LEADER in het
Hageland
Lokale Ontwikkelingsstrategie in het kort
2023 2027
2
5 Voorwoord 6 Wat is LEADER? 8 LEADER-gebied Hageland 12 Lokale Actiegroep 14 Lokale Ontwikkelingsstrategie 18 Inspiratie 20 Projectindiening en mogelijke projecttypes 22 Zit je met een goed idee?
3
4
“
Beste Hagelander, Trots en enthousiast stel ik jullie hierbij de nieuwe mogelijkheden voor van het Europees programma LEADER Hageland. Ook voor de periode 2023-2027 kunnen wij rekenen op steun van Europa, Vlaanderen en de provincie Vlaams-Brabant om de regio te versterken. De Lokale Actiegroep van het Hageland (LAG) stelde hiervoor het toekomstplan 2023-2027 op. Een plan voor een platteland waarin dorpen en buurten op mensenmaat worden uitgebouwd, waar innovatie en duurzame landbouw worden omarmd en de schoonheid van onze natuur wordt gekoesterd. De Lokale Actiegroep brengt vertegenwoordigers van meer dan 50 regionale partners samen. 20 gemeenten willen het Hageland verder duurzaam uitbouwen. Het Europese LEADER-programma bestaat al meer dan 30 jaar. De laatste 16 jaar was LEADER Hageland een drijvende motor voor het platteland in onze regio. Het programma ondersteunt projecten met een maatschappelijke meerwaarde. We geloven in het verbinden van mensen en duurzaam inspelen op de noden van ons prachtige platteland. Samen hebben we het verschil gemaakt, en dat zullen we dus blijven doen!
“
In de volgende 5 jaar zullen we opnieuw projectideeën financieel ondersteunen. Voorbeelden vind je in realisaties uit de voorbije jaren. Nu is het aan jou. Deze brochure is er om je te inspireren, om je projectidee zo mogelijk om te zetten in een haalbaar en duurzaam plattelandsproject. Je vindt er het overzicht van het soort projecten dat je kan indienen, de steun die je kan krijgen en bij wie je terecht kan om je projectidee af te toetsen. Jouw projectidee is mogelijks één van de duurzame bouwstenen van de regio, leg het ons voor. Warme en zinvolle ideeën krijgen onze volle steun! Veel succes! Monique Swinnen Voorzitter LAG Hageland+
5
Wat is LEADER? Al 30 jaar is dit de naam van een omvangrijk subsidieprogramma voor de opbouw van het platteland binnen Europa. LEADER staat voor "Liaison Entre Actions de
zijn zelf aan zet om de plaatselijke noden te formuleren
Deze omschrijving suggereert dat het vooral draait rond
bottom-up aanpak biedt het programma kansen om
WAT IS LEADER? Hageland
Développement de l’Economie Rurale".
plattelandseconomie. Als dit in oorsprong zo was, dan is het in de laatste decennia sterk geëvolueerd naar een veel ruimer maatschappelijk project dat vooral wil inzetten op een duurzame ontwikkeling van het
en ze via projecten aan te pakken. Dankzij deze
oplossingen uit te werken op maat van het eigen gebied. LEADER geeft op deze manier kleinschalige lokale
projecten net dat duwtje in de rug om van droom naar
daad over te gaan.
platteland. Dit met aandacht voor een goed evenwicht tussen de noden van wie er leeft en woont, van wie
LEADER-steun wordt toegekend aan regionaal
werkzaam is in de plattelandseconomie, en in harmonie
verankerde verenigingen en actoren in een geografisch
met de natuur en het landschap van de plattelandsregio.
afgebakende regio: het LEADER-gebied.
Het doel van LEADER is om lokale gemeenschappen te Het LEADER-programma maakt deel uit van het
ondersteunen bij het ontwikkelen en uitwerken van lokale
Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling
strategieën voor breed omschreven duurzame
(ELFPO). Lokale verenigingen en dorpsgemeenschappen
ontwikkeling (Planet, People, Profit) van het platteland.
Aantal erkende LEADER-regio’s:
>2.500 in Europa
15
in Vlaanderen
2
in Vlaams-Brabant
Het LEADER-programma voorziet financiële ondersteuning aan projecten die in lijn liggen met de Lokale
Ontwikkelingsstrategie (LOS). Die strategische keuzes stippelt de Lokale Actiegroep (LAG) voor de regio uit.
