Operación mundo: Ciencias da Natureza 1º Primaria. Proposta didáctica (demo) by Grupo Anaya, S.A.

mostra

Ga ia

PRIMARIA

lic

Ciencias da

Natureza

P R O P O S TA DIDÁCTICA a

ic ón

r pe

O u

o d n

Índice Claves de Operación Mundo ...........................................................................

Materiais para a etapa .....................................................................................

Proxecto dixital ................................................................................................

Da LOMLOE a Operación Mundo ....................................................................

• Perfil de saída da Educación Primaria • Saberes básicos do ciclo • Interdisciplinariedade en Operación Mundo • Gamificación de Operación Mundo • Inclusión en Operación Mundo Unidade 3 (mostra) .........................................................................................

Recursos unidade 3 .........................................................................................

• Inclusión e atención á diversidade - Ficha 1 (reforzo) - Ficha 2 (reforzo) • Avaliación - Avaliación - Avaliación competencial • Destacado da área 1 ............................................................................................. 66 – Plan TIC TAC. Ficha 3: Buscamos información en Internet • Destacado da área 2 ............................................................................................ 69 – Aprende a usar ScratchJr

As claves de OPERACIÓN MUNDO

Competencial Operación Mundo formula a adquisición paulatina e integradora das competencias. O seu desenvolvemento favorece no alumnado a capacidade de aprender a desenvolverse nas situacións da súa realidade cotiá.

Situacións de aprendizaxe

Para que serve o que aprendo? Operación Mundo, o novo proxecto de Anaya para Educación Primaria, propón unhas claves pedagóxicas que sitúan o alumnado no centro da aprendizaxe.

Unha aprendizaxe para a vida. Operación Mundo é un proxecto:

competencial, comprometido, interdisciplinario, inclusivo.

Baseado en metodoloxías activas e cun novo proxecto dixital:

Situacións enmarcadas nos ODS, que invitan o alumnado a levar a cabo unha reflexión final cunha proposta transformadora.

Actividades competenciais Actividades que preparan o alumnado para o día a día na súa toma de decisións.

Avaliacións competenciais Un elemento clave para a inclusión e o éxito escolar, cun enfoque integrador e flexible. Responde aos perfís competenciais de saída do alumnado para esta etapa.

Comprometido

Inclusivo

O alumnado xoga un papel activo no proxecto, que vai máis alá do ámbito escolar. Implicarase en propostas que contribúan a transformar o seu ámbito familiar, social, cultural e natural en beneficio dun mundo máis sostible en todos os ámbitos.

Un proxecto que nace comprometido co principio de educación inclusiva e a creación de mellores condicións de aprendizaxe para todo o alumnado. Para iso, ofrece recursos para un ensino personalizado, estruturas flexibles e mecanismos de reforzo.

Obxectivos de Desenvolvemento Sostible Achegarase a planos como a diversidade cultural, a cultura da paz, a adopción de estilos de vida sostible, a igualdade...

Obxectivo en acción No contexto das situacións de aprendizaxe expostas lánzanse propostas que invitan o alumnado a participar nun plan transformador.

Pautas DUA Baseado no documento Pautas sobre o Deseño Universal para a Aprendizaxe.

O esencial O proxecto identifica as aprendizaxes esenciais que permitirán adquirir o perfil de saída previsto, axudando ao profesorado a adaptar o ritmo e a profundidade, facendo uso das metodoloxías activas máis adecuadas en cada caso.

Recursos para a inclusión Ofrece opcións múltiples de presentación da información como vídeos subtitulados, audios, resumos, esquemas, actividades interactivas... que facilitan a personalización.

Interdisciplinario Un modelo orientado á acción no que se integran diferentes áreas de coñecemento e se potencian habilidades, destrezas e actitudes persoais e colaboradoras, dando como resultado unha aprendizaxe contextualizada.

Proxectos interdisciplinarios Operación Mundo propón proxectos interdisciplinarios, unha experiencia de aprendizaxe integradora na que o alumnado levará a cabo unha investigación e elaborará un produto final cun obxectivo transformador.

Plan Lingüístico Un plan transversal cuxos obxectivos son: ·M ellorar a expresión oral e escrita do alumnado. ·E stimular o interese e o hábito pola lectura.

Metodoloxías activas Operación Mundo propón un conxunto de métodos, técnicas e estratexias que fomentan o traballo en equipo e incentivan o espírito crítico. Unha forma de traballar que prepara o alumnado para situacións da vida real.

Aprendizaxe cooperativa Técnicas e estruturas cooperativas secuenciadas e progresivas.

Desenvolvemento do pensamento As estratexias de pensamento fomentan a competencia de aprender a aprender, contribúen a que o alumnado tome conciencia dos seus procesos mentais e a que actúe de forma reflexiva e crítica.

Educación emocional Habilidades que contribúen a que o alumnado identifique e recoñeza as emocións, regulándoas e xestionándoas.

TIC O seu uso intégrase como recurso para obter información, seleccionala e utilizala de acordo cunha finalidade concreta. Favorece o desenvolvemento de competencias de planificación, xestión e elaboración de traballos; a comunicación e a colaboración en rede, e a competencia dixital.

Aprendizaxe lúdica A gamificación chega á aula a través de actividades e xogos.

Avaliación Incorpora estratexias que lle permiten ao alumnado participar na avaliación da súa aprendizaxe analizando que aprendeu e como aprendeu.

Materiais para a etapa Material para o alumnado

Material para o profesorado

LIBROS

PROPOSTAS DIDÁCTICAS

Un libro por curso cun enfoque competencial para aprender aplicando o estudado.

Reproducen as páxinas do libro do alumnado para enriquecelo con actividades complementarias, suxestións didácticas, relación de recursos dixitais, solucións etc.

Proxecto dixital

iPad

9:45 AM

100%

Ademais dos recursos e ferramentas descritos nas páxinas do proxecto dixital, inclúense propostas específicas para a área como obradoiros de ciencias, propostas Scrath, numerosos esquemas, etc.

¬®Glma67l45i45ñ89å

Material para a aula* 1.º

2.º

Esqueleto cuñado

Kit de sementeira

©AVWn45i45m89a45i<=s

Dlmo>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s

Colección de tarxetas

2 PRIMARIA

Protagonistas STEAM

PROTAGONISTAS

Protagonistas STEAM

1 PRIMARIA

PROTAGONISTAS

STEAM

Colectores de separación de residuos

©AVWn45i45m89a45i<=s

Dlmo>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s

100% 9:45 AM

9:45 AM

100%

Colección de tarxetas

Vídeos Baralla de científicos de científicos e científicas 2 e científicas

Baralla de científicos e científicas 1

4 PRIMARIA

3 PRIMARIA

PROTAGONISTAS

3.º

STEAM

LÁMINA 1

Maria Sybilla Merian

Protagonistas STEAM

PROTAGONISTAS

4.º

LÁMINA 2

Lynn Margulis

Protagonistas STEAM

Ximet eumque vendi dolorem consequatiur aut fugitaturem eium re sam que omnienducium repelenis mo beaquam nus doluptatem volupti atatur? Quisciur, eos andi cum ellaborepuda verspel int.

Mira, esto es Francfort, una ciudad alemana llena de vida y animación. siglo XVII, pero la gente Estamos en el se divierte casi igual que ahora: paseando, charlando, tomando algo con los amigos o yendo de compras al mercado.

Ficimo illoratem. Nam aliquo in nis sus re volorehent lantotatiat aut erio. Doloritaturi repra nobis reris moditest eraeper oviduntibus. Mil ipsusdae etur adit, odit estiisi sitae. Ut ea net re, tempe porupta to tatium quas dolorecabo. non et eium andanRo tor aute offic tesequis doluptam nis que vel volo intium solor andit estiam nos rem net essimilitame hicatius repel est, omnis et adi corepudam ea dis aut omnimpedit, cus molorat.

9:45 AM

100%

¿Y esa niña que mira los gusanos de seda? Es Maria Sybilla Merian. Ella no lo sabe, pero un día se convertirá en una gran científica.

STEAM 100%

Vídeos de científicos e científicas

App do corpo humano

iPad

App do corpo humano

iPad

Láminas de contos de científicas iPad

Láminas de contos de científicas Facemos unha entrevista a unha científica

Microscopio dixital e manual de microscopía

App do corpo humano

Facemos unha entrevista a unha científica

Microscopio dixital e manual de microscopía

App do corpo humano

5 PRIMARIA

¿Quién fue Louis Leakey? ¿Quién fue Louis Leakey?

PROTAGONISTAS

STEAM

Vídeos de científicas

6.º

Protagonistas STEAM

100%

5.ºProtagonistas STEAM

¿Qué son los «curies»?

STEAM

Vídeos de científicas

Microscopio dixital e manual de microscopía

App do corpo humano

Tarxetas de científicos e científicas iPad

Tarxetas de científicos e científicas

iPad

9:45 AM

100%

¿Quién fue Pierre Curie?

6 PRIMARIA

PROTAGONISTAS

App do corpo humano

Murais de científicas

Kit de montaxe de máquinas eléctricas * As imaxes son orientativas, os materiais poden sufrir modificacións

Proxecto dixital

Interactivo

Un proxecto dixital que cobre todos os contidos do curso e que se adapta a calquera plataforma y dispositivo. Versátil Adaptable a distintos enfoques e necesidades: para os cales complementan o libro en papel e para aulas plenamente dixitais.

Contén diversidade de recursos como vídeos, animacións, gamificación, actividades de autoavaliación, actividades interactivas autocorrixibles... É moito máis que unha reprodución do libro en papel.

Rastreable Poderás visualizar a realización e os resultados das actividades propostas.

Inclusivo O seu contorno facilita a personalización da aprendizaxe adaptando as tarefas ás necesidades do alumnado.

Competencial Elementos multimedia de alto valor pedagóxico deseñados para facilitar a adquisición das competencias dixitais.

Como é Edudynamic? Intuitivo.

Doado de usar para ti e para as túas alumnas e alumnos. DOC

Vai á cabana !! Liria precísa te!!

Descargable.

Permite traballar sen conexión a internet e descargarse en máis dun dispositivo.

Multidispositivo.

Adáptase e visualízase en calquera tipo de dispositivo (ordenador, tableta, smartphone...) a calquera tamaño e resolución de pantalla.

Sincronizable.

Os cambios que realice o usuario sincronízanse automaticamente ao conectar calquera dos dispositivos nos que se traballe.

Compatible con todos os sistemas operativos, os contornos virtuais de aprendizaxe (CVA) e as plataformas educativas (LMS) máis utilizadas nos centros escolares.

100%

Universal.

Qu ere mo s ser es viv os!

SnoÞ »t:;Þ *+oBCchiu45p89a<=s *+d45u45> ÃsÇÉeHI® »v>?i45vBCø, Õxxyå ÃsÇÉeHIxxyå »m89a<=sÑÖc^_o>?t89å *+o>?¤ »p67l89a45n45t45i45ñ89å, d89á67l67l:;Þ *+ø *+qrsu:;Þ »n:;eNOcPQeTUs~òi45t89å ÀÞ ÀeTUs~òt89a45r89a89cdeh:; Þ *+a89gjkr89a89d:;eNOchii89d89ø.

Queremos seres vivos!

Como o ves? Que seres vivos hai na túa zona? Gústanche? Como os tratas?

9:45 AM

Como o ves?

O dato

Que seres vivos hai na túa zona? Gústanche? Como os tratas?

Convivir con animais e plantas mellora a nosa vida.

O dato Convivir con animais e plantas mellora a nosa vida.

Para esta unidade...

Obxectivo en acción

Obxectivo en acción EVWxVWp67l45i89c^_å *+chiu45> ÀeTUsÑÖqrsu:;eHIm89å *+c^_o>?m89ø ÃsÇÉÞ *+c^_o>?i89d89å *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s. Sigue o fío! 44 corenta e catro

Que seres vivos hai?

Cantos animais diferentes!

4 Así viven os animais

5 Que curiosas son as plantas!

EVWxVWp67l45i89c^_å *+chiu45> ÀeTUsÑÖqrsu:;eHIm89å *+c^_o>?m89ø ÃsÇÉÞ *+c^_o>?i89d89å *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s.

Así se coida un ser vivo

corenta e cinco

iPad

1 Que é iso de estar vivo?

Sigue o fío! 44 corenta e catro

Que é iso de estar vivo?

Que seres vivos hai?

Cantos an diferent

imais tes!

E para o alumnado? Que che ofrece? Recursos

100%

Para 1º e 2º, un libro activo que combina a versión dixitalizada do libro do alumnado cos recursos desenvolvidos para a reprodución multimedia e interactiva de todos os contidos do curso, gamificación, audios, vídeos...

Metodoloxías activas (técnicas e estratexias) e recursos para: • Exercitar: vídeos, presentacións...

9:45 AM

Para o traballo na aula e de xeito individual na casa, o libro activo pódese utilizar como complemento dixital do libro impreso ou como ferramenta autónoma de aprendizaxe.

• Estudar: resumos, actividades interactivas... • Aprender: game room, actividades lúdicas...

UNIDADE

100%

De 3º a 6º, un formato especialmente deseñado para o ámbito dixital educativo, que utiliza todo o potencial tecnolóxico e é compatible con calquera dispositivo. Realizáronse edicións específicas de todos os contidos teóricos e prácticos do libro de texto para obter unha versión interactiva e dinámica que inclúe todo o contido curricular do nivel, xunto cunha gran diversidade de recursos multimedia, vídeos, gamificación...

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

Data:

FICHA

iPad

• Avaliar: autoavaliación, portafolio...

Inclusión e atención á diversidade

Que é un ser vivo?

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+å Δfjkr89a<=sÇÉÞ.

¬®Opqs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s »> 9:45 AM

*+å »® »t:;eHIñ:;eHI> *+chir45í89a<=s ÀÞ »µ

• Ferramenta de Inclusión online.

, ÀÞ *+chir:;eNOcPQeHI> *+a89ø *+qrsu:;Þ *+oBCc^_o>?r45r:;Þ .

• O esencial. •A tención á diversidade: Fichas de reforzo multinivel e ampliación.

Os animais e os seus tipos

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s »n89o>?m:;eTUs »n89ø »r:;eNOc^_a89d45r89ø *+c^_o>?r45r:;eNOchit89ø.

iPad

»p:;eHIi45xvwÞ »v>?í67bBCo>?r89å

100%

*+a45n67fjki67b>?i89ø »r:;éHIp45t45i67¬

ÃsÑÖa45p89ø UNIDADE

*+a45r89a45ñ89å

AbBCo@Al67bBCo>?r:;eHIt89å

*+a45vDEÞ

Nome e apelidos:

Data:

Ciencias da Natureza 1.º

Avaliación

Spqi45n89a67l89å *+d:;Þ »vDEeHIr4»5pm89o:@;AleJ6Kl76b7lB8Cø9ø *+o23s *+a45n45i45m89a45i<=s, *+d:;Þ »vDEeHIr89d:;Þ *+a<=s »p67l89a45n45t89a<=s »t45i67b>ÀÞ?u45*r+d:89;ó>Þ?>*+a45m89a45r:;eJKl89ø *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs.

• Avaliación competencial.

9:45 AM

• Avaliación final. *+g`aa45n<=sÑÖø

• I nstrumentos de avaliación, autoavaliación e coavaliación.

ÀeTUs~òt45r:;eJKl89å *+d:;Þ »m89a45®

• Instrumentos para avaliar a práctica docente. • Ximnasio de competencias. iPad

DnoeJKb>?u45xxyå ÀeTUs~òt:;eTUs *+a45n45i45m89a45i<=s ÀÞ ÀeTUsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s ÃsÇÉeHIu<=s »n89o>?m:;eTUs: »u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89ø

»u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+o>?v>?í45p89a45r89ø

»u45> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø »m89a45r45i45ñ89ø

Programación, proposta didáctica e documentación do proxecto

100%

As claves de OPERACIÓN MUNDO

Situacións de aprendizaxe

Para que serve o que aprendo?

Operación Mundo, o novo proxecto de Anaya para Educación Primaria, propón unhas claves pedagóxicas que sitúan o alumnado no centro da aprendizaxe.

9:45 AM

Unha aprendizaxe para a vida.

Situacións enmarcadas nos ODS, que invitan o alumnado a levar a cabo unha reflexión final cunha proposta transformadora.

Actividades competenciais Actividades que preparan o alumnado para o día a día na súa toma de decisións.

Avaliacións competenciais

Comprometido

Inclusivo

Obxectivos de Desenvolvemento Sostible Achegarase a planos como a diversidade cultural, a cultura da paz, a adopción de estilos de vida sostible, a igualdade...

Obxectivo en acción No contexto das situacións de aprendizaxe expostas lánzanse propostas que invitan o alumnado a participar nun plan transformador.

Ofrece opcións múltiples de presentación da información como vídeos subtitulados, audios, resumos, esquemas, actividades interactivas... que facilitan a personalización.

Plan Lingüístico

Así viven os animais

Que curiosas son as plantas!

6 Así se coida un ser vivo

iPad

Baseado en metodoloxías activas e cun novo proxecto dixital:

Recursos para a inclusión

Un elemento clave para a inclusión e o éxito escolar, cun enfoque integrador e flexible. Responde aos perfís competenciais de saída do alumnado para esta etapa.

Operación Mundo é un proxecto:

competencial, comprometido, interdisciplinario, inclusivo.

Pautas DUA Baseado no documento Pautas sobre o Deseño Universal para a Aprendizaxe.

Un plan transversal cuxos obxectivos son: · Mellorar a expresión oral e escrita do alumnado. · Estimular o interese e o hábito pola lectura.

• As claves de Operación Mundo.

Aprendizaxe cooperativa Técnicas e estruturas cooperativas secuenciadas e progresivas.

• Proposta didáctica.

Educación emocional Habilidades que contribúen a que o alumnado identifique e recoñeza as emocións, regulándoas e xestionándoas.

• Programacións.

Aprendizaxe lúdica A gamificación chega á aula a través de actividades e xogos.

Avaliación Incorpora estratexias que lle permiten ao alumnado participar na avaliación da súa aprendizaxe analizando que aprendeu e como aprendeu.

Recursos

Recursos relacionados coas claves do proxecto Coa información que o alumnado necesita manexar para poñer en práctica as claves e as metodoloxías activas de Operación Mundo. • Infografías do Plan Lingüístico e do plan TIC-TAC.

PLAN

TIC TAC

BUSCAMOS

INFORMAC

IÓN EN IN TERNET En Internet ha i moita inform ación e, por iso dores web pa , temos que usa ra localizar o r os buscaque nos intere sa. Os buscadores web son ferram entas informáti contrar inform cas que serven ación (texto, im para enaxes, vídeos... bras clave. ) en Internet uti lizando palaATENCIÓN. As palabras clave escríben buscador para se no que este só bu sque a inform (documentos, ación imaxes, vídeo s...) que teñan palabras. Por esas exemplo, se queremos bu formación sob sca r inre modelos de reloxos, escrib mos as palab ireras clave «tipo s de reloxos» .

FICHA 3

Á túa idade, convén que esteas en compañ ía de persoas adultas sempre que necesit es utilizar Internet.

Google é un dos buscadores máis coñecidos.

Como é un bu

scador web?

