Nieistniejące kościoły krakowskie

Page 80

kościół św. Jakuba, widok od północnego zachodu, kościół św. Jakuba (na pomarańczowo) na Planie panorama Krakowa M. Meriana, 1619 r. Kołłątajowskim z 1785 r., po prawej budynek (Krakowski lamus historyczny) oznaczony jako wikaria, a tuż poniżej jako probostwo; u góry zakole Wisły (Stare mapy Krakowa i okolic)

skwer w zakolu Wisły, na którego miejscu wznosił się niegdyś kościół św. Jakuba, widok od południa

Kaplica św. Kolety Kaplica pod wezwaniem św. Kolety istniała niegdyś przy domu tercjarek franciszkańskich zwanych „koletkami”, na Stradomiu, w rejonie dzisiejszej ul. Koletek. Klasztor w tym miejscu ufundował starosta gostyński Zygmunt Dembiński (zapewne adaptując na te potrzeby stojący tu wcześniej dwór), w 1593 r. zamieszkały w nim koletki wcześniej zajmujące domy na Kazimierzu, przy obecnej ul. Św. Wawrzyńca (od 1551 r.) oraz przy obecnej ul. Bożego Ciała (od 1584 r.). Przenosiny nastąpiły w okresie, w którym podejmowano próby reformy żeńskich wspólnot nieklauzurowych (na mocy bulli Piusa V z 1560 r.), a która zobowiązywała je do przyjęcia klauzury oraz uroczystych ślubów. Reformę tę tutejsze koletki przyjmowały bardzo opornie, z braku własnego kościoła nie dało się wprowadzić im klauzury, a zakaz przyjmowania nowicjuszek siostry ignorowały (ich liczba w pierwszej połowie XVII w. wzrastała). W okresie potopu Szwedzi urządzili w klasztorze stajnie. W 1739 r. siostry zbudowały kaplicę pod wezwaniem św. Kolety. Koletki korzystały też z kaplicy św. Anny przy kościele bernardynów – aby dochować klauzury, dochodziły do niej ze swego klasztoru za pomocą drewnianego, kilkudziesięciometrowego ganku nad ulicą. W 1788 lub 1789 r. prymas Michał Poniatowski klasztor formalnie zlikwidował. Część sióstr przeniosła się wówczas do klasztoru bernardynek klauzurowych przy kościele św. Józefa w Krakowie, część jednak pozostała tutaj aż do 1823 r. (wówczas budynek sprzedano na licytacji – kupił go kupiec Józef Derych, a pozostałe siostry trafiły do św. Józefa). Ok. 1854 r. budynek klasztoru koletek został adaptowany na potrzeby Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności (to z kolei przeniosło się potem do zbudowanego w latach 80


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.