Ghjudici
CAPITULU1
1Avà,dopuàamortediGhjosuè,accaddechìifiglioli d'IsraeledumandanuàuSignore,dicendu:Qualesaliràper noicontr'àiCananeiprima,percumbattecontr'àelli?
2ÈuSignoredisse:Ghjudasalirà;eccu,aghjumessua terrainesomani
3ÈGhjudadisseàSimeone,usofratellu:«Venicunmèin amosorte,percumbattecontr'àiCananei;èeiudinù andaraghjucuntèinatosorte»CusìSimeoneandòcun ellu
4ÈGhjudacullò;èuSignoremesseiCananeièiPerizziti inesomani;ènetumbaronudecemilaomiinBezek
5ÈanutrovuAdonibezecinBezec;èanucumbattutu contr'àellu,èanuuccisuiCananeièiPerizziti
6MaAdonibezecfuggì;èl'anuperseguitatu,èl'anu pigliatu,èlianutagliatuipollicièigrossiditidiipedi.
7ÈAdonibezecdisse:Settantarè,cùipollicièiditigrossi diipeditagliati,sisòriunitiusomanghjàsottuàamo tavula:cum'èaghjufattueiu,cusìDium'hàricumpinsatu. Èl'anupurtatuàGhjerusalemme,èquìhèmortu
8AvàifigliolidiGhjudaavianucumbattutucontr'à Ghjerusalemme,èl'avianupresa,èl'avianuculpitaàfiludi spada,èavianumessuufocuàacità
9Èdopu,ifigliolidiGhjudasòscesipercumbattecontr'ài Cananei,chìstavanuinamuntagna,inusuduèinavalle.
10ÈGhjudaandòcontruàiCananeichìstavanuinHebron (unomed'EbroneraprimaKirjat-Arba)ètumbòSesai, AhimanèTalmai.
11Èdaquìandòcontr'àl'abitantidiDebir;èunomedi DebirprimaeraKirjat-Sefer
12ÈCalebdisse:QuelluchìbatteràKirjat-Seferèa piglierà,lidaraghjuamofigliolaAcsapermoglia 13ÈOtniel,figlioludiKenaz,fratelluminorediCaleb,a pigliò:èlidetepermogliaasofigliolaAcsa.
14Èaccaddechì,quand'ellaghjunsedaellu,uspinseà dumandàuncampuàusobabbu;èellascesedausoasinu; èCaleblidisse:Chìvoli?
15Èellalidisse:Dammiunabenedizione,perchèm'hai datuunaterradiusudu;dammiancuesurgentid'acquaÈ Caleblideteesurgentisuperiorièesurgentiinferiori.
16ÈifigliolidiuChenita,usuocerudiMosè,sòcullatida acitàdiepalmecùifigliolidiGhjudainudesertudi Ghjuda,chìhèàusudud'Arad;èsòandatièanucampatu tràupopulu
17ÈGhjudaandòcunSimeone,usofratellu,ètumbòi CananeichìabitavanuZefat,èadistrussenu cumpletamenteÈunomediacitàsichjamòHorma
18GhjudapigliòancuGazacùusocunfine,Ascaloncùu socunfine,èEkroncùusocunfine
19ÈuSignoreeracunGhjuda;ècacciòl'abitantidia muntagna;maùnpudiacacciàl'abitantidiavalle,perchè avianucarridiferru.
20ÈdeteHebronàCaleb,cum'èMosèaviadettu;èellu cacciòdaquìitrèfigliolid'Anak.
21ÈifigliolidiBeniaminuùnanumiccacacciatuiJebusei chìabitavanuGhjerusalemme;maiJebuseistanucùi figliolidiBeniaminuinGhjerusalemmefinuàoghje.
22ÈacasadiGhjiseppu,anch'elli,sòcullaticontr'àBetel; èuSignoreeracunelli
23ÈacasadiGhjiseppumandòàscopreBetel.(Avàu nomediacitàprimaeraLuz)
24Èispiivideruunomuchìsurtiadaacità,èlidissenu: «Mostraci,tipregu,l'entratadiacità,ètifaremu misericordia»
25Èquanduellulimustròl'entratadiacità,aculpìronuà filudispada;malasciaruandàl'omuètuttaasofamiglia. 26Èl'omuandòinupaesedil'Ittiti,ècustruìunacità,èa chjamòLuz:chìhèusonomefinuàoghje
27Manasseùnhàcacciatul'abitantidiBet-Sheanèdieso cità,nèdiTaanachèdiesocità,nèdiDorèdiesocità,nè diIbleamèdiesocità,nèdiMegiddoèdiesocità;mai Cananeivulìanustàinquellaterra.
28Èaccaddechì,quanduIsraeleeraforte,sottumessii Cananeiàuntributu,èùnlicacciòmiccacumpletamente 29EfraimùnhàmiccacacciatuiCananeichìstavanuin Ghezer;maiCananeistavanuinGhezertràdielli
30Zabulonùnhàcacciatunèl'abitantidiKitron,nè l'abitantidiNahalol;maiCananeistavanutràdielli,èsò diventatitributarii
31Aserùnhàcacciatul'abitantid'Acco,nèl'abitantidi Sidone,nèd'Ahlab,nèd'Achzib,nèd'Helba,nèd'Aphik, nèdiRehob
32Mal'AseritistavanutràiCananei,abitantidiupaese, perchèùnliscacciòmicca.
33Nèftaliùnhàcacciatul'abitantidiBet-Shemesh,nè l'abitantidiBet-Anat;mahàcampatutràiCananei, l'abitantidiupaese;eppurul'abitantidiBet-Shemeshèdi Bet-Anatsòdiventatitributariperelli
34Èl'AmoreifurzonuifigliolidiDaninamuntagna, perchèùnlilasciavanumiccascendeinavalle
35Mal'AmoreistavanuinumonteHeresinAialon,èin Shaalbim;eppuruamanudiacasadiGhjiseppuhà prevalsu,cusìch'ellisòdiventatitributarii.
36Èafruntieradil'AmoreieradaacullizzioniàAcrabbim, daarocca,èinsù.
CAPITULU2
1ÈunanghjuludiuSignorecullòdaGilgalàBochim,è disse:Viaghjufattusortedal'Egittu,èviaghjupurtatuina terrachìaghjughjuratuàivostribabbi;èaghjudettu:Ùn romperaghjumaiumopattucunvoi
2Èùnfaretemiccaalleanzacùl'abitantidistaterra; abbattereteisoaltari:maùnavetemiccaubbidituàamo voce:perchèavetefattuquestu?
3Perquessa,aghjudettuancu:Ùnlicacceraghjumicca davantiàvoi;masaranucum'èspineinivostrifianchi,èi sodiisaranuunatrappulapervoi
4Èaccaddechì,quandul'ànghjuludiuSignoredisseste parolleàtuttiifigliolid'Israele,upopulualzòavoceè pienghje
5ÈchjamanuquellulocuBochim;ècianuoffertu sacrifiziiàuSignore.
6ÈquanduGhjosuèebbelasciatuandàupopulu,ifiglioli d'Israelesin'andòognunuàasoereditàperpussedeaterra
7ÈupopuluhàservituuSignoretuttiighjornidiGhjosuè, ètuttiighjornidil'anzianichìsòsopravvissutiàGhjosuè, chìavianuvistututteegrandeoperechìuSignoreavia fattuperIsraele.
8ÈGhjosuè,figlioludiNun,servitorediuSignore,morse, avenducentuèdeceanni.
9Èl'anuintarratuinucunfinediasoereditàinTimnatHeres,inamuntagnad'Efraim,àunordudiamuntagna Gaas.
10Èdinòtuttaquellagenerazionehèstatariunitaàiso babbi;ècihèstataun'altragenerazionedopuàelli,chìùn cunnisciamiccauSignore,nèancul'operech'elluaviafattu perIsraele
11Èifigliolid'Israelefecenuumaleàl'ochjidiuSignore, èservianuiBaal
12ÈabbandunonuuSignoreDiudiisobabbi,chìifacia sortedaupaesed'Egittu,èseguitavanualtridii,diidiidii populichìeranuintornuàelli,èsiinchinavanudavantià elli,èpruvucavanuàcòllerauSignore
13ÈabbandunonuuSignore,èservianuBaalèAstarot.
14ÈacòlleradiuSignores'hèaccesacontr'àIsraele,èli hàmessiinmanudisaccheggiatorichìianusaccheghjati,è lihàvendutiinmanudiisonemicid'ognilocu,affinchìùn pudianupiùtenefronteàisonemici
15Induvech'elliandavanu,amanudiuSignoreeracontru àelliperumale,cum'èuSignoreaviadettu,ècum'èu Signoreaviaghjuratuàelli;èeranuassaiangustiati
16EppuruuSignorehàsuscitatughjudici,chìiliberavanu daamanudiquellichìisaccheghjavanu.
17Eppuruùnanumiccavulsutuascultàisoghjudici,masi sòprostituitidopuàaltridii,èsisòinchinatidavantiàelli; sisòprestusviatidaaviachìisobabbiavianuseguitatu, ubbidenduàicumandamentidiuSignore;maùnanu miccafattucusì
18ÈquanduuSignorelisuscitavaghjudici,uSignoreera cunughjudice,èliliberavadaamanudiisonemicituttii ghjornidiughjudice;perchèuSignoresipentiaperviadii solamentiperviadiquellichìl'opprimevanuèi tormentavanu
19Èaccadde,quanduughjudiceeramortu,ch'ellisi vultonu,èsicurromponupiùchèisobabbi,seguitendu altridiiperserveli,èinchinandosidavantiàelli;ùnsisò miccaritiratidaesoazzioni,nèdaasoviatestarda 20ÈacòlleradiuSignores'hèaccesacontr'àIsraele;è disse:Perchèstupopuluhàviolatuumopattuchìaghju urdinatuàisobabbi,èùnhàmiccaascultatuamovoce; 21Eiuùncacceraghjupiùdaquìinavantinimudie nazionichìGhjosuèhàlasciatuquanduhèmortu
22Permezudielli,possumetteàprovaIsraele,s'elli teneranuomiccaaviadiuSignore,camminenduperella cum'èisobabbil'anutenuta
23Dunque,uSignoreabbandunòquellenazioni,senza scacciàleinfuria;èùnlicunsegnavamiccainmanuà Ghjosuè
CAPITULU3
1AvàquestesòenazionichìuSignorehàlasciatu,per metteàprovaIsraelepermezudielle,ancututtiquelli d'Israelechìùnavianumiccacunnisciutututteeguerredi Canaan;
2Soluaffinchìegenerazionidiifigliolid'Israelesapessinu, perinsignàliaguerra,almenuquellichìprimaùnne sapianununda;
3Valeàdì,cinquesignoridiiFilistei,ètuttiiCananei,èi Sidoni,èl'EveichìstavanuinumonteLibanu,daumonte Baal-Hermonfinuàl'entratadiHamath
4ÈeranupermetteàprovaIsraelepermezudielli,per sapès'elliascoltavanuicumandamentidiuSignore,ch'ellu aviadatuàisobabbipermezudiMosè
5Èifigliolid'IsraelestavanutràiCananei,l'Ittiti, l'Amorrei,iPerizziti,l'EveièiGebusei.
6Èpiglionuesofigliolepermogli,èdenuesofiglioleài sofiglioli,èservenuisodii
7Èifigliolid'Israeleanufattuumaleàl'ochjidiuSignore, èsisòscurdatudiuSignore,usoDiu,èanuservituiBaal èl'Astere.
8Dunque,acòlleradiuSignores'hèaccesacontr'àIsraele, èlihàvendutiinmanuàCushan-Risathaim,rèdi Mesopotamia;èifigliolid'IsraeleanuservituCushanRisathaimperottuanni
9Èquanduifigliolid'IsraelegridavanuàuSignore,u Signorehàsuscitatuunliberatoreperifigliolid'Israele,chì ihàliberati,Othniel,figlioludiKenaz,fratelluminoredi Caleb
10ÈuSpìritudiuSignorehèghjuntunantuàellu,è ghjudicòIsraele,èhèsurtituàaguerra;èuSignorehà messuinmanuCushan-Risathaim,rèdiMesopotamia;èa somanuhàprevalsucontr'àCushan-Risathaim.
11ÈaterraebberiposuperquarantaanniÈOtniel, figlioludiKenaz,morse
12Èifigliolid'Israelefecenutornaumaleàl'ochjidiu Signore;èuSignorerinfurzòEglon,rèdiMoab,contruà Israele,perchèavianufattuumaleàl'ochjidiuSignore 13Èelluriunìintornuàelluifigliolid'Ammonèd'Amalek, èandòèscunfisseIsraele,èpussedeacitàdiepalme 14Cusìifigliolid'IsraeleservianuEglon,rèdiMoab, diciottuanni.
15Maquanduifigliolid'IsraelegridavanuàuSignore,u Signorelisuscitòunliberatore,Ehud,figlioludiGera,un Beniaminita,unomumancinu;èpermezudielluifiglioli d'IsraelemandavanuunrigaluàEglon,rèdiMoab 16MaEhudsifeceunpugnaleàduitagli,longuuncubitu; èucinsesottuàusomantellu,àasocosciadiritta.
17ÈpurtòurigaluàEglon,rèdiMoab;èEgloneraun omuassaigrassu
18Èquanduebbefinitud'offreurigalu,mandòviaa ghjentechìpurtavaurigalu
19Maellustessusivultòdaecavechìeranuvicinuà Gilgal,èdisse:Aghjuunamissionesecretapertè,orè. Quelludisse:StatezittiÈtuttiquellichìeranuaccantuà ellusurtirudaellu.
20ÈEhudghjunseàellu;èerapusatuinunasalad'estate, ch'elluaviasoluperelluÈEhuddisse:Aghjuun missaghjudaDiupertèÈsialzòdausopostu
21ÈEhudsteseamanumanca,pigliòupugnaledaaso cosciadirittaèuficcainusoventre
22Èancuumanicuintrìdopuàalama;èugrassusi chjusesopraàalama,cusìch'elluùnpudiacacciàu pugnaledausoventre;èaterrasurtì
23AlloraEhudsurtìperupurticu,chjuseeportedia stanzadaretuàellu,èlichjuseàchjave
24Quanduellufusurtitu,isoservitorighjunsenu;è quand'ellivideruchìeportediastanzaeranuchjuse, dicenu:Disicurusicopreipediinasocamerad'estate
25Èaspittàvanufinuàch'ellisivergugnavanu;èeccu,ùn aprìmiccaeportediastanza;dunquepiglionuunachjave, èl'apriru:èeccu,usosignoreeracascatumortuinterra
26ÈEhudscappòmentrech'elliaspettavanu,passòoltree cave,èsin'andòinSeirath.
