den gedaan, het werk in de apotheek, vaak onzichtbaar voor iedereen, en dat alles 20 jaar lang. Mieke was de kurk waar alles op dreef. Wel heeft ze op haar beurt veel hulp gehad van o.a. Riek Ploeg, Geertje Knol, Griet Bruggink en Bartha Bulthuis. Het aantal patiënten was flink toegenomen en daarmee ook de werkzaamheden in de apotheek en in het laboratorium, zodat na verloop van tijd een assistente in de praktijk werd aangesteld en zo kwamen Nellie Dijkstra, Aaltje Biemold, Ineke Drent, Judith Martens en Greta Japenga successievelijk ons helpen. In tijden van veel ziekte, zoals tijdens een griepperiode, kon ik zelf met een loper veel huisdeuren openen wanneer de patiënt alleen thuis was of alle gezinsleden op de bovenverdieping ziek lagen. Gedurende de wintermaanden waren veel buitendorpen vooral bij flinke sneeuwval moeilijk bereikbaar en bij flinke vorst bezocht ik op de schaats soms patiënten in Drijber en Hijken. Huisartsenopleider Vanaf 1975 werd ik huisartsenopleider en werd als zodanig verbonden aan het huisartsen-instituut van de universiteit in Groningen. Ik kreeg dus elk jaar of half jaar een jonge arts die bij mij kwam stagelopen en zo het huisartsenvak kon leren. De opleiding was in het begin één jaar, nu duurt het drie jaar. Eénmaal in de week gingen ze een dag naar Groningen, waar ze een onderdeel van de geneeskunde met elkaar en met hun opleiders bespraken. Dat heette een ‘terugkomdag’. Het was de bedoeling dat ze zelfstandig leerden werken en eventueel op mij konden terugvallen. Bevallingen deden ze in mijn aanwezigheid. Om dit goed te laten verlopen hebben we een stuk aan de praktijkvleugel gebouwd, zodat er twee onderzoek- en behandelkamers kwamen. Ze werkten gewoon mee in de praktijk, wat sommige patiënten niet altijd prettig vonden, omdat ze dan de ene, dan de andere arts kregen. Gelukkig heeft dat niet tot veel problemen aanleiding gegeven. Zo waren achtereenvolgens bij mij werkzaam Hans Bos, Hans Ensing, Hans Hoff, Betty Pras, Jan Busscher,
Remmie Cupido en Wiebe Jager. We moesten elke keer goede woonruimte met telefoon weten te vinden voor deze assistenten. Het was voor mij een leuke tijd. Ik werkte met jonge artsen van wie ik veel leerde, omdat zij de meest recente kennis bezaten, maar het was ook wel een extra belasting, omdat het eveneens de bedoeling van de opleiding was dat we de patiënten bespraken. We begonnen ook nieuwe dingen in de praktijk. We deden meer laboratoriumonderzoek, we begonnen b.v. een wrattenspreekuur, waarvoor we vloeibare stikstof gebruikten, we brachten spiraaltjes in, we deden longfunctie- en oogdrukmetingen en voerden een afspraakspreekuur in. Met Wiebe Jager maakte ik in 1982 de afspraak dat hij na enkele jaren associatie de praktijk en het huis zou kunnen overnemen.
Treinkaping Wijster Een aangrijpende gebeurtenis speelde zich af in 1975. Tijdens het spreekuur op 2 december om ongeveer 10.20 uur was politieman H. Schuiling aan de telefoon: “Dokter, wilt u naar Wijster gaan, want er is een trein gekaapt.” Hoewel ik zijn stem meende te herkennen, zei ik: “Mijnheer, Schuiling ik bel u meteen terug.” Dat deed ik om de mogelijkheid van een valse melding uit te sluiten. Maar het was waar en Hans Bos en ik gingen naar de boerderij van R. Etten aan de Grondselweg, de boerderij die het dichtst bij de trein lag. Niet ver daar vandaan stond een trein stil. Wat we zagen, was schokkend. We zagen in de verte iemand op de grond liggen die doodgeschoten was. We konden niet helpen; we konden niets doen. We zaten onder een afdakje bij Etten, terwijl er steeds vanuit de trein werd geschoten. Al spoedig kwam er meer politie, waarmee we overlegden dat Hans Bos ter plaatse zou blijven en ik naar Beilen zou teruggaan om te overleggen op het gemeentehuis wat onze taak verder zou moeten zijn. Op het gemeentehuis was alles natuurlijk in rep en roer. In de raadszaal was onder leiding van burgemeester A.A. Beckeringh van Rhijn een crisisteam opgezet. Ik kreeg de opdracht medi-
Drieëndertig jaar huisarts
7