Goniec 693

goniec the polish times

polski

.com

CZYTAJ ONLINE

Felieton Krzysztofa Skiby

Fot. Michael Odelberth www.odelberth.com

Damian podbija WIELKĄ BRYTANIĘ 20

[EXCLUSIVE] S. Komentarz

Felieton

T. Terlikowskiego

P. Młynarskiej

FESTIWAL

NR 36 (693) 8 WRZEŚNIA 2017 / ISSN 2044-5202

9 WRZEŚNIA, EALING COMMON PARK!

4 ~ w NUMERZE

spis treści:

WRZESIEŃ 2017

10

goniec

FELIETON BEATY SADOWSKIEJ

Kiedyś przeczytałam, że dzieci nie potrzebują nowych zabawek, tylko przygód. Z drugiej strony ciągle słyszę, że takie czasy, że od komputera i telewizji nie ucieknę, że to normalne, że syn albo córka siedzą z nosami w telefonach komórkowych.

28

GONIEC KULTURALNY

Najważniejsze wydarzenia, najciekawsze płyty i książki. Czego absolutnie nie możesz przegapić.

36

ŻYCIE W SIECI

Stuart Burton – Brytyjczyk mieszkający od kilku lat w Polsce. Uwielbiany przez miliony internautów.

Autor czterech kanałów na platformie YouTube. A od niedawna bloger modowy.

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, 84 Uxbridge Road West Ealing London, W13 8RA Dyrektor wydawniczy: Izabela Nowak E: izabela.nowak@goniec.com Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 F: 020 7099 6815 E: redakcja@goniec.com Zespół redakcyjny i współpracownicy: Magdalena Kruszona, Agata Trzaskawka, Joanna Szmatuła, Anna Paprzycka, Marta Łaczkowska, Anna Dobiecka, Karolina Wiatrowska, Sonia Grodek, Katarzyna Żabicka, Milena Sieńko, Dariusz Dzikowski, Paweł Chojnowski, Sergiusz Pinkwart, Tomasz Furmanek Felietoniści: Paulina Młynarska, Beata Sadowska, Krzysztof Skiba, Tomasz Terlikowski

BREXIT MUSI POCZEKAĆ KASIA REDZISZ Z TATE GALLERY W LIVERPOOLU sergiusz pinkwart

38

WILHELM I ZDOBYWCA

Korekta: Elżbieta Marciniak

22

Bitwa pod Hastings w 1066 roku uważana jest za jedną z decydujących potyczek w historii.

39

KOLEBKA LONDYŃSKIEJ KOMUNIKACJI Minęło blisko 60 lat odkąd pojawiły się pierwsze pojazdy piętrowe.

44

24

TAK TO JEST ZBUDOWANE

Prześwietlamy ludzką dłoń, suszarkę do włosów oraz aparat fotogra�iczny.

13 MIESIĘCY ŻYCIA ZOFII

GODZINAMI KAZAŁ JEJ OGLĄDAĆ FILMY PORNOGRAFICZNE paweł chojnowski

46

STREFA KOBIET

Jak dopasować ubiór do sylwetki? W jaki sposób zadbać o nasze ciało? Czyli Mama na Wyspach.

58

SPORTY EKSTREMALNE

„Bieg z piekła rodem”, „bieg rzeźnika”, „bieg bez litości” – tak o Runmageddonie mówią jego uczestnicy.

64

KRÓLUJE PANNA

Jacy są ludzie spod znaku Panny? Z kim się dogadują, a z kim im raczej nie po drodze?

8 września 2017

Skład i gra�ika: Rafał Koczan Redakcja portalu Goniec.com: Agata Trzaskawka E: agata.trzaskawka@goniec.com Marketing i reklama: (Advertising) ogłoszenia: T: 020 7099 7107 E: marketing@goniec.com Sylwia Bohatyrewicz T: 079 749 900 11 E: sylwia@goniec.com Łukasz Zawisza T: 079 749 900 12 E: lukasz.zawisza@goniec.com Bożena Szul E: bozena.szul@goniec.com Samanta Kulpa T: 079 749 900 14 E: s.kulpa@goniec.com Administracja i �inanse: Samanta Kulpa T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: of�ice@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@mail.goniec.com T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Wydawca (Publisher): 1MM Media Limited Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2044-5202 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialnosci za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

6 ~ rysunek i KOMENATRZ

K

rysuje: Adam Sochacki

omentarz rysunkowy:

17.410.742 wyborców głosowało za opuszczeniem Unii Europejskiej.

W

ielki remont zamiast sprzątania

redaktor naczelny Karol Pomeranek

Zerwaliśmy tynki, położyliśmy instalacje.

Patrzymy jak schnie.

8 września 2017

W dobie niepewności jutra, Brexitu, napięcia na Półwyspie Koreańskim i kolejnej fali uchodźców zalewających włoskie wybrzeża oraz w 66. roku panowania Elżbiety II i rosnących oczekiwań społecznych, podjęliśmy decyzję o zmianach wydawniczych, w wyniku których magazyn „Goniec” ukazywał się będzie w każdy pierwszy piątek miesiąca i otrzymał nową szatę gra�iczną. Przekonani, iż obrany kierunek

okaże się właściwy, przyniesie oczekiwane rezultaty w dobie zmieniających się realiów rynkowych. Tak mniej więcej mógłby brzmieć początek wstępniaka, gdyby niżej podpisany spędził ostatnich lat 20 w jakiejś średniej wielkości podwarszawskiej korporacji. Na szczęście jest inaczej, głowa pracuje jeszcze jako tako, choć jak mawia mój kuzyn spod Leszna, „w tym wieku szału nie ma”. Więc napiszę tak…

Wspomniany kuzyn, na

co dzień wzięty malarz pokojowy, nawiedził mnie kiedyś z butelką bezalkoholowego płynu, pod koniec której wyłożył, że „w domu to jest tak, że trzeba sprzątać często, ale raz na jakiś czas ściany wymalować koniecznie też”. Mając tę „mądrość” z tyłu głowy, kilka dni później, po kolegium redakcyjnym, podjęliśmy decyzję, że najwyższy czas chwycić za pędzle. Gdzieś tam znalazła się wiertarka udarowa, ktoś tam przyniósł kielnię. Zerwali-

śmy tynki, położyliśmy nowe instalacje. Teraz patrzymy jak schnie.

I czekamy na opinie naszych Szanowych Inspektorów Nadzoru pod adresem redakcja@ goniec.com...

PS Pragnę serdecznie podziękować za lata współpracy Piotrowi Ikonowiczowi i Stanisławowi Michalkiewiczowi. Jednocześnie witam na pokładzie „Gońca” Paulinę Młynarską, Beatę Sadowską, Tomasza Terlikowskiego oraz Krzysztofa Skibę. <<

8 ~ felieton

Paulina Młynarska

amy

problem

z poczuciem

humoru Pisanie felietonów polega na tym, by skrótowo, dosadnie, dowcipnie i z pointą pisać o problemach. Jednak w naszym kraju, kabaretem stojącym i mogącym się pochwalić fenomenalnym dorobkiem w zakresie inteligentnego omijania komuszej cenzury przez dziesiątki lat. W ojczyźnie „Starszych Panów”, Barei, Głowackiego, Tyma, Dobrowolskiego, Młynarskiego, Osieckiej i Kofty, by wymienić tylko tych, na których wychowało się moje (czyli 40+) pokolenie. W państwie, którego najwyższe władze, każdego dnia wykazują się zupełnie niespotykaną i to w światowej skali, inwencją w zakresie pure nonsensu, zapanowała groźna epidemia powszechnej odmowy poczucia humoru. I to jest straszne.

Z jednej strony, w debacie publicznej padają dowcipasy i komentarze tak prostackie i przesycone bezwstydnym seksizmem, rasizmem, homofobią, że człowiek inteligentny i kulturalny, chcący w miarę możliwości śledzić bieżące sprawy i w tym celu odpalający polski internet przy porannej kawie, skazuje się na spędzenie reszty dnia w stanie głębokiego szoku.

Z drugiej – spróbuj człowieku, kobieto, felietonistko z czegokolwiek, nieagresywnie, nieobraźliwie, ale jednak trochę złośliwie sobie zażartować, a rzucą ci się do oczu rodzimi obrońcy i obrończynie opacznie pojętej poprawności politycznej. Osoby, które z jakichś 8 września 2017

Jako wisienkę na torcie dołożę cudowną powodów uważają, że zaangażowanie po stroreakcję części internautów, którzy zarzucili mi nie grup dyskryminowanych powinno wykluostatnio podszywanie się pod kogoś kim nie czać lub trwale usuwać z systemu wszelkie jestem i używanie fałszywego nazwiska, kiedy przejawy poczucia humoru. dla żartu podpisałam się pod jednym z felietoI tak, skoro jestem feministką, a więc osobą, nów: „Dulska”. która otwarcie sprzeciwia się dyskryminacji kobiet i np. wyśmiewaniu ich wyglądu i koMam wielką nadzieję, że Czytelniczki mentowaniu życia osobistego w ramach receni Czytelnicy „Gońca”, który zaprosił mój zowania ich działalności zawodowej, powinfelieton na swe łamy, zechcą jednak się ze nam także powstrzymać się od jakichkolwiek mną (życzliwie) pośmiać ze wszystkiego żartów, czy uwag o i wszystkich, nie kobietach w ogóle. wyłączając autorki Skoro piętnuję ratych słów! Obiecuję Nigdy nie traktujcie sizm – absolutnie nie wyłapywać dla was ę napisz co kiego wszyst wolno mi zamieścić najsmaczniejsze śmiertelnie poważnie... zabawnego mema absurdy i komiczne rodem z Indii (który sytuacje z polskiego rozbawia samych zainteresowanych, nie nosi podwórka. cech rasizmu, tylko pokazuje jak zabawny i Was, kochani Czytelnicy i Czytelniczki propocieszny bywa w ogóle homo sapiens). szę tylko o jedno: nigdy nie traktujcie wszystJestem zaangażowana w obronę praw osób kiego co napiszę śmiertelnie poważnie! << LGBT – nie mam prawa dopatrywać się komizmu w sytuacjach z udziałem takich właśnie osób.

Jestem dziennikarką, producentką, pisarką i Przy czym, aby było jeszcze weselej, kiedy feministką, podróżniczką, joginką i piosenkarką tylko poważnieję i zaczynam dyskusję na kabaretową. Ale dawno przestałam już być akargumenty, w ważnych, często dramatycztorką. Mam dorosłą córkę i legion przyjaciółek. nych sprawach, zaraz słyszę i czytam, że te Wierzę w kobiety, a mężczyzn lubię (ale tylko feministki to takie babony ponure bez krztyny poczucia humoru. fajnych i feministów).

Komentuj! Goniec.com

felieton ~

ochwała

niewiedzy Krzysztof Skiba

Z badań nad mediami wynika, że ponad siedemdziesiąt procent widzów nie rozumie telewizyjnych serwisów informacyjnych. Podobna grupa ludzi nie rozumie tego, co czyta w gazetach czy w internecie. Jedni nie rozumieją tego co słyszą i czytają, inni nie wiedzą tego co mówią. Komunikacja społeczna jest więc poważnie zagrożona.

Dawno temu człowiekowi wystarczył tzw. „język ciała” i wszyscy mogli się dogadać nie tylko na Placu Pigalle w Paryżu czy na Soho w Londynie. Dziś natłok szumu informacyjnego jest tak wielki, że mimo medialnego prania mózgu i widowiskowego wbijania łopatą do głowy, wielu nie kapuje o co chodzi z tą globalizacją czy globalnym ociepleniem. Są rzeczy tak abstrakcyjne, jak np. kupno niewidzialnych helikopterów dla polskiej armii, że zawiłości tej transakcji zrozumieć może tylko teściowa wujka ministra Macierewicza.

Problem polega na tym, że my już nie odróżniamy, kiedy ktoś mówi coś dla żartu, a kiedy na serio. Gdy taki poseł Marek Suski (ten od carycy Katarzyny) mówi coś „dla jaj”, wszyscy są przekonani, że to jest na super serio. Z kolei gdy prezes Jarosław Kaczyński ogłasza bardzo poważne oświadczenie z wysokości swej drabinki, cała Polska ryczy ze śmiechu. Jak widać trudności z odczytaniem intencji autora mają nie tylko dzieci analizujące wiersze Norwida w szkole.

Inna sprawa to nieumiejętność posługiwania się językiem polskim. Kiedyś wyczytałem

telewizyjnych „Faktach” czy „Wiadomościach”. w internecie informację pod tytułem „Lady Gdyby zrozumieli mogliby oszaleć albo się GaGa chce kochać się z wszystkimi członkami pozabijać.

Take That”. Autor tej beznadziejnie zredagoNiewiedza, a może bardziej brak świawanej notki sam nie wie co pisze. Wystarczyło domości o pewnych faktach czyni życie przecież napisać, że Lady Gaga chce kochać przyjemniejszym. się z „wszystkimi wokalistami Take That”. I Gdyby niektórzy redaktorzy wiedzieli co już byłoby inaczej. Tymczasem podana forma piszą, gdyby konsumenci kotletów mielonych zdania sugeruje �izyczny konkret marzeń Lady wiedzieli z czego się je robi w restauracjach, Gagi. Jak wiadomo członków Take That było gdyby Polacy wiedzieli co mówi Jacek Kurski, kiedyś pięciu. Teraz jest ich trzech. Niedouczogdy wyłączą mikrofony, gdyby Doda słyszała nemu, który zredagował notkę chodzi więc komentarze facetów oglądających jej nagie o to, że Lady Gaga chce się kochać z każdym zdjęcia, gdyby pacjenci znali prawdziwe oceny z nich. Tak zbudowane zdanie, oprócz nielekarzy, a lekarze słyszeli opinie pacjentów, świadomej metafory „członkostwa”, sugeruje gdyby człowiek był świadomy ilości baktejednak, że pięciu wokalistów Take That zebrarii na wypranym nych do kupy może ręczniku, gdyby mieć więcej niż pięć podatnicy wiedzieli członków, bo Lady Gdy prezes Kaczyński jak marnują się ich Gaga chce się kochać czenie, oświad ne poważ a ogłasz pieniądze, gdyby przecież „z wszystkicała Polska ryczy ze śmiechu. kobiety słyszały jak mi członkami”. Rodzi wyraża się górnik się poważne pytanie po wypłacie, gdyby posłanka Sobecka znała natury medycznej: czy wśród członków ekisłowa wypowiadane w duńskich �ilmach porpy Take That są osobnicy posiadający dwa no… to świat nie przetrwałby w błogostanie członki? Jeśli tak, to wszystko jest w porządku. kolejnego dnia. << Niestety biografom grupy nic na ten temat nie wiadomo. Jedyne co w tym wszystkim wiadomo to fakt, że autor tej notki nie wie do końca Krzysiek Skiba słynie z celnych felietonów, co pisze, ale przecież nie on jeden. ciętego języka i zabawnych komentarzy. Oprócz Świat zbudowany jest na nieporozumieaktywności w zespole Big Cyc, Skiba był częstym niach i niewiedzy człowieka. Niewiedza jest gościem w programach kabaretowych, grywał potrzebna do przeżycia jak powietrze. Niewiepamiętne epizody w serialach komediowych, dza pozwala wielu społeczeństwom normalnie takich jak „Świat według Kiepskich”, „Król funkcjonować. Całe szczęście, że siedemdziePrzedmieścia” czy „Daleko od noszy”. siąt procent ludzi nie rozumie tego co ględzą w

Komentuj! Goniec.com

9

10 ~ felieton

Beata Sadowska

ieg

na dopingu.

Rodzinnym

górskich biegów czy triathlonów niż krzyKiedyś przeczytałam, że dzieci nie potrzebują czące kreskówki. Był z nami na maratonie w nowych zabawek, tylko przygód. Z drugiej Nowym Jorku i Londynie, na ultramaratonie strony ciągle słyszę, że takie czasy, że od w Hiszpanii i teraz, już razem z młodszym komputera i telewizji nie ucieknę, że to norbratem, na UTMB. malne, że syn albo córka siedzą z nosami w Ultra-Trail du Mont-Blanc to klasyk biegów telefonach komórkowych. górskich. Około 2300 pozytywnych szaleńNie mam telewizora od kilkunastu lat ców pokonuje trasę blisko 170 km. Niektóre i – szczerze – nigdy mi go nie brakowało. No wierzchołki na wysokości ponad 2500 m może raz pomyślałam, że chętnie oglądałan.p.m., w sumie 10 tys m przewyższeń. bym kanały informacyjne o poranku. Myliłam Biegną w deszczu, palącym słońcu, czasem się. Spróbowałam i nie byłam w stanie znieść śniegu. Na trasie mają 2000 uśmiechniętych epatowania zbrodnią, okrucieństwem, tragewolontariuszy, ale co najważniejsze – rodziny. dią. Tak jakby świat składał się wyłącznie ze Kibicują żony, dziewczyny, narzeczeni, mężozłych ludzi, którzy tylko czekają, aby na mnie wie, dzieci, przyjaciele, napaść, zgwałcić mamy, ciocie, wujkowie, albo ukraść mój sąsiedzi, kumple z prasamochód. BzduOk. 2300 pozytywnych cy, przyjaciele. ra. Odpuściłam je pokonu ów szaleńc W tym roku biegł sobie i do dziś jest trasę blisko 170 km.

Paweł: tata Tytusa i mi z tym dobrze.

Kosmy. Byliśmy na starMam dwóch cie, gdzie przy dźwiękach „Rydwanów ognia” synków: Tytusa (4 lata) i Kosmę (1.5 roku). kolorowy tłum ruszył zmagać się z własnymi Oni też wychowują się bez szklanego ekranu. słabościami. Byliśmy na 40,77 i 150 km. WiNie, nie są wykluczeni przez rówieśników, bo dzieliśmy ubłocone buty, zmęczenie na twanie wiedzą, kto to Strażak Sam. Tytus wie, ale rzy, grymasy bólu. Ale kiedy 12,5 km przed nie zaczyna dnia od ogłupiającego kanału dla metą wyczerpany Paweł usłyszał z daleka dzieci, naszpikowanego reklamami. Wie, że „Dawaj, tata, dawaaaaaaj!“, łzy poleciały ukochane bajki mieszkają w komputerze i że mu z oczu. Wiedział, że z takim dopingiem przed snem i czytaniem książek mama albo musi dać radę. Mimo totalnego zmęczenia, tata mogą mu je włączyć. Kiedy podróżujemy, obtartych ud, odcisków, pęcherzy i zasypiaw hotelu nie szuka nerwowo pilota. Po prostu nia podczas marszu. Mimo wycieńczenia i nie zauważa telewizora. Zupełnie jak my. problemów z żołądkiem. A dzieci? Przez dwie A że często uprawiamy turystykę biegodoby spały w kratkę, czasem wracaliśmy z wą, woli oglądać uczestników maratonów,

Komentuj! Goniec.com

8 września 2017

trasy przed trzecią nad ranem. Wsiadały i wysiadały z auta po dziesięć razy w ciągu kilku godzin. Czasem musiały czekać na tatę blisko godzinę, czasem zasypiały podczas kibicowania, innym razem miały kompletnie mokre buty przy 2 stopniach Celsjusza. I... nawet nie mruknęły. Doświadczyły prawdziwych emocji. Zobaczyły, że tata ma pasję. Że sport jest piękny. Że wspieranie kogoś ma sens. I że życie w realu jest bardziej kolorowe od najbardziej �luorescencyjnej kreskówki. I to jest piękne!

PS Po 44 godzinach, 35 minutach i 52 sekundach Paweł zameldował się na mecie w Chamonix, na którą wpadł... pchając w wózku najlepszych kibiców świata: Tytusa i Kosmę. I to też jest piękne!

Nie wiem, jak to robią, ale czasem nawet po 40 godzinach biegu (limit czasowy to 46.5 h) biorą na ręce albo na barana swoje dzieci i z nimi przekraczają upragnioną linię mety. << Biegam, bo mi z tym po drodze. Dbam o cztery łapy. Lubię zieloność – na talerzu i wokół siebie.

Staram się, żeby mniej znaczyło więcej, choć przede mną jeszcze długa droga. Chciałabym kiedyś móc powiedzieć, że przykazania profesora Kołakowskiego są „moje” nie tylko w teorii.

Jestem mamą i to na pewno najpiękniejsza przygoda mojego życia. Zapraszam do mojego świata.

felieton ~

Tomasz P. Terlikowski

otowanie

żaby

Franciszek przeprowadza w Kościele bardzo głęboką rewolucję. I trzeba mieć świadomość, że będzie bardzo trudno ją odwrócić!

W Polsce niemal się o tym nie mówi, ale prawda jest taka, że papież Franciszek powoli, ale systematycznie zmienia Kościół.

I wcale nie chodzi tylko o (słuszne i godne podziwu) otwarcie duszpasterskie czy o ograniczenia (także ważne) klerykalizmu.

O wiele istotniejsze i głębsze są reformy doktrynalne, które ukrywa się pod płaszczykiem zmiany praktyki duszpasterskiej.

Chodzi oczywiście o kwestie podejścia do Komunii świętej dla osób rozwiedzionych w ponownych związkach, bowiem wbrew temu, co się wydaje nie jest to kwestia dyscypliny sakramentów, ale także teologii moralnej. Albo bowiem cudzołóstwo (a zatem każdy akt seksualny poza małżeństwem) jest grzechem ciężkim, a pierwsze małżeństwo jedynie ważnym (i wtedy nie ma mowy o komunii dla rozwodników w ponownym związku, bowiem znajdują się oni w stanie permanentnego cudzołóstwa), albo destrukcji ulega cała doktryna moralności seksualnej w Kościele.

Oczywiście nigdzie nie jest napisane, że Komunia święta rozwodnikom ma być dawana. Papież Franciszek w „Amoris laetitia” wzywa jedynie do rozeznawania, a zawarte w dokumencie tym wskazówki pozostają niejasne i otwarte zarówno na interpre-

to właśnie ich interpretacja jest prawdziwa; tacje, zgodnie z którą Komunia może być kilka tygodni później list ten (choć pryudzielana, jak i wierną dotychczasowej watny) omówiło „L’Osservatore Romano”, nauce. Ale ta nieprecyzyjność sprawia, że a na koniec – dosłownie kilkanaście dni w wielu diecezjach, a także całych krajach temu – list ten opublikowano na o�icjalnych już uznano, że Komunii udzielać rozwodnistronach Watykanu, co nadaje mu znamiona kom w ponownych związkach się będzie, większej o�icjalności (choć w sensie ścisłym co oznacza, że w praktyce niezależnie od pozostaje on dokumentem prywatnym, a tego, co rzeczywiście powiedział i napisał zatem nie ma znaczenia doktrynalnego). I w Franciszek, zmiana w wielu miejscach już ten sposób – powoli, ale skutecznie – doprosię dokonała. Ale jeszcze groźniejsze jest wadzono do sytuacji, w której celowo niepowolna, dokonująca się metodą gotowania precyzyjny (by nie wywołać buntu konserżaby (wkładamy ją do zimnej wody, a potem watystów) dokument powoli podgrzewazostał doprecyzowany. my, by niczego nie Zmiany są dokonywane Inna sprawa, że mezauważyła) zmiana toda ta ma jedną, ale za doktryny. nieco poza prawem, bez realto bardzo istotną słaNieprecyzyjne nego angażowania bość, wszystkie zmiany zapisy (celowo, bo autorytetu papieskiego. są dokonywane nieco gdyby zapisano je poza prawem, bez realprecyzyjnie doszłoby nego angażowania autorytetu papieskiego, do schizmy czy awantury, bowiem ortotak że można z nich się szybko wycofać. doksyjni kardynałowie nie pozwoliliby na Będzie to jednak trudne, bo wiele z tych zmianę) „Amoris laetitia” są powoli precydecyzji już w niektórych diecezjach weszło zowane, ale tak, by nie działo się w świetle w życie. I trzeba mieć tego świadomość, kamer. Najpierw więc nieprecyzyjny dokuzamiast udawać, że nic się nie stało. << ment zinterpretowali biskupi regionu Buenos Aires, którzy uznali, że papież dopuścił – pod pewnymi (nie jest tylko jasne, pod jakimi) niektóre osoby rozwiedzione w poDziennikarz, �ilozof, publicysta, tłumacz, pisarz nownych związkach – do Komunii; później i działacz katolicki, redaktor naczelny Telewizji papież wysłał do nich prywatny (to ważne, Republika w latach 2014-2017, a od 8 maja 2017 r. bo prywatne listy nie mają znaczenia dla dyrektor programowy tej stacji.

