HEIMILISPÓSTUR Grundarheimilanna

Forsíðumyndin: Forsíðumyndina tók Ingveldur Lúðvíksdóttir Gröndal af heimilismanninum Samúel Guðmundssyni þegar hann var að baka vöfflur með kaffinu. Honum til aðstoðar var Ólína Rún Þórarinsdóttir sem aðstoðar við iðjuþjálfun á Grund.
Ritstjóri: Guðbjörg R. Guðmundsdóttir
Nú hækkar sólin hratt á
lofti og lundin léttist. Framundan er sumarið. Því fylgja alltaf áskoranir en líka tækifæri, fyrir okkur öll sem búum eða störfum á heimilunum og í íbúðum 60+. Á Grundarheimilunum
starfa rúmlega 700 manns og allur þessi hópur þarf að komast í sumarfrí.
Frábær reynsla að
starfa við umönnun
Stór hluti þessa hóps
Karl Óttar Einarsson forstjóri.
starfar á heimilunum með námi yfir vetrartímann og kemur til fullrar vinnu á sumrin. Nokkuð er einnig um að fólk hætti störfum að vori og haldi til annarra sumarstarfa, oft sem tengist þeirra námi. Að auki kemur fjölmargt nýtt starfsfólk til vinnu. Oftast er það ungt fólk sem komið er í sumarfrí frá námi.
Þessi stóri hópur ungs fólks hefur oft ekki reynslu af umönnunarstörfum og því margt að læra fyrstu dagana og vikurnar. Að starfa við umönnun er frábær reynsla fyrir þá sem taka sér það starf fyrir hendur, hvort sem er til skemmri eða lengri tíma, reynsla sem bæði þroskar fólk og býr með því alla ævi.
Við þurfum öll að hjálpast að við að aðstoða þennan myndarlega hóp við að aðlagast í starfi og vil ég nota tækifærið og hvetja íbúa, aðstandendur og samstarfsfólk að sýna því skilning að hlutirnir ganga oft aðeins öðruvísi fyrir sig en venjulega á þessum tíma árs.
Með nýju fólki kemur líka ferskur andblær og önnur og jafnvel ný sýn á ýmsa hluti sem er dýrmætt.
Okkar fasta fólk snýr svo endurnært til baka í haust eftir gott frí, tilbúið í veturinn.
Í vor reiknum við svo með að öll okkar heimili verði komin með formlega Eden vottun þegar Grund fær sína vottun. Stór hópur starfsfólks hefur í vetur sótt þriggja daga námskeið og kynnt sér þannig innihald stefnunnar og hvernig hún nýtist við vinnuna.
Hugmyndafræðin er okkur mikilvægt leiðarljós alla daga en unnið hefur verið í anda Eden allt frá árinu 2008, þegar Bæjarás í Hveragerði ruddi brautina og hóf að vinna í þessum anda.
Ég óska öllum lesendum, heimilisfólki, íbúum íbúða 60+, starfsfólki og aðstandendum gleðilegs og gæfuríks sumars.
Karl Óttar Einarsson.
Helga Jónsdóttir, ásamt manni sínum Magnúsi Guðmundssyni, afhendir Sigrúnu Faulk, framkvæmdastjóra hjúkrunar á Grund, minnispening Grundar.
Helga Jónsdóttir kom færandi hendi á Grund á dögunum, með minnispening frá árinu 1930. Pétur Illugason (18511937), Magnússonar á Lambastöðum Seltjarnarnesi, var með þeim fyrstu sem fengu pláss á Grund í Reykjavík. Hann fékk afhentan minnispening 28. september 1930, þegar Grund við Hringbraut var vígð.
Með fyrstu heimilismönnum sem fluttu inn á Grund. Pétur Illugason, Elín Aradóttir og Margrjét Sigvaldsdóttir. Bjuggu þau á heimilinu í 10-13 ár.
Minnispeninginn gaf Pétur síðan ungri frænku sinni í Hafnarfirði, sem lést í fyrra, Málfríði Bjarnadóttur. Hún var búsett á SuðurReykjum í Mosfellsbæ frá árinu 1951. Helga, sem kom á Grund með minnispeninginn og gaf heimilinu, er dóttir Málfríðar á Reykjum. Helgu er innilega þakkað fyrir hugulsemina. Það er einstaklega gaman fyrir Grund að eiga þennan minnispening.
Starfsfólki fannst dásamlegt að gefa konunum rósir og þær kunnu allar að meta ilmandi rós í sínum uppáhaldslit.
