Over vernieuwende muziek en cultuur
1 00
2 GRATIS CD’S
Mind The Gap 87 + MTGonzo (circus) 100: De Voorhoede!
Gonzo (circus) presenteert:
DE VOORHOEDE
Vaandeldragers der Lage Landen Jan Van Den Dobbelsteen Drums Are For Parades Bram en Jasper Stadhouders Conforce The Ex Moniek Darge Sofie Benoot
Eric Thielemans Merlijn Twaalfhoven Orphan Fairytale Gert-Jan Prins Raymond Dijkstra Constant Dullaart Merijn Oudenampsen
Peter Tom Jones Peter Fengler Joris De Buysser Brecht Vandenbroucke Vincent Koreman
nov/dec 2010
XL-JUBILEUMEDITIE + 2 GRATIS CD’S
€8,-
DE NIEUWE GONZO Sinds mensenheugenis haalt politiek het laagste in mensen naar boven: het onophoudelijke gekrakeel in België en de asociale plannen van het kabinetRutte zijn in deze exemplarisch. Dat een groepje politieke voorbijgangers in zeer korte tijd het met moeite opgebouwde maatschappelijk bindweefsel onherstelbaar beschadigt, is simpelweg een geweldsdaad. Een politiek mandaat van een (nipte) meerderheid ontslaat een volksvertegenwoordiger niet van verantwoordelijk gedrag tegenover de rest van de bevolking en de maatschappelijke instituties. Tieren tegen zoveel onbenul en onrecht mag. Tieren moet zelfs. Zeuren mag ook. Maar enkel zeuren en een wentelen in slachtofferdenken leidt uiteindelijk tot cynisme, rancune en tot een verschraalde, verzuurde en cultuurarme samenleving. Om over donkerder vergezichten nog maar even te zwijgen.
Constructief (mee)werken aan een duurzaam alternatief is dan simpelweg een morele plicht. Onvrede met de mainstreammedia leidde er in 1991 toe dat een aantal gelijkgestemden aan een keukentafel een alternatief bedacht: Gonzo (circus). De afgelopen twintig jaar is onze missie steeds geweest om een platform te bieden aan bevlogen en volhardende muzikanten, kunstenaars, denkers en doeners die zich laten gelden door vernieuwingsdrang, engagement, verzet, kritische houding, experiment, (internationale) samenwerking, radicaal denken, kleinschalig cultureel ondernemerschap, multi- en interdisciplinariteit, handen-uit-de-mouwen, zelfredzaamheid, warsheid van hokjesdenken en nostalgie, en een streven naar schoonheid en ontroering. Door honderd edities van Gonzo (circus) loopt nog een belangrijke rode draad: support your local scene. Vanaf het prille begin bericht Gonzo (circus) vaak als eerste over nieuwe muzikanten, kunstenaars en denkers uit de Lage Landen. In Veld_ver_Slagen bezoeken we al vijf jaar culturele hotspots, en ook Vlaamse en Nederlandse labeltjes gaan ons aan het hart. Twee mooie infographics verderop in Gonzo (circus) mogen dit duidelijk maken. Onderaan deze XL-editie vind je een selectie van Vlamingen en Nederlanders die in het verleden aan bod kwamen.
In Gonzo (circus) #100 richten wij bovendien de schijnwerpers op de Voorhoede: Vaandeldragers der Lage Landen. Onze – uiteraard subjectieve – shortlist blijkt in het najaar van 2010 uiterst actueel. Niet alleen zijn jonge muzikanten en kunstenaars zoals Drums Are For Parades, Conforce en Constant Dullaart met hun volstrekt eigenzinnige (hou)ding in staat om nu een groter publiek te bereiken, ze kiezen daartoe ook hun eigen weg. Ondertussen onttrekken componist Merlijn Twaalfhoven en filmmaakster Sofie Benoot zich aan ons navelstaarderig West-Europese bestaan, en scheppen Brecht Vandenbroucke, Orphan Fairytale aka Eva Van Deuren of Bram en Jasper Stadhouders simpelweg hun eigen universum. Nemen zij een afwijkende positie in de 'verveelde, verwende en intellectueel luie' Generatie Y in, of is dat – zoals denkers Peter Tom Jones en Merijn Oudenampsen beweren – van alle generaties en politieke denkrichtingen? Hoog tijd dus voor een tegenmacht en een volwassen maatschappelijk debat, zowel links als rechts. Tegelijkertijd kunnen wij ons nog steeds spiegelen aan pioniers en doeners die al twintig jaar of meer – met vallen en opstaan – warme en enthousiaste inspirators zijn: componisten als Moniek Darge, Jan Van den Dobbelsteen en Raymond Dijkstra, doeners als Joris de Buysser, Vincent Koreman en Peter Fengler of ‘herriemakers’ als Gert-Jan Prins, Eric Thielemans en The Ex. Daarmee is de cirkel rond: The Ex behoorde tot de inspiratiebronnen van de oprichters van Gonzo (circus) en twintig jaar later laten ze ons nog steeds niet los. Wij hopen dat jij – als lezer, als geïnteressseerde, als gelijkgestemde of als kritische volger – óns niet los laat en bij ons inspiratie blijft vinden.
En omdat wij van mening zijn dat je van bovenstaande muzikanten moet hebben gehoord, bieden we je gratis een extra cd aan: Mind The G(onzo)100, boordevol exclusieve en bijzondere tracks. En omdat we nu toch aan het uitdelen zijn: bij een betere wereld horen de betere en wildere feestjes! Feest met ons mee op 25 november in Amsterdam (muzyQ) en op 8 december in Brussel (Beursschouwburg). En voor nu: veel XL lees- en luistergenot gewenst. Voor Gonzo (circus) (gh)
ONDERAAN IN DIT JUBILEUMNUMMER
Vlaamse en Nederlandse highlights uit 100 x Gonzo (circus) Meer informatie over de inhoud van de 99 voorafgaande nummers, is te vinden op www.gonzocircus.com
VELD_VER_SLAGEN
Groningen(NL) #80 VERA
2005-2010
Club for the international pop underground. vera-groningen.nl
#89 TECHNOOTJES
Sinds 2005 speurt Gonzo (circus) naar plekken in Vlaanderen, Nederland en daarbuiten waar vernieuwende, experimentele en niet-mainstream muziek en cultuur volop de ruimte krijgen. We spraken – vanzelfsprekend – met programmeurs bij diverse podia, kunstencentra en festivals, maar ook met andere drijvende krachten achter allerlei platforms. In 2009 en 2010 zoomden we uit en vroegen ons af welke elementen ervoor zorgen dat een stad of regio het etiket ‘innovatief’ verdient of juist verliest. Uit onze rondgang door het veld bleek dat enthousiasme en geloof in de noodzaak om nieuwe en andere geluiden te laten horen het belangrijkst zijn voor een duurzaam voortbestaan. Wie echt wil, blijkt ook met beperkte middelen veel te kunnen doen. Sommige initiatieven haalden het niet, maar daartegenover staat dat nog bijna Den Haag (NL) elke dag van Groningen tot Kortrijk #82 TODAYSART Festival voor pionierende, nieuwe initiatieven ontstaan. Met hedendaagse en opkomende onze ingebouwde ‘interessantetransdisciplinaire kunst, muziek en technologie. plekken-radar’, knapzak en todaysart.nl regenlaarzen staan we klaar om #91 HAAGS HOOGTIJ Culturele route langs kunsteopnieuw op pad te gaan in 2011.