Barra de busca. É o lugar onde se escriben as palabras clave e onde está o botón para iniciar a busca.

Anaya Educaci

ón

Recursos dixitais ordenados tanto por unidades como polos seus propósitos educativos máis destacables Opcións de busca. Para elixir o tipo de información que se quere buscar: imaxes, vídeos...

Resultados de busca. Para ver a información encontrada e acceder a ela.

100%

9:45 AM

Para aprender • Vídeos. • Presentacións.

iPad

• Audios.

100%

Organizador visual

9:45 AM

Visitar ao pediatra Durmir e descansar

Alimentarse ben

Para ter unha vida saudable hai que...

Para estudar e exercitar • Resumos. • Esquemas. • Actividades interactivas.

Facer exercicio

100%

iPad

Evitar enfermidades e accidentes

Asearse

9:45 AM

Para xogar • Actividades lúdicas. • Repasos trimestrais lúdicos. •G ame room: Ultimate travellers.

100%

iPad

E para seguir xogando, contas con recursos lúdicos no material de aula.

9:45 AM

Para avaliar •A ctividades e probas interactivas con rastreabilidade, que facilitan o seguimento do progreso do alumnado por parte do profesorado.

iPad

•E apps recomendadas, que complementan o proxecto.

Inclusión e atención á diversidade

O esencial Recolle as aprendizaxes esenciais que permitirán adquirir o perfil de saída previsto, axudándolle ao profesorado a adaptar o ritmo e a profundidade, facendo uso das metodoloxías activas máis adecuadas en cada caso. O esencial visual, fichas ou vídeos que sintetizan as aprendizaxes esenciais utilizando esquemas e debuxos.

iPad

9:45 AM

100%

9 Aé ctoeuc ns ao lmo xi ñí aa ! Vocabulario

Inventos Obxectos Lapis

Máquinas Electricidade Combustible electrodomésticos vehículos Avión Lavadora

Forza ferramentas Tesoiras

Roupa Bici

Batedor

Coche

Plastilina

Carretilla

Lámpada

Ladrillo Máquinas electrónicas

Teléfono móbil

Tableta

Portátil

Ordenador de mesa

Pasos nun proxecto

2. Deseñar 1. Pensar

4. Comprobar 3. Realizar

1. Pensar

5. Presentar

dezasete 17

Pautas DUA Os diferentes elementos do Proxecto Operación Mundo están concibidos tendo en conta os principios do Deseño Universal de Aprendizaxe (DUA).

iPad 9:45 AM 100%

Fichas de atención á diversidade iPad

9:45 AM

• Encontrar materiais de apoio.

UNIDADE

• Prestar unha atención individualizada.

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

Permiten:

Seres vivos e seres inertes

• Adaptar os contidos aos diferentes ritmos de aprendizaxe.

RxyoBCd:;eNOå *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s.

• Seleccionar e aplicar diversas estratexias metodolóxicas.

Os animais e os seus tipos

iPad

9:45 AM

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

Que é un ser vivo?

DnoeJKb>?u45xxyå: »u45> *+a45n45i45m89a67¬

»u45n67h89å »p67l89a45n45t89å

»u45> ÃsÇÉeHI® »i45n:;eHIr45t:;Þ

DpqΔ *+o23s »n89o>?m:;eTUs *+d:;Þ *+d89o>?u<=s *+a45n45i45m89a45i<=s ÀÞ *+d:;eJKb>?ú45xxya89o23s.

EVWm45p:;eHIzxyå »p89o>?®... C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+o23s »n89o>?m:;eTUs *+d:;eTUs~òt:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s. 54

»®

*+g

*+g *+©

»π

Os animais e os seus tipos

FICHA

100%

9:45 AM

iPad DADE

UNI

ape lido Nom e e

eza 1.º da Natur Ciencias

Dat a:

o? ser viv Que é un

å Δfjkr89a<=sÇÉÞ. C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+

, ÀÞ *+chir:;eNOcPQeHI> >?r45r:;Þ *+a89ø *+qrsu:;Þ *+oBCc^_o .

45vBCo23s »> ¬®Opqs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i

*+å »®

iPad

No me

e ape lido

Dat a:

IVWn45vDEeTUs~òt45i89g`aå,

ÀÞ »µ »t:;eHIñ:;eHI> *+chir45í89a<=s

9:45 AM

*+a89d45i45v>?i45ñ89å ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå. Upq> »r:;éHIp45t45i67¬, *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89 ø ÀÞ *+o>?v>?í45p89a45r89 ø, *+chiu67bDEeHIr45t89 ø *+d ÀeTUsÑÖc^_a45m89a<=s ÀÞ ÃsÇÉeHI> »p89a45 :;Þ t89a<=s.

100% Ciencias

da Natur eza 1.º

FICHA

UNIDAD

os seus tip

e os >?r45r:;eNOchit89ø. 23s »r:;eNOc^_a89d45r89ø *+c^_o © VvweHIr45t:;eJKb>?r89a89d89o »n89o>?m:;eTUs »n89ø EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s »p:;eHIi45xvwÞ

ais Os anim

»v>?í67bBCo>?r89å ÃsÑÖa45p89ø

®Upq> »m89a45m 45í67f|}eHIr ÀÞ »v>?i45v>?í45p89a45r 89ø, 89ø *+ *+c^_oBCa<=s Ãs~òú89a<= qrsu:;Þ s »p89a45t89a<=s 2

IVWn45vDEeTUs~òt45i89g`aå

*+o>?m45n45í45vBCo>?r89 ø *+c^_a45m45i45ñ89å Ãs ÑÖƒ »t45r89a<=sÇÉeHIi45r89a<=s.

®Upq> »i45n45vDEeHIr4 5t:;eJKb>? »p89a45t89a<=s, *+c^_a4 r89a89d89ø, *+c^_o>?> *+o>?i45t89ø 5r45n45í4 ÀÞ »vDEeJKl:;eHIn89o23sÑÖ 5vBCo>?r89ø, *+o>?v>?í45p89a45r89ø ø.

ÀÞ ÀeTUsÑÖchir45i67bDEÞ »vDEeHIr89d89a89d:;eHIi45r 89ø (V) *+o>?¤ TxyoBCd89a<=s *+a<=s Δf`aa67l<=sÑÖø (F). *+a45vDEeTUs »vBCoBCa45 > .......... TxyoBCd89a<=s *+a<=s ............ *+a45vDEeTUs »t:;eHIñ:;eHI ............ > »p67l45u45m89a<=s . Aäãs *+a45vDEeTUs ÃsÑÖo ............ >?> *+o>?v>?í45p89a45r ............ 89a<=s ........ ... TxyoBCd89o23s *+o23s » .. .. .. ............ r:;éHIp45t45i67l:;eTUs »t:;eH ......... Iñ:;eHI> ÀeTUsÑÖc^_a45 m89a<=s ...... TxyoBCd89o23s *+o23s » ............ r:;éHIp45t45i67l:;eTUs »t:;eH Iñ:;eHI> »p89a45t89a<= ..... s .......... TxyoBCd89o23s *+o23s » m89a45m45í67f|}eHIr89o2 ............ 3s »m89a45m89a45> ..... TxyoBCd89o23s *+o23s » .. ............ m89a45m45í67f|}eHIr89o2 ............ 3s »t:;eHIñ:;eHI> »p: .. ;eJKl89ø ........ ............ .....

*+a45r89a45ñ89å

*+a45n67fjki67b>?i89ø »r:;éHIp45t45i67¬

AbBCo@Al67bBCo>?r:;eHIt89å

*+a45vDEÞ

9d89o23s

»p89o@Al67bBCø »t45i67b>?u45r89ó>?> *+g`aa45n<=sÑÖø »m89a45® ÀeTUs~òt45r:;eJKl89å *+d:;Þ 58

Avaliación

Probas de avaliación predeseñadas Para avaliar coñecementos previos e o progreso no curso: • Unha avaliación inicial. • Unha avaliación final.

Para cada unidade: • Unha avaliación. • Unha avaliación competencial.

Para cada trimestre: • Unha proba competencial para avaliar o progreso na adquisición do perfil de saída.

iPad

9:45 AM

1 1

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

PVWi45n45t89å *+o23s *+c^_a89d45r89o23s *+a<=s~ò|: 1. VvweHIr45m:;eJKl67l89ø; 2. VvweHIr89d:;Þ; 3. AVWm89a45r:;eJKl89ø; 4. AVWzVWu67¬; 5. Lxya45r89a45n45xxyå.

DnoeJKb>?u45xxyå »u45n67h89å *+c^_a45r89å *+c^_o>?n45t:;eHIn45t89å ÀÞ *+o>?u45t45r89å »t45r45i<=s~òt:;Þ.

DnoeJKb>?u45xxyå: »u45> *+g`aa45t89ø

iPad

»u45n67h89å »p:;eHIr89å

9:45 AM

»u45n67h89å *+á45r67bBCo>?r:;Þ

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

Escribe os nomes das partes do corpo que se sinalan.

Que sentido utilizamos máis cando lemos? Responde.

Colorea que hai que facer para ter boa saúde.

Beber auga, facer cinco comidas diarias e tomar alimentos variados. Durmir menos de 10 horas. Saber como nos sentimos e expresalo.

Lavar os dentes antes de comer e as mans só despois de comer. Utilizar proteccións cando facemos exercicio físico, utilizamos máquinas... 54

Cumprir as normas de seguridade das máquinas para evitar accidentes.

iPad

9:45 AM UNIDADE

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

Spqi45n89a67l89å *+d:;Þ »vDEeHIr45m:;eJKl67l89ø *+o23s *+a45n45i45m89a45i<=s, *+d:;Þ »vDEeHIr89d:;Þ *+a<=s »p67l89a45n45t89a<=s ÀÞ *+d:;Þ *+a45m89a45r:;eJKl89ø *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs.

iPad

9:45 AM UNIDADE

100%

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

©§Qbcu:;Þ Δl67l:;Þ »p89a<=sÑÖå *+å ÀeTUs~òt:;Þ ΔbBCo>?n45i45t89ø ÃsÇÉeHI® »m45i<=s~òt:;eHIr45i89o23sÑÖø? Vxyo>?u67l67l:;Þ *+a45xVWu89d89a45®!

DnoeJKb>?u45xxyå ÀeTUs~òt:;eTUs *+a45n45i45m89a45i<=s ÀÞ ÀeTUsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s ÃsÇÉeHIu<=s »n89o>?m:;eTUs: »u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89ø

»u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+o>?v>?í45p89a45r89ø

»u45> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø »m89a45r45i45ñ89ø 1

Pxya45r89å *+a45xVWu89d89a45r67l67l:;Þ *+å ÀeTUs~òt:;Þ ÃsÇÉeHI®, »t:;eTUs *+qrsu:;Þ »i89d:;eHIn45t45i67fjki89c^_a67l89ø. Etul45i45xvwÞ ÀÞ *+c^_o@Al89o>?r:;eNOå. – É »u45> ÃsÇÉeHI®

»v>?i45vBCø

– É *+a45n45i45m89a67¬ /

–É

*+a45vDEÞ

»i45n:;eHIr45t:;Þ

/ »p67l89a45n45t89å

/ Δh:;eHIr67bBCå

– É »m89a45r89g`aa45r45i89d89å /

ásÑÖa67l45t89ó>?>

1. RÚBRICA PARA AVALIAR AS INTERVENCIÓNS NA CLASE: EXPOSICIÓN ORAL

E ademais... •F ondo de instrumentos de avaliación, autoavaliación e coavaliación. Cunha ampla base de rúbricas, dianas, e outros instrumentos deseñados por especialistas co fin de proporcionarlle ao profesorado un conxunto de ferramentas coas que levar a cabo a avaliación, a autoavaliación e a coavaliación. • Instrumentos para avaliar a práctica docente.

Excelente (9-10)

Bo (7-8)

Adecuado (5-6)

Mellorable (1-4)

Expón con bo dominio as ideas, feitos Expresa as súas ideas clara e e vivencias con claridade, coherencia organizadamente. e corrección.

As ideas principais quedan claras.

Contido

Demostra un completo dominio do tema tratado, destacando claramente os aspectos importantes e respondendo adecuadamente as preguntas do grupo.

Demostra un bo dominio do tema e utiliza normalmente un vocabulario específico deste, respondendo adecuadamente as preguntas do grupo.

Demostra un dominio da maioría das partes do tema e utiliza un vocabulario básico deste, aínda que non é atinado nas respostas ás preguntas do grupo.

Integra un coñecemento básico que se destaca nun guión ou esquema que utiliza para a exposición.

Vocabulario

Utiliza un vocabulario preciso de acordo ás ideas, feitos ou vivencias expostas, incorporando novas palabras e perspectivas persoais desde a escoita e as intervencións dos demais.

En xeral, o vocabulario utilizado adecúase ás ideas, feitos ou vivencias expostas, así como nas intervencións.

Predomina unha linguaxe coloquial con algunhas palabras adecuadas ás ideas, feitos ou vivencias expostas.

Integra un vocabulario básico que se destaca nun guión ou esquema que utiliza para a exposición.

Orde e xestión do tempo

Segue unha orde lóxica, con interese e control emocional, finalizando nun tempo adecuado, aplicando normas de cortesía habituais (desculpas, agradecementos, felicitacións...).

Segue unha orde, con interese e control emocional, e conclúe correctamente e en tempo aproximado.

Segue certa orde, con algunha dificultade no control emocional aproximándose ao tempo establecido.

Ten dificultades para manter unha orde, axustarse ao tempo e manifestar interese e control emocional.

Pronunciación, volume e entoación

Exprésase cunha pronunciación e unha dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.

Exprésase cunha pronunciación e En xeral, a pronunciación e a dicción unha dicción adecuadas: articulación, son adecuadas, aínda que cunha ritmo, entoación e volume. entoación ou un volume mellorables.

Interaccións co grupo

Dirixe a mirada a todo o grupo e En xeral domina a situación, aínda participa activamente na conversa que se mostra algo máis inseguro na conversa. contestando a preguntas e facendo comentarios relacionados co tema da conversa.

Recursos e apoios

Utiliza con soltura diversos apoios visuais e referencias ao traballo realizado ao longo da súa exposición que reforzan o contido.

Exposición de ideas

O dominio da situación é intermitente e, en segundo que momentos, a mirada domínase e a conversa formúlase con seguridade.

Utiliza algúns apoios visuais ao longo Utiliza algún apoio ao longo da súa exposición que reforza o contido. da súa exposición e referencias ao traballo realizado que reforzan o contido.

Coa axuda dalgún soporte (texto escrito, esquema, guión...) fai unha lectura das ideas principais ante o grupo.

Necesita axuda para mellorar a pronunciación ou a dicción.

Consegue realizar a exposición aínda que a súa introversión ou a incerteza da situación lle dificultan manter a mirada ou afrontar a conversa con seguridade.

Os recursos utilizados teñen como obxectivo darlle seguridade e marcar unha pauta na súa exposición (guión, esquema...).

VALORACIÓN FINAL 1

Ponderación / 2Valoración

2

Programación, proposta didáctica e documentación do proxecto

As claves de Operación Mundo • I nclúe unha ampla documentación sobre as claves e as metodoloxías activas desenvoltas no proxecto.

Proposta didáctica • Recompila a versión en pdf das propostas didácticas.

Programacións. Coa versión en word e en pdf de: • Programación didáctica. • Programación por unidades. • Rexistros de avaliación.

iPad

9:45 AM

100%

3 Queremos seres vivos! ESPECÍFICAS * COMPETENCIAS DA ÁREA

1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6.

2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural. 1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico.

SABERES BÁSICOS DO PRIMEIRO CICLO

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1.

1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.1., A.1.3. e A.1.4. 2. A vida no noso planeta: A.2.3.

Que é iso de estar vivo? Diferenzas entre seres inertes e seres vivos Introdución ao estudo das funcións vitais Que seres vivos hai? Tipos de seres vivos: animais, plantas, etc.

5. Recoñecer as características do medio natural.

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1.

1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.1., A.1.2.,A.1.3. e A.1.4. 2. A vida no noso planeta: A.2.3. e A.2.4

2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural. 1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico. 3. Resolver problemas utilizando o pensamento computacional. 5. Recoñecer as características do medio natural. 1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural. 2. Utilizar o pensamento científico. 4. Actitudes de respecto do patrimonio natural. 1. Utilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico.

Cantos animais diferentes! Principais grupos de animais

Así viven os animais Funcións vitais nos animais

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.3.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6.

Que curiosas son as plantas! Características das plantas

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.3., A.2.4. e A.2.6.

Así se coida un ser vivo! Hábitos de coidado e respecto dos seres vivos

Portafolio Que aprendín? Que aprendín na situación de aprendizaxe?

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.4.

Como aprendín?

Claves

Que é iso de estar vivo?

Galería de imaxes. Como sei se isto está vivo?

Queres coidar seres vivos, pero sabes que son?

Galería. Distingues seres vivos e seres inertes?

E ÀeHI¤. EVW¤ ÀeTUs~òt89o>?¤ »v>?i45vBCå.

E ÀeHI¤. A »p:;eNOd45r89å À@ »u45> ÃsÇÉeHI® »i45n:;eHIr45t:;Þ.

Documento. Unha planta é un ser vivo Actividades interactivas Inclusión e atención á diversidade Fichas de reforzo multinivel (1, 2, e 3): Que son os seres vivos?

PVWi45n45t89å *+a<=s~ò| ÀeTUs~òt89å »p89a45i<=sÑÖa45xvwÞ *+c^_o>?> ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s ÀÞ »i45n:;eHIr45t:;eTUs: – SnoeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s – SnoeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs

Ten en conta • O alumnado pode presentar dúbidas co concepto de reacción aos cambios ao que se fai referencia na terceira ilustración da actividade 1, e que pretende representar a función vital de relación. Esta confusión adoita ser habitual xa que a función de relación é algo máis complexo que a simple reacción con outros seres vivos, xa que implica detección de estímulos, elaboración e execución de respostas.

RvweHIp89a<=sÑÖå ÀÞ »r:;eJKl89a89chii89o>?n89å. Opqs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s...

»n899a899cPPQeQeHHI>I> »n8

Aula Tarxetas de información Kit de sementes

*+a67l4455i4455m <=sÇÉÞ *+a67l m::;;HéHIn4 In455t8899a455nn<=sÇÉÞ ÀÞÀÞ *+c*+hchir:ir:;;eNNOcOcPPQeQeHHI>I>

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

9:45 AM

Conexión coa situación de aprendizaxe

?n899a455> »r:»r:;;eNNOa8Oa899c^^_c_chhiiii8899o>>?n8 m67b>?i **+a8+a899o223s3s **+c+c^^_a4_a455m 67b>?i8899o223s3s

A introdución incita a pensar que é un ser vivo para poder coidalo, e o conti do do apartado «Toma nota» destaca esa característica diferenciadora da materia viva dando resposta á pre gunta inicial.