Magisterium) list, w którym podkreślił, że

Komentuj! Goniec.com

11

12 ~ Morliny Goniec Polish FESTIVAL

goniec 8 września 2017

EXHIBITORS Kościół Zielonoświątkowy Lebara Mobile Przychodnia Luxmedica Hurtownia Lemonex Pol Plan Insurance Best 4 Direct Ltd Simpson Millar Solicitors Polish Safety Services Biogrim LubApple Spółdzielnia Mleczarska Ryki Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piaskach McHale & Co Solicitors Eco House BM DFDS Euro Furniture OWL Financial Kinas Solicitors Umbrella Protect Ltd Target Accounting Small World Money Transfers Rubbish Masters ANT BM Kancelaria Adwokacka IMD Solicitors Talk Home App MD Interiol Dream PODHALE Wyroby Regionalne KiDZ MET Police Fire London Brigade ORGANIZATIONS Książe Pomoże Polish Faces Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie Stowarzyszenie Techników Polskich Polska Macierz Szkolna Ealing Fostering and Adoption Connections Poles in Need – Centrum Pomocy Familia SAMI SWOI PREMIUM – BUSINESS VILLAGE Sami Swoi Premium Capital Business Links Ltd Your Legal Friends Alvo Ltd A-Plan (Pol Plan) Target Accounting McHale Solicitors IMD Solicitors Kinas Solicitors Simpson Millar FOOD VILLAGE Pierogi Company Yummy PL The Polish Bakery The Polish Deli London Under The Eagle-Pod Orłem MORLINY Zapiekanki Ltd Polish Village Bread Zakład Mięsny Wierzejki Grota Smaku Delight Wędlinka Yummy PL San Remo Catering

14 ~ reklama

Polski smak w W PRODUKTY MARKI MORLINY CZĘSTO GOSZCZĄ NA POLSKICH STOŁACH W WIELKIEJ BRYTANII. JESTEŚMY JEDNAK Z WAMI NIE TYLKO PODCZAS PYSZNYCH POSIŁKÓW!

Od lat produkty Morlin są tam, gdzie mieszkają Polacy. Dlatego Morliny po raz kolejny wspierają największe polonijne wydarzenie w UK. Jako Sponsor Główny, już niemal tradycyjnie oferują gościom wydarzenia, mnóstwo konkursów, niespodzianek i atrakcji. Na specjalnym stoisku marki w Morliny Food Village będą przede wszystkim królowały przepyszne wyroby mięsne. Szeroki wybór doskonale znanych kiełbasek na grilla oraz znakomite żeberka i łopatka z pewnością rozbudzą apetyt niejednego gościa festiwalu. Na miejscu czekać też będą atrakcje dla dzieci, jak i dorosłych, w tym konkurs, w którym wygrać można konsolę Sony PlayStation4!

Jesteśmy też z Wami na Facebooku i Instagramie

8 września 2017

Dlaczego „wyspiarski” pro�il Morliny UK na Facebooku ma aż 34 tysiące fanów? Sprawdź i przekonaj się sam, że to wyjątkowe miejsce na mapie polskich fanpejdży w Wielkiej Brytanii! Od ponad dwóch lat tysiące Polaków z Wysp znajduje tu mnóstwo sprawdzonych przepisów na najlepsze potrawy – te popularne i te mniej znane – lecz wszystkie z produktów dostępnych w UK! Ale to tylko mała część naszego pro�ilu! Można tu również znaleźć garść wskazówek na temat pomysłów na weekend w UK. Specjalnie dla Was sprawdziliśmy i opisaliśmy najlepsze brytyjskie parki rozrywki, safari, jaskinie, escape room’y, ścianki wspinaczkowe, ścieżki rowerowe, kolejki wąskotorowe, czy zamki.

Oprócz cennych tipów jest też u nas sporo zabawy! Morliny UK to też miejsce nieustających konkursów, w których wszyscy mieszkańcy Wielkiej Brytanii mogą wygrać wiele atrakcyjnych nagród.

W ostatnich konkursach do wygrania były aparaty fotogra�iczne Nikon i grille ogrodowe Weber – jak widać, gra jest warta świeczki! Warto wspomnieć też, że Morlinowicze są również prawdziwymi kulinarnymi ekspertami, dzięki czemu na Morliny UK odbyło się też wiele akcji mających na celu wybór najlepszych potraw, kuchni, a nawet... piosenek na grilla. A jeśli jesteś już z nami na FB, przypominamy jeszcze o Instagramie, gdzie od kilku miesięcy także możesz nas śledzić!

reklama ~

15

Wielkiej Brytanii

Najlepsze według Morlinowiczów

(*na podstawie głosowań na FB Morliny UK) Najlepsza kuchnia na świecie: 1. POLSKA 2. Chińska 3. Japońska Najlepsza polska potrawa: 1. GOŁĄBKI 2. Bigos 3. Pierogi

Najlepsza zagraniczna potrawa: 1. GULASZ 2. Leczo 3. Strogonow

Najlepsze na śniadanie: 1. JAJECZNICA 2. Kanapki 3. English Breakfast Najlepsze na grilla: 1. KIEŁBASKI 2. Łopatka 3. Karkówka Znajdź nas na Facebooku, baw się na festiwalu i... wygraj Sony PlayStation 4!

Morliny Goniec Polish Festival to nie tylko wyśmienita okazja na powakacyjne spotkanie ze znajomymi, czy wspólną zabawę przy polskiej muzyce i pysznych polskich potrawach – to także wielka szansa na zdobycie Sony PlayStation 4! Jak to zrobić? Wystarczy być z nami na Morliny Goniec Polish Festival w chwili, gdy będziemy robić festiwalowe MEGA SELFIE, a następnie oznaczyć się na zdjęciu opublikowanym na naszym facebookowym pro�ilu. Spośród oznaczonych uczestników imprezy wylosujemy szczęśliwca, do którego powędruje konsola Sony PlayStation4!

Najlepsza piosenka na grilla: Nadal poszukujemy :-).

:D

16 ~ tylko POZYTYWNIE

tająca Lazakonnica

– Popularny jest pan Jezus, nie ja. Jechałam do św.

Jakuba, by zaczerpnąć jego wiary i mocy, i aby wykorzystywać je w życiu.

Z POZNANIA

Magdalena Kruszona Siostra Leopolda została przez internautów okrzyknięta „latającą zakonnicą”, a wszystko to za sprawą jednego wideo, którego stała się bohaterką.

Do sieci tra�ił krótki �ilm, na którym widać zakonnicę pędzącą na rowerze. Widok ten zaskoczył jednego z kierowców, który po-

– To żaden cud, wykorzystałam jedynie, co dał mi pan Bóg: dobrą pogodę, siłę w nogach i wygodną drogę z górki .

Siostra Leopolda o swojej przygodzie 8 września 2017

stanowił zarejestrować na swym telefonie ten niecodzienny wyczyn, a następnie udostępnić go w internecie. Filmik stał się hitem wśród internautów, ale także w mediach tradycyjnych. Na portalu TVN24 został też wybrany „najciekawszym wideo tygodnia”. Siostra Leopolda stała się popularna również poza granicami Polski. Jednak nie o popularność jej chodziło.

– Popularny jest pan Jezus, nie ja. Jechałam do św. Jakuba, by zaczerpnąć jego wiary i mocy, i aby wykorzystywać je w życiu. To on zaniósł chrześcijaństwo do pięknej Hiszpanii. To mnie fascynowało i pchało, by dotrzeć do mojego celu.

W żadnym wypadku nie chodziło o

zdobycie popularności – przyznała zakonnica w rozmowie z portalem Dobre Wiadomości.

Co ciekawe, siostra z Zakonu Sióstr Elżbietanek jechała na swym rowerze 67 km/h, czyli tylko 3 km/h mniej niż przewidują ograniczenia na tym odcinku trasy.

Niewiele brakowało, a s. Leopolda złamałby przepisy drogowe. Bohaterka nagrania zmierzała do celu pielgrzymki, hiszpańskiego Santiego de Compostela.

Trzeba przyznać, że siostra Leopolda wykazała się niesamowitą kondycją, której może pozazdrościć

niejedna młoda kobieta. Jak sama przyznała, sprzyjające warunki do podróży podarował jej Bóg.

– To żaden cud, wykorzystałam jedynie, co dał mi pan Bóg: dobrą pogodę, siłę w nogach i wygodną drogę z górki – wyjaśnia siostra Leopolda. <<

Londyński Tooting wyróżniony Tooting w Londynie został wyróżniony w rankingu „Najfajniejszych sąsiedztw do życia” na świecie.

To jedyna dzielnica w UK, która znalazła się na tej liście.

Ranking został stworzony przez Lonley Planet, nazywany przez wielu biblią turystyczną. Wyróżnili w niej miejsca zasługujące na miano najlepszej dzielnicy.

Na liście znalazło się między innymi Borgo San Frediano we Florencji, Business Bay w Dubaju oraz Frelard w Seattle.

Londyńczycy kochają Tooting przede wszystkim za jego etniczną różnorodność oraz za jego wyjątkowy styl, tzw. shabby chic – stylistykę urządzania wnętrz przy wykorzystaniu starych bądź celowo postarzanych mebli. Tooting do rankingu został nominowany przez pisarza Willa Jonesa, który określił to miejsce, jako „pławiące się w multikulturaliźmie i oryginalności”. W okolicy mieści się 200 akrów terenów zielonych, a także największy pod względem powierzchni odkryty basen w Wielkiej Brytanii. <<

Spotkanie po latach Dwaj przyjaciele walczyli w Powstaniu Warszawskim ponad 70 lat temu. Po wojnie ich drogi się rozeszły, by w końcu ponownie się spotkać.

Andrzej Borowiec i Tadeusz Stopczyński uczestniczyli w powstaniu będąc nastolatkami. Byli jednymi z kilkudziesięciu tysięcy osób, którzy próbowali zatrzymać atak nazistowskich wojsk w Warszawie. Podczas wojny Andrzej Stopczyński przyjął pseudonim „Bończa” lub „Mietek”, miał wtedy 17 lat.

15-letniego Andrzeja

Borowca, nazywanego „Zych”, zwerbował do szeregu powstańców, a później do legendarnego batalionu „Zośka”. Po zakończeniu niemieckiej okupacji ich drogi się rozeszły. Panowie nie widzieli się blisko 70 lat. Ku ich zdziwieniu, spotkali się ponownie w Anglii, w domu opieki dla polskich żołnierzy – Ilford Park Polish Home, mieszący się w Newton Abbot w hrabstwie Devon. Obydwoje nazwali to spotkanie nieprawdopodobnym zbiegiem okoliczności. Jak się okazało, tra�ili do placówki w podobnym czasie, ale mieszkali w

Pozytywne liczby

50 tysięcy

puszek z wodą tra�iło do rodzin niemających dostępu do wody pitnej po ostatnim huraganie Harvey.

28 godzin w takim czasie Polak przepłynął Bałtyk wpław. Dokonał tego Sebastian Karaś.

29 funtów

tyle mają kosztować bilety na podróż z Londynu do Francji i Belgii u przewoźnika Eurostar. Promocja ma trwać do 9 grudnia tego roku.

tylko POZYTYWNIE ~

17

Nowy ORP Ślązak Prace nad budową okrętu ORP Ślązak dobiegają końca. Proces ten trwał od 2001 roku. Do służby ma tra�ić dopiero w przyszłym roku, jednak już dziś trwają ostatnie szlify.

Okręt zostanie patrolowcem, a nie korwetą.

dwóch osobnych budynkach. Pracownik, który miał kontakt zarówno ze Stopczyńskim, jak i Borowcem, stwierdził,

że mogą się znać i zorganizował spotkanie. To najpiękniejszy prezent, jaki mogli otrzymać w tym wieku. <<

Dary losu

Anonimowy darczyńca przekazał gminie w Sierakowie ponad 5 mln złotych darowizny. Teraz mogą rozpocząć się dawno planowane inwestycje.

Na konto sierakowskiego urzędu wpłynęła zaskakująca kwota pieniędzy, wynosząca 5,2 mln złotych. O�iarodawca jest anonimowy, Urząd Skarbowy nie chce ujawniać szczegółów. Burmistrz gminy Sieraków oraz radni przygotowali już plan zagospodarowania darowizny. Suma tra�i na lokaty i pokryje część bieżących inwestycji. W przyszłości ma powstać hala sportowa oraz rozpoczną się remonty szkół, które dotychczas były nierealnym i odkładanym w czasie przedsięwzięciem. Remontu wymagają także sierakowskie drogie i chodniki, a dzięki o�iarowanej kwocie będą mogły zostać w końcu odnowione. <<

Obecnie w Stoczni Marynarki Wojennej trwają testy wszystkich urządzeń – elektrycznych, mechanicznych oraz zbrojenia. ORP Ślązak wyposażony jest w lądowisko dla śmigłowców o maksymalnej masie 10,5 tony oraz w dwie małe armaty o kalibrze 30 mm i 76 mm, mające przeznaczenie patrolujące. W czasie budowy nastąpiło kilka zmian, głównie ze względów �inansowych. Jedną z nich jest zmiana jednostki pływającej.

Okręt zostanie patrolowcem, a nie – jak pierwotnie zakładano – korwetą.

ORP Ślązak ma tra�ić do Marynarki Wojennej w II połowie 2018 roku. <<

18 ~ widziane z PERSPEKTYWY

Top of the month Łukasz Filim

POLACY PO BREXICIE Wychodzę z założenia, że nic nie dzieje się przypadkowo. A jednocześnie ponosimy konsekwencje swoich wyborów i decyzji, nawet, jeśli nie do końca znamy i rozumiemy skutki przy ich podejmowaniu. Skoro więc urodziliśmy się Polakami z całym tego potencjałem i skalą trudności, to zbliżający się Brexit oraz poprawiające się warunki gospodarcze w Polsce są wydarzeniami, które mogą pomóc wielu rodakom podjąć decyzję o powrocie

do optymalnych warunków rozwoju dla siebie i najbliższych, czyli do Polski. Piękno rodzinnych stron, bliskość przyjaciół i ważnych w życiu ludzi, ojczysty język oraz bogate dziedzictwo kultury są kolejnymi elementami wspomagającymi decyzję o powrocie. Wiadomo też, że życie zatacza koła, czyli to, co kiedyś było zachętą do wyjazdu, dziś staje się bodźcami do

powrotu. I odwrotnie to, co wypychało z jednego kraju, dziś może zniechęcać w drugim. Tak, Brexit już pomaga i dalej będzie moim zdaniem pomagać Polakom wracać do „własnego domu”.

Choć pewna część Polaków zostanie. Może się okazać, że relacje, które tu stworzyli i styl życia, jaki tu prowadzą, nie pozwolą im wrócić do kraju nawet, gdyby bardzo chcieli. <<

Zapytaliśmy naszych Czytelników, czy ich zdaniem Polacy po Brexicie zostaną na Wyspach, czy też wrócą do Polski. Odpowiedzi zaskakują?

Sonda

gońca

?!

Po Brexicie Polacy zostaną na Wyspach?

Część tutejszej Polonii zostanie, mam tu na myśli ludzi, którzy odnieśli sukces, założyli rodziny.

Jacek

Marta

Anna

Katarzyna

RADWAŃSKI

KOCOT

PIĄTKOWSKA

OZDOWSKA

Część Polaków wróci, a część zostanie, zależnie od tego jak bardzo zapuścili korzenie w UK. Ci, którzy mają tu ugruntowane życie, dzieci w szkołach, zakupione nieruchomości, stałą pracę, zapewne zostaną niezależnie od okoliczności. Ta część natomiast, która przyjechała, żeby podreperować budżety domowe, raczej wyjedzie. Sam zaliczam się właśnie do tej części emigracji – do emigracji i nie planuję przedłużać pobytu, gdy stanie się on nieopłacalny. Gdy przyjechałem, funt dobijał do 6 złotych, obecnie angielska waluta to tylko cień dawnej świetności. Wielu moich znajomych już wyjechało, bo obecnie bardziej opłaca się pracować np. w Holandii, ale jest też wielu, którzy z innych przyczyn niż ekonomiczne, zostają. << 8 września 2017

Mam zamiar opuścić Wielką Brytanię jeszcze przed Brexitem, ale daję sobie czas do marca 2019 roku na zrealizowanie celów związanych z pobytem tutaj. Później planuję przenieść się do Holandii, gdzie mam znajomych i gdzie czuję się jak w domu. Nie głosowałam za wyjściem z Unii i nie chcę dalej żyć w kraju, który w Unii nie będzie.

Poniekąd cieszę się, że Wielka Brytania wychodzi z UE, gdyż gdyby nie to, pewnie dalej byłabym tu, gdzie jestem. Od dawna miałam w sobie poczucie, że nie chcę tu być i na to złożyło się wiele czynników.

Anglia nigdy nie była moim pierwszym wyborem – była tzw. „second best”. Jestem tu tylko ze względu na język. Gdyby nie jego nieznajomość, być może nigdy bym z Polski nie wyjechała. <<

Myślę, że wiele wskazuje na to, że brytyjski rząd chciałby, aby obywatele UE pozostali na Wyspach.

Sądzę, że większość naszych rodaków jest spokojna, co do naszej przyszłości w Wielkiej Brytanii i pozostanie tutaj. Rodziny stworzyły sobie domy i zapuściły korzenie.

Tutaj mają znajomych i przyjaciół.

Ja i mąż przyjechaliśmy do Wielkiej Brytanii prawie pięć lat temu.

Stworzyliśmy dom, poznaliśmy nowych przyjaciół, czujemy coraz większy dystans do rzeczywistości w Polsce. Po kilku latach ciężkiej pracy nad stabilizacją �inansową w Wielkiej Brytanii i odkryciu możliwości, przyzwyczailiśmy się do standardów życia tutaj i nie wyobrażamy sobie powrotu do kraju. Chyba, że zmuszą nas do tego nieprzewidziane okoliczności. <<

Część tutejszej Polonii zostanie, mam tu na myśli ludzi, którzy odnieśli sukces, założyli rodziny lub nabyli nieruchomości. Tu dokonali tego, czego nie dokonali w Polsce.

Ale wiem też, że wielu naszych rodaków powraca, bo przybyli na Wyspy często w celach zarobkowych. Również kurs brytyjskiej waluty jest coraz mniej atrakcyjny.

Do tego atmosfera tworzona wokół brexitu powoduje, że Polacy coraz łaskawszym okiem spoglądają na Polskę. Wraz z rodziną zamierzamy wrócić do Polski. Przybyliśmy tutaj z zamiarem powrotu. Planujemy zostać tu jeszcze cztery lata.

Zrealizować nasze plany do końca i powrócić bogatsi o nowe doświadczenia i wspomnienia. Brexit pomógł nam jedynie sprecyzować dokładniejszy termin. <<

reklama ~

19

reklama

20 ~ reportaż

AMBASADOR POLSKIEJ KUCHNI NA WYSPACH Na przystawkę smalec własnej receptury z ogórkiem małosolnym.

Główne danie to pierogi z wieprzowiną najlepszej jakości, potem jeszcze tatar z bałtyckich śledzi, a Monika na deser ptyś. Polacy Dąbkiewicz często myślą, że to nic nadzwyczajnego. Tymczasem to, co dla nas jest normą, zachwyca najbardziej wymagające podniebienia na świecie – chwali Damian Wawrzyniak. Polski kucharz, który robi furorę w Wielkiej Brytanii.

– Damian został wybrany do przygotowania kolacji dla książęcej pary spośród grupy wybitnych kucharzy. Dania, które zaserwował, choć tradycyjne, były podane w zupełnie innej odsłonie. Wszyscy goście byli zachwyceni jego wyborem – wspomina aktor Paweł Wawrzecki, uczestnik uroczystej kolacji.

Aż trudno uwierzyć, że polską kuchnią Damian jest zafascynowany dopiero od nie8 września 2017

Po maturze 19-letni Damian wyruszył w podróż po Europie. By zdobyć kulinarne szlify. Początki nie były łatwe.

– We Francji przez tydzień byłem bezdomny. Nocowałem na plaży. Nie miałem worka pieniędzy, a jedynie dwie ręce do pracy. Światełko nadziei pojawiło się, gdy w końcu dostałem pracę w jednej z tamtejszych restauracji – opowiada Wawrzyniak.

dawna. Przez lata chwalił się bowiem raczej sztuką tworzenia wykwintnych, francuskich specjałów.

– Przez blisko 20 lat mojej pracy wciąż popełniałem ten sam błąd. Wstydziłem się zaprezentować polską kuchnię. To był taki polski kompleks. Wszystko zmieniło się, kiedy wysłałem przepis na chleb ze smalcem do amerykańskiego magazynu kulinarnego. Dostaliśmy okładkę.

Potem sprawy potoczyły się błyskawicznie – wspomina Wawrzyniak.

Trudne początki

Zaraz po maturze 19-letni Damian wyruszył w podróż po Europie. Wszystko po to, by zdobyć kulinarne szlify. Początki nie były łatwe.

– We Francji przez tydzień byłem bezdomny.

Nocowałem na plaży. Nie miałem worka pieniędzy, a jedynie dwie ręce do pracy. Światełko nadziei pojawiło się, gdy w końcu dostałem pracę w jednej z tamtejszych restauracji – opowiada Wawrzyniak.

Później pracował też w Irlandii, Niemczech i Danii. I to właśnie w kopenhaskiej restauracji

reportaż ~ Noma tra�ił pod skrzydła mistrza René Redzepiego, wyróżnionego przez przewodnik Michelin dwiema gwiazdkami.

– Noma została wówczas o�icjalnie uznana za najlepszą restaurację na świecie. Na jedno miejsce pracy było tysiąc chętnych. Marzyłem by być jednym z wybranych i udało się. Tam nauczyłem się robić „cuda” – żartuje Damian.

Mistrz Babki

Najwięcej Damian nauczył się jednak na Wyspach Brytyjskich, gdzie mieszka od 13 lat.

Jednym z jego topowych osiągnięć jest prowadzenie restauracji w wiosce olimpijskiej podczas Letnich Igrzysk w Londynie w 2012 r. Z kolei rok temu zachwycił Brytyjczyków, gdy na Wielkanoc wystąpił w programie kulinarnym brytyjskiej królowej ciast Mary Berry. Wawrzyniak na wizji pokazywał jej jak Wielkanoc obchodzona jest nad Wisłą. Prowadzącą i widzów szczególnie zachwycił przepis na babkę.

– Cały program nagrywaliśmy przez trzy miesiące. Jeździliśmy od miejsca do miejsca z ekipą telewizyjną liczącą w porywach 64 osoby.

To była dla mnie wspaniała przygoda, której nigdy nie zapomnę – wspomina Wawrzyniak.

Od tamtej pory rozdzwoniły się telefony.

Brytyjczycy oszaleli na punkcie polskiej kuchni, a sam Damian został okrzyknięty Mistrzem Babki. Część jego brytyjskich fanów zaczęła nazywać tradycyjną wielkanocną babkę – Babką Damiana. Dziś Wawrzyniak to najbardziej znany polski kucharz na Wyspach Brytyjskich.

Najwięcej splendoru zapewniają mu częste wizyty w porannych pasmach telewizji BBC. Polski kucharz nie tylko gotuje na żywo, ale jest też częścią Brexit Panel, czyli dyskusji na temat tego jak spodziewane wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej wpływa na lokalne środowisko kulinarne.

– Damian zawdzięcza swój sukces przede wszystkim ciężkiej pracy. Do restauracji zawsze przychodzi pierwszy i wychodzi ostatni.

Dba o każdy szczegół. Rzadko zdarza mu się mówić, że nie ma na coś czasu – mówi Klaudia Załuszniewska, kierowniczka restauracji House of Feasts i bliska współpracowniczka Damiana.

Mecenas pierogów

Damian postanowił wykorzystać szum medialny, by wypromować polskie specjały. I tak narodziła się idea Polish Tour, czyli objazdowej akcji promującej polską kuchnię na świecie.

Zaczęło się od Wielkiej Brytanii, ale działalność ta rozrasta się w błyskawicznym tempie. W styczniu Damian i jego ekipa kulinarna jadą promować polskie smaki do Nowego Jorku.

– Polish Tour to po prostu wielka polska biesiada zorganizowana w wybranym miejscu dla lokalnej społeczności. Przygotowujemy ok.

