PRIJS VRIJZINNIG HUMANISME 2021
Jean-Jacques Amy:
een lofrede in 18 portretten Voor het comfort van onze lezers hebben we de anderstalige getuigenissen vertaald. De vertalingen streven geen nauwgezetheid of literaire kwaliteit na, maar proberen de geest van de oorspronkelijke getuigenis zo goed mogelijk weer te geven.
FRÉDÉRIC CAMU Draagt de Franse Revolutie bij tot de vorming en persoonlijkheid van studenten Geneeskunde? Als anesthesioloog had ik lang het privilege samen te werken met J. J. in het operatiekwartier van het Universitair Ziekenhuis Brussel-VUB, campus Jette, en dit vanaf de start van de medische activiteiten aldaar in 1977-1978. Ik heb me nooit verveeld tijdens die ettelijke operaties. J. J. was een uitmuntend chirurg en een uitstekende opleider voor de jonge ASO’s. En er werd nogal wat gepraat – en met veel humor. J. J. was op de hoogte van mijn opleiding aan de ULB en aan Stanford University. En hijzelf had jaren gewerkt in New York, nadien in Oeganda. Wij hadden dus een buitenlandse opleiding gemeen. Dat was natuurlijk niet het enige raakvlak. Onze filosofische overtuiging was het 32 H E T V R I J E WO O R D
cement van onze lange vriendschap. Een herinnering die mij nog altijd bijblijft, was zijn ‘commentaar’ op de studenten Geneeskunde tijdens de examenperioden. Steevast begon hij zijn examen met een vraag over de Franse Revolutie - 1789?, de invloed van de revolutie op het sociaal weefsel en de Kerk?, het belang ervan voor de democratie? enzovoort. Meer dan eens was hij zo teleurgesteld dat studenten aan de VUB het hoorden donderen in Keulen en blijkbaar weinig aandacht hadden voor de Geschiedenis. Maar er waren natuurlijk nog andere ‘belangrijke’ gespreksonderwerpen. J. J. was een liefhebber van goede bordeauxwijnen (mijn voorkeur ging naar de bourgognewijnen) en dikwijls debatteerden wij over de respectievelijke kwaliteiten, smaken en goede jaren. Wat ik bijzonder apprecieerde aan J. J. was zijn enthousiasme en zijn standvastigheid in het helpen van mensen, of het nu ging over de sanitaire situatie in Palestina, of in Oeganda, of over de genitale verminking van vrouwen in de tradities van Afrika. En de rol van J. J. in de verdediging van het recht op abortus in België is door iedereen gekend. Maar weinigen weten hoe J. J. gevochten heeft, ook binnen onze academische gemeenschap, om dat recht van de vrouw om te beschikken over haar eigen lichaam door te duwen tot de abortuskwestie definitief in het Parlement behandeld werd. Het doorzettingsvermogen en de wilskracht van J. J. is volgens mij wat J. J. leerde uit de Franse Revolutie. Hij wil niet alleen kennis doorgeven aan de jongere genera-
