ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ - Τεύχος 126 by Imbrosunion

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ Τόµος XXXVII| Τεύχος 126

∆ηµητσάνας 47, Θεσ/νίκη | GR 544 54 | ISSN 1105 - 6282

020112

> Ο Έπαρχος της Ίµβρου Muhittin Gurel στη Θεσσαλονίκη και την Ιµβριακή Ένωση

> 4 Οκτωβρίου 1923: ηµέρα παράδοσης της Ίµβρου

Οι Ίµβριοι εν έτει 2014-2015

Η αγάπη των Ιµβρίων για την ιδιαίτερη Πατρίδα τους είναι πολύ µεγάλη. Αυτό δεν το αµφισβητεί κανένας. Όµως κανένας Ίµβριος δεν µπορεί να πει ότι αυτός αγαπάει την Ίµβρο περισσότερο ή λιγότερο από τον άλλον. Με αυτό ως κύρια παράµετρο θα πρέπει να πορευτούµε στη µεταξύ µας συνεργασία και συνεννόηση. ∆εν χρειάζεται να υπάρχουν φιλικές σχέσεις ανάµεσά µας για να συζητήσουµε, αρκεί το ότι έχουµε κοινά οράµατα για την πολυαγαπηµένη µας Πατρίδα. Από την άλλη πλευρά, οι προσωπικές σχέσεις δεν πρέπει να οδηγούν στον αποκλεισµό και την περιθωριοποίηση κανενός συµπατριώτη. Πολύς λόγος για την προσφορά ή µη κάποιων συµπατριωτών. Η προσφορά του καθενός έχει να κάνει µε τη συνείδησή του. Κανένας δεν µπορεί να υποχρεώσει τον άλλον να κάνει πράγµατα που δεν θέλει ή δεν δύναται να τα κάνει. Και αυτοί που δεν θέλουν να προσφέρουν, να µην κάνουν εύκολη και αγόγγυστη κριτική. Θεωρώ την συζήτηση άνευ λόγου και ουσίας. Ας κάνει ο καθένας από µας όπως προστάζει η καρδιά του. Οι Ίµβριοι παρ’ όλες τις δυσκολίες που περάσαµε έχουµε την τύχη ακόµα και στη σηµερινή δύσκολη εποχή να έχουµε εξαιρετικά πλεονεκτήµατα κι αυτό άλλωστε µας διατηρεί και θα συνεχίσει να µας διατηρεί για πολλά χρόνια στην Ίµβρο. Αυτά είναι: α-έχουµε ηγέτη που δεν µπορούµε να φανταστούµε το µέγεθος του, έναν άνθρωπο τόσο ψηλά και ταυτόχρονα έναν από µας, που αγαπάει την Ίµβρο όσο και µείς. Είναι ο Οικουµενικός Πατριάρχης, αποδεκτός απ’ όλους µας. Πότε είχαµε έναν άνθρωπο ή πότε θα βρούµε έναν άνθρωπο µε τέτοιες ικανότητες, που να τον αγαπούν, να τον σέβονται όλοι οι Ίµβριοι όπως τον Παναγιότατο; όσο κι αν κάποιοι ίσως διαφωνήσουν η άποψη µου είναι ότι δεν θα βρεθεί τέτοιος άνθρωπος. β-έχουµε Μητρόπολη στην Ίµβρο, θα µπορούσαµε να µην είχαµε. γ-έχουµε Ίµβριο Μητροπολίτη και µάλιστα και 4 ακόµα Ιµβρίους Μητροπολίτες υψηλά στην Ιεραρχία του Οικουµενικού Θρόνου. δ-έχουµε δύο πολύ µεγάλα Ιµβριακά σωµατεία (Αθηνών και Θεσσαλονίκης) µε πολύ µεγάλη δραστηριότητα που ξεπερνούν την έννοια των πολιτιστικών σωµατείων, µε ισχυρότατα ∆ιοικητικά Συµβούλια που εργάζονται νυχθηµερόν για το κοινό καλό των Ιµβρίων. ε-έχουµε επιπλέον οχτώ σωµατεία ανά τον κόσµο που κρατούν άσβεστη τη φλόγα για την Πατρίδα. στ-έχουµε πανέξυπνους ανθρώπους, που ο καθένας από µόνος του θα µπορούσε χώµα να πιάνει και χρυσάφι να γίνεται. Αυτά είναι τα µεγάλα, συγκριτικά µε άλλες περιπτώσεις, πλεονεκτήµατα µας. Σε συνδυασµό µε τον εκδηµοκρατισµό της Τουρκίας και τον Ευρωπαϊκό της προσανατολισµό υπάρχουν πολύ καλές συνθήκες για την Πατρίδα µας. Οι συζητήσεις µε εκπροσώπους της Τουρκίας, από τον ∆ήµαρχο και τον Έπαρχο της Ίµβρου µέχρι τους Προξένους και ακόµη περισσότερο µε τον Υπουργό Εξωτερικών, τον Πρωθυπουργό ακόµα και τον Πρόεδρο της Τουρκίας έχουν γίνει και συνεχίζονται. Όλοι γνωρίζουν τι ζητάµε και αναγνωρίζουν κάποια αιτήµατα µας. Κάποια λύνονται κι άλλα έχω την αίσθηση ότι θα διορθωθούν. Ας µη γελιόµαστε! Η Ίµβρος των παιδικών µας χρόνων δεν θα υπάρξει ξανά. Είναι µια άλλη εποχή µε τελείως διαφορετικές συνθήκες κι αν θέλετε κι άλλους ανθρώπους. Είναι ανάγκη να προσαρµοστούµε στις νέες συνθήκες και να παλέψουµε για τα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώµατα µας στη νέα κατάσταση που διαµορφώνεται. Είναι λοιπόν στο χέρι µας να οικοδοµήσουµε πάνω σ’ αυτήν την πραγµατικότητα. Σίγουρα δεν θα ξεχάσουµε ποτέ, θα θυµόµαστε την ΠΑΤΡΊ∆Α όπως ήταν, αλλά πρέπει να οικοδοµήσουµε στις σηµερινές πραγµατικές συνθήκες. Οι οιωνοί είναι καλοί!

Παύλος Γ. Σταµατίδης | ∆ιευθυντής π. «ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ»

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σελίδα 03

Περιεχόµενα Ο Έπαρχος της Ίµβρου Muhittin Gurel στη Θεσσαλονίκη και την Ιµβριακή Ένωση 06

Μετασεισµικός Άνεµος Αισιοδοξίας

Συγκίνηση στη χειροτονία του νέου Μητροπολίτη Γρεβενών

4 Οκτωβρίου 1923: ηµέρα παράδοσης της Ίµβρου

Σκέψεις και οµολογίες… συνέχεια

Ήθη, έθιµα και λαϊκές ιστορίες της Ίµβρου για να θυµούνται οι παλαιότεροι και να µαθαίνουν οι νεότεροι

Επιστρέφοντας

Ο µπάρµπα Γιώργης κι η θεία Γιουργιά (Γεωργία)

Αξιότιµοι Κυρίες και Κύριοι

Αντιπροσωπεία από το ∆ήµο της Ίµβρου επισκέφθηκε την Ιµβριακή Ένωση

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ

ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

IMVRIOTIKA

Πρώτη κυκλοφορία: 10 Σεπτεµβρίου 1982 Ιδιοκτήτης ΙΜΒΡΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ ∆ηµητσάνας 47, Θεσσαλονίκη GR 544 54 | Τηλ: 2310 98.96.54 Fax: 2310 93.61.80 | email: info@imbrosunion.com site: www.imbrosunion.com Υπ. Έκδοσης: Επιτροπή περιοδικού «ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ» ∆ιευθυντής: Παύλος Σταµατίδης Αρχισυντάκτης - Φροντιστής: Γεώργιος Κοµνηνάρας Μόνιµος Αρθρογράφος: Γεώργιος Χριστοφορίδης Οικονοµική ∆ιαχείριση: Αθηνόδωρος Συρόπουλος, Βάντσος Κωνσταντίνος ∆ιόρθωση: Ελένη Θεοφάνους, Γεώργιος Κοµνηνάρας Μόνιµοι συνεργάτες φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Γ. Βάντσος, Κωνσταντίνος Π. Γραφιαδέλλης ∆ιαφήµιση: Ρούλα Καµπούρη ∆ιοικητικό Συµβούλιο Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Βάντσος | Α’ Αντιπρόεδρος: Γεώργιος Κοµνηνάρας | Β’ Αντιπρόεδρος: Γεώργιος Χριστοφορίδης Γεν. Γραµµατέας: Παύλος Σταµατίδης | Ταµίας: Αθηνόδωρος Συρόπουλος Ειδ. Γραµµατέας: Καλλιόπη Κανάκη | Έφορος Κτιρίου: Χρήστος Ρεκτσίνης Μέλος: Παναγιώτης Γραφιαδέλλης | Μέλος: Ελένη Ζαµπέλη Σχεδιασµός - Επιµέλεια Εντύπου SHOT ADVERTISING, Μαυροκορδάτου 24, T: 2310868597, Ε: info@shot.gr

First publication: September 10, 1982 Publisher IMBROS UNION OF MACEDONIA - THRACE Dimitsanas 47, Thessaloniki GR 544 54 | Tel: 2310 98.96.54 Fax: 2310 93.61.80 | email: info@imbrosunion.com site: www.imbrosunion.com Managing Editor: Commission review “Imvriotika” Director: Paul Stamatidis Editor - Manager: George Komninaras Permanent Author: George Christoforidis Financial Management: Athinodoros Siropoulos, Konstantinos Vantsos Editing: Eleni Theofanous, George Komninaras Photography Permanent Partners: Konstantinos Vantsos, Konstantinos Grafiadellis Advertisement: Roula Kampouri Management Board President: Konstantinos Vantsos | Α’ Vice President: George Komninaras Β’ Vice President: George Christoforidis General Secretary: Paul Stamatidis | Cashier: Athinodoros Siropoulos Special Secretary: Kaliopi Kanaki | Building Curator: Chris Rektsinis Member: Panagiotis Grafiadelis | Member: Eleni Zampeli Design - Brochure Editing SHOT ADVERTISING, 24 Mavrokordatou str., T: +30 2310868597 Ε: info@shot.gr

Συνδροµές Εσωτερικού 15 € | Ευρώπης: 30 € | Αµερική - Αφρικής: 40 $ | Αυστραλία: 60 $ Αρ. λογ. Τραπέζης Eurobank EFG: IBAN GR3302600940000040200479856

Payments should be send to the: Greece 15 € | Europe: 30 € | America - Africa: 40 $ | Australia: $ 60 Bank Account Number: Eurobank EFG: IBAN GR3302600940000040200479856

JOURNAL OF IMBROS UNION OF MACEDONIA - THRACE

Τα ενυπόγραφα κείµενα εκφράζουν τις απόψεις του συγγραφέα τους και µόνο | Τhe signed texts express the opinion of their writer only Φωτογραφία εξωφύλλου: «Το παλιόκαστρο» του Κωνσταντίνου Βάντσου| Cover photography: «To Paliokastro» by Konstantinos Vantsos ISSN 1105 - 6282

Αγιασµός

στην Ιµβριακή Ένωση 4 Οκτωβρίου 2014 Η Ιµβριακή Ένωση Μακεδονίας Θράκης όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος στην αίθουσα Οικουµενικός Πατριάρχης Βαρθολοµαίος Α΄, πραγµατοποίησε Αγιασµό για την έναρξη της χειµερινής περιόδου. Ο Αγιασµός τελέστηκε από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αµορίου εκπρόσωπο του Παναγιότατου Οικουµενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολοµαίου και Ηγούµενο της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Βλατάδων κ. Νικηφόρο, παρουσία του ∆ιευθυντού του Υπουργού Μακεδονίας Θράκης κ. Πετινίδη ,του Γεν .Γραµµατέα .του Υπουργείου ∆ηµοσίων Έργων κ. Ευστράτιου Σιµόπουλου, του Βουλευτή κ. Γαβριήλ Αβραµίδη, του πρώην Υπουργού Στυλιανού Παπαθεµελή, Περιφερειακών και ∆ηµοτικών Συµβούλων, Πολιτευτών, πλήθους συµπατριωτών και φίλων της Ένωσης. Μετά τον Αγιασµό ο Πρόεδρος της Ιµβριακής Ένωσης Κωνσταντίνος Βάντσος καλωσόρισε και ευχαρίστησε τους παρευρισκόµενους, ευχόµενος να υπάρχει διαρκής αγώνας - ενότητα για το καλό της πατρίδας µας και οι Ίµβριοι της Θεσσαλονίκης καθώς και οι κάτοικοι της Τούµπας να πλαισιώσουν τα τµήµατα που θα λειτουργήσουν από το Νοέµβριο. Στη συνέχεια ο Α΄ Αντιπρόεδρος Γεώργιος Κοµνηνάρας ανέβηκε στο βήµα και µας οδήγησε σε γνωστές και άγνωστες πτυχές της Ελληνικής και Ιµβριώτικης ιστορίας µέχρι την ηµέρα παράδοσης της Ίµβρου (σελ. 8-9).

| ο Πρόεδρος |

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Μετά την οµιλία του Α΄ Αντιπροέδρου χαιρέτησαν την εκδήλωση: ο Γεν. Γραµµατέας ∆ηµοσίων Έργων Ευστράτιος Σιµόπουλος, ο εκπρόσωπος του κ. Γεωργίου Ορφανού και ∆ιευθυντής του Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης Τριαντάφυλλος Πετινίδης, και ο Βουλευτής Γαβριήλ Αβραµίδης. Στο τέλος ανέβηκε στο βήµα ο Γεν. Γραµµατέας της Ιµβριακής Ένωσης Παύλος Σταµατίδης ο οποίος αναφέρθηκε σε επίκαιρα θέµατα των Ιµβρίων και ειδικότερα στους λόγους µη αδειοδότησης λειτουργίας του Γυµνασίου-Λυκείου, στα χρέη από τον ασφαλιστικό οργανισµό στην Ίµβρο και στην έναρξη νέων τµηµάτων στην Ένωση. Ακολούθησε δεξίωση µε καφέ και τσάι.