12-14 polskich dań. Wszyscy goście siadają przy jednym dużym stole, włączamy muzykę znad Wisły i bawimy się jak u cioci na imieninach – opowiada Damian.

Wieść o sukcesie Polish Tour szybko rozeszła się na Wyspach. Recenzje były na tyle pozytywne, że patronat nad akcją szybko objęła

O tym, że spotka się z księżną Kate i księciem Williamem, wiedział od tygodni. Ale o tym, że będzie dla nich gotował… dowiedział się kilka dni przed ich oficjalną wizytą w Polsce.

Zakasał rękawy, sprowadził do Polski ekipę swoich kucharzy.

postanowił otworzyć również pierwszą własną restaurację – House of Feasts. Do współpracy Wawrzyniak zaprosił oddanych współpracowników i prawdziwe kulinarne talenty, które wyłowił przez lata pracy w branży gastronomicznej. W rolę szefa kuchni wcielił się sam.

– Odwiedzają nas głównie wielbiciele talentu kulinarnego Damiana. Największym powodzeniem cieszy się ostatnio Royal Lunch, czyli zestaw tych samych dań, które Damian podał parze książęcej podczas ich wizyty w Polsce – dodaje Klaudia Załuszniewska z House of Feasts.

Kucharskie geny

Zapytany o swoje największe sukcesy bez zastanowienia odpowiada: dwójka dzieci.

Damian jest szczęśliwym tatą 7-letniej Poli i 5-letniego Noela. Choć wyra�inowane potrawy jedzą częściej niż niejeden dorosły, najbardziej smakują im te dania, które tata przygotowuje najczęściej, czyli babkę i wolno pieczoną wieprzowinę. Oboje coraz chętniej pomagają w kuchni. Damiana to cieszy, bo sam zaczynał w ich wieku.

– Podobno kiedy miałem pięć lat, po raz pierwszy przygotowałem własny smalec. Sam tego nie pamiętam. Znam to tylko z rodzinnych opowieści, ale w zasadzie teraz wszystko układa się w logiczną całość – śmieje się Damian.

Miłość do kuchni Wawrzyniak odziedziczył po rodzicach kucharzach. Jego ojciec był szefem kuchni na statku i często zabierał syna w dalekie wyprawy.

– Na pierwszy rejs zabrałem Damiana, gdy miał osiem lat. Wyruszyliśmy wtedy do Finlandii. Pamiętam, że ciągle mieszał mi w garnkach, był ciekawy smaków, zadawał mnóstwo pytań.

Od zawsze uwielbiał gotować – mówi Stanisław Wawrzyniak, tata Damiana.

Wydłużyć dobę

Ambasada RP w Londynie. Polskimi smakami zainteresował się również sam Jamie Oliver.

Znany brytyjski kucharz chciał, by Polish Tour odwiedziło też jego restaurację. Impreza pod szyldem Polish Feast odbyła się w jego londyńskiej restauracji The Fifteen i ściągnęła na biesiadę tłumy. Zysk z wydarzenia został przeznaczony na cele charytatywne.

Zawód – doradca smaku

Damian Wawrzyniak to nie tylko wyśmienity szef kuchni. Od ośmiu lat jest cenionym doradcą smaku. Topowi restauratorzy płacą krocie, by Damian wziął pod swoje skrzydła jeden z ich lokali i doprowadził go do absolutnej świetności.

– Ja po prostu otwieram restaurację i prowadzę ją przez kilka miesięcy, aż właściciele są pewni, że miejsce to tra�iło w gusta lokalnych smakoszy. Dawniej swoje restauracje powierzali mi wyłącznie Londyńczycy, teraz otwieram restauracje w Hong-Kongu, Pakistanie czy Dubaju – mówi Damian Wawrzyniak.

Choć Damian to mistrz kulinarnego PR-u, potrzeba gotowania dla innych była tak silna, że

21

Damian Wawrzyniak nie zwalnia tempa.

Właśnie kończy pracę nad swoją książką „I am a Cook”, gdzie fani będę mogli poznać jego historię i kulinarne inspiracje. W publikacji będzie też miejsce na przełomowe dla kucharza przepisy. Nowe wyzwania stawia też przed Wawrzyniakiem jedna z najpopularniejszych agencji reklamowych na świecie – TBWA, która do swoich projektów ściąga gwiazdy światowego formatu. Na przykład takie jak amerykańska tenisistka Serena Williams. Agencja chce wspólnie z grupą wybitnych kucharzy stworzyć nowe, zaskakujące smaki pizzy. Do współpracy zaprosili także Damiana.

– Będziemy przygotowywali pizzę, która będzie odzwierciedlała smaki wschodniej Europy.

Ja jestem odpowiedzialny za smak Polski. Są też kucharze, którzy zajmą się stworzeniem wariacji litewskiej i rumuńskiej – zdradza Damian.

– Zależy mi, by polska kuchnia była tak samo popularna jak, jeszcze do niedawna nieznana, kuchnia indyjska. Odkąd widzę jak dobrze przyjmowane są polskie dania, wierzę, że nasze specjały mają szansę ją przebić – podsumowuje Damian Wawrzyniak. <<

22 ~ reportaż

BREXIT PORCELANOWE ZIARENKA, NIEBIESKIE LINIE PRZECINAJĄCE KORYTARZ, A MOŻE FILM NA EKRANIE MONITORA? WSZYSTKO MOŻE BYĆ DZIAŁANIEM ARTYSTYCZNYM. KASIA REDZISZ, SZEFOWA KURATORÓW MUZEUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ TATE GALLERY W LIVERPOOLU DECYDUJE O TYM, CZYJE DZIEŁA ZOBACZĄ TYSIĄCE MIŁOŚNIKÓW SZTUKI. ALE CZY PO BREXICIE POLKA BĘDZIE MOGŁA DECYDOWAĆ O TYM, DO KOGO TRAFIĄ PIENIĄDZE BRYTYJSKICH PODATNIKÓW?

8 września 2017

MUSI

POCZEKAĆ

Sergiusz Pinkwart

Liverpool, Albert Dock to najbardziej prestiżowy adres w mieście. W sobotnie popołudnie jest tu tłok nie mniejszy niż w pobliskim największym brytyjskim centrum handlowym.

Tłumy turystów spacerują odrestaurowanym nabrzeżem portowym nad rzeką Mersey. Dzieci kręcą się na zabytkowej karuzeli. Obok skrzypaczka w długim płaszczu (za moment pewno znów lunie deszcz i trzeba będzie szybko schować instrument) wygrywa skoczne irlandzkie „tunes”. Japońska wycieczka pod kierunkiem przewodniczki uzbrojonej w niesioną wysoko nad głową kolorową parasolkę, toruje sobie drogę w stronę Muzeum Beatlesów. Przyspieszam kroku, żeby nie dać się rozdeptać i skręcam w stronę szklanych drzwi Tate Gallery.

Powszechnie uważa się, że sztuka współczesna wciąż ma opinię trudnej, ale jeśli się ją pozna bliżej, staje się częścią życia, a nawet prawdziwą namiętnością. Wygląda jednak na to, że w Liverpoolu znawców i miłośników sztuki jest zatrzęsienie. W hallu Tate Gallery jest tłok nie mniejszy niż w The Cavern – klubie, w którym zaczęła się muzyczna przygoda Johna Lennona.

Jak w tym tłumie poznam Kasię Redzisz, szefową kolekcji oddziału najsłynniejszego brytyjskiego muzeum sztuki współczesnej?

Bez obaw. Poznaję ją od razu. Młoda, drobna brunetka chodzi tak szybkim krokiem, że portier dosłownie w ostatniej chwili otwiera przed nią drzwi. Mocny uścisk ręki i już biegnę za nią po schodach, by dotrzeć do jej ulubionej części

reportaż ~ galerii. Gdy jesteśmy już wśród dzieł sztuki, Kasia Redzisz nieco zwalnia. Rozgląda się i siadamy na małej ławeczce. Jesteśmy w jej królestwie.

– To nie jest typowa praca dla Polki w UK – mówię na przywitanie.

– To w ogóle nie jest typowa praca – śmieje się. – Jestem kuratorką. Ale w muzeum to słowo znaczy coś innego niż w „zwyczajnym” świecie – zaznacza. – Organizuję wystawy sztuki, pomagam przy zakupach do kolekcji, spotykam się z artystami, planuję wystawy. Mam swoje biuro, ale większość czasu spędzam w podróży – opowiada.

Córka inżyniera

Kasia zanim tra�iła na Wyspy, studiowała historię sztuki w Warszawie. Rodzice – inżynierowie o ścisłych umysłach i racjonalnym podejściu do życia, cierpliwie czekali, aż ich córce „ta cała sztuka wywietrzeje z głowy” i ich Kasia zajmie się czymś, co ma przyszłość. W końcu jednak pogodzili się z tym, że nie jest to chwilowa fanaberia, tylko sposób na życie.

Fascynacja twórczością współczesną nie przyszła od razu.

– Przez większą część studiów zajmowałam się sztuką dawną – przyznaje Kasia Redzisz. – Kochałam włoski renesans, a gdy wchodziłam do galerii z dziełami twórców XX-wieku czułam się zagubiona.

Chciała za wszelką cenę zrozumieć sztukę współczesną, dlatego przez ostatnie lata studiów skupiła się na tym kierunku.

A potem zaczęła pracę w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wciągnął ją świat artystów. Zaczęła tworzyć samodzielne projekty. W końcu wyjechała na staż do komercyjnej galerii w Nowym Jorku.

– Nie mogę powiedzieć, że ten wyjazd odmienił moje życie – zastrzega Redzisz.

– Ale bardzo dużo się nauczyłam, a przede wszystkim oddychałam nasyconą artyzmem atmosferą Nowego Jorku. Pokochałam to miasto, w którym nieustannie coś się działo.

Po powrocie do Warszawy znów zajęła się niezależnymi projektami artystycznymi. Aż legendarna, Anda Rottenberg – warszawska charyzmatyczna propagatorka sztuki współczesnej, podesłała jej ogłoszenie o pracę w londyńskiej Tate Gallery.

Szukali kogoś specjalizującego się w sztuce współczesnej z kręgu Europy ŚrodkowoWschodniej. Kasia Redzisz wypełniła internetowy kwestionariusz i zajęła się swoimi sprawami. Tymczasem po jakimś czasie sprawa nowej pracy nabrała tempa.

Porcelanowe ziarenka

Dwustopniowa rozmowa kwali�ikacyjna odbyła się przez Skype’a.

– To była sytuacja trochę nierealna – wspomina Kasia Redzisz. – Na wydziale historii sztuki w Polsce patrzy się przede wszystkim na Zachód, a nie na swoje

podwórko. Musiałam szybko uzupełnić wiedzę.

Nowością też był Londyn – miasto, którego nowo zatrudniona pani kurator, niemal w ogóle nie znała. Wszystkiego musiała się uczyć od nowa. W 2010 roku była jedną z nielicznych osób na wyższym stanowisku w Tate Gallery, bez brytyjskiego paszportu.

Przez pięć kolejnych lat, życie Kasi Redzisz biegło w szybkim pulsie wielkiej metropolii. Zrealizowała siedem dużych projektów dla Tate Gallery. Co ciekawe, choć zatrudniono ją jako specjalistkę od sztuki Europy Środkowo-Wschodniej, to od pierwszego dnia musiała się nauczyć patrzeć na świat globalnie.

– W Tate wszystko zaczyna się od artysty – tłumaczy. – Muzeum ma strategię dywersy�ikacji programu. Zwraca się uwagę na balans płci, musi być też kulturowe zróżnicowanie. W dłuższej perspektywie chodzi też o pokazywanie artystów, którzy wcześniej nie byli zauważeni.

Jej pierwszym dużym zadaniem jest projekt „The Unilever Series” chińskiego artysty – dysydenta, Ai Weiweia. Ręcznie zrobione i pomalowane milion ziaren słonecznika z porcelany wypełniło Halę Turbin – prestiżową przestrzeń londyńskiej Tate na nabrzeżu Tamizy. Instalacja artystyczna zmuszała ludzi do myślenia nad przewrotnością losu. Kiedyś, chińskie wyroby z porcelany były w Europie rzadkie i cenne. Dziś pieczątka „Made in China” jest synonimem masowo wytwarzanej tandety. Gdzie jest granica pomiędzy tym co unikalne, a tym co masowe? Do jakiej kategorii zaliczymy milion ręcznie zrobionych i pieczołowicie pomalowanych dzieł sztuki?

Galerie i wernisaże

Jako kolejne zadanie, polska kuratorka dostała prezentację zbiorową dzieł jordańskich artystów, później retrospektywę Włocha, Alighiero Boetti...

– Praca kuratora to ciągłe dokształcanie się i podróże – mówi Redzisz. – Jeżeli to artysta współczesny, trzeba z nim się spotkać, porozmawiać o koncepcji wystawy.

Wcześniej muszę zapoznać się z jego całym dorobkiem, ułożyć prace w logiczną całość.

Sprawdzić gdzie jego dzieła się znajdują, co można sprowadzić, jak je wyeksponować w naszych salach?

A w tym samym czasie wciąga ją bogate życie kulturalne metropolii.

– Londyn mnie zafascynował – przyznaje polska kuratorka. – To idealne miasto dla miłośników sztuki. Są tu dziesiątki niewielkich, autorskich galerii. Oprócz oczywiście dużych muzeów, takich jak Tate Modern czy Tate Britain. Starałam się wpadać do Serpentine Gallery w Hyde Parku, ale nie omijałam pracowni artystów, wernisaży, wystaw… Praktycznie codziennie coś w Londynie się dzieje, a moja praca sprawiała, że mogłam spotykać się bezpośrednio

z artystami i oglądać prace, które jeszcze nie były eksponowane publicznie. To był niezwykle intensywny czas w moim życiu.

Miałam zawsze spakowaną walizkę. Kilka razy w miesiącu leciałam na spotkania z artystami i galeriami w innych krajach. Dogadywałam szczegóły wystaw, lub wypożyczania dzieł. Czasem moim zadaniem było wybranie i zakup instalacji artystycznych.

Ostatnią wystawą, którą zrobiłam dla Tate Modern w Londynie, była retrospektywa wielkiego niemieckiego malarza Sigmara Polke. Czułam, że to już naprawdę wszystko, co mogłam osiągnąć na tym stanowisku.

I wtedy pojawiła się kolejna zmiana.

Życiowa rewolucja

Tate Modern w Liverpoolu szukało szefa kuratorów – osoby odpowiedzialnej za program wystaw całego muzeum. To jedno z najwyższych stanowisk w strukturze całej instytucji. Kasia Redzisz pojechała więc do Liverpoolu na rozmowę o pracę i wróciła do Londynu z kontraktem w kieszeni.

Przeprowadzka z kipiącego witalnością Londynu do spokojniejszego Liverpoolu zbiegła się z kolejną rewolucją w życiu Kasi.

Urodziła córkę.

– Na moment trochę zwolniłam – przyznaje. – Ale na szczęście moje dziecko jest uosobieniem dobrych manier. Szybko mogłam wrócić do poprzedniego trybu życia.

Chodzimy na wystawy i odwiedzamy pracownie artystów we dwie. W dalszym ciągu mogę też podróżować.

Praca kuratora to ciągłe dokształcanie się i podróże.

Rzeczywistość wtargnęła do wypełnionego sztuką życia Kasi w dzień po ogłoszeniu wyników referendum, gdy Brexit stał się faktem. Najbardziej przejęła się dyrekcja muzeum. Okazało się, że w ciągu ostatnich lat w �irmie zatrudniono sporo osób z paszportami unijnymi, grono pracowników zrobiło się międzynarodowe. Zalecono im, by wystąpili o rezydenturę na Wyspach Brytyjskich. Ale jak to zrobić, gdy przez ostatnie lata praca wymagała, by kilka razy w miesiącu latać za granicę?

Kasia Redzisz wzrusza ramionami.

– Nie miałam czasu na rozmyślania, bo organizowałam w tamtym czasie w Liverpoolu największą wystawę polskiego artysty, Edwarda Krasińskiego.

A co będzie dalej? Kasia machinalnie gładzi lekko zaokrąglony brzuch.

– Niedługo urodzi się moje drugie dziecko. Brexit i sztuka będą musiały poczekać.

A potem się zobaczy… <<

23

24 ~ reportaż

TRZYNAŚCIE MIESIĘCY ŻYCIA

ZOFII

Paweł Chojnowski

Najgorzej było w nocy. Godzinami kazał jej oglądać filmy pornograficzne, na których kobieta odbywała stosunek ze zwierzętami bądź z kilkoma mężczyznami naraz. Nie pozwalał jej wtedy spać. Sam, odurzony narkotykami i alkoholem, masturbował się na jej oczach.

Luty 2017 r. Zamknięty ośrodek dla o�iar przemocy domowej w Shef�ield. Zo�ia pisze list do swoich kilkuletnich córek: „Kochana Beato i Marto! Na początku tego listu, który piszę swoim sercem, a nie długopisem, chciałabym Was, moje córki, uświadomić, jak bardzo Was kocham i tęsknię za wami. Przede wszystkim przepraszam z całego serca, że tak bardzo pogubiłam się w swoim życiu, co odbiło się na Was. Brak matki i tęsknota – to wszystko zmierza ku końcowi.

Staram się znaleźć wyjście z całej tej sytuacji i jak najprędzej spotkać się z wami, być przy was cały czas...”.

Jest przerażona. Przebywa w izolacji. Nie ma kontaktu z córeczkami. Później zrozumie, że chodzi o jej bezpieczeństwo oraz że jest o�iarą współczesnego niewolnictwa domowego, że przez ponad dwa miesiące była poniżana i zastraszana przez mężczyznę, który miał się nią zaopiekować. Zo�ia nigdy nie wyśle tego listu, ale zachowa go, by przypominał jej, przez co przeszła.

Lato 2016 r. Niewielkie miasto w warmińsko-mazurskim. Zo�ia od 4 lat jest w separacji z 8 września 2017

mężem. Ma 45 lat i jest na życiowym zakręcie. Do sądu wpłynęły niedawno papiery rozwodowe, a do tego wypadek oraz ciężka choroba i paraliż ojca wpędzają ją w depresję. Jedyne co ją trzyma to dzieci – dwie córeczki i 21-letni syn z poprzedniego związku. To on, widząc jak matka marnieje, radzi, by zaczęła się z kimś spotykać. Zakłada pro�il na portalu randkowym i tak poznaje Ryszarda B. – To ja go zaczepiłam. Wizualnie mi się spodobał, miał fajne zdjęcia. Był bardzo miły, przekonywujący, wydawał mi się inteligentny, twardo stąpał po ziemi – wspomina pierwsze wrażenie, jakie zrobił na niej B. Później dowie się, że Ryszard ma 42 lata, pochodzi z Bielawy, a obecnie mieszka w Worcester.

Internetowa relacja nabiera prędkości. Czatują całymi nocami, przesyłają sobie zdjęcia. Kobieta ulega naleganiom B. i wysyła mu kilka aktów.

Ryszard jest zachwycony. Wtedy on wspomina, że mogłaby przyjechać do niego do Anglii. Zo�ia się waha. Nie zna języka i ma tu rodzinę.

Mija kilka tygodni, podczas których rodzi się uczucie – przynajmniej ze strony Zo�ii. Kobieta

w tym czasie wyjeżdża do Warszawy, by podjąć pracę – opiekuje się starszą panią. Ryszard przyjeżdża wtedy do Wrocławia. Nalega, by się tam spotkali. Gdy kobieta – ze względu na nową pracę – odmawia, zaczyna ją obrażać. Kontakt na kilka dni się urywa. B. potem przeprasza, ale historia powtórzy się jeszcze dwa razy. Któregoś razu, gdy Zo�ia zignoruje jego przeprosiny, wybucha i pisze do niej: „Odezwij się, bo twoją pizdę cała Polska zobaczy”. Zo�ia blokuje go na komunikatorze, ale ten znajduje sposób, by do niej dotrzeć.

Znów przeprasza, błaga i na nowo zdobywa jej zaufanie. Wracają nocne rozmowy. On jest czarujący, uprzejmy, ona – zakochana. Zgadza się, kiedy B. ponawia ofertę przyjazdu.

Pięć batów

– Obiecywał, że ściągnie mnie do Anglii, pomoże załatwić formalności i znaleźć pracę – wyjaśnia swoje powody Zo�ia. Mąż proponuje, że zajmie się dziećmi. Ojcem ma się zająć siostra Zo�ii.

11 listopada 2016 r. wsiada w autobus z Giżycka do Worcester. B. nie odbiera jej nawet z

reportaż ~ przystanku. Kiedy sama dostaje się do jego mieszkania przy Teme Road, on jeszcze śpi.

– Mimo to pierwsze wrażenie było dobre, dopiero po kilku dniach się zaczęło – wspomina. Ich pokój jest mały, ale B. specjalnie na jej przyjazd porządnie go wysprzątał. Potem nie będzie mu już zależało. Jedno łóżko, szafa, komoda, na której zwykle stoi jego laptop – kobieta doskonale zapamięta ten układ. W domu oprócz B. mieszkają emigranci z Polski.

Dzielą kuchnię i łazienkę. Ryszard codziennie chodzi do pracy przy remontach mieszkań. Gdy wraca, zwykle upija się i wciąga kreski. – Biały proszek. Nie wiem, co to dokładnie było…

Na początku myślałam, że go oduczę. Nawet obiecał, że więcej nie będzie tego robił. Potem zrozumiałam, że on nie chce się zmienić – kiwa głową, gdy wspomina jaka była naiwna. Kilka tygodni później B. przestaje pracować i wkrótce brakuje pieniędzy na czynsz.

Mniej więcej w tym samym czasie mężczyzna zaczyna nakłaniać ją do seksu grupowego.

Pokazuje �ilmy porno, które ją obrzydzają, ale on każe oglądać. „Na pięć batów” – Zo�ia szybko dowiaduje się, co to oznacza. Którejś nocy pokazuje jej �ilm, na którym kobieta odbywa stosunek ze zwierzęciem. – Podniecało go to.

Mówił wtedy do mnie: „Patrz, patrz” – opowiada z zażenowaniem Zo�ia. On się wtedy masturbuje. – Oglądał te �ilmy prawie cały czas. Piwo, kreska. Czasami to trwało całą noc – dodaje.

Nie wolno jej w tym czasie spać. – Nie uprawialiśmy seksu, bo nie był w stanie.

Fascynacja i biznes

Mimo że obiecał, B. nie pomaga jej w załatwieniu formalności czy znalezieniu pracy.

Pomoc oferuje za to żona Gienka, Polaka, który podnajmuje im mieszkanie, gdy akurat zaczyna brakować pieniędzy na czynsz. Kobiety razem idą wyrobić numer ubezpieczenia oraz zarejestrować Zo�ię w agencji pracy. Ryszard sprzeciwia się, gdy mają pójść także do banku i wręcza im numer swojego konta. Zo�ia poda go w nowej pracy. Zarobionych pieniędzy nigdy nie zobaczy.

– Znalazłam pracę w fabryce pod Worcester, 30 km od miasta, w której pracowali sami Polacy. Pakowałam warzywa. Codziennie wstawałam o piątej rano i dojeżdżałam. On wstawał ze mną i nalegał, żebym została w pokoju. Gdy ja wychodziłam do pracy, on szedł za mną.

Człowiekowi, który podwoził mnie do fabryki, mówił, że jestem chora i nie mogę iść do pracy.

Zmyślał. Czasem to było zatrucie pokarmowe, innym razem zwykłe przeziębienie. Chciałam pracować, ale któregoś razu nie poszłam pięć dni z rzędu i mi podziękowali – wspomina.

Ryszard chce, żeby Zo�ia cały czas była z nim w domu. Znajduje jej inne zajęcie. – On mnie zwerbował, żebym uprawiała płatny seks i z tego miałby pieniądze na życie – tłumaczy Zo�ia.

Policyjne śledztwo wykaże, że B. założył konto na portalu erotycznym. Nagie zdjęcia Zo�ii wyskakują obok oferty płatnego seksu. – Swoją fascynację seksem grupowym B. zamienił w przedsięwzięcie biznesowe – dosadnie ujmie to na procesie kilka miesięcy później prokurator

Harpreet Sandhu. Ryszard zaczyna proponować usługi seksualne znajomym. – To było po sylwestrze. Zaprosił dwóch mężczyzn. Chciał, żebym z nimi uprawiała seks. Z dwoma naraz.

Na szczęście oni się nie zgodzili – opowiada drżącym głosem.

