BUSIAD DERGI

OCAK-MART 2016

136

BUS‹AD Günal Baylan’la “yola devam” dedi BUS‹AD Ödülleri sahiplerini buldu BUS‹AD ile BU‹KAD, Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ne birlikte imza att› 2. Bursa Yenileflim Büyük Ödülü Ifl›klar Askeri Lisesi’ne verildi Çetin Y›lmaz, keyifli sunumuyla Ebeveynler ve Çocuklar› Toplant›s›’na renk katt›

BUS‹AD ÖDÜLLER‹ SAH‹PLER‹N‹ BULDU

Ocak-Mart 2016 Say›: 136

YÖNET‹M BUS‹AD Yönetim Kurulu Günal Baylan (Baflkan) Selim Tar›k Tezel (Baflkan Yard›mc›s›) Halit Cem Çak›r (Baflkan Yard›mc›s›) fiükrü Erdem (Baflkan Yard›mc›s›) Nefle Y›ld›r›m (Sayman) Ahmet Özkayan (Üye) Bu¤ra Küçükkayalar (Üye) Burak An›l (Üye) Burhan Çak›r (Üye) Duygu Ispalar Güneri (Üye) Ersin Yaz›c› (Üye) Hakan Oktar (Üye) Mustafa Ekinci (Üye)

14 2. Bursa Yenileflim Büyük Ödülü’nü Ifl›klar Askeri Lisesi kazand› 18 2. Enerji Yönetimi Ödülü sahibini buldu 20 Çetin Y›lmaz, keyifli sunumuyla Ebeveynler ve Çocuklar› Toplant›s›’na renk katt›

Adres BUS‹AD (Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i) Kültürpark ‹çi, Arkeoloji Müzesi Yan›, BURSA Tel : 0224 233 50 18 Faks: 0224 235 23 50 Web www.busiad.org.tr

08

E-mail busiad@busiad.org.tr Yay›n BUS‹AD Ad›na Sahibi Günal Baylan Genel Yay›n Yönetmeni Halit Cem Çak›r Yaz› ‹flleri Müdürü A. Basri Tüfekçio¤lu

04 BAfiKAN’IN MEKTUBU 06 BUS‹AD Günal Baylan’la “yola devam” dedi 08 BUS‹AD Ödülleri sahiplerini buldu 11 MAKALE Prof. Dr. Ali Ceylan

Editör Hakan O¤uz

18

Yay›n Kurulu Günal Baylan Selim Tar›k Tezel Halit Cem Çak›r fiükrü Erdem Nefle Y›ld›r›m Ahmet Özkayan

Yap›m/Bas›m

Matbaac›l›k ve Tan›t›m Hizmetleri A.fi.

14 Bar›flç› Ajans ve Rota Ofset Rota Bar›flç› A.fi.’nin markalar›d›r.

24 BUS‹AD Yüksek Dan›flma Kurulu Toplant›s› BUS‹AD Evi’nde yap›ld› 26 BUS‹AD Kurucu Baflkan› Do¤an Ersöz, mezar› bafl›nda an›ld› 28 MAKALE Doç. Dr. Metin Özdemir

20

42 Frans›z Ekonomi Müsteflarl›¤› ile BUS‹AD görüflmesinden ifl birli¤i karar› ç›kt› 44 MAKALE U¤ur Urkut 46 BUS‹AD, Uluslararas› Sözleflmeler Hukuku Konferans›’na ev sahipli¤i yapt›

34 BUS‹AD ile BU‹KAD, Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ne birlikte imza att› 36 MAKALE Dr. Bahad›r Kalea¤as› 40 BUS‹AD’dan Cumhuriyet Konseri

40 34

50 SÖYLEfi‹ Tar›k Ö¤üt 54 Zaman yönetimi konusu BUS‹AD’da masaya yat›r›ld› 56 Arabulucular’dan BUS‹AD’a ziyaret 58 SÖYLEfi‹ ‹skender ‹skendero¤lu

42 62 BUS‹AD, kamuoyunda ses getirmeye 2015’de de devam etti 64 Ar-Ge merkezleri arad›klar› nitelikli personele kavufluyor 66 MAKALE fierif Ar› 67 MARS‹FED Sinerji

68

Toplant›s› BUS‹AD Evi’nde yap›ld› 68 Günal Baylan, “‹fl’te Halkla ‹liflkiler” panelinde konufltu 70 Baylan, 2016 y›l›n›n ilk enflasyon raporunu de¤erlendirdi 71 Zeynep Biçer Özçelik: “Fark yaratabilirseniz, de¤iflimin öncüsü olursunuz”

74 72 MAKALE Nizamettin Aypak 74 BUS‹AD üniversite ö¤rencilerine nano teknolojiyi anlatt› 76 ÜYELERDEN HABERLER 94 KÜLTÜR/SANAT

Baflkan’›n Mektubu

Günal Baylan Yönetim Kurulu Baflkan›

2016 terörden uzaklaflma, bar›fl ve de¤iflim y›l› olsun Ankara - K›z›lay Meydan›’nda masum insanlara yönelik gerçeklefltirilen hain sald›r› ile Türkiye yeniden gözyafllar›na bo¤uldu. Ülkenin baflkenti bu patlamayla birlikte, geçti¤imiz ekim ay›ndan bu yana üçüncü terör sald›r›s›na sahne olmufl oldu. Sald›r› sonucu yine çok say›da can kayb› yaflad›k. Yanan yürekleri teselli edecek söz bulman›n a¤›rl›¤› alt›nda ezilmekteyiz. Söz konusu sald›r›n›n, masum sivil vatandafllar›n yo¤un oldu¤u bir noktada gerçekleflmifl olmas›, terörün ne denli çirkin hesaplar peflinde oldu¤unu bir kez daha gözler önüne serdi. Bu ac› tazeli¤ini korurken ‹stanbul - ‹stiklal Caddesi’nde meydana gelen sald›r› haberiyle bir kez daha sars›ld›k.

De¤erli üyeler, Toparlanmakta zorlanan dünya ekonomisinin yaratt›¤› olumsuzluklar, seçim odakl› yo¤un siyaset gündemi, yurt içinde patlayan bombalar, ölen masum insanlar, mülteci sorunlar› ve Do¤u - Güneydo¤u Anadolu’da yaflanan terör kaynakl› çat›flma haberleriyle dolu bir y›l› üzüntüyle geride b›rakt›k.

BUS‹AD olarak; gerek Ankara - K›z›lay Meydan›’nda gerekse ‹stanbul ‹stiklal Caddesi’nde yaflanan sald›r›larda hayat›n› kaybedenlere Allah’tan rahmet, yak›nlar›na da baflsa¤l›¤› diliyoruz. Sald›r›larda yaralananlara da acil flifalar temenni ediyoruz.

Yeni umutlarla bafllad›¤›m›z yeni y›lda ise, 2015’de yaflanan birçok olumsuzlu¤un 2016’ya da tafl›nm›fl oldu¤unu görüyoruz. Siyasi ve ekonomik olarak içinde bulundu¤umuz konjonktür bize her zamankinden daha fazla dikkatli olmam›z› iflaret ediyor. Birlik ve beraberli¤imizi bozacak yaklafl›m ve söylemlerden uzak durarak, küresel ve bölgesel aktörler için kullan›fll› hale gelen bu co¤rafyada ülke olarak pozitif ayr›flma göstermek zorunday›z.

Dile¤imiz, 2016 y›l›n›n herkese yenilenme ve de¤iflim f›rsat› sunmas›d›r.

Üzerinde yaflad›¤›m›z co¤rafyan›n hassasiyetinin fark›nda olarak gerekli bar›fl ve huzur ortam›n›n tesis edilmesi ad›na tüm çevrelere önemli görevler düfltü¤ü hepimizin malumudur.

Biliyorsunuz, Ocak ay› içerisinde gerçeklefltirdi¤imiz genel kurulda yönetim olarak bir dönem daha görev alma onuruna erifltik. Yeni dönemde de BUS‹AD ilke ve de¤erlerine ba¤l›

04 Bak›fl 136

kalarak görevlerimizi baflar›yla yerine getirmeye gayret gösterece¤iz.

E¤itime destek için meslek liseleri ile Ar-Ge merkezlerinde görev alacak üniversite ö¤rencilerine yönelik projelerin altyap› çal›flmalar›n›, taraflar için faydal› olmas› için uzun ve kat›l›mc› toplant›lardan sonra tamamlad›k. Uygulama safhas›na getirdi¤imiz projelerin tamamlanmas› ile söz konusu ç›kt›lar›n, sanayi ve toplumsal yaflant›ya katma de¤er sa¤lar hale gelece¤ine inan›yoruz.

Projelerin baflar›l› olmas› ve yurt geneline yay›lmas› en büyük arzumuz. Ayr›ca projelerin uygulanmas› s›ras›nda karfl›laflaca¤›m›z zorluklar› tespit ederek raporlaman›n; baz› alanlar›n iyilefltirilmesi noktas›nda ülke e¤itimine yön verece¤ini de düflünüyoruz.

Bu süreçte siz de¤erli üyelerimizin deste¤ine ihtiyac›m›z her zamankinden çok olacak. Bizleri yaln›z b›rakmayaca¤›n›z› biliyorum.

Genel kurulda yönetim kurulumuza göstermifl oldu¤unuz güvenden dolay› siz de¤erli üyelerimize tekrar teflekkür eder, flahs›m ve yönetim kurulu ad›na sevgi ve sayg›lar›m› sunar›m.

BUS‹AD Günal Baylan’la “yola devam” dedi Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’nin 38. Ola¤an Seçimli Genel Kurul Toplant›s› BUS‹AD Evi Toplant› Salonu’nda gerçeklefltirildi. Tek liste ile gidilen seçimde yeniden aday olan Günal Baylan, genel kurula kat›lan üyelerin tamam›n›n oyunu alarak ikinci kez yönetim kurulu baflkan› seçildi.

Yaflanan bu sürecin baflta yabanc› yat›r›mc›lar olmak üzere yat›r›m iklimini ve iç ticareti olumsuz etkiledi¤ini belirten Baylan, “Özellikle, üretim kabiliyeti göstermeden yer alt› zenginliklerinin gücü ile dengelerini korumaya çal›flan bu co¤rafya, gelecekte de benzer olaylara ve huzursuzluklara gebe. Ülke olarak bu ortamdan pozitif ayr›flarak potansiyelinin üzerinde büyüme ile h›zlanmak zorunday›z” diye konufltu.

enel Kurul Baflkanl›k Divan›’n›n belirlenmesinin ard›ndan söz alan Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, 2015 y›l›nda seçim ve siyasetin y›l boyunca gündemde kalmas›; büyüyen d›fl borç, daralan ihracat, istikrars›z kurlar, enflasyon, faiz beklentileri, terör ve bölgesel güç dengelerini lehlerine çevirmek isteyen ülkeler aras›nda yaflanan huzursuzluklarla birleflti¤ini söyledi.

Baylan, geçti¤imiz günlerde aç›klanan Ar-Ge Reform Paketi’ni, bu alandaki desteklere yönelik bütçenin art›r›lmas› ve getirilen tedbirler aç›s›ndan genel olarak olumlu buldu¤unu dile getirerek, bu alanda at›lacak söz konusu tüm ad›mlar›n Türkiye’nin büyüme stratejisi ile baflar›l› bir biçimde koordine edilmesi gerekti¤ine iflaret etti. Baylan, tasar›m süreçleri konusunda gerekli kurumsal

G

06 Bak›fl 136

mekanizmalar›n etkin bir flekilde iflletilmesinin yerinde olaca¤›na de¤inerek, bu alana ayr›lacak bütçenin büyüklü¤ünün yan› s›ra, verilen desteklerle elde edilecek sonuçlar›n ne denli etkin olaca¤›n›n da göz önünde bulundurulmas› gerekti¤ine vurgu yapt›.

Baylan flöyle devam etti: “Büyüme stratejisi ve arzu edilen hedeflerin oda, kurum ve kurulufllar›n önerileri ile günü kurtarmaktan ziyade; uzun vadeli, bilimsel bir veri ve araflt›rma taban›na oturtularak, iktisadi kalk›nmay› destekleyecek yönde

BUS‹AD Yönetim Kurulu olmas› gerekmektedir. Söz konusu strateji ve hedefler, ülkemizdeki üniversitelerin destekçisi ve çözüm orta¤› oldu¤u, siyasi yap›dan uzak, bilimsel, ortak ak›l ile yap›lanan ve tüm bakanl›klarla iflbirli¤i içinde olan bir merkez taraf›ndan yönlendirilmeli ve bölgesel de¤er zincirleri tespit edilerek planlanmal›d›r. Di¤er yandan ekonomi ve parasal politika bafll›¤›n› kapsayan 17. fasl›n aç›lmas› ile Türkiye’nin AB’ye kat›l›m sürecinin yeniden canland›r›lmas› ile ümitlendik.

Enerji, yarg› ve temel haklar, adalet, özgürlük ve güvenlik, e¤itim ve kültür, d›fl iliflkileri kapsayan di¤er fas›llar›n aç›lmas› ve bu ç›pa etraf›nda yap›lacak reformlar özellikle yabanc› yat›r›mc›y› ve Türk ifl dünyas›n› rahatlatarak yat›r›m iklimini destekleyecektir. Bursa’n›n müteflebbis ifl insanlar›n›n gayreti ile ülke ekonomisindeki görevini baflar› ile yapt›¤›n› gözlemliyoruz. BUS‹AD da siz de¤erli üyelerin deste¤ini arkas›na alarak yapt›¤› çal›flmalarla bu dönemde flehrin ve ülkenin küresel ölçekle rekabet edebilen bir ekonomi olmas› için gayret gösterdi.

Yapt›¤› çal›flmalar› genifl bir çerçevede tutarak taraflar› buluflturdu. At›lan ad›mlar ortak ak›l ile sa¤lamlaflt›r›ld›. Yönetim kurulumuz; özellikle bilginin ekonomik ilerlemedeki önemini yans›tan, beceriyi ön planda tutan ve yenilikçi fikirler üreten bir e¤itim reformunun bir an önce yap›lmas›n›n sanayinin önünü açaca¤›na inan›yor. BUS‹AD, özellikle e¤itim konusunda yapt›¤› çal›flmalarla bugüne kadar ülkeye güzel örnekler sundu. Gördü¤ü eksik alanlar› yapt›¤› çal›flmalar ile y›llard›r doldurdu. Bu dönem yönetim kurulumuz da yukar›da bahsedilen konularda çözüm orta¤› olmak için iki önemli e¤itim projesinin çal›flmalar›n› tamamlad›. Öte yandan bildi¤iniz gibi BUS‹AD, de¤erler üzerine kurulmufltur. Yönetim Kurulumuz da genel kurulun güvenini ald›¤› ilk günden bu yana gerçeklefltirdi¤i tüm faaliyetleri de¤erlerimizden taviz vermeden yerine getirdi.”

olarak yönetim kurulu faaliyet ve denetim kurulu raporlar› okundu ve onayland›. 2015 y›l› hesap durumunun görüflülmesinin ve 2016 y›l›na ait bütçenin karara ba¤lanmas›n›n ard›ndan yönetim ve denetim kurullar›n›n ayr› ayr› ibras› gerçeklefltirildi. Federasyon delegelerinin de belirlenmesinin ard›ndan yeni dönemdeki yönetim, denetim, haysiyet ve yüksek dan›flma kurulu üyelerinin seçimi gerçeklefltirildi. Buna göre Günal Baylan baflkanl›¤›ndaki yeni yönetim kurulu flu isimlerden olufltu: “Asil Üyeler; Günal Baylan, Ahmet Özkayan, Bu¤ra Küçükkayalar, Burak An›l, Burhan Çak›r, Duygu Ispalar Güneri, Ersin Yaz›c›, Hakan Oktar, Halit Cem Çak›r, Mustafa Ekinci, Nefle Y›ld›r›m, Selim Tar›k Tezel, fiükrü Erdem. Yedek Üyeler; Alper Özalp, Haluk Parlam›fl, Berna Alt›nsoy, Selim Baykal, Asl› Türkün, Ceylin Erbak, Seçil Koyunlu, Onur Kutlualp, Mustafa

Y›lmaz, Gonca Yerliyurt, Tuncer Hatuno¤lu, Ergun Hadi Türkay, Ali Türkün.”

Denetleme Kurulu asil üyeleri Denizhan Sezgin, Sedat Atk›n ve fievki Boran’dan oluflurken, yedek üyeler de Süleyman Akç›nar, Mustafa fienyurt ve ‹lhan Altay’dan olufltu.

Haysiyet Divan› asil üyeleri aras›nda ‹brahim Orhan, Kurtcebe Alptemoçin ve fierif Ar› yer al›rken, yedek üye listesinde de Hanibal Kaynakç›o¤lu, Hüseyin N. Coflkunöz ve Cenk Doster yer ald›.

Yüksek Dan›flma Kurulu da flu isimlerden olufltu: Adnan Türkay, Celal E¤retli, Erdo¤an Demir, Fikret Kurtuldu, Hüseyin Durmaz, M. Fikri Ünal, Naci fiahin, Nejat Yahya, Nezir Gencer, Nuri Özdemirel, Sedat Diniz, fiahap Aktafl, Ufuk Ocak, Vehvi Varl›k ve Yalç›n Aras.

Yönetim kurulunda yeni isimler görev ald› Baylan’›n konuflmas›n›n ard›ndan genel kurul toplant› gündemine uygun 07 Bak›fl 136

BUS‹AD Ödülleri sahiplerini buldu Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’n›n marka etkinliklerinden olan 21. BUS‹AD Do¤an Ersöz Ödülü ve Baflar› Ödülleri Töreni, Hilton Oteli Balo Salonu’nda yap›ld›. anayici ve ifladamlar›n› teflvik etmek ve e¤itim, kültür, mesleki konularda yararl› faaliyetlerde bulunan kifli ve kurulufllar› ödüllendirmek amac›yla gerçeklefltirilen törene Bursa sanayisinin önde gelen isimlerinin yan› s›ra Bursa Vali Yard›mc›s› ‹brahim Avc›, Bursa Milletvekili Zekeriya Birkan ve Bursa Büyükflehir Belediye Baflkan Vekili Muhsin Özlükurt da kat›ld›.

S

Törenin aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan; Bursa’n›n sanayisi ve 08 Bak›fl 136

giriflimcili¤i ile rol model olabilecek önemli bir alt yap›ya sahip oldu¤unu söyledi. Tekstil sektörü ile bafllayan sanayileflme hareketinin, otomotiv sanayi ile daha etkin olarak geliflti¤ini belirten Baylan, özellikle bu alanda yabanc› sermayenin gelifli ve ifl dünyas›nda sa¤lanan birlikteliklerle kalite, Ar-Ge ve yenilikçilik alanlar›nda flehrin kazan›mlar›n›n artt›¤›n› kaydetti.

Baylan, ana sanayiye destek verecek nitelikteki güçlü bir yan sanayinin ve di¤er sektörlerin de ortama ayak uydurmas› ile ifl gücüne kat›lan insan profilinin de¤iflti¤ine ve bunun da flehrin sosyal yaflam seviyenin yükselmesindeki ana etken haline geldi¤ine iflaret etti. Bursa’n›n yeni teknolojilerin ve sanayi devrimlerinin bafllama noktas› anlam›nda akla ilk gelen flehir oldu¤unun alt›n› çizen Baylan, “Bu aç›l›m›n mimarlar› ise yapt›¤›n›z çal›flmalarla flehre kimlik katan sizlersiniz. Sizler, bu süreçte

sergiledi¤iniz sab›r, gayret ve baflar› ile flehri aya¤a kald›rarak, ülke ve dünya ekonomine katk› koyacak yap›ya oturttunuz. Baflar›lar›n›z›n ve varl›¤›n›z›n devam›n› diliyor, flükranlar›m›z› sunuyoruz. Sizlerin kurdu¤u BUS‹AD da sizin sahip oldu¤unuz vizyondan ald›¤› destekle kent sanayisi ve ticaretinin sürdürülebilir kalk›nmas› ile sosyal ve kültürel yaflam›n›n gelifltirilmesi

21. BUS‹AD Ödülleri ad›na yo¤un çaba gösteriyor” fleklinde konufltu.

“Ekonomik kalk›nma politikalar›, devlet politikas› haline gelmeli” Dünya ekonomisinin karfl› karfl›ya oldu¤u sorunlar›n büyümeyle çözülebilece¤i konusunda hemen herkesin hemfikir oldu¤una de¤inen Baylan, ifl dünyas› olarak bir yanda kaynaklar› k›s›tl› ve k›r›lgan bir ekonomi ile di¤er yanda h›zla de¤iflen bir dünya ve rakiplerle mücadele ettiklerini belirtti. Ülke olarak dünya ölçe¤inde rekabet gücüne bak›ld›¤›nda az›msanmayacak geliflmeler kaydettiklerinin ancak daha yap›lacak çok fley oldu¤unun alt›n› çizen Baylan, “Bunun için yeni bir sayfa açmam›z gerekli. Bilim ve teknolojide önceliklerimizi belirleyerek, altyap›, insan ve parasal kaynaklar› tespit etmeliyiz. Araflt›rma faaliyetlerindeki da¤›n›kl›¤› gidermeli ve kaynaklar›m›z› belirli alanlara odaklamal›y›z. Ulusal politikalara paralel bir çizgide yol almam›z gerekir. Bunun için bireysel baflar›lar› da yönlendirecek kalk›nma planlar›na ve stratejilere ihtiyac›m›z var. Türkiye, bloklar aras›ndaki güç mücadelesinin ve çat›flmas›n›n tam ortas›nda. Son günlerde yaflad›¤›m›z küresel ve bölgesel koflullar›n seri bir flekilde de¤iflmesi flu an ki k›r›lgan yap›m›z› daha çok etkiliyor. Bu durum do¤al olarak biraz önce de¤indi¤im gelece¤e yönelik beklentilerimizi de ön plana ç›kar›yor” fleklinde konufltu.

Baylan, flöyle devam etti: “Gelecek konusunda gelifltirilecek ekonomik kalk›nma politikalar›n›n, siyasi alandan ç›kar›larak devlet politikas› haline dönüfltürülmesi ve herkes taraf›ndan

desteklenmesi gerekir. Ülkenin topyekûn sergileyece¤i büyüme ata¤›na destek olacak yap›n›n tesis edilmesi, toplumsal bar›fl› sa¤layacak yeni bir anayasa ile demokrasinin güçlenmesi; adalet, hukuk ve yarg› alan›nda yap›lacak reformlar ile gençlerimizin kabiliyetleri do¤rultusunda ifl dünyas›na kat›labilecekleri nitelikli e¤itim sisteminin yap›land›r›lmas› ve yabanc› sermayenin ülkede yer bulmas›n› teflvik eden yat›r›m ikliminin oluflmas› ise siyasilerimizin görevidir. Yeni hükümetin bu hedefler do¤rultusunda kal›c› çözümler üretece¤ine inan›yoruz.”

“BUS‹AD’›n ödül kriterleri, Bursa’y› lokomotif kent yapan kriterlere paralel” Baylan’›n ard›ndan söz alan Bursa Vali Yard›mc›s› ‹brahim Avc› da, ulu flehir Bursa’ya kalitesi, fikri, akl› ile

destek veren ve kentin markalaflma parametrelerine vak›f de¤erli kiflilerle bir arada olmaktan duydu¤u memnuniyeti dile getirdi. fiehrin de¤erlerini ön plana ç›karan bu etkinli¤i düzenleyen BUS‹AD’a teflekkür eden Avc›, “Bugün gerek Bursa, gerekse ülke için katma de¤er üreten projelerle örnek olmufl kurum ve kiflilere ödül verilecek. BUS‹AD bu ödülleri verirken ortaya önemli kriterler koydu ve seçimini ona göre yapt›. Bu kriterlerin Bursa’y›, ülkemizin ekonomideki lokomotifi haline getiren kriterlere paralel oldu¤unu görüyoruz.

Türkiye’nin 2023 hedeflerine mevcut kriterlerle en iyi flekilde ayak uyduracak flehir yine Bursa’d›r” diye konufltu.

“2014 BUS‹AD Do¤an Ersöz Ödülü Bosch Sanayi ve Ticaret Afi’ye” Avc›’n›n konuflmas›n›n ard›ndan ödül yönetmeli¤ine göre sahiplerini bulan BUS‹AD Do¤an Ersöz Ödülü ve Baflar› Ödülleri Töreni’ne geçildi.

Gecenin ilk ödülü olan BUS‹AD Meslek Ödülü’nü Günal Baylan’›n elinden alan Prof. Dr. Neslihan Dosto¤lu, ödülü kendisine lay›k gören BUS‹AD Yönetim Kurulu’na teflekkür ederek, meslek hayat› boyunca yan›nda olan aile üyelerine de flükranlar›n› sundu. Prof. Dr. Dosto¤lu’nun ard›ndan sahneye davet edilen BTSO Eski Genel Sekreteri, ‹ngiltere Eski Fahri Konsolosu ve Bursa Çimento fiirketler Grubu Baflkan› Ergun Ka¤›tç›bafl›’na 09 Bak›fl 136

21. BUS‹AD Ödülleri da BUS‹AD E¤itim ve Kültüre Katk› Ödülü takdim edildi. Bu alanda kendisine ödül verilmesinden dolay› duydu¤u memnuniyeti dile getiren Ka¤›tç›bafl› tüm BUS‹AD camias›na teflekkür ederek, “E¤itim meselesi çok genifl bir konu. Ça¤›m›z›n bilgi ça¤› oldu¤unu art›k hepimiz biliyoruz.

Gelinen noktada art›k ekonominin yak›t› bilgidir. BUS‹AD’a bu konuya parmak bast›¤› için ayr›ca teflekkür ediyorum” fleklinde konufltu.

Ka¤›tç›bafl›’n›n ard›ndan sahneye davet edilen Figes Afi Yönetim Kurulu Baflkan› Dr. Tar›k Ö¤üt de Özel Baflar›

Ödülü’nü BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan’›n elinden ald›. Dr. Tar›k Ö¤üt konuflmas›nda Türkiye’de son y›llarda önemli Ar-Ge çal›flmalar› yap›ld›¤›n› ve kendilerinin de söz konusu pek çok projede görev ald›¤›n› belirterek,” “Türkiye’de Ar-Ge çal›flmalar›nda Aselsan aç›k ara önde gidiyor. Onu, Ankara merkezli di¤er firmalar takip ediyor. Tüm bu baflar› son 10-15 y›lda bu alana verilen destekle oldu. Türk insan›, önü aç›ld›¤› takdirde her fleyi yapabilecek güçtedir. Ülkemizde hayata geçirilecek bir sonraki bo¤az köprüsü ya da tüp geçit projesini

neden bir Türk flirketi yapmas›n?

Bugüne kadar önemli çal›flmalar yap›ld› ancak potansiyelimiz çok daha fazla. Devlet bizim önümüzü açs›n, insanlar›m›z› baflar› için zorlas›n ancak bize hata yapma tolerans› da versin” diye konufltu. Gecenin finalinde ise 2014 Do¤an Ersöz Ödülü’nü almak üzere sahneye Bosch Sanayi ve Ticaret Afi Ticari Genel Müdürü Gökhan Karagöl davet edildi. Karagöl’e ödülü BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan ve Bursa Vali Yard›mc›s› ‹brahim Avc› taraf›ndan takdim edildi.

2014 YILI BUS‹AD ÖDÜLLER‹ VE GEREKÇELER‹

BUS‹AD Yönetim Kurulu taraf›ndan 2014 Y›l› Do¤an Ersöz Ödülü’ne lay›k görülmüfltür.

Bursa’n›n “Sanayi kenti” kimli¤i kazanmas›nda aktif rol oynayan, 15 organize sanayi bölgesinin Bursa’da hayat bulmas›n›n bafl aktörlerinden biri olan, kaleme ald›¤› kitaplarla Bursa’n›n ekonomi tarihini gelecek kuflaklara ulaflt›ran Ergun Ka¤›tç›bafl›; BUS‹AD Yönetim Kurulu taraf›ndan 2014 Y›l› E¤itim ve Kültüre Destek Ödülü’ne lay›k görülmüfltür.

“Do¤an Ersöz Y›l›n ‹fladam› ve BUS‹AD Baflar› Ödülü Yönetmeli¤i” çerçevesinde ödül alanlar, yönetim kurulu üyelerimizin oy birli¤i ile afla¤›daki flekilde belirlenmifltir: BUS‹AD Do¤an Ersöz Ödülü: Bosch Sanayi ve Ticaret Afi Otomotiv sektörünün gelece¤ine yön veren tasarruf, konfor ve güvenlik odakl› teknolojileri insanl›¤›n kullan›m›na sunan, Türk iflçisinin çal›flma azminden ald›¤› güçle yeni yat›r›mlar› devreye sokan ve istihdam›n› artt›ran, gerçeklefltirdi¤i ihracatla ülke ekonomisine katma de¤er sa¤layan, kalite çizgisi sayesinde Avrupa Kalite Büyük Ödülü’nü iki kez kazanan ve sahip oldu¤u “Yaflam için teknoloji” misyonunun gerekliliklerini yerine getiren Bosch Sanayi ve Ticaret Afi, 10 Bak›fl 136

BUS‹AD Özel Baflar› Ödülü: Dr. Tar›k Ö¤üt 1990 y›l›nda ç›kt›¤› yolda F‹GES’i Türkiye’nin önde gelen ileri mühendislik ve Ar-Ge flirketlerinden biri konumuna getiren, ülke ad›na katma de¤er üreten projelerde görev alan, yurt içinde oldu¤u kadar yurt d›fl›nda da ad›ndan söz ettiren ve Türkiye’nin Ar-Ge çal›flmalar›n›n gerçek anlamda de¤er bulmas› ad›na önemli ad›mlar atan Makina Yüksek Mühendisi Dr. Tar›k Ö¤üt, BUS‹AD Yönetim Kurulu taraf›ndan 2014 Y›l› Do¤an Ersöz Özel Baflar› Ödülü’ne lay›k görülmüfltür.

BUS‹AD E¤itim ve Kültüre Katk› Ödülü: Ergun Ka¤›tç›bafl› Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan

BUS‹AD Meslek Ödülü: Prof. Dr. Neslihan Dosto¤lu Yurt içinde çeflitli üniversitelerde görev alarak Türkiye’de mimarl›k e¤itiminin geliflmesine katk› sa¤layan, alan›nda çok say›da yaz›l› esere imza atan ve Bursa’n›n UNESCO Dünya Miras› Listesi’ne girmesinde pay sahibi olan Prof. Dr. Neslihan Türkün Dosto¤lu, BUS‹AD Yönetim Kurulu taraf›ndan 2014 Y›l› Meslek Ödülü’ne lay›k görülmüfltür.

Makale

Prof. Dr. Ali Ceylan ‹stanbul Ticaret Üniversitesi Bursa Koordinatörü

De¤iflim üzerine düflünceler Dünya’da ve ülkemizde bu kadar sorun varken, Orta Do¤u’da kan gövdeyi götürürken, baz›lar›na göre de¤iflim üzerine yaz› yazmak fazla bir anlam ifade etmeyebilir. Oysa ben de¤iflim üzerine yaz› yazman›n tam zaman› oldu¤unu düflünüyorum. Bu nedenle, bu yaz›y› bir defa daha okuyup düflünmenizi öneririm. Çünkü toplum olarak de¤iflimin fark›nda de¤iliz.

Hükümet de¤iflimin fark›nda olmad›¤› için gelecek seçimleri kaybedecek.

Baz› partilerin siyasi yaflamlar› sona erecek. Birçok iflletme sahibi de¤iflimi yönetemedi¤i için iflas erteleme isteyecek veya iflas edecek. Birçok kifli de¤iflime ayak uyduramad›¤› için ifl bulamayacak. Meslek de¤ifltirmeyi ak›l edemeyecek. Bu nedenle de¤iflim konusu çoktand›r kafam› kurcalayan ve yazmak istedi¤im bir konuydu.

K›smet bu say›yaym›fl.

De¤iflimi anlatmak çok zor. De¤iflim, her fleyin h›zla de¤iflikli¤e u¤ramas› olarak tan›mlanabilir. Belki fark›nda de¤iliz ama de¤iflim, bütün yaflant›m›z› etkilemekte, bafl›m›z› döndürmekte.

Bazen bafl›m›z›n döndü¤ünü hissediyor ve nedenini bulam›yorsak, bunun nedeni yaflad›¤›m›z h›zl› de¤iflim olabilir. ‹nsano¤lu de¤iflime karfl› iki tür tepki verebilir. Birincisi direnme, ikincisi teslim olma. De¤iflime karfl› kendinizi sal›vermifl veya teslim olmuflsan›z mutlu ve baflar›l› olma flans›n›z yok demektir.

De¤iflime direnmeye, karfl› koymaya, çözüm yollar› bulmaya çal›fl›yorsan›z do¤ru yoldas›n›z demektir.

De¤iflimin, teknolojiyi, sosyal ve kültürel al›flkanl›klar›m›z›, rekabeti ve baflar›ya giden yollar› de¤ifltirdi¤ini unutmayal›m.

De¤iflen dünyam›zda eskisi gibi rahat ve huzur içinde yaflam›m›z› sürdüremeyece¤iz. Ancak, de¤iflimi tahmin edip veya fark›na var›p, çal›flmalar›m›z› ona göre flekillendirirsek daha baflar›l› ve mutlu olabiliriz. ‹fladamlar› ve çal›flanlar de¤iflimle mücadele edebilmek veya mücadeleyi kazanmak için neler yapabilir?

1- ‹fladamlar› ve çal›flanlar, de¤iflim nedeniyle rekabetin daha da artaca¤›n› düflünerek, zihinsel ve fiziksel becerilerini devaml› olarak gelifltirmeye çal›flmal›d›r. Baflka bir ifadeyle, de¤iflime uyum sa¤lamak için ömür boyu e¤itimi benimseyebilirler. Ömür boyu e¤itimin önemli ayaklar›ndan birisi okullar›n sürekli olarak aç›k olmas›d›r. Bu nedenle, Türkiye’de okullar yaz tatili nedeniyle kapanmamal›d›r. Japonya’da oldu¤u gibi okullar y›l boyu aç›k kalmal›d›r. Öte yandan, ömür boyu e¤itimin amac›, bireylere okuma ve araflt›rma yapma al›flkanl›¤› kazand›rmak olmal›d›r. Yolda, otobüste, trende veya vapurda baflkalar›n› ve çevreyi seyrederek zaman öldürmek yerine de¤iflime uyup devaml› olarak okumal›y›z. Bireylere bu al›flkanl›¤› kazand›rmak için sesli kitap üretimi teflvik edilebilir. Böylece daha fazla kiflinin kitaplardan yararlanmas› sa¤lanabilir. Ülkemizde finansal okuryazarl›¤›n teflvik edilmesi gibi bireylere kitap okuma al›flkanl›¤› kazand›rmak için de yasal düzenleme yap›lmal›d›r.

2- Bilindi¤i gibi, günümüzde de¤iflimi h›zland›ran en önemli faktörlerden birisi de yenilikçiliktir. Bunun için teknolojiye ve insana yat›r›m mutlaka teflvik edilmelidir. Çünkü artan rekabet ortam›nda iflletmelerin ve bireylerin baflar›l› olma flanslar› yenilikçilik ile mümkündür. Küreselleflme ve de¤iflim rekabeti artt›rd›¤›na göre, ifladamlar›n›n rekabet güçlerini artt›rmak için, insana ve teknolojiye yat›r›m yapmalar› gerekmektedir. ‹nsana ve teknoloji üretimine (Ar-Ge) yap›lan yat›r›m›n pahal› oldu¤unu ve geri dönme süresinin uzun oldu¤unu kabul etmeliyiz. Ancak, de¤iflime uymak, de¤iflime direnmek veya de¤iflimi yönetmek için, söz konusu yat›r›mlar› yapmak zorunday›z. Yeni mal ve hizmetler üretmek, yeni beceriler kazanmak, yeni fikirler üretmek, üretimde h›z kazanmak ve kaliteyi artt›rmak için zihinsel de¤iflim flartt›r.

Bir ülkenin ihracat›n› artt›rmas›n›n yolu paras›n› de¤ersizlefltirmek de¤il, devaml› olarak yenilikçilik yapmak ve verimlili¤ini artt›rmakt›r.

3- Günümüzde herkes için zaman çok önemli bir kavramd›r. Zaman› daha etkin kullanmak zorunday›z. Zaman› iyi yönetemezsek de¤iflimi de yönetemeyiz.

De¤iflim, hem bireylerin hem de flirketlerin baflar›s›zl›k riskini artt›r›r.

Ancak, günümüzde flirketler için kar elde etmek, bireyler için de mutlu ve baflar›l› olmak; de¤iflime direnmekle olur.

11 Bak›fl 136

2. Bursa Yenileflim Büyük Ödülü’nü Ifl›klar Askeri Lisesi kazand› Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i ile Uluda¤ Üniversitesi iflbirli¤iyle 6’nc›s› düzenlenen Bursa Yenilikçilik ve Yarat›c›l›k Sempozyumu ve 2. Bursa Yenileflim Ödülü Töreni Crowne Plaza Otel’de yap›ld›. Sempozyumun sonunda gerçeklefltirilen törenle Ifl›klar Askeri Lisesi, 2. Bursa Yenileflim Büyük Ödülü’nü almaya hak kazand›.

B

US‹AD Yenilikçilik ve Yarat›c›l›k Uzmanl›k Grubu taraf›ndan 4.

Sanayi Devrimi (Endüstri 4.0) temas› ile organize edilen sempozyuma kat›lan uzman konuflmac›lar; Endüstri 4.0 kavram›n›n dünyan›n sanayi profiline sa¤layaca¤› katk›lar, ileri otomasyon teknolojilerinde gelinen son nokta, üretim süreçlerini yöneten robotlar›n gelecek senaryolar› ve Endüstri 4.0’a uygun olarak geliflen uzmanl›k alanlar›nda görev yapacak insan kayna¤› gibi konular› ele ald›.

Sempozyumun aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, yenilikçilik ve yarat›c›l›¤›n; kaynaklar›n ürün ve hizmete dönüflmesinde ve bunlar›n pazarlan›p sat›lmas›nda istihdam yaratarak çevrenin korumas›na destek olan toplumsal bir sistem oldu¤unu ifade etti. Teknolojik de¤iflimin; ayn› zamanda toplumsal refah› art›rmak, yaflam kalitesini yükseltmek ve büyümeyi sürdürülebilir k›lmak ad›na flart oldu¤unu belirten Baylan, yenileflim kavram›n›n ülke genelinde bir kültüre dönüflmedi¤i ve sonu olmayan bir süreç halini almad›¤› sürece gerçek geliflimden ya da ilerlemeden söz etmenin mümkün olamayaca¤›na iflaret etti. Baylan, yenileflim sürecinin, k›sa süreli ve hemen sonuçlar› al›nan bir proje de¤il, aksine, tüm kurum ve kurulufllarda kurumsal kültürün bir 14 Bak›fl 136

parças› halini alm›fl sonsuz bir geliflim e¤risi oldu¤unun alt›n› çizerek flöyle devam etti: “‹novasyon, geliflmifl ülkelerde devlet politikalar›n›n oda¤› haline geldi. Bu politikalar do¤rultusunda inovasyon için gereken koflullar›n sa¤lanmas›, devletlerin en önemli görevlerinden biri art›k. Ülkemizde de desteklerin ço¤alt›lmas› ve çeflitlendirilmesi memnuniyet verici olmas›na ra¤men, desteklerin tespit edilen strateji ve politikalar yönünde kullan›lmas› ve denetlenmesi, konunun gelece¤i için çok önemlidir. fiu anda ekonomi ve iktisadi kalk›nma aç›s›ndan ülke olarak görünümümüz, bugüne kadar yap›lan çal›flmalar›n yeterli olmad›¤›na

iflaret etmektedir. Bilim ve teknolojiye hakim olan, teknolojiyi bilinçli kullanan, yeni teknolojiler üretebilen, teknolojik geliflmeleri toplumsal ve ekonomik faydaya dönüfltürme yetene¤i kazanm›fl bir refah toplumu yaratmak ve yenileflim kültürünü toplumun her katman›na yaymak; tüm kifli, kurum ve kurulufllar›n hedefi olmal›d›r.”

Baylan’›n ard›ndan söz alan Uluda¤ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay da, teknolojik geliflimin hayat›m›z›n her alan›na egemen olurken bir taraftan 4. sanayi devrimi ile tamamlanan ak›ll› bir dünyaya do¤ru ilerlediklerini kaydetti.

2. Yenileflim Ödülü

Türkiye’nin dünyan›n en h›zl› büyüyen 7. ülkesi olarak bu alanda tafl›d›¤› potansiyeli ortaya koydu¤unun alt›n› çizen Prof. Dr. Ulcay, “Dijital fabrikalar ortaya ç›karken bizim de bu sürece ayak uydurmam›z gerekiyor.

Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaflabilmesi için en az yüzde 13’lük bir büyüme yakalamal›. Bu da ülke olarak Ar-Ge ve inovasyona ne denli ihtiyaç duydu¤umuzu gözler önüne koyuyor” diye konufltu. Prof. Dr. Ulcay flöyle devam etti: “GSYH içindeki ArGe harcamalar› oran›m›z yüzde 19 artm›fl durumda. Bu umut verici bir geliflme olsa da yeterli de¤ildir.

2023’de 25 bin dolarl›k kifli bafl›na düflen milli gelir istiyorsak daha yüksek teknoloji üreten bir ülke olmam›z gerekir. Bu da Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerine öncelik kazand›rmaktan geçer. Bugün laboratuvarlara yüksek paralar vererek ald›¤›m›z cihazlar›n günlük kullan›m saatleri çok düflük. Geliflmifl ülkelerin laboratuvarlar› 24 saat çal›fl›yor. Üniversite olarak biz de üzerimize düfleni yapmak durumunday›z. 2023 y›l› için Bursa’n›n 75 milyar dolarl›k ihracat hedefi var.

Bunun için 4 dolar olan ihracat›n kg fiyat›n› 10 dolara ç›karmam›z gerek.

Sahip oldu¤umuz zenginli¤i yeni fikirlerle katma de¤erleri ürünlere dönüfltürmeli, inovasyondan ticarileflmeye olan döngüyü tamamlamal›y›z.”

“Bursa, inovasyonun patlama yapaca¤› yerlerin bafl›nda geliyor” Ulcay’›n ard›ndan Türkiye Teknoloji Gelifltirme Vakf› (TTGV) Yönetim Kurulu Baflkan› Cengiz Ultav’›n ve Bosch Dizel-Benzinli Sistemler Teknik Genel Müdürü Marc Weller’›n konuflmac› oldu¤u panelin birinci

oturumuna geçildi. Cengiz Ultav, “4.

Sanayi Devrimi” bafll›kl› sunumunda önümüzdeki 20 y›l içinde teknoloji ile gerçek dünya aras›nda bir yüzleflme yaflanaca¤›na ve özellikle sa¤l›k, tar›m, ulafl›m, e¤itim ve endüstri gibi alanlarda Endüstri 4.0 temelli önemli de¤iflimler gözlenece¤ine de¤indi.

Endüstri 4.0’›n dünyadaki üretim flekillerinin insanlar›n karakterleri ile en h›zl› ve ak›ll› flekilde buluflmas›n›n yollar›n› içerdi¤inin alt›n› çizen Ultav, “Fikirlerin en h›zl› flekilde para ile buluflmas› süreci, para yaratan katma de¤er ve müflteri memnuniyeti gibi her türlü unsuru içinde bar›nd›r›yor.

Bunun en h›zl› flekilde olmas› için gençlerin fikirlerinin h›zland›r›lmas› gerek. Günümüzde teknoparklar h›zla gelifliyor. Ancak büyük firmalar ve üniversiteler birlikte inovasyon sürecinin alt›n› nas›l doldurabiliriz ve nas›l ekosistemler yaratabiliriz diye çal›flmal›. Bursa, inovasyonun patlama yapaca¤›, gerçek de¤erlerle buluflaca¤› ve bu alanda h›zl› hareket edebilecek yerlerin bafl›nda geliyor.

Kentte çeflitlenme unsurunun hepsi var. Bursa, Türkiye’nin dijital ekonomisine Endüstri 4.0’› kullanarak en erken dijital katma de¤eri üreten ve bu alanda büyük f›rsatlar yaratan kent olabilir. Türk insan›n çeflitlilik yap›s› ve esnekli¤i önemli avantajlar›.

Ancak bununla birlikte s›n›rlar› fazla zorlayan bir yönümüz de var.

Yan›m›za do¤ru teçhizatlar› almadan ve gerekli harcamalar› yapmadan zorlu yolculuklara ç›kabiliyoruz” diye konufltu.

Marc Weller da “Endüstri 4.0 ve Endüstri 4.0 Bosch Uygulamalar›” isimli sunumunda Bosch firmas›n›n bu alanda yürüttü¤ü çal›flmalara de¤inerek, söz konusu çal›flmalarda geldikleri noktay› ve gelecek öngörülerini kat›l›mc›larla paylaflt›.

Weller, Bosch olarak Endüstri 4.0 kavram›na 2014 y›l›nda bafllad›klar›n› ve kurduklar› ak›ll› fabrikalar bünyesinde 2015 y›l› itibar› ile 5 projeyi hayata geçirdiklerini söyledi.

Weller, konu kapsam›nda 9 ilave projeye daha bafllad›klar›n› ve bu projelerin 7 tanesinin Bursa fabrikas›nda flekillendi¤ini kaydederek, “Fabrika içindeki iflbirli¤inin tek bir proje alt›nda birleflmesi önemliydi. Son 2 y›lda epey zaman harcad›k ancak 2 y›l içinde istedi¤imizi yapabildik.

Endüstri 4.0’›n potansiyelini anlamak için hataya izin vermeliydik. Ancak böyle olursa ortaya inan›lmaz fleyler ç›kabilir. 1996’da 40 milyon kifli birbirine ba¤lant› halindeydi. 2020’de 7 milyar kifli birbiriyle ba¤lant› halinde 15 Bak›fl 136

2. Yenileflim Ödülü olacak. 1996’da internete ba¤l› 6 milyon bilgisayar vard›. 2020’de bu say› 50 milyara ç›kacak. Süreç çok h›zl› ilerliyor ve bu süreci en k›sa sürede yakalamak gerekiyor” diye konufltu.

Nüans Dans & Sanat Evi’nin dans gösterisinin ard›ndan panelin Dünya Gazetesi Yazar› Dr. Rüfltü Bozkurt’un yönetimindeki ikinci oturumuna geçildi. ‹kinci oturumun konuk konuflmac›lar› E3TAM Afi Genel Müdürü, ENOSAD Geçmifl Dönem Baflkan› ve 6. Dönem Baflkan Yard›mc›s› Sedat Sami Ömero¤lu, Alt›nay Robot Teknolojileri San. ve Tic. Afi Genel Müdür Yard›mc›s› Lütfi Okay ve SIEMENS Sat›fl Direktörü, Elektrik Yüksek Mühendisi Hakan Mavruk’du. Sedat Sami Ömero¤lu “Üründe Kalite ve Üretimde Verimlilik Amaçl› ‹leri Otomasyon Teknolojilerinin Dünü, Bugünü ve Gelece¤i” isimli bir sunum yaparken, Lütfi Okay da üretim süreçlerini yönetecek robotlar›n gelecek senaryolar›, uygulama örnekleri ve ürün-pazar geliflimi hakk›nda bilgi verdi. ‹kinci oturumda son sözü alan Hakan Mavruk da Endüstri 4.0 ile yeni geliflen uzmanl›k alanlar›nda bilgi ve beceri sahibi insan kaynaklar› ihtiyac›n› karfl›layacak çok disiplinli mühendislik ö¤retimlerinin nas›l olaca¤› ve güncelli¤inin nas›l sa¤lanaca¤› ile ilgili bilgilendirme yapt›.

Sunumlar›n ard›ndan gerçeklefltirilen ödül töreni ile 2015 Y›l› Bursa Yenileflim Ödülü sahibini buldu.

16 Bak›fl 136

Yap›lan de¤erlendirme sonucu saha ziyaretine kalma baflar›s› gösteren Ifl›ksoy Tekstil Afi, son y›llarda gerçeklefltirdi¤i yenileflim odakl› çal›flmalar› nedeniyle mansiyon ödülü al›rken; en iyi askeri e¤itimi verme ve Hava Harp Okulu’na donan›ml› ö¤renciler gönderme amac›yla yenilikçilik alan›nda ciddi at›l›mlar yapan ve kurum içindeki yenileflim

iklimi ad›na güzel örnekler ortaya koyan Bursa Ifl›klar Askeri Hava Lisesi, 2015 Y›l› Bursa Yenileflim Büyük Ödülü’ne lay›k görüldü. Ifl›ksoy Tekstil ad›na mansiyon ödülünü firma temsilcileri Arzu Ifl›k ve Gürkan Kantarc› al›rken, Bursa Ifl›klar Askeri Hava Lisesi ad›na büyük ödülü alan isim Dr. Hv. Ö¤. Alb. Rahim Sar› oldu.

2. Enerji Yönetimi Ödülü sahibini buldu BUS‹AD Enerji Uzmanl›k Grubu taraf›ndan “Bas›nçl› Hava Sistemlerinde Enerji Verimlili¤i” temas› ile düzenlenen 3. Enerji Verimlili¤i Sempozyumu BUS‹AD Evi’nde gerçeklefltirdi. Sempozyumun sonunda düzenlenen törenle 2.

Enerji Yönetimi Ödülü sahibini buldu. De¤erlendirme sonucu finale kalan 3 firma aras›ndan Bursa Çimento Fabrikas› Afi, ödül almaya hak kazand›. erimlilik, kalite ve maaliyet boyutlar›yla öne ç›kan bas›nçl› hava sistemleri teknolojilerinin geldi¤i son nokta ile do¤ru kompresör seçimi ve bak›m flartlar› gibi konular›n ele al›nd›¤› sempozyumun aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, gelece¤in en önemli çat›flma ve geliflim alanlar›ndan biri olan enerjinin ülkelerin s›n›rlar›n› de¤ifltirebilecek kadar potansiyel güce sahip oldu¤unu ifade etti.

V

Baylan, Türkiye’nin ev sahipli¤inde geçti¤imiz günlerde yap›lan G20 Liderler Zirvesi’nde herkes için enerjiye eriflim, enerji verimlili¤i, enerji yat›r›mlar› ve yenilenebilir enerji gibi konular›n tart›fl›ld›¤›n› belirterek, “Bir taraftan sanayi toplumlar›nda kalk›nman›n motoru haline gelen enerjiye olan talep her geçen gün artarken, öte yanda enerji ihtiyac›n›n büyük bir bölümünü karfl›lamakta olan fosil yak›tlar›n rezervleri de h›zla tükeniyor. Tükenmekte olan kaynaklar›n yerine alternatifler aran›rken, di¤er yandan mevcut kaynaklar›n verimli ve etkin kullan›m› en önemli çözüm olas›l›¤› olarak önümüzde duruyor. Enerji verimlili¤i konusu ise; sürdürülebilir kalk›nmay› sa¤layan öncelikli faktörlerden biri konumunda. Ülkeler, enerji yo¤unluklar›n›n azalt›lmas› ve sera gazlar›n›n olumsuz etkilerinin hafifletilmesi için, enerji politikalar›nda enerji verimlili¤ine en ön s›ralarda yer 18 Bak›fl 136

vermekte” diye konufltu. BUS‹AD’›n sanayideki enerji verimlili¤inin artt›r›lmas›, enerji güvenli¤i, rekabet ve çevre kalitesi konular›nda sanayi ile birlikte hareket etti¤ine de¤inen Baylan, BUS‹AD Enerji Uzmanl›k Grubu’nun yapt›¤› etüt ile Bursa sanayisinin y›lda ortalama 1 milyar Kwh elektrik tasarrufu sa¤lama potansiyeli oldu¤unu ve bu potansiyelin planl› çal›flmalar ile kazan›labilece¤ini kaydetti. Baylan, bundan hareketle enerji verimlili¤i disiplini kazanm›fl de¤erli firmalara ifl dünyas›na örnek olmas› ad›na ödül vererek onlar›n baflar›lar›n› taçland›rma amac›nda olduklar›n› sözlerine ekledi.

“Bas›nçl› hava; firmalara ilk yat›r›m, iflletme ve bak›m gibi sorumluluklar yükler” Baylan’›n konuflmas›n›n ard›ndan BUS‹AD Enerji Uzmanl›k Grubu Üyesi Nizamettin Aypak’›n moderatörlü¤ünü yapt›¤› ve Atlas Copco Üretim Uzman› Onur Bizimtuna, KeaserTopkap› Sat›fl ve Proje Mühendisi Tuna Can ‹flcan ve TOFAfi Gövde Üretim Müdürlü¤ü Yetkilisi Ali Gönüllü’nün konuflmac› oldu¤u sempozyuma geçildi. Sempozyumun aç›l›fl›nda konuflan Nizamettin Aypak, bas›nçl› havan›n büyük miktarlarda ve emniyetli bir flekilde depolanabildi¤i için imalat firmalar›n›n

2. Enerji Yönetimi Ödülü

büyük bir bölümü taraf›ndan kullan›lan bir enerji kayna¤› oldu¤unu ifade etti.

Elektrik, do¤algaz ve su gibi birincil enerji kaynaklar›n›n iflletmelere genelde d›flar›dan sa¤land›¤›n›n ancak bas›nçl› havan›n buhar, s›cak ve k›zg›n su gibi iflletmelerin içinde üretilen ikincil enerji kaynaklar›ndan oldu¤unun alt›n› çizen Aypak, “‹flletme içinde üretiliyor olmas›; firmaya ilk yat›r›m, iflletme ve bak›m gibi ilave sorumluluklar yükler.

Bas›nçl› hava, ana maddesi gerçek hayatta para ödenmeden kullan›lan bir madde olan hava oldu¤u için di¤er kaynaklar gibi göz önünde de¤ildir. Bu konudaki bilinci artt›rmak ve enerji verimli¤ine vurgu yapmak ad›na BUS‹AD Uzmanl›k Grubu olarak bas›nçl› hava kullan›m›nda verimlilik konusunu gündeme getirmek istedik” diye konufltu.

Aypak’›n ard›ndan söz alan Atlas Copco Ürün Uzman› Onur Bizimtuna; do¤ru kompresör seçimi, ömür maliyet e¤risi, kontrol sistemleri ve otomasyon, kompresör dairesi yerleflimi ve tesisatlama, bas›nçl› hava flartland›rma ve bas›nçl› hava

sistemlerinde bak›m gibi konularla ilgili kat›l›mc›lar› bilgilendirdi.

Bizimtuna’n›n ard›ndan konuflan Keaser-Topkap› Sat›fl ve Proje Mühendisi Tuna Can ‹flcan da enerji geri kazan›m sistemleri, de¤iflken devir uygulamalar› ve kay›p kaçak maliyetlerini düflürme konular›na de¤indi. TOFAfi Gövde Üretim Müdürlü¤ü Yetkilisi Ali Gönüllü de firmalar›nda bas›nçl› hava tüketimini azaltmaya yönelik gerçeklefltirdikleri çal›flmalar hakk›nda örnekler verdi.

Sunumlar›n ard›ndan soru cevap bölümüne geçildi ve konuflmac›lara plaket takdim edildi.

Sempozyumun ard›ndan BUS‹AD üyesi endüstriyel iflletmelerin uygulad›¤› baflar›l› enerji yönetim çal›flmalar›n› tan›tmak ve sahip olduklar› tecrübeyi kamuoyu ile paylaflarak Bursa sanayisine katk›da bulunmak amac›yla düzenlenen 2.

Enerji Yönetimi Ödülleri Töreni’ne geçildi. Önümüzdeki y›ldan itibaren sadece BUS‹AD üyesi iflletmelerin de¤il, Bursa’daki tüm sanayi kurulufllar›n›n kat›labilece¤i yar›flmaya

baflvuran firmalar; iflletmenin enerji yönetim sistemati¤i ve bununla ilgili gerçeklefltirdikleri organizasyonlar›n tan›t›m›, iflletmenin son iki y›ldaki enerji tüketim performans›, yarat›lan verimlilik oranlar›, verimlili¤i yaratan enerji projeleri ve iflletme tecrübelerinin di¤er firmalara örnek olabilirli¤i gibi kriterler çerçevesinde de¤erlendirildi.

BUS‹AD Yönetim Kurulu ad›na Enerji Uzmanl›k Grubu’nun gerçeklefltirdi¤i de¤erlendirme sonucunda Ünver Grup Otomotiv San. ve Tic. Afi, SÜTAfi Afi ve Bursa Çimento Fabrikas› Afi’nin finale kalmas›na karar verildi. BUS‹AD Enerji Uzmanl›k Grubu’nun finale kalan iflletmelere yönelik gerçeklefltirdi¤i saha ziyaretleri sonucunda elde edilen son bulgulara göre 2015 y›l› BUS‹AD Enerji Yönetimi Ödülü’ne Bursa Çimento Fabrikas› Afi lay›k görüldü.

Firman›n Genel Müdürü Mürsel Öztürk ödülünü BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan’›n elinden ald›.

19 Bak›fl 136

Çetin Y›lmaz, keyifli sunumuyla Ebeveynler ve Çocuklar› Toplant›s›’na renk katt› Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’nin (BUS‹AD) marka etkinliklerinden olan Ebeveynler ve Çocuklar› Toplant›s›’n›n dokuzuncusu, Türk Ekonomi Bankas› (TEB) sponsorlu¤unda Crowne Plaza Oteli Nilüfer Salonu’nda yap›ld›.

US‹AD üyelerinin eflleri ve çocuklar› ile birlikte kat›ld›¤› ve deneyimli basketbol antrenörü Çetin Y›lmaz’›n konuk konuflmac› oldu¤u program›n aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, de¤erli üyeleri ile birlikte BUS‹AD’›n 37. y›l›n› geride b›rakmaya haz›rland›¤›n› söyledi. Bu zaman zarf›nda ailelerin geniflledi¤ini ve birçok mutlulu¤u birlikte yaflama flans› bulduklar›n› ifade eden Baylan, gelinen noktada ifl dünyas› temsilcilerinin çocuklar›n›n kendilerine yeni ifl alanlar› açt›klar›n›, kurumsallaflma çal›flmalar›n› sürdürdüklerini ve aile flirketlerinin gelifliminde etkin olduklar›n› belirtti.

Konuflmas›nda ekonomideki ve di¤er alanlardaki geliflmelere de de¤inen Baylan, “FED’in Aral›k ay›nda faiz

B

20 Bak›fl 136

art›r›m› ihtimali güçlenince belirsizlik belli ölçüde ortadan kalkt›. fiu anda dikkat edilen konu ise faiz art›r›m›n›n hangi h›zda ve düzeyde gerçekleflece¤i. Orta vade için dolar›n güçlenece¤ini söylemek mümkün. Buna karfl›l›k Euro alan› için Avrupa Merkez Bankas›’n›n parasal geniflleme sinyali vermesi ile denge flimdilik korunuyor. Petrol ve emtia fiyatlar›ndaki gerileme ise, Çin’in büyümesindeki azal›fl ve arz fazlas›ndan kaynaklan›yor. Bu durum d›fl dengemizi olumlu etkiliyor.

Bilindi¤i üzere büyüme h›z›m›z artt›¤›nda cari a盤›m›z da art›yor.

Dolay›s› ile bunu karfl›lamam›z ve sürdürebilmemiz yurt d›fl›ndan gelecek s›cak paraya ba¤l›. Orta vadede bu sorun ekonomiyi hep döviz girifl-ç›k›fllar›na dayal› b›çak s›rt› bir dengede tutuyor” diye konufltu. Baylan flöyle devam etti: “Faiz oranlar›n›n yükselmesi, TL’nin de¤er kayb› gündemin görünen yüzü olabilir. Ekonomik olarak görünen temel sorunlar›m›z; cari aç›k, zay›f büyüme, yüksek enflasyon ve s›cak

BUS‹AD’dan paran›n gelmesi üzerinde dönse de; hukuk devleti, yarg› ba¤›ms›zl›¤›, güçler ayr›l›¤›, ça¤dafll›k, hak ve özgürlükler, teknoloji, inovasyon, marka, tasar›m, katma de¤er, dinamik e¤itim reformu ve kutuplaflman›n artmas›na sebep olan siyasi söylemler ülke gelece¤i için belirleyici bir zincir oluflturuyor. Bu konulardan birinin göz ard› edilmesi bile zay›f halka olarak yolumuza engel oluyor.

Art›k bu konular›n anlafl›lmas› ve uzun zamand›r teflhis edilen fakat uygulamakta zorlan›lan bu konular›n ortak akl› kapsayan programlar yap›larak çözülmesi dileklerimizle yeni hükümetimize baflar›lar diliyoruz.”

“Bursa’da Ocak ay›nda biliflim evini devreye alaca¤›z” Türk Ekonomi Bankas› Genel Müdür Vekili Turgut Boz da, günümüz bilgi toplumlar›nda giriflimcili¤in son derece önem kazand›¤›n› ifade ederek, bilgi toplumunun h›z›na ayak uydurman›n çok önemli oldu¤unu söyledi. Robotik bir ça¤a do¤ru ilerlediklerini ve gelece¤in dünyas›n› robotlar›n flekillendirece¤ini dile getiren Boz, tüm bu geliflmeler ›fl›¤›nda giriflimcili¤e yat›r›m yapmak gerekti¤ini, kendilerinin de bunu yapt›¤›n› kaydetti. Boz, flöyle devam etti: “Yaflad›¤›m›z dünya h›zla de¤ifliyor, özellikle de tüketici penceresinden. Tüketiciler art›k h›zla de¤iflen ihtiyaçlar›n›n ayn› h›zda karfl›lanmas›n› talep ediyor. Öte

yandan geliflen teknolojiye uygun olarak konforlu bir yaflam beklentisi içindeler. At›lan ad›mlar›n do¤aya uygun olmas›, ayn› zamanda ekonomik çözümler sunmas› da di¤er talepleri. Ayr›ca tüketiciler art›k proaktif bir rol üstlenmek istiyor. Yak›n gelecekte tüketiciler 3 boyutlu yaz›c›lar sayesinde birçok ihtiyac›n› kendisi üretecek ve kendisi tüketecek.

Türkiye’nin sanayi toplumundan çok, söz konusu bilgi toplumuna bir an önce adapte olmas› gerek. Bu konuda TEB olarak bizler önemli ad›mlar at›yoruz ve KOB‹ bankac›l›¤› kimli¤imize uygun olarak biliflim evleri kuruyoruz. Bursa’da da Ocak ay›nda Uluda¤ Üniversitesi Teknokent bünyesinde biliflim evini devreye alaca¤›z. Bursa böylece bilgi toplumu olma yolunda önemli bir ad›m atm›fl olacak.”

“Yetenekten çok daha önem verdi¤im fley, iyi insan olmakt›r”

Boz’un konuflmas›n›n ard›ndan BUS‹AD’›n kadim üyeleri için organize edilen plaket törenine geçildi ve üyelikte 30 y›l› geride b›rakan ifl dünyas› temsilcilerine rozetleri takdim edildi. Tören sonras›nda deneyimli basketbol antrenörü Çetin Y›lmaz sahne alarak 41 y›ld›r görev yapt›¤› spor camias› içinde elde etti¤i deneyimleri; samimi ve ak›c› bir dille kat›l›mc›larla paylaflt›. Spor dünyas› ile ifl dünyas›n›n “Baflarma ve kazanma iste¤i” ile “Tak›m olma” özelliklerinin benzeflti¤ini ifade eden Y›lmaz, ortada bir tak›m varsa tak›m üyeleri aras›nda da çeflitli unsurlara dayanan bir iliflki oldu¤unu söyledi.

Hangi tak›m olursa olsun tak›m üyeleri aras›nda mutlaka yetenekli kiflilerin olmas› gerekti¤ini vurgulayan Y›lmaz, ancak yetenekten çok daha önemli fleylerin oldu¤una ve kendisinin de yetenekten çok bu özelliklere de¤er verdi¤ine de¤indi. Y›lmaz, bu konudaki önceli¤i iyi insan olmaya

21 Bak›fl 136

BUS‹AD’dan

verdi¤ini belirterek, “Tak›m›mda yer alacak oyuncular öncelikle iyi birer insan olmal›lar. Sonras›nda paylaflmay› ve yard›mlaflmay› bilmeli ve elefltiriye aç›k olmal›lar. Tak›m arkadafl› olmak, yard›m› karfl›l›ks›z vermektir. Ayn› aile üyelerinize yapt›¤›n›z gibi” diye konufltu. Y›lmaz, flöyle devam etti: “Baflar›l› olmak istiyorsan›z, o tak›mda vazgeçilmez olun. Bu hangi ifli yap›yorsan›z yap›n geçerlidir. Çal›flt›¤›n›z yeri eviniz gibi görmeniz gerekir. Paylaflmay› ve tak›m oyuncusu olmay› bilenleri ve çal›flt›¤› yeri evi gibi görenleri tak›ma almak gerek. ‹nsan karar verdi¤i takdirde elde edemeyece¤i hiçbir fley yoktur.”

“Herkesin içinde hassas bir tel var, o teli koparmamak gerek” Diyalektik felsefe aç›s›ndan herhangi bir fleyi baflarabilmek için iç ve d›fl dinamikler olmak üzere 2 etken oldu¤unun alt›n› çizen Y›lmaz, “E¤er bir tohum ölüyse yeflermesi için hiçbir d›fl faktör ifle yaramaz. Ama tohum canl›ysa yani iç dinamikler müsaitse, 22 Bak›fl 136

tohumun yeflermesine hiçbir güç engel olamaz. ‹ç dinamiklerle birlikte plan-programl›, yenilikçi, bilimsel ve çok çal›flmak gerek. Gerçek baflar› ancak o zaman elde edilebilir. Bu pencereden bak›ld›¤›nda günümüzde oyun taktiklerimiz de evrim geçirmek zorundad›r. Çünkü bazen küçücük bir hareket baflar›da belirleyici olabiliyor” diye konufltu.

Y›lmaz, flöyle devam etti: “Herkesin içinde ayn› bir ampuldeki gibi hassas bir tel var. O teli koparmamak gerek.

Koparsa tamiri imkans›z. Oysa bizler insanla çal›fl›yoruz. Sadece iflimizi yapmak yeterli de¤il. ‹nsan› düflünmek ve ona dokunmak da flart.

Bir insan›n ya da yöneticinin oldu¤u yerde iliflki vard›r. Bu iliflki güven üzerine kurulmal›. Zira güvenin olmad›¤› yerde flüphe vard›r. Ayr›ca firmalar›n gri hücrelerine yani kurumsal haf›zalar›na da sahip ç›kmak gerek. Onlar da sizin cesaretinize ve yenilikçili¤inize sahip ç›kmal›.”

BUS‹AD Yüksek Dan›flma Kurulu Toplant›s› BUS‹AD Evi’nde yap›ld› BUS‹AD Yüksek Dan›flma Kurulu Toplant›s›; Yüksek Dan›flma Kurulu Üyeleri, Geçmifl Dönem Yüksek Dan›flma Kurulu Baflkanlar› ile Geçmifl Dönem Yönetim Kurulu Üyelerinin kat›l›m› ile BUS‹AD Evi’nde yap›ld›.

US‹AD Yüksek Dan›flma Kurulu Baflkan› Oya Coflkunöz'ün baflkanl›¤›nda gerçeklefltirilen toplant›da 1 Kas›m seçimleri öncesi seçim vaadi olarak gündeme gelen 1300 TL’lik asgari ücret uygulamas›n›n baflta emek yo¤un sektörler olmak üzere tüm sektörleri olumsuz yönde etkileyece¤i görüflü öne ç›kt›. Yeni asgari ücrette yaflanacak yüzde 30’luk art›fl›n iflverene yüklenmesinin adil olmayaca¤› görüflünde birleflen ifl dünyas› temsilcileri; bu yüke, asgari ücretten vergi muafiyeti, SSK ve iflsizlik sigortas› primlerinden yap›lacak indirimlerle adil bir çözüm getirilmesi gerekti¤ini savundu.

B

Toplant›n›n sonuç bildirgesi flu flekilde olufltu: DÜNYA EKONOM‹S‹ Küresel kriz sonras› geçen 7 y›ll›k dönemin ard›ndan, büyümenin gerek geliflmifl gerekse geliflmekte olan

24 Bak›fl 136

ülkelerde temel öncelikli sorun olmaya devam etti¤i görülmektedir. Baflta petrol olmak üzere azalan emtia fiyatlar› ve daralan küresel ticaret hacmi, her ne kadar gevflek para politikalar› ile büyüme desteklenmeye çal›fl›lsa da, büyüme için afla¤› yönlü risklerin sürdü¤ü görülmektedir. Yüksek borçluluk düzeyleri ve düflük yat›r›mlar›n varl›¤› karfl›s›nda, küresel ekonomi için düflük faiz-düflük büyüme konjonktürünün önümüzdeki y›lda hâkim olabilece¤i dile getirilmektedir.

2015 y›l› ve sonras› için geliflmifl ülkeler aç›s›ndan gözlenen en belirgin özellik para politikalar›nda oluflan ayr›flmad›r.

Ekim 2014’te kriz sonras› uygulamaya koydu¤u parasal geniflleme program›n› sonland›ran FED, Aral›k 2015 itibariyle faiz art›r›m›na gitmifl ve para politikas›n› normallefltirme amac›yla ilk ad›m›n› atm›flt›r. ABD ekonomisi için enflasyonun %2’lik hedef düzeyden henüz uzak olmas› ve ›l›ml› büyümenin varl›¤›, normalleflme sürecinin aflamal› bir biçimde gerçeklefltirilece¤ini beraberinde getirmektedir. Euro alan›nda ise, %2’lik hedef düzeyden uzak olan enflasyon k›smen toparlansa da, büyümede gözlenen riskler karfl›s›nda ECB, Aral›k 2015 itibariyle parasal geniflleme program›n›n süresini uzatm›flt›r. Benzer flekilde, Japonya’da büyümenin 2015’in son iki çeyre¤inde ivme kaybetmesi ve düflük enflasyon, BoJ’un gevflek para

politikas›n›n sürece¤ini göstermektedir. Çin’in ihracata dayal› büyüme rejiminden iç talebe dayal› büyümeye geçifl için att›¤› ad›mlar ve büyüme performans›ndaki azalma, ithalat›n›n yavafllamas› ile küresel ticareti daraltarak emtia fiyatlar›n› bask›larken, geliflmekte olan ülkelerin büyüme görünümü üzerinde de olumsuz etkide bulunmaktad›r.

TÜRK‹YE EKONOM‹S‹ 2015 y›l›na girerken; Türkiye ekonomisi için bekleyifl ve tahminler, petrol fiyatlar›ndaki düflüfle ba¤l› olarak özellikle cari ça¤›n iyileflece¤i, g›da fiyatlar›ndaki art›fl›n ortalama düzeylere dönerek enflasyonun düflece¤i ve buna ba¤l› olarak TCMB’nin yapaca¤› faiz indirimlerinin büyüme performans›na olumlu yans›yaca¤› yönündeydi. Ancak, küresel ekonomide yukar›da de¤inilen geliflmeler ve dolar›n küresel düzeyde de¤er kazanmas› yan›nda, iki kez yap›lan genel seçimler, jeo-politik geliflmelere ba¤l› olarak artan belirsizlik ve TCMB’nin para politikas›na iliflkin tart›flmalar ekonominin dalgal› bir seyir izlemesini beraberinde getirmifltir.

Genel makroekonomik çerçeve itibariyle 2015 y›l›; görece ›l›ml› büyüme, döviz kuru art›fllar›na ba¤l› olarak önemli ölçüde hedeften uzaklaflan enflasyon ve daralan cari aç›k görünümü ile sonlanmaktad›r.

BUS‹AD’dan Mevcut konjonktürde Türkiye ekonomisinin önündeki en temel sorun, fiyat istikrar› alt›nda ekonominin sürdürülebilir bir büyüme performans›na kavuflturulmas›d›r.

Küresel ticaretin darald›¤› ve büyümenin azald›¤› bir ortamda, büyüme performans›ndaki görece olumlu seyirde, güçlü kamu maliyesinin ve bankac›l›k sektörünün rolü oldu¤u de¤erlendirilmektedir. Ancak, tüketimin a¤›rl›¤› karfl›s›nda yat›r›mlar›n düflük seyri, düflük verimlilik ve ihracat›n mevcut hali büyüme için sürdürülebilir bir görünüm sunmamaktad›r. Bu haliyle, mevcut sermaye girifllerine dayal› büyüme modeli orta vadede k›r›lganl›klar› art›r›rken, potansiyel büyüme düzeylerinin sa¤lanmas› ve istihdam art›fllar› için gerekli ivmeyi s›n›rlay›c› rol oynamaktad›r.

Enflasyon ve Para Politikas› Kas›m 2015 itibariyle TÜFE yüzde 0.67 olarak gerçekleflmifl ve y›ll›k enflasyon % 8.10 düzeyine ulaflm›flt›r. 2015 y›l› sonunda %8’in üzerinde gerçekleflmesi beklenen enflasyonun, yüzde 5 olan 2015 y›l› hedefinin oldukça üzerinde gerçekleflece¤i görülmektedir. A¤ustos ay›nda aç›klad›¤› yol haritas› kapsam›nda TCMB’nin, FED’in faiz art›rmas›na ba¤l› olarak 2016 y›l›nda kademeli olarak tek faiz oran›n›n kullan›ld›¤› para politikas›na dönüfl için harekete geçmesi beklenmektedir.

Bütçe ve Maliye Politikas› Maliye Bakanl›¤›’n›n verilerine göre, 2015 y›l› Kas›m ay›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre; bütçe gelirleri %11,7 artarak 43,8 milyar TL, bütçe giderleri ise %20,8 düzeyinde azalarak 43 milyar TL olmufl ve bütçe 0,8 milyar TL ile fazla vermifltir.

2016 y›l› için bütçe a盤› GSY‹H’n›n %0,7’si olarak öngörülürken faiz d›fl› fazla/GSY‹H’n›n %1,1 düzeyinde olmas› beklenmektedir. Kamu mali dinamikleri, ekonominin temellerine olumlu katk›da bulunurken, bütçe performans›nda tek defal›k gelirlerin etkisinin sürdü¤ünü belirtmek gerekmektedir.

D›fl Ticaret ve Cari Denge T‹M’in Kas›m dönemine ait aç›klad›¤› verilere göre, ihracat›n geçen y›l›n ayn› ay›na göre %10,5 azalarak 11,4 milyar dolar olarak gerçekleflti¤i görülmektedir.

Y›l›n ilk 11 ayl›k dönemi itibariyle bak›ld›¤›nda ihracat %8,6 oran›nda azalarak 131,9 milyar dolar olurken son 12 ayl›k ihracat ise geçen y›l›n ayn› dönemine göre % 7,8 gerileme ile 145,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleflmifltir.

2015 y›l› Ocak-Kas›m rakamlar›na göre Bursa'dan gerçekleflen ihracat 10,6 milyar dolar olmufltur. 2014 y›l› ayn› dönem

ihracat rakam› 11,7 milyar dolar idi.

Bursa’dan yap›lan ihracatta bu y›l 1,1 milyar dolar gibi bir düflüfl görülmektedir.

2015 y›l› boyunca gözlenen d›fl ticaret e¤ilimleri, ihracat›n olumsuz bir performans sergiledi¤ini, ithalat›n ise enerji ve emtia fiyatlar›ndaki düflüfle ba¤l› olarak sert bir gerilemede oldu¤unu ortaya koymaktad›r. ‹hracat›n performans›nda, parite oynakl›klar› yan›nda, üretim yap›s›n›n ara mal› ithalat›na ba¤l› olmas› nedeniyle yükselen maliyet bask›lar› ve bafll›ca ihraç pazarlar›ndaki olumsuz büyüme görünümü belirleyici olmufltur. Cari aç›kta gözlenen iyileflme ise önemli ölçüde büyüme performans›ndaki azalmaya ba¤l› olarak d›fl ticaret a盤›ndaki daralmadan kaynaklanmaktad›r. Y›l boyunca, enerji fiyatlar›ndaki düflük seyir cari a盤› olumlu etkilerken azalan turizm gelirlerinin cari a盤›n daralmas›n› k›smen s›n›rlad›¤›n› söylemek mümkündür. ‹flsizlik Rakamlar› TÜ‹K verilerine göre Türkiye’de iflsiz say›s›, Eylül’de geçen y›l›n ayn› dönemine göre 39 bin kifli artarak 3 milyon 103 bin kifliye yükseldi. ‹flsizlik oran› ise yüzde 10,3 seviyesinde. ‹flsizlik oran›, Eylül’de bir önceki aya göre ise 0,2 puan artt›. Bir önceki ayda iflsizlik oran› 10,1 olarak gerçekleflmiflti. Ayn› dönemde tar›m d›fl› iflsizlik yüzde 12,4 olarak tahmin edildi.

15-24 yafl grubunu içeren genç iflsizlik oran› ise yüzde 18,5 oldu. Bursa için iflsizlik oran› yüzde 6,6, istihdam oran› ise yüzde 48 olarak verilmektedir.

2016 YILINA ‹L‹fiK‹N BEKLENT‹LER Küresel ekonominin düflük büyüyece¤i ve FED’in faiz art›r›mlar›n›n d›fl finansman imkânlar›n› s›n›rlayabilece¤i bir konjonktürde Türkiye ekonomisi için reform perspektifini öncelik olarak benimseyen bir yaklafl›m›n ve tutarl› iktisat politikalar›n›n önem kazand›¤› görülmektedir.

Türkiye ekonomisinin mevcut görünümü, ekonominin büyüme ile enflasyon aras›nda bir açmaza s›k›flt›¤›n› ortaya koymaktad›r. Yat›r›mlar›n düflük seyri, düflük verimlilik ve ihracat›n mevcut hali %

büyüme için sürdürülebilir bir görünüm sunmamaktad›r.

Seçim vaadi olarak gündeme gelen 1300 TL’lik asgari ücret uygulamas›, yak›n gelecekte çal›flanlar› motive edip ekonomiye para giriflini teflvik eder gibi görünse de; tüm sektörleri, özellikle emek yo¤un sektörleri olumsuz yönde etkileyecektir. Bunun sonuçlar›, ihracatta rekabetçili¤imizin azalmas›, içeride de enflasyonist bask›n›n artmas› fleklinde kendini gösterecektir.

Yeni asgari ücretle yüzde 30’luk art›fl›n iflverene yüklenmesi adil de¤ildir. Bu yüke, asgari ücretten vergi muafiyeti, SSK ve iflsizlik sigortas› primlerinden yap›lacak indirimlerle adil bir çözüm getirilmelidir.

2016 y›l›n›n ülkemizde huzur, kardefllik ve beraberli¤in güçlenme y›l› olarak hedeflenmesini, siyasilerin bu konuda dayan›flma sergilemelerini arzu ediyoruz.

Do¤u ve Güneydo¤u’da yaflanan olaylar, gerek ülke genelini gerekse ifl dünyas›n› olumsuz etkilemektedir. Ülkenin topyekûn sergileyece¤i büyüme ata¤›na destek olacak yap›n›n tesis edilmesi, toplumsal bar›fl› sa¤layacak yeni bir anayasa ile demokrasinin güçlenmesi; adalet, hukuk ve yarg› alan›nda yap›lacak reformlar ile e¤itim alan›nda gelece¤in Türkiye’sini destekleyecek bir sistemin oluflturulmas› ve yabanc› sermayenin ülkede yer bulmas› için gereken yat›r›m ikliminin yarat›lmas› yine siyasilerden beklentimizdir. Özellikle 2004 y›l›ndan sonra uygulanan AB kriterleri ç›pas› çok baflar›l› olmufl, onun sonucunda ciddi miktarda yabanc› sermaye girifli sa¤lanm›flt›r. Suriye göç sorunu ile yeniden bafllayan AB müzakereleri bunun için kaç›r›lmaz bir f›rsatt›r.

Dünya ekonomisinin ve geliflmifl ülke merkez bankalar›n›n yukar›da çizilen çerçeve dâhilinde hareket edece¤i, jeopolitik risklerin sa¤l›kl› yönetilebilece¤i ve Türkiye’ye yönelik risk alg›lamas›n›n mevcut görünümünü korudu¤u varsay›m›yla, temel makroekonomik büyüklüklere iliflkin 2016 tahminlerimiz afla¤›daki tabloda sunulmaktad›r:

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015*

2016*

Büyüme

-4.8

9.2

8.8

2.1

4.1

2.9

3.5-4.0

3.5-4.0

Enflasyon

6.5

6.4

10.4

6.2

7.4

8.20

8.20

7.50

‹flsizlik

13.1

11.1

9.1

8.4

9.0

9.9

10.5

10.5

Cari denge

-2.0

-6.2

-9.7

-6.1

-7.9

-5.7

-4.5

- 55.3

5.0 * Tahmin

25 Bak›fl 136

Anma

BUS‹AD Kurucu Baflkan› Do¤an Ersöz, mezar› bafl›nda an›ld› BUS‹AD’›n Kurucu Baflkan› merhum Do¤an Ersöz, vefat›n›n 21. y›l›nda Emirsultan Mezarl›¤›’ndaki kabri bafl›nda an›ld›. örene baflta BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan ve Yönetim Kurulu Üyeleri olmak üzere dernek üyeleri, Ersöz Ailesi ve merhum Do¤an Ersöz’ün yak›n dostlar› kat›ld›. Anma töreninde, Do¤an Ersöz’ün mezar› bafl›nda dualar okundu.

T

Yap›lan konuflmalarda ise, onun gerek BUS‹AD’a, gerekse Bursa ekonomisi ile ülke sanayisine yapt›¤› katk›lardan ve ileri görüfllülü¤ünden övgüyle söz edildi.

