Rozdział 2 Genogram i geneosocjogram
Termin geneosocjogram pochodzi od słów genealogia (drzewo genealogiczne) i socjogram (schemat więzi i relacji). Jest to zatem drzewo genealogiczne zawierające ważne wydarzenia z życia, i przedstawiające graficznie więzi emocjonalne. Genogram to drzewo genealogiczne opatrzone komentarzami, wraz z kilkoma punktami odniesienia, używanymi w terapii systemowej także przez socjologów, którzy nie są psychoanalitykami, a co za tym idzie mniej kopią w opowieściach z życia w poszukiwaniu ukrytych lub nieświadomych więzi niż, jak się to dzieje w przypadku geneosocjogramu. Geneosocjogram umożliwia pokazanie drzewa genealogicznego w sposób socjometryczny (afektywny), uwzględniając imiona, nazwiska, miejsca, daty, punkty odniesienia, podstawowe wydarzenia w życiu jak: narodziny, śluby, zgony, ważne choroby, wypadki, przeprowadzki, praca i przejście na emeryturę. Geneosocjogram przedstawia drzewo genealogiczne (genogram) opatrzone komentarzami odzwierciedlając za pomocą symboli różne typy relacji danej osoby z otoczeniem i więzi pomiędzy różnymi osobami: współobecność, kohabitację, współdziałanie, diady, triady, wykluczenia. W geneosocjogramie notujemy też kto „mieszka pod tym samym dachem” i „je z jednej miski”, kto wychowuje dzieci, kto uciekł i dokąd, kto przybył (wżenił się lub wprowadził) gdy ktoś inny odchodzi (umiera lub odchodzi), kto zastępuje kogo w rodzinie i jak odbywają się podziały, szczególnie po śmierci (spadki, donacje), kto jest faworytem, a kto w niełasce, wobec kogo w rozrachunkach rodzinnych i społecznych jest niesprawiedliwość, i co w rodzinie się powtarza.
Jak stworzyć geneosocjogram Przypomnijmy, że geneosocjogram jest rodzajem drzewa genealogicznego sporządzonego z pamięci, to jest bez uciekania się do poszukiwań informacji i dokumentów; uzupełnionym o ważne wydarzenia z życia (z datami i miejscami); zawiera także kontekst afektywny (więzi socjometryczne, zaznaczone strzałkami lub na kolorowo). Geneosocjogram jest nie tylko drzewem ukazującym związki pokrewieństwa. Ważne jest, jak jego „właściciel” postrzega osoby i więzy, które je łączą, powiązania między krewnymi w linii pionowej i krewnymi w linii poziomej oraz ich role. Mają też czasem swoje znaczenie dziury w pamięci, białe plamy (jak i milczenie „na kanapie” terapeuty) to, co zostało wymazane z pamięci rodzinnej.