Column Jos Haarlem en Oekraïne

Jos

Haarlem en Oekraïne

Jos Wienen is sinds 2016 burgemeester van onze stad.

Slechts tweeduizend kilometer van Haarlem voltrekt zich een humanitaire ramp. Een afschuwelijke oorlog heeft in Oekraïne tot dusver duizenden burgers het leven gekost. Dorpen en steden worden kapotgeschoten. Miljoenen Oekraïners zijn gevlucht.

Een grootschalige oorlog als deze hebben we in Europa lang niet meer meegemaakt. Gelukkig blijkt de situatie bij heel veel mensen ook het beste naar boven te halen. Haarlem heeft samen met de andere gemeenten in onze regio een deel van de vele naar Nederland gevluchte Oekraïners opgevangen. Tal van Haarlemmers boden hierbij als vrijwilliger hun hulp aan. Dat gold ook voor organisaties als het Leger Des Heils, Vluchtelingenwerk, het Rode Kruis en Takecarebnb. Kerkbesturen stelden hun ruimte bij kerkgebouwen ter beschikking voor dagopvang, met vrijwilligers als gastvrouw of -man.

Haarlemmers hebben Oekraïense vluchtelingen op tal van manieren onderdak verleend. Enkele honderden Oekraïners vonden een tijdelijk thuis bij gastgezinnen. Ik vind dat hartverwarmend. Maar het vraagt ook veel van zowel de gastgezinnen als hun Oekraïense logees. De gemeente heeft kamers gehuurd bij hotels en bed & breakfastadressen. We hebben ook de Beijneshal ingericht voor crisisopvang als er snel kortdurende opvang nodig is. Nu zijn we bezig de tijdelijke opvang te vervangen voor een langduriger vorm. Want de crisis in de Oekraïne kan nog lang duren en we willen mensen op een fatsoenlijke manier kunnen huisvesten. Bijvoorbeeld door kantoorruimtes om te bouwen of door tijdelijke prefabunits te realiseren en ook door weer een riviercruiseschip te huren.

Bij opvang komt nog veel meer kijken dan uitsluitend een dak boven het hoofd. Werk, inkomen, onderwijs en zorg vragen ook om aandacht. Veel vluchtelingen willen ook weten hoe het zit met bijvoorbeeld inschrijving en verzekeringen. En waar ze bijvoorbeeld melding kunnen doen van gestrande landgenoten. We hebben daarom in Haarlem aan de Zijlsingel een informatiepunt Oekraïne ingericht. Hier kunnen vluchtelingen en inwoners met hun vragen terecht bij mensen van het Rode Kruis en de GGD, indien nodig vertaald door tolken van Haarlem4Ukraine. Een andere vrijwilligersorganisatie van Oekraïeners in Nederland, de stichting Rasom (Oekraïens voor: samen) heeft onder het oude V&D gebouw een grote plek ingeruimd om vluchtelingen te kunnen helpen met allerlei spullen, zoals kleding, en met een ontmoetingsplek. Als het gaat om onderwijs vangen we Oekraïense vluchtelingenkinderen zo goed mogelijk op. Scholen nemen kinderen op in hun klassen en proberen ze mee te nemen in het lesprogramma. Met het initiatief Education4Ukraine is ook centrale educatieve opvang gerealiseerd. Die opvang is bedoeld om de periode te overbruggen tot de kinderen een plek kunnen krijgen in een internationale schakelklas of gewone school.

De opvang van vluchtelingen inneemt aantallen en de benodigde voorzieningen vragen veel tijd en inzet. ik vind het hartverwarmend om te zien hoeveel Haarlemmers en Haarlemse ambtenaren zich voor dit doel inzetten.

Vrijheid is een kostbaar goed. En een gastvrije stad doet goed.