Als kind eindeloos buitenspelen in de zomer Een brommer kopen van je spaargeld Voor het eerst zonder ouders op vakantie met vrienden. Loskomen van strenge regels thuis. Zelf kiezen wat je gelooft of met wie je trouwt. Vrijheid betekent voor iedereen iets anders en wat ons dat gevoel van vrijheid geeft verandert vaak met de jaren Soms lijkt vrijheid vanzelfsprekend en soms moet je er hard voor knokken Maar blijft de behoefte aan vrijheid altijd hetzelfde? Of wordt die juist sterker naarmate gezondheid, leeftijd en verantwoordelijkheden een grotere rol gaan spelen?
De afgelopen weken gingen leerlingen van het Melanchthon in gesprek met senioren over het thema: ‘Wat betekende vrijheid voor mij als kind, en wat betekent het nu?’ Dit zijn de verhalen van mensen bij wie vrijheid door de jaren heen steeds een nieuwe betekenis kreeg
Deze gesprekken vormden het eerste deel van MDT Cultuur & Kunst. Dit programma daagt jongeren uit om meer te leren van anderen dan ze verwachten Hiervoor gingen de leerlingen in gesprek met senioren, die we 'vertellers' noemen, om verborgen kennis en verhalen te ontdekken
In dit magazine vind je de verhalen die de jongeren op het spoor zijn gekomen en de beelden die ze daarbij gemaakt hebben tijdens de fotografieworkshop De verhalen zijn geschreven door de jongeren tijdens de schrijfworkshop en soms (naderhand) nog aangevuld door de vertellers
Er staat nog meer te gebeuren. In het tweede deel van het programma maken de leerlingen korte films op basis van de gevonden verhalen. We zijn nu al benieuwd naar het eindresultaat en zien uit naar de eindpresentatie, waar ook weer alle vertellers voor worden uitgenodigd
Maar voordat het zover is Dat gevoel van vrijheid!
Margo van de Berg
'Doe het met passie.'
Vrijheid, wat is het precies?
Margo deed altijd al wat ze zelf wou ‘Het boeide me nooit veel wat anderen dachten over me’ Bijvoorbeeld voetballen met de jongens in plaats van met haar poppen spelen. Ze vond het raar dat dat niet geaccepteerd werd door iedereen Margo groeide op in Rotterdam-Zuid en was altijd al feminist Haar idee van vrijheid is kunnen doen en laten wat ze zelf wil, maar kan dat wel in haar jeugd?
Margo is geboren op 26 september 1950 in Rotterdam-Zuid Ze groeide op met haar enige broer Margo hield meer van jongensdingen dan van meisjesdingen. Lekker voetballen met de anderen in plaats van met haar poppen spelen. Haar ouders hadden een eigen bedrijf, ze handelden in brandstoffen ‘Ik heb eigenlijk nooit een tekort gehad aan geld,’ zei Margo, maar ze ergerde zich altijd aan dat haar broer meer mocht.
Dat was toen nog normaal, maar Margo hield zich nooit echt aan de norm Haar idee van vrijheid is doen en laten wat ze zelf wil
Toen Margo 11 was, ging haar vader dood, dit raakte haar hard en ze was hier erg verdrietig over. Op Margo’s 11de begon ze ook met het spelen van korfbal, iets wat ze bijna haar hele leven wel heeft gedaan
Op haar 19e was ze even gestopt, maar later is ze weer begonnen met seniorenkorfbal.
Na een stage vanuit de huishoudschool, verkoopsteropleiding, is ze aangenomen op dwreis/sportafdeling van de Bijenkorf. Ze was toen 14 jaar. Binnen de Bijenkorf heeft ze een verkoopopleiding gekregen, met goed resultaat Toen ze aankomend verkoopster was, kwam ze regelmatig in de reclame en etalageafdeling. Dat leek haar wel wat, daar kon ze haar creativiteit in kwijt
Maar ze kon daar niet opnieuw aangenomen worden als leerling
Ze zou de kunstacademie hebben moeten doen Dat zou 4 jaar duren
Maar als ze zou slagen voor de 2-jarige avondschool voor de middenstand, waar ze ook reclame en etaleren gaven, mocht ze het nog een keer proberen Daarom ging ze 2 jaar lang 3 avonden in de week naar de Middenstandschool Overdag werkte ze gewoon. Gelukkig had ze toen een brommer, want ze woonde op Zuid en de school was in Kralingen Ze heeft haar diploma gehaald, met prachtige cijfers ‘Zo ook mijn man,’ vertelde Margo, ‘die ik er in het 2e jaar leerde kennen. Die was toen al kapper en kapster leek mij ook een leuk vak Heeft ook met creativiteit te maken Daarom ben ik in plaats van bij de etalage, bij de kapsalon in de Bijenkorf opnieuw leerling geworden. En daarom ging ik 1 dag in de week naar de kappersschool.’ Ook hierin slaagde ze en ze heeft een aantal jaren in de kapsalon van de Bijenkorf gewerkt
‘Overigens, toen in 1970, moest je ontslag nemen als je getrouwd was Over ongelijkheid gesproken!!!’
In 1970, op haar 20e, trouwde ze met haar man en ze zijn zelfs nu nog samen. ‘In het begin van ons trouwen en daarvoor, gingen we kamperen’ Op haar 21e ging haar moeder ook dood, hierdoor werd het bedrijf verkocht en konden ze een eigen huis kopen zonder hypotheek. Na de geboorte van hun zoon, hebben ze zelf een kampeerbusje ingebouwd
Een Renault Estafette 4 jaar later kwam hun dochter Ook die kreeg haar eigen plekje. ‘Met die Estafette hebben we járen rondgetoerd. In de vakanties en weekends. Door heel Europa, verre reizen, via toen nog Joegoslavië, naar Athene, bijvoorbeeld Maar over vrijheid gesproken: dat zwerven zonder vooraf besproken plan, já.
Van genoten.’
De oneerlijkheid tussen mannen en vrouwen is nog steeds groot, bijvoorbeeld dat vrouwen minder verdienen dan mannen met dezelfde baan Dit komt ook voor in de politiek, er zijn daar meer mannen dan vrouwen. Margo vindt dat er meer vrouwen in de politiek moeten komen, zodat vrouwen ook meer kansen krijgen en dus meer vrijheid
Ook de pil gaf meer vrijheid aan Margo. Ze hoefde daarom niet meer zo voorzichtig te zijn en kon gewoon lekker vrij zijn Margo vond de commotie in Amerika over abortus ook hele grote onzin ‘Ik ben boos dat in sommige delen van Amerika het recht op abortus wordt teruggedraaid. In geval van verkrachting, of kans op een gehandicapt kind, of gevaar voor de moeder, moet dat altijd mogelijk zijn’
‘Het is echt ongelofelijk hoeveel vrijheid je krijgt als je genoeg geld hebt,’ ook al heeft ze nu niet veel geld meer nodig,
is het alsnog heel fijn voor haar kinderen en kleinkinderen
Met genoeg geld kun je ook veel reizen, dus is zij en haar man verleden jaar, 3 weken gaan reizen door Canada. Daar ervaarde ze echte vrijheid en geen regels.
Margo had altijd al een sterk idee van vrijheid, ze liet nooit iemand voor haar kiezen als zij dit niet wou en deed wat ze wilde Ze geeft jongere mensen nog advies: ‘Doe de dingen die je leuk vindt, niet omdat het veel betaalt.’ Natuurlijk had Margo geluk in het leven, maar wat Margo het gelukkigste maakt, is ‘lekker doen wat ik zelf wil!’
Door: Arie, Benjamin, Simon, Luuk & Mats
Theo Stiebolt
Een echte dierenvriend met een blinkende carrière
Theo Stiebolt (70) voelde zich altijd
vrij en heeft daarom altijd kunnen
kiezen wat hij als baan had
Bijvoorbeeld: van de marine tot de brandweer tot boswachter
Hij heeft bijna nooit een slecht humeur. Toen hij 24 was, meldde hij zich aan als matroos bij de marine, daar bleef hij 20 jaar in dienst Hij was chef-kok in de onderzeeboot Theo kookte toen als leerling voor 250 man en vindt vis zelf heel erg lekker. Hij vertelde over hoe hij boswachter was en hoe hij een gans naar school meenam ‘Hij gakte heel de school bij elkaar!’