Það er eitthvað svo notalegt þegar fólk færir manni blóm, svo ekki sé nú talað um ef þau ilma vel. Þetta var raunin þegar heimiliskonum voru færðar rósir frá Grundarheimilunum á konudaginn. Keyptar voru rósir í ýmsum litum og svo gengið með þær um húsið og heimiliskonur völdu sér lit sem þeim fannst fallegur. Siður sem án efa er kominn til að vera hér á Grund, Mörk og í Ási.
Heimiliskonur á öllum Grundarheimilunum kunnu vel að meta rósir á konudaginn.
Frá vinstri Þór Magnússon, Una Stefanía Sigurðardóttir, Sigurður Óskar Jónasson og Margrét Sveinbergsdóttir.
Síðasta púttmót vetrarins var haldið i lok apríl og að venju var það Júlíus G. Rafnsson, fyrrverandi forseti Golfsambands Íslands, sem hélt utan um og stýrði mótinu. Eins og í fyrri mótum í vetur voru teknir tveir 9 holu hringir og að því loknu fór pútthópurinn í Kaffi Mörk og gæddi sér á guðaveigum og góðgæti. Það er hugur í fólki að byrja að pútta utandyra og taka þátt í púttmótum undir beru lofti en Júlíus hyggst einnig stýra mótum sumarsins. Í þessu síðasta innanhússmóti vetrarins var tilkynnt um sigurvegara vetrarins, samtalan tekin úr mótum vetrarins.
Karlar
1. Sigurður Óskar Jónasson
2. Sveinn Viðar Jónsson
3. Þór Magnússon
Konur
1. Edda Svavarsdóttir
2. Una Stefanía Sigurðardóttir
3. Margrét Sveinbergsdóttir
Eftir mótin er alltaf farið á Kaffi Mörk. Það tilheyrir bara. Frá vinstri: Guðný, Sveinn Viðar, Edda, Júlíus, Kristján, Kristín, Anna, Þór, Una Stefanía, Sigurður Óskar, Margrét, Herdís, Bára og Steinunn.
Þór Magnússon og Júlíus G. Rafnsson. Edda Svavarsdóttir er einbeitt.
Kristín Ólafsdóttir alveg með þetta. Það er gott að setjast niður eftir mót og hitta góða vini
Glimmerklætt heimilisfólk dansaði við diskóslagara áttunda ára
tugarins á diskóteki sem haldið var í fyrsta sinn í vor á hjúkrunarheimilinu í Mörk. Það myndaðist
létt andrúmsloft í húsinu þegar þetta tímabil var rifjað upp. Boðið var upp á óáfenga sangríu og svo var tjúttað við ABBA og Ingimar Eydal af hjartans lyst. Að loknu diskói voru allir á því að þetta yrði gert miklu oftar í framtíðinni.
Diskótekið heppnaðist frábærlega og fjölmiðlar gerðu því góð skil.
Íris Rut Erlingsdóttir aðstoðar heimiliskonu við að gera sig tilbúna fyrir diskóið.
„Pikköpplínurnar“ vöktu mikla kátínu.
Það er alveg sama á hvaða aldri börnin eru sem koma í heimsókn. Þau laða alltaf fram bros á varir eða létta lund.
Það er gaman að fylgjast með því hvað allt verður léttara og ljúfara þegar börn á öllum aldri koma inn á Grundarheimilin. Hvort sem það eru leikskólabörn, sem koma bara til að föndra og spjalla, nemar í tónlistarskólum að æfa sig að koma fram og spila eða bara ungir afkomendur sem eru að heimsækja langömmu og langafa. Stundum fá börnin að koma með starfsfólki til vinnu ef þannig stendur á. Í öllum tilvikum eru þetta miklar gleðistundir og tilhlökkunarefni að fá unga fólkið í heimsókn á heimilin.
Hér aðstoðar sonur starfsmanns í Ási við pokakast og ferst það vel úr hendi.
Óskar Emil var með ömmu sinni í vinnunni í Mörk og fékkst ekki með nokkru móti til að yfirgefa þessa fallegu konu sem hann hitti á rafskutlu á Kaffi Mörk.
Börn frá Vesturborg koma reglulega á Grund og stundum föndra þau með heimilisfólki. Nýlega voru það íslenskir fuglar sem verið var að lita og spjalla um og það sköpuðust fjörugar umræður um fuglalíf.
Hún elskar að fylgjast með fræjunum sínum spíra og verða að blómum og er glöð að hafa aðstöðu til að geta haldið áfram að rækta í Ási. Guðrún Lilja Jóhannsdóttir iðjuþjálfi heimsótti
Nönnu Arthúrsdóttur.