| ο Α΄ Αντιπρόεδρος |

| ο Γεν. Γραµµατέας |

Σελίδα 05

| Συζήτηση µε το ∆Σ |

Ο Έπαρχος της Ίµβρου Muhittin Gurel στη Θεσσαλονίκη και την Ιµβριακή Ένωση Ο Έπαρχος της Ίµβρου Muhittin Gurel επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη στις 2,3,και 4 Νοεµβρίου µετά από πρόσκληση της Ιµβριακής Ένωσης που του έγινε το καλοκαίρι στην Ίµβρο. Στο ταξίδι του τον συνόδευε ο συµπατριώτης µας Νίκος ∆ολδούρης. Το βράδυ της Κυριακής 2/11 αφίχθη στο ξενοδοχείο Μediterranean Ρalace, όπου τον υποδέχθηκαν ο Γεν. Γραµµατέας της Ένωσης Παύλος Σταµατίδης και ο Β΄ Αντιπρόεδρος Γιώργος Χριστοφορίδης. Την εποµένη 3/11 είχε συνάντηση µε το ∆.Σ. της Ιµβριακής Ένωσης, όπου επί δυόµιση ώρες συζητήθηκαν τα πάγια θέµατα των Ιµβρίων καθώς και τρέχοντα γεγονότα που ενδιαφέρουν. Πιο συγκεκριµένα αναφέρθηκαν στο θέµα του Σχολείου και, αφού πρώτα τον ευχαρίστησαν για την παραχώρηση του κτηρίου, του εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για την µη αδειοδότηση του Γυµνασίου – Λυκείου υπό την έννοια ότι οι Ίµβριοι δεν µπορεί να αντιµετωπίζονται ως µια συνηθισµένη «κατάσταση». Μόλις λίγους µήνες πριν παραχωρήθηκε το κτήριο, το οποίο έπρεπε να επισκευαστεί, έπρεπε να βρεθεί ο ιδρυτής, οι εκπαιδευτικοί και φυσικά οι γονείς των µαθητών θα έπρεπε σε τόσο σύντοµο χρονικό διάστηµα να τακτοποιήσουν τις εργασίες τους και γενικά την ζωή τους προκειµένου να ανοίξουν ένα καινούριο σπιτικό µε όλες τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν. Ο έπαρχος από την πλευρά του εξέφρασε την βεβαιότητα του ότι το θέµα θα διευθετηθεί. Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο της Ι.Ε.Μ.Θ. έθεσε το πάγιο αίτηµα των Ιµβρίων το δικαίωµα της κληρονοµικότητας ανεξάρτητα από την υπηκοότητα, γνωρίζοντας βέβαια ότι δεν περιλαµβάνεται στις αρµοδιότητες του Επάρχου, ο οποίος ωστόσο µπορεί

να το µεταφέρει στους αρµοδίους. Συζητήθηκαν θέµατα σχετικά µε επιχειρηµατικές δράσεις καθώς και ποιες προοπτικές υπάρχουν, σχετικά µε τα χρέη των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν οι Ίµβριοι, µε τα έργα υποδοµών στα χωριά και µε κοινές πολιτιστικές δράσεις που µπορούν να συµβάλουν στην ανάπτυξη του νησιού. Στη συνέχεια το ∆.Σ. του παρέθεσε δείπνο στο πνευµατικό κέντρο, όπου ο Πρόεδρος της Ένωσης του χάρισε ένα σηµατάκι της Ίµβρου για το πέτο, έναν πίνακα µε τα «Κασκαβάλια» και ένα βιβλίο µε τα µνηµεία της Θεσσαλονίκης. Την Τρίτη 4/11 η Ιµβριακή Ένωση είχε κλείσει ραντεβού µε τον Τούρκο Γενικό Πρόξενο στη Θεσσαλονίκη Tugrul Biltekin. Η συζήτηση διήρκησε πέραν της µιάµιση ώρας και συζητήθηκαν θέµατα που έχουν σχέση µε τα κληρονοµικά δικαιώµατα, την ανάκτηση της Τουρκικής Υπηκοότητας από τους Ιµβρίους που την έχουν χάσει, καθώς και για τα µεγαλύτερα των 18 ετών τέκνα όσων παίρνουν Τουρκική υπηκοότητα. Στη συνέχεια ακολούθησε ξενάγηση στο σπίτι του Κεµάλ Ατατούρκ και το βράδυ δείπνο σε εστιατόριο συµπατριώτη. Η επίσκεψη του Επάρχου στην Ιµβριακή Ένωση µας τιµά ιδιαίτερα. Στις πολύωρες συζητήσεις που έγιναν αυτό που ήταν πέρα για πέρα αληθινό ήταν το µεγάλο του ενδιαφέρον για τους Ιµβρίους και τα προβλήµατα τους και η πρόθεσή του να συµβάλλει µε όσες δυνάµεις διαθέτει προκειµένου να δοθούν λύσεις.

| Στο Τουρκικό Προξενείο |

Σελίδα 06

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

| ∆ώρο φωτο µε τα κασκαβάλια |

| Βόλτα στην Αριστοτέλους |

| ∆είπνο στην Ιµβριακή Ένωση |

| Πρόποση στο δείπνο |

| ο Πρόεδρος µε τον Έπαρχο |

| Στη βιβλιοθήκη - έκθεση φωτογραφίας |

Σχετικά µε τα χρέη των ασφαλιστικών εισφορών στην Ίµβρο Αναταραχή προκλήθηκε σε όσους βρέθηκαν να οφείλουν µεγάλα ποσά στο ασφαλιστικό σύστηµα υγείας της Τουρκίας. Πιο συγκεκριµένα σε πολλούς από τους διαµένοντες ή που εµφανίζονται ότι διαµένουν στην Ίµβρο διαµηνύθηκε ότι οφείλουν στο Τουρκικό δηµόσιο 4.500 TL. Ήδη από το 2012 µε νόµο θα έπρεπε όλοι οι πολίτες που διαµένουν µόνιµα στην Τουρκία να είναι ασφαλισµένοι. Πολλοί συµπατριώτες είτε δεν έδωσαν σηµασία, είτε αδράνησαν, είτε δεν είχαν γνώση, έτσι τους ήρθαν όλα µαζεµένα. Υπάρχουν όµως πολλοί που είναι ασφαλισµένοι στην Ελλάδα και σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να πάνε στο Τουρκικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη ή στην Αθήνα

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

και να αποδείξουν ποιος είναι ο τόπος της µόνιµης κατοικίας και που είναι ασφαλισµένοι. Σύµφωνα µε τις διευκρινίσεις που µας έδωσε το Τουρκικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη πρέπει να πράξουν τα εξής (εφ’ όσον δεν θέλουν να είναι ασφαλισµένοι στην Τουρκία): 1ον να φέρουν µία βεβαίωση από το ∆ήµο που δείχνει τον τόπο κατοικίας και 2ον βεβαίωση από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Στη συνέχεια να βάλουν τη σφραγίδα της Χάγης στα συγκεκριµένα έγγραφα και µετά να µεταφραστούν αυτά στην Τουρκική. Τέλος να τα πάνε στο Προξενείο όπου θα τους δοθεί µία βεβαίωση (Το Προξενείο θα τη στείλει στο Canakkale και θα ενηµερώσει το σύστηµα τους ηλεκτρονικά). Καλό θα εί-

ναι να έχουν ένα αντίγραφο της βεβαίωσης µήπως και χρειαστεί να την προσκοµίσουν οι ίδιοι. Μ’ αυτόν τον τρόπο απαλλάσσονται από τα οφειλόµενα. Θα πρέπει να γνωρίζουν βέβαια οι συµπατριώτες ότι εάν ακολουθήσουν την παραπάνω διαδικασία δεν θα ψηφίζουν στα χωριά τους στην Ίµβρο. ∆εν χάνουν τα πολιτικά τους δικαιώµατα µε την έννοια ότι θα ψηφίζουν για τις Βουλευτικές και τις Προεδρικές εκλογές στα κατά τόπους Τουρκικά Προξενεία ή στα Τουρκικά σύνορα, αλλά δεν θα ψηφίζουν στα χωριά τους, αφού τόπο κατοικίας θα έχουν δηλώσει τη Θεσσαλονίκη ή την Αθήνα ή αλλού στην Ελλάδα. Ο διακανονισµός θα πρέπει να γίνει µέχρι τον Απρίλιο.

Σελίδα 07

|Φωτογραφία Ευστράτιου Σταµατέλου - Η παράδοση της Ίµβρου, φωτο Ευστράτιος Σταµατέλος |

4 Οκτωβρίου 1923: ηµέρα παράδοσης της Ίµβρου Ιστορικό ηµερολόγιο έως την 4/10/1923 5 Οκτωβρίου 1912

Έναρξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέµου. Ο Ελληνικός Στρατός προελαύνει στην Ήπειρο και στη Μακεδονία, ενώ το Πολεµικό Ναυτικό εξορµά στο Αιγαίο.

άγηµα, υπό τον Υποπλοίαρχο Παντελή Χορν, καταλαµβάνει την Ίµβρο, στην οποία κατοικούν 8.506 άτοµα, όλοι 18 Οκτωβρίου 1912 Ναυτικό Έλληνες. 24 Οκτωβρίου 1912 Κατάληψη της Τενέδου από τον Ελληνικό Στόλο. 2 Μαΐου 1919

Απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σµύρνη. Έναρξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

28 Ιουλίου 1920

Υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Βάσει της Συνθήκης, η Ίµβρος και η Τένεδος αποτελούν τµήµα της Ελληνικής επικράτειας.

Αύγουστος 1922

Ήττα του Eλληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία. Στις 31 Αυγούστου λαµβάνει χώρα η πυρπόληση της Σµύρνης. Μικρασιατική Καταστροφή.

24 Ιουλίου 1923

Υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Ίµβρος και Τένεδος αποδίδονται οριστικά στη Τουρκία. Ανταλλαγή πληθυσµών. Εξαιρούνται οι Ίµβριοι και οι Τενέδιοι, για τους οποίους το άρθρο 14 προβλέπει καθεστώς διευρυµένης αυτοδιοίκησης.

4 Οκτωβρίου 1923

Παράδοση της Ίµβρου στους Τούρκους. Άρνηση εφαρµογής των προβλέψεων της Συνθήκης για αυτοδιοίκηση και αµνηστία.

Στα έντεκα χρόνια της Ελληνικής διοίκησης από το 1912 έως τη Μικρασιατική καταστροφή 1923 οι Ίµβριοι που πολέµησαν στο Μπιζάνι, στο Σκρα, στην Κούπα, στο Φανό, στην Ειδοµένη, στη ∆οϊράνη, στη Σµύρνη... ήταν οι περισσότεροι εθελοντές και πολλοί λίγοι επιστρατευµένοι. Πολλοί Ίµβριοι επέστρεψαν στην πατρίδα, άλλοι έµειναν στην

Σελίδα 08

Ελλάδα άλλοι έδωσαν τη ζωή τους, όµως δεν έχει γραφεί σε κάποιο ηρώο πεσόντων όνοµα Ιµβρίου και εδώ αρµόζει το ‘’ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος’’. Οι ‘Ιµβριοι στρατιώτες ανήκαν στη µεραρχία αρχιπελάγους. Σύµφωνα µε την αφήγηση του Βασίλη Βασιλειάδη στην ανάπαυλα των µαχών έγραφαν γράµµατα στα αγαπηµένα τους πρόσωπα που ζούσαν στην Ίµβρο, διάβαζαν και ξαναδιάβαζαν όσα τους είχαν σταλεί ή όσα έφταναν, γιατί πολλά δεν έφταναν στα πεδία των µαχών. Όταν µαθεύτηκε αυτό στο νησί, όλες οι ευ-

θύνες έπεσαν στα παιδιά του ηµιγυµνασίου, στα οποία οι γονείς έδιναν τα γράµµατα και τα ταχυδροµικά έξοδα. Τα παιδιά αποφάσισαν να πηγαίνουν δύο τρία µαζί στο ταχυδροµείο για να υπάρχουν µάρτυρες, όµως πάλι τα γράµµατα δεν έφταναν στο µέτωπο. Τότε αποφασίστηκε τα γράµµατα να δίνονται στον ταχυδροµικό διανοµέα και ώ του θαύµατος τα γράµµατα έφταναν στους παραλήπτες. Όµως οι υποψίες προς τα παιδιά και η αγωνία τους για τις κατηγόριες πως µπορούν να σβήσουν; Η ηµέρα αυτή δεν άργησε ν’ άρθει

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

µετά την παράδοση της Ίµβρου, 4 Οκτωβρίου 1923, και την πρώτη παραβίαση του άρθρου 14 της συνθήκης της Λωζάννης, η οποία παραβίαση προήλθε από την Ελληνική πλευρά που δεν παρέδωσε την Ίµβρο στην αυτοδιοίκηση από τον γηγενή πληθυσµό, αλλά στον Καδή Μπέη. Λίγο διάστηµα µετά την τοποθέτηση του Τούρκου έπαρχου του νησιού κλήθηκαν οι Έλληνες κοινοτάρχες της Ίµβρου στο γραφείο του για να τους δώσει, όπως τους ενηµέρωσε, κάποιο δώρο έκπληξη. Όταν έφτασαν στο γραφείο του Kaymakami, τους µίλησε για την Τούρκικη δηµοκρατία και για ισότιµη αντιµετώπιση των κατοίκων ανεξαρτήτου φυλής και θρησκεύµατος. Στη συνέχεια φώνα-

ξε τους υπαλλήλους να φέρουν τρεις σάκους και να τους αδειάσουν. Έκπληκτοι οι κοινοτάρχες είδαν εκατοντάδες γράµµατα που έπρεπε να είχαν γραµµατόσηµα και προορίζονταν για το µέτωπο να είναι στο πάτωµα χωρίς γραµµατόσηµα. Ο έπαρχος άρπαξε την ευκαιρία για να καυτηριάσει την Ελληνική διοίκηση και την ταχυδροµική υπηρεσία. Έστω και έτσι έσβησε η ρετσινιά και οι υπόνοιες που είχαν φορτωθεί τα παιδιά του ηµιγυµνασίου. Ντροπιασµένοι και περίλυποι οι κοινοτάρχες αποχώρησαν και ερευνώντας ανακάλυψαν ότι το διάστηµα 1918 έως και τους πρώτους µήνες του 1923 ο ταχυδροµικός υπάλληλος

Στυλιανίδης που έµενε στην Παναγία και µικρασιατικής καταγωγής, έπαιρνε το αντίτιµο των γραµµατοσήµων χωρίς να τα επικολλά. Τα γράµµατα τα έβαζε σε σάκους που τους έκρυβε στην ξύλινη στέγη του ταχυδροµείου. Όταν το 1924 έγινε ανακαίνιση βρέθηκαν οι σάκοι και µε εντολή του Τούρκου έπαρχου κάηκαν. Ο Στυλιανίδης φοβούµενος την αποκάλυψη κατέφυγε στην Ελλάδα και η µαµά Ελλάς αποφάσισε για τις υπηρεσίες του να συνταξιοδοτηθεί ισόβια... και να παίρνει την ίδια σύνταξη µε τους συναδέλφους του. Οµιλία την 4/10/2014