Deze LAG’s bestaan uit vertegenwoordigers van alle deelnemende gemeenten en minstens evenveel vertegenwoordigers van actieve plattelandsorganisaties.
Net zoals in de afgelopen programmaperiode, kan het huidig LEADER-programma (2023-2027) in Vlaanderen rekenen op vooral Europese (43%), maar ook Vlaamse (28,5%) en provinciale (28,5%) middelen die het kan inzetten in de vorm van projectsubsidies.
6
WAT IS LEADER? Hageland
Het LEADER-gebied Hageland In november 2022 lanceerde Vlaanderen een nieuwe oproep voor LEADERgebieden. Onder impuls van een brede en enthousiaste Lokale Actiegroep, resulteerde dit in de Lokale Ontwikkelingsstrategie van het LEADER-gebied Hageland voor 2023-2027. De Lokale Actiegroep zette hiermee de eerste stap om de ideeën en ambities voor de streek te vertalen naar concrete doelstellingen die het Hagelandse platteland zullen versterken. Naast het Hageland, vormt Pajottenland+ het tweede LEADER-gebied in Vlaams-Brabant. Dit document is een beknopte weergave van de Lokale ontwikkelingsstrategie van het Hageland. De volledige versie kan geraadpleegd worden via de website www.hagelandplus.be
7
LEADER-gebied Hageland De honderd van het Hageland
De regio Hageland is sinds 2007 onafgebroken erkend als LEADER-regio. Afhankelijk van de afbakeningscriteria verschilde de geografische afbakening. Voor de aankomende programmaperiode PDPO IV (2023-2027) omvat het voorgestelde
LEADERGEBIED Hageland
LEADER-gebied Hageland + 20 steden en gemeenten. Dit zijn er 3 meer dan in de vorige periode. Dankzij de aansluiting van de gemeenten Rotselaar, Begijnendijk en Tremelo vormt de afgebakende regio meer dan voorheen een coherent gebied. De LEADER-regio komt hiermee ook overeen met de geografische en toeristische regio Hageland. Alle Hagelandse honderd - het Hageland telt exact 100 steden, gemeenten en deelgemeenten - maken nu deel uit van het LEADER-gebied 2023-2027.
Tremelo
Begijnendijk Aarschot
ScherpenheuvelZichem
Diest
Rotselaar Tielt-Winge
Bekkevoort
Holsbeek Kortenaken Lubbeek
Geetbets
Glabbeek Zoutleeuw
Boutersem Bierbeek Tienen
Linter
Hoegaarden Landen
8
LEADERGEBIED Hageland
Hageland
100
dorpen
274.390 inwoners (2021) Open ruimte
Open ruimte
72,33 72,33% %
km2
841,53 km oppervlakte
326,06 inwoners/km² 326,06 inwoners/km²
km
2
100 dorpen 6
steden
14 gemeentes
100
dorpen
100 274.390 inwoners (2021) dorpen
2 274.390 km inwoners (2021)
274.390 inwoners (2021)
841,53 km oppervlakte
km2
841,53 km oppervlakte
2
km2 2
9
Het ontstaan van de regio De naam Hageland dateert al uit 1528 en staat voor ‘een land begroeid met kreupelhout’. De benaming werd gegeven toen, na de grote ontginningen in de middeleeuwen, het Hageland als enig bosrijk gebied in het Hertogdom Brabant overbleef. Het gebied was op dat ogenblik nog niet precies afgebakend. Dit gebeurde pas begin jaren 1990, met de
LEADERGEBIED Hageland
toetreding van de 20 gemeenten tot de VVV Hageland. Waardoor dus vrij recent de toeristische regio ontstond.
De geografie van het LEADER-gebied Geografisch valt het Hageland op te delen in een noordelijk en een zuidelijk deel. Noord-Hageland valt op door uitgesproken ijzerzandsteenheuvels, valleien en diversiteit aan flora en fauna. Dit deel overlapt deels met het de Merodegebied, een landschapspark dat de Kempen en het Hageland verbindt. Zuid-Hageland is gekenmerkt door een glooiend lemig
plateau, holle wegen, open plateaus, akkervelden en vierkantshoeven. De Getestreek maakt hier het hart van uit.
10
Maar de streek typeert zich niet alleen door haar geografische eigenschappen. Het Hageland is een regio van contrasten, waar traditie zoals erfgoed en fruitteelt samensmelten met de moderniteit van muziekfestivals en innovatie.
