Tạp chí Kiến Trúc Cảnh Quan

KIẾN TRÚC VOL. 01 | DECEMBER 2023

Shanghai Suhe MixC World / Lab D+H Shang hai, China

Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh - Khoa Quy hoạch Bộ môn: Kiến trúc cảnh quan GVHD: Huỳnh Thị Mai Phương SVTH: Hà Nguyễn Mỹ Duyên - QH21/A1 - 21510501680

MAGAZINE

01

LỜI MỞ ĐẦU

LỜI MỞ ĐẦU Thế giới đang trong thời kỳ chuyển đổi và phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, dẫn theo tốc độ đô thị hóa tăng nhanh đến chóng mặt. Sự lan rộng của đô thị bao gồm công trình kiến trúc và cơ sở hạ tầng của con người lấn át trên không gian thiên nhiên hiện hữu, do đó sự xuất hiện của kiến trúc cảnh quan là cực kì cần thiết. Kiến trúc cảnh quan có vai trò hòa hợp các thành phần tự nhiên - nhân tạo.

Kiến trúc cảnh quan càng ngày khẳng định vai trò không thể thiếu của mình đối với đời sống con người và trong việc bảo vệ môi trường tự nhiên hiện hữu. Là một ngành nghề sáng tạo, năng động còn non trẻ ở nước ta nên còn mang theo không ít sự thắc mắc và tò mò. Số tạp chí sau đây sẽ giúp bạn phần nào hiểu thêm về các định nghĩa, tổng quan về kiến trúc cảnh quan.

Tái bút: Nội dung mang tính chất tham khảo dưới góc nhìn cá nhân của tác giả.

02

MỤC LỤC

MỤC LỤC GIỚI THIỆU VỀ “KIẾN TRÚC CẢNH QUAN”

03

Cảnh quan Kiến trúc cảnh quan

CÁC KIẾN TRÚC SƯ CẢNH QUAN TIÊU BIỂU

08

Frederick Law Olmsted Yu Kongjian

CÁC CÔNG TRÌNH CẢNH QUAN ẤN TƯỢNG

13

Sundshopen - Norwegian Scenic Routes / Rever & Drage Architects

Little Island Park Minghu Wetland Park Benjakitti Forest Park

03

GIỚI THIỆU VỀ “KIẾN TRÚC CẢNH QUAN”

“CẢNH QUAN” Cảnh quan là khái niệm “phong cảnh” phản ánh qua tất cả các giác quan của con người cảm nhận bằng một trình độ nhận thức nhất định mang tính trừu tượng và chủ quan.

Cảnh quan phụ thuộc chặt chẽ vào môi trường xung quanh và tác động của con người. Cảm nhận cảnh quan là một trải nghiệm cá nhân và đa chiều, thường phản ánh sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau mà con người tương tác và cảm nhận trong môi trường xung quanh mình.

Hệ thống mối quan hệ tương hỗ giữa các thành phần cảnh quan đã tạo nên nét đặc trưng của mỗi vùng với các đặc thù và hình thái riêng biệt như: Cảnh quan đô thị, cảnh quan nông thôn, cảnh quan ven biển,...

Có hai loại hình cảnh quan là cảnh quan tự nhiên và cảnh quan nhân tạo.

Cảnh quan phản ánh qua tất cả giác quan.

Sundshopen - Norwegian Scenic Routes / Rever & Drage Architects

04

Có hai loại hình cảnh quan là cảnh quan tự nhiên và cảnh quan nhân tạo.

Cảnh quan tự nhiên

Cảnh quan nhân tạo

Là cảnh quan do thiên nhiên hình thành nên do sự kết hợp ngẫu nhiên của các thành phần địa chất, thủy văn, sinh vật, thổ nhưỡng,.. và chưa có sự tác động của con người. Cảnh quan tự nhiên có hai loại: Cảnh quan tự nhiên nguyên thủy: Tồn tại trước khi bị con người tác động, tạo thành bởi các thành phần của tự nhiên.