»t»t::;;eHHIñ:Iñ:;;eHHI>I> **+c+chhir4ir455í8899a<=s

Suxestións das actividades 1 y Sabes seguir instrucións? (2)

VVWi45vBCo23s: »n:;eHIn89ø, »p:;eHIi45xvwÞ, *+á45r67bBCo>?r:;Þ, »m89a45r89g`aa45r45i89d89å, »p89a45xxya45r89ø, »vDEeHIr45m:;Þ. IVWn:;eHIr45t:;eTUs: *+c^_a<=sÑÖå, »r89o>?u45p89å, »t:;eHIr45r89å, *+a45u89g`aå, ÃsÑÖo@A¬, »n45u67bDEÞ, »r89oBCcdeh89å, *+a45v>?i89ó>?>. 2

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ:

neno, peixe, árbore, margarida... casa, roupa, terra, auga, sol...

46 corenta e seis

Actividades complementarias

Enumerar curiosidades sobre os seres vivos. Por exemplo:

Para facilitar a comprensión

– Hai seres vivos moi grandes e outros moi pequenos.

Considerar unha dinámica de aula para detectar o que o alumnado xa sabe sobre os seres vivos (sobre o que é un ser vivo e o que non). Para iso, pódese facer unha chuvia de ideas para que o alumnado contribúa e coa que evidencie e rexistre todo o que sabe sobre os seres vivos. Esas ideas poden anotarse no encerado, en forma de lista.

– Hai seres que poden parecer seres vivos pero que en realidade non o son, porque non realizan as funcións vitais; por exemplo, os virus que necesitan infectar a outro ser vivo para reproducirse.

Realizar algunha das actividades que se propoñen nas fichas de tratamento da diversidade que estean relacio nadas. Para espertar a curiosidade

iPad

Formularlle preguntas ao alumnado para que decida que cousas novas queren aprender sobre os seres vivos. Para isto, pódese propoñer unha chuvia de ideas.

Para fomentar a lectura Recoméndase ler fragmentos de textos, como poesías, contos..., que versen sobre os seres vivos para tratar o contido desde outro punto de vista, o literario. Algúns exemplos serían os seguintes: – A nube. Como o algodón adoito no aire flotar, ás veces dou chuvia e ás veces, só humidade. – A area. En praias e desertos adoito estar, os meus finos grans o vento adoita arrastrar.

Estas actividades traballan a grafomotrici dad básica previa á lectoescritura. A parte do alumnado que teña máis avanzadas esas destrezas poderá ler e escribir; o que estea en proceso de aprendizaxe da lecto escritura simplemente copiará as grafías.

– TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s *+d89ø *+d:;eJKb>?u45xxyø.

– TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs *+d89ø *+d:;eJKb>?u45xxyø.

»m8 »m495uo>?r4:;eHIr:5r:;;eHHI>I>

+ información anayaeducacion.es

Aprendizaxe lúdica Partindo dunha ilustración coloreable á que o alumnado destas idades está afeito, preténdese a identificación dos seres vivos.

Sabes seguir instrucións?

Toma nota!

Os seres vivos fan cousas que os seres inertes non fan.

corenta e sete

– A árbore. Sen aire non vivo e sen terra morro. Teño follas sen ser libro, e copa sen ser sombreiro.

como: Que palabras metemos no noso panel de palabras científicas?

Detectar posibles erros ao ler textos como o seguinte:

Recapitular toda a información e elaborar un esquema de forma grupal para que isto axude a que o alumnado relacione a parte do corpo que se nomea e a súa situación no corpo.

– «Un campesiño, canso de realizar as súas actividades do campo, sentouse baixo a sombra dunha árbore a ob servar como se alimentaban as pedras que había ao seu arredor. Nese momento achegouse o seu can Tobi cos seus cachorros, sacou galletas acabadas de nacer do seu peto e deullas para que crecesen sans e fortes coma o seu tractor e nunca puidesen morrer». Para consolidar as aprendizaxes En gran grupo, xogar coas palabras novas máis signifi cativas pola súa importancia desde o punto de vista das Ciencias da Natureza, polas letras que conteñen, etc. Pó dense nomear escribirse nalgún lugar especial da aula... Para isto, o profesor ou a profesora formula preguntas

CLAVE S AS

100% Recursos dixitais

Para ampliar a aprendizaxe Nomear outros exemplos de seres vivos e seres inertes. Por exemplo, algúns seres vivos non pertencentes ao reino dos animais ou das plantas. Falar doutro tipo de seres que xa poden ser coñecidos polos nenos e as nenas destas idades, e que non son seres vivos pero son difíciles de catalogar como tal porque tampouco presentan as características propias da materia inerte; por exemplo, os virus que causan en fermidades.

Presentación. Co Galería. Distingu Documento. Unh Actividades inte Fichas de reforz seres vivos?

Presentación. Ap Vídeo. Como ob Actividades inte

Vídeo: Ordenam Galería. Que sere Cancións para ad Presentacións. « Documento. Talle Actividades inte

Presentación. Co Animación. Cónt reaccionan aos c Vídeos sobre an Actividades inte Fichas de reforz animais Ficha de ampliac

Galería. Que sere Infografía. As pla Audiovisuais (víd Actividades inte Fichas de reforz

Vídeo: Quero un Galería. Como vi Actividades inte

Necesidades básicas dos animais e plantas

Recursos

Animación inicia Plan TIC-TAC: Fi

ODS 15: Vida de ecosistemas

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.1., A.1.3. e A.1.4. 2. A vida no noso planeta: A.2.1.

5. Recoñecer as características do medio natural.

2. Utilizar o pensamento científico.

Páxina inicial Situación de aprendizaxe: como o ves, o dato e obxectivo en acción (explicar como se coida os seres vivos)

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.4.

PRO XEC TO DO

Infografía. Colec Vídeo. Comparte Álbum de fotos Organizador visu Actividades inte Game room Avaliación intera O esencial Avaliación intera avanzada

Da LOMLOE a Operación Mundo

Da LOMLOE a OPERACIÓN MUNDO

Perfil de saída da Educación Primaria O perfil de saída do alumnado ao termo do ensino básico identifica e define, en conexión cos retos do século xxi, as competencias clave que o alumnado debeu desenvolver ao finalizar a educación básica, e introduce orientacións sobre o nivel de desempeño esperado ao termo da Educación Primaria. Quérese garantir que todo alumno ou alumna que supere con éxito o ensino básico e, polo tanto, alcance o perfil de saída saiba mobilizar as aprendizaxes adquiridas para responder aos principais desafíos aos que deberá facer fronte ao longo da súa vida: - D esenvolver unha actitude responsable a partir da toma de conciencia da degradación do medio ambiente baseada no coñecemento das causas que a provocan, agravan ou melloran, desde unha visión sistémica, tanto local como global. - I dentificar os diferentes aspectos relacionados co consumo responsable, valorando as súas repercusións sobre o ben individual e o común, xulgando criticamente as necesidades e os excesos e exercendo un control social fronte á vulneración dos seus dereitos como consumidor. - D esenvolver hábitos de vida saudable a partir da comprensión do funcionamento do organismo e a reflexión crítica sobre os factores internos e externos que inciden nela, asumindo a responsabilidade persoal na promoción da saúde pública. - E xercitar a sensibilidade para detectar situacións de inequidade e exclusión desde a comprensión das súas causas complexas, para desenvolver sentimentos de empatía e compaixón. - E ntender os conflitos como elementos connaturais á vida en sociedade que deben resolverse de xeito pacífico. - A nalizar de xeito crítico e aproveitar as oportunidades de todo tipo que ofrece a sociedade actual, en particular as da cultura dixital, avaliando os seus beneficios e riscos e facendo un uso ético e responsable que contribúa á mellora da calidade de vida persoal e colectiva. - A ceptar a incerteza como unha oportunidade para articular respostas máis creativas, aprendendo a manexar a ansiedade que pode levar aparellada. - C ooperar e convivir en sociedades abertas e cambiantes, valorando a diversidade persoal e cultural como fonte de riqueza e interesándose por outras linguas e culturas. - S entirse parte dun proxecto colectivo, tanto no ámbito local coma no global, desenvolvendo empatía e xenerosidade. - D esenvolver as habilidades que lle permitan seguir aprendendo ao longo da vida, desde a confianza no coñecemento como motor do desenvolvemento e a valoración crítica dos riscos e os beneficios deste último. As competencias clave que se deben adquirir son as seguintes: a) competencia en comunicación lingüística b) competencia plurilingüe c) competencia matemática e competencia en ciencia e tecnoloxía d) competencia dixital e) competencia persoal, social e de aprender a aprender f) competencia cidadá g) competencia emprendedora h) competencia en conciencia e expresión culturais En canto á dimensión aplicada das competencias clave, definiuse para cada unha delas un conxunto de descritores operativos. Estes descritores operativos das competencias clave constitúen

o marco referencial a partir do cal se concretan as competencias específicas de cada área, ámbito ou materia. Esta vinculación entre descritores operativos e competencias específicas propicia que da avaliación destas últimas poida colixir se o grao de adquisición das competencias clave definidas no perfil de saída e, polo tanto, a consecución das competencias e obxectivos previstos para a etapa. Estes descritores operativos son os seguintes:

Competencia en comunicación lingüística (CCL) CCL1. Expresa feitos, conceptos, pensamentos, opinións ou sentimentos de forma oral, escrita ou signada, con claridade e adecuación a diferentes contextos cotiáns do seu ámbito persoal, social e educativo, e participa en interaccións comunicativas con actitude cooperativa e respectuosa, tanto para intercambiar información e crear coñecemento coma para construír vínculos persoais. CCL2. Comprende, interpreta e valora textos orais, signados, escritos ou multimodais sinxelos dos ámbitos persoal, social e educativo, con acompañamento puntual, para participar activamente en contextos cotiáns e para construír coñecemento. CCL3. Localiza, selecciona e contrasta, co debido acompañamento, información sinxela procedente de dúas ou máis fontes, avaliando a súa fiabilidade e utilidade en función dos obxectivos de lectura, e intégraa e transfórmaa en coñecemento para comunicala adoptando un punto de vista creativo e persoal á par que respectuoso coa propiedade intelectual. CCL4. Le obras diversas adecuadas ao seu desenvolvemento, seleccionando aquelas que mellor se axustan aos seus gustos e intereses; recoñece o patrimonio literario como fonte de gozo e aprendizaxe individual e colectiva; e mobiliza a súa experiencia persoal e lectora para construír e compartir a súa interpretación das obras e para crear textos de intención literaria a partir de modelos sinxelos. CCL5. Pon as súas prácticas comunicativas ao servizo da convivencia democrática, a xestión dialogada dos conflitos e a igualdade de dereitos de todas as persoas, detectando os usos discriminatorios da lingua así como os abusos de poder a través da mesma, para favorecer un uso non só eficaz senón tamén ético da linguaxe.

Competencia plurilingüe (CP) CP1. Usa, polo menos, unha lingua, ademais da lingua ou linguas familiares, para responder a necesidades comunicativas sinxelas e predicibles, de xeito adecuado tanto ao seu desenvolvemento e intereses coma a situacións e contextos cotiáns dos ámbitos persoal, social e educativo.

dose ante a incerteza, para xerar cooperativamente un produto creativo cun obxectivo concreto, procurando a participación de todo o grupo e resolvendo pacificamente os conflitos que poidan xurdir. STEM4. Interpreta e transmite os elementos máis relevantes dalgúns métodos e resultados científicos, matemáticos e tecnolóxicos de forma clara e veraz, utilizando a terminoloxía científica apropiada, en diferentes formatos (debuxos, diagramas, gráficos, símbolos...) e aproveitando de forma crítica, ética e responsable a cultura dixital para compartir e construír novos coñecementos. STEM5. Participa en accións fundamentadas cientificamente para preservar a saúde e o medio ambiente, aplicando principios de ética e seguridade practicando o consumo responsable.

Competencia dixital (CD) CD1. Realiza buscas guiadas en internet e fai uso de estratexias sinxelas para o tratamento dixital da información (palabras clave, selección de información relevante, organización de datos...) cunha actitude crítica sobre os contidos obtidos. CD2. Crea, integra e reelabora contidos dixitais en distintos formatos (texto, táboa, imaxe, audio, vídeo, programa informático...) mediante o uso de diferentes ferramentas dixitais para expresar ideas, sentimentos e coñecementos, respectando a propiedade intelectual e os dereitos de autor dos contidos que reutiliza. CD3. Participa en actividades e/ou proxectos escolares mediante o uso de ferramentas ou plataformas virtuais que lle permitan construír novo coñecemento, comunicarse, traballar colaboradoramente, compartir datos e contidos en ámbitos dixitais restrinxidos e supervisados de xeito seguro, cunha actitude aberta e responsable ante o seu uso. CD4. Coñece os riscos e adopta, coa orientación do docente, medidas preventivas ao usar as tecnoloxías dixitais para protexer os dispositivos, os datos persoais, a saúde e o medio ambiente, e iníciase na adopción de hábitos de uso crítico, seguro, saudable e sostible destas. CD5. Iníciase no desenvolvemento de solucións dixitais sinxelas e sostibles (reutilización de materiais tecnolóxicos, programación informática por bloques, robótica educativa...) para resolver problemas concretos ou retos propostos de xeito creativo, solicitando axuda en caso necesario.

Competencia persoal, social e de aprender a aprender (CPSAA)

CP2. A partir das súas experiencias, recoñece a diversidade de perfís lingüísticos e experimenta estratexias que, de xeito guiado, lle permiten realizar transferencias sinxelas entre distintas linguas para comunicarse en contextos cotiáns e ampliar o seu repertorio lingüístico individual.

CPSAA1. É consciente das propias emocións, ideas e comportamentos persoais e emprega estratexias para xestionalas en situacións de tensión ou conflito, adaptándose aos cambios e harmonizándoos para alcanzar os seus propios obxectivos.

CP3. Coñece e respecta a diversidade lingüística e cultural presente no seu ámbito, recoñecendo e comprendendo o seu valor como factor de diálogo, para mellorar a convivencia.

CPSAA2. Coñece os riscos máis relevantes para a saúde e comeza a adoptar hábitos saudables para o seu benestar físico e mental.

Competencia matemática e competencia en ciencia, tecnoloxía e enxeñería (STEM)

CPSAA3. Recoñece e respecta as emocións e as experiencias dos demais, participa activamente no traballo en grupo, asume as responsabilidades individuais asignadas e emprega estratexias cooperativas dirixidas á consecución de obxectivos compartidos.

STEM1. Utiliza, de xeito guiado, algúns métodos indutivos, dedutivos e lóxicos propios do razoamento matemático en situacións coñecidas, e selecciona e emprega algunhas estratexias para resolver problemas reflexionando sobre as solucións obtidas. STEM2. Utiliza o pensamento científico para entender e explicar algúns dos fenómenos que acontecen ao seu arredor, confiando no coñecemento como motor de desenvolvemento, utilizando ferramentas e instrumentos adecuados, considerando preguntas e realizando experimentos sinxelos de forma guiada. STEM3. Realiza de forma guiada proxectos, deseñando, fabricando e avaliando diferentes prototipos ou modelos, adaptán-

CPSAA4. Recoñece o valor do esforzo e a dedicación persoal para a mellora da súa aprendizaxe e adopta posturas críticas cando se producen procesos de reflexión guiados. CPSAA5. Planea obxectivos a curto prazo, utiliza estratexias de aprendizaxe autorregulada e participa en procesos de auto e coavaliación, recoñecendo as súas limitacións e sabendo buscar axuda no proceso de construción do coñecemento.

Competencia cidadá (CC) CC1. Entende os feitos históricos e sociais máis relevantes relativos á súa propia identidade e cultura, reflexiona sobre as normas de convivencia, e aplícaas de xeito construtivo, dialogante e inclusivo en calquera contexto. CC2. Participa en actividades comunitarias, a toma de decisións e a resolución dos conflitos de forma dialogada e respectuosa cos procedementos democráticos no marco da Unión Europea e a Constitución española, os dereitos humanos e da infancia, o valor da diversidade e o logro da igualdade de xénero, a cohesión social e os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. CC3. Reflexiona e dialoga sobre valores e problemas éticos de actualidade, comprendendo a necesidade de respectar diferentes culturas e crenzas, coidar a contorna, rexeitar prexuízos e estereotipos, e opoñerse a calquera forma de discriminación e violencia. CC4. Comprende as relacións sistémicas entre as accións humanas e o ámbito e iníciase na adopción de hábitos de vida sostibles, para contribuír á conservación da biodiversidade desde unha perspectiva tanto local como global.

Competencia emprendedora (CE) CE1. Recoñece necesidades e retos a afrontar e elabora ideas orixinais, utilizando destrezas creativas e tomando conciencia das consecuencias e efectos que as ideas puidesen xerar na contorna, para propoñer solucións valiosas que respondan ás necesidades detectadas. CE2. Identifica fortalezas e debilidades propias utilizando estratexias de autocoñecemento; iníciase no coñecemento de elementos económicos e financeiros básicos, aplicando estes a situacións

e problemas da vida cotiá, para detectar aqueles recursos que poidan levar as ideas orixinais e valiosas á acción. CE3. Crea ideas e solucións orixinais, planifica tarefas, coopera con outros e en equipo, valorando o proceso realizado e o resultado obtido, para levar a cabo unha iniciativa emprendedora, considerando a experiencia como unha oportunidade para aprender.

Competencia en conciencia e expresión culturais (CCEC) CCEC1. Recoñece e respecta os aspectos fundamentais do patrimonio cultural e artístico de calquera época, comprendendo as diferenzas culturais e a necesidade de respectalas, nun ámbito intercultural. CCEC2. Recoñece e interésase polas especificidades e intencionalidades das manifestacións artísticas e culturais máis destacadas do patrimonio, a través das súas linguaxes e elementos técnicos, en diversos medios e soportes, nun contexto en continua transformación. CCEC3. Enriquece e constrúe a súa identidade, interactuando coa contorna e a sociedade, a través da expresión cultural e artística creativa, integrando o seu propio corpo e desenvolvendo as súas capacidades afectivas, con actitude aberta e inclusiva cos demais. CCEC4. Utiliza con creatividade distintas representacións e expresións artísticas, a través do uso de técnicas plásticas, visuais, audiovisuais, sonoras e corporais para a creación de propostas artísticas e culturais, de forma colaboradora.

As claves do Proxecto Operación Mundo reforzan significativamente os descritores operativos do perfil de saída do alumnado de Educación Primaria ante as competencias clave. No seguinte cadro podemos ver a contribución das claves de Operación Mundo para a consecución do perfil de saída:

PERFIL DE SAÍDA E CLAVES PEDAGÓXICAS DE OPERACIÓN MUNDO CLAVES PEDAGÓXICAS

PERFIL DE SAÍDA DO ALUMNADO – EDUCACIÓN PRIMARIA DESCRITORES OPERATIVOS CCL

Situacións de aprendizaxe comprometidas cos ODS

Plan Lingüístico

Aprendizaxe cooperativa

Desenvolvemento do pensamento

Aprendizaxe lúdica: gamificación

Clase invertida

STEM 3

Dixital

Inclusión

Avaliación competencial

Proxectos interdisciplinarios

* *

CCEC

Emprendemento

Educación emocional

CPSAA

* *

Competencias clave: CCL, competencia en comunicación lingüística. CP, competencia plurilingüe. STEM, competencia matemática e competencia en ciencia e tecnoloxía. CD, competencia dixital. CPSAA, competencia persoal, social e de aprender a aprender. CC, competencia cidadá. CE, competencia emprendedora. CCEC, competencia en conciencia e expresión culturais.