Collectief voor vernieuwende minimal techno. technootjes.nl
Haarlem(NL) #79 )TOON)
Legendarisch avant garde festival (2000-2008) toonfestival.nl
#85 PATRONAAT
Eigenzinnig poppodium. patronaat.nl
#95 Amsterdam(NL) gonzocircus.com #81 OCCii Concertzaal voor alternatieve en onafhankelijke muziek. occii.org #84 DWARS Avontuurlijk muziekprogramma met aandacht voor folk, experiment, nu-country en improv. vpro.nl/programma/dwars #87 11 Restaurant, club en bar in voormalig Postgebouw bij Amsterdam CS. gesloten
14 PETER TOM JONES
18 MERIJN OUDENAMPSEN
23 THE EX
Een tegenmacht creëren
Luis in de pels van links
Lekker doorgaan met lawaai maken naarsinitiatieven, galeries en kunstinstellingen. hoogtij.net
Rotterdam (NL)
#78 WORM Podium voor en producent van experimenteel beeld en geluid. wormweb.nl
Utrecht (NL) #83 RUMOR FESTIVAL
Den Bosch (NL) #77 NOVEMBER MUSIC
Internationaal festival voor actuele muziek novembermusic.net
Festival waar de grenzen tussen geluidskunst, performance, film, muziek, theater en dans vervagen. urbanexplorersfestival.nl
gonzocircus.com
Home of the electronic rage. planetart.nl
Thuishaven voor kunstenaars, vormgevers en andere creatieven. havenkwartier.org
Festival of adventurous music. rumor.nl
Dordrecht (NL) #92 URBAN EXPLORERS
#94 BIRMINGHAM (UK)
Enschede (NL) #85 PLANETART Deventer (NL) #93 HAVENKWARTIER
Tilburg (NL) #90 VATICAN ANALOG
Collectief van Nederlandse musici, schrijvers, schilders, denkers en anti-musici. vaticananalog.com
#96 Tilburg & Eindhoven (NL) gonzocircus.com
Gent (B) #86 ART CINEMA OFFOFF
(Vlaanderen) #82 HEARTBREAKTUNES
Organisator van punk-, rock-, metal- en indieconcerten in Vlaanderen. heartbreaktunes.com
Vertonings- en onderzoeksplatform voor experimentele film. offoff.be #87 DIRK DE RUYCK A&R man bij Eskimo Recordings, tegenwoordig baas van Abracada Records. abracada.net
Antwerpen (B) #79 HOF TER LO
Techno culture provider. kozzmoz.com #90 KRAAK Platform voor nieuwe, hedendaagse muziek met de aandacht voor elektronica, improvisatie, postrock en pop en meer. kraak.net
Kunstenwerkplaats. scheldapen.be
#89 KOZZMOZZ
Concertzaal, sinds 2009 onderdeel van TRIX. trixonline.be #84 LUCY* Multidisciplinaire cultuurloft. gesloten
Hasselt (B) #83 KUNSTENCENTRUM
BELGIE Autonoom kunstencentrum. kunstencentrumbelgie.com
28 DRUMS ARE FOR PARADES
32 RAYMOND DIJKSTRA
37 GONZO (CIRCUS) WAS HERE
Keihard tegen het konijn
Multidisciplinair zelfonderzoek
Veld_ver_Slagen 2005-2010
Diksmuide (B) #81 4AD
Muziekclub gericht op bands die buiten de commerciële lijntjes kleuren. 4ad.be
Kortrijk (B) #88 HAPPY NEW EARS
Festival voor nieuwe muziek (1996-2009), leeft voort in Happy New Festival. happynewears.be
Aalst (B) #78 NETWERK
Centrum voor hedendaagse kunst. netwerk-art.be
#92 SCHELD’APEN #93 LOGEMENT
#97 BRUSSEL (B) gonzocircus.com
#80 RECYCLART
Laboratorium, werkruimte en ontmoetingsplaats voor vernieuwing en experiment. recycleart.be
Interdisciplinair kunstencentrum. stuk.be
@ new location in oktober 2010. lesateliersclaus.com
42 ORPHAN FAIRYTALE
Leven in de elektrische ruimte
Casio’s en koala’s
gonzocircus.com
Leuven (B) #77 STUK
#91 LES ATELIERS CLAUS Cultuurlab; restart
38 GERT-JAN PRINS
#98 HEERLEN & MAASTRICHT (NL)
Tentoonstellingen en concerten door artists in residence op verschillende plekken in Antwerpen. gesloten
Fernelmont (B) #85 RHÂÂÂ LOVELY
Post-rock, free-folk en indie festival (2000-2008), nu concertorganisator. rhaaalovely.net
Werkten mee aan Veld_ver_Slagen: Seb Bassleer, Ulrike Biets, Serge De Pauw, Joris Heemskerk, Gé Huismans, Theo Ploeg, Sam Steverlynck, Niels Tubbing, Ruth Timmermans, Tjeerd van Erve, Benjamin van Vliet en Martijn Venekatte. Infographic: Kaftwerk
46 BRAM EN JASPER STADHOUDERS Impro 2.0
37
JOUW ‘SPEELVELD’ IN GONZO (CIRCUS)? Maak een Veld_ver_Slag van jouw stad of dorp in woord en beeld en win Gonzo (circus)-goodies! Ga naar www.gonzocircus.com voor alle info.