Anma töreninde söz alan BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan, merhum Do¤an Ersöz’ün demokrasinin bir gere¤i olan sivil toplum örgütlerinin ülke içinde yay›lmas› ad›na yo¤un 26 Bak›fl 136

çaba harcad›¤›n› belirterek; kendisinin bilge, hatip ve nüktedan kiflili¤i ile haf›zalarda yer etmifl olan bir kifli oldu¤unu ifade etti.

Baylan, kurucu baflkanlar› Do¤an Ersöz’den çok fley ö¤rendiklerini kaydederek, Bursa ifl dünyas›n›n da

kendisine çok fley borçlu oldu¤unu sözlerine ekledi.

Merhum Do¤an Ersöz’ün efli Hitay Ersöz de kendisini çok özledi¤ini ve özleminin her y›l artt›¤›n› dile getirerek, kabri bafl›na gelerek yanlar›nda olan herkese teflekkür etti.

Doç. Dr. Metin Özdemir Uluda¤ Üniversitesi ‹ktisat Bölümü Ö¤retim Üyesi

Yeni anormal ve Türkiye ekonomisi Girifl ‹ktisat politikalar›n›n tasarlanmas›nda iki aflamal› bir prosedür izlenir. ‹lk aflamada, fiyat istikrar›, büyüme gibi temel amaçlar üzerine hedefler konulur. ‹kinci aflamada ise, söz konusu hedefleri gerçeklefltirmeye yönelik olarak izlenecek politikalar›n, hangi enstrümanlar› nas›l kullanaca¤› belirlenir. Belirlenen hedeflere yönelik olarak seçilen enstrümanlar, para ve maliye politikalar› ile yönlendirilir.

Temel sorun, seçilen enstrüman arac›l›¤›yla uygulanan politikalar›n belirlenen amaç ve hedeflere ulaflmada hangi düzeyde etkin olaca¤›d›r.

Küresel kriz öncesi dönem, yukar›da belirtilen prosedürün iyi iflledi¤i, hem geliflmifl hem de geliflmekte olan ülkelerin enflasyon oranlar›n› düflürürken yüksek büyüme performans› gösterdikleri bir sürece karfl›l›k geldi. Ancak krizden ç›k›fl›n üzerinden önemli bir süre geçmesine ra¤men, küresel ekonominin makroekonomik performans›n›n henüz beklenen seviyeye gelemedi¤ini görüyoruz. Yukar›daki prosedürü kullanarak flöyle dile getirebiliriz: Geliflmifl ülkelerde deflasyonun sürdü¤ü bir konjonktürde büyüme amac› öncelik kazan›rken, geliflmekte olan ülkelerin de büyüme performanslar›nda düflüfller var. Büyüme amac›n› gerçeklefltirmek için seçilen enstrümanlar ve kullan›lan politikalar, bildi¤imiz ortodoks-konvansiyel 28 Bak›fl 136

içeriklerinden önemli ölçüde uzaklaflt› ve etkinlikleri sorgulan›yor. Bir anomali ile karfl› karfl›yay›z.

ekonomisi ile ilgili yans›malar›na iliflkin baz› de¤erlendirmelerde bulunuyoruz.

Asl›nda krizin ard›ndan M.El-Arian (2010), küresel ekonominin içine girdi¤i düflük faiz, düflük büyüme ve düflük istihdamdan oluflan konjonktürü simgelemek üzere Yeni Normal (New Normal) kavram› ile duruma aç›kl›k getirmiflti. Burada temel sorun, ABD Merkez Bankas› FED’in para politikas›n› ne zaman ve hangi h›zda normallefltirece¤i (Faiz art›raca¤›) ve küresel ekonomi için oluflabilecek risklerin sa¤l›kl› bir biçimde yönetilmesiydi. May›s 2013’te önceki FED Baflkan› B. Bernanke’nin aç›klamas› ile bafllayan normalleflme süreci için Aral›k 2015’te mevcut FED baflkan› J. Yellen’in faiz art›r›m› ile ad›m at›lm›fl oldu. Evet, oldu ama at›lan ad›m›n ard›ndan (Meflhur) küresel belirsizlikler, 2016 y›l› bafl›ndan itibaren finansal piyasalarda artan volatilite ve düflen varl›k fiyatlar› ile sürüyor. Bu sefer N. Roubini’nin (2016), küresel ekonominin mevcut konjonktürünü Yeni Anormal (New Abnormal) olarak niteledi¤ini görüyoruz.

Küresel Ekonominin Yeni Anormali

Bu yaz›da, öncelikle küresel konjonktürün geliflmifl ve geliflmekte olan ülkeler itibariyle mevcut görünümüne de¤iniyoruz. Bu görünüm alt›nda, Ocak 2016’da yay›nlanan ve 2016 - 2018 aras›n› kapsayan Orta Vadeli Programa (OVP) yön veren politika tercihleri üzerinden, Yeni Anormalin Türkiye

Küresel ekonomide büyüme temel öncelikli sorun olmaya devam ediyor.

IMF’nin (2016) Ocak ay›nda güncelledi¤i tahminler dikkate al›nd›¤›nda, küresel büyüme tahmini Ekim 2015’teki %3,6’de¤erinden %3,4’e düflürüldü. Güncellemenin nedeni, geliflmekte olan ülkelerde gözlenen beklentilerin alt›ndaki performans. Buna göre, söz konusu ülkeler 2015 y›l›nda %4 büyüyerek krizden beri en düflük performans› sergiledi. Geliflmifl ülkeler ise %2 civar›nda sal›n›yorlar. Burada ilginç olan, IMF tahminlerinin son 5 y›lda sürekli afla¤› yönlü güncellenmesi ve büyüme performans›nda beklenen toparlanman›n bir türlü gerçekleflmemesi (fiekil 1). Dahas›, ters floklara karfl› k›r›lganl›klar ile ilgili uyar›lar var ve risklerin geliflmekte olan ülkelere kayd›¤› düflünülüyor.

Peki, Yeni Anormal ile anlat›lmak istenen ne? ‹lk olarak, gerek geliflmifl gerekse geliflmekte olan ülkelerin yüksek borçluluk düzeyleri ve düflük yat›r›mlara ba¤l› olarak potansiyel büyüme düzeylerinde düflüfl var.

Detaylar› bir yana, mevcut düflük faizdüflük büyüme konjonktürünün uzun süreli bir durgunlu¤un (Secular stagnation) hâkim olaca¤›na iflaret etti¤ini ileri sürenler var (Summers, 2013a- 2013b). Karfl›t görüfller ise,

Makale fiekil 1 Geliflmifl Ülkeler ve Para Politikalar›nda Ayr›flma FED’in Aral›k ay›nda faiz art›r›m› karfl›s›nda, Avrupa Merkez Bankas› (ECB) ve Japon Merkez Bankas›’n›n (BoJ) parasal genifllemeyi sürdürmesi, para politikalar›nda ayr›flman›n sürece¤ini ve dolay›s›yla paritelerin buna ba¤l› olarak flekillenece¤ini ortaya koymakta.

kriz öncesi uygulanan politikalardan sapman›n sonucuna ba¤l› olarak mevcut büyüme performans›n› bir politika hatas› olarak aç›kl›yor (Taylor, 2010-2014).

Yeni Anormali temsil eden ikinci husus ise, yaz›n›n giriflinde bahsetti¤im ortodoks politikalardan sapma ve konvansiyonel olmayan enstrümanlar›n kullan›m› ile ilgili.

Burada göze çarpan iki konu var. ‹lki, büyüme performans›ndaki toparlanma (Siz deflasyon konjonktürünün yerini enflasyona b›rakmas› olarak ta okuyunuz) geciktikçe özellikle para politikas› için kullan›lan enstrüman setinin gittikçe genifllemesi ve para politikas›n›n sofistike bir hal almas›. ‹kincisi ise, para ve maliye politikas› aras›ndaki farkl›l›¤›n gittikçe daha anlams›z hale gelmesi. Böyle olunca, konvansiyonel olmayan araçlar›n ya da politikalar›n normal hale gelmesi gibi bir durum ortaya ç›k›yor. fiimdi - biraz da s›k›c›l›k riskini göze alarak - para politikas› için seçilen araçlardan baz›lar›n› s›ralarsam durum daha iyi anlafl›labilir: S›f›r faiz politikas› (ZIRP-zero interest rate policy), miktarsal gevfleme (QEquantitative easing), sözlü yönlendirme (FG-forward guidance),

negatif faiz politikas› (NIRP-negative interest rate policy). Görünen o ki, yeni araçlar›n da eklenmesi söz konusu olacak. Ayr›ca, merkez bankalar›n›n para basarak do¤rudan halka da¤›tmas› (Helicopter money) da yüksek sesle tart›fl›l›yor (Bu politika, son 30 y›ll›k makro iktisat literatürüne iliflkin ö¤retiyi - en az›ndan bir süre - unutun diyor ki esas olarak akademik iktisatç›lar›n sorunu).

Tüm bu araçlar›n - politikalar›n kendi içinde riskleri ve bozucu etkileri bulunuyor elbette ancak önemli olan talep kökenli bunal›m› aflmak. Yeni Anormalin ne kadar sürece¤i ise belirsiz ve 2016 y›l›n›n ilk yar›s› itibariyle durum iç aç›c› gözükmüyor.

OPEC ve di¤er üretici ülkelerin petrol üretimini k›smamas› yan›nda, alternatif enerji kaynaklar›n›n ortaya ç›kmas› ve ABD petrol stoklar›n›n yüksek seyri ve küresel büyümenin zay›fl›¤›, 2016 y›l› için de petrol fiyatlar›n›n mevcut seyrini sürdürece¤ine iflaret ediyor.

Bu koflullar alt›nda Çin kaynakl› küresel dalgalanmalar, FED’in faiz art›r›m›n›n ard›ndan yeni art›r›mlar›n kaç kez olaca¤› ve boyutu yan›nda, ortaya ç›kan resesyon endifleleri ve geliflmekte olan ülkelerdeki k›r›lganl›klar temel tart›flma konular›n› oluflturuyor.

ABD ekonomisi için enflasyonun %2’lik hedef düzeyden henüz uzak olmas› ve ›l›ml› büyümenin varl›¤›, normalleflme sürecinin aflamal› bir biçimde gerçeklefltirilece¤ini iflaret ediyor. Nitekim FED’in aç›klamalar› faiz art›r›mlar›n›n kademeli bir biçimde ilerleyece¤i yönünde. Ancak, faiz art›r›mlar›n›n boyutu ve zamanlamas› ile ilgili belirsizlik sürüyor. Çin’in zay›f büyüme performans› ve küresel finansal piyasalarda y›l›n ilk yar›s›nda yaflanan dalgalanmalar, büyüme için kal›c› bir toparlanmay› riskli k›l›yor. J. Yellen’in, fiubat ay› içinde yapt›¤› konuflmada, hâlihaz›rda negatif faiz uygulamas›na ihtiyaç olmad›¤›n› ancak konunun incelendi¤ini belirtmesi dikkat çekti. Bu haliyle FED’in, ABD ekonomisi ile ilgili aç›klanan veriler ve bekleyifllere ba¤l› olarak faiz karar› alaca¤› anlafl›l›yor. %2’lik hedef düzeyden uzak olan enflasyon ve k›smen toparlansa da büyümede gözlenen riskler karfl›s›nda ECB ise, Aral›k 2015 itibariyle parasal geniflleme program›n›n süresini Mart 2017’ye kadar uzatt›. ECB, ayl›k 60 milyar _’luk tahvil al›m› ile ekonomiye likidite verirken Haziran 2014’ten itibaren negatif faiz uygulamaya bafllad› ve Aral›k ay›nda faizleri %-0,1’den %0,3’e düflürdü. ECB Baflkan› M. Draghi, Aral›k 2015’te, Mart 2016 için parasal genifllemenin artabilece¤i yönünde sinyal verirken %-0,3 olan politika faizinin daha da düflürülme olas›l›¤› gündemde. Bu arada ECB yan›nda, ‹sviçre (-1,25), Danimarka (-0,65) ve ‹sveç (-0,50) ekonomilerinde de negatif faiz politikas› uygulan›yor. Bu arada, geçen y›l yo¤un bir biçimde Yunanistan’›n Euro’dan ç›kmas›na (Grexit) iliflkin yap›lan tart›flmalar yerini ‹ngiltere’nin Avrupa Birli¤i’nden 29 Bak›fl 136

ç›kmas›na (Brexit) b›rakt› ve ifl ciddi gözüküyor.

ECB’ye benzer flekilde BoJ’da, Japon ekonomisinde büyümenin 2015’in son iki çeyre¤inde ivme kaybetmesi ve düflük enflasyona ba¤l› olarak Ocak 2016’da negatif faiz politikas› (%-0,1) uygulayan ekonomiler kervan›na kat›ld›. Halen BoJ, y›ll›k 80 trilyon ¥ tutar›nda tahvil al›m› ile parasal geniflleme program›n› sürdürüyor. Çin ve Geliflmekte Olan Ülkeler: Sermaye Ç›k›fllar› Çin bafll› bafl›na bir araflt›rma konusu, biliyorsunuz. Temel sorun, ihracata dayal› büyüme rejiminden iç talebe dayal› büyümeye geçifl için att›¤› ad›mlar ve yap›sal dönüflüm sanc›lar› (Özdemir,2015a).Burada Çin ekonomisine yaflananlar›n etkilerine de¤inmek ve geliflmekte olan ülkeler aç›s›ndan de¤erlendirmek yeterli.

bask› yarat›rken PBoC’n›n rezervlerinde ciddi azal›fllar meydana geldi. Tüm bunlar›n küresel ekonomi üzerinde iki kanal arac›l›¤›yla etkisi var. ‹lki, Yuan’da yaflanan de¤er kay›plar› ve büyüme performans›ndaki azalman›n, Çin’in ithalat›n› yavafllatmas› ve küresel ticareti daraltarak emtia fiyatlar›n› bask›lamas›. Bu durum hem küresel deflasyonu besliyor hem de Çin’in talebine dayal› çal›flan ve emtia ihraç eden geliflmekte olan ülkelerin büyüme performans›n› olumsuz etkiliyor. Buna ba¤l› olarak ikincisi ise, Çin kaynakl› volatilitenin küresel risk ifltah› ve döviz kurlar› üzerindeki istikrars›zl›¤› art›r›c› etkileri.

Sermaye hareketlerinde yüksek düzeyde gözlenen ç›k›fllar›n, geliflmekte olan ülkelerin para birimlerinde yaflanan ciddi de¤er kay›plar›n›n önemli bir nedeni oldu¤u biliniyor (fiekil 3). Burada geliflmekte olan ülkelerin kendi aralar›nda nas›l ayr›flt›¤› önemli ki söz konusu ülkeler belirli k›r›lganl›k ögeleri üzerinden 3’lü (Brezilya, G. Afrika, Türkiye) ya da 5’li flekilde (3’lü ye ek olarak Hindistan ve Endonezya) grupland›r›l›yorlar.

Ancak konumuz aç›s›ndan öne ç›kan ayr›flman›n içeri¤i de¤il, söz konusu ülkeler için ortak olan ve as›l odaklan›lmas› gereken husus: Sermaye ç›k›fllar›ndaki e¤ilimin kal›c› hale gelmesi…

Çin kaynakl› risklerin geliflmekte olan ülkelerin büyüme performans› üzerindeki riskleri art›rmas› yan›nda, geliflmifl ülkelerde para politikalar›ndaki ayr›flman›n da geliflmekte olan ülkelere yönelik sermaye giriflleri üzerinde etkide bulunmas› söz konusu. Nitekim B.

Bu durum, geliflmekte olan ülkelerin büyüme perspektiflerini olumsuz etkilerken ekonomilerini küresel risk ifltah›ndaki dalgalanmalar ve döviz kuru de¤iflimlerine karfl› duyarl› tutuyor. Evet, hal böyle ama ilginç olan bizatihi mevcut durumun kendisi, soru da flu: Küresel ekonominin Yeni Anormali ve FED’in faiz art›r›mlar›n› zamana yayarak kademeli bir biçimde gerçeklefltirece¤inin anlafl›lmas›, söz konusu ülkelere sa¤lam ve tutarl› politikalar›n uygulanmas› ve reformlara iliflkin bir perspektif sunmak için bir zaman kazand›r(m)›yor mu?..

fiekil 2

OVP (2016-2018) ve Türkiye Ekonomisi

Çin Merkez Bankas› (PBoC), ihracat› desteklemek için A¤ustos 2015’te Yuan’› devalüe ederken, y›l boyunca faiz ve rezerv karfl›l›k oran› indirimleri ile büyümeyi teflvik etmeye çal›flsa da beklenen performans›n sa¤lanamad›¤› görülüyor. Yaflanan sermaye ç›k›fllar› ise, Yuan üzerinde 30 Bak›fl 136

Bernanke’nin FED’in para politikas›nda normalleflme ad›m›n› aç›klad›¤› May›s 2013’ten bu yana geliflmekte olan ülke ekonomilerine yönelik sermaye girifllerinin tersine döndü¤ü ve 2015 y›l›nda ciddi ç›k›fllar›n söz konusu oldu¤u görülüyor (fiekil 2).

‹ktisat kötümser bir bilim ve iktisatç›lar da böyle olmas›n›n hakk›n› hep verirler. Yukar›daki soru iyimser bir içeri¤e sahip görünse de cevap asl›nda politika uygulamalar›na ba¤l›.

Tablo 1, konuyu ele almak için Ocak ay›nda yay›nlanan OVP’nin (2016 2018) temel makroekonomik büyüklüklerini bir araya getiriyor.

Hemen belirtelim, program haz›rlan›rken küresel ekonomiye iliflkin yukar›da ortaya konulan çerçeve dikkate al›nm›fl. Fark ettiyseniz, tabloda sadece program›n ilk y›l›na ait de¤erler yer al›yor (Neden böyle oldu¤una iliflkin yorum sizin).

Verilere göre, GSY‹H ve kifli bafl›na milli gelir düzeyimizde s›ras›yla 799 milyar $ ve 10,390 $’dan 722 milyar $ ve 9,286 $’a ciddi gerileme söz konusu. Türkiye ekonomisi için aç›k bir orta gelir tuza¤› olgusuna iflaret ediyor. Görece olumlu büyüme

Makale belgesi. Önceki programlar ile ilgili temel elefltiri, programlar›n tutars›z öngörülere sahip olmas› ve planlama aç›s›ndan disipline edici bir çerçeve oluflturamamas› yönünde (Yeldan, 2016).Benzer durumun mevcut OVP için de sürdü¤ü görülüyor. Örne¤in program›n 2016 y›lsonu kur beklentisi 2.99 TL/$ fleklinde. Ayr›ca, TCMB taraf›ndan hükümet ile ortaklafla belirlenen %5’lik enflasyon hedefi, mevcut OVP ile 2016 y›lsonu için %7,5 olarak öngörülüyor. Hofl, TCMB 2016 y›l›na ait ilk Enflasyon Raporu’nda enflasyonun %70 olas›l›kla, 2016 y›l› sonunda %6,1 ile %8,9 aral›¤›nda (orta noktas› yüzde 7,5) gerçekleflebilece¤i tahmininde bulundu, bir di¤er deyiflle kendisi de hedefine inanm›yor. O halde neden enflasyon hedefi hala %5 olarak ilan ediliyor?

fiekil 3

Tablo 1 Temel Makroekonomik De¤iflkenlerin OVP (2016-2018) Tahmin De¤erleri 2014

2015 (tahmin) 2016 (program)

GSY‹H (milyar TL)*

1.747

1.963

GSY‹H (milyar $)*

799

722

Kifli Bafl›na Milli Gelir ($)

10,390

9,286

GSY‹H Büyümesi (%)

2,9

4,0

4,5

Enflasyon (TÜFE, %)

8,2

8,8**

7,5

‹flsizlik Oran› (%)

9,9

10,2

10,2

Bütçe Dengesi /GSY‹H (%)

-1,4

-1,5

-1,2

‹hracat (milyar $)

157,6

143,9

155,5

‹thalat (milyar $)

242,2

207,1

210,7

2.207 736 9,364

Net ihracat›n büyümeye katk›s› 1,8

-0,7

0,2

Cari denge/GSY‹H (%)

-4,4

-3,9

-5,8

*Cari fiyatlarla. **Gerçekleflme.

Kaynak:http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/OrtaVadeliProgramlar/Attachments/12/Orta%20Vad eli%20Program%20(2016-2018)(Revize).pdf

performans›nda iç talebin ›l›ml› katk›s›, güçlü kamu maliyesi ve bankac›l›k sektörünün rolü var. 2008 krizinden bu yana ortalama %8,1’lik düzeyde seyreden enflasyon, %5 olarak benimsenen hedefe bir türlü yak›nlaflam›yor. ‹flsizlik ise çift haneli bir düzeyde sal›n›yor. Seçim vaatleri nedeniyle bütçe a盤›nda bir geniflleme söz konusu. Küresel ticaret hacminin darald›¤›, büyümenin

Burada, OVP ile ilgili ortaya konulan hedeflerin gerçekleflip gerçekleflmeyece¤inden ziyade -ki onlar zaten önemli- politika tercihlerimiz ve bunlar›n ortaya koydu¤u sonuç ile ilgilenmek önemli.

Tablo 1’in verilerinden hareketle Türkiye ekonomisinin mevcut görünümü için flöyle bir ara bafll›k atmak mümkün:

zay›flad›¤› ve jeo-politik risklerin artt›¤› bir dönemde ihracat›n mevcut hali büyüme için gerekli katk›y› veremiyor.

Cari aç›kta gözlenen iyileflme ise önemli ölçüde enerji fiyatlar›ndaki gerileme ve büyüme performans›ndaki azalmaya ba¤l› olarak d›fl ticaret a盤›ndaki daralmadan kaynaklan›yor.

OVP, önemli bir iktisat politikas›

Potansiyelin Alt›nda Büyüme ve Yüksek Enflasyon: ‹ktisat Politikas›nda S›k›flma Türkiye ekonomisinin 2015 y›l› makroekonomik performans›, (Il›ml› olsa da) büyümenin düflük, enflasyonun ise yüksek seyretti¤i bir niteli¤e sahip. Yat›r›mlar›n düflük seyri, düflük verimlilik ve ihracat›n mevcut hali ise büyüme için sürdürülebilir bir görünüm sunmuyor.

Daha ötesinde sürdürülebilir büyüme oran›m›z›n düfltü¤ü dile getiriliyor (Özatay, 2015). Mevcut sermaye girifllerine dayal› büyüme modelinin s›n›rlar›na dayand›¤› ve tasarruf düzeyinin art›r›lmas› gerekti¤i hususunda genifl bir uzlafl›n›n varl›¤› gözleniyor.

Uzlafl›n›n varl›¤›na ra¤men -kan›mcaiktisat politikas›nda bir s›k›flma da söz konusu ve tart›flma önemli ölçüde TCMB’nin para politikas› üzerinden gelifliyor. Ekonominin 2012 - 2014 döneminde gösterdi¤i performans ve TCMB’nin para politikas› ve 31 Bak›fl 136

fiekil 4

ba¤›ms›zl›¤›na iliflkin hususlar› tart›flm›flt›k. Bir politika hatas› olarak May›s 2013 sonras› yaflanan geliflmelere gereken tepkinin verilmemesi, Ocak 2014’te yap›lan ciddi faiz art›r›m›n› beraberinde getirmiflti (Özdemir, 2015b). Ancak flimdi belirgin bir farkl›l›k olarak enflasyonun kontrolden ç›kt›¤›n› görüyoruz. (Bu arada, enflasyonun rekabet gücümüz ve kaynak tahsisi üzerindeki olumsuz - bozucu etkileri aç›k ve bu konuda yeterli deneyim var, ele alma gere¤i yok umar›z).

TCMB’ye büyüme için elindeki alet çantas›n›n verdi¤i imkândan daha fazla sorumluluk yüklemek ne derece do¤ru, zaten dünyada da tart›flma konusu. Yasa ile kendisine verilen fiyat istikrar› sorumlulu¤unu yerine getirip getirmedi¤i yönündeki tart›flmalar› da bir yana b›rakal›m.

Sorun ve as›l tart›fl›lan, ciddi sonuçlar› olabilecek bir politika hatas› yapma riskinin varl›¤› ve buna karfl›n –m›fl gibi yapma fleklindeki politika davran›fl›. fiekil 4 TCMB, krizin ard›ndan finansal istikrar amac›n› da gözeten ve döviz kuru ve kredi genifllemesini dikkate alan bir çerçeve gelifltirmifl ve elindeki araç setini geniflleterek faiz koridoru üzerinden para politikas›n› yürütmeye bafllam›flt›. Mevcut haliyle, politika 32 Bak›fl 136

faiz oran› %7,5 düzeyinde, faiz koridorunun üst k›sm› olan borç verme oran› %10.75, alt k›sm› olan borçlanma oran› ise %7.25 düzeyinde tutuluyor ve TCMB, politika faiz oran›na dokunmadan, s›k› likidite politikas› arac›l›¤›yla faiz oranlar›n› koridorun üst k›sm›na yak›n olarak ayarlama tercihinde bulunuyor (fiekil 4).A¤ustos 2015’te duyurdu¤u yol haritas› kapsam›nda FED’in faiz art›rmas›n›n ard›ndan faiz koridorunu kullanarak bir art›r›ma gidece¤ini (Koridorun alt band›n› yukar› çekece¤ini) aç›klad›. Süreç içinde ise, politika faiz oran›n›n temel enstrüman olarak kullan›ld›¤› ortodoks çerçeveye dönerek para politikas›n›n sadeleflece¤i mesaj›n› verdi.

Bununla birlikte Aral›k 2015 toplant›s›nda, Ocak 2016 toplant›s›n› adres göstererek küresel piyasalara ba¤l› “oynakl›klarda düflüflün kal›c› olmas› halinde” harekete geçebilece¤ini belirtti ancak Ocak ay› toplant›s›n› da küresel oynakl›klar›n sürdü¤üne iflaret ederek para politikas›n›n sadeleflmesi ve faiz art›r›m› için ad›m atmadan geçti¤i görüldü. Bu durumun, TCMB’nin resmi aç›klamalar› ve politika belgelerindeki ifadeleri ile çeliflki oluflturdu¤u ya da politika uygulamas›n›n oynakl›k ölçen endekslere ba¤lanmas›n›n sak›ncalar›

ve yanl›fll›¤›na, ya da benzeri teknik konulara girme gere¤i yok. Ayr›ca, enflasyon hedeflemesinin sorunlar› zaten biliniyor ve krizden beri tüm dünyada ele al›n›yor ancak (ve örne¤in) konu alternatif bir para politikas› tasar›m› üzerinden -henüz diyelim- tart›fl›lm›yor. (Bir ara belli ölçüde ele al›nsa da, amaç üzüm yemek olmad›¤›ndan tart›flma yeterli olgunlu¤a ulaflmam›flt›).

Aç›kças›, büyüme performans›n›n güçlü olmad›¤› bir ortamda, TCMB’nin -en az›ndan mevcut baflkan›n görev süresinin doldu¤u Nisan ay›na kadarfaiz art›rmas› zaten beklenmiyordu.

Ancak gerek bir türlü ulafl›lamayan enflasyon hedefleri gerekse faiz karar› ile ilgili eylem ve söylem tutarl›l›¤›n›n kaybolmas›, para politikas›n›n etkinli¤i ve öngörülebilirli¤ini azaltmakta ve kredibilite aç›s›ndan ciddi sorun do¤urmakta.

Peki, enflasyonun hangi ortamda kontrolden ç›kt›¤›na dikkat çekebilir miyiz? Evet, büyüme performans›n›n zay›flad›¤›, petrol fiyatlar›n›n düfltü¤ü bir ortamda. Di¤er taraftan, 2016 y›l› için al›nan iç talebi destekleyici politika önlemleri, g›da fiyatlar›nda gözlenen e¤ilimler ve asgari ücrette yaflanan art›fl, orta vadeli enflasyon bekleyifllerini de olumsuz etkileyerek enflasyonun kal›c› ve güçlü bir yükselifl e¤ilimine girdi¤ine de dikkat çekiliyor (fiekil 5, Bürümcekçi, 2016).

Yukar›da de¤indi¤im -m›fl gibi yapma ve iktisat politikas›nda s›k›flma olgular› da burada kendini hissettiriyor. Yeni Anormal ile oluflan küresel politika ortam›nda, para politikas›n›n mevcut duruflu ve faiz düzeyi, makroekonomik istikrara katk› veriyor mu yoksa k›r›lganl›klar› art›ran bir öge olarak m› gözüküyor?

IMF heyetinin IV. madde gözden geçirmesi kapsam›nda yapt›¤› Türkiye ziyaretinin ön de¤erlendirme metni; bu soruya para politikas›n›n yeterince s›k› olmad›¤› ve k›r›lganl›klara karfl› tampon oluflturmad›¤› yönünde (IMF, 2016).

Bu nedenle, mevcut faiz koridoru ile yürütülen çerçeve yerine politika faizinin temel enstrüman olarak kullan›ld›¤› ve onun üzerinden para politikas›n›n yürütüldü¤ü çerçeveye dönülmesi öneriliyor. Düflen petrol fiyatlar› cari a盤a katk› yapsa da finansman›n TCMB rezervleri

Makale yönlü riskler do¤uruyor.

D›fl finansman imkânlar›n›n darald›¤› bir ortamda, yüksek enflasyon ve güçlü olmayan büyüme performans›, küresel risk ifltah›ndaki de¤iflmelere karfl› ekonomimizi k›r›lgan bir görünümde tutuyor. Bu yönüyle, mevcut durumda 2016 y›l› 2015 y›l›ndan pek farkl› görünmüyor.

Bir süredir ise, iktisat politikas›n› TCMB üzerinden tart›flan ve gelifltiren bir s›k›flma hali mevcut. Bu durum, bazen belirli ölçülerde ifllevsel de görülerek- ekonominin arz yan› ile ilgili odaklan›lmas› gereken sorunlar›n ertelenmesine yol aç›yor. Farkl› politika otoritelerinin orta vadeli büyüme dinamiklerine odakland›¤› bir perspektife ihtiyaç var.

fiekil 5

kullan›larak karfl›lanmas› ve ödemeler dengesinde net hata noksan kaleminin artan rolü, söz konusu öneriyi kuvvetlendirmek için ileri sürülmüfl. ‹çeride ise, konu ile ilgili iki farkl› görüfl -ve duruma göre pozisyon- mevcut.

Mevcut politika duruflunu savunan ve büyüme performans›n›n artmas› için faiz indirimi gereklili¤i yönündeki görüfller karfl›s›nda enflasyonun kontrolden ç›kmas› nedeniyle faiz art›r›m›n› savunan ve ortodoks çerçeveye dönüflü benimseyen görüfller var.

Enflasyonu kontrol alt›na almak için faizlerin yükselmesi gere¤i aç›k ve bu yolla sermaye giriflleri sa¤lanarak rezervler art›r›labilir, k›r›lganl›¤a karfl› daha güçlü bir tampon oluflturulabilir.

Bununla birlikte önemli olan, gelen sermayenin kal›c› niteliklere sahip olmas› ve ekonominin küresel risk ifltah›ndaki de¤iflmelere karfl› dayan›kl›l›¤›n›n art›r›lmas›. Evet, büyüme için düflük faiz oranlar›na ihtiyac›m›z var ama büyümenin niteli¤i de önemli. Son y›llarda mevcut faiz düzeyine ra¤men özel sektör yat›r›mlar›nda art›fl yok ve ekonominin rekabet düzeyi ve verimlili¤inin art›r›lmas› gereklili¤i var.

Türkiye ekonomisinde enflasyonun kontrolden ç›kt›¤› ve büyümenin güçlü

olmad›¤› bir ortamda; küresel ekonominin Yeni Anormali, geliflmekte olan ülkelerden sermaye ç›k›fllar›n›n sürece¤ini ve d›fl finansman imkânlar›n›n daralaca¤›n› ortaya koyuyor. Yeterince aç›k san›r›m.

Bir önceki OVP (2015-2017) üzerine yapt›¤›m de¤erlendirme, flöyle bir cümle ile tamamlanm›fl: “Türkiye ekonomisi için, fiyat istikrar› alt›nda potansiyelin üzerinde bir büyüme performans›, konjonktür yönetimine dayal› politikalar›n ötesinde yap›sal bir sorun. Dönemsel olarak, söz konusu yap›sal sorunlar, büyüme(cari aç›k)-enflasyon aras›nda yap›lacak politika tercihleri üzerindeki k›s›t koflullar›n› oluflturmaktad›r” (Özdemir, 2014).

Gerçekten öyle. Bu nedenle, TCMB ya da farkl› bir politika otoritesinin tek bafl›na mevcut sorunlar›n üstesinden gelebilmesi söz konusu de¤il.

Sonuç Küresel ekonominin Yeni Anormali, büyümenin kal›c› bir flekilde tesis edilemedi¤i, geliflmifl ülkelerde para politikalar›n›n ayr›flt›¤› ve belirsizliklerin sürdü¤ü bir içeri¤e sahip. Geliflmekte olan ülkelerden sermaye ç›k›fllar›n›n sürmesi söz konusu ülkelerin de büyüme performans› üzerine afla¤›

Türkiye’nin yak›n co¤rafyas›nda belirginleflen jeo-politik riskler ve ülke içi politika tercihlerinin bu konuda belirleyici rolü ve önemi oldu¤u aç›k.

Demokrasi, hukukun üstünlü¤ü, kurumlar›n iflleyifli, e¤itim gibi alanlarda at›lacak sa¤l›kl› ad›mlar ile toplumsal uzlaflmaya dayal› bir politika iklimi oluflturulmas› zorunlulu¤u, tüm kesimlerce uzun süredir dile getiriliyor. Geçmifl deneyimler, basiretli iktisat politikalar›n›n, bu tür bir iklimde daha yüksek refah üretti¤ini aç›k bir biçimde ortaya koyuyor.

KAYNAKLAR Bank of Japan, www.boj.or.jp Board of Governors of the Federal Reserve System, www.federalreserve.gov Bürümcekçi, H. (2016), Makro Stratejist, Say› 3, 22 fiubat.

El-Arian, M. (2010), Navigating the New Normal in Industrial Countries, Per Jacobsson Foundation, Washington.

European Central Bank, www.ecb.int IMF (2016), Turkey: Concluding Statement of the 2016 Article IV Mission (http://www.imf.org/external/np/ms/2016/020216.htm). Özatay, F. (2015), “Sürdürülebilir Büyüme Oran›m›z Düfltü mü?”, Dünya, 28 Ekim. Özdemir, M. (2014), “Orta Vadeli Program (2015-2017) ve Büyüme-Enflasyon Açmaz›nda Türkiye Ekonomisi”, BUS‹AD’dan Bak›fl, 131, 12-15. Özdemir, M. (2015a), “Çin’in Seçimi: Bu kez Farkl›…”, Dünya, 12 Eylül. Özdemir, M. (2015b), “Para Politikas›, Faizler ve TCMB’nin Ba¤›ms›zl›¤›: Tart›flmay› Do¤ru Zemine Tafl›mak”, BUS‹AD’dan Bak›fl, 132, 8-13.

Roubini, N. (2016), “The Global Economy’s New Abnormal”, Project Syndicate, February 4.

Summers, L. (2013a), IMF Fourteenth Annual Research Conference in honour of Stanley Fischer, November 8 (http://larrysummers.com/imf-fourteenth-annual-researchconference-in-honor-of-stanley-fischer).

Summers, L. (2013b), “Why Stagnation Might Prove to be the New Normal.” The Financial Times, December 15.

Taylor, J. (2010), “Macroeconomic Lessons from the Great Deviation”, Remarks at the 25th NBER Macroeconomics Annual Meeting, May. Taylor, J. (2014), “The Economic Hokum of Secular Stagnation”, The Wall Street Journal, January 1.

Yeldan, E. (2016), “Orta Vadeli Programlar›n Türkiye’si…”, Cumhuriyet, 20 Ocak.

33 Bak›fl 136

BUS‹AD ile BU‹KAD, Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ne birlikte imza att› Kuruldu¤u günden bu yana Bursa sanayisinin, ticaretinin ve hizmet sektörünün sürdürülebilir kalk›nmas› için çal›flan ve sosyal, kültürel yaflam›n gelifltirilmesi ad›na projeler üreten BUS‹AD, gerçeklefltirilen törenle Birleflmifl Milletler Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ne imza att›. ursa ‹fl Kad›nlar› ve Yöneticileri Derne¤i’nin (BU‹KAD) de destekledi¤i ve imzac› olarak yer ald›¤› törenin aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, Nisan Ay›nda gerçeklefltirilen Birleflmifl Milletler Küresel ‹lkeler Sözleflmesi

B

34 Bak›fl 136

bilgilendirme ve tan›t›m toplant›s› ile konunun kamuoyunda yer almas›n› ve yeni kurumlara ulafl›lmas›n› sa¤lad›klar›n› söyledi. Söz konusu toplant›dan günümüze kadarki süreci ülke gündeminde seçim ve siyasetin olmas›, komflu ülkelerde yaflanan huzursuzluklar, yer ald›klar› pazarlardaki ekonomik ve siyasi sorunlar nedeniyle ifl dünyas› olarak pek de keyifli geçirmediklerini dile getiren Baylan, BUS‹AD ve BUK‹AD’›n sözleflmeye imza koyarak platformun genifllemesi yolunda kendi üyelerine ve çevreye örnek olacaklar›n› kaydetti.

Baylan, 38. y›l›n› dolduran BUS‹AD’›n de¤erler üzerine kurulmufl bir dernek oldu¤unu ve bu de¤erlerin derne¤in kurumsal kimli¤inin temelini oluflturdu¤unu belirterek, “Söz

Küresel ‹lkeler Sözleflmesi

söz konusu ilkelerin, daha iyi bir dünya için kendi etki alan›m›zda gelifltirilmesini ve raporlanmas›n› taahhüt ediyoruz. Bu sürecin bir parças› olmaktan dolay› son derece mutluyuz. Bizleri bu çat› alt›nda toplayan hareketin de¤erli baflkan› Say›n Y›lmaz Argüden’e, Türkiye Sorumlusu Melda Çele’ye ve siz de¤erli konuklara teflekkür ediyorum” diye konufltu.

“Kad›n› Güçledirme ‹lkeleri, ülke ekonomisine olumlu katk› sa¤layacakt›r”

konusu de¤erler her türlü davran›fl, karar ve faaliyetlerimizi yönlendirir.

Yerel, ulusal ve uluslararas› kurumlar ile iflbirli¤i yaparak, toplumumuzun ekonomik, kültürel ve sosyal yap›s›n›n ilerlemesine önem verir. Sahip oldu¤umuz bu misyon ile Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’nde yer alan on ilke örtüflmektedir. Birleflmifl Milletler Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ni imzalamakla sözleflmede yer alan

BU‹KAD Yönetim Kurulu Baflkan› ‹pek Yalç›n da, dernek olarak atacaklar› imza sonras› Birleflmifl Milletler Kad›n Örgütü ve Birleflmifl Milletler Küresel ‹lkeler Sözleflmesi Örgütü’nün ortak giriflimi olan Kad›n›n Güçlendirilmesi Prensipleri’nin yay›l›m›na destek vermeyi hedeflediklerini kaydetti.

Yalç›n, söz konusu Kad›n› Güçledirme ‹lkeleri’nin ülke ekonomisine sa¤layaca¤› olumlu katk›n›n bilincinde olduklar›na ve Birleflmifl Milletler’in bu girifliminin Türkiye’de de benimsenmesinin gelece¤e yönelik önemli bir yat›r›m olaca¤›na de¤indi.

Yalç›n, yapacaklar› tüm faaliyetlerin bu ilkeler do¤rultusunda planlanaca¤›n›n ve kamuoyu ile

paylafl›laca¤›n›n alt›n› çizerek, üyelerini ve tüm ifl dünyas› temsilcilerini bu ilkeleri imzalamaya davet etti.

Yalç›n’›n ard›ndan söz alan Global Compact Türkiye Sorumlusu Melda Çele de BUS‹AD ve BU‹KAD’›n dünyada 12 bin imzac›s› olan bir sürdürülebilirlik platformuna ad›m att›klar›n› ifade ederek, “Küresel ‹lkeler Sözleflmesi’ne imza atan kurum ve kurulufllar risklerini daha iyi yönetir. ‹çinde olduklar› süreç, onlar›n risk haritalar›n› daha net bir flekilde görmelerini sa¤lar. Öte yandan risklerini do¤ru yönetenler, finansmana daha rahat eriflmektedir.

Ayr›ca söz konusu sözleflmeye imza koyanlar, günümüzün yo¤un rekabet ortam›nda bir ad›m daha öne geçmektedir. BUS‹AD ve BU‹KAD’a bu de¤erli sürecin bir parças› olduklar› için teflekkür ediyor, Global Compact ailesine hofl geldiniz diyorum” fleklinde konufltu.

Konuflmalar›n ard›ndan imza törenine geçildi ve BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan ile BU‹KAD Yönetim Kurulu Baflkan› ‹pek Yalç›n; derneklerin söz konusu sürece dahil olmalar›n› sa¤layan imzalar› birlikte att›.