LEADERGEBIED Hageland
De glooiende landschappen vormen het verbindende element tussen deze twee uitersten.
De streekidentiteit In 2010 beslisten de Hagelandse gemeenten om hun regionale identiteit in een beeldmerk te gieten. Het resultaat werd een verbindende huisstijl voor de hele regio Hageland. Tal van lopende LEADER-projecten, publicaties maar ook de app Happy Hageland dragen dit beeldmerk. Ook in de volgende LEADER periode dragen we dit verder uit.
11
De Lokale Actiegroep
LOKALE ACTIEGROEP Hageland
Samenstelling Lokale Actiegroep Het LEADER-programma zorgt ervoor dat het plattelands-
Voor het Hageland bestaat de LAG uit een geheel van
beleid van Europa wordt uitgewerkt in functie van regionale
bestuurlijke en private partners waarin de sociaaleconomi-
noden. Deze regionale noden zijn vertaald in de goedgekeur-
sche spelers in het gebied evenwichtig en representatief
de Lokale Ontwikkelingsstrategieën (LOS).
vertegenwoordigd zijn. De 20 Hagelandse gemeenten en
inzet van de Lokale Actiegroep (LAG) die de LOS heeft
partners in de LAG.
Voor de uitvoering van de strategie rekent Europa op de uitgewerkt.
de provincie Vlaams-Brabant, vormen de bestuurlijke
De stemgerechtigde private partners, vertegenwoordigers In totaal zijn meer dan 2.500 LAG’s goedgekeurd om in de
van het middenveld, zijn met 25 in aantal. Daarnaast telt de
volgende 5 jaar het plattelandsbeleid van Europa op deze
LAG nog 1 adviserend lid, met name IGO (Intercommunale).
manier vorm te geven.
In lijn met de 3 prioritaire thema’s van Vlaanderen, delen we de niet-bestuurlijke leden van de LAG ook op naar de 3 thema’s:
People
Planet
Profit
Taken Lokale Actiegroep Bovenstaande partners zetten zich vrijwillig en onbezoldigd in om de uitgestippelde strategie uit te werken. Zij vormen ook de leden van de algemene vergadering van de vzw LEADER-werking Hageland. Woon je in één van deze gemeenten of ben je lid van één van de organisaties, dan kan je deze personen aanspreken over de mogelijkheden van LEADER voor jouw organisatie of vereniging. De vzw LEADER-Werking Hageland is de juridische structuur waaronder het LEADER-secretariaat voor de regio Hageland is ondergebracht. Het LEADER-secretariaat staat in voor de organisatie van projectoproepen, het adviseren van potentiële projectpromotoren, het organiseren van beoordelingsrondes, de opvolging van de goedgekeurde projecten en het faciliteren en uitdiepen van de strategie op velerlei manieren. Als potentiële promotor kan je steeds terecht op het secretariaat.
12
Leden Lokale Actiegroep Begijnendijk
Holsbeek
Aarschot
Bekkevoort
Kortenaken
Diest
Bierbeek
Linter
Landen
Boutersem
Lubbeek
Scherpenheuvel-Zichem
Geetbets
Rotselaar
Tienen
Glabbeek
Tielt-Winge
Zoutleeuw
Hoegaarden
Tremelo
Provincieraad Vlaams-Brabant
Private partners: middenveld People ADEM vzw
Mantelzorg Netwerk
APOJO vzw
Okra Oost-Brabant
CAW Oost-Brabant
Pasar vzw
FERM
Insp!ro vzw
IGO (niet stemgerechtigd)
Natuurpunt
Kringwinkel Hageland
Regionaal Landschap
LOKALE ACTIEGROEP Hageland
Publieke partners: provincie, steden & gemeenten
Planet
Noord-Hageland vzw Landelijke Gilden Vlaams-Brabant
Regionaal Landschap Zuid-Hageland vzw
Landschapspark de Merode
Profit Provinciale landbouwkamer
Toerisme Vlaams-Brabant
Boerenbond
Vakgroep Bieten Akkerbouw
Groene kring
ACV Leuven
Logeren in Vlaanderen vzw
UNIZO Vlaams-Brabant & Brussel
Provinciale vakgroep fruit (Boerenbond)
Voka - Vlaams Brabant
Streekproducten Vlaams-Brabant vzw
13
Lokale Ontwikkelingsstrategie Plan van aanpak
Om als LEADER-gebied erkend te worden moet een
De Vlaamse beleidsthema’s
LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE Hageland
ontwikkelingsstrategie ingediend worden. Een plan dat op basis van een regioanalyse en een participatietraject aangeeft welke de regionale noden zijn en hoe we die wensen aan te pakken. Vlaanderen geeft op zijn beurt aan binnen welke beleids-
Participatietraject
Grondige regioanalyse
thema’s het plan moet uitgewerkt worden. Met deze duidelijke afbakening gingen we van november 2022 tot
De weerhouden strategische doelstellingen
mei 2023 aan de slag. We brengen het gevolgde proces hiernaast in beeld.
