Badseed, Carcharoth, Cedars, ChillDeity, Chris Mason, David Johnson, Edgar181, Essexmutant, FocalPoint, Gilgamesh, Guitargodharry, Gurch, Hazard2, Hotpockets1234, Infarom, Joanjoc, Johnbibby, L33tsrus, LOL, Light current, Luna Santin, MARKELLOS, Malcolm Farmer, Meegs, NuclearFunk, Owain.davies, Patrick, Peak, Pzavon, Qxz, R'n'B, Raul654, Snowolf, Stwalkerster, Tabletop, Template namespace initialisation script, Tristanb, Vuo, Wavy G, WikipedianYknOK, Ylem, 31 ανώνυμες επεξεργασίες Φυσικός κίνδυνος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2426778 Συνεισφέροντες: Alaniaris, CommonsDelinker, Templar52, Thpanagos, Μυρμηγκάκι, 33 ανώνυμες επεξεργασίες Δηλητήριο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2397892 Συνεισφέροντες: Egmontaz, Knop92, Loveless, Pvasiliadis, Tony Esopi, Ttzavaras, Vanakaris, 9 ανώνυμες επεξεργασίες Ηλεκτροπληξία Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2326279 Συνεισφέροντες: Lemur12, Tony K, Vanakaris, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Φωτιά Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2391273 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Fs, Geraki, Loveless, Lucinos, S. Cruz, Stelea150, Templar52, Ttzavaras, Vanakaris, Veron, 5 ανώνυμες επεξεργασίες Χιονοστιβάδα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2435114 Συνεισφέροντες: Atlantia, C messier, Vagos06 Έκρηξη Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2330228 Συνεισφέροντες: Egmontaz, K sal 15, Kostisl, MARKELLOS, Templar52, V-astro, Vanakaris Έκρηξη της Τουνγκούσκα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2438525 Συνεισφέροντες: Harry Foundalis, KRBN, MedMan, Ttzavaras, V-astro, Zarkos, 5 ανώνυμες επεξεργασίες 2,4,6-τρινιτροτολουόλιο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2357739 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alexikoua, Badseed, BillER, Ferengi, Ttzavaras, Vchorozopoulos, 2 ανώνυμες επεξεργασίες PETN Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2374626 Συνεισφέροντες: Dipa1965, Ttzavaras, 14 ανώνυμες επεξεργασίες Εκρηκτικές ύλες Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2388963 Συνεισφέροντες: FocalPoint, Kostisl, MARKELLOS, Mns imx, Templar52, 17 ανώνυμες επεξεργασίες Εκρηκτικό κύμα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1334910 Συνεισφέροντες: Templar52, Vanakaris Έκρηξη συμπαθητική Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2262213 Συνεισφέροντες: MARKELLOS, Templar52, Vanakaris, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Νιτρογλυκερίνη Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2396168 Συνεισφέροντες: BillER, Biller25, Ferengi, Ttzavaras, 6 ανώνυμες επεξεργασίες

116

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες Πυρίτιδα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2171516 Συνεισφέροντες: Badseed, Ferengi, Templar52, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

