Περιοδικο iatrica τευχος 3

magazine ΤΕΥΧΟΣ 03 • ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

Οµοκυστεΐνη

Καταπολεμήστε τον κρυφό εχθρό της Υγείας Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

1

Αυξήστε την παραγωγικότητα µε τους υπάρχοντες πόρους

• Εξειδίκευση • Έλεγχος διεργασίας • Πληροφοριακά συστήματα

AlinIQ Always On Eξυπνη

AlinIQ Inventory Management System

AlinIQ Analyzer Management System

AlinIQ Business Intelligence System

προληπτική τεχνολογία που επιβλέπει σε ενεργό χρόνο τους αναλυτές σας, μειώνοντας την απρόσμενη διακοπή λειτουργίας.

Ενδιάμεσο λογισμικό που συνδέει το LIS σας με οποιονδήποτε αναλυτή ή σύστημα αυτοματισμού, για καλύτερη διαχείριση δεδομένων σε όλο το εργαστήριο.

2

Λογισμικό διαχείρισης αποθεμάτων σε πραγματικό χρόνο.

Διορατικές πληροφορίες με συμβουλευτική υποστήριξη για βελτίωση της παραγωγικότητας.

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

ADD-00057826_EL © 2016 Abbott Laboratories Jun 2016

CHO O SE TR A N SFO R MAT IO N

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

3

Περιεχόμενα 9 Aυτοάνοσα Νοσήματα 10 Μιλώντας για την καλή… HDL-χοληστερόλη 14 Βιολογικοί Παράγοντες 16

Λιθίαση Ουροποιητικού & Διατροφή

Μύθος Ή Πραγματικότητα?

18 Η βιταμίνη D -ορμόνη- η βιταμίνη του Ήλιου 22 Ομοκυστεΐνη Καταπολεμήστε τον κρυφό εχθρό της Υγείας

24

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

36 ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑ Γιατί η Εργαστηριακή της Διάγνωση Μπορεί να Σώσει Ζωές

38 Λοιμώδεις Ιογενείς Γαστρεντερίτιδες των Παιδιών

ΕΚΔΟΤΗΣ IATRICA A.E. Ιατρεία Πιστοποιημένης Φροντίδας Κωνσταντινουπόλεως 38, Αθήνα, Τηλ.: 2103413400 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΗΣ Εύη Οικονόμου ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Χατζηβασιλείου Παναγιώτα Ιατρός Βιοπαθολόγος 4

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Αξαρλής Σταύρος Μοριακός Βιοχημικός-Ιολόγος Φαβίου Έλσα Ιατρός Βιοπαθολόγος ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Εύη Οικονόμου e-mail: marketing@iatrica.gr ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΤΥΠΟΥ Γιώργος Κυριακάκης PRESSIOUSARVANITIDIS

Όροι χρήσης Η iatrica AE έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η ποιότητα και η ακρίβεια των πληροφοριών που περιέχονται στην παρούσα έκδοση να είναι στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο μέχρι και την ημέρα εκτύπωσης. Εντούτοις, οι απόψεις των συγγραφέων δεν αποτελούν ιατρική γνωμάτευση, ούτε απαραίτητα απόψεις της iatrica AE η οποία δεν ευθύνεται για τυχόν παράλειψη η ανακρίβεια καθώς και βλάβη που ενδέχεται να συσχετιστεί με συναφείς στην έκδοση πληροφορίες. Η έκδοση δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τον προσωπικό σας ιατρό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του περιοδικού, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Editorial Ο

Αγαπητοί φίλοι και συνεργάτες, καιρός περνάει γρήγορα και ήρθε η ώρα για ένα ακόμη τεύχος του περιοδικού iatrica. Παρόλη τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, είμαστε πιστοί στο ραντεβού μαζί σας και μάλιστα με ένα τεύχος αναβαθμισμένο όσον αφορά την αισθητική αλλά και το περιεχόμενο. Πλησιάζοντας στο τέλος της χρονιάς που διανύουμε, μόνο θετικά θα μπορούσε κανείς να αξιολογήσει την πορεία του δικτύου iatrica για το 2016. Το δίκτυο διευρύνθηκε με νέα μέλη, με στόχο να υπάρχει δίπλα σε κάθε πολίτη, σε κάθε περιοχή της Ελλάδας ένα πλήρως εξοπλισμένο και ποιοτικά άριστο Bιoπαθολογικό-Μικροβιολογικό και Ακτινολογικό ιατρείο, στελεχωμένο με άρτια καταρτισμένους επιστήμονες Ιατρούς Βιοπαθολόγους και Ακτινολόγους. Το iatrica, με πάνω από 170 μέλη, είναι σήμερα το μεγαλύτερο δίκτυο εργαστηριακών γιατρών σε όλη τη χώρα, πιστοποιημένο κατά ISO 9001:2008 Τα ιατρεία του δικτύου iatrica είναι μέλη του συνεταιρισμού Medisyn ο οποίος διαθέτει 3 υπερσύγχρονα και πλήρως αυτοματοποιημένα εργαστήρια αναφοράς. Ο Συνεταιρισμός Εργαστηριακών Ιατρών Medisyn, ιδρύθηκε το 1995 με σκοπό την ουσιαστική και έμπρακτη στήριξη των ιδιωτικών Βιοπαθολογικών-Ακτινολογικών Ιατρείων. Το πλεονέκτημα του κάθε πολίτη να έχει στη γειτονιά του εργαστηριακούς ιατρούς της επιλογής του, μέλη του διαπιστευμένου δικτύου iatrica πέρα από τους αυστηρούς κανόνες ποιότητας και ιατρικής δεοντολογίας, του εξασφαλίζουν μια προσωπική και στοχευμένη διαγνωστική προσέγγιση. Το iatrica, φιλοδοξεί να συμβάλλει στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του Ιατρού-ελεύθερου επαγγελματία Βιοπαθολόγου- Μικροβιολόγου και γενικά Εργαστηριακού Ιατρού, στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ως βασικού συντελεστή της διάγνωσης και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Όλοι εμείς οι Εργαστηριακοί Ιατροί Μικροβιολόγοι-Βιοπαθολόγοι, Ακτινολόγοι και μέλη του δικτύου iatrica ως αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας μας, καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να κρατήσουμε και να στηρίξουμε ανάγκες και αξίες που δοκιμάζονται, όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερο. Ως ενεργά μέλη των τοπικών κοινωνιών, αναγνωρίζουμε τις ανάγκες τους και στεκόμαστε δίπλα σε αυτές με επιστημονική, αλλά και κοινωνική ευαισθησία και ευθύνη. Γεώργιος Βιδάκης Πρόεδρος ΔΣ Δικτύου iatrica

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

5

Scalable Hematolog

Offering the Right Fit for Every Laborat

6

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

gy Systems

tory

siemens.com/diagnostics

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

7

ή

8

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3 μέλος του φαρμακευτικού ομίλου the MENARINI Group [έδρα Φλωρεντία, Ιταλία]

ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ ΣΤΕΡΓΙΑΝΗ MD, MSc IΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ ΜΕΛΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

Γ

ια να αντιληφθούμε τι «πάει στραβά» στην περίπτωση των αυτοάνοσων νοσημάτων θα πρέπει να γνωρίζουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ανοσοποιητικού συστήματός μας, το οποίο αποτελείται τόσο από μια σειρά διαφορετικών κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα μας (μονοπύρηνα φαγοκύτταρα, κοκκιοκύτταρα, φυσικά φονικά κύτταρα, B-λεμφοκύτταρα, T-λεμφοκύτταρα) όσο και από ιστούς και όργανα (μυελός των οστών, θύμος αδένας, σπλήνας, λεμφαδένες). Το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα διαθέτει 4 κύρια χαρακτηριστικά: «Πρώτον, εκπαιδεύεται: όταν προσβληθεί από κάποιον εισβολέα, τον μαθαίνει και αναπτύσσει ειδική γι' αυτόν ανοσία. Δεύτερον, αναπτύσσει ειδική μνήμη έναντι των εισβολέων που έχει δει. Τρίτον, παρουσιάζει ανοσολογική ανοχή, διακρίνει δηλαδή τα στοιχεία του οργανισμού του από τα ξένα και δεν στρέφεται εναντίον του εαυτού του. Τέταρτον, μπορεί να συνεργαστεί με όλα τα υπόλοιπα συστήματα του οργανισμού, όπως το νευρικό, το ενδοκρινικό και το μεταβολικό».

H δράση του ανοσοποιητικού συστήματος ασκείται σε δύο επίπεδα: το πρώτο συνίσταται στη μη ειδική ανοσολογική απόκριση (φυσική ανοσία) και το δεύτερο στην ειδική (επίκτητη ανοσία). Με άλλα λόγια, ο οργανισμός αρχικώς προσπαθεί να αντιμετωπίσει τους εισβολείς με μη ειδικούς φραγμούς, όπως το δέρμα και οι βλεννογόνοι, και στη συνέχεια με όπλα ειδικά σχεδιασμένα για τον καθέναν. Μακράν του να είναι παθητικοί, οι μη ειδικοί φραγμοί παράγουν ουσίες με έντονη αντιμικροβιακή δράση, που αδιακρίτως σκοτώνουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Επιπροσθέτως η φυσική ανοσία επιτυγχάνεται με τη δράση των φαγοκυττάρων και των φονικών κυττάρων, καθώς και την παραγωγή πρωτεϊνών, όπως οι κυτταροκίνες και η C αντιδρώσα πρωτεΐνη. Προκειμένου να αναπτυχθεί η ειδική ανοσία απαιτείται ένα είδος συνομιλίας των διαφορετικών κυτταρικών τύπων του ανοσοποιητικού συστήματος. Για την ακρίβεια «μια κατηγορία φαγοκυττάρων της μη ειδικής ανοσίας, τα μακροφάγα, καταπίνουν τον εισβολέα, τον πέπτουν και στη συνέχεια "διακοσμούν" την εξωτερική επιφάνειά τους με κομμάτια του. Αυτή η πρωτότυπη διακόσμηση γίνεται για να παρουσιαστούν τα χαρακτηριστικά κομμάτια του εισβολέα στα κύτταρα-συστατικά της επίκτητης ανοσίας, στα T-λεμφοκύτταρα. H αναγνώριση των τμημάτων του εισβολέα από τα T-λεμφοκύτταρα μπορεί να οδηγήσει είτε στη μετατροπή των T-λεμφοκυττάρων σε κυτταροτοξικά T κύτταρα (τα οποία σκοτώνουν τόσο τον εισβολέα όσο και τα προσβεβλημένα από αυτόν κύτταρα) είτε στη συνομιλία των T-λεμφοκυττάρων με τα B-λεμφοκύτταρα, τα οποία παράγουν ειδικά αντισώματα για την αντιμετώπιση του εισβολέα». Τα αυτοάνοσα νοσήματα προκύπτουν από την απώλεια ενός εκ των τεσσάρων χαρακτηριστικών του ανοσοποιητικού συστήματος, της ανοσολογικής ανοχής. Ο λόγος για τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημά μας μπορεί να πάψει να ξεχωρίζει τον εαυτό του από τους ξένους δεν είναι σαφής. Από τις ως τώρα παρατηρήσεις πάντως προκύπτει ότι στην εμφάνιση αυτών των νοσημάτων συμβάλλουν πολλοί παράγοντες. Ετσι, ενώ δεν είναι κληρονομικά νοσήματα (όπως π.χ. η μεσογειακή αναιμία), ενέχουν μια γενετική προδιάθεση. Μεταξύ των άλλων παραγόντων που έχουν βρεθεί να παίζουν ρόλο στην εμφάνιση των αυτοάνοσων νοσημάτων είναι η υπεριώδης ακτινοβολία, το έντονο στρες και τα οιστρογόνα. Χαρακτηριστικά των νοσημάτων * Είναι πολυπαραγοντικά, στην ανάπτυξή τους συμβάλλουν πολλοί παράγοντες: γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ορμονικοί, νευροψυχολογικοί. * Δεν κληροδοτούνται, κληρονομείται όμως η προδιάθεση για αυτά. * Αφορούν όλες τις ηλικιακές ομάδες. * Συχνά όμως εμφανίζουν «προτίμηση» σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. * Διακρίνονται σε οργανοειδικά (όπου προσβάλλεται ένα όργανο, π.χ. θυρεοειδίτιδα Hashimoto, σακχαρώδης διαβήτης τύπου I) και σε μη οργανοειδικά (όπου ταυτόχρονα ή διαδοχικά προσβάλλονται πολλά όργανα, π.χ. συστηματικός ερυθηματωδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα). * Είναι χρόνια νοσήματα για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτείται συνεργασία πολλών κλάδων της ιατρικής.

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

9

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

10

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Μιλώντας για την καλή…

HDL-χοληστερόλη

Ο

ι υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (High Density Lipoproteins HDLs), η γνωστή σε όλους μας καλή χοληστερόλη, είναι ένα μικρό σφαιρικό σωματίδιο που αποτελείται κυρίως από δύο λιποπρωτεΐνες την Apo A1 και την Apo Α2. Η βασική της λειτουργία είναι η αντίστροφη μεταφορά της χοληστερόλης από τα περιφερικούς ιστούς στο ήπαρ (συκώτι). Σε αυτή την ιδιότητα της HDL χοληστερόλης και της κύριας της λιποπρωτεΐνης Apo A1 οφείλεται η αντι-αθηρογόνος δράση της. Επίσης από δεδομένα μελετών φαίνεται να διαθέτει αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιθρομβωτικές ιδιότητες. Επιδημιολογικές μελέτες συσχετίζουν την χαμηλή HDL χοληστερόλη με την ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου (Cardio-Vascular Disease CVD). Στην πραγματικότητα παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) αποτελούν η παχυσαρκία (κοιλιακή - σπλαχνική), η υπεργλυκαιμία, η αντίσταση στην ινσουλίνη, η υπέρταση και η δυσλιπιδαιμία. Ο όρος δυσλιπιδαιμία περιλαμβάνει την χαμηλή HDL χοληστερόλη, τα αυξημένα τριγλικερίδια και τον αυξημένο αριθμό μικρών πυκνών LDL σωματιδίων (κακή χοληστερόλη). Η συνύπαρξη των προαναφερόμενων παραγόντων κινδύνου με την απουσία φυσικής δραστηριότητας και το κάπνισμα μεγαλώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Στο Nature Reviews Cardiology αναφέρεται ότι «σε μελέτες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία τριάντα χρόνια, αποδείχθηκε ότι τα αυξημένα επίπεδα της HDL χοληστερόλης στον ορό σχετίζονται

ΓΟΥΡΝΙΕΖΑΚΗ ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β', ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ, ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΓΝΗ-ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ

με ελαττωμένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου. Αρκετές προκλινικές μελέτες αποκάλυψαν, ότι τα HDL σωματίδια διαθέτουν ιδιότητες ικανές να διασφαλίσουν την προστασία έναντι της δημιουργίας αθηρωματικής βλάβης. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα θεωρήθηκε θεμιτή στρατηγική να αυξήσουμε τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης στον ορό με σκοπό να ελαττώσουμε την πρόοδο ή να προλάβουμε την δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας και συνεπώς του ρίσκου ανάπτυξης καρδιαγγειακού επεισοδίου (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο). Αρκετές προσπάθειες έχουν γίνει για την δημιουργία φαρμακευτικών σκευασμάτων που θα μπορούσαν να αυξήσουν τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης στον ορό, με την ελπίδα να προστεθούν στα αντιλιπιδαιμικά φάρμακα ως αξιόπιστα σκευάσματα, ανάλογα των στατινών που χορηγούνται για την μείωση της LDL- χοληστερόλης. Οι μελέτες που δημοσιεύτηκαν το 2012 για την HDL χοληστερόλη, δεν οδήγησαν στην εύρεση νεότερων αξιόπιστων δεδομένων για την παραγωγή ανάλογου των στατινών φαρμακευτικού σκευάσματος. Το ερώτημα παραμένει: είναι μόνο η συγκέντρωση της HDL χοληστερόλης δείκτης ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου ή παίζουν ρόλο τα χαρακτηριστικά του σωματιδίου και πρέπει να στοχεύσουμε σε αυτά; Με βάση τα μέχρι τώρα ευρήματα φαίνεται ότι τα λιποπρωτεΐνικά σωματίδια HDL διαθέτουν ιδιότητες ικανές να επιβραδύνουν την ανάπτυξη αθηρωματικής βλάβης. Νεότερες τεχνικές είναι ικανές να μας δώσουν στοιχεία για την σύνθεση, το μέγεθος, την δυνατότητα προαγωγής της αντίστροφης μεταφοράς της χοληστερόλης και την δράση της HDL ως αντιοξειδωτικό. Πρέπει λοιπόν να κατανοήσουμε τις ιδιότητες του σωματιδίου και να στοχεύσουμε σε αυτές. Σε δύο μελέτες φαίνεται ότι ο αριθμός των HDL σωματιδίων καθοριζόμενος με NMR (Νuclear Μagnetic Resonance) αποτελεί ικανό χαρακτηριστικό για την πρόβλεψη ανάπτυξης καρδιαγγειακού επεισοδίου. Όπως προαναφέρθηκε, τα χαμηλά επίπεδα της HDL χοληστερόλης συνήθως συνοδεύονται από την ύπαρξη κοιλιακής παχυσαρκίας, απουσία φυσικής δραστηριότητας, αντίσταση στην ινσουλίνη, δηλαδή την πιθανότητα ανάπτυξης Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2, τα αυξημένα τριγλικερίδια και μια κατάσταση ήπιας χρόνιας φλεγμονής. Μέχρι λοιπόν, να καταφέρουμε να αυξήσουμε τα επίπεδα των λειτουργικών HDL σωματιδίων με την βοήθεια φαρμακευτικού σκευάσματος, αυτό που μπορούμε με βεβαιότητα να κάνουμε, είναι να αυξήσουμε την φυσική μας δραστηριότητα και να ελέγχουμε την περίμετρο της μέσης μας». Οι βασικές αλλαγές στον τρόπο ζωής με σκοπό την αύξηση της καλής χοληστερόλης περιλαμβάνουν: 1) Τον έλεγχο του σωματικού μας βάρους 2) Την αύξηση της σωματικής μας δραστηριότητας 3) Την διακοπή του καπνίσματος 4) Την ήπια κατανάλωση αλκοόλης

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

11

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ-ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ✚ Αξιοπιστία-εγκυρότητα αποτελεσμάτων-αποκλειστική συνεργασία με τα σύγχρονα ιατρικά εργαστήρια του Medisyn. ✚ Διαχείριση εξειδικευμένων αναλύσεων & διαγνωστική προσέγγιση πιθανών παθήσεων ✚ Τεχνολογική υπεροχή, πιστοποιήσεις και αυστηρές προδιαγραφές λειτουργίας των εργαστηρίων των ιατρείων. ✚ Ιατρική υποστήριξη και προσωπική επαφή με κάθε εξεταζόμενο ξεχωριστά. ✚ Πρόσβαση σε ένα Πανελλαδικό Δίκτυο 170+ σημείων ✚ Αυθημερόν παράδοση αποτελεσμάτων!

Αιμοληψία κατ’ οίκον Παραμένουμε οι επιστήμονες που φροντίζουμε, συμβουλεύουμε και ενημερώνουμε μοναδικά τον καθένα από εσάς!

Τ

ο δίκτυο iatrica, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες ευπαθών ομάδων και ατόμων με κινητικά προβλήματα, σας παρέχει τη νέα υπηρεσία «Αιμοληψία κατ’ οίκον». Το ραντεβού κλείνεται στο τηλέφωνο 210-3413400. Ειδικοί επαγγελματίες σας ενημερώνουν για το πλησιέστερο ιατρείο που μπορεί να σας εξυπηρετήσει και κατόπιν σας συνδέουν τηλεφωνικά με αυτό για να κλείσετε το ραντεβού της αιμοληψίας στον χώρο σας. Μέσω της νέας υπηρεσίας, ο ιατρός μικροβιολόγος του δικτύου μας, σας ενημερώνει για την προετοιμασία των εξετάσεων και αναλαμβάνει τη λήψη αίματος, καθώς και την παραλαβή βιολογικών δειγμάτων, εάν αυτό απαιτείται, από τον προσωπικό σας χώρο.

Ιατρική φροντίδα με τεχνολογική υπεροχή Είμαστε μέλη μιας ισχυρής ομάδας επιστημόνων που λειτουργεί με γνώμονα το επιστημονικό κύρος και την ποιοτική εξυπηρέτηση. Δέσμευση κι επιθυμία μας είναι η εγκαθίδρυση σύγχρονων τεχνολογιών και υλικοτεχνικών υποδομών που εγγυώνται την άρτια και τάχιστη εξυπηρέτησή σας σε όλο το φάσμα των διαγνωστικών αναλύσεων.

12

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Η προσωπική σας ιατρική φροντίδα ξεκινά εδώ Η σχέση μας μαζί σας παραμένει μια βαθύτερη σχέση εμπιστοσύνης. Γιατί για εμάς οι εξεταζόμενοι είναι γείτονες και όχι αριθμοί! Έτσι, πίσω από τα αποτελέσματα βλέπουμε τον άνθρωπο, την οικογένεια, τη ζωή του. Παραμένουμε οι επιστήμονες που φροντίζουμε, αντιμετωπίζουμε, συμβουλεύουμε, ενημερώνουμε μοναδικά τον καθένα από εσάς, ως μια ξεχωριστή περίπτωση. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε μια σχέση μακροχρόνια και με τον καιρό αναντικατάστατη. Ως ενεργά μέλη των τοπικών κοινωνιών, αναγνωρίζουμε τις ανάγκες τους και στεκόμαστε δίπλα σε αυτές με επιστημονική, αλλά και κοινωνική ευθύνη, αποδεικνύοντας πως ο προσωπικός σου γιατρός είναι γείτονας στην κοινωνία της πρόληψης και της ευεξίας!