„Ég hef alltaf haft gaman af blómum og sá um garð foreldra minna þegar ég var ung stúlka í Kópavoginum, þar sem ég bjó með stórfjölskyldunni, systkinum, foreldrum og afa og ömmu. Þegar ég var ung stúlka tók ég fiskislóg (innvols úr fiski) og setti birkiplönturnar í og kom þeim til þannig, því í því er svo mikil næring. Trén urðu svo falleg og eru það enn í dag.“
„Móðir mín var snillingur í að rækta og kenndi okkur krökkunum hvernig best væri að snúa sér í þessum efnum. Hún var líka til í að prófa að rækta allt sem henni datt í hug. Við krakkarnir fengum að elta hana eins og við vildum og fylgjast með henni að vinna í garðinum“. Þannig hefur eflaust áhugi Nönnu vaknað.
Nanna lætur slæma sjón ekki hafa áhrif á sig og heldur ótrauð áfram að setja niður fræ
„Blóm gefa mannfólkinu svo mikla gleði og það er alveg dásamlegt að sjá þau vaxa og dafna og ég tala nú ekki um að kenna þeim sem yngri eru hvernig á að bera sig að. Ungur nemur, gamall temur.“
Nanna segir að blómaræktun hafi breyst mikið um hennar daga og þekking fólks á því hvernig jarðveg plöntur þurfa til að lifa í hafi stóraukist. Hún kaupir
hluta af fræjunum í búð á Selfossi en önnur pantar hún erlendis frá. Þegar hún bjó í Svíþjóð kynntist hún fræjum frá Nelsonbræðrunum sem að hennar mati eru bestu fræ sem hún hefur kynnst.
Heimiliskonan Nanna segir að blóm gefi mannfólkinu mikla gleði og það sé dásamlegt að sjá þau vaxa og dafna.
Nanna er í dag lögblind og vill endilega að það komi fram svo fólk viti að það þurfi ekki að láta einhverja færnisskerðingu stöðva sig í að gera það sem veitir manni gleði og ánægju. „Það er yndislegt að koma þreyttur heim eftir langan vinnudag og fara beint út í garð, það finnst mér mjög nærandi.“ Hún bendir svo áhugasömum á að það sé mikilvægt að hafa moldina alltaf deiga, ekki raka og fylgjast vel með framvindunni.
Hrifin af Eden hugmyndafræðinni
Nanna segir að lokum að hún hafi kynnst Eden hugmyndafræðinni þegar hún bjó í Svíþjóð og vann þar sem hjúkrunarfræðingur og henni finnst dásamlegt að unnið sé eftir henni í Ási. Þá er komið að því að kveðja og leyfa Nönnu að halda áfram að setja niður fræ. Svei mér þá, ég held bara að henni hafi tekist að smita mig og ég fari heim og setji niður nokkur fræ.“
Í lok febrúar var opnuð
myndlistarsýning á aðalgangi á fyrstu hæð Grundar. Sýnd
eru þar verk heimiliskonunnar og listakonunnar Sheenu Gunnarsson.
Sheena er fædd á Hjaltlandseyjum en nam við listaháskólann
í Edinborg hönnun og myndlist. Þar að auki lauk hún þaðan prófi, bæði í glerblæstri og glerskurði, sem og kennsluréttindum.
Listakonan og heimiliskonan Sheena Gunnarsson ásamt dóttur sinni.
Haustið 1965 kom hún til Íslands til að kenna ensku við málaskólann Mími og ætlaði að búa einn vetur á Íslandi. Sheena hreifst af landinu, strax á leiðinni frá Keflavík til Reykjavíkur, og áttaði sig á því að líklega ætti hún erfitt með að yfirgefa landið aftur. Sheena reyndist sannspá.
Hún kynntist eiginmanni sínum, Friðriki Gunnarssyni, fljótlega og þau ólu upp börnin sín í húsi sem Sheena hannaði og þau byggðu
við Sólbraut 18 á Seltjarnarnesi. Friðrik lést á Grund fyrir nokkrum árum.
Sheena hefur hannað bókakápur, málað postulín, unnið með leir, vefnað og silki og hún kenndi lengi í samfélagshúsinu við Aflagranda.
Í janúar 2015 greindist hún með parkinsonsveiki sem hefur breytt listsköpun hennar en alls ekki dregið úr henni.
Myndirnar sem eru til sýnis á tengiganginum á fyrstu hæð Grundar voru unnar undanfarin þrú ár með aðstoð frá starfsfólki iðjuþjálfunar.
Sýningin stendur út maí.
Sheena greindist fyrir níu árum með parkinson en hún hefur ekki látið það aftra sér frá listsköpuninni.
Á vordögum var opnuð björt og falleg sólstofa við Kaffi Mörk sem bæði stækkar kaffihúsið til muna, lengir sumarið í báðar áttir og veitir gott skjól. Það var Tríó Steingerðar sem gladdi íbúa með ljúfum tónum þegar sólstofan var formlega opnuð.
Tríó Steingerðar skipa Axel, Jón Hörður, Örvar og Steingerður.