35 Bak›fl 136

Dr. Bahad›r Kalea¤as› TÜS‹AD Uluslararas› Koordinatörü, Bosphorus Enstitüsü Baflkan›

Sanayi Devrimi 4.0, Kad›n Devrimi 2.0 Bat› dünyas›nda birinci sanayi devrimini 18. yüzy›l›n sonunda buharl› makineler tetikledi. ‹lk fabrikalar, daha h›zl› gemiler, trenler, telgraf ve küreselleflen ticaret ile dönüfltürdü dünyay›. Aristokrasi, ruhban s›n›f› ve köylülerin yan›nda burjuvazi yeni bir s›n›f olarak yükseldi. Fransa’da oldu¤u gibi devrim yolu ile veya ‹ngiltere’deki gibi aflamal› reformlarla birçok yerde iktidara ortak olan yeni kentliler ile demokrasi yeflermeye bafllad›. ‹kinci sanayi devrimi 19. yüzy›l›n ikinci yar›s›nda elektrik ile bafllad›.

Seri üretime geçen fabrikalar, telefon, radyo, otomobil, uçak, tank… Köyden kente göç ile ço¤alan iflçi s›n›f›, demokrasinin geniflleyen toplumsal taban›, siyasal partiler, hammadde ve pazar av› ile yay›lan sömürgecilik, çat›flan ç›karlar ve dünya savafllar›.

Sanayi devriminde üçüncü dalga elektronik ile yay›ld›. ‹kinci Dünya Savafl›’n›n zorlad›¤› teknolojik geliflmeler, sonras›nda topluma yayg›nlaflan kapitalizm, tüketim toplumu, so¤uk savafl, nükleer teknoloji, roket, televizyon, bilgisayar, turizm… Finans, medya ve sivil toplum katmanlar› ile karmafl›klaflan siyaset. Özgürlükler ile güvenlik, de¤iflim ile muhafazakârl›k aras›nda bocalayan demokrasi.

36 Bak›fl 136

21. yüzy›l›n bafl›nda yeni bir sanayi devrimi sürümü var: 4.0. Makineler ile insanlar aras›ndaki fiziksel ve zamansal mesafe yok oluyor: Çok h›zl› internet, yapay zekâ, nanoteknoloji, bioteknoloji, temiz enerji, uzay… Yeni ekonomi dijital, yeflil ve kapsay›c› olmak zorunda. ‹nsanlar ve makineler kendi hemcinsleri ve eflzamanl› olarak birbirleri aras›nda ileri derecede iletiflim içinde olmaya bafllad›.

Günlük yaflam de¤ifliyor. Özel ve sosyal alanlar ile çal›flma ortamlar› yumaklafl›yor. “Nesnelerin interneti” tan›m› ev eflyalar›ndan yollara, lambalara, cep telefonlar›na, giysilere, binalara, araçlara aç›lan genifl bir yelpazede nesneleri ve insanlar› birbirine ba¤l›yor. ‹letiflim, bilgi, sa¤l›k, enerji, ulaflt›rma, ticaret gibi her alanda köklü bir de¤iflim h›z kazan›yor. Siyaset ve demokrasi de bu de¤iflimin içinde do¤al olarak. Ve do¤al olarak siyaset dünyas› ça¤›n dönüflümünü anlamakta gecikiyor. Demokrasi yeni bir sanayi devriminin de¤iflim ve yenilikçilik sanc›lar›na maruz kal›yor.

Dijital ekonomide kad›n Modern zamanlar›n bu sanayi devrimi evrelerinin içinden de kad›n haklar›. Burjuvalafl›rken e¤itime, köylülükten iflçili¤e geçerken çal›flma yaflam›na, savafl içindeki toplumlarda siyasi rol taleplerine,

tüketim toplumunda mutlak hukuksal eflitli¤e, do¤um kontrol hap› ile cinsel egemenli¤e do¤ru farkl› derecelerde evrim geçiren bir toplumsal dönüflüm etkeni bu. fiimdi, sanayi devrimi 4.0 sürümü olarak özetlenen büyük de¤iflim ça¤›nda, kad›n ve erkek eflitli¤i konusu geride kalacak; en az›ndan ça¤dafl demokratik dünyaya ait olma onuruna sahip ülkelerde.

Bilimden siyasete ve de ifl yaflam›na bu konudaki ilkel zihinsel t›kan›kl›klar eriyecek, ayr›mc› uygulamalar suç say›lacak. Bu yönde, eflit ifle eflit ücret, ifl yaflam›na kat›l›m, e¤itim, sosyal haklar, anne ve babalar›n do¤um sonras› izin ve ifl yaflam› düzenlemeleri gibi konularda yasal düzenlemeler ve ilerici projeler çok önemli.

Teknolojik at›l›mlarla ifl yaflam› ile özel yaflam aras›ndaki zaman ve mekân hareketlili¤i art›yor. Dijital aletler sayesinde her yer ifl, her yer sosyal ortam, her yer özel alan olabiliyor. Ak›ll› kentlerde kad›nlar›n ifl yaflam› birçok aç›dan kolaylaflacak. Nesnelerin interneti ortam›nda bu durum iyice belirginleflecek. Olumsuz etkilerini de iyi yönetmek gereken bir köklü dönüflüm içinde uygarl›¤›m›z.

Küresel rekabette baz› ülkeler sadece petrol, do¤al gaz, askeri güç gibi etkenlerle var olmay›

Makale sürdürebilir. Fakat ilerici bir demokrasi olmak 21. yüzy›lda yükselecek ülkelerin en önemli güç kayna¤› olacak. Di¤er bir tan›mlama ile hukuk devleti olmak, özgürlükler toplumu olmak, dolay›s› ile yarat›c› bir bilgi toplumu ve insan sermayesi yükselen bir ülke olmak; olmak ya da olmamak…

Kad›nlar›n yaflam›n her alan›nda ülkenin küresel rekabet gücüne, dolay›s› ile bilimsel akl›na, toplumsal varolufluna ve siyaset sistemine ve ekonomisinde yönetime eflit dâhil olmad›¤› ülkeler tabii ki geri kalacaklar; zaten hali haz›rda da geri kalmaktalar.

Kad›nlar›n eflit kat›ld›¤› bir ekonomi tan›mlarken her düzeyde kat›l›mdan bahsediyoruz. En yo¤un emekçisinden, en ileri teknoloji üreticisine kadar. Üst düzey kad›n yöneticiler ve de özellikle kurumlar›n yönetim kurullar›nda kad›n-erkek eflitli¤i bu devrimin sadece bir boyutu. Bu konunun üzerinde özellikle durmak gerek, çünkü bu alanda at›l›m hem tabandan yay›lacak, hem de üst kademe yönetimlerden enerji alacak. Önümüzdeki y›llarda dünyada güçlü bir ülkenin siyaset ve ekonomisinde her düzeyde yöneticileri için önemli yetenekler listesi, kad›nlar›n erkeklerin yönetim dünyas›na katk›lar›n›n listesi ile birebir örtüflüyor: Karmafl›k sorun çözümü, sorgulay›c› düflünce, yarat›c›l›k, tak›m oyunu, herkes ile yatay, hiyerarflisiz eflgüdüm, duygusal zekâ, yarg› ve karar gücü, hizmet odakl›l›k, müzakere, bilgi temelli esneklik (World Economic Forum).

Yönetim kurullar›n›n normalleflmesi Siyaset dünyas› tüm demokrasilerde bu yeteneklere uzak gözüküyor. Ekonomi dünyas› de¤iflimin öncüsü olmakta. Tabii ki bu yeteneklerden bahsederken münhas›ran kad›n yöneticilerin katk›s› veya tüm kad›n yöneticilerin ayn› kiflilik özelliklerine sahip olaca¤›n› ima eden bir genelleme

söz konusu de¤il. Denklemin odak noktas›nda üç kurumsal yönetim erdemi var: Çeflitlilik, ço¤ulculuk ve kapsay›c›l›k.

Kad›nlar›n erkeklerle beraber kat›ld›¤› yönetimlerin kararlar› daha etkin, daha do¤ru, daha yarat›c› oluyor. En önemlisi sonuçta ister siyaset, ister ekonomi olsun, toplumun ihtiyaç ve ilerlemesine daha uygun oluyor. Toplum kad›n ve erkeklerden olufluyor.

Hükümetler, meclisler ve yönetim kurullar› da bu gerçe¤e uygun flekillenmeli. Zaten veriler somut: kad›n yöneticilerin çok oldu¤u flirketlerin kârl›l›k oran› %36 daha fazla (MSCI World Index). Yönetim kurullar›nda çeflitlilik daha iyi performans, daha genifl bir yetenek havuzundan faydalanma, pazar koflullar›na daha etkili cevap verebilme kapasitesi, daha iyi kurumsal yönetiflim demek.

McKinsey Global Institute 2015 raporu kad›nlar›n ekonomik potansiyelinin hayata geçirilememesi halinde küresel ekonominin önemli kay›plarla yüzleflece¤ini ortaya koyuyor. ‹fl yaflam›mda kad›n - erkek eflitli¤i yönünde ilerleme halinde ise, 2025 y›l›na kadar küresel büyümeye 12 trilyon dolar ek katk› sa¤lanaca¤›na iflaret ediyor. Bu veri ülkelerin bölgelerinde cinsiyet eflitli¤i alan›nda en h›zl› ilerleme oran› kaydeden ülkelerin oranlar›n› yakalamas› senaryosuna dayal›.

2025 y›l› küresel GSYH’sine ek 12 trilyon $, %11 ek büyümeye efl de¤er. Eflitli¤in üst düzeyde oldu¤u toplumlar›n, yenilikçilik ve toplumsal refah göstergelerinde de daha iyi performansa sahip oldu¤u gözlemleniyor. Dolay›s›yla ifl yerinde cinsiyet eflitli¤i sadece etik ve toplumsal bir sorun de¤ildir; rekabetçilik, ekonomik büyüme, toplumsal refah konusudur.

Avrupa’n›n kad›nlar› AB kurucu antlaflmas›n›n 157. maddesinde üye ülkelerde “eflit ifleflit maafl” ilkesi var. AB düzeyinde

geliflmeler olumlu. Kad›nlar›n istihdama kat›l›m› 1990’larda izlenen politikalarla ekonomik kriz öncesi döneme kadar %7,8’lik art›fl gösterdi. Ancak AB hala 2020 y›l› için belirlenen hedeflerden uzakta. Çal›flma yaflam›na yönelik giriflimler özellikle iki alana odaklan›yor: • Cinsiyet temelli maafl uçurumu, •Yönetim kurullar› için kad›n kotalar›.

AB Komisyonu halka aç›k flirketlerin yönetim kurullar›nda %40 kad›n temsili oran› için kota önerisinde bulundu. Yönetim kurullar› için kad›n kotas› uygulamas›n› ilk bafllatan Avrupa ülkesi, AB üyesi olmayan Norveç oldu. Takiben ‹spanya, Fransa ve AB üyesi olmayan ‹zlanda ayn› flekilde %40’l›k kota uygulamas› bafllatt›. ‹talya (1/3), Belçika (%30) ve Hollanda (%30) ba¤lay›c› olmayan hedefler benimsediler. ‹ngiltere “30%Club” ad› alt›nda gönüllü bir giriflim bafllatt›. 2010 – 2015 aras›nda ‹ngiltere’de kad›nlar›n yönetim kurullar›nda temsil oran› bu giriflim sayesinde %23’lik art›fl gösterdi. fiimdi benzer bir giriflim Türkiye’de tasarlan›yor. Almanya 2015 y›l›nda kabul etti¤i yasa ile ayn› uygulamay› 2016 y›l›nda bafllatma karar› ald› ve en büyük 100 flirketi kapsayan %30’luk kota öngördü. Kademeli olarak program›n kapsam›n›n geniflletilmesi öngörülüyor. Almanya Adalet Bakan› geliflmeyi kad›n eflitli¤ine yönelik 1918’de kad›nlara seçme hakk› kazand›ran yasadan bu yana en büyük baflar› olarak tan›mlad›.

Son y›llarda kad›n yönetim kurullu üyelerinde en fazla art›fl› kaydeden üye ülkeler aras›nda olan ‹sveç ve Finlandiya ise flirketlerin gönüllülük esas›na ve iyi odakl› projelerin sonucunda kad›nlar›n yönetim kurullar›nda temsilinin artt›¤›na örnek oluflturan ülkeler. Her iki ülkede de 10 y›l içinde kad›nlar›n yönetim kurullar›nda temsil oran› iki kattan fazla yükselifl gösterdi; kota uygulamas› olmadan.

“AB Sosyal Ortaklar› 2015-2017 Çal›flma Program›” ifl, özel yaflam 37 Bak›fl 136

Makale ve aile yaflam› aras›nda dengenin desteklenmesi ve cinsiyet temelli maafl uçurumunun azalt›lmas› konusuna vurgu yap›yor. 2014 y›l›nda Avrupa sosyal ortaklar› Avrupa ‹fl Dünyas› Konfederasyonu BUSINESSEUROPE, Kobiler Birli¤i UEAPME, Avrupa ‹flçi Sendikalar› Birli¤i ETUC ve kamu flirketleri temsilcisi CEEP maafl uçurumunun ele al›nmas› için ortak bir giriflim düzenledi. BUSINESSEUROPE’un Türk üyeleri TÜS‹AD ve T‹SK de bu giriflimleri hem Avrupa hem de ulusal düzeylerde destekliyor.

Bu dönüflümde özel sektör-kamu iflbirli¤i anahtar rol oynayacak.

“Sanayide kad›n giriflimleri” gibi giriflimler çeflitli AB üye ülkelerinde okullar ve özel sektör iflbirli¤i ile uygulan›yor. Özellikle k›z çocuklar›n›n geleneksel olarak kad›nlar›n temsilinin düflük oldu¤u sektörlere yönlenmesi teflvik ediliyor. ‹ngiltere, Danimarka ve Avusturya gibi ülkeler kad›nlar›n üst düzey görevlere haz›r olmalar› için özel e¤itim programlar› uyguluyor.

Danimarka’da “Women on Board 2008” örne¤inde yönetim kurullar›nda görev almak için gerekli olan niteliklere sahip kad›n yöneticileri içeren bir veri bankas› oluflturuldu. Avusturya “Zukunft Frauen” (Gelece¤in kad›nlar›) giriflimi kapsam›nda kad›nlar›n üst yönetim görevleri için e¤itim ve veri bankas› oluflturuldu. Araflt›rmalar ifl yerinde cinsiyet eflitli¤ine yönelik giriflimlerin baflar›s› üzerinde kurumsal kültürün belirleyici etkiye sahip oldu¤unu gösteriyor. De¤iflim için özellikle erkek çal›flanlar aras›nda kad›nlar›n kariyer gelifliminde karfl›laflt›¤› zorluklara yönelik fark›ndal›¤›n artmas› da tafl›yor (TÜS‹AD AB Temsilcili¤i raporu, Dilek Ayd›n, Brüksel, 2016) Kad›n Türkiye Yönetim kurullar›nda kad›n üyeler konusunu 10 fiubat 2016’da 3.

Türkiye Kad›n Direktörler Konferans›’nda ayr›nt›l› olarak incelendi. Etkinlik Sabanc› Üniversitesi Kurumsal Yönetim 38 Bak›fl 136

Forumu taraf›ndan Egon Zehnder International Türkiye Ofisi’nin stratejik deste¤i ile yürütülen Ba¤›ms›z Kad›n Direktörler Projesi (BKD) kapsam›ndaki ve Dünya Bankas› Grubu üyesi IFC (International Finance Corporation) ve Zorlu Holding’in deste¤iyle gerçekleflti. Konferansta bu y›l üçüncüsü verilen “Kad›nlarla Güçlendirilmifl Yönetim Kurulu Ödülü”ne Türk Tuborg Bira, Turcas Petrol, Burçelik Vana ve Sanifoam Sünger lay›k görüldüler. _Konferansta “Türkiye’de Halka Aç›k fiirketlerde Kad›n Direktörler 2015” raporu Sabanc› Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Melsa Ararat taraf›ndan kamuoyuna sunuldu. Araflt›rma Borsa ‹stanbul’da ifllem gören flirketleri kaps›yor. 417 flirketin 178’inin yönetim kurulu tamamen erkeklerden olufluyor. Yönetim kurullar›n› oluflturan 2541 üyenin yüzde 12.9’u, yani 293’ü kad›n. Bu 293 kad›n direktör toplam 375 üyeli¤e sahip. Baz›lar› birden çok kurulda üye. 375 yönetim kurulu üyelik görevinin 219’unda icrac› olmayan, 83’ünde ba¤›ms›z ve 73’ünde icrac› üye olarak görev alan kad›nlar var. Ba¤›ms›z kad›n direktörlerin toplam yönetim kurulu üyelerine oran› ise yüzde 6.5.

Dört y›lda Borsa ‹stanbul’da halka aç›k flirketlerde kad›n yönetim kurulu üyesi oran› yüzde 11.5’ten yüzde 12.9’a yükseldi. Y›lda yüzde 3.4 oran›nda bir art›fl sadece. Bu h›zla devam edilirse SPK’n›n minimum hedef olarak öngördü¤ü %25 kad›n üye oran›na ancak 20 y›lda eriflmek mümkün. Di¤er yandan, devletin hissedar oldu¤u flirketlerde kad›n üye kotas› uygulamas› dünyada daha yayg›n.

Türkiye’de ise kamu flirketlerinin yönetim kurullar›na neredeyse tamamen erkeklerin atanmas› ulusal ç›karlarla çelifliyor. Türkiye küresel rekabette kaybediyor. _Türkiye finans, sigorta ve mühendislik gibi birçok meslek alan›nda dünya çap›nda gurur duyaca¤› kad›n yöneticilere sahip.

Fakat ortalamalar iyi de¤il. Raporun

verilerine göre, 2015 y›l›nda 422 flirketin 26’s›n›n yönetim kurulu baflkan› kad›n. Bu rakam tüm flirketler içinde yüzde 6.2’lik bir oran› oluflturuyor. Yönetim kurullar›nda görev alan kad›n CEO say›s› ise sadece on üç. Halka aç›k flirketlerin yüzde 3.1’inde kad›n CEO görev yapmakta.

Evet, durum bu. ‹leri dünya Sanayi 4.0 olarak özetlenen muazzam bir teknolojik devrime girdi. Ekonomi kökten de¤ifliyor. Dolay›s› ile toplum de¤ifliyor. Demokrasi de¤iflecek, yenilenecek. Bu devirde uluslararas› gücün temel kaynaklar› malum: Nükleer silah, finans, enerji, teknoloji ve insan sermayesi.

Türkiye ancak insan sermayesinde büyük bir at›l›m ile teknoloji ve finansta ilerler; güçlü bir ekonomi olur. ‹nsan sermayesi ise ancak demokrasi, hukuk devleti özgür toplum ortam›nda, insanlar›n kat›l›m› ile serpilir. ‹nsanlar›n yar›s› kad›n. ‹fl yaflam›nda kad›n-erkek eflitli¤i nicelik aç›s›ndan do¤al, nitelik aç›s›ndan kaç›n›lmaz bir gereklilik.

Bunun için genel toplumsal kalk›nman›n da anahtarlar›nda kad›n haklar› vurgusu önemli: K›z çocuklar›n e¤itimi, bilim-teknolojimühendislik-matematik (STEM) alanlar›nda kad›nlar›n ço¤almas›, kay›t d›fl› ekonominin önlenmesi, kad›na fliddete mutlak mukavemet, sosyal politikada AB standartlar›, siyasette ilkel erkek dürtülerinin temizlenmesi ve en önemlisi güçlü bir Türkiye için özgür, eflit, güçlü kad›nlar.

Kad›nlara oy hakk› 20. yüzy›l›n birinci kad›n devrimi oldu.

Ekonomide kad›n gücünün yükselmesi ikinci kad›n devrimi.

Kad›n yönetim kurulu üyeleri için kota uygulamas› ise ilk aflamada etkili bir de¤iflim etkeni olur. Türkiye için dünyada rekabet gücünün en ileri noktas› flirketleridir. De¤iflim en ileri noktadan bafll›yor. Sanayi Devrimi 4.0 ça¤›nda kad›n devrimi 2.0.

BUS‹AD’dan Cumhuriyet Konseri

Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’nin (BUS‹AD), Cumhuriyetimizin 92. y›l dönümü nedeniyle organize etti¤i “Atatürk’ü ve fiehitlerimizi Anma Konseri” Hilton Oteli Balo Salonu’nda gerçeklefltirildi. enel Sanat Yönetmenli¤i’ni Burç Balc›’n›n yapt›¤› PrusArt Orkestras›’n›n birbirinden özel ve anlaml› parçalar› icra etti¤i gecede, fief Cemi’l Can Deliorman ile solist Özlem Baflman (Soprano) da performans› ile be¤eni toplad›.

G

Konserde Prusart Orkestras›; J. Strauss, R. Sieczynski, E. Kalman, 40 Bak›fl 136

BUS‹AD’dan

F. Lehar, A. Piazzolla, C. Gardel, E. Grieg ve G. Verdi gibi dünyaca ünlü bestecilerin parçalar›n›n yan› s›ra; Atatürk’ün çok sevdi¤i Manast›r Türküsü ile birkaç türkü düzenlemesine de yer verdi. Gecenin finali ise J. Brahms’›n ünlü Macar Dans› ile yap›ld›.

Orkestra PrusArt Bursa’da 2012 y›l›nda Burç Balc› taraf›ndan profesyonel sanatç›larla kurulmufl bir yayl› çalg›lar toplulu¤udur. Düzenli konserler yapan di¤er topluluklar›n aksine, Orkestra PrusArt, bir “Prodüksiyon Toplulu¤u” amac›n› tafl›yor. Ayn› alanda faaliyet gösteren pek çok toplulu¤un aksine PrusArt, patentini ald›¤› farkl› fikir ve projelerle di¤er topluluklardan ayr›l›yor. Bir “Prodiksiyon Toplulu¤u” olarak, yap›lm›fl olan› yapmak yerine, hiç yap›lmam›fl farkl› ve yeni fikirlere sa¤lad›¤› yaklafl›mla, giriflimci ve dinamik bir yap›lanma hedefi tafl›r.

Toplulu¤un çekirde¤ini uzun y›llard›r zengin repertuar›yla ve s›ra d›fl› kostümleriyle ‹zmir, ‹stanbul ve

Bursa’da verdi¤i konserlerle alan›nda tan›nm›fl bir dörtlü olan “Prusa Yayl› Çalg›lar Dörtlüsü” oluflturuyor.

Toplulu¤un repertuar›nda a¤›rl›kl› olarak klasik müzi¤in tan›nm›fl eserlerinin yan› s›ra opera uvertürleri, tangolar, türküler, çok sesli etnik müzikler gibi çok farkl› türler de bulunuyor.

Orkestran›n flefli¤ini ayn› zamanda Devlet Çoksesli Korosu fiefi de olan Cemi’l Can Deliorman, Genel Yönetmenli¤ini de BBDSO viyolonsel sanatç›s› ve radyo prodüktörü Burç Balc› üstlenmektedir. Orkestran›n solistli¤ini ise Özlem Baflman yapmaktad›r.

41 Bak›fl 136

Frans›z Ekonomi Müsteflarl›¤› ile BUS‹AD görüflmesinden ifl birli¤i karar› ç›kt› Kentin ekonomi dinamikleri ile bir araya gelmek ve bilgi al›fl veriflinde bulunmak amac›yla Bursa’ya gelen Fransa Büyükelçili¤i Ekonomi Müsteflarl›¤› yetkilileri, BUS‹AD’› ziyaret etti. Yap›lan görüflmeler sonucunda iki ülke aras›ndaki ticari faaliyetleri artt›rmak ad›na ortak hareket etme karar› ç›kt›. ursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan ve Genel Sekreter Basri Tüfekçio¤lu’nun ev sahipli¤inde gerçeklefltirilen ziyarete; Fransa Büyükelçili¤i Ekonomi Müsteflarl›k fiefi Sylvain Berger, Ekonomi Müflaviri Stephan Dubost ve Ekonomi Ataflesi Melisa Atassi kat›ld›. Bir süredir Bursa’da bulunduklar›n› ve bu süre zarf›nda çok say›da görüflme yapt›klar›n› ifade eden Sylvain Berger, Bursa’n›n sanayi ve üretim aç›s›ndan

B

42 Bak›fl 136

önemini bildiklerini ancak kentteki aktörleri tan›mak ve bilgi al›flveriflinde bulunmak ad›na burada olduklar›n› belirtti. Fransa Büyükelçili¤i Ekonomi Müsteflarl›¤›’n›n 12 kiflilik bir kadro ile Türkiye’de görev yapt›¤›n›, kendilerinin de ‹stanbul delegasyonu olarak ‹stanbul’da bulundu¤unu ifade eden Sylvain Berger, 2016 y›l›n›n ilk aylar›nda Fransa’n›n Ankara büyükelçisinin Bursa’ya bir ziyaret program› gerçeklefltirece¤ini ve söz konusu ziyaret çerçevesinde baflka aktörlerin de kente gelece¤ini söyledi.

Berger, Türkiye ve Fransa aras›ndaki siyasi iliflkinin oldukça geliflmifl oldu¤una iflaret ederek, ekonomi alan›ndaki iflbirli¤inin ise ayn› seviyede olmad›¤›na iflaret etti.

Berger, Türkiye’de faaliyet gösteren Frans›z flirket say›s› yüksek olsa da, son y›llarda yat›r›m oranlar›nda bir durgunluk görüldü¤üne de¤inerek, ayn› flekilde Fransa’daki Türk yat›r›mlar›n›n da gelifltirilmesi gerekti¤ini vurgulad›. ‹ki ülke aras›ndaki ticaret hacminin 12 milyar

dolar seviyesinde oldu¤unu söyleyen Berger, “Bu hacmi artt›rmam›z ve ekonomik iliflkileri gelifltirmemiz gerek. Bunun için buraday›z.

Fransa’n›n oldukça güçlü oldu¤u birçok geliflmifl alan var. Enerji, nükleer, sa¤l›k, çevre, rayl› sistemlerin de içinde oldu¤u ulafl›m, yenilebilir enerji ve inovasyon gibi alanlar bu kategoride say›labilir. Özellikle inovasyon alan›nda Türk-Frans›z ifl birli¤i gelifltirilebilir. Bizim yapabilece¤imiz en önemli fley, ekonomideki aktörleri bir araya getirmek. Karfl›l›kl› yat›r›mlar› artt›rmak için her iki ülkedeki sanayi bölgelerini öne ç›karabiliriz” diye konufltu. Berger flöyle devam etti: “‹ki ülke aras›ndaki ifl birli¤i otomobil sektöründe çok güçlü ve Türkiye’de faaliyet gösteren Oyak-Renault, Valeo ve Faurecia gibi Frans›z flirketleri yat›r›mlar›ndan çok memnun. Bu örnekleri artt›rmal›y›z. Özellikle de Bursa’daki flirketler burada olmaktan oldukça memnun ve yeni yat›r›mlar planl›yorlar.

Bursa’n›n sahip oldu¤u üretim ve

BUS‹AD’dan sanayi alt yap›s› ile tüm dünyada güçlü bir imaj› var. ‹stanbul’a yak›n olmas› ve köklü üretim geçmifli bu noktada öne ç›k›yor. Kentin tar›m sektöründe geliflmifl olmas›, bu alanda da yeni iflbirliklerini ve ortak projeleri gündeme getirebilir.

Bursa’da organik at›klar›n geri kazan›m› üzerine araflt›rma yap›lmas› noktas›nda Fransa’n›n çeflitli kentleriyle farkl› nitelikte ifl birliklerinin gerçeklefltirilmesi gerekir.”

“Bursa’da s›çrama yapmaya haz›r giriflimci bir alt yap› var” Günal Baylan ise konuklara kendilerini a¤›rlamaktan dolay› duydu¤u memnuniyeti dile getirerek, Fransa ile Türkiye aras›nda geçmifle dayal› önemli ticari ve siyasi ba¤lar›n oldu¤unu, bu ba¤lar› Bursa özelinde daha da gelifltirmek ad›na gereken her fleyi yapmaya haz›r olduklar›n› belirtti. BUS‹AD’›n kuruluflu ve çal›flmalar› hakk›nda Frans›z heyeti bilgilendiren Baylan, 38 y›ld›r kent ve ülke ekonomisine katk› koymak ad›na projeler geçeklefltirdiklerini ve imza att›klar› çal›flmalarla Türkiye’nin önde gelen S‹AD’lar› aras›nda yer ald›klar›n› söyledi. BUS‹AD çat›s› alt›nda 300’e yak›n üyeye sahip olduklar›n› ifade eden Baylan, üyelerinin binden fazla kuruluflta 100 bin çal›flana, 20 milyar dolar ciroya ve 6 milyar dolarl›k

ihracat hacmine sahip oldu¤unu kaydetti. Baylan, Bursa’da 46 Frans›z firmas›n›n oldu¤una dikkat çekerek, “Yabanc› yat›r›mc›lar›n Türkiye’ye olan ilgisini artt›rmak ve son dönemde yat›r›mlar›n neden azald›¤›n› tespit etmek ad›na gereken çal›flmay› yapmak bizim sorumlulu¤umuzdur.

Yabanc› sermayeye sahip ç›kmam›z, söz konusu flirketlerin haklar›n› korumam›z ve onlara destek olmam›z gerekiyor. ‹fl insanlar› olarak bu yat›r›mlar›n artmas›n› isteriz.

Bizler de Fransa ile ifl yapan ya da kendi bünyemizdeki Frans›z üyelerle görüflebilir, ayr›ca Fransa’da bu alanda faaliyet gösteren sanayi ticaret odalar› ve sanayici ifladamlar› dernekleri ile bir araya gelebiliriz.

Fransa’n›n güçlü oldu¤u alanlarda üretim yap›lan sanayi bölgeleri ile temasa geçmenin oldukça faydal› olaca¤›n› düflünüyorum.”

Türkiye’de, Bursa’da yat›r›m› olan ya da yat›r›m yapacak olan flirketlerin ihtiyaçlar›na yönelik baz› çal›flmalar yapabiliriz. Bu çal›flmalarla firmalar›n ana sorunlar›n› gündeme getirebilir ve söz konusu sorunlar›n çözüme kavuflmas› noktas›nda kamuoyu oluflturabiliriz” diye konufltu. Baylan, sözlerini flöyle sürdürdü: “Türkiye son y›llarda bir s›çrama yapma gereklili¤i hissediyor ve bu s›çramay› yapacak teknoloji alanlar›na ihtiyaç duyuyor.

Bunun için Bursa’n›n çal›flmalar›n› artt›rmas› ve sanayisini daha nitelikli hale getirmesi flart. Bursa’da s›çrama yapmaya haz›r, oldukça güçlü giriflimci bir alt yap› var. Belli bir hedefe göre Bursa’n›n daha iyi tan›t›m› noktas›nda elimizden geleni yapmal›y›z. Kentte yat›r›m yapmak isteyen Frans›z firmalar varsa onlar› Bursal› firmalarla bir araya getirebiliriz.

Basri Tükefçio¤lu da Bursa’n›n sa¤l›k turizmi aç›s›ndan oldukça önemli bir potansiyele sahip oldu¤unu ve yerel yönetimin bu konuda önemli hamleler yapmaya haz›rland›¤›n› hat›rlatarak, BUS‹AD’›n bu alanda yürütülecek bir iflbirli¤ine destek olabilece¤ini kaydetti. Frans›z flirketlerinin son y›llarda Bursa’da öne ç›kan rayl› sistemlere yönelik tramvay ve vagon üretimi konusunda da Bursa’da bir ortakl›k ya da yeni bir yat›r›m› gündemlerine alabilece¤ine iflaret eden Tükefçio¤lu, “Türkiye’de son y›llarda yenilebilir enerji konusunda da önemli ad›mlar at›l›yor. Özellikle rüzgâr enerjisi konusunda Türkiye’de büyük çapl› yat›r›mlar bafllad›. Bu konuda da Frans›z flirketlerinin BUS‹AD üyeleri ile önemli ifl birlikleri gündeme gelebilir” diye konufltu.

“Frans›z flirketleri BUS‹AD üyeleri ile iflbirli¤i yapabilir”

43 Bak›fl 136

U¤ur Urkut

Sürekli De¤iflim Ça¤› Kelebek bir defa kanatland› m›, bir daha asla t›rt›l haline gelmez.

Colin Wilson Uzay ça¤›, bilgi ça¤›, dijital ça¤ derken içinde bulundu¤umuz ça¤›n ad›n› bile koyam›yoruz. Kulland›¤›m›z teknoloji, d›fl çevremiz, iç çevremiz her fley büyük bir de¤iflim içinde.

Art›k ürün ve hizmetlerimizi daha h›zl›, daha ucuz ve daha kaliteli üretmek bile yetmiyor. Bir bak›yorsunuz üretti¤iniz fleyin modas› geçmifl ya da bir yenisi ç›km›fl. Olan biteni ‘benim’ diyen bir yöneticinin bile anlamakta zorland›¤› kuvvetli bir de¤iflim rüzgâr›na karfl›, bilinmez uzak dalgal› sularda rotam›z› bulmakta oldukça zorlan›yoruz. Her an›m›z belirsiz, her an›m›z ayr› bir deneyim… Sürekli de¤ifliyoruz.

De¤iflim yönetimi, iç ve d›fl dünyada yaflanan geliflmeler do¤rultusunda yöneticilerin kafas›nda oluflturdu¤u do¤ru stratejileri, politikalar› ve süreçleri çal›flanlara do¤ru ve planl› bir flekilde aktarmas›, çal›flanlar›n da bunlar› do¤ru bir flekilde anlamas› ve günlük süreçlerinde uygulamas›d›r. D›fl dünya ile organizasyon aras›nda, ya da daha da ileri gidersek, liderle çal›flanlar aras›nda karfl›l›kl› bir etkileflim olmad›kça ve bir denge haline ulafl›lmad›kça de¤iflim rüzgâr›n› arkam›za al›p yelkenlerimizi doldurmak güçleflir.

Eski y›llara göre frekans› giderek artan krizlerin en önemli nedeni yukar›da 44 Bak›fl 136

aç›klamaya çal›flt›¤›m›z bu denge bozuklu¤udur. Büyüme ve yat›r›m politikas› dengeli olmayan, çok a¤›r hareket eden, düflük teknoloji ve bilgi(sizlik) seviyesi içeren sektörlerde faaliyet gösteren iflletmeler için d›fl çevrede olan biten fleylere uyum sa¤lamak her zaman s›k›nt›l› olur. fiimdi gelin iflletmemizi sürekli de¤iflim ça¤›n›n güçlü bir aktörü yapabilmek için hangi noktalar›n üzerine önemle e¤ilmek zorunda oldu¤umuza k›saca bir göz atal›m.

Organizasyonun Ö¤renme H›z›: Herhangi bir yaflayan sistemin kendisini koruyabilmesi ve varl›¤›n› sürdürebilmesi için, ö¤renme h›z›n›n, çevresinde meydana gelen de¤iflimin h›z›na en az eflit olmas› gerekir. Aksi halde, organizasyonun geliflim h›z›

d›fl dünyada meydana gelen de¤iflim h›z›n›n çok alt›nda kal›r ve organizasyonun yaflam e¤risinde sonun bafllang›c› evresine girilmifl olur. Türbülans› yüksek bir dünyada, ola¤anüstü bir bilgi bombard›man› alt›nda maalesef bafllang›çta belirledi¤imiz hiçbir stratejimizi tam olarak gerçeklefltiremeyece¤imiz için daima yeni fleyler denemek, yeni fleyler ö¤renmek, en yeni bilgiler ›fl›¤› alt›nda stratejimizi h›zla güncellemek ve de¤iflen koflullara uyarlayarak hedefimize giden baflka güvenli yollar aramak durumunday›z.

Dinamik ve Çevik Bir Organizasyon Yap›s›: Ö¤renen organizasyon kültürü bizi zinde tutar, daha yarat›c› ve daha yenilikçi (inovatif) yapar.

Yenilikçilik (inovasyon) anlay›fl›

Makale

sadece üst yönetimin ya da Ar-Ge bölümünün ifli de¤ildir. Bu kavram› organizasyonun en alt kademelerine kadar yaymad›kça, de¤iflime uyum sa¤layan ürün ve hizmetler meydana getirmedikçe rekabette öne ç›kmak mümkün olmaz. Dinamik, esnek ve çevik bir organizasyon yap›s›n›n bir baflka faydas› da d›fl dünyada yaflanabilecek olas› ani de¤iflimler karfl›s›nda çok çabuk reaksiyon göstererek kendisini koruyabilmesidir.

Liderlik: ‹nsano¤lu do¤as› gere¤i bafl›na bir fley gelmedikçe de¤iflmek istemez. Özellikle “tatl› hayat” devam ederken çal›flanlar› sürekli iyileflmeye do¤ru yönlendirmek ve de¤iflime ikna etmek için güçlü bir liderlik gerekir.

Bu amaçla, üst yönetim vizyonunu, iflletmeyi nereye götürmek istedi¤ini, de¤iflimin gerekçelerini çal›flanlara aç›k bir flekilde defalarca anlatmal›, kendilerini de¤iflim sürecine dahil etmeli ve deste¤ini almal›d›r. Çal›flanlar›n Kat›l›m›: De¤iflim denilince sadece d›fl dünyada olan teknolojik, ekonomik, politik ya da sosyal bir de¤iflim anlafl›lmas›n. Bir baflka deyiflle, de¤iflimin sadece d›flar›dan içeriye do¤ru gelmesi yetmez. Çal›flanlar›n›n da bu de¤iflime haz›r olmas› ve de¤iflimi istemesi gerekir. Bu anlamda, organizasyon kültürünün çal›flanlara iflletmenin de¤iflme iste¤ine uygun iklimi sunabilmesi gerekir.

Müflteri odakl›l›k: Günümüzün belirsiz ekonomik ortam› tüketicileri

geçmifle göre daha tedirgin yapmaktad›r. Herkesin ‘yar›n kayg›s›’ yaflad›¤› bir devirde para harcarken hissedilen bu ürkek tutum tüketici davran›fllar›n› ve harcama al›flkanl›klar›n› tamamen de¤ifltirmifltir.

Müflterilerimizi anlamak, ihtiyaç ve beklentilerini tespit etmek ve ne zaman nereye harcama yapaca¤›n› tahmin etmek düne göre gerçekten çok zorlaflt›. Sözün özü, sat›fl gelirlerimizi garanti alt›na alman›n yolu sadece ve sadece müflterimizi anlamaktan ve müflteri odakl› olmaktan geçiyor.

aniden farkl› bir ortamda (örne¤in, kriz, belirsizlik, ekonomik durgunluk vs.) bulabilir. Bu nedenle, iflletmeler, bazen küçük iyileflmelerle bazen büyük s›çramalarla, sürekli kendisini yenilemeli, de¤iflen ça¤a uyum sa¤lamal›, yeni özellikler, genç yetenekler ve yeni temel yetkinlikler kazanmal›d›r.

Son söz: De¤iflimin lideri olabilmek için de¤iflen dünyan›n lideri olmak gerekir.

De¤iflim, bir sistemin, bir süreç veya ortam›n belli bir durumdan baflka bir duruma geçmesidir. Bu de¤iflim plans›z olursa organizasyon kendisini 45 Bak›fl 136

BUS‹AD, Uluslararas› Sözleflmeler Hukuku Konferans›’na ev sahipli¤i yapt› Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i (BUS‹AD) ile Uluslararas› Rekabet ve Teknoloji Birli¤i’nin (URTEB) iflbirli¤iyle organize edilen Uluslararas› Hukukta Yeni Kavramlar ve Sözleflmeler Hukuku Konferans› BUS‹AD Evi’nde gerçeklefltirildi. onferans›n konuflmac›s› dünyan›n önde gelen rekabet hukukçular›ndan olan akademisyen Avukat Gönenç Gürkaynak’t›. Konferans›n aç›l›fl›nda konuflan Uluslararas› Rekabet ve Teknoloji Birli¤i Baflkan› Prof. Dr. Ali Ceylan, URTEB’in 2002 y›l›nda Bakanlar Kurulu karar›yla Bursa’da kuruldu¤unu hat›rlatarak, amaçlar›n›n ulusal ve uluslararas› rekabetin sa¤l›kl› bir flekilde ifllemesine yard›mc› olmak oldu¤unu söyledi. Rekabetin kapitalist sistemin en önemli unsurlar›ndan biri oldu¤unun alt›n› çizen Prof. Dr. Ceylan, rekabet olmadan kaynaklar›n etkin kullan›m›n›n ve kalk›nman›n mümkün olamayaca¤›n› kaydetti. Prof. Dr.

K

46 Bak›fl 136

Ceylan, flirketlerin rekabet yar›fl›nda önde olabilmeleri için ilgili ülkenin e¤itim seviyesinin çok iyi, özgürlüklerin ise geliflmifl olmas›n›n flart oldu¤unu belirterek, “Günümüzde rekabette ön s›ralarda olmak için yenilik yapmak flartt›r.