100_gonzo02.indd 37
26-10-10
50 ERIC THIELEMANS
54 CONFORCE
58 MONIEK DARGE
Percussie als passie
Puur, diep, transparant en dromerig
Nog altijd ‘68-er
62 MERLIJN TWAALFHOVEN
66 JAN VAN DEN DOBBELSTEEN
71 LAGE LANDSE LABELS
Muren slechten met muziek
Schepper van een eigen universum
72 VINCENT KOREMAN
76 JORIS DE BUYSSER
80 PETER FENGLER
Denken én doen in Tilburg
Over introverte muziek en verzet
Verzamelaar van ‘periferen’
83 CONSTANT DULLAART
86 SOFIE BENOOT
90 BRECHT VANDENBROUCKE
Het internet als bronmateriaal
De fictionele werkelijkheid van’Blue Meridian’
Tomeloos tekentalent
94 COLUMN: WANKLANK
98 ABONNEREN! 5
GONZO (CIRCUS)
#99
ONDERWERP Lesbian Mouseclicks
DISCIPLINE muziek
B/NL NL
MTG -
WWW lesbianmouseclicks.com
AUTEUR / FOTOGRAAF Maarten Schermer / -
“Zonder tegenmacht heb je geen invloed op het beleid.”
GONZO (CIRCUS)
#89
ONDERWERP Gnaw Their Tongues In Memoriam: J.M.H. Berckmans
DISCIPLINE muziek literatuur
B/NL NL B
MTG -
WWW gnawtheirtongues.blogspot.com -
AUTEUR / FOTOGRAAF Hessel Veldman / Stijn Buyst en Didi de Paris / Kris Verdonck
TRANSITIEMANAGEMENT
D EN KER S
PETER TOM JONES
PETER TOM JONES
Een tegenmacht creëren VICKY DE MEYERE TERRA REVERSA Peter Tom Jones woont en werkt in Leuven. Samen met Vicky De Meyere MAATSCHAPPELIJK MIDDENVELD
TRANSITIENETWERK VAN HET MIDDENVELD
GYPENS
GUY
publiceerde hij het inspirerende boek ‘Terra Reversa, de transitie naar rechtvaardige duurzaamheid’. In een Leuvens café nestelden we ons in een hoekje voor een gepassioneerd gesprek.
Jones heeft al ruim een uur uitvoerig gesproken over maatschappelijke ontwikkelingen die nodig zijn om de wereld te verduurzamen en sociaal rechtvaardiger te maken, als de vraag rauw op tafel valt hoe hij toch zo positief blijft in het gevecht tegen de gevestigde belangen, in het besef dat de veranderingen ongelofelijk omvattend en ingrijpend zullen moeten zijn. Zonder lang na te denken antwoordt hij: “Omdat ik zie dat er zaken veranderen – achter de schermen. Als we afgaan op het politieke stemgedrag is er inderdaad weinig hoop. Zowel in Nederland als in Vlaanderen zien we een ontwikkeling richting verrechtsing, kortetermijndenken en navelstaarderij. Maar ik zie dus ook positieve ontwikkelingen, met name bij de personen die plannen schrijven, die strategieën uitdenken, die nieuwe projecten opstarten. Daar beweegt wat. Het transitiedenken begint zijn intrede te vinden, zelfs bij heel wat bedrijven.”
ECOLOGISCH EN RECHTVAARDIG
Het transitiedenken werd door Jones en De Meyere in het boek ‘Terra Reversa, de transitie naar rechtvaardige duurzaamheid’ uitgebreid en goed onderbouwd beschreven. Een transitie kan worden beschouwd als een ingrijpend proces van verandering van structuur, cultuur en werkwijze van de maatschappelijke orde (zie uitleg in kaderstuk, gh). In het boek bouwen beide auteurs voort op de uit 2003 stammende theorie van de Nederlandse hoogleraar Jan Rotmans, en concretiseren ze die aan de hand van een aantal maatschappelijke sectoren die grote veranderingen zouden moeten ondergaan: wonen, mobiliteit, voedselproductie, toerisme. “Het sleutelwoord in dit hele proces is ‘rechtvaardige transitie’. Mijn kritiek op de huidige transities is dat het transitiedenken tot nu toe puur ecologisch wordt bekeken. De sociale agenda, de sociale gevolgen en de werkgelegenheidsaspecten van deze transities worden vaak veronachtzaamd. Dat zie je onder meer al terug in de afwezigheid van bepaalde sociale partners in de verschillende transitie-arena’s. Wij streven er naar om de ecologische en sociale agenda in evenwicht te ontwikkelen.” In Nederland noch in Vlaanderen is het evident dat beide werelden samenwerken – al lijkt de combinatie tussen ecologie en rechtvaardigheid in Vlaanderen vanzelf-
GONZO (CIRCUS)
#88
ONDERWERP 20 jaar La Rocca Cor Fuhler Plague Recordings 2562 / Dave Huismans
DISCIPLINE muziek muziek muziek muziek
sprekender dan in Nederland. Wat in ieder geval ontbreekt is een gemeenschappelijke taal en een overeenkomstige waardenhiërarchie. “Het inzicht van dit gefragmenteerde middenveld met haar overwegend one issue denken, heeft ons ertoe aangezet het Transitienetwerk van het Middenveld op te zetten. We onderschrijven het belang van meer samenhang en samenwerking, en het opstellen van een ‘Leitbild’, een oriëntatiepunt.” In Vlaanderen wordt het ‘middenveld’ – oftewel: de civiele samenleving – ruim gedefinieerd. Van de meer traditionele organisaties als vakbonden, consumentenorganisaties, niet-gouvernementele organisaties, milieuorganisaties, sociale bewegingen en coöperaties, tot de meer genetwerkte structuren van individuen, van tijdelijke initiatieven die ontstaan, verdwijnen, en op andere plekken in een andere constellatie weer overnieuw verschijnen zoals zelfhulpgroepen, culturele instellingen, en dergelijke. Samen vormen zij het cement van de maatschappij, waar mensen zich verenigen en samen zaken oppakken.