Interdisciplinariedade en Operación Mundo ODS INTERDISCIPLINARIOS ODS

SITUACIÓN DE APRENDIZAXE

UNIDADES LINGUA

MATEMÁTICAS

Imos á escola

Educación de calidade

A aula como lugar acolledor e de calidade para a aprendizaxe.

Saúde e benestar

Benestar persoal a través do uso e gozo do corpo.

Saúde e benestar

Adquisición de hábitos de coidado e aseo persoal. Persoas comprometidas coa saúde e o benestar.

Cidades sostibles

A calidade do aire.

Paz, xustiza e institucións sólidas

Coidamos os seres vivos.

Vida de ecosistemas terrestres

Protección e relación sostible co noso contorno natural. Saídas educativas e recoñecemento do contorno (turismo sostible).

Lixo ningún

Acción polo clima

Auga limpa e saneamento

O consumo de auga.

Produción e consumos responsables

Modelos de produción sostible e consumo responsable.

Enerxía asequible e non contaminante

Infraestrutura e tecnoloxía sostible. Aumento capacidade tecnolóxica.

Cidades e comunidades sostibles

Conservación do patrimonio.

Vida submarina

Protección da hidrosfera.

C. DO MEDIO

Ordeno la clase

Divírtome no colexio

Me muevo y me oriento

Alegra o teu corpo!

Me cuido

Á túa saúde!

Respiramos aire limpio

E ti, como vas?

Mi mascota cumple años

Queremos seres vivos!

Veo formas de la naturaleza

Viva a natureza!

Vamos de excursión

Mido distancias

Protexemos a paisaxe

Auga necesaria

Uso un vaso en cada caso

Auga e aire para vivir

Cuento y reutilizo

Reduce, recicla e reutiliza

Calculo con mi máquina

A tecnoloxía é cousa miña

Un día para celebrar

Aprendo do pasado

Es hora de cuidar el mar

Coido o meu planeta

¡Comezamos con orden! Facemos ximnasia ¿Que te hace feliz! Comemos con xeito Un, dos tres... me cuido otra vez A cidade Lanzamos ideas al aire Animais que viven con nós Los quiero y los cuido Unha ollada ao redor Nos importa la naturaleza

Cada gota cuenta Aproveitar con xeito Reducir, reutilizar y reciclar Maquinaria Investigamos con energía Artistas con arte ¡Salimos a escena! Os océanos ¡Por un océano limpio!

PROXECTOS INTERDISCIPLINARIOS

LINGUA - LENGUA

MATEMÁTICAS

COÑECEMENTO DO MEDIO C. DA NATUREZA

TRIMESTRE

C. SOCIAIS

Proxecto interdisciplinario: Guía de consellos emocionantes

1 Pompas de xabón

La lectura es el gimnasio de la mente

TRIMESTRE

El ejercicio nos hace felices

Doce sonos!

Somos o que comemos! Rico e san!

Proxecto interdisciplinario: Naturalmente... verde!

2 Ensínoche o verde Hablamos del verde

TRIMESTRE

Hacemos números verdes

Hai verdes diferentes

Coidamos o verde

Proxecto interdisciplinario: Somos unha cadea

3 Un consello ao día Ayuda energética

Sigo tu energía

Detectives da enerxía

Reacción en cadea. En marcha!

Gamificación en Operación Mundo ACTIVIDADES LÚDICAS NAS UNIDADES 3

Necesitamos animais!

Slmo>?m89o23s *+d89o>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s

Por que son importantes os animais?

Qbcu:;Þ *+a67l45i45m:;eHIn45t89o23s *+o@Ab>?t:;eHIm89o23s *+d:;eJKl:;eTUs? RvweJKl89a89chii89o>?n89å.

Dlmo23s *+a45n45i45m89a45i<=s *+o@Ab>?t:;eHIm89o23s *+a67l45i45m:;eHIn45t89o23s, »m89a45t:;eHIr45i89a45i<=s, *+a45xVWu89d89å, *+c^_o>?m45p89a45ñ45í89å... Opqs *+d89o>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s ÃsÑÖo>?> *+o23s *+qrsu:;Þ *+chir45i89a45m89o23s, *+c^_o>?i89d89a45m89o23s *+o>?¤ »v>?i45vDEeHI> *+c^_o>?n45n89o23sÑÖc^_ø.

Slmo>?m89o23s ÃsÑÖa67l45vBCa45xvweTUs 1

Que é iso de estar vivo ? *+c^_o>?r45r:;eNOchit89a<=s. Mñóa45r89c^_å *+a<=s *+o>?p89chii89ó>?n<=s

Opqs ÃsÑÖa67l45vBCa45xvweTUs ÃsÑÖo>?> *+o23s *+qrsu:;Þ »v>?i45vDEeHI> Δl45i67b>?r:;eTUs. RxyoBCd:;eNOå: *+d89o>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s

ÃsÑÖa67l45vBCa45xvweTUs

Δl45i45n89cPQÞ

*+g`aa67l45i45ñ89å

*+c^_a67bBCa67l89ø EäãsÑÖchir45í67bDEeNOo23s »n89ø ÃsÇÉeHI¤ Δl45u89g`aa45®. Dlmo>?m:;éTUs~òt45i89c^_o23s

3 Queres coidar seres vivos, pero sabes que son?

Dlmå

»p89o>?r89c^_ø

E ÀeHI¤.

E ÀeHI¤. A »p:;eNOd45r89å À@ »u45> ÃsÇÉeHI® »i45n:;eHIr45t:;Þ.

*+o@Ab>?t:;eHIm89o23s

Sabes seguir instrucións?

C\]o>?>

RvweHIp89a<=sÑÖå ÀÞ »r:;eJKl89a89chii89o>?n89å. Opqs ÃsÇÉeHIr :;eTUs »v>?i45vBCo23s... Dlmå *+o@Ab>?t:;eHIm89o23s

*+d:;Þ

PVWi45n45t89å *+a<=s~ò| ÀeTUs~òt89å »p89a45i<=sÑÖa45xvwÞ *+c^_o>?> ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s ÀÞ »i45n:;eHIr45t:;eTUs:

– SnoeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s – SnoeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs

ÀéHIn89cdeh:;eHIn<=sÇÉÞ *+a<=s

»n89a89cPQeHI>

*+c^_a45n89gjkr:;eHIxxyø

*+chir89oBCc^_oBCd45i67l89ø

EVW¤ ÀeTUs~òt89o>?¤ »v>?i45vBCå.

Pensa e fala.

*+a67l45i

5n<=sÇÉÞ Gpqr89a45zxya<=s *+å *+qrsu:;Þ *+a45n45i45m89a45i<=s 45m »p89oB:Cd:;éHIn4 ;eHIm5t8899o2a43s... ... *+c^_o>?m:;eHI® »u45n67h89å »t89o>ÀÞ?r45t45i67l*+c67l8h9ir: å ;*+d:eNOc;ÞPQeÕxHxI> ya45m89ó>?>. ... ΔbDEeJKbDEeHI® Δl:;eHIi45t:;Þ *+c^_o>?> »m:;eJK¬. ... *+gjku45i89a45® »p:;eHIr<=sÑÖoBCa<=s *+cPQeNOg`aa<=s. ... »t:;eHI® »u45> ÕxvweHIr<=sÇÉeHIΔ *+»r: d:;Þ;eNΔlOa8 89å.9c^_chii89o>?n89a45>

Slma67l45vBCa45xvweTUs

Toma nota! Os animais proporciónannos tanto que, sen eles, non poderiamos vivir.

*+a89o23s *+c^_a45m67b>?i89o23s

66 sesenta e seis

sesenta e sete

VVWi45vBCo23s: »n:;eHIn89ø, »p:;eHIi45xvwÞ, *+á45r67bBCo>?r:;Þ, »m89a45r89g`aa45r45i89d89å, »p89a45xxya45r89ø, »vDEeHIr45m :;Þ. IVWn:;eHIr45t:;eTUs: *+c^_a<=sÑÖå, »r89o>?u45p89å, »t:;eHIr45r89 å, *+a45u89g`aå, ÃsÑÖo@A¬, »n45u67bDEÞ, »r89oBCcdeh89å, *+a45v>?i89ó>?>.

»t:;eHIñ:;eHI> *+chir45í89a<=s

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ:

– TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s *+d89ø *+d:; eJKb>?u45xxyø. Toma nota!

– TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs *+d89ø * +d:;eJKb>?u45xxyø.

»m89o>?r45r:;eHI>

Os seres vivos fan cousas que os seres inertes

46 corenta e seis

non fan.

corenta e sete

1 Qbcu:;Þ »p89a45r45t:;eTUs *+d89ø *+c^_o>?r45p89ø »r:;eHIp45r:;eTUsÇÉeHIn45t89a45> *+o23s *+d:;eJKb>?u45xxyo23s? XxyoBCg`aå *+å

ÀeTUs~òt89å *+a89d45i45v>?i45ñ89å »t89a45> »v>?i<=s~òu89a67¬ ÀÞ *+c^_o>?m45p67l:;eHIt89å *+o23s »n89o>?m:;eTUs.

»n89a45r45i45z

*+c^_o>?r89a45zxyó>?>

»m89a45n8

*+o@Δl67l89ø

4 EVWn89c^_o>?n45t45r89å *+ø »i45n45t45r45u<=sÑÖø! NêëeTUs~òt:;Þ »m:;eHIn45ß »t89a45> ÃsÑÖa45u89d89a67b@Al:;Þ ÃsÑÖo@Ab>?r89å »u45>

*+a67l45i45m:;eHIn45t89ø *+qrsu:;Þ ÃsÑÖƒ Δh89a45Δ *+qrsu:;Þ »t89o>?m89a45® ÀeHI> *+oBCc^_a<=s~òi89ó>?n<=s; »r45í<=sÑÖc^_a89ø.

sTEA M R E PA S O

R E PA S O

REPASOS TRIMESTRAIS LÚDICOS

T u Yo u y o u

»µ

3 Atul45Δ, Etul45Δ *+o>?¤ IäãsÑÖå, *+qrsu:;eHI> *+cdeh:;eNOg`aå *+¥ ÃsÑÖo@Al45u89chii89ó>?>? IVWn89d45i89c^_å.

»µ

Foi2tan bonito Comp leta a poesía dos cambi os nos materiais. que ata vimos chorando algún mosquito [...].

40 corenta

n e x a r í e

»π

Era unha planta que podería usarse contra a malaria, que é unha enfermidade que mata gente por culpa dun mosquito moi repelente.

Encontra entre as letras os nomes das máquinas das fotos.

JRABRELATASJTRODATIV

RAMPLAVCDEALICATESW

»√

SnoÞ »t45i45vDEeTUsÇÉeTUs *+a45u89gàå ÀÞ Δl67l:;Þ *+d:;eTUsÇÉeTUs *+© , *+c^_a45m67b>?i89a45r89¥ *+d:;Þ ÀÞ ÀÞ *+c^_o>?n45vDEeHIr45t:;eHIr89a<=sÇÉÞ ÀeHI> »vBCa45p89o>?®. Escoita o poema completo e compárteo en familia. EäãsÑÖå »m:;eTUs~òm89å *+a45u89gàå, »n45u45> *+d45í89å *+d:;Þ ÕxvweNOa89corenta d89å, e unha 41 *+d:;Þ Δ¬ *+å ÃsÑÖó@Al45i89d89ø »p89a<=sÑÖå. Vxya45i89å ÀeHIn67l:;eNOa89d89å! SnoÞ Δfàa<=s »u45n67h89å Δfào>?® ÃsÑÖo@Ab>?r:;Þ »u45> *+o@Ab>?xvweNOchit89ø, *+c^_a45m67b>?i89a45r89¥ *+å Ãs~òú89å Δfào>?® *+o>?¤ *+ø ÃsÇÉeHI¤ »m89o>?vDEeHIm:;eHIn45t89ø. E ÃsÇÉÞ *+ø Δf|}eHIr45r89ø *+d:;eHIi45xxya<=s *+a89ø *+a45i45r:;Þ ÀÞ »m 89o@Al67l89a89d89ø, ÀeHI> »n89o>?> »m89o>?i45t89ø »t:;eHIm45p89ø ÀeTUs~òt89a45r89¥ *+o>?≈ . 112 cento doce

Ordena as letras e adiviña que é o que produce os cambios nos obxectos e os materiais, e fai que funcionen os aparat os.

DPARAFUSOFE

sTEAM

Ada Lovelace

Isto é Londres, Inglaterra no mil oitocentos vinte e tres. Uns parolan, outros xogan , outros bailan… Ada le. Ada é filla de Lord Byron, gran poeta e escritor, e de Anna Isabella Noel, muller de moito valor. Ada aprende a reflexionar o porqué de cada cousa, e a resolver os problemas coa súa mente curiosa.

Co amigo Charles Babba ge quere saber se algún día haberá máquinas que pensen con total autonomía. […] Escoita o poema comple to e compárteo en familia .

cento trece 113

T R I M E S T R E

... era unha experta 1 Adiviña o material e completa o seu nome. en medicina e nos vellos saberes da antiga China. Atopó unha receita contra ese mal que aínda abunda no clima máis tropical.

T R I M E S T R E

2 Axyqrsu45| »n89o>?> Δf`aa67l45t89å »n45i45> »u45> ÃsÇÉeHIn45t45i89d89ø! DnoeJKb>?u45xxyå *+ø *+qrsu:;Þ Δf`aa67l45t89å.

100% iPad

9:45 AM

GAME ROOM: ULTIMATE TRAVELLERS

XOGOS NO MATERIAL DE AULA

Dados para contar historias

Monicreques de dedo Libro de espellos Xogo: Pensa, debuxa, actúa... Que son o norte, o sur, o leste e o oeste? a) Puntos cardinais b) Estacións do ano c) Fases da Lúa a) Puntos cardinales

SAÍD

Subir (unha escaleira)

Enriba

Pensa, debuxa, actúa

O SISTEMA SOLAR

App do corpo humano

ME TA

Pe ns a, de bu xa , ac tú a.. . 25

Inclusión en Operación Mundo O Deseño Universal para a Aprendizaxe (DUA) é un conxunto de principios para desenvolver o currículo que proporcionen a todos os estudantes igualdade de oportunidades para aprender. Estes principios son os seguintes:

Proporcione múltiples formas de

MOTIVACIÓN E COMPROMISO

REPRESENTACIÓN

ACCIÓN E EXPRESIÓN

Redes afectivas O «POR QUE» da aprendizaxe

Redes de recoñecemento O «QUE» da aprendizaxe

Redes estratéxicas O «COMO» da aprendizaxe

Proporcione opcións para

7.1 Optimice as eleccións individuais e a autonomía.

1.1 Ofreza formas de personalizar a visualización da información.

4.1 Varíe os métodos de resposta, navegación e interacción.

7.2 Optimice a relevancia, o valor e a autenticidade.

1.2 Ofreza alternativas para a información auditiva.

4.2 Optimice o acceso a ferramenta e tecnoloxías de asistencia.

7.3 Minimice as ameazas e as distraccións.

1.3 Ofreza alternativas para a información visual.

Proporcione opcións para

8.1 Resalte a relevancia de metas e obxectivos.

2.1 Aclare vocabulario e símbolos.

5.1 Use múltiples medios para a comunicación.

8.2 Varíe as demandas e os recursos para optimizar os desafíos.

2.3 Apoie a descodificación de textos, notacións matemáticas e símbolos.

Acceso

captar o interese

Construción

manter o esforzo e a persistencia

8.3 Promova a colaboración e a comunicación. 8.4 Aumente a retroalimentación orientada á mestría.

a acción física

a linguaxe e os símbolos

a expresión e a comunicación

2.2 Aclare sintaxe e estrutura.

2.4 Promova a comprensión entre diferentes linguas.

5.2 Use múltiples ferramentas para a construción e a composición. 5.3 Desenvolva fluidez con niveis de apoio graduados para a práctica e o desempeño.

2.5 Ilustre a través de múltiples medios.

Proporcione opcións para

9.1 Promova expectativas e crenzas que optimicen a motivación.

3.1 Active ou proporcione coñecementos previos.

6.1 Guíe o establecemento de metas apropiadas.

9.2 Facilite habilidades e estratégias para enfrontar desafíos.

3.2 Destaque patróns, características fundamentais, ideas principais e relacións entre elas.

6.2 Apoie a planificación e o desenvolvemento de estratexias..

a autorregulación

Internalización

a percepción

9.3 Desenvolva a autoavaliación e a reflexión.

a comprensión

a función executiva

3.3 Guíe o procesamento, visualización e manipulación da información. 3.4 Maximice a transferencia e a xeneralización da información.

6.3 Facilite a xestión de información e recursos. 6.4 Mellore a capacidade para monitorear o progreso.

Meta

APÉNDICES EXPERTOS Decididos e motivados

Enxeñosos e coñecedores

Estratéxicos e dirixidos á Meta CAST 2018 (Center for Applied Special Technology)

Pautas DUA en Operación Mundo Os diferentes elementos do Proxecto Operación Mundo están concibidos tendo en conta os principios do Deseño Universal de Aprendizaxe (DUA). Na seguinte táboa móstrase a relación entre os principios ou pautas DUA e os elementos do proxecto:

OPERACIÓN MUNDO

Pautas DUA que se aplican no proxecto MATERIAL IMPRESO

ÁMBITO DIXITAL

Situación de aprendizaxe ODS

Imaxe e contexto

Como o ves?

O dato

•A relación directa cos ODS (retos do século xxi) e coa vida cotiá do alumnado optimiza a relevancia, o valor e a autenticidade (7.2). •A representación alternativa ao texto facilita a comprensión e a conexión persoal co contexto da Situación de aprendizaxe (2.5). •A s preguntas vinculan a Situación de aprendizaxe coas experiencias e os coñecementos previos do alumnado (3.1).

•F omenta a autonomía propoñendo un produto final aberto á contextualización no centro e á elección do alumnado (7.1) variando os niveis de esixencia (8.2). •F acilita a xeneralización e a transferencia das aprendizaxes esenciais (3.4). •F omenta a comunidade e a colaboración para a realización e difusión colectiva do produto final (8.3).

Sigue o fío!

• Que sei? Propón actividades interactivas rastreables para a detección de ideas previas na apertura da UD (3.1).

• Achega información obxectiva e contrastable sobre a importancia do obxectivo en acción (8.1). •E stimula a reflexión colectiva a través dunha estratexia de pensamento útil para afrontar os problemas cotiáns (9.2).

Obxectivo en acción

•D álles acceso a información actualizada sobre os ODS ao profesorado e ao alumnado utilizando múltiples medios de comunicación (5.1).

•G uía de forma ordenada a consecución do obxectivo en acción (6.1) modelando e visibilizando o proceso (6.2) cun organizador gráfico (6.3).

•U tiliza pílulas audiovisuais que presentan as situacións de aprendizaxe estimulando expectativas e crenzas que aumentan a motivación (9.1) na apertura da UD. •P resenta en cada UD información adicional de fontes preseleccionadas en distintos formatos que proporcionan alternativas á información auditiva (1.2) e visual (1.3) como representacións alternativas ao texto (2.5): cancións, audios ou vídeos subtitulados, locucións da información textual, organizadores gráficos, visual thinking etc. utilizables ademais Para dinamizar a participación. •P ermite reconstruír o proceso de aprendizaxe de forma interactiva co apoio do organizador gráfico que representa o progreso cara ao obxectivo en acción (3.3).