Potem podobne oferty Ryszard składa także nieznajomym, przypadkowym mężczyznom.

Na szczęście Ryszard nigdy nie postawi na swoim. Jego obsesja odbije się jednak na zdrowiu psychicznym Zo�ii. Z traumy z pomocą psychologa będzie wychodzić miesiącami.

Dzieci będą się ciebie wstydzić

Wcześniej B. zmusza ją, by włożyła bieliznę erotyczną z koronką, kabaretki i buty na obcasie z cekinami. Każe się jej też malować w prowokacyjny sposób i nalega, by wyszła z nim do sklepu. Gdy Zo�ia mu się sprzeciwia, krzyczy i grozi: „Jesteś dziwką, ja cię upokorzę, będziesz spalona wszędzie – w Polsce i Anglii. Twoje dzieci będą się ciebie wstydzić”. Z każdym dniem robi się coraz bardziej agresywny.

Pierwszą próbę uwolnienia się od Ryszarda, Zo�ia podejmuje krótko po tym, jak poszła do pracy. Kontaktuje się z Gienkiem, tym od mieszkania i prosi go o pokój w innym domu.

Mężczyzna obiecuje pomóc. O sprawie dowiaduje się jednak B. i pod nieobecność Zo�ii zabiera jej dokumenty i telefon. Kobieta wpada w panikę, bo brak telefonu to brak kontaktu z dziećmi. Dochodzi do kłótni. – On złapał mnie za szyję, mocno ścisnął i uderzył prawą pięścią w twarz – opowiada. Bez dokumentów o wyprowadzce nie ma mowy, a w dodatku teraz Zo�ia naprawdę zaczyna się bać Ryszarda.

Mimo to, po raz drugi próbuje w styczniu 2017 r. – Lokatorzy wiedzieli, że coś się dzieje, ale on był naprawdę agresywny. Cokolwiek się stało, chodził do nich i ich straszył. Ja po jakimś czasie zaczęłam opowiadać lokatorce, Heni, co się ze mną dzieje. Wydaje mi się, że to ona zawiadomiła policję – opowiada Zo�ia.

– Kilka dni wcześniej Henia przyszła do mnie i powiedziała, że idziemy na policję, ale ja się wtedy tak bardzo bałam. Nie tylko Ryszarda – wspomina. Zo�ia boi się także policji. Mężczyzna od dawna wmawia jej, że ta robi coś złego, a on w każdej chwili może na nią donieść. To oznacza problemy z prawem, więc Zo�ia odmawia pomocy.

– To była sobota 21 stycznia. Dokładnie to pamiętam. On spał w łóżku, miał „zjazd”. Policjanci weszli i zakuli go w kajdanki. Nie wiedziałam co się dzieje. Czekałam, aż mnie też skują. Wtedy podeszła policjantka z kartką w ręku. Tam było napisane po polsku, że oni chcą mi pomóc. Wtedy zrozumiałam, że to koniec – opowiada ze wzruszeniem Zo�ia.

Trzy lata i zakaz kontaktu

Ryszard B. tra�ia do aresztu z zarzutem z art. 76 paragraf 1 i 11 ustawy o poważnych przestępstwach z 2015 r. Chodzi o kontrolujące lub represyjne zachowanie w związku intymnym lub rodzinnym. Nie przyznaje się do winy.

Funkcjonariusze kon�iskują jego laptopa i telefon. Śledztwo trwa kilka miesięcy.

25

Sobotę i niedzielę Zo�ia spędza w hotelu obok katedry w Worcester. W poniedziałek zostaje przewieziona do bezpiecznego domu w Shef�ield, gdzie spędzi następne pięć miesięcy.

Jest w ciężkim stanie. Tra�ia pod opiekę psychologa. – Moje pierwsze dni były bardzo trudne. Żadnego kontaktu ze światem zewnętrznym.

Wychodziłam z pracownikiem. Po tygodniu dostałam jakiś telefon, ale tylko do dzwonienia,

Złapał mnie za szyję, mocno ścisnął i uderzył prawą pięścią w twarz

bez internetu – wspomina. Nadal więc nie może regularnie rozmawiać z Beatą i Martą. Zamiast tego pisze do nich emocjonalny list. W międzyczasie składa zeznania na policji.

Z biegiem czasu Zo�ia oswaja się z ośrodkiem. Poznaje kobiety, które mają podobne historie. Pomagają rozmowy z psychoterapeutką. Z opiekunką ustalają, że Zo�ia po wypisaniu z ośrodka zatrzyma się u przyjaciółki w miasteczku na północny zachód od Londynu.

Wychodzi w połowie lipca.

Proces ma ruszyć przed Worcester Crown Court we wtorek 18 lipca. Ze względu na charakter przestępstwa Zo�ia będzie składać zeznania w sądzie w Uxbridge na zachodzie Londynu. Sądy połączy wideokonferencja.

We wtorek rano Zo�ia wchodzi do budynku sądu. Denerwuje się. Rozprawa planowo miała zacząć się o 9:30, ale jest opóźnienie. Z sali wychodzi kobieta i za pomocą tłumacza oznajmia Zo�ii, że sprawa jest już w toku. B. przyznał się, więc ona nie musi zeznawać. – Na końcu poprosili mnie na rozmowę z prokuratorem. Powiedział mi o wyroku. B. dostał trzy lata i zakaz bezpośredniego i pośredniego kontaktowania się ze mną. Prokurator życzył mi wiele szczęścia. Znów uwierzyłam, że wszystko będzie dobrze – przyznaje. **************************************

Spotykam Zo�ię w kawiarni w miasteczku, gdzie mieszka jej przyjaciółka kilka dni po sprawie. Drobna, średniego wzrostu. Czarne włosy do ramion, zielone oczy. Sprawia wrażenie kruchej i nieufnej. Dopiero po pewnym czasie zaczyna opowiadać swoją historię. Gdy spotykamy się w tej samej kawiarni po raz drugi, wydaje mi się śmielsza, pewna siebie.

Pokazuje listy, ten do córek oraz inny, znacznie dłuższy, w którym opisuje wydarzenia ostatnich trzynastu miesięcy. Długo rozmawiamy.

Na końcu Zo�ia wyznaje: – Przeszłam przez to wszystko, było strasznie, ale jestem dumna, że na mnie się to zakończyło. On siedzi teraz w więzieniu i mam nadzieję, że nie skrzywdzi już żadnej kobiety, że nigdy więcej nie skrzywdzi mnie. Gdyby nie to, on by mnie nękał, to by się nigdy nie skończyło.

PS Imiona głównej bohaterki i jej córek zostały zmienione. <<

28 ~ goniec KULTURALNY

GONIEC kulturalny

fot.

Shutterstock

Colin Farrell i Rachel Weisz podczas ubiegłorocznego BFI London Film Festival.

Prawdziwa uczta dla

KINOMANÓW

B

FI London Film Festival to wydarzenie odbywające się w stolicy Wielkiej Brytanii nieprzerwanie od 1956 roku. Jest to najbardziej ekscytujący i największy tego typu festiwal w Wielkiej Brytanii, znajduje się też w czołówce światowych festiwali �ilmowych. Każdego roku publiczność ma do wyboru ponad 200 najlepszych produkcji z ponad 70 krajów. To jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu kulturowym Londynu trwa 12 dni, a �ilmy wyświetlane są w kilkunastu punktach na terenie całej stolicy. BFI London Film Festival to jednak nie tylko projekcje najnowszych i największych światowych produkcji, ale również spotkania z reżyserami, producentami, warsztaty �ilmowe, wykłady, panele dyskusyjne oraz wydarzenia branżowe i edukacyjne. Jak przystało na światowej rangi wydarzenie, imprezie towarzyszy iście hollywoodzka otoczka: 8 września 2017

JUŻ W PAŹDZIERNIKU LONDYN ZAMIENI SIĘ W STOLICĘ ŚWIATOWEGO KINA – BĘDZIE TU MOŻNA OBEJRZEĆ NAJWIĘKSZE KINOWE HITY I POZNAĆ HOLLYWOODZKIE SŁAWY.

Agata Trzaskawka

czerwone dywany, błyski �leszy, piękne, wieczorowe kreacje i międzynarodowej sławy gwiazdy – wszystko to sprawia, że festiwal cieszy się wielką popularnością.

Polskie akcenty

Co roku na festiwalu nie brakuje też polskich �ilmów. Największym sukcesem może pochwalić się �ilm „Ida” Pawła Pawlikowskiego, który zdobył główną nagrodę podczas 57. edycji BFI London Film Festival. Jury prestiżowej imprezy, organizowanej przez Brytyjski Instytut Filmowy, uznało polski �ilm za odważny i poruszający.

– Byliśmy głęboko poruszeni tym odważnym obrazem, który subtelnie i ze zrozumieniem podchodzi do boleśnie kontrowersyjnej i nadal rezonującej sytuacji: niemieckiej okupacji i holokaustu – powiedział uzasadniając przyznanie wyróżnienia przewodniczący jury Philip French.

Tegoroczna uroczysta Gala Otwarcia rozpocznie się od pokazu �ilmu „Breathe”, który jest debiutem reżyserskim Andy’ego Serkisa. Jest to oparty na faktach dramat, opowiadający historię młodego, pełnego życia Robina, u którego zostaje zdiagnozowane polio. Wkrótce choroba prowadzi do paraliżu od szyi w dół, a lekarze nie dają nadziei na poprawę jego stanu zdrowia. Mimo przypadłości mężczyzna wraz z żoną Dianą podróżuje po świecie, wpływając na życie milionów ludzi.

Szczegółowa lista �ilmów już wkrótce będzie dostępna na stronie b�i.org.uk/lff. <<

4-15 PAŹDZIERNIKA

LONDYN, RÓŻNE MIEJSCA

RÓŻNE CENY

reklama ~

29

reklama

30 ~ goniec KULTURALNY

kino

Botoks PREMIERA: POLSKA

Patryk Vega, twórca kasowych hitów kinowych, uderza w polską służbę zdrowia. „Botoks”, nowe dzieło autora „Służb specjalnych” i „Pitbulla” to poparty wielomiesięcznymi wywiadami obraz życia i pracy lekarek oraz pielęgniarek w Polsce. „Botoks” to autentyczne historie silnych i zdeter-

minowanych lekarek, które zmagają się z najtrudniejszymi życiowymi decyzjami. W główne postacie kobiece wcielają się: Olga Bołądź, Agnieszka Dygant, Katarzyna Warnke i Marieta Żukowska.

THRILLER REŻ. PATRYK VEGA

Victoria and Abdul PREMIERA: UK

Historia przyjaźni, jaka połączyła brytyjską królową Wiktorię z Abdulem Karimem, indyjskim muzułmaninem, który towarzyszył jej i służył przez ostatnie 15 lat panowania.

Wiktoria nadała mu tytuł „munshi”, sekretarza, ale także nauczyciela.

Platoniczna relacja łącząca oboje była źródłem plotek i niepokoju na brytyjskim dworze. Spekuluje się, że to dzięki wpływowi Abdula Karima, polityka zagraniczna kraju i silny,

DRAMAT

REŻ. STEPHEN FREARS

bezkompromisowy charakter królowej uległy złagodzeniu. Fabuła oparta jest na powieści, której autorką jest Shrabani Basu. W tytułowe role wcielili się Judi Dench i Ali Fazal. W obsadzie znaleźli się również: Adeel Akhtar, Simon Callow, Michael Gambon, Eddie Izzard, Ruth McCabe, Tim Pigott-Smith, Julian Wadham, Olivia Williams i Fenella Woolgar.

projekt

KRÓLEWSKI

Spróbuj sił w Run Marathon 17 WRZEŚNIA, BRTISTOL, RÓŻNE MIEJSCA, CENA: £39 Great Run to seria największych i najbardziej znanych półmaratonów w UK, które odbywają się w największych miastach. W sumie każdego roku bierze w nich udział kilkaset tysięcy biegaczy. Początki tego wydarzenia sięgają 1981 r., kiedy to w półmaratonie w Newcastle pobiegło ok. 12.000 sportowców. Najbliższą okazją, by sprawdzić swoją formę będzie Sim-

plyhealth Great Bristol Half Marathon.

Całości towarzyszy muzyka, przekąski i tysiące wiwatujących kibiców, zachęcających biegaczy do pokonywania kolejnych etapów. W półmaratonie bierze też udział wielu światowej sławy sportowców, m.in. Mike McLeod – kanadyjski hokeista czy Paula Radcliffe – brytyjska lekkoatletka. Serii biegów towarzyszą projekty artystyczne.

WIELKI KIERMASZ KSIĄŻEK W POSK-U 17 WRZEŚNIA, POSK, 238-246 KING STREET, LONDYN W6 0RF, CENA: FREE Biblioteka Polska POSK w Londynie zaprasza na wielką wyprzedaż dubletów książek wydanych w 8 września 2017

kraju i na emigracji. Każdą książkę będzie można nabyć w cenie zaledwie £1.50. To już kolejna tego

typu inicjatywa zorganizowana przez Bibliotekę Polską. Poza książkami biblioteka prowadzi rów-

nież stałą sprzedaż dubletów czasopism polskich wydanych poza granicami Polski.

Festiwal Z TRADYCJĄ

Pearly Kings and Queens Harvest Festival to dziękczynne święto plonów z ponad 140-letnią tradycją, które można porównać do polskich dożynek. Od początku istnienia festiwal był przypisany klasie robotniczej i od zawsze towarzyszy mu tradycja zbierania środków na pomoc najuboższym. Nieodłącznym elementem festiwalu są ciemne stroje i kapelusze obszyte setkami guzików i pereł – zdarza się, że waga przebrania sięga 30 kilogramów. Całości towarzyszy tradycyjna muzyka i pieśni.

1 PAŹDZIERNIKA

TRAFALGAR SQUARE, WESTMINSTER LONDYN CENA: FREE

goniec KULTURALNY ~

muzyka

10-&$"

31

Agata Trzaskawka

TANECZNA

eksplozja

JONAS BLUE

GATUNEK: MUZYKA KLUBOWA/TANECZNA ELECTRONIC NATURE THE MIX 2017

CENA:

ÂŁ8

Album jest kompilacjÄ&#x2026; hitĂłw artysty, a takĹźe osobiĹ&#x203A;cie wyselekcjonowanych przez niego ulubionych utworĂłw tanecznych.

Na pĹ&#x201A;ycie znalazĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; takie przeboje jak â&#x20AC;&#x17E;Fast Carâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x17E;By Your Sideâ&#x20AC;? oraz najnowszy â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Mamaâ&#x20AC;?. Ponadto na album traďż˝iĹ&#x201A;y dwie nowe kolaboracje DJ-a z Markiem Villa oraz EDX. Mark Villa to zaledwie 16-letni producent, ktĂłrego Jonas Blue zaprosiĹ&#x201A; do stworzenia nowej wersji wielkiego hitu lat 80. â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Died In Your Armsâ&#x20AC;?. Edx to z kolei wĹ&#x201A;oski DJ, z ktĂłrym Jonas Blue nagraĹ&#x201A; premierowy utwĂłr â&#x20AC;&#x17E;Donâ&#x20AC;&#x2122;t Call It Loveâ&#x20AC;?. Premiera jest zwiÄ&#x2026;zana z najnowszym przedsiÄ&#x2122;wziÄ&#x2122;ciem: Electronic Nature. â&#x20AC;&#x201C; To coĹ&#x203A; o czym bÄ&#x2122;dzie gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;no w nadchodzÄ&#x2026;cych miesiÄ&#x2026;cach. OdbÄ&#x2122;dÄ&#x2026; siÄ&#x2122; specjalne eventy, audycje radiowe i wiele wiÄ&#x2122;cej â&#x20AC;&#x201C; zapowiada artysta. <<

KRZYSZTOF MAJDA

â&#x20AC;&#x17E;Tribue To Turnauâ&#x20AC;? to Ĺ&#x203A;wieĹźe spojrzenie na twĂłrczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; niezwykĹ&#x201A;ego Grzegorza Turnaua.

GATUNEK: MUZ. POETYCKA, CENA: ÂŁ5

DEPECHE MODE

Drugi singiel z platynowej juĹź w Polsce pĹ&#x201A;yty Depeche Mode â&#x20AC;&#x17E;Spiritâ&#x20AC;?.

Wydawnictwo ukazuje siÄ&#x2122; na pĹ&#x201A;ycie CD, a takĹźe na 2 pĹ&#x201A;ytach winylowych.

festiwale, spotkania, koncerty

GATUNEK: ROCK, CENA: 5â&#x201A;¤

Polish ďŹ lm Club zaprasza na kolejny seans ďŹ lmowy. Tym razem na duĹźym ekranie zostanie wyĹ&#x203A;wietlony ďŹ lm â&#x20AC;&#x17E;Psyâ&#x20AC;? WĹ&#x201A;adysĹ&#x201A;awa Pasikowskiego, w ktĂłrym gĹ&#x201A;Ăłwne role zagrali BogusĹ&#x201A;aw Linda, Marek Kondrat i Cezary Pazura.

35 lat na scenie, jedenaĹ&#x203A;cie albumĂłw studyjnych, niezliczona iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; przebojĂłw, bez ktĂłrych trudno wyobraziÄ&#x2021; sobie historiÄ&#x2122; polskiego rockâ&#x20AC;&#x2122;nâ&#x20AC;&#x2122;rolla i rzesze oddanych fanĂłw. ZespĂłĹ&#x201A; T.Love obchodzi w tym roku 35-lecie istnienia i przyjeĹźdĹźa z jubileuszowym koncertem do Londynu.

Seans â&#x20AC;&#x17E;PsĂłwâ&#x20AC;?

The Gorringe Park Pub Cinema Tooting, Londyn

cena: ÂŁ8 kiedy: 14 wrzeĹ&#x203A;nia

5 Flavours of Health Seminarium dietetyczne z Agnes Khan â&#x20AC;&#x17E;5 Flavours of Healthâ&#x20AC;? to projekt promujÄ&#x2026;cy sezonowe, zrĂłwnowaĹźone jedzenie, dziÄ&#x2122;ki ktĂłremu moĹźna poczuÄ&#x2021; siÄ&#x2122; lepiej.

Dorsett Hotel 58 Shepherds Bush Green West London Londyn, W128QE

cena: ÂŁ15 kiedy: 21 wrzeĹ&#x203A;nia

Barnes Film Festival

Festiwal stanowiÄ&#x2026;cy alternatywÄ&#x2122; dla podobnych tego typu wydarzeĹ&#x201E;, poniewaĹź odbywa siÄ&#x2122; na Ĺ&#x203A;wieĹźym powietrzu i skupia siÄ&#x2122; na ďŹ lmach londyĹ&#x201E;skich reĹźyserĂłw i scenarzystĂłw.

Various Venues London London, Westminster London, WC2N 5DW

cena: free kiedy: 29 wrzeĹ&#x203A;nia â&#x20AC;&#x201C; 1 paĹşdziernika

Spotkanie klubu Polish Your Polish

Polish Your Polish, jedyny w Wielkiej Brytanii polskojÄ&#x2122;zyczny klub organizacji Toastmasters International, zaprasza na spotkania wszystkie osoby zainteresowane publicznymi wystÄ&#x2026;pieniami. Spotkania odbywajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w kaĹźdy drugi i czwarty wtorek miesiÄ&#x2026;ca.

Ognisko Polskie South Kensington, London, SW7 2PN

cena: free kiedy: róşne daty

Ä&#x2018; 10-&$".:Ä&#x2018;

Bal Charytatywny w Londynie

35-lecie T.Love w Londynie

Klub OrĹ&#x201A;a BiaĹ&#x201A;ego 211 Balham High Road Londyn, SW17 7BQ

Peninsula Square Londyn, SE10 0AX

W programie balu m.in. koncert jazzowy Groove Razors, stand-up Grzegorza Halamy, aukcja charytatywna, loteria, quizy, tradycyjna, polska kuchnia, pamiÄ&#x2026;tkowe zdjÄ&#x2122;cia. ImprezÄ&#x2122; poprowadzi dziennikarka BBC, Kasia Madera.

cena: ÂŁ90 kiedy: 7 paĹşdziernika

Perfect w Oxfordzie

Perfect to jedna z najlepszych formacji w historii polskiego rocka, ktĂłra cieszy siÄ&#x2122; niewiarygodnÄ&#x2026; popularnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; od lat. KaĹźdy zna przeboje: â&#x20AC;&#x17E;Nie pĹ&#x201A;acz Ewkaâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x17E;AutobiograďŹ aâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x17E;Niepokonaniâ&#x20AC;? czy â&#x20AC;&#x17E;Chcemy byÄ&#x2021; sobÄ&#x2026;â&#x20AC;?. o2 Academy, Oxford OX4 1UE 190 Cowley Road

cena: ÂŁ32 kiedy: 8 paĹşdziernika

cena: ÂŁ29,50 kiedy: 29 wrzeĹ&#x203A;nia

Jesienne kursy Akademii Technicznej

RozpoczÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; siÄ&#x2122; nabĂłr na jesienne kursy Akademii Technicznej Stowarzyszenia TechnikĂłw Polskich w Wielkiej Brytanii.

POSK 238-246 King Street London, W6 0RF

cena: od £280 kiedy: róşne daty i godziny

32 ~ goniec KULTURALNY

ksiÄ&#x2026;Ĺźka

10-&$"

ODKRYÄ&#x2020;

WINNA CZY NIEWINNA?

SpÄ&#x2122;dziĹ&#x201A;a 9 miesiÄ&#x2122;cy w wiÄ&#x2122;zieniu, czekajÄ&#x2026;c na proces, oskarĹźona o masowe zabĂłjstwo, ktĂłrego oďŹ arami byli jej chĹ&#x201A;opak i przyjaciĂłĹ&#x201A;ka, a teraz nadszedĹ&#x201A; czas, by opowiedziaĹ&#x201A;a swojÄ&#x2026; historiÄ&#x2122;.

Ĺźycie na nowo

WE WSPĂ&#x201C;LNYM RYTMIE

AUTOR: MOYES JOJO GATUNEK: LITERATURA OBYCZAJOWA

CENA:

ÂŁ6

Nowa powieĹ&#x203A;Ä&#x2021; autorki bestsellerowych â&#x20AC;&#x17E;Zanim siÄ&#x2122; pojawiĹ&#x201A;eĹ&#x203A;â&#x20AC;? i â&#x20AC;&#x17E;Kiedy odszedĹ&#x201A;eĹ&#x203A;â&#x20AC;?.

Dobry jeĹşdziec wie, Ĺźe ma tylko jednÄ&#x2026; szansÄ&#x2122;, aby zaskarbiÄ&#x2021; sobie szacunek konia. Wie teĹź, Ĺźe przez jeden wybuch gniewu moĹźe na zawsze straciÄ&#x2021; jego zaufanie. Z ludĹşmi bywa podobnieâ&#x20AC;Ś Ĺ&#x161;wiat Natashy rozsypaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; wraz z odejĹ&#x203A;ciem mÄ&#x2122;Ĺźa. Gniew i zraniona duma popchnÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y jÄ&#x2026; do zrobienia rzeczy, ktĂłrych potem ĹźaĹ&#x201A;owaĹ&#x201A;a. Kiedy decyduje siÄ&#x2122; pomĂłc spotkanej w podejrzanych okolicznoĹ&#x203A;ciach Sarze, nie przypuszcza, Ĺźe ta â&#x20AC;&#x17E;dziewczynka znikÄ&#x2026;dâ&#x20AC;? odkryje przed niÄ&#x2026; Ĺźycie na nowo. Co siÄ&#x2122; stanie, gdy Natasha zaryzykuje wszystko dla dziewczynki, ktĂłrej nawet nie zna i nie rozumie? Czego moĹźna siÄ&#x2122; nauczyÄ&#x2021; od osoby, ktĂłra kocha bardziej konie niĹź ludzi? <<

AUTOR: M. PERSSON-GIOLITO GATUNEK: KRYMINAĹ CENA: ÂŁ6

OSTATNI KRÄ&#x201E;G ZĹ A

Maria co noc w swoim mieszkaniu sĹ&#x201A;yszy potÄ&#x2122;pieĹ&#x201E;cze jÄ&#x2122;ki i pĹ&#x201A;acz dzieci. Ebi, jej narzeczony, myĹ&#x203A;li, Ĺźe kobieta traci rozum, ale niebawem odkrywa prawdÄ&#x2122;, ktĂłrÄ&#x2026; kryjÄ&#x2026; piwnice nieczynnego dworca.