Γεώργιος Κοµνηνάρας | Α΄ Αντιπρόεδρος της Ι.Ε.Μ.Θ

| Η παράδοση της Ίµβρου, φωτο Ευστράτιος Σταµατέλος |

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σελίδα 09

Σκέψεις και οµολογίες … συνέχεια

Περιµένοντας να αποδώσει η προτροπή που διετύπωσα στο προηγούµενο τεύχος των «Ιµβριωτικών» και απηύθυνα προς όλα τα µέλη της Ιµβριακής Ένωσης Μακεδονίας – Θράκης, προκειµένου να διατυπώσουν εγγράφως τις σκέψεις τους πάνω στα θέµατα που απασχολούν τον Σύλλογό µας και το Ιµβριακό ζήτηµα γενικότερα, για να αρχίσει ένας διάλογος ανάµεσα στα µέλη του, αναφορικά µε τους τρόπους επίλυσης αυτών, συνεχίζω τις σκέψεις µου και τις οµολογίες πάνω σε ένα θέµα ιδιαίτερα σοβαρό, που απασχολεί την Ιµβριακή Ένωση, αυτό της παρακολούθησης της εξέλιξης του Εθνικού Ιµβριακού προβλήµατος. Σαν Εθνικό Ιµβριακό πρόβληµα εννοώ την διατήρηση, ανάµεσα στους Ιµβρίους, της µνήµης του ξεριζωµού τους από τις πατρογονικές τους Εστίες, την αποκατάσταση της αδικίας που υπέστησαν αυτοί, όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το νησί τους για να εγκατασταθούν σε κάθε γωνιά της Γης, χωρίς καµία απολύτως βοήθεια, µε µόνο εφόδιό τους την έφεσή τους για δηµιουργία, το ακατάβλητο θάρρος τους για ζωή, την υποµονή τους και την αντοχή τους στις

Σελίδα 10

κάθε µορφής στερήσεις που υπέστησαν και την επιµονή τους για πρόοδο, µόρφωση και αναδηµιουργία αυτών που απώλεσαν. Σαν Εθνικό Ιµβριακό πρόβληµα εννοώ ακόµη την διαρκή συντήρηση και διατήρηση του ξεριζωµού και της αδικίας που υπέστησαν οι Ίµβριοι, σε επίπεδο των Ελλαδικών Κυβερνήσεων, των Τουρκικών Αρχών, αλλά και σε διεθνείς Οργανισµούς και fora, ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των ελάχιστων Ιµβρίων που παρέµειναν στο νησί, αλλά και για να δηµιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να επιστρέψουν όσοι επιθυµούν στην γενέτειρα γη τους, στα σπίτια τους, στις περιουσίες που έχασαν, επιτυγχάνοντας την παλιννόστηση τους µε συνθήκες αξιοπρέπειας, επανακτώντας την γη τους, που απαλλοτριώθηκε, ώστε να µπορούν, εργαζόµενοι, να παράγουν τα προς το ζειν, αποκτώντας κληρονοµικά δικαιώµατα στην πατρική περιουσία (σπίτια, χωράφια, κτήµατα, ντάµια). Σαν Εθνικό Ιµβριακό πρόβληµα εννοώ να σπεύσουν εθελοντικά Ίµβριοι, που ζουν στην Ελλάδα, να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, τις γνώσεις τους, την µόρφωσή τους στην διαµόρφωση ενιαίου προγράµµατος δράσης, στα πλαίσια των νόµων και του ∆ιεθνούς ∆ικαίου, θέτοντας τους εαυτούς τους στην διάθεση των δυο µεγάλων Συλλόγων Ιµβρίων, της Θεσσαλονίκης και των

Αθηνών. Σαν Εθνικό Ιµβριακό πρόβληµα εννοώ, τα Ιµβριακά Σωµατεία, που δρουν και λειτουργούν στην Ελλάδα, να συνεργασθούν, οµονοώντας για την προώθηση των παραπάνω θεµάτων που ήδη έθιξα, τα οποία, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά και θα µπορούσαν να προωθήσουν µε διάφορους τρόπους και µέσα, εντούτοις, δρώντας ανταγωνιστικά µεταξύ τους και όχι συναγωνιστικά, χάνουν το µεγάλο πλεονέκτηµα που θα είχαν εάν η δράση τους παρουσίαζε ενότητα, οµοιογένεια σκοπών και επιδιώξεων, χωρίς προσωπικές πολιτικές και εγωιστικές τάσεις. Το έµψυχο υλικό των διοικήσεων των Ελλαδικών Ιµβριακών Σωµατείων είναι άριστα καταρτισµένο πάνω στο Ιµβριακό ζήτηµα, όµως αυτό δεν προωθείται, όπως θα έπρεπε, γιατί δεν υπάρχει µεταξύ τους συντονισµένη δράση. Σαν παράδειγµα της ασυντόνιστης δράσης των Ιµβριακών Σωµατείων, παραθέτω την προώθηση της ίδρυσης του Γυµνασίου στην Ίµβρο, που, σαν θέµα, απασχόλησε πρόσφατα ολόκληρη την Ιµβριακή Κοινότητα, όταν, πριν εξασφαλισθεί η έναρξη λειτουργίας του Σχολείου, αναζητούνταν οικογένειες µε παιδιά για µόνιµη εγκατάσταση στην Ίµβρο, χωρίς να εξασφαλισθεί ένας αξιοπρεπής τρόπος επιβίωσης και εργασιακής απασχόλησης των γονέων

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

των υποψηφίων µαθητών του Γυµνασίου. ∆εν θα είχε καµία αξία, ακόµη και αν λειτουργούσε το γυµνάσιο Ίµβρου, εφόσον δεν θα είχε µαθητές. Για να έχει µαθητές το Γυµνάσιο, πρέπει να εξασφαλισθεί εργασία για απασχόληση των γονέων. Χωρίς απασχόληση των γονέων, το εγχείρηµα για επανίδρυση του Γυµνασίου στην Ίµβρο είναι βέβαιο ότι θα αποτύχει. Το κενό αυτό θα µπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να καλύψουν τα Ιµβριακά Σωµατεία στην Ελλάδα, πράγµα που δεν έγινε αφού δεν υπήρξε συντονισµός δράσης µεταξύ τους. Η σκέψη να δηµιουργηθεί Οµοσπονδία Ιµβριακών Σωµατείων Ελλάδος, για να υπάρξει ενιαία και συντονισµένη δράση, δεν αποτελεί λύση. Θα δηµιουργηθεί ακόµη ένας φορέας εξουσίας, που, ενδεχόµενα, να αντιστρατεύεται τα δυο πρωτοβάθµια Ελλαδικά Ιµβριακά Σωµατεία. Θα προκύψουν διοικητικά στελέχη της δευτεροβάθµιας Ένωσης, τα οποία, ενδεχόµενα, να παρακάµψουν τις διοικήσεις των πρωτοβάθµιων Σωµατείων. Έτσι θα προκύψει πλήρης διάσταση και αντιπαλότητα µεταξύ των Ιµβρίων, γεγονός που θα προκαλέσει τον µαρασµό και γιατί όχι τον θάνατο του Ιµβριακού ζητήµατος. Συµπερασµατικά, φρονούµε ότι η µόνη λύση στο θιγόµενο θέµα είναι η στενή συνεργασία των δυο Ελλαδικών Ιµβριακών

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σωµατείων, ο συντονισµός της δράσης αυτών, η αναγκαία προηγούµενη συζήτηση των διοικήσεών τους για κάθε θέµα που αφορά το Ιµβριακό ζήτηµα και η οµόφωνη συναπόφαση αυτών πριν δηµοσιοποιηθεί ή αποφασισθείσα δράση. Κάθε άλλη συµπεριφορά θα οδηγεί σε άσκοπους πλεονασµούς, σε µόνιµη διατάραξη των σχέσεων των Σωµατείων και σε βεβαία απώλεια του ενός και µοναδικού στόχου που αυτά πρέπει να επιδιώκουν, την προώθηση του Ιµβριακού ζητήµατος. Εάν τα Ελλαδικά Ιµβριακά Σωµατεία, συνεργαζόµενα και οµονοούντα, στοχεύουν απερίσπαστα στους καταστατικούς τους σκοπούς και δράσεις, τότε είναι βέβαιο ότι θα προσφέρουν περισσότερα προς το νησί τους και τους συµπατριώτες µας που ζουν εκεί. Θα βοηθήσουν καλλίτερα και περισσότερο στην επανίδρυση των Ελληνικών σχολείων της Ίµβρου, θα βοηθήσουν στην επιστροφή οικογενειών στο νησί, θα βοηθήσουν στην επιχειρηµατικότητα των παλιννοστούντων στο νησί, θα βοηθήσουν να αντιµετωπίζονται οι συµπατριώτες µας στο νησί από τις Τουρκικές Αρχές µε σεβασµό και δικαιοσύνη, έχοντας υπόψη ότι, πίσω από τους απλούς Ρωµιούς της Ίµβρου βρίσκονται δυο δραστήρια, συµπαγή µεταξύ τους, Σωµατεία, πρόθυµα, ικανά και έτοιµα να υπερασπίσουν τα δίκαιά τους από πιθανές

αυθαιρεσίες σε βάρος τους. Είναι καιρός πλέον να παύσουµε να αναφερόµαστε στους «γέρους» που έµειναν στο νησί. Στόχος και µέληµα των δυο Ελλαδικών Ιµβριακών Σωµατείων πρέπει να είναι η επιστροφή των Ιµβρίων στο νησί τους, η δηµογραφική ανανέωση των Ρωµιών της Ίµβρου. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα και λύση στο θέµα της κληρονοµικότητας των ακινήτων, της απόδοσης της Τουρκικής υπηκοότητας σε όσους την στερήθηκαν και στα µέλη των οικογενειών τους, του επιχειρείν των Ιµβρίων στο νησί, στην δηµιουργία αγροτικών συνεταιρισµών παραγωγής προϊόντων µε τα αγνά υλικά της Ιµβριακής χλωρίδας και πανίδας. Ίσως οι σκέψεις αυτές να χαρακτηρισθούν ουτοπικές και απλά ευχολόγια, όµως δεν απέχουν καθόλου από τις δυνατότητες των Ιµβρίων, στο χέρι και την αποφασιστικότητα των οποίων εναπόκειται η τελική πραγµάτωσή τους. ∆εν αρκεί µόνον η ελπίδα για κάτι καλλίτερο. Απαιτείται η θέληση και η αποφασιστικότητα του καθενός από εµάς, ώστε η ελπίδα να γίνει δράση για να µετουσιωθεί σε πραγµατικότητα αυτό, που µερικοί θεωρούν ουτοπία.

Αθηνόδωρος Συρόπουλος | Ταµίας της Ι.Ε.Μ.Θ.

Σελίδα 11

Επιστρέφοντας Αύγουστος του ‘97, ξεκινάµε απο τη Θεσσαλονίκη µε τα ξαδέρφια µου απο τη Μελβούρνη της Αυστραλίας για το νησί. Έχουµε να το δούµε απο το ’74 όταν φύγαµε διωγµένοι λόγω του Κυπριακού. Στα σύνορα συναντάµε ένα ζευγάρι απο την Αθήνα, η γυναίκα, κοινωνική λειτουργός, πηγαίνει να στηρίξει ηθικά τους γέροντες και τις γριούλες που µένουν στο νησί. Συνταξιδεύουµε µέχρι το λιµάνι όπου µας περιµένει ένα σαπιοκάραβο, που στα νιάτα του ένωνε τις δύο ακτές του Βοσπόρου, τη δεκαετία του ’40 και του ’50. Επιβιβαζόµαστε στο «πλοίο» . Το ταξίδι αργό και βασανιστικό. Ο νους µας και η σκέψη µας στο νησί, στο χωριό µας, τι θα συναντήσουµε εκει µετά απο απουσία εικοσιτριών χρόνων. Αποβιβαζόµαστε το απόγευµα στο λιµάνι και φεύγουµε ολοταχώς για το Γενί Μπαντεµλί, οπού µας έχουν κλείσει δωµάτια σε µία «πανσιόν». Το τοπίο γνώριµο, τα βουνά µε τη χαµηλή και κιτρινισµένη βλάστηση οικεία, αλλά λείπουν οι άνθρωποι. Στη θέση τους άγριες και ξένες φυσιογνωµίες, αγέλαστες , βλοσυρές, ντυµένοι µε

Σελίδα 12

την παραδοσιακή φορεσιά της Ανατολής. Μόλις φτάνουµε στο σπίτι που θα µέναµε και βλέποντας αυτές τις ξένες φιγούρες δεν σταµατάµε, αλλά φεύγουµε ολοταχώς λέγοντας όλοι µαζί, καλύτερα να κοιµηθούµε στην αυλή του σπιτιού µας ανάµεσα στα χαλάσµατα, παρά µε αυτους. Κατευθυνόµαστε προς το Σχοινούδι, έχει αρχίσει να νυχτώνει, µόλις φτάνουµε στην Αναθεµατίστρα, προβάλλει απέναντι επιβλητικός ο Μαδαρός. Τρέχουµε µε λαχτάρα προς το χωριό, φτάνουµε στην Αγία Μαρίνα, κάνουµε το σταυρό µας που µας αξίωσε ο Θεός να βρεθούµε στο χωριό µας και σταµατάµε κάτω απο τον πλάτανο που µας περιµένει στέκοντας αγέρωχος τόσα χρόνια. Ο Χάλακας απέναντι σκοτεινός, δύο τρία φώτα που αχνοφέγγουν φανερώνουν οτι κάποιες ψυχές ζουν ακόµα εκεί. Πίσω απο την Αγία Μαρίνα υπάρχει φως, πολύ φως και ακούγεται δυνατή µουσική. Κατευθυνόµαστε ασυναίσθητα προς το φως. Μπαίνουµε σε µία µεγάλη αυλή γεµάτη κόσµο οπου έχει ξεκινήσει το γλέντι, άνθρωποι πολλοί που χορεύουν, πάνω στη σκηνή η Γλυκερία ξεσηκώνει µε τα τραγούδια της νέους και γέρους. Ανακατευόµαστε και µεις µέσα στο πλήθος και προσπαθούµε να διακρίνουµε κάποιον γνωστό, κάποιον παιδικό φίλο, κάποιον συγγενή και παράλληλα να δια-

σκεδάσουµε, αλλά µάταια, ο νους µας είναι στα σπίτια µας που εγκαταλελειµµένα τόσα χρόνια θα έχουν γίνει ερείπια. Κάθε λίγο στρέφουµε το βλέµµα µας προς τον Χάλακα και τον Μαδαρό, οπού σε αντίθεση µε το φωταγωγηµένο κτήµα του Νίκου ∆ολδούρη, επικρατεί το απόλυτο σκοτάδι. Εκείνο το βράδυ ο ύπνος µας ήταν λιγοστός και ανήσυχος, αγωνιούσαµε να ξηµερώσει για να δούµε το χωριό µας. Όταν ξηµέρωσε, ο Χάλακας των παιδικών µας χρόνων ήταν αγνώριστος, παντού ερείπια σαν να είχε γίνει πόλεµος. Τα σπίτια γκρεµισµένα, οι γειτονιές άδειες απο ανθρώπους, τα καφενεία κλειστά, το µόνο κτίσµα που στεκόταν ολόρθο και θύµιζε τις καλές µέρες ήταν η εκκλησία της Παναγίας, οπου καταφύγαµε για να βρούµε λίγη παρηγοριά, λίγη θαλπωρή, για να µερώσει η αγριεµένη ψυχή µας. Ανηφορίζουµε µε αγωνία προς το Μαδαρό µε την ελπίδα να βρούµε το σπίτι µας όρθιο. Η πορεία ανάµεσα στα χαλάσµατα βασανιστική. Μετρούµε απουσίες, το σπίτι του τάδε έπεσε, το σπιτι του φίλου που µένει στην Αυστραλία µισογκρεµισµένο, το σπίτι του γείτονα άντεξε στο χρόνο. Το είχε χτίσει αρχές του ’60 αλλά δεν πρόλαβε να το χαρεί γιατί το ’64 αναγκάστηκε να ξενιτευτεί. Ακόµα µία στροφή και αντικρίζουµε το σπίτι µας. Το σπίτι των