Pautas DUA en Operación Mundo Secuencia didáctica Sigue o fío! • Aprendizaxes esenciais

• I dentifica o vocabulario básico (cor, iconas, tipografía) de cada unidade (2.1). • Proporciona exemplos de boa execución e avisos que focalizan a atención (3.2) minimizando a inseguridade e as distraccións (7.3). •O frece variedade de material manipulativo para adquirir as aprendizaxes esenciais con múltiples medios (2.5) e ferramentas (5.2).

• Actividades de aplicación

• Proporciona definicións claras e ben estruturadas dos conceptos (2.2) e preséntaos con diversos tipos de organizadores gráficos que representan as ideas clave e as súas relacións (3.2), de xeito progresivo entre os niveis da etapa (3.3). • I ncorpora accións de práctica e revisión sistemáticas que favorecen a xeneralización das aprendizaxes (3.4).

• Actividades competenciais

• I ncorpora actividades que permiten respostas persoais abertas que fomentan a participación, a experimentación, a resolución de problemas e a creatividade (7.2). •P roporciona modelos e apoios por medio de estratexias e chaves de pensamento que facilitan o procesamento da información e a súa transformación en coñecemento útil (3.3). •F omenta a interacción e a tutorización entre iguais a través de técnicas de aprendizaxe cooperativa (8.3).

•S elecciona O esencial de cada UD (3.2) e proporciona Para estudar: esquemas ou resumos (3.3) interactivos imprimibles dos saberes básicos de cada UD que permiten a personalización na presentación de información (1.1).

•C omplementa o texto escrito a través de múltiples medios como apoio Para expoñer os saberes básicos con presentacións ou vídeos (2.5). •O frece apoio Para exercitar os saberes básicos con actividades interactivas rastreables en cada UD, utilizando ferramentas e tecnoloxías de apoio (4.2). •P roporciona modelos e apoios do proceso e pautas de comprobación dos resultados (6.1.) apoiando a planificación e o desenvolvemento de estratexias (6.2) e facilitando a xestión da información e os recursos (6.3). – Infografías Plan Lingüístico. – Infografías TIC.

Recursos complementarios • Clase invertida

•P roporciona métodos alternativos para que o alumnado acceda á información e interaccione co contido (4.1).

• Repaso trimestral (lúdico)

•U tiliza múltiples medios de comunicación como • Utiliza múltiples ferramentas para a medios alternativos de expresar o aprendido (5.1). construción e a composición (5.2).

• Gamificación • Atención á diversidade

•D efine competencias con niveis de apoio graduados para a práctica e a execución (5.3) variando os niveis de esixencia (8.2) con actividades de reforzo, ampliación e multinivel en cada UD.

•P roporciona alternativas para a resposta e a navegación (4.1) por medio de vídeos e variadas ferramentas tecnolóxicas (4.2) complementando o texto escrito a través de múltiples medios (2.5).

OPERACIÓN MUNDO

Pautas DUA que se aplican no proxecto MATERIAL IMPRESO

ÁMBITO DIXITAL

Avaliación Que aprendín? • Actividades de avaliación

•E stimula a autoavaliación e a coavaliación proporcionando variedade de Instrumentos e actividades de avaliación (9.3).

•E stimula a autoavaliación e a coavaliación (9.3) con actividades interactivas non rastreables con ferramentas e tecnoloxías de apoio (4.2). •A umenta a capacidade de facer un seguimento dos avances (6.4): – Instrumentos e actividades interactivas rastreables de heteroevaluación. – Xerador de probas de avaliación e exercitación por niveis de desempeño (básico/avanzado) nos distintos momentos da programación anual (inicial, durante o desenvolvemento, final) (5.3). – Avaliación competencial. – Ximnasio de competencias: táboas e solucións.

• Resposta ao obxectivo en acción

•M aximiza a transferencia das aprendizaxes a novos contextos e situacións (3.4).

Como aprendín?

•E stimular o logro e a mellora por medio de estratexias de autorregulación que permiten afrontar os desafíos con información relevante sobre fortalezas persoais e patróns de erro (9.2).

•P ortafolio dixital imprimible que permite a personalización na presentación de información (1.1) en cada UD aumentando a capacidade do alumnado para realizar un seguimento continuo dos seus avances (6.4) a través da autoavaliación e a reflexión (9.3) e a utilización da retroacción orientando unha mellor execución (8.4).

Proxecto interdisciplinario • Pensa • Deseña • Constrúe • Presenta • Comproba

•M aximiza a transferencia das aprendizaxes a novos contextos e situacións (3.4). • I ncorpora actividades que permiten respostas persoais abertas que fomentan a participación, a experimentación, a resolución de problemas e a creatividade (7.2). •O frece indicacións e apoio para visualizar o proceso e os resultados previstos para a consecución do produto final do proxecto (6.1). •F omenta a interacción e a tutorización entre iguais a través de técnicas de aprendizaxe cooperativa (8.3).

Proxecto interdisciplinario •E videncia a relevancia de metas e obxectivos relacionando os elementos curriculares vinculados coas aprendizaxes esenciais (competencias específicas e criterios de avaliación) e os saberes básicos de cada UD co perfil de saída das competencias clave da etapa na PD (8.1).

•F acilita a autoavaliación e a coavaliación proporcionando instrumentos de avaliación da práctica docente (9.3).

UNIDADES

3 Queremos seres vivos! ESPECÍFICAS * COMPETENCIAS DA ÁREA

1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6.

2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural. 1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico.

SABERES BÁSICOS DO PRIMEIRO CICLO

5. Recoñecer as características do medio natural.

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1.

1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.1., A.1.3. e A.1.4. 2. A vida no noso planeta: A.2.3.

2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural.

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1.

1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.1., A.1.2.,A.1.3. e A.1.4. 2. A vida no noso planeta: A.2.3. e A.2.4

2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as as característicasdo medio natural. 1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico. 3. Resolver problemas utilizando o pensamento computacional. 5. Recoñecer as características do medio natural. 1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico. 5. Recoñecer as características do medio natural. 2. Utilizar o pensamento científico. 4. Actitudes de respecto do patrimonio natural. 1. U tilizar dispositivos e recursos dixitais. 2. Utilizar o pensamento científico.

B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.4. A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6. B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.3.

A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6. B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.3., A.2.4. e A.2.6. B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. A. Cultura científica 1. Iniciación á actividade científica: A.1.3., A.1.4. e A.1.6. 2. A vida no noso planeta: A.2.1., A.2.2., A.2.3., A.2.4. e A.2.6. B. Tecnoloxía e dixitalización 1. Dixitalización do ámbito persoal de aprendizaxe: B.1.1. 2. Proxectos de deseño e pensamento computacional: B.2.4.

Recursos dixitais

QUE QUEIMOS IMOSAAPRENDER? APRENDER? Páxina inicial

Situación de aprendizaxe: como o ves, o dato e obxectivo en acción (explicar como se coida os seres vivos)

Inclusión e atención á diversidade

Avaliación

Aula

RECURSOS Animación inicial. Queremos seres vivos! Plan TIC-TAC: Ficha 1

ODS 15: Vida de ecosistemas Que é iso de estar vivo? Diferenzas entre seres inertes e seres vivos Introdución ao estudo das funcións vitais Que seres vivos hai? Tipos de seres vivos: animais, plantas, etc.

Cantos animais diferentes! Principais grupos de animais

Así viven os animais Funcións vitais nos animais

Que curiosas son as plantas! Características das plantas

Así se coida un ser vivo! Hábitos de coidado e respecto dos seres vivos

Presentación. Como sei se isto está vivo? Galería. Distingues seres vivos e seres inertes? Documento. Unha planta é un ser vivo Actividades interactivas Fichas de reforzo multinivel (1, 2 e 3): Que son os seres vivos? Presentación. Aprendo a debuxar seres vivos Vídeo. Como observar seres vivos Actividades interactivas

Vídeo: Ordenamos a gran variedade de animais Galería. Que seres vivos son animais? Cancións para adiviñar grupos de animais Presentacións. «As aves» e «Os mamíferos» Documento. Taller de Ciencias. Ciencia con animais Actividades interactivas Presentación. Coñeces os animais? Animación. Cóntocho nun momento. Os animais reaccionan aos cambios Vídeos sobre animais Actividades interactivas Fichas de reforzo multinivel (1, 2 e 3): A vida dos animais Ficha de ampliación (4): Actividades 3 e 4

arxetas T de información Kit de sementes Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Galería. Que seres vivos son plantas? Infografía. As plantas Audiovisuais (vídeos, animacións...) sobre plantas Actividades interactivas Fichas de reforzo multinivel (1, 2 e 3): As plantas

Vídeo: Quero unha mascota Galería. Como viven os seres vivos Actividades interactivas

Necesidades básicas dos animais e plantas Portafolio Que aprendín? Que aprendín na situación de aprendizaxe? Como aprendín?

Infografía. Colección de palabras da unidade Vídeo. Comparte en familia... Álbum de fotos da unidade Organizador visual sobre seres vivos Actividades interactivas Game room Avaliación interactiva O esencial Avaliación interactiva, normal, competencial e avanzada 33

Recursos Recursos dixitais Animación inicial. Queremos seres vivos! Plan TIC TAC: Ficha 1 Aula Tarxetas de información Kit de sementes Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Queremos seres vivos!

O dato Convivir con animais e plantas mellora a nosa vida. Para esta unidade...

Obxectivo en acción EVWxVWp67l45i89c^_å *+chiu45> ÀeTUsÑÖqrsu:;eHIm89å *+c^_o>?m89ø ÃsÇÉÞ *+c^_o>?i89d89å *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s. Sigue o fío!

1 Que é iso de estar vivo?

44 corenta e catro

Situación de aprendizaxe

ODS

Imaxe inicial

Intenta motivar o alumnado a investigar sobre os animais e as plantas, para coñecer as súas características principais, as diferenzas entre animais e plantas, etc.

Obxectivo 3. Saúde e benestar: Garantir unha vida sa e promover o benestar para todas as idades.

O conxunto de imaxes (fotografía e ilustracións) pretende mostrar escenas próximas ao ámbito máis próximo ao alumnado desde unha perspectiva amena, divertida e artística.

Dende o Obxectivo en acción parte o fío ao que se ganduxan os contidos (saberes e competencias) que se tratarán na unidade.

2 Que seres vivos hai?

Claves

Ten á súa disposición «As claves de Operación Mundo» en anayaeducacion.es

Plan Lingüistico 15

Destreza lingüística: escoitar Pode aproveitarse o texto inicial, o primeiro que se presenta ao tratarse do segundo trimestre no que o alumnado está máis familiarizado coa lectura e a escritura, para facer unha lectura en voz alta que implique a escoita activa e a reflexión sobre a mensaxe transmitida. Desenvolvemento do pensamento A imaxe Para traballar coas imaxes iniciais.

Actividades complementarias Para motivar a aprendizaxe • Traballar coa imaxe inicial, tanto coa fotografía de fondo como as diferentes ilustracións: observar, analizar, interpretar... Para isto, poden propoñerse actividades de carácter lúdico, como un xogo de adiviñanzas visual tipo «Vexo, vexo», unha actividade tipo «Encontra a...» (a formiga, o cabaliño do demo, a bolboreta, a ra, a flor...), etc. Tamén poden formularse preguntas como: son as formigas animais ou son só bichos? Ademais das plantas e os animais, falta algún tipo de ser vivo? Hai seres vivos tan minúsculos que non se ven a simple vista?

3 Cantos animais diferentes!

Así viven os animais

Que curiosas son as plantas!

6 Así se coida un ser vivo

corenta e cinco

Como o ves?

O dato

Obxectivo en acción

Sigue o fío!

As preguntas formuladas pretenden fixar a mirada nos seres vivos que forman parte do ámbito máis próximo e promover a reflexión sobre o que propoproporcionan e sobre a actitude ante eles.

O dato pon de manifesto a importancia que teñen os animais e as plantas para as persoas, xa que melloran a súa vida.

Preséntase o Obxectivo en acción (explicar como se coida os seres vivos) co que se reflexionará sobre a aprendizaxe e que rematará, ao final da unidade, cun esquema, en forma de roda lóxica, no que se relacionan as explicacións.

Preséntanse os apartados nos que está estructurada a unidade: definición de ser vivo, tipos de seres vivos, os animais, as plantas, os coidados dos seres vivos...

Recursos Recursos dixitais

Que é iso de estar vivo?

alería de imaxes. Como sei se isto está G vivo?

Queres coidar seres vivos, pero sabes que son?

alería. Distingues seres vivos e seres G inertes?

E ÀeHI¤. EVW¤ ÀeTUs~òt89o>?¤ »v>?i45vBCå.

E ÀeHI¤. A »p:;eNOd45r89å À@ »u45> ÃsÇÉeHI® »i45n:;eHIr45t:;Þ.

Documento. Unha planta é un ser vivo Actividades interactivas Inclusión e atención á diversidade ichas de reforzo multinivel (1, 2, e 3): F Que son os seres vivos?

RvweHIp89a<=sÑÖå ÀÞ »r:;eJKl89a89chii89o>?n89å. Opqs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s...

»n899a899cPPQeQeHHI>I> »n8

Aula Tarxetas de información Kit de sementes

*+a67l4455i4455m <=sÇÉÞ *+a67l m::;;HéHIn4 In455t8899a455nn<=sÇÉÞ ÀÞÀÞ *+c*+hchir:ir:;;eNNOcOcPPQeQeHHI>I>

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Conexión coa situación de aprendizaxe

?n899a455> »r:»r:;;eNNOa8Oa899^c^_c_chhiiii8899o>>?n8 m67b>?i **+a8+a899o223s3s **+c+c^^_a4_a455m 67b>?i8899o223s3s

A introdución incita a pensar que é un ser vivo para poder coidalo, e o contido do apartado «Toma nota» destaca esa característica diferenciadora da materia viva dando resposta á pregunta inicial.

»t»t::;;eHHIñ:Iñ:;;eHHI>I> **+c+chhir4ir455í8899a<=s morren »m89o>?r45r:;eHI> 46 corenta e seis

Actividades complementarias

Enumerar curiosidades sobre os seres vivos. Por exemplo:

Para facilitar a comprensión

– Hai seres vivos moi grandes e outros moi pequenos.

– Hai seres que poden parecer seres vivos pero que en realidade non o son, porque non realizan as funcións vitais; por exemplo, os virus que necesitan infectar a outro ser vivo para reproducirse.

Realizar algunha das actividades que se propoñen nas fichas de tratamento da diversidade que estean relacio nadas. Para espertar a curiosidade Formularlle preguntas ao alumnado para que decida que cousas novas queren aprender sobre os seres vivos. Para isto, pódese propoñer unha chuvia de ideas. 36

Claves + información anayaeducacion.es U3 Sabes seguir instrucións?

Aprendizaxe lúdica Partindo dunha ilustración coloreable á que o alumnado destas idades está afeito, preténdese a identificación dos seres vivos.

Suxestións das actividades 1 y Sabes seguir instrucións? (2)

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ:

Estas actividades traballan a grafomotricidad básica previa á lectoescritura. A parte do alumnado que teña máis avanzadas esas destrezas poderá ler e escribir; o o que estea en proceso de aprendizaxe da lectoescritura simplemente copiará as grafías.

– TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s *+d89ø *+d:;eJKb>?u45xxyø.

neno, peixe, árbore, margarida... – TVWr:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »i45n:;eHIr45t:;eTUs *+d89ø *+d:;eJKb>?u45xxyø.

casa, roupa, terra, auga, sol...

Toma nota!

Os seres vivos fan cousas que os seres inertes non fan.

corenta e sete

– A árbore. Sen aire non vivo e sen terra morro. Teño follas sen ser libro, e copa sen ser sombreiro.

como: Que palabras metemos no noso panel de palabras científicas?

Detectar posibles erros ao ler textos como o seguinte:

Recapitular toda a información e elaborar un esquema de forma grupal para que isto axude a que o alumnado relacione a parte do corpo que se nomea e a súa situación no corpo.

– «Un campesiño, canso de realizar as súas actividades do campo, sentouse baixo a sombra dunha árbore a observar como se alimentaban as pedras que había ao seu arredor. Nese momento achegouse o seu can Tobi cos seus cachorros, sacou galletas acabadas de nacer do seu peto e deullas para que crecesen sans e fortes coma o seu tractor e nunca puidesen morrer». Para consolidar as aprendizaxes En gran grupo, xogar coas palabras novas máis significativas pola súa importancia desde o punto de vista das Ciencias da Natureza, polas letras que conteñen, etc. Pódense nomear escribirse nalgún lugar especial da aula... Para isto, o profesor ou a profesora formula preguntas

Para ampliar a aprendizaxe omear outros exemplos de seres vivos e seres inertes. N Por exemplo, algúns seres vivos non pertencentes ao reino dos animais ou das plantas. Falar doutro tipo de seres que xa poden ser coñecidos polos nenos e as nenas destas idades, e que non son seres vivos pero son difíciles de catalogar como tal porque tampouco presentan as características propias da materia inerte; por exemplo, os virus que causan enfermidades.

Recursos Recursos dixitais

Que seres vivos hai?

resentación. Aprendo a debuxar seres P vivos

Para coidar seres vivos, debes saber que tipos hai.

Vídeo. Como observar seres vivos Actividades interactivas

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s »n89o>?m:;eTUs »n89ø ÃsÇÉeHI¤ Δl45u89g`aa45®.

Aula Tarxetas de información

»p:;eHIi45xvwÞ

Kit de sementes

»vDEeHIr45m:;Þ

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

*+c^_a45r89a89c^_o@A¬

»r89o23sÇÉeHIi45r89å

Δl89a89g`aa45r45t89ø

Conexión coa situación de aprendizaxe

*+c^_a45> »r89å

A introdución destaca a necesidade de saber que tipos de seres vivos hai para poder coidalos e o contido do «Toma nota», ademais de mencionar os grupos de seres vivos máis coñecidos (animais e plantas), fai fincapé en algo que é difícil de entender á idade do alumnado, que as persoas tamén somos seres vivos e que convivimos co resto deles.

»p89a45xxya45r89ø *+a67bDEeHIt89ø *+a45n45i45m89a45i<=s

ÃsÑÖa67l45t89ó>?>

»m89a45r89g`aa45r45i89d89å

»m89a89cPQeHIi45r89å

caracol, peixe, verme, lagarto,

paxaro, ra, can, persoa e saltón. roseira, abeto, margarida e maceira. »p67l89a45n45t89a<=s

48 corenta e oito

Actividades complementarias

– Algunhas árbores que poden vivir máis de mil anos.

Para facilitar a comprensió

– O animal máis grande, a balea azul, mide o mesmo que tres autobuses postos en fila.

