Havadisezazayan524

Page 1

file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Havadise Zazayan aşma Vılun 16-22 ser (yere) 2016 numor 524 htp://havadisezazayan.meximas.com htp://havadısezazayan.atwebpages.com

Havadısi auuata areyehe (aredyehe). Zazay sare iraniyan sesti (saştare/sıdra/zor) kenyene (kenine) het Tırku ra hem Kurmancı (kırmancı/kırdasi) ra; i Zazayu ne wazene; wurni (udi/wurdi) vera ma Zazayan piya karene (gurene). Ma gere vera sare vıspa (heru) ma iraniyan vı-ceyre (geyre/ceyreme); kam cı/kon ca/kata vıspa merteme (masye/merdeme) iraniyan nışene/maenene; ma mımame/mıma xratuye (programe) hui, mana hui sanhame (sanhenene). i rasnu zanaış ayasere, mana hui rasnuibya vırazere. Ma sare (merdeme) peoire/xuna Iraniyan hem Xuna Farsane. Sıma ma avengene (uzuhene/derbezene) raştiya Zazayan vacere. Ma gere asah (rasnu) yeizeme (yesene/iezene).

Zazay zaf (Vısy) hu re vırazere; adete, zune, venge hui aver bere!

Zazay gere vısp ver at (ra) newe vırazaış vırazere; hui mohere (mocere) anguş ro; gure hui aver bere; sıma gureibya este; sıma zafiy (vısiy) gairat vırazere, gairat vı-kere; hewu a na raşnuya (raştiya) ma seredero, sere vıdero; hui guyero, royero aver şuro (şero).

ZAZANA Name (Nume) ma Xuna Farsiya vereno; nazdi 2500 veri Zazana esta a caye maye heyroyıne (owroyıni) mocena (newena/daxşena).

1 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

ZAZE (SASE), ZAZAYAN Avestaya oncı (fına) Zaze (Sase) esto; dı gena/cena Zazatee este; vac (khese) Zazayan' esto; o (num) vereno; Saistan esta. Sıma vınene zafiy vacı (khesi) este name (nome) Zaza avaedene, zbane (vendene). Avesta ýâni gıre/vıyam manô ýâni gıre/vıyam vacô ýâni gıre/vıyam şyaothnem aşaonô zarathuştrahe, ferâ ameşâ speñtâ gâthå gêurvâin! nemô vê gâthå aşaoni gıre/vıyaş

Zazaki yenı mano, yenı vaco, yenı şıiaothem Aşaone (raşaone) Zarathuşrahe fera (vera) Ameşa Spenta (Sevunta) Gatha geuruuain Nemo ve Gathae (uxdae) aşaonış (raşaonış) Yasna 28.0

Yasna 28.0.

1 Nustare diyare serete vesceseno wereya Evrupa serete -Tirkiye maciri avihaynene (vindarnene) re

2 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Nustare diyare serete vesceseno wereya Evrupa serete -Tirkiye maciri avihaynene (vindarnene) re

Nustare (Nusare) hususe diyare serete met (piyet) wereya Evrupa serete hem Tirkiye vescesetı wardatı vindarnaişe (avihaynaişe) macire Evrupay re. Ey paytexte Atinaya vat ke wereye Evrupa hem tirkiye peyder rusnaişe (ersewaişe) maciri Evrupay ra Tirkiye gere adete meti (piyeti) yere meyduna hem maraişe adeti arezyero.

Wereye Atina maciri tepışena hem inu peyder (peit0 rusena (ersewena) Tirkiye hem geuwaişe , tepıştişe maciri resmi kena. Adetiya areziye ne yene ra pıtiy tey tepışyene hem o wazeno rew wereye vurnyero.

Par 1,1, milyon maciri koti (kuweti) Evrupa ha ca Tirkiye ra şi Yunani dımay ra şi Almanya hem zımeye Evrupa.

Iranian cyclist Pourseyedi top-ranked in Tour of Iran 2016

2 Dı çerxıce (Pisikletice) irani PourSeyedi veryin yeno cirite irania ser 2016 ro

3 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

2 Dı çerxıce (Pisikletice) irani PourSeyedi veryin yeno cirite irania ser 2016 ro

Dı çerxice (Pisikletice irani Mirsamad Pourseyedi hunare hui mot (newet/niyast) hem cirite di çerxe (pisiklete) irani hanat (venete) o heruna veryini reseno veryin yeno.

Visemve (Disemve) 30 ayu(seri) şahrdari hitaye (gurube) tabrızi ra şi 192,2 km ha ca Tabrız ra yata Sareyn dorme (çorşme Ardabila mızdhay zerni(darani/altuni) berdı.

Rahim Emami ha ca hitaye (guurbe) pışgaman Yazd dımay ra mızdya simi hanatı (venetı). Mızdaya peyni şi Hamid Pourhaşem p Petro kimyay ra.

Semve Hollandayıc Hollandayıc veryın umet (amat/ume). Cihuna (anguşa) di çerxe (pisiklete) sereteye esta a razerena cirite di çerxi(pisikleti), isviçreya esta.

4 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Kolombiyay ra rumatare pisikleti Edwin Avıla mızdhay simi berdı; Oleg Zemlyakov ha ca Kazakhstan mızdhaya peyni ar kerdı.

Cirite dı çerxi (pısikleti) şuno hacaneo ha ca 13 vılun yata (hata) 18 vılun 2016.

3 Pay nayatare (nişangatare/nişanciye) irani 5 mızdhay bene mzidhaya hannovera ser 2016 ro

Pay nayatare (nişangatare/nişanciye) irani 5 mızdhay bene mzidhaya hannovera ser 2016 ro

paya naitare (nayatare)/nişangatare/Nisangayice) nairike (makiye) irani koti destakari miyon viyanatare (pe vero) şiyatare) paya naitişe (naişe) anguş(cihun) Hannovere Almanyaya.

Hitaye (gurube) iraniya consisting Elaheh Ahmadi, Mahlagha Jambozorg hem Najmeh Khedmati, mızdhaya peyni hanatı (venetı) tey Heluna (hewuna) hoyeta Hannovera peyniya 50 metroya.

5 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Hitaye (gurube) isviçre veryin umi(ami) dımay ra Almanya umi(Ami).

50 metro tiifngibiya irani kay kerd irani irani re mızdhay a peyni umi(ami) dıma Almanyay ra irani umet (amat/umeı).

Dıma yew (je) eyon (roc) ra hitaye irani heruna veryin umı resa (rest) henseye 10 metroya tıfıngeye havay ra kaye makiye (nairkaya).

Ahmadi zaf (visy) işareti aredati mzidhay veryıni berdı Khedmati mızdhay simi hanatı (venetı).

4 Paytare (servere) Azerbeijan Ermeniye pe het yene nıkhniye Karabaxi piya vacene

Payatre (servere) Ermeniya hem Azerbeijan pe het yene paytexte Austurya viyanaya persene piya wereya bariy re usni(usyin) Nagorno Karabaxi.

6 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Paytare (servere) Azerbeijan Ilham Aliyev hem Ermeniya Serzh Sargsyan, hem safire (kasude), Amerika hem Fransa enseyene piya ancamaya (pe het amaişa); i persene piya wezne nagorno Karabaxi.

2 paytari (serveri) veryiya pe riya pe het yene.

Vezire xarice Rusya Sergei Lavrov vezire xarice Amerika serete John Kerry pe het yene pe paytare (servere) 2 embriyuni wazene aeşmi(xşmi) wardane bene war kemnene.

“Ermeni kenene/kınene xrauzdh hem ne wazene dewsnaişe eskeriye (keriye) Azerbeijani perset emniyet,” de Waal o vat. Elkhan şainoglu o vat eke wereye ne yero 2 embriyuni newe ra piya perodane.

5 Kerry Salman persene piya Usni (usyin) Suriye Jeddaha

Vezire xarice Amerika serete John Kerry pe het umet (Amat) pe padişaye (şaye) Suudi Arabiya persene mereve Suriyay veryin o şuno viyana.

"ez wazene şima re berxudarene (arzdane/marzdane) s ke Suudi Arabiya mayaibya (pe may) gurena verezo (farzo) wezni (pili) re ," Kerry vat a Salmani ra ber raciyay şehera jeddahe Semve inu piya vat.

7 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Kerry vat: wereye Suriye gere paya (padhaya) maenero , ma aişeme (eşkeme/aişene/eşkene) merevi avihayneme (avihaynene) hem wereye seye keryero." Kerry pe het umet (ame) pe vezire xarice Suudi Arabiya Adel al-Jubeir hem Kaviye Padişayiye (şayiye) Mohammed bin Naif bin Abdulaziz.

6 çin vaceno paştidariye (destekariye) wereye Afganistani keno hem bing vırazaiş re Servezire çini Li Keqiang (Rassa/daşinaya) piya vaceno pe ziyaretare (ziyaretice) servezire Afganistan Abdullah Abdullah Pekina paytexte çiniya vılun 16 2016. Afganici merevi diyara avihaynere (vindarenere), raresaiş re rama (haxşti) gereyo. Afganici gere piyaa wereyere. çin Afganistani derbazeno (paşti keno/avengeno) wasnaya Afaganistani.

7 Menguşa (Mermuşa) Pouru royeye ziyaretari(ziyaretici) ancano jareşatre -şiware çiniya Merdemi ziyaret kene baxçeye/bostone menguşa tey Libo County,jarehsatre-şiware çini dorme (çorşme/dirune) Guizhou, vılun 16 2016. Mermuşa royeye ziyaretari(ziyaretici ancane bostuna/baxhceya.

8 Paytare (servere) Filipini Duterte vaceno cıtiya merdi newe ra veceno/vecneno Paytare (servere) Filipini yo wereyniya viciya diyare Filipiniya vaceno o newe ra niyaçarneno cıtiya merdi diyare. Ey o Disemve (visemve)vat .

8 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

9 Resma hegaye rızi (bırınci) este şima vinene hegaye rızi (bırınci) jareşatare şiware çiniya Resm anciya vılun 15 2016 o moceno hegaye rızi (bırınci) Nançuna dorme (çroşme) çongqinga, jareşatre -şiware çiniya.

10 Destakare Barselona roşnat (roşn kerd) sane (şone) Semveya mızdaya gudiya reye ispanya, i şi cadune şehere Barselonaya.

Kaykere (kayice) Barselona piya mudure Barselona unsi(usyin) otopoza rakeşeti (rakışti 2 cadeye Barselona Parallel hem Reina Maria Cristina, yathra (in ca/ya ca) ra vispi (peor) mociya (newiya/niyasiya) tawe veryeiş şeher ro; destakari servuşeti/servuş kerdi, manaye hui bar kerdi, mızdhaya hui wezişti(werzeti)

9 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Peyene inukay 3-0 Granaday ra hanat (venet). Tey 11 seriy ro 8 fin mızdhaya gudiya ispanya his Barselonay re.

11 Bayern Munihi mizdaya Almanay hanatı (venetı)

Vılun 15 2016

Bayern Munih ra Thiago Alcantara (Rassa/daşinaya) viyayneno saredano pesanano kaye Bayern munih-piya Hannover 96 , Almanyay vılun 14 2016, Bayern Munihi kay ra veretre umi(ami) 3-1.

10 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Bayren Munih roşnat 4 seri pe piya mzidhaya gudiya reye Almanyay şi bayren Munih re.

15,000 destakare (paştidare) Bayern Munihi ensiyay ver Bayern munihi şi ayi vıraretı riye mızdhay a newi re heyguna şehero neweya tey MarienPlatza. Bavarayici mızdaya newi roşnatı (roşn kerdı). Maye (mayme) veryinaye (veryime).

Nairike (maikye) Bayerni yi mızdhaya newi zey (yewt) comerdu/neri hanatı (venetı).

"ez şeheri sinene (hes kene) ez peyder (peit) yene yenune; o azday re yo" Mudure Bayern munihi o Josep Guardiola destakaru ra o vat. Ez Bayreni dıma 3 seriy ra verdane, 2 seriy re mızdha şi Bayren re ; Bayern şuna hima (hona) kay kena mzidhaya Almanyay re pe brousia Dortmunda aşma (menga) vılun 21 Berlina, bext esto Bayern Munih boka ayi hanana (venena).

"wezna ma qim bext wayireme (wayirene) mızdhya Almanay may re yena; ma wazeme (wazene) peyder pe mızdhaya yeenume Peyene," sere Bayreni Karl-Heinz Rummenigge o vat.

Irfan Topalan

Ozgur Arslan

Türk ve Kürt partilerinin hic ama hic birinden halkimiza zerre fayda yok.Türkiyenin en büyük 2 Gücü varligini göstermeli. türkce 202 tv, kürtce 105 tv , Zazaca sifir elde var sifir tv. Allah(cc) bu kalleslerin bin türlü belalarini versin. Amin.

Siyasi Parti Nasıl Kurulur | Nasil.com

11 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Siyasi parti, siyasi parti kurmak, siyasi parti kurma şartları, siyasi parti kurmanın şartları, siyasi parti açılışı - Bir parti kurmak istiyorum diyenlere madde… nasil.com

Hıdır Eren

Torbalı Çermik Siverek Gerger Dicle Bingöl Palu ZAZA

12 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

KÜRTÇÜLERİ BİTİREN BİLGİ

Zazalar ve Zazaca

Zazalar ve Zazaca

Mehmet Candar

13 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zazalar ve Zazaca

Zazalar ve Zazaca 15 Gulane 08:00 de · Ser suway şıma xêyr şar Zazayo

Vengê Şîîranê Ma 15 Gulane 23:16 de ·

Ti çin a Nika çi umîdê ke nêqedînê çi xeyalê ma yê rindekî bî... O ke Ti çin a nika... Nika tena kincê to estê. Nê welatî de Gonî, hesirê çiman, Teba dejayîşî ra Kincê to mi rê kewtî. Mutlu Firat Çime : Asoya Helbestan ..