Cảnh quan phục hồi tự nhiên: Cảnh quan đã từng chịu sự ảnh hưởng của con người tuy nhiên hiện không còn chịu nhiều sự tác động từ con người nữa, có khả năng phục hồi lại trạng thái tự nhiên ban đầu.

Là cảnh quan được hình thành do hệ quả của quá trình tác động của con người làm biến đổi cảnh quan thiên nhiên. Sự hình thành và phát triển của cảnh quan nhân tạo gắn liền với tiến trình phát triển của xã hội con người. Cảnh quan nhân tạo bao gồm cả cảnh quan thiên nhiên và các yếu tố do con người tạo ra. Hai yếu tố này có mối quan hệ tương hỗ với nhau. Tùy theo tương quan tỷ lệ giữa yếu tố tự nhiên và nhân tạo, cảnh quan nhân tạo được chia làm 3 loại: Cảnh quan văn hóa: cảnh quan điểm dân cư, nghỉ ngơi - giải trí, vùng công nghiệp Cảnh quan vùng trồng trọt: Cảnh quan nông, lâm nghiệp.

Cảnh quan vùng phá bỏ: các khu khai thác mỏ lộ thiên và các khu khai thác tài nguyên khác.

05

04

GIỚI THIỆU VỀ “KIẾN TRÚC CẢNH QUAN”

KIẾN TRÚC CẢNH QUAN Kiến trúc cảnh quan là hoạt động tác động vào môi trường thiên nhiên một cách có kế hoạch và định hướng rõ ràng.

ĐỊNH NGHĨA Nếu cảnh quan nhân tạo là hệ quả của các hoạt động do con người tác động vào môi trường thiên nhiên, thì kiến trúc cảnh quan là một trong những dạng hoạt động kiến trúc của con người nhằm đáp ứng các nhu cầu về thẩm mỹ, tạo lập một môi trường hài hòa bao quanh con người, có ý nghĩa sử dụng và tư tưởng nhất định.

Kiến trúc cảnh quan là một môn khoa học tổng hợp, liên quan đến nhiều lĩnh vực chuyên ngành khác nhau (quy hoạch không gian, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, kiến trúc công trình, điêu khắc, hội họa,...) nhằm giải quyết những vấn đề tổ chức môi trường nghỉ ngơi - giải trí, thiết lập và cải thiện môi sinh, bảo vệ môi trường, tổ chức nghệ thuật kiến trúc.

06 Kiến trúc cảnh quan là hoạt động định hướng của con người tác động vào môi trường nhân tạo để làm cân bằng mối quan hệ qua lại giữa các yếu tố thiên nhiên và nhân tạo, tạo nên sự tổng hòa giữa chúng. Kiến trúc cảnh quan nghiên cứu tổng thể từ phạm vi vùng, miền, đến giới hạn nhỏ hẹp bao quanh con người có lợi cho sự sống, phù hợp với sinh thái phát triển (eco-development) mang lại mối quan hệ tổng hòa giữa thiên nhiên - môi trường - kiến trúc.

NHIỆM VỤ Mục tiêu của kiến trúc cảnh quan là xây dựng môi trường cảnh quan vững bền, thỏa mãn các nhu cầu và hoạt động sống của con người trong môi trường trong lành, hài hòa và tiện nghi. Để đạt được mục tiêu này, kiến trúc cảnh quan có các nhiệm vụ sau đây: Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và di tích cảnh quan trong môi trường nhân tạo hóa và vùng bao quanh.