VISIONAIREN
De strategie is om allereerst het meer progressieve deel van het middenveld te enthousiasmeren; in het deel waarvan tegenwerking of weinig medewerking wordt verwacht, wordt nu geen energie gestoken. Om dat Transitienetwerk van het Middenveld op te zetten, is een klein groepje bijeen gaan zitten om het geheel een start te geven, waaronder Jan Wyckaert (Vredeseilanden), Dirk Barrez van De WereldMorgen, John van Daele (MO* Magazine) en deskundigen uit de denktank Terra Reversa. Zij zagen het belang ervan in om de fragmentatie weg te werken, en wilden een Leitbild opstellen, dat de sociale, ecologische en Noord-Zuid component integreert. Vanuit dit groepje toog men naar een aantal koplopers en zwaargewichten in het Vlaamse progressieve middenveld, waaronder Ann Demeulemeester (algemeen secretaris van het ACW, de koepel van Vlaamse christelijke werknemersorganisaties) en Guy Gypens (artistiek directeur van het Brusselse Kaaitheater). “Eveneens een visionair, die het belang inziet van de rol van de culturele sector in de transitie naar rechtvaardige duurzaamheid.” Gypens heeft op oorspronkelijk initiatief van de Vlaamse overheid, ‘Atelier Ecocultuur’, opgepakt, om te laten zien hoe de kunstensector kan bijdragen tot het transitie-
B/NL B NL B NL
MTG 75 75
WWW larocca.be cor-fuhler.blogspot.com plaguerecordings.com myspace.com/2562dub
AUTEUR Gé Huismans BEELD Maarten Timmermans BIBLIOGRAFIE Peter Tom Jones en Vicky De Meyere, Terra Reversa (Jan van Arkel/Epo, 2009) LEES MEER Een langere versie van dit artikel is te vinden op de website LIVE 15 november, TUDelft, Delft 16 november, AgentschapNL, Utrecht WWW www.petertomjones.be www.plan-c.eu www.dewereldmorgen.be
AUTEUR / FOTOGRAAF Tom Nys / Tom Vervynckt Peter Bruyn / Hans de Bruijn Peter Deschamps / Peter Deschamps, m.m.v. Seb Bassleer / Michel Mees
7
Peter Tom Jones
Peter Tom Jones, zoon van een Engelse, naar België verhuisde arbeider en een Vlaamse moeder, is burgerlijk ingenieur, de Vlaamse verzamelnaam voor allerlei typen ingenieurs (chemie, bouwkunde, milieu, electronisch). Zijn afstudeerrichting was scheikunde en milieukunde. Later is hij gepromoveerd in materiaalkunde. Sinds 2008 is hij een van de twintig onderzoeksmanagers aan de KULeuven, gefinancieerd door het Industrieel Onderzoeksfonds, IOF. Zijn thema is industriële ecologie. Jones’ activisme voor een socialere, rechtvaardigere en duurzamere wereld vindt zijn oorsprong in de verhalen van zijn vader over diens jeugd in het vanaf de jaren 1970 ernstig in verval geraakte Liverpool. Jones is auteur van zeven boeken. ‘Terra Incognita’ (2006, samen met Roger Jacobs) en ‘Terra Reversa’ (2009, samen met Vicky De Meyere) zijn hiervan de bekendste.
proces naar rechtvaardige duurzaamheid. Hij denkt dat te kunnen doen, door onder meer het ‘publiek maken’ van de socio-ecologische uitdaging, en verbeelding en creativiteit binnen te brengen in alle lagen van de noodzakelijke veranderingsprocessen. Het gaat over het creëren van nieuwe verhalen. Daarna volgden gesprekken met de twee grote vakbonden: de Christelijke Vakbond (ACV) en de Vlaamse vleugel van het socialistische Algemeen Belgisch VakVerbond (ABVV). “Zo hebben we langzamerhand een fundamentele ruggengraat opgebouwd van meewerkende organisaties die het project ook financieel en logistiek ondersteunen, in de vorm van mensen die intern bij al die organisaties deels zijn vrijgemaakt om dat proces mee te begeleiden en te ondersteunen: administratief, logistiek, praktisch, beschikbaar stellen van zalen et cetera. Dit alles gebeurt bovendien op een manier die de klassieke representatie overstijgt. De actoren binnen het transitienetwerk moeten autonoom kunnen denken.”
Peter Tom Jones
TRANSITIENETWERK
Jones ziet als belangrijke functie van het Transitienetwerk van het Middenveld allereerst het ontwikkelen van een gedeelde probleemanalyse en een gedeeld toekomstbeeld rond wat er mis is aan de huidige samenleving. Die fase is afgerond. Daarnaast zal er moeten worden gewerkt aan een gezamenlijk toekomstbeeld, zowel wat betreft het proces dat hiertoe moet worden doorlopen als het toekomstbeeld zelf: welke samenleving hebben we voor ogen en welk macro-economisch model heb je daarvoor nodig? Jones gelooft daarbij sterk in een nieuw macro-economisch model dat voor zijn eigen stabiliteit niet afhankelijk is van consumptiegroei, een model dat kwalitatieve ontwikkeling nastreeft in plaats van kwantitatieve groei. Deels zullen hiervoor basisconcepten van de moderniteit in vraag moeten worden gesteld. De Britse wiskundige, filosoof en natuurkundige Tim Jackson schreef er recent het boek ‘Welvaart zonder groei’ over (verschenen bij Jan van Arkel). Dit kan worden beschouwd als een ‘metatransitie’, die vele generaties in beslag kan nemen. Tamelijk vaag en ver weg, maar van fundamenteel belang om het proces op kortere termijn richting te geven. Een andere functie van het netwerk is volgens Jones dat
8
GONZO (CIRCUS)
#87
ONDERWERP Paul Devens Vlas Vegas pq Darko Esser
DISCIPLINE kunst muziek muziek muziek
B/NL NL B B NL
MTG 74 51+62 74
de deelnemers elkaars perspectief leren begrijpen, elkaars taal leren spreken, elkaars common ground vinden en elkaar inspireren. Daarvoor moet je de tijd nemen. “De belangrijkste functie van het netwerk is echter beleidsbeïnvloeding en onlosmakelijk daarmee verbonden: draagvlakcreatie en draagvlakverbreding - zowel binnen alle achterbannen van de onrechtstreeks deelnemende organisaties, als in de bredere samenleving. Je bent tenslotte bezig met het opbouwen van een tegenmacht. Zonder tegenmacht heb je geen invloed op het beleid, en dan bedoel ik zowel het overheidsbeleid, als het beleid van bedrijven en zelfs de aanpak van de bestaande transitieprocessen, zoals Plan C in Vlaanderen en de Energietransitie in Nederland.”
