มูลนิธเิ พือ่ สิทธิมนุษยชนและการพัฒนา (มสพ.) Human Rights and Development Foundation เลขที่ 109 ซอยสิทธิชน ถนนสุทธิสารวินจ ิ ฉั ย แขวงสามเสนนอก เขตห ้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310 109 Soi Sitthichon, Suthisarnwinichai Road, Samsennok, Huaykwang. Bangkok 10310 Tel: (+662) 227 6882 /(+662) 277 6887 Fax: (+662 275 4261) E-mail: info@hrdfoundation.org
แถลงการณ์ เรียกร้ องให้ รัฐบาลไทย ทบทวนการบังคับใช้ กฎหมายและนโยบายเพือ่ นาไปสู่ การแก้ไขปัญหาการค้า มนุษย์ คณะกรรมการ มูลนิ ธิเพื่อสิ ทธิ มนุษยชน และการพัฒนา (มสพ.) นายโคทม อารียา ประธาน ม.ร.ว. พฤทธิ สาณ ชุมพล รองประธาน นายวิ ทยา สุจริ ตธนารักษ์ กรรมการ นายบุญแทน ตันสุเทพวีรวงศ์ กรรมการ นางสาวญาดา หัตถธรรมนูญ กรรมการ นางทรงพร ทาเจริ ญศักดิ์ กรรมการและเหรัญญิ ก นางสาวอโณทัย โสมา กรรมการและผูช้ ่วยเหรัญญิ ก นายสมชาย หอมลออ กรรมการและเลขานุการ
เนื่องด้วยเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม 2558 กระทรวงต่างประเทศ สหรัฐอเมริ กา ได้เผยแพร่ รายงาน สถานการณ์การค้ามนุษย์ ประจาปี 2558 (Trafficking in Person Report 2015 หรื อ Tip report) โดยประเทศไทย ยังคงถูกจัดให้อยูใ่ นบัญชีกลุ่มที่3 (Tier3) ซึ่ งเป็ นกลุ่มประเทศที่มีสถานการณ์คา้ มนุษย์ระดับเลวร้ายที่สุด โดยใน รายงานฉบับดังกล่าวได้สะท้อนการจัดการแก้ไขปั ญหาการค้ามนุษย์ในช่วงเวลา 1 ปี ที่ผา่ นมา ซึ่ งแสดงให้เห็นว่า ประเทศไทยได้มีความพยายามในการแก้ไขปั ญหาการค้ามนุษย์ แต่กย็ งั ไม่เพียงพอที่จะสามารถแก้ไขปั ญหาการค้า มนุษย์ที่เกิดขึ้นในประเทศไทยได้ดว้ ยสาเหตุดงั นี้ 1. เจ้าหน้าที่รัฐไทยยังขาดความรู้ความเข้าใจในพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ พ.ศ.2551 เช่น นิ ยามของการแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบ และองค์ประกอบของการค้ามนุษย์ ส่ งผลให้การบังคับใช้กฎหมายไม่มีประสิ ทธิ ภาพ ไม่สามารถนาตัวผูก้ ระทาผิดมาลงโทษได้ 2. ในขณะที่รัฐไทยกาลังพยายามที่จะแก้ไขปั ญหาการค้ามนุษย์ กลับมีรายงานว่าเจ้าหน้าที่ของรัฐไทยมี ส่ วนเกี่ยวข้องในการเรี ยกรับผลประโยชน์จากขบวนการค้ามนุษย์ 3. ประสิ ทธิภาพในกระบวนการคัดแยกผูเ้ สี ยหายจากการค้ามนุษย์ยงั คงมีปัญหาในทางปฏิบตั ิ แม้วา่ ใน แต่ละพื้นที่จะมีการทางานในรู ปแบบของทีมสหวิชาชีพ แต่ดว้ ยข้อจากัดในเรื่ องของศักยภาพของแต่ ละหน่วยงาน ประกอบกับช่วงเวลาที่ทีมสหวิชาชีพเข้าถึงตัวผูเ้ สี ยหายที่ล่าช้า และสถานที่ในการ ดาเนินกระบวนการที่ไม่เหมาะสม รวมถึงข้อจากัดทางภาษาของล่ามทาให้ไม่สามารถสื่ อความได้ ตามเจตนารมณ์ โดยปั จจัยเหล่านี้ ส่งผลให้กระบวนการคัดแยกเหยือ่ ผูเ้ สี ยหายจากการค้ามนุษย์ไม่ ประสบความสาเร็ จ 4. การคุม้ ครองสวัสดิภาพผูเ้ สี ยหายจากการค้ามนุษย์ยงั ไม่เป็ นไปตามข้อกาหนดในพระราชบัญญัติ ป้ องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ พ.ศ. 2551 เป็ นผลให้ผเู้ สี ยหายขาดแรงจูงใจในการให้ความ ร่ วมมือกับเจ้าหน้าที่รัฐในการดาเนินคดี 5. ถึงแม้วา่ รัฐไทยจะมีการปรับปรุ งพระราชบัญญัติป้องกันเเละปราบปรามการค้ามนุษย์ พ.ศ. 2551 เพื่อให้ความคุม้ ครองแก่ผแู ้ จ้งเหตุในกรณี ที่พบเห็นว่ามีการค้ามนุษย์เกิดขึ้น แต่กลับมีการฟ้ องคดี โดยกองทัพเรื อในความผิดฐานหมิ่นประมาทต่อสื่ อมวลชน มูลนิธิเพื่อสิ ทธิมนุษยชนและการพัฒนา (มสพ.) เห็นว่ารายงานสถานการร์ดา้ นการค้ามนุษย์ฉบับนี้ ได้สะท้อนให้ เห็นว่าแม้วา่ ในหนึ่งปี ที่ผา่ นมา รัฐไทยจะมีความพยายามในการแก้ไขปั ญหาการค้ามนุษย์มากขึ้น แต่กย็ งั ไม่เพียง พอที่จะแก้ไขปั ญหาการค้ามนุษย์ในระยะยาวได้ เพราะยังขาดความเข้าใจถึงสภาพปั ญหาที่แท้จริ ง ส่ งผลให้เกิดการ แก้ไขปั ญหาที่ไม่ตรงจุด เช่น ยังขาดการพิเคราะห์ถึงสาเหตุอนั ก่อให้เกิดความต้องการใช้เเรงงานอย่างเข้มข้น ใน ภาคประมงทะเลเเละอุตสาหกรรมต่อเนื่องประมงทะเล ขาดการบูรณาการในการดาเนินงานระหว่างหน่วยงานของ รัฐและภาคประชาสังคม ตลอดจนขาดความรู ้ความเข้าใจเกี่ยวกับการบังคับใช้กฎหมายเเละการใช้ดุลพินิจของ