’t Bruggeske jg 32 – maart 2000 – nr 1.
Vanaf maart 1940 werd hij als timmerman overgeplaatst naar de reparatiedienst voor auto’s. Zij herstelden o.m. de vloer en “zijsponnen” van een vrachtwagen van het - door het leger aangeslagen - Duitse circus “REICH”. De grote wagen van dit circus werd als bureel gebruikt. Tijdens de vlucht voor de vijand richting Frankrijk werden zij beschoten door Duitse vliegtuigen. Hun luitenant had hen vooraf gewaarschuwd dat het om Engelse vliegtuigen ging maar het bleken Duitse Stuka’s te zijn. Iedereen duikelde in de gracht uitgezonderd de chauffeur, een “jong gastje” die onder zijn vrachtwagen kroop. Hij werd daar door een afketsende kogel gedood. Zander is nog naar zijn begrafenis geweest. Als gevolg van de aanhoudende beschietingen was de ganse compagnie uiteen geslagen. Daarenboven werden zij in hun aftocht gehinderd door talrijke mensen die eveneens op de vlucht waren, richting Frankrijk. Gevolg was dat de soldaten tussen de burgers liepen waardoor de Duitse piloten zowel op burgers als op soldaten schoten. Eenzelfde beschieting ondervonden zij tussen Tienen en St. Truiden. Zander duikelde -zoals velen rond hem - in een korenveld. Razend zei hij tegen zichzelf: “ge zult mij godverdomme niet horen bleiten”! En hij groef met zijn helm een putje en stak daar zijn aangezicht in. Nadien merkte hij dat hij zijn volledig gelaat in de aarde had geduwd. Feit was wel dat zij, in blauwe overall, een dankbaar doelwit waren voor de Duitsers. Enkele soldaten werden tijdens deze beschieting gekwetst, één in de voet en één in de arm. Zander heeft zich dan over de “voet gekwetste” ontfermd nadat hij het been had afgebonden. Later heeft hij hem aan het Rode Kruis afgeleverd. Hun legereenheid vorderde zeer traag gezien de overvolle wegen. Zij wisten echter waar het volgende verzamelpunt was. Mobilisatie van de 3 broers, van links naar rechts: Louis, Eduard, en Zander.
KRIJGSGEVANGEN De ganse groep heeft zich dan overgegeven in Torhout. Bij hun aankomst in Torhout ontmoetten zij een massa soldaten die stonden te roepen dat zij zich wilden overgeven alhoewel er toen nog geen Duitsers te bekennen waren. Iedereen gooide zijn materiaal weg onder het oog van wenende officieren. De grootste oorzaak van dit massaal beëindigen van het vechten was vooral het enorme overwicht in de lucht waarbij de herhaalde aanvallen de legereenheden sterk demoraliseerden. Uiteindelijk verschenen dan de Duitsers vooral met kannonnen die de vluchtende Franse soldaten beschoten. Aangezien zijn eenheid veel waardevolle auto-onderdelen bezat moest de ganse groep samen blijven en werden zij voor deze onderdelen verantwoordelijk gesteld. Onder Duitse begeleiding werden zij dan naar Maastricht afgevoerd en ondergebracht in een fabriek waar porselein gemaakt werd. Daar werden ook de officieren van de soldaten gescheiden. De dag daarop werden zij op de overvolle trein gezet naar Duitsland. Zij moesten al hun geld afgeven dat hen later terug werd bezorgd.
12