Zbyszko Melosik tak pisze swoje książki, że czytamy je z pasją fanów piłkarskiego klubu przeżywających grę swojej drużyny. Po raz kolejny mamy możliwość uczestniczenia w decydującym o wartości wykształcenia „meczu” kultury wysokiej z popkulturą. Znakomita jest ostatnia część monografii, która dotyczy regulowania i kontrolowania tożsamości w społeczeństwie współczesnym, gdyż odsłania procesy, mechanizmy i socjotechniczne zabiegi władzy w państwach demokratycznych, w ukryty sposób pozbawiające obywateli ich podmiotowości. Ogromną zaletą książki jest to, że Autor zamyka ją własnym pedagogicznym rozrachunkiem z rzeczywistością. Dawno nie czytałem tak znakomicie uargumentowanej rozprawy, w której wykorzystano najnowsze źródła i wyniki światowych badań nad ponowoczesnymi społeczeństwami i rozwijanymi w nich (pop)kulturami. Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego
9 788378 504757
Kultura popularna i tożsamość młodzieży
Zbyszko Melosik jest znakomitym obserwatorem kultury współczesnej i nie uchyla się od poszukiwania odpowiedzi na trudne pytania, które stawia edukacji dzisiejszy świat. Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności to wartościowe opracowanie, które wciąga czytelnika i prowokuje do zajęcia stanowiska wobec omawianych kwestii. Język książki jest jej mocną stroną. Dzięki precyzyjnej narracji czyta się ją dobrze i z zainteresowaniem. Jestem przekonany, że opiniowana publikacja szybko znajdzie się na listach obowiązkowych lektur dla studentów pedagogiki, kulturoznawstwa i socjologii. Nasz nowy świat być może nie jest wspaniały, ale to właśnie w nim przyszło nam żyć. Książka Zbyszka Melosika pozwala lepiej go rozumieć. Z recenzji prof. dr. hab. Witolda Jakubowskiego
ZBYSZKO MELOSIK
Od autora Współczesny człowiek żyje jednocześnie w dwóch rzeczywistościach. Działanie pierwszej opiera się na zasadzie wolności jednostki w kreowaniu własnej biografii, tożsamości oraz niekończących się (pozornie?) swobodnych wyborów w sferze kultury popularnej i konsumpcji. Tutaj można być kulturowo mozaikowym i tak sfragmentaryzowanym, „jak się tylko chce”. Nie grożą za to żadne sankcje. Wręcz przeciwnie – przemysł konsumpcji oczekuje od ludzi wyobraźni i nieroztropności w zakresie wyborów. Mamy wrażenie, że w rzeczywistości tej może się zdarzyć wszystko i każdy może się stać każdym. Druga rzeczywistość działa odwrotnie. Ten sam człowiek znajduje się w bezwzględnej niewoli instytucji i biurokracji, prawa, medycyny, formularzy i procedur, a brak dostosowania może mieć poważne konsekwencje. Tożsamość jednostki musi być konformistyczna wobec narzuconych reguł. Jest diagnozowana, monitorowana i wskaźnikowana, a także dyscyplinowana i przymuszana. Miejsca na własne interpretacje pozostaje niewiele. Wydaje się, że taka sytuacja nie wywołuje już u ludzi poczucia schizofrenii. Nauczyli się bowiem „przesuwać zwrotnicę” z jednej do drugiej sfery swojej tożsamości. W rezultacie postmodernistyczne rozproszenie (pop)kulturowe splata się w nich z modernistyczną tendencją do uniwersalnej biurokratycznej i instytucjonalnej uniformizacji. Pełne radości i przyjemności dryfowanie w pierwszej, popularnej rzeczywistości stanowi antidotum na zniewolenie czy ubezwłasnowolnienie, któremu podlegają w drugiej. Z kolei druga rzeczywistość jest antidotum na niepewność, rozproszenie i nadmiar wolności, które cechują rzeczywistość pierwszą. Zagubionym często w oszałamiającym zamieszaniu kulturowym ludziom zasady prawa i medycyny oraz działania instytucji i biurokracji, wskaźniki i procedury dają poczucie powrotu do dawnego świata pewności.
ZBYSZKO
MELOSIK
popularna
i tożsamość
młodzieży W NIEWOLI WŁADZY I WOLNOŚCI