Garðskálinn lengir sumarið en stækkar líka kaffihúsið til muna.
Neðangreind „fundargerð“ er heldur óvenjuleg og er rituð af Birni Þórleifssyni heitnum, þáverandi formanni Félags stjórnenda í öldrunarþjónustu. Stjórnarlaun þessa félags voru, í það minnsta
á þessum tíma, sameiginlegur kvöldverður stjórnarinnar þar sem stjórnarmenn gerðu vel við sig í mat og drykk og nutu þess að vera saman, án umræðu um dagleg öldrunarmálefni.
Björn Þórleifsson
Séra Pétur Þorsteinsson
Eins og flestir lesendur Heimilispóstsins vita eflaust, þá er séra Pétur Þorsteinsson, prestur Óháða safnaðarins, mikill matmaður. Það vita hins vegar færri að Björn var feikn góður penni auk þess að setja saman vísur, og þá sérstaklega limrur, um allt það sem fyrir hann bar. Þekkjandi þá báða vel veit ég fyrir víst að ekkert er orðum aukið í þessari fundargerð. Njótið.
Gísli Páll Pálsson stjórnarformaður Grundarheimilanna.
Aukafundur á Hótel Holti
Stjórn FSÍÖ kom saman til aukafundar á Hótel Holti kl. 19.00 17. jan. Allir stjórnarmenn voru mættir, auk fráfarandi stjórnarmanns, Margrétar Þorvarðardóttur. Tíndust stjórnarmenn inn i koníaksstofu, einn og einn, og fengu sér fordrykki af ýmsum gerðum og styrkleika. T.d. fékk Pétur sér drykk sem samanstóð af 1/3 maltextrakti og 2/3 appelsínulímonaði.
Meðan hungurvaki var innbyrtur glugguðu menn í matseðla og vínlista. Tók þjónn við pöntunum og var mjög jákvæður við ósk Péturs um ábót á aðalrétt. Taldi þjónninn að best væri fyrir hann að leggja fram pöntun á ábót þegar hann væri hálfnaður með fyrri skammtinn. Þá gæfist ráðrúm til eldamennsku og minni tími færi í bið.
Horfði fram á hagstæða kviðfylli
Sest var að borðum. Flestir höfðu fengið sér snigla í forrétt og vildu hvítvin með. Við Pétur höfðum séð okkur hag í að panta súrsætar rækjur og humar og vildum Egils pilsner að drekka. Reyndist rétturinn vel útilátinn, með brauði og miklu af hrisgrjónum. Ég varð hálfpartinn saddur af þessu. Pétur sagðist nú horfa fram á hagstæða kviðfylli.
Vinsælasti aðalrétturinn reyndist vera rjúpur, bornar fram með sykurbrúnuðum jarðeplum, sósu og snöggsoðnu grænmeti. Er rétturinn var borinn fram fyrir fundarmenn benti Margrét á að gott þætti að hafa rifsberjahlaup með. Pétur virti skammtinn fyrir sér örskamma stund og bar síðan fram beiðni um ábót, sagðist sjá það í hendi sér að ekkert veitti af. Rafn pantaði rauðvín handa þeim sem höfðu smekk fyrir slíku. Við Pétur óskuðum eftir meiri Egils pilsner.
Um leið og fundarmenn luku við aðalréttinn kváðust allir mettir að kalla. Ábót af sömu stærð og fyrsti skammtur, var borinn fyrir Pétur. Tjáði hann þjóninum þá, að hann þæði með þökkum örlítið meira rifsberjahlaup, einnig mætti bæta við pilsner. Þegar þjónninn kom til að hirða disk Péturs, kom Pétur honum mjög á óvart með því að spyrja hvort hægt væri að fá einn svona skammt í viðbót. Kvaðst þjónninn þurfa að ræða slíkt nánar við yfirþjóninn og hvarf fram í eldhús. Kom hann að vörmu spori og sagði að einn aukaskammtur af rjúpum væri á leiðinni.
Eftir örskamma bið birtist aukaskammturinn, jafn vel útilátinn og hinir tveir. Pétur minnti þjóninn vinsamlega á rifsberjahlaupið og bað einnig um meiri pilsner.
Tólf ístertusneiðar og rjómatertusneið Á meðan Pétur sinnti rjúpunum skoðuðu aðrir fundarmenn ábætislista. Varð eining um það á fundinum að panta mokkaís, íklæddan marsípani, með súkkulaðisósu og þeyttum rjóma, handa öllum.
Pétur kinkaði kolli, því hann var með fullan munninn. Eftirrétturinn var fagurlega fram borinn. Tvær sneiðar af marsípanhjúpaða ísnum, svona á stærð við meðal jólaköku hvor, voru á diski. Súkkulaðisósan myndaði mynstur á disknum og hjá rjómatoppi lá ástaraldin (passion fruit) með laufi til skrauts.