AUTOR: MAREK KRAJEWSKI GATUNEK: KRYMINAĹ CENA: ÂŁ6

spektakle i kabarety

Ani Mru-Mru na Wyspach

â&#x20AC;&#x17E;Tamara L.â&#x20AC;? w Londynie

â&#x20AC;&#x17E;KĹ&#x201A;amstewkaâ&#x20AC;? w stolicy

WiÄ&#x2122;cej na: polishevents.co.uk Wielka Brytania róşne miejsca

POSK, 238-246 King Street London, W6 0RF

Great Hall Queen Mary Londyn, E1 4NS

Jeden z najsĹ&#x201A;awniejszych polskich kabaretĂłw pojawi siÄ&#x2122; w Peterborough, Southampton i Bristolu. Komicy pokaĹźÄ&#x2026; zarĂłwno stare, jak i nowe numery, doprowadzajÄ&#x2026;c przy tym zgromadzonÄ&#x2026; publicznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; do Ĺ&#x201A;ez.

cena: ÂŁ25 kiedy: 15-17 wrzeĹ&#x203A;nia

wystawy

WyjÄ&#x2026;tkowy spektakl teatralny w reĹźyserii Kazimierza Brauna. Wielka malarka stojÄ&#x2026;c u szczytu sĹ&#x201A;awy, jest portrecistkÄ&#x2026; arystokratĂłw i milionerĂłw. Prowadzi przy tym bujne Ĺźycie.

Pewnego dnia postanawia wstÄ&#x2026;piÄ&#x2021; do klasztoru.

cena: ÂŁ15-ÂŁ20 kiedy: 24 wrzeĹ&#x203A;nia

Dla polskich emigrantĂłw

Franciszka Themerson jest polskiego pochodzenia malarkÄ&#x2026;, rysowniczkÄ&#x2026;, ilustratorkÄ&#x2026; i scenografkÄ&#x2026;, ktĂłra swoje Ĺźycie zwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201A;a z WielkÄ&#x2026; BrytaniÄ&#x2026;.

UBU to komiks oparty na dramacie autorstwa Alfreda Jarryâ&#x20AC;&#x2122;ego z 1888 roku.

Richard Saltoun 111 Great TitchďŹ eld St, Londyn

Wystawa poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cona sztuce polskich emigrantĂłw. ZobaczyÄ&#x2021; moĹźna m.in. â&#x20AC;&#x17E;MadonnÄ&#x2122;â&#x20AC;? Karoliny Borchardt, â&#x20AC;&#x17E;CygankÄ&#x2122;â&#x20AC;? Marii Wolff-Boguckiej, â&#x20AC;&#x17E;Niebieskiego uĹ&#x201A;anaâ&#x20AC;? Jana Wieliczki, â&#x20AC;&#x17E;Pionowy ruchâ&#x20AC;? Tadeusza Znicza-MuszyĹ&#x201E;skiego oraz â&#x20AC;&#x17E;Portret Ani i Kasiâ&#x20AC;?

ZdzisĹ&#x201A;awa Ruszkowskiego.

Ben Uri Gallery & Museum 108a Boundary Road Londyn, NW8 0RH

cena: free kiedy: do 15 wrzeĹ&#x203A;nia

cena: free kiedy: do 17 wrzeĹ&#x203A;nia

Franciszka Themerson: UBU

8 wrzeĹ&#x203A;nia 2017

Agata Trzaskawka

Billy i Jane (PaweĹ&#x201A; DomagaĹ&#x201A;a i Katarzyna Glinka) sÄ&#x2026; mĹ&#x201A;odym maĹ&#x201A;ĹźeĹ&#x201E;stwem. Niedawno przyszĹ&#x201A;a na Ĺ&#x203A;wiat ich cĂłrka. Podczas gdy Jane caĹ&#x201A;kowicie oddaje siÄ&#x2122; macierzyĹ&#x201E;stwu, jej mÄ&#x2026;Ĺź Billy przeĹźywa kryzys i wikĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; w romans z trenerkÄ&#x2026; ďŹ tnessu.

cena: ÂŁ35 kiedy: 30 wrzeĹ&#x203A;nia

JesĂşs Rafael Soto: Sound Mural

Wystawa wenezuelskiego artysty, ktĂłrej towarzyszÄ&#x2026; efekty dĹşwiÄ&#x2122;kowe â&#x20AC;&#x201C; gdy dotknie siÄ&#x2122; metalowych prÄ&#x2122;tĂłw, bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;cych czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; instalacji, wytwarzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; delikatne dĹşwiÄ&#x2122;ki. Ten innowacyjny mural byĹ&#x201A; kluczowym momentem w karierze Soto.

Cecilia Brunson Projects Royal Oak Yard Londyn, SE1 3GD

cena: free kiedy: do 4 listopada

Ä&#x2018; 10-&$".:Ä&#x2018;

â&#x20AC;&#x17E;The Silent Unseenâ&#x20AC;?

Polish Association Aberdeen zaprasza na sztukÄ&#x2122; i wystawÄ&#x2122; poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;conÄ&#x2026; generaĹ&#x201A; ElĹźbiecie Zawackiej (Elisabeth Watson) â&#x20AC;&#x201C; jedynej kobiecie, ktĂłra pomyĹ&#x203A;lnie przeszĹ&#x201A;a trening i sĹ&#x201A;uĹźyĹ&#x201A;a w elitarnych szeregach Cichociemnych.

Aberdeen Arts Centre 33 King Street Aberdeen, AB24 5AA

cena: ÂŁ10 kiedy: 1 paĹşdziernika

Matisse in the Studio

Wystawa poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cona pracom francuskiego malarza, Henri Matisse, ktĂłry poczÄ&#x2026;tkowo tworzyĹ&#x201A; pod wpĹ&#x201A;ywem impresjonistĂłw oraz sztuki japoĹ&#x201E;skiej. Później wyksztaĹ&#x201A;ciĹ&#x201A; wĹ&#x201A;asny styl. SĹ&#x201A;awÄ&#x2122; osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; juĹź za swego Ĺźycia.

Royal Academy of Arts Burlington House Piccadilly Londyn

cena: free kiedy: do 12 listopada

goniec KULTURALNY ~

w sieci

gry

10-&$"

33

Agata Trzaskawka

ZWINNA

ucieczka z wiÄ&#x2122;zienia GRA PS4

O EMIGRACJI

GATUNEK: SYMULATOR REMASTERED EDITION 2017

na blogu

CENA:

SADEEMKOVA.WORDPRESS.COM

Sadeemkova to niezwykle ciekawy blog o Ĺźyciu na Wyspach, pisany z punktu widzenia rodowitej Ĺ&#x161;lÄ&#x2026;zaczki, ktĂłra w 2010 roku wyemigrowaĹ&#x201A;a do West Yorkshire. â&#x20AC;&#x201C; Zafascynowana yorkishowskÄ&#x2026; codziennoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, kulturÄ&#x2026; i krajobrazami, dzielÄ&#x2122; siÄ&#x2122; tu migawkami z Ĺźycia codziennego w tej niezwykĹ&#x201A;ej krainie â&#x20AC;&#x201C; pisze o sobie autorka.

Jednak na blogu opisane sÄ&#x2026; nie tylko osobiste doĹ&#x203A;wiadczenia z okresu wyspiarskiej emigracji, ale moĹźna na nim znaleĹşÄ&#x2021; wiele informacji przydatnych kaĹźdej osobie, ktĂłra wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie rozpoczyna Ĺźycie na obczyĹşnie, lub chce gĹ&#x201A;Ä&#x2122;biej zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z brytyjskÄ&#x2026; kulturÄ&#x2026; czy zwyczajami. Na blogu moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; m.in. porady dotyczÄ&#x2026;ce zdobywania brytyjskiego wyksztaĹ&#x201A;cenia czy ciekawostki jÄ&#x2122;zykowe, ktĂłrych nie sposĂłb dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w szkole. <<

na parkiecie

W HAWAJSKIM

klimacie

TRAILER HAPPINESS TO OBOWIÄ&#x201E;ZKOWA MIEJSCĂ&#x201C;WKA DLA TYCH, KTĂ&#x201C;RZY NIE LUBIÄ&#x201E; BANALNEGO WYSTROJU I NUDNYCH DRINKĂ&#x201C;W.

Trailer Happiness â&#x20AC;&#x201C; podziemny klub z egzotycznym wystrojem, nawiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;cym do niesfornych lat 70. â&#x20AC;&#x201C; barmani ubrani w kwieciste hawajskie koszule, polinezyjskie

ozdoby na Ĺ&#x203A;cianach i dziewczyny taĹ&#x201E;czÄ&#x2026;ce taniec hula, to jednak nie wszystkie atrakcje tego miejsca. Klub sĹ&#x201A;ynie teĹź jako jedno z najlepszych miejsc z koktajlami w Londy-

nie, a barmani, serwujÄ&#x2026;c drinki na bazie rumu, robiÄ&#x2026; ogniste pokazy barmaĹ&#x201E;skie, â&#x20AC;&#x17E;plujÄ&#x2026;câ&#x20AC;? pĹ&#x201A;onÄ&#x2026;cym alkoholem. W klubie krĂłluje muzyka taneczna i funk. <<

The Escapists 2 â&#x20AC;&#x201C; Edycja Limitowana to wiÄ&#x2122;zienna zabawa, jakiej jeszcze nie byĹ&#x201A;o. Zaryzykuj wszystko, aby wydostaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z najlepiej strzeĹźonych wiÄ&#x2122;zieĹ&#x201E; na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. Odkryj najwiÄ&#x2122;ksze zakĹ&#x201A;ady karne w historii serii â&#x20AC;&#x201C; z licznymi piÄ&#x2122;trami, dachami, systemami wentylacyjnymi i podziemnymi tunelami. Musisz ĹźyÄ&#x2021; zgodnie z wiÄ&#x2122;ziennymi zasadami â&#x20AC;&#x201C; stawiaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na apele, pracowaÄ&#x2021; i przestrzegaÄ&#x2021; przepisĂłw; jednoczeĹ&#x203A;nie w tajemnicy planujÄ&#x2026;c ucieczkÄ&#x2122; na wolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. WydostaĹ&#x201E; siÄ&#x2122; z mroĹşnego Fortu Tundra, pociÄ&#x2026;gu mknÄ&#x2026;cego po pustyni, a w koĹ&#x201E;cu pokonaj nawet ostatecznÄ&#x2026; granicÄ&#x2122;. Cechy gry: 10 wiÄ&#x2122;zieĹ&#x201E;, tryb wspĂłĹ&#x201A;pracy dla 4 osĂłb, rozgrywka online/na dzielonym ekranie, tryb rywalizacji, ponad 300 elementĂłw personalizacji, wielopiÄ&#x2122;trowe wiÄ&#x2122;zienia. <<

dress code

IKONA

dobrego

stylu

MAĹ A CZARNA TO KWINTESENCJA PONADCZASOWEJ ELEGANCJI. PASUJE IDEALNIE JAKO STRĂ&#x201C;J KOKTAJLOWY, CZY SUKIENKA WIZYTOWA NA WIECZĂ&#x201C;R. BĹ Ä&#x2DC;DEM NATOMIAST BÄ&#x2DC;DZIE POKAZANIE SIÄ&#x2DC; W NIEJ NA SPOTKANIU SĹ UĹťBOWYM. JEĹ&#x161;LI MATERIAĹ JEST MATOWY, GĹ ADKI, A KRĂ&#x201C;J PROSTY, MOĹťNA WĹ OĹťYÄ&#x2020; JÄ&#x201E; POD ĹťAKIET. ZGODNIE Z WSPĂ&#x201C;Ĺ CZESNYMI ZASADAMI, MAĹ A CZARNA WCALE NIE MUSI BYÄ&#x2020; W KOLORZE CZARNYM I O DĹ UGOĹ&#x161;CI â&#x20AC;&#x17E;DO KOLANAâ&#x20AC;?. POD TYM TERMINEM KRYJE SIÄ&#x2DC; KAĹťDY PROSTY, UNIWERSALNY PROJEKT. MOĹťE BYÄ&#x2020; TAKĹťE W ODCIENIACH GRANATU LUB SZAROĹ&#x161;CI. <<

ÂŁ24

34 ~ goniec KULTURALNY

rozwĂłj osobisty

10;/"+

ciaĹ&#x201A;a MOWÄ&#x2DC;

DOWIEDZ SIÄ&#x2DC;, CO MĂ&#x201C;WI TWOJE CIAĹ O, GDY

ROZMAWIASZ Z INNYMI ORAZ CO CIAĹ O INNYCH MOĹťE POWIEDZIEÄ&#x2020; TOBIE.

Z

e sĹ&#x201A;Ăłw czerpiemy tylko 7 proc. wiedzy o drugim czĹ&#x201A;owieku, 38 proc. informacji wnioskujemy z tonu jego gĹ&#x201A;osu, a najwiÄ&#x2122;cej, bo ponad poĹ&#x201A;owÄ&#x2122; wiedzy, przekazuje nam ciaĹ&#x201A;o rozmĂłwcy â&#x20AC;&#x201C; czyli jego postawa, mimika oraz gesty. Warto zatem wiedzieÄ&#x2021;, jakie znaczenie kryjÄ&#x2026; w sobie pozasĹ&#x201A;owne komunikaty, bowiem jÄ&#x2122;zyk ciaĹ&#x201A;a jest bardzo przydatny nie tylko w biznesie, np. podczas negocjacji, ale rĂłwnieĹź na co dzieĹ&#x201E; podczas rozmĂłw indywidualnych.

W jÄ&#x2122;zyku ciaĹ&#x201A;a moĹźna wyróşniÄ&#x2021; kilka typĂłw ekspresji: mimikÄ&#x2122; (wyraz twarzy), kinezjetykÄ&#x2122; (pozycja i postawa ciaĹ&#x201A;a, gesty), proksemikÄ&#x2122; (odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; od rozmĂłwcy), parajÄ&#x2122;zyk (wysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i natÄ&#x2122;Ĺźenie gĹ&#x201A;osu). Mowa ciaĹ&#x201A;a jest tematem bardzo szerokim, dlatego przedstawimy tutaj

tylko kilka jej przykĹ&#x201A;adĂłw. WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; podstawowych gestĂłw wyglÄ&#x2026;da tak samo bez wzglÄ&#x2122;du na to, w jakim kraju siÄ&#x2122; znajdziemy. Gdy ludzie sÄ&#x2026; szczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;liwi â&#x20AC;&#x201C; uĹ&#x203A;miechajÄ&#x2026; siÄ&#x2122;, gdy sÄ&#x2026; smutni lub Ĺşli â&#x20AC;&#x201C; marszczÄ&#x2026; brwi. DuĹźo moĹźe zdradziÄ&#x2021; takĹźe ton gĹ&#x201A;osu â&#x20AC;&#x201C; jak donosi magazyn â&#x20AC;&#x17E;Psychology todayâ&#x20AC;?â&#x20AC;&#x201C; moĹźe on np. wskazywaÄ&#x2021; zainteresowanie danym tematem. Kiedy kobiety nie sÄ&#x2026; zainteresowane poruszanym wÄ&#x2026;tkiem, ton ich gĹ&#x201A;osu staje siÄ&#x2122; melodyjny, natomiast mÄ&#x2122;ĹźczyĹşni obniĹźajÄ&#x2026; wĂłwczas ton o oktawÄ&#x2122;. DuĹźo na temat rozmĂłwcy zdradzajÄ&#x2026; teĹź gesty rÄ&#x2026;k. PrzykĹ&#x201A;adowo dĹ&#x201A;onie schowane w kieszeniach spodni oznaczajÄ&#x2026;, Ĺźe osoba, z ktĂłrÄ&#x2026; rozmawiamy nie chce zdradziÄ&#x2021; swojej reakcji i skrywa wĹ&#x201A;asne uczucia. Natomiast rÄ&#x2122;ce splecione na piersi sugerujÄ&#x2026; negatywne nastawienie, a im

sĹ&#x201A;ownik kulturalny

/&5 ART %0%"5&, 3&%"(6+& 8 wrzeĹ&#x203A;nia 2017

wyĹźej sÄ&#x2026; trzymane tym gorszy humor ma nasz rozmĂłwca. JeĹ&#x203A;li osoba, z ktĂłrÄ&#x2026; rozmawiamy doĹ&#x203A;Ä&#x2021; czÄ&#x2122;sto dotyka rÄ&#x2122;koma okolic nosa, moĹźe to oznaczaÄ&#x2021;, Ĺźe prĂłbuje opowiadaÄ&#x2021; kĹ&#x201A;amstwa, o mijaniu siÄ&#x2122; z prawdÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;wiadczy teĹź pocieranie oczu. Pod wpĹ&#x201A;ywem stresu czĹ&#x201A;owiek moĹźe mrugaÄ&#x2021; znacznie czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej, dlatego patrzÄ&#x2026;c na oczy rozmĂłwcy moĹźemy siÄ&#x2122; dowiedzieÄ&#x2021; czy jest zdenerwowany.

W stresujÄ&#x2026;cych i niezrÄ&#x2122;cznych sytuacjach czÄ&#x2122;sto teĹź zdarza siÄ&#x2122;, Ĺźe gryziemy lub oblizujemy swoje usta. DuĹźo o rozmĂłwcy mĂłwiÄ&#x2026; teĹź jego stopy â&#x20AC;&#x201C; skierowane w stronÄ&#x2122; drzwi oznaczajÄ&#x2026;, Ĺźe nie jest on zainteresowany rozmowÄ&#x2026;, z kolei gdy czujemy siÄ&#x2122; nieswojo, zaczynamy uderzaÄ&#x2021; piÄ&#x2122;tami o podĹ&#x201A;ogÄ&#x2122;, Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026;gaÄ&#x2021; i zakĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; buty oraz poruszaÄ&#x2021; nogami w gĂłrÄ&#x2122; i w dĂłĹ&#x201A;. <<

Gatunek wspĂłĹ&#x201A;czesnej sztuki, dla ktĂłrej podstawowym medium jest internet.

DZIEĹ A NET ARTOWE MAJÄ&#x201E; POSTAÄ&#x2020; CYFROWÄ&#x201E; I DYSTRYBUOWANE SÄ&#x201E; ZA POMOCÄ&#x201E; SIECI INTERNETOWEJ.

W ten sposĂłb proponujÄ&#x2026; nowy typ kontaktu z odbiorcami, odrÄ&#x2122;bny od tradycyjnych funkcji eksponowania dzieĹ&#x201A; charakterystycznych dla galerii i muzeĂłw sztuki. TwĂłrcy net-artowi mogÄ&#x2026; zatem tworzyÄ&#x2021; zarĂłwno artystyczne strony www, e-maile, prace wideo dystrybuowane w sieci, oprogramowanie internetowe czy wirusy sieciowe. W przewaĹźajÄ&#x2026;cej mierze dzieĹ&#x201A;a net-artowe majÄ&#x2026; charakter interaktywny.

Drodzy Czytelnicy,

zapraszamy do wspĂłĹ&#x201A;redagowania â&#x20AC;&#x17E;GoĹ&#x201E;ca Kulturalnegoâ&#x20AC;?.

Agata Trzaskawka

BraĹ&#x201A;eĹ&#x203A; udziaĹ&#x201A; w imprezie, ciekawym pikniku czy koncercie? PrzyĹ&#x203A;lij nam zdjÄ&#x2122;cie i krĂłtkÄ&#x2026; notatkÄ&#x2122;: agata.trzaskawka@goniec.com

porady ~

1BOFM

Odszkodowanie

eksperta

Ĺ ukasz WĂłjcik

35

ZA URAZ MĂ&#x201C;ZGU, RDZENIA KRÄ&#x2DC;GOWEGO I AMPUTACJE.

Polak, ktĂłry zostaĹ&#x201A; sparaliĹźowany od szyi w dĂłĹ&#x201A; wskutek wypadku drogowego, otrzymaĹ&#x201A; jedno z najwyĹźszych odszkodowaĹ&#x201E; w UK. Nasz rodak, ktĂłry byĹ&#x201A; reprezentowany przez mecenasa Johna Davisa, obecnie kierownika departamentu do spraw obraĹźeĹ&#x201E; katastroďż˝icznych w kancelarii adwokackiej Sintons, uzyskaĹ&#x201A; odszkodowanie oraz pakiet specjalistycznej opieki warty ponad 8 milionĂłw funtĂłw. W trakcie dochodzenia okazaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122;, Ĺźe kierowca Peugeota, w ktĂłrym podróşowaĹ&#x201A; nasz rodak, nie miaĹ&#x201A; ubezpieczenia. Nie przeszkodziĹ&#x201A;o to jednak adwokatowi w wywalczeniu tak wysokiego odszkodowania powypadkowego od MIB. osĂłb poszkodowanych Prawnik podkreĹ&#x203A;la, i ich rodzin. Adwokat iĹź odszkodowanie dla podkreĹ&#x203A;la, Ĺźe z jego jego klienta, ktĂłry Kierowca auta doĹ&#x203A;wiadczenia wydoznaĹ&#x201A; urazu mĂłzgu marki Peugeot nie nika, Ĺźe osoby ciÄ&#x2122;Ĺźko i rdzenia krÄ&#x2122;gowego, poszkodowane potrzezostaĹ&#x201A;o tak obliczone, miaĹ&#x201A; ubezpieczenia. bujÄ&#x2026; natychmiastowej aby odzwierciedlaĹ&#x201A;o pomocy adwokata w uzyskaniu od ono negatywny wpĹ&#x201A;yw wypadku na ubezpieczyciela przedpĹ&#x201A;aty na pokryjego Ĺźycie oraz zapewniĹ&#x201A;o mu dĹ&#x201A;ugocie bieĹźÄ&#x2026;cych wydatkĂłw oraz oczekujÄ&#x2026; terminowÄ&#x2026; profesjonalnÄ&#x2026; opiekÄ&#x2122;. Mec. one pomocy w zorganizowaniu: reDavis zaznaczyĹ&#x201A;, iĹź uzyskanie moĹźlihabilitacji, specjalistycznego sprzÄ&#x2122;tu wie najwyĹźszego zadoĹ&#x203A;Ä&#x2021;uczynienia medycznego, prywatnego leczenia, pieniÄ&#x2122;Ĺźnego nie jest jedynym celem

caĹ&#x201A;odziennej opieki, adaptacji domu do potrzeb osoby niepeĹ&#x201A;nosprawnej, terapii z psychologiem i specjalistami z klinik bĂłlu, Ĺ&#x203A;rodkĂłw transportu oraz pomocy w uzyskaniu dodatkowych umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci zawodowych. JeĹźeli miaĹ&#x201A;eĹ&#x203A; wypadek w pracy, drogowy lub inny i potrzebujesz pomocy specjalistĂłw od powaĹźnych urazĂłw, skorzystaj z bezpĹ&#x201A;atnej i niezobowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;cej konsultacji z naszym polskim prawnikiem pod bezpĹ&#x201A;atnym numerem telefonu: 0800 093 3060. <<

Ĺ ukasz WĂłjcik POLSKI PRAWNIK SENIOR LITIGATOR 0800 093 3060 SINTONS.CO.UK/PL

.BN TVDIĂ&#x201E; J QPESBĂśOJPOĂ&#x201E; TL´SĂ&#x17D; +BLB KFTU UFHP QS[ZD[ZOB J KBL TPCJF [ UZN SBE[JĂ&#x2020; Przyczyn suchej skĂłry moĹźe byÄ&#x2021; wiele. GĹ&#x201A;Ăłwnymi sÄ&#x2026; przede wszystkim zĹ&#x201A;a pielÄ&#x2122;gnacja i przyjmowanie lekĂłw. SÄ&#x2026; to teĹź warunki atmosferyczne â&#x20AC;&#x201C; sĹ&#x201A;oĹ&#x201E;ce, niska temperatura oraz silny wiatr, ktĂłre negatywnie wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; na kondycjÄ&#x2122; skĂłry. Istotna jest takĹźe dieta oraz odpowiednie nawodnienie. U niektĂłrych osĂłb wpĹ&#x201A;yw majÄ&#x2026; uwarunkowania genetyczne. NaraĹźone

sÄ&#x2026; takĹźe kobiety w ciÄ&#x2026;Ĺźy oraz panie w okresie menopauzy. Niestety, sucha skĂłra moĹźe byÄ&#x2021; jednym z wielu symptomĂłw choroby, m.in. cukrzycy, Ĺ&#x201A;uszczycy lub atopowego zapalenia skĂłry. Co robiÄ&#x2021; w takiej sytuacji? W pierwszej kolejnoĹ&#x203A;ci wyeliminowaÄ&#x2021; prawdopodobieĹ&#x201E;stwo moĹźliwoĹ&#x203A;ci zachorowania.