TRANSITIEPARADOX
Uiteindelijk gaat het er om de multiplicatoren binnen de samenleving te enthousiasmeren. In eerste instantie binnen het progressieve middenveld, maar zeker ook binnen de overheden, kennisinstellingen en binnen bedrijven. “Daarom zijn we ook op zoek naar de pioniers in Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Daar gebeurt meer en meer, en dat is deels de reden dat ik best positief ben. Een bedrijf als Colruyt (Belgische budgetsupermarkt, gh) heeft daarin al flinke stappen gezet en ook een bank als Triodos wil nog meer het rechtvaardig transitiedenken in haar basisfilosofie integreren. Triodos is inmiddels een grote multiplicator, een bedrijf dat veel kan losmaken, ook als ecologisch investeerder. Daardoor verplichten ze andere banken om minstens een deel van hun bedrijfsvoering aan te passen.” “Tegelijkertijd zie ik een zogeheten ‘transitieparadox’: de overheid, die eigenlijk pro-actief moet handelen om transities op te zetten en goed te begeleiden, vertoont koudwatervrees. Als de overheid al iets doet, is het heel voorzichtig en enkel op minder gevoelige onderwerpen zoals wonen waar de oplossingen vooral van technologische aard zijn.” “Echte heikele onderwerpen als vleesconsumptie en het terugdringen van de autokilometers zal in de handen van de overheid slechts incrementeel worden geoptimaliseerd. In het beste geval worden wat punten en komma’s aangepakt, omdat de ondersteunende lobby’s zo sterk verweven zijn met de gangbare politiek. Dergelijke fundamentele transities kunnen daarom effectiever vanuit het middenveld worden opgezet. Natuurlijk moet je op een gegeven moment gaan samenwerken met de grote regimespelers, maar dan heb je al iets opgebouwd – en de regie in handen gehad. Zo maakt het middenveld zichzelf sterker, waardoor het een vuist kan maken naar de overheid en de markt.”
MEGAFOON
Om naar de overheid en de markt een sterkere vuist te kunnen maken, is het van belang het mediaspel goed te beheersen en zo de mainstream media te kunnen beïnvloeden. Want dat de media een grote impact hebben
WWW pauldevens.nl vlasvegas.be myspace.com/pqpoison darkoesser.com
AUTEUR / FOTOGRAAF Robert Muis / Peter Deschamps / Tom Verbruggen Peter Deschamps / Boris Snauwaert Tom Nys / -
TEGENGAS
Wetenschappers op hun beurt zijn veel te weinig getraind om met massamedia om te gaan; ze zijn gewend om te publiceren in peer review literatuur, om volgens heel stringente eisen te schrijven en elkaars werk te beoordelen en heel belangrijke ongeschreven regels te respecteren. De ‘tegenzijde’ trekt zich daar weinig van aan, en gebruikt alle middelen om twijfel te zaaien. Vandaag krijgt een zeer klein aantal klimaatsceptici onevenredig veel ruimte in de pers. In de vakliteratuur is hun aantal immers quasi verwaarloosbaar. Ze krijgen daar hun werk niet gepubliceerd, omdat er simpelweg te veel fouten in staan. Veel auteurs die zich in het klimaatdebat laten voorstaan op hun wetenschappelijke status, hebben die status meestal opgebouwd in een ander domein dan klimaatwetenschap. Ze hebben van het onderwerp zelf niet overdre-
GONZO (CIRCUS)
#86
ONDERWERP Dick Raaijmakers HeilsKabaal Records
DISCIPLINE muziek muziek
D EN KER S
op de meningsvorming in de maatschappij, is een open deur. Tijdens de afgelopen verkiezingen hebben we dat aan den lijve mogen ondervinden, aldus Jones: in Vlaanderen gingen de discussies met name over communautaire zaken, in Nederland had de PVV met haar anti-islam verhaal de media in haar greep. Sociaalecologische thema’s waren volledig afwezig. Die nadruk is terug te zien in het stemgedrag. Over de rol van onder meer de mainstream media in het misleiden en manipuleren van de publieke opinie op het gebied van het milieu en klimaat is het boek ‘Merchants of Doubt’ van Naomi Oreskes en Erik Conway volgens Jones een absolute aanrader. Die gerenommeerde Amerikaanse wetenschapshistorici analyseren hoe een handvol gepensioneerde fysici uit het Koude Oorlogtijdperk, een aantal rechts-conservatieve denktanks en enkele bedrijven de laatste vier decennia ontzettend succesvolle campagnes hebben opgezet, op bijna alle grote milieu- en gezondheidsdebatten als DDT, zure regen, opwarming van de Aarde, roken en longkanker, het gat in de ozonlaag. De strategie was steeds dezelfde: creëren van twijfel (‘doubt is our product’), met de hulp van massamedia zoals Fox News en Wall Street Journal. Dat soort media vormden de megafoon voor die verhalen. Dit heeft onder meer geleid tot het vernietigen van het draagvlak voor een krachtige klimaatwet in de VS of tot het decennialang vertragen van wetgeving op vele andere – vaak levensbedreigende – terreinen. Dat de megafoon van rechts harder klinkt dan die van links, lijkt de worden veroorzaakt doordat sceptici, in bovenstaand voorbeeld mensen als Frederick Seitz, Fred Singer en William Nierenberg, decennialang rechtstreeks toegang hebben gehad tot de hoogste politieke regionen. Zeker tijdens de Reagan en Bush-administraties reikte de invloed van die sceptici tot in het Witte Huis toe. Daarnaast kregen ze grote sommen geld toegeschoven van bedrijven als Philip Morris of grote oliebedrijven, waardoor ze fakeNGO’s konden opzetten, en investeren in campagnes om twijfel te zaaien. Daarbij lijken de linkse media veel braver, misschien wel vanuit een ethische insteek.