Bragðið af þessu öllu var æði gott, en flestir tóku nú að gerast saddir. Mátti heyra sælu og saðningsstunur í fundarmönnum.
Er þjónninn hugðist taka diskana, hrósaði Pétur eftirréttinum í hástert við hann og innti svo eftir því hvort hægt væri að fá obbolítið meira af þessu góðgæti. Þjónninn kvað það lítið mál og birtist að vörmu spori með fjórar sneiðar af sömu jólakökusneiðinni. Með fylgdi rjómatoppur og ástaraldin með laufi, en sósunni var nú sprautað í eina stóra klessu á diskinum. Til viðbótar fylgdu tvö risastór jarðarber. Pétur sagðist nú vera þreyttur á þessu pilsnersulli og óskaði eftir sama kokteil og hann hafði byrjað á, 2/3 appelsínulímonaði, 1/3 maltextrakti.
Fundarmönnum varð nú á að spyrja hvort einhver sedda færi ekki að færast yfir. „Ekki til óþæginda“, sagði Pétur og lauk við ísskammtinn á undraskömmum tíma.
Þegar þjónninn birtist til að taka diskinn frá honum brá honum ekkert þegar Pétur innti eftir möguleika á örlitlu meira af þessum frábæra ísrétti. Kvað hann sjálfsagt að verða við þeirri litlu bón og birtist um hæl með sex sneiðar til viðbótar. Stærðin var sú sama og fyrr, á við meðal jólakökusneiðar. Með fylgdi rjómatoppur í hlutfalli við ísmagnið, væn sósuklessa og ástaraldinið var á sínum stað.
Pétur spurði þá kurteisislega hvort ekki ættu að fylgja jarðarber með þessum skammti einnig. Þjónninn bað mikillega afsökunar, sótti fjögur stór ber í skál og bað Pétur vel að njóta.
Kóróna með rjómatertusneið
Samræður þögnuðu að mestu meðal fundarmanna meðan Pétur kláraði þennan ísskammt. Hann skóf upp hverja örðu af súkkulaðisósu og rjóma, skildi ekkert eftir nema laufið af ástaraldininu og sýndi engin uppgjafarmerki. Þjónninn kom og spurði hvort mætti bjóða eitthvað fleira. Pétur sagði að vissulega mætti kóróna svona vel lukkaða máltíð með einni rjómatertusneið. „Hafðu hana svolítið fallega og með beri til skrauts,“ bað hann. Þjónninn bar fram tígulega rjómatertusneið og trónaði kokteilber með stilk efst á sneiðinni.
Þegar Pétur hafði lokið við að snæða tertusneiðina lá kokteilberið eftir. Kvaðst hann ómögulega hafa lyst á því. Aðspurður kvaðst hann ekki heldur vilja kaffi, því það færi alveg með eftirkeiminn af þessari yndislegu máltíð.
Sumir fundarmanna fengu sér hreppstjórakaffi eða eitthvað í þá áttina. Við Pétur fengum örlítið meira af maltekstrakti og appelsínulímonaði í hlutföllunum 1:2.
Veðmál hjá starfsliði hótelsins
Þegar þjónninn kom með reikninginn játaði hann að nokkur veðmál hefðu verið í gangi hjá starfsliði hótelsins. Sagðist hann hafa unnið, enda í betri aðstöðu til að meta líkindi á afrekum Péturs.
Fundi var nú slitið og hurfu fundarmenn hver í sína áttina. Pétur gekk léttfættur áleiðis vestur í bæ en gat þess á kveðjustund að í þetta sinn hefði hann fengið óvenju hagstæða kviðfylli.
Fundargerð ritaði: Björn Þórleifsson.
(Millifyrirsagnir eru blaðsins).
Þær eru miklar vinkonur, Ása og Maya.
Maya Tatiana Nasser Alchae kemur oft með mömmu sinni Flor í vinnuna á 2. hæð í Mörk og heillar alla upp úr skónum. Hún er einstök fimm ára stúlka og einstaklega ljúf og góð við heimilisfólkið.
Hún hélt þó sérstaklega upp á Ásu Jörgensdóttur sem bjó á Miðbæ og er nýlátin. Hún kallaði hana ömmu sína. Þær áttu í einstöku sambandi, leiddust um gangana, sátu saman og Maya sagði Ásu sögur og teiknaði myndir fyrir hana.
Við fengum góðfúslegt leyfi hjá hjá dóttur Ásu heitinnar til að segja frá þessu fallega sambandi og birta myndirnar.