14 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Cematê Zazayanê Almanya, Zaza Gemeinde in Deutsçland 15 Gulane 11:36 de · Dernek yönetimi olarak Almanya'da düzenlenen Kormışkan Festivaline katıldık. Dernek yönetiminden yazar Roşan hayıg' ın Festivalde okuduğu Zazaca metin... . FESTİWALÊ KORMIŞKANİ Meymanê erciyayey şıma pêro xeyr ameyê. Kormişkanê şıma ambarık bo ew çımê şıma tımı nê rozan bivinê! Rençdarê mayê kı, renç dayo Festiwaldê Kormişkani, Ella pêrın ra razi bo. Kormişkan roşanê amayenda wesariyo. Wesar kı ame merdımi, teyr u tur, heywani ew ganey pêro tenganey ra reyenê kewnê herayey, qandê coy merdımi amayena nê wexti, 28,29 dê mengda Marti dı ambarık kenê. Kormişkan, Newroz bıxoyo. Qewmê İrani pêro nê roşani rê vanê Newroz, nara Zazay vanê Kormişkan. Newroz 21 dê marti dı ambarık beno, çıkı hesabdê ma u hukmati miyabeyn dı hewt rozi estê. Gerek şıma bızanê, miyabeyndê kozan zi hewt rozi estê, coyra wextê Newrozi ew Kormişkani zi pêro nino. Mahnay Newroz zi bı Zazakiya roza newiya, nê dı qısey ameyê pêhet biyo newroz. Labırê Zazay roşandê wesari rê vanê Kormişkan. Namey Kormişkani zi vaşdê Kormiti ra yeno. Verê taqwimi çınê bi, wendenı çınê bi, şarê ma tayn çiyan ra xo rê nışani belı kerdê kı, bışê nê wextan taqib bıkerê. Nışânê amayenda wesari zi banan sero qandê Pıxêriyana loçıni vıraştê, payızi ‘siyê sallıni nayê koşandê nê locınana seqamê zımiştani kı şıkiyayê, şiyê weynayê bındê ê sallan, ekı kerrm dekewto erdi, wexta zanayê kı wesar ameyo. Gema zi kormit ruwayê, boya wesari vıştê berrani(tabiat) serı. Hıni merdımi nan u solla bışiyayê gemı, bı no kormitya pizey xo kerdê mırdı. Her kesi çınayo weş dayê xo ra ew çi-mi werdenı kerdê hadıre u şiyê cayandê weşan dı ronayê. Kıştê ra kay kerdê, kıştê ra şami kerdê hadıre, kiştê ra zi spor kerdê. Qandê şıwanan u pesan zi roşanê esto, no zi wesari ambarık beno, namey nê roşani zi Berreyo, bahdê Kormiskaniya ambarık beno. Her kes pesanê xo babet babet rengana xembılneno, zey ê rengana zi sitılanê şıti xembılneno, şami kenê hadıre, şamiya kı tamê cı wêşo danê şıwanan ew dıma şênayi kenê. Kultırdê Zazayan dı, xeylê kay, roşani, meseli, spori ew estanıki estê, labırê son hirıs serriyo kı keso nê kultırandê xo rê wahêr nêvıziyeno, êyê kı wahêr vızyenê zi keso paşti nêdano cı, êyê wıni benê vıni şınê. Kultır kı merdı, dıma zıwan zi mıreno, zıwan kı merdı, qewm zi vılêşyeno şıno, çıkı zıwan zi zey gunida tamarrano, seni kı guniya tamarran wışk bo merdım zi mıreno, kes kı zıwandê xo rê wahêr nêvıziyo, Mektebi çınêbê, Telebzoni çınêbê zıwanê kesi zi mıreno şıno, zıwan kı merdı qewn zi mıreno şıno. Zıwani heta omıdê ma dewê ma bi, labırê dewan dı zi Anaokıli vıraştê, pili çendı qısey kenê wa bıkerê fına zi çiyo kı weşdê qeçekan şıno do ey bıkerê. Zıwanê Anaokıli, Telebzoni, Cebtelefoni, İnterneti, Mektebi pêro Tırki yo, heyato zi nê çiyan sero çerx beno, qeçekyê tesirdê nê çiyan dı manenê ew tenya pilandê xoya Zazaki qısey kenê, pili kı merdi, Zazaki zi bena vıni şına. Meymanê erciyayey, ekı şarê ma Derneganê xo rono ew paşti bıdo cı, dernegi zi benê gırdi ew sındırıkê(odaklanmak) nê karan benê u şarê xo tamozıkê(teşvik) zıwan u Kultıri kenê. Mesela Dernega Çermugı biyarê xo çıman verı, ekı na Derneg çınêbiyayê, şıma zi paşti cı nêdayê, ewro no Kormişkan zi fına pey dı qezencê şardê ma nêbiyê. Bı Dernegana

15 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

kes şeno dewlet ra Zazakiya Telebzon bıwazo, Zazakiya mektebi bıwazo, heqanê xo bıwazo. Çı şaro şeno nê çiyan bıkero, çı Zazay nêşenê bıkerê? Ma do tımı şari rê kar u dezgey ronımı? Ma kı, tayn zi qandê şardê xo kar u dezgey ronımı nêbeno? Zazay hendê kami nêbenê, çıçi Zazayan şari ra kemiyo? Verdê çıhar hezari serrı Sarayandê İrani dı Zazaki qısey biyê. Qıralanê Partan. Qıralanê Sasaniyan, dewleta Deylemi, dewleta Bıveyidan, merkezê Bıveyidano zew zi Çermug bi, ninan zi Zazaki qısey kerdê. Suvari Selhedinê Eyübiyê kı emırdê Zaza Hıseyin dı bi, bı mızraxana vernida Ordidê Islami dı şiyê Qudusi serı, Êyê kı qorumey Qudusi deyayo cı inan zi Zazaki qısey kerdê. Ziya Gökalpo kı Atatırki görewê nustenda Tarixdê Tırkan dayo cı, ey zi Zazaki qısey kerdê. Ewro zi serwerê HDP’i, çP’i ew ê MHP’i zi Zazayê, labırê zıwanê cı merdo nêmerdo qe qaxuyê cı niyo. Nay bızanê kı Zazay kı bıwazê, şenê zey şari tewrdê çerxdê dınyay bê, çıkı no huner Zazayan dı esto. Ma kı nê zıwandê qedımi rê wahêr nêvızyımı, şar zi keno lehçey xo, labırê Zazaki lehçe niya, heta çıhar hezari serrı tarixê cı esto. Zekı verênanê ma vatê: “Suwari estorandê şari tımı peyeyo. Kalıkanê ma, pêranê ma, no zıwan u nê kultırdê xasekiya resnayê ma, Labırê mayê zi ninan rê wahêr nêvıziyemı, kalıkandê xo rê xedır kemı. Ewro nê ercê mayê qerqere dı. Bêrê ma nê ercandê xo rê wahêr bıvıziyımı kı, ma zi tewrdê çerxdê dınyay bımı. Zıwanê ma nan u solla ma Hırgı vaşı kokdê xo sero ruweno Roşan Hayıg 8.5.2016, Giessen, Almanya

Ozgur Arslan

http://www.bingolonline.com/Form.php?Sayfa=Yazdir&f=4&id=564 ZAZA HALKININ İNKAR Konumuz Zaza halkına karşı uygulanmakta olan geniş kapsamlı inkarın nedenlerini ve bu dev inkarın sonuçlarını kısaca dile getirmektir. bingolonline.com

ZAZACA(ZAZAKİ/dımILKİ)

Zazaki Qal kı/qısey bık

16 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zazana Dergisi 15 Gulane 11:27 de · (Roşan Hayıg'ın Almanya'da düzenlenen Kormişkan Festivalinde yaptığı konuşmanın metni)

FESTİWALÊ KORMIŞKANİ Meymanê erciyayey şıma pêro xeyr ameyê. Kormişkanê şıma ambarık bo ew çımê şıma tımı nê rozan bivinê! Rençdarê mayê kı, renç dayo Festiwaldê Kormişkani, Ella pêrın ra razi bo. Kormişkan roşanê amayenda wesariyo. Wesar kı ame merdımi, teyr u tur, heywani ew ganey pêro tenganey ra reyenê kewnê herayey, qandê coy merdımi amayena nê wexti, 28,29 dê mengda Marti dı ambarık kenê. Kormişkan, Newroz bıxoyo. Qewmê İrani pêro nê roşani rê vanê Newroz, nara Zazay vanê Kormişkan. Newroz 21 dê marti dı ambarık beno, çıkı hesabdê ma u hukmati miyabeyn dı hewt rozi estê. Gerek şıma bızanê, miyabeyndê kozan zi hewt rozi estê, coyra wextê Newrozi ew Kormişkani zi pêro nino. Mahnay Newroz zi bı Zazakiya roza newiya, nê dı qısey ameyê pêhet biyo newroz. Labırê Zazay roşandê wesari rê vanê Kormişkan. Namey Kormişkani zi vaşdê Kormiti ra yeno. Verê taqwimi çınê bi, wendenı çınê bi, şarê ma tayn çiyan ra xo rê nışani belı kerdê kı, bışê nê wextan taqib bıkerê. Nışânê amayenda wesari zi banan sero qandê Pıxêriyana loçıni vıraştê, payızi ‘siyê sallıni nayê koşandê nê locınana seqamê zımiştani kı şıkiyayê, şiyê weynayê bındê ê sallan, ekı kerrm dekewto erdi, wexta zanayê kı wesar ameyo. Gema zi kormit ruwayê, boya wesari vıştê berrani(tabiat) serı. Hıni merdımi nan u solla bışiyayê gemı, bı no kormitya pizey xo kerdê mırdı. Her kesi çınayo weş dayê xo ra ew çi-mi werdenı kerdê hadıre u şiyê cayandê weşan dı ronayê. Kıştê ra kay kerdê, kıştê ra şami kerdê hadıre, kiştê ra zi spor kerdê. Qandê şıwanan u pesan zi roşanê esto, no zi wesari ambarık beno, namey nê roşani zi Berreyo, bahdê Kormiskaniya ambarık beno. Her kes pesanê xo babet babet rengana xembılneno, zey ê rengana zi sitılanê şıti xembılneno, şami kenê hadıre, şamiya kı tamê cı wêşo danê şıwanan ew dıma şênayi kenê. Kultırdê Zazayan dı, xeylê kay, roşani, meseli, spori ew estanıki estê, labırê son hirıs serriyo kı keso nê kultırandê xo rê wahêr nêvıziyeno, êyê kı wahêr vızyenê zi keso paşti nêdano cı, êyê wıni benê vıni şınê. Kultır kı merdı, dıma zıwan zi mıreno, zıwan kı merdı, qewm zi vılêşyeno şıno, çıkı zıwan zi zey gunida tamarrano, seni kı guniya tamarran wışk bo merdım zi mıreno, kes kı zıwandê xo rê wahêr nêvıziyo, Mektebi çınêbê, Telebzoni çınêbê zıwanê kesi zi mıreno şıno, zıwan kı merdı qewn zi mıreno şıno. Zıwani heta omıdê ma dewê ma bi, labırê dewan dı zi Anaokıli vıraştê, pili çendı qısey kenê wa bıkerê fına zi çiyo kı weşdê qeçekan şıno do ey bıkerê. Zıwanê Anaokıli, Telebzoni, Cebtelefoni, İnterneti, Mektebi pêro Tırki yo, heyato zi nê çiyan sero çerx beno, qeçekyê tesirdê nê çiyan dı manenê ew tenya pilandê xoya Zazaki qısey kenê, pili kı merdi, Zazaki zi bena vıni şına. Meymanê erciyayey, ekı şarê ma Derneganê xo rono ew paşti bıdo cı, dernegi zi benê gırdi ew sındırıkê(odaklanmak) nê karan benê u şarê xo tamozıkê(teşvik) zıwan u Kultıri kenê. Mesela Dernega Çermugı biyarê xo çıman verı, ekı na Derneg çınêbiyayê, şıma zi paşti cı nêdayê, ewro no Kormişkan zi fına pey dı qezencê şardê ma nêbiyê. Bı Dernegana kes şeno dewlet ra Zazakiya Telebzon bıwazo, Zazakiya mektebi bıwazo, heqanê xo bıwazo. Çı şaro şeno nê çiyan bıkero, çı Zazay nêşenê bıkerê? Ma do tımı şari rê kar u dezgey ronımı? Ma kı, tayn zi qandê şardê xo kar u dezgey ronımı nêbeno? Zazay hendê kami nêbenê, çıçi Zazayan şari ra kemiyo? Verdê çıhar hezari serrı Sarayandê İrani dı Zazaki qısey biyê. Qıralanê Partan. Qıralanê Sasaniyan, dewleta Deylemi, dewleta Bıveyidan, merkezê Bıveyidano zew zi Çermug bi, ninan zi Zazaki qısey kerdê. Suvari Selhedinê Eyübiyê kı emırdê Zaza Hıseyin dı bi, bı mızraxana vernida Ordidê Islami dı şiyê Qudusi serı, Êyê kı qorumey Qudusi deyayo cı inan zi Zazaki qısey kerdê. Ziya Gökalpo kı Atatırki görewê nustenda Tarixdê Tırkan dayo cı, ey zi Zazaki qısey kerdê. Ewro zi serwerê HDP’i, çP’i ew ê MHP’i zi Zazayê, labırê zıwanê cı merdo nêmerdo qe qaxuyê cı niyo. Nay bızanê kı Zazay kı bıwazê, şenê zey şari tewrdê çerxdê dınyay bê, çıkı no huner Zazayan dı esto. Ma kı nê zıwandê qedımi rê wahêr nêvızyımı, şar zi keno lehçey xo, labırê Zazaki lehçe niya, heta çıhar hezari serrı tarixê cı esto. Zekı verênanê ma vatê: “Suwari estorandê şari tımı peyeyo. Kalıkanê ma, pêranê ma, no zıwan u nê kultırdê xasekiya resnayê ma, Labırê mayê zi ninan rê wahêr nêvıziyemı, kalıkandê xo rê xedır kemı. Ewro nê ercê mayê qerqere dı. Bêrê ma nê ercandê xo rê wahêr bıvıziyımı kı, ma zi tewrdê çerxdê dınyay bımı. Zıwanê ma nan u solla ma Hırgı vaşı kokdê xo sero ruweno Roşan Hayıg 8.5.2016, Giessen, Almanya

17 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma pa kerd: M. SEYÎTALÎOGLU ''GULA SÛRE''. 15 Gulane 19:31 de ·

Huyayîş to dano we Çala silota (alîşka) xo de Zerrîya mi Postê to zeleqîya mi ra Ma to vatê no to rê derman bo Pêrodayîş û parekerdene Weşî weşî huyayîş ebe hes kerdene Emrê mi de weşî gur bî huyayîşê to Nê nê awa ke herekîna cayê xo de Hes kerdene sey yew awa honike perrena zereyê mi Her çî pêro pîya Zonê mi bî ya Sey çuçika ke newe halên dîyo Roj ra hes keno Hona çimanê ey de nîya nêdo Varitîş ra hes keno Hona zereyê mi de nêvaro Heskerdena to Varitişêde tîjin o Çi şemsîye Çi sîye kar nêkena… Nuştox : M. Seyitalioğlu Çime : Dersiminfo.com

12 Eskere (kere) Suriye raresene paremun (pairi) hegaye gasiya Homsaya

18 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Eskere (kere) Suriye raresti ver şi vera isyunkare Suriye paremun (pairi) hegaye gasi naşta şehero khan (xun) Palmraya dorme (çorşme/dirune) Homsaya. Eskere (kere) Suriye piya hitaye (gurube) pawetişe namdare waşt deye (tile) Al Sawani şarke hegaye gasiya tepışere. Eskere (kere) havaye Suriye havay ra asmen ra yaoxedrati(huucm kerdi/endrati) tehere Palmyra hem ray ro vaşangaye şataye isyunkari tey hegaye gaseya este.

2 vertemare Ahrar al-şam hem al Nusra zımeye Homsaya kışiyay.

Eyona (roca) dorme (çorşme/dirune dorme (çorşme/dirune) Dayr al-Zawr taraye Suriye merem kerdi pe het amaişe merdemi herune isyunkare diyare islami embriyune al Sinaya şiware Dayr-al zawra .

yene ra varene Bagdada 70 ra zaf (visiy) merdi

19 of 85

13 Bambay fina

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Reye bombayu 70 ra visiy (zaf) merdemi kışti bombay reknene Bagdadi paytexte iraqi

Da des merdemi kışiyay tey caye Siaye Bagdadua enbriyune Bagdada , vere eyona (roca) 2 bombay tekiyay. Ju bombaya vaşanga rumniye caye ke firi merdemi este meyduno firi merdemi este şeher Sadra, 28 kışiyay 57 heweyna dırveniyay. Yewiye (jeyiye) iraqi aişay (eşkay) juyna bomba wedare ay esere a nimniye ju vaşangaya meyduna ju bombay diyimi (diyini) caye karaja/qaraja.

Embriyune al şaaba Sesemve juyna bombaya meyduneya zımeya 17 kışti 28 dırveteti (dirbeti).

Ju bombaya vaşanga emriyune al Raşeeda 6 merdemi kışti 21 merdemi (maşyi/isoi) dırveteti jareşatere Bagdada. Juyna bombaya bombaya hirim (hirin) caye Abu Ghraib şiware Bagdada tekiye yew (je) kışt.

14 Reye Hadi vac (qese) kerdişe Yemeni ra hui ancano şiyazdano

20 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Reye Hadi/rusetare Hadi vac (qese) kerdişe Yemeni ra hsiyazdane hui ancane persaiş ra Kuweyta. Yemena hima (hona) wereya esasi ne yena ra.

