ไอเดียแย่ ๆ คือไอเดียที่ดีได้จริงหรอ ? ไอเดียแย่ๆ อาจไม่ได้แย่อย่างที่คิดเสมอไป หรือบางทีอาจกลับกลาย เป็นไอเดียบรรเจิดที่เป็นจุดเริ่มต้นของความคิดสร้างสรรค์อันแตกต่าง การตัดสินว่าไอเดียไหนดีหรือไม่ ดีเพื่อจะนำ�ไปใช้ในงานสร้างสรรค์ นั้น เป็นปัจจัยชี้นำ�ความสำ�เร็จหรือ ล้มเหลวในงานหรือธุรกิจนั้นๆ เลย ทีเดียว ด้วยเหตุนี้ ความสามารถใน การคาดคะเนความสำ�เร็จหรือล้ม เหลวจึงเป็นสิ่งที่ทุกคนอยากได้ แต่ ใช่ว่าจะมีกันได้ง่ายๆ แม้ กระนั้นก็ ไม่ยากเกินไปถ้าตั้งใจพัฒนาและ เข้าใจ อย่างแรกคงต้องย้อนกลับไป ดูจุดเริ่มต้นของความคิดและการ พัฒนาความคิดนั้นๆ ก่อน
Page 40
ตามปกติ เรามักใช้คำ�ว่า “ไอเดีย” แทนความหมายของคำ�ว่า “ความ คิด” อยู่บ่อยๆ (จริงๆ แล้ว คำ�ว่า “ความคิด” มีความหมายกว้าง กว่า มาก)หลายครั้งที่เราเข้าใจว่าการ เริ่มต้นงานสร้างสรรค์ต่างๆ ล้วน ต้องมาจากไอเดียที่ดี ซึ่งได้มาจาก ประสบการณ์ หรือสิ่งที่ผ่านเข้า มา ในความคิด แล้วจึงนำ�มาผ่านขั้น ตอนการพัฒนาจนเกิดเป็นงาน สร้างสรรค์มากมาย
โดยมากแล้ว สิ่งที่คนส่วนใหญ่ ยอมรับหรือคัดสรรมาแล้วว่าดีและ มีความแน่นอน (Sensible and Safe Decision) มักเป็นที่ยอมรับ จาก สังคมว่าดีเสมอ ข้อเสียเพียง ข้อเดียวและสำ�คัญที่สุดของแนวคิด แบบนี้คือ คนส่วนใหญ่อีกเป็น ล้านๆ คนก็คิดอย่างเดียวกับคุณ และอาจ กำ�ลังทำ�สิ่งเดียวกันนี้อยู่ ถ้าหาก จุดยืนของคุณคือการสร้างสิ่งใหม่ที่ แตกต่างแล้วละก็ เห็นทีคุณคงต้อง ปรับระบบการสร้างความคิดใหม่
ลองดูวงการแฟชั่นเป็นตัวอย่าง นัก ออกแบบแฟชั่นที่มีชื่อเสียงมักจะ เป็นคนที่คิดและผลิตงานที่แตก ต่างจากแฟชั่นในท้องตลาดเสมอ ในปี 1970 วิเวียน เวสต์วูด เจ้าแม่ วงการแฟชั่นจากเกาะอังกฤษ* และ มัลคอล์ม แม็กลาเรน ตัดสินใจเปิด ร้านใน ย่านที่ไม่น่าจะเป็นย่าน แฟชั่น ได้เลย อย่าง St. Christopher’s Place ในลอนดอน เสื้อผ้าของเธอดู ช่างหวือหวาหลุดโลกจนไม่น่าจะใส่ ได้ แถมราคายังแพงจนไม่น่าจะมี ใครยอมควักกระเป๋าซื้อ แน่นอนว่า ไม่นานก็เจ๊ง คุณว่านี่เป็นไอเดียที่ ยอดแย่รึเปล่าล่ะ แต่ถ้ามองอีกมุมหนึ่ง ถ้าหากวันนั้น ทั้งคู่ไม่ลุกขึ้นมาแสดงความคิดและ กล้าที่จะแตกต่าง ชื่อของ วิเวียน เวสต์วูด คงไม่ได้ขึ้นสู่ทำ�เนียบนัก ออกแบบแฟชั่นที่ประสบความ สำ�เร็จมากที่สุดคนหนึ่งของโลก Page 41
และแม็กลาเรนก็อาจจะไม่ได้ตั้ง วงดนตรีที่กลายเป็นตำ�นานอย่าง Sex Pistols ที่เขียนมาอย่างนี้ไม่ใช่ต้องการจะ บอกหรือยุยงส่งเสริมว่า เวลาจะคิด อะไรขอให้แปลกแยกไว้ก่อน แล้ว ดีเอง การที่ไอเดียหนึ่งๆ จะประสบ ความ สำ�เร็จ ยังต้องมีส่วนผสมอื่น อีก โดยเฉพาะการพัฒนาความคิด สร้างสรรค์เหล่านั้นในทุกๆ มุมเพื่อ ทำ�ให้เป็นจริงขึ้นมาได้ ไม่ว่าจะเป็น ทางด้าน เทคนิคสนับสนุน หรือธุรกิจและ การตลาดที่จะตามมา สิ่งเหล่า นี้เมื่อคิดไปพร้อมๆ กันแล้วก็จะ กลับมาช่วยขัดเกลาให้ไอเดียมี ความชัดเจนโดด เด่นมากขึ้น หรือ บางครั้งอาจจะเริ่มจากไม่รู้อะไร เลย แล้วรวบรวมข้อมูลจนได้มาซึ่ง ความคิดที่ดีและแตกต่าง คือรู้ว่า อะไรที่คนเขาทำ�กันมาก อยู่แล้วก็หลีกเลี่ยงซะ
ไม่ว่าจะเป็นไอเดียยอดนิยม ไอเดีย ส่วนตัว ไอเดียที่คนส่วนใหญ่เห็น พ้อง หรือแม้แต่ไอเดียที่มีเพียงคน หยิบมือเดียวคิดตรงกัน ทั้งหมดนี้ ที่จริง ไม่มีอะไรผิดหรือถูก คุณอาจ จะผิดหรือถูกก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่าคุณ มองจากมุมไหน เพียงแต่ถ้ามองให้ ลึกๆ แล้ว เกือบทุกความก้าวหน้า ของมนุษย ชาติล้วนเริ่มต้นจากความคิดส่วน บุคคลหรือของคนส่วนน้อยเสมอ ก่อนจะจบอยากฝากไว้เรื่องเดียวว่า ที่จริงใครๆ ก็สามารถเป็นนักคิดนัก สร้างไอเดียแปลกใหม่กันได้ทุกคน แต่ใช่ว่าทุกคนจะสามารถทำ�ให้ ไอ เดียเหล่านั้นสำ�เร็จเป็นรูปธรรมขึ้น มาได้ คุณไม่มีวันรู้ว่าไอเดียไหนดี หรือไม่ดีจนกว่าจะนำ�มาใช้จริงๆ ไอ เดียที่แย่แต่ถูกใช้ ยังดีกว่าไอเดียที่ดีแต่ถูกวางไว้ เฉยๆ เพราะแม้จะผิดพลาดหรือไม่ ประสบความสำ�เร็จ อย่างน้อยคุณก็ ยังได้เรียนรู้อะไรมาก มายจากบท เรียนเหล่านั้นเสมอ