27Èaccaddechì,quand'ellughjunse,sunòatrombaina muntagnad'Efraim,èifigliolid'Israelescendenucunellu daamuntagna,èelludavantiàelli.
28Èdisseàelli:«Seguitemi,perchèuSignorehàmessuin manuivostrinemici,iMoabiti»Èelliuseguitonu, piglionuiguadidiuGhjurdanuversuMoab,èùnlascionu passànimu
29ÈtumbarudiMoabinquellutempucircadecemilaomi, tuttirobustiètuttiomidivalore;èùncihèscappatunimu
30CusìMoabhèstatusottumessuquellughjornusottuàa manud'Israele.Èaterrahàavuturiposuperottantaanni.
31DopuàellucihèstatuSamgar,figliolud'Anat,chìhà tombuseicentuomidiiFilisteicùunpungoludibue;è ancuelluhàliberatuIsraele.
CAPITULU4
1Èifigliolid'Israelefecenutornaumaleàl'ochjidiu Signore,quanduEhuderamortu
2ÈuSignoreivendeinmanuàJabin,rèdiCanaan,chì rignavainHazor;ucapitanudiasoarmataeraSisera,chì stavainHaroshethdieNazioni
3Èifigliolid'IsraelegridaruàuSignore;perchèavia novecentucarridiferru;èvintiannihàoppressu putentementeifigliolid'Israele
4ÈDebora,unaprufetessa,amogliadiLapidot,ghjudicò Israeleinquellutempu
5ÈellastavasottuàapalmadiDeboratràRamaèBetel, inamuntagnad'Efraim;èifigliolid'Israelecullavanuda ellaperghjudicà
6ÈellamandòàchjamàBarak,figliolud'Abinoam,da Kedeshnaphtali,èlidisse:«Ùnhàmiccaurdinatuu SignoreDiud'Israele,dicendu:Vaiètiraversuumonte Tabor,èpigliacuntèdecemilaomidiifigliolidiNeftaliè diifigliolidiZabulon?»
7ÈattireraghjuversutèàufiumeKishonSisera,u capitanudil'armatadiJabin,cùisocarrièasomultitùdine; èumetteraghjuinetomani.
8ÈBaraklidisse:«Sèvovuletevenecunmè,allora andaraghju;mas'èvoùnvuletemiccavenecunmè,allora ùnandaraghjumicca.»
9Èelladisse:«Certamenteandaraghjucuntè;mau viaghjuchìfaiùnseràmiccaperatogloria;perchèu SignorevenderàSiserainmanuàunadonna»ÈDeborasi alzò,èandòcunBarakàKedesh
10ÈBarakchjamòZabulonèNeftaliàKedes;ècullòcun decemilaomiàisopedi:èDeboracullòcunellu.
11AvàHeberuChenite,chìeradiifigliolidiHobab,u suocerudiMosè,s'eraseparatudaiCheniti,èaviapiantatu asotendafinuàapianuradiZaanaim,chìhèvicinuà Kedes
12ÈanudettuàSiserachìBarak,figliolud'Abinoam,era cullatuàumonteTabor
13ÈSiserahàriunitututtiisocarri,novecentucarridi ferru,ètuttaaghjentech'eracunellu,daHaroshethdii GoyinfinuàufiumediKishon
14ÈDeboradisseàBarak:«Alzati,perchèquestuhèu ghjornuchìuSignorehàmessuSiserainetomani.U Signoreùnhèmiccaandatudavantiàtè?»CusìBarak scesedaumonteTabor,èdecemilaomidopuàellu.
15ÈuSignorehàscunfittuSisera,ètuttiisocarri,ètuttaa soarmata,àfiludispadadavantiàBarak;cusìchìSisera hèscesudausocarru,èhèfughjituàpedi
16MaBarakhàperseguituicarrièl'armatafinuà HaroshethdieNazioni;ètuttal'armatadiSiserahècascata àfiludispada;èùncihèstatupiùunomu
17EppuruSiserafuggìàpediversuatendadiJael,moglia diHeberuChenita;perchècierapacetràJabin,rèdi Hazor,èacasadiHeberuChenita.
18ÈJaelsurtìàscuntràSisera,èlidisse:«Vaidamè, signoremeu,vaidamè;ùntememicca»Èquanduellusi vultòdaellainatenda,ellaucupriucùunmantellu.
19Èellulidisse:«Dammi,tipregu,unpocud'acquada beie,perchèaghjusete»Èellaaprìunabuttigliadilatte,li dettedabeieèucupriu.
20Lidissetorna:«Stààl'entratadiatenda,èquandu qualchissiaveneràètidumanderà:Cihèqualchissiaquì?», rispondirai:«Innò».
21AlloraJael,amogliadiHeber,pigliòunchiodudia tenda,pigliòunmartelluinmanu,s'avvicinòpianupianuà ellu,lidiedeuchioduinetempieèuficcainterra;perchè eraprufundamenteaddurmintatuèstancuCusìmorse 22Èeccu,mentreBarakperseguitavaSisera,Jaelsurtìà scuntràluèlidisse:«Veni,ètimustraraghjul'omuchì cerchi»Èquanduelluintrìinasotenda,eccu,Siseraera mortu,èuchioduerainesotempie
23CusìDiuhàumiliatuquellughjornuJabin,rèdiCanaan, davantiàifigliolid'Israele
24Èamanudiifigliolid'Israeleprosperò,èprevalse contr'àJabin,rèdiCanaan,finuàch'elliavianudistruttu Jabin,rèdiCanaan
CAPITULU5
1TanducantaruDeboraèBarak,figliolud'Abinoam,in quellughjornu,dicendu:
2LodateuSignoreperavendettad'Israele,quanduu populus'hèoffertuvuluntariamente
3Ascoltate,orè;fateattenzione,oprincipi;eiu,eiu canteraghjuàuSignore;canteraghjulodeàuSignoreDiu d'Israele
4Signore,quandusìsurtitudaSeir,quandusìmarchjatuda ucampud'Edom,aterrahàtrematu,èuceluhàstillatu,è ancuenuvoleanustillatuacqua.
5ImontisisòscioltidavantiàuSignore,ancuquelluSinai davantiàuSignoreDiud'Israele
6ÀighjornidiSamgar,figliolud'Anat,àighjornidiJael, estradeeranuvuote,èiviaghjatoriandavanuperstrade secondarie
7L'abitantidiipaesisòcessati,sòcessatiinIsraele,finché eiuDeborasònata,chìsònatacum'èmammainIsraele
8Anusceltunovidii;tanducieraaguerraàeporte:si vidiaunscuduounalanciatràquarantamilainIsraele?
9Umocorehèversuiguvernatorid'Israele,chìsisò offertivuluntariamentetràupopuluBenediteuSignore
10Parlate,voichìcavalcatesumeribianchi,voichìsiteà ghjudicàècamminateperastrada
11Quellichìsòliberatidaurumoredil'arceriinilochidi prelevamentud'acqua,quìripeteranul'attighjustidiu Signore,ancul'attighjustiversul'abitantidiisopaesiin Israele;alloraupopuludiuSignorescenderààeporte.
12Svegliati,svegliati,Debora:svegliati,svegliati,canta uncantu:alzati,Barak,èmenacaptivuutocattività, figliolud’Abinoam
13Tanduhàfattuchìquelluchìfermaduminiainobilitrà upopulu:uSignorem'hàfattuduminiàiputenti
14DaEfraimcihèstataunaradicadiellicontr'àAmalek; dopuàtè,Beniaminu,tràutopopulu;daMachirsòghjunti iguvernatori,èdaZabulonquellichìmaneghjanuapenna diuscrittore.
15Èiprincipid'IssacareranucunDebora;ancuIssacar,è ancuBarak:hèstatumandatuàpediinavallePere divisionidiRubencieranugrandipinsamentidicore.
16Perchèstaitràistalli,persenteibelatidiegreggi?Per eschierediRubencieranugrandiscrutazionidicore
17GalaadstavaaldilàdiuGhjurdanu:èperchèDanstava innavi?Aserstavanant'àarivadiumare,èstavaineso brecce
18ZabulonèNeftalieranuunpopuluchìhàmessuaso vitainpericulufinuàamorteinilochialtidiacampagna
19Irèsòghjuntièanucumbattutu,tanduanucumbattutui rèdiCanaaninTaanachvicinuàl'acquediMegiddo;ùn anupigliatumiccaguadagnudisoldi
20Anucumbattutudaucelu;estelleinisocorsianu cumbattutucontr'àSisera.
21UfiumediChisonihàspazzativia,quellufiumeanticu, ufiumeChisonOanimameia,haicalpestatuaforza
22Alloraizoccolidiicavallisòstatirottiperviadii galoppi,diigaloppidiisoprodi
23MalediteMeroz,dissel'ànghjuludiuSignore,maledite amaramenteisoabitanti;perchèùnsòmiccavenutiin aiutudiuSignore,inaiutudiuSignorecontruàiputenti
24BenedettasiatràedonneJael,mogliadiHeberu Cheneu,benedettasiatràedonneinatenda.
25Elludumandòacqua,èellalidetelatte;ellapurtòburru inunpiattusignorile
26Ellahàmessuamanuàuchiodu,èamanudrittaàu martelludil'operai;ècùumartelluhàculpituSisera,lihà tagliatuatesta,dopuavètrapassatuèferituesotempie
27Àisopedis'inchinò,cascò,sistende:àisopedi s'inchinò,cascò:induves'inchinò,culàcascòmortu
28AmammadiSiserafighjulavadaunafinestra,ègridava àtraversuagrata:Perchèusocarrutardatantuàvene? Perchètardanuerotediisocarri?
29Esodonnesavielianurispostu,iè,ellahàrispostuàsè stessa,
30Ùnanumiccasbrigatu?Ùnanumiccaspartutuapreda; perogniomuunaoduiezitelle;perSiseraunapredadi diversiculori,unapredadidiversiculoridiricamu,di diversiculoridiricamudaognilatu,s'accordaperucollu diquellichìpiglianuubottino?
31Cusì,chìtuttiitonemiciperiscanu,oSignore,machì quellichìl'amanusianucum'èusolequand'elluesceinaso putenza.Èaterraebberiposuperquarantaanni.
CAPITULU6
1Èifigliolid'Israeleanufattuumaleàl'ochjidiuSignore; èuSignorelihàdatiinmanuàMadianpersetteanni
2ÈamanudiMadianhàprevalsucontr'àIsraele;èpervia diiMadianiti,ifigliolid'Israelesisòfattietanechìsòine muntagne,èegrotte,èefortezze
3Ècusìhèaccadutu,quanduIsraeleaviasuminatu,chìi Madianiticullò,èl'Amalekiti,èifigliolidil'est,ancuelli cullòcontr'àelli;
4Èsisòaccampaticontr'àelli,èanudistruttuifruttidia terra,finuàGaza,èùnanulasciatunisunsustenimentuper Israele,nèpecure,nèboi,nèasini
5Perchèsòghjunticùusobestiameèesotende,èsò ghjunticum'ècavalletteingrandenumero;perchèellièiso cammellieranusenzanumeru:èsòintrutiinupaeseper distrughjelu.
6ÈIsraeleeraassaiimpoverituperviadiiMadianiti;èi figliolid'IsraelegridavanuàuSignore
7Èaccaddechì,quanduifigliolid'Israelegridavanuàu SignoreperviadiiMadianiti,
8ChìuSignorehàmandatuunprufetaàifigliolid'Israele, chìlidisse:CusìdiceuSignoreDiud'Israele:Viaghju fattusortedal'Egittu,èviaghjufattusortedaacasadi schiavitù;
9Èviaghjuliberatudaamanudil'Egiziani,èdaamanu dituttiquellichìviopprimevanu,èliaghjucacciatifora davantiàvoi,èviaghjudatuasoterra;
10Èviaghjudettu:EiusòuSignore,uvostruDiu;ùn temetemiccaidiidil'Amorei,inaterradiiqualiabitate; maùnavetemiccaubbidituàamovoce
11ÈunanghjuludiuSignoreghjunse,èsipusòsottuà unaquerciachìerainOfra,chìapparteneàJoasl'Abiezrita; èusofiglioluGideonetrebbiavaugranuvicinuàupressa peruvinu,perammucciàludaiMadianiti.
12Èl'ànghjuludiuSignoreliapparve,èlidisse:U Signorehècuntè,omuputenteèvalorosu
13ÈGedeonelidisse:Oh,Signore,s'èuSignorehècun noi,perchètuttuquècihèaccadutu?Èinduvesòtuttiiso miraculichìinostribabbicianudettu,dicendu:Ùncihà miccafattusorteuSignoredal'Egittu?MaavàuSignore cihàabbandunatiècihàdatuinmanuàiMadianiti
14ÈuSignoreufighjulò,èdisse:Vaicunstatoputenza,è salveraiIsraeledaamanudiiMadianiti:ùntiaghjumicca mandatueiu?
15Èlidisse:Signore,cùchìsalveraghjuIsraele?Eccu,a mofamigliahèpoverainManasse,èeiusòupiùchjucuin acasadiumobabbu
16ÈuSignorelidisse:Disicuru,seraghjucuntè,ètu scunfiggeraiiMadianiticum'èunsoluomu.
17Èlidisse:S'aghjutrovugraziaàitoiochji,mostramiun segnuchìtùparlicunmè.
18Ùntineandàmiccadiquì,tipregu,finuàch'eiusia ghjuntudatè,èch'eportuumorigalu,èch'eumetta davantiàtèÈdisse:Aspittaraghjufinuàchìturitorni
19ÈGedeoneintrì,èpreparòuncaprettu,èfocaccine senzalievitud'un'efadifarina;acarneamiseinun canistrellu,èubroduinunapignatta,èupurtòforaàellu sottuàaquercia,èuprisentò
20Èl'ànghjuludiDiulidisse:Pigliateacarneèipani senzalievitu,èmettitelinantuàstapetra,èversateciu broduÈellufececusì
21Alloral'ànghjuludiuSignoresteseapuntadiubastone ch'elluaviainmanu,ètuccòacarneèipanisenzalievitu; èufocusurtìdaaroccia,ècunsumòacarneèipanisenza
lievituAlloral'ànghjuludiuSignoresineandòdaaso vista.