Η καινοτομία είναι.…«στο αίμα μας» ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ IATRICA

Τ

Τι είναι το δίκτυο iatrica; ο iatrica είναι ένα πρωτοπόρο πανελλαδικό δίκτυο μικροβιολογικών και ακτινολογικών διαγνωστικών ιατρείων, που στόχο έχει την παροχή ιατρικών διαγνωστικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, διατηρώντας παράλληλα την επαφή με τον κάθε εξεταζόμενο σε προσωπικό επίπεδο. Ποια είναι η φιλοσοφία του δικτύου iatrica; Φιλοσοφία μας είναι να λειτουργούμε σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα ποιότητας και προσωποκεντρικό επαγγελματισμό. Αδιαπραγμάτευτες αξίες μας μας είναι η Ποιότητα, η Καινοτομία και η Αξιοπιστία. Γιατί να διαλέξω ιατρεία του δικτύου iatrica; Στα ιατρεία του δικτύου iatrica, εφαρμόζουμε εξατομικευμένη διαγνωστική προσέγγιση, ο εξεταζόμενος δεν θα αισθανθεί ποτέ μαζί μας σαν «αριθμός». Η σχέση μας μαζί του παραμένει μια βαθύτερη σχέση εμπιστοσύνης. Το δίκτυο iatrica είναι το μόνο που ανήκει μέσω συνεταιριστικού σχήματος στους ίδιους τους Ιατρούς Μικροβιολόγους που το απαρτίζουν και όχι σε κάποια εταιρεία, άρα κατέχει αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα σε θέματα διασφάλισης ποιότητας. Τι εξασφαλίζει την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων που λαμβάνω από τα ιατρεία του δικτύου iatrica? Τα ιατρεία του δικτύου iatrica είναι μέλη του συνεταιρισμού Medisyn που διαθέτει 3 υπερσύγχρονα και πλήρως αυτοματοποιημένα εργαστήρια αναφοράς, διαπιστευμένα κατά ISO 15189 για πάνω από 470 διαγνωστικές εξετάσεις, απόλυτα ελεγχόμενη μεταφορά δειγμάτων και αποκλειστική συνεργασία με παγκοσμίου εμβέλειας φορείς για την εκτέλεση οποιασδήποτε εξέτασης, ακόμα και για τις πιο εξειδικευμένες. Αναφέρατε την καινοτομία ως μια θεμελιώδη αξία του δικτύου iatrica... Η καινοτομία είναι πράγματι…«στο αίμα μας». Ενδεικτικά να αναφέρω

την κάρτα υγείας iatrica που μπορεί κανείς να αποκτήσει εντελώς δωρεάν στα ιατρεία του δικτύου μας ή στο διαδίκτυο. Οι κάτοχοι της κάρτας έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στον ιατρικό τους φάκελο από οπουδήποτε στον κόσμο, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να δώσουν πρόσβαση σε οποιονδήποτε θεράποντα ιατρό επιθυμούν, βελτιστοποιώντας έτσι την επικοινωνία κατά τη διάρκεια της διαγνωστικής τους προσέγγισης. Επιπλέον, στο άμεσο μέλλον στοχεύουμε στην περεταίρω διεύρυνση των προνομίων που θα απολαμβάνουν οι κάτοχοι της κάρτας υγείας. Τι μου προσφέρει το δίκτυο iatrica; Το iatrica, με πάνω από 170 μέλη και πανελλαδική κάλυψη, είναι το μεγαλύτερο πιστοποιημένο δίκτυο εργαστηριακών ιατρών σε όλη τη χώρα. Οι υπηρεσίες μας έχουν πιστοποιηθεί κατά ISO 9001:2008, επιβεβαιώνοντας το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών. Εξωτερικοί ποιοτικοί έλεγχοι από παγκόσμιας αναγνώρισης φορείς επισφραγίζουν την εγκυρότητα των αναλύσεων. Και όλα αυτά, πάντα με γνώμονα την προσωπική επαφή με τον εξεταζόμενο. Είναι το δίκτυο iatrica ευαισθητοποιημένο όσον αφορά δράσεις που ωφελούν το κοινωνικό σύνολο; Στα ιατρεία του δικτύου iatrica διενεργείται αυτή την περίοδο μια σειρά από σημαντικές δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σε συνεργασία με έγκριτους οργανισμούς και υπό την αιγίδα σημαντικών φορέων από το χώρο της υγείας. Ενδεικτικά να αναφέρω την εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για το σακχαρώδη διαβήτη με τίτλο «Άκου το Σώμα Σου» που διοργανώνουμε σε συνεργασία με την εταιρεία Novartis, την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία και τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, προσφέροντας εξετάσεις γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης. Στο παρελθόν, διοργανώσαμε με επιτυχία δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τον καρκίνο του προστάτη, σε συνεργασία με πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία και υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, προσφέροντας δωρεάν εξετάσεις PSA σε πάνω από 8.500 ενδιαφερόμενους. Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

13

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Επιστημονική επανάσταση ή απλά ακριβές θεραπείες; Απαντήσεις σε συχνά ερωτήματα ΚΑΛΛΙΤΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ

Η

θεραπεία των συστηματικών αυτοάνοσων νοσημάτων σκοπό έχει αφενός τον καλύτερο έλεγχο της φλεγμονής της νόσου και αφετέρου την πρόληψη των συνοσηροτήτων ενός χρόνιου νόσημα (π.χ. καρδιοπάθειες, οστεοπόρωση). Η ποιότητα της ζωής ανθρώπων με αυτοάνοσα νοσήματα έχει βελτιωθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια κι αυτό οφείλεται στη χρήση των βιολογικών θεραπειών. Άνθρωποι με Ρευματοειδή αρθρίτιδα, Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα, Ψωρίαση και Ψωριασική Αρθρίτιδα, Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο, Φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, αλλά και άνθρωποι με Λέμφωμα και Πολλαπλή Σκλήρυνση είδαν την καθημερινότητά τους να γίνεται ποιοτικότερη και οι ίδιοι να ανακτούν τη θέση τους στην κοινωνία και την εργασία.

Τι ακριβώς όμως είναι αυτά τα φάρμακα;

Οι βιολογικοί παράγοντες είναι φάρμακα-πρωτεϊνικά μόρια που τροποποιούν ή μπλοκάρουν τη λειτουργία κυττάρων και μεσολαβητών της φλεγμονής που χαρακτηρίζει τα νοσήματα αυτά. Είναι σύγχρονες και εξειδικευμένες θεραπείες, χρησιμοποιούνται από το 1999 και ονομάζονται «βιολογικοί» γιατί είναι προϊόντα βιοτεχνολογίας. Είναι ειδικά σχεδιασμένα μόρια (αντισώματα) και δρουν σε συγκεκριμένους παράγοντες που επάγουν τη φλεγμονή σε αντίθεση με τα κλασσικά παλαιότερα φάρμακα όπως η Μεθοτρεξάτη που έχουν μια γενικευμένη επίδραση σε αυτή την διαδικασία.

Ποια είναι η αποτελεσματικότητα τους; Είναι θεραπεία ίασης;

Ποιες είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες τους; Οι βιολογικοί παράγοντες επιδρούν στο ανοσοποιητικό μας σύστημα και γι’ αυτό ίσως εμφανιστούν συχνότερα λοιμώξεις, κυρίως κοινές λοιμώξεις του αναπνευστικού ή του δέρματος και σπανιότερα ευκαιριακές λοιμώξεις. Ο έλεγχος πριν την έναρξη περιλαμβάνει εξετάσεις για την φυματίωση, τις ηπατίτιδες, αιματολογικές εξετάσεις και ακτινογραφία θώρακος. Άλλες πιθανές παρενέργειες είναι αλλεργικές αντιδράσεις, τοπικές αντιδράσεις στην έγχυση και πιο σπάνια γενικευμένη αλλεργική αντίδραση.

14

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Όταν ο βιολογικός παράγοντας ξεκινήσει τη δράση του οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση 3-6 μήνες από την έναρξη της θεραπείας. Ανάλογα λοιπόν με το είδος του νοσήματος θα παρατηρήσουν μείωση του πόνου και του οιδήματος στις αρθρώσεις, βελτίωση της πρωινής δυσκαμψίας και της κόπωσης, γενικότερα βελτίωση του δερματικού εξανθήματος, βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργικότητας. Αν και οι βιολογικοί παράγοντες έχουν ευεργετική επίδραση στους περισσότερους ασθενείς (50-70%) δυστυχώς δεν είναι αποτελεσματικοί για όλους (πρωτογενής αστοχία) ενώ σε ένα ποσοστό αρχικά είναι αποτελεσματικοί μετά όμως από κάποιο διάστημα χάνουν την αποτελεσματικότητα τους (δευτερογενής αστοχία). Πιο συχνά λοιπόν ένας ασθενής αλλάζει την αγωγή του λόγω αστοχίας και όχι λόγω παρενεργειών . Τα προηγούμενα δεδομένα αποδεικνύουν την μεγάλη εξέλιξη στη θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων, βάζουν τις βάσεις για μελλοντικές νέες θεραπείες, φαίνεται όμως πως είναι ακόμα μακρινό το μέλλον που η επιστημονική κοινότητα θα μιλάει για θεραπείες ίασης.

Ποιός μπορεί να συνταγογραφεί τα συγκεκριμένα φάρμακα;

Οι ειδικότητες του Ρευματολόγου, του Δερματολόγου και του Γαστρεντερολόγου αλλά κάποια νοσήματα και του Αιματολόγου και του Νευρολόγου εκπαιδεύονται στη διαχείριση των συγκεκριμένων θεραπειών. Πρόκειται για φάρμακα υψηλού κόστους με μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου. Ο θεράπων ιατρός είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση της αγωγής, τον έλεγχο πιθανών παρενεργειών και την διακοπή τους σε συγκεκριμένες καταστάσεις (π.χ. εγκυμοσύνη, λοίμωξη, οδοντιατρική πράξη, κακοήθεια).

Τι γίνεται με την τεκνοποίηση;

Οι κατευθυντήριες οδηγίες προς το παρόν κάνουν λόγο για διακοπή των θεραπειών για τρεις μήνες τουλάχιστον πριν την έναρξη προσπαθειών για τεκνοποίηση και για τα δυο φύλλα. Υπάρχουν όμως αναφορές από τα αρχεία καταγραφής βιολογικών παραγόντων και περιπτώσεις από την βιβλιογραφία που δείχνουν ασφάλεια στη χορήγηση για κάποιους παράγοντες μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο της κύησης. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνεται εξατομίκευση και συναπόφαση μεταξύ θεράποντος, ζευγαριού και γυναικολόγου.

Πώς χορηγούνται οι βιολογικοί παράγοντες; Επειδή είναι πρωτεϊνικά μόρια καταστρέφονται γρήγορα στον στόμαχο και γι’ αυτόν τον λόγο χορηγούνται παρεντερικά, είτε υποδορίως είτε ενδοφλεβίως σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Ποιά η χρήση τους σε τοπικό επίπεδο;

Η πρόσβαση των ρευματοπαθών της Κρήτης στις συγκεκριμένες θεραπείες βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο. Η ρευματολογική κλινική του ΠΑΓΝΗ, ο Σύλλογος ρευματοπαθών Κρήτης, οι ιδιώτες ρευματολόγοι και οι φαρμακοποιοί του ΕΟΠΠΥ έχουν συμβάλλει σημαντικά ώστε οι θεραπείες να γίνονται σε κάθε ασθενή που τις δικαιούται και μάλιστα στα συγκεκριμένα μεσοδιαστήματα που προτείνουν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Ένα 10% των ρευματοπαθών σήμερα λαμβάνουν βιολογικές θεραπείες. Τα Ρευματικά νοσήματα δεν είναι σπάνια, προκαλούν πόνο και δυνητικά έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου και συχνά αναπηρία. Η εποχή μας κατακλύζεται από πληροφορίες για προϊόντα και μεθόδους που προσφέρουν «μαγικές» θεραπείες για ανακούφιση του πόνου χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση. Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ καλά δεδομένα πως η πρόγνωση των ανθρώπων με αυτοάνοσα νοσήματα είναι καλύτερη όταν έχουν έγκαιρη διάγνωση και άμεση πρόσβαση σε καλές και σύγχρονες θεραπείες.

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

15

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ

ΜΥΘΟΣ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ? ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΣ MD, PHD, FEBU, FLapS, FES ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ

Η

λιθίαση του ουροποιητικού είναι η δημιουργία λίθου στα νεφρά ή στην ουροδόχο κύστη (αποχετευτική μοίρα του ουροποιητικού συστήματος). Η συχνότητα τους ανέρχεται στο 4-10% του γενικού πληθυσμού, αφορά ηλικίες 20-60 ετών, και η αναλογία ανδρών και γυναικών είναι 3:1.

Πως δημιουργούνται; Τα ούρα περιέχουν άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού και άλατα που αποβάλλονται από τον οργανισμό, σε διαλυμένη μορφή. Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις όμως, τα άλατα συγκεντρώνονται και σχηματίζουν κρυστάλλους, που ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν τους λίθους. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι πολύ πυκνά ούρα (μη επαρκής λήψη ύδατος ή αφυδάτωση), μόλυνση (ουρολοίμωξη) ή εμπόδιο στην απρόσκοπτη έξοδο ούρων (υπερτροφία προστάτου για τον σχηματισμό λίθων της ουροδόχου κύστεως). Τέλος, κληρονομικές παθήσεις (κυστινουρία) είναι δυνατόν να οδηγήσουν στον σχηματισμό λίθων ουροποιητικού. Διατροφή και λιθίαση Η διατροφή είναι από τους πολύ σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν το σχηματισμό λίθων στα νεφρά. Η μειωμένη πρόσληψη υγρών, το αυξημένο σωματικό βάρος αλλά και η κληρονομικότητα είναι από αυτούς τους παράγοντες. Πόσα υγρά θα πρέπει να πίνει ένα άτομο για την πρόληψη σχηματισμού λίθου; Εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και το επίπεδο της δραστηριότητας του ατόμου. Ασθενείς με ιστορικό λιθίασης θα πρέπει να πίνουν αρκετό νερό και άλλα υγρά για να παράγουν τουλάχιστον 2-3 λίτρα την ημέρα. Το νερό βοηθά να διατηρούνται τα ούρα αραιωμένα, ελαττώνοντας το σχηματισμό κρυστάλλων. Πορτοκαλάδα ή λεμονάδα προστατεύουν από το σχηματισμό λίθων, λόγω της περιεκτικότητας τους σε κιτρικό άλας, εμποδίζοντας το σχηματισμό κρυστάλλων. Καφές και τσάι έχει αποδειχτεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων, αλλά περιέχουν οξαλικά που πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με ιστορικό αποβολής λίθων οξαλικού ασβεστίου. Η μέτρια κατανάλωση (1-2 ποτήρια την ημέρα) κρασιού και μπύρας (λόγω της διουρητικής δράσης) μπορεί να προστατεύσει από τον σχηματισμό λίθων. Ποιά υγρά πρέπει να αποφεύγονται; Ο χυμός γκρέιπφρουτ και τα αναψυκτικά τύπου cola έχει βρεθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων και θα πρέπει να αποφεύγονται, ιδιαίτερα σε ασθενείς που είναι επιρρεπείς στο σχηματισμό λίθων από οξαλοξικό ασβέστιο. Ο χυμός μούρων συχνά δίνεται για την πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι περιέχει οξαλικά, που μπορεί να ευνοήσει το σχηματισμό λίθων.

16

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Πως το αλάτι επηρεάζει το σχηματισμό λίθων στα νεφρά; Το αλάτι αποτελείται από νάτριο και χλώριο. Το νάτριο στο αλάτι, όταν αποβάλλεται από τα νεφρά, προκαλεί την αποβολή περισσότερου ασβεστίου στα ούρα. Οι υψηλές συγκεντρώσεις του ασβεστίου στα ούρα, σε συνδυασμό με τα οξαλικά και τον φωσφόρο, δημιουργούν πέτρες. Είναι προτιμότερο να μειωθεί η πρόσληψη αλατιού από την πρόσληψη ασβεστίου. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση του νατρίου είναι 2,4 mg. Ο περιορισμός του αλατιού είναι ένα σημαντικό βήμα για τους ανθρώπους που σχηματίζουν λίθους οξαλικού ή φωσφορικού ασβεστίου. Πώς μπορεί ένα άτομο να περιορίσει την πρόσληψη νατρίου; Μαθαίνοντας την περιεκτικότητα των τροφίμων σε νάτριο, μπορεί να βοηθηθεί κανείς στο να ελέγξει την πρόσληψη νατρίου. Οι ετικέτες των τροφίμων παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα νατρίου που περιέχουν. Μερικά τρόφιμα έχουν μεγάλα ποσά νατρίου, ώστε μία μερίδα από αυτά να παρέχει ένα σημαντικό ποσοστό της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης. Στα τρόφιμα που περιέχουν υψηλά επίπεδα νατρίου περιλαμβάνονται: • κονσερβοποιημένα λαχανικά και σούπες • επεξεργασμένα κατεψυγμένα τρόφιμα • κονσερβοποιημένα κρέατα • τα τυπικά «γρήγορα γεύματα» (fast food) Οι άνθρωποι που προσπαθούν να περιορίσουν την πρόσληψη νατρίου θα πρέπει να ελέγξουν τις ετικέτες για συστατικά που περιέχουν «κρυφό» νάτριο, όπως: • όξινο γλουταμινικό νάτριο (MSG) • διττανθρακικό νάτριο, η γνωστή μαγειρική σόδα • baking powder, το οποίο περιέχει διττανθρακικό νάτριο • φωσφορικό νάτριο • αλγινικό νάτριο • νιτρικό νάτριο Πως το ασβέστιο στη διατροφή επηρεάζει το σχηματισμό λίθων του ουροποιητικού; Ένα φλιτζάνι γάλα χαμηλό σε λιπαρά περιέχει 300mg ασβεστίου. Άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γιαούρτι και τα τυριά, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα ασβεστίου αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων οξαλικού ασβεστίου. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το ασβέστιο πρέπει να λαμβάνεται ταυτόχρονα με μείωση της πρόσληψης των οξαλικών με την διατροφή, ώστε να υπάρχει προστασία από τον σχηματισμό λίθων. Σωματικό βάρος και λιθίαση ουροποιητικού Μελέτες έχουν δείξει ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για σχηματισμό λίθων ουρικού οξέος και ασβεστίου στα νεφρά. Δεν είναι γνωστό αν η απώλεια βάρους από μόνη της μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο δημιουργίας λίθων. Πάντως, η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού

Ο διαγνωστικός έλεγχος iatrica περιλαμβάνει ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΥΡΟΛΙΘΟΥ

βάρους, η υγιεινή διατροφή και η άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου σχηματισμού λίθων. Βασικές Οδηγίες • Το νερό είναι το πιο ισχυρό όπλο ενάντια στη λιθίαση. Η ελάχιστη ημερήσια ποσότητα νερού που πίνουμε πρέπει να είναι 3 λίτρα, αφού ο αποβαλλόμενος όγκος ούρων δεν πρέπει να είναι κάτω από 2-2,5 λίτρα το 24ωρο.

• Η εξειδικευμένη διατροφή είναι σημαντικό μέτρο προστασίας από τη δημιουργία λίθων. Συνιστάται μόνο σε αυτούς που έχουν ιστορικό λιθίασης. Ανάλογα με τη σύσταση των λίθων, καθορίζεται η δίαιτα από ειδικό γιατρό ή διατροφολόγο.

• Περιορισμός στο αλάτι μειώνει τις πιθανότητες σχηματισμού λίθων από ασβέστιο. Η μείωση λήψης ασβεστίου δεν συνιστάται, αφού προωθεί τον σχηματισμό λίθων και οστεοπόρωσης.

• Γεύματα με πολλές ζωικές πρωτεΐνες. Κρέας και αβγά, αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων από ουρικό οξύ και ασβέστιο. Για τους ανθρώπους που ήδη έχουν ιστορικό λιθίασης, η πρόληψη είναι βασική προτεραιότητα. Εκτός από τις διατροφικές αλλαγές, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν και ειδικά φάρμακα, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ξανά λίθος. Το πρώτο βήμα για την πρόληψη της λιθίασης είναι να μάθουμε τη σύσταση του λίθου που έχει δημιουργηθεί στον οργανισμό. Η στενή συνεργασία του εξειδικευμένου ουρολόγου στη λιθίαση του ουροποιητικού με πιστοποιημένο μικροβιολογικό εργαστήριο για την ανάλυση του λίθου είναι απαραίτητος παράγοντας για να καθοριστούν διατροφικές συμβουλές για την μείωση σχηματισμού λίθων του ουροποιητικού.

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

17

D Η βιταμίνη

– ορμόνη – η βιταμίνη του

ήλιου ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

18

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Τι είναι, πως παράγεται, που βρίσκεται

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη με σημαντικές δράσεις σε πολλαπλά επίπεδα του ανθρώπινου οργανισμού. Παράγεται μέσω της έκθεσης του δέρματος στην ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία UV (χοληκαλσιφερόλη D3-ανενεργή μορφή) και ελάχιστα με την λήψη ορισμένων τροφών πλούσιες σε βιταμίνη D (εργοκαλσιφερόλη D2). Μεταβολίζεται (υδρολύεται) στο συκώτι σε χαλκιδιόλη (calcifediol ή 25-OH D- αποθηκεύσιμη μορφή) και ακολούθως στους νεφρούς όπου λαμβάνει ένα υδροξύλιο και μετατρέπεται σε καλσιτριόλη (calcitriol ή 1-25(ΟΗ)2-D- ενεργή μορφή). Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για βιταμίνη αλλά για μία ορμόνη που αλληλεπιδρά με περισσότερα από 2500 γονίδια στο ανθρώπινο σώμα.

Δράση, Ρόλος της βιταμίνης D

Η βιταμίνη D σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό 432/2012 συμβάλει: ▶ Σ τη φυσιολογική απορρόφηση/χρησιμοποίηση του ασβεστίου και του φωσφόρου ▶ Σ τη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων ασβεστίου στο αίμα (μέσω μια ορμόνης, της παραθορμόνης) ▶ Στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών και των δοντιών ▶ Στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας των μυών ▶ Σ την κυτταρική διαίρεση και ανάπτυξη των κυττάρων όπου παίζει σημαντικό ρόλο ▶ Στην καλή ρύθμιση και ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού και στη μείωση των φλεγμονών ▶ Σ την έκκριση ινσουλίνης και στην καλή ρύθμιση του σακχάρου Έτσι λοιπόν, έλλειψη βιταμίνης D πιθανόν να σχετίζεται: ▶ Με εμφάνιση οστεοπόρωσης (σε ενήλικες), ραχίτιδας (σε παιδιά) ▶Μ ε εκδήλωση αυτοάνοσων νοσημάτων (πχ. Ρευματοειδούς αρθρίτιδας, φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, ψωριασικής αρθρίτιδας) ▶ Με εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη, αντίστασης στην ινσουλίνη, μεταβολικού συνδρόμου ▶Μ ε εκδήλωση κακοηθειών (πχ εντέρου, ενδομητρίου, δέρματος, παγκρέατος, προστάτου κ.α.) ▶ Με εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων ▶Μ ε εμφάνιση άνοιας, σκλήρυνσης κατά πλάκας, νόσου Parkinson

Ποιοί διατρέχουν κίνδυνο για έλλειψη της βιταμίνης D – ποιοι παράγοντες επιδρούν ▶ Άτομα με περιορισμένη έκθεση στο φως του ήλιου ▶ Η υπερβολική χρήση αντηλιακών ▶ Άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα ▶ Η αστικοποίηση και η τάση της εργασίας σε κλειστούς χώρους ▶ Β ρέφη που θηλάζουν και παιδιά που βρίσκονται στην ανάπτυξη

κεια αφορά όλες τις ηλικίες αλλά τα ποσοστά ανεβαίνουν αρκετά στους ηλικιωμένους.