Over dieren gesproken, zelf had hij een hond genaamd Belle.
Hij nam haar mee naar Frankrijk.
‘Daar ontmoette ik een regisseur en die wilde mijn hond gebruiken voor zijn film’ Daarnaast werkte hij als vrijwilliger bij de brandweer
Nu zit Theo in de Akropolis, een verzorgingstehuis voor senioren.
‘Ik leef hier heel gelukkig en kijk veel voetbal en vis soms aan het rustige water’
Soms coacht hij bij een voetbalwedstrijd, wat hij erg leuk
vindt. Een feestbeest is hij niet echt, aangezien hij het lekker rustig houdt Hij verheugt zich ook niet jaarlijks op carnaval met DJ Joop ‘Veel te veel herrie joh.’ Hij voelt zich tot op de dag van vandaag nog altijd even vrij, vroeger wel iets meer, maar hij heeft zijn hele leven lang al vrijheid ervaren Ook toen hij diep onder water in een onderzeeboot zat, voelde hij zich vrij. Vandaag de dag voelt hij zich nog steeds zo vrij als een gans!
Door: Noah, Casper, Arjan, Bauke & Dennie
Erica Brohm
‘Roeien met de riemen die je hebt.’
Erica is een stoere en vrolijke
83-jarige vrouw Ze heeft haar hele leven in Rotterdam gewoond
Ze houdt heel veel van reizen, vooral naar Egypte Nadat ze getrouwd was met haar man voor 50 jaar, overleed hij vorig jaar in april. Een paar maanden later is ze in het verzorgingstehuis gaan wonen
Ze woont nog maar kort in het verzorgingstehuis, want eigenlijk wilde ze niet afhankelijk zijn van mensen, maar door haar verlamming in haar arm en slechte balans kon dat niet langer meer. Met haar man heeft ze ook nog twee kinderen, die allebei ook kinderen hebben Ze zei: ‘Het zijn er zo veel, ik kan het niet meer bijhouden.’
Erica's ouders hadden ‘geen vetpot’
Haar moeder probeerde er altijd een gezellige tijd van te maken
Ze had niet heel veel keus Wat de omgeving deed, deed jij ook. Ze had als kind wel veel vrijheid. Als sport deed ze aan ballroomdansen en heeft ook wedstrijden ermee gewonnen
Toen ze kinderen kreeg, ging ze op karate, terwijl haar man op hun kinderen paste Aan het einde van haar karatecarrière had ze een bruine band gehaald als de enige vrouw van de groep. Ze was gestopt nadat ze een lange man in elkaar had getrapt. Voor haar baan had ze minder keus, dus werkte ze vanuit een uitzendbureau Ze kwam dus vaak op nieuwe plekken en ontmoette vaak nieuwe en leuke mensen.
Erica keek er tegenop om naar het verzorgingstehuis te gaan, omdat ze dan heel afhankelijk was van andere mensen Ze heeft veel contact met haar zoon, hij brengt haar vaak naar afspraken waar ze alleen niet heen kan. In haar vrije tijd leest ze veel historische romanboeken, borduurt en schildert prachtige kunstwerken
Zelfs met een verlamming in haar arm doet ze nog steeds waar ze zin in heeft. Als haar kleinkinderen op bezoek komen, wordt er altijd Disney gekeken
Ze trekt zich niks aan van wat anderen zeggen en probeert de sfeer positief te houden, ondanks dat er een paar chagrijnige mensen rondlopen Ze vindt het wel leuk in het verzorgingstehuis, maar ze voelt zich pas echt thuis als ze in haar eigen huis is. Al haar spullen, zoals fotoboekjes en bekers van haar wedstrijden, brengen veel herinneringen op
Erica is heel tevreden over hoe ze haar leven heeft geleefd. Het enige dat ze nog graag wil doen, is Egypte opnieuw bezoeken En dat ze haar arm weer kan gaan gebruiken door fysiotherapie
De les die we hebben meegekregen, is dat als je ergens voor moet gaan, je er ook echt 100% voor moet gaan en niet een beetje afraffelen Ook wat heel belangrijk voor haar is, is dat geld niet gelukkiger maakt, vandaar dat ze bleef zeggen: ‘Je moet roeien met de riemen die je hebt’
Door: Julia, Nienke, Claire & Kristel
‘Je moet roeien met de riemen die je hebt.’
ERICA BROHM
Nico Uit ten Boogard
De reis van Nico
Waar denkt u aan bij vrijheid?
‘Je weet niet dat je het hebt totdat je het mist’
Wij hebben Nico uit ten Booghaart, 86 jaar, op 19 februari 2025 geïnterviewd. Het interview was in Akropolis. Hij heeft gewoond in Rotterdam en twee jaar in Delft tijdens de Tweede Wereldoorlog Zijn hobby’s zijn vooral jeux de boules op dit moment Vroeger had hij ook nog andere hobby’s: tennis, racefietsen en hardlopen. Schaatsen was niet zijn beste vak, vertelde hij. Als hij ging schaatsen, hield hij zich vast aan een soort van bezem om niet te vallen
Nico had niet veel geld in zijn jeugd, dat kwam door de Tweede Wereldoorlog en een slechte economie Hij speelde met een blikje of een voetbal de hele middag buiten in een groepje van zes Hij dacht vroeger niet na over hoe vrij hij toen was, maar nu hij erop terugkijkt, vindt hij dat hij niet ‘echt vrij was’
Op de zondagen huurden ze fietsen en fietsten hij de hele dag rond met zijn vader, omdat fietsen kopen in die tijd helaas geen optie was Hij zat op een openbare basisschool dicht bij zijn huis.
Toen hij na de oorlog weer terug ging wonen in Rotterdam Zuid, bouwde hij zijn leven weer op en zo kwam hij terecht op een kantoorbaan Later richtte hij zijn eigen kapperszaak op de Hoogstraat in Rotterdam.
Doordat hij zijn leven herpakte en weer geld verdiende, kon hij mooie reizen maken, zoals diverse skivakanties en prachtige reizen naar China en Canada. Ondanks dat hij al vaak in Europese landen is geweest, is zijn grote droom om nog een keer met zijn ex-vrouw naar Spanje of Italië te gaan
Nico heeft een zoon die is getrouwd met een Schotse vrouw en twee kinderen op de wereld heeft gebracht Zijn zoon heeft inmiddels al twee kinderen: Lauren en Arwen
Een keer voelde hij zich net iets te vrij en kwam daardoor in de cel terecht, waar hij zijn vrijheid plotseling helemaal kwijt was
Nico kan nu door zijn ouderdom niet alles meer doen, waardoor hij zich fysiek niet meer vrij voelt, maar in zijn hoofd en fantasie voelt hij zich nog wel vrij Zo zou hij graag nog in de toekomst met zijn eerste ex-vrouw op vakantie willen
Maar doordat hij fysiek niet meer vrij is, kan dat helaas niet zo makkelijk. Jeux de boules kan hij nog wel en dat doet hij nog wekelijks, vier keer per week zelfs
Hij kan het goed vinden met de mensen daar en heeft er nog veel plezier in.
Door: Chrisje, Anne Marij, Maaike, Cato, Emilie & Annabelle
Atie Vermeulen
'Atie, hoe gaat-ie?'
‘Mijn naam is Atie. Geboren in het jaar 1939, nu ben ik 85 jaar oud
Ik ben getrouwd met Piet
Vermeulen Al sinds ik klein ben, houd ik erg van sporten Zo deed ik aan zwemmen, maar ook aan dansen. Op mijn zestiende heb ik bij het klassiek dansen mijn man ontmoet Het was liefde op het eerste gezicht, wat een raar gevoel was dat Toentertijd was ik, zoals eerder benoemd, zestien en mijn man achttien jaar oud. In 1959 zijn wij getrouwd. Ik was toen twintig jaar oud. Sindsdien zijn wij nog steeds samen en momenteel wonen wij ook in de Zilverlinde
Humanitas, naast het fijne
Akropolis! Mijn man en ik doen hier vrijwilligerswerk.