Þrjú Eden námskeið hafa verið haldin í vetur fyrir starfsfólk
Grundarheimilanna og mikill hugur í starfsfólki að halda áfram, eftir þriggja daga námskeiðin, að vinna með það sem það lærði.
Flestir starfsmennirnir voru frá Grund enda fær heimilið alþjóðlega vottun Eden samtakanna á næstunni. Bæði Mörk og Ás hafa um árabil verið Eden heimili.
Einu gildir hvort það eru gömlu dansarnir, sem boðið er upp á við harmonikkutóna, eða dúndrandi diskó. Hreyfingin er góð, bæði fyrir líkama og sál. Grundarheimilin eru svo heppin að eiga marga vini sem leika á harmonikku og koma reglulega og spila fyrir dansi. Auðvitað drífur starfsfólkið sig með heimilisfólki á dansgólfið en aðstandendur eru einnig hjartanlega velkomnir. Það er nú einu sinni þannig að þó starfsfólkið sé skemmtilegt, og gaman að vera nálægt því, þá kemur enginn í staðinn fyrir dóttur, son, barnabörn eða barnabarnabörn. Þannig að næst þegar boðið er upp á dansleik, komið þá endilega í heimsókn og takið snúning með fólkinu ykkar, kæru aðstandendur.
Starfsfólk dansar gjarnan við heimilisfólkið en enginn dansfélagi kemur þó í stað aðstandenda.
Á Grund mæta harmonikkuleikarar Grundarbandsins mánaðarlega og halda uppi fjöri í hátíðasal heimilisins.
Hér leikur hið sívinsæla Markarband fyrir dansi í Mörk og lokkar starfsfólk og heimilisfólk út á gólf.
Góðir gestir koma í viku hverri í heimsókn í morgunstund sem haldin er alla miðvikudaga á Grund. Það er líka frábært að allt þetta hæfileikaríka tónlistarfólk, dansarar, fræðimenn, leikarar, og svo mætti áfram telja, kemur og finnst sjálfsagt að gefa vinnu sína. Það er ómetanlegt. Þannig var það líka þennan miðvikudag þegar hún Magga Stína mætti til að gleðja heimilismenn með spjalli og söng. Hápunkturinn var líklega þegar Megas ákvað að syngja með henni lag sitt, Tvær stjörnur.
Sjúkraþjálfarar Grundarheimilanna eru hugmyndaríkir og nota ýmsar aðferðir til að þjálfa heimilisfólkið og aðstoða það við að viðhalda færni sinni. Eitt af því fjölmarga sem gert er með fólkinu er að bjóða upp á blöðrukast. Sú hreyfing þjálfar samhæfingu handar og augna og er sérstaklega góð þegar gera þarf æfingar úr hjólastól eða sitjandi í hægindastól. Hún eykur einnig styrk í höndum og liðkar axlir. Síðast en ekki síst er þetta félagslega örvandi því þegar blöðrum er hent á milli komast heimilismenn í samband við næstu sessunauta sína.
Nú í byrjun maí var opnuð myndlistarsýning í bókasafninu í Hveragerði. Þar sýna heimilismenn verk sín, sem unnin hafa verið í listasmiðju heimilisins og í Bæjarási, og með læðast nokkur verk eftir starfsmenn. Það er Eygló Antonsdóttir, tómstunda og félagsmálafræðingur og myndlistarkona, sem á heiðurinn af hugmyndinni og skipulagningu sýningarinnar. Hún starfar í iðju og félagsstarfinu í Ási.
„Ég byrjaði að vinna á vinnustofunni í Ási fyrir ári og skynjaði fljótlega að það voru heimilismenn sem vildu svo gjarnan fá betri aðstöðu til að mála. Það var laust lítið herbergi í Ásbyrgi og þar var kominn kjörinn staður fyrir litla og notalega listasmiðju.“
Eygló og Birna á góðri stund. Sigurgeir við listsköpun.
„Birna Hreiðarsdóttir var strax mjög áhugasöm og mætti reglulega í smiðjuna og svo fóru fleiri heimilismenn að koma í heimsókn. Einn heimilismaður í viðbót hefur verið mjög áhugasamur, Sigurgeir Þórðarson. Þau hafa málað ótrúlega fallegar myndir, svo mér fannst liggja beint við að reyna að deila verkum þeirra með fleirum og halda myndlistarsýningu.“ Eygló hefur sjálf reynslu af myndlistarsýningum því hún hefur bæði tekið þátt í samsýningum
á Norðurlandi og haldið þar einkasýningar á sínum verkum.
Eygló segist vera ánægð í vinnunni, það sé mjög gott að vinna í Ási og skemmtilegar áskoranir að takast á við. „Ég hef nánast alla mína starfsævi unnið með fólki og þá í tengslum við sköpun og tómstundir, svo þetta á vel við mig.“
Stærstur hluti verka á sýningunni er eftir heimilismennina Birnu og Sigurgeir.
