Mapa Ciemnego Nieba Województwa Świętokrzyskiego

MAPA CIEMNEGO NIEBA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM

“SKY IS (NOT) THE LIMIT”

Oddajemy w Wasze ręce jeden z efektów realizowanego przez nas w 2023 projektów “Sky is (not) the limit”.

W ramach projektu przeprowadziliśmy piętnaście spotkań o tematyce astronomicznej w szkołach na terenie województwa świętokrzyskiego.

Do szkół docieraliśmy Marzeniobusem - zabytkowym Volkswagenem T3 z 1983 roku, który z powodzeniem służy nam dzięki innemu projektowi Europejskiego Korpusu Solidarności już od kilku lat.

Przed Wami mapa miejsc w naszym województwie, w których możecie śmiało zadrzeć głowę w niebo i liczyć gwiazdy. W wersji internetowej mapa jest interaktywna zachęcamy do klikania linków i odnośników, które przeniosą Was w odpowiednie lokalizacje.

Głowy do góry! :)

Zespół Impaktu

Oto mapa województwa świętokrzyskiego.

Nie ma się co oszukiwać - w stolicach regionów raczej ciężko będzie ujrzeć rozgwieżdżone niebo. Jednak wystarczy ruszyć się tylko trochę dalej, a niebo zaczyna zmieniać barwy, kształt i głębię...

Przed Wami TOP 10 miejsc w województwie świętokrzyskim do obserwowania rozgwieżdżonego nieba.

Zobaczcie sami!

Jeśli chcecie sprawdzić zanieczyszczenie światłem w Waszej okolicy, polecamy stronę: https://www.lightpollutionmap.info/

DROGA MLECZNA

Gdyby tylko ludzkie oko zdołało przeniknąć mrok nocnego nieba, taki widok ujrzelibyśmy nad Duraczowem w świętokrzyskim.

ŚWIĘTY KRZYŻ (ŁYSA GÓRA)

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Przed wiekami Łysa Góra uważana była za miejsce zamieszkania trójcy potężnych pogańskich bóstw- Śwista, Pośwista i Pogody, jednak od momentu budowy na wzniesieniu pierwszego kościoła (XII Wiek), Święty Krzyż skupia pielgrzymów religii chrześcijańskiej. Ze szczytu tego wzniesienia rozciąga się jedna z najbardziej widowiskowych panoram Doliny Dębniańskiej.

W pogodne dni zaś z wieży Bazyliki Trójcy Świętej położonej nieopodal widać nawet Tatry!

STRADÓW GRODZISKO

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Kolejne z miejsc na mapie „ciemnych punktów” regionu świętokrzyskiego kojarzy się głównie ze wczesnym średniowieczem. Mowa bowiem o Stradowie - małej miejscowości w powiecie pińczowskim, w którym znajduje się największe w Polsce wczesnośredniowieczne założenie obronne z tzw. Wielkich grodów wiślańskich.

Miejsce to jest warte odwiedzenia nie tylko w nocy, ale również za dnia - nie bez powodu nazywane jest „świętokrzyską Toskanią”.

ZORZA POLARNA

Gdy burza magnetyczna na Słońcu dopisze, a wiatr słoneczny wieje odpowiednio mocno, czasem nawet uda się dostrzec zorzę polarną w naszym województwie!

Zdjęcie zrobione w miejscowości Wszachów.

FAJNA RYBA

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Wzgórze to położone jest w obrębie Pasma Przedborsko-Małogoskiego należącego do Gór Świętokrzyskich. Administracyjnie jednak leży już w województwie łódzkim (i jest jego najwyższym naturalnym wzniesieniem). Do dnia dzisiejszego można odnaleźć w jej pobliżu fragmenty okopów- w czasie II wojny światowej stanowiła element umocnień armii niemieckiej w wojnie przeciwko Czerwonoarmistom. Ze względu na oddalenie od większych miejscowości i wysokie położenie jest wyśmienitym punktem dla pasjonatów oglądania rozgwieżdżonego nieba.

MIEDZIANA GÓRA

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Ta mała miejscowość położona w powiecie włoszczowskim jest jednym z lepszych punktów obserwacyjnych w naszym regionie - a to za sprawą małego zanieczyszczenia światłem. Nieopodal znaleźć można również inne wzniesienia warte uwagi, m.in. Górę Kozłową, czy Krzemyczę.

ZORZA POLARNA

Czas na kolejną zorzę polarną - swój intensywny kolor zawdzięcza cząsteczkom azotu, które występują w niższych partiach atmosfery.

Zdjęcie zrobione w miejscowości Piórków.

CELINY (GMINA RAKÓW)

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Jedna z mniejszych miejscowości na mapie ciemnego świętokrzyskiego nieba znajduje się w południowo-wschodniej części powiatu kieleckiego. Nieopodal Celin znajduje się także stolica gminy - Raków - z małym, uroczym ryneczkiem wartym zobaczenia.

NIEDŹWIEDŹ

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Nie dajcie się zwieść groźnej nazwie - Niedźwiedź to pełna uroku mała wieś, idealna do obserwacji gwiazd, w której ani jednego misia nie spotkacie! Oferuje nie tylko piękne niebo, ale i obraz polskiej wsi sprzed kilkudziesięciu lat - a to za sprawą stosunkowo dużej liczby małych, drewnianych domków jakie wtedy przeważały w tego typu ośrodkach.