Over het Akropolis gesproken, mijn ouders woonden hier vroeger
Mijn zus woont hier ook, ik ga vaak op bezoek bij haar Ik breng bijna elke dag wel een tijdschrift mee en dan maken wij gezellig een puzzel samen. Ze zegt vaak dat dat niet hoeft, maar stiekem is ze er denk ik wel blij mee Regelmatig komen zowel mijn kinderen als kleinkinderen op bezoek Een hele gezellige boel dus!
Ik geniet erg van de kleine dingen. Zo fiets ik vaak even een rondje door Hillegersberg als er een mooi zonnetje schijnt Soms ga ik nog even wat boodschappen doen Ik kook namelijk elke dag. Iets waar ik erg van geniet, is bloemkool.
Sinds ik twaalf was, maakte ik al mijn eigen bloemkool! Zwemmen houd ik ook erg van Zo zwem ik vaak in de Wilgering Vroeger zwom ik wel zo’n 2 kilometer! Vroeger deed ik het al samen met mijn familie. We sprongen weleens in een beekje en zaten dan onder de bloedzuigers Mijn moeder moest ons dan helemaal schoonmaken, we gingen dan een zinkbad in!
Tot september heb ik een moestuin gehad, dichtbij het vliegveld van Zestienhoven Na 50 jaar hebben mijn man en ik deze moeten verkopen, omdat we het niet meer konden onderhouden.
Dit kwam doordat mijn man zijn
enkel had gebroken en vanwege onze leeftijd Wij hielden ook erg van reizen Soms gingen wij wel drie keer per jaar op vakantie
Wij gingen naar landen als Curaçao, Spanje, Portugal, Frankrijk en ook een keer naar Zuid-Afrika.
Hier gingen wij gewoon buiten slapen, wat een mooie ervaring!
Toch is Spanje wel mijn favoriete bestemming
Mijn vader kwam oorspronkelijk uit Bleiswijk. Ik ben midden in de oorlog geboren. Tijdens de hongersnood ging mijn vader over een graspolder naar Bleiswijk
Toen werd hij beschoten op zijn
klompen De punten waren er compleet vanaf! Om geen honger te krijgen, plaatste mijn vader vaten in het meer dat nu het Zwarte Plasje is
Zo ving hij palingen en ruilde hij deze voor taart. Dan deelde hij de taart in vier stukken en kreeg iedereen één punt!
Als advies naar de jongeren van tegenwoordig: wees respectvol naar elkaar, pluk de dag, geniet van de kleine dingen en maak er wat gezelligs van!’
Door: Luna, Nahla, Manyi, Juul Emma & David
Carla Schutter
'Ik heb nooit het gevoel gehad dat mijn vrijheid beperkt was.'
Carla (66) is opgegroeid in
Schiebroek Ze is op haar tweede
naar Schiebroek verhuisd, waar ze veel vriendinnetjes had en daar speelde ze elke dag mee 'Doordat
Schiebroek een nieuwe wijk was, kwamen er veel jonge gezinnen. Hierdoor waren er dus veel jonge kinderen met wie ik kon spelen'
Ze heeft hier een goede jeugd gehad
Carla heeft haar man op jonge leeftijd ontmoet en is jong getrouwd. 'Ik ben vanaf mijn zestiende samen met mijn man, op mijn tweeëntwintigste
getrouwd Soms wil ik terug naar die jaren en meer tijd doorbrengen met mijn vriendinnen.' Ze hebben
nu samen een zoon.
Carla wilde graag docent worden
Ze woonde samen met haar man en met het aantal uren dat ze toen kon maken als docent, was dat niet genoeg om van te leven. Dus werd ze secretaresse bij de ING.
Nu is ze met vervroegd pensioen, op haar 62e, en vrijwilliger geworden bij het tehuis Akropolis
Ze werkt er nu twee middagen in de week. Het lijkt haar leuk om vaker te werken in de week.
Dit doet ze niet, omdat ze bang is te hechten aan de ouderen die misschien binnenkort overlijden
Carla gaf meerdere malen als tip aan ons om te genieten en niet te vroeg te binden aan één persoon.
Ook vertelde ze ons dat er in het tehuis bewoners zijn die daar de liefde vinden Haar eigen moeder kwam na het overlijden van haar man ook in dit tehuis terecht Hier heeft ze ook een aantal leuke jaren met een andere bewoner doorgebracht. Carla geeft aan dat het vaak gezellig is in het tehuis, maar soms gaat er ook weleens wat mis ‘Mijn eigen moeder liep een keer midden in de nacht door de gang.
Ze was dementerend en wist niet meer waar ze mee bezig was Een medebewoner, die de deur opende waar ze aanklopte, sloeg haar vervolgens een blauw oog Tja, zo kan het ook bij de ouderen uit de hand lopen.'
Door: Patrick, Zola, Elim, Chiara & Josephine
‘HET
GESPREK WAS ECHT LEUK EN VLOEIEND.”
‘Ik vond het erg leuk, je leert er veel van.’
‘IK DACHT EERST: 45 MINUTEN, WAT LANG! MAAR HET
GING SNEL
VOORBIJ EN HET WAS LEUK!’
‘Dit bleef me bij van het gesprek: wees vrij, zonder anderen te kwetsen.’
‘Ik vond het heel gezellig en inspirerend om te doen!’
Anna Haitsma
‘Gewoon durven iets te doen, zonder iemand te kwetsen.’
Anna (71) is een vrolijke, zorgzame, spontane en optimistische vrouw
Ze heeft een zwaar verleden gehad, zowel thuis als met haar ex-man, maar dat hield haar niet tegen om positief te blijven en er het beste van te maken.
Anna is geboren in Polen, waar ze opgroeide in een gezin van vier
In haar jongere jaren was ze vaak ziek, waardoor ze veel tijd in het ziekenhuis doorbracht.
Waar anderen misschien zouden
denken: ‘Dat wil je toch niet?’, dacht
Anna daar anders over Ze voelde zich vrijer in het ziekenhuis dan thuis
Anna is Rooms-Katholiek opgevoed, maar op haar veertiende begon ze te twijfelen aan het bestaan van God, om verschillende redenen (oa: ‘Als je iets slechts doet en daarna bidt, mag je alsnog naar de hemel
Dat vind ik onzin!).
‘Dus las zij meer dan 5-6 boeken pro- en contra-geloof Ite, Missa est’ van Jonas Ragauskas was de laatste en helemaal overtuigend
Ik geloof in mezelf’ zei Anna, ‘ik ervaar zowel het goede als het slechte, ik leer lessen en breng ze in de praktijk ik word niet gehinderd door verboden of geboden, door hypocrisie, ik maak fouten en ik heb recht om dat te doen, zoals ieder mens. Zoals ieder mens heb ik recht om van het leven te genieten, ik geef wat ik kan geven en ik neem wat ik ontvang Balans=vrijheid!
Balans en vrijheid is wat ik vandaag de dag nog steeds leer dat is de impact die dit boek op mij heeft gehad. ‘Ite,Missa est’= ‘Ga, de mis is voorbij, allang voorbij, en ik ga nog steeds door’
Haar eerste jaren buiten huis waren niet makkelijk
Ze trouwde met een man en kreeg twee zoons met hem Helaas verliep dit huwelijk niet zoals gehoopt
Het was lastig voor haar om uit dit huwelijk te komen ‘Ik was bang dat hij het niet zonder mij zou redden.’
