40
krant KRANT
ETEN & DRINKEN EN ZO
op díe fiets
‘NIET DE DURE ZELFRIJDENDE AUTO, MAAR DE FIETS GAAT ONZE MOBILITEITSPROBLEMEN OPLOSSEN’
THE NEXT STEP Naast deelfietsen, -auto’s en -scooters zal binnenkort ook de elektrische deelstep hier te huur zijn in de stad. In Parijs, San Francisco en Barcelona sjezen deze steps al in groten getale over straat, wat voor de nodige ergernis zorgt bij andere weggebruikers. Er zijn in Amsterdam drie partijen die voorbereidingen treffen om van start te gaan, waaronder het Amsterdamse SwheelS. Op dit moment hebben de bedrijven echter nog geen vergunning of toestemming om met de steps de rijweg op te mogen. Wie weet wordt het een groot succes en zoeven ze elkaar straks met wapperende stropdassen voorbij op de Zuidas.
ALLE FIETSEN VERZAMELEN • Swapfiets: 50.000 • VanMoof+: 500 • Ov-fiets: 2009 (op Amsterdam CS al 1000+) • Hello-Bike: 200 • Urbee: niet bekend • Felyx: 108 e-scooters
mogelijk een nieuwe. Maar weer zo’n bedrag neertellen, was me iets te veel van het goede.’ Hij koos voor een abonnement met upgrades als een fietsmand, voor 23 euro per maand. In tegenstelling tot Swapfiets wordt de VanMooffiets niet op locatie gerepareerd. Wel kun je ’m gratis laten repareren in een VanMoof-winkel en krijgt de fiets twee keer per jaar een servicebeurt. ‘Daar staat tegenover dat ik een heel mooie, strakke designfiets heb’, zegt Schulte. ‘A ls ik mijn fiets nader, herkent-ie me door het signaal dat mijn telefoon afgeeft. Dan gaat het alarm eraf en springen de lichten aan. Wordt-ie gestolen, dan stuurt VanMoof er een speciaal ‘track team’ achteraan; de fiets is met een app te tracken, net als je smartphone. Dat zijn leuke gadgets.’ CHAOS EN ERGERNIS Zeg je het abonnement van je abonnementsfiets op, dan wordt-ie uit de stad verwijderd. Dat is niet het geval bij deelfietsen, die doen denken aan het ‘free floating’-model van het Wittefietsenplan uit 1965: fietsen zonder vaste standplaats. Anders dan de abonnementsfietsen kampen deelfietsen – die via een app kunnen worden gehuurd – met een slecht imago. Vorig jaar zomer werd de stad in korte tijd overspoeld door deelfietsen van onder meer FlickBike, Donker Republic en oBike. Duizenden fietsen werden lukraak op stoepen geplaatst, wat leidde tot chaos en veel ergernis onder bewoners. De fietsen belandden in de gracht, bij het grofvuil en in het fietsdepot. In oktober 2017 stelde de gemeente een tijdelijk verbod in. Maar dat was niet het einde van de deelfiets, er kwam een herkansing. Een jaar later kent de stad verschillende deelfietssystemen, zoals de ov-fiets (3,85 euro per 24 uur, maximaal 72 uur), Hello-
Bike (1 euro per uur, maximaal 24 uur in Amsterdam-Zuid), Urbee (elektrische fiets, 2 euro per uur) en Felyx (e-scooter, 30 cent per minuut). De aanbieders werken nauw samen met de gemeente. De kans op een fietsenkerkhof is klein: een ov-fiets of Urbee lever je na gebruik weer netjes in bij een vast station. Een Hello-Bike of Felyx mag je alleen neerzetten op een daarvoor bestemde parkeerplek in de stad. Vanaf maart 2019 komen er nieuwe deelfietsaanbieders aan. Drie aanbieders die elk maximaal 3000 deelfietsen in Amsterdam plaatsen. Namen kan de gemeente nog niet geven, dit najaar worden de plannen pas definitief gemaakt. Wel is duidelijk dat de gemeente inzet op scherpe regulering. BESTELLEN VIA JE FIETS Maar hoe kan de abonnementsfiets zo populair zijn in een stad waarin bijna elke inwoner al een fiets heeft? Volgens Arnoud van Waes, innovatieonderzoeker aan de Universiteit van Utrecht, past het goed in de huidige maatschappij. ‘Swapfiets is vooral gericht op studenten die gewend zijn te betalen voor diensten als Spotify en Netflix. Het is onderdeel van een bredere verschuiving, van bezit naar toegang.’ Volgens Van Waes had niemand kunnen voorspellen dat het zo zou aanslaan in een fietsland als Nederland. ‘Maar mensen zijn bereid te betalen voor gemak.’ Onlangs was hij voor onderzoek naar slimme mobiliteitsinnovaties in Shanghai, waar hij niet alleen onvoorstelbaar veel deelfietsen in gebruik zag, maar ook bergen afgedankte. Niet zo gek, als je bedenkt dat tot voor kort zo’n zeventig deelfietsaanbieders tegen elkaar moesten opboksen in China. ‘Ook daar heeft de overheid moeten ingrijpen. Maar de deelfiets heeft ook een positieve impact op steden: er wordt meer gefietst.’