Yenilik ise, iyi bir e¤itim ve hukuk sistemi ile mümkündür. Dünya üzerinde herhangi bir ülkede rekabet sa¤l›kl› bir flekilde iflletilemez ve haks›z rekabet uygulamalar› artarsa, geliflme ve kalk›nma sa¤lanamaz. Çünkü, haks›z rekabet, hukukun üstünlü¤ünü geçersiz k›larak, kötülerin ekonomiye hakim olmas›na ortam haz›rlar. Böylece ekonomide gerçek giriflimcilerin azalmas› ile kalk›nma istenen düzeyde gerçeklefltirilemez” diye konufltu.

Prof. Dr. Ceylan, flöyle devam etti: “Rekabetin sa¤l›kl› bir flekilde çal›flmas› aç›s›ndan ulusal veya uluslararas› düzeyde sözleflmeler hukukunun çok önemli oldu¤unu düflünüyorum. Giriflimcilerimizin yurt içinde veya d›fl›nda haks›z rekabete maruz kalmamalar› için sözleflme yapma al›flkanl›¤›na kavuflmalar› gerekti¤ine inan›yorum.

Konferans›m›za kat›larak bu konularla ilgili bizleri bilgilendirecek olan çok de¤erli konuflmac›m›z Avukat Gönenç Gürkaynak’a da bu noktada teflekkür etmeyi bir borç bilirim.”

“Sözleflmelere portföy tazminat› eklenmeli” Prof. Dr. Ali Ceylan’›n ard›ndan söz alan Avukat Gönenç Gürkaynak,

BUS‹AD’dan sözlerinin bafl›nda Türkiye’de herhangi bir konuda yap›lan ortak de¤erlendirme sonucunda ç›kar›lan derslerin, baflka alanlara da aktar›lmas› noktas›nda önemli eksiklerinin oldu¤unu belirtti. Bu konuda özellikle Güney Koreli ve Amerikal› flirketlerin oldukça baflar›l› olduklar›n› ve müthifl bir koordinasyon içinde bulunduklar›n› ifade eden Gürkaynak, söz konusu flirketlerin hukuk bürolar› ile sürekli temas halinde olduklar›n› söyledi.

Gürkaynak, Türkiye’deki firmalar›n ise ço¤unlukla büyük çapl› bir sorun yaflamad›klar› takdirde hukuk bürolar› ile temasa geçmediklerini vurgulayarak, söz konusu firmalar›n sözleflmeler hukuku alan›nda tecrübe paylafl›m›na gitmediklerini kaydetti.

Türkiye’de sözleflmeler hukuku dendi¤inde akla ilk gelenin uluslararas› bir üreticinin Türkiye pazar›ndaki faaliyetleri oldu¤una de¤inen Gürkaynak, “Söz konusu uluslararas› üretici Türkiye’de üretim yapacak ya da ürünlerini pazarlayacaksa kendine bir distribütör bulmal› ya da piyasadaki rakiplerini analiz etmeli. Bu noktada distribütör flirketlerin kendilerini ezdirdiklerini görüyoruz. Bu alanda kolektif bir düflünce gerek. Ortakl›¤›n sona ermesi durumunda distribütörün haklar›n›n korunmas› aç›s›ndan yap›lan sözleflmelere portföy tazminat› eklenmeli. Bu konuda görev yapan uluslararas› Portföy Tazminat› Kurumu bulunuyor” diye konufltu.

Gürkaynak, flöyle devam etti: “Genel olarak haklar›m›z› bilmeme gibi bir problemimiz var. Rekabet hukuku

alan›, e¤er flikayetçi olan taraf haklar›n› bilirse olumlu anlamda yol al›nabilecek bir alan. Oysa ülkemizde Rekabet Kurumu’nun destekleri ile belli bir noktaya gelinebiliyor. Hakk›n› bilme konusu Türkiye’de kamu hukuku alan›nda da tart›flmal› bir konumda. Türkiye’de insanlar haklar›n› biliyor mu? Bilmedikleri sürece ifade özgürlü¤ünün de pek faydas› olmuyor. ‹fade özgürlü¤ü son derece önemli çünkü ifade özgürlü¤ü ile refah seviyesi aras›nda bir ba¤lant› var. Özgürlükler artt›kça ülkeler daha refah bir seviyeye geliyor. Refah›n en büyük motoru ise inovasyondur.”

“Türk mahkemelerinde yabanc›lara karfl› ayr›mc›l›k söz konusu de¤il” Gürkaynak, taraflar aras›nda sözleflmeler haz›rlan›rken iliflkinin kurulmas› ve yürütülmesine odaklan›ld›¤›na, oysa en önemlisinin

iliflki sona erdi¤inde sürecin nas›l iflleyece¤i meselesi oldu¤una dikkat çekerek, tasfiye sürecinin son derece önemli oldu¤unu ve taraflar›n y›pranmamas› aç›s›ndan ilgili maddelerin sözleflmeye eklenmesi gerekti¤ini kaydetti. Söz konusu ürünün ya da hizmetin tüketiciyle bulufltu¤u yer Türkiye ise yap›lan sözleflmeye Türk hukukunun de¤il de Amerikan hukukunun eklenmesinin do¤ru olmayaca¤›n› belirten Gürkaynak, “Türkiye’de mahkemeler yavafl iflleyebilir ancak yabanc›lara karfl› ayr›mc›l›k söz konusu de¤ildir. Bu konuda bir yabanc› düflmanl›¤› yap›lm›yor ve yabanc› flirketlerin haklar› fazlas›yla korunuyor. O nedenle bir tasfiye süreci oldu¤unda süreç sorunsuz ifllemeli. Sözleflme aflamas›nda tüm hükümlerin tart›fl›lmas› gerekir. Örne¤in Frans›zlar bu konuda oldukça kat›. Bu kolektif eylemden bir noktaya gelinmeli ve köyün delisi konumuna düflülmemeli. Sonuç olarak uluslararas› hukukta önce ortak durufl sahibi olmam›z gerekiyor.

Suiistimaller oldu¤unda birbirimize haber verdi¤imiz bir yap› olmal›.

Ancak maalesef bu konuda topyekûn bir uyan›fl yaflanam›yor” diye konufltu.

Gürkaynak, sözlerini flöyle sürdürdü: “fiirketler kendi içlerinde gerekli bask› mekanizmalar›n› kurmal› ancak rekabet hukukunda öncelikle üzerinde durmam›z gereken konu rekabet hukukunu ne amaçla kulland›¤›m›z. Refah maksimizasyonu için küçük üreticilerin de desteklenmesi gerekti¤i bir gerçek.

Ancak Rekabet Piyasas› Kurulu sorunlar yaflayan ve batmak üzere olan bir flirketin gerekti¤inde batmas›ndan yana. Çünkü ilgili yap›, serbest piyasa ekonomisini korumakla görevli. Bir fleyin sonuçlar›n› bilemeyecek durumdaysan, onu rahat b›rakman gerekir. Bu noktada rekabet hukuku içindeki yeni kavramlara aflinal›k kazan›lmas› çok önemli. Ancak söz konusu yeni kavramlar›n anlat›lamayaca¤› insanlar da var. Bir baflka gerçek de Türkiye’de hukukçuya önem verildi¤i ancak hukuka önem verilmedi¤idir. Oysa insanlar›n ince buz üstünde olduklar›n› bilmesi ve ona göre önlem almas› gerekmektedir.”

47 Bak›fl 136

F‹GES, gelifltirdi¤i “Biyonik el” ile uzuv kayb› yaflayanlara ikinci bir flans sunma hedefinde Lisans ve lisansüstü e¤itiminin ard›ndan Ar-Ge mühendisi olarak ifl hayat›na bafllayan Dr. Tar›k Ö¤üt, Almanya’da geçen 24 y›l›n ard›ndan 1990 y›l›nda Türkiye’ye dönerek F‹GES’i kurdu. Merkezi Bursa Ulutek Teknoloji Gelifltirme Bölgesi’nde bulunan flirketin ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’de de ofisleri var. Geçti¤imiz y›l Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl›¤›’nca “Ar-Ge Merkezi” unvan› tescillenen firman›n gelifltirdi¤i “Biyonik El Projesi”, Teknopark ‹stanbul Alt›n Küp Ödül Töreni’nde “2015’in En ‹yi Projesi” seçildi. 5.000’i aflk›n kiflinin oy kulland›¤› ödüllerde kendi kategorisinde oylar›n yüzde 21’ini alan F‹GES Afi, kendisi ile ayn› kategoride mücadele eden 14 rakibini geride b›rakarak ödül almaya hak kazand›.

50 Bak›fl 136

Kuruluflundan bugüne F‹GES’i Türkiye’nin önde gelen ileri mühendislik ve Ar-Ge flirketlerinden biri konumuna getiren, ülke ad›na katma de¤erli projelerde görev alan ve geçti¤imiz y›l BUS‹AD taraf›ndan Do¤an Ersöz Özel Baflar› Ödülü’ne lay›k görülen Makine Yüksek Mühendisi Dr.Tar›k Ö¤üt’e mevcut çal›flmalar›n›, Türkiye’de Ar-Ge faaliyetlerinin gelece¤ini ve hayata geçirdikleri Biyonik El Projesi’ni sorduk.

Söylefli Öncelikle BUS‹AD Bak›fl okurlar› için, ald›¤›n›z e¤itimleri ve ifl hayat›n›z› k›saca aktar›r m›s›n›z?

Liseyi Türkiye’de bitirdikten sonra Etibank’tan ald›¤›m burs ile lisans e¤itimi almak üzere Almanya’ya gittim. Lisans, yüksek lisans ve doktoradan oluflan yaklafl›k 12 y›l süren e¤itimimi Berlin Teknik Üniversitesi’nde tamamlad›ktan sonra ifl hayat›ma Almanya’da Ar-Ge Mühendisi olarak bafllad›m.

Almanya’da geçirdi¤im 12 y›ll›k ifl hayat›nda edindi¤im Ar-Ge tecrübesi ile yapaca¤›m çal›flmalar› hayata geçirmek üzere 1990 y›l›nda Türkiye’ye döndüm ve F‹GES Afi’yi kurdum.

yönetim kurulu üyeli¤i görevlerini de yürütmekteyim.

Bildi¤imiz kadar›yla Ar-Ge çal›flmalar›n›z sadece F‹GES çat›s› alt›nda sürmüyor.

Bu çal›flmalar konusunda da k›saca bilgi alabilir miyiz?

Bursa’dan yola ç›karak ulusal, hatta uluslararas› düzeyde tan›nan bir ileri mühendislik ve Ar-Ge firmas› haline gelme hikâyenizi bizimle paylafl›r m›s›n›z?

Aday Ar-Ge mühendisi yetifltirmek üzere çeflitli üniversitelerle ifl birli¤i yapmaktay›z. Bunun yan›s›ra Türkiye Nükleer Endüstrisi Kümesi üyeli¤i, TAYSAD’da üye firmalar›n Ar-Ge faaliyetlerinden sorumlu yönetim kurulu üyeli¤i, ‹sviçre’de bulunan ve mühendislik uygulamalar›n›n matematiksel simülasyonlar›na odakl› firmalar›n oluflturdu¤u bir platform olan Technology Netwrok Alliance

Fizik ve geometriyi temel alarak, sizin de söyledi¤iniz gibi ulusal anlamda Ar-Ge ve inovasyon konular›nda bugün oldu¤umuz yenilikçi ve lider konumumuza F‹GES’i tafl›maya çal›flt›k. Baflta savunma ve havac›l›k sanayi, otomotiv, makine sanayi ve beyaz eflya sektörlerine, Ar-Ge ve Ür-Ge konular›nda ileri mühendislik ve proje hizmetleri sunarken, bu

çal›flmalarda kullan›lacak çeflitli yabanc› menfleili yaz›l›m ve donan›m ürünlerinin Türkiye temsilciliklerini bugüne kadar sürdürdük.

Mühendislik e¤itim ve dan›flmanl›k hizmetleri ile bafllayan çal›flmalar›m›z, zaman içinde Ar-Ge çal›flmalar› yapan ve hemen her sektörden çözüm ortaklar› edindi¤imiz bugünlere gelmemize zemin oluflturdu.

Geniflleyen çal›flmalar›m›z do¤rultusunda Bursa’dan bafllayan yolculu¤umuz, yüzde 60’› lisansüstü e¤itim alm›fl olan ve bugün itibariyle 100’e yak›n çal›flan›m›zla Ankara, ‹stanbul ve ‹zmir’de açt›¤›m›z ofislerimizle devam etmekte.

51 Bak›fl 136

F‹GES’i di¤er Ar-Ge firmalar›ndan ay›ran özellikler nelerdir?

Pek çok fleyi Türkiye’de ilk defa yapt›¤›m›z için, ayn› zamanda da ö¤reniyoruz. Bu birikimimiz gün geçtikçe ço¤almakta ve yapt›¤›m›z ifllerde edindi¤imiz bütün tecrübeler bize yol göstermekte. Bizi rakiplerimizden ay›ran en büyük özelli¤in, edindi¤imiz bu birikim oldu¤unu düflünüyorum. Buna ek olarak oldukça genifl ve fazla disipline sahip bir flirketiz. Fizi¤in bütün alanlar›nda uygulamalar›m›z ve hizmetlerimiz mevcut. Elbette tüm bu alanlarda yaz›l›m altyap›s›na da sahibiz. Bizleri rakiplerimizden ay›ran bir di¤er özelli¤in de bu oldu¤unu düflünüyorum. ‹leri mühendislik ve Ar-Ge çal›flmalar›n›n gelece¤i anlam›nda Türkiye’nin orta ve uzun vadedeki yaklafl›m› ne olmal›d›r?

2015 y›l›n› kritik bir y›l olarak tamamlad›k. Özellikle iki genel seçim 52 Bak›fl 136

bu y›la damgas›n› vurdu. Bunu terör olaylar› ve Suriye kaynakl› göçmen sorunlar› izledi. Tüm bu geliflmeler ifl dünyas›nda da kendini yo¤un olarak hissettirdi. Sanayici yapaca¤› yat›r›m› bekletti, kamu kararlar› erteledi.

Bunlar› anlay›flla karfl›lamakla birlikte 2023 hedeflerine ulaflman›n her geçen gün zorlaflmas› nedeniyle art›k çal›flmalar için bekleme lüksümüz de kalmad›. Ülkemizin, özellikle havac›l›k ve savunma alan›nda son 15 y›lda kat etti¤i yolu kesintisiz olarak devam ettirebilmesi için, önümüzdeki dönemde bürokrasi mekanizmas›n›n her zamankinden daha h›zl› ve pürüzsüz ilerlemesi son derece önemli. Ayr›ca, savunma ve havac›l›k projelerinin, teknolojik geliflmelerin lokomotifi oldu¤u gerçe¤ini dikkate ald›¤›m›zda, Savunma Bakanl›¤› bütçesinin önemli bir oranda art›r›lmas›n›n gerekli oldu¤una inan›yorum. 40 y›ldan beri Ar-Ge dünyas›nda bulunan bir kifli olarak, Ar-Ge denilince ço¤u zaman belirsizlikler ve risklerle karfl› karfl›ya

oldu¤umuza tan›kl›k ettim. Dolay›s›yla büyük projelerin gelifltirilmesi için gereken kapsaml› Ar-Ge faaliyetlerinde olas› sorunlar bafl gösterdi¤inde, ortak ak›l ve dayan›flma içinde hareket ederek sorunlar›n çözümlerinde kurumlara destek olunmas› gerekti¤inin de önemini özellikle belirtmek isterim.

Firman›z›n gelifltirdi¤i ve Teknopark ‹stanbul Alt›n Küp Ödül Töreni’nde 2015’in En ‹yi Projesi seçilen “Biyonik El Projesi” hakk›nda bilgi verebilir misiniz?

Her y›l geleneksel olarak düzenlenen Teknopark ‹stanbul Alt›n Küp Ödül Töreni, 22 Ocak'ta Teknopark ‹stanbul Konferans Salonu’nda gerçeklefltirilen törenle sahiplerini buldu. Ar-Ge alan›nda uzman kurulufllar aras›nda verilen ve merakla beklenen ödül töreninde 2015’in “En ‹yi Proje” ödülünü “Biyonik El Projesi” ile firmam›z ald›. 5.000’i aflk›n kiflinin oy kulland›¤› ödüllerde, F‹GES kendi kategorisinde oylar›n yüzde 21’ine

Söylefli lay›k görülerek kendisi ile ayn› kategoride yar›flan di¤er 14 rakibinin önünde bu ödülü almaya hak kazand›. Bu gibi ödüllerin F‹GES’in Ar-Ge ve inovasyon ile ilgili yenilikçi ve lider konumunu onaylanmas› anlam›nda bizleri çok mutlu ediyor.

Bununla beraber hedeflerimiz çok daha yüksek. Bu proje ile piyasada bulunan mevcut protezlerden daha geliflmifl, daha az maliyetli, s›cakl›k ve bas›nç geri bildirimli bir biyonik el protezi üretmeyi amaçl›yoruz.

“Biyonik El Projesi” ile gelifltirilecek protez, mevcut biyonik ellerin yapt›¤› tüm ifllevleri yapabilecek, ayr›ca kifliye dokunma ve s›cakl›k hissini de verebilecek. Hedefimiz, Türkiye’nin bu alandaki bilgi birikimini art›rmas› ve küresel pazarda bu tür yüksek katma de¤erli ürünlerle rekabetçi hale gelebilmesidir. En iyimser tahminlerle, ülkemizde 100.000’nin, dünyada ise 15 milyonun üzerinde en az bir uzvunu kaybetmifl insan bulunmakta.

SGK verilerine göre sadece ülkemizde son 5 y›lda yaklafl›k 2.600 kol protezi tak›lm›fl. F‹GES Afi olarak “Biyonik El Projesi” ile sadece Türkiye’de de¤il, tüm dünyada bu uzuvlar›n›n eksikliklerinden dolay› hayatlar›na ara vermifl olan herkese, kald›klar› yerden hayatlar›na devam etme olana¤›n› vermek istiyoruz.

Biyonik elden sonra baflka yenilikçi protez çal›flmalar›n›z da olacak m›?

Savaflta ve trafik kazalar›nda kafatas› parçalanmalar›na karfl› titanyum tozundan kafatas› kemi¤i yapmak için GATA ile birlikte çal›flmaya bafllad›k. Kafatas› parçalan›nca oraya titanyum tozundan kemik yap›p aç›lan yer kapat›lacak. Bu bölgenin üzerine saç da ekilebiliyor. Neden titanyum sorusunu sorabilirsiniz. Titanyum çok hafif ve paslanmaz özel bir maddedir.

Savaflta ve terör olaylar›nda sakatlanan gazilerimiz için umuttur bu proje. Bu projenin 2107 y›l›nda piyasada olmas› için çal›fl›yoruz.

Eklemek istedi¤iniz baflka konular var m›? Özellikle savunma sanayinde oluflabilecek herhangi bir krizde ambargoya maruz kalmamak için bugünden tedbirimizi almal›y›z.

Elbette sivil sektörlerde ekonomik

olmak ve karl›l›k daha ön plana ç›k›yor. Bununla birlikte, savunma sanayi için bu ikinci planda. Savunma sanayi maliyeti ne olursa olsun, sistemleri millilefltirmeyi hedefliyor.

Tamamen milli olmak için de, tüm sistemlerin kalbi olan motor ve transmisyonu yüzde 100 yerli olarak üretmeliyiz. Özellikle motor gelifltirme süreci çok zor ve meflakkatli bir süreç. Türkiye’deki en büyük eksikli¤in gelifltirme süreci oldu¤unu düflünüyorum. Gelifltirme sürecinden önce de bilgi birikiminin oluflturulmas› ilk flart. Örne¤in, Türkiye olarak biz asl›nda y›llardan beri savafl gemisi üretiyoruz, ama tasar›m› d›flar›dan geliyordu. ‹lk defa bir savafl gemisinin çizimini Türk mühendisler yapt› ve M‹LGEM üretildi. Biz otomotivde, savunmada tam milli olmak için, bunlar›n kalbini, yani yüzde 100 yerli motorumuzu da üretmeliyiz. Hatta

bununla da yetinmeyip, milli sermayeli bir flirket kurarak, yüzde 100 milli motor üretimi sürecini de Türkiye olarak bafllatmal›y›z. Son olarak Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaflabilmesi ya da en az›ndan yak›nlaflabilmesi için, katma de¤er yaratan ve rekabet gücü yüksek ürünler üretmemizin gereklili¤i oldukça aflikâr. Bu yolda F‹GES olarak biz de üzerimize düflen görevleri yerine getirece¤iz. Ar-Ge çal›flmalar›m›z, inovatif yaklafl›m›m›z ve Ar-Ge çal›flmalar›na verdi¤imiz desteklerle birlikte sektörümüzde liderli¤imizi ve yenilikçi duruflumuzu devam ettirece¤iz.

Teflekkürler…

53 Bak›fl 136

Zaman yönetimi konusu BUS‹AD’da masaya yat›r›ld›

Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i (BUS‹AD) Çevre ve ‹fl Sa¤l›¤› Güvenli¤i Uzmanl›k Grubu taraf›ndan organize edilen ‹flte Zaman Yönetimi (MTM Methods Time Measurement) paneli BUS‹AD Evi’nde gerçeklefltirildi. turum baflkanl›¤›n› Uluda¤ Üniversitesi Ö¤retim Üyesi Doç.

Dr. Tülin Gündüz’ün yapt›¤› panelin konuflmac›lar› MTM Türkiye Derne¤i Baflkan› Emmanuel Calvez ile TOFAfi Üretim Kaynaklar› Analiz ve Denetleme Uzman› Nur Sivas’t›.

Panelin aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Genel Koordinatörü Basri Tüfekçio¤lu, zaman kavram›n›n tüm insanlar›n eflit olarak sahip oldu¤u tek fley oldu¤unu ifade ederek, günümüzde iflletmelerde yap›lan verimlilik çal›flmalar›n›n en bafl›nda zaman ölçümlerinin geldi¤ini söyledi.

Sistemin zincirinin ilk parças› olan zaman etüdünün do¤ru yap›lmas› durumunda ard›ndan yap›lacak ifl gelifltirme modellerinin de baflar›s›n›n artaca¤›na dikkat çeken Tüfekçio¤lu, “‹fl ölçümü nitelikli bir operatörün, belli bir ifli, belli bir çal›flma h›z›yla yap›lmas› için gereken zaman›

O

54 Bak›fl 136

saptamak amac›yla gelifltirilmifl tekniklerin uygulanmas›d›r. Etkili zaman yönetimi, zaman› mümkün oldu¤unca etkin ve etkili bir biçimde kullanma ve denetleme sistemidir.

Verimsizli¤i gidermek, belirlenen hedeflere ulaflmak ve görev gereklerini uygun flekilde gerçeklefltirmek için zaman yönetimi gerekmektedir” fleklinde konufltu.

Tüfekçio¤lu’nun aç›l›fl konuflmas›n›n ard›ndan ‹flte Zaman Yönetimi (MTM - Methods Time Measurement) paneline geçildi. Panelin giriflinde k›sa bir konuflma yapan Uluda¤ Üniversitesi Ö¤retim Üyesi Doç. Dr. Tülin Gündüz; zaman›n en de¤erli kaynaklardan biri oldu¤unu belirterek söz konusu kavram›n geri getirilemez, sat›n al›namaz, tekrar edilemez ve depolanamaz olmas› nedeniyle farkl› yönlerinin oldu¤unu, zaman›n ancak

verimli kullan›labilece¤ini söyledi.

Fizikçilerin en, boy, yükseklik ve zaman olmak üzere dünya üzerinde 4 boyutun oldu¤unu kabul etti¤ini hat›rlatan Doç. Dr. Gündüz, di¤er 3 boyutta her iki yönde ilerleme flanslar›n›n oldu¤unu ancak zaman boyutunda geriye gidilemedi¤ini, sadece ileri gidilebildi¤ini kaydetti.

Doç. Dr. Gündüz, o nedenle zaman› iyi ve verimli kullanman›n çok önemli oldu¤una iflaret ederek “‹flletmelerde verimlilik çal›flmas› yap›l›rken proje gruplar› çal›flmaya bafllad›¤›nda ilk yap›lan zaman› ölçmek ve zaman etütleri yapmakt›r. ‹flleri standart hale getirmek için zincirin ilk halkas› bu. Ço¤u iflletmede kullan›lan en genel metot kronometraj metodudur. Bu metotta kronometreyi elinize al›rs›n›z ve birçok çal›flan üzerinde ölçüm yaparak ifl için harcanan zaman›n

Panel ortalamas›n› al›rs›n›z. Elde edilen verilerin geçerlili¤i, ölçüm yap›lan kiflinin performans›na ba¤l›d›r. Geçerli ya da çok güvenli veri elde etmek için çok say›da kifli üzerinde ölçüm yapmak gerekir. Çok say›da kifli üzerinde ölçüm yapmak da zaman ve maliyet gerektirir. Bundan dolay› flirketler daha az kifliyle ölçüm yapar.

Böylece bazen do¤ru ve güvenilir sand›klar› veri asl›nda do¤ru olmayabilir” diye konufltu. Doç. Dr. Gündüz, flöyle devam etti: “Kronometraj metodunun uygulamas› kolayd›r ve bu metot s›k rastlad›¤›m›z bir metottur. Bununla birlikte akademik olarak güvenilirli¤i çok da yüksek de¤ildir. Dünyada kabul görmüfl ve uluslararas› standartlara girmifl birçok alternatifi var bu metodun. Bunlardan biri de MTM metodudur. Bu metot verimlili¤in nas›l artt›r›laca¤›, verimlilik ile ergonomi aras›nda ne tür bir iliflki oldu¤u ve çal›flan›n performans›n›n nas›l de¤erlendirilece¤ini çal›flan›n kendi karar›ndan ba¤›ms›z olarak ortaya koyar.”

“MTM ile ilk seferde do¤ru yöntemi bulmak mümkün” Doç. Dr. Tülin Gündüz’ün ard›ndan söz alan MTM Türkiye Derne¤i Baflkan› Emmanuel Calvez, “MTM, Yal›n Üretim ve Ergonomi ‹liflkisi” bafll›kl› bir sunum yapt›. Calvez sunumunda MTM Türkiye Derne¤i’nin faaliyetlerine, MTM yönteminin tan›m›na ve avantajlar›na, MTM’in ArGe çal›flmalar›na yapt›¤› katk›ya, MTM’in Endüstri 4.0 ve otomasyon uygulamalar› ile olan iliflkisine, MTM’in yal›n üretim süreçlerine katk›s›na ve ergonomi problemlerinin çözümüne yönelik MTM uygulamalar›na de¤indi.

Zaman yönetimi kavram›n›n özellikle uluslararas› büyük flirketler için son derece önemli oldu¤unun alt›n› çizen Calvez, tasar›mdan üretime kadar ayn› dili konuflman›n gerçek baflar› için olmazsa olmaz koflul oldu¤unu kaydetti. Calves, teknolojinin h›zla geliflti¤ine ve buna ba¤l› olarak ihtiyaçlar›n da h›zla de¤iflti¤ine iflaret ederek, MTM’nin mevcut çok say›daki tekni¤i ile bu ihtiyaçlar› karfl›lamaya haz›r oldu¤unu belirtti. MTM’nin elle yap›lan herhangi bir operasyonu analiz ederek gereken temel hareketleri belirleyen ve bu

hareketlerden her birine, onu etkileyen faktörlere göre önceden belirlenmifl standart bir süre atayan, kodlara dönüfltüren bir zaman hesaplama yöntemi oldu¤unu dile getiren Calves, “Öte yandan MTM orta derecede iyi çal›flan bir insan›n, bir ifli yorulmadan devaml› yapabilmesi anlam›na da gelmektedir. MTM ile bir süre bulmak için analizler yap›lmaz. Amaç, o süreç için bir metot belirlemektir ve belirlenen metoda göre yap›lan analizler sonucu bir süre elde edilir.

Yani süreyi metot belirler” diye konufltu. Calves flöyle devam etti: “MTM ile ilk seferde do¤ru yöntemi bulmak mümkün. MTM uygulamalar› de¤er yarat›m sürecinin 3 önemli ana aflamas›nda da yer al›r. MTM’de amaç ergonomi problemlerini çözmek, çal›flanlar›n hepsini kapsama almak, performans› yükseltmek, proserler aras› denge oluflturmak, maliyetleri azaltmak ve veri taban› oluflturarak standardizasyonu sa¤lamakt›r. Söz konusu uygulamalar›n, yat›r›m›n h›zl›

dönüflümünü sa¤lamas›, standart bir performans ölçümü yap›lmas›n› sa¤lamas›, tasar›m, planlama ve üretim aflamalar›nda kullan›lmas›, üretkenli¤i artt›rmak için yal›n üretimin yan› s›ra lider bir teknik olmas›, standart bir performans ölçütü olmas› ve sa¤lad›¤› ortak dil ile firmaya dünya standartlar› ile k›yas yapabilme imkan› sa¤lamas›, Ar-Ge çal›flmalar›n›n daha verimli olabilmesi için veri taban› oluflumuna olanak sa¤lamas› gibi avantajlar› vard›r. Özetle MTM’nin farkl› üretim süreçleri ve ifl organizasyonlar› için tan›mlanm›fl modüller sunan proses zaman analiz arac› oldu¤unu söyleyebiliriz.”

Calvez’in ard›ndan söz alan TOFAfi Üretim Kaynaklar› Analiz ve Denetleme Uzman› Nur Sivas da, TOFAfi’da gerçeklefltirilen MTM uygulamalar› ile MTM, Yal›n Üretim ve ergonomi iliflkisiyle ilgili örnek sunum gerçeklefltirdi. Sunumlar›n ard›ndan konuflmac›lara plaketleri takdim edildi.

55 Bak›fl 136

BUS‹AD’a Ziyaret

Arabulucular’dan BUS‹AD’a ziyaret Bursa Arabulucular Derne¤i Baflkan› Gonca Gülçin Öner ve Yönetim Kurulu Üyesi Yener Poroy BUS‹AD’› ziyaret etti.

B

US‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan’›n ev sahipli¤inde gerçeklefltirilen ziyarette konuflan Bursa Arabulucular Derne¤i Baflkan› Gonca Gülçin Öner, hukuki uyuflmazl›klarda Arabuluculuk Kanunu’nun 2012 y›l›nda yasalaflt›¤›n› ve Kas›m 2013 tarihinden bu yana ülkemizde arabuluculu¤un aktif olarak uyguland›¤›n› ifade ederek, zorunlu arabuluculu¤a geçme konusunda Türkiye’deki altyap›n›n haz›r oldu¤unu söyledi.

Arabuluculu¤un alternatif uyuflmazl›k çözüm yöntemlerinden biri oldu¤unun ve uygulama ile yarg›n›n yükünün hafifletilmesinin amaçland›¤›n›n alt›n› çizen Öner, arabulucu olarak süreci taraflarla birlikte yönettiklerini, fakat kesinlikle karar verici olmad›klar›n› kaydetti.

BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan da arabuluculuk müessesesinin öncelikle iflçi-iflveren uyuflmazl›klar›nda öne ç›kaca¤›n› belirterek, sürecin anlaflmazl›k yaflayan taraflar aras›nda önemli bir denge unsuru olaca¤›n› kaydetti.

Gerçeklefltirilen görüflmede 16 fiubat tarihinde BUS‹AD ve Bursa Arabulucular Derne¤i ifl birli¤i ile BUS‹AD Evi’nde yap›lacak panelin detaylar› da masaya yat›r›ld›.

56 Bak›fl 136

Gelenekten gelece¤e uzanan 150 y›ll›k Bursa markas›: “‹skender”

Bursa’n›n geleneksel de¤erleri ve kent simgeleri aras›nda yer alan “‹skender” markas›n› var eden ve bir dünya markas› haline getiren ‹skendero¤lu Ailesi’nin ferdi, ‹skender ‹skendero¤lu ile keyifli bir söylefli gerçeklefltirdik.

Etin piflirilmesinde günümüz tabiriyle inovasyona imza atan Dede ‹skender Efendi’nin torunu olan ve üçüncü kuflak yönetici olarak Kebapç› ‹skender Turizm G›da San. Tic. ‹th. ‹hr. Afi’nin yönetim kurulu baflkanl›¤›n› sürdüren ‹skender ‹skendero¤lu, 1860’l› y›llardan günümüze uzanan lezzet yolculu¤unun hikâyesini BUS‹AD Bak›fl Dergisi okurlar›yla paylaflt›.

58 Bak›fl 136

Baba mesle¤ini ö¤renmek için hafta sonlar›nda ve yaz tatillerinde Tayyare Kültür Merkezi yan›ndaki mavi dükkânda çal›flan ‹skender ‹skendero¤lu, üniversitede ekonomi e¤itimi al›p bir finans flirketinde üç y›l kadar yöneticilik yapt›ktan sonra, aile mesle¤i olan döner kebapç›l›¤a dönmüfl. ‹skender ‹skendero¤lu, firmalar›n›n kurulufl sürecini, dedeleri ‹skender Efendi’nin adeta bir sihre imza atarak yere paralel biçimde piflirilen eti dik bir mangal›n karfl›s›nda piflirmesiyle bafllayan yeni serüvenini ve bugünlere uzanan markalaflma öyküsünü samimi bir dille anlatt›.

Söylefli Bursa’dan dünyaya yay›lan bir marka olan ‹skender’in üçüncü kuflak temsilcisi olarak öncelikle kendinizi tan›t›r m›s›n›z?

1967 y›l›nda Zuhal - Cevat ‹skendero¤lu’nun 3. çocu¤u olarak Bursa’da dünyaya gelmiflim. ‹lkokulu Bursa Özel ‹nal Ertekin, ortaokul ve liseyi Bursa Anadolu Lisesi’nde 1985 y›l›nda tamamlad›m. Ard›ndan 1989 y›l›nda Orta Do¤u Teknik Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden mezun oldum. Üç y›l kadar bir finans flirketinde yöneticilik yapt›ktan sonra aile mesle¤imiz olan ve çocuklu¤umdan beri bilfiil içinde oldu¤um döner kebapç›l›k iflimize devam ettim. fiu an Kebapç› ‹skender Turizm G›da San. Tic. ‹th. ‹hr. Afi’de Yönetim Kurulu Baflkan› olarak görev yap›yorum. Evliyim ve bir k›z›m var.

Küçüklü¤ünüzden bu yana ifl hayat›n›n içinde olman›z›n ne gibi avantajlar›n› gördünüz?

Babam Cevat ‹skendero¤lu yaflam›n› mesle¤ine adam›fl bir duayen idi.

Mesleki bilgi ve tecrübesinin yan› s›ra espritüel, müflterileri ile bire bir diyalog halinde olan, engin genel kültüre sahip çok donan›ml› bir kifli idi. Y›llarca onunla birlikte çal›flmak bana çok sa¤lam bir alt yap› kazand›rd›. Beni çocuklu¤umdan itibaren yaz tatillerinde ve hafta sonlar›nda ifli ö¤renmem için beraberinde flu an hala iflletmekte oldu¤umuz Tayyare Kültür Merkezi yan›ndaki köfle mavi dükkân›m›za götürürdü. fiunu da eklemek isterim ki; kendisi ve annem e¤itime çok önem verir ve her türlü imkân› sa¤larlard›. Kebapç›l›k mesle¤ini ö¤renirken çeflitli kurs ve özel dersler ile kayak, piyano, tenis gibi e¤itimleri de almama özen gösterirlerdi.

Babamdan ald›¤›m bilgi ve ticari görgü ile ODTÜ y›llar›n›n verdi¤i araflt›rmac› ve geliflmeye aç›k bak›fl aç›s›n›n bilefliminin, iflimizde emin ad›mlarla büyümemize katk›s› oldu¤unu düflünüyorum.

Profesyonel ifl hayat›na geçifl süreciniz hakk›nda bilgi verir misiniz? Üniversiteyi bitirdikten sonra aile iflimize devam ettim. Bu arada bir finans flirketinde flube müdürü olarak ifle bafllad›m. Bu flirkette üç y›l

yöneticilik yapt›m. ‹stanbul merkezli flirketin kapanmas› ile askerlik görevimi yerine getirmek üzere 8 ay ifl hayat›ndan uzaklaflt›m.

Döndü¤ümde aile iflimizi devam ettirme karar› ald›m. Daha sonra anonim flirketin kurulmas› ve Bursa Carrefour AVM’de ilk restoran ve fast food flubemizin aç›lmas› ve takip eden yeni flubeler ile profesyonel ifl hayat›ma devam ettim.

Döner kebab›n tarihsel öyküsünü, firman›z›n kurulufl hikâyesini ve bugünlere gelifl sürecini bizimle paylafl›r m›s›n›z?

Serüvenimiz 1860’l› y›llara kadar uzan›yor. Dedem Mehmet O¤lu

‹skender Efendi, o günlerde bir bütün olarak ve yere paralel biçimde, odun ateflinde piflirilen kuzu çevirmenin tüm müflterilerine eflit biçimde da¤›t›labilmesi için çare ar›yor. Kuzu etinin farkl› bölümlerinin kendine has lezzetleri var. Dedem herkesin ayn› eti yemesini ve ayn› lezzeti almas›n› istiyor. Bir sihir yap›yor. Önce kuzu etinin kemiklerini s›y›r›yor. Eti deri ve sinirlerinden ar›nd›r›yor. Bu etleri yaprak biçiminde inceltip bir çubu¤a üst üste diziyor ve kendi tasarlad›¤› dik bir mangal›n karfl›s›nda pifliriyor.

Ortaya de¤iflik lezzette etlerin kar›fl›mdan bambaflka ve daha önce hiç rastlanmam›fl bir lezzet ç›k›yor.

Bu ›zgara ete kendi ekseni etraf›nda tur atarak piflti¤i için “Döner” denilmifl.

59 Bak›fl 136

Daha sonra pidelerin küçük parçalar halinde kesilerek bir taba¤a yerlefltirilmesi ve sos olarak yo¤urt ve domates sosunun eklenmesi var.

Döner kesilip pide ve sosun üzerine dizildikten, fliflköfte ve ince ince kesilmifl filetolar dönerin üzerine yerlefltirildikten sonra parpullanm›fl yeflilbiber ve domates taba¤›n kenarlar›nda yerini al›yor. Sonras›nda kalayl› bak›r tavalarda k›zart›lm›fl tereya¤› sahneye ç›k›yor. fiu an Türkiye ve dünyan›n en sevilen yemeklerinden biri olan “Döner kebap” ‹skender dedemin “Mehmet O¤lu ‹skender” tabelal› restoran›nda servis edilmeye bafllan›yor. Döner kebap, siparifle göre tek tek üretilen bir ürün. ‹çeri¤ini müflteri sipariflte belirliyor. ‹çine yo¤urt, domates sos, tereya¤› müflteri isterse konuluyor.

Ya da pide üzerine sadece döner dizilerek yap›l›yor. Sayd›¤›m tüm seçeneklere “Döner kebap” deniyor.

Sizi bu mecrada ilk kez tan›ma f›rsat› bulacak okurlar›m›z için olas› bir kar›fl›kl›¤› önlemek ad›na ‹skendero¤lu Ailesi hakk›nda bilgi vererek, size ait olan flubelerden ve yap›laflmadan bahsedebilir misiniz?

Dedem ‹skender Efendi’nin Nurettin, Süleyman ve Cevat isminde üç erkek çocu¤u olmufl. Çocuklar›n hepsi mesle¤in tüm inceliklerini ö¤renmifl.

En büyük abi Nurettin amcam›n çocu¤u olmam›fl. Süleyman Amcam›n ‹skender, Fahri ve Yavuz ad›nda, en küçük kardefl babam›z Cevat ‹skendero¤lu’nun ise Neslihan, ‹lgihan ve ben ‹skender olmak üzere 3’er çocu¤u dünyaya gelmifl. ‹skender dedemin flu an üç erkek evlad› da hayatta de¤il. Bu sayd›¤›m 3. kufla¤›n tümü yani kuzenlerim ve biz ayr› ay›rt edici iflaretler yani logolar ile müflterek tescilli “‹skender” ve türevleri hizmet markalar›m›z› kullanarak döner kebapç›l›k yap›yoruz. Biz üç kardefl “‹skender” markas›n›n Cevat ‹skendero¤lu Varisleri vurgulu logosu alt›nda hizmet vermekteyiz. 1930’lu y›llardan bu güne faaliyet gösteren babam›z Cevat ‹skendero¤lu’ndan devrald›¤›m›z Bursa Atatürk Caddesi Tayyare Kültür Merkezi yan›ndaki mavi köfle restoran›m›zla beraber, Bursa Carrefour AVM ve Bursa 60 Bak›fl 136

Korupark AVM’de birer restoran flubemiz var. Carrefour ve Korupark’ta birer tane de ‹skender Ekspres hizmet markas› ile faaliyet gösteren iki fast food flubemiz bulunmakta. fiu ana kadar tüm flubelerimizi bizzat üç kardefl biz kurduk ve ifllettik. Üçüncü kifliler ile herhangi bir ortakl›k, lisans ya da franchise iliflkisi içinde olmad›k. fiubelerimizde lezzet ve kalite standard›n› koruyabilmek için ISO 22000 G›da Güvenli¤i Yönetim Sistemi ile faaliyet gösteren veteriner hekim ve g›da mühendislerinin görev ald›¤› et iflleme ve yan ürün haz›rlama tesisimizi devreye ald›k.