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

ανέµελων παιδικών µας χρόνων. Ευτυχώς στέκει ακόµα όρθιο, λίγο λαβωµένο, καθώς έχουν σαπίσει τα πορτοπαράθυρα και τα σανίδια που καρφώσαµε σ’αυτα, φεύγοντας για την ξενιτιά. Μπαίνοντας µέσα τα έπιπλα λιγοστά, οτι δεν µπορούσε να µεταφερθεί ή δεν είχε αξία γι αυτούς, λίγες φωτογραφίες σκορπισµένες στο πάτωµα και δύο τρεις κορνίζες στους τοίχους απο ευτυχισµένες στιγµές του παρελθόντος. Βγαίνοντας στο εκτυφλωτικό φως της αυλής, η αισιοδοξία επανήλθε στη ταραγµένη ψυχή µας. Η πρώτη σκέψη µας ήταν, αφού στάθηκε όρθιο µετα απο τόσα χρόνια εγκατάλειψης, πρέπει να ξαναγίνει κατοικήσιµο κι έγινε. Απο τότε επιστρέφουµε κάθε καλοκαίρι στο σπίτι µας, στο νησί µας, αναβιώνουµε τα πανηγύρια του ∆εκαπενταύγουστου, εξοικειωθήκαµε µε τους νέους µας γείτονες, συνυπάρχουµε αρµονικά σεβόµενοι ο ένας τον άλλον, πολλές φορές συµµετέχοντας σε κοινές εκδηλώσεις. Κι όταν βρισκόµαστε τα βράδια στο κτήµα του ∆ολδούρη, αγναντεύουµε το Μαδαρό, που όσο περνούν τα χρόνια φαίνεται πιο φωτεινός, πιο ελπιδοφόρος.

Γεώργιος Χριστοφορίδης | Β΄ Αντιπρόεδρος Ι.Ε.Μ.Θ.

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σελίδα 13

Αξιότιµοι Κυρίες και Κύριοι Τα τελευταία 23 και πλέον χρόνια υπηρετώ το νησί µας µε πίστη, θάρρος και όχι θράσος, ειλικρίνεια, ανιδιοτέλεια και µε πολύ αγάπη για όλους σας, χωρίς να ζητάω από κανένα σας τίποτα. Έχω, όµως, ακούσει τα µύρια... τι να πει κανείς, «εθνικό άθληµά» µας. Τι να πει κανείς και για τα «γκέτο» που έχουµε δηµιουργήσει σε όλα τα επίπεδα και δεν µιλάει ο ένας του άλλου. Κι αυτό αφορά τους ΠΑΝΤΕΣ! Με πιάνει θλίψη όταν βλέπω κάθε φορά να δακρύζουν οι επισκέπτες µας (µουσικοί, χορευτές και συνοδοί), ακούγοντας το τραγούδι «Ρηµάξαν τα χωριά µας». Αν εµείς σφυρίζουµε αδιάφορα, τότε έχουµε πρόβληµα τεραστίου µεγέθους, γιατί, εάν δεν το έχουµε καταλάβει, αυτοί οι άνθρωποι έρχονται εδώ για να µας δώσουν

Σελίδα 14

χαρά και αγάπη. Υπάρχει ένα πράγµα που πρέπει να µας ενώνει, η «ιδιαιτερότητα» του νησιού µας. Όταν διαφωνούµε επί προσωπικού, ας µην ξεχνάµε ότι δεν µπορούµε να ξεφύγουµε ο ένας από τον άλλον. Όσο µας µένει ζωή ας την κάνουµε όσο καλύτερη γίνεται - αυτός πρέπει να είναι ο κοινός µας στόχος. «Αν δεν θέλουµε να αφήσουµε τον (δικό µας) κόσµο να βουλιάξει στο χάος, πρέπει να λευτερώσουµε την αγάπη που εί-

ναι φυλακισµένη στην καρδιά του κάθε ανθρώπου», είχε πει ο Νίκος Καζαντζάκης. Εάν έχετε καταλάβει κάτι από αυτά που σας είπα καλώς, εάν όχι, τότε είµαστε όλοι άξιοι της µοίρας µας. Νικόλαος ∆ολδούρης, (Το παραπάνω κείµενο αναγνώστηκε σε δηµόσια εκδήλωση στο Σχοινούδι της Ίµβρου την 14/08/2013)

Νικόλαος ∆ολδούρης |

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Μετασεισµικός Άνεµος Αισιοδοξίας

Οι ρωµιοί κάτοικοι της Ίµβρου έχουν πίσω τους, εδώ και 4.000 χρόνια, µια πολύ βαριά κληρονοµιά και µια µακραίωνη ιστορία. «... τοις κείνων ρήµασι πειθόµενοι... » γεννιούνται, ζουν, αγωνίζονται, πορεύονται και ελπίζουν µέσα στο χρόνο και τον τόπο γέννησής τους, πεισµατάρηδες και ανυποχώρητοι όπως είναι, παραµένουν στο ευλογηµένο νησί της Ίµβρου (Gokceada) που αποτελείται κυρίως από βράχια, βουνά και πεδιάδες και που περιτριγυρίζεται από δαντελένιες ακρογιαλιές και µαγευτικά ηλιοβασιλέµατα, βάζουν πάντα, πάνω από τη ζωή τους, την τιµή, την υπόληψη, την υπερηφάνεια, την µητρική γλώσσα και την πατροπαράδοτη ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία. Με θρησκευτική ευλάβεια, ως νοµοταγείς πολίτες, δεν παρανοµούν, σέβονται και επιζητούν το δίκαιο ως ίσοι προς ίσους,

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

ζητούν µε σύνεση και σεµνότητα τα δικαιώµατά τους. ∆εν αδικούν και δεν θέλουν να αδικούνται. Ο εκδηµοκρατισµός της Τουρκίας οδηγεί στην αποκατάσταση των αδικιών του παρελθόντος. ∆ρόµοι γίνονται, σχολεία ανοίγουν, ήδη λειτουργεί δηµοτικό και του χρόνου ακολουθεί γυµνάσιο και λύκειο, υπηκοότητα χορηγείται, η νοµιµότητα επανέρχεται, οι θρησκευτικές ελευθερίες είναι πραγµατικότητα. Η ψυχρότητα του παρελθόντος πρέπει να ξεπεραστεί. Η συνύπαρξη και η συµβίωση είναι επιβεβληµένη, αρκεί να καλλιεργηθεί δεόντως. Οι κοινές εκδηλώσεις Μωαµεθανών και Χριστιανών πρέπει να πολλαπλασιασθούν. Οι θρησκευτικές γιορτές πρέπει να γίνονται σεβαστές από όλους. Οι εθνικές γιορτές πρέπει να γίνονται από κοινού χωρίς προκλήσεις και µε σεβασµό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το πατριωτικό καθήκον. Ο πολυπολιτισµικός χαρακτήρας του νησιού κινεί το ενδιαφέρον. Το τζαµί µε τη φωνή του Ιµάµη αφ΄ ενός η εκκλησία µε το καµπαναριό αφ΄ ετέρου, προσδίδουν γοητεία και ενδιαφέρον στον επισκέπτη, προς

όφελος του νησιού και των κατοίκων του εν γένει, βοηθά δε στο ολοένα αυξανόµενο τουριστικό ρεύµα, το οποίο και αποτελεί την µοναδική αποτελεσµατική λύση οικονοµικής ανάπτυξης του τόπου. Πρέπει να ακολουθήσει η φροντίδα του περιβάλλοντος και η καλλιέργεια της γης, που ασυγχώρητα σε πολλές περιοχές έχει παραµεληθεί. Η εκµετάλλευση του υπεδάφους, δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναµενόµενα αποτελέσµατα, άλλωστε καλύτερα είναι το καταπράσινο περιβάλλον, οι καθαρές ακρογιαλιές, τα πεντακάθαρα νερά από το ανύπαρκτο χρυσάφι. Πρόβληµα επίσης είναι η άναρχη ανοικοδόµηση, µεγαλύτερο όµως πρόβληµα είναι και η από µπετόν ανοικοδόµηση νέων οικισµών. Μόνο από πέτρα έπρεπε να κτίζονται νέοι οικισµοί. Ο συνδυασµός του σύγχρονου µε την παράδοση είναι η µόνη λύση που µπορεί να φέρει τα καλύτερα αποτελέσµατα. Γένοιτο.

Πολίτης Ιωάννης | Επίτιµος Πρόεδρος Ι.Ε.Μ.Θ.

Σελίδα 15

Συγκίνηση στη χειροτονία

του νέου Μητροπολίτη Γρεβενών

12 Οκτωβρίου 2014 Σκηνές έντονης συγκινησιακής φόρτισης βίωσε το πρωί της Κυριακής στη χειροτονία του νέου Μητροπολίτη Γρεβενών ∆αβίδ το χριστεπώνυµο πλήθος. Ο ναός του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου ∆ηµητρίου ήταν κατάµεστος από κόσµο. Η χειροτονία του νέου Μητροπολίτη Γρεβενών τελέσθηκε προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύµου και συλλειτουργούντων του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ.κ. Ανθίµου, των Μητροπολιτών Μιλήτου Αποστόλου, Λαρίσης Ιγνατίου, Καστορίας Σεραφείµ, Φλωρίνης Θεοκλήτου, Κασσανδρείας Νικοδήµου, Σερρών Θεολόγου, Σιδηροκάστρου Μακαρίου, Σερβίων και Κοζάνης Παύλου, Αλεξανδρουπόλεως Ανθίµου, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα, ∆ράµας Παύλου, Ηλιουπόλεως Θεοδώρου (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας), Λαγκαδά Ιωάννη, Ιερισσού Θεοκλήτου, Κίτρους Γεωργίου, Ιωαννίνων Μαξίµου, Ελασσώνος Χαρίτωνος και των Επισκόπων, Θεουπόλεως Παντελεήµονα, Θερµών ∆ηµητρίου, Αµαντίας Ναθαναήλ και Αµορίου Νικηφόρου. Την πανεπιστηµιακή κοινότητα εκπροσώπησε ο Κοσµήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, ενώ παρέστησαν και εκπρόσωποι του πολιτικού κόσµου και των τοπικών αρχών.

Σελίδα 16

Ο νέος ιεράρχης µε φωνή παλλόµενη από τη συγκίνηση και τα συναισθήµατα, που τον οδήγησαν να διακόψει πολλές φορές το λόγο του, εξέφρασε την πίστη και αφοσίωσή του στη Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον επιχώριο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης εκφράζοντας την ευγνωµοσύνη του για την εµπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπό του. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυµος έπλεξε το εγκώµιο του νεοεκλεγέντα ιεράρχη, σηµειώνοντας µε νόηµα πως στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος προστίθεται ένα εξαίρετο µέλος. Ο κ. Ιερώνυµος απευθυνόµενος στον Μητροπολίτη Γρεβενών ∆αβίδ προχώρησε

σε παραινέσεις για τον τρόπο βιωτής που πρέπει να έχει ένας Επίσκοπος υπενθυµίζοντας τη συµµετοχή των προκατόχων του της εκκλησιαστικής επαρχίας των Γρεβενών στους εθνικούς αγώνες. Την Ιµβριακή Ένωση στην τελετή ενθρόνισης εκπροσώπησαν ο Πρόεδρος Κ. Βάντσος, ο Γεν. Γραµµατέας Π. Σταµατίδης κι ο Β΄ Αντιπρόεδρος Γ. Χριστοφορίδης. Αξίζει να σηµειωθεί η έντονη έκφραση συναισθηµάτων από τη πλευρά του Σεβασµιοτάτου µε σφιχτούς εναγκαλισµούς όταν είδε τους εκπροσώπους των Ιµβρίων. Ο Μητροπολίτης Γρεβενών κ. ∆αβίδ έχει επισκεφθεί πολλές φορές την Ιµβριακή Ένωση ως εκπρόσωπος του Παναγιότατου Οικουµενικού Πατριάρχη.

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Στις 25 Ιουλίου 2015 µνηµόσυνο για τα αδικοχαµένα θύµατα του Πύργου

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σελίδα 17

Ήθη, έθιµα και λαϊκές

ιστορίες της Ίµβρου για να θυµούνται οι παλαιότεροι και να µαθαίνουν οι νεότεροι

Η εκδοτική επιτροπή των ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΩΝ στην προσπάθεια της να βοηθήσει τους αναγνώστες συµπατριώτες µας να θυµηθούν οι παλαιότεροι ή να γνωρίσουν οι νεότεροι τους µύθους και τις παραδόσεις του νησιού µας θα εγκαινιάσει από το Τεύχος αυτό την παρουσίαση άρθρων που έγραψαν επώνυµοι φιλοµαθείς Ίµβριοι και απετέλεσαν το περιεχόµενο µίας έκδοσης του έτους 1938 µε τον τίτλο «Λεύκωµα της Νήσου Ίµβρου» που καταρτίσθηκε µε την µέριµνα του µακαριστού τότε Σεβασµιότατου Μητροπολίτη Ίµβρου και Τενέδου, Ιακώβου, µε δαπάνη των απανταχού Ιµβρίων. Το «Λεύκωµα της Νήσου Ίµβρου» επανεκδόθηκε από τον Σύλλογο Ιµβρίων Αθηνών το έτος 2000, από τις σελίδες δε αυτής της επανέκδοσης, θα παρουσιάσουµε αποσπάσµατα που κατά την γνώµη της εκδοτικής επιτροπής παρουσιάζουν ενδιαφέρον, ιστορικό, πολιτιστικό, ηθογραφικό και λαογραφικό. Στο τεύχος αυτό του περιοδικού µας αναδηµοσιεύουµε ένα άρθρο του Α. Ζαφειριάδη διδάσκαλου της Ίµβρου και Ιστορικού µε τον τίτλο « Ένας Φράγκος ∆εσπότης».