ven veel verstand, ze hebben er in ieder geval nooit wetenschappelijk over gepubliceerd, maar krijgen toch voortdurend een podium in de mainstream media. Dergelijke auteurs en de gedogende media misbruiken hun titels en verlenen respectabiliteit aan onzin. Om tegengas te geven, zo schrijven volgens Jones ook Oreskes en Conway, zouden wetenschappers veel meer in mainstream media moeten communiceren. Dat betekent ook anders schrijven: niet alleen populairder, maar ook zelfverzekerder. Waar in wetenschappelijke vaktijdschriften wordt vertrokken vanuit onzekerheden die inherent zijn aan wetenschap, heeft een dergelijke aanpak in mainstream media een averechts effect. Het enige dat er op dit moment tegenover kan worden gezet is om de ‘middenveldmedia’ meer te laten meewerken met het brengen van de andere boodschap, op een accuratere manier. In Vlaanderen doen bijvoorbeeld De WereldMorgen (een vervolg op Indymedia België en Pala Nieuwsbrief) of het maandblad MO* dat heel sterk. Nederland kent bladen als Buiten de Orde en (op Internet) Indymedia en Konfrontatie, al zitten die allen heel diep in de marge. “Tegelijkertijd blijft het belangrijk om te blijven communiceren met de verantwoordelijke figuren binnen de mainstream media, al heb je dan weer vaak niet zelf in de hand hoe een en ander wordt uitgezonden. Ik vind simpelweg dat we de maatschappelijke plicht hebben om van ons te laten horen op het moment dat de sterke wetenschappelijke consensus wordt verkracht in de mainstream media.” �
Transitiemanagement Een transitie kan worden beschouwd als een ingrijpend proces van verandering van structuur, cultuur en werkwijze van de maatschappelijke orde. Een transitieproces vraagt om verbeeldingskracht en veranderingsmacht, om een langetermijnvisie en om een vernieuwingsproces om dat alles te realiseren. Bovenal vraagt een transitieproces echter om een ander soort agenda. Een hervormingsagenda (‘transitie-agenda’), gericht op korte én op lange termijn, op radicale hervorming van onze maatschappelijke sectoren en op het opbouwen van nieuwe instituties. Voor het bewerkstelligen van transities zijn tal van samenhangende ‘systeeminnovaties’ nodig: vernieuwingen op het niveau van technologieën, regels en organisatievormen. Transities duren vaak lang, tot zelfs meerdere generaties, en vergen de steun en inzet van bedrijven, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen en burgers, als onderdelen van maatschappelijke netwerken. Deze actoren ontmoeten elkaar in zogeheten ‘transitie-arena’s. Terwijl de Vlaamse aanpak zich richt op het mobiliseren van het middenveld, wordt in Nederland vooral ingezet op de koplopers. Iconen van het transitie ‘gebeu-
B/NL NL NL
MTG 74
WWW dickraaijmakers.nl heilskabaal.net
ren’ in Nederland, Jan Rotmans en Derk Loorbach – beide werkzaam aan het Dutch Research Institute For Transitions (Drift) van de Erasmus Universiteit Rotterdam – formuleren het middenveld eenvoudigweg anders. Bij hen roept de term een doembeeld op van gepolder en eeuwige discussies zonder vooruitgang. Jones: “Ik snap wel dat Rotmans kiest voor koplopers; hij wil aan de slag met hen die vooruit willen. Hen samenbrengen en stimuleren tot innovaties. Zij trekken vervolgens de achterblijvers weer mee. Onze aanpakken zijn ook niet tegenstrijdig: ook in het koplopersmodel kun je vertegenwoordigers uitnodigen uit het maatschappelijk middenveld.” Jones, Rotmans en Loorbach zijn het erover eens dat de huidige transitieaanpak dient te worden vernieuwd. Aandachtspunten bij de verbeteringen zijn: de te sterke nadruk op een technocratische aanpak, het gebrek aan een sociale- en werkgelegenheidsagenda, de overname van transitieagenda door huidige regimespelers (zoals Shell, dat de voorzitter leverde voor de Nederlandse Energietransitie), en beter nadenken welke actoren worden betrokken in de transitiearena.
AUTEUR / FOTOGRAAF Kees Polling / Peter Vercauteren / Kasper van Hoek
9
GONZO (CIRCUS)
#50
ONDERWERP TROUVE
DISCIPLINE muziek
B/NL B
MTG -
WWW deadbeattown.com
AUTEUR / FOTOGRAAF Stefan Flipkens / -
M UZI KAN TEN
TECHNO DETROIT TERSCHELLING DELSIN CLONE
CONFORCE
Puur, diep, transparant en dromerig Conforce is een jong technotalent uit het noorden van Nederland. Een eilander die de liefde voor muziek vond op Terschelling, en het succes aan wal.
Het is september 2010 en er is tandengeknars te horen in Leeuwarden. Boris Bunnik leest net een recensie van zijn ‘Grace’-ep, uitgebracht door het label Delsin. Niet bepaald een recensie waarvoor de journalist zijn pen in het zuur heeft gedompeld. Sterker nog, er worden vergelijkingen getrokken met ‘Selected Ambient Works 85-92’ van Aphex Twin en er is veel lof. Daar gaat het Bunnik echter niet om. De laatste zin ligt hem zwaar op de maag: “‘Grace’ is een stap in de goede richting: hij vindt een nieuwe context voor zijn liefde voor dubtechno, en hij distilleert inspiratie uit reïnterpretatie van oude trends.” Daar wordt, vrij vertaald, de recensie op littlewhiteearbuds.com mee afgesloten. ‘What you hear, is wat jou get’, zegt Boris Bunnik, alias Conforce. “Muziek legt zichzelf uit. Daarom heet het ‘muziek’. Vooral dat stempeltje ‘dubtechno’ vind ik zo makkelijk en uitgekauwd. Het is heus wel een compliment dat een parallel wordt getrokken met Detroit: daar is in mijn ogen de puurste, meest soulvolle techno ontstaan. Maar wie mijn laatste ep ‘Grace’ beluistert, zal vaststellen dat die allesbehalve dubtechno bevat.”
ZELFVOLDOENING
Conforce is een talentvolle, jonge producer uit het noorden van Nederland. In 2007 bracht hij zijn eerste ep uit bij Rush Hour. De techno van de jonge Fries werd opgepikt door grootheden als Derrick May, Josh Wink en Laurent Garnier. In februari 2010 verscheen zijn volledige album ‘Machine Conspiracy’, bij Meanwhile Records. “Het wordt het jaar van Conforce," schreef dit magazine over het album (GC97). “Als Derrick May God is, dan is Conforce de aartsengel. ‘Machine Conspiracy’ is een grand cru," aldus de recensent. Nederland, nee, de wereld is klaar voor Conforce, zullen we zeggen. Maar om dat nu vanzelfsprekend te vinden ... Zijn voorgeschiedenis wijkt af van die van de meeste technotalenten. Conforce groeide op op het waddeneiland Terschelling. Niet dat dat ver van de bewoonde wereld is, maar het is nu ook weer geen plek waar je als zestienjarige je eerste technohelden kunt zien optreden. Toch ontbrandt op dat eiland het muziekvuur in Boris Bunnik. “Ik luisterde in de jaren 1990 veel naar housemuziek,” zegt hij, “waaronder de bekende eurohouse die
GONZO (CIRCUS)
#49
ONDERWERP Reiziger Millionaire Mauro
DISCIPLINE muziek muziek muziek
er op radio en televisie te horen was. Op een dag gaf mijn vader me een tape vol rauwe techno en vroege rave, die hij ergens had gevonden. Ik had er in eerste instantie moeite mee, ik vond het allemaal wat vreemd klinken. De tape lag een week in de kast, maar ik geloof dat ik hem daarna een jaar non-stop heb beluisterd, op mijn walkman en cassettespeler. Het frequente geroep van de letters ‘xtc’ in sommige nummers is me tot op heden bijgebleven. Ook belangrijk was het danscafé De Stoep op Terschelling, waar ik op mijn vijftiende ben begonnen met draaien.
