ontstaan doordat bedrijven niet altijd het nut van een voorschrift onderkenden en hierdoor niet gemotiveerd waren om aan een voorschrift te voldoen. Rondom een tank moeten zich bijvoorbeeld om de zoveel meter aardingspunten bevinden om de energie bij een blikseminslag veilig af te voeren. PGS 29 schrijft een kortere afstand tussen de aardingspunten voor dan sommige bedrijven aanhouden. Van het dichter bij elkaar plaatsen van die punten zien zij het nut niet in. “Blikseminslag heeft bij ons nooit tot problemen geleid”, hoor je vaak. Maar uit een wereldwijde analyse komt naar voren dat het elders met die afstand tussen de aardingspunten wel eens is misgegaan. Er ontstond brand bij de afdichting van het drijvende dak in de tank. Als de brandweer er op tijd bij was, kon de brand in de kiem worden gesmoord, maar een grotere brand is ook voorgekomen. Dit houden we de bedrijven voor.’ In het kader van controles op grond van BRZO’99 heeft de IPO (dit staat voor Inter Provinciaal Overleg) ook voorlichtingsdagen georganiseerd, die zijn bezocht door vertegenwoordigers van verschillende bedrijven. ‘De brancheorganisaties zijn overtuigd van de noodzaak van hoge eisen aan de opslag van brandbare vloeibare stoffen, en steunen onze aanpak. Maar gebleken is dat niet alle medewerkers van individuele bedrijven zover zijn. Met een dergelijke bijeenkomst proberen we hen over de streep te trekken. Verder organiseert het IPO de komende tijd cursussen om mensen te helpen PGS 29 beter uit te voeren.’ Risico’s In hoeverre neemt een bedrijf risico door af te wijken van de PGS 29-richtlijn? Ruigrok: ‘Doel van de PGS 29-richlijn is niet alleen de risico’s van de opslag van brandbare vloeistoffen in tanks te verkleinen, maar ook ongewenste gebeurtenissen te voorkomen, die kunnen leiden tot een ongeluk met de tanks. Als een bedrijf aan alle voorwaarden voldoet, mag je aannemen dat de veiligheid niet in gevaar is. Maar als het bedrijf gemotiveerd van de richtlijn afwijkt, is het belangrijk om te weten of het risico hierdoor toeneemt of afneemt. Lekkages moet je bijvoorbeeld meteen opruimen, maar sommige bedrijven zeggen dat ze dit later wel doen. Hiermee nemen ze een klein risico. Een aantal kleine risico’s kunnen echter een keten van ongewenste gebeurtenissen tot
gevolg hebben. Dat willen we voorkomen.’ Een ander voorbeeld is dat een operator een schakelfout kan maken, waardoor een hoeveelheid vloeistof in een tank terecht komt, die het volume niet aankan. ‘Daarom schrijft de PGS 29 voor dat de operator van te voren een planning maakt, die door een onafhankelijke operator moet worden gecontroleerd. Dat is een organisatorische maatregel om dit soort fouten te voorkomen. Als er echter stukjes in zo’n procedure ontbreken, is het belangrijk te weten hoeveel risico een bedrijf hiermee neemt. Zo nodig moeten toch maatregelen worden
over PGS 29. Zo heeft de Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie een handreiking voor leden opgesteld, waarmee bedrijven kunnen beoordelen of ze aan de PGS 29-richtlijn voldoen. Een bedrijf kan gemotiveerd afwijken van de PGS 29-richtlijn. De richtlijn zelf staat dat toe omdat deze technische innovatie niet in de weg mag staan. Bedrijven vinden dat de overheid daarmee wel eens te star omgaat. Ruigrok: ‘Voorwaarde om af te wijken is dat je als bedrijf moet aantonen dat het alternatief voor een systeem, methode of apparaat gelijkwaardig of beter is. Dat kan
‘Er zijn ook problemen ontstaan doordat bedrijven niet altijd het nut van een voorschrift onderkenden en hierdoor niet gemotiveerd waren om aan een voorschrift te voldoen.’ genomen. Dat geldt bijvoorbeeld ook als blijkt dat de tankput te weinig vloeistof kan opvangen door het verzakken van de dijken. De tank zal dan tijdelijk minder hoog gevuld moeten zijn, totdat de dijken weer op hoogte zijn gebracht.’ Technische innovatie De IPO-projectgroep die aan de factsheet heeft gewerkt, heeft ook de brancheorganisaties uitgenodigd mee te doen, maar die zijn daar niet op ingegaan. De branches zien de factsheet als een initiatief om de kennis van PGS 29 vooral bij de overheid te vergroten. Overigens geven de brancheorganisaties wel voorlichting aan hun leden
bijvoorbeeld door voor een afwijkende pomp of klep de specificaties van de leverancier te overleggen, waaruit blijkt dat de apparatuur geschikt is voor het doel waarvoor het wordt ingezet.’ De factsheet licht de PGS 29-richtlijn toe, maar heeft op zichzelf geen juridische status, erkent Ruigrok. Dit verandert als de richtlijn binnen een paar jaar is herzien en de toelichting erin is verwerkt. Overigens is de PGS 29 geen wet maar een richtlijn. Pas als in de milieuvergunning naar PGS 29 wordt verwezen, zijn bedrijven verplicht zich eraan te houden. Momenteel zijn er geen plannen voor het maken van een factsheet voor andere richtlijnen. W PETROCHEM 03 – 2013 37
034_35_37_Y_thema_artikel.indd 37
12-03-13 15:55