15 Diyari pe het yene Viyanaya piya vacene

16 Diyari pe het yene Viyanaya piya vacene

Safire (kasude) veryine 17 diyari ra pe het umey (Amay) mereve Suriyay re i wazene wereya newi siyasnane wezişene (hişenen/werznene; wereya veryi gegane şikyena; i wazene ay met (piyet) kene).

Vezire xarice Rusya Sergei Lavrov hem Amerika serete John Kerry pe het amaişi niyaşene hitaye (gurube) destakare Suriye anguş(cihun).

Iran yi enseyeno pe het amaişa (ancamaya), piya Rusyaya idareye suriye avengeno (derbazeno) hema Amerika Suudi Aarbaiya, diyare Evrupa wazene idareye suriye wardayero.

Rusya hem Amerika persene paştidareye (destariye) zordariy (zorkari) re me şero.

Rusya hem iran derbazene (avengene) wereya suriyay hem vac (qese) kerdişe ramay (haxşti).

21 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

"ma ne verdareme (verdare) zordari (zorkari/rimidari) avihaynaişe duşmainya gureynere şionaişe (şiyamune) zori(rimi) heweyna hiraynere (hiray kere)," Zarifi o vat. “O bebexto taye (heve) i wazene raye eskeriye (keriye) hacane , o hewn (hown) reseno peyni; hem i eynene (niyadene) dermune siyasi," ey o vat.

17 çin vaceno hamkare (piya kare (gure)) verenyayiye (merevaniye) pe xratuyee Afganistana raresyero

SeSemve paytare (servere) çini Xi Jinping pe het umet (ame/ume) pe servezire Afganistan Abdullah Abdullah. çin vaceno maveni Afganistana hirayneno (useyneno).

18 Resma hegay este jareştare-şiware çini dorme (çorşme/dirune) Guzhouya Dewıci gurene miyon hegayuya dewa Jiaçeye Congjiang County, jareşatre-şwiare çiniya dorem (çorşme/dirun) Guizhou , vılun 17, 2016.

22 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

19 Reşveri (cıteri)/bezregarani bezre rızi (bırınci) rohene (rumene) jareşatre -şiware çini seing(key/çey) Dene/xele/genem pouru yeno ra Ju ceni hadrena (hadre kena) bezreye rızi (bırınci) rohena (rumena) dewa Baiyana şehere Limingguan tey n Libo County, jareşatre -şiware çini dorme (çorşme/dirune) Guizhou, vılun 17, 2016.

20 idareyico veryine çini yeno reseno Hong kong Zhang Dejiang, paytare (servere) encumaniya merdeme hoyete çini esteişi vaceno seing (key/çey) o reseno meydune havayaye Hong Kong Sar jareştare çiniya vılun 17 2016.

21 Tezarut esto vera (verva/patiy) aşaya (yasaya) newe re Kathmanduya diyare Nepala Tezaruatari/veryeratari saredatare verenyaye federe perodati pe polisiya hada veryeiş/tezaruta verva (vera) aşaya (yasaya) neweye diyari naşta caye servezire diyariya Kathmanduya Nepala vılun 17 2015.

22 Servezire çini pe het yeno pe servezire Fransa Servezire çini Li Keqiang Visemve (diSemve) pe het ume (ame/umet/amat) pe servezire Fransa Jean-Marc Ayrault hem inu piya perseti usni(usyin) hamkari (piya guri/kari) .

23 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Mustafa Karabulut 14 Kanûne 2015 · zazaca lala vano vano , ez zerecda xuré vano la la vano vano ez marida xuré vano ez wayiré derd u külano ezo névano, zeré mıno vano vano vano kederdé xoré vano tı ju goza, sergıldé dara kam sımoré béro to eza eyana tı bé mı kesira e névana vano vano tutekda xoré vano vano vano helul da xuré vano teliyo miyandı tı ju gula şılta qılyana,,zekı tura tı xaseka ,feqet kura la tı mıra zaf duriya vano vano rayerandé toré vano ma velg cendé, velgé mazi bıro miyara remay la ğezali juweka cı la to mendé çımi siyay burwey keytani la vano vano toré vano la vano vano teceldé xuré vano sera şeri tı mına piya wesari zey vılka kolbıza to viré eno ma şiyé bıza toré vano miçıka saza tı çı kewta hendayé naza la vano vano xasekda xuré vano ezo névano,qederé mıno vano Mustafa Karabulut 16 Gulane 22:37 de ·

qandé sehati çend nasihati ( sıhat için bir kaç nasihat)

24 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

DILDAN (DINDAN) ekı şıma wazené lolıki dıldané qeçekan ( domanan) dé şıma denékewé u dındané cı zey şev biyaysé, o waxt né çiyo dıqat bıkeré. 1- Şeker-o sur u pét cınédé. yané şekéro pét çıçi beno wa o bo lazımo kı şıma bıra domanandé xo nédé. feqet pılola rıvi yan zi çiqolata nermek şené bıdé cı.. eyra çiyé nébeno 2- VELVEGİ ( BÖBREK) : eger şıma wazené welvegé qeçekan(domanan) dé şıma meheliyé , şıma dé na qısa mı tepeşé. zaf awa pak bıdé domanan (qeçekan) dé xo. zaf werdo solın cı nédé.gedané xo teyşanmeterné u awa zaf serdını cı nédé. 3- BASUR( HEMEROİD ) zaf werdo tun domanan ( lorekan) dé xo nédé. isot -o tun , sir, piyaz zafé cı domano sıftaqefıs keno. bado tey néweşina arı veciyena. HOMA DOMANANé ŞIMA SITARKERO. AMİN. weş u wari bé. ma zazaymı

23 Paytare (servere) irani Hirvati vendane hamkaro (piya gureo/karo) nazdi çarsemve vılun 18 , 2016

Paytare (servere) irani Hassan Rouhani (Rassa/daşinaya) pe et amaişe havadisi tepışeno pe paytara (servera) Hirvati Kolinda Grabar-Kitarovic, Tehrana vılun 18 18, 2016.

Iran hem Hirvatistan vat i piya hamkaro (piya karo/guro) nazdi hiraynene (useynene) peşanane pe zori (rimi) hem tuciye re tey şarke miyona.

Zor (Rimi) hem tuciye cirit erzene şarke miyoni ro.

Tehdide (dervetete) rimi (zori) esto dormi(çorşmi/diruni) ro; çunt diyari ro zor (rimi) pa kuweno rimi (zor) gineno pa.

25 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Iran hem Hirvatistan maven debari hem ferhengi hem yi seyruni wazene useynene (hiraynene). Wurni (hurni) diyari wazene ticareti hiraynene (hira kene) useynene.

Kitarovic, kışta (hete) hui ra vat: rimi (zor) esto Afganistana, iraqa hem suriyay; Hirvatistan piay iraniya gurena kare (gure) verva) rimi(zori) hem tuciye hiraynena (hira kena).

24 Tezarutari/veryetari saredane tuciye Polise Fransay Tezarutare Fransa adir finene pa vaşangaya polise Fransay i zore (rimiye) polisi vescesene wardane ne wazene rimiye (zore) polisi.

25 Numoeye merdi ha ca xijiyaişe zemini (hari/hardi) Sirilankaya resene 35 çarSEmve vılun 18 2016

Yaune (Hune/cence/gence) Sri Lankay veryene ha ca awya (awkaya) laşeri ra Biyagamaya 17 km ha ca paytexte diyari Kolomboya vılun 18 2016.

Numoreye merdi haca xijiyasihe zemini (hardi/hari) peydayiyey het varişo(axero/varuno) pukini ra numoreye merdi resti 35.

26 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

idariyce afete Srilanka çarsemve vat heweyna 19 tanuye (gane/kerpe) merdi viniyay hewuni(huni) pero piya numoreye merdi resti 35.

Ters esto idareyici vewrene ke 150 merdemi bin çamura/linicya este bin zemina (hara/harda) maenti (mandi). Aşma surakaya Srilanka (Srikanka kizil ay) vat 200 nefi (peroni) boka bin zemina (hara/harda) este. 200 nefi (peroni) ne sehetene, kesi i ne vinetene; i binge çamura/linciya boka mandi(maenti/maeti).

26 Montenegro kuno miyone Natoy: hema merdemi vera (verva) Natoy saredane, wazeen wereynaiş Natoy re.

Tezaruat esto: vera (verva) NATO re : ne vace merev re ne vac Natoy re!” hada Tezaruta Gagan 12 2015 ©AFP

27 Taraye mereve Tirki zımeye iraqa bombayu varnene çarSemve vılun 18, 2016

Taraye mereve Tirki bombayu varnenen usni (usyin) zineye iraq jareşatre-şarke Tirkiye kışen 10 merdemi.

27 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

28 idayico berze çini vaceno usni (usyin) Hong Kongi şamiya (şumiya) weş ameye Idareyico berze çini Zhang Dejiang çarSemve vendat tıvaro met (piyet) diyara “ yew (je) diyar 2 zagoni” re adet avere Hong Kongi re yo; yew (je) diyar esto 2 zagoni este; siyaseta çini esta.

29 Vinaişe hegaye xeli (genimi) Luoyange çiniya este, şima vinene resma Resm anciya vılun 717 2016 moceno (neweno/niyaseno) vinaişe hegaye xeli (genimi) dorme (çorşme/dirune) koye şehere Luoyangaya, miyone çini dorme (çorşme/dirune) Henana.

30 Tehevi enseyene merasime ayuye (seriye) 18 zımeye çiniya Ju mae (mua) şowka/xauda pıra kena pa kena usni sere pıte hui riye merasime ayuye (seriye) re. Wendexaneyo miyone şehere Botou zımeye çiniya dorme (çorşme/dirune) Hebeiye vılun 18 2016, 1,400 tehevi enseyeti (enseyiyay) merasime seriye (ayuye) sere /ayu 18 a. seriye (ayuye) 18 yeno, merasime ayuyiye (seriye) esto.

28 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

31 Eskere (kere) Afgani enseyene cerevnaişe (şinaşaişe) Eskeriye Kabula

Eskere (kere) Afgani enseyene cerevnaişe/şinaşaişe) eskeriye (keriye) hewuna (heluna) cerevnaişa (şinaşaişa) Kabula paytexte Afganistana vılun 18 2016

32 Toha germi esta şarke Afganistana Merdemi (masyi/isoi) hui serdin kene serdeynene tey navaya (kanala) hada tohaya goreya, Vılun 18 2016. Germiye çarsemve resti resena 44 derece. Germiniya şarke Pakistana Lahoreya. 33 çin Afganistan piya yewmini avengene (derbazene/paşti kene)

29 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

çin Afghanistan vaete piyayi avaedati (sanhati) çarSemve wurni (hurni) diyari yewmini (jumini) paşti kene menfaete jumini (yewmini) re; Servezire Afgani Abdullah Abdullah şi diyare çini wasnaya servezire çini Li Keqiang. ra. Wurni (hurni) diyari vaete piyayi avaedat (sanhati) met hu-seriy wurni (hurni) diyari derbazene (paşti kene/avengene). Wurni (hurni) diyari hu-seriye diyare yewiye (jeyiye) diyari hem pouru zemine (hara/harda) diyare jumini (yewmini) derbazene (paşti kene/avengene/uzuhene); i nemengene (nemene) yewmini (jumini) hem husui vir kene jumini (yewmini) menfaete yewmini (jumini) derbazene (uzuhene/paşti kene/avengene).Afganistan siyaseta çini yewi (jeyi) derbazena (paşti kena/avengena/uzuhena) manaya çini met (piyet) derbazena (paşti kena/uzuhena/avengena)' Afganistan ne verdana zemine (Hara/harda) gureynero (marseyero) verva (vera) çini. Afganistan çini derbazena (pasti kena/uzuhena/avengena) wezne çini Tibeta Taiwana, Xinjianga.çin kışta (hete) hui ra avengeno (derbazeno/uzuheno) merdeme (maşye/isoiye) Afghanistani re ramay re debarey re hem wasnaya inu raresaiş re pe raye wezne hoyete Afganistani re.

30 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Haydar Sahin rıştey Mesut Asmên Keskin bare kerd Dost u albazenê, mordemê hewli, Ewro Piê Mı Rest Rasta Xuya Peyêne. Mordem Xora Nejdi, Xora Pili ke Herke Kerdi Vindi, Xo Teyna Vineno, Beno Vıle Çêwt. Bıra Mesut Zaf Wes Bo, Na Roza Dez u Murijiyaie de Ma Xo vıra Nekerdıme. Mesut Asmên Keskin Ewro, dewa Erzıngani Bağ ra Tornê Sılêmanê Baği Ap İmam (Yusuf Şahin), piyê bıra Haydar Sahini, şiyo heqiya xo. Sarê Çê bıra Heyderi (Cansa) wes bo, zerre u xatırê qomê ma. Resme Zaza Edebiyati

Resme Zazalık

31 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zazalık

Bingöl Belediyemizi kutluyoruz Haydar Sahin Vizêr 00:27 de · KÜRT HAREKETİNİN ZAZALAR ÜZERİNDEKİ PLANI KÜRT HAREKETİNİN ZAZALAR ÜZERİNDEKİ PLANI Kürtleştirme çabaları Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde Soran ve Kurmanc (Kırmanc) politikacıları İstanbul’da bir araya gelerek siyasi bir hareket oluşturdu. Ozaman İran Körfezi ile Ağrı Dağı arasındaki bölgeye talepte bulunarak bu bölgeyi harita üzerinde çizdiler. Bu bölgede yaşayan Zaza, Goran ve Lur halkları ‘Kürt’, dilleri sözde ‘Kürtçe’nin bir lehçesi ve yurtları da ‘Kürdistan’ diye ilan edildi. Günümüzde irani dilbilimi sayesinde bilinmektedirki, Zazaca, Goranca ve Lurca tamamen bağımsız dillerdir. Dolayısıyla ne konuşmacıları ‘Kürt’ tür, ne de yurtları ‘Kürdistan’ dır. Geleneksel ülke adlandırması, Arab-istan, Türk-istan, Tacik-istan misalindeki gibi ‘etnik ad’-istan = ‘ülke adı’ formülüne göre takibedilirse, ozaman Zaza yurdunun doğru adı Zazaistan olmalıdır. Kürt politikacılarının takibettiği hedefler şunlardır: o Kurmanc (Kırmanc) siyasi yönetimi kurma o Zaza’ların bölgesini işgal etme, hüküm altına alma ve kürtleştirme o Zaza’ların varlığını inkâr etme o Zaza Dili’ni lehçeye indirgeyip sözde Kürtçe’nin, yani Kırmancca’nın lehçesi diye propaganda edip uzun vadede yoketme o Sözde bilimsel iddialarla siyasi lehçe propagandası yapma ve Zaza kimliğini yoketme o Kurmancca’yı (Kırmancca’yı) resmi dil yapma, Zazaca’yı değil Kürt yazarlarla propagandacılarının, Zaza Dili’ni Kürtçe’nin lehçesine indirgeme ile ilgili sözde-bilimsel yanlış iddialarıyla metotları şunlardır: o Sesleri tahrif edeek benzer yapma o Tarhi dil farklarını yanlış olarak lehçe farkı diye gösterme o Büyük çaplı ayrılıkları görmemezlikten gelme o İrani dilbilimin tespıtlerini hiçe sayma Dilbilimsel prensiplere aykırı olarak ileri sürülen yanlış iddialar yazarın Grammatik der Zaza-Spraçe [Zaza Dili’nın Grameri] adlı kitabında, Die Zaza-Thematik in kurdisçen Quellen [Kürt kaynaklarında Zaza konusu] bölümünde ayrıntılı olarak analiz edilip doğrular ortaya konmuştur (Selcan G, s. 64-94). Dil ile lehçenin lenguistik tanımı ve bunların siyasi istismarı şu yazılarda ayrıntılı şekilde izah edilmektedir: Zaza Milli Meselesi ile bunun gözden geçirileren genişletilen nüşası Zaza Ulusal Sorunu’unda, bölüm Zaza dili ve lehçecilik, s. 11-14 (Selcan 1994, 2004: kendi basımı, Berlin 1994, s. 20-29;http://www.zazaki.de/zazakide /ZazaUlusalSorunu2004.pdf . 1974-1996 yıllarında Avrupa’da Zaza yurtseverleriyle Kürt milliyetçileri arasında süren siyasi tartışmaların bir dökümentasyonu şu makalede mevcuttur: Lezê Serbestiya Mıletê Zazay de qıymetê zoni (Selcan 1996, Tija Sodıri, 1996, pelge 20-37; www.zazaki.de/zazakide/selcan-qiymetezoni.pdf . 2010 da Tunceli-Üniversitesinde ülkemizin tarihinde ilkolarak Zazaca seçme ders olarak öğretim programına alınınca, Kürt milliyetçileri buna karşı protesto etmişti (12.5.2010). Üniversite yönetiminin bu doğru ve cesur 20 adımına sevinip destekliyeceğine, karşı çıktılar. Bunun üzerine Zaza Aydın ve Kurumları üniversite yönetimiyle dayanışmada bulundular ve Kürt asimilasyonculuğuna karşı çıkıp, ‘Zazaca Kürtçe değil, Zazalar Kürt değil’ başlığı altında iki basın açıklaması yayınladılar; Asimilasyon konusu hakkında son olarak şunu belirtmek gerekir: Komşu bir halkı altetme dürtüsü, etnik varlığını inkâr etme, dilini önemsiz bir lehçeye indirgeyip tahribetme, sadece insanı aşağılamakla kalmayıp, insanlık düşmanı bir baskı ve imha ideolojisidir ve mahkum edilmelidir. Burada özellikle katmerli bir şekilde yürütülen Zaza düşmanlığı mahkum edilmelidir. Dr. Zülfü Selcan Devrimci Zazalar 13 Gulane 12:16 de ·