13 kilometrów dalej znajduje się natomiast stolica powiatu - Staszów, który oferuje swoim gościom atrakcje w postaci przepięknego parku miejskiego, czy zegara na wieży ratuszowej z XIX wieku!

DESZCZ PERSEIDÓW

Deszcz Perseidów widoczny z miejscowości Wygiełzów.

PAPROCICE

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Paprocice to perełka nie tylko dla obserwatorów nocnego nieba, ale także osób preferujących aktywne spędzanie wolnego czasu- przebiega przez nie bowiem Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego, zaś w okolicy rozpoczyna się kilka szlaków pieszych wiodących w stronę Łysej Góry. Ta mała miejscowość w gminie Nowa Słupia jest zarazem łatwa do zlokalizowania (dzięki położeniu przy drodze wojewódzkiej nr 753) i niesamowicie klimatyczna - to wszystko dzięki otoczeniu gęstymi lasami Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

PIOTRKOWICE

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Piotrkowice w gminie Wodzisław są również bardzo dobrym miejscem obserwacji rozgwieżdżonego nieba. Co ciekawe, znajduje się tam XVII-wieczny kościół oraz park folwarczny z I połowy XIX wieku.

DROGA MLECZNA

Droga Mleczna nad Piórkowem.

WOLA KNYSZYŃSKA

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Ta mała miejscowość położona jest bezpośrednio przy granicy województw: świętokrzyskiego i małopolskiego. Oprócz niskiego wskaźnika zanieczyszczenia światłem gmina Działoszyce, do której administracyjnie przynależy Wola Knyszyńska ma również do zaoferowanie wiele interesujących atrakcji. Najwybitniejszym bez wątpienia jest Zespół Pałacowy w Sangcyniowie, jednakże możemy znaleźć tu także wiele zabytków sztuki religijnej: kościoły (kościół p.w. św. Trójcy w Działoszycach, zespół kościoła p.w. św. Marii Magdaleny w Dzierążni), a także synagogę w Działoszycach.

KURZACZE

Pinezka - kliknij, by przejść do Mapy Google

Kurzacze, leżące na skraju Ziemi Świętokrzyskiej oraz Mazowsza skuszą z pewnością tych, którzy nie tylko cenią sobie dobrze widoczne na niebie gwiazdy, ale również naturę.

W pobliżu znajdą mnóstwo zalesionych terenów, a także- rezerwat „U źródeł Radomki”.

GWIAZDOZBIÓR ORIONA

Gwiazdozbiór Oriona nad Duraczowem.

Wojciech Nadziałek, którego astrofotografie znajdują się w tej publikacji, rekomenduje też kilka miejsc do podziwiania nocnego nieba i stawiania swoich pierwszych kroków z astrofotografią.

Tutaj jednak nie dajemy już pinezek - zachęcamy Was do sprawdzenia samemu przedstawionych tu miejsc i wybranie się osobiście w piękne świętokrzyskie strony.

Dolina Łagowicy (okolice miejscowości Duraczów i Winna);

Okolice Pasma Jeleniowskiego Gór Świętokrzyskich (np. miejscowość Piórków);

Teren Cisowsko-Orłowińskiego Parku Krajobrazowego (w obszarze mniej więcej pomiędzy Rakowem a Daleszycami);

Rejon Pasma Wygiełzowskiego (na południe i południowy-zachód od Iwanisk);

Szeroko pojęta północ powiatu włoszczowskiego.

Koce do plecaka, aparaty w dłoń i ruszajcie w teren!

Nasze poszukiwania to nie koniec.

Ty też możesz dołożyć swoją cegiełkę do rozwoju Mapy Ciemnego Nieba.

Nieustająco czekamy na Twój wkład pod adresem impakt@impakt.edu.pl - jeśli znasz świetną miejscówkę, w której to gwiazdy świecą najjaśniej, podeślij nam lokalizację, a my naniesiemy ją na mapę.

Jeśli z samą miejscówką jest też związana jakaś historia, jak te przedstawione poniżej, nie wahaj się nam ją przybliżyć. Wielkie podziękowania należą się w tym miejscu Karolinie Gałek, która pasją do świętokrzyskiego potrafi zarazić niejedną osobę.

Do zobaczenia na gwiezdnych szlakach!

Autorem wszystkich przepięknych astrofotografii w tej publikacji jest Wojciech Nadziałek.

Możecie obserwować jego profil na Instagramie:

@wojtek_foto

Polecamy również grupę Storm Chasers Świętokrzyskie, której Wojtek jest częścią.

Grupę znajdziecie na Facebooku pod adresem:

Storm Chasers Świętokrzyskie - Pogoda i Atmosfera

a na Instagramie jako

@stormchaserssw

Projekt powstał dzięki zaangażowaniu Wolontariuszy Stowarzyszenia Impakt.

Macie pytania, sugestie, chcielibyście się skontaktować? Zapraszamy!

impakt@impakt.edu.pl

impakt.kielce

impakt_ck

www.impakt.edu.pl

Wsparcie finansowe zostało przyznane przez Europejski Korpus Solidarności.

Chcielibyście zrealizować projekt, który przyniesie zmianę w Waszej społeczności lokalnej? Koniecznie wejdźcie na stronę EKS-u!

www.eks.org.pl

Patronat nad Mapą Ciemnego Nieba objęła Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego. Dziękujemy!