İsmail beşikçi doğu anadolu'nun düzeni cilt ii yurt yayınları

Page 50

karşılıksız veren geniş halk yığınlanna. "Mehmetçik"lere ba­ kan yön. Siyasi iktidarlann. bu iki sınıfa bakış biçimi, aslın­

da birbirleriyle çatışma durumunda olup. ikisini bir arada yürütmek ve uzun dönemde dengede tutmak olanağı sosyo­

ekonomik yasalara aykırı bir politikadır. Bu politikalardan birinin seçilmesi zorunludur. Ulusal Kurtuluş Savaşı vermiş uluslardan bu yolu seçerek başanya ulaşan gösterilemez. 1923'ten sonraki yöneticilerin ve bu arada Mustafa Kemal'in en büyük çelişmelerinderi · biri budur: Feodalite ve buıjuva gibi egemen sınıflara dayanarak, sömürülen sınıflara, geniş halk yığınlarına hizmet etmek. Çeşitli ekonomik. toplumsal ve politik nedenlerden ötürü , yoksul sınınara tercih edilen. buıjuva ve feodalite sıruflan ve görevi aslında bu sınıflarm Ideoloj isini gerçekleştinn e k olan bürokrasi tabakası olmuş. halk yığınlan bir tarafa itilmiştir. Mustafa Kemal ve arka­ daşlarının devrimci ve ilerici fikirlerine karşın, reformların altyapıya inemeyerek. yüzeyde, halkın dışında kalışının ne­ deni. bu yanlış politika olmuştur. Devrin sosyo-ekonomik değerlendirmesini kalın çizgiler­ le belirttikten sorıra, ü styapı değişikliklerinin toplum yapı­ sında meydana getirebileceği değişimleri inceleyebiliriz. Üst­ yapı değişikliklerinin Batı Anadolu'daki etkisi daha derin olmuş ve bu durum kapitalist ilişkilerin gelişimini hızlandır­ mıştır. Gerçekten üstyapı değişikliklerinin sağladığı olanak­ larla. Batı Anadolu kapitalist Uişk.ileri kurma sürecini ta­ mamlamış

ve

hatta

bazı

yerlerde

bu

oluşum

tamamlanmıştır. Bu süreç içinde. Batı'daki ağalar. traktör, biçer-döver, mibzer gibi modern tanm araçlarından yararla­ narak ve tarun kredilerini geniş ölçüde denetleyerek. hükü­ metlerin fiyat polittkalannı etkileyecek kadar güçlü bir baskı grubu yaratarak, geniş ölçüde birJkim yapmışlar ve kurduk­ lan kapitalist işletmelerle bu ilişkilerini denizaşırı düzeyde geliştinneye başlamışlardır.

·

Örneğin modern tarun araçlan hem işgücü hem de za­ mandan tasarrufu sağladığı gibi, ürünün daha verimli olma­ sını sağlar. Kredilerden yararlanma ve fiyat politikasına etki edebilme gücü ise işletmelerin alım-satım hacminin gelişme­ sine , daha elverişli koşullarla pazarlar ve hammadde kay­ naklan bulunmasına sebep olur. Faizle borçlanma ilişkileri410


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.