Vanuit de beleidsthema’s maakten we enerzijds een regioanalyse. Anderzijds volgde hieruit een
participatietraject (de meedenksessies). Dit geheel leidde tot de weerhouden strategische doelstellingen.
De 3 Vlaamse beleidsthema’s
Voor het opmaken van een lokale ontwikkelingsstrategie vertrekken we van een analyse van de regio. We schoeiden deze op de 3 door Vlaanderen vooropgestelde na te streven strategische doelstellingen:
1
Innovatie en duurzame lokale landbouwproductie en afzet, en valorisatie van biomassaresten
2
Leefbare en levendige dorpen
De bijhorende (kleine) investeringen in collectieve
Participatie van en samenwerking tussen dorpsbewoners
infrastructuur of materieel voor oogst, opslag, verwerking
en andere plattelandsactoren versterken met volgende
en logistiek van biomassa(resten) uit natuur -en
ambities: de dorpsgemeenschappen toekomstbestendig
landschapsbeheer.
en divers ontwikkelen; de leefbaarheid en sociale cohesie
De lokale land-, tuin -en bosbouw met het oog op een
verhogen, evenals vereenzaming aanpakken; een kwali-
hoogwaardige lokale toepassing en met aandacht voor
tatieve leef- en werkomgeving creëren met innovatieve en
circulariteit.
duurzame initiatieven; duurzame mobiliteit stimuleren en
Uitvoering van lokale voedselstrategieën, stimuleren en
vervoersarmoede aanpakken; de dienstverlening en het
bevorderen van de korte keten, evenals de bijhorende
voorzieningenniveau verbeteren, enz...
(kleine) investeringen.
De bijhorende investeringen in gemeenschapsvormende
Samenwerking met de ambitie om duurzame landbouw-
infrastructuur (publieke ruimte of dorpslokalen) of
verbreding in te zetten voor gemeenschappelijke doelen.
materieel.
3
Biodiversiteit en landschapskwaliteit
Samenwerking tussen verschillende plattelandsactoren met de volgende ambities: de open ruimte en het landschap kwalitatief versterken; de biodiversiteit, de bodem- en waterkwaliteit verbeteren; verbindingen creëren die de streekidentiteit versterken, bijdragen aan de klimaatdoelstellingen (adaptatie en mitigatie), landschappen, water en natuur aan elkaar rijgen. De bijhorende (kleine) investeringen om de biodiversiteit en landschapskwaliteit te versterken.
14
Regioanalyse: Het Hageland onder de loep Hieronder volgen de belangrijkste elementen die voortvloeien uit de analyse: Innovatie en duurzame lokale landbouwproductie en afzet, en valorisatie van biomassaresten Verschillende klimaatuitdagingen: extreme weersomstandigheden, bodemerosie, waterproblemen (droogte, waterkwaliteit), etc. het noorden, tot grote percelen tuin en akkerbouw in Zuidoost Hageland. Evolutie hoeveproducenten x5 op 10 jaar (’12-’22). CO2 uitstoot landbouwsector -24,3% (’11-’20) Vlaams gewest + 14,8% over zelfde periode.
Leefbare en levendige dorpen Stijgende vergrijzing: +21% in 10 jaar > ‘grijze druk’ Stijgend aantal 1-persoonshuishoudens: +21,6% in 10 jaar
Grijze druk* Hageland
39.6%
Vlaams-Brabant
34.8%
Vlaams Gewest
36.8%
Verdwijnen van buurtwinkels Er wordt een tekort aan vrijwilligers ervaren
LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE Hageland
Grote verschillen binnen de regio op vlak van landgebruik gaande van kleinere percelen grasland, akker- en tuinbouw in
Verhouding van de 65-jarigen en ouder ten opzichte van de 20-64 jarigen (%). Bron: provincie in cijfers.
