Stadsbomen_voor_een_goede_luchtkwaliteitLichter

Page 1

In: Klimaatverandering en bomen. Congresboek Nederlandse Boominfodag 2008, pp. 8-13

STDDSBOIDEII UOOR EED DRS. FRED TOIinEIJCK . TRIPLE E. RRHHEI 1. INLEIDING

delijke kap van bomen. Wat ontbreekt, is concrete informatie over de kwantitatieve bijdrage van bomen

Ongeveer tweederde van de Nederlandse bevolking

aan de stedelijke luchtkwaliteit alsmede over de

leeft in stedelijke en randstedelijke gebieden.

manier waarop luchtzuiverend groen het beste

De verwachting is dat dit tegen 2030 meer dan

kan worden ingezet voor een leefbare stad. In dit

driekwart zal zijn. Deze toenemende verstedelijking leidt maar al te vaak tot een vermindering van het

artikel wordt geprobeerd om de beschikbare

areaal aan stedelijk groen en daarmee tot een

bare wijze te presenteren met een nadruk op fijn stof.

informatie over relevante aspecten op een hanteer-

vermindering van de capaciteit om op leefniveau schadelijke stoffen uit de lucht te verwijderen.

2. FIJN STOF IN DE STAD

Het niveau van luchtverontreiniging is en blijft daarentegen een belangrijk milieuprobleem

De slechte luchtkwaliteit in de steden wordt

vooral als gekeken wordt naar de schadelijke

vooral veroorzaakt door het drukke verkeer. De

effecten op de volksgezondheid.

concentraties van fijn stof (PM10) en stikstofdioxide

Het wegverkeer is primair verantwoordelijk voor

overschrijden op drukke locaties (knelpunten) de

de slechte kwaliteit van de lucht in de steden en

normen voor luchtkwaliteit. Fijn stof zijn deeltjes

veroorzaakt dat normen voor luchtkwaliteit worden

kleiner dan 10 micrometer die in de lucht zweven,

overschreden. Nederland worstelt al jaren met

met een gevarieerde chemische samenstelling.

deze normen. Stadsbesturen moeten vergaande

Dit stof is schadelijk voor onze gezondheid

maatregelen nemen om de voortschrijdende lucht-

waarbij geldt dat de schadelijkheid toeneemt

verontreiniging in drukke stadsgebieden terug te

naarmate de diameter van de deeltjes kleiner is.

dringen. De luchtkwaliteit is op veel plaatsen zo

De hoge concentraties van fijn stof op knelpunten

slecht dat bouwprojecten stranden, omdat deze

langs wegen in en om de stad worden voor een

extra vervuiling veroorzaken en er tevens geen

belangrijk deel bepaald door het plaatselijke

plan is voor verbetering. De laatste jaren heeft de

verkeer. Het betreft niet alleen de uitlaatgassen.

Raad van State een streep gezet door menig bouw-

Zo zijn remmen en slijtage van banden een

project. Bij ongewijzigd beleid blijft de slechte

belangrijke bron van fijn stof. Onder invloed van

luchtkwaliteit een belangrijk obstakel voor de econo-

de turbulentie van het verkeer waaien eerder

mische en ruimtelijke ontwikkeling van Nederland.

neergeslagen deeltjes op en deze opgewaaide

Dit heeft ertoe geleid dat er hernieuwde aandacht

deeltjes be誰nvloeden substantieel de totale concen-

is voor onderzoek naar de mogelijkheden van

tratie van fijn stof in de straat. Dit verschijnsel

luchtzuiverend groen.

van opwaaien geldt niet voor gasvormige ver-

Dat bomen goed zijn voor de stedelijke lucht-

ontreinigingen zoals stikstofdioxide en ozon.

kwaliteit staat inmiddels in menig gemeentelijk

Een schematisch overzicht van de herkomst van

boombeleidsplan. Ook wordt al dikwijls gewezen

fijn stof voor verschillende schaalniveaus wordt

op adequate compensatie bij de soms onvermij-

weergegeven in Figuur 1. Een deel van de luchtverontreiniging in de stad is afkomstig van elders en komt met de wind aanwaaien. Dit wordt ook

Fred Tonneijck is senior consultant bij Triple E (Economy, Ecology en

wel de achtergrondconcentratie genoemd en de

Experience) in Arnhem. Hij studeerde af aan de universiteit in Utrecht

bronnen liggen zowel binnen als buiten Nederland.

in biologie en scheikunde in 1976. Uitermate actueel is het thema

In de stad zelf zijn er ook verschillende bronnen

luchtkwaliteit. Op zijn naam staan meer dan 100 publicaties over

die schadelijke stoffen uitstoten. De voornaamste

alles wat te maken heeft met luchtkwaliteitscriteria. Hij adviseerde

bron van luchtverontreiniging in Nederlandse

daarbij zowel nationale als internationale overheden.

steden is het verkeer. Daarnaast dragen ook bedrijven, scheepvaart, dieseltreinen, bouw, Nederlandse Boominfodag 2008


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.