Na enkele jaren besloot ze voor zichzelf te zorgen en ging ze in therapie, waar ze leerde assertief te zijn, te luisteren, haar emoties te uiten, kortom, hoe vrij te zijn, enz
Ze deed het ook zodat de kinderen gezond zouden zijn, want ‘als de moeder gezond is, zijn de kinderen gezond’ Uiteindelijk scheidde ze van de vader van hun kinderen
Haar enige basis was toen nog het koor waarin ze zat, waarmee ze in 2000 optrad in Monster. Hier ontmoette ze een nieuwe man: ‘Het was liefde op het eerste gezicht’ Na een kleine twee weken was zij ten huwelijk gevraagd
Het was al 2 jaar na de scheiding en ze wist 200% zeker dat deze man de ware was. In 2001 trouwden ze in Polen, waarna ze naar Nederland vertrokken
Ze ontving pas in 2002, op haar 49e, haar verblijfsvergunning Vanaf dat moment voelde ze zich pas echt vrij, net zoals wanneer ze zingt
Ze zingt vanaf oktober 2001 tot nu toe met Toonkunst Rotterdam. Voor haar is lachen om haarzelf ook een soort van vrijheid Ze praat met onbekenden en geeft ook complimentjes aan ze, waardoor die mensen glimlachen en zich beter voelen.
‘Ik ben creatief en ik zit al voor het derde jaar op schildercursus’
Wij vinden dat ze dit ook heel goed kan
Ze ontving ons met open armen bij haar thuis. Het gesprek was erg gezellig en we hebben samen veel gelachen Ook had ze lekkere thee en chocolade klaargezet; een warmer welkom konden wij niet wensen
Francien kwam heel vrolijk en enthousiast binnen in het lokaal
Je zag de creativiteit in haar outfit terugkomen, met haar mooie gele jasje, ketting en mooie speld
Veel mensen denken dat het leven na het pensioen rustig wordt, maar Francien was daar het tegengestelde van Ze heeft het nu vooral druk met theater, zingen, familie en vrienden Wij spraken haar op een school in de wijk waar zij bijna haar hele leven heeft gewoond.
Het dagelijks leven van Francien ziet er best interessant uit; het begint vroeg en eindigt laat In haar dagelijks leven zit ze bij een theatergroep (TOR) en in twee kerkkoren. Ze vindt het heel fijn om dat te kunnen doen omdat ze zich zo vrij in voelt De reden dat ze daar nu mee bezig is, is omdat ze vroeger niet naar een theaterschool mocht. Gelukkig heeft ze nu de vrijheid om dat zelf te bepalen.
Vroeger had ze weinig vrijheid, want als ze thuiskwam van school, moest ze van haar moeder heel erg veel doen, maar dan echt heel veel taken Ook moest ze meerdere keren in de week om 8 uur ’s ochtends pianolessen volgen.
Dat vond ze nooit leuk, maar ze moest per sé doorzetten
Haar grootmoeder was concertpianiste en dat niveau moest zij van haar moeder dus ook halen. Ze heeft het van haar 7e tot haar 15e jaar volgehouden en is er toen mee gestopt.
Ze speelde vroeger veel buiten op straat met haar vriendinnen, die ze nog steeds spreekt. Doordat Francien vroeger veel op straat speelde, voelde ze zich ook heel vrij.
Ze speelden spellen zoals stoepranden, touwtjespringen, tollen, bokje springen, hoepelen, diabolo, knikkeren en verstoppertje
In de winter ging ze sleeën, waarbij ze werd voortgetrokken door een auto en als het gevroren had kon ze baantje glijden op straat en schaatsen op de singels, op houten doorlopers.
Vroeger heeft ze veel gereisd.
Haar ouders hadden een boot, tot haar 8e Daarna kregen ze een caravan en gingen ze oa naar
Frankrijk en Zwitserland
De vriendin die Francien daar heeft ontmoet, woont in San Francisco.
Francien heeft die mooie pin van haar gekregen en draagt die nu elke dag Ze wil heel graag nog een keer naar San Francisco om haar vriendin weer te zien. Toen ze uit huis ging heeft ze zelf veel rondgereisd, naar Kenia, Australië, Berlijn, Amerika en Rusland bijvoorbeeld Met de kinderen is ze later veel door Europa gereisd en naar Cuba
Francien heeft in het verleden heel wat jaren op een basisschool gewerkt en is daarna weggestuurd omdat ze in verwachting was
Iets wat wettelijk helemaal niet mocht Op haar 53e is ze volkomen afgekeurd
Francien was duidelijk over wat zij vrijheid vindt. Ze gaf ons deze drie belangrijke vrijheden mee: Vrijheid van familie en vrienden – de vrijheid om je familie en vrienden te kunnen zien en bezoeken en om ze te verzorgen
Financiële vrijheid
– dat je voor jezelf kan zorgen en voor j i j i b k k houd te he
Vrijheid in onderwijs
– de vrijheid om te kunnen leren
lezen en schrijven, een goede opleiding te volgen en om vooral zelf te kunnen kiezen welke opleiding je later wilt doen.
Het interview kwam snel tot een
einde omdat de tijd helaas heel snel ging Francien gaf ons het advies dat wij vooral moeten zoeken naar
wat wij willen doen in onze toekomst. Ook raadde ze aan om een beroepscursus te doen, maar
vooral je gevoel te volgen. Zoals
Francien zei, was het ‘beregezellig’
Francien, voor ons ben jij een dikke vette 10!
Door: Gijs, Senn, Jonas, Floris, Jaimy & Jasper
Wil Rosbergen
Beperkt
Een gezellig verzorgingstehuis in Schiebroek, waar we met een 76-jarige vrouw, Wil, spreken die haar hele leven in deze stad heeft gewoond Ze vertelt ons met veel liefde over haar man, met wie ze al 55 jaar getrouwd is. ‘Ik ontmoette hem tijdens het dansen, dat deed ik van mijn 16e tot 20e, en ik deed dat ook graag met hem We trouwden toen ik 21 was en samen hebben we twee kinderen en vier kleinkinderen.’ Haar man helpt haar nu met alles, vooral sinds ze haar been heeft moeten laten amputeren
‘Ik had altijd de droom om kapper te worden, maar dat is nooit uitgekomen,’ vertelt ze. ‘Ik heb altijd een grote passie voor dansen gehad, maar dat kan ik nu niet meer doen door het verlies van mijn been Ik mis de vrijheid om te doen wat ik wil, wat vroeger wel mogelijk was.’ Ze voegt eraan toe: ‘Vrijheid was altijd belangrijk voor me, en ik denk dat jongeren vandaag de dag goed moeten nadenken over wat ze willen doen’
Haar advies: ‘Maak je school af, zodat je later de vrijheid hebt om de keuzes te maken die bij jou passen’
Ze vertelt verder: ‘Vroeger keek ik graag naar voetbal, en gezelligheid was altijd belangrijk voor mij.’
Ook spreekt ze over haar afkeur van vapen: ‘Vapen is echt belachelijk en moet verboden worden,’ en geeft ze aan dat feminisme niet echt iets voor haar was ‘Ik heb zoveel mooie herinneringen aan mijn leven,’ zegt ze met een glimlach. ‘Vroeger heb ik veel gereisd met mijn man. Zwitserland is een heel mooi land: schone straten, mooie bergen en overal rust’
De titel ‘Beperkt’ heeft een diepe betekenis. Door de amputatie van Wil haar been is ze fysiek beperkt in de dingen die ze kan doen, zoals dansen of de vrijheid hebben om actief te zijn Haar wereld is nu kleiner geworden in de zin van haar fysieke mogelijkheden, wat haar het gevoel geeft van ‘beperkt’ zijn.
Maar ondanks deze beperking kijkt ze met liefde en trots terug op haar leven, waarin ze altijd waarde hechtte aan vrijheid en het maken van keuzes ‘Gelukkig heb ik mijn man nog. We dansen misschien niet meer, maar door hem kom ik nog steeds elke dag buiten.’
‘Maak je school af, zodat je later de vrijheid hebt om de keuzes te maken die bij jou passen.’
WIL ROSBERGEN
Jan Cees van Duin
‘Je hart is het kompas dat je nodig hebt in het leven.’
