insanca, Pek Insanca 1
artık yolundan saptırılamayacak kadar sağlam ve güvenli bir biçimde ayakta tutmaktır. Ama sonra eğitimeinin onda yaralar açması ya da yazgının onda açtığı yaralardan yarar lanması gerekir ve böylece acı ve gereksinim oluşnığunda yaralanmış noktalara yeni ve soylu bir şey aşılanabilir. Bire yin tüm doğası, aşılananı içine alacak ve daha sonra verdiği meyvelerde belli edecektir ıslah olduğunu. Devlete gelince, Machiavelli diyor ki "yarı eğitimli kişiler farklı düşünseler de yönetim biçimlerinin hiç önemi yoktur. Devlet sanatının büyük hedefi k a 1 ı c ı 1 ı k olmalıdır, özgürlük olarak çok daha değerli olduğundan geri kalan her şeye ağır basar bu." Sürekli gelişme ve ıslah edici aşılama, sadece sağlam temelle re dayandırılmış ve güveneelenmiş bir kalıcılıkta olanaklıdır. Elbette tüm kalıcılığın en tehlikeli yoldaşı olan otorite, buna karşı direnecektir. 225
bir _k a y__r <l m� ---= K�n disinden, _kqt<,:�ni, ç�yre�i, :z.�I11resi ve meykisi tenıe_linde ya da zamanın egemen görüşleri temelinde.beklenilenelen farklı düşünen kişiye özgür tinli denir. O bir istisnadır, bağlı tinliler kuraldır; bunlar özgür tinliye, Ö�gii�-ilkeleiiriin--ya- Jikkati çek�e dliŞI<iifilii�ti�d��- -kay��-fı�_n;:bğ; y� - d � �iiür �yi��ıere, yani bağlı ahiakla bağdaşıpayan �yJep:ı!eı:�-9.�Erı<iığı suçlamasını yöneltirler. Zaman zaman şu ya da bu özgür ilkenin, kafanın nıhaflığından ya da kaçıklı�ın?an kaynak landığı da söylenir; oysa burada konuşan kötülüktür sadece, kendisi de inanmaz söylediğine ama zarar y�ı::Il1�k _iste_r �b _öy lelikle: çünkü özgür tİnlinin aniağının daha iyi ve daha kes kin oluşunun belgesi yüzünde y;ızılıchr, öylesin� ()ktınaklıdır ki bağlı tinler bunu yeterince iyi anlaya�ilirle�. Ne ki, özgür tinliliğin öteki iki türevinde de içtenlik vardır; aslında birçok özgür tinli de bu türlerden biri ya da diğeri biçiminde ortaya
(j� � g �E-�� �_!! l_L g_i)_� �Jj
1 63
_
_