Warto zaobserwowaÄ&#x2021; swoje ciaĹ&#x201A;o i zobaczyÄ&#x2021;, czy pojawiajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; inne

objawy, charakterystyczne dla danej choroby. JeĹ&#x203A;li wystÄ&#x2026;piÄ&#x2026; pozostaĹ&#x201A;e symptomy, naleĹźy podjÄ&#x2026;Ä&#x2021; dalsze kroki, udajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; do lekarza specjalisty. W innym przypadku wystarczÄ&#x2026; domowe sposoby na poprawienie kondycji skĂłry. Przede wszystkim trzeba swojÄ&#x2026; dietÄ&#x2122; wzbogaciÄ&#x2021; o owoce i warzywa oraz piÄ&#x2021; minimum 1,5 l wody dziennie, co pozwoli nawilĹźyÄ&#x2021; organizm od

Ĺ&#x203A;rodka. NaleĹźy takĹźe zrezygnowaÄ&#x2021; ze Ĺ&#x203A;rodkĂłw do mycia na bazie mydĹ&#x201A;a i alkoholu, a zaczÄ&#x2026;Ä&#x2021; uĹźywaÄ&#x2021; produkty hipoalergiczne o niskim pH oraz te naturalne, m.in. olej lniany, ktĂłry natĹ&#x201A;uszcza i wygĹ&#x201A;adza skĂłrÄ&#x2122;. W okresie letnim trzeba pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021; o stosowaniu kremĂłw z ďż˝iltrem UV, zaĹ&#x203A; zimÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; gdy panujÄ&#x2026; mrozy â&#x20AC;&#x201C; o intensywnym nawilĹźaniu skĂłry. <<

36 ~ w SIECI

życie w SIECI Stuart Burton – Brytyjczyk mieszkający od kilku lat w Polsce. Uwielbiany przez miliony polskich internautów. Autor czterech kanałów na platformie YouTube. A od niedawna bloger modowy. www.stuu.tv facebook.com/stuugames blog prowadzony przez Brytyjczyka Stuarta Burtona.

Główną tematyką projektu jest moda męska.

Stuart Burton, prowadzi bloga od niecałych 2 miesięcy

Magdalena Kruszona Stuart zdobył ogromną popularność wśród polskich internautów. Polacy pokochali go za autentyczność, spontaniczność, a także za to, jak dobrze radzi sobie z językiem polskim. Zdarza mu się przekręcać słowa, jednak według niektórych dodaje to Stuu uroku. Dowodem tej sympatii są chociażby liczby pojawiające się na jego internetowych kontach.

Dla przykładu: Kanał Stuu – ponad 1,3 mln subskrypcji, Instagram – 100 tys. obserwujących oraz fanpage na Faceboku, liczący prawie 800 tys. fanów.

Swój pierwszy, dobrze prosperujący kanał zało8 września 2017

]

żył w 2011 roku, noszący nazwę StuuGames. Początkowo poświęcony grze Minecraft, jednak z biegiem czasu zaczęły powstawać inne �ilmy o podobnym obszarze tematycznym.

Dwa i trzy lata później Burton otworzył kolejne kanały – StuuPlus oraz Stuu. Znalazły się tam treści wzbogacone o challenge z rodziną i znajomymi, np. „uczę siostrę j. polskiego” oraz tzw. daily vlogi. Rok temu Stuart wyszedł z bardzo ciekawą inicjatywą.

Mianowicie wszystkie zarobione pieniądze na kanale StuuCharytywanie przeznaczy na szczytne cele. Nie tworzy tam nowych treści, ponieważ większość obejmuje tzw. gameplay, czyli to, co robił do tej pory.

Obecnie znany youtuber zaangażował się w nową formę twórczości internetowej. Rozpoczął

Fot. Rafał chojnacki

[

Od dawna myślałem nad stworzeniem miejsca, gdzie mógłbym dzielić się z wami ciekawymi stylizacjami.

przygodę z blogiem, na którym więcej mówi o modzie męskiej.

Prezentuje na stronie uliczne stylizacje przedstawione na profesjonalnych fotogra�iach.

Jak sam pisze – od dawna myślał o takim projekcie i bardzo się cieszy, że mógł ten pomysł zrealizować. Treści kierowane są głównie dla młodych mężczyzn, którzy cenią wygodę, ale pragną też podążać za najnowszymi trendami. Stuart w swoich wpisach podpowiada, co z czym łączyć, by świetnie wyglądać każdego dnia. Przecież moda jest nie tylko dla kobiet.

w SIECI ~ grają na

37

Youtube.com/roxxsaurus

youtube Magdalena Kruszona

A dokładniej mówiąc Roksana Zaremba – Polka mieszkająca w Wielkiej Brytanii. Prowadzi na platformie YouTube swoje dwa kanały.

Co ciekawe, cały content jest w języku angielskim. Znana internetowej publiczności od 2013 roku.

Porusza tematykę związaną z ogólnym pojęciem lifestyle. Opowiada o pielęgnacji skóry, pokazuje tutoriale makijażowe i fryzurowe, tzw. lifehacki, triki i pranki, lookbooki oraz inne wskazówki związane z urodą i modą. Rok temu, w 2016 roku założyła drugi kanał noszący nazwę RoxxsaurusVlogs – powiększyła swoją działalność o daily vlogi dla widzów, którzy chcą wiedzieć więcej.

www.riennahera.com

Ostatni koncert Chestera Benningtona Na początku lipca w Barclaycard Arena w Birmingham swój ostatni koncert z zespołem Linkin Park zagrał Chester Bennington. Fani przybyli tłumnie, jednak nikt nie spodziewał się tego, co wydarzy się pod koniec miesiąca.

Koncert został zarejestrowany na telefonach komórkowych uczestników. Co ciekawe, �ilmy z tego wydarzenia zostały udostępnione dopiero po śmierci wokalisty Linkin Park, zatytułowane „Ostatni koncert Chestera w Birmingham”. Szczególną popularnością cieszy się nagrany fragment koncertu, na którym Chester zszedł

ze sceny do publiczności. Zaśpiewał bardzo wzruszającą piosenkę „One more light”, która dla wielu, z perspektywy czasu, była swoistym pożegnaniem się wokalisty z fanami. W utworze można usłyszeć: „Who cares if one more light goes out? In the sky of a million stars (…)”, które jest bardzo wymowne i być może za pomocą tych słów Chester chciał przekazać swe niepokojące i smutne zamiary. W ciągu miesiąca nagranie z tego wydarzenia zostało odtworzone ponad 2 mln razy. <<

JAK DOBRAĆ KOSZULE?

Każdy z nas popełnia modowe błędy, nikt przecież nie jest ideałem, jednak warto zaczerpnąć wiedzy od specjalistów w tej dziedzinie.

Podstawą każdej eleganckiej stylizacji mężczyzn są koszule, dostępne w wielu wzorach, kolorach i fasonach. Istotne jest jednak, by odpowiednio je dobrać do reszty stroju i przede wszystkim okazji. Mowa tu przede wszystkim o weselach – własnym lub będąc w roli gościa.

Podczas tego typu uroczystości ważne jest przestrzeganie dress codu. O tym, z czym łączyć koszule oraz jakich nie nosić, opowiada

na swym blogu Michał Kędziora.

Na stronie Mr Vintage przedstawia najczęściej popełniane błędy mężczyzn. Są to między innymi źle dobrane fasony, nieodpowiednie kolory czy też sposób noszenia koszul. Lista jest dość długa i pewnie wielu panów, czytając artykuł Michała Kędziory, widzi tam swoje modowe przyzwyczajenia i gust, który – jak się okazuje – nie do końca jest właściwy.

Gdańszczanka mieszkająca od 10 lat w UK. W wolnych chwilach prowadzi bloga o bardzo zróżnicowanej tematyce, m.in. o książkach, modzie, kosmetykach oraz ciekawostkach językowych. Prowadzi także cykl wpisów zatytułowanych „Siedmiu wspaniałych”. Fanka filmów kostiumowych, średniowiecznej kultury dworskiej i Gwiezdnych Wojen.

Pisze teksty dla Polaków w ojczystym języku, jednak nie brakuje w jej wpisach angielskiego akcentu.

www.alicepoint.com Autorką blogu jest Alicja Zielsko, która od 7 lat prowadzi swoją działalność internetową. Na co dzień mieszka w Londynie. Jej wielką pasją jest moda, fotografia oraz podróże. Na stronie prezentuje stylizacje, które spokojnie można nazwać modą highfashion. Jak sama mówi, pragnie przenieść trochę Kalifornii do Notting Hill, gdzie obecnie mieszka. Jej blog prowadzony jest w języku angielskim.

Youtube.com/ NatalieBeautyyy Kanał prowadzi Natalia Mileczarek – 24-letnia Polka mieszkająca w Londynie. Od 2013 roku zamieszcza na nim filmy ze swego życia, tzw. daily vlogi, recenzuje najnowsze kosmetyki oraz pokazuje dziewczynom i kobietom jak stworzyć piękny makijaż na różne okazje.

38 ~ nasze DZIEJE

kącik HISTORYCZNY strukturę państwa feudalnego.

Istniejące hrabstwa obsadził zaufanymi urzędnikami, zajmującymi się zbieraniem podatków i sprawowaniem sądów. Wilhelm przywiązywał ogromną wagę do systemu podatkowego, dlatego w 1086 roku powstał spis katastralny, czyli podatkowy, zwany Domesday Book (Księga Sądu Ostatecznego).

Obsadzał nie tylko urzędnicze stanowiska, ale także kościelne i państwowe. Wynikało to ze ścisłej współpracy z duchownymi.

Działania Wilhelma skupiały się

To brutalne rządy króla

Wilhelm I Zdobywca, nazywany także Wilhelmem Bękartem, był nieślubnym synem księcia Normandii Roberta I Wspaniałego i Herletty, córki garbarza z Falaise. Już w wieku 7 lat został wyznaczony przez swojego ojca na następcę tronu.

Nieprawe pochodzenie nie stanowiło w Normandii problemu w objęciu władzy. Wilhelm był osobą bardzo nerwową – szybko tracił cierpliwość szczególnie wtedy, gdy inni nazywali go bękartem. Wraz z wiekiem stał się upartym, gwałtownym i przebiegłym mężczyzną. Charakter Wilhelma I Zdobywcy miał duży wpływ na dalsze losy Anglii i jego mieszkańców.

„Otom chwycił tę ziemię w swoje ręce!

Już się nie wymknie!”

Konsekwentne czyny

również wokół kontroli nad krajem. Pragnął umocnienia swojej władzy, dlatego też rozpoczął budowę sieci zamków warownych.

Dało to państwu angielskiemu wewnętrzną spójność i silną władzę królewską. Nie da się ukryć, że jego poczynania przysporzyły mieszkańcom Anglii wiele zmartwień i problemów, jednak nie można Wilhelmowi zarzucić braku

Jako król Normandii dążył do zapewnienia sobie następstwa angielskiego tronu. Uzyskał od króla Anglii Edwarda Wyznawcy przyrzeczenie przejęcia władzy. Jednak nie Wilhelm, a Harold II został w 1066 roku królem Anglii. W tym samym okresie doszło do starcia pod Hastings między Normanami na czele z Wilhelmem I Zdobywcą a ruchem

Bitwa pod Hastings w 1066 roku pomiędzy ruchem anglosaskim a Normanami uważana jest za jedną z decydujących potyczek w historii.

Wilhelm I Zdobywca

anglosaskim i gwardii pod dowództwem Harolda II. Bitwa zakończyła się triumfem króla Normandii, który pod koniec 1066 roku zasiadł na tronie. Koronacja odbyła się w Opactwie Westministrze, nowym miejscem koronacji angielskich królów. Jego bezwzględne

rządy były początkiem nowej epoki w historii tego kraju.

Przez kolejne lata stłumił bunty ludności anglosaskiej, prowadząc przeciw nim brutalne kampanie, które miały wpływ na zniszczenia w północnej części Anglii. Skon�iskowane ziemie anglosaskich buntowników nadawał w lenno rycerzom normandzkim, wprowadzając

konsekwencji w dążeniu do wyznaczonych celów. Jego działania były przemyślane i w większości przypadków zrealizowane. Po długim i intensywnym życiu, król Normandii i Anglii zmarł w 1087 roku w klasztorze Saint Gervais niedaleko Rouen. Na angielskim tronie zastąpił go młodszy syn, Wilhelm II Rudy.

nasze DZIEJE ~

39

Kolebka Magdalena Kruszona

LONDYŃSKIEJ KOMUNIKACJI

Minęło blisko 60 lat, od kiedy powstały pierwsze pojazdy piętrowe, będące początkiem wielkich zmian w komunikacji londyńskiej. Miały one przede wszystkim usprawnić poruszanie się po mieście. Dziś podróż czerwonym autobusem jest główną atrakcją turystyczną oraz symbolem Wielkiej Brytanii.

Początki brytyjskich czerwonych autobusów sięgają drugiej połowy XX wieku, kiedy to na ulice wyjechały pierwsze, legendarne dziś, Routemastery. W tym czasie po mieście jeździły trolejbusy, które w ciągu trzech lat zostały zastąpione piętrowymi autobusami (ang. double decker). Długość trwania tych zmian wynikała

Dawno temu na ulicach Londynu

1829r.

głównie z licznych modernizacji pojazdów. Jedną z nich było dodanie w środkowej części dodatkowego modułu.

Autobus wydłużył się o metr i dzięki temu można było w nim zamontować 72 siedzenia. Ta wersja została oznaczona symbolem RML i stała się standardowym modelem. Wygląd autobusów oraz specy�ika podróżowania wzbudzały wielkie zainteresowanie wśród turystów i mieszkańców. Po wielu latach swej świetności słynne Routemastery przestały kursować po ulicach Londynu, a ich miejsce zajęły nowoczesne wersje. A dlaczego czerwone? Teorie są dwie. Jedna mówi, że pierwsze prototypy były pomalowane na czerwono, by rzucały się w oczy kierowcom i mogli oni zachować odpowiedni odstęp. Zaś z drugiej (bardziej prawdopodobnej) wynika, że miasto wprowadziło ujednolicenie wszystkich pojazdów miejskich. Co ciekawe, tego samego odcienia czerwonego (oznaczenie Pantone 485C) używa marka Kit Kat, brytyjska poczta Royal Mail, Mc Donald’s, a także Rosjanie, którzy wybrali ten odcień do produkcji �lag narodowych. <<

tramwaje elektryczne zastąpiły omnibusy i konne tramwaje

po raz pierwszy na ulicę Londynu wyjechały legendarne Routemastery

1840r.

1959r.

po raz pierwszy po Londynie zaczęły poruszać się pojazdy przypominające autobusy

1931r.

trolejbusy zastąpiły tramwaje

czy wiesz, że...

1968 r. – powstał ostatni model Routemastera z serii RML 1982 r. – rozpoczął się proces wycofywania Routemasterów, który po 6 latach został zatrzymany 1992 r. – zaproponowano program, którego celem było odnowienie Routemasterów z serii RML 2005 r. – Routemastery po raz ostatni wyjechały na ulicę miasta 2009 r. – z fabryki w Słupsku wyjechały pierwsze czerwone autobusy, które trafiły do Anglii

1962r. zakończono proces wymiany trolejbusów na autobusy piętrowe

40 ~ ciekawostki

POD LUPĄ

tak to jest ZBUDOWANE DŁOŃ – DZIĘKI NIEJ MOŻEMY PISAĆ, TRZYMAĆ PRZEDMIOTY I GESTYKULOWAĆ. ALE JAK JEST ZBUDOWANA, BYŚMY MOGLI WYKONYWAĆ TE WSZYSTKIE CZYNNOŚCI?

LUDZKA DŁOŃ Dłonie zapewniają silny chwyt oraz możliwość precyzyjnego manipulowania bardzo małymi przedmiotami. Zasługą tego jest szereg drobnych elementów, tworzących ludzką dłoń. Składa się ona z 3 głównych części – nadgarstka, zbudowanego z 8 różnokształtnych kości, śródręcza, będącego częścią ręki pomiędzy palcami a nadgarstkiem i oczywiście palców, składających się z 14 paliczków.

27 – to łączna liczba kości dłoni.

Uner-

wienie ręki zapewniają 3 główne nerwy: pośrodkowy odpowiedzialny za dokładność chwytu, czyli zamykanie i otwieranie dłoni, ramieniowy, dzięki któremu można wykonywać precyzyjne czynności, takie jak pisanie czy szycie oraz promieniowy – grzbiet ręki może odbierać wrażenia zmysłowe. Do współpracy z nerwami niezbędne są więzadła i ścięgna. Ostatnim i najbardziej widocznym elementem ludzkiej dłoni jest skóra, złożona z trzech głównych warstw – naskórek, skóra właściwa i warstwa podskórna.

Liczby nie kłamią

20 lat

miał Samuel Colt, wynalazca sławnego rewolweru, gdy założył fabrykę broni, której produkcja zapewniła mu w przyszłości międzynarodowy rozgłos i bogactwo.

52 miliony

telefonów komórkowych, wyprodukowanych przez �irmę Samsung, sprzedano w 2016 roku. Na drugim miejscu w rankingu uplasowała się Nokia, zaś na trzecim – Alcatel.

200 decybeli

to poziom hałasu, podczas którego dochodzi do zatoru w tętnicach i następuje śmierć. Granicą bólu dla człowieka jest poziom 130 dB (odgłos startującego samolotu).

8 września 2017

ciekawostki ~

SUSZARKA DO WŁOSÓW

UŻYWANA KAŻDEGO DNIA, NIEZAWODNA W PIELĘGNACJI WŁOSÓW. SUSZARKI MOGĄ BYĆ DUŻE Z WIELOMA FUNKCJAMI, JAK TE UŻYWANE PRZEZ FRYZJERÓW LUB MAŁE, TURYSTYCZNE, MIESZCZĄCE SIĘ NAWET W TOREBCE. KAŻDA Z NICH NIECO SIĘ RÓŻNI OD SIEBIE, JEDNAK WSZYSTKIE OPIERAJĄ SIĘ O TEN SAM SCHEMAT BUDOWY I DZIAŁANIA. Podstawowym elementem suszarki jest dmuchawa, dzięki której wydobywa się ciepłe powietrze. Za ciepło odpowiedzialna jest grzałka, ogrzewająca wydmuchiwany strumień powietrza. W środku znajduje się także silnik napędzający turbinę, która z kolei wymusza silny ruch powietrza przez wnętrze grzałki. Włączona suszarka przy dużych obrotach osiąga wysoką temperaturę i w niektórych przypadkach nagle przestaje grzać. Dzieje się tak przez wbudowany termostat. Kontroluje on natężenie ciepła i w sytuacji, gdy jest ono zbyt duże – wyłącza urządzenie na jakiś czas. W takim przypadku trzeba odczekać, by suszarka zmniejszyła swoją temperaturę i dopiero wtedy można ponownie zacząć suszyć. <<

Magdalena Kruszona

JAK DZIAŁA aparat?

APARAT TO NARZĘDZIE, KTÓRE POMAGA UCHWYCIĆ MOMENTY Z CODZIENNEGO ŻYCIA. TO DZIĘKI ZDJĘCIOM ZAPISUJEMY TERAŹNIEJSZOŚĆ ZA POMOCĄ JEDNEGO KLIKNIĘCIA. POZNAJEMY TAKŻE PRZESZŁOŚĆ NASZYCH PRZODKÓW, BO NIC TAK NIE OPOWIADA HISTORII JAK FOTOGRAFIE. PRZEZ LATA WYNALAZEK TEN EWOLUOWAŁ, ZYSKUJĄC CORAZ TO NOWE OPCJE I MOŻLIWOŚCI FOTOGRAFOWANIA. OBECNIE POPULARNE SĄ APARATY CYFROWE, KTÓRE DZIELĄ SIĘ NA KILKA TYPÓW, M.IN. NA KOMPAKTOWE, LUSTRZANKI I BEZLUSTERKOWCE. We współczesnych aparatach wyróżnia się kilka głównych elementów – obiektyw fotograficzny, migawkę, korpus światłoszczelny, mechanizm przesuwający błonę fotograficzną oraz układ celowniczy. Najważniejszym elementem jest obiektyw. To rodzaj optycznego układu, w którego skład wchodzi kilka soczewek. Jedne są skupiające, inne rozpraszające, a niektóre mają za zadanie eliminowanie zniekształceń obrazu lub przebarwień.

To dzięki nim uzyskuje się rzeczywisty obraz fotografowanego obiektu. Podstawą aparatu jest jego korpus, który chroni delikatne elementy wewnętrzne oraz zapobiega, by nie wnikało niepożądane światło. Istotna jest również migawka. Służy

ona do otwierania i zamykania drogi światła padającego przez obiektyw na materiał światłoczuły. Można ją przyrównać do kurtyny, która wpuszcza lub odcina dopływ blasku słońca lub sztucznego oświetlenia. Dodatkowo aparaty wyposażone są w lampy błyskowe i samowyzwalacze. Każdy aparat cyfrowy ma monitor LCD, który służy do właściwego ustawienia kadru. To, co jest widoczne na tzw. celowniku elektronicznym zostanie dokładnie takie zarejestrowane na matrycy i zapisane w pamięci jako zdjęcie. Istnieje również celownik optyczny, przez który można obserwować fotografowany obiekt. W tym przypadku nie pokrywa się widziany obraz z tym, co „widzi” obiektyw.

41

42 ~ reklama

POLAND Historic Centre of Kraków- Market Square

Church of Peace in Jawor

Castle of the Teutonic Order in Malbork

The Church of Peace in Świdnica

- A COUNTRY OF UNESCO WORLD HERITAGE SITES

Poland offers an exceptional journey through unique treasures of history and nature. This country boasts fiftheen out of nearly a thousand sites included on the UNESCO World Heritage List.

Home to the historical centres of Kraków and Toruń with centuries-old buildings, Poland also takes pride in the Warsaw Old Town. The capital city of Poland impressed UNESCO experts with its reconstruction works, unprecedented in the history of mankind. The medieval castle in Malbork was also inscribed on the prestigious List. It is the largest brick building in the world.

Poland attracts with its unusual outdoor locations, gardens, wooden churches and tserkvas – a testimony to the artistry of old craftsmen and religious sites still bustling with life. The country is proud of a crucial architectural work – the Centennial Hall in Wrocław. Białowieża Forest is a complex of primeval forests unique in the whole of Europe.

Auschwitz Birkenau, a German Nazi concentration and extermination camp (1940-1945) is an atrocious, haunting site with a place of its own on the World Heritage List. Earlier, in July 2017, Tarnowskie Gory with their lead-silver-zinc mines and their underground water management system were added to the list of UNESCO World Heritage sites.

We invite you to discover Poland, a country with plenty of treats in store for everyone!

Białowieża Forest 8 września 2017

Historic Silver Mine in Tarnowskie Góry

reklama ~

Auschwitz-Birkenau

Kalwaria Zebrzydowska the Mannerist Architectual and Park Landspace Complex and Pilgrimage Park

Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine

43

Wooden Churches of Southern Małopolska

Old City of Zamość

Historic Centre of Warsaw

Medieval Town of Toruń

The Wawel Hill

Warsaw- The Old Town Market Square

For more information on Poland, please contact:

Muskauer Park

The Centennial Hall in Wrocław a pear of modernist architecture

10 Heath�ield Terrace London W4 4JE, United Kingdom Email: london@poland.travel http://www.poland.travel/en-gb Tel.+44 (0) 208 991 7070

44 ~ z życia GWIAZD

Pomogły OFIAROM HURAGANU Niedawno w Stanach Zjednoczonych szalał Huragan Harvey, najsilniejszy od ponad 50 lat – siał on spustoszenie na wybrzeżu Teksasu. Podczas tropikalnej burzy zginęło dziewięć osób. O�iarom kataklizmu postanowiła pomóc m.in. rodzina Kardashian. Kris

Jenner ogłosiła na Instagramie, że jej córki Kourtney, Kim, Khloe, Kendall i Kylie przekażą aż 500 tysięcy dolarów na pomoc tym, którzy ucierpieli w czasie huraganu. – Moje córki i ja o�iarujemy 500 tysięcy dolarów na fundację, aby pomóc wszystkim, których bole-

Pochwalamy pomaganie innym, ale czy trzeba się tym, aż tak chwalić? śnie dotknął huragan Harvey – napisała na Instagramie Kris Jenner.

