PRIJS VRIJZINNIG HUMANISME 2021
volle aan welke kritiek ik mij blootstel wanneer ik beweer dat de Vrouwenraad openlijk seksistisch is en niet voor het bewerkstelligen van gendergelijkheid ijvert.” Het feit dat de Marie Popelinprijs enkel aan vrouwen toegekend wordt – en dan meestal nog aan Vlaamse vrouwen –, is een miskennen van gendergelijkheid. “Gender mag geen selectiecriterium zijn voor de toekenning van een prijs ter bevordering van een universele waarde, namelijk gendergelijkheid.” Volgens Amy lag de motivatie voor een wettelijke regeling van de vrijwillige zwangerschapsafbreking eerst en vooral bij de openbare gezondheid en de individuele gezondheid van de vrouw in kwestie. Hij zag meermaals wat een illegale abortus uitgevoerd door een ‘engeltjesmaakster’ aanrichtte. Elke vrouw die stierf na zo’n slecht, vaak uit geldzucht uitgevoerde abortus, was er een te veel. De hypocrisie van de Kerk was onbegrijpelijk. Alsook die van vele collega-artsen. Maar ook de sociale motivatie speelde een
“Dr. Amy geniet duidelijk van zijn ongehoorzaamheid aan de Orde.” rol. De vrouw en haar rechten staan centraal en zij alleen kan de beslissing nemen, op voorwaarde dat dit niet onder externe druk gebeurde. Een wet die abortus toelaat, zal er bovendien voor zorgen dat er geen schuldgevoel meer is, of alvast veel minder. “De dag dat de abortuswet gestemd werd, werd er geschiedenis geschreven. Deze ‘gewonnen’ strijd heeft een blijvende impact op de politieke wereld, op de verdeling van de macht. De Kerk werd teruggedrongen binnen de kerkmuren. De euthanasiewet in 2002 kwam er dankzij de weg die geruimd was door de tweehonderd mensen die onafgebroken opkwamen voor de zelfbeschikking van de vrouw bij de keuzes die zij maakte om al dan niet een kind te baren.” TABOE
Als dokter Amy vertelt over zijn artsenstudie, de specialisatie voor gynaecologie en verloskunde, wordt veel duidelijk: “Toen ik in ’64/’65 in mijn laatste jaar doctoraat zat, 52 H E T V R I J E WO O R D
werd er geen woord gesproken over anticonceptie. Stel u voor, de pil was toen al vier jaar beschikbaar en toch raadden bepaalde professoren nog altijd coitus interruptus of zaaddodende middeltjes aan. Niet te verwonderen dat er ongewenste zwangerschappen waren. Enerzijds was een correct uitgevoerde – zij het clandestiene – vrijwillige abortus een ‘kwaad’, langs de andere kant gebeurde het wel voor grof geld. Dr. Willy Peers voerde zwangerschapsafbrekingen gratis uit en hij kwam er nog voor uit ook. Een moedig man. Gelukkig lieten hij en vele anderen zich niet stoppen door de vele gerechtelijke zaken en veroordelingen.” Jean-Jacques Amy noemt zichzelf een goede leerling van dr. Peers, mede dankzij de kennis die hij opdeed in New York, waar abortus tegen het einde van zijn verblijf in de VS wel toegelaten was. Daar leerde en ondervond hij dat niet elke abortus ‘een kwaad’ was. Hij leerde ook doorheen de verhaaltjes te prikken die een vrouw – soms samen met haar partner – verzon om een slecht uitgevoerde, clandestiene abortus te verbergen. Hij leerde er vooral empathisch te luisteren en de goed onderbouwde wens van de vrouw in te willigen. Toen hij doceerde aan de VUB, gaf hij wel informatie over anticonceptie. Niet ‘terloops’, maar wel colleges van in totaal acht uur – en niet alleen aan artsen. “Margaret Sanger was verpleegster en de moeder van de anticonceptiepil. Een iconisch figuur. Ze behandelde ooit een vrouw na een slecht uitgevoerde abortus. Ondanks het feit dat ze duidelijk tegen het koppel zei dat een volgende abortus fataal kon zijn, werd de vrouw opnieuw zwanger. Anticonceptie kon niet, want ‘zondig’. De vrouw overleefde haar tweede abortus niet.” “Wie de strijd voor een abortuswet aanging en wie de dag van vandaag opkomt tegen elke vorm van geweld tegen de vrouw, mag niet laf zijn”, besluit hij. GENITALE VERMINKING
“Voor 1990 werden we er als arts nooit mee geconfronteerd. Dat probleem kwam ons land binnen, samen met de migranten uit landen als Somalië”, licht dr. Amy toe. “Artsen wordt ook alsmaar vaker verzocht maagdenvliesattesten te redigeren en hy-