*
Biodiversiteit en Landschapskwaliteit Klimaat grootste uitdaging. Aanwezigheid robuuste natuurgebieden: • Demervallei • Getevallei • Velpe en Winge Robuuste natuurverbindingen: • Meerdaalwoud -centraal Hageland- Winge en Motte vallei. Verwevenheid natuur en landbouw in de regio. Landschapspark De Merode als extra troef in het noorden. Strategisch project Getestreek als troef in Zuid-Hageland. Aanwezigheid diverse habitat en vogelrichtlijngebieden.
15
Resultaten participatietraject Via in totaal 6 meedenksessies verspreid over het Hageland kreeg het participatieproces binnen onze lokale ontwikkelingsstrategie vorm. Het doel van deze sessies bestond erin lokale verenigingen en buurtcomités te betrekken om bottom-up de
LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE Hageland
noden van de regio te inventariseren. En hiermee een aanzet tot prioritering op te zetten.
Woorden en onderwerpen die regelmatig naar boven kwamen tijdens de sessies: lokaal, verenigingen, vrijwilligers, ouderen, infrastructuur, natuur, ontmoetingsplekken, kinderen, sociaal, buurt en buurten, herbestemmen erfgoed,…
De noden zijn terug te brengen tot een aantal grote thema’s: Investeren in gemeenschapsinfrastructuur. Gemeenschapsvormende dienstverlening (vrijwilligers, verenigingen…). Dienstverlening jongeren. Dienstverlening ouderen. Natuur. Landbouw. Korte keten. Klimaat. Gedurende het hele proces vonden enkele terugkoppelingen met de Lokale Actiegroep plaats. Deze groep verfijnde de doelstellingen en kwam gezamenlijk tot de strategische doelstellingen die we met deze lokale ontwikkelingsstrategie voor het Hageland willen uitwerken in de komende jaren. De meest opvallende conclusie is de uitgesproken nood aan samenlevingsprojecten op het platteland. De belangrijkste noden zijn hier:
De nood aan initiatieven om mensen en gemeenschappen te verbinden. De nood aan aandacht voor het thema eenzaamheid bij jong en oud. De nood aan ontmoetingsinfrastructuur voor individuen en verenigingen. De nood aan engagement en vrijwilligers. Omgaan met vergrijzing. Aanbod socio-economische dienstverlening.
De littekens die de coronacrisis naliet zijn duidelijk voelbaar in deze noden. Het leefbare en levendige dorp blijkt zo het
prioritaire thema te zijn waarop deze LOS zal inzetten. De andere twee thema’s zijn daarom niet minder belangrijk, maar duidelijk in functie van het leefbare en levendige dorp. Uit de analyse blijkt dat natuur en landbouw, onder druk van het
klimaat, op zoek zijn naar nieuwe evenwichten met het dorp. Binnen deze beide thema’s is er ook nood aan verbinding. Verbinding tussen dorpsbewoners, landbouwers en natuurverenigingen. Elkaar ontmoeten om elkaar beter te begrijpen is
16
hier de rode draad. Een startpunt om duurzame en innovatieve projecten op te zetten en uit te werken.
Strategischedoelstellingen
De weerhouden strategische doelstellingen in deze LOS zijn: Thema levendige en leefbare dorpen: 2. Zorg dragen voor kwetsbare groepen binnen de dorpsgemeenschappen (senioren, jongeren, zorgbehoevenden, mensen in éénzaamheid, in kansarmoede…). 3. Vergrijzing zien als een kans. 4. Ondersteunen van buurtwinkels en lokale economie. 5. Aanwakkeren van burgerschap en vrijwilligerswerk. 6. Aanpakken mobiliteitsarmoede. 7. Stimuleren deel- en circulaire economie.
Thema innovatie en duurzame lokale landbouwproductie en afzet, en valorisatie van biomassaresten:
LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE Hageland
1. Uitbouw van het sociocultureel weefsel via investeringsprojecten.
1. Landbouwverbreding. 2. Verduurzamen van voedselvoorziening inclusief korte keten en streekproducten. 3. Duurzame en milieuvriendelijke landbouw. 4. Samenwerking tussen landbouw, omgeving en natuur. 5. Valorisatie biomassaresten.