– Houston, modlimy się za Was! Moja mama, siostry i ja, wpłacimy dziś 500 tysięcy na fundację pomagającą o�iarom huraganu – wtórowała matce Kim Kardashian.

Nowy potomek w królewskiej rodzinie

– Księżna i książę Cambridge pragną z radością ogłosić, że spodziewają się trzeciego dziecka.

Królowa i pozostali członkowie rodziny królewskiej są zachwyceni tą wiadomością – brzmi komunikat na o�icjalnym pro�ilu Pałacu Kensington na Twitterze. W oświadczeniu podano też, że podobnie jak w trakcie poprzednich ciąż księżna Kate cierpi na dokuczliwe nudności i wymioty, co wpłynie na ograniczenie jej publicznej działalności. Książęca para ma już dwójkę dzieci: czteroletniego George’a i dwuletnią Charlotte.

Gratulujemy!

8 września 2017

z życia GWIAZD ~

45

POWIĘKSZĄ

RODZINĘ?

Odkąd na świecie pojawiło się dziecko najsławniejszego polskiego piłkarza – Roberta Lewandowskiego i jego żony Anny Lewandowskiej, nie cichną spekulacje na temat tego, kto zajmuje się małą Klarą. Żona piłkarza w końcu zdecydowała uciszyć plotki i wyznała, kto opiekuje się dzieckiem. – Nie mam niań, jest jedna babcia, druga babcia. Korzystam też czasem z pomocy znajomej. W Polsce korzystam z pomocy świetnej położnej. Karmię piersią i to jest najfajniejsza rzecz jaka może mnie spotkać – wyznała Anna Lewandowska.

– Wstajemy na zmianę. Robert nie karmi, ale przewija. Zamykamy się w domu i jesteśmy zwariowanymi Lewandowskimi, szalejemy. Team Lewandowskich jest mocny, planujemy powiększenie rodziny. Na razie skupiamy się na Klaruni, ale zobaczymy co będzie w przyszłości, co Bóg da – powiedziała żona Roberta Lewandowskiego.

PRZYZWYCZAJONA do LUKSUSU Ukradła wizerunek stadionu? Życzymy spełniania planów o kolejnym dziecku.

Joanna Przetakiewicz wzięła udział w drugiej edycji programu Azja Express. Jak wyznała, zdecydowała się na udział, by sprawdzić, czy wygra jej zamiłowanie do luksusu czy też ambicja. – Uczestnicząc w Azja Express chciałam się przekonać, czy wygra moje zamiłowanie do luksusu, czy ambicja – powiedziała projektantka. – Uważam, że czasami nie ma nic lepszego niż opuścić swoją strefę komfortu i stanąć twarzą w twarz z tak ogromnym wyzwaniem, jakim był ten program. Tu wszystko było wyzwaniem: brud, głód, ogromny wysiłek, to, że miało się kamerę wycelowaną w twarz przez 12 czy 14 godzin dziennie. Trzeba było dać z siebie wszystko – dodała.

Punkty za to, że jednak wygrała ambicja.

W teledysku Katy Perry pojawił się polski Stadion Narodowy z �ikcyjną nazwą obiektu. W tle widać było panoramę Warszawy. Okazuje się, że wizerunek został w klipie wykorzystany bezprawnie.

Monika Borzdyńska, rzeczniczka stadionu poinformowała, że przedstawiciele Katy Perry nie pytali o zgodę na umieszczenie wizerunku warszawskiego obiektu. Tymczasem taka zgoda kosztuje nawet 120 tysięcy złotych. – Oczywiście, cieszymy się, że tak popularna piosenkarka jak Katy Perry dostrzegła nasz stadion. Ale PGE Narodowy to dziś jeden z najlepszych, najpopularniejszych obiektów na świecie. Firmy płacą, żeby się posługiwać naszym wizerunkiem. Zastrzegliśmy jako znaki towarowe elewację stadionu, jego kubaturę, dach. W zależności od tego, jaką część stadionu ktoś chce wykorzystać, musi zapłacić od 13 do 120 tys. złotych – powiedziała Borzdyńska.

Cieszymy się, że Stadion Narodowy znany jest na całym świecie, ale kradzieży wizerunku nie pochwalamy.

Powitał na świecie

DRUGIE DZIECKO Mark Zuckerberg ponownie został ojcem. Twórca Facebooka przywitał na świecie swoją drugą córkę. Z racji tego, że dziewczynka urodziła się w sierpniu, otrzymała imię August. Mark Zuckerberg i jego żona Priscilla Chan są już rodzicami Maximy, która w listopadzie skończy 2

latka. Para wzięła ślub w 2012 r. O drugiej ciąży żony Zuckerberg poinformował w marcu tego roku.

Gratulujemy i witamy na świecie!

46 ~ strefa KOBIET

mama NA WYSPACH Nowa rzeczywistość

Magdalena Kruszona Mieszkanie na Wyspach w dużym stopniu różni się od tego w Polsce.

Mieszkańcy mają inne przyzwyczajenia, panuje inne prawo oraz restrykcje, których należy przestrzegać. Zderzenie się z nową rzeczywistością może być dla wielu Polaków zaskoczeniem.

Każdy na początku pobytu w nowym i nieznanym kraju, musi zmierzyć się przede wszystkim ze swoimi barierami i przeciwnościami. Tak też było w przypadku pani Kasi – autorki blogu Mama w UK, która od kilku lat mieszka poza granicami Polski.

– Początki emigracji to mieszkanie kątem u innych, praca w fabryce ulotek poniżej moich kwali�ikacji i robienie nadgodzin ponad moje siły.

To również zmaganie się z językiem angielskim, tutejszym stylem życia,

nowymi smakami i mentalnością Anglików.

Pierwsze chwile w Wielkiej Brytanii wiążą się również z wielokulturowością tego miejsca. Jedni mają problem z zaakceptowaniem nowej rzeczywistości, a dla innych takie doświadczenie jest cenną lekcją.

– Wyszłam w pewien sposób, z polskiej enklawy i dzisiaj sama jestem bardziej otwarta na innych, nauczyłam się nie oceniać, a jedynie poznawać ludzi, którzy wyglądają inaczej i kierują się w życiu innymi wartościami niż ja sama – przyznaje pani Kasia.

tykami. Mało kto podaje tran czy witaminę D – opowiada autorka strony Mama w UK. Panujący w Anglii schemat matki pracującej oraz idące za tym zapisy prawne również mogą zaskoczyć polskie matki. Angielki szybciej niż w Polsce wracają do pracy po urodzeniu dziecka. Wynika to głównie z obowiązku szkolnego – dzieci rozpoczynają edukację szkolną w wieku 5 lat, więc kobiety m.in. z tego powodu mogą wrócić szybciej do pracy. Jednak ten schemat napędza kolejne zachowania i nawyki w angielskich domach.

Kobiety są zapracowane, za-

Macierzyństwo w UK

biegane oraz zmęczone, mają mniej czasu na przygotowanie posiłku dla siebie i dziecka.

Stawiają na gotowe i tanie obiady, serwowane dopiero około godziny 18:00, co dla wielu Polaków jest porą spożywania kolacji.

– Obiady serwowane są po godz. 18:00, co początkowo przyprawiało mnie o zawrót głowy i do tej pory nie umiem jeść tak późno – przyznaje rozmówczyni.

Nowe życie matki na Wyspach może okazać się wielkim wyzwaniem, szczególnie, gdy chodzi o wychowywanie dzieci. Jednak, kiedy zrozumie się �ilozo�ię oraz styl bycia Anglików i wejdzie się w pewien rytm, wszystko staje się prostsze, a może i czasem lepsze.

TRUDNE, A CZASEM ŁATWE

POCZĄTKI mamy na Wyspach

8 września 2017

Najgorsze dla matek jest jednak rozpoczęcie wychowania dzieci według nowych zasad, panujących w Wielkiej Brytanii. Kobiety na każdym kroku poznają zwyczaje, które nie są praktykowane w Polsce.

Zaakceptowanie i stosowanie się do nich, może być trochę czasochłonne, ponieważ trudno jest z dnia na dzień przyjąć poglądy Anglików w kwestii np. pro�ilaktyki i leczenia dzieci.

– Matki w Anglii pozwalają dzieciom chorować, mieć katar i gile do kolan. Ufają bezgranicznie lekarzom, przepisującym stale paracetamol na wszystkie dolegliwości. Nie faszerują dzieci witaminami, probiotykami, czy też antybio-

strefa KOBIET ~

47

POGRUBIONE RZĘSY W KAŻDEJ CENIE

Aceton wrogiem paznokci?

Aceton, inaczej propanon to związek organiczny z grupy ketonów. Miesza się go w proporcjach z etanolem, wodą, eterami oraz innymi ketonami o niskiej masie cząsteczkowej. Co ciekawe, w niewielkich ilościach znajduje się w krwi i moczu, występuje naturalnie w tkankach roślin, gazach wulkanicznych i spalinowych, ale również jest niezawodnym środkiem do usuwania trwałego lakieru z paznokci. Jednak jego dłuższe stosowanie może nieść ze sobą wiele skutków ubocznych. Jak się okazuje, zmywanie lakieru do paznokci wysusza je, co w konsekwencji sprawia, że są kruche, pękają i zaczynają oddzielać się od łożyska i żółknieć. Długotrwałe stosowanie takich produktów może prowadzić także do podrażnienia skóry, jej pęknięć i zaczerwienia, co niestety wygląda nieestetycznie.

[

Aceton sprawdza się nie tylko do usuwania lakieru z paznokci, ale służy również do osuszania i mycia szkła laboratoryjnego, czy też produkcji środków wybuchowych.

]

Nie warto jednak popadać w paranoję. Jeśli acetonu nie używa się zbyt często, nie jest on wielkim zagrożeniem dla paznokci. Warto po każdym zmyciu lakieru, umyć ręce w wodzie z mydłem. W innym przypadku zaleca się zrezygnowanie z acetonu i stosowanie produktów na bazie octanu etylu, który jest łagodniejszy.

VOLUME EFEKT Faux Cils YSL

£25,50

www.yslbeauty.com.u

Wzbogacony o prowitaminę B5, która nawilża oczy i chroni je przed szkodliwymi wpływami zewnętrznymi. Szczoteczka składa się z grubych nylonowych włókien. Tusz jest wodoodporny i trwały. Mocna czerń daje efekt spojrzenia glamour. Pojemność: 7,5 ml.

£21

www.lookfantastic.com

LANCOME MONSIEUR BIG Precyzyjnie rozczesuje włoski, dając efekt pogrubionych rzęs.

Ma ultra kremową konsystencję i miękkie włoski, a jego aplikacja to czysta przyjemność. Objętość rzęs 12-krotnie większa, utrzymuje się nawet do 24 godz. Pojemność: 10 ml.

£8,99

www.boots.com

RIMMEL VOLUME SHAKE Ma szczoteczkę 3D, dzięki której można uzyskać niesamowite pogrubienie rzęs. Stworzony zostały nowy mechanizm odświeżonej formuły Clump-Crushing Shaker – tusz się nie osypuje i nie wysusza się. Dodatkowo ładnie pachnie. Pojemność: 9 ml.

BOURJOIS VOLUME Glamour

Zwiększa objętość rzęs, dodatkowo podkręca je i wydłuża. Jest o intensywnym czarnym kolorze. Bardzo wydajny, niewodoodporny. Idealny do cienkich włosków – nie skleja, nie obciąża ich.

Daje piękny, naturalny efekt pogrubionych rzęs. Pojemność: 12 ml.

£7,99

www.superdrug.com

48 ~ strefa KOBIET

gwiazdy RADZĄ

BRZYDKI

ZAPACH

w lodówce

Rozwiązanie tego problemu jest bardzo proste. Wystarczy włożyć do lodówki plasterki cytryny, które wchłoną nieprzyjemny zapach.

Można zastosować wysypany na talerzu proszek do pieczenia – sprawdzi się równie dobrze, co cytryna.

Ms. Manwhore

WAZON DIY WG WSKAZÓWEK SPRYTNYCH BABEK Wazon z żarówki to piękna minimalistyczna ozdoba, którą można wykonać samemu w domu. W starej żarówce ostrożnie wybić środek i go wyciągnąć. Aby wazon był bardziej stabilny, można zrobić do niego podstawkę. Z podgrzewacza wyciągnąć świeczkę, do środka aluminiowego elementu nałożyć gorący klej i przykleić do spodu żarówki.

Dobry

make up Powakacyjny make up powninien być lekki i delikatny. Zaleca się stosowanie kremu BB, który ma �iltry UV, chroniące skórę przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym. Pamiętajmy, że warto postawić na pastelowe kolory, które podkreślą opaloną cerę.

8 września 2017

Moda na lato Tegorocznym hitem lata okazały się jednoczęściowe stroje kąpielowe w różnych wariacjach – z napisami, w geometryczne wzory i kwiatowe motywy. Jest to świetne rozwiązanie dla kobiet z drobnymi niedoskonałościami. Dzięki takiej stylizacji zakryją np. wystający brzuch.

To ostatnia część Manwhore’a autorki Katy Evans.

Książka pełna namiętności i miłosnych zwrotów akcji, zachwyci niejedną kobietę. Najnowsza część lektury o tematyce love story odpowie czytelniczkom na kilka pytań, dotyczących dalszych losów Malcolma i Rachel.

Wydana w 2017 roku, stała się bestsellerem.

Plank

Super(wo)man

Zrób plank na przedramionach. Unieś i wyciągnij do przodu wyprostowaną w łokciu prawą rękę, jednocześnie unosząc lewą nogę. Postaraj się wytrzymać minimum kilkanaście sekund, a następnie zmień stronę.

strefa KOBIET ~

49

Zdrowe jedzenie PORADNIK

za kosmiczne pieniądze

Superfood to w ostatnim czasie bardzo popularny trend w żywieniu. Potrawy dostarczają wartościowe witaminy i minerały, oddziałując w bardzo pozytywny sposób na organizm. Jednak głównym mankamentem tych produktów jest ich cena. Żywność łatwostrawna, dobrze przyswajana przez organizm, która nie wywołuje niestrawności lub innych nieprzyjemności po jedzeniu.

Zawierają przeciwutleniacze, które hamują rozwój komórek nowotworowych.

WITAMINY DLA WŁOSÓW I PAZNOKCI

£7

e-apteka.co.uk

DOPPELHERZ AKTIV NA WŁOSY I PAZNOKCIE Bogaty w krzem, związki siarkowe, fitoestrogeny i fitosterole, aminokwasy tłuszczowe i witaminy – przywraca włosom blask i rewitalizuje paznokcie. Zalecany dla wzmocnienia cebulek włosów i macierzy paznokci. Pojemność: 30 kapsułek.

BIOTEMAX DUO Zawarta biotyna pomaga zachować zdrowe włosy i paznokcie.

Selen wspomaga wzrost cebulek włosów, a cynk odpowiedzialny jest za wzmocnienie paznokci. Pojemność: 60 tabletek.

£15

aptekileki.co.uk

cy. Warto podkreślić, że stosowanie superfoods ma być jedynie uzupełnieniem diety oraz zdrowego trybu życia, bo tylko w ten sposób można osiągnąć oczekiwane rezultaty. Jednak nie każdy może pozwolić sobie na stosowanie takiej diety, ponieważ ich cena (za małe ilości produktu) może wydawać się dla wielu zbyt wysoka. Dla przykładu, ceny nasion Jagody Goji za 500g wahają się pomiędzy 8 a 10 funtów, a spirulina (100 g) kosztuje około 3,2 GBP.

REVALID Zawiera aminokwasy, witaminy i mikroelementy. Odbudowuje strukturę włosa i paznokci. Zawiera żelazo, miedź, cynk w formie chelatów, dzięki czemu składniki szybko się wchłaniają. Pojemność: 90 kapsułek.

Dzięki witaminom, minerałom i kwasom tłuszczowym systemy krwionośny, nerwowy, pokarmowy i odpornościowy pracują wydajniej, chroniąc organizm przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.

Aby dany produkt uzyskał miano superfood musi zawierać w sobie kwasy tłuszczowe z rodziny Omega 3, minerały i witaminy, szczególnie te antyoksydacyjne. Spożywanie ich wpływa na dobre samopoczucie i prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Można też nazwać je swoistą bombą witaminową, która dostarcza organizmowi ogromne ilości niezbędnych substancji. Wzmacnia się odporność oraz zmniejsza ryzyko chorób, m.in. serca i cukrzy-

£9

e-apteka.co.uk

BIOSILICA W swym składzie ma naturalne wyciągi ziołowe z dodatkiem kwasu hialuronowego, koenzymu Q10, cynku i witamin A, E, C, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie oraz wzrost włosów i paznokci.

Pojemność: 30 tabletek.

£6

aptekileki.co.uk

50 ~ strefa KOBIET

Klepsydra równa się

Budowa klepsydry uważana jest za ultrakobiecy kanon urody. Dominuje równowaga i proporcja między górą i dołem – ramiona i biodra są podobnej szerokości. Ponadto, klepsydry mają zaznaczoną talię i obfity biust, czyli sylwetka uważana w historii za najbardziej seksowną. Przykładem tego jest chociażby Marlin Monroe i Brigitte Bardot. Dziś niestety moda nie docenia kształtów klepsydry, promując na wybiegach modelki w rozmiarze XS. Jednak przy przestrzeganiu pewnych zasad można odpowiednio wykorzystywać najnowsze trendy.

8 września 2017

sylwetka: Klepsydra

miękkość

strefa KOBIET ~ Magdalena Kruszona Dobór ubrań dla klepsydry powinien skupiać się na podkreślaniu kobiecych kształtów. Trzeba w odpowiedni sposób dobrać fasony, które tylko uwydatnią damskie walory. Możliwości jest wiele, jednak trzeba trzymać się kilku podstawowych zasad.

Czego unikać?

Przede wszystkim kwadratowych dekoltów, które optycznie powiększają górną część ciała i niszczą proporcje ciała. Należy uważać także na zdobienia wokół biustu, szczególnie na falbanki przy sukienkach i bluzkach oraz nadruki na T-shirtach. Bluzki z golfem, tzw. oversize, szerokie bluzy i swetry oraz topy z ozdobami na biodrach również nie są korzystne dla pań o budowie klepsydry – �igura w ten sposób traci jakikolwiek kształt. Jeśli chodzi o materiały, z których wykonane są ubrania, trzeba zrezygnować ze sztywnych tkanin. Dają one wrażenie ciężkości, przez co sylwetka wydaje się bardziej masywna. Tak samo sprawa ma się z jeansami typu biodrówki, które pogrubiają uda. Warto też uważać na rurki, które mogą skrócić nogi, chyba że są połączone ze szpilkami, dzięki którym syl-

wetka wygląda dobrze. Jednak styliści odradzają spiczastych nosków w butach, które burzą całą stylizację klepsydry.

Górna część stylizacji

Najlepszym rozwiązaniem dla kobiet o budowanie klepsydry jest postawienie na minimalizm i przylegające kroje w jednolitych kolorach.

Sprawdzą się czarne kolory i ewentualnie pionowe paski, które wyszczuplą ciało. Jeśli zaś będzie zależało paniom na uwypukleniu naturalnych walorów, warto wybrać ubrania w jasnych barwach ze skośnymi i poziomymi motywami. Świetnym patentem są także taliowane bluzki w tzw. serek (ang. V-neck), które wyszczuplą tułów i podkreślą klatkę piersiową. Ponadto, klepsydry dobrze wyglądają w kardiganach oraz dopasowanych żakietach, sprawiając wrażenie optycznie smuklejszych ramion i podkreślonej talii.

Kurtki i płaszcze najlepiej wybierać z paskiem bez zewnętrznych kieszeni, ponieważ te dodają sylwetce ciężkości. Miłym akcentem do stylizacji mogą być szaliki, apaszki i naszyjniki.

Dolna część stylizacji

51

też są dozwolone, ale w zestawie ze szpilkami.

W innym razie, nogi będą optycznie skrócone, a różnica między szerokością bioder a dołem nogawki za bardzo podkreślona. A spódnice? Najlepsze dopasowane, ołówkowe do kolana lub „na kole”, ukrywające szerokie biodra. Poza tym, dół stylizacji powinien być w ciemniejszych kolorach – wprowadzi to równowagę i wizualną estetykę sylwetki. Jeśli chodzi o sukienki, świetnie sprawdzą się kopertowe (ang. wrap dress). Są wręcz stworzone dla klepsydr – podkreślają talię, a dekolt mają zazwyczaj w serek. Dopełnieniem stylizacji będą dobrze dobrane buty. Najlepsze to eleganckie czółenka, buty na szpilce, wysokie sandały oraz kozaki na obcasie.

Istotny jest także odpowiedni dobór materiałów. Powinny być one lekkie, które miękko układają się na ciele. Najlepsze są jedwabie, lejąca się wełna, dzianina oraz dżersej. Dodadzą one całej sylwetce lekkości i smukłości. Cała �igura określana jest słowem „miękkość”, więc i z takich materiałów muszą być wykonane ubrania, w których chodzą kobiety klepsydry. <<

Przy tej �igurze najlepiej się sprawdzą jeansy z wysokim stanem o prostej lub rozszerzanej nogawce – zrównoważą one linię bioder. Rurki

płaszcz t-shirt

spódnica ołówkowa

spodnie wrap dress

buty

52 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC W Studiu Filmów Rysunkowych powstały produkcje z najlepszymi Magdalena polskimi Kruszona bajkami, m.in. Bolek i Lolek, Reksio czy Porwanie Baltazara Gąbki. Obecnie możliwe jest zwiedzanie studia „Bajkowy Świat” w Bielsko-Białej.

Seria Bolek i Lolek to historia dwóch chłopców, którzy przeżywają różne przygody na podwórku, niektóre z nich niespotykane dla dzieci w ich wieku.

Bolek i Lolek to kultowa bajka, na której wychowała się połowa polskiego społeczeństwa w latach 60. i późniejszych.

Uwielbiana przez dzieci, ale także i dorosłych.

Jest to marka rozpoznawalna poza granicami kraju – filmy z przygodami dwóch chłopców trafiły na wszystkie kontynenty świata. Na przestrzeni 23 lat powstało 150 odcinków animowanego serialu oraz 2 filmy pełnometrażowe.

oraz „Tor przeszkód”. Tola to siostra Bolka i Lolka. Miała dwa rude warkoczyki i nosiła niebieską sukienkę z białymi podkolanówkami. Razem z chłopcami uczestniczyła w przygodach i wyprawach życia, które wiele razy przysporzyły trójce wielkich kłopotów.

Kilka faktów

Początki historii o Bolku i Lolku sięgają 1963 roku, kiedy to po raz pierwszy został puszczony �ilm „Kusza” w pełni inspirowany zabawami i �iglami synów reżysera Władysława Nehrebeckiego.

Kolejne serie to m.in. „Bolek i Lolek na wakacjach”, „Bajki Bolka i Lolka”, „Przygody Bolka i Lolka” oraz „Bolek i Lolek

KULTOWE BAJKI

Wybierają się na grzyby, jeżdżą na gokartach, pływają łódką, trenują piłkę nożną, a także gaszą pożar na strażackim poligonie. Perypetii jest tyle, na ile pozwala dziecięca wyobraźnia, a inspiracją do powstania tych animacji było młodzieńcze życie chłopców, którzy uwielbiali się bawić i płatać �igle.

Nowa postać

Animowany serial skupiał się wokół losów dwóch bohaterów, jednak w 1973 roku twórcy na życzenie żeńskiej widowni wprowadzili nową postać o imieniu Tola. Pierwszy raz wystąpiła w odcinku o takim samym tytule, co jej imię. Łącznie wystąpiła w 30 odcinkach, m.in. „Imieniny Toli”, „Czarna bandera”

BOLEK I LOLEK

Starszy BOLEK Starszy bohater, czyli Bolek – wyższy i szczuplejszy z czarną czuprynką. Zazwyczaj miał na sobie czerwone szorty i żółtą bluzę. Jako odpowiedzialny brat, wyciągał Lolka z wielu tarapatów.

Bolek inspirowany był synem Władysława Nehrebeckiego – Jana, który w latach powstawania filmu miał 9 lat.

8 września 2017

w Europie”, łącznie było ich trzynaście.