22ÈquanduGedeones'accorsech'ellueraunanghjuludiu Signore,Gedeonedisse:Ahimè,oSignoreDiu!perchè aghjuvistuunanghjuludiuSignorefacciaàfaccia.
23ÈuSignorelidisse:Paceàtè;ùntememicca:ùn moriraimicca
24AlloraGedeonecustruìquìunaltareàuSignore,èu chjamòGhjehova,uSignore,èsitrovasempreinOfra,in l'Abiezriti
25ÈaccaddeinalistessanottechìuSignorelidisse: Pigliaughjovanutorudiutobabbu,usecondutorudi setteanni,èdemoliscil'altarediBaalchìhèdiutobabbu, ètagliauboscuchìhèaccantu
26CustruisciunaltareàuSignore,utoDiu,sopraàacima distapetra,inulocuurdinatu,èpigliausecondutoru,è offreunsacrifiziubrusgiatucùalegnadiuboscuchì taglierai
27AlloraGedeonepigliòdeceomidiisoservitori,èfece cum'èuSignoreliaviadettu;ècusì,perchèaviapauradia casadiusobabbu,èdil'omidiacità,ch'elluùnpudiafàlu dighjornu,ufecedinotte.
28Èquandul'omidiacitàsisòalzatiamanedibon'ora, eccu,l'altarediBaalerastatuabbattu,èuboscuchìera accantuerastatutagliatu,èusecondutoruerastatuoffertu nantuàl'altarech'erastatucustruitu
29Èsidicianul'uniàl'altri:Qualehàfattustacosa?È quand'ellianudumandatuèdumandatu,dicianu:Gideone, figlioludiJoash,hàfattustacosa
30Alloral'omidiacitàdissenuàJoash:"Fatesorteu vostrufigliolu,affinchìmori,perchèhàdemolitul'altaredi Baalèhàtagliatuuboscuchìeraaccantu"
31ÈJoashdisseàtuttiquellichìeranucontruàellu: VuletedifendeBaal?Usalvarete?Quelluchìdifendeper ellu,ch'ellusiamessuàmortementrehèancumane;s'ellu hèundiu,ch'elludifendaellustessu,perchèunuhà distruttuusoaltare.
32DunquequellughjornuuchjamòJerubbaal,dicendu: ChìBaaludifenda,perchèhàdemolituusoaltare
33AlloratuttiiMadianiti,l'Amalekitièifigliolidil'estsi sòriuniti,èsòpassati,èsisòaccampatiinavallediJezreel
34MauSpìritudiuSignorehèghjuntunantuàGedeone,è hàsunatuatromba;èAbiezerhèstaturiunitudopuàellu.
35ÈmandòmessageriintuttuManasseh;chìancusisò riunitidopuàellu;èmandòmessageriinAser,èin Zabulon,èinNeftali;èsòcullatiperscuntràli.
36ÈGedeonedisseàDiu:«SèvovuletesalvàIsraelepera momanu,cum'èavetedettu,
37Eccu,metteraghjuunveludilanainl'aia;ès'èarugiada hèsolunantuàuvelu,ès'ellahèseccanantuàtuttaaterra, allorasaparaghjuchìsalveraiIsraeleperamomanu,cum'è haidettu.
38Ècusìhèstatu:perchèsialzòamaneàbon'ora,strinsea lanaèstrizzòarugiadadaalana,unatazzapienad'acqua
39ÈGedeonedisseàDiu:«Chìatocòlleraùns’accenda miccacontruàmè,èparleraghjusolustavolta;tipregu, lasciamipruvàsolustavoltacùalana;avà,ch’ellasia asciuttasolunantuàalana,èch’ellacisiarugiadanantuà tuttaaterra»
40ÈDiufececusìquellanotte:perchèeraasciuttusolu nant'àuvelu,ècierarugiadanant'àtuttaaterra
CAPITULU7
1AlloraJerubbaal,valeàdìGideone,ètuttuupopuluchì eracunellu,sisòalzatidibon'ora,èanuaccampatu accantuàafontediHarod;cusìchìl'armatadiiMadianiti eraàusolatunordu,vicinuàacullinadiMoreh,inavalle 2ÈuSignoredisseàGideone:«Upopuluchìhècuntèhè troppunumeruperch'eiupossidàiMadianitiinesomani, perpaurachìIsraelesivanticontruàmè,dicendu:Amo manum'hàsalvatu»
3Avàdunque,fateunannunziuàupopulu,dicendu: Quelluchìhàpauraèpaura,ch'ellusineritornièsine partaprestuprestudaumontediGalaad.Èvintiduimiladi upopulusòtornati;èdecemilasòrimasti
4ÈuSignoredisseàGedeone:«Upopuluhèsempre troppunumeru;fatelifalààl'acqua,èquìlipruvaraghjuper voi;èaccadràchìquelludiqualetidicu:Questuanderà cuntè,elluanderàcuntè;èquelludiqualetidicu:Questu ùnanderàcuntè,elluùnanderàmicca.»
5Cusìfecefalàupopuluàl'acqua;èuSignoredisseà Gedeone:«Ognunuchìlambel'acquacùasolingua,cum'è uncane,umetteraidaparte;èancuquelluchìsiinchinain ghjinochjeperbeie»
6Èunumerudiquellichìl'anulambita,mettenduamanu àabocca,eraditrècentuomi;matuttuurestudiupopulu s'hèinginocchiatuperbeiel'acqua
7ÈuSignoredisseàGedeone:«Permezudiitrècentu omichìanulambitul'acquavisalveraghju,èmetteraghjui Madianitiinetomani;èlasciatechìtuttul'altrupopulu vadaognunuàusolocu»
8Cusìupopulupigliòepruvisteinmanu,èesotrombe;è mandòtuttuurestud'Israeleognunuàasotenda,èritenne quellitrecentuomi;èl'armatadiMadianerasottuàelluin avalle.
9ÈaccaddequellastessanottechìuSignorelidisse: «Alzati,scendiàl'accampamentu,perchèl'aghjumessuin manu.»
10Mas'èvoavetepauradifalà,andatecunPurah,uvostru servitore,àl'accampamentu
11Èascolteraiciòch'ellidicenu;èdopuetomanisaranu rinfurzateperfalààl'accampamentuAllorafalòcùPurah, usoservitore,àl'esternudil'omiarmatichìeranuin l'accampamentu.
12ÈiMadianiti,l'Amalechitiètuttiifigliolidil'esteranu stesiinavallecum'ècavallette,assainumerosi;èiso cammellieranusenzanumeru,cum'èarenavicinuàu mare,assainumerosi
13ÈquanduGedeoneghjunse,eccu,cieraunomuchì cuntòunsognuàusocumpagnu,èdisse:Eccu,aghju avutuunsognu,èeccu,unafocacciadipaned'orzuhè cascatainl'accampamentudiMadian,èhèghjuntaàuna tenda,èl'hàcolpitachìhècascata,èl'hàribaltata,chìa tendaerastesa
14Èusocumpagnurisposeèdisse:Questuùnhèaltruchè aspadadiGedeone,figlioludiJoash,unomud'Israele; perchèDiuhàmessuinasomanuMadian,ètuttal'armata 15Ècusì,quanduGedeonehàintesuuracontudiusognu èasointerpretazione,s'hèinchinatu,èhèvultatuin l'accampamentud'Israele,èhàdettu:Alzatevi,perchèu Signorehàmessuinmanuvostral'accampamentudi Madian
16Èdiviseitrècentuomiintrègruppi,èmiseunatromba inmanuàognunu,cùbroccheviote,èlampadedentruàe brocche
17Èlidisse:«Fighjatemi,èfatelistessu;èeccu,quandu ghjunghjeraghjuforadiucampu,accadràchì,cum'èaghju fattu,cusìfaretevoi»
18Quandueiusuneraghjuatromba,eiuètuttiquellichìsò cunmè,allorasunateancuvoietrombedaognilatudi tuttuucampu,èdite:AspadadiuSignoreèdiGedeone!
19CusìGedeone,èicentuomichìeranucunellu, ghjunsenuàl'esternudiucampuàl'iniziudiaguardiadi meza;èavianuappenamessuaguardia:èsunavanue trombe,èrumpianuebrocchechìeranuinmanu.
20Èetrècumpagniesunavanuetrombe,èrumpianue brocche,ètinianuelampadeinamanumanca,èetrombe inamanudirittapersunà;ègridavanu:Aspadadiu Signore,èdiGedeone!
21Èsifirmòognunuàusopostuintornuàucampu;è tuttal'armatacorse,ègridò,èfuggì.
22Èitrècentusunavanuetrombe,èuSignorehàmessua spadadiognunucontr'àusocumpagnu,intuttuucampu;è ucampuhèfughjituàBet-SittainZererath,èàafruntiera d'Abel-Mehola,finuàTabbat
23Èl'omid'IsraelesisòriunitidaNeftali,èdaAser,èda tuttuManasse,èanuperseguituiMadianiti.
24ÈGideonemandòmessageriintuttaamuntagna d'Efraim,dicendu:«Scenditecontr'àiMadianiti,èpigliate davantiàellil'acquefinuàBet-BaraèuGhjurdanu.»
Alloratuttil'omid'Efraimsiriunironu,èpiglionul'acque finuàBet-BaraèuGhjurdanu
25ÈpiglionuduicapidiiMadianiti,OrebèZeeb;è uccidenuOrebnantuàarocciaOreb,èZeebuccidenuàu pressatoredivinudiZeeb,èperseguitanuMadian,è purtonuicapid'OrebèZeebàGedeonedal'altrapartediu Ghjurdanu
CAPITULU8
1Èl'omid'Efraimlidissenu:Perchèciaveteservitucusì, perùnchjamaccimiccaquandusiteandatuàcumbattei Madianiti?Èl'anurimpruveratuduramente
2Èdisseàelli:Chìaghjufattueiuavàinparagoneàvoi?
Aspigolaturadil'uvad'Efraimùnhèmiccamegliucàa vendemmiad'Abiezer?
3DiuhàmessuinevostremaniicapidiMadian,Orebè Zeeb;èchìaghjupussutufàinparagoneàvoi?Tandua socòlleras’hècalmatacontr’àellu,quanduelluaviadettu què.
4ÈGedeoneghjunseàuGhjurdanu,èpassò,elluèi trecentuomichìeranucunellu,stanchi,mali perseguitavanu
5Èdisseàl'omidiSuccoth:Date,vipregu,paniàa ghjentechìmiseguita;perchèsòstanchi,èeiuperseguitu ZebahèZalmunna,rèdiMadian
6ÈiprincipidiSuccothdissenu:EmanidiZebahèdi Zalmunnasòavàinatomanu,perdàpaneàutoesercitu?
7ÈGideonedisse:Dunque,quanduuSignoreaveràmessu ZebahèZalmunnainemomani,alloravistrapperòacarne cùespinediudesertuècùirovi
8ÈcullàdaquìàPenuel,èliparlòlistessu;èl'omidi Penuellirisposenucum'èl'omidiSuccothliavianu rispostu
9Èdisseancuàl'omidiPenuel:Quanduturneraghjuin pace,demoliraraghjustatorre.
10AvàZebahèZalmunnaeranuinKarkor,èesoforze cunelli,circaquindicimilaomi,tuttiquellichìeranu rimastiditutteeforzediifigliolidil'est;perchècisò cascaticentuvintimilaomichìtiravanuaspada
11ÈGideonecullòperastradadiquellichìstavanuin tendeàlivantediNobaèJogbeha,èscunfissel'armata; perchèl'armataerasicura
12ÈquanduZebahèZalmunnafughjenu,elluiperseguitò, èpigliòiduirèdiMadian,ZebahèZalmunna,èscunfisse tuttal'armata
13ÈGedeone,figlioludiJoash,vultòdaabattagliaprima dil'albadiusole,
14Èpigliòunghjovanudil'omidiSuccoth,èl'interrogò;è ellulidescriveiprincipidiSuccoth,èisoanziani, settantasetteomi
15Èghjunseàl'omidiSuccoth,èdisse:EccuZebahè Zalmunna,periqualim'aveterimproveratu,dicendu:E manidiZebahèZalmunnasòavàinatomanu,perdàpane àitoomichìsòstanchi?
16Èpigliòl'anzianidiacità,èspinediudesertuèrovi,è cunelliinsignòàl'omidiSuccoth
17ÈelluhàdistruttuatorrediPenuel,èhàtombul'omidi acità.
18AlloradisseàZebahèàZalmunna:«Chìariad'omi eranuquellichìavetetombuàTabor?»Èellirisposenu: «Eranucum'ètè;ognunus'assumigliavaàifigliolidiun rè»
19Èdisse:Eranuimofratelli,figliolidiamomamma Cum'èuSignorevive,s'èvol'avessilasciativivi,ùnvi tumberaghjumicca
20ÈdisseàJether,usoprimufigliolu:«Àlzatevi,è tumbateli!».Maughjovanuùnhàmiccatiratuforaaso spada,perchèaviapaura,perchèerasempreghjovanu 21AlloraZebahèZalmunnadissenu:Alzati,ècascànantu ànoi;perchècum'èl'omuhè,cusìhèasoforza.ÈGedeone sialzò,ètumbòZebahèZalmunna,èpigliòl'ornamentichì eranuàucolludiisocammelli
22Alloral'omid'IsraeledissenuàGedeone:"Regnasopra ànoi,tù,utofiglioluèufiglioludiutofigliolu,perchèci hailiberatudaamanudiMadian"
23ÈGedeonelidisse:«Eiuùnvidumineraghju,nèumo figliolu;uSignoreviduminerà»
24ÈGedeonedisseàelli:«Vidumanduunacosa:chì ognunumidessil'arechjediasopreda.(Avianudunque arechjed'oru,perchèeranuIsmaeliti)
25Èellirisposenu:«Lidaremuvuluntariamente».È steserounvestitu,ècighjittòognunul'arechjediasopreda 26Èupesudil'arechjed'oruch'elludumandòeradimille settecentusiclid'oru;senzaornamenti,collarièvestitidi porporach'eranuaddossuàirèdiMadian,èsenzaecatene ch'eranuintornuàucolludiisocammelli
27ÈGedeonenefeceunefod,èumiseinasocità,inOfra; ètuttuIsraelecisiprostituìdopuàellu:ciòchìdiventòuna trappulaperGedeoneèperasocasa
28CusìMadianfùsottumessudavantiàifigliolid'Israele, àtalpuntuch'elliùnalzavanupiùucapuÈupaesefùin tranquillitàquarantaanniàighjornidiGedeone 29ÈJerubbaal,figlioludiJoas,andòèsteteinasocasa. 30ÈGedeoneebbesettantafigliolidausocorpu,perchè aviaparechjemogli
31ÈasoconcubinachìerainSichem,liparturìancuella unfigliolu,àqualechjamòAbimelech.