Tài nguyên thiên nhiên ngày càng bị cạn kiệt, thu hẹp do các hoạt động kinh tế của con người, đặc biệt do công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Do đó việc bảo vệ gìn giữ ngân quỹ thiên nhiên rất cấp bách. Kiến trúc cảnh quan có nhiệm vụ lập ra những biện pháp dự báo và sử dụng thiên nhiên có giá trị cho các hoạt động nghỉ ngơi - giải trí, phối hợp với các ngành chuyên môn khác để để tổ chức các hoạt động du lịch sinh thái, đặc biệt tổ chức và bảo vệ và khai thác các di tích cảnh quan góp phần vào việc bảo tồn di sản văn hóa và phục vụ du lịch văn hóa.

Giữ gìn và phát huy giá trị của cảnh quan thiên nhiên trong các điểm dân cư, đặc biệt là điểm dân cư đô thị. Tổ chức môi trường nghỉ ngơi- giải trí, môi trường thẩm mỹ và môi trường trong sạch.

SongmingSongming Garden /Garden Atelier VISION / Atelier VISION Ding Du, China Jia DingJiaDu, China

07 GIỚI THIỆU VỀ “KIẾN TRÚC CẢNH QUAN”

LỢI ÍCH Có thể nói, vai trò của kiến trúc cảnh quan trong giai đoạn hiện nay chính là làm mềm sự xuất hiện của các công trình kiến trúc, cơ sở hạ tầng trên nền thiên nhiên, đặc biệt là tại các thành phố lớn, dân cư tập trung đông đúc. Góp phần xoa dịu môi trường sống của người trong giai đoạn đô thị hóa.

Ngoài ra khi cảnh quan được xây dựng thiết kế phù hợp sẽ giúp con người tận hưởng những phút giây thư giãn và hạnh phúc nhất. Đặc biệt, một cảnh quan thiên nhiên xanh sẽ góp phần cải thiện sức khỏe sinh sống cộng đồng. Cụ thể các công trình cảnh quan sẽ mang lại các lợi ích về: Lợi ích môi trường: Đối với môi trường cảnh quan thiên nhiên sẽ có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Các công trình cảnh quan nhân tạo sẽ kết hợp với môi trường thiên nhiên như nắng, gió, cảnh quan, hệ động thực vật nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống. Từ đó, giảm thải được những vấn đề ô nhiễm môi trường đang ở mức báo động đỏ: chống ô nhiễm nguồn nước, chống ô nhiễm tiếng ồn, môi trường sống. Khai thác hợp lý đất đai, nước, bảo tồn, bù đắp và tái tạo các hệ sinh thái, địa hình, địa mạo. Điều quan trọng nhất là giảm những tác động của hiệu ứng nhà kính, hạn chế tác động xấu của thiên nhiên đến với đời sống con người.

Lợi ích xã hội: Các công trình cảnh quan mang đến một không gian sống lý tưởng, hòa hợp với thiên nhiên cây cối, đảm bảo sạch sẽ, an toàn sức khỏe cho tất cả mọi người. Đặc biệt, kiến trúc cảnh quan còn tạo ra một môi trường xã hội thẩm mỹ phù hợp với văn hóa, phong tục tập quán bản địa, cảm xúc của đối tượng từ đo tiếp tục kế thừa và phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc, bảo tồn di sản cho nhiều thế hệ tương lai. Bên cạnh đó kiến trúc cảnh quan còn góp phần làm mới diện mạo xã hội trong quá trình hội nhập quốc tế.

Lợi ích kinh tế: Cảnh quan hiện đại được con người ứng dụng những tiến bộ của khoa học kỹ thuật. Từ đó, tạo ra nguồn năng lượng tự nhiên. Nhờ đó giảm điện năng tiêu thụ, tối giản các chi phí phát sinh, nâng cao giá trị, tối ưu hóa các tiện ích xã hội góp phần thúc đẩy ngành kinh tế liên quan.