Reżyserem i scenarzystą był wspomniany wcześniej Władysław Nehrebecki, zaś opracowaniem plastycznym zajęli się Alfred Ledwig i Leszek Lorek. W międzyczasie powstały dwa animowane �ilmy pełnometrażowe, w których pojawiają się pierwsze dialogi między bohaterami – „Wielka podróż Bolka i Lolka” z 1978 roku oraz „Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie” powstałym w 1986 roku. Co ciekawe, pierwsza kinematogra�ia do dziś utrzymuje się na czele listy najlepiej sprzedających się polskich �ilmów, a cała seria o Bolku i Lolku została nagrodzona w plebiscycie Dobranocka wszechczasów, wyprzedzając Smerfy oraz Wilka i Zająca. <<

Młodszy LOLEK Był niższy i pulchniejszy. Nosił fioletowe spodnie na szelkach oraz biały podkoszulek. Lolek należał do postaci odważnych i ciekawych świata, przez co często wpadał w kłopoty. W tym przypadku inspiracją był drugi syn Władysława – Roman, mający wtedy 7 lat.

strefa DZIECI ~

NIEZŁY plu s zak £23

amazon.co.uk

DLA TATY

I

53

dla s yna

ŚMIECIAKI, CZYLI THE TRASH PACK od 5 £

allegro.pl

ASH ŚPIEWA

To świetnia zabawa dla dzieci, które mogą zebrać całą kolekcję miniaturowych śmieciaków. Do kupienia w zestawie lub pojedyncze elementy.

Dostępne są helikoptery, szambiarki, śmieciarki oraz oczywiście cała seria figurek śmieci, które są wykonane z gumy. Przeznaczone dla dzieci powyżej 5. roku życia.

NAJLEPIEJ Ash to jedna z postaci animowanego filmu „Sing”. Jest młodą i zbuntowaną samicą jeżozwierza, która kocha muzykę rock. Zabawka wykonana jest z miękkiego pluszu, licząca 33 cm wysokości.

Przeznaczona dla dzieci powyżej 3. roku życia.

h i t SEZONU!

FIDGET SPINNER

od £1.10 ebay.co.uk

To hit ostatnich miesięcy. Początkowo celem tej zabawki miała być pomoc w koncentracji u dzieci z ADHD i autyzmem, jednak nie udowodniono jej terapeutycznych właściwości. Po czasie, czyli w połowie 2017 roku fidget spinner stał się najpopularniejszym gadżetem na świecie. Polega on na wprowadzeniu spinnera w ruch i wykonywaniu przy tym różnego rodzaju trików. Główną z jego cech jest długie kręcenie się, a to za sprawą efektu żyroskopowego wywołanego przez łożyska. Obecnie fidget spinnery można wykorzystywać do wielu gier, a inspiracje tych zabaw dostępne są w internecie.

54 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC

SKĄD SIĘ BIERZE

MIÓD?

Miód to złocisty płyn używany do wielu dań. Gości na kanapkach, w herbacie lub ciastach. Jest zdrowy i bardzo smaczny. Przechowywany w słoiczkach i dostępny w każdym sklepie. Ale czy wiecie skąd tak właściwie bierze się miód?

Najistotniejsze w procesie są pszczoła, dzięki którym mamy miód. To ona wybiera najlepsze miododajne kwiatki. Następnie wraca do ula i wykonuje taniec na plastrze. W ten sposób informuje swoje koleżanki-zbieraczki, gdzie znajdują się rośliny z najlepszymi pyłkami. One dowiadując się o tym, od Magdalena razu ruszają do boju, a później wracają z kwiatoKruszona wymi zdobyczami do ula. Tam, kolejnym siostrom przekazują nektar. Na tym etapie rozpoczyna się proces składowania – pszczoły do komórek plastrów chowają tzw. pożytek. Zachodzi tam wtedy wiele różnych chemicznych zmian, m.in. rozkład cukrów na fruktozę i glukozę. Są to cukry w najprostszej postaci, można je także znaleźć w wielu owocach. Następnie, gdy miód będzie już gotowy, pszczoły przykrywają komórki cienką, woskową warstwą, która chroni przed wilgocią, zepsuciem i zanieczyszczeniami.

Pomoc pszczelarza

Pszczoła wraca do ula

Na tym etapie potrzebna i wykonuje tradycyjny jest pomoc pszczelarza, czyli przyjaciela pszczół, taniec na plastrze. który opiekuje się wieloma domami rodzin pszczelich, jednak – jak każdy – musi na nie uważać i na ich żądła, bo bywają czasem niebezpieczne. Dlatego też nosi specjalny kombinezon, który chroni go przed małymi owadami. Ale wróćmy do produkcji miodu. Głównym zadaniem pszczelarza jest przede wszystkim odwirowanie – niczym jak na karuzeli – miodu w miodowarkach. Następnie złocisty płyn przechodzi przez sitko, dzięki czemu znikają wszystkie zanieczyszczenia. Finalnym etapem jest przelanie miodu do słoiczków. <<

8 września 2017

POŁĄCZ KROPKI!

strefa DZIECI ~

55

FAJNE ksi ążki

HELLO RUBY

Hello Ruby: Adventures in Coding to edukacyjna książka, której główną bohaterką jest dziewczynka Ruby. Dzięki niej i jej przygodom, dzieci dowiedzą się jak stworzyć algorytm (mycia zębów), jak rozpoznać wzory (na tapecie), £ czy też ułożyć pętlę (figur tanecznych). ksiegarniainternetowa. autor: Linda Liukas co.uk wydawnictwo: Feiwel&Friends

13

PAMIĘTNIK

MAŁEGO LUJKA NIEZŁA app

a k

Diary of a Wimpy Kid, The long haul to kolejna część kultowej serii książek dla dzieci autorstwa Jeffa Kinney’a. Tym razem bohater rusza wraz z rodzicami na wycieczkę samochodem. Po drodze towarzyszy im wiele nieoczekiwanych zdarzeń, a cała podróż staje się jedną, wielką przygodą. Jak zakończyła się ta wycieczka i czy uczestniczkom podobała się podróż? Dla dzieci pow. 9 lat.

POU Prosta gra dla dzieci, polegająca na opiekowaniu się wirtualnym pupilem. Trzeba go karmić, myć, przebierać i się z nim bawić. Gra jest bardzo intuicyjna i prosta w obsłudze. Dostępna w j. angielskim.

Android – free.

HUGO RETRO MANIA

£2.99 ebay.co.uk

autor: Jeff Kinney wydawnictwo: Penguin Books LTD

MUSIC KEYBOARD TILES Dzięki tej aplikacji, smartfon na chwilę stanie się przenośnym pianinem. Dziecko będzie miało możliwość komponowania własnych utworów oraz bawić się dźwiękami. Aplikacja bardzo rozwija dziecięcą kreatywność oraz rozbudza zmysł słuchu. Android, iOs. Cena: free.

Hugo to kultowa postać z lat 90., która przypadnie także do gustu młodemu pokoleniu. Gra działa na tych samych zasadach, co kiedyś Hugo Retro. Cena: free.

LUDZKIE CIAŁO

Aplikacja edukacyjna obejmująca zakres wiedzy z anatomii człowieka. Dzięki korzystaniu z tego programu, dzieci poznają budowę ludzkiego ciała. Dowiedzą się więcej o układzie nerwowym, mięśniach czy też kościach.

Cena: free.

QUIZOWANIE

Gra dla nieco starszych dzieci, polegająca na odpowiadaniu na pytania. Można zaprosić znajomych i stanąć do wspólnego pojedynku wiedzowego. Cena: free.

56 ~ strefa DZIECI

m ały GONIEC

POKOLORUJ dachshund Weź ze sobą zestaw swoich ulubionych kredek lub pisaków i pokoloruj rysunki.

Używaj wszystkich możliwych barw, by strona była kolorowa i radosna. Pamiętaj o precyzji, dokładności i postaraj się nie wyjeżdżać za linie.

JAMNIK

NAS!

elephant

SŁOŃ

8 września 2017

reklama ~

57

58 ~ męska STREFA

BIEG nie dla MIĘCZAKÓW Formuła biegów Runmageddon Intro: 3 km i 15 przeszkód Runmageddon Rekrut: 6 km i 30 przeszkód Runmageddon Classic: 12 km i 50 przeszkód Runmageddon Hardcore: półmaraton (21,0975 km) i 70 przeszkód Runmageddon Ultra: maraton (42,195 km) i 140 przeszkód

„BIEG Z PIEKŁA RODEM”, „BIEG RZEŹNIKA”, „BIEG BEZ LITOŚCI” – TAK O RUNMAGEDDONIE, CZYLI EKSTREMALNYM BIEGU Z PRZESZKODAMI MÓWIĄ JEGO UCZESTNICY. Bieganie po płaskim terenie, na wyznaczonych ścieżkach, to już za mało dla amatorów przygód, wyzwań i adrenaliny, dlatego coraz bardziej popularne stają się biegi przeszkodowe. W każdym kraju powstają własne odmiany tego sportu – tak stało się też w Polsce. Runmageddon – polska wersja biegów przeszkodowych, została stworzona przez Jarosława Bienieckiego, pracownika gigantycznej korporacji, który postanowił postawić wszystko na jedną kartę i zwolnił się z pracy, tworząc Runmageddon, czyli najbardziej ekstremalny cykl biegów przeszkodowych w Europie. W pierwszych biegach brało udział zaledwie 700 osób, a dzisiaj jednorazowo uczestniczy w nim nawet 40 tys. śmiałków, którzy chcą zmierzyć się z własnymi słabościami. O zainteresowaniu tym wydarzeniem świadczy też fakt, że do udziału zapisywać się należy nawet z kilkunastotygodniowym wyprzedzeniem.

8 września 2017

Dla ludzi ze stali

Runmageddon organizowany jest przez cały rok. Poza biegami letnimi, przygotowywane są też wydarzenia zimowe, które charakteryzują się jeszcze większym stopniem trudności. Możliwy jest także udział w biegach nocnych. Od zwykłego wyścigu biegowego Runmageddon różni się tym, że trasa usiana jest przeszkodami, których nie sposób ominąć. Można się tutaj spodziewać absolutnie wszystkiego, ograniczeniem jest wyłącznie wyobraźnia organizatorów. Na uczestników czeka m.in. gęsta zasłona dymna, skakanie bez zabezpieczenia z wysokości drugiego piętra, ciągnięcie na linie betonowych bloków, przepłynięcie kontenera z lodem, czołganie się w błocie, wspinanie po linie rozwieszonej nad wodą, skakanie przez opony i płonące ogniska. Na amatorów mocnych wrażeń czekają też żywe przeszkody np. w postaci potężnych rugbistów, którzy utrudniają przekroczenie linii mety. Jak zapewniają uczestnicy – im

trudniej – tym lepiej, bo wtedy duma i satysfakcja z pokonania biegu jest jeszcze większa.

Przede wszystkim współpraca

Jak mówią amatorzy biegów przeszkodowych, w tym sporcie nie chodzi jedynie o aktywne spędzanie wolnego czasu, ale głównie o przetestowanie własnej wytrzymałości, samozaparcia i przygotowania �izycznego. Jest to również możliwość sprawdzenia się w ekstremalnie trudnych warunkach. Twórcy Runmageddonu podkreślają, że jest to dyscyplina, w której najważniejsza jest praca zespołowa. Na trasie ustawiane są bowiem przeszkody, których 80 proc. zawodników nie jest w stanie pokonać samodzielnie. W Runmageddonie wziąć może udział każdy, jednak z pewnością każdy uczestnik powinien odznaczać się ogromną wolą walki i chęcią zmierzenia się z własnymi słabościami oraz poznania granic swoich możliwości. <<

reklama~

59

60 ~ męska STREFA

W PRL-U OBIEKT POŻĄDANIA WSZYSTKICH KIEROWCÓW, W LATACH 90.

WYŚMIEWANY PRZEZ NIEMAL WSZYSTKICH UŻYTKOWNIKÓW DROGI, A DZISIAJ

PONOWNIE OBIEKT WESTCHNIEŃ NIE

DUMA polskiej

MOTORYZACJI

TYLKO ZE STRONY

MIŁOŚNIKÓW KLASYCZNEJ MOTORYZACJI, ALE TAKŻE HOL-

LYWOODZKICH AK-

TORÓW. FIAT

126P.

Dane techniczne: silnik

594 cm³ lub 652 cm³

skrzynia biegów

4–biegowa manualna, biegi II, III, IV synchronizowane

rodzaj napędu Tylny

pojemność zbiornika paliwa 21 l

średnie zużycie benzyny 5,2–7,2 dm³/100 km

średnie zużycie oleju 0,4–0,7 dm³/1000 km

ładowność 320 kg

masa własna 480–600 kg

liczba miejsc 4

8 września 2017

Fiat 126p, czyli popularny Maluch to chluba polskiej motoryzacji. Przez wiele lat był najczęściej spotykanym na polskich drogach pojazdem, a czasy jego świetności przypadły na lata 70., kiedy to na jego zakup należało przeznaczyć około 20 średnich pensji. Wówczas dla wielu Polaków jego posiadanie było jedynie marzeniem. Już kilkanaście lat później posiadanie Małego Fiata nie było powodem do dumy, a jego obecności na drogach często towarzyszył śmiech. Dzisiaj znowu powrócił do łask, a jego miłośnicy są gotowi zapłacić za niego nawet 20 tys. złotych.

Maluch był niezwykle popularny nie tylko w Polsce. Eksportowano go również m.in. do Włoch, Jugosławii, RFN, Węgier, Francji, Chin, Wielkiej Brytanii, Czechosłowacji, Belgii, Bułgarii, Szwajcarii, Grecji, Austrii, Danii, Chile, Nowej Zelandii,

Australii, Egiptu oraz na Cypr i Kubę. Jego popularność sprawiła, że na całym świecie doczekał się wielu nazw potocznych – w Chorwacji i Serbii nazywano go peglica (żelazko), w Słowenii – bolha (pchła), w Niemczech, Irlandii i Wielkiej Brytanii – bambino (z języka włoskiego – dziecko), a w Polsce okrzyknięto go kaszlakiem lub Maluchem – to właśnie ostatnie z wyrażeń zostało w 1997 roku zatwierdzone jako jego o�icjalna nazwa.

Historia legendy

Pierwszego Malucha zmontowano 6 czerwca 1973 roku z oryginalnych włoskich części, natomiast o�icjalna seryjna produkcja w Bielsku-Białej ruszyła 22 lipca. Z kolei dwa lata później rozpoczęła się produkcja tego auta w fabryce w Tychach.

Fiat 126p zjeżdżał z linii montażowych aż do

męska STREFA ~ 22 września 2000 roku – w sumie przez te wszystkie lata w Polsce wyprodukowano prawie 3,5 miliona sztuk tego kultowego samochodu, a kolejny milion powstał we Włoszech. W 2000 roku, pod nazwą „Happy End”, pojawiła się ostatnia limitowana do 1000 sztuk edycja auta, z której 500 samochodów było w kolorze żółtym, a 500 w czerwonym. W międzyczasie powstało też wiele ciekawych konceptów, takich jak między innymi: LPT (Lekki Pojazd Terenowy), Bombel, Kombi, Diesel czy wersja z napędem na przód. W latach 90. wyprodukowano też limitowaną odmianę Malucha z otwieranym dachem.

W Małym Fiacie dostępne są dwie wersje silnikowe: 600 cm³ oraz 650 cm³. W pierwszej z opcji przyspieszenie do setki trwa ok. 54 sek., w drugiej – już tylko w 47 sekund. W zależności od wersji, maksymalna prędkość, jaką można osiągnąć tym kultowym autem to od 105 do 120 km/h. Jednak „pędzenie” �iatem taką szybkością nie należy do najbardziej przyjemnych podróży ani też do najbardziej bezpiecznych. W przypadku spokojnej jazdy miejskiej samochód nie powinien spalić więcej niż około 5 l na 100 km. Jednak, kiedy kierowca będzie chciał nim szarżować po autostradzie, spalanie może wzrosnąć nawet do ponad 6,5–7 l.

NIE MOGĘ DOCZEKAĆ SIĘ KIEDY BĘDĘ MÓGŁ PRZEJECHAĆ SIĘ TYM WSPANIAŁYM POLSKIM FIATEM

TOM HANKS

Obiekt pożądania

Choć mogło by się wydawać, że Maluchowi daleko do ideału – często się psuje, jest ciasny, brak mu porządnego bagażnika i nie zachwyca szybkością – to ma w sobie coś, co powoduje, że wciąż przybywa jego sympatyków.

Jednym z najbardziej znanych fanów Fiata 126p jest aktor, Tom Hanks.

Hollywoodzki artysta robił sobie zdjęcia z przypadkowo spotykanymi Maluchami w europejskich miastach i umieszczał je na portalach społecznościowych. Fotogra�ie zwykle podpisywał opisem „Moje nowe auto”. Jego miłość do Małego Fiata tak bardzo spodobała się mieszkańcom Bielska-Białej, że postanowili przeprowadzić zbiórkę i ufundować aktorowi „kaszlaka”. O tym, jak dużym sentymentem jest darzony Maluch można się przekonać na corocznych ogólnopolskich zlotach Fiatów 126 p, w których bierze udział kilkaset pojazdów. Doceniony został również przez najstarszy kubański klub automobilowy, który wybrał Małego Fiata Samochodem 2016 Roku. <<

MALUCH I AWARIE • Co się w nim właściwie psuje? Głównie karoseria, na której niezależnie od rocznika w bardzo szybkim tempie pojawia się korozja. Jeśli nie chcecie mieć z nią problemów powinniście regularnie konserwować swojego Malucha i zawczasu eliminować wszelkie ogniska rdzy – czytamy na autokult.pl.

• Zdaniem użytkowników Fiata 126 p, silnik wytrzymuje ok. 150.000 km bez poważniejszych napraw, później kwalifikuje się już tylko do remontu. Najpowszechniejszą przypadłością są wycieki oleju spod pokrywy zaworów i miski olejowej. Zdarzają się też problemy z gaźnikiem, ale najczęściej szwankują alternator lub prądnica czy rozrusznik. I niedomagania układu hamulcowego – czytamy.

61

62 ~ po LEKCJACH

Uczymy się

angielskiego Thanks, that‛s very kind of you. Can I have a gin and tonic, please.

Dziękuję, to bardzo miłe z twojej strony. Mogę prosić gin z tonikiem?

Hi, Nice to meet you. Sure, you can join me. My name is Sue. Cześć, miło Cię poznać. Jasne, możesz do mnie dołączyć. Mam na imię Sue.

No problem, I know nice places. I can show you around.

Nie ma problemu, znam fajne miejsca. Chętnie Cię oprowadzę.

Sure, 0785xxxxx.

It‛s been really nice talking to you.

Pewnie, 0785xxxxx.

Naprawdę, świetnie mi się z tobą rozmawiało.

Sure.

Would you like to come inside for a coffee?

Jasne. Może wejdziesz do mnie na kawę?

8 września 2017

I‛d love to!

Z przyjemnością.

po LEKCJACH ~

63

reklama

Hi, My names is Paweł.

Do you mind if I join you?

Cześć mam na imię Paweł.

Nie masz nic przeciwko, jeśli się do ciebie przysiądę?

You‛ve got a beautiful smile. Would you like to dance? or can I offer you something to drink?

Masz piękny uśmiech. Chcesz zatańczyć? Albo mogę zaoferować Ci coś do picia?

I have just moved here.

Maybe you could show me the city?

Właśnie się tutaj przeprowadziłem. Może mogłabyś mi pokazać miasto któregoś dnia?

Can I have your mobile number?

Mogę dostać twój numer telefonu.

Thanks, I had a great evening.

May I take you home?

Dzięki, świetnie się bawiłem. Mogę Cię odprowadzić do domu?

64 ~ horoskop ZODIAKALNY HOROSKOP

horoskop

Panna (23 sierpnia – 22 września)

Cechy charakterystyczne

Pannę cechuje szczególna umiejętność segregowania, porządkowania i oddzielania tego, co zdrowe i wartościowe od tego, co szkodliwe i pozbawione jakichkolwiek walorów.

Mówi się o osobach spod znaku Panny, że są zadbane, zorganizowane i schludne. Bywają także drobiazgowe i bardzo krytyczne. Ich sumienność sprawia, że źle się czują w towarzystwie osób roztrzepanych i niepoukładanych. Mimo że Panny opierają się na swoim umyśle, ich największa słabość kryje się w emocjonalnym świecie. Brak zrozumienia może doprowadzić do irracjonalnych i bolesnych doświadczeń. Są także inteligentne i posiadają analityczny umysł. Potra�ią wszystko naprawić i rozwiązywać życiowe problemy.

(za: horoskop.pl)

Finanse, praca Panny w pracy dają się poznać jako osoby przykładające się do powierzonych zadań. Z natury są perfekcjonistami, więc nawet najtrudniejsze polecenie wykonują najlepiej jak potra�ią. Świetnie sprawdzają się w takich zawodach, w których najistotniejsze Żywioł: ziemia 8 września 2017

są sumienność, rzetelność i pełne zaangażowanie, np. księgowi, biznesmeni czy bankowcy. Zarobione pieniądze Panny lubią odkładać na tzw. czarną godzinę. Podczas zakupów zastanawiają się czy dany produkt warto kupować. Szukają także promocji i przecen, są w

Kolor: niebieski, beżowy, szary

stanie odwiedzić kilka sklepów tylko po to, by zaoszczędzić parę złotych. Ponadto, Panny nie mają bałaganu w swoich �inansach – starają się nie mieć długów, myślą o przyszłości, odkładając pieniądze na konta oszczędnościowe.

(za: przewodnikdouchowy.pl)

Czy wiesz, że...

Metal: rtęć

Kamień: szafir, jaspis

Planeta: Merkury

horoskop ZODIAKALNY ~

Miłość

Panny otacza twarda skorupa, przez którą trudno przebić się do ich serca. Wynika to z braku akceptacji siebie i niskim poczuciu wartości. Jest to trochę paradoksalne, ponieważ same uważają się za lepsze i mądrzejsze od innych. Wymagają od siebie więcej i nie potra�ią się łatwo zadowolić. Kończy się to zazwyczaj wieloma niepowodzeniami, przez które osoby spod znaku Panny wycofują się i trzymają się na uboczu.

Ciągle wierzą, że istnieje ideał, który będzie ich doskonałym partnerem. Mają wysokie wymagania, którym trudno jest sprostać, dlatego też Panny późno wstępują w związek małżeński. Dopiero wtedy decydują się na seks – cenią czystość intelektualną i �izyczną. Do zbliżenia potrzebują odpowiednich warunków, żeby rozluźnić się i popuścić emocjonalne wodze. Poza tym, seks zainicjować musi partner, który przede wszystkim ośmieli Pannę. A od swoich drugich połó- piosenkarka wek wymagają wierności, która w związku jest najważniej- (08.09.1979) sza. (za: astroweb.pl)

Abelard Giza

polski reżyser teatralny, lider Kabaretu Limo (15.09.1980)

Pink

Zdrowie

Osoby spod znaku Panny nie mogą narzekać na większe problemy ze zdrowiem. Mają bardziej skłonności do chorób natury psychologicznej – ich niska samoocena, nieodporność na stres oraz wrażliwość mogą doprowadzić do złego funkcjonowania organizmu. Zaleca się, by osoby spod znaku Panny, spędzały dużo czasu na łonie natury, pomoże to im się zrelaksować i uspokoić. Panny mają naturalne skłonności do płaskostopia, jednak odpowiednie ćwiczenia i rehabilitacja mogą skorygować tę wadę. (za: mhoroskop.pl)

Mocne strony:

Rozsądne, pracowite, inteligentne, dokładne, zorganizowane, analityczny umysł.

Adam Sandler

aktor (09.09.1966)

Katarzyna Nosowska

piosenkarka (30.09.1971)

Słabe strony:

Brak samoakceptacji, krytyczne wobec siebie, zamknięte w sobie, nieodporne na stres, nerwowe.

Hugh Grant

Zodiakalne dopasowanie Panna + Byk = Panna + Koziorożec = Panna + Skorpion = Panna + Strzelec = Panna + Ryby = Panna + Bliźnięta =

Znaki neutralne: Baran, Rak, Waga, Lew, Wodnik

aktor

(09.09.1960)

Stanisław Lem pisarz, filozof i krytyk (12.09.1921)

Beyonce piosenkarka (04.09.1981)

65

reklama~

67