32ÈGedeone,figlioludiJoas,morseinunabonavechjaia, èfùintarratuinusepulcrudiJoas,usobabbu,inOfradi l'Abiezriti.
33Èaccaddechì,appenaGedeonefùmortu,ifiglioli d'IsraelesivultonuèsiprustituìnudopuàBaalim,èfecenu diBaalberithusodiu.
34Èifigliolid'IsraeleùnsisòricurdatidiuSignore,uso Diu,chìl'avialiberatidaemanidituttiisonemicidaogni latu:
35NèanumostratubontààacasadiJerubbaal,valeàdì Gedeone,secondututtaabontàch'elluaviamostratuà Israele
CAPITULU9
1ÈAbimelech,figlioludiJerubbaal,andòinSichem, versuifratellidiasomamma,èdissecunelli,ècùtuttaa famigliadiacasadiubabbudiasomamma,dicendu:
2Dite,vipregu,àl'arechjedituttil'omidiSichem:Chìhè megliupervoi,ochìtuttiifigliolidiJerubbaal,chìsò settantapersone,regninusopraàvoi,ochìunasola personaregnisopraàvoi?Ricurdateviancuch'eiusòu vostruossuèavostracarne.
3Èifratellidiasomammaanudettudielluàl'arechjedi tuttil'omidiSichemtuttesteparolle;èisocori s'inclinavanuàseguitàAbimelech;perchèdicianu:Hèu nostrufratellu
4Èlidettinusettantadecepezzid'argentudaacasadi Baal-Berit,cùiqualiAbimelechàingaghjatupersonevane èleggere,chìuseguitavanu
5ÈandòincasadiusobabbuinOfra,ètumbòisofratelli, ifigliolidiJerubbaal,settantapersone,sopraunasolapetra; maJotam,ufiglioluupiùchjucudiJerubbaal,erasempre rimasu;perchèsipiattò
6Ètuttil'omidiSichemsisòriuniti,ètuttaacasadiMillo, èsòandati,èanufattuAbimelechrè,vicinuàapianuradi aculonnachìerainSichem
7Èquandul'anudettuàJotam,elluandòèsifirmòincima diumonteGarizim,alzòavoceègridò,dicendu: «Ascoltatemi,oomidiSichem,chìDiuviascolti»
8Unavolta,l'arburisòandatiperungeunrèsopraàelli;è anudettuàl'alivu:Regnasopraànoi
9Mal'alivudisseàelli:Devuabbandunàamograssu,cùa qualepermèonoranuDiuèl'omi,èandààesseprumuvutu sopraàl'arburi?
10Èl'arburidissenuàafica:«Veni,èregnasopraànoi».
11Maaficalidisse:«Devuabbandunàamodolcezzaèi mobonifrutti,èandààesseprumuvutusopral'arburi?»
12Alloral'arburidissenuàavigna:«Veni,èregnasopraà noi».
13Èavignalidisse:«Devulasciàumovinu,chìrallegrà Diuèl'omi,èandààesseprumuvutusopraàl'arburi?»
14Alloratuttil'arburidissenuàurovu:«Veni,èregna sopraànoi»
15Èurovudisseàl'arburi:Sèveramentemiungeterè sopraàvoi,veniteèriponeteavostrafiduciainamo ombra;èsìnò,chìufocuescadaurovuèdivuriicedridi uLibanu.
16Avàdunque,s'èvoaveteagituinveritàèsincerità, avendufattuAbimelechrè,ès'èvoavetetrattatubè
Jerubbaalèasocasa,ès'èvoavetefattuperelluseconduu meritudiesomani,
17(Perchèumobabbuhàluttatupervoi,hàrischiatuassai asovita,èvihàliberatudaamanudiMadian:
18Èvoisitealzatioghjecontruàacasadiumobabbu,è avetetombuisofiglioli,settantapersone,nantuàunasola petra,èavetefattuAbimelech,figlioludiasoserva,rè sopraàl'omidiSichem,perchèhèuvostrufratellu;)
19Sèdunqueaveteagituoghjecùveritàèsinceritàcù Jerubbaalècùasocasa,allorarallegrateviinAbimelech,è ch'ellusirallegriancudivoi
20Masìnò,chìufocuescadaAbimelech,èdivuressi l'omidiSichem,èacasadiMillo;èchìufocuescada l'omidiSichem,èdaacasadiMillo,èdivuressi Abimelech
21ÈJotamfuggì,èsin'andò,èandòàBeer,ècistete,per paurad'Abimelech,usofratellu
22QuanduAbimelechebberegnatutrèanniannantuà Israele,
23DiumandòtanduunspiritumalignutràAbimelechè l'omidiSichem;èl'omidiSichemagiscenucuntradimentu contr'àAbimelech.
24AffinchìacrudeltàfattaàisettantafigliolidiJerubbaal ghjunghjessi,èchìusosanguefussimessunantuà Abimelech,usofratellu,chìihàtombi;ènantuàl'omidi Sichem,chìl'anuaiutatuàtumbàisofratelli
25Èl'omidiSichemulipusonuinagguatuincimadie muntagne,èarrubbavanututtiquellichìpassavanuper quellastradaaccantuàelli;èhèstatudettuàAbimelech
26ÈGaal,figliolud'Ebed,ghjunsecùisofratelli,èpassò àSichem;èl'omidiSichemsifidavanudiellu.
27Èandonuinicampi,èvendemmiavanuesovigne,è pigiavanul'uva,èsidivertivanu,èintravanuinacasadiu sodiu,èmanghjavanuèbevianu,èmaledìanuAbimelech.
28ÈGaal,figliolud'Ebed,disse:QualehèAbimelech,è qualehèSichem,perch'ènouservemu?Ùnhèmiccaellu ufiglioludiJerubbaal?ÈZebulusoufficiale?Servite l'omid'Hamor,babbudiSichem;perchèduvemuservelu?
29Ès'ellufussistupopulusottuàamomanu,eiucacciaria Abimelech.ÈdisseàAbimelech:«Aumentateuvostru esercitu,èsurtite»
30ÈquanduZebul,ucapudiacità,inteseeparolledi Gaal,figliolud'Ebed,asocòlleras'accese.
31ÈmandòsecretamentemessageriàAbimelech,dicendu: Eccu,Gaal,figliolud'Ebed,èisofratellisòghjuntià Sichem;èeccu,furtificanuacitàcontruàtè.
32Avàdunque,alzatidinotte,tùèaghjentechìhècuntè, èstaiinagguatuinicampi.
33Èaccadràchì,àamane,appenausoleseràaltu,ti alzeraiprestuèattaccheraiacità;èeccu,quanduelluèu populuchìhècunelluesceranucontr'àtè,alloralifaraiciò chìtiserànecessariu.
34ÈAbimelechsialzòdinotte,ètuttaaghjentechìera cunellu,èsipusonuinagguatuaccantuàSichemin quattrugruppi
35ÈGaal,figliolud'Ebed,surtìèsifirmòàl'entratadia portadiacità;èAbimelechsialzò,èaghjentechìeracun ellu,dal'imbrogliu
36ÈquanduGaalvideupopulu,disseàZebul:«Eccu,ci hèunaghjentechìscendedaacimadiemuntagne.»È Zebullidisse:«Tuvedil'ombradiemuntagnecum'ès'elli fussinuomi»
37ÈGaalripigliòaparollaèdisse:«Eccu,unpopulu scendepermezudiupaese,èun'altrabandavenepera pianuradiMeonenim»
38AlloraZebullidisse:Induvehèavàatobocca,cùa qualedici:QualehèAbimelech,perch'ènouservemu?Ùn hèmiccaquestuupopuluchìhaidisprezzatu?Esci,ti pregu,ècumbatticunelli
39ÈGaalsurtìdavantiàl'omidiSichem,ècummattì contr'àAbimelech
40ÈAbimelechucacciò,èellufuggìdavantiàellu,è parechjisòstatiabbattutièferiti,finuàl'entratadiaporta
41ÈAbimelechs'hèstallatuinAruma;èZebulhàcacciatu Gaalèisofratelli,affinchìùns'alluntanessinupiùin Sichem
42Èaccaddechìughjornudopu,upopulusurtìin campagna;èl'avviseroàAbimelech.
43Pigliòupopulu,udiviseintrègruppièsimessein agguatuinucampuGuardò,èeccu,upopuluerasurtituda acità;sialzòcontr'àelli,èlibatte.
44ÈAbimelech,èacumpagniach'eracunellu,siprecipitò inavanti,èsifirmòàl'entratadiaportadiacità;èl'altre duiecumpagniesilanciarucontr'àtuttuupopuluch'eraini campi,èl'ammazzò
45ÈAbimelechhàcumbattutucontr'àacitàtuttuquellu ghjornu;èhàpigliatuacità,èhàtumbatuupopuluchìci era,èhàdistruttuacità,èahàseminatadisale
46Èquandututtil'omidiatorrediSichemanuintesuquè, sòintrutiinunafortezzadiacasadiudiuBerit.
47ÈhèstatudettuàAbimelechchìtuttil'omidiatorredi Sichems'eranuriuniti
48ÈAbimelechcullònantuàumonteZalmon,elluètutta aghjentechìeracunellu;èAbimelechpigliòunascurein manu,ètagliòunramudal'arburi,èupigliò,èumise nantuàasospalla,èdisseàaghjentechìeracunellu:Ciò chìm'avetevistufà,fateprestu,èfatecum'èaghjufattueiu
49Ètuttuupopuluhàtagliatuancuognunuusoramu,è anuseguituAbimelech,èlianumessiàafortezza,èanu messuufocuàafortezzasopraàelli;cusìchìtuttil'omidi atorrediSichemsòmortiancuelli,circamilleomiè donne.
50AlloraAbimelechandòàTebez,èsiaccampòcontr'à Tebez,èapigliò
51Macieraunatorreforteinmezuàacità,ècisòfughjiti tuttil'omièedonne,ètuttiquellidiacità,èl'anuchjusa davantiàelli,èsòcullatiincimaàatorre
52ÈAbimelechghjunseàatorre,èacumbattette,èsi avvicinòàaportadiatorreperbrusgiallacùufocu
53Èunadonnaghjittòunpezzudimolanantuàatesta d'Abimelech,ètuttuperrompeliucraniu
54Tanduchjamòinfuriaughjovanuchìerausoarmadiu, èlidisse:«Sguainaatospadaètumbàmi,affinchìùnsi dicamiccadimè:Unadonnal'hàtombu.»Èusoghjovanu utrafisse,èellumorse
55Èquandul'omid'Israeleanuvistuch'Abimelechera mortu,sinesòandatiognunuinusolocu
56CusìDiuhàrimbursatuAbimelechperamalvagità ch'elluaviafattuàusobabbu,tumbenduisosettanta fratelli
57ÈDiuhàfattucascàtuttuumaledil'omidiSichem nantuàisocapi;èhèghjuntanantuàelliamaledizionedi Jotam,figlioludiJerubbaal
CAPITULU10
1ÈdopuàAbimelech,sialzòperdifendeIsraeleTola, figlioludiPuah,figlioludiDodo,unomud'Issacar;èstava inShamir,inamuntagnad'Efraim.
2ÈghjudicòIsraelevintitrèanni,poimorse,èfùintarratu inShamir
3ÈdopuàelluhèsurtituJair,unGalaadita,èhà ghjudicatuIsraelevintiduianni
4Èaviatrentafigliolichìcavalcavanutrentapuledri d'asine,èavianutrentacità,chjamatefinuàoghje HavothJair,chìsòinupaesediGalaad
5ÈJairmorse,èfùintarratuinCamon.
6Èifigliolid'Israelefecenutornaumaleàl'ochjidiu Signore,èservianuBaalim,èAstarot,èidiidiSiria,èidii diSidone,èidiidiMoab,èidiidiifigliolid'Ammon,èi diidiiFilistei,èabbandunonuuSignore,èùnuservianu micca
7ÈacòlleradiuSignores'hèaccesacontr'àIsraele,èlihà vendutiinmanudiiFilisteièinmanudiifiglioli d'Ammon
8Èquelluannuanuafflittuèoppressuifigliolid'Israele: diciottuanni,tuttiifigliolid'Israelechìeranudal'altra partediuGhjurdanuinupaesedil'Amorei,chìhèin Galaad.
9Inoltre,ifigliolid'AmmonpassavanuuGhjurdanuper cumbatteancucontr'àGhjuda,ècontr'àBeniaminu,è contr'àacasad'Efraim;cusìchìIsraeleeraassaiangustiatu.
10Èifigliolid'IsraelegridaruàuSignore,dicendu: Avemupeccatucontruàtè,perchèavemuabbandunatuu nostruDiu,èavemuancuservituBaalì.
11ÈuSignoredisseàifigliolid'Israele:Ùnviaghjumicca liberatudal'Egiziani,èdal'Amorei,daifigliolid'Ammon, èdaiFilistei?
12ISidoniani,l'AmalekitièiMaonitiviopprimevanu ancu;èavetegridatuàmè,èviaghjuliberatudaasomanu 13Eppurum'aveteabbandunatu,èaveteservitualtridii; perquessaùnvilibereraghjupiù
14Andateègridateàidiichìavetesceltu;ch'ellivi liberinuinutempudiavostratribulazione.
15Èifigliolid'IsraeledissenuàuSignore:Avemupeccatu; fàpernoiciòchìtiparebè;liberacisolunoi,tipregu, oghje.
16Èanucacciatuidiistranieridatràelli,èanuservituu Signore;èasoànimaeraaddulurataperamiseriad'Israele 17Alloraifigliolid'Ammonsisòriunitièsisòaccampati inGalaadÈifigliolid'Israelesisòriunitièsisòaccampati inMitspa.