AUTEUR Alex van der Hulst BEELD Michel Mees DISCOGRAFIE Conforce - Our Concern (Rush Hour Records, 2007, 12 Conforce - Cruising (Curle Records, 2009, EP) Conforce - Machine Conspiracy (Meanwhile
“Sommige steden zijn vrij techno”
Records, 2010, album) Conforce - Grace EP (Delsin, 2010) LUISTER luister naar ‘Intimidation’
Daar kwam ik in aanraking met de house van rond 2001. Dj’s als 100% Isis, Dimitri en Marcello draaiden er ‘s zomers regelmatig, net als de café-eigenaar. Zij inspireerden me en brachten me in contact met progressieve, diepere house. Ik was erg geboeid door Nrk Records, dat destijds behoorlijk groot was in de underground. ‘Summer Daze’ van Nick Holder bijvoorbeeld is een track die me nog altijd terugvoert naar die periode. Toen ik mijn eerste draaitafels had aangeschaft, leende de eigenaar van De Stoep me platen uit. Ik wisselde om de week nieuwe platen op zijn zolder. Denk aan Dave Angel, vroeg werk van Adam Beyer en Secret Cinema. Een track die ik me nog goed kan herinneren is ‘Arkest’s Blaze’ van de Nederlander GERD, in 1995 uitgebracht door Beam Me Up!, het label van Speedy J. Het was toch vooral Europese techno waar ik naar luisterde. Zo raakte ik meer en meer into techno - zonder evenwel de house op een zijspoor te zetten, want als ik in het café draaide, wilde ik de mensen graag een vrolijke avond bezorgen met warme houseplaten.” En toch zeurt iedereen maar door over Detroit als ze je muziek omschrijven. “Natuurlijk word ik beïnvloed en geïnspireerd door dingen uit Detroit. Maar iemand als Carl Craig heb ik nooit
B/NL B B B
MTG 49 -
WWW users.belgacom.net/reiziger mauroworld.net
van Conforce op MTGonzo (circus) 100 WWW www.myspace.com/ conforce www.borisbunnik.com
AUTEUR / FOTOGRAAF Dave Peters Stijn Wuytens Stijn Wuytens
11
Conforce / Boris Bunnik
beschouwd als een grote invloed. Dat is dan allemaal vrij onbewust gegaan, denk ik. Mijn eerste release werd ook in het hokje Detroit gedrukt. Die had ik gemaakt op Terschelling, zonder enig benul te hebben van een stad aan de overkant van de oceaan waar de techno was uitgevonden. Later zag ik de parallellen wel, maar op het moment van de productie ben je daar niet mee bezig. Ik ben altijd een knutselaar geweest. Of het nu bouwmodellen, websites, posters of tracks zijn, dat maakt mij niet uit. Muziek is voor mij nu de mooiste uitingsvorm, maar niet de enige. Ik probeer juist los te staan van een scene of een stijl. Zelfvoldoening is voor mij het allerbelangrijkste; als mensen het mooi vinden, is dat een mooi extraatje. Welk stempel ze erop drukken, interesseert me eigenlijk geen reet. Techno is wat mij betreft lekker breed.”
FLOW
Hoe kwam je aan muziek op het eiland? Grote platenzaken zijn er niet. “Mijn neef uit de Randstad stuurde me cassettes met 1990’s house. Verder was er niet zoveel. Soms kocht ik wat op de wal. Ik herinner me nog goed een discotheek op het eiland waar we wekelijks naartoe gingen. De lokale dj draaide er als afsluiter altijd ‘Red 2 - Wisdom To The Wise’ van Dave Clarke. Die dikke, denderende hard piano bovenop bombastische 909-geluiden zal ik nooit vergeten. Overigens, het was ook de enige goede track van de avond. In Leeuwarden winkelde ik rond mijn zeventiende wel al in een paar kleine zaken die een bakje techno en minimal techno hadden. Zo kwam ik ook in contact met de oudere producties van het duo Slam, en met de wat meer Detroit-georiënteerde muziek, die ik destijds zeer inspirerend vond.” Kun je je het eerste housefeest nog herinneren? De eerste technoset die ik heb bijgewoond, was een illegaal feest in de duinen of in een grote schuur op Terschelling. Daar werd voornamelijk trance gedraaid, dat genre was populair in die periode. Van echt grote dancefeesten was er geen sprake op het eiland. Verder luisterde ik veel naar technomuziek, altijd in een hele intieme setting met enkele vrienden. Een plaat die dan regelmatig werd gedraaid, was ‘Format - #1 (Solid Session)’ van Orlando Voorn, in de mix van Misja. Grotere feesten kwamen pas later.” Op een gegeven moment ben je gaan produceren. “Ik ben begonnen met productiesoftware toen ik vijftien was, op mijn zolderkamer op Terschelling. Dat was vooral uit nieuwsgierigheid. Het programma Reason was eigenlijk mijn basis. Ik heb destijds een hele shitload samples gekregen van een jongen die ook op het eiland woonde. Mijn kennis van subtractieve synthese (methode waarbij harmonie uit muziek wordt gefilterd, red.) heb ik opgedaan via Reason. Eigenlijk leer je in zo’n virtuele omgeving de basisprincipes van een echte hardwarestudio. Nu is het precies het tegenovergestelde: ik gebruik bijna alleen nog maar apparaten, in plaats van een softwareprogramma waarin alles wordt geproduceerd. Ik haal het beste uit beide werelden.”
12 GONZO (CIRCUS)
#48
ONDERWERP Bas Jan Ader Visual Kitchen Styrofoam Peter Vermeersch
DISCIPLINE kunst muziek muziek muziek
B/NL NL B B B
MTG 33 -
Hoe verliep je ontwikkeling? “In het begin is alles een proef. Het ging erom dat ik de techniek in de vingers kreeg, en dat blijft een proces. Ik had een kennis in Hilversum die een studio voor sounddesign was begonnen, en ik stuurde hem regelmatig tracks toe. Hij gaf me net zo vaak tips als dat hij nummers afkraakte. Uit slechte dingen komen goede dingen voort, als je maar doorzet. Je maakt eerst van alles door elkaar, omdat het kan. Op den duur zie je door de bomen het bos niet meer. Naarmate je ouder wordt en meer focus aan de dag legt, word je selectiever. Techniek en muzikaliteit zijn totaal verschillende dingen, maar je moet toch minstens één ervan goed beheersen, wil je goede producties maken.” Hoe ga je te werk? “Intuïtief. Mijn studio staat onder mijn bed, ik slaap dus letterlijk op mijn studio. Ik begin vrijwel nooit met een vooropzet plan. Ik moet zin hebben, laat dat voorop staan. Ik zit niet meer als een soort junk achter de computer, het moet goed voelen. Als er binnen een uur geen progressie gemaakt is, dan weet ik dat ik mijn tijd beter kan besteden aan wat anders. Ik probeer zo min mogelijk na te denken, het is een flow waar je in raakt. Het gevoel dat je krijgt, wanneer je een dag later iets opnieuw beluistert en denkt: shit. Alsof het je geest was ingestraald. Het is zelfs een soort therapie. Die drang is de ene dag of maand sterker dan de andere.”