Voor Jan Cees van Duin (76) is vrijheid niet alleen de mogelijkheid om eigen keuzes te maken en zijn eigen pad te bepalen, maar ook het gevoel van jong zijn dat daarmee gepaard gaat. De heer Van Duin associeert vrijheid eigenlijk met het gevoel van weer vier jaar zijn en stressvrij zijn
Jan Cees van Duin vertelde dat zijn favoriete herinnering uit zijn jeugd de periode van zijn eindexamen was. Hij was zo blij dat hij eindelijk klaar was met de middelbare school, omdat hij het daar niet leuk vond Tijdens zijn puberteit was hij namelijk best onzeker, verlegen en stil. Dit is nu helemaal veranderd, want tegenwoordig is hij veel zelfverzekerder en niet meer zo verlegen Dat merkten wij op een positieve manier tijdens het interview
Jan Cees vergeleek vrijheid met oorlogen, waarin kinderen ondanks hun moeilijke omstandigheden toch gelukkig zijn
Terwijl hun ouders zich zorgen maken, spelen de kinderen met stenen en lachen Ook zei hij dat vrijheid soms kan betekenen dat je de vrijheid van anderen ontneemt:
‘Bijvoorbeeld dat je in Nederland van de wet eigenlijk niet mag fietsen op de stoep, maar mensen dat wel doen En daarmee ontneem je de vrijheid van de moeder en het kind die daar lopen’
Jan Cees vertelde ook dat zijn vader de Tweede Wereldoorlog had meegemaakt, wat zijn manier van leven beïnvloedde ‘Mijn vader was altijd zuinig, bijvoorbeeld met eten
En dat ben ik ook nog steeds’
Zijn verhaal laat zien hoe zijn jeugd en de invloed van zijn vader de man hebben gevormd die hij nu is.
Zijn advies aan de jeugd? ‘Probeer je zo veel mogelijk vrij te voelen bij je keuzes en jezelf te blijven Je hart is een kompas dat je moet volgen.’
Door: Aya, Hanane, Sierra, Salma, Nour & Fenna
Lenie Lelie
‘Mijn leven begon pas toen mijn eerste kind geboren was.’
Lenie Lelie (84 jaar) is een erg actieve, gezonde en gemotiveerde vrouw die graag wandelt, kletst, toneel speelt en haar creativiteit uit in het maken van haar eigen sieraden. Ze staat sterk in haar schoenen en uit altijd haar mening. ‘Ik praat graag met iedereen, in de metro, op straat of in de wachtrij’
Ze is geboren vlak voor de start van de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam en daarna verhuisd naar Indonesië voor het werk van haar vader. Op jonge leeftijd heeft ze al een zeer traumatische ervaring meegemaakt Ze is op een vrachtschip gevlucht terug naar Nederland om te ontsnappen aan de oorlog, maar door haar positieve perspectief op de wereld en de mensheid heeft zij nu geen last meer van die nare ervaring
Het thema vrijheid sprak haar niet zo aan, maar vrijheid van meningsuiting vindt ze wel belangrijk. Hier komen we later even op terug
Eerst iets over het belangrijkste in haar leven: haar familie Ze heeft drie kinderen en drie kleinkinderen Haar man is elf jaar geleden overleden, maar ze kan zich goed vermaken in haar eentje. ‘Ik voel me vrij en op m’n gemak als ik alleen ben.’ Al heeft ze natuurlijk vaak haar familie om zich heen Haar kinderen heeft ze opgevoed met als levensles: ‘Behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden’
Lenie staat sterk in haar schoenen en komt voor zichzelf op als iets of iemand haar tegenhoudt
Hier komen we weer terug op de eerdergenoemde vrijheid van meningsuiting. ‘Vrijheid betekent voor mij dat ik kan zeggen en doen wat ik wil, dat ik niet beperkt wordt door een ander en dat ik niet gedwongen wordt’
Door: Jade, Beer, Lucy, Lino, Dylan & Chevano
Anneke van Altena
Dansend door het leven
Van dansen op het podium naar bingo in het verzorgingstehuis
Anneke, 71 jaar, vindt bingo vreselijk maar doet het voor haar beste vriendin ‘Ik vind zelf bingo verschrikkelijk, maar voor mij voelt het als vrijwilligerswerk en doe ik het met liefde voor mijn vriendin,’ en zo gaat ze door het leven
Ze geeft bijvoorbeeld nog steeds gymnastiek aan haar medebewoners Ze kijkt positief naar dingen, ondanks haar omstandigheden, en is nog steeds actief bezig. Volgens Anneke zit vrijheid in de kleine dingen en begint het bij jezelf
Voor Anneke begon vrijheid al vroeg, maar wel op een andere manier. Er werd volgens haar minder snel een oordeel getrokken over wat je zei, deed en dacht
Anneke zei dan ook: ‘Er was bij mij op school een Turks meisje dat er anders uitzag dan de rest. Ze droeg een broek met een rok eroverheen. Dit vond ik leuk en dit wilde ik zelf ook’
Anneke gaf dit als voorbeeld om te beschrijven dat je vroeger meer geaccepteerd werd als je anders was
De ouders van Anneke hebben ook de oorlog meegemaakt. Hierdoor kregen zij ook een besef van vrijheid Anneke heeft dit ook gemerkt in haar jeugd Ondanks dat haar ouders geen geldproblemen hadden, werd er wel bezuinigd Dit kwam doordat haar ouders
Anneke een besef wilden geven dat je dankbaar moet zijn voor de dingen die je hebt Anneke gaf ons dan ook het advies: ‘Wees blij met wat je hebt, en vrijheid zit in kleine dingen.’
Vrijheid betekent nu iets anders voor Anneke Ze heeft haar eigen auto en gaat er graag op uit Ze is al een tijdje gestopt als fysiotherapeut, maar er valt voor haar nog veel te doen, zoals het geven van gymnastieklessen. Dat ervaart ze als een vorm van vrijheid.
Ze heeft een leuk appartementje in het verzorgingstehuis, dat ze in haar stijl heeft gedecoreerd met mooie blauwe accenten Ze is blij dat ze vandaag de dag niet tot de jongeren behoort, met alle ellende die er aan de hand is in de wereld. Ze voelt zich vrij en voldaan in haar omgeving
Vrijheid is voor haar meer dan de betekenis die in het woordenboek staat. Het gaat om de kleine dingen in het leven en de spiegel voor je houden. Anneke gaat, net zoals in de oude dagen, naar Scapino Ballet Ze houdt zich vast aan haar vroegere zelf en voelt zich zeker vrij 45 minuten praten heeft ons veel informatie opgeleverd. Al deze informatie is meegenomen naar de volgende generatie en zal zeker gebruikt worden
Door: Safae, Qamar, Yenthe, Tess, Elmi & Loes
‘D EEN DAN NORMAAL.’
g over haar verleden, we hebben veel van haar gehoord.’
Hans Verschoor
‘Lekker leren, goed studeren.’
Hans kwam enthousiast binnen en had er zin in Wij kregen zelf ook energie van zijn leuke en impulsieve karakter Hij woont met zijn vrouw, met wie hij al 56 jaar getrouwd is, in een appartementje in Ommoord. Hij is nog steeds erg sportief bezig. Zo kwam hij bijvoorbeeld fietsend naar het gesprek en voetbalt hij nog steeds bij de club Xerxes Je zag dat sport een grote invloed heeft op zijn leven, zo droeg hij bijvoorbeeld een Sparta-jas, een bekende voetbalclub uit Rotterdam. Hij kwam toevallig in aanraking met MDT cultuur en kunst via zijn club Dit past bij zijn levensles voor ons: ‘Het leven is toeval! En als je daarmee om kan gaan, dan kan je niet rijker zijn.’
Hans had een fijne en vrije jeugd; hij mocht doen wat hij wilde van zijn ouders Hij mocht bijvoorbeeld op vakantie met zijn vrienden zonder zijn ouders toen hij nog maar 16 of 17 jaar oud was.