18ÈupopuluèicapidiGalaadsidicianul'uniàl'altri: Qualeomuhèquelluchìcumincierààluttàcontr'àifiglioli d'Ammon?Elluseràucapudituttil'abitantidiGalaad
1AvàJefte,uGalaadita,eraunomuputenteèvalorosu, figliolud'unaprostitutaGalaadgeneròJefte 2ÈamogliadiGalaadliparturìfiglioli;èifigliolidiaso mogliacrebbenu,ècacciòJefte,èlidisse:Ùnerediterai miccainacasadiunostrubabbu;perchèsìufiglioludi unadonnastraniera.
3AlloraJeftefuggìdaisofratelli,èsteteinupaesediTob; ècisòstatiomivanitosiriunitiintornuàJefte,èsòsurtiti cunellu
4Èaccadde,inucorsudiutempu,chìifigliolid'Ammon fecenuguerracontruàIsraele.
5Èaccaddechì,quanduifigliolid'Ammonfacianua guerracontruàIsraele,l'anzianidiGalaadandavanuà pigliàJeftedaupaesediTob.
6ÈdicenuàJefte:«Veni,èsiiunostrucapitanu,perpudè cumbattecontr'àifigliolid'Ammon»
7ÈJeftedisseàl'anzianidiGalaad:«Ùnm'avetemicca odiatuècacciatuforadiacasadiumobabbu?Perchèsite venutiàmèavàchìsiteinangustia?»
8Èl'anzianidiGalaaddissenuàJefte:«Perquessa, tornemuavààtè,affinchìtupossivenecunnoi,ècumbatte contr'àifigliolid'Ammon,èesseunostrucapusopratutti l'abitantidiGalaad»
9ÈJeftedisseàl'anzianidiGalaad:«Sèmifatevultàin casapercumbattecontr'àifigliolid'Ammon,ès'èu Signorelimetteinmanuàmè,saròeiuuvostrucapu?»
10Èl'anzianidiGalaaddissenuàJefte:ChìuSignoresia testimonetrànoi,s'ènoùnfacemumiccacusìsecondueto parolle
11AlloraJefteandòcunl'anzianidiGalaad,èupopuluu fececapuècapitanusopraàelli;èJeftepronunciòtuttee soparolledavantiàuSignoreinMizpe
12ÈJeftemandòmessageriàurèdiifigliolid'Ammon, dicendu:Chìcihètràtèèmè,pervenecontruàmèper cumbatteinumopaese?
13Èurèdiifigliolid'Ammonrisposeàimessageridi Jefte:PerchèIsraelehàpigliatuumopaese,quand'ellisò surtitidal'Egittu,daArnonfinuàJabbokèfinuàu Ghjurdanu;avàdunquerestituitequellipaesiinpace
14ÈJeftemandòtornamessageriàurèdiifiglioli d'Ammon:
15Èlidisse:CusìdiceJefte:Israeleùnhàpigliatuaterra diMoab,nèaterradiifigliolid'Ammon.
16MaquanduIsraelehècullatudal'Egittu,èhà camminatuperudesertufinuàuMareRossu,èhèghjuntu àCades;
17AlloraIsraelemandòmessageriàurèd'Edom,dicendu: Lasciami,tipregu,passàperutopaeseMaurèd'Edomùn hàmiccavulsutuascultà.Èanumandatulistessumessageri àurèdiMoab,maùnhàmiccavulsutuaccunsentì;è IsraelesteteinCades
18Poiandonuperudesertu,ècircundanuupaesed'Edom, èupaesediMoab,èghjunsenuàlivantediupaesedi Moab,èsiaccamparudal'altrapartedil'Arnon,maùn ghjunsenumiccainucunfinediMoab;perchèl'Arnonera ucunfinediMoab
19ÈIsraelemandòmessageriàSihon,rèdil'Amorei,rèdi Heshbon;èIsraelelidisse:Lasciacipassà,tipregu,perato terrafinuàumolocu
20MaSihonùnsifidòmiccad'Israeleperpassàperuso cunfine;maSihonadunòtuttuusopopulu,èsiaccampòin Jahaz,ècumbattìcontr'àIsraele
21ÈuSignoreDiud'IsraelehàmessuSihonètuttuuso populuinmanud'Israele,èellilianuscunfitti:cusìIsraele hàpussidutututtaaterradil'Amorei,l'abitantidiquellu paese.
22Èpussidìanututtiicunfinidil'Amorei,daArnonfinuà Jabbok,èdaudesertufinuàuGhjurdanu
23Avàdunque,uSignoreDiud'Israelehàcacciatu l'AmoreidavantiàusopopuluIsraele,èneduvete pussede?
24ÙnpussederaimiccaciòchìChemosh,utodiu,tidàper pussede?Cusì,quelluchìuSignore,unostruDiu,caccierà davantiànoi,quellupussederemu
25Èavà,sìtùmegliucàBalak,figlioludiZippor,rèdi Moab?Hàmailuttatucontr'àIsraele,ohàmaicumbattutu contr'àelli,
26MentreIsraelestavainHeshbonèinesocità,èin Aroerèinesocità,èintutteecitàchìsòlonguàecostedi l'Arnon,trècentuanni?Perchèdunqueùnl'avetemicca ricuperateinquellutempu?
27Dunque,ùnaghjumiccapeccatucontruàtè,masìtù chìmifacimaleàfàaguerracontruàmèChìuSignore,u Ghjudice,siaghjudiceoghjetràifigliolid'Israeleèi figliolid'Ammon
28Eppuru,urèdiifigliolid'Ammonùnhàmiccaascultatu eparollechìJefteliaviamandatu.
29AllorauSpìritudiuSignorehèghjuntunantuàJefte,è elluhàpassatuperGalaadèManasse,hàpassatuper MitspadiGalaad,èdaMitspadiGalaadhèpassatuversui figliolid'Ammon
30ÈJeftefeceunvotuàuSignore,èdisse:Sètu cunfidaraiifigliolid'Ammoninemomani,
31Alloraaccadràchìquelluchìescedaeportediamo casaperscuntràmi,quanduturneraghjuinpacedaifiglioli d'Ammon,seràdisicurudiuSignore,èl'offriraghjucum'è unolocaustu
32CusìJeftepassòversuifigliolid'Ammonpercumbatte contr'àelli;èuSignoreimesseinesomani.
33ÈlihàscunfittidaAroerfinuàMinnit,vinticità,èfinu àapianuradievigne,cùunagrandestrageCusìifiglioli d'Ammonsòstatisottumessidavantiàifigliolid'Israele.
34ÈJefteghjunseinMitspa,incasasoia,èeccu,aso figliolasurtìàscuntrallucùtamburellièballi:eraaso unicafigliola;forad'ellaùnavianèfigliolunèfigliola.
35Èquanduavide,sistrappòivestitièdisse:«Ahimè, figliolameia!m'haiumiliataassai,èsìunadiquellichìmi turbanu!PerchèaghjuapertuaboccaàuSignoreèùn possumiccavultàindaretu»
36Èellalidisse:Babbumeu,s'ètùhaiapertuatoboccaà uSignore,fàmiseconduciòchìhèsurtitudaatobocca; postuchìuSignores'hèvindicatupertèdiitonemici, ancudiifigliolid'Ammon
37Èelladisseàusobabbu:«Chìmisiafattastacosa: lasciamisoluduimesi,affinchìpossacullàèscendenantu àemuntagne,èpienghjeamovirginità,eiuèemo amiche»
38Èdisse:VaiÈamandòviaperduimesi:èellaandòcù esocumpagne,èpienghjeasovirginitànantuàe muntagne.
39Èaccaddeàucapudiduimesi,ch'ellavultòdauso babbu,chìfececunellaseconduuvotuch'elluaviafattu;è ùncunnisciamiccaomuÈeraunausanzainIsraele, 40Chìefiglioled'Israeleandavanuogniannuàlamentàa figlioladiJefteuGalaaditaquattrughjorniàl'annu.
CAPITULU12
1Èl'omid'Efraimsisòriuniti,èsòandativersuunordu,è anudettuàJefte:Perchèsìpassatuàcumbattecontr'ài
figliolid'Ammon,èùncihaimiccachjamatupervenecun tè?Brusgiaremuatocasasopraàtècùufocu.
2ÈJeftedisseàelli:Eiuèumopopulueramuingrande lottacùifigliolid'Ammon;èquanduviaghjuchjamatu,ùn m'avetemiccaliberatudaesomani.
3Èquanduaghjuvistuchìùnm'avetemiccaliberatu, aghjumessuamovitainmanu,èsòpassatucontruài figliolid'Ammon,èuSignorelihàmessiinmanumeia. Perchèdunquesitecullatioghjecontruàmè,perluttà contruàmè?
4AlloraJeftehàriunitututtil'omidiGalaad,èhà cumbattutucontr'àEfraim;èl'omidiGalaadanuscunfittu Efraim,perchèdicianu:"Voi,Galaditi,sitefuggitivi d'Efraimtràl'EfraimètràiManassiti"
5ÈiGalaaditipiglianuipassaggidiuGhjurdanudavantià l'Efraimiti;èhècusìchì,quandul'Efraimitichìeranu fuggitidicianu:Lasciamipassà,l'omidiGalaadlidicianu: SìtùunEfraimitu?S'elludicia:Innò;
6Alloralidissenu:DìavàShibbolet;èelludisseSibbolet: perchèùnpudiamiccapronunziàbèAlloraupiglionu,è l'ucciseroàipassaggidiuGhjurdanu;ècisòcascatiin quellutempudil'Efraimitiquarantaduemila.
7ÈJefteghjudicòIsraeleseianniPoimorseJefte,u Galaadita,èfùintarratuinunadiecitàdiGalaad
8ÈdopuàelluIbzandiBetlemmeghjudicòIsraele.
9Ebbetrentafiglioliètrentafigliole,ch'ellumandòà l'esteru,èpigliòtrentafiglioledal'esteruperisofiglioliÈ ghjudicòIsraelesetteanni.
10Ibzanmorsetandu,èfùintarratuinBetlemme
11ÈdopuàelluElon,unZabulonitu,ghjudicòIsraele;è ghjudicòIsraeledeceanni.
12ElonuZabulonitumorse,èfùintarratuinAialon,inu paesediZabulon
13ÈdopuàelluAbdon,figlioludiHillel,unPirathonita, ghjudicòIsraele
14Avìaquarantafiglioliètrentanipoti,chìcavalcavanu settantapuledrid'asini;èghjudicòIsraeleperottuanni.
15ÈAbdon,figlioludiHillel,uPiratonita,morse,èfù intarratuinPiraton,inupaesed'Efraim,inamuntagnadi l'Amalekiti.
CAPITULU13
1Èifigliolid'Israelefecenutornaumaleàl'ochjidiu Signore;èuSignorelidiedeinmanudiiFilisteiper quarantaanni.
2CieraunomudiZorah,diafamigliadiiDaniti, chjamatuManoah;asomogliaerasterileèùnparturì.
3Èl'ànghjuludiuSignoreapparveàadonna,èlidisse: Eccu,sìsterile,èùnparturisci;macuncepiraièparturirai unfigliolu
4Avàdunque,tipregu,staiattentu,èùnbeiemiccavinu nèbevandaalcolicaforte,èùnmanghjatemiccanunda d'impuru
5Perchè,eccu,cuncepirai,èparturiraiunfigliolu;ènisun rasoiuùnpasserànantuàusocapu:perchèuzitelluseràun NazareoperDiudapoiusenu;èellucumincierààliberà IsraeledaamanudiiFilistei
6Alloraadonnahèghjuntaèhàdettuàusomaritu, dicendu:UnomudiDiuhèghjuntuàmè,èasofacciaera cum'èafacciad'unanghjuludiDiu,assaiterribile;maùnli aghjudumandatud'induveera,èùnm'hàdettuusonome
7Maellumidisse:Eccu,cuncepiraièparturiraiunfigliolu; èavàùnbeiemiccavinunèbevandaalcolicaforte,èùn manghjànundad'impuru:perchèuzitelluseràunNazareo perDiudapoiusenudiasomammafinuàughjornudia somorte.
8AlloraManoachsupplicòuSignore,èdisse:OSignore meu,lasciachìl'omudiDiuchìhaimandatutorniànoi,è ciinsegniciòchìduvemufàperuzitelluchìnascerà.
9ÈDiuascultòavocediManoach;èl'ànghjuludiDiu vultòàadonnamentreellaerasedutainucampu;ma Manoach,usomaritu,ùneramiccacunella
10Èadonnasiprecipitò,corseèl'avvisòàusomaritu,èli disse:Eccu,m'hèapparsul'omuchìeravenutuàmèl'altru ghjornu
11ÈManoahsialzò,èandòdopuàasomoglia,èghjunse àl'omu,èlidisse:Sìtùl'omuchìhàparlatuàadonna?È ellurispose:Sòeiu
12ÈManoachdisse:«Avàchìetoparolles’avvenghinu Cumuduvemuurdinààuzitellu,ècumuduvemufàcun ellu?»
13Èl'ànghjuludiuSignoredisseàManoah:«Ch'ellasi guardidatuttuciòch'aghjudettuàadonna.»
14Ùnpòmanghjànundachìvenedaavigna,ùndevebeie vinunèbevandaforte,èùndevemanghjànundad'impuru: tuttuciòchìliaghjuurdinatu,ch'ellaosservi.
15ÈManoahdisseàl'ànghjuludiuSignore:Tipregu, lasciacifermàtifinuàchìt'avemupreparatuuncaprettu
16Èl'ànghjuludiuSignoredisseàManoah:«Ancus'èvo miritenete,ùnmanghjaraghjumiccauvostrupane;ès'èvo vuleteoffreunolocaustu,duveteoffreluàuSignore»
PerchèManoahùnsapiamiccach'ellueraunànghjuludiu Signore
17ÈManoahdisseàl'ànghjuludiuSignore:«Chìghjèuto nome,affinchì,quanduetoparollesiavvereranu,ti pudemuonore?»
18Èl'ànghjuludiuSignorelidisse:Perchèmidumandate cusìumonome,vistuch'elluhèsicretu?
19CusìManoachpigliòuncaprettucùunaoffertadifarina, èl'offrìsopraunarocciaàuSignore;èl'ànghjulufece maraviglie;èManoachèasomogliafighjulavanu.