Thema biodiversiteit en landschapskwaliteit: 1. Klimaatacties in buurten en gemeenten, inclusief klimaatadaptatie en mitigatie. 2. Meer toegankelijke groen. 3. Toegankelijke fiets- wandel- en trage wegen. 4. Educatie rond samenhang milieu - landbouw - leefbare dorpen. 5. Landschapskwaliteit en biodiversiteit in de hand werken.
17
Inspiratie
Toekomstscenario’s voor het Hageland Niemand kan de toekomst voorspellen. Maar met de regioanalyse in het achterhoofd helpen onderstaande toekomstscenario’s
INSPIRATIE Hageland
reflecteren over de toekomst en de zoektocht naar duurzame oplossingen.
1
Het klimaat wordt steeds grilliger en warmer.
De traditionele landbouw en de
2
Er ontstaan spookdorpen op het Hagelandse platteland: De ver-
grijzing zorgt voor een afname van
biodiversiteit staat onder druk en
de actieve bevolking en dalende
nemen steeds meer af door tekort
economische activiteit, waardoor er
aan water.
steeds minder dienstverlening is en meer leegstand ontstaat.
3
Het platteland verandert in één grote verzorgingsplek voor
ouderen. Omdat er steeds meer
4
ouderen zijn en er minder jongeren
Smart farming in het Hageland: De landbouw in het Hagelandse
platteland wordt steeds slimmer en meer geautomatiseerd.
zijn om voor hen te zorgen, wordt het platteland meer gericht op het bieden van zorg en voorzieningen voor ouderen.
5
De landbouw in het
Hagelandse platteland wordt
steeds meer multifunctioneel.
6
Boeren combineren landbouw met
Het Hagelandse platteland
wordt een agro-ecologisch
paradijs waarin alle landbouwbedrijven zijn overgestapt op
andere activiteiten zoals zorg,
agro-ecologische teelt.
recreatie en natuurbeheer.
7
Het platteland wordt een
duurzaam paradijs waarin de
vergrijzing wordt omgezet in een kans om het gebied te verduurzamen.
8
Nieuwe kansen. In dit scenario biedt klimaatverandering nieuwe
mogelijkheden voor het Hagelandse platteland, zoals nieuwe gewassen en landbouwmethoden, andere fauna en flora die beter bestand zijn tegen de veranderende
18
klimaatomstandigheden.
Voorbeeldprojecten en ideeën We zijn niet aan ons proefstuk toe. Sinds 2007 is het Hageland al onafgebroken erkend als LEADER-plattelandsregio. Al lagen de accenten in het verleden soms op andere thema’s, toch zijn er reeds heel wat initiatieven ontwikkeld die passen in de huidige strategie.
van het project en de contactgegevens van wie dit project uitwerkte. Verder vind je er ook inspirerende ideeën opgenomen die opborrelden tijdens het participatietraject.
Scan de QR-code of klik door:
Duurzame lokale landbouwproductie en afzet
Leefbare en levendige dorpen
INSPIRATIE Hageland
De onderstaande links verwijzen naar reeds goedgekeurde en inspirerende ideeën. Je vind er een samenvatting
Biodiversiteit en landschapskwaliteit
19
Projectindiening en mogelijke projecttypes De realisatie van de LOS zal gebeuren mits het lanceren van minstens één projectoproep per jaar, gericht aan de hieronder
PROJECTINDIENING Hageland
vermelde begunstigden. Afhankelijk van de beslissing van de LAG kan het gaan om algemene projectoproepen over alle prioritaire thema’s heen, of om zeer gerichte en specifieke oproepen. Er worden geen projecttypes uitgesloten. Wel zijn er per projecttype bijkomende specificaties. De verschillende projecttypes kunnen ingezet worden ongeacht de strategische doelstellingen die worden nagestreefd in de aanvraag.
Begunstigden Voor investerings-, dienstverlenings-, en koepelprojecten zijn dit:
De 20 Hagelandse steden en gemeenten, lokale organisaties (vzw’s), (feitelijke) verenigingen en sectororganisaties. Individuele ondernemers of ondernemingen, individuele landbouwers of privépersonen worden uitgesloten. Voor microprojecten zijn dit:
lokale vzw’s of (al dan niet feitelijke) verenigingen in toerisme, horeca of landbouw e.a. Steden en gemeenten, commerciële organisaties en privépersonen worden uitgesloten.