TERSCHELLING
Je bent niet alleen muzikant. Op je site is ook veel van je werk als fotograaf te zien. Heb je een voorkeur voor een van de twee bezigheden, en kun je een wisselwerking aanwijzen? “Die wisselwerking is er continu. De ene periode ben ik meer met muziek bezig, de andere meer met fotografie. Ik houd ervan om verschillende dingen te doen. Ik wil me niet beperken tot één discipline, en probeer mijn creatieve blik te verruimen op verschillende fronten. Ik vertel graag een eigen verhaal. Het medium doet er niet eens zo toe. Momenteel ben ik meer met muziek bezig. Het grappige is dat ik de afgelopen maand naar Japan ben geweest om er op te treden, maar er tegelijk erg naar uitkeek om me fotografisch uit te leven in Tokio. Ik denk dat puurheid, diepte, transparantie en dromerigheid overeenkomsten zijn. Ik houd niet van een te clean of gemanipuleerd karakter. Er moet ruimte zijn voor de invulling van iemands eigen fantasie. Zo ben ik ook afgestapt van de makkelijke, hapklare brokken muziek en foto’s. Dat is een voortdurend groeiproces.” Het onderwerp van je foto’s is vaak een stedelijke omgeving. Komt dat omdat je die miste op Terschelling? “Wat dat is, weet ik niet. Misschien is het de schoonheid der tegenstellingen of een gebrek aan iets wat in mijn eigen omgeving ontbrak. Ik ben wel op zoek naar het onbekende. Als we vroeger naar de wal gingen, vond ik de stad altijd erg interessant. Ik loop er heel beschouwend door. Architectuur heeft iets technologisch en inspirerends. Ik zie wel een parallel met de muziek. Lijnen spreken me
WWW basjanader.com visualkitchen.org styro.be fes.be
AUTEUR / FOTOGRAAF Gé Huismans / Dimitri Vossen / Serge De Pauw / Dimitri Vossen / -
M UZI KAN TEN
aan, net als ordening. Dingen vallen op hun plek, je ziet dat er is nagedacht. De dynamiek en diepte is inspirerend. Sommige steden zijn vrij techno in mijn ogen.” Je kan wel iemand van het eiland halen, maar niet het eiland uit iemand weghalen, wordt vaak gezegd. Jij bent toch vertrokken naar Leeuwarden. “Dat is een heel lang proces geweest, waarin ik te maken kreeg met een dilemma. Wat ik wilde, kon ik niet realiseren op het eiland, dat was een dood spoor. En je kan niet voor honderd procent in twee werelden leven. De keuze evolueert. Er zijn fases waarin ik meer behoefte heb aan het eiland. Het eiland en zijn natuur hebben een helend effect. Eigenlijk is het voor mij de ideale plek om te wonen, maar het strookt niet met mijn behoeften op creatief gebied. Als ik terugga naar het eiland, heb ik soms het gevoel dat ik in een tijdmachine stap. Dat is enerzijds fijn, maar anderzijds benauwend. Ik voel me niet echt meer een eilander, maar ik ben er ook geen toerist. Hoewel het een geïsoleerde plek is, voel ik er de ultieme vrijheid, door de enorme natuurlijke omgeving en biodiversiteit.”
KNUTSELEN
Wie of wat zijn je inspiratiebronnen? “Vooral het werk van Drexciya, inclusief dat van hun nevenprojecten. Dat gaat me nooit vervelen. Het is subliem, puur en verhalend: een andere wereld. Verder Boards of Canada, Massive Attack, Arovane, Pub, Duplex, Metro Area, Fleetwood Mac, Monolake, Vladislav Delay en New World Aquarium. Het Berlijnse geluid kan ik ook pruimen, maar dat is eigenlijk vooral functioneel en niet echt verhalend. De laatste tijd luister ik veel naar elektro. Dat heeft me geïnspireerd tot het inslaan van een totaal andere weg. De mensen en collega’s (zoals Mohlao en Delta Funktionen, red.) met wie ik omga, inspireren me natuurlijk ook.” Welke ontwikkelingen zullen de komende tijd belangrijk zijn? “De balans moet worden gevonden tussen de techniek en de manier waarop de mens die techniek gebruikt. De
GONZO (CIRCUS)
#47
ONDERWERP Koen Lybaert J.M.H. Berckmans Eavesdropper
DISCIPLINE muziek literatuur muziek
manier waarop muziek wordt geproduceerd en geconsumeerd, is de laatste jaren sterk veranderd. Het lijkt alsof er amper artiesten bezig zijn met het zoeken naar een eigen sound, ze geven de indruk alleen maar te leunen op techniek. Je hebt cowboys en mensen die bezig zijn met de lange termijn. Dat is volgens mij analoog aan de
“Ik ben altijd een knutselaar geweest”
maatschappij waar we nu in leven. Niet dat ik mijn eigen muziek wil bestempelen als tijdloos, maar ik doe in ieder geval mijn best om een eigen geluid te laten horen en ik heb daar enorm veel lol in. Als iemand over vijf jaar nog met plezier en bewondering naar mijn muziek kan luisteren, dan is dat bijzonder. Er is gewoon te veel te doen in een te korte tijd. Dat klinkt misschien zwaarmoedig, maar zo ervaar ik het. De mens moet wat meer de baas worden over de techniek en de systemen die ontwikkeld zijn.” Hoe kijk je zelf naar de toekomst? “Ik wil gewoon mooie muziek maken en mijn hardware nog beter leren kennen, zodat ik er nog meer uit kan halen. Ik ben sinds een half jaar bezig met een elektroproject, dat ik ga uitbrengen via het label Clone. Het zal verschijnen onder een andere naam; ik sla immers een andere weg in. Het is voor mij het mooiste wat ik tot nu toe heb gemaakt - al zeggen artiesten dat altijd van hun recentste werk. Verder staan er een break en een aantal buitenlandse boekingen in het vooruitzicht. Ik heb ook een remix gemaakt voor DJ CAM. En eind dit jaar zal ik me weer van mijn meer functionele kant laten zien, met een nieuwe ep voor Delsin. Ik verheug me er al op om lekker te knutselen in de studio.” �
B/NL B B B
MTG 2
WWW u-cover.com knobsounds.com
AUTEUR / FOTOGRAAF Gé Huismans / Andy Fierens / Serge De Pauw / -
13