08

KIẾN TRÚC SƯ TIÊU BIỂU

CÁC KIẾN TRÚC SƯ CẢNH QUAN TIÊU BIỂU

FREDERICK LAW OLMSTED

YU KONGJIAN

Là một trong những nhà thiết kế

Người đã được quốc tế công

cảnh quan nổi tiếng nhất trong

nhận với khái niệm “thành phố

lịch sử và được coi là "cha đẻ của

bọt biển”, một biện pháp nhằm

ngành kiến trúc cảnh quan" ở

giải quyết và ngăn chặn lũ lụt đô

Hoa Kỳ.

thị trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

09

KIẾN TRÚC SƯ TIÊU BIỂU

FREDERICK LAW OLMSTED

(1822-1903)

Frederick Law Olmsted (18221903) là một trong những nhà thiết kế cảnh quan nổi tiếng nhất trong lịch sử và được coi là "cha đẻ của ngành kiến trúc cảnh quan" ở Hoa Kỳ. Ông đã đóng góp quan trọng vào phong cách thiết kế cảnh quan công viên và hệ thống công viên đô thị, để lại dấu ấn sâu sắc trong ngành kiến trúc cảnh quan. Ông là người đi đầu và cũng là người sáng lập nghề Kiến trúc Cảnh quan ở Mỹ năm 1865 và từ đó phát triển ra nhiều nước trên thế giới. Khoảng năm 1858 – 1861, Frederick Law Olmsted cùng người đồng nghiệp là KTS Calvert Vaux, sau khi hoàn thành đồ án thiết kế Công viên Trung tâm TP New York, đã tự phân biệt nghề nghiệp của mình với nghề làm vườn truyền thống (Gardening) và gọi đó là nghề Kiến trúc cảnh quan (Landscape architecture).

Frederick Law Olmsted có nhiều quan niệm và nguyên tắc trong thiết kế cảnh quan, mà nói chung là nhấn mạnh vào việc tạo ra không gian mở, thoải mái, và tận dụng cảnh đẹp tự nhiên. Công trình của Olmsted đến từ khao khát muốn cung cấp không gian xanh, thẩm mỹ cao, và dễ tiếp cận cho mọi người ở tất cả tầng lớp xã hội.

Olmsted không chỉ là một kiến trúc sư cảnh quan mà còn là một nhà cải cách xã hội, một nhà bảo tồn thiên nhiên. Ông được xem là nhân vật có ảnh hưởng quan trọng nhất trong nền lịch sử kiến trúc cảnh quan, để lại cho thế hệ sau này những di sản cảnh quan, nghệ thuật và là hệ tư tưởng quan trọng cho nền cảnh quan sau này.

10

MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU CỦA FREDERICK LAW OLMSTED

Central Park New York, Mỹ

Prospect Park New York, Mỹ

Emerald Necklace Park Boston, Mỹ

11

KIẾN TRÚC SƯ TIÊU BIỂU

YU KONGJIAN

(1963)

Yu Kongjian là một kiến trúc sư cảnh quan sinh năm 1963, đồng thời là một nhà đô thị học, nhà văn và nhà giáo. Ông đã được quốc tế công nhận với khái niệm “thành phố bọt biển”, một biện pháp nhằm giải quyết và ngăn chặn lũ lụt đô thị trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Khái niệm “thành phố bọt biển” đã được thông qua như một chính sách quốc gia ở Trung Quốc vào năm 2013, ưu tiên các cơ sở hạ tầng dựa vào thiên nhiên quy mô lớn như vùng đất ngập nước, đường cây xanh, công viên, tán cây và bảo vệ rừng, vườn nhiệt đới, mái nhà xanh, vỉa hè thấm nước và lối đi sinh học. Yu đã được ban giám khảo quốc tế của Giải thưởng Oberlander lựa chọn và công nhận ông là “động lực tạo nên sự thay đổi tiến bộ trong kiến trúc cảnh quan trên toàn thế giới”. Được tổ chức hai năm một lần, giải thưởng nhằm mục đích công nhận và mang lại tầm nhìn về kiến trúc cảnh quan cũng như cách thức giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu và tính bền vững.