Crear unha dinámica de aula para que o alumnado participe e diga nomes de animais e plantas que, sobre todo, están presentes no seu ámbito máis próximo; por exemplo, as plantas das que se obteñen alimentos como as froitas, as verduras, os legumes, etc.; para así evidenciar que coñece máis seres vivos dos que cre. Utilizar dinámicas de aprendizaxe cooperativa ou de desenvolvemento do pensamento para realizar as actividades, por exemplo: Comprobamos, Interpretación compartida, A imaxe... Para espertar a curiosidade Enumerar curiosidades sobre os seres vivos. Por exemplo: – As algas, os fungos e os microbios son seres vivos, pero non son nin plantas nin animais. 38

»p:;eHIr<=sÑÖoBCå

– Unha das plantas máis grandes é a secuoia que pode chegar a medir ata 120 metros, a metade que a torre Eiffel. – Hai animais tan pequenos que non se poden ver sen a axuda dun microscopio. Nomear artistas especializados en debuxo e representación de seres vivos e expoñer algunhas das súas obras. Por exemplo, Maria Sybilla Merian, Margaret Mee, Ernst Haeckel... Realizar actividades lúdicas como: – Adiviñar de de que ser vivo se trata facendo preguntas que só poden responderse con «si, non» ou «ás veces». Para isto, un participante elixe un ser vivo mediante unha fotografía, un nome ou calquera outra forma, e o resto formula preguntas como, por exemplo:

Claves + información anayaeducacion.es U3

Desenvolvemento do pensamento A técnica de pensamento proposta para a actividade 1 de Sabes debuxar animais? é «CTF (Consideramos todos os factores)».

Sabes debuxar animais e plantas?

Ten en conta • Aos nenos e as nenas destas idades pódelles resultar difícil entender que as persoas son seres vivos do grupo dos animais xa que non distinguen os elementos comúns que temos con seres vivos como o can, o saltón, ou o caracol...; a realización das funcións vitais. Tamén, esta confusión débese á gran tradición cultural antropocéntrica na que parece que o ser humano é un ser á parte na natureza. Por todo isto, é importante fomentar unha visión máis inclusiva e bioloxicamente correcta.

CTF

Suxestións das actividades

DnoeJKb>?u45xxyå »n89å »p89a45i<=sÑÖa45xvwÞ *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s *+d89ø »p89oDEeHIm89å.

Sabes debuxar animais e plantas?

Upq> *+gàa45t89ø ΔbBCa45i45xxyø »u45n67h89å »m89a89cPQeHIi45r89å, »t45r:;eTUs ÃsÇÉeHIr45p:;eTUs ÃsÑÖo@Ab>?r:;Þ *+ø ÃsÑÖo@Al89ø, »m89a45r89gàa45r45i89d89a<=s »n89ø »p45r89a89d89ø ÀÞ *+d45ú89a<=s »p89o>?m67bBCa<=s ÀeHI> »vBCoBCø Upq> »p:;eHIi45xvwÞ »n89ø Δl89a89gàø, *+c^_a45t45r89ø ΔbBCo@Al67bBCo>?r:;eHIt89a<=s, *+ø *+c^_a45r89a89c^_o@A¬ Pxya89c^_ø ÀÞ »u45n67h89å »r89o23sÇÉeHIi45r89å *+c^_o>?> »r89o23sÑÖa<=s. 2

O debuxo e a representación daquilo que se observa é unha ferramenta moi eficaz no traballo científico, polo que convén cultivala no proceso de iniciación na metodoloxía científica na que se encontra o alumnado.

Toma nota! Convivimos con outros animais e con plantas. Todos somos seres vivos.

RxyoBCd:;eNOå »n89ø »p89oDEeHIm89å *+o23s »n89o>?m:;eTUs *+d:;Þ *+a45n45i45m89a45i<=s.

corenta e nove

Para evitar a frustración que leva consigo a autoesixencia ou a busca da copia exacta e que pode desembocar no abandono, convén o uso de técnicas de debuxo como, por exemplo, o uso de formas xeométricas. Non é tan importante a calidade artística como a precisión á hora de representar detalles dos seres vivos.

• É planta ou animal?

Para consolidar as aprendizaxes

• É grande ou pequeno?

Recapitular toda a información e organizala de forma gráfica, utilizando un esquema, unha roda lóxica, etc., como forma de desenvolvemento de pensamento.

• Ten (dúas, catro, seis, ningunha) patas? • Vive na auga? • Vive preto de casa?

Para ampliar a aprendizaxe

• Voa, camiña, repta...?

Nomear outros exemplos de animais e plantas.

• Ten follas, ramas longas ou curtas...? • Podería ser unha mascota ou unha planta doméstica? – Contar chistes como: • O animal que vale por dous é o gato, porque ademais de gato tamén «araña». • O animal que ten máis dentes é... o rratiño Pérez! • O animal máis lento é... o del-fín! • O animal que está peor da cabeza é a cebra... Está moi raiada! 39

Recursos Recursos dixitais

Cantos animais diferentes!

ídeo: Ordenamos a gran variedade de V animais

Son iguais todos os animais?

G alería: Que seres vivos son animais? Cancións para adiviñar grupos de animais Presentacións. «As aves» e «Os mamíferos» Documento. Taller de Ciencias. Ciencia con animais

Opqs *+a45n45i45m89a45i<=s »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89o23s »t:;eHIñ:;eHI> »u45> ÀeTUsÑÖqrsu:;eJKl:;eHIt89ø *+d:;eHIn45t45r89ø *+d89ø *+c^_o>?r45p89ø. Aäãs *+a45vDEeTUs »t:;eHIñ:;eHI>...

Actividades interactivas

»p:;eHIt:;eHIi45r89ø »p67l45u45m89a<=s

Opqs »m89a45m45í67f|}eHIr89o23s...

Aula Tarxetas de información Kit de sementes

*+á<=s

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Opqs »p:;eHIi45xvweTUs »t:;eHIñ:;eHI>...

»m89a45m89a45>

ÀeTUsÑÖc^_a45m89a<=s Opqs »r:;éHIp45t45i67l:;eTUs »t:;eHIñ:;eHI>...

Conexión coa situación de aprendizaxe A pregunta de introdución do apartado pretende espertar a curiosidade sobre o que se vai tratar, a diversidade do grupo dos animais. E o contido do «Toma nota» conclúe, de forma moi sintética, esa variedade animal atendendo á existencia de esqueleto ou non; así pois, di que hai animais vertebrados e invertebrados.

*+a67l:;eHIt89a<=s Opqs *+a45n67fjki67b>?i89o23s »t:;eHIñ:;eHI>...

ÀeTUsÑÖc^_a45m89a<=s »p:;eJK¬ Δfjki45n89å 1

Asemblea de ideas

Nñóo>?m:;eNOa89d:;Þ *+o23s »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89o23s *+d89a<=s »i45m89a45xvweTUs.

50 cincuenta

Actividades complementarias

Para motivar a aprendizaxe

Para experimentar

Preguntarlleao alumnado polos seus animais favoritos e traballar coas respostas. Por exemplo, clasificar as opcións, identificar as opcións máis e menos frecuentes, etc.

Utilizar instrumentos de observación como a lupa ou o microscopio dixital USB para observar animais pequenos. Entre os espécimes máis adecuados para isto encóntranse algúns artrópodos terrestres de pequeno tamaño e escasa ou nula perigosidade, como algunhas formigas, os pulgóns das plantas ou os diminutos seres que poboan a follaxe de calquera parque ou bosque. As mostras poden observarse no seu medio ou na aula, aínda que neste último caso se recomenda que sexan devoltas ao medio tras a observación.

Realizar actividades lúdicas como: – Adiviñar que animal se describe, de forma gráfica ou oral, – Facer mímica e imitar sons e actitudes outorgadas aos animais para, despois, xogar ás adiviñanzas. – Cllasificar fotografías de animais seguindo criterios científicos e non científicos; é do grupo das aves, é de cor vermella.

Para espertar a curiosidade

Para fomentar a lectura

Enumerar curiosidades sobre os animais, Por exemplo:

Recoméndase ler libros sobre animais. Por exemplo:

– Non todos os animais que viven no mar son peixes.

– Había una vez un renacuajo ou Había una vez una oruga, ambos os dous de Judith Anderson e publicados por Anaya Infantil e Xuvenil.

– Non todas as aves voan; por exemplo, hai algunhas que nadan como os pingüíns. 40

Claves + información anayaeducacion.es U3

Opqs *+a45n45i45m89a45i<=s »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89o23s »n89o>?> »t:;eHIñ:;eHI> »u45> ÀeTUsÑÖqrsu:;eJKl:;eHIt89ø *+d:;eHIn45t45r89ø *+d89ø *+c^_o>?r45p89ø. 2

Asemblea de ideas

Aprendizaxe cooperativa Resulta conveniente usar a estratexia «Asemblea de ideas» para as actividades 1 e 2.

Ten en conta

Nñóo>?m:;eNOa89d:;Þ ÀeTUs~òt:;eTUs »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89o23s:

• P ode haber confusión e erros coa clasificación dalgúns animais moi coñecidos; por exemplo, cre que a balea é un peixe.

Suxestións das actividades Como observo seres pequenos?

O recurso dixital «Como observar seres vivos» é un vídeo que inclúe algúns consellos que se poden seguir cando se sae ao campo a observar seres vivos. Inclúe consellos para o uso de medios de observación, como a lupa ou os prismáticos; para a toma de datos, como o uso dun caderno de campo, e algunhas normas básicas que hai que seguir para non molestar ou prexudicar os seres vivos que encontremos.

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+ø »n89o>?m:;Þ *+d:;Þ: – Upq> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø.

Resposta aberta. – Upq> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø.

Resposta aberta. – Upq> *+a45n45i45m89a67¬ *+c^_o>?> »m89á45i<=s *+d:;Þ *+c^_a45t45r89ø »p89a45t89a<=s.

Resposta aberta. Como observo seres pequenos?

OLMb23sÇÉeHIr45vBCå »u45n67h89å Δf`ao>?r45m45i89g`aå *+chiu45n67h89å Δl45u45p89å ÀÞ *+d:;eJKb>?ú45xxya89å.

Toma nota! Hai animais vertebrados e animais invertebrados.

cincuenta e unha

– ¿Por qué los camaleones cambian de color?, de Emmanuelle Kecir-Lepetit e publicado pola editorial Larousse. – ¿Puedo hacerle cosquillas a un tigre?, de Sue Nicholson e ilustrado por Lalalimola, e publicado pola editorial Bruño, que, desde unha divertida proposta, axudará a aprender unha morea de curiosos datos sobre o mundo dos animais, Para consolidar as aprendizaxes Organizar a información máis relevante de forma gráfica para así fomentar o desenvolvemento do pensamento e a integración das aprendizaxes.

propios da educación en valores, por exemplo, a inclusión, a diversidade, etc. Defender o valor de todos os animais, mesmo daqueles que xeran emocións negativas ou de rexeitamento: noxo, medo, etc. Debuxar animais e expoñer os resultados da actividade nunha pequena exposición na que estean clasificados por criterios científicos: segundo o seu aparato reprodutor, segundo a súa forma de reprodución, etc. Organizar charlas temáticas de animais nas que poden participar especialistas, o propio alumnado, etc.

Para ampliar a aprendizaxe Nomear outros exemplos de animais que non se nomean nin aparecen nestas páxinas. Nas actividades realizadas de forma aberta e participativa, poden aproveitarse as respostas menos frecuentes ou consideradas como «peor vistas» para traballar aspectos 41

Recursos Recursos dixitais

Así viven os animais

Presentación. Coñeces os animais?

Pódense coidar igual todos os animais?

nimación. Cóntocho nun momento. Os A animais reaccionan aos cambios Vídeos sobre animais Actividades interactivas

Fichas de reforzo multinivel (1, 2, e 3): A vida dos animais

*+qrsu:;Þ »p89o>?> *+å Ãs~òú89å »m89a45m89¥.

*+d89å Ãs~òú89å »m89a45m89¥.

Aula Tarxetas de información

Conexión coa situación de aprendizaxe

*+d:;Þ **+o+o>>?vBCo ?vBCo223s3s

ΔbBCa455rr4455rr4455i8899g`aaå ΔbBCa4

Ficha de ampliación (4): Actividade 2

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Opqs *+o>?v>?í45p89a45r89o23s,

Opqs »v>?i45v>?í45p89a45r89o23s, *+d89å

Inclusión e atención á diversidade

Kit de sementes

Opqs *+a45n45i45m89a45i<=s »n89a89cPQeHI>. C\]o>?m45p67l:;eHIt89å.

RxyoBCd:;eNOå *+a<=s~ò|: *+o>?v>?í45p89a45r89o23s

Opqs *+a45n45i45m89a45i<=s *+a67l45i45m:;éHIn45t89a45n<=sÇÉÞ. C\]o>?m45p67l:;eHIt89å.

A pregunta de introdución e a información do «Toma nota» pretenden formentar a reflexión acerca da necesidade de saber como realiza as funcións vitais un ser vivo para poder coidalo como corresponde, xustamente o que formula o Obxectivo en acción.

»v>?i45v>?í45p89a45r89o23s

Opqs *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89o23s

Opqs Δh:;eHIr67b>?í45vBCo>?r89o23s

Opqs *+o>?m45n45í45vBCo>?r89o23s

*+c^_o>?m:;eHI>

*+c^_o>?m:;eHI> »p67l89a45n45t89a<=s ÀÞ *+a45n45i45m89a45i<=s.

animais

planta∫

52 cincuenta e dúas

Actividades complementarias

Para experimentar

Para facilitar a comprensión

Analizar como é o corpo dun animal vertebrado e dun animal invertebrado. Por exemplo, unha troita ou un gambón.

Apoiar a explicación coa información contida nestas páxinas, nos recursos dixitais asociados e en explicacións simplificadas como de que se alimentan os animais para explicar a función de nutrición; como nacen para explicar a función de reprodución, ou como reaccionan cos seus músculos para a funcion de relación. Aclarar conceptos como: – As bolboretas son ovíparas. – A ra é carnívora estrita, xa que se alimenta doutros animais, como é o caso que se representa na imaxe da actividade 3.

Para espertar a curiosidade Enumerar curiosidades sobre os animais. Por exemplo: – Hai mamíferos, como o ornitorrinco, que non nace da barriga da súa nai. – Non todas as aves voan, por exemplo, os pingüíns. Para motivar a aprendizaxe Realizar actividades lúdicas como: – Facer xincanas utilizando tarxetas con imaxes de animais e poñendo caixas ou urnas para carnívoros, herbívoros e omnívoros ou para ovíparos e vivíparos, de modo que o alumnado, organizado por grupos, poida ir depositando as tarxetas deses animais nas caixas correctas. Pode en-

Claves + información anayaeducacion.es U3

Opqs *+a45n45i45m89a45i<=s »r:;eNOa89c^_chii89o>?n89a45>. C\]o>?m45p67l:;eHIt89å. TvweHIñ:;eHI> ÃsÇÉeHIn45t45i89d89o23s *+o>?í89d89ø

TvweHIñ:;eHI> »m45ú<=sÑÖchiu67l89o23s »p89a45r89å:

»√ ista

*+c^_o>?r45® er

*+ø ído

»n89å dar

*+g usto

»vBCø ar

Ten en conta • A explicación relacionada coas funcións vitais pódese simplificar así: función de nutrición (de que se alimentan); de reprodución (como nacen); de relación (que sentidos teñen e como reaccionan cos seus músculos movéndose). • O termo «carnívoro» refírese aos animais que se alimentan doutros animais (incluíndo insectívoros e preeiros).

*+a45r45®aÃs~òt45r89a45® se

»t89a89chit89ø

TIC O recurso audiovisual, «Cóntocho» tiene que ir la primer aletra en mayúscula nun momento», explica doutra forma o que di a información da actividade 4.

• «Herbívoro» significa ‘comedores de herba’, pero pode utilizarse de forma simplificada, equiparándoa co concepto de «fitófago», que é ‘comedores de plantas’ e que inclúe os animais que se alimentan de calquera parte da planta (froitos, sementes, talos, follas, raíces, néctar, codia, pole...).

Tamén «Cóntocho nun momento» en anayaeducacion.es. Mira como penso

Así reaccionan os animais.

Opqr89d:;eHIn89å *+å Δh45i<=s~òt89o>?r45i89å.

Suxestións das actividades Así reaccionan os animais Mira como penso

2 Toma nota!

A actividade require poñer en xogo fases propias do pensamento computacional. Non esqueza consultar «O pensamento computacional» en anayaeducacion.es.

Para coidar ben un animal, hai que saber como é e como vive.

cincuenta e tres

gadirse á dinámica de xogo o factor tempo para facelo máis estimulante e para incrementar a motivación. – Xogar ás aadiviñas visuais con animais cuxas características sexan moi doadamente identificables en ilustracións e fotografías.

Para consolidar as aprendizaxes Recapitular e organizar a información máis relevante de forma gráfica e esquemática utilizando metodoloxía de traballo cooperativo e organizadores gráficos propios do desenvolvemento de pensamento.

– Clasificar fotografías de animais seguindo os criterios científicos que se tratan nestas páxinas, o seu tipo de reprodución, de alimentación, etc.

Para ampliar a aprendizaxe

Para fomentar a lectura

Preparar intervencións para explicar de que se alimentan algúns animais.

Recoméndase ler fragmentos de textos, como poesías, contos..., que versen sobre animais. Tamén libros como os mencionados nesta proposta didáctica.

omear outros exemplos de como realizan as funcións N vitais os animais que non aparezan nestas páxinas.

Visualizar algunha película, especialmente de animación por ser do gusto dos nenos e as nenas destas idades, que teña como protagonista algún animal e que axude a coñecelos e a preguntarse por que é importante a súa conservación e coidado. Algúns títulos poden ser: Liberade a Willy, Cairo branco,Avida de Pi, O rei León, etc. 43

Recursos Recursos dixitais

Que curiosas son as plantas!

Galería. Que seres vivos son plantas?

Pódense coidar igual todas as plantas?

Infografía. As plantas

Ãs ementes

Audiovisuais (animais, vídeos...) sobre plantas Actividades interactivas

Inclusión e atención á diversidade ichas de reforzo multinivel (1, 2 e 3): F As plantas

LvwÞ ÀÞ *+c^_o>?m45p67l:;eHIt89å.

Δfjk® oito

Aäãs »p67l89a45n45t89a<=s »t:;eHIñ:;eHI> »r89a45í45z, »t89a67l89ø ÀÞ Δf`ao@Al67l89a<=s.

Δffg¬ ore∫

E »m89o>?i45t89a<=s »t:;eHIñ:;eHI>, *+a89d:;eHIm89a45i<=s, Δffgl89o>?r:;eTUs, Δfjkr89o>?i45t89o23s ÀÞ ÃsÇÉeHIm:;eHIn45t:;eTUs.

Aula Tarxetas de información Kit de sementes

Δf`aø lla∫ »t89å lo »r89å íz

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Conexión coa situación de aprendizaxe Como sucedía en epígrafes anteriores, tanto a pregunta de introdución coma o contido do «Toma nota» pretenden formentar a reflexión acerca da necesidade de saber como realizan as funcións vitais os seres vivos, neste caso as plantas, para poder coidalas como corresponde, situación formulada no Obxectivo en acción.

RvweJKl89a89chii89o>?n89å. Ptul89a45n45t89a<=s *+gjkr89a45n89d:;eTUs. Txya67l89ø *+a45n89cdeh89ø ÀÞ *+d45u45r89ø.

*+a45r67b>?u<=s~òt89o23s

Ptul89a45n45t89a<=s »m:;eNOd45i89a45n89a<=s. Vxya45r45i89o23s »t89a67l89o23s *+d45u45r89o23s.