Μέτρηση βιταμίνης D

Η ακριβής εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπέδων βιταμίνης D βασίζεται στην μέτρηση της 25-OH vit D (ολικής βιταμίνης D). Η μέτρηση της 1-25(OH)2 D δεν αντανακλά τα ακριβή επίπεδα βιταμίνης D καθώς οι τιμές της επηρεάζονται από την πρόσληψη ασβεστίου. Επιθυμητά επίπεδα >30 ng/ml ▶ Έλλειψη < 11 ng/ml ▶ Ανεπάρκεια 11 – 29 ng/ml ▶ Επάρκεια 30 - 100 ng/ml ▶ Τοξικότητα > 100-150 ng/ml

Πηγές βιταμίνης D

Οι ημερήσιες ανάγκες κυμαίνονται από 25 έως 50 μg ημερησίως (1000 – 2000 ΙU). Όπως είπαμε ο οργανισμός συνθέτει το 90% της βιταμίνης μέσω της υπεριώδους ακτινοβολίας και μόνο το 10% μέσω των τροφών ( λιπαρά ψάρια, συκώτι, κρόκος αυγού και εμπλουτισμένα τρόφιμα με βιταμίνη D όπως χυμός πορτοκαλιού, γάλα, δημητριακά κ.α.) Ο πιο φυσικός και αποδοτικός τρόπος αποθήκευσης βιταμίνης D που συστήνεται είναι η έκθεση στον ήλιο το καλοκαίρι (η έκθεση 15 – 20 λεπτά στον ήλιο μεταξύ 10:00 – 14:00 χωρίς την χρήση αντηλιακών στο σώμα, τρεις φορές εβδομαδιαίως, αποθηκεύει 10.000 – 20.000 ΙU βιταμίνης D) - προσοχή όμως όχι στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο (κίνδυνος καρκίνου του δέρματος). (Το πρωί ή το απόγευμα οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν υπό γωνία και πρέπει να διαπεράσουν παχύτερα στρώματα της ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα το πλήρες φιλτράρισμα των φασμάτων UV και επομένως μικρότερη παραγωγή βιταμίνης D)

Λήψη συμπληρωμάτων

Επειδή αφενός η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία δεν είναι πάντα εφικτή και αφετέρου οι προσλαμβανόμενες ποσότητες από τις τροφές εμπλουτισμένες ή μη είναι ανεπαρκείς να καλύψει τις ανεπάρκειες της βιταμίνης D, προτείνεται η λήψη συμπληρωμάτων σε δοσολογίες ανάλογα με την μέτρηση των επιπέδων βιταμίνης D, την ηλικία και το αίτιο που προκάλεσε την ανεπάρκεια. Προληπτικά συστήνεται η λήψη 400 – 1000 IU(παιδία) και 1000 – 2000 IU(ενήλικες) αν και πρόσφατα στις Η.Π.Α. οι συστάσεις προτείνουν τον διπλασιασμό της δοσολογίας. Πρακτικά συστήνεται η λήψη 60 – 80 IU/Kg και επανεξέταση σε 2-3 μήνες με στόχο επίπεδα βιταμίνης 40 – 50 μg/ml, καθώς και έλεγχος των επιπέδων 2 φορές ετησίως (αρχές φθινοπώρου, τέλος άνοιξης). Καλό είναι να αποφεύγεται η συγχορήγηση σκευασμάτων βιταμίνης Α, ενώ προτείνεται η συγχορήγηση και μαγνησίου καθώς αυξάνει την πρόσληψη βιταμίνης D. Τέλος καλό είναι για τις γυναίκες τα επίπεδα της βιταμίνης D3 να παρακολουθούνται συνδυαστικά με τα επίπεδα της παραθορμόνης (PTH) και του ασβεστίου (Ca).

▶ Εγκυμοσύνη και θηλασμός ▶ Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ▶ Άτομα > 50 ετών, επειδή η ικανότητα σύνθεσης της βιταμίνης Κίνδυνοι από υπερβιταμίνωση D

D μειώνεται με την ηλικία ▶ Άτομα με δυσαπορρόφηση (κοιλιοκάκη, νόσος Crohn, κυστική ίνωση) ▶ Άτομα με ηπατικές και νεφρικές παθήσεις ▶ Άτομα με υποπαραθυρεοειδισμό ▶ Άτομα παχύσαρκα ▶Η χρήση φαρμάκων (αντιεπιληπτικά, κορτικοειδή, αντιμυκητισιακα, φάρμακα του AIDS) ▶ Άτομα που ζουν στο βόρειο ημισφαίριο Σήμερα η ανεπάρκεια βιταμίνης D έχει λάβει διαστάσεις επιδημίας καθώς περίπου ένα δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D με επιπτώσεις στην υγεία και στην ποιότητα της ζωής τους ενώ και στην Ελλάδα αναφέρεται ότι το 70-75% του πληθυσμού έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D. Η ανεπάρ-

Η θεραπεία υποκατάστασης της βιταμίνης D είναι ασφαλής και γενικά δεν υπάρχουν παρενέργειες στις συνήθεις συνιστώμενες δόσεις. Η υπερβολική λήψη βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα τοξικότητας ▶ Λόγω αυξημένης εντερικής απορρόφησης ασβεστίου αυξάνονται τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, με αποτέλεσμα την απώλεια οστικής μάζας και σχηματισμό νεφρολιθίασης ▶ Αύξηση της αρτηριακής πίεσης ▶ Γαστρεντερικά συμπτώματα – ανορεξία, εμετοί, ναυτία ▶ Πολυουρία, πολυδιψία, αδυναμία, νευρικότητα, κνησμός ▶ Νεφρική ανεπάρκεια ▶ Αυξημένος κίνδυνος ισχαιμικής καρδιοπάθειας λόγω ασβέστωσης των αγγείων Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

19

TΡΟΦΕΣ

ΠΟΥ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΣΙΔΗΡΟΥ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΥΑ ΜΑΚΡΗ KΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

Ο

σίδηρος είναι ένα από τα πιο σημαντικά ιχνοστοιχεία για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού αποτελεί βασικό δομικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης, της μυοσφαιρίνης, των κυτοχρωμάτων και άλλων ενζύμων. Επιπλέον, ο σίδηρος συμβάλλει στην φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού αλλά και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Οι κύριες μορφές σιδήρου είναι ο αιμικός σίδηρος και ο μη αιμικός σίδηρος. Ο αιμικός σίδηρος βρίσκεται μόνο στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά ενώ ο μη αιμικός σίδηρος σε τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης. Κάποια συστατικά και τροφές εμποδίζουν την απορρόφηση σιδήρου με αποτέλεσμα να μειώνονται οι αποθήκες σιδήρου στον οργανισμό και το άτομο να αισθάνεται έντονη κόπωση, ζαλάδες, αδυναμία και άλλα. Τα τρόφιμα και οι ουσίες που αναστέλλουν την απορρόφηση σιδήρου είναι τα παρακάτω: ΤΡΟΦΕΣ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΑΣΒΕΣΤΙΟ Το ασβέστιο που βρίσκεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως γάλα, γιαούρτι και τυρί, αλλά και σε άλλες τροφές, όπως σαρδέλες, σολομός, μπρόκολο, αμύγδαλα και σύκα, φαίνεται να εμποδίζει την απορρόφηση τόσο του αιμικού, όσο και του μη αιμικού σιδήρου από 40-60%. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η λήψη 300-600 mg ασβεστίου μειώνουν την απορρόφηση σίδηρου έως και 70% .Η λήψη < 40 mg ασβεστίου φαίνεται ότι δεν επιδρά στην απορρόφηση του σιδήρου. ΑΥΓΑ Τα αυγά περιέχουν φωσβιτίνη, μία φωσφοπρωτεΐνη που βρίσκεται στον κρόκο του αυγού, η οποία δεσμεύει το σίδηρο των φυτικών τροφών και δεν επιτρέπει στον οργανισμό να τον απορροφήσει. Σύμφωνα με μελέτη, ένα βρασμένο αυγό μπορεί να μειώσει την απορρόφηση σιδήρου έως 28 %. ΟΞΑΛΙΚΑ ΟΞΕΑ Τα οξαλικά οξέα είναι ενώσεις οι οποίες βρίσκονται σε τροφές όπως το σπανάκι, το κατσαρό λάχανο, τα παντζάρια, τα καρύδια, τη σοκολάτα, το τσάι, το πίτουρο σιταριού, τις φράουλες ,τη ρίγανη, το βασιλικό, το μαϊντανό και άλλα. Η παρουσία των οξαλικών οξέων στα παραπάνω τρόφιμα, δεσμεύουν το σίδηρο και μειώνουν την απορρόφησή του. Για παράδειγμα ,το σπανάκι είναι πολύ καλή πηγή σιδήρου, όμως δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό, διότι η μεγάλη περιεκτικότητά του σε οξαλικά οξέα δεσμεύει το σίδηρό του .Πιο συγκεκριμένα, εάν το μαγειρέψετε σε σπανακόπιτα με τυρί, η απορρόφηση του σιδήρου είναι σχεδόν μηδενική, επειδή το ασβέστιο 20

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

της φέτας μειώνει και άλλο το βαθμό απορρόφησης του σιδήρου. Για να αυξηθεί η απορρόφηση σιδήρου, η κατανάλωσή του θα πρέπει να συνοδεύεται είτε από πρόσληψη βιταμίνης C (π.χ χυμός πορτοκάλι, μανταρίνια ακτινίδια, φράουλες, λεμόνι ) ή κρέατος. ΠΟΛΥΦΑΙΝΟΛΕΣ (ΚΑΦΕΣ-ΤΣΑΙ-ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΡΑΣΙ-ΚΑΚΑΟ) Οι πολυφαινόλες έχουν ανασταλτική δράση όσο αφορά την απορρόφηση σιδήρου. Οι πολυφαινόλες ή αλλιώς φαινολικές ενώσεις περιέχουν χλωρογενικό οξύ το οποίο βρίσκεται στο κακάο, τον καφέ και μερικά βότανα. Το φαινολικό οξύ που περιέχουν τα μήλα, η μέντα και κάποια βότανα, καθώς και οι τανίνες που βρίσκονται στο μαύρο τσάι, το καφέ, το κα-

κάο, τα μπαχαρικά, τα καρύδια καθώς και κάποια φρούτα όπως τα μήλα και τα βατόμουρα, έχουν την ιδιότητα να αναστέλλουν την απορρόφηση του σιδήρου. Το κακάο μπορεί να αναστείλει την απορρόφηση σιδήρου έως και 90 % ενώ ένα φλιτζάνι καφέ έως και 60%. Έρευνα έχει δείξει ότι οποιοδήποτε ρόφημα περιέχει 20-50 mg πολυφαινολών μπορεί να προκαλέσει μείωση του μη αιμικου σιδήρου κατά 50-70 % όταν καταναλώνεται με ένα τρόφιμο πλούσιο σε σίδηρο. Αυτά τα τρόφιμα ή ουσίες δεν θα πρέπει να καταναλώνονται σε διάστημα δύο ωρών πριν και μετά την κατανάλωση γεύματος που είναι πλούσιο σε σίδηρο. Η κατανάλωση μαύρου τσαγιού με τα γεύματα θα μπορούσε να αποτελέσει μια

καλή μέθοδο μείωσης της βιοδιαθεσιμότητας του σιδήρου σε άτομα με υπερφόρτωση. ΦΥΤΙΚΑ ΟΞΕΑ Τα φυτικά οξέα βρίσκονται στα δημητριακά, τα καρύδια, τα αμύγδαλα, το σουσάμι, τα ξερά φασόλια και το καλαμπόκι. Μελέτη έχει δείξει ότι ακόμα και χαμηλά επίπεδα φυτικών οξέων (5% στα δημητριακά) έχουν μια ισχυρή ανασταλτική δράση στην βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου. Ενώσεις φυτικών οξέων μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση σιδήρου από 50-65%. Συμπερασματικά, το μυστικό για την αποφυγή της αναιμίας βρίσκεται στις σωστές διατροφικές συνήθειες, στην αποφυγή εξαντλητικών διαιτών και στους σωστούς συνδυασμούς τροφίμων που ευνοούν την καλή απορρόφηση του σιδήρου.

Διατροφικές Πηγές Αιμικού Σιδήρου Ποσότητα gr Ποσότητα σιδήρου mg Κόκκινο Κρέας Μοσχαρίσια Μπριζόλα

90

2.5

Μοσχαρίσιος Κιμάς

90

2.7

Χοιρινή Μπριζόλα

90

0.7

Ψαρονέφρι Χοιρινό

90

1.3

Συκώτι Μοσχαρίσιο

90

5.8

Πουλερικά Κοτόπουλο

90

0.9

Γαλοπούλα

90

2.0

Ψάρια Τόνος

90

0.6

Σολομός

90

0.7

Σαρδέλες

90

2.6

Ξιφίας

90

1.1

Διατροφικές Πηγές Μη Αιμικού Σιδήρου Ποσότητα

Ποσότητα σιδήρου mg

Θαλασσινά Μύδια

90 gr

3.5

Γαρίδες

90 gr

1.4

Όσπρια Φασόλια

½ κούπα

2.1

Φακές

1 κούπα

4.2

Λαχανικά Σπανάκι Μαρούλι

1 κούπα

1.5

1 κούπα

1.8

Φρούτα Αποξηραμένα Βερίκοκα

½ κούπα

1.6

Αποξηραμένα Δαμάσκηνα

½ κούπα

1.2

Ξηροί Καρποί Φιστίκια Αιγίνης Καρύδια

30 gr

1.9

1 κούπα

3.8

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

21

Οµοκυστεΐνη

Καταπολεμήστε τον κρυφό εχθρό της Υγείας ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΝΤΡΑΓΚΙΤΣΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ ΜΕΛΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

Γ

ήρανση είναι μια φυσιολογική και αναπόφευκτη βιολογική διαδικασία προγραμματισμένη από τα κύτταρα, η οποία επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως γεννητικούς, περιβαλλοντολογικούς, τον τρόπο διαβίωσης και με την οποία πραγματοποιείται προοδευτική εκφύλιση των κυτταρικών λειτουργιών. Επειδή όμως, πολλές επιπτώσεις του γήρατος δεν είναι συνέπειες της φυσιολογικής φθοράς αλλά αποτέλεσμα των επιλογών μας, το πότε και πως αρχίζει να γερνά κάποιος είναι διαφορετική διαδικασία για τον καθένα. Έτσι ενώ χρονολογικά ηλικιωμένος θεωρείται κάποιος > 65 ετών στην πραγματικότητα αυτό δεν αντιστοιχεί στην πραγματική βιολογική ηλικία του καθενός. Ο κύριος μηχανισμός γήρανσης εντοπίζεται στα τελομερή (τελευταίο μέρος των χρωμοσωμάτων, τα οποία ρυθμίζουν την διάρκεια ζωής και τον τρόπο που γερνάμε). Το μήκος τους μειώνεται σταδιακά με κάθε κυτταρική διαίρεση, ώσπου φτάνουν σε ένα οριακό σημείο και τότε τα κύτταρα οδηγούνται σε θάνατο. Όσο ο τρόπος ζωής προκαλεί φθορές στα κύτταρα, τόσο πιο πολλοί κυτταρικοί πολλαπλασιασμοί γίνονται για να αποκατασταθούν οι βλάβες, επομένως τόσο πιο γρήγορα καταναλώνονται τα τελομερή. Σε αυτή την διαδικασία παρεμβαίνουν και δυο άλλοι μηχανισμοί: • Οξειδωτικό στρες: Η υπέρμετρη παραγωγή ελεύθερων ριζών Ο2 δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από τους αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς του οργανισμού • Μεθυλίωση: Η κινητήριος δύναμη για όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Με αυτή μεταφέρεται μια ομάδα μεθυλίου από το ένα μόριο στο άλλο με σκοπό ■ την αποτοξίνωση των κυττάρων ■ τον σχηματισμό νέων υγιών κύτταρων ■ την επισκευή του κατεστραμμένου γενετικού DNA Η ανεπαρκής μεθυλίωση είναι από τις κύριες αιτίες πρόωρης γήρανσης και εκδήλωσης πολλών νοσημάτων. Ένας σημαντικός παράγοντας που εμποδίζει την διαδικασία της μεθυλίωσης είναι η παρουσία ελεύθερων ριζών Ο2 (ROS). Σημαντικός και μοναδικός μετρήσιμος δείκτης της μεθυλίωσης είναι η ομοκυστεΐνη. Η ομοκυστεΐνη είναι ένα τοξικό μόριο που προκύπτει από το μεταβολισμό της μεθειονίνης (ενός αμινοξέος που περιέχει θείο, περιέχεται στις πρωτεϊνικές τροφές και προσλαμβάνεται μέσω της διατροφής). Υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης είναι προειδοποιητικό σημάδι ότι το σώμα μας δεν μεθυλιώνει σωστά, γεγονός που σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα καρδιαγγειακών νοσημάτων, ν. Alzheimer, ν. Parkinson, κακοηθειών, κατάθλιψης, φλεβικής θρόμβωσης, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή ακόμα και φλεγμονωδών νόσων εντέρου. Η αυξημένη ομοκυστεΐνη μπορεί να είναι: • Κληρονομική: λείπουν κάποια ένζυμα και έτσι η ομοκυστεΐνη δεν μεταβολίζεται και δεν αποβάλλεται στα ούρα. Τα άτομα αυτά παρουσιάζουν σε νεαρά ηλικία καρδιαγγειακά συμβάματα.

• Επίκτητη: η ομοκυστεΐνη δεν αποδομείται επαρκώς (λόγω έλλειψης Β6, Β12, φυλλικού οξέος), προκαλώντας βλάβες στο εσωτερικό των αρτηριών και αθηροσκλήρυνση, ενώ οδηγεί στον τριπλασιασμό της απώλειας 22

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

μήκους των τελομερών. Δυστυχώς σήμερα η πλειοψηφία της ιατρικής κοινότητας έχει στρέψει την προσοχή μόνο στην σημασία της αξίας των χαμηλών τιμών χοληστερίνης, βλέποντας το δένδρο και όχι το δάσος. Πολλές μελέτες έχουν δείξει, εκτός του ότι η χοληστερίνη είναι ένα μόριο χρήσιμο για τον οργανισμό (είναι βασικό δομικό υλικό των κυτταρικών μεμβρανών, είναι απαραίτητη για την σύνθεση των γεννητικών ορμονών και στον σχηματισμό βιταμίνης D στην επιφάνεια του δέρματος. Είναι κύριο συστατικό της χολής, η οποία απελευθερώνεται από την χοληδόχο κύστη για να βοηθήσει την πέψη των τροφών, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στις εγκεφαλικές συνάψεις κ.α.) , η συσσώρευσή της στα αγγεία μπορεί να γίνει μόνο αν τα αγγεία αυτά έχουν βλαφθεί και μόνο αν η χοληστερίνη αποκτήσει μια επικίνδυνη αθηρογόνο μορφή (LDL). Η μείωση της LDL, μπορεί να επιβραδύνει την απόθεσή της στα τοιχώματα των αρτηριών που υπέστησαν βλάβες, αλλά δεν σταματάει την αρχική φθορά του αγγείου. Από τις πιο σημαντικές αιτίες βλάβης των αγγειακών τοιχωμάτων είναι η αυξημένη ομοκυστεΐνη, η οποία προκαλεί ένα καταστροφικό καταρράκτη χημικών αντιδράσεων στα ενδοθηλιακά κύτταρα που επενδύουν τα αρτηριακά τοιχώματα και έτσι ενθαρρύνεται ο σχηματισμός αποθέσεων LDL χοληστερίνης. Τα φυσιολογικά όρια της ομοκυστεΐνης είναι 5-15 μmol/L ωστόσο έρευνες της Αμερικάνικης καρδιολογικής εταιρείας δείχνουν ότι ο κίνδυνος για καρδιοπάθειες αρχίζει να αυξάνει σε επίπεδα > 8 μmol/L, ενώ > 10μmol/L ο κίνδυνος διπλασιάζεται, στην τιμή > 15 τετραπλασιάζεται, > 20 οκταπλασιάζεται και > 25 δωδεκαπλασιάζεται. Άρα λοιπόν μήπως θα έπρεπε να εστιάσουμε τις προσπάθειες όχι στο να μειώσουμε την υψηλή χοληστερίνη αλλά την υψηλή ομοκυστεΐνη? Τι χρειάζεται να κάνουμε ώστε να μειώσουμε τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης: 1. Έλεγχος φυλλικού οξέος, Β12, Β6 (για πιθανή ανεπάρκεια) 2. Να εστιάσουμε στις πιθανές αιτίες που προκαλούν αύξηση της ομοκυστεΐνης ▶ Κατανάλωση αλκοόλ, καφέ, καθώς και το κάπνισμα ▶ Λήψη φαρμάκων (φιμπράτες, μετφορμίνη, θειαζιδικά διουρητικά) ▶ Παθήσεις (διαβήτης, νεφρική και θυρεοειδική δυσλειτουργία, νεοπλασίες) 3. Διατροφική πρόσληψη σε Β6, Β12, φυλλικό οξύ (400-500 gr λαχανικά και φρούτα ημερησίως π.χ. 2-3 φρούτα, 2 πιάτα λαχανικά) Φυλλικό οξύ: Λαχανικά, σπανάκι, αντίδια, μαρούλι, σπαράγγια, μπρόκολο, κουνουπίδι, μπάμιες, μαϊντανός, κρεμμύδι, λάχανο, αγκινάρες, παντζάρια, σέλινο Φρούτα: Πορτοκάλι, φράουλες, αβοκάντο, λεμόνι, ακτινίδια, γκρέιπφρουτ, ανανάς, μανταρίνι, μπανάνα, βερίκοκο, μάνγκο Β6: Λαχανικά. Σπανάκι, αβοκάντο λάχανο, μπρόκολο, κουνουπίδι, κρεμμύδι, κολοκυθάκια, μπάμιες, μάραθο, Φρούτα: Μπανάνες, καρπούζι, πεπόνι, μούρα, δαμάσκηνα Β12: Ζωικές πρωτεΐνες 4. Συμπληρώματα βιταμινών (5mg φυλλικού οξέως, 400μg Β12, 50mg Β6)

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

23

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ΗΡΑΚΛΗΣ Ι. ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ, MD ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ MΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ ΜΕΛΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