32 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Devrimci Zazalar

Rışte Bingöl Belediyesi

33 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Bingöl Belediyesi ZAZACA DİL KURSU İÇİN KAYITLARIMIZ BAŞLAMIŞTIR. Başvurular Belediye Proje ofisine yapılacaktır.. Vengê Şîîranê Ma

Devrimci Zazalar 17 Gulane 08:52 de · ZAZA OLMAK. DERSİM'DEN SİVEREĞ'E UZANAN COGRAFYANIN ZAZAİSTAN OLDUĞUNUN BİLİNCİNDE OLMAKTIR. Saim Artan Bingöl Yenişehir Beşyol de.

34 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Devrimci Zazalar 10 Gulane 09:52 de ·

Welatè Ma Zazaistan'o Kameya Ma Zaza'o Zıwanè Ma Zazakiyo Tunceli tırkiya Zazaki dı Dêsim'a Bingöl tırkıya Zazaki dı Çolıg'a Suk Xarpèt Alduş Gımgım Piran Daraheni Çermug Ma welatè xo zıwan dè xo dı nameyê wazené..

VÉNG ŞıMA Sizin Sesiniz 1 Uykum Geliyor Geceniz Güzel Olsun Allah Rahatlık Versin

Berfin Jele

Weşiye honde cıwiyaena tüya. Dey ra dot ya xatırau de jü rêça ya ki ğeyalu de jü omıda...... Pablo NERUDA

Resme Zazalık

35 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma, Siat ÇİYA ''Caverde Şêro''. Zonê Zerri Zonê mı Ĝezna aqılê mı Dostê bêkeşiya mı Apsunê phıstınê mı. Hardê mıno bêşindori Fekê mı de çekuye Qelema mı de herfe Fıkır, ĝeyal u hesrete Mezgê mı de roşti Zerria mı de waştiye. Koletiye de anorê mı Lal u kherriye de vengê mı Verba inkari kamiya mı Tarıxê mı, mestê mı. Gonia mı, omedia mı. Sait Çiya

Cematê Zazayanê Almanya, Zaza Gemeinde in Deutsçland

36 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Cematè ma ra piyé Haydar Şahin'i şiyo heqiya xo. Cayè cı cınet bo, Serrey şarê ma weş bo.. Dernegimızden Haydar Şahin'in babası vefat etmiştir. Mekanı cennet olsun, Halkımızın başı sag olsun. Cematè Zazayanê Almanya

Cihaddin Şeker

Ma zazay şıma ınay baş fam bıkerénı.

VÉNG ŞıMA Sizin Sesiniz Almanya'da Bir Hemşehrimizin İşyeri

Cihaddin Şeker kulp Yibo de.

Bıayné ew bımusé

37 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Devrimci Zazalar 4 Gulane 13:26 de · Dêsim 38'ê xo virra mekı.!

34 Paytare (servere) Afgani hem servere indiya paweyene irana persene bere çabahari

38 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Paytare (servere) Afgani hem servere indiya paweyene irana persene bere çabahari

vılun PoSemve 19, 2016 Servezire indiya Indiya Narendra Modi (hoyiya/daşinaya) hem paytare (servere) Afgani Aşraf Ghani resma este şima inu vinene ©AFP Paytare (servere) Afghani Aşraf Ghani hem sevezire Indiya Narendra Modi ziyaret kenune Tehrani hefteyo avera hefteyo yo/ke yeno/yenuno wereya bere çabahari morene (mor kene); hire diyari wazene ay raresnene ticareti re.

Modi aşma (menga) vılun 22-23 paweyeno Tehrana. Safire (kasude) irani Kabula vat ziyareta Ghani hima (hona) arez niya o yeno Tehran wereya bere çabahari hem Mou piya morene (mor kene). Modi veryina ziyaret keno irani; Ghani ser 2014 şi iran.

35 Zor (rimi) bext esto zori (rimi) taray beno war

PoSemve vılun 19 2016 Thu May 19, 2016 12:13PM

Vezire taraye virzane (xome) Misiri vaceno ke taraye xeta Havaye Misiiri zor (rimi) ra kuwet war rişa war Misira vılun 19 2016.

39 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vezire xeta havaye tareye Misiri vat bext esto ke taray kuwet war riye zori (rimi) ra usni(usyin) vahare (dengize) sipiya o şionaişe (harekete) zori (rimi) ra kuwet war rişa war. Mneye (serevdeye) wardaişe taray rişaişe taray riye zori (rimi) ra taraye Airbus rişa war.

Se kerd ke taray rişa war ume (amat) war.

66 rayirwani(rayici) tey taraya teya merdi, inu ra 30 misirici, 15 Fransice 2 iraqice …

36 Binali Yildirim serevziro newey Tirkiyao akp ey namnena serdare (paytare) party

Resm anciya vılun 12 2016 vezire bereişi(berdiş/bertişi) Binali Yildirim enseyeno ancamaya (pe het amaişa) Ankaraya Tirkiye. ©AP

O teyna azaye partya idare (AKP) vicıt wereynet vezire berdiş (bereiş) Binali Yildirim, o paytare (serevere) Akpy hem servezire diyare Tirkiyao.

O 60 ayuyo (seriyo) Posemveya dıma ancamya (pe het amaişe) partya Akp o viciya wereyniya servero (paytaro) neweye partyi.

O verenyaye Erdoganiyo, nazdi eyo tey partyiya. Erzingan ra yo.

40 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Erdogan hem Davutogli ne wereyeti usni (usyin) manaye Erdogani.

37 Helikoptere Tirki paya nayiya o kuwet war

Eskere (kere) tirki vacene yew (je) helikoptere inu pe fuzeya ya yi zemin-hava projectila wardiya. Yene Hakkariya 8 eskere (kere) tirkiy tey Helikoptera kışiyay tey a 2 rumetare Helikopteri tey merdeuna este.

38 Yew (je) taraye mereve Amerika serete B-52 kezay ra kuwet war Guama. Yew (je) taraye eskeriye (keriye) Amerika B-52 vapaniya, merendiya, sataya dıma o kuwet rışa war meydune havaye Amerikaya sereteya Guama.

Eskere (kere) Amerika vat PoSemve ke bombakare B-52H Stratofortress şı war

41 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

çarsemve dıma wezişt (werzet/hişt) kes dımay ra ne merd; vispi (pero) gurveyere (karere) taray reyniyay kezay ra.

39 Vinaişo pil (wesni) henseye Bançangyu ye Deso pil (gird/girs) resma esto Resm anciya vılun 18 2016 moceno(neweno) vinaişo pil(wesni/girs/gird) henseye Bançangyuye Deso pili (wesni/girsi /girdi), şehere Qinhuangdao, zimey çiniya dorme (çorşme/dirune) Hebeiya

40 Leylegi weş vırazene vewzene baxçeye Tianxianga şarke çiniya Nançangaya

Baxçeye Tianxiang, Bxhceyo vıraziyo Nangçangaya mırçıke maciri hem mırçıke bori şune pa nışene teya weş vırazene .

41 Merdem kare (gur) çini herineno Aston vılla

Xia Jiantong diyare çini ra newe herineno Aston vıllayi ey Aston vılla herinatı wereye diyare çiniya vıraziye. O wayiro neweyo.

42 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

42 Raye asıno teyna (tekna/yewo) zey (yewt) semere estori miknatisa teyeuiti abiya şarke çiniya Resm anciya vılun 19 2016 raye asıno tekna (yewo) abeno Qingdaoya, şarke cjinoya dorme (çorşme/dirune) şangdonga. 2 raye asına ne teyna yew (je) raye asın esto maşanga ci ro şuna rumyena.

43 Sevılla 3 Liverpool 1 sevıllan mızdhaya Vefa hanana (venena)

Vaci (qeseki/vaceki) ne aişene (eşkene) vacene razarene se Sevılla kena. Vizer şon (sana) Sevılla pey (peiri) ra umi(ami) kay Liverpool ra hanat (venet), kay ra veretre umi(Ami).

mızdhaya pancin (pancim) şi ay re ; veryina kesi hewuni (huni) ne kerd.) Muduri Sevılla raşt razerat raşt kerd kay idarey kerd.

Sevılla kay ar kerd, mızdhay aVefa Ar kerdi bexti nemeyo peyniya umi (ami) ra Sevıllay re. Mudure Sevılla kay vurnet nemeyo peyniya. Sevılla mızdhay Vefa 2016 ar kerdı. Pe piay 3 seriy ro mızdhay vefa şi Sevıllay re. Bext esto Sevılla boka mızdhya ispanyayi hanana (venena) vera (verva) Barselona.

43 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zazana Dergisi 15 Payizia Werteyêne 2013 · ZAZALARIN VARLIĞININ İLK YAZILI DELİLLERİ, M.Ö 522 YILINDA YAZILMIŞ OLAN BEHİSTUN YAZITLARINDA YER ALMAKTADIR. 2535 YIL ÖNCE ZAZALAR ZAZAYDI. PEKİ SORUYORUZ; 2535 YIL ÖNCE ZAZA OLAN BİR HALK, NASIL OLURDA ŞİMDİ KÜRT OLABİLİR? Zazana Dergisi

44 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zazana Dergisi Diyarbakır Zaza Derneği ile ortak çalışmamız sonucu hazırlanan sağlık çalışanları için Zazaca el kitapçığımız matbaadan çıktı. Diyarbakır'daki tüm sağlık merkezlerine dağıtılacaktır. Halkımız ve dilimiz için hayırlara vesile olmasını dileriz. Zazana Dergisi

Mehmet Candar

#ZAZANA_DERGİSİYLE TARİHİMİZİ GERİ ALIYORUZ. Kürtçü yazıcı çevreler Yazdıkları Tarih kitaplarında Kürt Tarihini köklü anlı şanlı göstermek için Zaza devletlerini,Zaza savaşlarını,Zaza Ayaklanmalarını Kürtler yapmış gibi tarih kitaplarına yazdılar. Zazana Dergisi 9. Sayısında Zaza Tarihini Kaleme aldı. Ve Sasani İmparatorluğu,Ziyar Devletlerinin Zazaların kurduğu gerçeğini günyüzüne çıkardı. Zazana Dergisi olmasaydı belki Ziyar Devletini Kürtlerin kurduğu devlet olarak kalacaktı. Zaza Derneği - Diyarbakı

Zaza Derneği - Diyarbakır

45 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

14 Gulane 14:29 de · Diyarbakır Zaza Derneği olarak halkımızdan gelen talepler üzerine D.Bakır'daki hastane çalışanlarına sunulmak üzere Zaza Dilinde kitapçığımız hazırlanmaktadır. Zaza soydaşlarımızın hastane çalışanlarıyla Zazaca iletişim kuramamaları nedeniyle Zaza soydaşlarımızın anadilinde sağlık hizmeti almaları kolaylaşmış olacaktır. Önümüzdeki günlerde kitapçığımız tamamlanarak tüm hastanelere dağıtılacaktır. Değerli halkımıza saygıyla duyurulur. Diyarbakır Zaza Derneği Yönetim Kurulu Vengê Şîîranê Ma

zazaca vizer şandı mı tı diya zéy aşmiya pancési biya kaşko mı tı xo vera gurotayé roj akewtendı mı tı diya tı zey mermuşa biya kaşko mı tı boykardayé dar u beri miyandı tı ju rézwanek aw biya kaşko mı tı bışımıtayé aşmi vera gıjıké to to doşidı tabuta to darda méşira bi jew letéy cı ronayé tı ruwayé biyé zey şılta qılyanı kaşko o waxt mı jew lewé toyanayé genç yaşta kızını kaybeden bir babanın duyğularını zazaki şiire döktüm.

Mesut Asmên Keskin Vizêr 14:42 de · Ewro, dewa Erzıngani Bağ ra Tornê Sılêmanê Baği Ap İmam (Yusuf Şahin), piyê bıra Haydar Sahini, şiyo heqiya xo. Sarê Çê bıra Heyderi (Cansa) wes bo, zerre u xatırê qomê ma.

46 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma resm pa kerd: Kitabê Şîîranê Ma.

Nameyê Kitabî : Arîn Re Dêrî Nuştox : İlyas Gizligöl Weşanxane : Arya Caê waştiş û herenayişî : https://www.kitapmatik.com.tr/kit…/arin-re-deri-p586789.html

Nurullah Sarıcanlı

Min û Mîraz xû ma emşî xo kerd derg û programê kek Mutlu Canî seyr kerd . Bi şîîr û deyîran weş yew program bi sey ey bînan .. Qicon xû zon dadî ra dur metepişên wa lawikon ma goştarî bik , wa sonikon maya pîl ib . Yo qic pey çeher ponc zonona eşken pîl ib xû vîra mekên . Qicon xû r sonikon biwonên , lîrikon vacên zon şar ra fek wedarên qey Humaya ..

47 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

34 4 merdi seing (key/çey) helikoptere polisi rışeno kuweno war jareştare Fransaya

48 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

4 merdi seing (key/çey) helikoptere polisi rışeno kuweno war jareştare Fransaya

Yew (je) helikopter polise Fransa rışa war kuwet war caye koyina jareştare Fransaya, 4 polisi teya kışiyay.

Yene helikopter şi war hada şionaişe (şiyamune/harekete) cerevnaiş taye (heve) duri sindore (karaya) Ispanyaya.

Rumeyater Helikoptere hem mavine rumetare helikopteri tey merdeuna este hem 2 ustaye (wistaye) reynaişi merdi.

Helikopter dorme Pireneyo berz kuwet war rışa war.

35 Indiya wereya beri hada ziyareta Modi morena (mor kena)

49 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Indiya wereya beri hada ziyareta Modi morena (mor kena)

Indiya vat yene a wereya beri hem idarey beri jareşatre -şarke irana morena (mor kena) hada ziyareta Narendra Modi. irani re.

Wereye raresnaişe 2 terminali hem caye bari tey çabahara vırazyene.