ΕΝΑΣ ΦΡΑΓΚΟΣ ∆ΕΣΠΟΤΗΣ (Ιστορική παράδοση για το χτίσιµο των Αγριδίων) Α’. «Ορθοδοξία και Φράγκοι», Από τις αρχές του 17ου αιώνα, ξανάρχιζαν να ενεργούν εναντίον της ορθοδοξίας οι Φράγκοι. Αφού επί 700 χρόνια προσπάθησαν µε κάθε τρόπο να υποτάξουν και να ενώσουν την ορθόδοξο Εκκλησία χωρίς αποτέλεσµα, ξανάρχισαν µε µεγαλύτερο ζήλο και άλλαξαν τον τρόπο των ενεργειών τους. Σε πολλά νησιά, εξ αιτίας της µακροχρό νιας κυριαρχίας των Φράγκων και προ πάντων των Βενετών βρίσκον ταν πολλοί «Έλληνες, πού για πολλούς λόγους είχαν γίνει καθολικοί. Σε πολλά νησιά υπήρχαν ακµαίες καθολικές κοινότητες, πού σώζονται έως σήµερα. Από τις οικογένειες αυτές των Ελλήνων

Σελίδα 18

καθολικών, οι φραγκοπαπάδες έπαιρναν παιδιά και τα σπούδαζαν στα θρησκευτικά σχολεία της ‘Ιταλίας και αυτά γίνονταν οι πιο φανατικοί εχθροί της ορθοδοξίας. Ένας απ’ αυτούς ήταν και ό Πέτρος Σταυρινός. Γεννή θηκε στη Κύπρο και απ’ εκεί οι Ιησουίτες τον έστειλαν στη Γρηγοριανή Ακαδηµία της Ρώµης οπού σπούδαζε επί οχτώ χρόνια, βγήκε καθηγητής της Θεολογίας και λυσσασµένος Ιησουίτης. Ύστερα από λίγα χρόνια τον έστειλαν στην Ανατολή µαζί µε άλλους οµοίους του, για προσηλυτισµό των ορθοδόξων. Ό Σταυρινός πήγε στο Άγιον όρος, όπου οι καλόγηροι είχαν τα κοµµατικά τους και τις έριδες. Επωφελήθηκε πολύ από τα πείσµατα των καλογήρων και πότε µε χρήµατα πότε µε υποσχέσεις, έκαµε πολλούς καλογήρους να γυρίσουν µε το µέρος των Φράγκων, δηλ. να γίνουν

ενωτικοί. Άλλοι πάλιν Ιησουίτες ενεργούσαν στη Πόλη και πήραν µε το µέρος τους πολλούς δεσποτάδες. Άρχισε λοιπόν από το 1600 και έπειτα, άγριος πόλεµος µεταξύ της ορθοδοξίας και των Ιησουιτών, πού είχε θλιβερά αποτελέσµατα για το ορθόδοξο Πατριαρχείο, όχι µόνον οικονοµικά, αλλά και ηθικά, αφού σε 50 χρόνια µέσα άλλαξαν 26 Πα τριάρχες. Ενδιαφέρει δε αύτη ή κίνηση και την Ίµβρο, γιατί ένας δεσπότης της, ό Αθανάσιος Α’ ο επιλεγόµενος Αθωνίτης, πήγε µε το µέρος των Φράγκων, έγινε εχθρός της ορθοδοξίας και ό µεγαλύτε ρος κατήγορος του Οικουµενικού Πατριάρχου Κυρίλλου του Λουκάρεως. Μας ενδιαφέρει δε επίσης, γιατί ό δεσπότης αυτός είναι αιτία πού απόχτησε ένα καινούργιο χωριό το νησί, τα Αγρίδια.

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Ό ‘Αθανάσιος ήταν από τους πλέον γραµµατισµένους καλογήρους του Αγίου όρους εκείνη την εποχή. Όταν πήγε εκεί ο Σταυρινός, από τους πρώτους πού πήγαν µε το µέρος του ήταν και ο Αθανάσιος στην αρχή από πείσµα επειδή τα είχε βάλει µε τους άλλους καλογήρους, έπειτα όµως από συµφέρον, γιατί ό Σταυρινός του έταζε πολλά, ακόµα και Πατριάρχη να τον κάµη. Όταν δε έγινε Οικουµενικός Πατριάρχης, ό Τιµόθεος ο A’ (1612’1621), ό όποιος έκλινε µε το µέρος των Φράγκων, ο Αθανάσιος µε την υποστήριξη των Ιησουιτών, χειροτονήθηκε µητροπολίτης Ίµβρου. Ό σκοπός των ενωτικών

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

ήταν να γίνουν δεσποτάδες από τους φίλους των, ώστε να πλειοψηφήσουν οι ενωτικοί τόσο στη Συνοδό των Πατριαρχείων, όσο και στις Μητροπόλεις των επαρχιών και υστέρα µε µια Συνοδό να κηρύξουν την ένωση των εκκλησιών. Οι φραγκοπαπάδες πού ξεχύθηκαν στην Ανατολή, εξαγόραζαν µε χρήµατα και µε υποσχέσεις πολλούς από τους ισχυρούς της Ορθοδοξίας και του Πατριαρχείου, έχοντας και την υπο στήριξη του πρεσβευτού της Γαλλίας. Γι’ αυτό υποστήριξαν και τον Αθανάσιο για να γίνει δεσπότης Ίµβρου», πού ήταν φίλος των ενω τικών.

Σελίδα 19

Β΄. Ενέργειες του ∆εσπότη στην Ίµβρο. Ό Αθανάσιος χειροτονήθηκε µητροπολίτης Ίµβρου στα 1618, ήλθε δε αµέσως στην Ίµβρο. Μέσα στο φρούριο ήταν τότε το χωριό Κάστρο και εκεί έµεναν οι µεγάλοι κτηµατίες του νησιού, ό δεσπότης, ο µουδίρης µε λίγους στρατιώτες και λίγοι υπάλληλοι του κτηµατολογίου, πού µάζευαν τούς φόρους και το χαράτσι των νησιωτών. Ό δεσπότης πολύ γραµµατισµένος για τους νησιώτες, γλυκοµίλητος και κακαταδεκτικός, σωστός Ιησουίτης, έγινε αµέσως αγαπητός σε όλους. Κάθε µέρα φώναζε στη Μητρόπολη παπάδες, προύχοντες, κτηµατίες και τούς έκαµε όλους σκλάβους του µε τις οµιλίες του και τις περιποιήσεις του. Σε έξη µήνες, οι Ιµβριώτες έπεφταν στη φωτιά για τον δεσπότη τους. Είχε φέρει µαζί του και χρήµατα πολλά και βοήθησε τούς φτωχούς φαµελίτες και παπάδες. Πλήρωσε το χαράτσι πολλών φτωχών και γενικά δεν έµεινε άνθρωπος να µη πάρη κάποια βοήθεια από τον δεσπότη. Όλο το νησί ορκίζονταν στ’ όνοµα του. Ό Θεός τούς λυπήθηκε σε τέτοια δυστυχισµένα χρόνια και τούς έστειλε τον καλό δεσπότη, τον πλούσιο και φιλάνθρωπο! Άµα εξασφάλισε την αγάπη των νησιωτών ο Αθανάσιος, άρχισε την προπαγάνδα. Στην εκκλησία, στα σπίτια, στα χωριουδάκια, όπου τύχαινε συγκέντρωση, τα λόγια του δεσπότη είχαν ένα σκοπό. Να προετοιµάση τούς παπάδες και τους λίγο γραµµατισµένους για την ένωση. Τα λόγια του γλυκά Ιησουίτικα: «Όλοι οι χριστιανοί πρέπει να είναι ηνωµένοι. Να έχουν υπακοή στους ανωτέρους των και όλοι πάλι στο Πατριάρχη, Μα και οι πολλοί Πατριάρχαι, είναι κακό στη χριστιανοσύνη. Άµα είναι ένας αρχηγός, ένας επί κεφαλής όλων των χριστιανών, τότε θα έχη ή εκκλησία µεγάλη υποστήριξη και οι χριστιανοί θα δουν καλλίτερες ήµερες. Οι πατέρες µας στα παληά χρόνια δεν θέλησαν να αναγνωρίσουν ένα

Σελίδα 20

Πατριάρχη, έστω και τον Πάπα, ως αρχηγό της Εκκλησίας, ως ανώτερο απ’ όλους. Γι’ αυτό και οι ευρωπαίοι δεν µας βοηθούν, Μα όταν έλθη ή ώρα, θα το σκεφτούν καλλίτερα οι µεγάλοι άνθρωποι και το Πατριαρχείο, και ηµείς πρέπει να κάµουµε ότι µας πουν, για να έχουµε υποστήριξη και ωφέλεια από τους άλλους χριστιανούς. Όταν είµαστε µονάχοι µας οι ραγιάδες, χωρίς υποστήριξη, όλοι θα µαραθούµε, θα χαθούµε, σαν απροστάτευτα πουλιά». Με τις γλυκείες του οµιλίες πήρε µε το µέρος του όλους τούς ισχυρούς νησιώτες. Ύστερα άρχισε και τα έργα. Στην αρχή έδινε µόνο οδηγίες χωρίς να βιάζη : «Πρέπει να παρακαλούµε για την ένωση όλων των εκκλησιών. .. Όσοι θέλουν να κάµνουν τον σταυρό τους µε τα πέντε δάχτυλα, δεν είναι αµαρτία. Γιατί τα πέντε δάχτυλα φανερώνουν τα πέντε πατριαρχεία, πού πρέπει να ενωθούν και να γίνουν µια εξουσία, όπως ένας ήταν και ό Χριστός». Πολλοί απονήρευτοι µη µπορώντας φυσικά να καταλάβουν τούς σκοπούς του δεσπότη, και θέλοντας να φανούν πρόθυµοι στη θέλη-

ση του, έκαµναν ότι έλεγεν ο δεσπότης. Ύστερα από λίγο, τον χειµώνα, µια καινούργια διαταγή, έβαλε σε υποψία µερικούς πού κάτι ήξευραν από θρησκευτικά. Ό δεσπότης διάταξε: «Επειδή το χειµώνα πολλές φορές στο βάφτισµα των παιδιών, τυχαίνει τα µωρά να κρυολογούν, καλύτερα είναι να ραντίζονται µε το διαβασµένο νερό, να µη βαφτίζονται µέσα στη κολυµπήθρα είναι το ίδιο τρεις φορές ράντισµα, ή χάρη της Αγίας Τριάδος είναι ή ίδια είτε µε βάφτισµα είτε µε ράντισµα... ». Και ο δεσπότης σε όλα αυτά δεν βίαζε» έγραφε και έλεγε: «όσοι θέλουν» και παρακολουθούσε την πρόοδο στην εκτέλεση των διαταγών του. Και επειδή οι περισσότεροι παπάδες και κοσµικοί δεν ήθελαν να χαλάσουν το χατήρι του σοφού δεσπότη, πού του χρεωστούσαν τόσες ευεργεσίες, άρχισαν να κάµνουν τα διάφορα µυστήρια σύµφωνα µε τις οδηγίες του δεσπότη. Και ο κόσµος του νησιού, εφαρµόζοντας τις διαταγές του δεσπότη, του σοφού, φράγκευε χωρίς να το καταλαβαίνει κανείς.

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Γ'. Ο ερηµίτης καλογερόπαπας. Εξαφνικά απ' εκεί πού κανείς δεν περίµενε, βγήκε στο φως ή αλήθεια για τους σκοπούς του δεσπότη. Στη Μεσαριά της 'Ίµβρου, πού τότε σχεδόν ήταν ακατοίκητη, στο χαµήλωµα του βουνού του Αϊ-∆ηµήτρη, ένας καλογερόπαπας είχε χτισµένο ένα µικρό εκκλησάκι. Εκεί είχε τραβηχτή µακρυά από τον κόσµο, και καλλιεργώντας το κηπάριο του και λίγα χωραφάκια ζούσε µόνος. Από µικρό παιδί είχε πάγει στο Άγιον όρος, εκεί καλογήρεψε και παπάδισε. Εργάστηκε αρκετά χρόνια και στη Πόλη. Σε µεγάλη ηλικία γύρισε στο νησί και µε τη βοήθεια µερικών συγγενών του, έχτισε στο πιο ακατοίκητο µέρος του νησιού, κάτω από τα σηµερινά Αγρίδια, το µικρό µοναστηράκι του Αγίου ∆ηµητρίου. Όλη ή Μεσαρία, το κέντρο του νησιού, στα χρόνια εκείνα ήταν ακατοίκητη, δασωµένη τριγυρίζεται από βουνά και στο χαµήλωµα τους γίνεται ο Μέγας ποταµός κανένα χωριό δεν ήταν σ' αυτή τη περιφέρεια. Πίσω από τα βουνά βορεινά ήσαν ή Λυσίνη, στη σηµερινή τοποθεσία Λιµεναρίου βουνάρι ίσως κατά το βορειοανατολικό µέρος, πάλι πίσω από τα βουνά, ήταν οι Καλύφες και πίσω από το βουνό Καστρί, ανατολικά, το µεγάλο χωριό των Αγίων Θεοδώρων. Όλοι οι τσοπάνηδες των τριών αυτών χωριών και οι µικροποιµένες της Καπάλκης, και της Τζικούρας από το νοτινό µέρος, γύριζαν το χειµώνα τα αιγοπρόβατα τους στο ακατοίκητο και δασωµένο αυτό µέρος’’ σε µάκρυνες αποστάσεις βρίσκονταν τσοπανοκαλύβες. Τα αιγοπρόβατα της µισής Ίµβρου, έµεναν ελεύθερα και προφυλαγµένα τον χειµώνα στο απέραντο και κλαδερό αυτό µέρος, γιατί ούτε τσακάλια ούτε λύκους έχει το νησί. Και µόνο τον Απριλοµάη µε τη γέννα, τα χώριζαν και τα προµάζευαν οι τσοπάνηδες. Ό καλογερόπαπας ήξευρε πολλά πράγµατα µα δεν ήθελε, να έχη σχέσεις µε το κόσµο-

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

σπάνια κατέβαινε στα χωριά και πιο σπάνια πήγαιναν να τον δουν. Το µοναστηράκι του ο Αϊ-∆ηµήτρης ήταν αρκετό γι' αυτόν. Μα έτυχε ένα χειµώνα, τον τρίτο χρόνο που ήλθε ο Αθανάσιος στην Ίµβρο, να περάση από το µοναστήρι ένας τσοπάνης. Κάθησαν και είπαν πολλά και φεύγοντας ο τσοπάνης του είπε: - Παπά µου, προχτές βάφτισα το πρωτοπαϊδι µου και το έβγαλα ∆ηµήτρη" έταξα να φέρω ένα καλό εικόνισµα στη χάρη του, στο µοναστηράκι σου" µα να σου πω την αλήθεια δεν ευχαριστήθηκα από το βάφτισµα! Τώρα βλέπεις µε τις διαταγές του δεσπότη µας οι παπάδες δεν τα βαφτίζουν µέσα στην κολυµπήθρα τα παιδιά, µόνο τα ραντίζουν µε το βασιλικό... Σαν να µη βαφτίστηκε καλά το παιδί µου, σαν ψευιοβάφτιση µου φαίνεται πώς έγινε... το έχω βάρος... - Τί λες, καταραµένε!, φώναξε ό καλόγηρας, τα ραντίζουν τα παιδιά σας; δεν τα βαφτίζουν

λοιπόν ; Από πότε γίνεται αυτό; λέγε γρήγορα... - Μα, από τότε που διέταξε ό δεσπότης... ένα δύο χρόνια... Όπως είπε εκείνος λένε και οι παπάδες, πώς είναι το ίδιο. Μερικοί παπάδες τα βαφτίζουν, οι περισσότεροι τα ραντίζουν, γιατί µπορεί και να κρυολογήσουν τα µωρά... - Πού το βάφτισες το παιδί σου; ποιος παπάς; - Στη Παναγιά τη Ταξειδιανή, ο παπά - Θανάσης... - Σκύλοι, σας φράγκεψαν !... Ό δεσπότης είναι Φράγκος., φώναξε ο καλόγηρος, και αφίνοντας το τσοπάνη µε ανοιχτό το στόµα, πήρε τον κατήφορο της λαγκαδιάς µε το ραβδί στο χέρι.., Στο τεύχος 128 θα δηµοσιευτούν και τα άλλα δύο κεφάλαια: ∆'. Ξαναβάφτισµα! και Ε'. Τα παλιά Αγρίδια.