24

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Η

σύφιλη και η βλεννόρροια ήταν ασθένειες ξεχασμένες από το χρόνο, έρχονται όμως πάλι στο προσκήνιο. Η συνεχής αλλαγή ερωτικών συντρόφων, το σεξ χωρίς προφύλαξη και η αύξηση του αριθμού των αλλοδαπών εκδιδομένων γυναικών στη χώρα μας, «ξύπνησαν» ξεχασμένα αφροδίσια νοσήματα, ενώ παράλληλα παρατηρείται και έξαρση των ιογενών, σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως είναι ο έρπητας των γεννητικών οργάνων, οι HPV- λοιμώξεις (τα κονδυλώματα), το AIDS, οι ηπατίτιδες Β και C κ.τ.λ. Δυστυχώς οι ασθένειες που μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής επαφής, αυξάνονται με πολύ γρήγορο ρυθμό παγκοσμίως. Στη χώρα μας την δεκαετία του ΄80 σημειώθηκε σημαντική κάμψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (εξαιτίας του φόβου του AIDS). Το 2001 ανετράπησαν τα δεδομένα αφού τα κρούσματα αυξήθηκαν ανησυχητικά. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η έξαρση των ιογενών, σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Οι λόγοι, που οδήγησαν στην αλματώδη αύξηση των αφροδισίων νοσημάτων, είναι η αδιαφορία για τους κινδύνους που κρύβει το σεξ χωρίς προφυλάξεις και η εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων . Επίσης, αρκετοί απ’ αυτούς που έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, συχνά το κρύβουν, με αποτέλεσμα η αλυσίδα της μετάδοσης να μην διακόπτεται. Ένας άλλος παράγοντας που ευνοεί τη μετάδοση των ασθενειών αυτών είναι η ηλικία έναρξης των σεξουαλικών σχέσεων, της οποίας το όριο έχει μειωθεί. Στην έξαρση των συγκεκριμένων νοσημάτων σημαντικό ρόλο έχουν παίξει και οι αλλοδαπές εκδιδόμενες γυναίκες. Προειδοποιητικά σημάδια είναι η ύπαρξη των παρακάτω συμπτωμάτων που δεν σημαίνει υποχρεωτικά την προσβολή του ατόμου από σεξουαλικώς μεταδιδόμενη ασθένεια. Όμως η γονόρροια, τα χλαμύδια, η σύφιλη και ο έρπης των γεννητικών οργάνων μπορούν να τα προκαλέσουν. Στους άνδρες: · Εκκρίσεις από το πέος που έχουν χρώμα όπως το πύον, ή ακόμη διαυγή υγρά που εξέρχονται από την ουρήθρα. · Πόνος ή κάψιμο κατά τη διούρηση. · Συχνουρία. · Εξελκώσεις στο πέος ή σε άλλα σημεία της γεννητικής ή πρωκτικής περιοχής. Στις γυναίκες: · Εκκρίσεις από τον κόλπο: Αλλαγή στην ποσότητα, το χρώμα και την οσμή των κολπικών υγρών. · Πόνος ή κάψιμο κατά τη διούρηση και συχνουρία · Έλκη στην περιοχή των γεννητικών οργάνων: Ο έρπης των γεννητικών οργάνων όπως και η σύφιλη μπορούν να προκαλέσουν έλκη στη γεννητική και πρωκτική περιοχή. · Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή: Οι σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες είναι συχνή αιτία δυσπαρεύνιας. Αυτή η δυσπαρεύνια συνοδεύεται και από ανώμαλες εκκρίσεις από τον κόλπο, απώλεια αίματος, δυσουρία ή ακόμη από έλκη των γεννητικών οργάνων. · Ανώμαλες αιμορραγίες από τον κόλπο: Η εμφάνιση αίματος μεταξύ των κύκλων των περιόδων, ιδιαίτερα όταν αυτή ακολουθεί τη σεξουαλική επαφή. Η γονόρροια και τα χλαμύδια είναι από τις συχνότερες αιτίες που προκαλούν ανώμαλες αιμορραγίες από τον κόλπο.

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

25

Η Βλενόρροια Προκαλείται από το μικρόβιο του γονοκόκκου που είναι γνωστό με την ονομασία Neisseria gonorrhoeae. Η βλενόρροια ή γονόρροια είναι μια ασθένεια που μεταδίδεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Ανάλογα με την επαφή, κολπική, στοματική ή πρωκτική μπορεί να προσβάλει όργανα και ιστούς των περιοχών αυτών. Συμπτώματα Αρκετοί που προσβάλλονται από τη νόσο μπορεί να μην παρουσιάσουν συμπτώματα. Όταν υπάρχουν, παρουσιάζονται περίπου 10 μέρες μετά από την μετάδοση και προσβολή από το μικρόβιο. Στις γυναίκες μπορεί να εκδηλωθεί πόνος κατά τη συνουσία, πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση, συχνοουρία, εκκρίσεις από τον κόλπο που είναι πυώδεις με δυσάρεστη οσμή, και ενοχλήσεις στην περιπρωκτική περιοχή. Η προσβολή των σαλπίγγων από τα βακτήρια μπορεί να ευθύνεται για στείρωση στη γυναίκα. Μπορεί να έχει επίσης ανώμαλες απώλειες αίματος κατά την περίοδό της, πυρετό και πόνο στην κοιλιά. Οι έγκυες που προσβάλλονται από τη γονόρροια εάν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, είναι δυνατόν να μεταδώσουν το μικρόβιο στο παιδί τους. Στο νεογέννητο ο γονόκοκκος προκαλεί τη γονοκοκκική οφθαλμίτιδα, μια πολύ σοβαρή μόλυνση των οφθαλμών.

ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ & ΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ

Θεραπεία Οι μολύνσεις από το γονόκοκκο αντιμετωπίζονται γρήγορα με την αντιβίωση. Μετά από την αρχική χορήγηση των αντιβιοτικών πρέπει να ξαναγίνεται μικροβιολογικός έλεγχος διότι ο γονόκοκκος μπορεί να έχει ανθεκτικότητα σε ορισμένα αντιβιοτικά και να χρειάζεται προσαρμογή της θεραπείας. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων Ο έρπης των γεννητικών οργάνων ίσως είναι το πιο συχνό σεξουαλικά- μεταδιδόμενο νόσημα. Ο HSV-2 συνήθως προσβάλλει την γεννητική περιοχή (γεννητικός Έρπης). Ο ιός μεταδίδεται μπορεί να μεταδοθεί στο έμβρυο κατά την διάρκεια του τοκετού, γι΄ αυτό συνιστάται να γίνει καισαρική τομή. Συμπτώματα Καύσος(κάψιμο) στην γεννητική περιοχή, χαμηλή οσφυαλγία, δυσουρία, γενική κακουχία, πυρετός, διόγκωση λεμφαδένων, φυσαλίδες στα γεννητικά όργανα και επώδυνα έλκη. Τα συμπτώματα του γεννητικού έρπητα διαρκούν 2-3 εβδομάδες και περίπου το 75% των ασθενών αναπτύσσουν περιοδικές προσβολές, οι οποίες εμφανίζονται σε άτακτα χρονικά διαστήματα. Θεραπεία Δεν θεραπεύεται οριστικά και κάνει συχνές υποτροπές. Ωστόσο τα αντιικά φάρμακα που χορηγούνται έχουν καλά αποτελέσματα και οι ελπίδες για την παρασκευή εμβολίου φαίνεται ότι σε λίγο καιρό θα γίνουν πραγματικότητα. Θα πρέπει να ακολουθήσει θεραπεία όμως και ο /η ερωτικός σύντροφος για να μην διαιωνίζεται το πρόβλημα. Τα Κονδυλώματα Αποτελούν μια μεγάλη ομάδα ιών με διάφορη κλινική εικόνα και σημασία και ο αριθμός τους υπολογίζεται γύρω στους 80.

26

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV )και προσβάλλουν κυρίως τον τράχηλο της μήτρας, τον κόλπο και το αιδοίο. Οι πιο επικίνδυνοι ιοί που έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι οι HPV -16,18,31,33 και 45. Τα παιδιά μπορεί να επιμολυνθούν από τον ιό κατά τον τοκετό. Θεραπεία Η εξέταση για την πρόληψη αλλά και την ανακάλυψη της προσβολής του τραχήλου της μήτρας από τον ιό HPV είναι το ΤεστΠαπανικολάου. Αρχικά πρέπει να γίνει κολποσκόπηση και βιοψία από τις ύποπτες περιοχές. Θεραπευτικά εφαρμόζονται τα λέιζερ στην χειρουργική του τραχήλου της μήτρας και η χρήση της διαθερμίας στην εξάχνωση του παθολογικού ιστού. Η τακτική παρακολούθηση της ασθενούς μετά την θεραπεία είναι απαραίτητη στις περιπτώσεις

που έχει γίνει συντηρητική θεραπεία. Σταθμός για τη πρόληψη της λοίμωξης αποτελεί το τετραδύναμο εμβόλιο που θα προφυλάσσει από τους ιούς HPV 6,11,16,18.Χορηγείται σε 3 δόσεις στις ηλικίες 9-14, χωρίς φυσικά να αποκλείονται μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Τα Χλαμύδια Τα χλαμύδια είναι θεραπεύσιμο νόσημα και προκαλείται από τα βακτήρια Chlamydia trachomatis.Τα συμπτώματα εμφανίζονται 10-20 ημέρες από την στιγμή της μόλυνσης. Μεταδίδονται μέσω κολπικής, στοματικής ή πρωκτικής συνουσίας. Καθώς η λοίμωξη είναι συχνά ασυμπτωματική, είναι πιθανόν να έχουμε μολυνθεί και να μην το γνωρίζουμε. Συμπτώματα Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι έκκριση κολπικών υγρών, πόνος κατά την σεξουαλική επαφή, συχνουρία, δυσουρία. Στους άνδρες τα συμπτώματα - έκκριση υγρών από το πέος, συχνουρία, δυσουρία, κνησμός κατά την ούρηση - είναι πιο εμφανή και αναγνωρίζονται εύκολα. Θεραπεία Η θεραπεία των χλαμυδίων πρέπει να είναι επιθετική, γιατί αρκετές φορές ανακαλύπτονται αρκετό καιρό μετά την μόλυνση, κυρίως στις γυναίκες. Τόσο στον άνδρα όσο και στην γυναίκα θεωρείται επιβεβλημένη η χορήγηση αντιβιοτικών. Η Σύφιλη Οφείλεται σ΄ ένα συγκεκριμένο βακτήριο, την ωχρά σπειροχαίτη. Μεταδίδεται με επαφή, στοματική, κολπική, ή πρωκτική. Επίσης, μπορεί να μεταδοθεί στα παιδιά κατά την διάρκεια του τοκετού. Συμπτώματα Εμφάνιση μικρών πληγών που συνήθως συνοδεύονται από πρήξιμο στους αδένες αριστερά ή δεξιά ανάλογα με το που θα εμφανιστεί η πληγή. Θεραπεία Πριν από την εμφάνιση της πενικιλίνης η σύφιλη ήταν θανατηφόρα. Σήμερα η θεραπεία της είναι εύκολη και ριζική , φτάνει να γίνει εγκαίρως η διάγνωση.

AIDS: νόσος της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας Η μόλυνση από τον ιό του AIDS γίνεται μέσω της σεξουαλικής επαφής με φορείς ή

ασθενείς ή και από μολυσμένες σύριγγες. Παρόλο που η νόσος δεν μπορεί να θεραπευτεί ακόμα, τα φάρμακα που χορηγούνται έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής φορέων αλλά και των ασθενών. Η αποφυγή πολλαπλών σχέσεων και η χρήση του προφυλακτικού, αποτελούν τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους προστασίας από τον θανατηφόρο ιό. Προφυλακτικό Η σωστή χρήση προφυλακτικών μπορεί να αποτελέσει "ασπίδα προστασίας" από τα περισσότερα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων της βλεννόρροιας (γονόρροιας), της σύφιλης, της λοίμωξης HIV/AIDS, και της λοίμωξης από χλαμύδια. Δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα μπορεί να μεταδοθούν με όλες τις μορφές των σεξουαλικών δραστηριοτήτων. Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

Γνωρίστε τα σημάδια που πρέπει να σας ανησυχήσουν κι απολαύστε τον έρωτα αλλά με προφυλάξεις! Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

27

Οι σοβαροί κίνδυνοι από τον

ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟ Η μεγάλη αξία του Εμβολίου σήμερα Dr. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΗΛ. ΜΠΟΥΡΑΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΘΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑ

28

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ο

Πνευμονιόκοκκος είναι πολύ ισχυρό και επικίνδυνο μικρόβιο του ανωτέρου και του κατωτέρου αναπνευστικού συστήματος. Τα νοσήματα από τον Πνευμονιόκοκκο είναι πολύ συχνά, ιδιαίτερα τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες (περίπου 40% των μικροβιακών λοιμώξεων). Προκαλεί συχνές λοιμώξεις στο Ανώτερο Αναπνευστικό Σύστημα (Ιγμορίτιδα, Ωτίτιδα, Λαρυγγίτιδα, κλπ). Επίσης προσβάλει το Κατώτερο Αναπνευστικό Σύστημα και προκαλεί Τραχειοβρογχίτιδα και Πνευμονία. Τέλος, προκαλεί συχνά και Βακτηριαιμία (μικρόβιο στο αίμα). Οι λοιμώξεις αυτές είναι πάντα πολύ σοβα-

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

αντενδείξεις, εκτός εάν το άτομο βρίσκεται σε ισχυρή ανοσοκαταστολή (πάντα να συμβουλευόμαστε τον Ιατρό μας). Οι παρενέργειές του είναι ελάχιστες, περίπου όπως αυτές του εμβολίου της γρίπης. Ποιοι χρειάζεται να εμβολιαστούν; Θεωρητικώς, κίνδυνο διατρέχουμε ΟΛΟΙ μας. Όμως, ο εμβολιασμός από πλευράς Δημόσιας Υγείας ενδείκνυται σε ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, και πάσχουν από τα εξής νοσήματα: 1. ΟΛΟΙ άνω των 65 ετών, 2. Χρόνιες Πνευμονοπάθειες (ΧΑΠ, Βρογχικό Άσθμα) 3. Χρόνιες Καρδιοπάθειες 4. Σακχαρώδης Διαβήτης 5. Χρόνια Νεφροπάθεια ή Ηπατοπάθεια 6. Ανοσοανεπάρκειες, ασθενείς που παίρνουν χρονίως κορτιζόνη και άλλα φάρμακα 7. Ορισμένες αναιμίες (Δρεπανοκυτταρική, Σπληνεκτομή) 8. Μεταμόσχευση οργάνων 9. Χρόνιοι καπνιστές και άτομα με κατάχρηση αλκοόλ 10. Ενήλικες που ζουν μαζί με παιδιά που πηγαίνουν σε Παιδικούς Σταθμούς 11. Ιατροί και Νοσηλευτικό προσωπικό 12. Άτομα που εργάζονται σε κλειστούς χώρους μαζί με πολλά άτομα (πχ. εργοστάσια) Από ποιες ηλικίες πρέπει να εμβολιαζόμαστε; Σήμερα το εμβόλιο συμπεριλαμβάνεται στο υποχρεωτικό πρόγραμμα εμβολιασμού και διενεργείται από την βρεφική ηλικία, σε 3 δόσεις. Το εμβόλιο στα βρέφη μειώνει την μετάδοση του μικροβίου στον γενικό πληθυσμό, και επομένως, έμμεσα προστατεύει και τις υπόλοιπες ηλικίες. Επίσης, στις υπόλοιπες ηλικίες, στους ασθενείς που προαναφέραμε, οι οποίοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και άτομα άνω των 65 ετών. ρές, με μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Προσβάλει όλες τις ηλικίες. Προκαλεί βαρύτερη νόσηση στους ηλικιωμένους, στους καπνιστές και στα άτομα με σοβαρά χρόνια νοσήματα, που αποτελούν τις ομάδες υψηλού κινδύνου. Επίσης, αποτελεί μια από τις βασικότερες εκδηλώσεις Μηνιγγίτιδας! Στην Μηνιγγίτιδα, το 20% των ασθενών πεθαίνει, ενώ σε μεγάλο ποσοστό, προκαλεί στους ασθενείς διάφορες νευρολογικές επιπλοκές, μείωση της ακοής, κλπ. Το 20% των θανατηφόρων λοιμώξεων του Κατώτερου Αναπνευστικού οφείλονται σε

Πνευμονιοκοκκική Πνευμονία. Πώς μεταδίδεται; Ο Πνευμονιόκοκκος “φωλιάζει” κυρίως στην μύτη και στο φάρυγγα των υγιών ατόμων και μεταδίδεται με τα σταγονίδια από τον βήχα, το φτάρνισμα, κλπ. Μελέτες από την Ελλάδα έδειξαν ότι το 10 – 20 % των παιδιών είναι φορείς του μικροβίου, ενώ σε αυτά που πηγαίνουν στον Παιδικό Σταθμό, το ποσοστό ξεπερνάει το 40%! Η αξία του εμβολιασμού Η νόσος προλαμβάνεται σε σημαντικό βαθμό με τον Εμβολιασμό. Πρακτικά δεν υπάρχουν

Πόσα είδη εμβολίων υπάρχουν; Υπάρχει το κλασικό εμβόλιο που είναι αποτελεσματικό, και πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε πέντε χρόνια. Τα τελευταία χρόνια διατίθεται το νέο ισχυρό εμβόλιο, που γίνεται μια φορά και παρέχει ισόβια ανοσία. Σε κάποιες περιπτώσεις, που θα κρίνει ο Ειδικός Ιατρός πρέπει να χορηγηθούν και το νέο, και το κλασσικό εμβόλιο με την προβλεπόμενη χρονική απόσταση. Η δαπάνη του εμβολίου καλύπτεται 100% από το Ασφαλιστικό Ταμείο. Για όλα αυτά πρέπει να συμβουλευόμαστε τον θεράποντα ιατρό μας ή τους Ειδικούς Ιατρούς! Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

29

Υπερηχολογική διερεύνηση της άρθρωσης του ώμου και του στροφικού πετάλου.

Πότε χρειάζεται και γιατί δεν πρέπει να παραμελείται. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟΥ ΥΠΕΡΗΧΟΥ ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΧΟΥ ΜΕ ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΑ του Södra Älvsborgs Sjukhus (SÄS) Σουηδίας ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

Η

χρήση της υπερηχοτομογραφίας (US) στις παθήσεις του στροφικού πετάλου και της άρθρωσης του ώμου παρουσιάζει σημαντική αύξηση και σε μερικές χώρες έχει αντικαταστήσει την μαγνητική τομογραφία (MRI). Η υπερηχοτομογραφία του στροφικού πετάλου είναι το ίδιο αξιόπιστη με την μαγνητική τομογραφία και επιπλέον αποτελεί μία φθηνότερη, χωρίς ακτινοβολία, φιλική προς το χρήστη εξέταση. Επίσης το υπερηχογράφημα ώμου είναι η μόνη εξέταση με δυνατότητα δυναμικής μελέτης σε πραγματικό χρόνο. Επιδημιολογικά στοιχεία Τα προβλήματα στην άρθρωση του ώμου είναι πολύ συχνά και αυξάνουν σε συχνότητα με την πρόοδο της ηλικίας. Αυτό οφείλεται συνήθως στην συνεχή καταπόνηση της άρθρωσης και των τενόντων του στροφικού πετάλου λόγω επαγγέλματος, αθλητισμού ή ακόμα και των καθημερινών δραστηριοτήτων μας. Ρήξεις του υπερακανθίου τένοντα έχουν παρατηρηθεί ακόμα και σε ασυπτωματικούς ασθενείς. Συνήθης αιτία της ρήξεως είναι οι χρόνιοι μικροτραυματισμοί και σπανιότερα ο οξύς τραυματισμός. Κλινική εικόνα Η κλινική εικόνα της ρήξεως του στροφικού πετάλου είναι ασαφής και μή ειδική. Περιλαμβάνει αδυναμία έξω στροφής, πόνο κατά την κατάκλιση στο σύστοιχο ώμο, άλγος κατά την ανοδική και καθοδική κίνηση του άνω άκρου. Αυτά τα συμπτώματα περιγράφονταν παλιότερα και εντελώς εσφαλμένα ως περιαρθρίτιδα του ώμου ή συγχέονταν με προβλήματα από τον αυχένα. Η κλινική αυτή εικόνα μπορεί να αφορά ολική ή μερική ρήξη ενός ή περισσότερων τενόντων ή να οφείλεται σε τενοντίτιδα, υπακρωμιακή θυλακίτιδα, κάταγμα του μείζονος βραχιονίου ογκώματος, ή σε frozen shoulder. Η παραμέληση των συμπτωμάτων και η έλλειψη ουσιαστικά διάγνωσης οδηγούν σε εξέλιξη της εκφύλισης του στροφικού πετάλου με επιδείνωση των συμπτωμάτων (αδυναμία κίνησης, αδυναμία κατάκλισης στην τραυματισμένη πλευρά). Το τελικό αποτέλεσμα είναι η ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου, η οποία όταν γίνει ολική

30

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

καταλήγει σε εκφύλιση των μυών, καταστροφή της άρθρωσης και μόνιμο περιορισμό της κίνησης. Η πλήρης ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου αντιμετωπίζεται μόνο χειρουργικά εφόσον γίνει μέσα σε 1-2 μήνες από τη στιγμή της ρήξης. Η τελική κατάληξη της αθεράπευτης ρήξης του στροφικού πετάλου είναι μόνιμη αναπηρία με αδυναμία χρήσης της άρθρωσης. Η πρόληψη με έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι πολύ σημαντική, γιατί δίνει τη δυνατότητα να εφαρμοστούν λιγότερο επεμβατικές θεραπείες, με κυριότερη την φυσικοθεραπεία. Ακτινολογική εικόνα Η συνήθης ακτινολογική διερεύνηση της άρθρωσης είναι χωρίς παθολογικά ευρήματα στην οξεία ρήξη του στροφικού πετάλου όπως και στις υπόλοιπες προαναφερθείσες παθολογικές καταστάσεις, πλην των καταγμάτων ή των επασβεστώσεων στην ανατομική θέση του στροφικού πετάλου. Στην περίπτωση χρόνιας ρήξης επέρχεται εικόνα οστεοαρθρίτιδας με ενδεχόμενο υπεξάρθρημα ή ελάττωση του βραχιονο-υπακρωμιακού διαστήματος. Σε ειδικές λήψεις όπως η προβολή σε έξω στροφή μπορεί να φανεί στένωση του διαστήματος κεφαλής του βραχιονίου και του ακρωμίου. Η σωστή διάγνωση της νόσου στηρίζεται στο δυναμικό υπέρηχο ή στη μαγνητική τομογραφία. Υπερηχοτομογραφία ή μαγνητική τομογραφία; Η παθολογία του στροφικού πετάλου απεικονίζεται με την ίδια ακρίβεια υπερηχογραφικά όπως και με την MRI. H ακρίβεια διάγνωσης κυμαίνεται στο 94-100% για την μερική και ολική ρήξη του στροφικού πετάλου. Η χρήση σύγχρονων μηχανη-

μάτων κατέστησε τη US μέθοδο πρώτη επιλογή στη μελέτη της παθολογίας του στροφικού πετάλου, δεδομένης της πολύ υψηλής χωρικής ανάλυσης που είναι της τάξης των 200-400 μm με πάχος τομής 0.5-1 mm. Οι μέθοδοι μπορεί να είναι διαγνωστικά ισοδύναμες στη διερεύνηση του στροφικού πετάλου όμως η υπερηχοτομογραφία υπερέχει λόγω χαμηλότερου κόστους, ταχύτερης εξυπηρέτησης, υψηλότερης χωρικής ανάλυσης και τη δυνατότητα δυναμικής εξέτασης. Ο δυναμικός υπέρηχος όταν εκτελείται από έμπειρο εξεταστή μπορεί να απεικονίσει και να εκτιμήσει πλήρως την κατάσταση του στροφικού πετάλου: ■ Να επιβεβαιώσει ή να αποκλείσει την παρουσία τενοντοπάθειας.