Δh:;eHIr67bBCa<=s

Ptul89a45n45t89a<=s »p:;eNOqrsu:;eHIn89a<=s. Txya67l89ø Δfjki45n89ø ÀÞ Δb>?r89a45n89d89ø.

*+á45r67bBCo>?r:;eTUs

54 cincuenta e catro

Actividades complementarias Realizar actividades como as seguintes e valorar as respostas para identificar os coñecementos previos:

Identificar os lugares nos que abundan as plantas para que se recoñezan as súas necesidades relativas á auga, a terra, o aire e a luz. Así pode concluírse que os lugares con máis vexetación son aqueles nos que hai abundancia de auga, terra, aire limpo e suficiente luz.

– Debuxar unha planta e rotular as súas partes para que os debuxos sirvan para identificar as súas partes.

Para experimentar

Para facilitar a comprensión

– Facer unha chuvia de ideas de conceptos e termos relacionados coas plantas, para que este vocabulario resultante sirva para coñecer que se sabe ou que ideas erróneas existen. – Nomear plantas do ámbito máis próximo que o alumnado ha de coñecer; por exemplo, roseira, xeranio, aciñeira, oliveira, piñeiro, margarida, allo, tomateira, etc. Utilizar exemplos reais de plantas para abordar as explicacións, sinalando a que parte da planta están referidas. Aclarar conceptos que poden resultar confusos; por exemplo, que as raíces das plantas non adoitan estar visibles. 44

Analizar o comportamento das plantas ante factores como a luz ou a auga. Fabricar xardineiras con materiais reutilizados, por exemplo, botellas de refresco, botas de auga, etc., para despois plantar ou sementar plantas. Cultivar plantas a partir de sementes, escallos, plántulas... e analizar o seu desenvolvemento.

Claves + información anayaeducacion.es U3 Aprende a coidar unha planta.

Aprendizaxe cooperativa Pode suxerir usar estratexias de traballo cooperativo para realizar a actividade «Aprende a coidar unha planta».

Fxya45Δ »u45> »t:;eTUs~òt89ø ÀÞ »p89o>?> »t:;eHIr45r89å.

Ten en conta Ao tratar as plantas, poden xurdir confusións que convén aclarar, como por exemplo: • As raíces das plantas están baixo terra e non se ven.

A »t45ú89å »p67l89a45n45t89å »n89a89cPQeHIr89¥ *+d45u45n67h89å...

• As espiñas dos cactos son, en realidade, follas especiais.

semente 3

• Non todas as plantas producen flores ou froitos, e a maioría só o fai en determinadas épocas do ano. • Os mofos e os fentos son plantas, aínda que moi diferentes do resto. Non producen flores, froitos ou sementes e no caso dos mofos, nin sequera teñen verdadeiras raíces, talos e follas.

Pxya45r89å »v>?i45v>?i45® ÀÞ »m:;eNOd45r89a45® »n:;eNOcPQeTUs~òi45t89å...

luz, aire, auga

• Os piñeiros e outras árbores similares producen conos, que son unha variedade primitiva de flores.

e terra.

Suxestións das actividades Aprende a coidar unha planta

A »p67l89a45n45t89å »r:;eNOa89c^_chii89o>?n89å *+¥ »p45r45i45m89a45vDEeHIr89å ΔbBCo>?t89a45n89d89ø....

Toma nota!

Δffg¬ ore∫

Dada a dificultade polos recursos e materiais que require, convén que sexa supervisada por unha persoa adulta.

Para coidar ben unha planta, hai que saber como é e como vive.

cincuenta e cinco

Para espertar a curiosidade

Para fomentar a lectura

Enumerar curiosidades sobre as plantas. Por exemplo:

Recoméndase ler poesías que versen sobre as plantas. Poden encontrarse algúns exemplos no libro, Dicen que no hablan las plantas unha proposta poética de Raquel Lanseros e Fernando Marías ilustrada por Raquel Lagartos, publicado en 2021 pola editorial Anaya Infantil e Xuvenil.

– Hai plantas nocivas para as persoas que conteñen velenos, toxinas, etc. – Aínda que non é unha afirmación científica como tal, hai plantas carnívoras que obteñen parte dos seus nutrientes grazas aos animais e protozoos que capturan coas súas follas. Por exemplo, a venus atrapamoscas. Para motivar a aprendizaxe

Para consolidar as aprendizaxes Recapitular e organizar a información máis relevante de forma gráfica e esquemática.

Realizar actividades lúdicas como:

Para ampliar a aprendizaxe

– Xogar ás adiviñas con debuxos, descricións escritas ou orais.

omear outros exemplos de plantas que non aparezan N nestas páxinas.

– Clasificar plantas, mediante fotos e ilustracións, seguindo os criterios científicos que se tratan nestas páxinas ou non científicos, por exemplo, se gusta ou non, se se coñece ou non. 45

Recursos Recursos dixitais

Así se coida un ser vivo

Vídeo: Quero unha mascota

Como podes coidar cada ser vivo?

Galería. Como viven os seres vivos Actividades interactivas Aula

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å.

SnoÞ *+c^_o>?i89d89ø »u45n67h89å »m89a<=sÑÖc^_o>?t89å, »t:;eHIñ89ø *+qrsu:;Þ *+d89a45r67l67l:;Þ *+å uga ÀÞ *+© omida , Δl45i45m45p89a67l89å ÀÞ »t45r89a45t89a67l89å *+c^_o>?> *+c^_å riño .

Tarxetas de información Kit de sementes Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Conexión coa situación de aprendizaxe

SnoÞ *+c^_o>?i89d89ø »u45n67h89å »p67l89a45> ta *+d89å *+c^_a<=sÑÖå, *+d:;eJKbBCø »r:;Þ gala *+d:;Þ *+c^_a45n89d89ø ÀeHI> »vDEeHIz ÀÞ »t:;eJKl89å »n45u45> Ãs~òi45t45i89ø *+c^_o>?> Δ¬ uz .

A pregunta inicial incita a elixir o ser vivo en función dos criterios que cada cal elixa e a información do «Toma nota» convértese en clave con relación á situación inicial de aprendizaxe xa que sintetiza nunha soa frase para que serve saber sobre os seres vivos; é dicir, por que hai que abordar esta unidade e para que serve o aprendido.

C\]o>?i89d89ø *+o23s *+a45n45Δ mais ÀÞ »p67l89a45> ta∫ *+qrsu:;Þ »v>?i45vDEeHI> Δf`aó>?r89å *+d89å *+c^_å sa ÃsÇÉÞ *+o23s »r:;eTUs pecto ÀÞ »n89o>?> *+ø Δl45¤ gar ÀeTUs~òt45® ago »n89ø *+qrsu:;Þ »v>?i45vDEeHI>. 56 cincuenta e seis

Actividades complementarias

Para experimentar

Para facilitar a comprensión

Realizar un ficheiro de animais e plantas a partir dos seres vivos elixidos para o seu coidado. Cada ficha ha de incluír imaxes do ser vivo, descricións de onde vive, que come, como realiza as funcións vitais, etc.

Coa actividade 1, ler en voz alta as frases resultantes e aclarar as dúbidas que poidan xurdir. Enumerar consellos para coidar os seres vivos. Por exemplo: – Tratar ben as mascotas, ás plantas e demais seres vivos que poidan vivir no ámbito doméstico: respectalas, alimentalas correctamente, limpalas, situalas en lugares onde lles dea a luz, darlles auga periodicamente (rega para o caso das plantas), etc. – No ámbito natural, respectar os espazos, non tirar lixos, non ter actitudes irrespectuosas cos seres vivos como pode ser perseguilos, ou cazalos; non realizar accións que poidan poñer en perigo o medio como o lume, a vertedura de substancias perigosas, etc.

Para espertar a curiosidade Preguntarse sobre que accións poden estragar os lugares nos que viven os seres vivos e as accións encamidadas a remediar os estragos e investigar ao respecto. Por exemplo, buscar información sobre contaminación de solos e augas utilizando descritores de busca como biorremediación ou microorganismos comeplásticos, etc. Para motivar a aprendizaxe Compartir as imaxes (fotografías e debuxos) do ser vivo elixido por cada alumno ou alumna para coidalo.

Claves + información anayaeducacion.es U3 Coñece o ser vivo que queres coidar.

O ÃsÇÉeHI® »v>?i45vBCø *+qrsu:;Þ *+qrsu:;eHIr89ø *+c^_o>?i89d89a45® À@... AVWn45i45m89a67¬ *+o>?¤ »p67l89a45n45t89å?

Resposta aberta

É *+a<=s~ò|: PvweNOgàå *+a89qrsu45| »u45n67h89å Δfào>?t89ø *+o>?¤ Δfàa45Δ »u45> *+d:;eJKb>?u45xxyø.

Plan Lingüístico Destreza lingüística: falar e escoitar

DnoÞ *+qrsu:;Þ »t45i45p89ø?

Opqn89d:;Þ »v>?i45vDEÞ?

Educación emocional As mascotas adoitan xerar emocións positivas, polo que se se pode aproveitar o contido destas páxinas para abordar aspectos propios da educación emocional. Por exemplo, que che proporciona unha mascota desde o punto de vista emocional: alegría, serenidade, paz, responsabilidade...

Pódese aproveitar a última actividade de «Coñece o ser vivo que queres coidar» para expoñer algúns consellos para falar en público ou para facer unha escoita activa.

Resposta aberta

Ten en conta • Mascota fai referencia a un animal de compañía. • Introdúcense os impactos negativos na natureza que adoita provocar o ser humano grazas á frase «estragar o lugar no que viven os animais e as plantas» que aparece no último ítem da actividade 1. Esta frase pode dar pé a nomear algúns exemplos de «estragos» sobre a natureza, por exemplo: a contaminación, a deforestación.

SnoÞ À@ *+a45n45i45m89a67¬, *+qrsu:;Þ *+c^_o>?m:;Þ?

Suxestións das actividades Toma nota! Cada ser vivo cóidase de xeito diferente segundo as súas necesidades.

C\]o>?n45t89å »n89å *+cdel89a<=sÇÉÞ »p89o>?® *+qrsu:;Þ *+cdeh:;Þ *+gjku<=s~òt89å.

cincuenta e sete

Visualizar algunha película que inclúa mascotas entre os seus protagonistas e que aborde as relacións emocionais establecidas entre as persoas e as súas mascotas. Por exemplo, Beethoven, dirixido por Brian Levant; ou Mascotas, dirixida por Chris Renaud e Yarrow Cheney. Para fomentar a lectura Recoméndase ler fragmentos de textos, como poesías, contos... ou libros que traten sobre as mascotas, os animais domésticos ou as plantas ornamentais e domésticas. Por exemplo:

Coñece o ser vivo que queres coidar Para traballar a diversidade en gustos e respostas, pode resultar moi interesante listar as mascotas elixidas polos nenos e as nenas da clase.

Para consolidar as aprendizaxes Recapitular e organizar a información máis relevante de forma gráfica e esquemática como xa se fixo noutras ocasións. Para ampliar a aprendizaxe Identificar os seres vivos elixidos para o seu coidado que sexan menos coñecidos e buscar información sobre eles.

– El abrazo del árbol, de Ana Alcolea, publicado por Anaya Infantil e Xuvenil. – Días de perros e Días de gatos, de Violeta Monreal, publicados por Anaya Infantil e Xuvenil.

Recursos dixitais Infografía. Colección de palabras da unidade Vídeo. Comparte en familia... Álbum de fotos da unidade Organizador visual sobre seres vivos Actividades interactivas Game room Avaliación interactiva

P O R TA F O L I O

Recursos

Que aprendín?

Sei facelo

Necesito axuda

No sei facelo

1 EVWxVWp67l45i89c^_å ÀeHI> *+qrsu:;Þ ÃsÇÉÞ *+d45i67f|}eHIr:;eHIn89chii89a45>:

»u45n67h89å »p:;eNOd45r89å

Inclusión e atención á diversidade

»u45> ÀeTUsÑÖc^_a45r89a45vDEeJKl67l89ø

»u45> »p45i45ñ:;eHIi45r89ø

2 Axyd45i45v>?i45ñ89å ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå:

O esencial Avaliación interactiva, normal, competencial e avanzada

– Upq> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+qrsu:;Þ »vBCoBCå. – Upq> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+qrsu:;Þ »n89a89d89å.

Aula

– Upq> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+qrsu:;Þ »vBCoBCå.

Tarxetas de información Kit de sementes

3 PVWi45n45t89å *+a<=s~ò|:

Protagonistas STEAM: Dian Fossey

Rxya45í45z Txya67l89ø Fxyo@Al67l89a<=s Ftul89o>?r:;eTUs FVWr89o>?i45t89ø

Conexión coa situación de aprendizaxe Obxectivo en acción Completar unha roda lóxica (técnica de pensamento recomendada) para rexistrar os coidados que require o ser vivo (animal ou planta) elixido. Para facilitar a resposta, expóñense frases incompletas sobre os coidados, estritamente relacionados coas necesidades deses seres vivos e a forma na que levan a cabo as funcións vitais.

Colorea así:

Resposta aberta

4 EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+ø *+qrsu:;Þ »n:;eNOcPQeTUs~òi45t89å »u45n67h89å »p67l89a45n45t89å »p89a45r89å »v>?i45v>?i45®.

Auga, luz, aire e terra 5

Nñóo>?> ÀeTUsÑÖqrsu:;eHIzxya<=s *+c^_o>?m45p67l:;eHIt89a45® *+ø *+á67l67b>?u45µ *+d:;Þ Δf`ao>?t89o23s *+d89å »u45n45i89d89a89d:;Þ *+qrsu:;Þ ÀeTUs~òt89¥ ÀeHI> anayaeducacion.es.

58 cincuenta e oito

Que aprendín?

Para ampliar a aprendizaxe

Para consolidar as aprendizaxes

Ampliar o glosario da unidade con outros termos que non estean recollidos nel, resultado das actividades de ampliación da aprendizaxe, da investigación e experimentación, etc.

– Visualizar a animación «Que aprendín» na que se enumeran os contidos e aprendizaxes máis importantes da unidade. – En forma de gran grupo, recapitular toda a información e relacionar os aspectos máis relevantes da unidade: contidos esenciais, saberes básicos, competencias específicas, etc. – Coavaliar a cumprimentación do álbum de fotos da unidade para comprobar que as respostas son correctas e que se pegaron as imaxes que corresponden a cada definición. – R evisar o glosario da unidade que está nas páxinas finais do libro do alumnado.

Para motivar a aprendizaxe Realizar as actividades de carácter lúdico («Aprende xogando») que se propoñen na unidade e practicar co material de aula recomendado para esta unidade, por exemplo, o microscopio dixital USB.

U3 TIVO OBXEC IÓN C C A EN

Claves + información anayaeducacion.es TIC A actividade 5 require do recurso imprimible que está na web que inclúe numerosas fotografías necesarias.

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+å »r89oBCd89å Δl89ó>?xVWi89c^_å »p89a45r89å *+c^_o>?i89d89a45® ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s.

E »t89a45m:;éHI> *+d:;Þ

SnoÞ À@ »u45n67h89å »p67l89a45n45t89å

respectala Olmchiú45p89o>?m:;Þ *+d:;Þ

limpala Dlmo>?u67l67l:;Þ *+a45u89g`aå ÀÞ *+ø ÃsÇÉeHI¤

Aäãss~ò~ò|| ÃsÇÉÞ *+^_oc^_o>?i>?i89d89å Aäã »u45> ÃsÇÉeHI® »v>?>?ii45vBCBCøø

comida

Desenvolvemento do pensamento A técnica de pensamento proposta para levar a cabo a actividade do Obxectivo en acción é «Roda lóxica».

SnoÞ À@ »u45> *+a45n45i45m89a67¬

Educación emocional

Pxyó>?ñ89oBCå »n45u45> »t:;eTUs~òt89ø *+c^_o>?>

Apartado dedicado á metacognición co que se pode fomentar a identificación das emocións con relación á aprendizaxe.

terra

Ten en conta

RvwéNOg`aoBCå *+c^_o>?>

auga Pxyó>?ñ89oBCå *+o>?n89d:;Þ Δl67l:;Þ *+d:;eNOå *+å

• Para a autoavaliación e metacognición é importante explicar as diferenzas entre as emoticonas que aparecen nestas páxinas, nos apartados «Que aprendín?» e «Como aprendín?», e que se utilizarán moito nesta materia.

luz

Suxestións das actividades

Como aprendín? 1 Qbcu:;Þ ÃsÇÉeHIn45t45i89cdeh:;eTUs? Spqi45n89a67l89å. – Nñóø »t:;eHI¤ »t45r89a67bBCa67l67l89ø »p:;eHIr<=sÑÖoBCa67¬.

– Nñóø »t:;eHI¤ »t45r89a67bBCa67l67l89ø ÀeHI> *+gjkr45u45p89ø.

cincuenta e nove

1 Os organismos propostos, o escaravello e o piñeiro diferéncianse morfolóxica e fisioloxicamente: tamaño, forma, modo de levar a cabo as funcións vitais.

Como aprendín?

Para reforzar a aprendizaxe

Para facilitar a metacognición

Utilizar estratexias de atención á diversidade no caso do alumnado no que se detectasen dificultades en canto á aprendizaxe ou que non lograsen a adquisición dos contidos. Por exemplo, que os alumnos e as alumnas que conseguisen a aprendizaxe dos contidos axuden aqueles alumnos e aquelas alumnas que non o conseguiron.

Formular preguntas como: – Que logrei nesta unidade? – Que fixen ben e que teño que continuar facendo? – Que non fixen tan ben e en que podo mellorar? – En que me axudaron os meus compañeiros e compañeiras? – En que axudei eu os meus compañeiros e compañeiras? – Con que aprendín máis? – Que foi o que máis me gustou? – Que foi o máis difícil para min? – Que podo facer no futuro para aprender máis e mellor? – Que tería que repasar?

Recursos imprimibles Atención á diversidade • Ficha 1 (reforzo nivel 1) • Ficha 2 (reforzo nivel 2) • Ficha 3 (reforzo nivel 3) • Ficha 4 (ampliación) Avaliación • Avaliación • Avaliación competencial Destacado da área 1 • Plan TIC TAC. Ficha 3: Buscamos información en Internet Destacado da área 2 • Aprende a usar ScratchJr

Podes encontrar estes recursos en anayaeducacion.es

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

Seres vivos e seres inertes

RxyoBCd:;eNOå *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s.

Os animais e os seus tipos

DpqΔ *+o23s »n89o>?m:;eTUs *+d:;Þ *+d89o>?u<=s *+a45n45i45m89a45i<=s ÀÞ *+d:;eJKb>?ú45xxya89o23s.

FICHA

UNIDADE

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

A vida dos animais

Qbcu:;@ *+c^_o>?m:;eHI>? RvweJKl89a89chii89o>?n89å

RxyoBCd:;eNOå *+o23s *+a45n45i45m89a45i<=s *+qrsu:;Þ »p89o>?ñ:;eHI> *+o>?vBCo23s.

As plantas

DnoeJKb>?u45xxyå »u45n67h89å »p67l89a45n45t89å *+c^_o>?> »r89a45í45z, »t89a67l89ø, Δf`ao@Al67l89a<=s ÀÞ Δffgl89o>?r:;eTUs.