1
Investeringsprojecten Dit zijn projecten die als doel hebben gemeenschapsinfrastructuur te financieren. Investeringskosten bedragen minstens 50% van de totale goedgekeurde projectkost.
60%
cofinanciering
€ 100.000
max. cofinanciering vanuit LEADER
Indien het project er zich toe leent worden er vereenvoudigde kostenopties toegepast: Forfaitaire financiering van 7% op subsidiabele directe kosten als overheadkosten.
Forfaitaire financiering van 20% op subsidiabele directe kosten voor directe personeelskosten. Eenheidsprijzen voor renovatie en nieuwbouw van polyvalente gemeenschapsinfrastructuur.
2
Dienstverleningsprojecten Dit zijn projecten die een maatschappelijke dienstverlening nastreven waarbij investeringen ondergeschikt zijn binnen de doelstelling van het project. Investeringskosten bedragen minder dan 50% van de totale goedgekeurde projectkost.
60%
cofinanciering
€ 40.000
max. cofinanciering vanuit LEADER
Indien het project er zich toe leent worden er vereenvoudigde kostenopties toegepast: Forfaitaire financiering van 15% op de subsidiabele directe personeelskosten voor overhead. Forfaitaire financiering van 40% op de subsidiabele directe personeelskosten voor overige subsidiabele kosten (directe en indirecte).
20
Het gaat hier over kleinschalige concrete initiatieven, die op korte termijn kunnen uitgevoerd worden en die geen reguliere werking zijn van de promotor.
60%
€ 7.200
cofinanciering
max. cofinanciering vanuit LEADER
Éénvoudige aanvraagprocedure
Éénmalige declaratie
gen in toerisme, horeca of landbouw. Niet voor privépersonen of openbare besturen.
Scope microprojecten:
4
Voor lokale vzw’s of feitelijke verenigin-
Inrichting toegankelijk groen.
Kunst in de straat-projecten.
Ontmoetingsplekken voor inwoners.
Lokale projectjes in circulaire en
Verbinden van doelgroepen / generaties /
deeleconomie.
kwetsbare groepen.
Opleidingstrajecten voor lokale
Evenementen om ontmoetingen te
initiatiefnemers om burgerschap te
stimuleren (boerenmarkten, dorpsfeesten,
stimuleren.
buurtfeesten…).
Publiek buurterfgoed herwaarderen.
PROJECTINDIENING Hageland
3
Microprojecten
Koepelprojecten Een koepelproject is een verzameling van verschillende projecten rond een gelijkaardige projectdoelstelling. Een koepelproject wordt uitgevoerd onder de koepel van een coördinerende organisatie en wordt administratief behandeld als één project. Koepelprojecten kunnen zowel investerings- als dienstverleningsprojecten zijn.
60%
cofinanciering
€ 50.000
min. projectomvang
Het koepelproject moet inhoudelijke meerwaarde bieden voor de delen ervan en de bundeling van deelprojecten moet duidelijke baten en voordeel bieden. Er moet ook een evenwicht zijn tussen enerzijds koepelwerking en anderzijds de realisatie uit de deelprojecten. De coördinerende organisatie treedt op als promotor. Ze verlicht de administratieve lasten voor de copromotoren door de financiële en administratieve verantwoording (declaraties) naar de beheersdienst voor hen uit te voeren.
5
Samenwerkingsprojecten In de loop van de programmaperiode zal er ook ruimte zijn om samenwerkingsprojecten op te zetten met buitenlandse partners rond de drie hoofdthema’s van LEADER. Samenwerkingsprojecten kunnen zowel investerings- als dienstverleningsprojecten zijn.