■ Να απεικονίσει και να ταξινομήσει τις ρήξεις σε μερικές ή ολικές, καθοδηγώντας στη σωστή θεραπεία.

■ Να αναγνωρίσει ποιοι τένοντες πάσχουν.

■ Να επιβεβαιώσει ή αποκλείσει την παρουσία θυλακίτιδας.

■ Να αναγνωρίσει βλάβες ή και εξάρθημα του τένοντα του δικέφαλου βραχιόνιου.

■ Να εντοπίσει και να ταξινομήσει εστιακές αλλοιώσεις.

■ Ο υπέρηχος έχει ακόμα το μοναδικό πλεονέκτημα να καθοδηγεί ελάχιστα επεμβατικές θεραπευτικές πράξεις σε πραγματικό χρόνο, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά με τη φυσικοθεραπεία.

Εικόνα μερικής ρήξης του υπερακανθίου. Κατά τη δυναμική εξέταση η ρήξη συνήθως καθίσταται εμφανέστερη Πλήρης ρήξη υπερακανθίου με πλήρη απουσία του τένοντα.

Συγκεκριμένα με τη χρήση υπερήχου μπορούν να γίνουν: Ένεση κορτιζόνης και τοπικού αναισθητικού σε περιπτώσεις θυλακίτιδας ή τενοσυνοβίτιδας του δικεφάλου. Έκπλυση επασβεστώσεων (barbotage) σε περιπτώσεις ασβεστοποιού τενοντοπάθειας. Αναρρόφηση υγρού σε περίπτωση συλλογών ή και βιοψίας σε περίπτωση εστιακών αλλοιώσεων.

1 2 3

Επίσης η μέθοδος χρησιμεύει στη διαφορική διάγνωση μορφωμάτων των μαλακών μορίων και συγκεκριμένα καλοηθών (λίπωμα) από κακοήθεις όγκους (σάρκωμα κτλ), αποστημάτων-διάχυτων φλεγμονών ή υγρωμάτων, γαγγλίων,λεμφαδένων κτλ. Η διαγνωστική ισχύς της μεθόδου μπορεί να ενισχυθεί με τη χρήση ελαστογραφίας και με τη χρήση σκιαγραφικού υπερήχων παρέχοντας δυνατότητα μελέτης της μικροκυκλοφορίας μορφομάτων σε πραγματικό χρόνο Η τεχνολογική εξέλιξη των μηχανημάτων υπερήχου με την αύξηση της ευκρίνειας και τη δυνατότητα χρήσης ευρέως φάσματος συχνοτήτων αποτέλεσαν έναυσμα για την αλματώδη εξέλιξη της μελέτης

Εικόνα ασβεστοποιού τενοντοπάθειας του στροφικού πετάλου.

Ρήξη του υποακανθίου με ανάσυρση του κεντρικού τμήματος

Ένεση κορτιζόνης και τοπικού αναισθητικού στον τένοντα της μακράς κεφαλής του δικέφαλου βραχιονίου.

του μυοσκελετικού συστήματος με τη χρήση υπερήχων, ιδιαίτερα στη μελέτη της παθολογίας του ώμου. Ο σημαντικότερος περιορισμός είναι η μακρά καμπύλη εκμάθησης που προϋποθέτει εντατική ενασχόληση με το αντικείμενο, ενώ έχει εμπειρικά διαπιστωθεί ότι ο συνδυασμός με την ικανότητα διάγνωσης MRI βελτιώνει γενικά τις ικανότητες των ακτινολόγων με εμβάθυνση στην απεικόνιση και τις επεμβατικές πράξεις στο μυοσκελετικό σύστημα, οι οποίοι γνωρίζοντας τα προτερήματα και τους περιορισμούς της μεθόδου μπορούν να καθοδηγήσουν σε ασφαλή και έγκαιρη διάγνωση. Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

31

Υψηλά

τριγλυκερίδια

Τα αίτια ενός κοινού προβλήματος και οι επικίνδυνες συνέπειες ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΟΣΧΟΒΑΚΗ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

32

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Τ

α τριγλυκερίδια είναι εστέρες λιπαρών οξέων και γλυκερόλης. Είναι κατεξοχήν η μορφή με την οποία ο οργανισμός αποθηκεύει λίπος στον λιπώδη ιστό για να το χρησιμοποιήσει σε περιόδους νηστείας. Η σωστή μέτρηση των τριγλυκεριδίων γίνεται μετά από δωδεκάωρη νηστεία. Η αύξηση των τριγλυκεριδίων είναι συχνό παθολογικό πρόβλημα. Συμπτώματα από την αύξηση των τριγλυκεριδίων συχνά δεν υπάρχουν: Η αύξηση διαπιστώνεται τυχαία σε εργαστηριακούς ελέγχους. Συνήθη παθολογικά αίτια αύξησης των τριγλυκεριδίων είναι η δυσμενής κληρονομικότητα, ο διαβήτης, ο αλκοολισμός, η παχυσαρκία, η νεφρική ανεπάρκεια, η κακή διατροφή, οι διαταραχές ορμονών, οι παρενέργειες φαρμάκων. Όταν η αύξηση των τριγλυκεριδίων είναι μεγάλη, μπορεί να προκαλέσει παγκρεατίτιδα (μια επικίνδυνη νόσο του παγκρέατος), που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή του οργάνου. Σε ευαίσθητους οργανισμούς η αύξηση των τριγλυκεριδίων, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες (π.χ. αύξηση σακχάρου, κάπνισμα) συντελεί στην εμφάνιση αποφρακτικής αρτηριοσκληρυντικής αγγειοπάθειας και εκδηλώσεων στυτικής δυσλειτουργίας, εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου, ανευρυσμάτων, αγγειακής άνοιας. Ο κίνδυνος εμφάνισης βλαβών από τα τριγλυκερίδια δεν είναι ίδιος σε όλα τα άτομα. Κατά την λεπτομερή κλινικοεργαστηριακή αξιολόγηση, ο έμπειρος κλινικός ιατρός, θα εντοπίσει το αίτιο της αύξησης των τριγλυκεριδίων, θα διαπιστώσει εάν έχετε αυξημένη ευαισθησία για εμφάνιση βλαβών από τα τριγλυκερίδια, θα καθορίσει τους εξατομικευμένους θεραπευτικούς στόχους και τον τρόπο επίτευξής τους, θα χορηγήσει εξατομικευμένα διατροφικά προγράμματα με λειτουργικά τρόφιμα. Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία. Γενικές αρχές που πρέπει να ακολουθείτε εσείς που έχετε υψηλά τριγλυκερίδια: • Να αποφεύγετε την καθιστική ζωή. Η άσκηση συντελεί στην καύση των τριγλυκεριδίων που πλεονάζουν.

• Αποφύγετε trans λιπαρά ζωικά κορεσμένα λιπαρά, φοινικέλαιο και καρύδα. Τα trans λιπαρά είναι αποτέλεσμα χημικής επεξεργασίας φυτικών λιπαρών που αποσκοπεί στην βελτιστοποίηση των φυσικών τους ιδιοτήτων, χρησιμοποιούνται ευρέως σε ταχυφαγεία και κατά την τυποποίηση και σημαίνονται ως υδρογονωμένα λιπαρά στις ετικέτες τροφίμων. Τα ζωικά λιπαρά αφθονούν σε αλλαντικά κόκκινα κρέατα σκληρά τυριά. Πλούσια σε φοινικέλαιο είναι ορισμένα δημοφιλή snack όπως το ποπ κορν.

• Αποφύγετε ζάχαρη, φρουκτόζη.

• Προσθέστε φυτικές ίνες στην διατροφή σας.

• Ακολουθήστε σταδιακό πρόγραμμα απώλειας βάρους εάν το βάρος σας πλεονάζει. Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

33

Ποιότητα

Η αδιαπραγμάτευτη αξία του Ιatrica

ΑΞΑΡΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΟΡΙΑΚΟΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΣ ΙΟΛΟΓΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ MEDISYN

Τ

Τι είναι ISO; ο ISO εξασφαλίζει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά των προϊόντων και των υπηρεσιών. Έως σήμερα ο ISO έχει εκδώσει περισσότερα από 18.500 διεθνή πρότυπα, με ευρύτερα γνωστό το ISO 9001:2008 που εφαρμόζεται και πιστοποιεί περισσότερες από 1.000.000 εταιρείες σε 178 χώρες του κόσμου. Τι είναι το πρότυπο ISO 9001:2008; Το ISO 9001:2008 πιστοποιεί ότι η επιχείρηση έχει συμμορφωθεί σύμφωνα με τις σχετικές νομοθετικές απαιτήσεις. Την πιστοποίηση παρέχει ένας διαπιστευμένος φορέας. Σήμερα σε όλο τον κόσμο περισσότερες από 1.000.000 επιχειρήσεις έχουν πιστοποίηση. Ποιο είναι το ουσιαστικό όφελος για το ιατρείο σας; Η πιστοποίηση κατά ISO 9001:2008 προσφέρει τη βεβαιότητα ότι όλες οι κύριες δραστηριότητες (προ-αναλυτικές, αναλυτικές και μετα-αναλυτικές) διενεργούνται και ελέγχονται με καθορισμένο κάθε φορά τρόπο και διοικούνται ως σύνολο. Προσφέρει σταθερή ποιότητα, μείωση λαθών, μείωση του κόστους, αλλά και αναγνωρισιμότητα προς το ευρύ κοινό, τους ασφαλιστικούς φορείς και τις συνεργαζόμενες εταιρείες. Έτσι, συμβάλλει σημαντικά στη διαμόρφωση της εικόνας ενός σύγχρονου και αξιόπιστου διαγνωστικού εργαστηρίου. Πώς μπορώ να αναπτύξω και να εφαρμόσω ένα Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας και ποιος είναι ο ρόλος του Συμβούλου; Γενικά η διαδικασία ανάπτυξης και πιστοποίησης ενός Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001:2008 ξεκινά με την επιλογή αξιόπιστου κι έμπειρου συμβούλου και περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια: Ο «σύμβουλος», έρχεται στο εργαστήριο, αναλύει και καταγράφει τον τρόπο λειτουργίας του και συντάσσει το «εγχειρίδιο ποιότητας», όπου καταγράφονται οι απαιτήσεις του Συστήματος Ποιότητας. Οι απαιτήσεις επικεντρώνονται στον καθο34

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

ΦΑΒΙΟΥ ΕΛΣΑ, MD, PhD ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

ρισμό, στον έλεγχο και στη συνεχή βελτίωση των παραγόντων που συμμετέχουν στη διαμόρφωση της ποιότητας της υπηρεσίας σε συνδυασμό με τις ισχύουσες κάθε φορά νομοθετικές απαιτήσεις. Κατόπιν, εκπαιδεύει και υποβοηθά το προσωπικό στην εφαρμογή των απαιτήσεων, υποδεικνύει και υποβοηθά στη δημιουργία των κατάλληλων αρχείων και επιθεωρεί την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του Συστήματος Διαχείρισης της Ποιότητας. Στη συνέχεια, ο Σύμβουλος είναι παρών στην πιστοποίηση, που γίνεται από διαπιστευμένο Φορέα Πιστοποίησης. Τέλος, σημαντική κρίνεται η συνεχής υποστήριξη μετά την πιστοποίηση και για όλη τη διάρκεια αυτής. Ποιοι είναι οι παράγοντες που ελέγχονται και συμμετέχουν στη διαμόρφωση της ποιότητας ενός εργαστηρίου; Πρώτος και κύριος παράγοντας είναι το ανθρώπινο δυναμικό το οποίο θα πρέπει να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία. Ο εξοπλισμός ο οποίος πρέπει να λειτουργεί ορθά συντηρημένος και κατάλληλα βαθμονομημένος. Οι έλεγχοι εσωτερικοί και εξωτερικοί που αποδεικνύουν την ορθή εκτέλεση των εξετάσεων και των συνακόλουθων αποτελεσμάτων. Η ορθή και σύμφωνα με τη νομοθεσία διαχείριση και αποκομιδή των Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων. Οι λύσεις ανάπτυξης και πιστοποίησης Συστημάτων Ποιότητας που προτείνει ο Συνεταιρισμός είναι τέτοιες που προετοιμάζουν σε μεγάλο ποσοστό την πιθανή μελλοντική διαπίστευση ενός εργαστηρίου. Στην διαπίστευση κατά ISO 15189 (Medical laboratories - Particular requirements for quality and competence- Ιατρικά Εργαστήρια - Ειδικές απαιτήσεις για την ποιότητα και την επάρκεια), δεν πιστοποιείται το εργαστήριο για αυτό το οποίο δηλώνει ότι κάνει αλλά διαπιστεύεται για την ορθή εκτέλεση των εξετάσεων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του συγκεκριμένου

προτύπου. Στο πεδίο διαπίστευσης ενός εργαστηρίου περιγράφονται αναλυτικά οι διαπιστευμένες εξετάσεις, η ακολουθούμενη μέθοδος και ο αντίστοιχος εξοπλισμός. Η απαίτηση για πιστοποίηση των εργαστηρίων σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο, είναι το πρώτο βήμα για την βελτίωση της ποιότητας των εργαστηριακών - ιατρικών υπηρεσιών στην Ελλάδα. Στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (π.x Γαλλία) οι απαιτήσεις έχουν τεθεί σε ανώτερο επίπεδο που είναι η διαπίστευση κατά ISO 15189 του συνόλου των δραστηριοτήτων του εργαστηρίου με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2015. (Πιστοποίηση=ISO 9001:2008 ενώ Διαπίστευση= ISO 15189) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Τί είναι ο Εσωτερικός Έλεγχος Ποιότητας; Ο εσωτερικός έλεγχος ποιότητας (control) αποτελείται από δείγματα με γνωστή τιμή και εύρος αποδεκτών τιμών, τα οποία αναλύονται στην αρχή της αναλυτικής διαδικασίας μίας ημέρας. Εάν το αποτέλεσμα είναι εντός του εύρους τιμών, τότε αποδεχόμαστε την βαθμονόμηση και μπορούμε να συνεχίσουμε την αναλυτική διαδικασία. Τί είναι ο Εξωτερικός Έλεγχος Ποιότητας; Ο Εξωτερικός Έλεγχος Ποιότητας, ο οποίος διενεργείται αρκετές φορές το χρόνο (έως 12 ανάλογα με την παράμετρο), απαιτεί για την εφαρμογή του μόνο την ανάλυση ειδικών δειγμάτων ελέγχου, τα οποία δεν έχουν γνωστές τιμές. Ακριβώς ίδια δείγματα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας αποστέλλονται ταυτόχρονα σε πολλά εργαστήρια (όσο περισσότερα τόσο καλύτερα), αναλύονται από αυτά σε συγκεκριμένες προθεσμίες και τα αποτελέσματα συλλέγονται και επεξεργάζονται στατιστικά από έναν συντονιστικό φορέα που στόχο έχει τον ανεξάρτητο και αντικειμενικό έλεγχο της ακρίβειας των αποτελεσμάτων. Ο Εξωτερικός Έλεγχος Ποιότητας ελέγχει όλο το αναλυτικό φάσμα (προαναλυτικό-αναλυτικό-μεταναλυτικό).

ΠΟΙΟΤΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ Γιατί χρειάζεται ο εξωτερικός έλεγχος ποιότητας; Ο εξωτερικός έλεγχος ποιότητας δίνει μία αντικειμενική εκτίμηση των αποτελεσμάτων του εργαστηρίου, ανιχνεύει συστηματικά σφάλματα, ατέλειες των αναλυτικών συστημάτων, και της όλης διαδικασίας ανάλυσης (πιπέτες, συνθήκες περιβάλλοντος, κατάσταση αντιδραστηρίων…). Θα ανιχνεύσει για παράδειγμα εάν ένα calibrator δεν είναι σε καλή κατάσταση. Δεν θα επηρεαστεί από το γεγονός ότι ένα control δεν έχει συντηρηθεί σωστά. Θα βρει εάν ένα Lot αντιδραστηρίου που έχει πρόβλημα. Θα ανιχνεύσει λάθη στην κατασκευή του αντιδραστηρίου. Ο εξωτερικός έλεγχος ποιότητας, «τοποθετεί και ευθυγραμμίζει» τα αποτελέσματα του εργαστηρίου με αυτά όλου του κόσμου την αλήθεια.

ISO Είναι υποχρεωτικό το ISO για ένα εργαστήριο; Ήδη από το 2011 έχει εκδοθεί το άρθρο 34 του ΦΕΚ Α' 228/02-11-2011 (ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ.

4025) σύμφωνα με το οποίο ο ποιοτικός έλεγχος

των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας είναι υποχρεωτικός και οφείλουν να εφαρμόζουν μεθόδους εσωτερικού ποιοτικού ελέγχου και να λαμβάνουν μέρος σε προγράμματα εξωτερικού ποιοτικού ελέγχου για το σύνολο των εξετάσεων που διενεργούν. Επιπλέον, τα εργαστήρια επεξεργασίας βιολογικών δειγμάτων για λογαριασμό άλλων φορέων υγείας υποχρεούνται να διαπιστευθούν για τις εξετάσεις που εκτελούν με ISO 15189 ή οποιαδήποτε νεότερη έκδοσή του. Όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με το υπουργείο, σκοπό έχουν τη διαφύλαξη τόσο της Δημόσιας Υγείας όσο και της παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσίες προς τους ασθενείς. Σκιαγραφώντας, λοιπόν, τις ανάγκες της εποχής και στηριζόμενοι στην προσπάθειά µας να βελτιώνουµε διαρκώς την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών µας θεωρώ ότι η πιστοποίηση τουλάχιστον κατά ISO 9001:2008 αποτελεί απαραίτητη προυπόθεση για την λειτουργία ενός ολοκληρωμένου βιοπαθολογικού εργαστηρίου και φυσικά ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα απέναντι σε οποιαδήποτε απαίτηση του υπουργείου.

Πως τα ιατρεία του δικτύου Iatrica, διασφαλίζουν την ποιότητα των ιατρικών αποτελεσμάτων και γενικότερα των υπηρεσιών τους. ΑΞΑΡΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΟΡΙΑΚΟΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΣ ΙΟΛΟΓΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ MEDISYN

Τα ιατρεία του δικτύου Iatrica ξεχωρίζουν για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, με ιδιαίτερη έμφαση στα αποτελέσματα των εξετάσεων και την συμβουλευτική διάγνωση. Το επίπεδο ποιότητας στο οποίο έχουν φτάσει τα εργαστήρια δεν επιτεύχθηκε από την μία στιγμή στην άλλη. Είναι αποτέλεσμα πολυετών προσπαθειών προσαρμογής στα διεθνή πρότυπα ποιότητος, κυρίως όμως αποπνέει από την ειλικρινή δέσμευση των υπευθύνων ως προς την ποιότητα. Τα εργαστήρια έχουν επενδύσει σε χρόνο, προσπάθεια, επιστημονική ενημέρωση και πόρους (ανθρώπινους και οικονομικούς). Έχουν πιστοποιηθεί εδώ και τουλάχιστον 5 χρόνια κατά ISO 9001:2008 με πεδίο πιστοποίησης «Διενέργεια Εργαστηριακών εξετάσεων σε βιολογικά δείγματα», σεβόμενα προδιαγραφές και απαιτήσεις από πρότυπα διαπίστευσης, και αυτό πολύ πριν απαιτηθεί από οποιαδήποτε Νομοθεσία. Συμμετέχουν σε σχήματα διεργαστηριακού ελέγχου ποιότητος, τα οποία καλύπτουν όλο το φάσμα των διενεργούμενων εξετάσεων, τουλάχιστον τα τελευταία 6 χρόνια. Η συμμετοχή αυτή δεν είναι τυπική, αλλά ουσιαστική. Τα αποτελέσματα των διεργαστηριακών δοκιμών ανασκοπούνται συστηματικά από τους

επιστημονικούς υπεύθυνους, σε συνεργασία με τον διοργανωτή των σχημάτων, με συνέπεια την τεκμηριωμένη βελτίωση της ποιότητας των εργαστηριακών εξετάσεων. Βαθμονομούν και ελέγχουν συστηματικά τον εξοπλισμό και τα αναλυτικά συστήματα, με συνέπεια να έχει πρακτικά μηδενιστεί η πιθανότητα να δοθούν αποτελέσματα τα οποία δεν υπόκεινται σε όλους τους κανόνες ποιότητος. Παρακολουθούν καθημερινά την κατάσταση και την ποιότητα των αντιδραστηρίων και αναλωσίμων, την θερμοκρασία του χώρου και των ψυγείων, την υγιεινή και την ασφάλεια των χώρων και των εργαζομένων. Συνεργάζονται αποκλειστικά με «εργαστήρια επιβεβαίωσης και δεύτερης γνώμης» στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τα οποία είναι διαπιστευμένα κατά ISO 15189 (ειδικό ISO για τα Ιατρικά εργαστήρια). Παρακολουθούν σεμινάρια συνεχούς ιατρικής εκπαίδευσης, ενημερώνονται για τις τελευταίες εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης και έχουν πρόσβαση σε οποιαδήποτε εργαστηριακή εξέταση τους ζητηθεί, έστω και την πλέον εξεζητημένη, μέσω της συνεργασίας τους με τον Medisyn (το μεγαλύτερο εργαστήριο στην Ελλάδα) και το Cerba Γαλλίας (ένα από τα 2 μεγαλύτερα εργαστήρια στην Ευρώπη).