Bu geleneksel lezzeti “‹skender Ekspress” ad›yla fast food alan›na tafl›ma hikâyenizi ve AVM’lere geçifli sürecinizi bizimle paylafl›r m›s›n›z?

Atatürk Caddesi’ndeki tarihi restoran›m›zdan AVM içine restoran açma karar› verdi¤imizde bu al›fl verifl merkezlerine gelecek insanlar›n çok büyük bir fast food potansiyeli yarataca¤›n› hissettik. K›s›tl› zaman› olan müflterilerimiz için döneri ve kebab›n içindeki yo¤urt hariç di¤er malzemeleri pide ekme¤i aras›nda elde yenilebilecek hale getirdik ve ‹skender Ekspres konseptini yaratt›k.

Tescilli Longoo, Tombo gibi dönerli ana ürünlerimiz ile beraber salata, beyaz etli ürünlerimiz ve sadece sosyal sorumluluk hissederek üretti¤imiz hipoglisemik indeksi düflük çok tah›ll› ürünlerimiz bulunmakta.

Közlenmifl patl›canl› ve karamelize so¤anl› dönerli ürünlerimizin fanatikleri olufltu.

Yurt içinde yeni flube çal›flmalar›n›z olacak m›?

Kalitemizden ve prensiplerimizden taviz vermeden kontrollü bir büyüme içerisinde yolumuza devam ediyoruz.

Gelecek flubeler için alt yap›m›z haz›r. Önemli olan flube say›s›n› artt›rmaktan çok, müflterilerimize her flubede lokasyon fark› gözetmeksizin ayn› lezzet ve kalitede ürün sunabilmek. fiimdiye kadar flartlar ne olursa olsun kebab›n kalitesinden ödün vermedik.

Di¤er büyük kentlerimizde de flubeler açmay› planl›yoruz. fiu an ‹stanbul’da üzerinde yo¤unlaflt›¤›m›z iki proje var.

Tüm flubelerinizde ayn› kalite ve lezzeti sunmay› nas›l baflar›yorsunuz, malzeme seçiminde dikkat etti¤iniz konular nelerdir? Öncelikle tedarikçilerimiz konusunda çok seçici davran›yoruz. Kendileri bizim mal kabulünde ne kadar hassas oldu¤umuzu iyi bilirler. Tüm flubelere ayn› kalitede ürün gönderebilmek için 2006 y›l›nda ISO 22000 G›da Güvenli¤i Yönetim Sistemi belgesi ile g›da mühendisi ve veteriner hekimler denetiminde et iflleme ve yan ürün haz›rlama tesisini kurduk. Tüm flubelerimize ihtiyaçlar›n› günlük olarak buradan sevk ediyoruz.

Restoranlar›m›zda çal›flan döner ustalar›m›z ve servis personelimiz ile kemikleflmifl bir ekibe sahibiz. Yeni gelen ustalar› da uzun ve s›k› bir e¤itimden geçiriyoruz. Tüm çal›flanlar›m›z ifl ile ilgili özensizlik ve ihmalleri oldu¤unda tolerans göstermeyece¤imizi bilirler. fiirketimizi ça¤dafl yönetim teknikleri ile yönetiyoruz. Ürünlerimizdeki lezzeti ise babam›z Cevat Bey’in prensiplerine, usul ve üretim tekniklerine sad›k kalarak koruyoruz.

Söylefli

Marka olman›n ve bu markay› gelece¤e tafl›man›n püf noktalar›n› bizimle paylafl›r m›s›n›z? “‹skender”, “Kebapç› ‹skender”, “Hakiki ‹skender Kebab›”, “‹skender Kebapç›s›”, “Bursa ‹skender Kebapç›s›”, “‹skender Kebab›”, “Bursa Kebapç› ‹skender”, “Bursa ‹skender Kebab›” aileme ait tescilli müflterek hizmet markalar› ülkemizin 150 y›la yak›n ve halen kullan›lmakta olan “Tan›nm›fl” nadir markalar›ndand›r. fiu an 150 y›la yak›n zamand›r kullan›lan marka ülkemizde yok denecek kadar azd›r. Böyle bir markan›n sahipleri olarak gelecek planlamalar›m›z› minimum risk tafl›yacak biçimde yap›yoruz.

Maalesef ülkemizde giriflimciler marka yaratmaya özendirilirken biz markalar›m›z› yasaya ayk›r› flekilde kullanarak istismar edenlere karfl› yo¤un ve masrafl› hukuki mücadeleler veriyoruz.

Sektör sorunlar› ad›na neler söyleyebilirsiniz?

G›da sektörü olarak en büyük s›k›nt›m›z girdi maliyetlerimizin çok de¤iflken ve yükselen bir trend seyretmesidir. K›rm›z› et sektöründeki endüstrileflmenin ve üretim kanallar›n›n çiftlik boyutuna geçmesi

sorunlar›n zaman içinde azalmas›n› sa¤layacakt›r. Hayvanc›l›k sektörünün artan nüfusa ve talebe cevap verebilecek flekilde teflvik edilmesi gerekmektedir. Hizmet sektöründe oldu¤umuz için de çal›flanlar›n konumuzda yeterli e¤itimi almalar› gerekti¤ine inan›yorum. Ülke çap›nda mesleki e¤itime a¤›rl›k verilmeli, turizm ve otelcilik okullar› yayg›nlaflt›r›lmal›d›r. Ayr›ca döner ürününün bileflimine yönelik ta¤flifl ise rekabeti haks›z duruma getiren di¤er temel sorun. Örne¤in döner etinde kanatl› eti, sakatat, soya ve izin verilmeyen katk› maddeleri kullan›lmas› gibi. Sektörümüzün bir di¤er önemli problemi de belgesiz sat›fl yapan ve personelinin sosyal güvenlik haklar›n› olmas› gerekti¤i gibi yans›tmayan firmalar. Bu firmalar maliyet bak›m›ndan haks›z rekabete yol aç›yor. Bizim ise en büyük s›k›nt›m›z daha önce bahsetti¤im gibi markam›z›n taklit edilmesidir. Son y›llarda ilgili bakanl›klar›n, hükümet politikas› olarak ülkemizin ürün ve hizmetlerine iliflkin markalaflma konusunda tedbirler almakta oldu¤u görülüyor.

Gençlere ve genç giriflimcilere tavsiyeleriniz nelerdir?

Bildi¤iniz gibi bilgi ça¤›nda yafl›yoruz.

Onlara önerim, insanlar›n hayat›n›

kolaylaflt›racak, zaman kazand›racak ülkemizde olmayan yeni ifl kollar› araflt›rmalar› ve bu yönde giriflimde bulunmalar›d›r.

BUS‹AD üyeli¤iniz hakk›nda bilgi verebilir misiniz?

Uzun y›llar TÜG‹AD üyesi olduktan sonra yafl s›n›r›n› aflan tüm üyeler gibi ben de fahri üye oldum. Çok sevdi¤im ve sayd›¤›m dostlar›m›z›n oldu¤u BUS‹AD’a; geçmifl dönem baflkanlar›m›zdan Oya Coflkunöz’ün teklifi ile üye oldum. Böyle bir derne¤in üyesi olmak beni gururland›r›yor.

BUS‹AD d›fl›nda di¤er sivil toplum örgütlerindeki faaliyetleriniz hakk›nda da bilgi verebilir misiniz? fiu an Aytu¤ Onur baflkanl›¤›ndaki BALKANTÜRKS‹AD’da yönetim kurulu baflkan yard›mc›s› olarak görev yap›yorum. BALKANTÜRK E¤itim Vakf›’nda mütevelli heyeti üyesiyim.

Ayn› zamanda KalDer, Bademli Lions ve TÜG‹AD fahri üyesiyim.

Bu keyifli söylefli için size teflekkür ederim. Eklemek istedi¤iniz baflka konular var m›?

Teflekkürler…

61 Bak›fl 136

BUS‹AD, kamuoyunda ses getirmeye 2015’de de devam etti Hayata geçirdi¤i birbirinden de¤erli projelerle ve organize etti¤i çeflitli panel, konferans ve toplant›larla ifl dünyas›n›n ve toplumsal yaflam›n ihtiyaçlar›na yönelik ad›mlar atan BUS‹AD, 2015 y›l›nda da Bursa kamuoyunda oldukça ses getirdi. BUS‹AD, y›l içinde yaz›l› bas›nda 853 habere konu olurken, televizyonlardaki haber ve programlarda da 25 saati aflk›n süre yer ald›. ürkiye’nin TÜS‹AD’dan sonraki ikinci, Anadolu’nun ise ilk S‹AD’› olma özelli¤i tafl›yan Bursa Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i (BUS‹AD), kuruldu¤u günden bu yana sanayicinin talep ve beklentilerine cevap veren, onlar›n sesi olmufl bir sivil toplum örgütü konumunda bulunuyor.

T

1970’li y›llar›n sonundaki kapal› ekonomi modelinin getirdi¤i sorunlar›n çözümü için ifl dünyas› temsilcilerinin ortak ak›l ile birliktelik yapmas› amac›yla yola ç›kan BUS‹AD, söz konusu anlay›fl›n› günümüze dek sürdürmeyi baflard›.

62 Bak›fl 136

Bas›nda BUS‹AD

Bursa’n›n ve ülke ekonomisin sayg›n ifl insanlar›n› bünyesinde bar›nd›ran BUS‹AD, dernek üyelerinin gücü ve beraberli¤inin yan› s›ra bugüne kadar görev alan yönetim kurullar›n›n yapt›¤› çal›flmalar ile kamuoyunda güçlü bir flekilde yer al›yor.

2015 y›l› boyunca toplam 12 kez enflasyon ve makroekonomik durum bülteni yay›nlayan BUS‹AD, muhtelif çal›flmalar›, ülke sorunlar› ve di¤er sosyo-ekonomik konularla ilgili 37 makale ve bas›n aç›klamas›n› da yerel ve yayg›n bas›n arac›l›¤› ile kamuoyuna duyurdu.

Dernek baflkan›, yönetim kurulu üyeleri ve uzmanl›k grubu üyeleri Bursa’n›n yerel televizyon kanallar›nda farkl› tarihlerde

yay›nlanan programlarda inovasyon, enerji, ekonomi, 4. sanayi devrimi, çevre ve ifl sa¤l›¤› gibi konularla ilgili olarak canl› yay›nlara kat›ld›. Yine Bursa’n›n yerel televizyon kanallar› ile ulusal televizyon kanallar›nda da BUS‹AD’› tan›t›c› ve ekonomi içerikli programlar yay›nland›.

MTM Medya Takip Merkezi’nin 1 Ocak - 31 Aral›k 2015 tarihleri aras›nda yaz›l› bas›nda yapt›¤› haber takibi sonuçlar›ndan derlenen veriler çerçevesinde haz›rlanan “Yaz›l› bas›nda 2015 y›l›nda en çok konuflulan STK’lar” s›ralamas›nda BUS‹AD; 35.729 haberle birinci s›rada yer alan TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i), 19. 684 haberle ikinci s›rada yer alan MÜS‹AD (Müstakil Sanayici ve ‹fladamlar›

Derne¤i) ve 11.967 haberle üçüncü s›rada yer alan T‹M’in (Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi) ard›ndan 853 haberle 20. s›rada yer ald›.

BUS‹AD ile ilgili yine 1 Ocak - 31 Aral›k 2015 tarihleri aras›nda yerel ve yayg›n yaz›l› bas›nda 853 kez, görsel bas›nda da 25 saat 19 dakikal›k haber yer ald›. Bas›n›n deste¤i ile önemli konularla ilgili kamuoyunu bilgilendiren BUS‹AD, üyelerinin ve ifl dünyas›n›n sorunlar›n› dile getirmeye ve onlar›n sesini duyurmaya gayret gösterdi.

BUS‹AD’›n 2015 y›l› içinde yaz›l› bas›nda yer alan 853 adet haber çal›flmas›n›n sütun – cm de¤eri 96.178’i buldu. Söz konusu haberlerin, yay›nlar›n ilan etti¤i reklam tarifeleri üzerinden yap›lan hesaplamalar›na göre reklam eflde¤eri de 3.588.063 dolar seviyesinde gerçekleflti. 853 haberin yay›n türüne göre da¤›l›m› da flöyle oldu: 743 gazete, 82 gazete eki, 27 dergi ve 1 dergi eki.

63 Bak›fl 136

Ar-Ge merkezleri arad›klar› nitelikli personele kavufluyor

‹fl dünyas›n›n Ar-Ge birimlerinde görev yapacak nitelikli ve donan›ml› Ar-Ge mühendisi talebi do¤rultusunda BUS‹AD’›n öncülü¤ünde flekillendirilen ve Uluda¤ Üniversitesi ile TOFAfi, Bosch ve Martur firmalar›n›n da destek verdi¤i Sertifikal› Ar-Ge Personeli Yetifltirme Program›’n›n bilgilendirme toplant›lar› BUS‹AD Evi’nde ve Uluda¤ Üniversitesi’nde yap›ld›. ursa’n›n önde gelen sanayi kurulufllar›n›n Ar-Ge merkezi yetkililerinin haz›r bulundu¤u BUS‹AD Evi’ndeki ilk toplant›n›n konuflmac›lar› BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, Bosch Dizel Sistemleri Ar-Ge Merkezi Yöneticisi Ça¤dafl Bayram, Martur Ar-Ge Direktörü Recep Kurt, TOFAfi ‹leri Araflt›rmalar Yöneticisi ‹smail Durgun ve Uluda¤ Üniversitesi Sürekli E¤itim Uygulama ve Araflt›rma

B

64 Bak›fl 136

Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. fiükrü Dokur’du. Toplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan, Bursa’n›n otomotiv, tekstil ve makine endüstrileri baflta olmak üzere farkl› sektörlerde yenilikçi ürün ve hizmetler üretti¤ine dikkat çekerek; kentte Ar-Ge merkezlerinin say›s›n›n artmas›na paralel olarak bu merkezlerde görev alan personelin niteli¤inin de giderek önem kazanmaya bafllad›¤›n› kaydetti. ‹fl dünyas›ndan bu yönde gelen talebi de¤erlendirmek amac›yla BUS‹AD uzmanl›k grubunda bulunan Bosch, Martur ve TOFAfi temsilcileri ile birlikte konuyu de¤erlendirdiklerine ve ilk etapta bünyesinde Ar-Ge merkezi olan firmalara yönelik bir anket çal›flmas› düzenlediklerine de¤inen Baylan, ç›kan sonuçlar çerçevesinde Ar-Ge merkezlerinin ihtiyaç duyduklar› konular› saptad›klar›n› belirtti. Baylan, sonras›nda Uluda¤ Üniversitesi ile birlikte konuyu detayland›rd›klar›n› ifade ederek, “‹fl dünyas› yeni mezun olan ö¤renciyi baz› konularda yeterli

bulmad›¤›ndan bu ö¤rencileri ifle ald›¤›nda onlar› yetifltirmek için en az 2-3 y›l zaman harc›yor. Bu süre de onlara uzun geliyor. O nedenle Uluda¤ Üniversitesi 4. s›n›f mühendislik ö¤rencilerini okullar› sürerken bu sertifika program›na dahil ederek, e¤itimleri süresince de firmalarla temas halinde olmalar›n› sa¤lamay› planlad›k. Bu süreçte ifl dünyas› da bu ö¤rencilere sahip ç›kacak. Ö¤rencilerin sanayinin talep etti¤i flekilde yetiflmesini ve mezun olduklar›nda haz›r olarak ifle bafllamalar›n› amaçl›yoruz” diye konufltu.

Uluda¤ Üniversitesi Sürekli E¤itim Uygulama ve Araflt›rma Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. fiükrü Dokur da, proje kapsam›nda ilk etapta 2530 ö¤rencinin bu programa dahil olmas›n› planlad›klar›n› ve ö¤renci bafl›na maliyetlerin 5 bin TL civar›nda olaca¤›n› kaydetti. fiubat ay›n›n ilk haftas›nda start alacak program›n 6 ay sürece¤inin ve verilecek derslerin 300 saati bulaca¤›n›n alt›n› çizen

Ar-Ge Nitelikli Personel

Dokur, “Bu proje ülkemizin ve Bursa’n›n bir ihtiyac›. Proje kapsam›nda hem temel e¤itimler hem de destekleyici e¤itimler var.

E¤itimcilerimiz üniversitemizin ö¤retim üyelerinden. fiehir d›fl›ndan da hocalar›m›z gelecek ve uzman e¤itmenlerin de katk›s› ile tamamlanacak bir e¤itim süreci olarak. Eksiklerimiz olabilir ancak zaman içinde bu eksikleri görerek tamamlama flans›m›z olacak. Pilot uygulama Uluda¤ Üniversitesi mühendislik son s›n›f ö¤rencileri aras›nda olacak. Sonra zamanla firmalar›n Ar-Ge departmanlar›nda çal›flanlar ya da mezunlar da bu programa dahil olabilecek” diye konufltu.

“Projenin kurumsal sosyal sorumluluk yönü de var” Bosch Dizel Sistemleri Ar-Ge Merkezi Yöneticisi Ça¤dafl Bayram da yola ç›karken Uluda¤ Üniversitesinden destek ald›klar›n› ve temel amaçlar›n›n

Bursa’da sanayinin ihtiyaç duydu¤u bir alanda önemli bir bofllu¤u doldurmak oldu¤unu söyledi. Projenin kurumsal sosyal sorumluluk yönünün de oldu¤una iflaret eden Bayram, “Sadece firmalar›n taleplerini gözetmedik. Ö¤renciler de kendilerine bir fleyler kats›n ve Bursa’dan al›nan yine Bursa’ya verilsin istedik. Tabi ana öncelik nitelikli Ar-Ge personeli ihtiyac›n›n h›zl› ve kesin bir flekilde karfl›lanabilmesi. ‹fl dünyas›ndan gelecek katk›larla program› daha iyi noktalara tafl›may› hedefliyoruz. Dolu dolu geçecek bir süreç sonunda bekledi¤imiz nitelikte elemanlar›n istihdam edilebilece¤ini düflünüyoruz” fleklinde konufltu.

Aç›klamalara katk› yapan Uluda¤ Üniversitesi Sürekli E¤itim Uygulama ve Araflt›rma Merkezi Müdür Yard›mc›s› Doç Dr. Aydem Çiftçio¤lu da projeye bafllarken sanayiye nitelikli ve donan›ml› personel yetifltirmeyi amaçlad›klar›na de¤inerek, bunun için bir bütçe belirlediklerini ve söz konusu projenin Türkiye’de belki de ilk kez hayata geçirilece¤ini kaydetti.

Doç Dr. Çiftçio¤lu flöyle devam etti: “Öncelikle bu projenin hakk›n› verecek ö¤rencilerle tan›flaca¤›z ve onlardan baflvuru alaca¤›z. E¤itimler için ‹ngilizce flart›m›z olacak. Çünkü e¤itmenlerin bir k›sm› ‹ngilizce ders verecek. Not ortalamas›na göre bir s›ralama olacak ve sonras›nda mülakat yap›lacak. Sonuçta 25-30 ö¤renci bu programa kat›lma flans› bulacak. Ö¤renciler hafta sonu düzenli ve planl› bir e¤itime tabi tutulacaklar. E¤itimlere devam zorunlulu¤u olacak. Amac›m›z;

donan›ml›, direkt istihdam edilebilecek, yeni projelerde görev alabilecek ve çal›flt›klar› kuruma de¤er katacak kifliler yetifltirmektir.” ‹kinci toplant› Uluda¤ Üniversitesi’nde yap›ld› BUS‹AD Evi’nde gerçeklefltirilen ilk toplant›n›n ard›ndan Uluda¤ Üniversitesi Rektörlük Binas›’nda bir araya gelen proje paydafllar›, sürecin akademik boyutunu ve kurumlar›n eleman ihtiyaçlar›n› masaya yat›rd›.

Toplant›da söz alan Uluda¤ Üniversitesi Sürekli E¤itim Uygulama ve Araflt›rma Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. fiükrü Dokur, kat›l›mc›lara süreç ve gelinen noktayla ilgili bilgi vererek, e¤itim takvimi ve uygulanacak yöntemler hakk›nda aç›klama yapt›. ‹lerleyen aflamalarda Uluda¤ Üniversitesi d›fl›nda Türkiye’nin di¤er üniversitelerinden mezun olan ö¤rencilerinde de projeye dahil olabilece¤ini ifade ederek, “Projenin ö¤rencilere tan›t›lmas›, gerekli baflvurular›n al›nmas›, baflvuran ö¤rencilerin de¤erlendirilmesi, Aday Belirleme Komisyonu’nun adaylarla görüflmesi, ilgili elemeler, kabul edilen ö¤rencilerin kay›t ifllemleri ve ders içerikleri ile e¤itim verilecek yerlerin tespitinin ard›ndan flartlar› uygun bulunan 30 ö¤renci ile program bafllayacak. Program› baflar› ile tamamlayan ö¤renciler, sertifikalar›n› alarak mezun olacak” diye konufltu.

Gelinen son nokta itibariyle projeye 125 ö¤renci ve 10’a yak›n firma müracaat etti.

65 Bak›fl 136

Makale

fierif Ar› Yeminli Mali Müflavir

Türk paras› k›ymetini koruma hakk›nda 32 say›l› karara göre yurt d›fl›na ç›kar›labilecek para tutar› Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 32 Say›l› Karara ‹liflkin 200832/34 No’lu Tebli¤in 3’üncü maddesine eklenen f›kralar ile; - Yolcu beraberi yap›lan 25.000 TL’yi aflan Türk paras› ve Türk paras› ile ödemeyi sa¤layan belge ç›k›fllar›nda gümrük idarelerine Gümrük ve Ticaret Bakanl›¤› taraf›ndan yay›mlanan nakit beyan formu ile beyanda bulunulmas›, - Yolcu beraberi yap›lan 25.000 TL’yi aflan Türk paras› ve Türk paras› ile ödemeyi sa¤layan belge ç›k›fllar›nda beyanda bulunulmamas› veya yanl›fl ya da yan›lt›c› beyanda bulunuldu¤unun tespiti halinde söz konusu de¤erlerin gümrük idaresince muhafaza alt›na al›narak durum flüpheli kabul edilerek Mali Suçlar› Araflt›rma Kurulu Baflkanl›¤›’na bildirilece¤i; ayr›ca, gümrük idarelerince 20/2/1930 tarihli ve 1567 say›l› Türk Paras›n›n K›ymetini Koruma Hakk›nda Kanun’un 3 üncü maddesinin birinci f›kras› uyar›nca ifllem yap›labilmesini teminen cumhuriyet savc›l›klar›na bildirimde bulunulmas›, - Gümrük idarelerince, yurt d›fl›na yap›lan 50.000 ABD Dolar› karfl›l›¤›n› aflan Türk paras› ç›k›fllar›na iliflkin bilgileri ayl›k olarak Merkez Bankas›’na bildirmeleri, - Bankalar, ithalat, ihracat ve görünmeyen ifllemler d›fl›ndaki yurt d›fl›na yap›lan 50.000 ABD Dolar› ve efliti dövizi aflan transferlere (Döviz 66 Bak›fl 136

tevdiat hesaplar›ndan yap›lan transferler dâhil) iliflkin bilgileri, transfer tarihinden itibaren otuz gün içinde Merkez Bankas›’na bildirmeleri gerekmektedir.

Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 32 Say›l› Karara ‹liflkin 200832/34 No’lu Tebli¤in 4’üncü maddesine eklenen f›kralar ile; - Yolcu beraberi yap›lan 10.000 Avro veya eflitini aflan döviz ç›k›fllar›nda gümrük idarelerine Gümrük ve Ticaret Bakanl›¤› taraf›ndan yay›mlanan nakit beyan formu ile beyanda bulunulmas› gerekti¤i, - Yolcu beraberi yap›lan 10.000 Avro veya eflitini aflan döviz ç›k›fllar›nda beyanda bulunulmamas› veya yanl›fl ya da yan›lt›c› beyanda bulunuldu¤unun tespiti halinde söz konusu de¤erlerin gümrük idaresince muhafaza alt›na al›naca¤› ve durum flüpheli kabul edilerek Mali Suçlar› Araflt›rma Kurulu Baflkanl›¤›’na bildirilece¤i ayr›ca, gümrük idarelerince Türk Paras›n›n K›ymetini Koruma Hakk›nda Kanun’un 3 üncü maddesinin birinci f›kras› uyar›nca ifllem yap›labilmesini teminen cumhuriyet savc›l›klar›na bildirimde bulunulmas› gerekti¤i, - Gümrük idarelerinin, yurt d›fl›na yap›lan 50.000 ABD Dolar› veya eflitini aflan efektif ç›k›fllar›na iliflkin bilgileri ayl›k olarak Merkez Bankas›’na bildirmeleri gerekmektedir.

Türk Paras› K›ymetini Koruma Hakk›nda 32 Say›l› Karara ‹liflkin 200832/34 No’lu Tebli¤in 10’ncu maddesinde yap›lan de¤ifliklikle de; (1) Türkiye’de yerleflik kiflilerin, yurt d›fl›nda flirket kurmak, mevcut flirketlere ortak olmak veya flube açmak için yapt›klar› ilk nakdi ve/veya ayni sermaye ihrac›n› müteakip üç ay içerisinde Ekonomi Bakanl›¤› internet adresinde yer alan yurt d›fl›na sermaye ihrac›na iliflkin bilgi formunu aç›klamalar do¤rultusunda doldurarak Hazine Müsteflarl›¤›’na ve Ekonomi Bakanl›¤›’na göndermeleri, (2) Sermaye ihrac› gerçeklefltiren Türkiye’de yerleflik kiflilerin, her takvim y›l›n› müteakip üç ay içerisinde Ekonomi Bakanl›¤›’n›n internet adresinde yer alan bilgi formunu, formda istenilen bilgileri ve yap›lan transferleri aç›klamalar do¤rultusunda güncelleyerek Ekonomi Bakanl›¤›’na göndermeleri, (3) Türkiye’de yerleflik kiflilerin, tasfiye edilen veya devredilen yurt d›fl›ndaki flirket, ortakl›k ve flubelerinin durumu hakk›nda, tasfiye sürecinin sona ermesini veya devredilmesini müteakip en geç üç ay içerisinde Hazine Müsteflarl›¤›’na ve Ekonomi Bakanl›¤›’na bilgi vermeleri gerekmektedir.

Sinerji Toplant›s›

MARS‹FED Sinerji Toplant›s› BUS‹AD Evi’nde yap›ld› Marmara ve ‹ç Anadolu Sanayici ve ‹fladamlar› Dernekleri Federasyonu (MARS‹FED) taraf›ndan organize edilen ve federasyona ba¤l› derneklerin yöneticileri ile üyelerini bir araya getiren sinerji toplant›s›, BUS‹AD Evi’nde gerçeklefltirildi. oplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, kendilerinin de üyesi olduklar› MARS‹FED’i ve MARS‹FED’e ba¤l› dernek temsilcilerini a¤›rlamaktan duyduklar› memnuniyeti dile getirdi. BUS‹AD’›n kuruldu¤u 1978’den bu yana Bursa ifl dünyas›n›n sesi olmaya devam etti¤ini belirten Baylan, toplumun refah›n› artt›rmak ad›na hayata geçirdikleri projelerin tam anlam›yla amac›na ulaflmas› için iflbirli¤inin flart oldu¤unu ifade etti. Baylan, bu noktada MARS‹FED çat›s› alt›nda her türlü iflbirli¤ine haz›r olduklar›n› dile getirerek, sürdürdükleri sinerjinin katlanarak artmas› temennisinde bulundu.

T

biriktirdiklerinin alt›n› çizerek, söz konusu bu tecrübelerin paylafl›m› noktas›nda ifl birli¤inin son derece faydal› olaca¤›n› belirtti.

Karademirler’in ard›ndan söz alan federasyona ba¤l› dernek yöneticileri ve üyeler kendilerini ve firmalar›n› tan›tarak bilgi al›flveriflinde bulundu.

Baylan’›n ard›ndan söz alan MARS‹FED Yönetim Kurulu Baflkan› ‹hsan Karademirler de MARS‹FED Sinerji Toplant›s›’na ev sahipli¤i yapan BUS‹AD’a teflekkür etti.

Federasyonun kendisine ba¤l› dernekler olan TÜS‹AD, BUS‹AD, ES‹AD, N‹LS‹AD, GES‹AD, ORS‹AD, HOSABS‹AD ve B‹S‹AD ile büyük bir aile oldu¤unu söyleyen Karademirler, derneklerin bir araya gelerek ortak hareket etmesinin kendilerine çok fley kazand›raca¤›n› kaydetti.

Karademirler, çeflitli derneklere ba¤l› olarak çal›flmalar›n› sürdüren ifl insanlar›n›n belirli süzgeçlerden geçtiklerinin ve de¤erli tecrübeler 67 Bak›fl 136

Günal Baylan, “‹fl’te Halkla ‹liflkiler” panelinde konufltu “‹fl’te Halkla ‹liflkiler” paneline konuflmac› olarak kat›lan BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, sivil toplum kurulufllar›n›n kalk›nm›fl ve refah seviyesi yükselmifl bir Türkiye hedefi ile birlik ve beraberlik içinde hareket etmesi gerekti¤ini belirtti. ophane Rotary Kulübü ile Bursa Halkla ‹liflkiler Derne¤i (BH‹D) iflbirli¤i ile organize edilen “‹fl’te Halkla ‹liflkiler” paneli Almira Otel’de gerçeklefltirildi. Sivil toplum kurulufllar› ve ifl dünyas› penceresinden halkla iliflkiler konusunun ele al›nd›¤› panelin aç›l›fl›nda konuflan Tophane Rotary Kulübü Baflkan› Yalç›n Aras, toplum içinde örgütlü tüm STK’lar›n toplumun sorunlar›n›n çözümü noktas›nda emek harcad›¤›n› ifade ederek, Tophane Rotary Kulübü olarak kendilerinin de bu y›l halkla iliflkiler konusuna odakland›klar›n› belirtti. Halkla iliflkiler kavram›n›n tan›mlar› aras›nda “S›radan olmakla önemli olmak aras›ndaki farkt›r” fleklinde bir ifade yer ald›¤›n› hat›rlatan Aras, “Peki biz sivil toplum örgütleri olarak s›radan

T

68 Bak›fl 136

m›y›z yoksa önemli miyiz? Bu etkinlikte bunu tart›flmak için bir araya geldik” diye konufltu. Aras’›n ard›ndan söz alan Uluslararas› Rotary 2440 Bölge Guvernörü Reha Ak›n da, rotaryenlerin 6 öncelikli alanda çal›flmalar gerçeklefltirdi¤ini ve yapt›klar› faaliyetleri dörtlü filtreden geçirdiklerini ifade ederek, “Toplumun ihtiyac› olan alanlarda uluslararas› destek alarak çeflitli projeler hayata geçiriyor, dostluk, dürüstlük ve hizmet aflk› ile hareket ediyoruz” diye konufltu. Ak›n’›n konuflmas›n›n ard›ndan moderatörlü¤ünü Güzin Abrafl’›n yapt›¤› ve BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan, Gazeteci Nedim Atilla, BH‹D Baflkan› Serdar Ömero¤ullar› ve TÜG‹AD Bursa fiube Baflkan› Gökhan Onur’un konuflmac› oldu¤u “STK Penceresinden Halkla ‹liflkiler” isimli panele geçildi.

Günal Baylan, BUS‹AD’›n 1978 y›l›nda kapal› ekonomi modelinin getirdi¤i sorunlar›n çözümü için ifl dünyas› temsilcilerinin ortak ak›l ile bir araya gelerek kurdu¤u bir dernek oldu¤unu söyledi. Baylan, BUS‹AD’›n günümüze dek yapt›¤› tüm çal›flmalar ve sahip oldu¤u itibar ile gerek Bursa’da gerekse ulusal alanda

sayg›n bir yer edindi¤ini ifade ederek, “Derne¤imiz, Türkiye’nin TÜS‹AD’dan sonraki ikinci, Anadolu’nun ise ilk S‹AD’› olma özelli¤i tafl›yor. Her fleyden önce sivil toplum kurulufllar› aras›nda birlik ve beraberli¤in tesis edilmesi gerekiyor. Bu, daha fazla insana dokunulmas›n› ve ortak çözüme ulafl›lmas›n› sa¤layacakt›r.

Bu tür örgütlerin ço¤almas› ve ülkedeki insanlar›n da bu tür örgütlere kat›lmas› gerekiyor. Yapt›¤›m›z çal›flmalar ifl dünyas› ile birlikte toplumun di¤er katmanlar›na da ulaflt›¤› zaman gerçek anlamda fayda sa¤l›yor. ‹flte o zaman toplumla gerçek manada iliflki kurmufl oluyoruz” diye konufltu. Baylan, flöyle devam etti: “Say›lar› her geçen gün artan S‹AD’lar aras›nda halkla iliflkiler

Panel

penceresinden rekabet ad›na neler yap›l›yor? Söz konusu say›n›n artmas›ndan memnum ancak nitelik de çok önemli. BUS‹AD sayg›nl›k ve halkla iliflkiler noktas›nda belirli bir noktaya gelmifl bir kurum olma özelli¤i tafl›yor. Bence Halkla iliflkiler her fleyin önünde geliyor. Bu konuda yerel bas›n bize önemli bir destek sa¤l›yor. Bunda yapt›¤›m›z ifllerin nitelikli olmas›n›n da rolü var. Üyelerimizin sorunlar›n›n çözümü noktas›nda gerçeklefltirdi¤imiz tüm faaliyetlerle, panellerle ve sempozyumlarla halka ulaflm›fl oluyoruz. Kalk›nm›fl ve refah seviyesi yükselmifl bir Türkiye hedefi ile gönüllük esas›na uygun olarak toplumun faydas› ad›na hareket etmemiz gerekiyor. Bu hedefimizi hep üstlerde tutmaya gayret gösteriyoruz.”

sözlerine ekledi. Atilla’n›n ard›ndan konuflan BH‹D Baflkan› Serdar Ömero¤ullar› da Bursa’da kay›tl› 50 bin civar›nda iflletme içinde bünyesinde iletiflim departman› ya da iletiflim uzman› bar›nd›ran tüzel kiflilik say›s›n›n 300’ü dahi bulmad›¤›n›n alt›n› çizerek, “Halkla iliflkiler konusuna gereken önem verilmedi¤i için üniversitelerin iletiflim fakültelerinden mezun olanlar kendi alanlar› ile ilgili ifl bulam›yor. ‹fl dünyas› bu alanda yetiflmifl kiflileri de¤erlendirmeli. Ya da profesyonel dan›flmanl›k hizmeti almal›. Çünkü dünyan›n nüfusu sürekli art›yor.

Gittikçe kalabal›klaflan dünyada halkla iliflkilerin önemi daha da art›yor” diye konufltu. TÜG‹AD Bursa fiube Baflkan› Gökhan Onur da halkla iliflkiler alan›nda gerçeklefltirdikleri faaliyetleri kat›l›mc›larla paylaflt›. “‹fl Dünyas›n›n Gözüyle Halkla ‹liflkiler” ad›yla gerçeklefltirilen ikinci oturuma da Bahçeflehir Üniversitesi ‹letiflim Fakültesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr.

Haluk Gürgen ve ‹noksan Yönetim Kurulu Baflkan› Vehbi Varl›k konuflmac› olarak kat›ld›. Tophane Rotary Kulübü üyeleri, sivil toplum kuruluflu temsilcileri, halkla iliflkiler uzmanlar› ile ifl-siyaset dünyas›n›n önemli isimlerinin bir araya geldi¤i panelin sonunda tüm konuflmac›lara plaket takdim edildi.

“Kifli ve kurumlar›n paradan çok itibara ihtiyac› var” Baylan’›n ard›ndan söz alan Gazeteci Nedim Atilla, itibar›n her fleyin bafl›nda geldi¤ini ve günümüzde itibar yönetiminin en iyi flekilde yap›lmas› gerekti¤ini ifada ederek; para ile itibar elde edilemeyece¤ini, kifli ve kurumlar›n paradan çok itibara ihtiyac› oldu¤unu kaydetti. ‹tibar› elde etmenin zor, onu elde tutman›n çok daha zor oldu¤unu dile getiren Atilla, sosyal medyan›n da içinde oldu¤u iletiflim teknolojilerinin günümüzde etkin bir flekilde kullan›lmas› gerekti¤inin alt›n› çizdi. Atilla, tüm STK’lar için sürdürülebilirli¤in tek flart›n›n itibar oldu¤una de¤inerek, kurumsal itibar›n ayn› zamanda yat›r›m arac› konumunda oldu¤unu 69 Bak›fl 136

BUS‹AD’dan

Baylan, 2016 y›l›n›n ilk enflasyon raporunu de¤erlendirdi BUS‹AD Yönetim Kurulu Baflkan› Günal Baylan, Merkez Bankas› Baflkan› Erdem Baflç›’n›n aç›klad›¤› 2016 y›l› ilk enflasyon raporu ç›kt›lar›n› de¤erlendirdi.

programlar çerçevesinde enflasyonun bask›lanmas› için her türlü enstrüman›n kullan›laca¤›n› belirtti¤ini söyleyen BUS‹AD Baflkan› Günal Baylan, 2016 y›l›nda enflasyonun yüzde 5’e çekilece¤inin söylendi¤ine de¤indi.

erkez Bankas› Baflkan› Erdem Baflç›’n›n sunumunda Çin endifleleri ve jeopolitik geliflme kaynakl› oynakl›k art›fl›, fiubat, Mart, Nisan aylar›nda enflasyonda düflürücü yönde baz etkinin gözlenece¤i, geliflen ülkelere portföy ak›m› zay›f sürerken kur oynakl›¤›n›n yüksek seyretti¤i, geçti¤imiz A¤ustos ay›nda aç›klanan çok boyutlu tedbirler paketinin oynakl›k etkilerini yumuflatt›¤› gibi konular öne ç›kt›.

Baylan, 2015 y›l› göstergeleri ve 2016 y›l› beklentilerine bak›l›rsa söylemlerle eylemlerin örtüflmedi¤ine ve ortada önemli bir tutars›zl›k oldu¤una iflaret ederek, “Merkez Bankas›’n›n gelinen noktada ortaya koydu¤u projeksiyonlarla ciddi bir kredibilite sorunu ile karfl› karfl›ya kalma ihtimali söz konusudur.

M

Baflç› öte yandan önümüzdeki dönemde de para politikas› kararlar›n›n enflasyon görünümüne ba¤l› olaca¤›n› dile getirerek, para politikas›ndaki s›k› durufllar›n›n gerekli görülen süre boyunca sürece¤ini kaydetti. Enflasyonun y›l›n ilk çeyre¤inde çift haneye ç›kma ihtimalinin oldu¤una iflaret eden Baflç›; g›da fiyatlar› varsay›mlar›n› 2016 için yüzde 8’den yüzde 9’a ç›kard›klar›n›, petrol varil fiyat tahminlerini 37 dolara çektiklerini, enflasyonun 2016 sonunda yüzde 7,5 ve 2017 sonunda da yüzde 6 olarak gerçekleflece¤ini tahmin ettiklerini söyledi.

70 Bak›fl 136

Asgari ücret art›fl› ile 2016 y›l› enflasyon tahmininde 1 puana yak›n yukar› yönlü güncelleme yapt›klar›na de¤inen Baflç›, yüzde 5’lik enflasyon hedefine ancak 3 y›ll›k bir projeksiyonda ulafl›labilece¤ini, bu süreçte enflasyonu düflürücü her arac› kullan›p floklar›n etkisini azaltmaya gayret göstereceklerini sözlerine ekledi.

Erdem Baflç› yönetimindeki Merkez Bankas› kurmaylar›n›n geçti¤imiz dönemlerde de orta vadeli

Mevcut para politikas›n›n görüntüsüne bak›lacak olursa enflasyonun düflmesi pek olas› görünmüyor. BUS‹AD olarak 2016 y›l› g›da fiyatlar›ndaki art›fl oran›n yüzde 8’den yüzde 9’a güncellendi¤i bir ortamda y›ll›k enflasyonun yüzde 7,5 band›nda gerçekleflme ihtimalinin pek mümkün olmayaca¤›, Merkez Bankas›’n›n bu alandaki söylemlerinde ciddi bir çeliflki oldu¤u kanaatindeyiz. Olas› fiyat art›fllar›na ba¤l› olarak 2016 y›l› enflasyon oran›n›n geçti¤imiz y›llarda oldu¤u gibi yine hedeflenen rakam›n üzerinde gerçekleflece¤ini öngörüyoruz” diye konufltu.