21
PROJECTINDIENING Hageland
Zit je met een goed idee? Wil je jouw idee aftoetsen en nagaan of je in aanmerking komt voor steun vanuit het LEADER-programma? Neem contact op met het LEADER-secretariaat. We reiken advies en begeleiding aan om een goed dossier in te dienen. Vzw LEADER-werking Hageland Provincieplein 1 3010 Leuven Coördinator: Pierre-Bernard Van Acker hagelandplus@vlaamsbrabant.be TEL.: 016 26 77 53
GSM: 0474 43 74 11 www.hagelandplus.be
22
PROJECTINDIENING Hageland
Copyright Foto’s cover: ©Toerisme Vlaams-Brabant - Lander Loeckx P. 2 & 9 Zicht in Sint-Margriete-Houtem ©Lander Loeckx P.4 Monique Swinnen ©Provincie Vlaams-Brabant P.6 Vlag Europa ©Provincie Vlaams-Brabant
P.7 Zicht op kerk Wommersom ©Lander Loeckx P.10 Wandelen in Kortenaken ©Lander Loeckx P.10 De Merode ©Isabelle Lindemans
P.11 Dwars door het Hageland gravelroute ©Lander Loeckx
P.11 Wijndomein Vandeurzen © Streekproducten Vlaams-Brabant P.11 De Gete in Linter ©Lander Loeckx
P.11 Suikerrock Tienen ©Erfgoedsite Tienen
P.11 Happy Hageland app ©LEADER Hageland P.12 Lokale Actiegroep ©LEADER Hageland
P.15 Innovatie en duurzame landbouwproductie ©Freepik P.15 De Gete in Linter ©Lander Loeckx
P.16 Meedenksessie & themawand ©LEADER Hageland
P.18 Scenario 1, 3, 4, 6, 7, 8 ©Provincie Vlaams-Brabant P.18 Scenario 2 ©Freepik P.18 Scenario 5 ©Ravot
P.19 Vlooybergtoren ©Toerisme Vlaams-Brabant - Koen Van Gramberen P.20 Investeringsprojecten ©Gemeenschapshuis Dassenaarde P.20 Dienstverleningsprojecten ©Freepik
P.21 Microprojecten ©LEADER Hageland
P.21 Koepelprojecten & samenwerkingsprojecten ©Freepik P.22 Demertrefplaats Werchter ©Lander Loeckx
P.23 Fruitbeeldig Hageland Canapeer ©Lander Loeckx
23
Het Hageland in beeld Toelichting bij de cover
In het Hageland combineren uitersten zich met elkaar in
Op de cover van onze ontwikkelingsstrategie plaatsten we
volledige harmonie. Je vindt er schijnbare tegenstellingen:
een opgefriste versie van deze huisstijl. De bovenzijde geeft de
authenticiteit, rust en traditie aan de ene kant. Innovatie,
dynamische, innovatieve kant van de streek weer. Onderaan
vernieuwing en dynamiek aan de andere kant. Op basis hiervan
brengen we de traditionele, historische elementen van het
ontwikkelden we zo’n tien jaar geleden het Hagelandse regio-
Hageland in beeld. De twee worden gescheiden door een
beeld. Dit beeldmerk toont het Hagelandse landschap met haar
schuine vorm die het contrast benadrukt.
twee uitersten aan de linker- en rechterkant.
LEADER in het
Hageland
Lokale Ontwikkelingsstrategie in het kort
2023 2027
Bovenkant (van links naar rechts): Suikerklontjes (Tienen).
Hoegaarden bier (Hoegaarden).
Vlooybergtoren (Tielt-Winge).
Happy Hageland app (Hageland).
Vogelkijkhut in provinciedomein Het Vinne (Zoutleeuw).
Suikerrock-festival (Tienen).
Demerbaken in cortenstaal (Begijnendijk).
Dwars door het Hageland wielerwedstrijd (Hageland).
Fruitbeelding kunstwerk ‘Canapeer’ (Lubbeek).
Fruitbeeldig kunstwerk ‘Symbiose’ (Glabbeek).
Watertoren (Bierbeek).
Demerbaken in cortenstaal (Diest).
Onderkant (van links naar rechts): Fruitgaarden/ bloesems (Kortenaken).
Basiliek (Scherpenheuvel-Zichem).
Kasteel van Horst (Holsbeek).
Maagdentoren (Scherpenheuvel-Zichem).
Druiven (Aarschot, Bekkevoort, Geetbets, Holsbeek,
Belevingscentrum Rufferdinge met watermolen (Landen).
Tielt-Winge, Tienen) / Bezoekerscentrum Hagelandse
Fauna & flora van Natuurgebied Mene-Jordaanvallei
Wijn (Rotselaar).
(Boutersem) & van de Getevallei (Linter).
Pater Damiaan standbeeld (Tremelo).
Windmolen de Moedermeule (Aarschot).
Begijnhof (Diest).
Sint-Annakapel (Geetbets).