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Εξωτερικού Ελέγχου Ποιότητας;

Τα πλεονεκτήματα του εξωτερικού ποιοτικού ελέγχου είναι: Δεν υπάρχει περίπτωση να οδηγηθούμε σε λάθος αποτελέσματα επειδή το δείγμα έχει ανασυσταθεί με λάθος τρόπο ή έχει συντηρηθεί σε κακές συνθήκες (αποκλείεται και τα υπόλοιπα εργαστήρια να έχουν κάνει το ίδιο σφάλμα). Αντίθετα στην περίπτωση του εσωτερικού ελέγχου ποιότητας, η λανθασμένη ανασύσταση π.χ. θα οδηγήσει σε λανθασμένη βαθμονόμηση και συνεπώς σε λανθασμένα αποτελέσματα. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των εργαστηρίων που λαμβάνουν μέρος, τόσο πιο κοντά στην «αλήθεια» βρίσκεται ο μέσος όρος. Αυξάνει τη αντικειμενικότητα της ποιότητας, αφού ο ορός ελέγχου δεν προέρχεται από την κατασκευάστρια εταιρεία του αναλυτή ή των αντιδραστηρίων, αλλά από έναν τρίτο ανεξάρτητο και αναγνωρισμένο φορέα. Οι εξωτερικοί έλεγχοι ποιότητας περιέχουν διαφορετικές συγκεντρώσεις, σε όλο το εύρος των πιθανών τιμών μίας παραμέτρου. Αντίθετα, ο εσωτερικός ποιοτικός έλεγχος περιέχει μόνο μία συγκέντρωση (ή το πολύ δύο, αν το εργαστήριο αγοράσει και παθολογικό control). Επειδή η στατιστική ανάλυση εμφανίζει σε γράφημα τα αποτελέσματα όλων των προηγούμενων αναλύσεων, είναι εύκολο να ανιχνευτούν «συστηματικά» σφάλματα, αλλά και σφάλματα «γραμμικότητας» της χημείας (περίπτωση όπου η εφαρμογή του αντιδραστηρίου στον αναλυτή δεν μπορεί να ανιχνεύσει με ακρίβεια τα ακραία αποτελέσματα).

1

2 3

4 5

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

35

ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑ ΓΙΑΤΙ Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΖΩΕΣ

ΣΤΑΜΟΥΛΗ-ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΜΑΡΙΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ IATRICA

36

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ε

Τι είναι και τι προκαλεί ίναι η προδιάθεση του οργανισμού για αυξημένη πηκτικότητα του αίματος και δημιουργία θρόμβων και απόφραξης αγγείων .Οι επιπτώσεις της έχουν τεράστια σημασία όσον αφορά στην πρόληψη βαριών καταστάσεων που μπορεί να επιφέρουν το θάνατο ή βαρειά αναπηρία όπως έμφραγμα μυοκαρδίου , αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ,πνευμονική εμβολή και θρομβοφλεβίτιδα. Επίσης πολύ συχνά συσχετίζεται με συχνές αποβολές εγκύων και θα πρέπει να ελέγχεται σε τυχόν λήψη ορμονοθεραπείας ή αντισυλληπτικών . ΕΙΔΗ ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ Διακρίνεται σε κληρονομική και σε επίκτητη Ο έλεγχος της γίνεται με τις εξής εξετάσεις αίματος ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ■ Μετάλλαξη παράγοντα V Leiden (FVLM) ■ Μετάλλαξη γονιδίου Προθρομβίνης 20210A ■ Μετάλλαξη γονιδίου MTHFR (C677T) ■ Μετάλλαξη γονιδίου MTHFR (A1298C) ■ Δραστικότητα Αντιθρομβίνης ΙΙΙ (ΑΤΙΙΙ) ■ Πρωτεΐνη C ■ Πρωτεΐνη S Είναι πολύ βασικό να αναφερθεί ότι πολλοί άνθρωποι φέρουν συνδυασμό μεταλλάξεων οπότε ο κίνδυνος θρόμβωσης είναι πολύ μεγαλύτερος απ ότι αν φέρουν μόνο μία.

ΕΠΙΚΤΗΤΗ Εμφανίζεται στην ενήλικο ζωή και ονομάζεται Αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (ΑPS) ■Αντικαρδιολιπινικά αντισώματα (aCLIgM-IgA-IgG) ■Αντισώματα έναντι β2-γλυκοπρωτεϊνης I (β2-GPI IgG-IgM) ■Αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα (aPLs IgG-IgM) ■Αντιπηκτικό λύκου (LA) Επειδή συχνά συναντάμε και ΜΕΙΚΤΕΣ ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΕΣ (δηλαδήσυνδυασμό κληρονομικών και επίκτητων) κρίνεται απαραίτητο στον προληπτικό έλεγχο της τυχόν αυξημένης πηκτικότητας του αίματος να συμπεριλαμβάνονται οι εξής εξετάσεις αίματος ■ Γενική αίματος (Περιλαμβάνει αιμοπετάλια-λευκά και ερυθρά αιμοσφαίρια καθώς και αιματοκρίτη) ■ Χρόνο προθρομβίνης (PT) ■ Χρόνο ενεργοποιημένης μερικής θρομβοπλαστίνης (APTT) ■ Ινωδογόνο ■ Επίπεδα ομοκυστεϊνης (αύξηση σημαίνει ενδαγγειακή φλεγμονή) ■ Αντίσταση στην ενεργοποιημένη πρωτεϊνη C (APC-R) ■ Παράγοντας πήξης VIII Όλες οι παραπάνω εξετάσεις δεν απαιτούν καμία προετοιμασία και μπορούν να γίνουν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας.

ΠΟΙΟΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑΣ Όσοι έχουν υποστεί ήδη ή έχουν οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων ,εμφράγματος μυοκαρδίου, σοβαρών φλεβικών θρομβώσεων Και κυρίως σε ηλικίες μικρότερες των 60 ετών ■ Όσοι έχουν σοβαρούς επιβαρυντικούς παράγοντες κινδύνου όσον αφορά στις θρομβώσεις όπως κάπνισμα, παχυσαρκία, υπερλιπιδαιμία, έντονο stress αιματολογικές παθήσεις νεφρικές παθήσεις, καρκίνο ■ Γυναίκες με υπογονιμότητα ή ιστορικό αποβολών ■ Γυναίκες που πρόκειται να λάβουν ορμονική θεραπεία ή αντισυλληπτική αγωγή ■ Όσοι είναι επί μακρόν ακινητοποιημένοι ή έχουν μόλις κάνει μεγάλα χειρουργεία ■Ό σοι ταξιδεύουν συχνά παραμένοντας πολλές ώρες ακίνητοι (π.χ. σε πολύωρα αεροπορικά ή οδικά ταξίδια) ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΝ ΠΑΣΧΕΙ ΑΠΟ ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑ Τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για 17.000.000 θανάτους σε όλο τον κόσμο ενώ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) ο αριθμός αυτός είναι πάνω από 30% της παγκόσμιας θνησιμότητας και έως το 2025 θα ξεπεράσει τα 25.000.000. Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια επίσης αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου παγκοσμίως μετά τα καρδιαγγειακά και το κυριότερο ένα από τα συχνότερα αίτια αναπηρίας αφού 60% των ασθενών εμφανίζει σημαντικού βαθμού αναπηρία ένα έτος μετά από το συμβάν. Επίσης τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση της συχνότητας ενός είδους αρρυθμίας ,της κολπικής μαρμαρυγής η οποία είναι πολύ επικίνδυνη για τη δημιουργία θρόμβων. Τα παραπάνω έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας όπου λόγω της οικονομικής δυσπραγίας των τελευταίων χρόνων οι δείκτες υγείας έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά. Αν η θρομβοφιλία διαγνωσθεί έγκαιρα τότε αποδεδειγμένα μας δίνει τη δυνατότητα με κατάλληλη αντιθρομβωτική αγωγή να προλάβουμε την πλειοψηφία των θρομβοεμβολικών επεισοδίων καθώς και των υποτροπών τους. Τεράστια είναι η σημασία της θρομβοφιλίας στο πολύ συχνό πρόβλημα της υπογονιμότητας και κυρίως των επαναλαμβανόμενων αποβολών που ταλαιπωρεί πολλά ζευγάρια .Και εδώ η εργαστηριακή διάγνωση επιτρέπει την έναρξη αντιπηκτικής αγωγής πριν τη σύλληψη αλλά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης . Οι βαριές επιπλοκές λοιπόν της θρομβοφιλίας μπορούν να προληφθούν όταν η διάγνωση της γίνει έγκαιρα. Η μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια στον τομέα των αιματολογικών εξετάσεων μας δίνει πολλές ελπίδες και επιβεβαιώνει για μία ακόμη φορά τα λόγια του Ιπποκράτη ότι καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις! Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

37

ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΑΝΑΓIΏΤΑ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕIΟΥ ΙΑΤΡOΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛOΓΟΣ, ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH YΠΕYΘΥΝΗ MEDISYN

Ο

ξεία γαστρεντερίτις είναι η νόσος που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή του γαστρεντερικού σωλήνα και περιλαμβάνει διάρροια, ναυτία, εμέτους και κοιλιακά άλγη. Tα χαρακτηριστικά της είναι ότι είναι διάρκειας συνήθως μικρότερης των 7 ημερών και ότι ενοχοποιούνται ιοί, βακτήρια και παράσιτα και γι’ αυτό περιγράφεται με το γενικότερο όρο ως λοιμώδης διάρροια. Οι λοιμώδεις γαστρεντερίτιδες που οφείλονται σε ιούς είναι οι πιο συχνές αιτίες οξείας γαστρεντερίτιδας σε μικρά παιδιά κάτω των 2 ετών.

διάρροιας, μπορεί να υπάρξει ανάγκη για νοσηλεία και ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών. Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και συνήθως αναφέρονται σε εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή νεκρωτική εντεροκολίτιδα. Η πρόληψη επιτυγχάνεται με την εφαρμογή εμβολίου έναντι του ιού. Τα εμβόλια που έχουν αναπτυχθεί (RotaTeq® και Rotarix®) έχουν εγκριθεί σε πάνω από 100 χώρες, αλλά μόνο σε 17 έχουν καθιερωθεί στο τακτικό πρόγραμμα εμβολιασμού.

Ο ιός Rota Ο ιός Rota αποτελεί την πιο κοινή αιτία σοβαρής διάρροιας μεταξύ βρεφών και μικρών παιδιών. Σχεδόν κάθε παιδί μέχρι την ηλικία των 5 ετών έχει νοσήσει από τον ιό. Επιδημίες της νόσου καταγράφονται συχνά μεταξύ νοσηλευομένων βρεφών, μικρών παιδιών σε κέντρα ημερησίας φροντίδας και ηλικιωμένων σε οίκους ευγηρίας. Οι λοιμώξεις από τον ιό Rota μπορούν να εμφανιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. H πρώτη εμφάνιση παρουσιάζει συμπτώματα ενώ οι επόμενες συνήθως όχι. Στους ενήλικες η λοίμωξη αποδράμει συνήθως χωρίς συμπτώματα λόγω ύπαρξης αντισωμάτων από την παιδική ηλικία, αλλά λόγω του ότι είναι φορείς, συμβάλλει στη μετάδοση της λοίμωξης στον πληθυσμό. Ο ιός είναι σταθερός στο περιβάλλον. Μόνο 10 με 100 μολυσματικά σωματίδια είναι αρκετά για την πρόκληση της νόσου. Μεταδίδεται μέσω των μολυσμένων χεριών και της επαφής με οποιαδήποτε μολυσμένη με τον ιό επιφάνεια ή αντικείμενο. Αποβάλλεται στο περιβάλλον από τα κόπρανα του πάσχοντος ατόμου. Μετά από επώαση 2 περίπου ημερών εμφανίζονται συμπτώματα όπως έμετος, υδαρής διάρροια η οποία ενέχει κίνδυνο αφυδάτωσης και χαμηλός πυρετός. Η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι 4-5 ημέρες, ενώ συνηθέστερος τύπος ιού είναι ο Α. Στις ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν από ιό Rota ανήκουν τα παιδιά ηλικίας από 6 μηνών έως 2 ετών, οι ηλικιωμένοι και τα ανοσοκατασταλμένα άτομα. Στα νεογνά και βρέφη η νόσος είναι συνήθως ήπια. Η πρόγνωση της νόσου είναι συνήθως καλοήθης και αρκούν γενικά μέτρα όπως η ενυδάτωση του ασθενούς και η αποκατάσταση των ηλεκτρολυτικών διαταραχών. Σπανιότερα, σε περίπτωση σοβαρής

Ο αδενοϊός Ο αδενοϊός έχει παγκόσμια κατανομή και ευρεία διασπορά στο περιβάλλον. Η λοίμωξη συνήθως είναι ήπια ενώ έχει βαρύτερη κλινική εικόνα σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Μπορεί να προσβάλλει όλες τις ηλικίες αλλά κυρίως τα παιδιά. Επιδημίες σημειώνονται κυρίως στο τέλος του χειμώνα, την άνοιξη και στην αρχή του καλοκαιριού. Κυρίως προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού (επιπεφυκίτιδα, αμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα ή και λαρυγγίτιδα). Σπανιότερα, κυρίως σε νεογνά και βρέφη μπορεί να προκαλέσει βρογχιολίτιδα ή πνευμονία, ενώ αποτελεί τη 2η κατά σειρά αιτία ιογενούς γαστρεντερίτιδας στα παιδιά μετά τον Rotavirus. Ακόμη πιο σπάνια ενοχοποιείται για μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα ακόμα και αιμορραγική κυστίτιδα. Όπως και ο ιός Rota έτσι και ο αδενοϊός μεταδίδεται εύκολα μέσω των μολυσμένων χεριών και της επαφής με οποιαδήποτε μολυσμένη με τον ιό επιφάνεια ή αντικείμενο ακόμα και με το μολυσμένο νερό. Αποβάλλεται στο περιβάλλον από τα κόπρανα του πάσχοντος ατόμου. Ο χρόνος επώασης είναι 8-10 ημέρες. Το κύριο σύμπτωμα είναι η διάρροια που διαρκεί 7-8 ημέρες περίπου. Έμετος ήπιας μορφής συνήθως εμφανίζεται 1-2 ημέρες μετά τη διάρροια σε 80% των περιπτώσεων και διαρκεί το πολύ 1-2 ημέρες. Πυρετός (διάρκειας 2-3 ημερών) εμφανίζεται στο 40-90% των περιπτώσεων. Σοβαρής μορφής αφυδάτωση είναι σπάνια.

Tα μέτρα προφύλαξης είναι τα γενικότερα μέτρα υγιεινής, δηλαδή, αποφυγή επαφής με τα σταγονίδια των εκκρίσεων του πάσχοντος, καλό πλύσιμο των χεριών, απολύμανση των δυνητικά μολυσμένων

Ενημερωθείτε από τον Ιατρό Βιοπαθολόγο σας του δικτύου iatrica για το προφιλ διαγνωστικών εξετάσεων που χρειάζεστε

38

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

επιφανειών. Επίσης, θα πρέπει να απολυμαίνεται το νερό στις πισίνες κοινής χρήσης, ενώ για την αποφυγή ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων θα πρέπει το προσωπικό να κάνει χρήση προστατευτικού ιματισμού. Σε αντίθεση με τον ιό Rota δεν υπάρχει εμβόλιο που να εφαρμόζεται σε ρουτίνα. Η αγωγή είναι συμπτωματική με χορήγηση αντιπυρετικών, αναπλήρωση υγρών και ηλεκτρολυτών και αποφυγή της στενής επαφής των πασχόντων με άτομα σε ανοσοκαταστολή. Ο ιός Noro Ο ιός Noro είναι η πιο συχνή αιτία (60-95%) επιδημιών οξείας μη βακτηριακής γαστρεντερίτιδας των ενηλίκων παγκοσμίως. Αποτελεί μία από τις πιο συχνές αιτίες σποραδικών περιπτώσεων οξείας λοιμώδους γαστρεντερίτιδας, ενώ είναι αιτία του 50% των τροφιμογενών επιδημιών στις ΗΠΑ. Σχεδόν το 20% των ενηλίκων που προσέρχονται στον γιατρό με συμπτώματα οξείας γαστρεντερίτιδας πάσχουν από τον ιό Noro. Περίπου το 7%-9% των βρεφών και μικρών παιδιών (έως 3 ετών) προσβάλλονται ετησίως από τον ιό. Χαρακτηριστική είναι η ταχύτατη μετάδοση της νόσου, ενώ επιδημίες αναφέρονται σε κλειστές ή μερικώς κλειστές κοινότητες (στρατόπεδα, σχολεία, νοσοκομεία, κρουαζιερόπλοια). Στις ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρή λοίμωξη με norovirus είναι: ατομα >65 ετών, ειδικά οι νοσηλευόμενοι, καρδιολογικοί ασθενείς, ασθενείς με ανοσοκαταστολή και μικρά παιδιά.

O ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα από τρόφιμα, όπως οστρακοειδή, αλλαντικά, σαλάτες κλπ, μολυσμένα ύδατα, μολυσμένες επιφάνειες, άμεση επαφή μεταξύ των ατόμων (αερογενής μεταφορά από τα σταγονίδια). Η πρόληψη βασίζεται στην καλή υγιεινή των χεριών –πλύσιμο με άφθονο σαπούνι και νερό και χρήση ειδικών απολυμαντικά υγρών ιδιαίτερα από το υγειονομικό προσωπικό και από τα άτομα που παρασκευάζουν τρόφιμα. Θα πρέπει να αποφεύγεται η άμεση επαφή με εκκρίσεις και απεκκρίματα των πασχόντων, ενώ τα πάσχοντα άτομα που παρασκευάζουν ή έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και εμφάνισαν κλινικά σημεία οξείας γαστρεντερίτιδας είναι προτιμότερο να απέχουν από την εργασία τους μέχρι την παρέλευση τουλάχιστον 48h από την ύφεση των συμπτωμάτων.

σε παιδιά μικρότερα των 2 ετών, ενώ οι ομάδες υψηλού κινδύνου (ανοσοκατασταλμένα, υπερήλικα άτομα και νοσηλευόμενα μικρά παιδιά) κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν. Ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων ανήκουν στους ασυμπτωματικούς φορείς. Τα προστατευτικά αντισώματα έναντι της νόσου αποκτούνται μέχρι τα 5 πρώτα έτη. Τα συμπτώματα διαρκούν 3-4 ημέρες και συνήθως περιλαμβάνουν διάρροια, ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος. Η αφυδάτωση είναι πολύ σπάνια, ενώ χαρακτηριστικός είναι ο αυτοπεριορισμός της νόσου. Κύριος τρόπος μετάδοσης είναι η άμεση επαφή. Παρόλα αυτά, επιδημίες έχουν εκδηλωθεί και από μόλυνση του νερού ή των τροφίμων. Δεν υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο. Αρκεί η καλή υγιεινή (απολύμανση χώρων, πλύσιμο χεριών κ.λ.π). Τέλος, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σε ευπαθείς ομάδες.

Astrovirus Ο ιός προκαλεί το 2,5-9% των ιογενών γαστρεντερίτιδων που χρήζουν νοσηλείας. Έχει παγκόσμια κατανομή και η συχνότητα εμφάνισης του αυξάνει κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Εμφανίζεται συχνότερα

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

39

Μήπως το

παιδί μου έχει σκωληκοειδίτιδα ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μ.ΜΠΑΛΤΟΓΙΑΝΝΗΣ, MD, PhD ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΙΔΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ, ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Τ

α παιδιά συχνά παραπονιούνται για πόνο στη κοιλιά. Οι γονείς τους δε, συνήθως, πανικοβάλλονται, ανησυχούν και διερωτώνται: «μήπως το παιδί μου έχει σκωληκοειδίτιδα;» Πράγματι πρόκειται για μια κατάσταση που προκαλεί άγχος στους γονείς και αποτελεί δυσάρεστη συναισθηματική εμπειρία για του ίδιους αλλά και για το παιδί τους. Η αλήθεια είναι ότι σκωληκοειδίτιδα παρουσιάζουν μόλις 4 στα 1.000 παιδιά. Δεν σημαίνει, λοιπόν, ότι κάθε φορά που πονάει η κοιλιά του παιδιού η αιτία είναι μια σκωληκοειδίτιδα. Θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζετε ότι η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι νόσος αιφνίδια και ύπουλη. Η διάγνωσή της είναι δύσκολη διότι τα συμπτώματα μιμούνται πολλές άλλες γαστρεντερικές διαταραχές, τα κλινικά σημεία συνήθως είναι μη ειδικά και τα παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να εξηγήσουν την κατάστασή τους. Η σκωληκοειδίτιδα συχνά ξεκινά με ήπια και ακαθόριστα συμπτώματα. Ο πόνος είναι αρχικά ήπιος, περιοδικός και γενικευμένος σε όλη την κοιλιά ενώ αργότερα γίνεται έντονος, οξύς, συνεχής και εντοπίζεται χαμηλά δεξιά στη κοιλιακή χώρα. Πυρετός δεν αναπτύσσεται αμέσως και σπάνια υπερβαίνει τους 380C. Έπεται, συνήθως, η ναυτία και ο έμετος. Βασικό στοιχείο για την εκτίμηση της υποψίας σκωληκοειδίτιδας είναι η εξέλιξη του πόνου, η αξιολόγηση του οποίου επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η επιδείνωσή του με την πάροδο του χρόνου και η εμφάνιση της «ευαισθησίας και σύσπασης» του δεξιού κάτω τεταρτημόριου της κοιλιάς κατά την ψηλάφηση θέτουν σε σημαντικό βαθμό τη διάγνωση. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι δεν πρέπει να δίνουμε παυσίπονα κατά τη διάρκεια του πονόκοιλου καθώς μπορεί

40

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

?

να καλύψουν την κλινική εικόνα. Η συχνότητα ρήξης της σκωληκοειδούς απόφυσης και εμφάνισης περιτονίτιδας είναι πολύ υψηλή όταν η συμπτωματολογία διαρκεί πάνω από δύο ημέρες. Τι μπορούμε να κάνουμε όμως αν είμαστε στο σπίτι και το παιδί μας αναφέρει πόνο στην κοιλιά; Πριν από την προσφυγή στον παιδίατρο οι ίδιοι οι γονείς μπορούν να κάνουν μια «εκτίμηση» της κατάστασης προς αποφυγή βεβιασμένων κινήσεων και πράξεων. Υπάρχουν κάποιες δοκιμασίες που όταν αποβαίνουν θετικές, δηλαδή ο πόνος εντείνεται, προσανατολίζουν τους γονείς για άμεση επικοινωνία με τον παιδίατρο: εάν ο πόνος γίνεται πιο έντονος όταν ζητήσουμε από το παιδί να κάνει μικρά άλματα σε στάση προσοχής ή να βήξει δυνατά, ή όταν ταρακουνήσουμε το στρώμα του κρεβατιού ενώ είναι ξαπλωμένο. Επιπλέον, μπορούμε να τοποθετήσουμε το χέρι μας στην κοιλιά του παιδιού χωρίς ιδιαίτερη πίεση. Αν αυτή η επαφή είναι ευχάριστη ή ηρεμεί το παιδί, τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει σκωληκοειδίτιδα ούτε κάποια άλλη ασθένεια που απαιτεί την άμεση ιατρική παρέμβαση. Εάν, αντιθέτως, το παιδί απομακρύνει το χέρι του γονέα θα πρέπει να εξετασθεί αμέσως από παιδίατρο. Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι επί οποιασδήποτε ανησυχίας ή όταν οι παραπάνω διαδικασίες μας προκαλούν άγχος καλύτερα να επισκεφθούμε τον παιδίατρο μας παρά να περιμένουμε και να χάνουμε χρόνο. Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας βασίζεται στην εξέλιξη της κλινικής εικόνας, τη φυσική εξέταση του ασθενούς, έναν αδρό αιματολογικό έλεγχο και το υπερηχογράφημα ενώ η αντιμετώπισή της είναι χειρουργική είτε με την κλασσική ανοικτή μέθοδο είτε με τη λαπαροσκοπική ελάχιστα επεμβατική μέθοδο. Γενικά εάν το παιδί παραπονείται για πόνο στην κοιλιά του πάνω από δύο ώρες, είναι σταθερός και τον εντοπίζει χαμηλά δεξιά στην κοιλιακή χώρα, μην περιμένετε! Επισκεφθείτε τον παιδίατρό ή ένα παιδοχειρουργό άμεσα.