Α. Ζαφειριάδης |

Σελίδα 21

Ο γλυκασµός της πατρίδας Καθώς τριγυρνώστα δροµάκια της φτωχογειτονιάς µου, νιώθω την ανάγκη να σταθώ µια στάλα στο πεζούλι ετούτο. Χαµηλό, µου φτάνει ίσαµε τα γόνατα. Ασβεστωµένο. Σεργιανά η µατιά στα δροµάκια και ο νους λευτερώνεται. ∆ιαβαίνει πέρα από βουνά και θάλασσες για να ανταµώσει τα αληθινά σπίτια τούτων των ανθρώπων. Αυτά που βλέπω, είναι σκιές, όπως θα το έλεγε και ο Πλάτωνας. Από εδώ, οι ρίζες µπαίνουν βαθιά µέσα στη γη και µπολιάζουν τη βιωτή µας µε ζωοφόρους χυµούς από την πατρίδα. Χωρίς αυτούς, ανοίγει δεύτερη κερκόπορτα. Τούτη τη φορά, δεν θα στέρξει ο µαρµαρωµένος. Μονάχα αποκαΐδια από λυπηµένες θύµησες. Γι’ αυτό οι ρίζες! Γι’ αυτό! Στην γειτονιά µας όµως, δόξα τω Θεώ, οι θύµησες βλάστησαν. Έγιναν θρέµµα . Γαλούχησαν και άλλες γενιές. Μετάδωσαν το πόνο και τον έρωτα. Τις µύησαν στην µνήµη. Κάθοµαι στο περβάζι και µυστικά πιάνω να παραµερίζω τον µπερντέ του χρόνου. Με το νου µου έβαλα να κλαίω που ξαναβρήκα τους δικούς µου και ήµουν έτοιµος να τους κλείσω για πάντα στην αγκαλιά µου. Παραθερίζαµε λέει στον Πύργο και ήµασταν έτοιµοι να ψήσουµε τα χταπόδια, την ώρα που το βιολί που έπαιζε ο παππούς, ξεσήκωνε για χορό και τους αγγέλους ακόµα στα πλατώµατα του ουρανού. Καληµέρα πατριώτη, ένα χέρι στον ώµο µε χαϊδεύει µε αγάπη και µε πισωφέρνει στο πεζουλάκι.

Σελίδα 22

Σηκώνοµαι για να ανταµώσω το χέρι και να ανταποδώσω τον γλυκασµό. Τι κάνουµε µπάρµπα Κώστα; Πως και τέτοια ώρα στον δρόµο; Γιατί τι έχει η ώρα; µε ρωτά και µε πιάνει από το µπράτσο. Το µπαστούνι του µετρά τα λεπτά που του αποµένουν µέχρι να ξαναπάει στην πατρίδα. Πετώντας όµως τούτη τη φορά, πάνω στα σύννεφα. ∆ίχως τα ρηµάδια τα αρθριτικά. Ψευτόπονοι! Ίσα ίσα να σε κρατάνε στυλωµένο µακριά της! λέει και ξαναλέει, µακριά από το σπίτι σου. Ας είναι! Και δω καλά είναι! αναστενάζει... και συνεχίζει το µέτρηµα. Ανηφορίζουµε. Τι άλλο να κάνουµε εδώ που βρεθήκαµε. Και στις άλλες συνοικίες έτσι είναι; µε ρωτά σε µια στιγµή σαν να έχασε το µέτρηµα και περίµενε από µένα να τον βοηθήσω. Τι εννοείς; τον ρωτώ. ∆εν έχεις πάει ποτέ στην Νέα Σµύρνη, στην Νέα Φιλαδέλφεια, στην Νέα Ιωνία; ∆εν τολµώ να τον κοιτάξω στα µάτια. Τέτοια µάτια δεν κάνει να τα κοιτάς ώρα. Μπορεί και να χαθείς µέσα τους και να µην ξαναβρείς τον δρόµο σου. Εκείνα που έχουνε φυλακίσει µέσα τους, θα ορµήξουν στη στιγµή να σε κάνουν «στήλη άλατος». Μπορείς να αντέξεις άραγε όλη την καρδιά του µπάρµπα Κώστα; Φτάσαµε στο καφενεδάκι. Μικρό, κάτασπρο µε ξύλινο υπόστεγο και πράσινα παραθυρόφυλλα. Μπλεγµένες κληµαταριές στην καλαµωτή να αιχµαλωτίζουν τη κάψα. Λίγα στρογγυλά τραπεζάκια και ψάθινες καρέκλες. Μέσα, οι τοίχοι χονδροί, πεντακάθαροι, µυρίζουν ασβέστη. Παλιές κορνίζες µε διάφορα πρόσωπα. Φωτογραφίες της γέφυρας της Πόλης. Παραπέρα µία φωτογραφία

µε κυπαρίσσια που φρουρούν την πόλη της Προύσας, παραπέρα το λιµάνι της Πόλης να καθρεφτίζεται µέσα στον Κεράτιο κόλπο. Ο πάγκος µε κεντητά σεµενάκια φιλοξενεί µια σειρά ποτήρια, και βαζάκια µε µπαχάρια για τσάι και καφέδες. Το πετρογκάζι κρατάει ζεστούς τους καηµούς. Σε ένα τραπέζι νοσταλγικό κασετόφωνο µε πολλές κασέτες τριγύρω, σαν την γιαγιά µε τις εγγόνες της. Μελωδίες από τα µέρη µας. ∆ιαχρονική παραµυθία. Κερνάω είπα, και τράβηξα την καρέκλα να τον βοηθήσω. Τι το διαφορετικό µπορεί να έχει η Κοκκινιά από την Αµφιάλη; µε ξαναρωτά. Όλες οι συνοικίες είναι θυγατέρες, προσφυγοπούλες της µάνας που έµεινε πίσω να αγναντεύει το πέλαγο προσµένοντάς τες. Κρύφτηκα στη σιωπή. Έχω συνηθίσει να δίνω το δίκιο µε τη σιωπή µου. Με λιγοστές κουβέντες. Τα περιττά είναι φρόκαλα. Είπα «φρόκαλα» και θυµήθηκα τη γιαγιά µου. Εκείνη φροκάλιζε την αυλή της όποτε πέρναγε για επίσκεψη η ξαδέλφη της η Φούλα. ∆εν την ήθελε, γιατί είχανε λογαριασµούς λέει από τα νιάτα τους. Άφηνε σκουπίδια στο πέρασµά της, πείσµωνε. Όταν την έχασε στην αντάρα της φωτιάς στην αποβάθρα της Σµύρνης, έπεσε να πεθάνει. Όλοι οι Έλληνες πέρασαν τη νύχτα σε µαούνες κοντά στο λιµάνι. Όταν την ρωτούσαµε για λεπτοµέρειες µας έλεγε: « Το άλλο πρωί µας ξυπνήσανε χλιµιντρίσµατα και καλπασµός αλόγων. Πεταχτήκαµε µε µιας ορθοί και ανοίξαµε τα µάτια µας. Το τουρκικό ιππικό περνούσε καµαρωτό από τη παραλία. Κανείς δεν έβγαλε τσιµουδιά. Και τα µωρά

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

κερώσανε. Μόνο µια πολύ ψηλή παιδική φωνούλα ρώτησε: Τι θα µας κάνουν οι Τούρκοι; Τι θα µας κάνουνε; Αυτή ήταν ολουνών η αγωνία, µα κανείς δεν την ξεστόµιζε. Σε λίγο ακούστηκε τελάλης Μπρε σεις τι λέει; Λέει, να βγει ο κόσµος και να πάει στις δουλειές του, δίχως να φοβάται, κανένας δε θα κακοπάθει Ξάφνου, µέσα στη γενική χαρά, ακούστηκε µια φωνή και ύστερα πολλές µαζί: Φωτιά! Φωτιά! Βάλαν φωτιά στη Σµύρνη. Πεταχτήκαµε ορθοί. Κοκκινόµαυρες φλόγες τινάζονταν στον ουρανό, χοροπηδηχτές. Η φωτιά απλωνόταν παντού. Ντουµάνιασε ο ουρανός, µαύρα σύννεφα ανηφορίζανε και µπερδεύονταν το ένα µε το άλλο. Κόσµος χιλιάδες τρελός από φόνο αρχίνησε να τρέχει από όλα τα στενοσόκακα και τους βερχανέδες και να ξεχύνεται στην παραλία σαν µαύρο ποτάµι. Σφαγή! Σφαγή! Παναγία , βοήθα, προφτάστε σώστε µας. Ο αχός που κατρακυλούσε από τα βάθη της πολιτείας γινόταν όλο και πιο κοντινός, πιο εφιαλτικός. Τσέτες! Τούρκοι! Έλεος! Νέοι, γέροι, ποδοπατιούνται λιποθυµούν, ξεψυχούν! Ξιφολόγχες, χατζάρες, θάνατος Έλεος!» Στην τελευταία κραυγή ξέσπαγε σε λυγµούς. Αχ Φούλα µου, ξεχωρίζαµε ανάµεσα στα αναφιλητά. Γκρέµισε ο κόσµος µας! Γκρέµισε η Σµύρνη µας, χάθηκε η Φούλα. ∆εν την ξαναείδε από τότε. Περισσότερο από το σπιτικό της, θρήνησε τη Φούλα. Τι σκολειά, τι βιβλιοθήκες, τι νοσοκοµεία, τι

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

δηµιουργίες αιώνων, στη στιγµή γίνανε στάχτη. Η γιαγιά εκεί, την Φούλα. Ποιος να το ξέρει, πότε το «σε µισώ» είναι ένα τεράστιο «σ’ αγαπώ»! Μονάχα ο θάνατος το φανερώνει και γελά µε σένα που ξεγελάστηκες και δεν αγάπησες εκείνον που στα κρυφά σε γύρευε και τώρα σε στοιχειώνει. Ο γέρος τούτος είναι «περαστικός και ταξιδιώτης» από αυτή τη γειτονιά. Κάθε µέρα κάνει σχεδόν το ίδιο δροµολόγιο. Πολύ πρωί βγαίνει από το σπίτι του. Αν µε άκουγε θα µου έβαζε τις φωνές. Θέλεις να σου δείξω το σπίτι µου; θα µου έλεγε πιάνοντας µε τα δύο χέρια το πουκάµισό του, να το ξεκουµπώσει για να φανερώσει την καρδιά του. Το ξέρω από άλλες φορές που γλίστρησε η γλώσσα µου και έγινε µαχαίρι που έξυσε την πληγή του. Μα τόσα χρόνια, είχα επιµείνει εγώ, δεν συνήθισες πια εδώ; Πάει πολύς καιρός από τότε… Είχε σκοτεινιάσει η όψη του. Έπιασε να σφυρίζει µέσα από όσα δόντια του έχουν µείνει, ένα σκοπό. Παλιό. Αλλοτινό. Έµοιαζε µε µουγκρητό από τα σπλάχνα µιας µάνας γης παραπονε-

µένης, βιασµένης, εγκαταλειµµένης. Την απάντησή µου την είχα πάρει. Από τότε, προσέχω. Σέβοµαι τις πληγές. Υπολογίζω το αίµα. Η σιωπή είναι βάλσαµο. Το άλλο φάρµακο, το ουζάκι.. Το πίνουµε αργά. Σκεφτικά. Κοιτάζοντας µακριά µας. Σκύβοντας µέσα µας. Το µικρό καφενεδάκι δεν έχει πολλούς θαµώνες. Θα’ ναι γύρω στα τέσσερα µε πέντε γαλάζια τραπεζάκια που κάνουν συντροφιά στη κυρά Μαρίκα. Μια εύσωµη γυναίκα, µε µακριά πλεξούδα που την τυλίγει δυο τρεις στροφές µέσα σε ένα ροζ φιλέ. Τι κοιτάτε εσείς οι δυο; νόµισε πως ρώτησε. ∆εν της απάντησε κανείς και έτσι θεώρησε πως δεν είπε τίποτα και ξαναγύρισε στο σφουγγάρισµά της. Σφουγγαρίζει πολύ συχνά. Σχεδόν κάθε µία ώρα. Και δεν είναι από ανία. Πέρυσι τέτοιον καιρό είχαν περάσει από δω µερικοί δηµοτικοί σύµβουλοι. Είχαν έρθει µέχρι την πλατεία, καλή ώρα σαν και τώρα, και παράγγειλαν ούζο. Σε λίγο είχαν µαζευτεί τριγύρω τους τσούρµο οι άνθρωποι. Τι µοιράζουν; ρώτησε µια περαστική

Σελίδα 23

Ελπίδες... κούνησε το κεφάλι µια γειτόνισσα από ένα διπλανό παραθύρι. Λέει, θα κάνουν πανηγύρι µε συγκροτήµατα, χορούς... να θυµηθούµε λέει οι παλιοί και να µάθουν οι νέοι... Άµα περιµένουµε τα παιδιά µας να µάθουν από τον χορό που θα στήσουν αυτοί... σωθήκαµε, απόσωσε την κουβέντα η κυρά Μαρίκα, και έβαλε να σκουπίζει... να σκουπίζει... να φροκαλίζει... µέχρι που φύγανε όπως ήρθαν. Άπραγοι Από τότε φροκαλίζει συχνά... γιατί δεν ξέρεις καµιά φορά... Έµαθες για το ∆ηµητρό; ψιθύρισε µέσα στα µουστάκια του ο µπάρµπας.