20Infatti,quanduafiammacullàversuuceludal'altare, l'ànghjuludiuSignorecullòinafiammadil'altareÈ Manoahèasomogliaavideru,èsilamparuinterracùa facciainghjò
21Mal'ànghjuludiuSignoreùnhèpiùapparsuà Manoachèàasomoglia.TanduManoachhàsaputu ch'ellueraunànghjuludiuSignore
22ÈManoachdisseàasomoglia:«Moriremudisicuru, perchèavemuvistuDiu»
23Maasomoglialidisse:S'elluuSignorefussivulsutu tumbàci,ùnaveriamiccaaccettatuunolocaustuè un'offertadicarnedaenostremani,ùnciaveriamicca mostratututtestecose,nèciaveriadettucum'èavà 24Èadonnaparturìunfigliolu,èuchjamòSansone;èu zitellucrebbe,èuSignoreubenedisse
25ÈuSpìritudiuSignorehàcuminciatuàmoveluàvolte inucampudiDantràZorahèEshtaol.
CAPITULU14
1SansonesceseàTimna,èvideinTimnaunadonnadie figliolediiFilistei
2Ècullò,èdisseàusobabbuèàasomamma,èdisse: AghjuvistuunadonnainTimnadiefigliolediiFilistei; avàdunque,pigliamelapermoglia
3Allorausobabbuèasomammalidissenu:Ùncihèmai unadonnatràefigliolediitofratelli,otràtuttuumo populu,chìtùvadaàpigliàunamogliatràiFilistei incircuncisi?ÈSansonedisseàusobabbu:Pigliamela, perchèellamipiaceassai.
4Mausobabbuèasomammaùnsapianumiccachì questueradauSignore,ch'ellucercavaunaoccasione contr'àiFilistei;perchèàquellutempuiFilistei duminavanuIsraele
5AlloraSansonefalò,cùusobabbuèasomamma,à Timna,èghjunsenuàevignediTimna;èeccu,un ghjovanuleoneruggivacontr'àellu
6ÈuSpìritudiuSignorehèghjuntuputentenantuàellu,è uhàstrappatucum'ès'elluaviastrappatuuncaprettu,èùn avianundainmanu;maùnhàdettuàusobabbunèàaso mammaciòch'elluaviafattu.
7Èellufalò,èparlòcùadonna;èellapiacqueassaià Sansone
8Dopuàunpocuditempu,vultòperpigliàla,èsineandò pervedeucadaverudiulione;èeccu,cieraunsciame d'apeèmeleinucadaverudiulione
9Ènepigliòinmanu,ècuntinuòàmanghjà,èvultòdau sobabbuèdaasomamma,èlidete,èmanghjaru;maùnli dissemiccach'elluaviapigliatuumeledaacarcassadiu leone.
10Cusìusobabbusceseversuadonna,èSansonefecequì unfesta;perchècusìeranusolitifàighjovani
11Èaccaddechì,quand'ellil'anuvistu,purtonutrenta cumpagniperessecunellu
12ÈSansonedisseàelli:«Viprupuneraghjuavàun enigma:s'èvopudetespiegamelluinisetteghjornidia festa,ès'èvopudetetruvallu,vidaraghjutrentatunicheè trentacambidivestiti
13Mas'èvoùnpudetemiccadìmilu,alloramidarete trentamantelliètrentacambidivestitiÈlidissenu: Pruponiutoenigma,èpudemusentelu
14Èdisseàelli:Daquelluchìmanghjahèsurtituucibu,è daquelluchìhèfortehèsurtituadolcezzaÈùnanu pussutuspiegàl'enigmaintrèghjorni
15Èusettimughjornu,dicenuàamogliadiSansone: «Permettiàutomaritudispiegaccil'enigma,perùn brusgiàtièacasadiutobabbucùufocuCiavete chjamatuperpigliàciòchìavemu?Ùnhèmiccacusì?»
16ÈamogliadiSansonepienghjiadavantiàellu,èdisse: «Tumiodièùnm'amimicca;haiprupostuunenigmaài figliolidiumopopulu,èùnmel'haidettu»Èellulidisse: «Eccu,ùnl'aghjudettuàumobabbunèàamomamma,è teludiceraghju?»
17Èellapiansedavantiàelluisetteghjorni,chìduròaso festa;èusettimughjornu,elluglielodisse,perchèellau faciatroppumale;èelladissel'enigmaàifigliolidiuso populu
18Èl'omidiacitàlidissenuusettimughjornu,primadiu tramontudiusole:«Chìcihèdipiùdolcechèumele,èchì cihèdipiùfortechèunleone?»Èellulidisse:«S'èvoùn avessitemiccaaratucùamoghjovana,ùnaveriatemicca scupertuumoenigma.»
19ÈuSpìritudiuSignorehèghjuntunantuàellu,èhè falatuinAscalone,èhàtombutrentaomidielli,èhà
pigliatuusobottino,èhàdatuvestitidicambiamentuà quellichìavianuspiegatul'enigma.Èasocòlleras'hè accesa,èhècullatuincasadiusobabbu
20MaamogliadiSansonehèstatadataàusocumpagnu, ch'elluaviaadupratucum'èusoamicu.
CAPITULU15
1Maaccaddepocutempudopu,àutempudiasiegediu granu,chìSansoneandòàvisitàasomogliacùuncaprettu; èdisse:AndaraghjudaamomogliainacameraMauso babbuùnulasciòmiccaentre
2Èusobabbudisse:«Eiupinsavaveramentechìl'avessi odiatacumpletamente;dunquel'aghjudataàatocumpagna Asosurellaminoreùnhèmiccapiùbellachèella? Pigliatela,tipregu,inlocudiella.»
3ÈSansonedisseàpropositudielli:Avàseraghjupiù innocentechèiFilistei,ancus'elifacciuundispiacere 4ÈSansoneandòèpigliòtrecentuvolpi,pigliòtizzoni, vultòcodaàcoda,èmiseuntizzoneinmezutràduiecode 5Èquanduebbemessuufocuàitizzoni,lilasciòandàini granidiiFilistei,èbrusgiòimacellièancuugranu,èancu evigneèl'ulivi
6AlloraiFilisteidicianu:Qualehàfattuquestu?È risposenu:Sansone,ufigliastrudiuTimnite,perchèavia pigliatuasomogliaèl'aviadataàusocumpagnuÈi Filisteisòcullati,èl'anubrusgiataellaèusobabbucùu focu.
7ÈSansonedisseàelli:Ancus'èvoavetefattuquestu,mi vindicaraghjudivoi,èdopuàquessamifermeraghju 8Èliculpìdal'ancaèdaecoscecùunagrandestrage;è falòèsistabilìincimaàarocciad'Etam
9AlloraiFilisteicullò,èsiaccamparuinGhjuda,èsi sparsenuinLehi.
10Èl'omidiGhjudadicianu:«Perchèsitecullaticontruà noi?»Èrisposenu:«SimucullatiperligàSansone,perfàli cum'ellucihàfattu.»
11TandutrèmilaomidiGhjudas'avvicinaruàacimadia rocciad'Etam,èdissenuàSansone:«Ùnsaimiccachìi Filisteisòinostriduminii?Chìcihaifattu?»Elludisseà elli:«Cum'ellim'anufattu,cusìl'aghjufattueiu»
12Èlidissenu:«Simughjuntiperligàti,perpudèdàtiin manuàiFilistei.»ÈSansonedisseàelli:«Ghjuratemichì ùnmitumberetemiccavoistessi»
13Èlidissenu:«Innò;tiligheremuforteètidaremuine somani,maùntitumbaremumicca».Èuliganucùduie cordenoveèupurtonudaaroccia
14ÈquanduellughjunseàLehi,iFilisteigridarucontruà ellu;èuSpìritudiuSignoreghjunseputentementenantuà ellu,èecordechìeranunantuàesobracciadiventonu cum'èlinubrusgiatudaufocu,èesolegamisistaccaruda esomani.
15Ètruvòunamandibulanovad'unasinu,steseamanu,a pigliò,ètumbòmilleomicunella
16ÈSansonedisse:Cùamascellad'unasinu,mucchi nantuàmucchi,cùamascellad'unasinuaghjutombumille omi.
17Èaccadde,quanduebbefinitudiparlà,ch'ellughjittòa mandibuladaasomanu,èchjamòquellulocuRamathlehi 18Èaviaunagrandesete,èinvucòuSignore,èdisse:Hai datustagrandesalvezzainmanuàutoservitore;èavà devumoredisete,ècascàinmanuàl'incircuncisi?
19MaDiuhàspaccatuunlocucavuchìerainamandibula, ènehèsurtitaacqua;èquanduelluhàbevutu,usospiritu hèvultatu,èhàripresuavita:perquessahàchjamatu quellulocuEn-Hakkore,chìhèinLehifinuàquestu ghjornu.
20ÈghjudicòIsraeleàutempudiiFilisteivintianni
CAPITULU16
1AlloraSansoneandòinGaza,èvidequìunaprostituta,è intrìdaella
2ÈhèstatudettuàiGaziti,dicendu:Sansonehèghjuntu quì.Èl'anucircundatu,èl'anuagguatututtaanotteàa portadiacità,èsòstatizittituttaanotte,dicendu:Dumani mane,quanduhèghjornu,l'uccideremu
3ÈSansonesteteinlettufinuàmezanotte,èsialzòà mezanotte,pigliòeportediaportadiacità,èiduipilastri, èsin'andòcunelli,sbarraètuttu,èlimisenantuàeso spalle,èlipurtòfinuàacimadiunacullinachìhèdavanti àEbron
4Èdopuaccaddech'elluamòunadonnainavallediSorek, chjamataDelila.
5ÈisignoridiiFilisteighjunsenudaella,èlidissenu: «Seducilu,èvediinduvestàasograndeforza,èinchì modupudemuvincecontr'àellu,perpudèligàluèaffligge lu;ètidaremuognunudinoimillecentupezzid'argentu»
6ÈDeliladisseàSansone:«Dimmi,tipregu,induvereside atograndeforza,ècùqualetipuderebbenuligàper affliggerti»
7ÈSansonelidisse:S'ellimiliganucùsettefuniverdichì ùnsòmaistatesecche,alloradiventeraghjudebuleè seraghjucum'èunaltruomu
8AlloraisignoridiiFilisteilipurtonusettefuniverdichì ùneranuancusecchi,èellauligòcunelli.
9Cieranuomichìstavanuinagguatucunellainastanza Èellalidisse:«IFilisteisòsopraàtè,Sansone!»Èellu ruppeicordonicum'èsirompeunfiludistoppaquandu toccaufocuCusìasoforzaùneracunnisciuta
10ÈDeliladisseàSansone:«Eccu,m'haiburlatuèm'hai dettubugie;avà,dimmi,tipregu,cùqualepudeteesse ligatu»
11Èlidisse:S'ellimiliganufortecùcordenovechìùnsò maistateaduprate,allorasaròdebule,èsaròcum'èunaltru omu
12Delilapigliòdunquecordenove,uligòcunelleèli disse:«IFilisteisòsopraàtè,Sansone!»Cieranupersone inagguatuinastanzaÈellueruppedaesobracciacum'è unfilu.
13ÈDeliladisseàSansone:«Finuàquìm'haiburlata,è m'haidettubugie:dimmicùchìpudeteesseligata»Èellu lidisse:«Sètùintrecciisettericciolidiumocapucùa tela.»
14Èellal'hàfissatucùuchiodu,èlidisse:«IFilisteisò sopraàtè,Sansone»Èellusisvegliòdausosonnu,èsi n'andòcùuchiodudiatraveècùatela
15Èellalidisse:Cumupudetedì:Titengucaru,quanduu tocoreùnhèmiccacunmè?M'haiburlatustetrèvolte,è ùnm'haimiccadettuinduvestàatograndeforza
16Èaccaddechì,mentreellaupressavaognighjornucùe soparolle,èupressava,àtalpuntuchìasoànimaera afflittaàmorte;
17Ch'ellulidissetuttuusocore,èlidisse:Ùnhèmai ghjuntaunalamanantuàumocapu;perchèsòstatuun NazareodiDiudapoiusenudiamomamma:s'eiufussi rasatu,amoforzasinevà,èdiventeraghjudebule,è saraghjucum'èqualsiasialtruomu.
18ÈquanduDelilavidech'elluliaviadettututtuusocore, mandòàchjamàisignoridiiFilistei,dicendu:«Venitesta volta,perchèm'hàdettututtuusocore».Alloraisignoridi iFilisteighjunsenudaella,èpurtonusoldiinmanu
19Èellaufeceaddurmintànantuàisoghjinochji;è chjamòunomu,èufecerasàesetteciocchediasotesta;è cuminciòàaffliggelu,èasoforzasineandò
20Èelladisse:«IFilisteisòsopraàtè,Sansone.»Èellusi svegliòdausosonnu,èdisse:«Esciraghjucum'èl'altre volteprima,èmiscuzzuleraghju»Èùnsapiamiccachìu Signores'eraalluntanatudaellu.
21MaiFilisteiupiglionu,licavunul'ochji,upurtonuin Gaza,èuligonucùcatenedibronzu;èellumacinavaina prigiò.
22Eppuruicapellidiusocapucuminciaruàcrescedi novudopuch'elluerastaturasatu
23AlloraisignoridiiFilisteiiriunìronuperoffreun grandesacrifiziuàDagon,usodiu,èperrallegrassi, perchèdicianu:UnostrudiuhàmessuSansone,unostru nemicu,inenostremani.
24Èquanduupopuluuvide,lodòusodiu,perchèdissenu: «Unostrudiuhàmessuinenostremaniunostrunemicu,u distruttorediunostrupaese,chìhàtombuparechjidinoi».