M

σεων σας, οποιαδήποτε στιγμή εσείς το επιθυμείτε και από οποιοδήποτε μέρος βρίσκεστε. Η διαδικασία είναι πολύ απλή μέσω του portal www.iatrica.gr ή μέσω του site της κάρτας www.iatricard.gr β) σας παρέχει την υπηρεσία του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, μια πρωτοποριακή εφαρμογή, με την οποία ο εξεταζόμενος αλλά και ο κλινικός ιατρός μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μια βάση δεδομένων που περιέχει το ιατρικό σας ιστορικό πάντα με τη σύμφωνη γνώμη σας. γ) η κάρτα υγείας iatrica σας επιβραβεύει για την προτίμηση που μας δείχνετε, σας αποδίδει συγκεκριμένα προνόμια, δυνατότητα συμμετοχής σε δράσεις κοινωνικής ευθύνης και άλλες προωθητικές ενέργειες που διοργανώνονται και προωθούνται από το δίκτυο.

Σας φροντίζουμε και σας επιβραβεύουμε!

1.Τι είναι η Kάρτα Yγείας Iatrica; Το δίκτυο iatrica καινοτομεί και παρέχει στους πελάτες του μοναδικές υπηρεσίες, υιοθετώντας μια νέα κουλτούρα εξυπηρέτησης που συνδυάζει τις καθιερωμένες πρακτικές με τη χρήση νέων τεχνολογιών.

2.Γιατί να επιλέξω την κάρτα υγείας iatrica; Πρωταρχικός λόγος επιλογής, είναι οι δωρεάν παροχές για όλη την οικογένεια, όπου δεν υπάρχουν σε καμία άλλη δωρεάν κάρτα προνομίων του είδους της. Έτσι, έχετε την δυνατότητα προσέγγισης πολλών ιατρικών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, στο ιατρείο της γειτονιάς σας και συγκεκριμένα από τον ίδιο τον ιατρό που γνωρίζει προσωπικά την περίπτωση σας, χωρίς να χρειαστεί να απευθυνθεί-

4. Η κάρτα υγείας iatrica παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα: • Δωρεάν απόκτηση της με την πραγματοποίηση έστω και μίας εξέτασης σε ένα από τα ιατρεία του δικτύου.

• Υψηλή ποιότητα υπηρεσιών στα επιλεγμένα διαγνωστικά ιατρεία του δικτύου iatrica.

• Πανελλαδική δυνατότητα εξυπηρέτησης στο πρωτοποριακό δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

• Δυνατότητα διαμόρφωσης προσωπικού ιατρικού φακέλου, στον οποίο μπορεί να καταχωρείτε εσείς αλλά και ο ιατρός που σας παρακολουθεί τα ιατρικά δεδομένα που επιθυμείτε.

• Συνεχή πρόσβαση 365 ημέρες και 24 ώρες το 24ωρο στο ιατρικό ιστορικό σας από εσάς αλλά και από τον κλινικό ιατρό που σας παρακολουθεί.

• Έχετε τον πλήρη έλεγχο παροχής πρόσβασης στους `προσωπικούς ιατρούς` που έχετε επιλέξει.

• Οι ιατρικές πληροφορίες διασφαλίζονται από σύγχρονες τεχνολογικές πληροφοριακές υποδομές και διεθνή πρωτόκολλα ασφαλείας.

5. Σε ποιους απευθύνεται; ▶ Σε όλα τα μέλη της οικογένειας ▶ Άνεργους, ανασφάλιστους και φοιτητές. τε σε ένα απρόσωπο διαγνωστικό κέντρο για ένα ▶ Ευπαθείς ομάδες ατόμων (άτομα με ειδικές ανάαπρόσωπο εργαστηριακό αποτέλεσμα. γκες και δυσκολίες μετακίνησης).

3. Τι προσφέρει; Η κάρτα υγείας iatrica διευκολύνει τον εξεταζόμενο στο να ενημερώνεται για τα αποτελέσματα των εξετάσεων του μέσω internet και από οποιοδήποτε μέρος επιθυμεί, ενώ τα συνδεόμενα διαγνωστικά κέντρα του δικτύου ανανεώνουν μετά από κάθε εξέταση τα στοιχεία του πελάτη παρέχοντας του μια ολοκληρωμένη, άμεση και εύκολη ενημέρωση. Η κάρτα υγείας του δικτύου iatrica παρέχεται δωρεάν σε κάθε πελάτη των ιατρείων μας. Αποτελεί μια κάρτα ιατρικής φροντίδας και μοναδικών προνομίων με την οποία μπορείτε: α) να βλέπετε on line τα αποτελέσματα των εξετά-

6. Πώς μπορώ να αποκτήσω την κάρτα υγείας iatrica; Με την επίσκεψη σας σε ένα από τα ιατρεία του δικτύου iatrica και με την εκτέλεση έστω και μίας εργαστηριακής εξέτασης μπορείτε να ζητήσετε την έκδοση της δικής σας προσωπικής κάρτας υγείας. Ο ιατρός του δικτύου μας θα συλλέξει το απαιτούμενο έγγραφο πληροφοριακό υλικό συνοδευόμενο από την συγκατάθεση σας στους όρους και προϋποθέσεις έκδοσης της κάρτας. Κατόπιν η κάρτα θα αποσταλεί στον ιατρό σας εντός 7 εργάσιμων ημερών μαζί με τους κωδικούς εισόδου ασφαλούς πρόσβασης. Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

41

Παπαθεοδώρου Ντράγκιτσα

Η

Ιατρός Παπαθεοδώρου Ντράγκιτσα σπούδασε στην Ιατρική Σχολή Κραϊόβας και αποφοίτησε (1988) με βαθμό άριστα 10. Υπηρέτησε την υπηρεσία υπαίθρου στο Κ.Υ. Θερμού Αιτωλοακαρνανίας και στο Μεσογειακό Κέντρο Ελέγχου Ζωονόσων. Πήρε την ειδικότητα της Μικροβιολογίας-Βιοπαθολογίας στο Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός και Γ. Γεννηματάς. Μετά από ένα έτος εργασίας σε διαγνωστικό κέντρο ίδρυσε το Μικροβιολογικό Διαγνωστικό Ιατρείο επί της οδού Αυγής 29 στο Νέο Ηράκλειο, στο οποίο λειτουργούν τα τμήματα Αιματολογικό, Μικροβιολογικό, Βιοχημικό, Ανοσολογικό, Ορμονολογικό και Ουροχημικό. Πρόσφατα ανανέωσε τον εξοπλισμό του εργαστηρίου με τελευταίου τύπου αναλυτές με δυνατότητα εκτέλεσης των πιο σύγχρονων εξετάσεων με απόλυτη αξιοπιστία και στον συντομότερο δυνατό χρόνο. Η τελική έγκριση και παράδοση των αποτελεσμάτων γίνεται μόνο από την γιατρό, η οποία είναι πάντα στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε απορία και συμβουλή, γεγονός που κάνει την διαφορά από άλλα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα όπου ο ασθενής είναι ένας απρόσωπος κωδικός. Η ιατρός είναι μέλος του πανελλαδικού δικτύου iatrica που σήμερα απαριθμεί 170 μέλη και του ιατρικού συλλόγου Αθηνών. Πιστοποίηση Το Διαγνωστικό Ιατρείο μου έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 9001:2008, επιβεβαιώνοντας το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών. Εξωτερικοί Ποιοτικοί Έλεγχοι από Παγκόσμιας αναγνώρισης φορείς επισφραγίζουν την εγκυρότητα των αναλύσεων. Ως μέλη του iatrica δρούμε υπεύθυνα απέναντι στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, με φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση ιατρικών αποβλήτων.

Αυγής 29, Ν. Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121, Τηλ. 2102830641 42

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα - Παρασκευή: 7:00 – 15:00 Απόγευμα Τετάρτης 18:30 – 20:30 Σάββατο κατόπιν ραντεβού

Πατσαρούχας Κωνσταντίνος

Ο

ιατρός Πατσαρούχας Κωνσταντίνος MD. MSc γεννήθηκε στην Λάρισα το 1980. Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό Λίαν Καλώς. Κατόπιν ειδικεύτηκε στην «Μοριακή και Εφαρμοσμένη Φυσιολογία» με Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Μετά από αυτή την διαδρομή και την απόκτηση της απαραίτητης επιστημονικής κατάρτισης και εμπειρίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στις μεγαλύτερες δομές υγείας της Ελλάδας πάρθηκε η απόφαση για την προσφορά μου στον ιατρικό τομέα στην τοπική κοινωνία της Λάμιας μέσω της έναρξης λειτουργίας του ιατρείου μου το Σεπτέμβριο του 2014. Το Διαγνωστικό Ιατρείο μου έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 9001:2008, επιβεβαιώνοντας το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών. Εξωτερικοί Ποιοτικοί Έλεγχοι από Παγκόσμιας αναγνώρισης φορείς επισφραγίζουν την εγκυρότητα των αναλύσεων. Ως μέλη του δικτύου iatrica δρούμε υπεύθυνα απέναντι στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, με φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση ιατρικών αποβλήτων. Εμείς στο δίκτυο iatrica, πίσω από τα αποτελέσματα βλέπουμε τον άνθρωπο, την οικογένεια, τη ζωή του. Παραμένουμε οι επιστήμονες που φροντίζουμε, αντιμετωπίζουμε, συμβουλεύουμε, ενημερώνουμε, μοναδικά τον καθένα από εσάς, ως μια ξεχωριστή περίπτωση.

Για εμάς οι εξεταζόμενοι είναι γείτονες και όχι αριθμοί!

Χατζοπούλου 10, Λαμία, Τ.Κ. 35100 Τηλ. 2231066585

Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 7:00π.μ. - 1:30μ.μ. & 6:00μ.μ. - 8:00μ.μ. Σάββατο: 8:30π.μ. - 11:30μ.μ. Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

43

Τσιαπκώλη Δήμητρα

Η

ιατρός Μικροβιολόγος-Βιοπαθολόγος Τσιαπκώλη Δήμητρα το 1993 αποφοίτησε από την ιατρική σχολή του Α.Π.Θ. με βαθμό «Λίαν Καλώς». Κατόπιν ειδικεύτηκε στην Μικροβιολογία για 1,5 χρόνο στο ΓΝ Σερρών και για 2,5 χρόνια στο Νοσοκομείο Άγιος Παύλος Θεσσαλονίκης. Λαμβάνει τον τίτλο της ειδικότητας το 1999 και στη συνέχεια εξειδικεύεται για ένα τρίμηνο στην ιολογία στην έδρα της μικροβιολογίας του ΑΠΘ. Από τον Μάρτιο του 2001 και για 5 χρόνια διατηρεί μικροβιολογικό εργαστήριο υποκατάστημα της ΕΥΡΩΔΙΑΓΝΩΣΗΣ στην οδό Κλεάνθους 8 στη Θεσσαλονίκη. Το 2002 και για 1,5 χρόνο έχει την επιστημονική υπευθυνότητα της μαιευτικής κλινικής Εuromedica-Τατιάνα. Το 2006 γεμάτη γνώσεις και εμπειρίες από τις ποικίλες επιστημονικές δραστηριότητες των προηγούμενων ετών αποφασίζει να ανοίξει το δικό της μικροβιολογικό εργαστήριο στην οδό Β. Γεωργίου 13 . Έχει παρακολουθήσει πλήθος συνεδρίων και σεμιναρίων με σκοπό τη συνεχή επιμόρφωσή της και έχει παρουσιάσει εργασίες και ανακοινώσεις σε μικροβιολογικά συνέδρια, όπως : •Έλεγχος αξιοπιστίας της διπλής και τριπλής δοκιμασίας (Α και Β-TEST ) για τον προγεννητικό έλεγχο των χρωμοσωμικών ανωμαλιών.

• Ανεύρεση αντισωμάτων έναντι του CMV στον προγεννητικό έλεγχο.

• Επιπολασμός της ανεπάρκειας της G6PD σε δείγμα πληθυσμού νεογνών της Θες/νίκης. Το Διαγνωστικό Ιατρείο μου έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 9001:2008, επιβεβαιώνοντας το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών. Εξωτερικοί Ποιοτικοί Έλεγχοι από Παγκόσμιας αναγνώρισης φορείς επισφραγίζουν την εγκυρότητα των αναλύσεων. Ως μέλη του δικτύου iatrica δρούμε υπεύθυνα απέναντι στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, με φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση ιατρικών αποβλήτων.

Βασ. Γεωργίου 13, Θεσσαλονίκη, Τ.Κ. 54640, Τηλ. 2310839639 44

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα - Παρασκευή: 7:30 – 14:30 Απογεύμα Δευτέρα - Παρασκευή: 17:30 21:00 Σάββατο 8:30 – 11:30

Μαλαμούλη Σαπφώ

Η

Ιατρός Μαλαμούλη Σαπφώ γεννήθηκε το 1969 και μεγάλωσε στο Βόλο. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή Αθηνών με «Λίαν καλώς» Το 1996 έως 1997 υπήρξε ειδικευόμενη ιατρός στο μικροβιολογικό και αιματολογικό εργαστήριο του Ν. Βόλου και το 1998 έως 2002 υπήρξε ειδικευόμενη στο αιματολογικό, ανοσολογικό , βιοχημικό, και μικροβιολογικό εργαστήριο του Ν. Παίδων “Η Αγία Σοφία”. Το 2003 πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση στο εργαστήριο μικροβιολογίας του 251 Γ. Ν. Αεροπορίας και στο αντίστοιχο τμήμα του Ν. “Αλεξάνδρα” στις εξετάσεις κολπικών, τραχηλικών επιχρισμάτων, και σπέρματος. Η Ιατρός γεμάτη γνώσεις και εμπειρίες από τις ποικίλες επιστημονικές δραστηριότητες τον Μάϊο του 2005 ιδρύει το δικό της μικροβιολογικό εργαστήριο επι της οδού Ανθίμου Γαζή 163 στον Βόλo. Η Ιατρός κα Μαλαμούλη φροντίζει για μια συνεχιζόμενη ιατρική κατάρτιση με την ανελλιπή παρακολούθηση των συνεδρίων της εφαρμοσμένης εργαστηριακής Ιατρικής. Διαθέτει εξειδίκευση σε αιμοληψίες νεογνών και παιδιών.

2016 Εκπαίδευση από τον Ευρωπαϊκό Φορέα (ESHRE) : Basic Semen Analysis Course (Βασική ανάλυση σπέρματος). Επίσης είναι μέλος στην Ελληνική Εταιρεία Κλινικής Χημείας και Κλινικής Βιοχημείας στην Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Βιοχημείας και στην Ελληνική Μικροβιολογική Εταιρεία. Πιστοποιήσεις & Έλεγχοι Τα Διαγνωστικά Ιατρεία έχουν πιστοποιηθεί κατά ISO 9001:2008, επιβεβαιώνοντας το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών. Εξωτερικοί Ποιοτικοί Έλεγχοι από Παγκόσμιας αναγνώρισης φορείς επισφραγίζουν την εγκυρότητα των αναλύσεων. Ως μέλη του iatrica δρούμε υπεύθυνα απέναντι στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, με φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση ιατρικών αποβλήτων.

Ανθίμου Γαζή 163, Βόλος, Τ.Κ. 38221, Τηλ. 2421032408

Ωράριο λειτουργείας: Δευτέρα – Παρασκευή 7:30 – 13:30 Απόγευμα Τρίτη & Πέμπτη 18:30 – 20:00 Σάββατο κατόπιν ραντεβού Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

45

Πολυζώης Γεώργιος

Ο

ιατρός ΠΟΛΥΖΩΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973 και φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο Πατησίων. Το 2002 πήρε το πτυχίο της Ιατρικής από το ιταλικό πανεπιστήμιο ‘‘G.D. ANNUNZIO’’ εκπονώντας ερευνητική διατριβή με θέμα τα πλεονεκτήματα της ακτινολογικής απεικόνισης σε σύγκριση με την λαπαροσκοπία στην σταδιοποίηση του καρκίνου του παγκρέατος. Εξειδικεύτηκε) στα νοσοκομεία ΠΑΙΔΩΝ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ, Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ, Γ.Ν.Α. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ από το 2005 έως και το 2012 στις σύγχρονες απεικονίστηκες μεθόδους της ακτινολογίας (υπερηχοτομογραφία, κλασσική ακτινολογία, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, μαστογραφία, μέτρηση οστικής πυκνότητας , επεμβατική ακτινολογία). Έχει φοιτήσει στο μεταπτυχιακό τμήμα του CNAM με αντικείμενο την Διοίκηση Μονάδων Υγείας και έχει παρουσιάσει πολλαπλό ερευνητικό έργο συμμετέχοντας σε εγχώρια και διεθνή ιατρικά συνέδρια και ημερίδες και συμμετέχοντας σε πολλές επιστημονικές ανακοινώσεις. Είναι ενεργό μέλος της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρίας καθώς και της European Society of Radiology (ESR) Σήμερα εργάζεται ως επιστημονικός υπεύθυνος του ακτινολογικού τμήματος του ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ που βρίσκεται στο ΝΟΣ. ΠΑΙΔΩΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ στο Γουδί. Παράλληλα διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο υπερήχων, triplex αγγείων και ελαστογραφίας στην ΚΑΝΤΖΑ-ΠΑΛΛΗΝΗΣ από κοινού με την ιατρό ΜΑΓΝΗΣΑΛΗ ΙΑΚΩΒΙΝΑ.

Λ. Λαυρίου 41, Παλλήνη- Κάντζα, Τ.κ. 15351, Τηλ.2106042881 46

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ωράριο λειτουργείας: Καθημερινά 07:30 – 13:30 & 17:00 – 20:00 Σάββατο 08:00 – 11:00

Παπαχαραλάμπους Κωνσταντίνος

Ο

ιατρός Παπαχαραλάμπους Κωνσταντίνος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976. Το 2004 απέκτησε τον Τίτλο Ιατρικής από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και το 2013 απέκτησε την Ειδικότητα-Ακτινοδιαγνωστικής από το ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.Α . Υπήρξε ειδικευόμενος ιατρός στο ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.Α στην Κλασσική Ακτινολογία, Υπέρηχο, TRIPLEX, Αξονικό τομογράφο, Μονάδα Μαστού, Βιοψίες θυρεοειδούς αδένα υπό καθοδήγηση και στον Μαγνητικό τομογράφο του 251 Γ.Ν. ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ. Ο Ιατρός φροντίζει για μια συνεχιζόμενη ιατρικη κατάρτιση με την αδιάλειπτη παρακολούθηση συνεδρίων και σεμιναρίων. Ύστερα από αυτή την διαδρομή και την απόκτηση όλης της απαραίτητης επιστημονικής κατάρτισης και εμπειρίας πήρε την απόφαση να ιδρύσει το δικό του ιατρείο στο κέντρο της Ηγουμενίτσας. Το αντικείμενο δραστηριότητας αποσκοπεί στην παροχή υπηρεσιών υγείας μέσω της διενέργειας σύγχρονων απεικονιστικών εξετάσεων και συγκεκριμένα: • Ψηφιακές Ακτινογραφίες • Ψηφιακές Μαστογραφίες – Υπέρηχοι Μαστού • Ψηφιακές Πανοραμικές - Κεφαλομετρικές • Υπερηχογραφήματα Σώματος.

• Βιοψίες Θυροειδούς Με Υπέρηχους ( F. N. A ) • Βιοψίες Μαστού Με Υπέρηχους ( F. N. A ) • Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας • Triplex αγγείων Το ιατρείο διαθέτει άρτιο και πολύ σύγχρονο εξοπλισμό και στοχεύει στην ανθρώπινη προσέγγιση προς τον ασθενή με ανταγωνιστικές τιμές.