Yu thành lập Trường Cao học Kiến trúc Cảnh quan và Trường Cao đẳng Kiến trúc và Kiến trúc Cảnh quan tại Đại học Bắc Kinh. Ông cũng là người sáng lập của văn phòng kiến trúc cảnh quan Turenscape, một văn phòng được thành lập dựa trên nguyên tắc tạo ra “sự hài hòa giữa đất và con người và môi trường bền vững cho tương lai”. Yu có bằng tiến sĩ tại Trường Thiết kế Sau đại học của Harvard và là tác giả của hơn 20 cuốn sách, đồng thời là người sáng Architecture Frontier.

lập giải thưởng

tạp chí Landscape

12

MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU CỦA YU KONGJIAN

Benjakitti Forest Park Bangkok, Thái Lan

Minghu Wetland Park Lupanshui, Trung Quốc

Puyajiang River Corridor Zhejiang, Trung Quốc

13 CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

"Cảnh quan đẹp không chỉ tạo nên bởi cách chúng ta sắp xếp các yếu tố, mà còn là kết quả của sự hiểu biết và tôn trọng đối với môi trường."

Yangpu Bridge Public Space and Integrated Environment Project (Phase I) / TJAD Atelier L+ Yangpu, China

14

CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

CÁC CÔNG TRÌNH CẢNH QUAN ẤN TƯỢNG

LITTLE ISLAND MINGHU WETLAND PARK PARK #01 #02

BENJAKITTI FOREST PARK

Công viên Little Island được xây dựng trên bến tàu cũ bỏ hoang, trở thành một không gian công cộng lý tưởng cho cư dân thành phố New York. Được tạo hình từ các cột bê tông hình hoa tulip, tạo nên một nền tảng nhấp nhô ấn tượng.

Công viên Bẹnakitti triển khai khái niệm “thành phố bọt biển” của Kongjian Yu nhà sáng lập Turenscape, biến đổi một khu công nghiệp trong thành phố dễ bị lũ lụt như Bangkok – thành một hệ sinh thái cảnh quan bền vững.

Công viên đất ngập nước Minghu được xây dựng trên cơ sở là một phần của chiến dịch cải thiện môi trường thành phố Liupanshui, biến đổi thành phố công nghiệp thành nơi ở đáng sống của con người.

#03

15 CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

NEW YORK, MỸ HEATHERWICK STUDIO Công viên Little Island được xây dựng trên bến tàu cũ bỏ hoang, trở thành một không gian công cộng lý tưởng cho cư dân thành phố New York. Tổng diện tích chỉ khoảng 1,1 hecta (2,7 mẫu Anh) công viên được thiết kế hết sức sinh động, phong phú với việc tạo nên địa hình lồi lõm, lên xuống như những ngọn đồi nho nhỏ, bên trên được phủ đầy những cây cỏ đặc trưng của khu vực.

Little Island Park được tạo hình từ các cột bê tông hình hoa tulip, đặt ở các tầng khác nhau tạo nên một nền tảng nhấp nhô. Theo Heatherwick Studio, ý tưởng cho thiết kế đến từ việc quan sát các cọc của Cầu tàu 54 cũ vẫn nhô lên khỏi mặt nước và là nơi sinh sống của cá. Các chậu trồng cây bằng bê tông đúc sẵn được tạo thành từ các “cánh hoa” mô-đun. Mỗi cọc có thể chịu lực tới 350 tấn, đã được cắm sâu 61 mét dưới mặt nước.

16

CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

Heatherwick Studio muốn biến bến tàu cũ trở thành một nơi không chỉ để trang trí cho bờ sông Hudson mà còn phải khiến du khách có cảm giác bỏ lại thành phố phía sau và đắm chìm trong cây xanh, cảm thấy phấn khích khích khi ở trên mặt nước, lấy cảm hứng từ Central Park của Frederick Law Olmsted - nơi bạn có thể quên rằng mình đang ở giữa thành phố đông dân nhất nước Mỹ!