DnoeJKb>?u45xxyå »t89a45m:;éHI> »u45n67h89å *+á45r67bBCo>?r:;Þ, »u45> *+a45r67b>?u<=s~òt89ø ÀÞ »u45n67h89å Δh:;eHIr67bBCå. 53

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

Que é un ser vivo?

DnoeJKb>?u45xxyå: »u45> *+a45n45i45m89a67¬

»u45n67h89å »p67l89a45n45t89å

EVWm45p:;eHIzxyå »p89o>?®... C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+o23s »n89o>?m:;eTUs *+d:;eTUs~òt:;eTUs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s.

»®

*+g

*+g *+©

»π

Os animais e os seus tipos

»u45> ÃsÇÉeHI® »i45n:;eHIr45t:;Þ

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

A vida dos animais

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å. VvweHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø C\]a45r45n45í45vBCo>?r89ø, Δh:;eHIr67b>?í45vBCo>?r89ø * +o>?¤ »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+o>?¤ *+o>?m45n45í45vBCo>?r89ø

»√ »√ »Δ

Δ™ *+ø *+©

¬®Opqv>?í45p89a45r89ø *+o>?¤ »v>?i45v>?í45p89a45r89ø

»√ »√ *+ø

As plantas

Δf Δf »® 6

DnoeJKb>?u45xxyå ÀeTUs~òt89a<=s »t45r:;eTUs ÀeTUsÑÖcPQeHIn89a<=s. ®Upqn67h89å »p67l89a45n45t89å © C\]o>?> *+a45u89g`aå, *+a45i45r:;Þ »n89a89cPQÞ *+d45u45n67h89å ÀÞ ÃsÑÖo@A¬, *+å »p67l89a45n45t89å ÃsÇÉeHIm:;eHIn45t:;Þ. *+chir:;eNOcPQÞ ÀÞ Δffgl89o>?r:;eNOcPQÞ.

Ãs Δf »†

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

Que é un ser vivo?

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+å Δfjkr89a<=sÇÉÞ.

¬®Opqs ÃsÇÉeHIr:;eTUs »v>?i45vBCo23s »>

*+å »® »t:;eHIñ:;eHI> *+chir45í89a<=s ÀÞ »µ

, ÀÞ *+chir:;eNOcPQeHI> *+a89ø *+qrsu:;Þ *+oBCc^_o>?r45r:;Þ .

Os animais e os seus tipos

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s »n89o>?m:;eTUs »n89ø »r:;eNOc^_a89d45r89ø *+c^_o>?r45r:;eNOchit89ø.

»p:;eHIi45xvwÞ »v>?í67bBCo>?r89å ÃsÑÖa45p89ø

*+a45r89a45ñ89å

*+a45n67fjki67b>?i89ø »r:;éHIp45t45i67¬

AbBCo@Al67bBCo>?r:;eHIt89å

»p89o@Al67bBCø »t45i67b>?u45r89ó>?> *+g`aa45n<=sÑÖø ÀeTUs~òt45r:;eJKl89å *+d:;Þ »m89a45® 56

FICHA

UNIDADE

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

A vida dos animais

®OLMb23sÇÉeHIr45vBCå ÀÞ *+c^_o>?m45p67l:;eHIt89å *+å Δfjkr89a<=sÇÉÞ. 1

¬®O *+c^_a45m89a67l:;eNOó>?> À@ »u45> *+a45n45i45m89a67¬ »p89o>?r89qrsu:;Þ ÃsÇÉÞ *+a67l45i45m:;eHIn45t89å *+d89o>?u45t45r89o23s

VvwÞ *+ø »vDEeHIr45m:;Þ *+c^_ø ÃsÇÉeHI¤ ÃsÇÉeHIn45t45i89d89ø *+d89å Δl89a45n45zxya45n89d89ø *+å Ãs~òú89å Δl45i45n89gjku89å

ÀÞ »p89a45r89å *+c^_o>?m:;eJKl89ø. As plantas

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+ø ÀeTUsÑÖqrsu:;eHIm89å. © Aäãs »p67l89a45n45t89a<=s ÃsÇÉeNOgjku45n89d89ø *+ø ÃsÇÉeHI¤ »t89a67l89ø ÃsÑÖo>?>:

»p89a45r89å »v>?i45v>?i45® »n:;eNOcPQeTUs~òi45t89a45>:

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

IVWn45vDEeTUs~òt45i89g`aå, *+a89d45i45v>?i45ñ89å ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå. Upq> »r:;éHIp45t45i67¬, *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89ø ÀÞ *+o>?v>?í45p89a45r89ø, *+chiu67bDEeHIr45t89ø *+d:;Þ ÀeTUsÑÖc^_a45m89a<=s ÀÞ ÃsÇÉeHI> »p89a45t89a<=s. ®Upq> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø, *+c^_o>?> *+o>?i45t89ø »p89a45t89a<=s, *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89ø, *+o>?v>?í45p89a45r89ø ÀÞ »vDEeJKl:;eHIn89o23sÑÖø. ®Upq> »m89a45m45í67f|}eHIr89ø, *+o>?m45n45í45vBCo>?r89ø ÀÞ »v>?i45v>?í45p89a45r89ø *+qrsu:;Þ *+c^_a45m45i45ñ89å ÃsÑÖƒ *+c^_oBCa<=s Ãs~òú89a<=s »p89a45t89a<=s »t45r89a<=sÇÉeHIi45r89a<=s.

IVWn45vDEeTUs~òt45i89g`aå ÀÞ ÀeTUsÑÖchir45i67bDEÞ »vDEeHIr89d89a89d:;eHIi45r89ø (V) *+o>?¤ Δf`aa67l<=sÑÖø (F). TxyoBCd89a<=s *+a<=s *+a45vDEeTUs »vBCoBCa45> ................................... TxyoBCd89a<=s *+a<=s *+a45vDEeTUs »t:;eHIñ:;eHI> »p67l45u45m89a<=s ........................... Aäãs *+a45vDEeTUs ÃsÑÖo>?> *+o>?v>?í45p89a45r89a<=s ................................... TxyoBCd89o23s *+o23s »r:;éHIp45t45i67l:;eTUs »t:;eHIñ:;eHI> ÀeTUsÑÖc^_a45m89a<=s ....................... TxyoBCd89o23s *+o23s »r:;éHIp45t45i67l:;eTUs »t:;eHIñ:;eHI> »p89a45t89a<=s ........................... TxyoBCd89o23s *+o23s »m89a45m45í67f|}eHIr89o23s »m89a45m89a45> ............................ TxyoBCd89o23s *+o23s »m89a45m45í67f|}eHIr89o23s »t:;eHIñ:;eHI> »p:;eJKl89ø .........................

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

FICHA

UNIDADE

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+á45r67bBCo>?r:;Þ, *+a45r67b>?u<=s~òt89ø *+o>?¤ Δh:;eHIr67bBCå »n89ø ÃsÇÉeHI¤ Δl45u89g`aa45® ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå. © Ptul89a45n45t89å »p:;eNOqrsu:;eHIn89å © Ptul89a45n45t89å »m:;eNOd45i89a45n89å © Ptul89a45n45t89å *+gjkr89a45n89d:;Þ *+d:;Þ »t89a67l89ø »vDEeHIr89d:;Þ, *+c^_o>?> »vBCa45r45i89o23s »t89a67l89o23s *+chiu45> »t89a67l89ø *+a45n89cdeh89ø Δb>?r89a45n89d89ø ÀÞ Δfjki45n89ø *+d45u45r89o23s ÀÞ *+d45u45r89ø

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+qrsu:;Þ Δf`aa45r45í89a<=s.

©Pxya45r89å *+c^_o>?i89d89a45® »u45n67h89å »p67l89a45n45t89å, *+d89a45r45í89a67l67l:;Þ RSÞ »p89o>?ñ:;eHIr45í89a89å »n45u45> Ãs~òi45t45i89ø *+c^_o>?> Pxya45r89å *+c^_o>?i89d89a45® »u45> *+a45n45i45m89a67¬, *+d89a45r45í89a67l67l:;Þ Txya45m:;éHI> »t:;eHIr45í89å *+qrsu:;Þ ÀÞ 59

UNIDADE

Nome e apelidos: Data:

DnoeJKb>?u45xxyå ÀeTUs~òt:;eTUs *+a45n45i45m89a45i<=s ÀÞ ÀeTUsÑÖchir45i67bDEÞ *+o23s ÃsÇÉeHIu<=s »n89o>?m:;eTUs: »u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+c^_a45r45n45í45vBCo>?r89ø

Ciencias da Natureza 1.º

»u45> »vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø *+o>?v>?í45p89a45r89ø

»u45> »i45n45vDEeHIr45t:;eJKb>?r89a89d89ø »m89a45r45i45ñ89ø

Nome e apelidos:

RxyoBCd:;eNOå *+o23s *+a45n45i45m89a45i<=s *+o>?v>?í45p89a45r89o23s.

EäãsÑÖchir45i67bDEÞ »r89a45í45z, »t89a67l89ø, Δf`ao@Al67l89a<=s ÀÞ Δffgl89o>?® »n89ø ÃsÇÉeHI¤ Δl45u89g`aa45®.

C\]o>?m45p67l:;eHIt89å *+å Δfjkr89a<=sÇÉÞ.

UNIDADE

Ciencias da Natureza 1.º

Aäãs »p67l89a45n45t89a<=s »n:;eNOcPQeTUs~òi45t89a45> *+å , *+å , »† ÀÞ Δ¬ »p89a45r89å »v>?i45v>?i45®. AVWí45n89d89å *+qrsu:;Þ »n89o>?> »t:;eHIñ:;eHI> »µ »n45i45> Ãs , »r:;eNOa89c^_chii89o>?n89a45> *+a89ø *+qrsu:;Þ Ãs~òu89cPQeNOd:;Þ. Aäãs »p67l89a45n45t89a<=s »n89a89cPQeHI> *+d:;Þ Ãs . 61

UNIDADE

Nome e apelidos: Data:

Ciencias da Natureza 1.º

©§Qbcu:;Þ Δl67l:;Þ »p89a<=sÑÖå *+å ÀeTUs~òt:;Þ ΔbBCo>?n45i45t89ø ÃsÇÉeHI® »m45i<=s~òt:;eHIr45i89o23sÑÖø? Vxyo>?u67l67l:;Þ *+a45xVWu89d89a45®!

»v>?i45vBCø

– É *+a45n45i45m89a67¬ /

–É

*+a45vDEÞ

»p67l89a45n45t89å

/ Δh:;eHIr67bBCå

– É »m89a45r89g`aa45r45i89d89å /

»i45n:;eHIr45t:;Þ

ásÑÖa67l45t89ó>?>

UNIDADE

Nome e apelidos:

Ciencias da Natureza 1.º

EVW> *+qrsu:;Þ »p89a45r45t:;Þ *+d89ø ÃsÇÉeHI® »t:;Þ Δfjki45xxya89cdeh:;eTUs »p89a45r89å »i89d:;eHIn45t45i67fjki89c^_a67l89ø? EäãsÑÖchir45i67bDEÞ *+ø ÃsÇÉeHI¤ »n89o>?m:;Þ ÀÞ *+c^_o@Al89o>?r:;éNOa89å »n89ø *+d:;eJKb>?u45xxyø.

– Hñóa45Δ »u45n67h89å »p89a45r45t:;Þ *+d89ø ÃsÇÉeHI® *+qrsu:;Þ »n89o>?> ÃsÇÉÞ »vDEÞ ÀÞ *+qrsu:;Þ »n89o>?> ÃsÇÉÞ »r:;eHIp45r:;eTUsÇÉeHIn45t89å »n:;eTUs~òt:;Þ *+d:;eJKb>?u45xxyø, *+c^_o>?m89ø ÃsÇÉÞ *+cdeh89a45m89å ÀÞ *+c^_o>?m89ø À@? Nñóo>?m:;eNOå ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå.

Céèr:;eTUs *+qrsu:;Þ *+ø ÃsÇÉeHI® »m45i<=s~òt:;eHIr45i89o23sÑÖø À@ *+ø »m:;eTUs~òm89ø *+qrsu:;Þ *+ø *+d:;eTUs~òt89å Δf`ao>?t89ø? Mñóa45r89c^_å. SpqΔ .................... Nñóo>?>.................. – Spqi45n89a67l89å »u45n67h89å *+d45i67f|}eHIr:;eHIn45zxyå »n89å Δf`ao>?t89oBCgjkr89a67fjkí89å.

Qbcu:;Þ »n:;eNOPc QeTUs~òi45t89a45> *+o23s ÃsÇÉeHIr:;eTUs *+d89a<=s Δf`ao>?t89o23s »p89a45r89å »v>?i45v>?i45®? RxyoBCd:;eNOå.

Qbcu:;Þ *+chir:;eTUs *+qrsu:;Þ Δl67l:;Þ Δf`aa67l45t89å *+a89ø ÃsÇÉeHI® »m45i<=s~òt:;eHIr45i89o23sÑÖø »p89a45r89å ÀeTUs~òt89a45® ΔbDEeHI>? EäãsÑÖchir45i67bDEÞ ÀÞ *+d:;eJKb>?u45xxyå. 63

PLAN

TIC TAC

BUSCAMOS INFORMACIÓN EN INTERNET

FICHA 3

En Internet hai moita información e, por iso, temos que usar os buscadores web para localizar o que nos interesa. Os buscadores web son ferramentas informáticas que serven para encontrar información (texto, imaxes, vídeos...) en Internet utilizando palabras clave. ATENCIÓN. As palabras clave escríbense no buscador para que este só busque a información (documentos, imaxes, vídeos...) que teñan esas palabras. Por exemplo, se queremos buscar información sobre modelos de reloxos, escribiremos as palabras clave «tipos de reloxos».

Á túa idade, convén que esteas en compañía de persoas adultas sempre que necesites utilizar Internet.

Google é un dos buscadores máis coñecidos.

Como é un buscador web?

Barra de busca. É o lugar onde se escriben as palabras clave e onde está o botón para iniciar a busca. Resultados de busca. Para ver a información encontrada e acceder a ela. 64

Anaya Educación Opcións de busca. Para elixir o tipo de información que se quere buscar: imaxes, vídeos...

PLAN

TIC TAC BUSCAMOS INFORMACIÓN EN INTERNET

FICHA 3

Non creo toda a información En Internet existe moita información falsa ou errónea. Tamén hai información moi antiga que puido cambiar. Por iso, ao buscar información debemos ter en conta se esa información é fiable ou non, é dicir, se se pode crer ou non.

Avisa unha persoa adulta da túa confianza se encontras en Internet algo raro ou que te fai sentir mal.

Hai información, textos ou imaxes, que son máis fiables porque foron elaboradas por persoas de confianza, especialistas no tema ou traballan en centros ou organizacións oficiais. Selecciono a información que me interesa Recorda que, en Internet, hai moita información, polo que, ademais de usar buscadores web, hai que seleccionar o máis importante ou interesante.

Para seleccionar ben a información, convén que accedas a contidos adecuados para a túa idade e que te fixes en como se resume ou se destaca a información. Fíxate nas palabras resaltadas! De quen é a información que hai en Internet? Case todos os textos, imaxes ou vídeos que hai en Internet pertencen a alguén ou teñen un autor ou unha autora que os elaborou e a quen hai que pedir permiso para utilizalos. Ademais, se usamos esa información nos nosos traballos, debemos citar quen os elaborou a quen pertencen.

PLAN

TIC TAC

FACEMOS ACTIVIDADES COAS TIC

Data:

Nome e apelidos:

1 Que che gustaría buscar en Internet? Escribe que palabra clave utilizarías.

2 Observa e imaxina que queres buscar un vídeo sobre baleas. Despois,

sinala a barra de busca para escribir a palabra clave e a opción para «Vídeos» na imaxe.

3 Que significa que unha información é fiable? Marca.

Que se pode copiar. Que é crible porque é verdadeira e non ten erros. Que parece verdadeira pero non o é. 4 Que información sobre o número de alumnos e alumnas do teu colexio

che parece máis fiable? Marca. A dirección do colexio di que hai 325 alumnos e alumnas. Unha compañeira da clase di que haberá 30 ou 40 alumnos e alumnas. 66

FICHA 3

APRENDE A USAR

Jr SCRATCH

QUE É SCRATCHJr?

FICHA 1

Nome e apelidos:

ScratchJr é unha aplicación para dispositivos móbiles ou app para crear programas informáticos. Está especialmente deseñada para que a utilicen as nenas e os nenos da túa idade, de 5 a 7 anos. Con esta aplicación poden crearse videoxogos, debuxar, crear historias animadas... Consulta en anayaeducacion.es o plan TIC-TAC e recorda como son as máquinas TIC que podes utilizar para manexar ScratchJr. Ten en conta que a máquina TIC recomendada é a tableta. Icona da app ScratchJr !

ALTO

Debido á túa idade, non debes descargar aplicacións no dispositivo móbil que utilizas sen a supervisión dunha persoa adulta da túa confianza, como os teus profesores ou profesoras ou alguén da túa familia.

Debuxa a icona que representa a app de ScratchJr.

2 Cantos anos tes? É a túa idade apropiada para usar ScratchJr? Com-

pleta coa túa idade e máis ou menos ; despois, marca. Teño

anos.

– Si, teño a idade recomendada para usar ScratchJr. – Non, teño

de 7 anos, polo que é mellor que use

Scratch. – Non, teño

de 5 anos, polo que é mellor que aínda

non use ScratchJr ou a use con alguén que me axude. 67

APRENDE A USAR

SCRATCH

COMO SE MANEXA SCRATCHJr?

FICHA 2

Nome e apelidos:

Para manexala hai que tocar a pantalla táctil do dispositivo e... ar toques ou facer clic sobre os bloques, os botóns... para selec1 d cionalos. e arrastrar os bloques para colocalos coma se fosen un que2 tocar bracabezas. con dous dedos a pantalla para facer zoom; é dicir, para am3 tocar pliar ou diminuír a forma na que se ve.

1 Como lle explicarías o funcionamento de ScratchJr a alguén que nun-

ca a utilizou, por exemplo, o teu avó? Cóntao. 2 Por que a tableta é o mellor dispositivo para manexar ScratchJr? Elixe

a palabra correcta e completa a explicación. Porque a tableta é un dispositivo

fixo e ScratchJr é unha app. móbil

Porque ScratchJr se manexa tocando a mellor que sexa 68

pantalla do dispositivo e é rato

grande difícil , para sexa máis vela e tocala. pequena doado

© GRUPO ANAYA, S.A., 2022 - C/ Juan Ignacio Luca de Tena, 15 - 28027 Madrid. Reservados todos os dereitos. O contido desta obra está protexido pola Lei, que establece penas de prisión e/ou multas, amais das correspondentes indemnizacións por perdas e danos, para quen reproduza, plaxie, distribúa ou comunique publicamente, en todo ou en parte, unha obra literaria, artística ou científica, ou a súa transformación, interpretación ou execución artística fixada en calquera tipo de soporte ou comunicada a través de calquera medio, sen a preceptiva autorización.

Operación mundo: Ciencias da Natureza 1º Primaria. Proposta didáctica (demo)

Articles inside

Claves de Operación Mundo

Destacado da área 2