Ook ging hij naar het Holland Pop Festival Hij zei dat ‘vrijheid niet te vergelijken is met de vrijheid van tegenwoordig’ Hij gaf hierbij een voorbeeld: ‘Vroeger werd op dat festival bijvoorbeeld veel minder streng gelet op drugsgebruik.’
Ook begon vrijheid bij hem al bij iets ‘kleins’, zoals toen hij genoeg geld had gespaard om een Puch (brommer) te kopen
Hans denkt dat er tegenwoordig veel meer druk ligt op de jeugd, omdat ouders hogere verwachtingen hebben van hun kinderen op het gebied van school Hij zegt: ‘Ouders zijn meer op prestaties gericht dan vroeger. Zo pushen ouders hun kinderen tegenwoordig meer richting een hogere opleiding, en dit zorgt voor stress bij jongeren’ Zelf zag hij dit ook terug bij zijn zoon Hij vertelde dat zijn zoon nooit een hele goede leerling was.
Hans en zijn vrouw probeerden hun zoon bijvoorbeeld drie maanden lang te laten focussen op huiswerk, maar ze zagen dat hij hier veel last van had Zijn karakter en spontaniteit veranderden.
Hans en zijn vrouw vonden de gevoelens van hun zoon belangrijker dan zijn prestaties Hans gaf zijn kinderen dezelfde vrijheid die hij in zijn jeugd kreeg
Hans was zelf een hele goede student vroeger. Zo vertelde hij: ‘Ik slaagde met voornamelijk negens en tienen, behalve voor de talen Dat was niet mijn ding’ Daarna werd hij ambtenaar en specialiseerde hij zich in stadsontwikkeling. Een tip die hij aan ons gaf was: ‘Alleen dingen doen en kiezen die je leuk vindt’
Dit deed zijn zoon ook Hij ging naar het vmbo en werd uiteindelijk autoverkoper, omdat zijn interesse daar lag.
Zijn zoon verdient nu een prima salaris Zo zie je maar dat kiezen wat je leuk vindt uiteindelijk belangrijker is dan kiezen wat er van je wordt verwacht Toch gaf
Hans ons dit advies: ‘Lekker leren, goed studeren’, want diploma’s zorgen later voor zekerheid en onafhankelijkheid
Hans vond het een grappig gesprek en wij hebben er zelf veel van geleerd. De grootste les die wij uit dit gesprek hebben gehaald is: blijf studeren, doe wat je leuk vindt en ‘tevreden zijn met wat je hebt is ook vrij zijn’
Door: Thomas, Kaj, Jop, Jens, Yannick, Wouter
Henk van de Berg
'Ik word niet oud.'
Henk had een leven met veel bezigheden Hij was zeevaarder, ambtenaar, dameskapper en hij was 24 maanden in militaire dienst Het langst heeft hij als dameskapper gewerkt en ook zijn vrouw tijdens de opleiding daarvoor ontmoet, waardoor hij nu al 54 gelukkige jaren getrouwd is Hij waardeert en respecteert haar, maar het stukje liefde heeft hij achtergelaten in hun jongere jaren
Inmiddels is hij een gelukkige vader van een zoon en twee dochters en heeft hij ook twee kleindochters.
Zijn vrijheid herinnert hij zich en waardeert hij nog elke dag
Henk houdt zich bezig met veel gezellige dingen. Een aantal keer per week fietst hij, uiteraard wel elektrisch, maar in de buitenlucht zijn waardeert hij nog dagelijks
Naar de vrijdagmarkt gaan bij de Peppelweg voor de drukte en de gezelligheid is iets wat hij in zijn routine heeft gehouden, al mist hij het verschil in drukte wel.
Op de markt haalt hij lekkere dingetjes voor samen met zijn vrouw en kookt zo af en toe ook een beetje, maar natuurlijk niet zodat er niets overblijft voor zijn vrouw, want in het huishouden doet hij ook genoeg om de rust te bewaren.
Als kind had Henk alle vrijheid die zijn ouders hem gaven Ze lieten hem zelf zijn keuzes maken en bepalen wat hij wilde doen Zo mocht Henk, toen hij vijf jaar oud was, 's avonds laat op straat spelen, terwijl zijn zussen dat niet mochten. Henk groeide op in een roomskatholiek gezin en zat bij een jongenskoor van de kerk Het geloof had hij van zijn ouders overgenomen, die ook roomskatholiek waren. Toch deden zijn ouders niet veel met het geloof Ze gingen af en toe naar de kerk, maar verder leefden ze er niet echt mee Henk volgde dit voorbeeld, want hij voelde zelf niet veel verbinding met het geloof.
Daarom besloot hij zijn kinderen op een vrije manier op te voeden, zodat zij, net als hij, zelf konden kiezen wat ze wilden geloven
De ouders van Henk zijn beiden op jonge leeftijd overleden, toen ze pas net 60 jaar oud waren, aan een ziekte Dit verlies heeft Henk diep geraakt en sindsdien heeft hij lange tijd met de gedachte geleefd dat ook hij niet oud zou worden Het verlies van zijn ouders op zo'n jonge leeftijd heeft zijn kijk op het leven gevormd. Zoals Henk zelf vaak zegt: 'Elke extra dag is een zegening, en je zegeningen moet je tellen'
Deze uitspraak komt voort uit zijn ervaring met verlies en het besef dat het leven kwetsbaar is. Het maakt Henk emotioneel; de gedachte dat het leven niet gegarandeerd is, raakt hem elke dag opnieuw Toch vindt hij de gedachte van ouder worden niet eng.
Hij heeft geleerd het leven te omarmen en de tijd die hij heeft te waarderen, in plaats van zich zorgen te maken over het verstrijken van de jaren
Henk is de laatste jaren veel emotioneler geworden dan vroeger.
Hij zegt zelf dat hij nu sneller emotioneel wordt en vaker stilstaat bij de vergankelijkheid van het leven Hij denkt regelmatig aan de dood, een onderwerp dat hem niet loslaat. Sterker nog, Henk heeft al een nummer uitgekozen voor zijn begrafenis, iets wat hij niet eerder had kunnen doen, maar nu een manier is om zich voor te bereiden op wat komen gaat.
Toch is er ook een kant van Henk die hem doet herinneren aan de vreugde van het leven Wanneer hij speelt met zijn kleinkinderen, voelt hij zich weer 18 Het is in die momenten van onbezorgd samenzijn dat hij zijn levensvreugde herontdekt.
Henk deelt dan ook graag zijn levensadvies: geniet van het leven, want het is kort De onbezorgdheid en het plezier van het samenzijn met hen geven hem een jeugdige energie en het gevoel dat het leven nog steeds mooi is. Het contrast tussen zijn zorgen over de dood en de vreugde die hij haalt uit zijn kleinkinderen maakt Henk tot een bijzonder en gelaagd persoon
Wij hebben Piet Vermeulen geïnterviewd, vader, grootvader en overgrootvader
Een achtentachtigjarige sympathieke man die de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd.
Hij hield van het bijhouden van zijn moestuin en werkte als stratenmaker
Nu houdt hij zich bezig met lezen en tijd spenderen met de liefde van zijn leven. Toen hij werkte in zijn moestuin, voelde hij zich vrij.
Maar heeft hij zich altijd vrij gevoeld, en hoe was het om in de oorlog in Rotterdam te leven?
In zijn jeugd ervaarde hij al veel vrijheid en kon hij doen wat hij wilde, zelfs tijdens de oorlog. Hij had geen strenge ouders die hem regels oplegden
Hij maakte veel mee in de oorlog
Hij woonde namelijk al zijn hele leven in Hillegersberg-Schiebroek,
dus hij heeft ook het bombardement van Rotterdam meegemaakt Hij zei: ‘Ik herinner mij nog dat alle gebouwen platlagen en overal puin lag’
Ook had hij veel fysieke vrijheid. Zo ging hij in zijn tienerjaren soms naar de dansschool
Daar ontmoette hij de liefde van zijn leven
Piet is nu al ruim 65 jaar getrouwd en gelukkig. Het geheim van een gelukkig huwelijk? ‘Geven en nemen,’ volgens Piet
Toen wij vroegen aan meneer Vermeulen wat vrijheid voor hem betekende, zei hij: ‘Voor mij is vrijheid dat je jezelf kan zijn en kan doen wat je zelf wil’
Piet wordt blij als zijn kinderen en kleinkinderen op bezoek komen bij hem en zijn vrouw. Hij vindt dat vrijheid tegenwoordig meer onder druk staat vergeleken met vroeger.