117

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:Pinatubo91eruption plume.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pinatubo91eruption_plume.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Dave Harlow Αρχείο:Deerfire.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Deerfire.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: John McColgan Αρχείο:Wikipedia-logo.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipedia-logo.png Άδεια: logo Συνεισφέροντες: Abigor, Bastique, Cary Bass, Guillom, Krinkle, Kwj2772, Mike.lifeguard, Mormegil, Richie, Rocket000, Schaengel89 Αρχείο:Mbale District Uganda.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Mbale_District_Uganda.png Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Slomox Αρχείο:Xynthia animated small.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Xynthia_animated_small.gif Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: EUMETSAT Αρχείο:Tri-State Tornado.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tri-State_Tornado.JPG Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: A Herald Examiner journalist File:Flag of the United States (3-2 aspect ratio).svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_the_United_States_(3-2_aspect_ratio).svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:CMBJ, User:Dbenbenn, User:Indolences, User:Jacobolus, User:Technion, User:Zscout370 Αρχείο:Tri-State Tornado cyclone track map key.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tri-State_Tornado_cyclone_track_map_key.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Anynobody Αρχείο:Tri-State Tornado trackmap cropped.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tri-State_Tornado_trackmap_cropped.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Dual Freq Αρχείο:Tri-State Tornado Damage Longview School.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tri-State_Tornado_Damage_Longview_School.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Dual Freq, Juliancolton, Skyodyssey Αρχείο:1925tornado-p2o-b.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:1925tornado-p2o-b.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Edeans Αρχείο:Parkersburg tornado.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parkersburg_tornado.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Original uploader was JForget at en.wikipedia File:Super Outbreak Map.PNG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Super_Outbreak_Map.PNG Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Achim Raschka, DrKiernan, Pierre cb, Runningonbrains, Tael Αρχείο:Flag of Canada 2-3.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_Canada_2-3.png Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Dimitrisss File:Surface map Super Outbreak.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Surface_map_Super_Outbreak.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NWS office inHunstville , AL File:Jet stream Super Outbreak.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Jet_stream_Super_Outbreak.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: National Weather Service Regional Office Αρχείο:Northseaflood2007countriesaffected.PNG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Northseaflood2007countriesaffected.PNG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Hello32020 Αρχείο:Flag of Greece.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_Greece.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: (of code) (talk) Αρχείο:Pakistan 2010 Floods.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pakistan_2010_Floods.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA Αρχείο:greekFiresAnim230807-260807-with-datesM.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:GreekFiresAnim230807-260807-with-datesM.gif Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Chomwitt, MARKELLOS Αρχείο:Greece 2007 fires-NASA.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greece_2007_fires-NASA.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA Αρχείο:Greek fires 260807 terra.250m.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greek_fires_260807_terra.250m.png Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Chomwitt, MARKELLOS Αρχείο:Parnitha Fire.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parnitha_Fire.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: George Havlicek Αρχείο:Penteli fire-1682007-D.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Penteli_fire-1682007-D.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Γιώργος Χάβλισεκ. Αρχείο:Penteli_tilaphos.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Penteli_tilaphos.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Antipoietes, MARKELLOS Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_1.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Ymittos tilaphos.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Ymittos_tilaphos.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Antipoietes, MARKELLOS Αρχείο:Canadair Parnitha 1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Canadair_Parnitha_1.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Canadair Parnitha 3.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Canadair_Parnitha_3.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Parnitha04.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parnitha04.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Parnitha01.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parnitha01.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Parnitha02.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parnitha02.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Parnitha03.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Parnitha03.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: User:Geraki Αρχείο:Greece Forest Fire June 18 2007.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greece_Forest_Fire_June_18_2007.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: Lotus R Αρχείο:Greece Forest Fire July 25 2007.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greece_Forest_Fire_July_25_2007.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.0 Συνεισφέροντες: Carl Osbourn Αρχείο:Athens burning01.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Athens_burning01.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Vberger Αρχείο:Athens burning02.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Athens_burning02.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Vberger Αρχείο:Athens burning03.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Athens_burning03.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Vberger Αρχείο:Athens burning04.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Athens_burning04.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Vberger Αρχείο:Penteli fire-1682007-N.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Penteli_fire-1682007-N.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Γιώργος Χάβλισεκ Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_2.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 3.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_3.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 4.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_4.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 5.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_5.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Forest fire 25-8-07 of Mt Imittos 6.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Forest_fire_25-8-07_of_Mt_Imittos_6.jpg Άδεια: Attribution Συνεισφέροντες: User:Alaniaris Αρχείο:Russia TMO 2010216 lrg.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Russia_TMO_2010216_lrg.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jeff Schmaltz Αρχείο:Flag of Russia.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Flag_of_Russia.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Zscout370 Αρχείο:CarmelFire2010 01.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:CarmelFire2010_01.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: (Αγγλικά)

