H E T M E E S T E R S T U K
HOOGVLIEGER > THIJS ALDUS
In deze rubriek vertellen (afgestudeerde) masterstudenten over hun onderzoek. Ook in deze rubriek? Mail naar bol.archimedes@hu.nl.
Wie? Opleiding? Onderzoek?
Werk? En nu?
Hans de Jong Master of Education biologie aan Hogeschool Utrecht Op welke manier kunnen rubrics een rol spelen om het procedureel inzicht van leren onderzoeken bij leerlingen in de tweede fase te vergroten? leraar biologie op het Staring College in Lochem Docenten en leerlingen hebben een eenduidig instrument bij de beoordeling van profielwerkstukken.
Thijs Aldus, student Leraar Natuurkunde, maakte robot Eric: een buddy voor scholieren. Dat deed hij samen met een groep studenten van de Faculteit Natuur & Techniek. Als de leraar in het interdisciplinaire gezelschap dacht Thijs mee over de invulling van de eisen waaraan de robot moest voldoen. Zijn leerlingen aan het ROC van Amsterdam hadden allerlei ideeën. De robot helpt bij het bijhouden van de agenda, bij huiswerk, het opnemen van lessen en meer. Saillant detail: Eric toont emoties.
Het studententeam deed mee aan de RobotMatch. De opdracht luidde: maak een robot voor het ideale onderwijs, hij moet humanoid zijn (menselijk) en met Google kunnen werken. De vakjury gunde Avans Hogeschool de eerste plaats, de studentenjury koos voor de HU-robot. Thijs verdient met de robot waarschijnlijk de ster Innovatie binnen het HU-excellentieprogramma. En Eric? Die woont in een kast van de Faculteit Natuur & Techniek. Meer informatie: thijs.aldus@student.hu.nl
“EEN MOOI SYSTEEM DAT WILLEKEUR MINIMALISEERT” “Ik sta sinds 2008 voor de klas. Vanaf 2009 werk ik ook in de bovenbouw van het havo en vwo; een voorwaarde daarvoor was dat ik mijn eerstegraads bevoegdheid zou gaan halen. Zo kwam ik terecht bij de deeltijdopleiding Master of Education biologie van Hogeschool Utrecht.” Profielwerkstukken beoordelen “Een van de modules van de masteropleiding ging over het begeleiden en beoordelen van profielwerkstukken. Profielwerkstukken beoordelen is lastig, omdat dat snel een subjectieve aangelegenheid wordt. Een rubric kan dienst doen als een objectiever meetinstrument. Rubrics zijn evaluatie-instrumenten, waarmee je bijvoorbeeld het beheersniveau van vaardigheden kunt bepalen. Als BiNaS-team hadden we een aantal rubrics gemaakt om de profielwerkstukken te kunnen begeleiden en beoordelen. Voor mijn masteronderzoek wilde ik een rubric ontwikkelen met een theoretische onderbouwing.” Een voorbeeld “Hoe het werkt? Stel, de leerling moet een hypothese formuleren. Ik wil als leraar dat hij een zo concreet mogelijke voorspelling van de uitkomsten noteert. In de rubric staan per beheersniveau de criteria waaraan hij moet voldoen. Zo doe ik dat met alle onderdelen die horen bij het doen van onderzoek.” Academische inspiratie “Ik heb voor mijn onderzoek contact gezocht met Saskia van
6
der Jagt, die aan de Vrije Universiteit een promotieonderzoek doet naar een verwant thema. De beheersniveaus in haar rubrics zijn gebaseerd op een bepaalde taxonomie, de SOLOtaxonomie. Hiermee kun je de leeropbrengst classificeren in vijf opeenlopende niveaus. Saskia heeft me toegang gegeven tot haar onderzoeksvoorstel en literatuurlijst. De opzet van onze rubrics is hetzelfde, de SOLO-taxonomie is voor mij ook bruikbaar. Inhoudelijk zijn er verschillen: aan een havist stellen we andere eisen dan aan een vwo’er.”
“DE ROBOT HELPT BIJ HET BIJHOUDEN VAN DE AGENDA EN BIJ HET OPNEMEN VAN LESSEN”
Testen “Nu ik de rubric heb ontwikkeld moet hij getest worden. Daarvoor gaat een groep van vier docenten van mijn school een aantal profielwerkstukken nakijken met mijn rubric als beoordelingsinstrument. Als zij ieder afzonderlijk tot een vergelijkbaar resultaat komen, is mijn rubric gelukt. Dan kunnen we hem op school ook op deze manier gaan gebruiken.” Niet heilig “Rubrics geven leerlingen inzicht in welke criteria de docent belangrijk vindt en ze kunnen ermee zien of ze zichzelf ontwikkelen. Het is een mooi systeem dat willekeur minimaliseert. Heilig is een rubric natuurlijk niet. Voor zaken als creativiteit en vindingrijkheid is geen plaats, terwijl die vaardigheden wel grote invloed hebben op de kwaliteit van zowel het proces als het eindresultaat.” Meer informatie: hans.dejong@student.hu.nl
7