“Dự án bắt đầu khi chúng tôi được yêu cầu thiết kế mở rộng công viên dọc bờ sông Hudson. Chúng tôi nhìn thấy cơ hội để tạo ra trải nghiệm hấp dẫn hơn cho người dân New York và phát huy di sản của thành phố trong việc phát minh ra các không gian công cộng mới đầy thú vị. Chúng tôi có ý tưởng tạo ra một loại bến tàu hoàn toàn mới như một hòn đảo vườn hình chữ nhật tươi tốt, kết nối với khu đất bằng những tấm ván rộng rãi làm cầu, thẳng hàng với mạng lưới đường phố của New York.” - Thomas Heatherwick, Người sáng lập Heatherwick Studio.

Dự án tái tạo lại bến tàu như một công trình có thể thúc đẩy không gian cộng đồng, giáo dục và nghệ thuật sôi động, tạo ra một địa điểm biểu diễn khác biệt. Cấu trúc ngoài khơi kết nối với bờ biển thông qua hai con đường với ba không gian biểu diễn ngoài trời: một nhà hát vòng tròn 700 chỗ ngồi được tối ưu hóa về mặt âm thanh, một sân khấu 200 chỗ ngồi và một trung tâm tập trung với sức chứa 3.500 người ở trung tâm. Dự án tạo ra một cảnh quan đa dạng với nhiều lối đi, nền tảng ngắm cảnh và điểm đến, thúc đẩy nhiều hoạt động.

Các cột kết cấu là điểm mấu chốt của công trình, bao gồm khoảng 132 cột bê tông giống cánh hoa Tulip đóng vai trò như chậu trồng cây. Những chậu cây này chứa hơn một trăm loài cây và thực vật bản địa khác nhau, khuyến khích đa dạng sinh học và có thể phát triển mạnh trong khí hậu của New York mỗi góc của hòn đảo đại diện cho một vi khí hậu khác nhau.

“Thông thường, cấu trúc cầu tàu luôn bằng phẳng, nhưng chúng tôi coi đây là cơ hội không thể bỏ qua để nâng cao bề mặt nhằm tạo ra địa hình giúp mang lại trải nghiệm xã hội năng động hơn cho du khách và mang lại tầm nhìn tuyệt vời cho các không gian biểu diễn và điểm quan sát trên sông phía sau thành phố.” Thomas Heatherwick chia sẻ thêm về cấu trúc nhấp nhô ấn tượng của Little Island.

17 CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

LUPANSHUI, TRUNG QUỐC TURENSCAPE Công viên đất ngập nước Minghu được xây dựng trên cơ sở là một phần của chiến dịch cải thiện môi trường thành phố Liupanshui, chính quyền thành phố đã ủy quyền cho Kongjian Yu - kiến trúc sư đứng đầu dự án, phát triển một chiến lược tổng thể để giải quyết nhiều vấn đề nghiêm trọng bao gồm: Ô nhiễm nước: Liupanshui là thành phố công nghiệp nặng bao gồm các ngành công nghiệp than, thép và xi măng. Cặn ô nhiễm từ ống khói nhà máy, phân bón hóa học, nước thải dân cư trên các sườn núi theo nước mưa trối xuống sông hồ.

Ngập lụt: Nằm trong thung lũng, thành phố phải chịu ngập lụt, bão lũ vào mùa gió mùa, đồng thời hạn hán gay gắt vào mùa khô do địa chất đá vôi xốp.

Khôi phục dòng sông lớn: Dòng sông Shuichenghe chảy qua thành phố gây lũ lụt nghiêm trọng.

Tạo không gian công cộng: Không gian giải trí và cây xanh còn thiếu do sự bùng nổ dân số ở thành phố.