Hij vindt bijvoorbeeld dat Trump de vrijheid bedreigt Voor hem blijft vrijheid echter hetzelfde als vroeger
Hij heeft nog steeds plezier in het leven samen met zijn vrouw en geniet nog van elke dag. Vorig jaar heeft Piet zijn enkel gebroken tijdens het bijhouden van zijn moestuin
Helaas heeft hij daar nog steeds last van. Vandaag de dag mest hij paarden voor zijn plezier en om nog iets nuttigs te kunnen doen.
Ook gaat hij nu naar de activiteiten van het verzorgingstehuis als bezigheid
Al met al is Piet nog steeds gelukkig met zijn vrouw en huidige leven
Aan het eind van ons gesprek gaf meneer Vermeulen ons het advies: geef elkaar de ruimte om vrij te zijn.
Als allerlaatste zei hij: ‘Ik hoop honderd jaar te worden, zolang ik gezond blijf’ Dit vonden wij allen een mooie gedachte en nemen wij verder mee in ons leven
Door: Ralph, Nander, Adam, Bo, Merijn & Ayman
'geef elkaar de ruimte om vrij te zijn.'
PIET VERMEULEN
Wim Rosbergen
Wim, een man van vele talenten
Wim Rosbergen (1945) is een Rotterdammer die zijn leven doorbracht in de stad waar hij zo van houdt 'Voor mij is vrijheid dat je kan doen wat je wilt, al moet je er wel hard voor werken.'
Hij had ooit de ambitie om automonteur te worden, maar in plaats daarvan werd hij trambestuurder, een vak waarin hij jarenlang heeft gewerkt Hoewel hij altijd in Rotterdam gebleven is, reisde hij veel met collega's van de tram, 'de reisclub', wat zijn nieuwsgierigheid en avontuurlijke geest tot uiting bracht In zijn vrije tijd deed hij bijzondere dingen, zoals het winnen van het Nederlands Jojo-kampioenschap.
Ook speelde hij Sinterklaas in Schiebroek, wat een bijzondere herinnering voor hem is
Wim heeft een grote passie voor muziek en is een ervaren pianist.
Vaak in het bejaardentehuis speelt hij piano, waar iedereen hartstikke fan van is Hij is ook een trotse Feyenoord-fan, wat zijn liefde voor Rotterdam kenmerkt
Hij vindt vrijheid erg belangrijk en beschouwt het als de mogelijkheid om alles te doen en overal heen te gaan, iets wat hij als een must voor zijn welzijn ziet Op 79-jarige leeftijd voelt hij zich nog steeds energiek en gezond, vaak zichzelf beschrijvend als een 'jonge god.'
Hoewel hij de vrijheid waardeert, ziet Wim veranderingen in de maatschappij 'Ik vind het jammer dat kinderen niet meer zoveel buiten spelen en dat de jeugd minder beleefd is dan vroeger. Ook vind ik de dienstplicht belangrijk voor de ontwikkeling van jongeren, omdat zij hier volwassen van worden.' Wim is al sinds zijn 60ste met pensioen en leeft zonder grote tegenslagen. Zijn liefde voor Chinees eten, vele ervaringen en zijn lieve vrouw maken Wim wie hij nu is
Door: Camil, Benjamin, Tom, Aditya & Sahand
Jan Blanker
Vroeger al last van toeval
Jan Blanke, een 70-jarige die verblijft in verzorgingstehuis
Akropolis Op 19 februari 2025 hebben wij Jan Blanke geïnterviewd Jan woont al 21 jaar in het tehuis in Rotterdam. Jan vermaakt zichzelf dagelijks door naar schaatsen te kijken en te biljarten met zijn vrienden in het tehuis Hij gooit ook vaak zijn charisma in het spel en drinkt graag een kopje koffie met de receptionisten.
Jan begint elke dag met een lekker kopje thee en een boterham in de eetzaal samen met zijn goede vrienden Na zijn ontbijtje gaat hij terug naar zijn woning op de 5e etage in het verpleegtehuis. Hij is recentelijk naar deze woning verhuisd vanaf de 4e etage van de Spronkersflat, waar hij zelfstandig woonde In de toren was er betere zorg en ook meer actieve hulp voor Jan. In zijn nieuwe woning kijkt hij dan het nieuws op zijn televisie totdat het weer tijd is voor het middageten Het middageten is altijd een warme maaltijd
Hij heeft dagelijks twee keuzes voor zijn lunch die variëren met de dag
Het liefst eet hij spinazie met krieltjes en doperwten, maar dat kan niet altijd De bewoners eten namelijk gewoon wat de pot schaft.
Na de lunch speelt hij graag spelletjes zoals ‘Wie ben ik?’. Rond
een uur of vijf eet Jan weer een boterham in de brasserie van het tehuis
Jan was een 'badboy' vroeger, hij haalde met zijn vrienden veel kattenkwaad uit. Zo heeft hij vroeger twee deuren aan elkaar vastgebonden en dan aangebeld, zodat de deuren niet open konden Hij ging ook ‘donderen’ op de deuren van mevrouw Donder. Hij speelde ook veel buiten met vrienden, ‘maar wel voor het donker thuis zijn’, zei zijn vader dan Jan voelde zich hierdoor erg vrij
Jan wordt goed verzorgd in het tehuis. Hij vindt het eigenlijk best jammer dat dit nodig is. Jan wil alles zelf doen, maar is soms niet in staat
Hij vindt dat hij minder vrij is dan vroeger, maar voelt zich nooit opgesloten Om dit gevoel van vrijheid een beetje terug te krijgen, gaat hij vaak naar buiten om een rondje te rijden in zijn rolstoel. Vaak wordt hij vergezeld door zijn nicht. Jan gaat niet ver weg, altijd gewoon een rondje in de omgeving en hij is nooit alleen Jan laat lekker alles zijn gangetje gaan, hij ziet wel wat het lot met zich meebrengt
‘Wees voorzichtig, want het leven is kwetsbaar. Kijk altijd uit met wat je doet’ Dit is de les die Jan met ons meegaf Het was een interessant en leuk gesprek en vooral erg leerzaam. Wij willen Jan bedanken voor zijn tijd en we hopen dat hij het nog lang goedmaakt in het tehuis
Door: Karel, Fynn, Owen, Faas & Joris
‘Ik h blij
vri
PRACHTIG, ALLEMAAL OP EEN UNIEKE MANIER.’
vloog voorbij.’
Maria Rutten
Geboren met een rood-wit hart
‘Mijn naam is Maria Rutten, maar ik word aangesproken met de naam
Ria Denkspelletjes en boeken lezen vind ik erg leuk Lezen vind ik een van de belangrijkste dingen die er zijn. Zo leer je beter begrijpen hoe andere mensen denken.
Ik was vroeger kapster, schoonheidsspecialist, stylist en alles wat daarbij hoort Ik ben blij dat ik dit heb gedaan met mijn leven. Ik vond dit geweldig. Nadat ik dit heb gedaan, heb ik nog bij de ABN-bank gewerkt. Totaal een andere richting, maar dit heeft mij zeker wel gelukkig gemaakt
Ik heb twee echtgenoten gehad en ben in totaal 61 jaar getrouwd geweest. Ik ben nu al vijf jaar alleen en heb geen kinderen, maar dit vind ik geen probleem, want ik heb nooit een kinderwens gehad Ik sta heerlijk op wanneer ik wil, ook al is dat om negen of twaalf uur. Om in beweging te blijven, doe ik vaak yoga en stoelbewegingen.
