Chaos zaplanowany, czyli krótka historia o metodzie Marii Montessori

Chaos zaplanowany, czyli krótka historia o metodzie Marii Montessori

Kraków 

Guzik_Chaos zaplanowany.indd 3

17.05.2022 12:27:30

© Copyright by Katolicka Szkoła Podstawowa Montessori im. o. Pawła Smolikowskiego CR, Kraków 

Redakcja: Agnieszka Guzik Redakcja wydawnicza: Joanna Bień Korekta: Urszula Guzik Karolina Różycka Opracowanie typograficzne: Katarzyna Kerschner Projekt okładki: Matylda Salik Anna Rostworowska Rysunki na stronie tytułowej: Anna Rostworowska

Publikacja została dofinansowana przez Fundację Wspierania Idei Marii Montessori „Ziarnko Maku”

Publikacja została dofinansowana przez Katolicką Szkołę Podstawową Montessori im. o. Pawła Smolikowskiego CR

ISBN ---- Oficyna Wydawnicza „Impuls” - Kraków, ul. Turniejowa / tel./fax: ()   ,   ,    www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 

Guzik_Chaos zaplanowany.indd 4

17.05.2022 12:27:30

Spis treści Agnieszka Guzik Podziękowania .........................................................................................  Agnieszka Guzik Wprowadzenie .........................................................................................  Antonina Malkiewicz Życiorys Marii Montessori ....................................................................  Julia Malkiewicz Spotkanie z niezwykłą kobietą .............................................................  Łucja Podolska i Matylda Salik Klasa Montessori w naszej szkole ........................................................  Aleksandra Wierzba i Helena Jagiełło-Piwoszczuk O pomyśle sprzed  lat oczami współczesnych uczniów ............  Antonina Sydor Behind the scenes – opinie nauczycieli korzystających z metody M. Montessori ..........................................................................................  Antonina Sydor Szkoła Marii Montessori oczami rodziców ........................................  Katarzyna Karola i Lena Bryniarska Słowami Montessori o dwóch ważnych aspektach pracy w szkole ..........................................................................................  Agnieszka Guzik i Tymoteusz Badura Wychowanie do pokoju według Marii Montessori ........................... 

Guzik_Chaos zaplanowany.indd 5

17.05.2022 12:27:30

Krytycznym okiem, czyli uczniowie i absolwenci o szkole Montessori ................................................................................  Studio pisarskie .............................................................................................  Tymoteusz Badura Podsumowanie ........................................................................................  Słowniczek pojęć ..........................................................................................  O autorach ..................................................................................................... 

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 6

17.05.2022 12:27:30

Podziękowania Projekt prezentowanej książki powstawał dwa lata. Mieliśmy duże trudności przy jego realizacji. Początkowo pandemia COVID- zmusiła nas do zdalnej edukacji i utrudniła bezpośredni kontakt z uczniami, z kolei koniec prac przypadł na czas inwazji Rosji na Ukrainę. Zarówno okoliczności zewnętrzne, jak i sam proces tworzenia wywoływały różne (nie zawsze przyjemne) emocje. Były momenty euforii, kiedy książka przybierała realne kształty, ale też chwile zniechęcenia, gdy praca przedłużała się, czasami w nieskończoność. Uczniowie poświęcali swój czas, głównie po szkole, na pomysły zrealizowane jako rozdziały i ilustracje.

Bardzo gorąco pragnę podziękować wszystkim autorom tekstów i ilustracji. Szczególnie Matyldzie Salik i Antoninie Sydor, uczennicom, które wspierały tworzenie książki, nie tylko jako autorki tekstów i ilustracji, ale także poprzez swoją dodatkową pracę redakcyjną i koncepcyjną na etapie finalizowania projektu. Myślę, że bez ich zapału, pomysłów i pracy byłoby mi bardzo trudno doprowadzić wszystko do szczęśliwego końca.

Pragnę również podziękować Pani Karolinie Różyckiej, polonistce z Katolickiej Szkoły Podstawowej Montessori, która włączyła się w pracę korekty językowej tekstów i wraz z autorami omawiała wszystkie poprawki oraz doradzała najlepszą wersję rozdziałów.

Oprócz autorom książki dziękuję wszystkim, którzy włączyli się w ubogacenie jej treści i szaty graficznej: Panu Kamilowi Targoszowi za konsultacje okładki i grafiki książki, Panu Kamilowi Cyganikowi za ofiarowanie nam swojego tekstu o Marii Montessori, uczniom młodszych klas szkoły podstawowej Montessori, którzy podarowali nam swoje teksty i obrazki, uczniom liceum Montessori za refleksje na temat metody oraz absolwentom szkoły za podzielenie się swoimi myślami o niej.