Chiến lược này là làm chậm dòng nước từ các sườn đồi và tạo ra cơ sở hạ tầng sinh thái dựa vào nước để giữ lại và xử lý nước mưa, đồng thời biến nước thành tác nhân tích cực trong việc tái tạo một hệ sinh thái lành mạnh nhằm cung cấp các dịch vụ văn hóa và tự nhiên giúp biến đổi thành phố công nghiệp thành nơi ở đáng sống của con người.

18

CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG Công viên đầm lầy Minghu được thành lập trên một khu đất bao gồm các vùng đất ngập nước bị suy thoái, ao cá bị bỏ hoang và những dải ruộng ngô tự phát. Tình trạng trước khi phát triển của nó là các bãi rác và nước bị ô nhiễm. Dự án này được thiết kế sử dụng tất cả các chiến thuật để xây dựng lại hệ sinh thái nhằm phục hồi đa dạng sinh học và môi trường sống bản địa, lưu trữ và cải thiện chất lượng nước, nâng cao khả năng tiếp cận của công chúng với không gian mở và cuối cùng là chất xúc tác cho sự phát triển đô thị. Các yếu tố cụ thể của công viên bao gồm: Bờ kè bê tông ven sông được dỡ bỏ để tạo thành hai vùng sinh thái. Khuyến khích thảm thực vật bản địa phát triển trong vùng lũ và tạo điều kiện cho thảm thực vật trôi nổi ở lòng sông. Các tầng sục khí được bố trí dọc theo sông để bổ sung oxy nhằm thúc đẩy quá trình xử lý sinh học giúp cho nguồn nước giàu dinh dưỡng.

Xây dựng các hồ nước dạng bậc thang để giảm lưu lượng nước cao điểm và điều tiết nước mưa theo mùa. Những môi trường sống bậc thang này làm chậm dòng chảy của nước đáng kể. Đường dành cho người đi bộ và đường dành cho xe đạp được bố trí trên không gian xanh dọc theo các tuyến đường thủy và đan xen với các hồ nước dạng bậc thang. Không gian nghỉ ngơi với nhiều chỗ ngồi, tháp quan sát đế để mọi người dễ tiếp cận. Điều này thúc đẩy trải nghiệm học tập, giải trí và thẩm mỹ cảnh quan.

Vật mang tính biểu tượng cho công viên là cây cầu có màu ấm tương phản với cảm giác ẩm ướt của khu vực. Những điều này đã nhanh chóng trở thành môi trường xã hội và giải trí ưa thích của người dân và thu hút du khách gần xa.

Thông qua các kỹ thuật cảnh quan này, hệ thống nước xuống cấp và vùng đất hoang ven đô thị đã được chuyển đổi thành công thành không gian công cộng của thành phố. Nó điều tiết nước mưa một cách hiệu quả, làm sạch nước bị ô nhiễm, phục hồi môi trường sống tự nhiên cho đa dạng sinh học và thu hút người dân cũng như khách du lịch.

19 CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

BANGKOK, THÁI LAN TURENSCAPE Công viên Bẹnakitti triển khai khái niệm “thành phố bọt biển” của Kongjian Yu - nhà sáng lập Turenscape, biến đổi một khu công nghiệp trong thành phố dễ bị lũ lụt như Bangkok – thành một công trình cảnh quan bền vững. Thiết kế của công viên bao gồm hàng trăm hòn đảo nhỏ được bao quanh bởi bốn hồ có khả năng chứa một triệu mét khối nước mưa. Các hồ và vùng đất ngập nước cũng lọc và làm sạch nước bị ô nhiễm một cách tự nhiên và cung cấp môi trường sống cho động thực vật.

20

CÔNG TRÌNH ẤN TƯỢNG

Ý tưởng thiết kế trước hết là nhằm nâng cao hiểu biết và kiến thức về hệ sinh thái, rừng, thủy văn và môi trường cho cộng đồng dân cư đô thị. Tiếp theo đó là trở thành một khu sinh thái đồng thời có chức năng giữ và lọc nước phục vụ cho thành phố Bangkok.