Birna hefur alltaf haft gaman af því að mála og hefur lengi málað myndir sér til gamans. Nú málar hún aðallega með akrýllitum og aðeins með olíu heima hjá sér. Síðasta ár hafa verkin hennar tekið breytingum.
Henni finnst verkin tala til sín og láta hana vita ef þau eru ekki fullkláruð. Í myndunum er að finna fyrirgefningu, segir hún. Fjöllin fyrirgefa manni og hvetja mann til að gera betur. Birna fær sinn innblástur úr tvennu. Í fyrsta lagi viljanum til að gera betur og hins vegar úr gleðinni. Hún vonar að aðrir njóti myndanna jafn mikið og hún naut þess að búa þær til.
Sigurgeir hefur flakkað á milli heimshorna og kynnst ólíkum menningarheimum. Hreyfing, list og náttúran eru honum ofarlega í huga. Hann sækir innblástur sinn í náttúruna, þá sér í lagi óbyggt land. Myndirnar hans eru draumkenndar. Hann notar vatnsliti í verk sín en þeir urðu fyrir valinu því hann tengir best við þá. Þegar hann vinnur verkin sín gerir hann það með opinn huga og tekur á móti því sem kemur.
Myndlistarsýningin stendur út maímánuð
Bókasafnið – Sunnumörk 2 – Hveragerði
Opið mánudaga 11:0018:30, þriðjudaga til föstudaga 13:0018:30 og laugardaga 11:0014:00.
Framkvæmdir við nýja garðskálann í suðurgarði Grundar ganga vel. Ef allt gengur að óskum ætti jafnvel að vera hægt að opna kaffihúsið í júní. Rafvirkjar hafa verið að vinna í tengingum og píparar að leggja snjóbræðslu. Þessa dagana er verið að skoða leiktæki fyrir börn til að hafa við útisvæðið fyrir framan kaffihúsið og velja húsgögn sem henta í rýmið. Ljóst er að mikil tilhlökkun er hjá heimilismönnum, aðstandendum og starfsfólki að fá þetta nýja kaffihús í garðinn og Vesturbæingar hafa lýst yfir áhuga á að koma og fá sér þar líka léttar veitingar.
Helgi Gíslason mótar vatnskönnu í leir. Hún verður í tjörn fyrir utan garðskálann í suðurgarði heimilisins. Leirinn fer fljótlega í koparsteypingu.
Þegar komið er í portið bak
við Grund er líklegt að Perla sé þar í taumi hjá Jóni Ólafi
Þorsteinssyni. Guðbjörg R. Guðmundsdóttir kíkti á vinina einn góðviðrisdag í lok apríl.
Perla er ársgömul og frá því hún hætti á spena hefur hún búið á Grund, hjá eiganda sínum, Jóni Ólafi Þorsteinssyni. Þar líður henni fjarska vel enda eru allir heimilismennirnir vinir hennar og veita henni athygli og ást.
Jón Ólafur og Perla sem eru búsett á Grund
„Aðlögunin tók okkur nokkrar vikur. Það þurfti að venja hana á að gera þarfir sínar úti en eftir að það tókst þá hefur ekki einu sinni komið fyrir að hún missi frá sér annars staðar en undir beru lofti. Og Perla er hvers manns hugljúfi,“ segir eigandinn stoltur þegar ég spyr hann um Perlu.
Félagarnir, sem búa á Minni Grund, hafa komið sér upp rútínu. Á morgnana rekur Perla trýnið ofur varlega í nef Jóns Ólafs og þau koma sér niður í rólegheitunum og út. Þegar Perla hefur kastað af sér er komið að morgunmat. Enn er hún ekki farin að gæða sér á mannamat en á meðan heimilismenn borða sinn morgunmat fær Perla þurrfæði. Eftir matinn er misjafnt hvað tekur við en yfirleitt eru þau eitthvað úti við, nú þegar sól er farin að hækka á lofti. „Við eyðum deginum hér á Grund við alls kyns dundur og svo, þegar við erum búin að borða, fáum við okkur göngutúr. Yfirleitt förum
við svo og breiðum saman yfir páfagaukana þegar kvölda tekur, því þá félaga heimsækjum við nokkrum sinnum á dag. Þeir búa á jarðhæðinni á Grund og Perlu finnst mjög gaman að fylgjast með þeim.“ Jón segir að þegar hann fer svo að hátta fari Perla jafnan sjálf inn í búr en einstaka sinnum kemur fyrir að hún laumist upp í rúm til hans þegar hann er sofnaður, þó ekki oft.