Dziękuję również Panu Dyrektorowi Katolickiej Szkoły Podstawowej Montessori Dariuszowi Nizie za życzliwość, dobre słowo w chwilach zwątpienia i motywację do dalszej pracy. Z wdzięcznością myślę o wszystkich, którzy życzyli nam pomyślnego rezultatu, czekali z radością na finał i dodawali wsparcia poszczególnym autorom. Mam tu

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 7

17.05.2022 12:27:30

na myśli szczególnie rodziców naszych uczniów, którzy towarzyszyli swoim dzieciom podczas procesu tworzenia. W tej grupie specjalne podziękowania pragnę przekazać Pani Elżbiecie Malkiewicz, która od początku projektu wspierała nas wiernie radą i słowem pokrzepienia.

Mam nadzieję, że efekt naszej pracy będzie miłym podsumowaniem  lat pracy Katolickich Szkół Montessori i Fundacji Wspierania Idei Marii Montessori „Ziarnko Maku”.

Agnieszka Guzik wiceprezes Fundacji Wspierania Idei Marii Montessori „Ziarnko Maku”

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 8

17.05.2022 12:27:30

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 9

rys. Ignacy Targosz (klasa 7)

17.05.2022 12:27:30

Wprowadzenie Podróż, w którą pragniemy zaprosić czytelnika, zaczyna się pod koniec XIX wieku we Włoszech, kiedy to młoda lekarka Maria Montessori rozpoczyna pracę w szpitalu San Giovanni na oddziale dziecięcym.

Spotkanie z małymi podopiecznymi pozwala młodej Marii odkryć znaczenie dzieciństwa i zobaczyć w każdym swoim pacjencie ważnego człowieka, który w swym pięknie wewnętrznym przyczynia się do rozwoju cywilizacji pokoju i miłości, ale pod jednym warunkiem: że my, dorośli, nie zniszczymy tego potencjału drzemiącego w każdym dziecku.

Maria Montessori mówiła, że „budowniczym człowieka jest dziecko. Dziecko jest ojcem człowieka”. Od niego wszystko się zaczyna dzięki jego wrodzonej dziecięcej aktywności, energii, ciekawości i zachwytowi światem. Trzeba tylko stworzyć odpowiednie warunki, aby ten potencjał mógł rozkwitnąć i przynieść dobre owoce.

Miejscem odkrywania tajemnicy dzieciństwa w myśl założeń Włoszki były placówki oświatowe tworzone przez nią na całym świecie. Jej badania, obserwacje i praca z najmłodszymi pozwalają rozwijać zachwyt nad możliwościami młodego człowieka również obecnie, w XXI wieku. Lekcja, którą pozostawiła współczesnym dorosłym ta niezwykła kobieta, przypomina o odpowiedzialnej miłości, trosce i szacunku do naszych podopiecznych. Przez całe życie zabiegała ona o należne miejsce dla każdego dziecka, o dopuszczenie go do głosu i możliwość samodzielnego działania, które pozwala na naturalny, niczym nieskrępowany rozwój.

Pomysł stworzenia książki o metodzie włoskiej lekarki, której idee realizowane są w Katolickich Szkołach Montessori prowadzonych przez Fundację „Ziarnko Maku”, zrodził się w wyniku wsłuchiwania się w jej niezwykłe postulaty. Autorami tej publikacji są uczniowie, którzy doświadczyli edukacji w myśl założeń Marii Montessori. Młodzi ludzie przedstawią jej postać, przybliżą jej ważne myśli, zaprezentują spojrzenie społeczności szkolnej na metodę wykorzystywaną współcześnie

 M. Miksza, Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka, Kraków , s. .

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 11

17.05.2022 12:27:31

i podzielą się swoją twórczością, zainspirowaną postacią tej kobiety żyjącej na przełomie XIX i XX wieku.

Mam nadzieję, że książka napisana przez dzieci, dla których powstała ta niepospolita metoda, pozwoli lepiej zrozumieć to, czym jest nauczanie i wychowanie dla dobra młodych ludzi. Pozwoli również spojrzeć oczami uczniów na to, co my, dorośli, tworzymy, i usłyszeć ich pragnienia, aby budować lepszy świat, tak jak chciała Maria Montessori.

Dziecko i dorosły to dwie różne części ludzkości, które nawzajem wpływają na siebie i przy obopólnej pomocy powinny współistnieć w harmonii. To nie jest więc tylko tak, że dorosły musi pomagać dziecku, ale także dziecko musi pomagać dorosłemu . Życzę miłej lektury Agnieszka Guzik

 M. Miksza, Zrozumieć Montessori..., dz. cyt., s. .

 Guzik_Chaos zaplanowany.indd 12

17.05.2022 12:27:31