Với khí hậu gió mùa của Thái Lan, lũ lụt và hạn hán là những vấn đề đáng kể. Thiết kế đóng vai trò như một miếng “bọt biển” giữ nước mưa vào mùa mưa và xả nước vào mùa khô với lưu lượng 128.000 m3 công suất nước. Nước từ kênh Phai Sing To, nằm cạnh khu vực bị ô nhiễm nước và nước thải đô thị, được lọc bằng phương pháp xử lý sinh học bằng cách sử dụng thực vật đất ngập nước, tạo ra 1.600 m3 nước sạch/ngày.

Dự án này đã biến đất sét cứng trên bề mặt thành môi trường sống ẩm ướt và xốp, tạo điều kiện cho hệ thực vật bản địa phát triển phong phú. 5600 cây giống của 360 loài cây bản địa quý hiếm được trồng xen kẽ các loại cây cỡ nhỏ. Tất cả các cây hiện có trong khuôn viên đều được bảo tồn và tích hợp vào thiết kế công viên.

Thiết kế sử dụng kỹ thuật đào và cắt để tạo ra đặc điểm địa hình. Vật liệu tại công trường được tái sử dụng, đá và bê tông từ việc phá dỡ công trường được sử dụng làm nền móng cho đảo đê và các lớp lọc nước. Tái sử dụng các khối lát bê tông hiện có được sử dụng làm mặt đường.

Tất cả mọi người đều có thể tiếp cận công viên, từ dân cư xung quanh đến những người trên khắp Bangkok, những người muốn có một không gian để hòa mình vào một hệ sinh thái toàn diện. Các hòn đảo trong vùng đất ngập nước cũng đóng vai trò là nơi trú ẩn cho các loài tìm nơi trú ẩn. Khu vực trong công viên được kết nối bằng đường đi bộ trên cao dài 1,67 km với thiết kế phổ quát. Không gian năng động và đa dạng tích hợp đường dành cho xe đạp, lối đi dưới tán cây, lối đi bộ, vườn chữa lành, gian hàng ven sông và hội trường.

Công viên Benjakitti tạo ra một hệ sinh thái toàn diện cho thành phố, trở thành một lớp học thực vật đa dạng sinh học cho người dân Bangkok.

01

LỜI MỞ ĐẦU

LỜI KẾT Qua số báo hôm nay đã khái quát qua về những kiến thức chung về kiến trúc cảnh quan.

Nhìn chung, kiến trúc cảnh quan không chỉ là nguồn cảm hứng vô tận cho sự sáng tạo, mà còn là một lực lượng mạnh mẽ để xây dựng một tương lai mà chúng ta muốn sống. Cùng với sự phát triển của xã hội và ý thức về bảo vệ môi trường, kiến trúc cảnh quan có thể đóng góp ngày càng nhiều vào việc xây dựng một thế giới bền vững, đẹp mắt và hài hòa.

Qua việc kết hợp sự sáng tạo nghệ thuật với kiến thức vững về môi trường và quy hoạch, kiến trúc cảnh quan đã đóng góp quan trọng vào việc xây dựng những cộng đồng bền vững và đẹp mắt. Là lĩnh vực động viên sự sáng tạo và phê phán, kiến trúc cảnh quan không ngừng tiến xa để đáp ứng những thách thức ngày càng phức tạp của thế giới hiện đại.

Shanghai Suhe MixC World / Lab D+H Shang hai, China

02

MỤC LỤC

TÀI LIỆU THAM KHẢO Sách Kiến trúc cảnh quan - PTS. KTS Hàn Tất Ngạn Tạp chí Kiến trúc số 07-2021 FuturArc Interview Yu Kongjian 2019 https://www.archdaily.com/ https://egolandscape.vn https://canhquan.net https://www.tapchikientruc.com.vn/ https://archello.com/

TRÂN TRỌNG CẢM ƠN CÔ ĐÃ THEO DÕI!