Gopal Baglay, indiya veryina 200 milyon harcaynena bere çabaharai re. "ziyareta Modi peyvendiye hem vırazaişe bingi," Modi hewuni(huni) vaceno.

Baglay vat ke indiya Afganistana iran ciya (pera) wereya newi ticaret re hem bereiş (berdiş) re hada ziyareta Modiya ke bere çabahari hewuno (heluno).

"hire diyari piya wereyene dormi(çorhsmi/diruni) re weşo houwo (houwlo), raevo peyvende Afgansitan iran hem indiya 3 diyare besene piya het vahar (dengizi) ra; Afganistan besena het vahar (dengiz) ra a indiya," Baglay o vat. Bere çabahari xratuyo veryine xariciyo , indiya aişena (eşkena) çiye hui vadana Afganistani re hem miyone Asyay re hem yi peyiri (peye) ci ya ro.

Indiya wazene raye asini akena vırazene Afganistani besena bere çabahariya hem miyone asyay ra.

50 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

36 Iran fına pancim (pancin) re mızdhaya gulaşi(gureşi) hanano (veneno)

Irani dıma kaye gulaşi(gureşi) Rusyay ra hanati (veneti) iran veryin umet (ame). Kaye peyniya irani kay Tirkiyay ra 7-1 veryin ume (ame) veretre umet (Ame).

Irani kay Rusyay ra 8-0 berd yene şehere şiraza.

Vere eyona (ayara/roca) irani kay Tirkyay ra hanat (venet) pe numoreyo berza. Iran rest kayo peyni.

Mızdhaya kaye Gulaşe (gureşe) anguş (cıhun) ser 2016 şuna irani re.

Kaye Greko-romeya iran veryin ume(amat). 1 iran 2 Rusya 3 tirkiye 4 Kazakistan 5 Rusya sipi 6 Azerbeijan 7 ukrainya 8 Almanya

Ser 2016 Posemve kaye gulaşi(gureş) dest pe kerd/verset şehere şiraza.

51 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

37 Taraye eskeriye (keriye) Yunani) wisene taraye havaye Misiro Taraye eskeriye (keriye) Yunani weseti wisetene taraye havaye Misiri Posemveya i wazene ey vinene seye kene miyon away (awkaya). Vizer şewa taraye Misiri rışa war kuewt war 66 merdmei merdi inu ra 56 rayirwani 10 karer (gurevyeer) taraye.

38 Havayo zuwa germiya berzi vaye meywi hem zerzewati weysnene varedane Indoneziyai Reşveri (cıteri)/bezre garani viskene (bar kene) lahney a kamyuna Karo zimeye Sumatraya Indoneizya; vaye meywi hem zerzewati weyseno varedano riye havayo zuwayini ra hem germiya berzi ra tey diyare indoneziyai.

39 Gagıroy weysene royene varedane tey paye (padhaya) koye Foşana xinjiange çiniya Baxçeyici bostanici Gagıroy pudi kene, weye kene bayira koye Foşana şşere Wusuya zime-şiware çini dorme (çorşme/dirune) hu-seriye Xinjianga vılun 20 2016.

52 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

40 Numoreye Merdi ha ca laşere hem xijiyaişe Sri Lankaya resene 63 Merdemi raye hu i away (awkaya) vırazene tey awkaya laşeri ro dorme (çorşme/diruen) Kelaniya vılun 19 2016.

41 Hayreye (haydariye) Laşeri işaret keriya Guangxiya seing (key/çey) varış (axer/varun) hacano (dewam keno) vareno Resm anciya vılun 20 2016 moceno(neweno/niyaseno) laşeri tey dewa Nanxionga ya Yongfu County, jarehsatre (cinube) çiniya dorme (çorş/me/dirune) hu-zeriye guangxi Zhuang

42 Diyare serete nemeno(nemengeno) pawetare/hauretare ramay (haxstiy) ke gınay waro virneno (vir anano) Diyare serete, veryina eyone (roce) anguş (cıhun) nemengena (nemena) pawtere ramaye (haxhstiye) diyare serete ke gane (kerpa/tanuya) hui vinesti(vind kerdi) seing(key/çey) i ver a careti (gereti) binge derewşaye (valaya) diyares ereteya.

Vengê Şîîranê Ma

53 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma

WELATÊ MI Nika şîîra mi sûre sey lewanê to, tarî! Şîîra mi de nika şaristan veşeno zeman veşeno varan veşeno xeyr veşeno gune veşeno gan veşeno gan şîîra mi de nika ti veşena! Gedeyî Homayî gêrenî asmênê lêminî ra gedeyî bext wazenî deryayê bêbinî ra la derya veşeno asmên veşeno şîîra mi de nika şîîre veşena! Ez eşnawena hewara toya sîyaye mîyanê rêzan ra! Birînanê tewr xederan ser ra gêrenî engiştê toyê barî Vateyê to jan danî vateyî toyê berdarî şîîra mi de nika vateyî veşenî! Madam Imperia La Dîvîna numayîş kena

54 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

bi heme esaletê xo hemverê homayê homayan Zeusî şîîra mi de nika homayî veşenî bi heme hîkmeta xo! Şîîra mi manena zerrîya to. Zerrîya to zî welatê mi manena! Welatê mi de rengê herre sûr o sey lewanê to, tarî! Espar Ihsan

Zaza Erdoğan-Eddi

Zaza Derneği - Diyarbakır

GOMEY ZAZAYO SEMEDÊ ZAZAYO DİYARBEK DE AKERDEO. Wayir veji kı wa vengê Zazayo hınya berz vejiyo! Paşt bıdi kı wa rengê Zazayo hınya zaf bıaso!

55 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Şıma paşt nêdi, Zazay zi zonê Zazayo zi vıni beno! Hemme çi ha ma Zazayo destto...

Ali Meymandar a TÜRKİYE ZAZALAR BİRLİĞİ PLATFORMU

GEÇMİŞTE KÜRT ÖRGÜTLERİNE CALIŞMIŞ OLAN ZAZALARIN GÜNÜMÜZE ETKİLERİ 1. GEÇMİŞİN ANALİZİ Geleceği daha iyi, daha kaliteli kurabilmek için geçmişi kavramak zorundayız. Geçmişte yapılan iyi ve kötü (yararlı ve zararlı işler) analiz edilerek, gelecek açısından ders çıkarılabilir. Zaman birçok şeyi değiştirmiş, dönemin aktörleri bu dünyadan göçmüş olabilir. Bunlara rağmen geçmişi konuşmak ve geçmişten ders çıkarmak önemlidir. Geçmiş olaylarlardan çıkarılan derslerle yapılacakları veya yapacaklarımızı tesbit etme; yeni olaylar karşısındaki ilk tepkilerimizi kontrollü yapma; yapacaklarımızın kalitesini dolayısıyla yararlarını artırma şansına ulasabiliriz. Tüm bu işler, hataların tekrarlanmasına hizmet etmezse geçmişin sorgulanması faydalıdır. Geçmişteki siyasi olayları, bir olmuş bitmişi, insanların ruh hallerini v.s. analiz etmek zor iştir. Genellikle herkes beynindeki programa uygun analizler yapar. Analiz yapmada tecrübe ve bilgi önemli rol oynar. Kişinin içinde bululundugu ruh yapısı ne kadar objektivse, kişi ancak o derece kaliteli analiz yapabilir. Eğer beyin işlevlerimizi ve ruh yapımızı bilgi ve araştırmayla besleyip, işlevlerinin olumlu artmasını destekleyemiyorsak, çoğunlukla analizlerimiz subjektiv olur. 2. ZAZA HALKI NEDEN BU HALDE? Zaza halkı kadım bir halk. Tarihi ve vatanı var. Dili ve kültürü var. Bunlara rağmen Türk, Ermeni, Kürt örgütleri ve bunların dünyadaki lobileri neden Zaza Halkını inkar ediyor? Bu inkarda geçmişte siyasetçilik, yazarlık ve sanatçılık yapmış okur yazar Zazaların payı nedir? Bu sorunun cevabı çok uzundur. Çünkü birçok olayda rol oynayan birçok kişi var. Tarihi şanslar ve bu şansların oluşturduğu dönemeçler var. Bu tarihi dönemeçlerde milli temelde örgütlü ve bilgi sahibi olan Türk, Kürt, Ermeni milli örgütleri, örgütsüz Zaza halkının okur yazarlarının bir kesimini kendi değirmenlerine su taşımak için çalıştırmayı başarmışlardır. Türk, Kürt, Ermeni milli örgütleri, ideolojileri için çalıştırdıkları Zazaları kullanarak Zaza halkını inkar etmeyi bir gelenek haline getirmişlerdir. Devlet sahibi Türk ve Ermeni örgütleri devletlerinin uzun vadedeki yayılmacı siyasetlerine paralel bir solculuk geliştirmişler. Türk ve Ermeni Kimlikleri, Türkçe, Ermenice dilleri dünya tarafından tanındığı için, Ermeni ve Türk solu, Zaza milli Kimliği ve Zaza Dili meselesi açıldığında, açan kişi ve grupları milliyetçilik ve gericilikle damgalamaya devam ediyorlar. Anadolu´da Türk ve Ermeni solu çalışmalarını sol literatüre uygun, ancak Ermeni ve Türk milli kimliklerini öne çıkararak yapıyorlar. Onların deyimine göre milliyetçilik ve dolayısıyla gericilik yapmaktadırlar. Zazalar, Kürtçe´yi anlamadıklarından Kürt örgütleri, en çok da Zazaları kullanabilmek Kürtçe´yi öne çıkarmadılar. Kürt örgütleri siyasi çalışmalarını Türkçe yapıyorlar. 19. yüzyılın başından bu yana Kürt milli kimliğini, Kürt milli değerlerini her fırsatta işleyerek Kürt milliyetçiliği yaptılar. Milliyetçi Kürt örgütleri, 1919-1921 Qoçgiri ve 1925 Şeyh Said Zaza Direnişlerini Kürt direnişleri; 1937/38 Dêsim Alevi Zaza Soykırımını Kürtlere yapılmış soykırım olarak ilan ettiklerinde Zaza siyasetçi, yazar ve sanatçılar seyirci kaldılar. Bu direniş ve acıların Zaza halkının direnişleri ve acıları olduğunu; Kürt direnişi veya acısı olmadığını dile getirmediler. Kürt milliyetçiliğinin Zaza değerlerini malzeme yapmalarına itiraz etmediler veya edemediler. 3. ZAZA OKUR YAZARLARIN TUTUMU 19. ve 20. yüzyılda bir hayli yazar çizer, siyasetçi, sanatçı Zaza içinden çıktıkları Zaza milli kimliğinin farkına varamadılar. Bunlar Kürt milli kimliğine sarılarak milli duygularını tatmin etmeye çalıştılar. Milliyetçi Kürt örgütleri, Zaza halkını kürtleştirme işini bunlara yaptırdı. Bunlar Zaza halkının milli tarihini ve dolayısıyla milli acılarını Kürt milli tarihi ve Kürt milli acıları olduğunu savundular. Bunlar Zaza Dili ve kültürünün erozyona uğratılması işi ve günahına ortak oldular. Geçmişte söz ve imkan sahibi olupta Zaza halkı lehine konuşmamış, yazmamış; elinden geldiği halde Zaza halkı için iş yapmamış insanları anarken, onların eksikliklerinin vurgulanması lazımdır. Zaza halkı neden bu halde? Zaza Dili neden bu halde? Geçmişteki Zaza aydınları, Kürt , Ermeni, Türk aydınlarının kendi milli değerlerini savunduklari gibi Zaza halkını savunmamışlardır. Ütyopacı olarak Kurdistan, sosyalizm, devrim v.s. savunmuşlardır. Kurnaz Türk, Ermeni ve Kürt milliyetçileri solculuk altında milliyetçilik yaparak kendi halklarının tanınmasını sağladılar. Bu işte

56 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

okul okumuş Zazaları malzeme yapıp kullandılar. Okul okumuş Zaza kesim, Ermeni, Türk ve Kürt milliyetçilerinin Zaza halkını inkar etmesine göz yumdular. Geçmişte okul okumuş Zaza kesim tarihi olarak sınıfta kaldı. Çünkü bunlar uyudular. Bunlar uyudukları içindir ki, Zaza halkı tanınmıyor ve inkar ediliyor. Bunlar uyudukları için Zaza Dili kaybolma tehdidi ve tehlikesini yaşıyor. Bunlar uyudukları için Zaza halkı örgütlenemiyor ve kurumlarını oluşturamıyor. Hakikatten kürtleştirme politikasına malzeme olan Zaza yazar çizer, sanatçı ve siyasetçiler günah sahibidirler. Çünkü bunlardan sonra gelen Zaza kuşaklarının önemli bir kesimi, Kürt milliyetçiliğinin bu Zazalara hazırlattığı "kürtleştirme kısırdöngüsünün" esiri oldular. Bugün dahi birçok Zaza insanı, geçmişte okumuş Zazalar eliyle hazırlanan "kürtleştirme tuzağını" yarıp çıkamıyor. 4. ZAZA YAZAR ÇİZER, SANATÇI VE SİYASETÇİLERİ KÜRTLEŞMEYE İTEN NEDENLER : 4.1. OSMANLI- KÜRT İTTİFAKI Osmanlı sultanı Yavuz Selim ile başlayan dönemde Osmanlı Kürt İttifakı kurulmuştur. Bu ittifak, 15. yüzyılın başından günümüze kadar Zaza halkını hep takip etmiş; Zaza halkını Sunni İslam´a zorlamış; amacına ulaşabilmek için Zaza halkına soykırım ve katliamlarla zulüm yapmıştır. Kürt derebeyleri, 15. yüzyılda Osmalı´yla ittifaka girmekle, son 500 sene boyunca Kürtleri, Osmanlı-Türk koruması altında avantajlı duruma geçirmiştir. Osmanlı Doğu Anadolu´nun yönetimini Kürt derebeylerin emrine vermiş. Karşılığında Kürtler, Osmanlı devletine sadık kalmış ve Osmanlı devletine askerlik yapmıştır. Bu süreç içerişinde Kürt Dili ve Edebiyatı Zaza Dili ve Edebiyatına göre göreceli olarak gelişmiştir. Kürtçe´nin, Zaza bölgelerine yayılması; Kürtlerin bazı Zaza bölgelerini asimile etmesi bu şekilde gerçekleşmiştir. 4. 2. FRANSIZ İHTİLALİ 1789 Fransız İhtilali, Osmanlı devletindeki etnik gruplar arasındaki etkisini hemen 19. yüzyılın başında göstermeye başlamış. Türk, Kürt, Ermeni, Rum aydınları Osmanlı´ya karşı başta beraber örgütlenmeye gitmişler. Ancak bunlardan her biri kendi milli kimliğinde diretince bibirlerinden ayrılmış ve kendi milli kimlikleri temelinde örgütlenmişlerdir. Osmanlı´da özellikle Rum, Ermeni ve Yahudiler kapıtali tekkellerinde tuttuklarından ve Türkler iktidari kontröllerinde tutabilmek için çocuklarını okutmanın çok önemli olduğunu erken kavramışlardır. Fransız İhtilalinin doğurduğu ulusalcılık (milliyetçilik) akımı kısa zamanda Osmanlı devletinde etkisini göstermiş; özellikle Fransa´da okuyan Osmanlı tebaasındaki Türk, Ermeni, Rum, Kürt aydın kesimi, kendi halklarını milli temelde örgütlemişledir. Doğrusu Fransız İhtilali, Zaza aydınlarının Zaza milliyetçiliğini geliştirmesini engellememiştir. Tersine o dönemdeki Zaza aydınları uyumuştur. Ülkemızde Kürt, Türk, Ermeni, Rum milliyetçiliği ulusal devlet kurma fikrini erken kavramış ve erken milli temelde örgütlenmişlerdir. Erken ve zamanında örgütlenen Kürt, Türk, Ermeni, Rum milliyetçiliği, okumuş Zazaları kandırmış, oyalamış ve siyasi emelleri için malzeme yapmayı başarmıştır. Tarih zamanında örgütlenemeyen Zaza halkını, zamanında örgütlenemediği için cezalandırmıştır. 4. 3. KÜRT HAMİDİYE ALAYLARI 1890 yılında Sultan ıı. Abdulhamit, Doğu Anadolu´daki milliyetçi hareketleri ve Osmanlı devletinin Doğu ve Kuzeydoğu sınırını kontrol etmek amacıyla Kürtlerden "Hamidiye Alayları" kurmuştur. Kürt askerlere silah, tecizat, askeri eğitim Osmanlı devleti tarafından sağlanmıştır. Osmanlı devleti, Hamidiye Alaylarına alınan askerlerin çocuklarının eğitimi için İstanbul´da Aşiret Mektebi adıyla okullar açmıştır. İttihat ve Terakki iktidari 1913 yılında, Hamidiye Alaylarının adını "İhtiyat Süvari Alayları" olarak değiştirmiştir. Bu şeklilde kamuoyuna karşı bu alayların lağvedildiği süsü vermiştir. Ancak bu alaylar 2015 Ermeni Tehcirinde, 1919/21 Qockiri Savaşında, 1925 Şeyh Sait Direnişinde ve 1937/38 Dêsim (Dersim) Alevi Zaza Soykırımında değişik ad ve kılıklar altında kullanılmışlardır. Hamidiye Alaylarının, Kürt milliyetçiliğinin gelişmesinde rolü büyük olmuştur. Kürt milliyetçiliği halihazırdaki gelişmişliğini en çok Hamidiye Alaylarının sunmuş olduğu imkanlara borçludur diyebiliriz. Hamidiye Alaylarına hizmet amacıyla Osmanlı´nın, Kürtler için açtığı Aşiret Mekteplerindeki Kürt ögrencilerden bazıları da Avrupa´da tahsil yapma imkanı bulmuştur. Bu imkanlarla beslenen Kürt aydınları da Fransız İhtilalinin doğurduğu milliyetçi kavramlarla tanıştıktan sonra, Zazalara göre çok erken Kürt milliyetçiliği temelinde örgütlenmişlerdir. 4. 4. KÜRTÇE EĞİTİM YAPAN MEDRESELER VE AŞİRET MEKTEPLERİ Osmanlı devleti, Kürtlerin medreselerde Kürtçe ders görmelerini sağlamıştır. Kürt aydınlanmasının başladığı ve Kürt milliyetçiliğinin tohumlarının ekildigi ve filizlendiği alanlardan biri de bu medreselerdir. Osmanlı Kürt İttifakı, Kürtlerden oluşan Hamidiye Alaylarını kurarken Zazalara bilinçli olarak yer vermemiştir.