118

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:Carmel Fire Highway2 near HaBonim 021210.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Carmel_Fire_Highway2_near_HaBonim_021210.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Hila Shaked Αρχείο:Greek-Carmel Fire04-12-2010-2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greek-Carmel_Fire04-12-2010-2.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: Michael Sender Εικόνα:Thessaloniki Fire 1917 Map.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Thessaloniki_Fire_1917_Map.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Aeleftherios, Kimdime Εικόνα:Thessaloniki Fire 1917 Splendid.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Thessaloniki_Fire_1917_Splendid.jpg Άδεια: anonymous-EU Συνεισφέροντες: Aeleftherios, Alaniaris, Gérald Garitan, Jameslwoodward, Kimdime, Saibo Εικόνα:Thessaloniki Fire 1917 Aero.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Thessaloniki_Fire_1917_Aero.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Geraki, MARKELLOS εικόνα:Fires in Greece.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Fires_in_Greece.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jeff Schmaltz Αρχείο:Smoke clouds over Athens.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Smoke_clouds_over_Athens.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Ferengi Αρχείο:Greece fire 2009.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Greece_fire_2009.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.0 Συνεισφέροντες: Christos Loufopoulos from Athens, GREECE Αρχείο:Quake epicenters 1963-98.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Quake_epicenters_1963-98.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA, DTAM project team Αρχείο:UN headquarters Haiti after 2010 earthquake.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:UN_headquarters_Haiti_after_2010_earthquake.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.0 Συνεισφέροντες: UN Photo/Logan Abassi UNDP Global Αρχείο:Global plate motion 2008-04-17.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Global_plate_motion_2008-04-17.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: NASA Αρχείο:Seismogram.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Seismogram.gif Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Glenn, Pekachu Αρχείο:Pswaves.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pswaves.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Koba-chan, Sdrtirs, 1 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Earthquake wave shadow zone.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Earthquake_wave_shadow_zone.svg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: Pieter Kuiper, Vanessaezekowitz, 2 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Earthquake wave paths.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Earthquake_wave_paths.gif Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Cepheiden, Cwbm (commons), Hardwigg, Koba-chan, Liftarn, MushiHoshiIshi, Saperaud Αρχείο:Aegean_Sea_and_Anatolian_Plates_map-fr.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Aegean_Sea_and_Anatolian_Plates_map-fr.png Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Rémih, User:Sting Αρχείο:1960 05 22 loc.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:1960_05_22_loc.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: USGS Αρχείο:Graph_of_largest_earthquakes_1906-2005.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Graph_of_largest_earthquakes_1906-2005.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Richard Aster (New Mexico Tech). Original uploader was 718 Bot at en.wikipedia Αρχείο:Valdivia after earthquake, 1960.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Valdivia_after_earthquake,_1960.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: (Αγγλικά) Αρχείο:Σεισμός στη Θήβα το 1914.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Σεισμός_στη_Θήβα_το_1914.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Ewiki Αρχείο:Haiti camp.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Haiti_camp.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: Roosewelt Pinheiro/Abr Αρχείο:Haiti earthquake damage overhead.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Haiti_earthquake_damage_overhead.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: U.S. Coast Guard photo by Petty Officer 2nd Class Sondra-Kay Kneen Αρχείο:2004 Indonesia Tsunami Complete.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:2004_Indonesia_Tsunami_Complete.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Animation fournie par Vasily V. Titov, Sous-directeur du Service de Cartographie des Raz de marée et Inondations (TIME) du NOAA, aux USA Αρχείο:WMD world map.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:WMD_world_map.svg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Andux, User:Fastfission, User:Simon, User:Vardion Αρχείο:Dangclass3.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Dangclass3.png Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Cacycle, Jtornado, Kaverin, Psychonaut, W!B: Αρχείο:D-M004 Atemschutz benutzen ty.