Seminer

Zeynep Biçer Özçelik: “Fark yaratabilirseniz, de¤iflimin öncüsü olursunuz” BUS‹AD’›n Uluda¤ Üniversitesi iflbirli¤iyle organize etti¤i seminer programlar› çerçevesinde ö¤rencilerle bir araya gelen Yarat›c› Düflünme ve Yeni Fikirler Gelifltirme Sistemleri Uzman›, Dan›flman-E¤itmen Zeynep Biçer Özçelik, ö¤rencilere yarat›c›l›k ve inovasyon kavramlar› hakk›nda bilgi verdi. luda¤ Üniversitesi Endüstri Mühendisli¤i Bölümünde gerçeklefltirilen programa makine ve tekstil bölümü ö¤rencileri kat›ld›. Ö¤rencilere “Yarat›c›l›k ve ‹novasyon” konulu bir sunum yapan Zeynep Biçer Özçelik, görev yapt›¤› otomotiv firmas›nda öneri sistemlerinin yönetimi, yarat›c› düflünme ve inovasyon ile fikri ve s›nai mülkiyet haklar› konular›nda çal›flmalar yapt›¤›n› ifade ederek; inovasyon konusunun birçok sektörde oldu¤u gibi otomotivde de büyük önem tafl›d›¤›n› belirtti. Bir baflar›n›n kal›c› olmas› için fark yaratman›n flart oldu¤unu söyleyen Özçelik, yeni bir fikir üretirken karfl›lafl›lan sorunlar›n kök nedenine inmek gerekti¤ini, ortaya konulan tüm fikirleri yazmakta fayda oldu¤unu ve sürece farkl› bak›fl aç›lar›ndan bak›lmas›n›n yeni ufuklar kataca¤›n› kaydetti. Özçelik, kiflinin hangi alanda çal›fl›rsa çal›fls›n o alanda uzmanlaflmas› ve gerekli tüm bilgilere ulaflmas› gerekti¤ine de¤inerek, bilgiye hakim olman›n günümüz flartlar›nda son derece önem arz etti¤inin alt›n› çizdi.

Yarat›c›l›¤›n unsurlar›na da de¤inen Özçelik, “Yarat›c› olmak için öncelikle hayal gücü flartt›r. Al›flkanl›klar yarat›c›l›k için tuzakt›r. Al›fl›lm›fl›n d›fl›nda düflünmek ve beklenen yoldan gitmemek gerekir. Bu anlamda farkl› bak›fl aç›lar›na sahip olmak son derece önemlidir. Yeni

U

varsay›mlar ve hipotezler üretmekten geri durmamak gerek. Her zaman merakl› olun ve sürekli ö¤renmeye devam edin. Fark yaratabilirseniz, de¤iflimin öncüsü olursunuz. En iyi olmak, baflar›y› yakalamak ve ça¤›n gerisinde kalmamak için kendinizi yenilemek son derece önemli” diye konufltu. “‹novasyon bitmeyen bir de¤iflim ve süreç yolculu¤udur” Özçelik sunumunda ‹novasyonun ne anlama geldi¤ini detayl› bir flekilde ö¤rencilerle paylaflarak; ‹novasyon yani yenilikçili¤in, de¤iflen koflullara uyabilmek için toplumsal, kültürel ve yönetimsel ortamlarda yeni yöntemlerin kullan›lmaya bafllanmas› anlam›na geldi¤ini söyledi. Yeni ve yarat›c› fikirlerin kar yaratacak flekilde hayata geçirildi¤i takdirde anlam kazanaca¤›na de¤inen Özçelik, “‹novasyon, yeni veya iyilefltirilmifl ürün, hizmet veya üretim yöntemlerini gelifltirmek ve bunu ticari gelir elde edecek hale getirmek için yürütülen tüm çal›flmalar› kapsar. Müflteriler aç›s›ndan bir ihtiyaca cevap verip, katma de¤er yaratmas›, firmalar aç›s›ndan ise yeni bir ürünün pazara sunulup, ticari bir fayda yaratmas›d›r” fleklinde konufltu. Özçelik, flöyle devam etti: “‹novasyon, süreklili¤i olan bir faaliyettir. Bütünsel olma özelli¤i tafl›r. ‹novasyon ayr›ca

bitmeyen bir de¤iflim ve süreç yolculu¤udur. Yarat›c› çözümler üretebilme, ara s›ra kullan›lan bir teknik de¤il, bir yaflam biçimi haline dönüflmelidir. ‹novasyonun süreçlerine bakacak olursak, 4 aflama gözümüze çarpar. 1. aflamada problemi tespit ederek firma içinden veya di¤er sektörlerden bilgi birikimi oluflturmak yer al›r. 2. aflamada yarat›c› fikirlerin ve olas› farkl› çözüm yöntemlerinden oluflan bir fikir matrisi gelifltirmek gerekir. 3. aflamada fikirlerin de¤erlendirilmesi ve en uygun çözüm yolunun belirlenmesi beklenir. 4. aflamada ise uygulamaya geçilerek yayg›nlaflt›rma ve müflteriye sunma süreçleri yaflan›r.”

71 Bak›fl 136

Nizamettin Aypak Çetin Elektrik Afi / Enerji Akademi Koordinatörü

Enerji verimlili¤i: Endüstriyel tesislerde sabit ve de¤iflken enerjilerin belirlenmesi ve yönetimi

De¤iflken giderler: Bir dönem içinde ifl hacmine ba¤l› olarak de¤ifliklik gösteren giderlerdir. Bu giderler üretim artt›kça artar veya azald›kça düflerler. ‹flletmelerin önemli maliyet kalemlerinden olan enerji giderleri de benzer flekilde sabit ve de¤iflken olarak ikiye ayr›l›rlar. Etkili bir enerji yönetimi için bu farkl›l›klar›n bilinmesi ve ayr› ayr› yönetilmesi çok önemlidir.

Tan›m olarak sabit enerji, üretim say›lar›ndaki de¤iflmeye ba¤l› olmayan ve üretim olmad›¤› zamanlarda da harcanan enerji miktar›d›r. De¤iflken enerji ise üretim esnas›nda harcanan ve üretim h›z› ile say›s›na ba¤l› olarak de¤iflen enerji tüketimidir.

72 Bak›fl 136

Bunu fiekil 1’deki grafik üzerinden anlamaya çal›fl›rsak:

fiEK‹L 2 a, b

A

Enerji

Sabit giderler: ‹flletmelerde üretim hacmine ba¤l› olarak de¤iflme göstermezler. Bu giderler üretim çal›flmalar› için yap›lm›fl olmakla birlikte üretim düzeylerine ba¤l› olmaks›z›n yap›lan harcamalard›r.

azal›rken, de¤iflken k›s›m ayn› e¤imde kal›r. Di¤er taraftan, parça formu de¤ifltirilerek veya baflka bir flekilde parça bafl›na tüketilen enerjinin azalt›lmas› durumunda ise sabit k›s›m ayn› kal›rken de¤iflken k›s›m azal›r. Bu durum birim üretim için daha az enerji tüketilmesi anlam›na gelir ve grafikte (Bkz. fiekil 2 b) de¤iflken k›sm›n e¤imi azal›r.

A

B

B C

C

C

Sabit enerji kullan›m›nda yap›lan iyilefltirme

D Proses s›cakl›¤›na ç›kma

Üretim periyodu

Yemek molas›

Üretim periyodu

Devreden ç›kma

Zaman

A= Üretim esnas›nda üretim say›s›na ba¤l› olarak harcanan enerji (DE⁄‹fiKEN) B= Operasyon flartlar›n› sa¤lamak için harcanan enerji (SAB‹T) C= Devreye girifl ve ç›k›fl zamanlar›nda harcanan enerji (SAB‹T) D= Tesis ayd›nlatma, güvenlik vb. destek olanaklar için harcanan enerji (SAB‹T)

Enerji iyilefltirmelerinin s›n›fland›r›lmas›: Enerji tüketimindeki iyilefltirmeler, sabit ve / veya de¤iflken k›s›mdaki harcamalar azalt›larak yap›labilir. Örne¤in, tesis ayd›nlatma de¤erlerinin düflürülmesi veya proses s›cakl›¤›n›n düflürülmesi, tüketimin sabit k›sm›nda yap›lan iyilefltirmelerdir. Bu iyilefltirmeler ile enerji tüketim grafi¤i flekil 2 a’da görüldü¤ü flekilde sabit k›s›m

Üretim

Enerji

Bu kavramlar› zihinlerde tekrar öne gelmeleri için k›saca özetlemek gerekirse;

Bir örnek ile aç›klamaya çal›fl›rsak; herhangi bir kurutma f›r›n› ele al›nd›¤›nda, bu f›r›n› proses s›cakl›¤›na ç›kartmak veya hiç üretim yapmadan bu s›cakl›kta tutmak için harcanan enerji, toplam enerjinin sabit k›sm›d›r. Üretim yap›lmaya baflland›¤›nda, f›r›na giren parça ve adet büyüklüklerine ba¤l› olarak ilave harcanan enerji ise de¤iflken k›s›md›r.

Enerji

‹fl adamlar›, muhasebenin temel konular› olan sabit ve de¤iflken giderler kavramlar›na çok aflinad›rlar ve zamanlar›n›n önemli bir k›sm›n› bu maliyetlerin yönetimine ay›r›rlar.

De¤iflken enerji kullan›m›nda yap›lan iyilefltirme

Üretim

Makale

fiEK‹L 3

Enerji

100

De¤iflken Tüketim 50

Sabit Tüketim

görülece¤i gibi, 50 birimi sabit 12,5 birimi de¤iflken olmak üzere toplam 62,5 birim enerji harcanm›fl olacakt›r.

Bu durumdada birim enerji tüketimi 1,25 seviyesine ç›kacakt›r. Yani 100 birim üretime göre birim enerji maliyeti % 25 artm›fl olacakt›r. fiEK‹L 4 Enerji

Hangi iyilefltirmeler önceliklidir? Sabit mi, de¤iflken k›s›m m›? Asl›nda genel olarak bak›ld›¤›nda her iki tip iyilefltirme de tasarruf yarat›r ve sonuçta benzer flekilde enerji faturas›n› düflürür. Dolay›s›yla iki tip iyilefltirmeyi biribirinden farkl› düflünmemek normaldir ve bu düflünce matematiksel olarak da do¤rudur. Di¤er taraftan Japonlar olaya farkl› bir noktadan bakarak, sabit k›s›mda yap›lan iyilefltirmelerin daha öncelikli oldu¤unu düflünmekte ve iyilefltirme planlar›n› buna uygun olarak yapmaktad›rlar.

Bu düflüncenin ana fikri; azalan üretim seviyelerinde ayn› muhasebe sisteminde oldu¤u gibi, enerjinin sabit k›sm›n›n etkisinin artarak, birim enerji maliyetini yükseltmesidir.

Bunu bir örnekle ifade etmek istersek; 100 birim üretim yaparken toplam 100 birim olarak tüketilen enerjinin 50 biriminin sabit, 50 biriminin ise de¤iflken k›s›m olarak belirlendi¤ini varsayal›m. Sonuçda 100 birim üretim seviyesinde, birim enerji tüketimi (Bir parça bafl›na düflen enerji miktar›) 1 birimdir. (Bkz. fiekil 3)

De¤iflken enerji kullan›m›nda yap›lan %50 iyilefltirme

100 75 62.5 50 25 50

100

Üretim

Bu kez sabit k›s›mda % 50 iyilefltirme yap›lmas› alternatifini incelersek (Bkz. fiekil 5); sabit k›s›m 25 birime düflecek, toplam enerji ilk alternatifte oldu¤u gibi 100 birim üretim için 75 birim enerji harcamas› olarak ayn› kalacakt›r. Yani tam kapasite üretimde de¤iflken ve sabit k›s›mda yap›lan eflit miktarda iyilefltirmelerin kazançlar› benzer olacakt›r. Fakat üretim yar›ya azald›¤›nda 50 birim üretm için toplam harcanan enerji 50 birimde kalacakt›r. Bu sonuçla, de¤iflken k›s›mda yap›lan iyilefltirme alternatifine göre 12,5 birimlik yani % 20’lik bir avantaj elde edilecektir.

Birim enerji maliyeti ise yine tam kapasitede oldu¤u gibi 1 birim enerji olarak sabit kalacakt›r.

Enerji

fiEK‹L 5

Üretim

100

De¤iflken k›s›mda yap›lan iyilefltirmeler ile enerji tüketiminin % 50 azald›¤›n› varsayarsak, art›k 100 birim üretim yapmak için, % 25 iyileflme ile 75 birim toplam enerji harcanacakt›r. Di¤er taraftan bu iyilefltirmelerden sonra çeflitli sebeplerden üretim 50 birime inerse, flekil 4’deki grafik üzerinden

100 75 50

Üretimin k›s›lma nedeni genellikle pazar daralmas›d›r ve bu durumda rekabet fliddeti do¤al olarak artacakt›r. De¤iflken k›s›mda yap›lan iyilefltirmelere ra¤men rekabetin en k›z›flt›¤› ortamda birim enerji maliyetiniz artarken, sabit k›s›mda yap›lan ayn› miktar iyilefltirme ile birim maliyetiniz en az›ndan sabit kalacakt›r.

Sabit enerji harcamalar›n›n de¤iflkene döndürülmesi: Sabit masraflarda yap›lan iyilefltirmeler avantajl›d›r. Fakat tespit edilerek iyilefltirme çal›flmalar›n›n yap›lmas› bir o kadar da zor ve maliyetlidir. Bir baflka metod ise mümkün olan noktalarda, yap›lan iyilefltirme çal›flmalar› ile sabit harcamalar› üretime ba¤lamak yani de¤iflken durumuna getirmektir. Buna bir örnek verirsek; tak›m tezgâhlar›nda ya¤lama devreleri genellikle parça iflleme olmad›¤› durumlarda da çal›fl›r ki genellikle buna gerek yoktur.

Ya¤lama pompas› ifllemeye ba¤l› dur / kalk çal›flt›r›l›rsa, sadece üretim anlar›nda çal›flaca¤› için de¤iflken harcama durumuna dönüflür. ‹fllem yap›lmad›¤› dönemlerde tezgâh çal›fl›yor olsa da ya¤lama için gereksiz enerji harcanmaz. ‹flletmelerde buna benzer yüzlerce örnek bulmak, özellikle tecrübeli elemanlar için çok zor de¤ildir.

Sonuç olarak enerji tasarrufu, endüstriyel iflletmelerde maliyetler aç›s›ndan önemlidir ve iflletmenin içinde bulunulan çevrenin sürdürülebilirli¤i aç›s›ndan da kaç›n›lmaz bir gerçek oldu¤u genel kabul görmüfltür. Bütün bunlara ek olarak, bilinçli bir enerji yönetimiyle do¤ru yerlere yap›lacak iyilefltirme yat›r›mlar›, enerji maliyetlerini düflürerek rekabetçili¤e ilave katk› sa¤layabilecektir.

Sabit enerji kullan›m›nda yap›lan %50 iyilefltirme

25

50

100

Üretim

73 Bak›fl 136

BUS‹AD üniversite ö¤rencilerine nano teknolojiyi anlatt› Uluda¤ Üniversitesi Endüstri Mühendisli¤i Bölümünde gerçeklefltirilen ve Bosch Sanayi ve Ticaret Afi Proses Gelifltirme Mühendisi Muhammet Emin Erözek’in konuflmac› oldu¤u nanoteknoloji ve mikroyap›lar seminerine ö¤renciler yo¤un ilgi gösterdi.

US‹AD’›n Uluda¤ Üniversitesi iflbirli¤iyle organize etti¤i ve ö¤rencilerin mesleki ve kiflisel geliflimine katk›da bulunmay› amaçlayan seminerler yeni dönemde de devam etti. Uluda¤ Üniversitesi Endüstri Mühendisli¤i Bölümünde gerçeklefltirilen seminerin konusu nanoteknoloji ve mikroyap›lard›.

Programa konuflmac› olarak Bosch Sanayi ve Ticaret Afi’den Proses Gelifltirme Mühendisi Muhammet Emin Erözek kat›ld›. Sunumunun bafl›nda nano teknolojinin tan›m›n›

B

74 Bak›fl 136

yapan Muhammet Emin Erözek, söz konusu teknolojinin ça¤›m›z›n en popüler teknolojisi konumunda oldu¤unu ve birçok ülkede bu bilim dal› ile ilgili önemli Ar-Ge çal›flmalar› yürütüldü¤ünü belirtti. Nano ile tan›mlanan ifadelerin, herhangi bir ölçünün milyarda birine iflaret etti¤ini dile getiren Erözek; örne¤in nanometrenin metrenin milyarda biri anlam›na geldi¤ini kaydetti. Bu kadar küçük boyutlardaki üretim teknolojisinin kuantum fizi¤i ile atom ve molekülleri düzenlemeye olanak sa¤lad›¤›n›n alt›n› çizen Erözek, “Nano teknoloji ayn› anda birden çok bilim dal›n› ilgilendiren hibrit bir teknolojidir. Bu teknoloji sayesinde malzemeleri nano boyutlara indirerek, onlar›n makro boyutta görülmeyen özelliklerini görebiliyoruz. Yani malzemeler nano boyutta makro boyutta göstermedikleri fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikler gösterirler. Örne¤in, iletken bir malzeme, nano boyutta yal›tkan olabilmekte” diye konufltu.

“Nano teknoloji, 2025-2080 y›llar› aras›nda hayat›m›z›n bir parças› olacak” 2000’li y›llar›n bafl›ndan bu yana nano teknoloji ça¤›n›n bafllad›¤›na ve 2025 ile 2080 y›llar› aras›nda söz konusu teknolojinin hayat›m›z›n bir parças›

Seminer olaca¤›na de¤inen Erözek, söz konusu terimi ilk olarak 1959 y›l›nda Nobel Ödüllü fizikçi Dr. Richard P. Feynman’›n ortaya att›¤›n› kaydetti.

Erözek, nano teknolojinin tan›m›n› ise ilk olarak 1974 y›l›nda Japon bilim adam› Norio Taniguchi’nin yapt›¤›n› belirterek, “Nano teknoloji ile ilgili olan bir di¤er dal da ‘Biyomimetik’ olarak adland›r›l›yor. Bu dal, do¤ada bulunan yap›lar› inceleyerek ve onlardan esinlenerek onlara benzer yap›lar ortaya koymaya çal›fl›r” diye konufltu. Ö¤rencilere nano teknolojinin uygulama alanlar›yla ilgili de bilgi veren Erözek, flöyle devam etti: “Bu teknoloji; enerji, sa¤l›k, tekstil, otomotiv, kozmetik, malzeme, bilgisayar ve elektronik sanayisinde yo¤un bir flekilde kullan›l›yor. Sa¤l›k alan›nda kanser tedavisi alan›nda kullan›lacak nano-botlar söz konusu iken; enerjide yeni nesil bataryalar, günefl pilleri ve hidrojen yak›t hücreleri gündemde. Tekstil alan›nda UV ›fl›nlar›n› emen, suyu iten, kendini temizleyen ve yanmay› geciktiren kumafllar üretilebiliyor art›k. Nano teknoloji sayesinde günümüzde bilgisayarlar daha küçük ve çok daha h›zl›. Küçük belleklere daha fazla veri s›¤abiliyor. Havac›l›k sanayinde de karbon nano tüpler destek eleman›

olarak kullan›l›yor ve kompozit malzemelerin içine kat›l›yor.

Otomotivde motor, boya, lastik, sensor, filtre, ayna gibi ürünlerin üretiminde bu teknolojiden faydalan›l›yor. Söz konusu teknoloji, kozmetik ve spor ürünleri alan›nda da kendine yo¤un uygulama alan› buluyor.” “Ülkelerin geliflmiflli¤i, nano teknoloji alan›nda yapt›klar›yla ölçülecek” Nano teknolojinin olumlu oldu¤u kadar olumsuz yanlar›n›n da bulundu¤una dikkat çeken Erözek, söz konusu nano partiküllerin gereken önlem al›nmad›¤› takdirde insan sa¤l›¤›n› tehdit eder duruma gelebilece¤ine iflaret etti. Bunun için son derece geliflmifl filtreler ve ileri teknoloji güvenlik aparatlar›n›n kullan›lmas› gerekti¤ini ifade eden Erözek, aksi takdirde gerek insan sa¤l›¤› gerekse çevre aç›s›ndan ciddi risklerin gündeme gelebildi¤ini kaydetti. Erözek, söz konusu teknoloji ile biyolojik silah yap›m›n›n da yayg›nlaflma riski tafl›d›¤›n›n alt›n› çizerek, ülkeler aç›s›ndan bunun da büyük tehlike arz etti¤ine de¤indi.

Erözek, söz konusu teknolojiyle ilgili olarak Türkiye’de yürütülen

çal›flmalarla ilgili de flunlar› söyledi: “Türkiye’de bu alanda pek çal›flma gerçeklefltirilmiyor maalesef. Mevcut çal›flmalar da daha çok tekstil, polimer ve kaplama alan›nda yo¤unlafl›yor. O nedenle bu alanda istihdam edilecek insana ihtiyaç var.

Türkiye’de gelinen noktada 19 adet teknoloji araflt›rma merkezi var. Bu merkezlerde 1000-1200 kifli istihdam ediliyor. Ülke genelinde de bu konuda faaliyet gösteren 100’e yak›n firma var. Bu alanda yürütülebilecek çok say›da proje var. Üniversitelerden mezun olup bu alana yönelenler, söz konusu bu projelerin birer parças› olabilir. Önümüzdeki 10 y›l içinde nano teknoloji h›zla geliflecek. Bu konuda flimdilik ABD, Rusya, Japonya, Çin, Almanya, Belçika, Fransa gibi ülkeler bafl› çekse de Türkiye gibi ülkelerde de çal›flmalar devam ediyor. Yak›n gelecekte ülkelerin geliflmifllik seviyesi, nano teknolojide kat ettikleri mesafe ile ölçülecek. Bu teknoloji, s›n›rlar› olmad›¤› için araflt›rmac›lara büyük f›rsatlar sunuyor. Nano teknoloji, yeni endüstri devrimini temsil ediyor ve içinde bulundu¤umuz ça¤, 2080’e kadar nano teknoloji ça¤› olarak an›lacak.”

75 Bak›fl 136

Aktafl Holding yeni üretim tesisini devreye soktu

Aktafl Holding, dünya çap›nda faaliyet gösterdi¤i alanlardaki etkinli¤ini daha da artt›rmak, kapasite art›fl›yla birlikte yeni yat›r›m alanlar›nda entegre üretim sistemine geçmek ve sektöre yüksek katma de¤er sa¤lamak ad›na, Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde ekonomiye kazand›rd›¤› yeni üretim tesisinin aç›l›fl›n› gerçeklefltirdi. aaliyet gösterdi¤i sektörlerde sahip oldu¤u markalar ile dünya liderleri aras›nda yer alan, bu alanlarda de¤iflimi yönetmeyi ilke edinen ve 100’den fazla ülkeye do¤rudan ihracat gerçeklefltiren Aktafl Holding, yeni pazarlara daha etkin ve h›zl› ulaflmak, yeni yat›r›m alanlar›nda entegre üretim sistemine geçmek ve sürdürülebilir verimlilik için yeni üretim tesisini hayata geçirdi.

ABD’den Çin’e, Bulgaristan’dan Brezilya’ya kadar dünyan›n dört bir noktas›nda faaliyetleri bulunan Aktafl Holding, Bursa’daki yap›lanmas›nda ve dönüflüm sürecinde çok önemli bir yer tutan yeni üretim tesisini 6 ay gibi k›sa bir sürede tamamlad›. 20

F

76 Bak›fl 136

bin metrekare kapal› alana sahip olan ve Aktafl Holding’in üretim modeline uygun olarak infla edilen tesislerde hava süspansiyon sistemleri üretimi ile birlikte, otomotiv ve savunma sektörünün yan› s›ra; inflaattan enerjiye kadar genifl bir yelpazedeki ürünlerin inovatif bir anlay›fl›yla üretilmesi hedefleniyor. “‹novatif düflünce bizi her ad›mda dinamik tutuyor” Bursa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yeni tesisinin aç›l›fl törenine; Bursa Valisi Münir Karalo¤lu, Bursa Büyükflehir Belediye Baflkan Vekili Abdülkadir Karl›k, Ak Parti Bursa Milletvekili Zekeriya Birkan, BTSO Yönetim Kurulu Baflkan› ‹brahim Burkay, DS‹ Bursa Bölge Müdürü Nazmi Koçak ve Nilüfer Kaymakam› Mustafa K›l›ç’›n yan› s›ra, ifl dünyas›ndan ve sivil toplum kurulufllar›ndan çok say›da isim kat›ld›. Törende konuflan Aktafl Holding Yönetim Kurulu Baflkan› fiahap Aktafl, yenilenmenin ve baflar› yolunda geliflerek ilerlemenin, kuruldu¤u günden bu yana Aktafl Holding’in her zaman önceli¤i oldu¤unu belirtti. Aktafl Holding’in

yenilikçi yaklafl›mlara her koflulda öncelik verdi¤ini vurgulayan Aktafl; “Sanayiciler, ürünlerinin bulundu¤u her ortamda ülkemizi gururla temsil ediyor. Bu süreçte sanayicilerimize düflen en büyük rol ise markal› ürünler ortaya koyabilmek için inovatif düflünebilmek. ‹novatif düflünce bizleri her ad›mda dinamik tutarken, geliflim iste¤i ile birlikte sürdürülebilir baflar›y› da getirecektir. Ancak bu flekilde fark yaratarak dünya pazarlar›ndan daha fazla pay elde edebiliriz. Bizler de Aktafl Holding özelinde bu yolda çal›flmalar›m›z› sürdürüyoruz. Alan›nda en fazla patent gelifltiren flirketler grubu olarak; ülkemizi, küresel düzeyde markam›z›n ad› alt›nda temsil etmek ve toplumsal sorumluluk bilincimizle hareket etmekten hiçbir zaman vazgeçmedik. Tüm bu amaçlar›m›z do¤rultusunda, bizlere geliflim ve daha yüksek kapasiteli çal›flma imkân› sunacak bu yeni binam›z, hem sektörümüz hem de ülkemiz ad›na daha fazla katk› sa¤layacak yeniliklerin yuvas› olacak.

Tesislerimizin baflta Bursa olmak üzere, ülkemiz ve dünya ekonomisine hay›rl› olmas›n› temenni ediyorum” diye konufltu.

Üyelerden Haberler “Ar-Ge odakl› büyümeye devam edece¤iz”

“Aktafl Holding, Bursa’m›z›n ve ülkemizin gururu oluyor”

Aktafl’›n ard›ndan söz alan Aktafl Holding ‹cra Kurulu Baflkan› ve Yönetim Kurulu Üyesi Sami Erol da, yeni tesislerle birlikte Aktafl Holding olarak, global bir firma olman›n tüm sorumluluklar›n› yerine getirme gayretini gösterdiklerini söyledi. Erol, sadece ekonomik anlamda de¤il; yapt›klar› tüm faaliyetlerle içerisinde bulunduklar› ülkeye ve topluma de¤er katabilmenin, Aktafl Holding’in kurumsal vizyonunun en önemli parças›ndan biri oldu¤unu kaydetti.

Törende söz alan Bursa Ticaret ve Sanayi Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› ‹brahim Burkay da, Aktafl Holding’in kuruluflundan bugüne geldi¤i noktay› hep birlikte izlediklerini ve grubun üretim tesisleri ve sektöre sa¤lad›¤› katma de¤erle, dünya genelinde Bursa’n›n ve Türkiye ekonomisinin gurur kaynaklar›ndan biri oldu¤unu söyledi. BTSO’nun düzenledi¤i Ekonomiye De¤er Katanlar Ödül Töreni’nde, Aktafl Holding’in ‘‹novasyon’ kategorisinde ödül ald›¤›n› hat›rlatan Burkay, “Hava süspansiyon körükleri üretiminde oldu¤u gibi rayl› sistemler ve savunma sanayisine yönelik hamlelerinden dolay› da Aktafl Holding’i gönülden kutluyorum.

Erol, flöyle devam etti: “Standartlar›n ve teknolojinin de¤iflimiyle birlikte müflteri beklentilerinin de h›zla de¤iflime u¤rad›¤› yeni ekonomik düzende, takip eden de¤il; takip edilen, sektörde lider olmay› amaçlad›k. Bursa’daki yap›lanmam›z aç›s›ndan çok önemli bir yer tutacak bu yeni üretim tesisimizde, bilgi ve teknolojiyi kullanarak, üretim ve hizmet kapasitemizi yükseltmeyi amaçlad›k. Markalar›m›za da bu yönde yat›r›m yapmaya devam edece¤iz. Global pazarlara odakl› yönetim anlay›fl›m›z›, toplam kalite yönetimine yaklafl›m›n› benimsemifl yetkin profesyonel kadrolar›m›zla gelifltirmek ve Ar-Ge öncelikli dönüflüm stratejilerimizle de sektöre her aç›dan katma de¤er sa¤lamak temel amac›m›z.”

Bursa’m›z›n klasik endüstriden, yeni nesil alanlara dönüflümü için faaliyet gösteren en önemli flirketlerden biri Aktafl Holding. Bu yeni tesislerin Bursa’m›za ve ülkemize hay›rl› olmas›n› diliyorum” diye konufltu.

Bursa Büyükflehir Belediye Baflkan Vekili Abdülkadir Karl›k da, Aktafl Holding’in ülkemiz ekonomisine kazand›rd›¤› yeni tesislerin önemine dikkat çekerek, grubun dünya genelinde faaliyet gösterdi¤i bölgelerde, özellikle de Balkan co¤rafyas›nda Türkiye’nin bayra¤›n› gururla tafl›d›¤›n› kaydetti. Törene

kat›lan AK Parti Bursa Milletvekili Zekeriya Birkan da yeni üretim tesisinin hay›rl› olmas›n› dileyerek, “Bursa’da üreten, ihracat yapan, istihdam sa¤layan Aktafl Holding’in her zaman yan›nday›z. Bayra¤›m›z› 100’den fazla ülkede baflar›yla dalgaland›rd›¤› için kendilerine teflekkürlerimizi sunuyoruz. Bursa’ya böylesine güzel bir yat›r›m yapt›¤› için Aktafl Holding’i yürekten kutluyorum” fleklinde konufltu. Bursa Valisi Münir Karalo¤lu ise Aktafl Holding’in sadece Bursa ve Türkiye’de de¤il; dünyan›n dört bir köflesinde Türk bayra¤›n› daha yukar›larda dalgaland›rmak için çal›flan, istihdam yapan, üreten, dünya çap›nda bir firma oldu¤unu vurgulad›. ‹leri teknoloji ile donat›lan bu tesis için baflta fiahap Aktafl olmak üzere, tüm Aktafl Holding çal›flanlar›n› yürekten kutlad›¤›n› dile getiren Karalo¤lu, “Ülkemizin büyüme hedefleri do¤rultusunda Ar-Ge’ye, tasar›ma ve markaya yat›r›m yapma konusunda ciddi teflvikler söz konusu. Bu hedefleri gerçeklefltirme noktas›nda, ülkemizi ileriye tafl›yacak yat›r›mlarla, Bursa’m›z›n ve ülkemizin gururu olan Aktafl Holding’i kutluyorum” fleklinde konufltu.

Protokol konuflmalar›n›n ard›ndan kurdele kesim töreniyle devam eden Aktafl Holding’in yeni üretim tesislerinin aç›l›fl›, düzenlenen kokteyl ile sona erdi.

77 Bak›fl 136

Çetin Elektrik’ten mesleki e¤itime anlaml› katk› Çetin Elektrik’in Demirtaflpafla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile yapt›¤› iflbirli¤i kapsam›nda okulun iki atölyesinde gerçeklefltirdi¤i yenileme çal›flmalar›yla ilgili resmi tören düzenlendi. ühendislik, taahhüt, bak›m, imalat, sat›fl ve dan›flmanl›k alanlar›nda Bursa’n›n güçlü ve yenilikçi flirketlerinden olan Çetin Elektrik Grup, nitelikli iflgücünün ancak e¤itim kurumlar›n›n özel sektörle yak›n ifl birli¤i ile ortaya ç›kabilece¤i gerçe¤inden hareketle, Demirtaflpafla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile iflbirli¤i yapt›. Bu kapsamda, Elektrik-Elektronik Teknolojileri Alan› Tesisat ve Pano Montörlü¤ü Dal›’ndaki iki atölye Çetin Elektrik taraf›ndan yenilendi, ö¤retmenlerin e¤itimi Çetin Elektrik bünyesinde geçti¤imiz yaz döneminde gerçeklefltirildi. Ayr›ca iflbirli¤i projesi kapsam›nda bölüm ö¤rencilerinin bir k›sm› Çetin Elektrik’te staj yapmaya bafllad›. Söz konusu proje kapsam›nda Demirtaflpafla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde gerçeklefltirilen iyilefltirme çal›flmalar›yla ilgili 23 Aral›k 2016’da resmi tören düzenlendi.

E¤itim-ö¤retime kazand›r›lan atölyelerin aç›l›fl›na Osmangazi ‹lçe Milli E¤itim Müdürü Gökhan Çokgezer, Çetin Elektrik Yönetim Kurulu Baflkan› Çetin Öztunal›, Demirtaflpafla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürü Ahmet Keskin, Mezunlar Derne¤i Baflkan› Osman Nuri Atasoy, Elektrik Elektronik Teknolojileri Alan› ö¤retmenleri, ö¤renciler ve çok say›da davetli kat›ld›. Yenilenen iki atölyenin aç›l›fl kurdelesini Çetin Öztunal›, k›z› Beril Öztunal› ve Osmangazi ‹lçe Milli E¤itim Müdürü Gökhan Çokgezer kesti. Törende, Çetin Öztunal›’ya teflekkür plaketi ve mezun oldu¤u döneme ait foto¤raf› hediye edildi. Ayr›ca, Makel Elektrik, Protek Mühendislik, EAE

M

78 Bak›fl 136

Elektroteknik, Schneider Elektrik ve Mavili Elektronik firmalar›na katk›lar›ndan dolay› teflekkür plaketi takdim edildi.

“Mesleki e¤itime önem verelim” Çetin Elektrik Grup Yönetim Kurulu Baflkan› Çetin Öztunal›, 1975 y›l›nda

Demirtaflpafla Endüstri Meslek Lisesi’nden mezun oldu¤unu ve 36 y›ld›r ifl yaflam›n›n içinde yer ald›¤›n› ifade ederek, Türkiye’deki as›l sorunun iflsizlik de¤il, mesleksizlik ve nitelikli personel eksikli¤i oldu¤unu söyledi. Mevcut e¤itim sisteminin gerek sanayi gerekse hizmet sektörlerinin ihtiyaç duydu¤u, bilgisini

Üyelerden Haberler uygulayabilen, beceri sahibi bireyler yetifltiremedi¤ine iflaret eden Öztunal›, “Oysa bizim baflka ülkelerle rekabet edebilmek, üretimi art›rmak, sadece alan ve kullanan de¤il, üreten ve satan ülke olabilmek için mesleki e¤itime çok büyük önem vermemiz gerekiyor. H›zla de¤iflen bilgi, teknoloji ve üretim yöntemleri ile ifl hayat›ndaki geliflmelere paralel olarak dinamik bir mesleki ve teknik e¤itim yap›s›n› daha fazla zaman kaybetmeden oluflturmal›y›z. Bu dinamik yap›; kendini yenileyen bir e¤itim sistemini, teknolojik altyap› yat›r›mlar›n›n güçlendirilmesini, dünyadaki geliflmelerin yak›ndan takip edilmesini ve özel sektörle yak›n bir ifl birli¤ini zorunlu k›l›yor” diye konufltu.

Öztunal›, flöyle devam etti: “Mesleki ve teknik e¤itimde bizim önceli¤imiz yeni okullar açmak olmamal›. Bizim Bursa aç›s›ndan bakt›¤›m›zda yeterli okulumuz var. Bu okullarda e¤itim alan gençlerimize, özel sektör iflbirli¤i çerçevesinde mesleki ve teknik e¤itimi yerel, ulusal ve uluslararas› ifl piyasalar›n›n beklentilerine uygun flekilde vermek, gerekli bilgi, beceri ve yetkinli¤i kazand›rmak do¤ru olan fleydir. Benim önerim, baflta sanayicilerimiz olmak üzere herkesin, okul yerine meslek atölyelerine destek olmas›d›r. Çünkü hemen her sektörde ara eleman bulmak büyük bir sorun. Ö¤rencilerimizin daha iyi yetiflmesi için bu tür atölyeler hayati önemde.

Biz Çetin Elektrik Grup olarak, eyleme geçmifl durumday›z. ‹darecilerimizin de deste¤iyle, mevcut atölyelerde ça¤dafl donan›mlar kurduk.

Amac›m›z, iki atölye kurup b›rakmak de¤il, yaflam›n içinde, geliflmeleri

takip eden ve kendini gelifltiren, sürdürülebilir bir model yaratmak. Bu çal›flmam›z›n verimli ve örnek olaca¤›na inan›yorum. Bu tür bir projeye mezun oldu¤um okulda bafllam›fl olmak da bana ayr› bir heyecan veriyor.” ‹ki atölyede sa¤lanan olanaklar Çetin Elektrik Grup; mesleki ve teknik e¤itime dönük iflbirli¤i projesi kapsam›nda, Demirtaflpafla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Elektrik-

Elektronik Teknolojileri Alan› Tesisat ve Pano Montörlü¤ü Dal› atölyelerine flu imkanlar› sa¤lad›: Busbar (Enerji iletimi ve da¤›t›m›nda kullan›lan modüler bara sistemi) Güç da¤›t›m ünitesi, Busbar ayd›nlatma ünitesi, Kuvvet kablo tesisat›, zay›f ak›m görüntülü sistem ünitesi, yang›n alarm ve kamera güvenlik ünitesi, otomatik kumanda pano uygulamalar›, çoklu sayaç pano uygulamas›, h›z kontrol ve sürücü devreleri, LED ayd›nlatma ünitesi, her ö¤renci için ölçü aletleri ve el tak›mlar›, her ö¤renci için dolap.

79 Bak›fl 136

Emko, 2015’deki baflar›lar› ile 2016’ya h›zl› bafllad› 2015 y›l›ndaki baflar›lar›n› y›lsonunda ald›¤› iki ödülle taçland›ran EMKO Elektronik, Bursa Ticaret ve Sanayi Odas›’n›n düzenledi¤i Ekonomiye De¤er Katanlar Ödül Töreni’nde ald›¤› ödülün yan› s›ra, KOSGEB’in Türkiye genelinde düzenledi¤i yar›flman›n 2015 y›l› elemelerinde ‘‹novatif Kobi’ dal›nda son 5 finalist aras›na girmeyi baflard›. ursa Ticaret ve Sanayi Odas›’n›n 42’ncisini düzenlendi¤i “Ekonomiye De¤er Katanlar2015 Ödülleri” Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçeklefltirildi. Ödül töreninde, “Sektör Birincileri”, “Kurumlar Vergisi”, “En Baflar›l› KOB‹’ler”, “Gelir Vergisi”, “Dönüflüm Liderleri”, “‹novasyon” ve “‹hracat” olmak üzere 7 ayr› kategoride 72 ödül verildi. Törende Emko Elektronik, “En Baflar›l› KOB‹’ler” kategorisinde ödüle lay›k görüldü. Emko Elektronik Yönetim Kurulu Baflkan› Ayhan Ispalar ödülünü, Bursa Büyükflehir Belediye Baflkan› Recep Altepe’nin elinden ald›.

B

2015 y›l›ndaki baflar›lar›na KOSGEB’in düzenlendi¤i Kobi ve Giriflimcilik Ödülleri’nde, ‘‹novatif KOB‹’ dal›nda finalist olmay› da ekleyen Emko Elektronik, Türkiye genelinde 3673 firman›n içinden bu dalda son 5 finalist aras›nda yer ald›.

Düzenlenen törende yüzde 100 yerli üretimiyle dikkat çeken ve otomasyon sektöründe ad›ndan s›kça söz ettiren 80 Bak›fl 136

Emko Elektronik’in Yönetim Kurulu Baflkan› Say›n Ayhan Ispalar, baflar› sertifikas›n› Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan› Fikri Ifl›k’›n elinden ald›.

2015 y›l›nda alan›nda önemli yat›r›mlara imza atan ve 2016 y›l›nda bu yöndeki at›l›mlar›n› sürdürmeyi hedefleyen Emko Elektronik, özellikle Avrupa’da bafllayan ve Endüstri 4.0 sanayi devrimi olarak adland›r›lan

yeni üretim sürecine haz›rl›k anlam›nda kendi içinde yapt›¤› yat›r›mlar›n d›fl›nda, bu konuyla ilgili düzenlenen panel ve toplant›lara da destek olmaya ediyor. Sektörünün öncü firmalardan biri olarak çal›flmalar›na devam eden Emko Elektronik, sürekli geliflim hedefiyle 2016 y›l›nda yeni baflar›lara imza atmay› amaçl›yor.

Üyelerden Haberler

Fransa’n›n lüks pastane zinciri Paul, Evinoks’u tercih etti Ürün gam›nda A’dan Z’ye tüm servis ekipmanlar›n› bar›nd›ran ve büfe servis hatlar› alan›nda sektörün dünya devleriyle çal›flan Evinoks, baflar›lar›na bir yenisini daha ekledi. Firma, Fransa’n›n lüks ve elit pastaneler zincirlerinden olan Paul Pastanesi ile el s›k›flt›. vinoks’un patentli bulufllar› olan turbo s›cak yemek ünitesi, turbo tabak ›s›t›c›s› ve cool air curtain (Üstten hava perdeli so¤utma sistemleri) ile donat›lan aç›k büfeler, kullan›c›lar için enerji tasarrufu, h›z, hijyen ve yüksek performans sa¤l›yor.