Πατριάρχου Αθηναγόρα 1 & Σουλίου, Ηγουμενίτσα, Τ.Κ. 46100, Τηλ. 2665306750

Ωράριο λειτουργείας: Δευτέρα - Παρασκευή 8:00-14:00 Τρίτη Πέμπτη Παρασκευή 17:00 - 20:30

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

47

ΑΤΤΙΚΗ

Αμπελόκηποι ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 163, 2106997766 Αργυρούπολη ΣΤΕΛΛΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ 2, 2109941316 Αρτέμιδα ΦΑΛΔΑΜΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 22-24, 2294081600 Ασπρόπυρος ΣΑΜΠΑΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Δ.ΛΙΑΚΟΥ 18, 2105575601 Βούλα CLINITEST E.E ΙΔΙΩΤ.ΔΙΑΓΝ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε ΒΑΣ.ΠΑΥΛΟΥ 89-91, 2108990852 Βούλα ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 13, 2108991520 Βριλήσσια ΑΛΜΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΗΝΑ ΕΘΝ.ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 30, 2106824110 Γαλάτσι ΚΑΡΟΥΣΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΡΗΤΗΣ 4, 2102130172 Παλλήνη - Κάντζα ΦΑΒΙΟΥ ΕΛΣΑ ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΛΑΥΡΙΟΥ 41, 2106657904 Παλλήνη - Κάντζα ΠΟΛΥΖΩΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ / ΜΑΓΝΗΣΑΛΗ ΙΑΚΩΒΙΝΑ Λ. ΛΑΥΡΙΟΥ 41, 2106042881 Γλυφάδα ΝΤΙΝΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Γ.ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ 68Α, 2109616164 Ελληνικό ΒΙΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 37Β, 2109647990 Ελληνικό ΥΠΕΡΗΧΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 35, 2109628787

48

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Ζωγράφου ΒΑΛΣΑΜΟΠΟΥΛΟΥ-ΜΑΤΣΑΙΔΩΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ Λ.ΠΑΠΑΓΟΥ & ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 12, 2107716886 Ζωγράφου ΛΙΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ Γ.ΖΩΓΡΑΦΟΥ & ΧΛΟΗΣ 2, 2107484402 Ζωγράφου ΠΕΤΡΑΚΗ-ΦΡΑΓΚΟΥ ΑΝΤΙΟΠΗ ΛΕΩΦ. ΠΑΠΑΓΟΥ 133, 2107795460 Ζωγράφου ΣΜΠΟΥΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΑΜΦΙΤΡΙΤΗΣ 13 & ΛΕΩΦ. ΠΑΠΑΓΟΥ 47, 2107704052 Καλαμάκι ΛΕΩΝΙΔΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΡ.ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ 15, 2109881404 Καλλιθέα ΔΕΝΔΡΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ 43 & ΧΑΡΟΚΟΠΟΥ 17, 2109598401 Καλλιθέα ΜΑΚΡΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 335, 2109408909 Πειραιάς - Καλλίπολη ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ-ΜΠΑΛΑΜΠΑΝΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΡΙΤΣΕΛΗ 19, 2104523778 Κερατέα ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΗΣ (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΛΕΩΦ. ΣΟΥΝΙΟΥ 108Β, 2299067762 Αγ. Παρασκευή - Κοντόπευκο ΒΛΟΝΤΖΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΟΡΥΤΣΑΣ 10 & ΧΙΟΥ, 2106006456 Κορυδαλλός ΚΑΛΑΜΑΡΗ ΜΑΡΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ 29, 2105448654 Κρυονέρι ΚΟΥΖΕΛΗ ΕΛΕΝΗ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ 9, 2106221223 Γαλάτσιου - Λαμπρινή ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΝΑΡΚΙΣΣΟΥ 3Α, 2102132325 Λυκόβρυση ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΜΑΡΙΑ ΓΡ.ΛΑΜΠΡΑΚΗ 57 & ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ 1, 2102846555

Μαρούσι BIOMEDICIN - ΙΑΤΡΙΚΗ Μ. ΕΠΕ ΔΗΜΗΤΡΟΣ 10-12, 2106124935 Μελίσσια ΚΑΙΚΗ-ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ ΝΤΙΝΑ Π.ΤΣΑΛΔΑΡΗ 8, 2108047840 Αχαρναί - Μενίδι ΡΟΥΣΣΟΥ ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝ.ΘΗΒΑΙΟΥ 2, 2102466955 Ν. Ερυθραία ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ Ι. ΗΡΑΚΛΗΣ ΘΑΛΗ ΜΙΛΗΣΙΟΥ 13, 2108002495 Νέα Σμύρνη ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ Π.ΙΔ.ΔΙΑΓΝ.ΕΡΓ.Α.Ι.Ε.

25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 9, 2109322813 Νέα Σμύρνη ΠΑΥΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΕΤΡΑΣ 2, 2109321321 Νέα Σμύρνη ΤΣΙΜΠΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) Κ.ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ 5 & 2ας Μαίου 1, 2109335807 Νέο Ηράκλειο ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ-ΜΠΟΥΖΕΙΤΣ ΝΤΡΑΓΚΙΤΣΑ ΑΥΓΗΣ 29, 2102830641 Νίκαια ΣΤΑΜΕΛΛΟΥ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΒΟΥΡΝΟΒΑ 4, 2104928998 Νίκαια ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΟΣΠΟΡΟΥ 144, 2104974474 Νεα Ιωνία ΚΑΛΕΤΝΙΚ ΥΒΟΝΗ ΡΟΥΜΕΛΗΣ 2, 2102717666 Παγκράτι ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ 3, 2107564420 Πειραιάς ΔΙΣΚΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Λ. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ 69, 2104133334 Περιστέρι ΚΑΚΛΑΜΑΝΗ ΒΑΣΩ ΘΗΒΩΝ 210, 2105770052

Περιστέρι ΧΑΧΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΚΑΛΑΜΩΝ 1, 2105755444 Ίλιον ΜΑΥΡΟΚΟΥΚΟΥΛΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΜΑΝΑΚΗ 28 , 2102690220 Πετράλωνα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ, ΚΕΙΡΙΑΔΩΝ 7, 2103423222 Αθήνα - Σεπόλια ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΓ.ΜΕΛΕΤΙΟΥ 194, 2105121717 Πειραιάς - Τερψιθέα ΤΖΙΤΖΙΚΟΥ ΑΜΑΛΙΑ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 62, 2104518590 Υμηττός ΔΗΜΟΥ ΝΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΩΤΩΝ 47, 2109715759 Χαλάνδρι ΛΙΑΚΟΥ-ΜΑΡΓΩΝΗ ΜΑΡΙΑ ΓΑΡΥΤΤΟΥ 73, 2106004829 Πόρτο Ράφτη ΓΚΑΡΑΒΕΛΛΑ ΒΑΪΑ ΛΕΩΦ.ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ Ο.Τ.515, 2299088100

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Άργος ΜΑΥΡΟMΜΑΤΗ- ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 28, 2751020212 Ναύπλιο ΜΑΣΤΟΡΑΚΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 4, 2752029080 Τρίπολη ΜΠΕΝΤΕΒΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΛΑΠΟΥΤΑ 4-6, 2710221933 Τρίπολη ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΕΩΣ 5, 2710222373 Ρίον ΒΟΡΙΣΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ & ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, 2610992477 Αίγιο ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 1 & ΑΣΗΜ.ΦΩΤΗΛΑ, 2691061016 Αίγιο ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΑΣΗΜΑΚΗ ΦΩΤΗΛΑ 18, 2691061500 Πάτρα ΑΡΒΑΝΙΤΗ-ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ & ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 275 & ΕΡΜΟΥ, 2610220816 Πάτρα ΔΑΒΑΝΟΥ ΑΝΝΑ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ 40, 2610270427 Πάτρα ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΝΑΚΑΡΗ 166-168. 2610241243 Πάτρα ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΜΙΛΙΑ KANAKAΡH 159-161 & ΠΑΤΡΕΩΣ, 2610225405 Πάτρα ΛΟΥΛΕΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΛ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ 3Α (ΕΜΠ.Κ.ΚΟΛΛΙΑ), 2610275218 Πάτρα ΠΑΣΣΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΚΑΝΑΚΑΡΗ 124, 2610271496

Γύθειο ΠΑΤΡΙΑΝΑΚΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΕΡΜΟΥ 12, 2733029127 Καλαμάτα ΚΑΡΑΠΑΤΑ - ΣΩΦΡΟΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΒΑ 6, 2721081546

ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

Αγρίνιο ΜΠΑΚΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΥΠΡΟΥ 19 & Ι. ΣΤΑΪΚΟΥ, 2641032232

Αγρίνιο ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΧΑΡ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ 3, 2641020538 Βοιωτία - Σχηματάρι ΓΩΓΟΥ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΤΑΝΑΓΡΑΣ 31, 2262057030 Εύβοια - Χαλκίδα ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΖΑΒΕΛΛΑ 1, 2221022665 Εύβοια - Αμάρυνθος ΕΥΒΟΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ Ι.Κ.Ε. (ΚΑΚΑΤΣΟΥ ΜΑΡΙΑ - ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΜΑΡΙΑ) ΝΙΚΗΣ 4, 2229067167 Εύβοια - Ν. Αρτάκη ΧΑΝΤΖΗ ΟΛΓΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Ε. ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΤΣΙΜΕΝΙΔΗ 4, 2221040069 Λιβαδειά E.ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟY & ΣΙΑ ΕΕ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ 64, 2261023301 Λαμία ΠΑΤΣΑΡΟΥΧΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ 10, 2231066585

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Καρδίτσα ΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΟ) ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ 40, 2441023081 Καρδίτσα ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Α.Ε. (ΠΡΑΝΤZΟΥ ΜΕΝΗAΓΓΕΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ) Ν.ΧΑΡΙΤΟΥ 20, 2441026913 Λάρισα ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΗ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΚΟΥΜΑ 34, 2410237732 Λάρισα ΚΟΣΜΑΡΙΚΟΥ Μ.-ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ Γ & ΣΙΑ Ο.Ε ΙΔ.ΔΙΑΓΝ.ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΡΟΥΣΒΕΛΤ 2, 2410549011 Λάρισα ΜΠΑΜΠΑΛΙΑΡΗ Β. - ΧΕΛΙΔΩΝΗ Α. ΙΔΙΩΤ. ΔΙΑΓΝ.ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ο.Ε. ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ 41, 2410612178 Λάρισα ΝΑΣΙΚΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ 38, 2410621613 Λάρισα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ Α.ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 73, 2410534792 Λάρισα ΡΑΠΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΡΑΗ 4 , 2410254754 Λάρισα - Τύρναβος ΠΟΛΙΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 17, 2492023802 Λάρισα ΒΙΟΑΝΑΛΥΣΗ ΛΑΡΙΣΑΣ ΠΑΝΟΣ 3,2410532696

Βόλος ΓΚΕΣΚΟΥ Μ.-ΓΚΕΣΚΟΣ Κ.ΙΔΙΩΤ.ΔΙΑΓΝ.ΕΡΓ. ΙΑΤΡ.ΟΕ ΓΑΛΛΙΑΣ 15, 2421025057 Βόλος ΜΑΛΑΜΟΥΛΗ ΣΑΠΦΩ ΑΝΘΙΜΟΥ ΓΑΖΗ 163, 2421032408 Καλαμπάκα ΖΑΛΑΒΡΑ-ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 26, 2432023414 Καλαμπάκα ΖΑΜΠΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 8, 2432077727 Καλαμπάκα ΛΑΟΠΟΔΗ - ΠΕΝΤΕΔΗΜΟΥ ΙΟΥΛΙΑ ΤΡΙΚΑΛΩΝ 64, 2432024114 Τρίκαλα ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 11, 2431021641 Τρίκαλα ΤΡΙΓΩΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΥΡΩΝΟΣ & ΚΑΝΟΥΤΑ 1, 2431063100 Τρίκαλα ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΝΙΚΗ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ 26, 2431026810 Τρίκαλα - Φαρκαδόνα ΠΟΥΡΝΑΡΑ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΡΗΓΑ ΦΕΡΡΑΙΟΥ 5, 2433023033

ΗΠΕΙΡΟΣ

Ιωάννινα ΔΑΛΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΡ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ 16, 2651038950 Ιωάννινα ΔΟΛΙΩΤΗΣ ΧΑΡΗΣ ΠΥΡΣΙΝΕΛΛΑ 10, 2651064141 Ηγουμενίτσα ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ) ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑ 1 ΚΑΙ ΣΟΥΛΙΟΥ, 2665306750 Ηγουμενίτσα ΣΟΚΟΛΑΚΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΠΑΚΑΓΙΑΝΝΗ 4, 2665028069 Ηγουμενίτσα ΜΠΕΖΑ-ΜΠΟΤΣΗ ΕΙΡΗΝΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ 1, 2665029008

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Δράμα ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΚΑΝΤΑΡΤΖΗ ΑΜΑΛΙΑ & ΚΑΝΤΑΡΤΖΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ-ΔΗΜΗΤΡΑ Γ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, 2521022032 Δράμα ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΔΟΚΙΑ Γ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 24, 2521030031 Θεσσαλονίκη - Αμπελόκηποι ΠΕΤΡΙΔΟΥ ΕΥΔΟΚΙΑ Γ.ΧΑΛΚΙΔH & Ν.ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ 25, 2310744008 Θεσσαλονίκη - Άνω Ηλιούπολη ΦΩΣΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ 10, 2310662545 Θεσσαλονίκη ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΒΑΣ. ΟΛΓΑΣ 140, 2310843774 Θεσσαλονίκη - Εύοσμος ΛΟΓΙΩΤΑΤΟΥ-ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΛΕΝΗ Μ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 79, 2310758353 Θεσσαλονίκη - Καλαμαριά ΜΠΑΛΤΑΤΖΗ - ΦΟΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 71, 2310412522

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

49

Θεσσαλονίκη - Καλαμαριά ΝΙΤΣΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΒΡΥΟΥΛΩΝ 58, 2310450290 Θεσσαλονίκη ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Α. & ΣΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΜΟΥ 73, 2310257160 Θεσσαλονίκη ΣΙΔΗΡΑ ΠΕΝΝΥ & ΣΙΔΗΡΑ-ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ ΓΛΥΚΑ ΤΣΙΜΙΣΚΗ 84, 2310283383 Θεσσαλονίκη ΣΚΕΠΑΣΤΙΑΝΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ 65, 2310271876 Θεσσαλονίκη ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ - ΤΣΙΑΠΚΩΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΒΑΣ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ 13, 2310839639 Θεσσαλονίκη ΤΑΡΠΑΓΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ-ΤΑΡΠΑΓΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΕΓΝΑΤΙΑΣ 100, 2310222262 Θεσσαλονίκη - Λαγκαδάς ΠΛΙΑΚΑ ΣΟΦΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΗΛΙΟΥ 16, 2394023330 Θεσσαλονίκη - Νεάπολη ΛΙΟΛΙΟΥ - ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΕΛΕΝΗ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 106, 2310623400 Θεσσαλονίκη - Πυλαία ΚΟΥΝΙΟΥ-ΒΡΥΖΑ ΜΑΡΙΑ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ 22, 2310301440 Θεσσαλονίκη - Τούμπα ΒΕΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΛΕΜΕΣΟΥ 14 & ΑΡΤΑΚΗΣ, 2310903100 Θεσσαλονίκη - Ωραιόκαστρο ΝΙΚΟΛΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΟΜΝΗΝΩΝ 59, 2310698889 Αριδαία ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΥΠΡΟΥ 43, 2384022904 Σκύδρα ΤΣΙΤΛΑΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ 25, 2381082580 Κατερίνη ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ ΑΓΛΑΙΑ ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 11, 2351037376 Ελευθερούπολη ΜΠΟΝΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΕΑ ΟΔΟΣ- ΜΗΤΡ. ΓΕΡΜΑΝΟΥ 26, 2592022161 Καβάλα ΔΡΑΜΠΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 22, 2510229795 Καβάλα ΤΖΑΝΑΒΑΡΗ-ΔΕΪΡΜΕΝΤΖΟΓΛΟΥ ΑΝΝΑ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 9, 2510228089 Καβάλα ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ - ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ ΒΙΟΛΕΤΤΑ ΔΑΓΚΛΗ 8, 2510832669 Κοζάνη - Νεάπολη ΔΕΛΗΠΑΛΛΑ ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ 6, 2468500610 Χαλκιδική - Ν. Μουδανιά ΔΕΡΒΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΟΡΥΦΙΝΗΣ 38, 2373026534 Χαλκιδική - Ν. Μουδανιά ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 44, 2373021622 Σέρρες ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 2, 2321054787

50

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

Νάουσα ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ ΣΤΕΡΓΙΑΝΗ Β’ ΠΑΡΟΔΟΣ ΖΑΦΕΙΡΑΚΗ 5, 2332020280

ΘΡΑΚΗ

Έβρος - Φέρρες ΠΑΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΟΛΥΜΠΟΥ 10, 2555022122 Ξάνθη ΠΑΝΕΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ - ΠΑΝΕΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 2, 2541075952 Ξάνθη ΑΧΤΑΡΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 1, 2541084661 Κομοτηνή ΚΑΡΑΠΟΥΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΚΟΜΝΗΝΟΥ 2, 2531084309 Κομοτηνή ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 28, 2531037177

ΑΙΓΑΙΟ

Λήμνος ΤΣΙΡΑΚΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΑΡΟΦΑΛΛΙΔΟΥ 44, 2254025277 Ρόδος - Κρεμαστή ΠΑΤΣΟΥΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΕΩΦ.ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 25Α, 2241095015 Ρόδος ΘΕΜΕΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 3, 2241035023 Ρόδος ΒΑΡΛΑΜΗ-ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΕΥΔΟΞΙΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ 20, 2241023256 Ρόδος ΚΑΒΑΔΑ ΕΙΡΗΝΗ ΚΩΝ/ΝΟΥ ΥΔΡΑΙΟΥ 30, 2241021120 Ρόδος ΠΑΠΑΝΙΚΗΤΑΣ ΜΙΧΑΗΛ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ 14, 2241073025

ΙΟΝΙΟ

Κέρκυρα ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ Λ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ 38Ε, 2661081794 Κέρκυρα ΒΛΑΣΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Π.ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ 17 - 19, 2661035703 Κεφαλονιά - Αργοστόλι ΒΟΥΤΣΙΝΑ ΕΛΕΝΗ ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΟΥ 90, 2671022660

ΚΡΗΤΗ

Ηράκλειο ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ 7, 2810822285 Ηράκλειο ΑΝΔΡΙΑΝΑΚΗ ΑIKAΤΕΡΙΝH (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΟΔΟΣ 1770 Αρ. 24, 2810222265 Ηράκλειο ΔΗΜΟΥΔΙΑ ΕΛΕΝΗ ΑΒΕΡΩΦ 1, 2810223344 Ηράκλειο ΚΟΥΦΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΛ.ΚΟΡΝΑΡΟΥ 31, 2810341940 Ηράκλειο ΜΑΛΛΙΩΤΑΚΗ ΛΥΔΙΑ ΚΝΩΣΣΟΥ 183, 2810210062 Ηράκλειο ΝΕΟΝΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΟΝΔΥΛΑΚΗ 60Α, 2810372872

Ηράκλειο ΠΕΔΙΑΔΙΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΘΗΣΕΩΣ 18 & ΚΟΣΜΩΝ, 2810280670 Ηράκλειο ΣΗΜΑΝΤΗΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΖΩΓΡΑΦΟΥ 11, 2810346949 Ηράκλειο ΧΛΑΠΟΥΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ - ΠΑΠΑΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΑΡΚΟΛΕΟΝΤΟΣ 9, 2810225051 Ηράκλειο ΧΟΥΡΔΑΚΗ-ΧΑΤΖΑΚΗ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΝΔ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 102, 2810212955 Ηράκλειο - Καμίνια ΤΣΑΚΙΡΗ ΜΑΡΙΑ ΙΣΑΥΡΩΝ 40, 2810318091 Ηράκλειο - Κοκκίνη Χάνι ΚΟΥΜΠΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΙΝΗ ΧΑΝΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, 2810762311 Ηράκλειο - Μοίρες ΧΟΥΛΑΚΗ ΑΝΝΑ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 111, 2892025001 Ηράκλειο ΣΠΑΘΟΠΟΥΛΟΥ ΘΩΜΑΗ Λ. ΙΩΝΙΑΣ 237, 2810241076 Ηράκλειο - Τυμπάκι ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗ ΕΛΕΝΗ ΤΥΜΠΑΚΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, 2892053401 Ηράκλειο ΧΑΡΙΤΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΤΕΧΑΚΗ 4, 2810220247 Ιεράπετρα ΣΥΜΝΙΑΝΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ 14, 2842026700 Ιεράπετρα ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΡΑΚΑ & ΟΜΗΡΕΙΑΣ, 2842020101 Σητεία ΚΑΤΡΑΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ι.ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ & ΕΠ.ΖΑΧΑΡΙΑ, 2843025248 Σητεία ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΥΣΩΝΟΣ 15-17, 2843023452 Ρέθυμνο ΣΗΦΑΚΑΚΗ ΚΛΕΟΝΙΚΗ ΖΑΜΠΕΛΙΟΥ 15, 2831025575 Ρέθυμνο ΣΚΟΥΡΑΔΑΚΗ ΕΛΕΝΗ ΖΑΜΠΕΛΙΟΥ 18, 2831030200 Ρέθυμνο ΑΒΕΡΙΚΙΟΥ ΜΑΡΙΑ (ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΖΑΜΠΕΛΙΟΥ 26, 2831030705 Χανιά ΚΟΚΟΛΑΝΤΩΝΑΚΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΟΝΙΑΛΗ 19, 2821054440 Χανιά ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΛ.ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 2 (ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ), 2821050565 Χανιά ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ) ΣΦΑΚΙΩΝ 36, 2821059933 Χανιά ΠΕΝΤΑΡΗ Α. ΑΡΙΑΔΝΗ ΤΖΑΝΑΚΑΚΗ 36, 2821043535 Χανιά ΤΖΑΤΖΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΥΔΩΝΙΑΣ & ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ 3, 2821076200

ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΙΑΤΡΟ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΙΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ

O Συνεταιρισμός Εργαστηριακών Ιατρών Medisyn με την τεχνογνωσία και την πείρα της 20χρονης επιτυχημένης λειτουργίας του, στηρίζει τον ιατρό Βιοπαθολόγο-Μικροβιολόγο καθ’ όλη τη διάρκεια της άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος. Με 3 υπερσύγχρονα ιατρικά διαγνωστικά εργαστήρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη και αυστηρές ποιοτικές προδιαγραφές στη μεταφορά των δειγμάτων και την εκτέλεση των εξετάσεων, ο Medisyn εξασφαλίζει την απαιτούμενη ποιότητα για το παραγόμενο διαγνωστικό αποτέλεσμα. Η υποστήριξη των ιατρείων εμπλουτίζεται με τη διάθεση αναλώσιμων υλικών, λογισμικού καθώς και την παροχή εκπαιδευτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, έτσι ώστε όλα τα μέλη του Συνεταιρισμού να διαθέτουν έγκαιρη και έγκυρη διαγνωστική πληροφορία προς τους ασθενείς και τους κλινικούς Ιατρούς.

ΑΘΗΝΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Κωνσταντινουπόλεως 38, 118 54 Αθήνα T: 210 34 13 460-1-2, F: 210 34 13 459 E: info@medisyn.eu

26ης Οκτωβρίου 42, 546 27 Θεσσαλονίκη T: 2310 22 07 76, F: 2310 22 08 30 E: info-the@medisyn.eu

Εθνικής Αντιστάσεως 85, 713 06 Κρήτη T: 2810 39 06 81-2, F: 2810 39 06 83 E: info-her@medisyn.eu

210 34131460 Τριμηνιαίαwww.medisyn.eu έκδοση | Τεύχος 3 51

Oι εξετάσεις σας, προσωπική μας Υπόθεση!

• Με 170 Διαγνωστικά Ιατρεία σε όλη την Ελλάδα • Πιστοποίηση ISO 9001:2008, για εγκυρότητα αποτελεσμάτων • Με εξωτερικούς ποιοτικούς ελέγχους, αναγνωρισμένους απο παγκόσμιους φορείς • Ιατρικό Προσωπικό με υψηλή τεχνογνωσία και μεγάλη εμπειρία • Με σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό

52

210 3413 400

Τριμηνιαία έκδοση | Τεύχος 3

www iatrica gr

iatrica