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:D-M004_Atemschutz_benutzen_ty.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:DrTorstenHenning Αρχείο:Detroitlightning.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Detroitlightning.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Robert Thompson ab5602 Αρχείο:Timpavalanche.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Timpavalanche.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Greg L. Wright Αρχείο:Hanshin-Awaji_earthquake_1995_Kashiwai-building_001.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Hanshin-Awaji_earthquake_1995_Kashiwai-building_001.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: 松岡明芳 Αρχείο:US_Navy_050102-N-9593M-040_A_village_near_the_coast_of_Sumatra_lays_in_ruin_after_the_Tsunami_that_struck_South_East_Asia.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:US_Navy_050102-N-9593M-040_A_village_near_the_coast_of_Sumatra_lays_in_ruin_after_the_Tsunami_that_struck_South_East_Asia.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Rlevse Αρχείο:Aa large.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Aa_large.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: USGS Αρχείο:Schillergarten Dresden August 2002.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Schillergarten_Dresden_August_2002.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Stefan Malsch Αρχείο:Lake Erie water level.gif Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Lake_Erie_water_level.gif Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: US Gov Αρχείο:2004-tsunami.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:2004-tsunami.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: David Rydevik (email: david.rydevik at gmail dot com), Stockholm, Sweden. Αρχείο:Blizzard1 - NOAA.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Blizzard1_-_NOAA.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: DanTD, Denniss, Saperaud Αρχείο:Hurricane Katrina August 28 2005 NASA.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Hurricane_Katrina_August_28_2005_NASA.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Jeff Schmaltz, MODIS Rapid Response Team, NASA/GSFC Αρχείο:F5 tornado Elie Manitoba 2007.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:F5_tornado_Elie_Manitoba_2007.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Justin Hobson (Justin1569 at en.wikipedia) Αρχείο:Firestorm approaches Old Faithful.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Firestorm_approaches_Old_Faithful.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: MONGO Αρχείο:Colorized transmission electron micrograph of Avian influenza A H5N1 viruses.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Colorized_transmission_electron_micrograph_of_Avian_influenza_A_H5N1_viruses.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Photo Credit: Cynthia Goldsmith Content Providers: CDC/ Courtesy of Cynthia Goldsmith; Jacqueline Katz; Sherif R. Zaki Αρχείο:Tunguska event fallen trees.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tunguska_event_fallen_trees.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Alex Bakharev, Brandon, Eesha84, KGyST, Kneiphof, Thuresson, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Hazard T.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Hazard_T.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: BLueFiSH.as, Cäsium137, Ies, KES47, MarianSigler, Matthias M., Phrood, W!B:, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Εικόνα:Aeskulap.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Aeskulap.png Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Dbenzhuser, Eleassar, Joey-das-WBF, R. Engelhardt, Snek01, 3 ανώνυμες επεξεργασίες Αρχείο:Campfire 4213.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Campfire_4213.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: User:Dirk Beyer

119

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες Αρχείο:Explosion - ID 060712-N-9269B-173.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Explosion_-_ID_060712-N-9269B-173.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Mass Communication Specialist 3rd Class Katherine Boeder Αρχείο:Tunguska.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Tunguska.png Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: CYD Αρχείο:Russia-CIA WFB Map--Tunguska.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Russia-CIA_WFB_Map--Tunguska.png Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: (Αγγλικά) Αρχείο:Trinitrotoluene.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Trinitrotoluene.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Edgar181, IW4 Αρχείο:Nitroglycerin-2D-skeletal.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Nitroglycerin-2D-skeletal.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Benjah-bmm27, Ephemeronium, Fisdof9, Mrgreen71 File:N110 ruuti.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:N110_ruuti.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Halen, Wst, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

120

Άδεια

Άδεια Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

121