24
krant KRANT
KUNST & VERMAAK
im
Wachten in een Syrisch vluchtelingenkamp
De Syrische Ramia Suleiman ontmoette regisseur Leonard Retel Helmrich in Beiroet. Hij vroeg haar als cameravrouw voor The Long Season, een film over een Syrisch vluchtelingenkamp in Libanon. tekst Bregtje Schudel
N
a zijn bekroonde Indonesië-trilogie (De stand van de zon; Stand van de maan; Stand van de sterren) richt regisseur Leonard Retel Helmrich nu zijn betrokken blik op drie Syrische families in een Libanees tentenkamp bij de Syrische grens, die wachten op de dag dat ze terug kunnen keren. Anderhalf jaar leefde Retel Helmrich mee met de dagelijkse beslommeringen in het kamp. De Syrische cameravrouw Ramia Suleiman reisde met hem mee. Hoe raakte je bij dit project betrokken? Suleiman: ‘Ik ontmoette Leonard in Beiroet, de hoofdstad van Libanon, tijdens een cameraworkshop die hij daar gaf. Na afloop vroeg hij of ik met hem aan deze documentaire wilde werken.’
film
The Long Season regie Leonard Retel Helmrich release 28 december
Had je al eerder camerawerk gedaan? ‘Nee, ik heb destijds in Syrië beeldende kunst gestudeerd. Ik werkte als freelancer, maakte sculpturen, illustraties en designmeubelen. Deze workshop leek me
een mooie uitdaging om iets nieuws te leren.’
er wordt ook gelachen. De mensen zijn sterk, en heel gastvrij.’
Kende je de kampen al uit eigen ervaring? ‘Nee, ik ben zelf destijds aan het begin van de crisis uit Syrië vertrokken. De afgelopen drie jaar woonde en werkte ik in Beiroet. De kampen liggen juist meer aan de grens met Syrië.’
Wat was het moeilijkste van deze shoot? ‘Omdat je zoveel tijd met de families doorbrengt – over een periode van achttien maanden zijn we tien keer naar ze toe geweest – bouw je echt een band met ze op. Je raakt betrokken. Iedere keer leef je even hun leven, en dan ga je weer weg.’
In Libanon zijn meerdere vluchtelingenenclaves. Waarom is juist voor dit kamp gekozen? ‘Ik denk dat Leonard hier uitkwam omdat het hier een bijzondere situatie betreft. De mensen uit dit kamp zijn geen traditionele vluchtelingen. Het zijn seizoensarbeiders die ieder jaar vanuit Raqqa naar Libanon vertrekken om daar op het land te werken. Toen de oorlog begon, konden ze opeens niet meer terug. Voor hen is dit echt een wachthalte, tot het weer veilig genoeg is om terug te keren naar Syrië.’ Hoe was de sfeer in het kamp? ‘De situatie is vrij troosteloos, maar
De families in de documentaire hopen allemaal dat ze binnenkort weer terug kunnen keren. Hoe zit dat bij jou? ‘Natuurlijk zou ik graag naar Syrië teruggaan, maar dan meer voor bezoekjes. Ikzelf ben niet zo gehecht aan het land en de grond. Waar het leven me leidt, daar ga ik. Voor de families in de film zit het anders. Zij houden van het leven dat ze voor de oorlog leidden, het meetrekken met de seizoenen. Pieter van Huystee, de producent, is aan het kijken of we straks nog een nieuwe film kunnen maken, wanneer de families zijn teruggekeerd.’