δρόµο για το σπίτι. Ο Νικόλας, ο µπακάλης. Όλοι είχαν να το λένε πως το Σχοινούδι, µα και όλη η Ίµβρος, ήταν περήφανη για το Νικόλα. Καθώς έπαιρνε την ανηφοριά, για να στρίψει δεξιά προς τους καφενέδες, η µατιά του δεν άντεξε και γύρισε να αποχαιρετήσει το µαγαζί του. Γωνιακό παντοπωλείο. Χτισµένο µε κόπους και θυσίες. Παραξενεύτηκε και κοντοστάθηκε. Για µια στιγµή θάρρεψε πως άκουσε τραγούδια και γέλια. Απέναντι, πάνω στα σκαλοπάτια που έβγαζαν στην εκκλησιά, είχαν στρώσει λέει µεζέδες οι φίλοι του και γλεντούσαν τραγουδώντας. Όπως τότε. Μερικά χρόνια πριν. Έκανε να δει καλύτερα, όµως δεν µπορούσε, γιατί από τα δάκρυα είχε πολύ θολώσει το βλέµµα του.

∆υο παιδιά έκαναν γύρους στην πλατεία πάνω στα ποδήλατά τους. Το γέλιο τους ύφαινε την βραδινή αύρα. Τα φώτα δειλά δειλά ξεµυτούσαν από τις γρίλιες του ουρανού. Η ψυχή είχε γλυκάνει από τις αναµνήσεις. Το λοιπόν; µε ξαναρώτησε. Αδύνατο να ξεφύγω. Κάτι άκουσα, δείλιασα. Σε µένα αλλά και στον µπάρµπα η ιστορία του ∆ηµητρού είναι πυρωµένο ατσάλι στην ψυχή ίσια πάνω. Αδάµαστο. Φωτιά. Το τελευταίο βράδυ του στην πατρίδα. Αυτή θα ήταν η τελευταία νύχτα της ζωής τους. Κάθε λεπτό που περνούσε σφυροκοπούσε αλύπητα την ψυχή. Οι µέρες οι καλές, σωστές αναµνήσεις τώρα πια, πέρασαν στον κήπο της καρδιάς. Στην στοργική της αγκαλιά. Τα περασµένα χρόνια κοµποδέθηκαν τώρα στα µπαγκάζια µπροστά στην εξώπορτα του σπιτιού. Αυτή έµελλε να κλείσει πίσω της τον χρόνο που σταµάτησε. Το απόγευµα κυλούσε απελπιστικά αργά, καθώς η νεκροποµπή µε τον σίγουρο προορισµό. Το µαγαζί το έκλεισε στην ώρα του. Έβαλε το λουκέτο στην πόρτα, όπως κάθε βράδυ και πήρε τον

Σελίδα 24

Η ώρα περνούσε και η γυναίκα του τώρα θα τα είχε ετοιµάσει όλα. Η Ζαχαρώ µέσα στους µποχτσάδες είχε βάλει όσα µπορούσε να χωρέσει ο πόνος της. Τίποτα παραπάνω. Μωροµάνα καθώς ήταν στο δεύτερο παιδί, κοντανάσαινε στην ιδέα της καινούργιας

πατρίδας. Μα έτσι έπρεπε. Του το είχαν µηνύσει καθαρά του Νικόλα. Ήταν βράδυ, όταν έκλεινε τα κανάτια του µαγαζιού του από µέσα. Όρµησαν στο µαγαζί δυο σκοτεινοί καλικάτζαροι. Τον έπιασαν από το µπράτσο. Σφιχτά σαν τον Θάνατο. «Αν δεν φύγετε, το µαχαίρι θα χτυπήσει. Τυφλό καθώς είναι...» Από καιρό τα σύννεφα µαζεύονταν απειλητικά πάνω από την ζωή τους. Το νησί πια δεν τους ανάπαυε. Γιατί και κείνο από την πολύ εγκατάλειψη είχε πλαντάξει και φοβόταν. ∆εν νταγιάντιζε τους κατοίκους του. Λέω πάλι, µπας και ήθελε να τους σώσει κιόλας. Ο Θεός ξέρει. Τα βλέµµατά τους συναντήθηκαν στην πόρτα του σπιτιού. ∆εν µιλούσαν δυνατά. Το σκοτάδι που άρχιζε να πέφτει, ήταν σαν το κλαδευτήρι που πριόνιζε τα νιάτα τους. Κοίταξαν γύρω για τον µικρό. ∆ηµητρέ! Στην πόρτα φάνηκε αυτός. Σαστισµένος. Φοβισµένος. Ο κόµπος στον λαιµό του να του στερεί την ανάσα, όπως του την στερούσε τώρα η µοίρα. Αυτός ο κόµπος θα ήταν στο εξής το θυµητάρι του κάθε που θα συναντούσε την φυγή , όποια και αν ήταν αυτή. Τα διαβατήρια τα είχε φέρει ο πατέρας της Ζαχαρώς, ο Νικόλας. Βασανισµένος από την αδούλωτη αγάπη του για την ζωή. Η ανείπωτη γλύκα του βιολιού του, ζυµωµένη µε την ιστορία αυτού του τόπου. Τα πανηγύρια, τα γλέντια, οι χοροί, να αρµενίζουν στο Αιγαίο. ∆ικοί του οι σκοποί. Από του Νικόλα τις δοξαριές έµαθαν τα κύµατα να λικνίζονται παρασέρνοντας καράβια και ταξιδευτές. Ο Νικόλας. Η αλύγιστη κορµοστασιά. Η απαντοχή του ∆ηµητρού. Άφησαν πάνω στο τραπέζι, αναµµένη την λάµπα, να φέγγει το φευγιό τους, να οδηγεί την σκοτεινιά του νου και φωτίζει τα βήµατά τους µέσα στην νύχτα. Περνούν µέσα από τα σοκάκια ο ένας πίσω από τον άλλον. Οι σκιές τους µακραίνουν, λες και

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

θέλουν να ελευθερωθούν, να κρυφτούν µέσα στις άλλες σκιές που κρυφοκοιτούν πίσω από τα µισόκλειστα παράθυρα. Μερικές από αυτές σαν να κουνούν τα χέρια, άλλες σαν να σκουπίζουν τα µάτια τους. Όλοι ξέρουν και µατώνει άλλη µια φορά η ψυχή τους. Πόσο θα αντέξει ακόµα; Προσπερνώντας το αγίασµα της Παναγίας , δροσίζουν τα ξαναµµένα µάγουλά τους. Να κοιτάξει πίσω κανείς δεν τόλµησε. Μόνο ο ∆ηµητρός ψέλλισε: «Καλή αντάµωση…» Με τα µάτια την είπαµε την ιστορία και την θάψαµε στο νεκροταφείο της Αγίας Μαρίνας. Τι έγινε µε το ∆ηµητρό, κανείς δεν ξέρει να πει µε σιγουριά. Άλλοι τον είδαν σε αυτή την πόλη, άλλοι στην άλλη. Άλλοι πάλι λένε πως ξαναγύρισε. Αλλά δεν βρήκε παρά ερηµιά, εγκατάλειψη και δεν το άντεξε. Λύγισε. Η ιστορία του δεν έχει κάτι από την δική σου; χαµογέλασε για να µην δακρύσει και µε κοίταξε µε τα υπέροχα γκρίζα µάτια του, ο µπαρµπα Κωσταντής Να δεις πως µου την είπαν… Αγκάλιασε το βιολί του, όπως τότε που νεκροφιλούσε την µονάκριβή του γυναίκα την Βασιλίνα. Τέτοια ώρα θα ήτανε και τότε. Σουρούπωνε. Ο Μπουρνιάς αγρίευε. Όλοι εδώ στην Ίµβρο το ξέρουν. Θα’ χουµε βαρύ χειµώνα, σκέφτηκε. Κι ύστερα; ήρθε σαν από µόνη της η απάντηση. Μπορεί ο χειµώνας της Αθήνας να είναι καλύτερος, και ένα χέρι του έσφιξε τον λαιµό. Έβαλε δύναµη να πάρει ανάσα. Έκανε µε το χέρι του µια κίνηση να ξεκουµπώσει το πάνω κουµπί του πουκαµίσου του και παραλίγο να του πέσει κάτω το βιολί, στο χωραφάκι. Το πρόλαβε. Μην µου πάθεις τίποτα τώρα, του είπε, και πέρασε το χέρι του απαλά πάνω από τις χορδές. Λες και µιλούσαν οι δυο τους. Σαν να ακούστη-

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

κε µια νότα, ένας ήχος, ένας στεναγµός. Από το βιολί, από µέσα. Ησύχασε για λίγο ο Νικόλας. Το βλέµµα του πέρασε πάνω από τις τριανταφυλλιές και πληµύρισε η ψυχή του ρόδα. Πάντα του άρεσε µαζί µε τον καφέ του, και µια κουταλιά γλυκό. Ύστερα ας είχε να παίζει και δυο µέρες συνεχώς σε πανηγύρι. Τόσο πολύ του άρεσε. Μετά τον µεσηµεριανό ύπνο. ∆εν είχε σκοπό να παρατήσει την απόλαυση αυτή τώρα που θα πηγαίνανε στην Ελλάδα. Ξεριζωµό το’ λεγε. Με τόσα συµβιβάστηκε... µε πόσα άλλα άραγε ακόµα; Ξαναναστέναξε. Μα τώρα δεν είναι καιρός για αυτά. Στο χωραφάκι του ήρθε για άλλο σκοπό. Πως άλλαξαν όλα σήµερα. Πως φαίνονται όλα τόσο διαφορετικά. Πιο µουντά. Πιο δακρυσµένα. Ακόµα και δω. Ανάµεσα στις λεµονιές και τις πορτοκαλιές. Έσφιξε το βιολί στην αγκαλιά του. Για µια στιγµή ξεχάστηκε και έκανε να γυρίσει πίσω, µα κοντοστάθηκε. Που πας Νικόλα; Για που το έβαλες; σκέφτηκε. Ακόµα λίγα βήµατα ανάµεσα στις λεµονιές. Να έρθει ο ∆ιακίµης να τα µαζέψει σε κανένα µήνα. Ποιος ξέρει µπορεί να µας στείλει και µας κανένα δυο. Να τα φέρνουν άραγε µε την πόστα; Κάτω από την τελευταία λεµονιά κοντοστάθηκε. Φτάσαµε, είπε και σφιχταγγάλιασε πιο πολύ το βιολί του. Φτάσαµε ∆εν µπόρεσε να συγκρατήσει το δάκρυ του. ∆εν έδωσε σηµασία. Από βραδύς είχε βάλει εκεί µια µικρή τσάπα. Τώρα που το ξανασκέφτεται ίσως δεν χρειαζόταν καν η τσάπα. Μπορεί και µε τα δάχτυλά του. Άλλωστε το χώµα είναι νωπό. Χρειάζονται νερό η λεµονιές. Κράτησε µε το αριστερό το βιολί και πήρε να λασκάρει τα στριφτάρια. Καθώς έτριξε το τέλι, του φάνηκε σαν να έτριζε το Είναι του, σα να έτριζε το χώµα. Συνέχισε να λασκάρει όλες τις χορδές. Σε λίγο σκέπαζε µε το ελαφρύ χώµα της πατρίδας

το βιολί του, την ψυχή του, την ψυχή της πατρίδας. Ολονών των ανθρώπων η ιστορία µοιάζει, είπα. Μπορεί να διαφέρουν στις λεπτοµέρειες Στην γειτονιά αυτή, ένα είναι σίγουρο: όλοι, µέρα µε τη µέρα πλησιάζουµε στην πατρίδα. Μας χωρίζουν µετρηµένες µέρες. Άλλος έχει πολλές ακόµα άλλος λίγες. ∆εν τις ξέρουν. Όµως είναι µετρηµένες. Και προσδοκούν. Το απόγευµα είχε χαθεί στις φυλλωσιές του νυχτολούλουδου. Μεθυσµένοι και οι δυο, στηρίξαµε στο µπαστούνι την ελπίδα της ισορροπίας µας. Τι λάθος! ∆εν µας χρειάστηκε. Σε κανέναν µας. Κοροϊδέψαµε το χρόνο. Τα αρθριτικά. Κρυφτήκαµε στο αεράκι που έπαιρνε µακριά τη φωνή της Ρόζας Εσκενάζυ από το κασετόφωνο της κυρά Μαρίκας και αίφνης µας πήρε και µας µαζί.

Απόσπασµα από το µυθιστόρηµα «Μικρασίας Έρως» του ∆ηµήτρη Καραβασίλη από τις εκδόσεις Αρµός.

Σελίδα 25

Ο µπάρµπα Γιώργης κι η θεια Γιουργιά (Γεωργία) Από το 2000 που άρχισα να ξαναπηγαίνω τακτικά στην Ίµβρο τους πρώτους ανθρώπους που πρωτοείδα ήταν ο µπάρµπα Γιώργης ο Τζάρος και η γυναίκα του η θειά Γιουργιά. Τότε ήταν κοντά στα 75. Παιδιά δεν είχαν και ο µπάρµπα Γιώργης ήταν φίλος µε τον παππού µου τον Παυλή. Ζούσαν στο Χάλακα του Σχοινουδίου. Στα νιάτα τους πρέπει να ήταν πολλοί ωραίοι άνθρωποι, φαινόταν άλλωστε. Ο µπάρµπα Γιώργης γαλανοµάτης, ψηλός κι ακόµα στα γεράµατα του εργατικότατος. Η δε θεια Γιουργιά µικροκαµωµένη, λυγερόκορµη, επίσης γαλανοµάτα, πάντα χαµογελαστή και ιδιαίτερα κοινωνική, ήταν ευκρινέστατη η ιδιαίτερη οµορφιά της. Και δεν ξέρω πώς, όποτε πήγαινα τη φώναζα οµορφούλα κι έτσι έµεινε κι όποτε πήγαινα στο νησί, χειµώνα, καλοκαίρι, φθινόπωρο µόλις έφτανα φώναζα δυνατά... οµορφούλα!... και σε πέντε λεπτά ήταν εκεί. Η πρώτη µου επίσκεψη ήταν πάντα στο σπίτι τους,

Σελίδα 26

ίσως µου θύµιζαν τους παππούδες µου;... δεν ξέρω! Σίγουρα η αγάπη µου προς αυτούς τους γέροντες ήταν πολύ µεγάλη από την πρώτη στιγµή, το ίδιο εισέπραξα κι από αυτούς. Περίµεναν την επίσκεψη µου, να πούµε ιστορίες, να τους πω τα νέα µου. Και είχαµε πάντα τόσα να πούµε, ίσως γιατί τα ακούσµατα µου από τον παππού µου και την γιαγιά µου και τους γονείς µου να ζωντάνευαν µέσα από αυτούς τους ανθρώπους. Έµεναν σε ένα παραδοσιακό Ιµβριώτικο σπίτι µε τη ξυλόσοµπα µες στη µέση, τη γκαζόλαµπα στον τοίχο και το εικονοστάσι σε περίοπτη θέση. ∆ύο κρεβάτια αριστερά και δεξιά από τη σόµπα που να ακουµπούν στον τοίχο και το τζάκι που δεν χρησιµοποιούνταν πίσω από τη σόµπα. Κάποιες φωτογραφίες στο τζάµι της ντουλάπας και µετά τον πρώτο χρόνο της πρώτης επίσκεψης µου είχαν και τη δική µου, δεν ξέρω πού την βρήκαν. ∆εν είχαν ανάγκη τίποτα, παρά συνήθιζαν να λένε ότι τους λείπουν µόνο τα νιάτα τους. Ατελείωτες ιστορίες από όλες τις φάσεις της ζωής τους, από τις δουλειές τους, τις διασκεδάσεις τους, τους έρωτες τους, τα κουτσοµπολιά τους και τόσα πολλά