25Èaccaddechì,quanduisocorieranuallegri,dissenu: «ChjamateSansone,ch'ellucipossifàscherzi»Chjamonu Sansonedaaprigiò,èellulifecescherzi,èupusonutràe colonne
26ÈSansonedisseàughjovanuchìutiniaperamanu: «Lasciamitastàipilastrinantuàiqualihèappoghjataa casa,perch'emipossiappoghjà»
27Avàacasaerapienad'omièdidonne;ètuttiisignoridi iFilisteieranuquì;ècieranunantuàutettucircatrèmila omièdonne,chìguardavanumentreSansonesidivertia 28ÈSansoneinvucòuSignore,èdisse:OSignoreDiu, ricurdamidimè,tipregu,èdàmiforza,tipregu,solusta volta,oDiu,affinchìpossaessesubituvindicatudii Filisteiperimoduiochji
29ÈSansonepigliòiduipilastridimezunantuàiqualia casaeraappoggiata,ènantuàiqualierasustenuta,unucù asomanudritta,èl'altrucùasomanca
30ÈSansonedisse:«ChìmimoricùiFilistei!».È s'inchinòcùtuttaasoforza;èacasacascòsopraisignori, èsopratuttuupopuluchìerainella.Cusìimortich'elluhà tombuàasomorteeranupiùnumerosichèquellich'ellu aviatombuinvita
31Alloraisofratelliètuttaacasadiusobabbuscesenu,è upiglionu,èupurtonu,èusipultonutràZorahèEshtaolin usepolcrudiManoah,usobabbuÈghjudicòIsraelevinti anni
CAPITULU17
1Cieraunomudiamuntagnad'Efraim,chjamatuMica 2Èdisseàasomamma:«L'undicicentusiclid'argentuchì t'anustatutolti,diiqualihaimaledituèdiiqualihai parlatuàmè,eccu,l'argentuhècunmè;l'aghjupigliatu»È
asomammadisse:«SiibenedettudauSignore,figliolu meu.»
3Èquanduelluebberestituitul'undicicentusiclid'argentu àasomamma,asomammadisse:Aghjudedicatu interamentel'argentuàuSignoredaamomanuperumo figliolu,perfàunaimaginesculpitaèunaimaginedi fusione;avàdunquetelarestitueraghju
4Eppuruelluhàrestituituisoldiàasomamma;èaso mammahàpigliatuduiecentusiclid'argentu,èlihàdatiàu funditore,chìnehàfattuunaimaginesculpitaèuna imaginedifusione:èeranuincasadiMica
5Èl'omuMicaaviaunacasadidii,èfeceunefod,è terafim,ècunsacròunudiisofiglioli,chìdiventòuso prete
6InquellighjorniùncieramiccarèinIsraele,maognunu faciaciòchìliparevabè.
7ÈcieraunghjovanudiBetlemmediGhjuda,dia famigliadiGhjuda,chìeraunLevita,ècistete 8Èl'omusurtìdaacitàdiBetlemmediGhjudaperstà induveellupudiatruvàunlocu;èghjunseàamuntagna d'EfraimàacasadiMica,mentrech'elluviaghjava
9ÈMicalidisse:«Dainduvevene?»Èellulidisse:«Sò unLevitadiBetlemmediGhjuda,èvogliustàinduve possutruvàunlocu»
10ÈMicalidisse:«Stàcunmè,èsiipermèbabbuèprete, ètidaraghjudecesiclid'argentuàl'annu,èunvestitu,èito viveri»CusìuLevitaintrì
11ÈuLevitaaccunsentìàstàcunl'omu;èughjovanuera perellucum'èunudiisofiglioli
12ÈMicacunsacròuLevita;èughjovanudiventòuso prete,èsteteinacasadiMica.
13AlloraMicadisse:AvàsocuchìuSignoremifaràbè, postuchìaghjuunLevitaperprete
CAPITULU18
1InquellighjorniùncieramiccarèinIsraele;èinquelli ghjorniatribùdiiDaniticercavaunaereditàperstàci; perchèfinuàquellughjornututtaasoereditàùnliera miccatoccatatràetribùd'Israele.
2ÈifigliolidiDanmandonucinqueomidiasofamiglia dausocuntinente,omivalorosi,daZorahèdaEshtaol,per spiàupaeseèpercircàlu;èlidissenu:Andate,cercateu paeseQuandughjunsenuàamuntagnad'Efraim,àacasa diMica,cisteteanotte
3Quand'ellieranuvicinuàacasadiMica,ricunnoscerua vocediughjovanuLevita;èsivultonuculà,èlidissenu: Qualet'hàpurtatuquì?Èchìfaiinquestulocu?Èchìhai quì?
4Èdisseàelli:CusìècusìhàtrattatuMicacunmè,èm'hà ingaghjatu,èsòusoprete
5Èlidissenu:«DumandatecunsigliuàDiu,vipregu,per sapès'elluunostruviaghjuseràprusperu»
6Èupretedisseàelli:Andateinpace:davantiàuSignore hèavostrastradainduveandate
7Alloraicinqueomisòpartuti,èsòghjuntiàLais,èanu vistuupopuluchìciera,cumustavasenzapreoccupazioni, seconduamaneradiiSidoniani,tranquillièsicuri;èùnci eramiccamagistratuinupaese,chìlipuderiafàvergogna inqualcosa;èeranuluntanudaiSidoniani,èùnavianu affaricùnimu
8ÈghjunsenudaisofratelliàZorahèEshtaol;èiso fratellilidissenu:Chìdite?
9Èellidissenu:«Alzatevi,èpudemuandàcontruàelli; perchèavemuvistuupaese,èeccu,hèassaibonu;èvoi sitesempre?Ùnsiatepigriàandàèàentreperpussedeu paese»
10Quanduanderete,ghjunghjereteàunpopulusicuru,èà unaterralarga,perchèDiul'hàdatainevostremani;un locuinduveùncihèmancanzadinundadiciòchìhèin terra
11ÈseicentuomidiafamigliadiiDaniti,daZorahèda Eshtaol,sòpartutidaquì,armatid'armediguerra
12Ècullònu,èsiaccamparuinKiriat-jearim,inGhjuda; perquessaanuchjamatuquellulocuMahanehdanfinuà oghje;eccu,hèdaretuàKiriat-jearim
13Èpassanudaquìàamuntagnad'Efraim,èghjunghjenu àacasadiMica
14Alloraicinqueomich'eranuandatiàspiàupaesedi Laisrisposenuàisofratelli:«Sapetevoich'ellucihèinste caseunefod,èterafim,èunaimaginesculpita,èuna imaginedifusione?Avàdunque,cunsiderateciòchìavete dafà.
15Èsivultonuversuquellastrada,èghjunsenuàacasadi ughjovanuLevita,àacasadiMica,èusalutonu 16Èiseicentuomiarmaticùesoarmidiguerra,chìeranu diifigliolidiDan,sisòfermatiàl'entratadiaporta
17Èicinqueomichìeranuandatiàspiàupaesesòcullati, èsòintrutiquì,èanupigliatul'imaginesculpita,èl'efod,è iterafim,èl'imaginefusa;èupretestavaàl'entratadia portacùiseicentuomichìeranuarmatid'armediguerra 18ÈquestisòintrutiincasadiMica,èanupurtatu l'imaginesculpita,l'efod,iterafimèl'imaginedifusione Alloraupretedisseàelli:Chìfate?
19Èlidissenu:«Taci,mettiamanunantuàabocca,èvai cunnoi,èsiipernoibabbuèpreteHèmegliupertèesse preteperacasadiunsoluomu,oessepreteperunatribùè unafamigliainIsraele?»
20Èucorediupretesirallegrò,èpigliòl'efod,èiterafim, èl'imaginesculpita,èandòinmezuàupopulu
21Cusìsivultonuèsineandaru,èpusonuizitelli,u bestiameèacarrozzadavantiàelli
22Èquand'ellieranuluntanudaacasadiMica,l'omichì eranuinecasevicineàacasadiMicasisòriuniti,èanu superatuifigliolidiDan
23ÈgridavanuàifigliolidiDanÈsivultonuèdissenuà Mica:Chìtipiglia,pervenecununatalecumpagnia?
24Èdisse:Avetepigliatuimodiich'eaghjufattu,èu prete,èsiteandati;èchìaghjudipiù?Èchìhèquestuchì midite:Chìtipiglia?
25ÈifigliolidiDanlidissenu:«Ùnlasciatemiccachìa vostravocesiaintesatràdinoi,perpaurachìomi arrabbiativiassaltinu,èchìperdiateavostravita,cùavita diavostrafamiglia»
26ÈifigliolidiDansineandavanuperasostrada;è quanduMicavidech'ellieranupiùfortiperellu,sivultòè turnòincasasoia
27ÈpiglionuecosechìMicaaviafattu,èupretech'ellu avia,èghjunsenuàLais,versuunpopuluchìeratranquillu èsicuru;èliuccisenuàfiludispada,èbrusgiaruacitàcùu focu.
28Èùncieranimuchìliliberasse,perchèeraluntanuda Sidone,èùnavianuaffaricùnimu;èerainavallechìsi
trovavicinuàBet-RehobÈcustruìanuunacità,èci stavanu.
29ÈchjamanuunomediacitàDan,seconduunomedi Dan,usobabbu,chìeranatuàIsraele;maunomediacità eraprimaLais.
30ÈifigliolidiDaneresserol'imaginesculpita;è Ghjonatan,figlioludiGershom,figlioludiManasse,elluè isofigliolieranusacerdotidiatribùdiDanfinuàu ghjornudiacaptivitàdiupaese
31Èsisòstallatil'imaginesculpitadiMicah,ch'elluavia fattu,tuttuutempuchìacasadiDiuerainSilo
CAPITULU19
1Èaccaddeinquellighjorni,quanduùncieramiccarèin Israele,chìcierauncertuLevitachìstavanantuàulatudi amuntagnad'Efraim,chìpigliòperelluunaconcubinada BetlemmediGhjuda
2Èasoconcubinasiprostituìcontr'àellu,èsin'andòda elluincasadiusobabbuinBetlemmediGhjuda,ècistete quattrumesiinteri
3Èusomaritusialzò,èandòdopuàella,perparlàli amichevulemente,èperfàlavultà,avenducunelluuso servitore,èunacoppiad'asine;èellaupurtòincasadiuso babbu;èquanduubabbudiazitellauvide,sirallegròdi scuntràlu
4Èusosuoceru,ubabbudiazitella,uritene;èstetecun ellutrèghjorni;cusìmanghjaruèbevveru,èpernottàvanu quì
5Èaccaddechìuquartughjornu,quand'ellisisòalzatidi bon'oraamane,ellusialzòperparte;èubabbudiazitella disseàusofigliastru:Cunfortautocorecùunbuccunudi pane,èdopuvai
6Èsipusonu,èmanghjòèbevvetraminduiinseme;perchè ubabbudiazitellaaviadettuàl'omu:"Tipregu,stai cuntentudipassàanottequì,èchìutocoresiaallegru"
7Èquandul'omusialzòperparte,usosuoceruuinsistette; dunque,ellutornòàstàquì
8Èsialzòamanedibon'orauquintughjornuperparte;è ubabbudiazitelladisse:"Tipregu,cunfortautocore."È aspittàvanufinuàudopumeziornu,èmanghjòtramindui
9Èquandul'omusialzòperparte,ellu,asoconcubinaèu soservitore,usosuoceru,ubabbudiazitella,lidisse: Eccu,avàughjornusiavvicinaàasera,tipregudistàtutta anotte;eccu,ughjornughjunghjeàafine,allughjatequì, affinchìuvostrucoresiaallegru;èdumanepartitedi bon'oraperavostrastrada,perpudèvultàincasa
10Mal'omuùnvuliastàquellanotte,masialzòèpartì,è ghjunsedavantiàJebus,chìhèGhjerusalemme;ècieranu cunelluduisumerisellati,èancuasoconcubinaeracun ellu
11Èquand'ellieranuvicinuàJebus,ughjornueradigià finitu;èuservitoredisseàusosignore:"Veni,tipregu,è entremuinstacitàdiiJebusei,èstemucianotte"
12Èusosignorelidisse:Ùncinesvieremumiccaquìina citàdiunstranieru,chìùnhèmiccadiifigliolid'Israele; passeremufinuàGhibea.
13Èdisseàusoservitore:«Veni,avvicinemuciàunudi stilochiperpassàanotte,inGhibeaoinRama»
14Èsin'andaru,èusoletramontòquand'ellieranuvicinuà Ghibea,chìapparteneàBeniaminu
15Èsisòsviatidilà,perentreèperpassàanotteinGibea; èquand'elluhèintrutu,sihèpusatuinunapiazzadiacità, perchèùncieranimuchìl'avessiaccoltuincasasoiaper passàanotte.
16Èeccu,unvechjuomuhèghjuntudausotravagliudau campuàsera,chìeraancuelludiamuntagnad'Efraim;è stavainGhibea;mal'omidiulocueranuBeniaminiti
17Èquandualzòl'ochji,videunviaghjatoreinapiazzadi acità;èuvechjudisse:Induvevai?èdainduvevene?
18Èlidisse:PassemudaBetlemmediGhjudaversuu fiancudiamuntagnad'Efraim;diculàsòeiu;èsòandatuà BetlemmediGhjuda,maavàminevòàacasadiu Signore;èùncihènimuchìmiricevaincasa.
19Cihèancupagliaèforaggiuperinostrisumeri;cihè ancupaneèvinupermè,peratoserva,èperughjovanu chìhècùitoservitori:ùncimancanunda.
20Èuvechjudisse:«Chìapacesiacuntè;inognicasu, lasciachìtuttiitobisogniricadinunantuàmè;soluùnstai miccainstrada.»
21Cusìupurtòincasasoia,èdeteuforaggioàl'asini;èsi lavaruipedi,èmanghjòèbevve
22Mentrech'ellisiralegravanu,eccu,l'omidiacità,certi figliolidiBelial,accerchiavanuacasad'intornu,è battevanuàaporta,èparlavanuàupatronedicasa,u vechju,dicendu:Fatesortel'omuchìhèentratuincasa vostra,affinchìupudemucunnosce
23Èl'omu,upatronediacasa,surtìversuelli,èlidisse: Innò,fratellimei,innò,vipregu,ùnfatemiccacusìmale; vistuchìquest'omuhèentratuincasameia,ùnfatemicca stapazzia
24Eccu,eccuamofigliola,unavergine,èasoconcubina; lifaraghjusorteavà,èumiliateli,èfatecunelliciòchìvi parebè;maùnfatemiccaàquest'omuunacosacusìvile 25Mal'omiùnl'anumiccavulsutuascultà:alloral'omuhà pigliatuasoconcubina,èl'hàpurtataforaversuelli;èl'anu cunnisciuta,èl'anumaltrattatatuttaanottefinuàamattina; èquanduughjornuhàcuminciatuàspuntà,l'anulasciata andà
26Alloraadonnaghjunseàl'alba,ècascòàaportadia casadil'omuinduveerausosignore,finuàch'ellafussi fattaluce
27Èusosignoresialzòamane,aprìeportediacasa,è surtìperandàperasostrada;èeccu,asoconcubinaera cascataàl'entratadiacasa,èesomanieranunantuàa soglia
28Èlidisse:«Alzatevi,andemu.»Manimuhàrispostu. Alloral'omuafecemuntànantuàunsumere,èl'omusi alzò,èsinevultòincasasoia.