57 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Hamidiye Alayları subayları, Kürt Aşiret Mekteplerinde eğitim alırken, Osmanlı Zaza halkı için Zaza Aşiret Mektepleri açmamıştır. Osmanlı, Kürt Aşiret Mekteplerinde okuyan Hamidiye Alayları subayları ve onların çocuklarına Avrupa´da da yüksek tahsil imkanı sağlayınca, Ermeni, Türk, Rum milliyetçiliğinden de etkilenerek gelişen Kürt milliyetçiliği, her bakımdan sahipsiz Zaza okur yazarları kürtçülük lehine etkilemiştir. Bu sebelerden 19. ve 20. yüzyılda okumuş Zaza kökenlilerin önemli bir kesimi Kürt milliyetçiliği için çalışmıştır. Zaza milliyetçiliğinin gelişememesinin en önemli sebeblerinden biri budur. 5. KÜRTLEŞTİRME ARACI OLAN ZAZALARDAN BİRKAÇ ÖRNEK: 5.1. AHMET RAMİZ (1878-1940) Kürt Dili ve Edebiyatı için 19. yüzyılın sonlarına doğru medrese eğitimli elit bir grup oluşmuştur. Bu grupta Kürt milliyetçiliği lehine Zazalar da yer almıştır. Bunların en önemlisi, Zaza olduğu halde Kürdizade olarak lakaplandırılan Ahmet Ramiz´dir. Ahmet Ramiz ilk Kürt dernekçilerinden olup Kürtçe kitapların yayımlanmasında önayak olmuştur. Elimızde Liceli (Piran) Ahmet Ramiz ve çevresine ilişkin ayrıntılı bilgi yok. Ancak büyük ihtimalle o yıllarda Aşiret Mekteplerinde veya Fransa´da okuyan Kürt öğrencileri, Kürt milliyetçiliğini medreselere sokmuş; medrese çevresinde Kürt milliyetçiliğinin gelişmesini sağlamıştır. Kürt çevrelerde kürtleşen (asimile olan) Ahmet Ramiz, kendi döneminde Kürt milliyetçiliğinin başını çekmiş ve Zazaların kürtleşmesi için çalışmıştır. Günümüzde Zazaların Kürt olduğunu savunan Zaza kökenliler, başta Ahmet Ramiz´i örnek vererek, onun adını ve icraatlarını kürtleştirme çalışmalarına malzeme yapmaktadırlar. A. Ramiz (büyük ihtimalle bilinçsiz olarak) kendi halkının bugünkü örgütsüzlüğünün ve ana dili Zazaca´nın zayıflatılmasının temelini atarak Zaza halkı ve Zaza Dili açısından çok şanssız bir rol oynamıştır. Çünkü bugün Ahmet Ramiz´in ardılı bir kesim okur yazar Zaza, onun siyasi duruşunu sorgulamıyor, sorgulayamıyor. Bir çok Zaza, Kürt örgütleri tarafından kahramanlaştırılarak kullanılmakta olan Ahmet Ramiz´e özenerek Zaza halkını kürtleştirmek için çalışmaktadır. 5.2. HUKUKÇU, SİYASETÇİ FAİK ABİK BUCAK (1919-1966) 1919 yılında Urfa ili Siverek ilçesine bağlı Hadro köyünde doğan hukukçu, siyasetçi Faik Abik Bucak (1919-1966), Bucak Zaza ilerigelenlerinden Hakkı Bucak´ın kızkardeşinin oğludur. Annesi Zaza, babası Kürt´tür. Ancak ana dili Zazaca´dır. Çünkü F. A. Bucak Zaza Dili´yle büyümüştür. Hukukçu F. A. Bucak, Zaza Dili onun da ana dili olmasına karşın Kürt milliyetçi örgütlerinin emrinde ve özellikle Bedirhan kardeşlerin etkisinde Kürt milliyetçiliği yapmış ve bu uğurda 1966 yılında öldürülmüştür. Başta Siverek olmak üzere tüm Zaza Bölgelerinde önemli bir kesim Zaza insanının kürtçülük yapmalarında ve Zaza kimliklerini inkar etmelerinde Faik Abik Bucak´ın olumsuz etkisi büyüktür. 5.3. SAİT ELÇİ (1925-1971) VE SAİT KIRMIZITOPRAK (1935-1971) Sait Elçi ve Dr. Sait Kırmızıtoprak trajik ve komik bir tarih sergiliyorlar. Sait Elçi 1925 Bingöl doğumlu. Dr. Sait Kırmızıtoprak 1935 Dêsim (Dersim) doğumlu. Her iki Sait de Zaza. Kürt olmadıkları halde (Kürtten daha Kürt) Kürt milliyetçiliği için çalışmış ve Kürt örgütleri tarafından öldürülmüşlerdir. Sait Elçi, Şeyh Said Direnişinde de Kürt milliyetçilerinin, Türk devletiyle çalışmakta olduklarının bilincine varamamıştır. Bu savaşta devlet ve Kürt örgütlerinin, Şeyh Said´in şahsında Zaza halkına verdiği acıları görmezlikten geldiği gibi, bu Zaza milli acılarını, Zaza insanını kürtleştirme işi için kullanmıştır. Dêsim 1938 Alevi Zaza Soykırımının trauması içerişindeki bir hayli Alevi zaza insanı, Kürtlerle işbirliği içerişinde Türkiye devletinden bu soykırımın hesabını sorma kuru hayaliyle hareket etmişlerdir. Dr. Sait Kırmızıtoprak´ın sülalesinin de önemli bir kesimi 1938 Dêsim Alevi Zaza Soykırımında kesilmiştir. Birçok Alevi Zaza gibi Dr. S. Kırmızıtoprak da, Türk devletinin 1938 zulmünün acısıyla büyümüştür. Dolayısıyla Dr. S. Kırmızıtoprak da Türk devletine karşı tepkilidir. Kırmızıtoprak´ın bu tepkisini erken anlayan kurnaz Kürt örgütleri, Dr. S. Kırmızıtoprak´ın, "1938´in hesabını sorma duygularını" Türk devletine karşı yönlendirmiştir. Böyle bir motivasiyonla hareket eden Dr. S. Kırmızıtoprak, Kürt ilerigelenlerinin 16. yüzyıldan beri Türklerle işbirliğini, Kürtlerin, Qocgiri ve Şeyh Said Direnişlerinde ve 1938 Dêsim Alevi Zaza Soykırımındaki olumsuz rollerini araştırmadan Kürt örgütlerin safına geçmiştir. Bu şekilde milliyetçi Kürt örgütlerinin saflarına çekerek Kürt milliyetçiliği için çalıştırdıkları Dr. Sait Kırmızıtoprak, 1938 Alevi Zaza Soykırımının acılarını Kürt milliyetçiliği için harcamıştır. Dr. Kırmızıtoprak veya yandaşlarının 1960´larda köylerimızde Kurdistan ve Barzani propagandası yapmaya geldiklerini iyi hatırlıyorum. Köylülerimiz bu propagandayı edep ve erkanları çerçevesinde "Hasa, ma Quṙ nime!", sözleriyle red ediyorlardı.

58 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Her iki Sait´in de 1971´de Kürt örgütleri tarafından öldürülmesi, Zaza halkında onlara karşı duygusallık oluşturmuştur. Onlardan sonraki Zaza kuşakları, onlara karşı acıma ve hayılanma hişleriyle hareket etmektedirler. Kürt örgütleri, Saitleri öldürdükleri halde onların ölülerini Kürt tarihi kahramanı yapmışlardır. Bu propaganda neticesinde geçmişi araştıramayan bir kesim Zaza, kendilerini Saitlerin şahsında Kürt görmektedir. Sait Elçi ve Dr. Sait Kırmızıtoprak Zaza milli değerlerini ve tarihten gelen milli acılarını Kürt milliyetçiliğine mal etmişlerdir. Saitler, Kürt milliyetçiliği lehine propaganda yaparak ve canlarını feda ederek Kürt milliyetçiliğinin gelişmesini saglarken, Zaza milli kimliğini, Zaza Dili´ni erozyona uğratmada çok şanssız rol oynamışlardır. 5.4. TÜRK EDEBİYATCISI ALEVİ ZAZA CEMAL SÜREYA (1931-1990) Türkçe edebiyat Çevresinde Kürt Cemal diye çağrılan Cemal Süreya 1938 Alevi Zaza Soykırımından, Zuhal Tekkanat´a 1972 de yazdığı mektupta şöyle söz etmiş: ''Bizi kamyona doldurdular/ Tüfekli iki erin nezaretinde/ Sonra o iki erle yük vagonuna doldurdular/ Günlerce yolculuktan sonra bir köye attılar/ Tarih öncesi köpekler havlıyordu''. Cemal Süreya kendisine ve mensubu olduğu Zaza halkına yapılan soykırımın ve sürgünlerin hangi halka karşı işlendiğini bir hece ile dahi anlatmamış. Ancak gönüllü olarak "Kürt Cemal" lakabını kabul etmiş ve Kürt örgütleri için propaganda malzemesi olmuştur. Cemal Süreya´nın, 1925 Şeyh Said Direnişine ilk darbeyi Türk-Kürt İttifakı içerişindeki Hamidiye Alayları ardılları Kürt milislerin vurduğunu; Şeyh Said´i ihbar edip yakalatan kişinin binbaşı Kasım´ın Kürt olduğunu; 1938´de Dêsim Alevi Zaza Soykırımını yapanlar arasında Kürt askerlerin de olduğunu bilmemesi mümkün değildir. Doğrusu tarihte Kürt derebey ve Kürt örgütleri, sırtını Osmanlı devletine dayayarak Zaza halkına hep zulüm etmiştir. 1938 sonrası Türkleştirme okulları ürünü olan önemli bir okur yazar Zaza kesim, asimilasiyon neticesinde milli kimlik karmaşası icerişine itilmiştir. Bu kesim tarihi bilgi eksikliği neticesinde Kürt olduklarını sanma gibi zaaflarla kürtçülük akımı sürüsüne katılmışlardır. Bu sürüde başını kaldıran Zazaların fizikleri, Kürt örgütleri tarafından zamanında ortadan kaldırılmıştır. Bu şekilde kendilerine yalan yanlış tarih dikte edilen silahsız Alevi Zazalar arasına öldürülme korkusu da yerleştirilmiştir. Tüm bu hallere düşmeden önce eğer Cemal Süreya gibi kişiler rollerini zamanında doğru oynasalardı, Zaza halkının günümüzdeki durumu, yeri daha iyi ve Zaza halkı daha örgütlü olurdu. 5.5. ZAZA ARTİST, SENARİST, YAZAR, REJİSÖR YILMAZ GÜNEY (1937-1984) Asıl adı Yılmaz Pütün olan Güney 1937 yılında Zaza bir babanın ve bir Kürt annenin çocuğu olarak Adana´nın Yenice köyünde doğmuştur. Yılmaz Güney 1983 yılında kendi ağzından milli kimliği için şunları söylemiştir: "(...) Kürt asıllı topraksız bir köylü ailenin iki çocuğundan biriyim. (...)" Yalnız Yahudilerde soy ve dolayısıyla etnik kimlik anne tarafından sürdürülür. Zaza, Kürt, Ermeni, Türk, tüm Hıristiyan, Müslüman, Alevi dünyasının etnik ve dini kimliği babanın etnik kimliği temel alınarak yapılır. Bu kurala göre babası Zaza, annesi Kürt Yılmaz Güney´in, kendi etnik kimliğini Kürt olarak ilan etmemeliydi. Doğrusu Yılmaz Güney´in "Zaza asıllı" olduğunu söylemesi gerekiyordu. Her bireyin etnik kimlik seçme özgürlüğü, herhangi bir ideolojiye propaganda aracı olmamak şartıyla, elbette olmalıdır. Ancak Yılmaz Güney tanınmış popüler bir sanatçı olarak "Kürt asıllı topraksız bir köylü ailenin iki çocuğundan biriyim." derken Zaza etnik kimliğini aşağılamış ve Kürt milliyetçiliği için, bilerek veya bilmeyerek propaganda yapmıştır. Bu propaganda sonucu Y. Güney´in Zaza hayranlarının çoğunluğu, milliyetçi Kürt örgütlerinin kürtleştirme propagandası ve silahlı şiddetine karşı çıkamamıştır. Güney´in popülaritesi, onun Zaza hayranlarının beyinlerini kamaştırmış; birçok Zaza hiç sorgulamadan milli kimlik konusunda Güney´i kendine örnek almıştır. Güney´in, "Ben kürdüm.", demesinin de etkisiyle birçok Zaza, Zaza kimliğinin ve Zaza Dili´nin inkarına karşı tepki gösterememistir. Doğrusu Yılmaz Güney, "Zaza asıllı topraksız bir köylü ailenin iki çocuğundan biriyim." demiş olsaydı, Kürt örgütleri Zaza halkını inkar etmez ve Zaza Dili´ni aşağılayamazlardı. 6. YANLIŞA KARŞI CIKMAZSAK Zaza halkının halihazırdaki inkar işi Ahmet Ramiz, Faik Bucak, Sait Elçi, Dr. Sait Kırmızıtoprak, Cemal Süreya, Yılmaz Güney gibi Zaza kökenli şahsiyetler tarafından başlatılmış, göz yumulmuş ve desteklenmiştir. Elbette ki medrese tahsilli Ahmet Ramiz, hukukçu Faik Bucak, Sait Elçi, Dr. Sait Kırmızıtoprak edebiyatçı Cemal Süreya, çok yönlü sanatçı Yılmaz Güney Zaza halkının inkarının ve Zaza milliyetçiliğinin gelişememesinin yegane günah keçileri değildir. Bunların dışında geçmişte de, günümüzde de türkleştirme ve kürtleştirme işi için misyonerlik yapmış ve yapmakta olan bir çok Zaza vardır.