Ik ben ook zeker geboren en getogen in Rotterdam-Zuid, in Feijenoord Ik ben de grootste Feyenoorder die er is Ik heb tot tien jaar geleden altijd een seizoenskaart gehad, maar die heb ik nu niet meer vanwege alle drukte en agressieve supporters. Ik heb het bijna altijd naar m’n zin waar ik woon Tot m’n tweeënzeventigste heb ik in Rotterdam-Zuid gewoond, daarna in nieuwbouw aan de Maas en de Noordereilanden.
Nu woon ik hier in Hillegersberg in het appartementencomplex Humanitas Vroeger kreeg ik veel vrijheid van mijn ouders Ik wil jullie, kinderen, meegeven dat het goed is dat jullie verschillende regels hebben, want kinderen zonder regels zijn vaak ongelukkig met hun ouders Ik ben blij dat ik ook regels had van mijn ouders Natuurlijk was ik wel jaloers op iedereen die tot laat buiten mocht zijn, maar achteraf eigenlijk helemaal niet.
Ik had veel vriendinnen en vriendjes vroeger Ik ging ook zeker elke zaterdag uit en altijd naar de danszaal in Beurs of op de Coolsingel Zo geweldig hoe ik altijd tot sluitingstijd mocht blijven. Samen met mijn groep vriendinnen liepen we van Beurs dan terug naar Feijenoord, waar we woonden Gelukkig hadden we allemaal geen verkering en waren we altijd gewoon samen
Er waren wel vaak gastjes bij op brommers waar we achterop konden, maar dat vonden we altijd een beetje foute gastjes Vroeger voelde ik mij vrij Ik kon altijd mijn eigen mening geven. Ik vind het erg jammer dat de emancipatie is verslechterd. Vroeger kon ik ’s nachts na het uitgaan gewoon over straat lopen en nu kan dat veel minder, omdat het zo gevaarlijk is op straat
'Ik wil jullie meegeven dat jullie je mening blijven behouden zonder dwang, openstaan voor meningen van anderen en zo veel mogelijk kennis opdoen in de wereld
Sta sterk in je schoenen en geniet van je leven.’
Door: Kiki, Geraldine, Feline & Rosalie
'Sta sterk in je schoenen en geniet van je leven.'
MARIA RUTTEN
Hennie Ottelé
Het verhaal van mevrouw Ottelé (72)
'Vrijheid is altijd al belangrijk geweest' Dat was de les die Hennie ons meegaf na het interview
Hennie is een vrolijke 72-jarige vrouw met mooie kettingen en een lekker dikke roze jas. Ze is bijna elke dag te vinden in Akropolis voor de gezelligheid. Op woensdagen doet ze aan gymnastiek, en ze maakt elke ochtend (als het goed weer is) een wandeling buiten haar appartement
In 1952 werd de nu 72-jarige Hennie geboren in Rotterdam. Hier is ze ook opgegroeid en woont ze al haar hele leven Nu woont ze nog steeds in Rotterdam aan het Koekoeksplein, maar komt dagelijks naar Akropolis voor de gezelligheid.
Voor haar is vrijheid geen oorlog en gelijke rechten Haar gezin was niet arm, omdat haar moeder goed met geld kon omgaan en er thuis niks werd weggegooid 'Als je je avondeten niet ophad, kreeg je het de volgende dag weer op je bord.' Op school deed ze haar best door juffrouw Arnold Zij zei dat Hennie zou blijven zitten en was erg streng
Hennie moest regelmatig voorin zitten voor straf, en als dat al niet erg genoeg was, gebruikte de juf ook nog de liniaal (wat toen nog mocht) Hierna heeft ze drie jaar op het VLO gezeten (nu te vergelijken met de mavo). Toen ze geslaagd was, is ze bij AMRO gaan werken. Hier werkte ze fulltime tot ze 19 was Toen raakte ze zwanger van haar eerste zoon Omdat ze niet parttime kon gaan werken, moest ze haar werk neerleggen om voor haar kind (later kinderen) te zorgen. Zelf vond ze niet dat dit haar vrijheid belemmerde Ze heeft haar werk bij de AMRO niet meer opgepakt, maar is gaan schoonmaken bij huishoudens onder schooltijd, zodat ze voor de kinderen kon blijven zorgen maar ook kon werken. Haar man heeft verschillende beroepen gehad Hij was begonnen als automonteur, maar vond dit niet zo leuk en is bij een beveiligingsbedrijf gaan werken. Haar man is helaas in 2005 overleden. Nu heeft ze een vriend die in de buurt woont. Ze wonen niet samen, omdat ze allebei een eigen plekje voor zichzelf willen
Toch wil ze verhuizen als ze 'de trap niet meer opkan en de tuin niet meer kan bijhouden'
Toen in 2020 de coronapandemie begon, was Hennies vrijheid beperkt. Ze kreeg zelf corona, dus kon ze niet meer wandelen en ook niet meer deelnemen aan andere activiteiten Nu voelt ze zich weer vrij; ze heeft geen verplichtingen
Hennie kwam over als een erg spontane en vrolijke vrouw. Het was overduidelijk dat ze dit interview erg leuk vond Wij vonden het erg gezellig met
Hennie en leuk om hier samen aan te werken Dit was ook Hennies belangrijkste levensles: 'Jongeren moeten altijd rekening met elkaar houden'
Door: Manuel, Sem, Ecrin, Tobias, Kai & Juliette
‘Ik be verh
JE HART HET
BESTE KOMPAS IS DAT JE KAN HEBBEN.’
ik heb ook nog eens veel geleerd.’
Voor het tweede jaar op rij hebben wij MDT Cultuur & Kunst ontvangen bij ons op school En dat is echt leuk, want het onderscheidt zich echt van veel andere projecten die wij op school doen en die we veel voorbij zien komen. Dat heeft namelijk te maken met het karakter van het project.
Een jaar lang committeren we ons met havo-4 aan dit project, wat betekent dat leerlingen op verschillende momenten in een schooljaar werken hieraan en dus voortborduren op wat ze eerder gedaan hebben Hierdoor verzandt het project niet in aspecten die even afgevinkt moeten worden
Een bijzonder onderdeel van het project is de ontmoeting tussen de jongere generatie en de vertellers. Ook dit jaar maakte dat een enorme indruk op alle betrokkenen. Het laat maar weer eens zien hoe waardevol deze intergenerationele relaties zijn. In wezen zijn de leerlingen dan in gesprek met hun 'opa's en oma's' die op hun beurt hun wijsheid en ervaring met plezier met hen delen Dit resulteert in prachtige affectionele momenten
Het mooiste is vervolgens dat niet de leerlingen hier centraal staan, of iets waarvan wordt verwacht dat zij er beter in worden, maar een stadsgenoot op leeftijd. Wij hebben gezien wat het doet als ze iemand gaan interviewen en dat interview later gestalte moeten gaan geven in een verhaal en in een film. Wat hebben de leerlingen dan vaak goed geluisterd, kunnen ze daar mooie en gevatte woorden aan geven en hebben ze goede ideeën om dit te verfilmen!
En we hebben ze vaardigheden zien trainen die wij niet elke dag in de les zien: samen een tekst schrijven, jezelf presenteren voor de camera, werken met een script en acteren. Heel tof om te zien!
Tot slot valt of staat dit project met een goede organisatie en structuur Wederom een groot compliment voor alle mensen van het MDT Cultuur & Kunst programma die telkens weer dit project optuigen met zorg, duidelijke communicatie en flexibiliteit: dank weer!
Het was dus weer een goede editie, op naar de volgende!
Rik van Lente & Ghislain Noorlander
is een publicatie van MDT Cultuur & Kunst. Deze uitgave presenteert de gesprekken die leerlingen van het Melanchthon, hebben gevoerd met vertellers, als onderdeel van hun Maatschappelijke Diensttijd (MDT) programma
Ontwerp, redactie en lay-out: HUMINT Solutions & Vormpost
Met dank aan:
Alle vertellers voor het delen van hun verhalen en de docenten voor de leuke samenwerking