29Èquand'elluhèintrutuincasasoia,hàpigliatuun cultellu,èhàpigliatuasoconcubina,èl'hàdivisa,cùeso osse,indodicipezzi,èl'hàmandataintuttiicunfini d'Israele.
30Ècusìchìtuttiquellichìl'anuvistudicianu:«Ùnhè statafattanèvistaunatalecosadaughjornuchìifiglioli d'Israelesòsurtitidaupaesed'Egittufinuàoghje;rifletteci, pigliatecunsigliu,èditeciòchìpensate»
CAPITULU20
1Alloratuttiifigliolid'Israelesòsurtiti,èacungregazione s'hèriunitacum'èunsoluomu,daDanfinuàBeerSheva, cùaterradiGalaad,davantiàuSignoreinMitspa
2Èicapidituttuupopulu,ditutteetribùd'Israele,si prisentaruinl'assembleadiupopuludiDiu,quattrucentu milafantichìtiravanuaspada
3(AvàifigliolidiBeniaminuintesuchìifigliolid'Israele eranuandatiàMitspa.)Alloraifigliolid'Israeledissenu: Diteci,cumuhèstatastamalvagità?
4ÈuLevita,umaritudiadonnachìerastatauccisa, risposeèdisse:SòghjuntuinGhibea,chìapparteneà Beniaminu,eiuèamoconcubina,perpassàanotte
5Èl'omidiGhibeasisòribellaticontruàmè,èanu accerchiatuacasaintornuàmèdinotte,èpensavanudi tumbàmi;èanufurzatuamoconcubina,ch'ellahèmorta
6Èaghjupigliatuamoconcubina,èl'aghjutagliataàpezzi, èl'aghjumandataintuttuupaesedil'ereditàd'Israele; perchèanufattulasciviaèfolliainIsraele
7Eccu,voisitetuttifigliolid'Israele;datequìuvostru cunsigliuèivostricunsiglii
8Ètuttuupopulusialzòcum'èunsoluomu,dicendu: Nimudinoiùnanderàinasotenda,nènimudinoiùn torneràinasocasa
9Maavà,eccuciòchìfaremuàGhibea:anderemucontr'à ellapersorte;
10Èpiglieremudeceomidicentuintutteetribùd'Israele, ècentudimille,èmilledidecemila,perpurtàviveriperu populu,affinchìpossinufà,quand'ellighjunghjenuà GhibeadiBeniaminu,secondututtaafolliach'ellianufattu inIsraele
11Cusìtuttil'omid'Israelesisòriuniticontruàacità,uniti insemecum'èunsoluomu
12Èetribùd'Israelemandavanuomipertuttaatribùdi Beniaminu,dicendu:Chìmalvagitàhèfattatràdivoi?
13Avàdunque,liberatecil'omi,ifigliolidiBelial,chìsòin Ghibea,affinchìlipossimumetteàmorte,èsradicàumale daIsraele.MaifigliolidiBeniaminuùnanuvulsutu ascultàavocediisofratelli,ifigliolid'Israele:
14MaifigliolidiBeniaminusisòriunitidaecitàà Ghibea,perandààcumbattecontr'àifigliolid'Israele.
15ÈifigliolidiBeniaminusòstaticuntatiàquellutempu, foradiecità,vintiseimilaomichìtiravanuaspada,foradi l'abitantidiGhibea,chìeranucuntatisettecentuomiscelti.
16Tràtuttustupopulucieranusettecentuomiscelti mancini;ognunupudiatiràpetrecùunafiondaàlarghezza dicapellu,senzamancà.
17Èl'omid'Israele,foradiBeniaminu,eranucuntati quattrucentumilaomichìtiravanuaspada:tuttiquesti eranuomidiguerra.
18Èifigliolid'Israelesisòalzati,èsòcullatiinacasadi Diu,èanudumandatucunsigliuàDiu,dicendu:Qualedi noianderàprimaàabattagliacontr'àifigliolidi Beniaminu?ÈuSignoredisse:Ghjudaanderàprima
19Èifigliolid'Israelesisòalzatiamane,èsisòaccampati vicinuàGhibea.
20Èl'omid'Israelesòandatiàcumbattecontr'àBeniaminu; èl'omid'Israelesisòmessiinordinepercumbattecontr'à elliàGhibea
21ÈifigliolidiBeniaminusurtirudaGhibea,è sterminonuquellughjornuvintiduimilaomidil'Israeliti.
22Èupopulu,l'omid'Israele,s'incuragiò,èsimessedi novuinordinedibattagliainulocuinduves'eranu schieratiuprimughjornu.
23(Èifigliolid'Israelesòcullatièanupienghjutudavanti àuSignorefinuàasera,èanudumandatucunsigliuàu
Signore,dicendu:Devuandàtornaàcumbattecontr'ài figliolidiBeniaminu,umofratellu?ÈuSignorehàdettu: Andatecontr'àellu)
24Èifigliolid'Israeles'avvicinarucontr'àifigliolidi Beniaminuusecondughjornu.
25ÈBeniaminusurtìcontr'àellidaGhibeausecondu ghjornu,èdistrusseàterradiifigliolid'Israelediciottu milaomi;tuttiquestitiravanuaspada.
26Alloratuttiifigliolid'Israele,ètuttuupopulu,cullò,è ghjunsenuàacasadiDiu,èpiensenu,èsipusonuquì davantiàuSignore,èdigiunanuquellughjornufinuàsera, èoffrenuofferteolocaustièoffertedipacedavantiàu Signore.
27Èifigliolid'IsraeleanuinterrugatuuSignore(perchè l'arcadil'alleanzadiDiueraquìinquellighjorni, 28ÈFineas,figliolud'Eleazar,figliolud'Aaron,stava davantiàelluinquellighjorni,dicendu:"Devuandàtorna àcumbattecontr'àifigliolidiBeniaminu,umofratellu,o devupiantà?"ÈuSignoredisse:"Andate,perchèdumanei metteraghjuinevostremani"
29ÈIsraelehàmessuinagguatuintornuàGhibea
30Èifigliolid'Israelesòcullaticontr'àifigliolidi Beniaminuuterzughjornu,èsisòmessiinordinecontr'à Ghibea,cum'èl'altrevolte
31ÈifigliolidiBeniaminusurtirucontruàupopulu,èsò statialluntanatidaacità;ècuminciaruàbatteupopulu,èà tumbà,cum'èl'altrevolte,nantuàestrade,diequaliuna saleàacasadiDiu,èl'altraàGhibeainucampu,circa trentaomid'Israele
32ÈifigliolidiBeniaminudicianu:«Sòstatisconfitti davantiànoi,cum'èaprimavolta.»Maifigliolid'Israele dicianu:«Fughjimu,ètrascinemuliforadiacitàversue strademaestre»
33Ètuttil'omid'Israelesisòalzatidausopostu,èsisò messiinordineàBaaltamar;èl'imboscadad'Israelesò surtitidaisoposti,daipratidiGhibea
34DecemilaomisceltidatuttuIsraeleghjunsenucontr'à Ghibea,èabattagliaeraaccanita;maùnsapianumiccachì umaleeravicinuàelli
35ÈuSignorehàscunfittuBeniaminudavantiàIsraele;èi figliolid'Israeleanudistruttuquellughjornu vinticinquemilacentuomidiBeniaminu:tuttiquesti tiravanuaspada.
36CusìifigliolidiBeniaminuvideruch'ellieranustati battuti;perchèl'omid'IsraeleanudatulocuàiBeniaminiti, perchèsisòcunfidatiinl'imboscatach'elliavianumessu accantuàGhibea
37Èquellichìeranuinagguatusiprecipitanuèsilancianu contr'àGhibea;èquellichìeranuinagguatusisòtirati avantièanucolpitututtaacitààfiludispada
38Avàcieraunsegnustabilitutràl'omid'Israeleèquelli chìstavanuinagguatu,chìduvianufàunagrandefiamma difumealzàsiforadiacità
39Èquandul'omid'Israelesisòritiratiinabattaglia, Beniaminuhàcuminciatuàbatteèàtumbàcircatrenta personedil'omid'Israele;perchèdicianu:Disicurusòstati battutidavantiànoi,cum'èinaprimabattaglia.
40Maquanduafiammacuminciòàalzassiforadiacitàcù unacolonnadifume,iBeniaminitisivultonudaretuàelli, èeccu,afiammadiacitàcullòfinuàucelu.
41Èquandul'omid'Israelesivultonu,l'omidiBeniaminu eranustupiti,perchèanuvistuchìumaleeraghjuntunantu àelli
42Dunque,anuvultatuespalledavantiàl'omid'Israele versuastradadiudesertu;maabattaglialihàraggiunti;è quellichìsòsurtitidaecità,l'anudistruttuinmezuàelle
43CusìcircundanuiBeniaminiti,liinseguinuèli calpestanufacilmentedavantiàGhibea,versuusolechì leva
44ÈcisòcascatidiciottumilaomidiBeniaminu;tutti questieranuomidivalore
45Èsivultonuèfughjenuversuudesertufinuàarocciadi Rimmon;ènepiglionucinquemilaominantuàestrade;è liperseguitanufinuàGhidomu,ènetumbenuduimila
46Cusìtuttiquellichìsòcascatiquellughjornudi Beniaminueranuvinticinquemilaomichìtiravanuaspada; tuttiquestieranuomidivalore
47Maseicentuomisinevultonuèfughjenuinudesertu,à arocciadiRimmon,èsteteinarocciadiRimmonquattru mesi
48Èl'omid'Israelesivultonucontr'àifigliolidi Beniaminu,èiuccisenuàfiludispada,èl'omidiognicità, èabestia,ètuttuciòchìeravicinuàelli;èincendiarututte ecitàinduveghjunsenu
CAPITULU21
1Avàl'omid'IsraeleavianughjuratuinMitspa,dicendu: NimudinoiùndaràasofigliolapermogliaàBeniaminu
2ÈupopulughjunseàacasadiDiu,èstetequìfinuàa seradavantiàDiu,èalzòavoce,èpienghjenduforte;
3Èdisse:OSignoreDiud'Israele,perchèhèaccadutu questuinIsraele,chìmancaoghjeunatribùinIsraele?
4Èaccaddechìughjornudopu,upopulusialzòdibon'ora, custruìquìunaltare,èoffrìolocaustièoffertedipace
5Èifigliolid'Israeledicianu:Qualehètràtutteetribù d'Israelechìùnhèmiccacullatucùacungregazioneversu uSignore?Perchèavianufattuungrandeghjuramentu contruàquelluchìùneracullatuversuuSignoreinMitspa, dicendu:Seràmessuàmorte.
6Èifigliolid'IsraelesipentiruperBeniaminu,usofratellu, èdissenu:CihèunatribùtagliataforadaIsraeleoghje
7Cumufaremuperemogliperquellichìrestanu,postuchì avemughjuratuperuSignorechìùnlidaremumiccadie nostrefigliolepermogli?
8Èdicenu:Qualehèquelludietribùd'Israelechìùnhè miccacullatuàMitspaversuuSignore?Èeccu,nimuùn hèghjuntuàucampudaJabesdiGalaadàl'assemblea.
9Perchèupopuluerastatucuntatu,èeccu,ùncieranimu dil'abitantidiJabesdiGalaad
10Èacungregazionemandòquìdodecimilaomidiipiù valorosi,èliurdinòquest'ordine:«Andateèculpite l'abitantidiJabesdiGalaadcùufiludiaspada,cùedonne èizitelli
11Èquestuhèciòchìduveretefà:sterminarete cumpletamenteognimaschile,èognidonnachìhàavutu legamicùunomu.
12Ètruvonutràl'abitantidiJabesdiGalaadquattrucentu giovanivergini,chìùnavianucunnisciutuomuperavè avutulettucùalcunmaschile;èlipurtonuàucampudi Silo,chìhèinupaesediCanaan
13Ètuttaacungregazionemandòqualchisunuperparlàài figliolidiBeniaminuchìeranuinarocciaRimmon,èper chjamàliperapace
14ÈBeniaminuvultòinquellutempu;èlidetteruemogli ch'elliavianulasciatuinvitatràedonnediJabesdiGalaad; eppurucusìùnlibastòmicca
15ÈupopulusipentiaperBeniaminu,perchèuSignore aviafattuunabrecciainetribùd'Israele.
16Alloral'anzianidiacungregazioneanudettu:Cumu faremuperemogliperquellichìrestanu,vistuchìedonne sòstatesterminatedaBeniaminu?
17Èdicenu:Cideveesseunaereditàperquellichìsò scappatidiBeniaminu,affinchìunatribùùnsiamicca distruttadaIsraele
18Eppuruùnpudemumiccadàlimoglidienostrefigliole, perchèifigliolid'Israeleanughjuratu,dicendu:Maledettu siaquelluchìdàunamogliaàBeniaminu
19Alloradicenu:Eccu,cihèunafestadiuSignorein Silohogniannu,inunlocuchìhèàunordudiBethel,à livantediastradachìsaledaBethelàSichem,èàusudu diLebona
20Dunque,dettinust'ordineàifigliolidiBeniaminu: «Andateèstateinagguatuinevigne;
21Èfighjate,èeccu,s'èefigliolediSilohescenuàballàin danze,allorasurtitedaevigne,èpigliateognunuaso mogliadiefigliolediSiloh,èandateinupaesedi Beniamino
22Èaccadrà,quanduisobabbioisofratelliveneranuda noiperlagnassi,lidiceremu:Siatefavurevulicunelliper viadinoi,perchèùnavemumiccariservatuàognunuaso mogliainguerra;perchèùnliavetemiccadatustavolta, affinchìsiateculpevuli
23ÈifigliolidiBeniaminufecenucusì,èsipiglionumogli, seconduusonumeru,diquellechìballavanu,ch'elli pigliavanu;èandonuèvultonuàasoeredità,èriparàecità, ècistavanu
24Èifigliolid'Israelesinesòandatiinquellutempu, ognunuàasotribùèàasofamiglia,èsòpartutidaquì ognunuàasoeredità
25InquellighjorniùncieramiccarèinIsraele:ognunu faciaciòchìliparevabè