59 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Yukarıda adlarını andığım şahsiyetlerin kendi dönemindeki yanlış tercih ve icraatları, ne yazık ki günümüzde bir kesim zaza arasında alışkanlık ve gelenek oluşturmuştur. Bunların kürtleşmeyi sıradan alışkanlık haline sokmaları, Zaza halkı için zor bir durumun oluşmasına zemin hazırlamıştır. Unesco tarafından da belirlendiği üzere, Zaza Dili´nin kaybolma tehdidi ve tehlikesini yaşamasının en önemli nedenlerinden biri de, kürtleşme geleneği başlatan ve milliyetçi Kürt örgütleri saflarında koşan Zazalardır. Çünkü Kürt örgütleri, bu kişilerin geçmişte yazıp söylediklerini, icraatlarını propaganda malzemesi yapıyor; bu Zaza şahsiyetleri, Zaza milli kimliğini ve Dili´ni asağılamak ve kürtleşmeyi cazipleştirmek için malzeme olarak kullanıyorlar. Yeni Zaza kuşaklar bu şekilde aldatılmakta, oyalanmakta ve Zaza halkı örgütlenememektedir. Alman filozof Riçard David Preçt´in "Eğer yalana ve yanlışa zamanında karşı çıkmazsak, bizden sonraki kuşaklar bu yalan ve yanlışı doğru olarak kabul edebilirler.", diyor. Makalemde örnek olarak verdiğim kişiler yalan ve yanlışa kendi dönemlerinde karşı çıkmamışlardır. Geçmişte Kürt milliyetçiliğine çalışan Zazaların icraatları, söylediği ve yaptığı yanlışlar, bugün bazı Zaza kesim tarafından doğru olarak algılanmaktadır. Y. Güney gibi tanınmış Zaza kökenli kişilerin söylediği sözleri Zaza kitleleri zamanında tenkid etme gücüne sahip olmadığı için bugün Güney´in "Kürt asıllı topraksız bir köylü ailenin iki çocuğundan biriyim." sözü yanlış olmasına karşın, kamuoyunda Zaza halkının zararına doğruymuş şeklinde oturmuştur. Solculuk, demokratlık adı altında milliyetçi Türk, Ermeni, Kürt örgütleri çevrelerinde kariyer yapmış Zazalar var. Bunlar aracılığıyla Zaza insanı, Türk, Ermeni, Kürt örgütlerine sempati duymuş; onların ideolojik çalışmalarına malzeme olmuş ve olmaktadır. Önemli bir kesim Zaza insanı günümüzde de Türk, Ermeni, Kürt örgütlerine çalışan Zazalardan ötürü, Türk, Ermeni, Kürt örgütleri sempati duymakta, kendi halkı için degil bu örgütler için çalışmaktadır. Türk, Ermeni, Kürt örgütleri tarafından kullanılıp kahraman ve dolayısıyla örnek kişi olarak yüceltilen Zaza kökenli şahsiyetlerin yanlışları, her ortamda Zaza kimliğine, Zaza Dili´ne ve Zaza kültürüne zarar vermeye devam etmektedir. 7. GEÇMİŞTEN DERS DERS ÇIKARMAK Geçmişten ders almak veya ders çıkarmak geleceği daha iyi inşa etmek bakımından önemlidir. Bu işi yapamayan veya yapmak istemeyen kişi ve toplumlar, kadere boyun eğmiş demektirler. Kendilerinden daha iyi analiz yapabilen kişi ve örgütlerin emri altına girmekten, (eğer tesadüflerin yaptığı değişiklikler olmazsa) başka şansları olamaz. Eğer Zaza kişilerin geçmişteki icraatları, Zaza halkının bugününü son derce kötü, zararlı etkiliyor ve kaos yapıyorsa, bu kişilerin geçmişte Zaza halkı adına tarihi hatalar yaptıklarını görmezlikten gelemeyiz. Çünkü geçmişte şiyasi arenada rol oynamış Zaza kişilerin yapıkları hatalara göz yumarsak halkımızın kaderini olumlu yönde değiştiremeyiz. Halklarımızın eşitliği, kardeşliği ve halklararası barıştan yana olan her insan yanlışlara göz yummamalı, her zaman ve her yerde medenice karşı çıkmalıdır. Ancak böylece doğrular, yanlışların esiri olmaktan kurtulabilir. Hakkı Çimen, Mayıs 2016 Resme Devrimci Zazalar bare kerd.

60 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

43 Iraq perseno urduni ra keyna (çeyna) Saddami wazeno

Iraq perseno urduni ra keyna (çeyna) saddami wazeno

Iraqi perset urduni ra keynaya (çeynaya) paytaro) servero) veryin Saddam Huseini hem yi destakere ey ke maenene diyare Urduniya

Raghad Hussein, keyna (çeya) pila Saddami weşyena (cuwena) Urduna meymana padişaye (şaye) Urduniya ser 2003 a şi iraq ra seing (key/çey) Eskere (kere) Amerika seret hem diyare ingiliz şi iraq hem Saddam wardat idarey ra.

Vezire xarice iraqi Ibrahim al-Jaafari perseiş/pers kerd dıma ope het ume (amat) pe safire Urduni Irbila hem yi piya idareyice berze iraqiya.

"Iraq Urduni ra perset exsero (kordina kero), razero merdem iraqi ke maenene tey padişaye (şayiye) urduniya i wazeyene het desturiye iraqi ra ," Jaafari o vat.

Padişaye (şaye) Urduni ne vıraret wasnaya iraqi veryina a 47 ayuya (seriya) Ragdad.

Baghdad ay wazeno ke keyna (çeyna) Sadadami wazeno a şionaişe (şiyamune) zori (rim) debarey ra paştidari kena ke wazena diareye iraqi wardana, ricnena

A monena Saddami a isyunkare iraqi derbazena (refahana/paşti kena). Merde ay kışiya het Saddami ra.

61 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Ser 2010 tanuya polise anguş (cihun) interpoli ferman dat a tepışeyro riye a isyuni iraq derbazena (refahana/avengena).

Iraq partya Baastisti naişeneno perono rimi(zor) diyari ro.

Isyunkare iraqi azaye partya Baasiye heruna berzi tepışene tey diyare islamiya.

44 Indiya henseye deyne irani eserena

Indiya hesneyo veryine deyne irani eseret fit kerd hensey 6,4 milyard ponota dolariya, veryin Modi ziyaret keno Tehrani . Modi Semve şuno iran.

Indiya wazen harcaynena irana Refinariya, kerpe (tanuye) binge diyari hem petro-kimaya indiya wazena harcaynena.

Debarey indiya weyseno se ra 7-8 seribya; o paweyeno debareye indiya ser a ser varedano.

Indiya wazena bere çabahari harcaynena hem vırazena ticarete kena hem besena indiya iran Afganistana ha ca vahar (dengiz) ra.

dımay ra paytare (servere) Afgani yeno irani hire paytari (serveri) wereya newi morene (mor kene).

62 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Gavane çabahar-Zahedan-Zaranj beseno Afganistan vahar (dengiz) vahare (dengize) indiyay ra.

45 Eskere (kere) Suriye çunt cay cene (gene) diyare islami ra

Dorme (çorşme/dirune) şama hem şiware Hamaya eskere (kere) suriye caye newi giroti (gureti) ha ca diyare islami ra.

Yene şarke Ghoutaya şami 13 dewi tepışti ha cavere al Nusray ra. Eskere (kere) Suriye vere al Nusray ra hem Ahrar al şam ra 25 kışti.

46 Rusya esteişe eskeri (keri) met kena jarestare-şiware Rusyaya

63 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vezire pawetise Rusya Sergei şoigu vaceno diayre hui esteişe eskeriye (keriye) jareşatre-şiware diyariya çeke (zengene mesengeye dergiya bena ronena tehdide (dervetete) bercin (percin0 vırazena. şiware-jareştare diyari 1/3 (yewe/jeye hireya) met (piyet) keryeno(kenyeno) het havay ra hem het vahar (dengiz) ra.

47 Bilete olimpige Rio vıraziyay mociyay (newiyay) Hanjamaine olimpige Rio ser 2016 vıraziaşe bileti moti(neweti) tey Rio de janeiroya.

RIO DE JANEIRO, bileti çunt rengiya este .

Bilete olimpigi hem olimpige çunguriye wayirene bilete ainyi(bini). Bileti 6 milyon bileti i Amerikaya naşirxaneye hadreyene. 2 milyon bileti este i herinyene ha ca perge (pere) Rio de janeiroya internet ra .

64 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

48 Paşen Lama afereno (aferim keno) Tibeticu Lhasaya Pançen Lama ( diyim/dirin çep (hoyiy) ra), Bainqen Erdini Qoigyijabu, gineno pa sere dindare Budizmi re aferim keno (aferenenyo) inu weizneno(yesneno) inu hada roşune Saga Dawa Lhasaya dorme(çorşme/dirune) hu-seriye Tibeta şiwar-jareşatre çiniya

49 Vinaişe volkanoye bahare/gole Kelimutu Indoneziyai Seyrunici enseyene resm ancene naşta bahar/gole volkane Kelimeto tey Viadaya Floresa şarke dorme(çorşme/dirune) Nusa tenggaraya Indoneziya ilun 21 2016.

50 Parçaxı vıraziye veretreye Rodrigo duterte hada wereynaişa roşnene (roşn kene) re

65 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Wayire Dukune nundari (nunici) Tristan Carlos parçaxı hadreno(hadre keno) usni(usyin) parçaxa resme paytare (serveer) Filipini ke wereyniya Rodrigo Duterte pa esto şehere Quezona, Filipiniya vılun 21 2016.

51 Vawra (vowra) varena Hamiya Xinjiange çiniya Yew (je) şoneye (sıwane) bızi veryeno vowra (vawraya) Hamiya zime-şiware çini dorme (çorşme/dirune) hu-seriey çiniya vılun 21 2016.

52 Resma merasime mızdhaya Ubere Bedmintoni esto Hitaye (gurube) çini roşeneno (roşn keno) hada merasime mızdhayi dıma mızdhaya Ubere Kunşana hanatı (venetı) şarke çini dorme (çorşme/dirune) Jiangsuya, vılun 21 2016.

53 13 isyunkare Talibani kışiyay şionaişe (şiyamune/harekete) eskeriy (keriy) ra Afganistana Eskere (kere) Afgani enseyne şionaişe (şiyamune) eskeriye (keriye) dorme(çorşme/dirune) Marjaha dorme (çorşme/dirune) Helmanda vılun 20 2016.

54 Vaye peroli şune war seing(key/çey) petrol heweyna (zaf) yeno ra

66 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vaye Petroli Yene şi war wardiyay seing(key/çey) zaf (visiy) petrol vecniya, heweyna zaf (visiy) petrol yeno ra .

Engin Yazgan

Resme Zazalık

67 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Resme Qesê Xasi Be Zazaki

Qesê Xasi Be Zazaki "Yemini bizde yiyor, elin evinde yumurtluyor." Zaza Atasözü Engin Yazgan

Zaza Derneği - Diyarbakır 15 Gulane 12:45 de · KIRMANCKİ KELİMESİ ÜZERİNE Dersim(Tunceli) bölgesinde Zaza diline Kırmancki dendiği, son yıllarda ise bu kelimeyi belli çevreler ön plana çıkarmak için çaba sarf ediyor. Hatta Dersim dışında da tüm Zaza bölgelerinde kanıksanması için çalışmaların yapıldığı görülmektedir. Peki, bu kelimenin gerçekten Dersim Zazaları tarafından yüzyıllardır kullanılıyor mu? Dersim üzerine araştırma ve çalışma yapan bilim insanlarının yazdığı belgelerde yazılarda ve kitaplarda bu konu hakkında ne yazıyor? Ermeni Antranig 19. yüzyılın sonlarına doğru Dersim Zazalarının yanına giderek batı Ermenice lehçesiyle yazdığı DERSİM adlı kitabında dımli kelimesini kullanmaktadır. Dersim Zazalarıyla bizzat görüşerek yazdığı bu kitapta Kırmancki kelimesi geçmemiş, dımli kelimesi kullanılmıştır. 1800lü yıllarda Dersim Zazalarının bu kelimeyi kullanmadığını görmekteyiz. 1906-1907 yılında Zazalar üzerine çalışmalar yapan Oskar MANN hazırladığı raporda da Kırmancki kelimesi

68 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

geçmiyor. Raporda: Zaza dili yayılması olağanüstü genişliktedir. Batıda Malatya-Adıyaman-Samsat yöresinden yukarı Fırat havzasındaki Muş’a kadar, kuzeyde Dersim’den Erzincan ve Erzurum’a kadar, güneyde Karacadağ’a dek anadilleri olan ve dımli ve Zazaki adını verdikleri dili konuşan sayısız köy vardır. Zaza dili üzerine büyük araştırmalar yapan Oskar Mann’ın raporunda da Kırmancki kelimesi geçmiyor. Dersim bölgesinde 1907 yılına kadar da bu kelimenin kullanılmadığını görüyoruz. Ingvar Svanberg 1985 yılında yazdığı kitapta şunu söylemektedir. Dersimde Zazaca konuşanlar dillerini dımli olarak anarlar. Avrupa’daki Kürt Milliyetçileri Zazaca’nın Kürtçenin bir lehçesi olduğunu ileri sürerler ki bunun hiçbir dilbilimsel dayanağı yoktur.(Invandrare Fran Turkiet 1985,s:30) Bu kelimenin yeni ortaya çıkarıldığı, Zaza atalarımızın bu kelimeyi kullanmadığı yazınsal kanıtla mevcuttur. KIRMANCKİ KELİMESİNİ İNCELEYELİM. ‘-ki’ eki Zaza dil bilgisinde ırkların sonuna gelip lisan oluşturan yapım ekidir. Örnek: Tırki=Türkçe,’Erepki=Arapça,Farski=Farsça Kırmanc kelimesine bakınca ise Kurmanc kelimesinin Zazaca söylenişi olduğunu görülmektedir. Örnek: Zazaca Türk’e Tırk denir. Yani -u harfi - ı harfine dönüşür. Kırmanc ile kurmanc kelimesi farklı lisanlardaki telaffuzudur. Örnek: Germany, Almanya, Deutç farklı kelimeler ama aynı şey. İKİ AŞAMALI BİR PLAN MI? Kırmancki kelimesinin Zazalar tarafından kullanılmadığı daha sonralarda ortaya çıkan bir kelime olduğu görüldü. Peki, bu kelime niye üretildi ve parlatılmaya çalışılıyor. Yoksa iki aşamalı bir plan mı? Birinci aşama; Bu kelimenin Zazalar içinde benimsenmesi sağlanacak. Kırmancki kelimesi ön plana çıkarılıp Zazaca kelimesi parantez içinde yazılıp halkın Kırmancki ile Zazaca’nın bir olduğu algısı oluşturulacak. Bu kelimeye tüm Zazalar alıştığında ise artık Zaza kelimesi soyutlanacak. Ve herkes Zazaca diline Zazaki demek yerine Kırmancki denmesi sağlanacak. İkinci aşama; Birkaç kuşak sonrası ise Kırmanc-Kurmanc aynı şey hepimiz Kurmancız hepimiz Kürdüz. ‘’Bak sen diline Kırmancki diyorsun, ben Kurmanci diyorum. Fark yok ki…’’ diyerek Zaza halkını daha rahat asimile edip Kürtleştirmek planlanıyor.