Eru heimilismenn ekkert að gauka að Perlu sætindum? „Nei nei, þeir vita að hún fær bara þurrfæði og hundanammi og það virða það allir. Það getur svo vel verið að seinna meir fari hún að fá að smakka venjulegan mat en það er ekki komið að því enn þá.“ Jón segir að eina vandamálið sé að Perla sé svo skynug og skilji svo margt að hún taki sjálfstæðar ákvarðanir og eigi til að þjóta af stað í einhver verkefni á miklum hraða. „Við förum t.d. oft í boltaleik og ef ég segi: Jæja Perla, eigum við ekki að fara að þvo boltann, þá þýtur hún sjálf af stað að vaskinum til að skola boltann.“
Ólafur Sæmundsson heldur mikið upp á Perlu.
Þóra hefur alltaf verið smeyk við hunda en ekki við hana Perlu.
Fyrsti hundurinn sem hún hefur þorað að klappa
En hvernig finnst heimilismönnunum að hafa hund sem býr á Grund?
„Þeir eru allir vinir hennar og þykir orðið vænt um hana eins og mér. Hún er þægileg, er ekkert að hoppa upp á fólkið, heldur kemur bara ef hún finnur að fólk langar til að klappa henni. Það er t.d. ein kona hér sem var smeyk við hunda og Perla er fyrsti hundurinn sem hún hefur þorað að klappa. Ég held að enginn hafi neitt á móti því að hafa Perlu sem gæludýr á heimilinu.“
Perla fær stundum að fara heim til dóttur Jóns Ólafs og þar lifir hún í vellystingum, nokkra daga í senn. „Dóttir mín á hundinn Júru og það ríkir vinátta milli Perlu og hennar. Við erum samt ósköp hamingjusöm þegar hún kemur svo aftur heim til okkar hingað á Grund.“
Allir heimilismenn sem kynnast Perlu fer að þykja vænt um hana.
Nokkrum sinnum á dag heimsækja þeir félagar gárana á Grund.
Gísli Páll Pálsson tekur hér við verkunum frá listamanninum Ólafi Sveinberg Sigurðssyni.
Einhverjir hafa kannski rekið augun í tvö ný listaverk sem prýða fyrstu hæðina í Mörk. Verkin eru eftir heimilismanninn Ólaf
Sveinberg Sigurðsson. Hann gaf heimilinu verkin og á myndinni tekur Gísli Páll Pálsson, stjórnarformaður Grundarheimilanna, við þeim.
Í Ási er um þessar mundir staddur ungur þýskur maður í verknámi, Arman Ashayery frá Berlín. Hann er í félagsliðanámi. Arman talar fimm tungumál og leggur sig þessa dagana allan fram við að læra íslensku. Heimilismaðurinn Loftur Jónsson tók vel í að kenna Arman og þýddi m.a. fyrir hann „Þetta gerðist“ sem eru ýmsir fróðleiksmolar um hvern dag ársins.
Á fimmtudögum hittast íbúar hjá Íbúðum 60+ sem áhuga hafa á prjónaskap eða öðrum hannyrðum. Eftir hádegi er hellt upp á kaffi í Móanum, tómstundarýminu, og prjónað, saumað og spjallað um allt milli himins og jarðar. Þær dömur sem mæta reglulega veltu því fyrir sér á tímabili hvort þær ættu að nefna klúbbinn hlátursklúbbinn því það er mikið hlegið þegar hópurinn hittist. Það eru auðvitað allir íbúar velkomnir og það er um að gera að mæta í Móann klukkan 13.30 næsta fimmtudag og grípa með sér prjónana eða útsaumspokann.
Sigríður Einarsdóttir, Hólmfríður Elín Meldal, Margrét Sigurðsson, Steinunn Grímsdóttir og Ingibjörg Sólveig B. Kolka.
Þeir geta verið liðtækir herrarnir á Grund þegar kemur að því að undirbúa kaffitímann á heimilinu. Samúel Guðmundsson tók vel í að baka vöfflur með kaffinu einn daginn fyrir skömmu og þá tóku
hinir herrarnir sig til og lögðu á borð og gerðu matsalinn tilbúinn fyrir kaffitímann. Það var svo líf og fjör við herraborðið enda ánægja með kaffimeðlætið þennan daginn.
Það var stemmning í Mörk þegar Heilsulindin stóð fyrir árlegri sviðaveislu í upphafi sumars. Melabúðin tók þátt í veisluhöldunum því kaupmennirnir þar á bæ buðu upp á sviðin á kostnaðarverði og ÁTVR bauð veigar á kostnaðarverði. Sviðanefnd Heilsulindarinnar í Mörk sá um að útbúa kartöflumús, rófustöppu og jafning. Þeir sem ekki treystu sér í sviðaveisluna fengu sviðin send heim.