για όλα τα γεγονότα που έζησαν στο νησί. ∆εν είχαν φύγει ποτέ από την Ίµβρο και απ’ όσο κατάλαβα δεν τους πολυένοιαζε κιόλας. Μία φορά χαρακτηριστικά πήγα πρωί πρωί, γύρω στις 7.30 να πιω καφέ, όπως σας ανέφερα το επιζητούσα, µόλις δεν είχα δουλειά εκεί πήγαινα. Με το καληµέρα µου λέει ο µπάρµπα Γιώργης κάτσε να βάλουµε κανένα ρακούδ’ ! Κάτσε ρε µπάρµπα, του λέω ακόµα δεν ξύπνησα θα καούν τα τζιέρια µας, ακόµα καφέ δεν ήπια. Και αµέσως πετάγεται η θειά Γιουργιά και λέει περίµενε πιδέλιµ’ θα σι κάνου καφέ, ιµείς ξυπνήσαµ’ στις 4 κι έχουµ’ πιεί δυο καφέδες. Τέλος πάντων να µην σας τα πολυλογώ σε καµιά ώρα και παρ’ όλες τις αντιρρήσεις µου στις 8.30 πίναµε ρακί µε συκωτάκια και τυρούδ’ (εκείνος το έφτιαχνε κι όλο καµάρωνε, πράγµατι ήταν εξαιρετικό). Προς το τέλος της οινοποσίας µας έφερε και το αγαπηµένο µου γλυκό τριαντάφυλλο, ήταν µαστόρισσα. Κάποια στιγµή κι ενώ ήµασταν στο χαγιάτι του σπιτιού (σαν µπαλκονάκι, δύο µέτρα από το έδαφος) και λέγαµε διάφορα ακούγεται ένας εκκωφαντικός θόρυβος και αµέσως σηκώσαµε τα

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

κεφάλια προς τον ουρανό και βλέπουµε δύο πολεµικά αεροπλάνα να κυνηγιούνται, ένα Ελληνικό κι ένα τουρκικό, ήταν τόσο χαµηλά που οι σηµαίες τους ήταν εξαιρετικά ευδιάκριτες. Τι γίνεται ρε µπάρµπα του λέω, µε πραγµατική ανησυχία από µέρους µου! Και µου απαντάει ο µπάρµπα Γιώργης ατάραχος και µε παντελή έλλειψη ανησυχίας… 40 χρόνια παιδί µου τα ίδια γίνονται, τίπουτα δεν θα γίν’! Τον κοίταξα αµήχανα και λέω από µέσα µου… πλάκα κάνει; ∆εν είχα ξαναδεί τέτοιο πράγµα και µάλιστα τόσο ζωντανά. Με το πέρασµα των χρόνων και παρακολουθώντας µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα γεγονότα, πιστεύω ότι ο µπάρµπας µάλλον είχε δίκιο. Οι άνθρωποι αυτοί έζησαν όλη την ακµή και την παρακµή της Ίµβρου. Έζησαν όλα τα καλά και όλα τα κακά της Ίµβρου, δεν γνώρισαν τον «άλλο κόσµο», δεν ξέρω τελικά εάν ήταν τυχεροί ή άτυχοι. Έδειχναν ευτυχισµένοι και πρέπει να ήταν. ∆εν ζητούσαν περισσότερα από τα απαραίτητα. Είχαν ο ένας τον άλλον, είχαν τα ζωντανά τους, το σπίτι τους, την χριστιανική ζωή τους και τους λιγοστούς πια φίλους τους. Προσαρµόστηκαν στις καταστάσεις και στις επιταγές της ιστορίας. Μπορούσαν άραγε να κάνουν κι αλλιώς; Μια φορά χρειάστηκε ο µπάρµπας να πάει στο γιατρό, κάπου στα 80 του. Του λέει ο γιατρός θα πρέπει να µην τρως πολλά λίπη. Και του λέει ο µπάρµπας ισύ καλά τα λες γιατρέµ αλλά ειµένα µ’ αρέσ’ του άσπρου κρέας δεν µ’ αρέσ’ του κόκκινου. Προφανώς θα του βρήκε χοληστερίνη ή τριγλυκερίδια. Η απλότητα το πώς αντιµετώπιζαν τη ζωή, το

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

θάνατο, την αρρώστια, την ταλαιπωρία, την κακουχία, το περιβάλλον µου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση κι αναρωτήθηκα πολλές φορές... εµείς τελικά που γνωρίζουµε αρκετά έως πολλά είναι καλό; Ειλικρινά δεν ξέρω. Η γνώση σίγουρα κάνει καλό αλλά µήπως και η υπερβολή σε κάποιους τοµείς µας έχει οδηγήσει στο να χάσουµε τόσες χαρές από τη ζωή και να γεµίσουµε µε άγχος και κατάθλιψη την ψυχή µας αποµακρύνοντας την ηθική στο ανελέητο κυνήγι της ύλης; Θεώρησα χρέος µου προς αυτούς τους συµπατριώτες να αναφέρω δυο λόγια για κεί-

νους, που δυστυχώς δεν κατάφερα να είµαι παρών στην κηδεία τους εάν και το ήθελα πραγµατικά. Είµαι βέβαιος ότι θα είναι καλά εκεί πάνω µε τους άλλους συµπατριώτες τους, άλλωστε αυτοί οι άνθρωποι πόσα κακά θα µπορούσαν να είχαν πράξει στη ζωή τους και η αιώνια ζωή κι ο παράδεισος θα είναι πλέον το σπίτι τους. Βέβαια η ψυχή τους θα πηγαινοέρχεται στο πανέµορφο Σχοινούδι.

Παύλος Σταµατίδης | Γεν. Γραµµατέας Ι.Ε.Μ.Θ.

Σελίδα 27

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Αντιπροσωπεία από το Δήµο της

Ίµβρου επισκέφθηκε την Ιµβριακή Ένωση Την Παρασκευή 14 Νοεµβρίου αντιπροσωπεία από το ∆ήµο της Ίµβρου αποτελούµενη από τον Ertuğrul Eser εκπρόσωπο του ∆ηµάρχου και τον Temel Dağlı Αντιδήµαρχο, συνοδευόµενοι από το Ευστράτιο Ζούνη Πρόεδρο της κοινότητας Αγίων Θεοδώρων Ίµβρου, Νικόλαο Καρανικόλα ∆ηµοτικό υπάλληλο και το Νικόλαο ∆ολδούρη επισκέφθηκαν την Ιµβριακή Ένωση. Εκεί τους περίµενε σύσσωµο το ∆ιοικητικό Συµβούλιο µε τον Πρόεδρο Κωνσταντίνο Βάντσο να τους περιµένει στην είσοδο της Ένωσης. Στη συνέχεια τους οδήγησε στο γραφείο, όπου µαζί µε τα µέλη του ∆.Σ. είχαν σύντοµη συζήτηση. Στη συζήτηση παρενέβη τηλεφωνικά σε ανοιχτή ακρόαση ο ∆ήµαρχος ÜNAL ÇETİN, ο οποίος χαιρέτησε την οµήγυρη και εξέφρασε τη λύπη του που δεν ήταν παρών λόγω υποχρεώσεων του στο νησί. Προσκάλεσε επίσης το ∆.Σ. της Ένωσης να επισκεφθεί το ∆ηµαρχείο όταν θα πάνε στην Ίµβρο. Ο Ertuğrul Eser κάλεσε επίσης τηλεφωνικά σε ανοιχτή πάντα ακρόαση τον Μητροπολίτη Ίµβρου και Τενέδου κ. Κύριλλο, ο οποίος εξέφρασε την ευαρέσκεια του για τη συνάντηση και έδωσε τις ευλογίες του στα µέλη του ∆.Σ. της Ιµβριακής Ένωσης. Στη συνέχεια οι υψηλοί επισκέπτες ξεναγήθηκαν στους χώρους της Ένωσης και ακο-

Σελίδα 28

λούθησε δείπνο στον 1ο όροφο, όπου σε πιο χαλαρό κλίµα αντηλλάγησαν απόψεις πάνω σε θέµατα που αφορούν το νησί και τους Ιµβρίους. Τόσο η επίσκεψη αντιπροσωπείας του ∆η-

µάρχου Ίµβρου, όσο και η επίσκεψη του Επάρχου την προηγούµενη εβδοµάδα στην Ιµβριακή Ένωση αφήνουν πολλά ελπιδοφόρα µηνύµατα και οι σχέσεις που αναπτύσσονται είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Κοινωνικά Αποθανόντες | Νταµτά Φωτεινή (Σύζυγος Γεωργίου Νταµτά, από Σχοινούδι) Απεβίωσε στις 4 Ιουλίου 2014, σε ηλικία 78 ετών και ήταν από το Μεσενικόλα Καρδίτσας.

| Πλωµαρίτης Αντώνης Απεβίωσε στις 24 Οκτωβρίου 2014, σε ηλικία 90 ετών και ήταν από το Σχοινούδι.

| Παναγιώτα Πλωµαρίτου Απεβίωσε σε ηλικία 75 ετών στις 21 Σεπτεµβρίου 2014 και ήταν από το Σχοινούδι.

Ποιήµατα της Ελισσάβετ Χαρταβέλλα | Φίλη της Ίµβρου Μπλε νησί (Ίµβρος) µικρό µπλε νησί τα πέλµατά µου για πάντα συγκρατείς έτσι όπως µε τα δάκτυλα ψηλαφώ τη µνήµη σου σαν πληγή γονάτου θα µιλάµε πάντοτε για µία θάλασσα που στο βυθό της σιωπηλά µας κρατά στο είπα‧ όταν µεγαλώσω θέλω να γίνω νησί πέρα ως πέρα γαλανό σαν την απόχρωση που παίρνει η µατιά σου όταν τη δική µου συναντά θα µιλάµε πάντοτε για µία θάλασσα που στην σκληρότητα του θανάτου θα σπαταλιέται τρυφερά σα σπόροι ροδιού στη χούφτα εραστών στο είπα‧ να µε επιστρέφεις στο µπλε σου νησί και κάθε που θα κολυµπώ να βάφεται η σάρκα µε αρµύρα

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Κέφαλος καταµεσής της αµµουδιάς ένα ένα τ’ αγκάθια από τα πόδια µου βγάζω αφήνοντας µονάχα εκείνο στην άκρια του δεξιού µικρού δακτύλου να στέκει σαν το παρελθόν πέτρα σε κίτρινο αγκάθινο τοπίο το κύµα σκάει εµπρός µου και -τώρα πια το ξέρωσαν αγγίξει τη σάρκα µου το βάρος όλων των αιώνων θα µε διαπεράσει απαθής θεατής να στέκοµαι δε θα το µπορώ

Σελίδα 29

Σας µιλώ για το Βυζάντιο «Σας µιλώ για το Βυζάντιο» το τελευταίο βιβλίο της Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ µε την προσοχή εστιασµένη στα επιτεύγµατα της χιλιόχρονης αυτοκρατορίας υπογραµµίζοντας τα κατάλοιπα του πολιτισµού της στη σύγχρονη κοινωνία σ’αυτό που ονοµάζουµε «Το Βυζάντιο µετά το Βυζάντιο». Ενδεικτικά αναφέρουµε µερικά περιεχόµενα των τεσσάρων πρώτων κεφαλαίων. «Βυζαντινή ενότητα» οι τέσσερεις λέξεις του ∆ηµάρατου,Ρωµαίος-Ρωµιός-Χριστιανός-ΈλληνΓραικός. «Ιστορία και Βυζαντινός βίος» θαλασσοκρατία και αραβικά κούρσα - κάστρα. Τα «θέµατα» εµπόριο και συναλλαγές. Το πρώτο πανεπιστήµιο. Το σχίσµα. Η µάταιη προσπάθεια των Παλαιολόγων. Άνθηση της τέχνης και της επιστήµης. Η ζωή στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγιά Σοφιά. Το µίλιον. Τα µοναστήρια και οι αντιγραφές. Ο Ιππόδροµος,τα λιµάνια και τα καπηλειά. «Οι επαρχιακές πρωτεύουσες» τρόπος ζωής και συνθήκες διαβίωσης.Τα ζευγολατειά, τα αγιάσµατα (από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου). Έκδοση Απρίλιος 2014. Σελίδες 164. Η συγγραφέας µία απ τις πλέον εξέχουσες πανεπιστηµιακές και πνευµατικές προσωπικότητες του τόπου µας, που τιµούν πραγµατικά την πατρίδα µας στο εξωτερικό. Η Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ γεννήθηκε το 1926. Σπούδασε στην Αθήνα και στο Παρίσι και ειδικεύτηκε στη µελέτη του κόσµου της χριστιανικής Ανατολής, ειδικότερα του κράτους και της κοινωνίας του Βυζαντίου. Μια σειρά εργασίες της πάνω στο Βυζάντιο την έκαναν γνωστή. Αναφέρουµε εδώ µονάχα µερικές: «Έρευνες για τη διοίκηση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας τον ένατο - δέκατο αιώνα» (1960), «Το Βυζάντιο και η θάλασσα» (1966), «Μελέτες για τη διοικητική και κοινωνική διάρθρωση του Βυζαντίου» (1971), «Βυζάντιο, η χώρα και τα εδάφη» (1976), κ.λπ. Έλαβε µέρος σε διάφορα παγκόσµια συνέδρια ιστορίας και προσκλήθηκε για διαλέξεις στα µεγαλύτερα πανεπιστήµια του κόσµου ενώ έχει τιµηθεί µε πολλές διακρίσεις. Το 1967 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του τµήµατος Ιστορίας στο Πανεπιστήµιο της Σορβόνης και το 1976 εκλέχτηκε Πρύτανης στο Πανεπιστήµιο της Σορβόνης (η πρώτη γυναίκα που τιµήθηκε στα 700 χρόνια παράδοσης του Πανεπιστηµίου). Έχει διατελέσει, µεταξύ άλλων, Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστηµίου, Πρόεδρος του Πανεπιστηµίου των Παρισίων και του Κέντρου Τέχνης και Πολιτισµού Ζωρζ Ποµπιντού-Μποµπούρ. Είναι αντεπιστέλλον µέλος της Ακαδηµίας Αθηνών και επίτιµη πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου των ∆ελφών.

Γεώργιος Κοµνηνάρας | Α΄ Αντιπρόεδρος της Ι.Ε.Μ.Θ Σελίδα 30

ΙΜΒΡΙΩΤΙΚΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ

Σελίδα 31