Cevat Yıldız resm pa kerd: Şéx Said. 20 Gulane 21:57 de ·

Vengê Şîîranê Ma

69 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

ZAZACA(ZAZAKİ/dımILKİ)

Zazaki. Şiir

55 Taciki raydane usni(usyin) wereynaişe aşaya (yasaya)

70 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Taciki raydane usni(usyin) wereynaişe aşaya (yasaya)

Merdemi Tacikistana şune usni(usyin) estasyone rayi, wereynaişe wurnaişe aşaya (yasaya) diyari esto , o paweyeno paytariye (serveriye) diyari met (piey) keno.

Estasyone rayi abi, akeriyay (akeyiyay) peytexte tacikistana DuSenbeya Semve; reye raydari taşiyay raydari vicene “şıma derbazene (refahane/avengene) vurnaişe aşaya (yasaya diyari hem api şunaişi a aşaya (yasaya) diyari)?

Tacike raydane reye (bereye/kave)/seve/semed) 41 vurnaişe aşaya (yasaya) diyari, paytare (servere) diyari aişeno(eşkeno) ywaye paytariye (serveriye) Emomali Rahmon paytariye azaye aişeno (eşkeno) keno ya yi pıte ey herun ey aişeno (eşkeno) paytariye (serveriye) yeno. Vurnaişe aşyaa (yasaya) raye inu re akeno.

Rahmon paytare (servere) diyari vinatare ramay(haxşti) hemyewiye (jeyiye) diyari paytare (servere) diyari, hoyete Taciki vinyeno. Rusyaya 1 milyon Taciki este iyi yi raydane.

56 Serveziro neweye Tirkiye wazeno aşaya (yasaya) newi Tirkiyay re

71 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Serveziro neweye Tirkiye wazeno aşaya (yasaya) newi Tirkiyay re

Serveziro newi wazeno zagone encumaniye beno zagone paytariye (serveriye) heuwni(huni zagone diyare wazeno vurneno.

Kesi ne aişay (eşkay) raştiya zazayu pawere; idareye newi ey kena?

Raştiya zazayu sinasena?

Turkey's newly-elected prime minister plans to place more power Verenyaye Erdogani wazeno aşaya (yasaya) diyari vurneno; zagone paytariye (serveriye) avaedano(sahnano). Vezire bereişe (berdişo) veryin Binali Yildirim, a Semve adano wesniya zagone paytariye (serveriye) wazeno.

"Tirkiyey re aşya newi (yasaya) newi) gereyo , şıma hadreye zagone paytariye (serveriye) biyare (biyaye)?" Yildirimi o vat. "nuna (nika) paytar (servere) viceyno wereyneyeno het merdemi ra kış (çik/çiit) zey (yewt) veryini ne yeno ra." Yildirim vat o verteteyo wezno nikayi resmiy kero "ma wazeme (wazene) eney (ney) ne-areziye wedareme (wedarene) ; ney re vurnaişe aşay (yasaya) diyari gereyo hem zagone paytariye (serveriye) ," he ey o vat.

Zazay sinasyene aşaya (yasaya) newiya?

57 Siklono met (pieyt) Bangledeşa 23 kışeno

72 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Siklono met (piyet) Bangledeşa 23 kışeno Da des merdemi ksihiyay hem hanzara heweyniyaya (hewilniyay) dıma sikloni laşeri hem xijiyaişe diyare Bangledeşiya peydati /peyda kerdi.

58 Mulla Akhtar Mansour kışiya yaoxedraişe (hucume/endraişe) havaye Amerikay ra

Mulla Akhtar Mansour kışiya yaoxedraişe (hucume/endraişe) havaye Amerikay ra

73 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Talibani teyid kerd viraret (thaw kerd) paytare (servere) Talibani kışiyay ha ca yaoxedrasieh (endarışe/hucume) havaye Amerika seretey ra, Balocistan

Mullah Abdul Rauf, yew (je) vertematare Talibani vat: Mansour merd yaoxedraişe (hucume/endraişe) havaye şewa yeneya.

Rauf vat caye sindore -karaya Afganistan-pakistana zinaiş (kuwetiş) viraziya.

Veryina Afganistan hem Amerika serete inu piya o çim kerd Baloçistana. Yaoxedraiş (endraiş/hucum) viraziya wereye pe Afgansitana piya Amerika sereteya viraziya. Afganistan pawena ramay teyeuiti(tim) hem emniyeti (airimiye) anano beno Afganistana.

Mansour çunt aşmi(mengiyo) seye keriya, viniya o se keno se ne keno yata (hata) ke o kışiya piya vaşangaya verenyaye eye.

“Mansour paytre (servere) Talibani tucin waşt perodaro (peşanaro) pe Afganistana hem verenyaye Afganistan re tehdid (dervetet) kerde,” Ey ne waşt rama virazero idareye Afganistana hem Taliban ne verdano vac (qese) kerdiş pe idareye Afagnistaniya.

Ey nikhni kerd ne hoiynat ke idarey piya Talibaniya wereyero. hewuni(huni) inu o hewuni wedart; o wedariya het Amerika seretey ra.

59 Tarayo bare Azeri rışeno war Afganistana 7 kışiyay

74 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Taraye bare Azeri rışeno war Afganistana 7 kışiyay

Tareye bare Azerbaijani rışa war kuwet war seing(key/çey) o wezişt (werzet/hişt) jareştare Afganistana, teya 9 ra 7 karere (gurveyere) taray kışiyay.

Keza çarsemve şona dıma taraye bari wezişt(hişt/werzet) meydune havaye Dweyere şehere Laşkar gaha, dorme (çorşme/dirun) Helmanda.

9 kareri (gurveyeri) 5 hemşeriye Azerbeijaniye, 3 hemşeriye Ukrainya, rumetare taraye bari ha ca Uzbekıştan ra yo.

75 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

60 30 cıtiy(zewınci) enseyene veyveye piyayiyin Herata Afganistana Zamay hem veyveye Afgani enseyene merasime veyveya dorme (çorşme/dirun) Herata, Afgansitana, vılun 21 2016.

30 cıtiy (zewınci) tawo hamay pero piya vezewezene (zewezene) Peyene merasima dorme (çorşme/diruen) herata Afganistana.

61 Bum herz (lerze)/zerzele veciya umi (ami) ra hensey Tibeta şiwar-jareşatre çiniya , sivaye (soira/sodira) Semveya, kes ne merd resm şıma vinene zyani.

76 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

62 Hitaye (gurube) Danimarka roşnene (roşn kene) mızdhaya Thomas Cupaya Badminton Kaykere (kayice) Danimarka roşnene (roşn kene) mızdhaya hui hada merasime mızdhaya dıma Danimakr a kayo peyniya indoneziya wardati, kay ra veretre umi(ami).

63 Resma: şehere vılu (vıliku) baxçeye/bostune sanayiya esto şehere Jimo şarke çini dorme (çorsme/dirune) şandong, vılun 22, 2016. Baxçeye sanayiya 173 hektar hegaye vıliku (vılu) este.

64 Merasime sere (ayuye) 18 tepışyeno şarke çiniya Tehevi peronue hui virar kene merasime sere (ayuey) 18 re ; mersime seriye (ayuiye) tepışyeno wendenxaye Gaoşenga Hefeiya paytexte şarke çini dorme 9çorşme/dirune) Anhui, vılun 22 2016. Yauni(huci/cenci) şune sere (ayuye) 18 resene , inu re merasim tepışyeno yauni(huni/cenci/genci) şune resene sero (ayuyo) kiskeki (kici) ra viyerene (verene), rareseyehe. Tehevi pay nune (nane) ayu (ser) 18. ne) ayu (ser) 18

77 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

CÊNCÊNİ Berin JÊLE Xılemale cêncêni her tav de thomê xo zobinao weşiye ra pırra..... semta, cınde u qeweta pesew u peroz cı rê çino arzu u mijdanu ra pırra çhıkota.... geme pêro ke bıskof do a oncia ki haletu xo rê cêna bêkava.... sa u sor ra qesey kena dina omır de nia banoka.... tırr u jili tey jê mergunê kheskunê esq u haskerdene de roji cı rê kılmiyê..... qal u qırr u pukê zerrebela. Xılemale cêncêni..... kılmek ra reyê lınga to kunera cı dıma dekernena vındena. - 2015

KESRETE Sur, sıpe, çeqer kerdêne Gul u sosınu ra porê çênu, Usar bi, çık bi? Kesrete onciyêne. Boa vilıku,

78 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

teyna desmalu ra amêne, Zımuston bi, çık bi? Vora zımustoni nêqediyêne huy ra. Vêsêne zerrê haskeru jümini rê, çıtur ke tiji vejina bınê hewri ra hên pak u rowal. Zımuston zor bi, pırrê vore bi Roji vêrdêne ra, asmi; Xevere nêamêne, veng çine bi..! Jü berge ki, nia vêrd ra. Çımê mara jümini nêgınay, nêgınay reyna. 06.02.'84 Hawar Tornêcengi

79 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Zaza Fotoğraf ve Haber Ajansı © - ( Zaza Photos and News Agency © )

KESRETE Sur, sıpe, çeqer kerdêne Gul u sosınu ra porê çênu, Usar bi, çık bi? Kesrete onciyêne. Boa vilıku, teyna desmalu ra amêne, Zımuston bi, çık bi? Vora zımustoni nêqediyêne huy ra. Vêsêne zerrê haskeru jümini rê, çıtur ke tiji vejina bınê hewri ra hên pak u rowal. Zımuston zor bi, pırrê vore bi Roji vêrdêne ra, asmi; Xevere nêamêne, veng çine bi..! Jü berge ki, nia vêrd ra. Çımê mara jümini nêgınay, nêgınay reyna. 06.02.'84 Hawar Tornêcengi

Vengê Şîîranê Ma ÇIM SÎYA YÊ Çimê to sîya wa , tarî di roşn dano Koyan da beriqîyêno zê çila Zê tijî erd keno germin Serdinî yê zerrî yê mi şa beno . Erd û asîman zê aşmî roşn dano Tarî beno roşn , roj zeriqîyen o Koyanê Çewlîgê di roj şino awan Roşnayê çimê to umûd dano ma . Tabip Miralay

80 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma

Wısar Umnnu Payiz

Wısar dergisi Bıwunin o bidin wendış. Wısar dergisi almak veya abone olmak için e.mail adresinden veya bingöl zazadilder den edinebilirsiniz. Kompile zazaca olan wısar dergisi her zazayim diyen kisi veya zazaca öğrenmek isteyen kisilere alip okumalarini tavsiye ederiz. Dergimize destek olmak icin abone alim ve zazaca her konuda yazi yazalim. Zazaca dil, kültür, sanat ve tarih konlarinda derginin e.mail adersine wisardergigi@gmail.com Adresini yazabilirsiniz.

81 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

Vengê Şîîranê Ma a

Çimê to roşn danê şewanê mi Çimanê xo mi ra meremne Ez tarî ra tersena .. Hacı Özdemir

Mustafa Karabulut

zazaca ey faté faté faté fata ma incilé zerdi paté fata ma hem bermayé hem vaté fata ma fiştané fat qırwaso fata ma la pizey to bımaso fata ma wesari nay ro dıngi fata ma tewrey bıg şımı şıngi fata ma gılé fat da mı dergi fata ma bızi berdi la vergi fata ma qe umurdé cız niyo fata ma sayé suri pati fata ma cendırmo eyşto ma ser fata ma ma bıremı koyan ser fata ma ek ez eyşto hepıs fata ma qederé ma çıman ser fata ma keyné Gazoy serqoté fata ma xorté Deştek berbaté fata ma sel desta şına koti fata ma unguré şiri pewti fata ma eyniyo pil honıko fata ma nané deyir şolıko fata ma to çı ez néguroto fata ma waştéy to golıko fata ma deyra(lawıka) govendı şiir: mustafa karabulut

Mustafa Küçükçöke ra 6 waştışi Zazalık

82 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

BEYRUT ZAZALARI

Zaza Milleti

Büyük Üstad Zaza Şair "Cemal Süreya"

Cahit Zarifoğlu'nun anlatımıyla Cemal Süreya www.yediguzeladam.tv youtube.com

Mustafa Karabulut zazaki dayé dayé,dınya mı ser geyreno dayé dayé e'rd u azmin lerzeno ayna kewt mı viri,ez corna lornena zéy xinto évdalo, koya sera geyreno dayé dayé dişlığé mıno nino rındé rındé ewro kéfé mı çinyo

83 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

şariré wesaro, é mı tım tım payizo şar xüré mahmuro, ez şıno verdé bızo jew keri sero xoré luli ceneno toré çineno, la sosıno kolbızo dayé dayé, ayna nişta gengüla çımé cı zengi, poré cı zerd zéy güla dayé ,béqerara, bébexta la bé soza kesi kena xint,déso vera çarnena zéy sımerdé sıppi koyo sera vaydana kesi kena ma'cir dew u déro çarnena dayé dayé eza corna bermena Cumoni Cumoni

türkler ve kürtler tarafından zaza yım diye hiç sevilmedim bilsinler ki ben zazacayı hep sevdim(DEVRİMCİ ZAZA)

Avesta Zazaki Huar hem seyeray asmeno howtime (howtine) Huar (Farsa newi: khwarsed) hewuna (heluna) zagone raye asmeniyao; şewey ro şıma eynene (niyadane) asmene.

şima astaru vinene; estarey asmen ro perene vineşene şune war. Huar asmen ro ceyreno (geyreno) wezeno (hişeno/wezişeno) şuno war newe ra hewuni şuno yeno. Aşmi asmen ro hewuni (huni) şuna wezişena (werzena) nerefşena ceyrena (geyrena).

şıma staru seye kene, tawi asmi seryi asmen ro astarey ro huar ra aşmiy ra vırazyene, maraişe eyone (roce) Huari hem aşmiy ra veryina (peryina) Zazayune may hewuni (huni) mareti, asmen seye kerdi, marati.

Huar se ra 98 adiro o zaf (visiy) gırouno; o vispi(pero) estari, seyarey ancano hu heta (kışta); tawo hamay ro , seyarey yewmini/juminancane, fıre hui piya ancane, ey ra ma naşta huar ne şune (şume); riye verze (farze) ancaişi ra , ma çerxe hu ra şune ceyrene (geyrene/geyreme); ma naşta huari ne şune (ne şume) ne yi duri şime (şume/şune) ; ma paremun (pairi) huar pe asyenga ( viza) hem heruna şune yene (şume yeme).

84 of 85

05/23/2016 11:08 PM


file:///home/yauno/Documents/havadisezazayan42...

1 (Huar) 2 Tir 3 4 5 6 7

Asmene hawtine (howtim) 1 huar (Farsa newi: kwarşed)> sun 2 tiştar/tir/tişra > mercury 3 Anahita>satevaes? Venus

4 cihun (Anguş/bumi/zemin)>earth 5 vertrange/varharan/astare veretre>hawtringa//aştat> mars 6 Ormazd>astare Venanti>jupıtar 7 Kewan?Gocir> saturn

Roc=roş (roşt), hire rosta (roca/roşa) yeno= mecaziyo pesna (tepeva) yeno ra, maraişa. Merdmi vacene: o yeno 3 roca (roşta), o yeno 4 roşta (roca). Roce huari, roce aşmi, roce caeşmun.

http://www.space.com/16080-solar-system-planets.html#sthash.TGvDUmxf.dpuf

85 of 85

05/23/2016 11:08 PM


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.