E

33 y›ld›r uzman teknik kadrosu ile sektöre hizmet sunan Evinoks’un, dünya çap›nda birçok ödülü

bulunmakta. Evinoks, büfe servis hatlar›nda müflterilerine özel ve anahtar teslimi büfe servis hatlar› dizayn edip üretirken, banket ve konferans ekipmanlar› alan›nda da sektöründe ürün gam› en genifl firmalardan biri olarak hizmet veriyor.

Müflteri memnuniyeti odakl› çal›flmalara, yenilikçi yönü ile tasarlad›¤› büfelerinin kullan›m kolayl›¤›na ve ergonomik yap›da olmas›na özen gösteren firma, bu özellikleriyle dünyada birçok pastane, otel ve restoran zinciri taraf›ndan tercih edilir konumda. Bunlar›n sonuncusu 1889 y›l›nda Fransa’da kurulan ve ülkenin en önemli pastane zincirlerinden olan Paul Pastanesi oldu.

Paul, Fransa’n›n lüks ve elit pastanesi olarak da biliniyor. Firma, yurtd›fl›

yat›r›mlar›nda birçok firma aras›ndan Evinoks’u tercih etti ve Avrupa pazar›na ulaflt›raca¤› ürünlerini Evinoks güvencesi ile sergileme karar› ald›.

81 Bak›fl 136

Time Out ‹stanbul Yeme ‹çme Ödülleri “Özel Baflar› Ödülü” ‹noksan’a Endüstriyel mutfak sektörünün yenilikçi yüzü ‹noksan, 14 Ocak’ta Zorlu PSM’de gerçeklefltirilen 15. Time Out ‹stanbul Yeme ‹çme Ödülleri’nde Özel Baflar› Ödülü’ne lay›k görüldü. u y›l 15’incisi organize edilen Time Out ‹stanbul Yeme ‹çme Ödülleri’nin kategorilerinden olan Özel Baflar› Ödülü, endüstriyel mutfak sektörüne katt›¤› yenilik ve verdi¤i destekten ötürü ‹noksan’›n oldu.

B

Törene kat›lan ‹noksan Yönetim Kurulu Baflkan› Vehbi Varl›k ödülü, Gazeteci Nilay Örnek’in elinden ald›.

82 Bak›fl 136

Varl›k törende yapt›¤› konuflmada ‹noksan’›n 35. y›l›n› geride b›rakt›¤›n› hat›rlatarak, mutfak sektörünün birbirinden de¤erli meslektafllar› aras›ndan bu ödülü kendilerine lay›k gören Time Out ‹stanbul ekibine teflekkür etti. ‹noksan markas› olarak, mutfak sektörüne daime ilkleri getiren yenilikçi vizyonlar›n› daha da üst seviyeye tafl›yacaklar›na inand›klar›n›n alt›n› çizen Varl›k, “Bu ödülü almam›zda büyük katk›lar› bulunan ekibime de ayr›ca sonsuz teflekkür ediyorum” dedi.

Endüstriyel mutfak ekipmanlar› sektöründe 35’inci y›l›n› geride b›rakan ‹noksan, Bursa’daki 20.000 metrekare kapal› alanda son

teknolojiyle donat›lm›fl tesisinde sadece Türkiye de¤il, dünya çap›nda üretim gerçeklefltiriyor. Alt› büyük ilde bölge müdürlü¤ü, 40'a yak›n yetkili bayisi bulunan ‹noksan , 4.000 çeflide varan yard›mc› mutfak ürünleriyle; otel, bar, kafe, restoran, turistik tesis, fast food gibi yeme içme alanlar›n›n bulundu¤u tüm mekanlara gereken ürün ve aksesuarlar› üretip, gerekti¤inde ithal ederek müflterilerine say›s›z alternatif sunuyor.

Üyelerden Haberler

Türkiye’nin en de¤erli markalar›ndan Özdilek, büyüme trendini sürdürüyor Havlu, bornoz, ev tekstili üretimi, perakende ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Özdilek, 1971 y›l›nda iki adet dokuma tezgah›, 5 personel ve y›ll›k 10 ton havlu üretim kapasitesiyle ç›kt›¤› yolda bugün y›ll›k 10 bin tonluk havlu üretim kapasitesine ulaflt›. Geldi¤i noktada Türkiye’nin en de¤erli markalar›ndan biri olarak çal›flmalar›na devam eden firma, "Müflteri Varsa Biz Var›z" slogan›ndan hareketle geliflimini sürdürüyor.

2

009 y›l›nda Capital Brand Finance marka de¤eri araflt›rma sonuçlar›na göre perakende kategorisinde Türkiye’nin marka de¤eri en yüksek firmas› seçilen Özdilek; havlu, bornoz, ev tekstili üretimi, perakende ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteriyor.

1971 y›l›nda iki adet dokuma tezgah›, 5 personel ve y›ll›k 10 ton havlu üretim kapasitesiyle havlunun ilk üretildi¤i yer olan Bursa’da kurulan Özdilek, Türkiye’nin en dinamik flirketleri aras›nda yer al›yor. 2005 y›l›nda kurdu¤u modern, tam entegre boyabask› tesisleriyle de di¤er ev tekstili ürünlerinin üretimine bafllayan Özdilek; bugün y›ll›k 10 bin ton havlu ve günlük 40 ton pamuk ipli¤i üretimiyle Türkiye ve Avrupa’n›n en büyük, dünyan›n 6. büyük havlu üreticisi konumunda.

Bu baflar›s›n› di¤er alanlarda da sürdürmek isteyen Özdilek, 1983 y›l›nda, Yalova Yolu üzerindeki 400 metrekarelik alanda fabrika sat›fl ma¤azas› ve kafeterya açarak Bursa Al›flverifl Merkezi’nin ilk ad›mlar› att›.

45 y›ld›r “Müflteri Varsa Biz Var›z” felsefesiyle hareket eden Özdilek, perakende sektöründe bugün itibariyle 9 al›flverifl merkezi; (Bursa, Bursa Geçit, Yalova, Afyonkarahisar, Kocaeli, ‹zmir, Eskiflehir, ÖzdilekPark Antalya ve ÖzdilekPark ‹stanbul) 6 Hipermarket, (Bursa Kapl›kaya, Bursa Ataevler, Bursa Özlüce, Bursa Gürsu, Gemlik ve ‹negöl) 3 departman ma¤aza (Vialand AVM, Torium AVM ve Mall of ‹stanbul AVM) ve 50’nin üzerinde ev tekstili ma¤azas› ile faaliyetlerine devam ediyor.

2014 y›l›nda ‹stanbul - Levent’te 37 bin metrekare arsa üzerine inflaa 83 Bak›fl 136

edilen ve 32-33 katl› iki kuleden oluflan Özdilek Center’› hayata geçiren Özdilek, 250 milyon dolarl›k yat›r›ma imza att›. ‹çerisinde ÖzdilekPark ‹stanbul AVM, Wyndham Grand ‹stanbul Levent Otel ve ifl merkezi (River Plaza) bulunan projenin geçti¤imiz Eylül ay›nda birinci y›l› kutland›. ‹stanbullular›n u¤rak yeri haline gelen ÖzdilekPark ‹stanbul AVM, bir y›lda 9 milyon ziyaretçi a¤›rlad›.

Tüm üretim ve sat›fl faaliyetlerini kalite standartlar›ndan ödün vermeden gerçeklefltiren Özdilek, perakende sektöründe 1998 y›l›nda ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi’ni alan ilk firma olma özelli¤i tafl›yor. Tüketici bilincinin geliflmesine katk› sa¤lamak amac›yla 2004 ve 2006 y›llar›nda Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› taraf›ndan verilen “Tüketici Memnuniyetini ‹lke Edinen Firma” ödülünü almaya hak kazanan Özdilek, dünyan›n 48 ülkesinde faaliyet gösteren ba¤›ms›z bir marka de¤erlendirme kuruluflu olan Superbrands’›n seçimiyle, 2005’te “Türkiye’nin süper markalar›” aras›na girdi.

84 Bak›fl 136

2006/2007 döneminde gerçeklefltirilen “Tüketici Memnuniyeti ve E¤ilimlerini Belirleme Araflt›rmalar›” sonucunda Özdilek; kalitesi, tüketici haklar›na karfl› duyarl›l›¤›, sosyal sorumluluk anlay›fl›, tüketici gözünde sayg›nl›¤› ve güvenilirli¤i ile Tüketiciyle Dost Alt›n Ödülleri

kapsam›nda “Tüketici Dostu Marka” ünvan›n› almaya lay›k görüldü. 2010 y›l›nda da ISO 10002 Müflteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi’ni alan Özdilek, ‹stanbul Sanayi Odas›’n›n (ISO) her y›l aç›klad›¤› en büyük 500 özel flirket aras›nda da yerini almaktad›r.

Üyelerden Haberler

‹nflaat, Türkiye ekonomisi içindeki önemini koruyor Türkiye’de inflaat sektörünün genel görüntüsü ve sektörde öne ç›kan sorunlarla ilgili yaz›l› bir aç›klama yapan Sinta Sanayi ‹nflaat Taahhüt ve Ticaret Afi, yap›m› devam eden ve yap›m› tamamlanan inflaat projeleriyle ilgili olarak da BUS‹AD Bak›fl Dergisi okurlar›n› bilgilendirdi.

fazlal›¤›n›n ifl hacimlerinin daralmas›na neden olmas›, bürokratik engellerin fazlal›¤›, iflçilik maliyetlerinin yüksek olmas›, sertifikal› iflçi say›s›n›n az olmas›, finansman altyap›n›n zay›f olmas›, Ar-Ge faaliyetlerinin yetersizli¤i, sektörün arkas›nda yer alacak özel ya da devlet kaynakl› finansman ve sigorta imkânlar›n›n k›s›tl›l›¤› ve devlet deste¤i eksikli¤i, müflavir firmalar›n yeterli büyüklü¤e ulaflmam›fl olmas›, afl›r› düflük fiyat tekliflerin kar marjlar›n› düflürmesi ise sektörün zay›f yönleri olarak öne ç›k›yor. Geliflmifl ekonomiler büyümeyi yüksek tutmak ve dolay›s›yla tüketim ve yat›r›m› artt›rmak üzere ileri teknoloji içeren ürünlere yönelirken, geliflmekte olan ekonomiler ise büyüme, altyap› ve beraberinde getirdi¤i inflaat sektörü ile desteklenmektedir. ‹stikrarl› büyümeye ve beraberinde istihdam yaratmaya her zaman ihtiyac› olan Türkiye ekonomisi için inflaat sektörü her zaman önemli bir sektör olmufltur.

2015 y›l›nda gerçekleflen iki seçime ra¤men inflaat sektörü ivmesini kaybetmemifltir. 2016 y›l›n›n ilk günleriyle beraber hükümetin vaatlerini h›zla hayata geçirmesiyle 2015 y›l›nda yavafllayan sanayi 2016 y›l›nda tekrar h›zlanacakt›r.”

Söz konusu aç›klamada 2016 y›l›n›n ilk çeyre¤inde firma taraf›ndan yap›m› devam eden ve yap›m› tamamlanan inflaat projeleri de flu flekilde s›raland›: • Özdilek Al›flverifl Merkezleri ve Tekstil Afi’nin Bursa ‹li, Nilüfer ‹lçesi, Alaaddinbey Mahallesi’ndeki mevcut arsalar›na AVM inflaat›n›n yap›m› devam ediyor.

• Tofafl Türk Otomobil Fabrikas› Afi’nin mevcut tesislerine spor salonu inflaat›n›n yap›m› devam ediyor.

• Karsan Otom. San. ve Tic. Afi’nin Bursa ‹li, Nilüfer ‹lçesi, Hasana¤a Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut tesislerine ilave olarak yeni

ürkiye’nin geliflen ve buna ba¤l› olarak ihtiyaçlar› artan bir ülke konumunda oldu¤una dikkat çekilen aç›klamada, di¤er geliflen ve geliflmekte olan ülkelerde oldu¤u gibi geliflimin temelini inflaat sektörünün oluflturdu¤u vurguland›. Aç›klamada kamuya ait alanlar, yaflam mekânlar› ve bu mekânlar› yaflan›r k›lan tüm altyap›n›n ilk ad›m›n› inflaat sektörünün oluflturdu¤una de¤inilerek, ülke ekonomisinin her alan›n›n inflaat sektörü ile kesiflti¤i kaydedildi.

T

Aç›klamada flu ifadelere yer verildi: “Büyük ölçüde ulusal sermayeye dayanan inflaat sektörü, yüzlerce meslek dal›n› ilgilendirmesi nedeniyle istihdam ve üretim sürecini önemli ölçüde etkilemektedir. Küresel ve bölgesel tüm olumsuzluklara ra¤men ülkemizin yakalad›¤› büyüme trendinde inflaat sektörünün katk›s› yads›namaz, inflaat sektörü büyüdükçe Türkiye de büyümeye devam edecektir. Sektöre girifl-ç›k›fl›n kolay olmas› nedeniyle müteahhit say›s›n›n fazlal›¤›, müteahhit say›s›n›n 85 Bak›fl 136

boyahane binas› inflaat›n›n yap›m› devam ediyor.

• Freudenberg Sealing Technologies San. ve Tic. Afi’nin Bursa ‹li, Nilüfer ‹lçesi, Hasana¤a Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut arsalar›na fabrika, depo ve idari faz 2 inflaat›n›n yap›m› devam ediyor.

• Gökçelik Çelik Eflya San. ve Tic. Afi’nin Bursa ‹li, Nilüfer ‹lçesi, Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut arsalar›na prefabrik fabrika ve idari bina inflaat›n›n yap›m› devam ediyor.

• ‹peker Tekstil Tic.ve San. Afi’nin Bursa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut tesislerine çelik konstrüksiyon 2 katl› üretim alan› ilavesi inflaat›n›n yap›m› tamamland›.

• Akpres Metal Yedek Parça Mak. San.ve Tic. Afi’nin Adapazar› Hendek 2. Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut fabrika arsas› tevsi k›sm›na yapaca¤› fabrika ve idari bina inflaat›n›n çelik konstrüksiyon iflleri tamamland›.

• Bayrak Lastik San. ve Tic. Afi’nin Bursa ‹li, Nilüfer ‹lçesi, Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan arsalar›na fabrika bina kaba inflaat›n›n yap›m› tamamland›.

• ‹skender Rekkal›’ya ait Demirtafl Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan mevcut fabrika s›n›rlar› içerisine muhtelif inflaat iflleri tamamland›.

• Elsi Elektrik Sistemleri San. ve Tic. Ltd. fiti.’nin Hasana¤a Organize Sanayi Bölgesi’ndeki mevcut fabrika sahas› s›n›rlar› içerisine betonarme idari bina karkas ve prefabrik betonarme karkas + çelik çat›l› fabrika binas› inflaat›n›n yap›m› tamamland›.

• Bursa Tekstil Boyahaneleri ‹htisas Organize Sanayi Bölgesi’nin Bursa ‹li, Bad›rga Köyü s›n›rlar› içerisinde yer alan arazisine 1. k›s›m altyap› inflaat›n›n yap›m› tamamland›.

86 Bak›fl 136

Üyelerden Haberler

Ünver Group’un üretimine dünya standartlar›nda onay Ünver Group, 2014 y›l›nda ‘Gelece¤i Birlikte ‹nfla Edelim’ slogan›yla bafllad›¤› World Class Manufacturing (WCM) çal›flmalar› kapsam›nda TOFAfi Denetim Ekibi taraf›ndan gerçeklefltirilen ilk denetimden baflar›yla geçti.

T

OFAfi’›n dan›flmanl›k deste¤iyle geçti¤imiz y›l ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i, maliyet yönetimi, odaklanm›fl iyilefltirme, otonom bak›m, iflyeri organizasyonu, profesyonel bak›m, kalite, lojistik, insan kaynaklar› gelifltirme teknik pillarlar› ve yönetimsel pillarlar ile WCM süreçlerini uygulamaya bafllayan Ünver Group, TOFAfi denetim ekibi taraf›ndan gerçeklefltirilen ilk denetimden 13 puan gibi oldukça baflar›l› bir sonuç elde ederek, 2015 y›l›n›n flirket hedeflerini önemli ölçüde yerine getirmifl oldu. Baflar›yla geçen ilk denetimin ard›ndan çal›flmalar›na h›z kesmeden devam eden Ünver Group’un yönetim kadrosu, 2016 y›l›n›n faaliyet plan›n› da oluflturdu. Önümüzdeki y›l yap›lacak olan ikinci denetimde de ayn› baflar›ya ulaflmay›

hedefleyen Ünver Group, yapt›¤› bu çal›flmayla toplam kalite de¤erlerine ve ülke ekonomisine de katk› sa¤lamay› hedefliyor.

“Mevcut kalite politikam›z sürecek” fiirket olarak WCM denetiminden baflar›yla geçmenin mutlulu¤unu yaflad›klar›n› belirten Ünver Group Yönetim Kurulu Baflkan› Ayhan Korgavufl, “Günümüzde global pazarda s›n›rlar›n ve mesafenin önemi giderek azald›¤›ndan, uygun fiyat ve

kaliteye ulaflmak zor de¤il. WCM gibi modern bir üretim yönetim sisteminin kullan›lmas›, ülkemizdeki ana sanayileri daha rekabetçi fiyat ve daha yüksek kalitede üretime teflvik edecektir. Bu da üretilen ürünlerin pazarda daha cazip bir duruma gelmesine katk› sa¤layacakt›r” dedi. Ünver Group olarak dünya standartlar›nda üretim yapt›klar›n›n alt›n› çizen Korgavufl, mevcut kalite politikalar›n› aksatmadan sürdürmeye devam edeceklerini sözlerine ekledi.

87 Bak›fl 136

Yazaki, yeni projelerle kapasitesini art›r›yor Geçen y›l› büyüme y›l› olarak geçiren Yazaki Türkiye, bir yandan da yat›r›mlar›n› sürdürüyor. 2014 - 2015 y›llar›nda Jeep Renegade projesini Mudanya fabrikas›nda hayata geçiren firma, bu proje ile Mudanya fabrikas›ndaki çal›flan say›s›n› 1800’e yükseltti. ünya genelinde 44 ülkede 462 üretim ve sat›fl merkezi bulunan Yazaki, global araç kablolar› sektöründe yüzde 24 paya sahip tamamen Japon sermayeli bir firma olarak faaliyetlerine devam ediyor.

Araç kablo donan›m› malzeme ve parçalar› imalat› ile tedariki alan›nda dünyan›n önde gelen firmalar› aras›nda yer alan Yazaki, Bursa ilinde

D

88 Bak›fl 136

Gemlik ve Mudanya’da, Sakarya ilinde de Kuzuluk’ta olmak üzere Türkiye’de toplam 3 fabrikada üretim yap›yor.

Otomotiv ana sanayilerin kablo sistemleri tedarikçisi olan Yazaki; Bursa’daki tesislerinde Honda, Toyota, Fiat, Tofafl, Renault, Ford, Opel GM gibi ana sanayilere kablo sistemi tedarik ederken, OEM’lerin yeni projelerini de Türkiye’ye kayd›rmay› baflar›yor.

Yazaki Türkiye’nin 2015 y›l› toplam cirosu 289 milyon Euro, Bursa’daki tesislerin toplam cirosu da 194 milyon Euro olarak gerçekleflti. Bursa’daki tesislerin, 2015 y›l› toplam cirosu içindeki ihracat pay› yüzde 75’i buluyor. Yazaki Bursa ‹flletmeleri Genel Müdürü Metin Türk, Bursa’da

Mudanya ve Gemlik’teki fabrikalarda üretimini sürdüren firman›n geçen y›l Yazaki ‹ngiltere, ‹talya ve Almanya’ya 159 milyon Euro’luk ihracat, yurtiçine ise 54 milyon Euro’luk sat›fl yapt›¤›n› kaydetti. Bu y›l ihracat rakam›n› 150160 milyon Euro aral›¤›nda olaca¤›n› belirten Türk, ayr›ca geçen y›l yaklafl›k 6 milyon Euro’luk yat›r›m yapt›klar›n› söyledi. 2014-2015 y›llar›n›n Mudanya fabrikas› aç›s›ndan tam bir büyüme y›l› oldu¤una vurgu yapan Metin Türk, “Hem mevcut projelerimizdeki üretim art›fl›, hem de yeni al›nan Jeep

Üyelerden Haberler Renegade projesi ile Mudanya fabrikam›z kapasitesini 2 kat›na ç›karm›fl, bu büyüme için binden fazla ilave çal›flan istihdam edilmifl ve 3 milyon Euro’nun üstünde yat›r›m yap›lm›flt›r. 2015 y›lsonu datalar›na göre, Gemlik fabrikas›nda 2.800, Mudanya fabrikas›nda 1.800 olmak üzere Bursa tesislerinde toplam 4.600 kifli ve Kuzuluk fabrikas›nda 2.000 kifli olmak üzere Türkiye Yazaki’de toplam 6.600 kifli istihdam edilmektedir” diye konufltu.

Fiat’›n iflini Tunus’tan Türkiye’ye ald› Gemlik fabrikas›n›n da Avrupa fabrikalar› aras›nda ilk defa GM/Opel’in tüm araç kablo donan›m üretimini Türkiye’ye getirmeyi baflard›¤›na iflaret eden Metin Türk, 500 kifliye ifl imkân› sa¤layan projenin baflar›yla devreye al›nd›¤›n› ve k›sa sürede tamamlanan projenin Yazaki Global’de büyük baflar› ödülüne aday oldu¤unu ifade etti.

Türk; Tunus’taki kriz nedeniyle Fiat’in talebi ile toplamda bin kiflilik ifli Türkiye fabrikalar›na çok k›sa bir sürede getirerek gerek ülke ekonomisine gerekse de ülke istihdam›na pozitif katk› sa¤lad›klar›n› dile getirerek, “Üretim, sat›fl ve proje yönetimi konusundaki baflar›lar›na ilave olarak Yazaki; 2015 y›l› içinde EFQM Kalite Ödülü ve Toyota Recognition Ödülü’nü de almaya hak kazand›. Bu büyüme ve sürdürülen çal›flmalar; Kariyer-Net taraf›ndan yap›lan de¤erlendirmede Yazaki Gemlik ve Mudanya fabrikalar›n›n ‘Anadolu’da en çok istihdam yaratan firma’, ‘‹nsana Sayg› Ödülü’ gibi iki ödül almas›n› sa¤lam›flt›r” diye konufltu.

Türk, flöyle devam etti: “Çal›flmalar›n› dizayn ve Ar-Ge taraf›nda da sürdüren Yazaki; araçta kablo a¤›rl›¤›n›n azalt›lmas› konusunda Japonya’daki Ar-Ge merkezinde de önemli çal›flmalara devam ediyor. Bu büyüme ile birlikte Yazaki dünya genelindeki yat›r›mlar›n› da sürdürüyor. Gemlik Serbest Bölgedeki mevcut fabrikas›na satelite plant olacak flekilde ek fabrika aç›ld›.

Toplam ciro ve istihdam oranlar›n› kazan›lan ifller ve üretim adetlerindeki art›fllarla yüzde 20 artt›rd›k.”

89 Bak›fl 136

Yeflim’e sürdürülebilirlikte tam not Yeflim Tekstil, sürdürülebilir üretim yapman›n en önemli taahhütlerinden biri olan OEKOTEX STEP (Sürdürülebilir Tekstil Üretimi) belgesini en iyi seviye olan 3. seviyede (En iyi uygulama örne¤ine iliflkin örnek teflkil eden uygulama olarak) almaya hak kazanarak, Türkiye’de bu belgeye sahip ilk ve tek firma olma özelli¤ini kazand›. effaf ve kamuoyunun güven duyaca¤› bir flekilde sürdürülebilir üretim koflullar› çerçevesinde üretim yapmay› ilke edinmifl olan Yeflim Tekstil, bu do¤rultuda çeflitli ba¤›ms›z kurumlar taraf›ndan da onaylanmaya devam ediyor. 2005 y›l›ndan bu yana sosyal

fi

90 Bak›fl 136

uygunlukta en prestijli belge olan SA 8000 belgesine sahip olan Yeflim Tekstil, son olarak da sürdürülebilir üretim yapman›n en önemli taahhütlerinden biri olan OEKO-TEX STEP (Sürdürülebilir Tekstil Üretimi) belgesini almaya hak kazanarak bu konuda Türkiye’de ilk ve tek firma olma özelli¤ini kazand›.

Amac› tekstil sektöründe faaliyet gösteren üretim tesislerinde çevre dostu üretim proseslerinin, kalite yönetiminin, güvenlik ve sosyal aç›dan uygun çal›flma koflullar›n›n devaml› surette var olmas›n› ve uygulanmas›n› sa¤lamak olan OEKOTEX STEP sertifikas›, yap›lan denetimlerin sonucunda bu konuda örnek ve birbirine entegre çal›flmalar› olan flirketlere veriliyor.

5-9 Ekim tarihleri aras›nda Hohenstein belgelendirme kuruluflu taraf›ndan

gerçeklefltirilen denetimler sonucunda bu belgeyi 3. seviyede almaya hak kazanan Yeflim Tekstil, bu sertifika ile çevreye duyarl›, üretim ve sosyal sorumluluk alanlar›ndaki taleplere cevap verebilecek, dünya çap›nda bir tedarikçi oldu¤unu bir kez daha kan›tlam›fl oldu.

Yeflim Tekstil CEO’su fienol fiankaya konuyu flu sözleriyle de¤erlendirdi: “Uzun y›llardan bu yana sektörde yaflanan sorunlara ra¤men sosyal uygunluk ve sürdürülebilirlik konusunda yapt›¤›m›z çal›flmalar›m›za hiç ara vermedik. Önce ‹nsan anlay›fl›n› benimseyen Yeflim Tekstil, bu konu için zaman, bütçe ve büyük emek harcad›. 2005 y›l›nda ald›¤›m›z dünyan›n en prestijli sosyal uygunluk belgesi olan SA 8000 belgesine 10 y›ld›r sahip olmam›z ve üst üste dördüncü kez almaya hak kazanmam›z›n yan› s›ra son olarak

Üyelerden Haberler OEKO-TEX STEP belgesini almam›z bu konudaki baflar›m›z›n ve kararl›l›¤›m›z›n bir göstergesidir.

Sadece belirli bir alan› de¤il, flirketin tüm süreçlerini kapsayan ve flirketin sürdürülebili¤ine yönelik çal›flma ve üretim koflullar›n›n kapsaml› bir flekilde de¤erlendirilmesini sa¤layan entegre bir sertifikasyon sistemi olan OEKO-TEX STEP belgesini en iyi seviye olan 3. seviyede almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Hiç kuflkusuz bu baflar›da bizi bu konuda sürekli destekleyen dünyaca ünlü müflterilerimizin pay› çok büyük. Çünkü onlar bizi bu konuda sürekli yönlendirerek ve deneyimlerini bizlerle paylaflarak, bizi bu noktalara tafl›d›lar. Binlerce çal›flan›m›z›n, yüzlerce tedarikçimizin ve ifl ortaklar›m›z›n bize olan güveninden güç al›yoruz ve sektörümüze bu konuda da liderlik yapmaktan gurur duyuyoruz.”

STEP - Sürdürülebilir Tekstil Üretimi Nedir?

Tekstil zinciri içerisinde yer alan, fleffaf ve kamuoyunun güven duyaca¤› bir flekilde sürdürülebilir üretim koflullar›na sahip olmay› amaçlayan markalara, perakendecilere ve imalatç›lara yönelik ba¤›ms›z bir belgelendirme sistemidir. STEP sertifikasyonunun amac› çevre dostu üretim proseslerinin ve sosyal aç›dan kabul edilebilir çal›flma koflullar›n›n devaml› surette var olmas›n› ve

uygulanmas›n› sa¤lamakt›r. Step kriterlerinin dinamik geliflimi belgelendirilmifl flirketlerin çevre performanslar›n›n ve sosyal sorumluluklar›n›n yan› s›ra verimliliklerinin de devaml› olarak art›r›lmas›na imkân tan›maktad›r. Bu da pazarda en rekabetçi konuma

gelmelerine olanak sa¤lamaktad›r.

Sürdürülebilir üretim koflullar›n›n kapsaml› analizi ve de¤erlendirmesi ile bafllayan denetimlerde dikkat edilen alt› konu ise flöyle: Kimyasallar ve kullan›mlar›, çevre korumas›, çevre yönetimi, sosyal sorumluluk, kalite yönetimi, sa¤l›k ve güvenlik.

STEP sertifikasyonu di¤er sertifikaland›rma araçlar›na göre ( ISO 9001, ISO 14001, OHSAS 18001 gibi) sadece belirli bir alan› kapsamaz, flirketin tüm süreçlerini kapsayan ve flirketin sürdürülebilirli¤ine yönelik çal›flma ve üretim koflullar›n›n kapsaml› bir flekilde de¤erlendirilmesini sa¤layan entegre bir sertifikasyon sistemidir.

Sertifikaland›rma süreci 3 senede bir gerçeklefltirilir. Sertifikaland›rmay› hak eden üreticilerin puanlamas› 3 seviyede yap›l›r: 1. seviye; girifl seviyesine uygunluk, 2. seviye; optimizasyon potansiyeline sahip iyi uygulama, 3. seviye; en iyi uygulama örne¤ine iliflkin örnek teflkil eden uygulama.

91 Bak›fl 136

Hastavuk’a 2 ödül birden Ekonomist Dergisi’nin Türk Ekonomi Bankas› (TEB) iflbirli¤i ve Turkcell deste¤iyle her y›l düzenledi¤i “Anadolu’nun En Büyük 500 fiirketi” araflt›rmas›n›n bu y›l 12’ncisi gerçeklefltirildi. Araflt›rma sonucunda Hastavuk 2 dalda ödüle lay›k görüldü. raflt›rma sonucunda dereceye giren kurum ve kurulufllar›n ödüllendirilmesi amac›yla ‹stanbul Ritz Carlton Oteli’nde gerçeklefltirilen törende, Türkiye’de ihracat›n›, istihdam›n›, cirosunu ve kâr›n› en çok artt›ran ilk 5 flirket ödülünü ald›.

A

Ekonomi Bakan› Mustafa Elitafl’›n aç›l›fl konuflmas›yla bafllayan geceye, bakanl›k yetkililerinin yan› s›ra Türkiye’nin tan›nm›fl ifl adamlar›, derece giren firmalar›n temsilcileri ve çok say›da davetli kat›ld›.

1972 y›l›ndan bu yana Türk tavukçuluk sektöründe faaliyet gösteren ve son 2 y›ld›r tavuk eti üretimiyle nihai tüketiciye de ulaflan Hastavuk firmas›, 2 dalda ödüle lay›k görüldü.

Firma, ciro art›fl›nda Türkiye’nin en büyük ikinci, istihdam da ise Türkiye’nin en büyük beflinci firmas› olarak Bursa’y› gururland›rd›.

Hastavuk’u, Yönetim Kurulu Üyesi Selin Sezer Güra temsil etti. Güra, Hastavuk ad›na ödülleri teslim ald›.

92 Bak›fl 136

Üyelerden Haberler

UPS Avrupa teslimat filosuna 100. elektrikli arac›n› dahil etti UPS, Avrupa’da dizel araçlardan çevreye uyumlu elektrikli araçlara geçifline sistematik flekilde devam ediyor.

U

PS (NYSE: UPS) Avrupa da¤›t›m filosundaki 100. elektrikli arac›yla hizmet veriyor. Araç, kalabal›k ve yo¤un sokaklar› sebebiyle daha küçük ve seri tafl›tlara ihtiyaç duyulan Paris’te sahaya ç›kacak. UPS dizel araçlar›n› elektrikle çal›flan araçlarla de¤ifltirerek donan›m›n› güçlendirmeyi hedefliyor.

UPS’in ikonik kargo arac› tasar›m›na sahip olan ve a¤›rl›¤› da 3,5 ton olan P45E arac›n modeli Mercedes Sprinter temeline dayan›yor. Elektro-Fahrzeuge Schwaben GmbH (EFA-S) taraf›ndan yeniden uyarlanan ve fonksiyonelli¤i korunan arac›n elektrikli motoru sesin azalmas›n› sa¤l›yor. Bu özellikler arac› flehir merkezlerinde kullan›m için ideal hâle getiriyor.

UPS Almanya’da 2010 y›l›ndan beri P80E ad› verilen 7,5 ton a¤›rl›¤›ndaki dönüfltürülmüfl elektrikli da¤›t›m araçlar›n› kullan›yor. fiu anda flirketin Avrupa’daki toplam 100 elektrikli da¤›t›m arac›n›n yar›s› Almanya’da hizmet veriyor.

iflbirli¤i içerisindeydik ve birçok baflar› elde ettik. Dizel tafl›tlardaki bu dönüflümle mevcut filomuzun hizmet ömrünü uzatmay› hedefliyoruz.

Sürdürülebilir çözümlere yat›r›m yapmaktan gurur duyuyoruz”, diye konufltu.

UPS 2016 y›l› boyunca Avrupa’daki elektrikli araçlar›n›n say›s›n› art›rmay› amaçl›yor. Bu hedef, 2017 y›l› sonunda, flirketin alternatif yak›tl› ve geliflmifl teknolojili araç filosunda küresel çapta

bir milyar mile ulaflmas›n› ve yak›t kullan›m›n› y›ll›k yüzde on iki (%12) oran›nda azaltmas›n› sa¤layacak.

UPS’in sürdürülebilirlik alan›ndaki giriflimleri hakk›nda daha ayr›nt›l› bilgi almak için lütfen responsibility.ups.com/Sustainability adresini ziyaret edin.

UPS Avrupa otomotiv baflkan yard›mc›s› Ralf Eschemann flirketin elektrikli araçlara dönüflümüyle ilgili olarak “2010 y›l›ndan beri EFA-S ile

93 Bak›fl 136

Burç Balc› Viyolonsel Sanatç›s›, Radyo Prodüktörü

burcbalci@gmail.com

Merhaba De¤erli Bak›fl Okurlar›, Bahar›n etkisinin yavafl yavafl hissedildi¤i flu günlerde, sizlerle yeniden bulufltu¤umuza mutluyum.

Sanatsal aç›dan verimli ve zengin bir k›fl geçirdik dersem san›yorum yanl›fl olmaz. Kentimizin ödüllü orkestras› Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestras›, bu k›fl dinleyicilerine sundu¤u farkl› ve ilginç konserlerde a¤›rlad›¤› yüksek izleyici say›s›yla, k›fla damga vurdu. Unutmayal›m ki, bir kentin “Marka” olmas›, yaln›zca ekonomik yönden, binalar, fabrikalarla olmaz, yan›s›ra sayg›n sanat etkinlikleri de kültürel aç›dan “Marka” kavram›n›n içini doldurmal›d›r. Buna en iyi örnekler, Avrupa kentleridir. Mesela bir Berlin, Viyana, Brüksel, Paris’in sanatsal aç›dan marka olmas› tesadüfi de¤il, kentin tüm dinamiklerinin bilinçli bir giriflimidir.

Evet, kentimizde gerekli deste¤i ald›¤›nda ülke çap›nda müthifl ifllere imza atan de¤erli sanat kurumlar›m›z var. Bunlardan biri olan Bursa bölge Devlet Senfoni Orkestras› (BBDSO), geçmiflten beri öncülü¤ünü koruyan de¤erlerimizden. Bu y›l kuruluflunun 17.sezonunu yaflayan kurum, “Öncü” kavram›n›n içini ciddi anlamda doldurarak ülke çap›nda sanat çevrelerine Bursa’n›n ad›n› duyurdu.

Hemen hat›rlayal›m, neydi bu “öncü” giriflimler?

yapt›¤›, baflrollerini fiehsuvar Aktafl ve Sanem Öge’nin paylaflt›¤› “Tek Notal›k Adam” filmiyle Uluslararas› yar›flmalarda birkaç birincilik dahil pek çok derece alan ve böylece sinema ödülü alan Türkiye'deki ilk orkestra olmufltur. Üstelik bu film, ünlü Cannes Film Festivali'nde ve 5 k›tada gösterilerek bunu baflaran ilk orkestra olmufltur. Elbette, köy kasaba demeden klasik müzi¤i heryere götüren Türkiye'deki ilk "Bölge" orkestras› BBDSO’dur.

Kuruluflu da “ilk”lerle doludur.

Belediye ve Üniversite imecesiyle kurulan ilk orkestrad›r tarihteki. Ayr›ca daha önce iki özel sektör orkestras›na verilen Donizetti “Y›l›n Orkestras› Ödülü” alan ilk "Devlet" kurumu olma özelli¤i de tafl›r.

Mesela sanatç›lar›n›n çocuklar için oyunculuk yapt›¤› Türkiye'deki ilk orkestrad›r BBDSO. Yaramaz Notalar adl› oyunu, 17.000’in üzerinde çocu¤a ücretsiz sunuldu.

‹flte geçmifli bu kadar “ilk”lerle dolu olan BBDSO’dan, “ilk”ler olmayan bir sezon program› beklemek anlaml› olmazd› san›yorum.

Yönetmenli¤ini Da¤han Celayir’in

Bu yaz›mda, fiubat-Mart aylar›nda Türkiye’ye ilkleri yaflatan iki BBDSO

94 Bak›fl 136

konserinden bahsedece¤im size. ‹lki 18 fiubat 2016 tarihli konser. Bu konserde, videolar› ve kay›tlar›yla bir internet fenomeni olan bir y›ld›z› Türkiye’de ilk kez Bursa’da a¤›rlad› BBDSO. Keman virtüözü Roman Kim, genç yafl›na ra¤men, Gidon Kremer, Midori Goto ve Maxim Vengerov gibi ünlü virtüözlerle çal›flm›fl. 5 yafl›nda kemana bafllay›p ilk büyük ödülünü 7 yafl›nda alan Roman KIM’in yapt›¤›

Kültür / Sanat

düzenlemeler ünlü yay›nevlerince bas›l›yor. Sanatç›, Niccolo Paganini ve ünlü gitarist Jimmy Hendrix’e olan hayranl›¤›n› gizlemiyor. Köln Filarmoni Orkestras›’yla ilk ç›k›fl konserini gerçeklefltirdi¤i Paganini 1.Keman Konçertosu yorumu için bas›n “Büyücülük gibi bir fley, seyirci koltuklar›ndan s›çrad›!” yorumlar›n› yapm›flt›. Sahnede kendi icad› olan prizmatik konsantrasyon gözlüklerini kullanan ünlü isim, Bursa’da da uzun süre ayakta alk›fllanan müthifl bir Paganini yorumu seslendirdi.

Bursa’n›n “Türkiye’de ilk” duyurusuyla

programa ald›¤› bir di¤er konser ise, 10-11 Mart tarihlerinde gerçekleflti.

Cam kadehlerle dünyan›n en ünlü eserlerini seslendiren Glass Duo, yine BBDSO’nun davetiyle Türkiye’de ilk kez Bursa’da sanatseverlerle bulufltu.

Cam›n kristalize ve büyülü sesinin Atatürk Kongre Kültür Merkezi’ndeki 1600-1700 isleyici üzerinde b›rakt›¤› unutulmaz etki, görülmeye de¤erdi.

Hele ki, Glass Duo’nun hiç duymad›¤›m›z harika bir düzenlemeyle “Çemberimde Gül Oya” türküsünü seslendirmesi, dakikalarca ayakta alk›flland›.

Türkiye’de ilk kez Bursa’ya gelen bu sanatç›lar, Roman Kim ve Glass Duo’ya her konser yeni isimler ekleniyor. Kentin öncü orkestras›n› takip etmenizi öneririm, zira Bursa’n›n ad›n› “marka”laflt›rma yolunda çok do¤ru ve etkili ad›mlar at›l›yor. Konser duyurular›na sosyal medya gruplar› d›fl›nda, www.bursasenfoni.gov.tr adreslerinden de ulafl›labiliyor.

Ve tabii, BBDSO'nun her konserinde, s›raya girip so¤ukta bilet almak için bekleyen, bilet bulamasa, en arka s›radan veya ayakta izlese de küsmeyen, tebrik ve kutlamalar›n› ço¤u zaman kulise kadar gelip yapan, fedakarca çal›flan sanatç›lara sosyal medyada da övgülerini esirgemeyen, kar k›fl demeden 17 y›ld›r konsere gelen, alk›fl ya¤muruna tutan de¤erli dinleyiciler... ‹yi ki vars›n›z, sizin ilginiz sayesinde, sat›n ald›¤›n›z biletler sayesinde kentin kültürel yaflam› giderek zenginleflti, ve ülke çap›nda duyulmaya bafllad›.

Bursa’n›n sanatsever insanlar›n› yürekten kutluyorum.

De¤erli Okurlar, sorular›n›z›, merak ettiklerinizi lütfen burcbalci@gmail.com adresime yaz›n, önümüzdeki say›larda yine buluflmak üzere, Sanatla kal›n…

95 Bak›fl 136