193 pdfsam peto petoa 2011

2010eko Urruzuno bidaiatik Zihara Jainagak ekarritako argazki eder bi.

194

Zihara Jainaga Larrinaga Urruzuno literatur lehiaketa irabazlea 2010ean

ARBOLA, ARBELA, ORBELA

HOTSA, ZOTZA, HOTZA

BERDE, BERDEA

NEGUAREN BIHOTZA

HAIZEAREN ARNASAZGOZATZEN

BASOAREN DARDARA

HODEIETAN KULUNKATZEN

ELURRAREN INDARRA

NORI ITXAROTEN ZAUDETE?

AITONAREN NEGARRA

TXORIARI, ILARGIARI,

NORI ITXAROTEN ZAUDETE?

OH! AITONARI!

UDABERRIARI, EGUZKIARI

ALDAPAN GORA

OH! AMONARI!

IKUSI DUT.

SUKALDEAN BARRENA

ARBOLA, ARBELA, ORBELA

IKUSI DUT.

AITONARI BEGIRA

HOTSA, ZOTZA, HOTZA

BERE OINATZ KIRRIAK

GAUERDIAREN HILOTZA

BIDEAK DITU LASAITZEN

APURTEZINEKO ARKAITZA

HOSTOAK LAZTANTZEN

EGIN DEZAGUN AMETSA

BIZIBERRIA ESKATZEN

BASERRI AURREKO

TXORIARI, ILARGIARI

UDAGOIENEKO MAHATSA

OH! AITONARI!

OH! AMONARI!

MALDAN BEHERA

LORATEGIAN BERBIZTEN

SUSMATU DUT.

SENTITU DUT.

195

MEZUA, SUA, MOSUA URKOAREN BESOA LOAREN LAUSOA MAITATZEKO GOGOA AMESTEKO DESIOA NORI ITXAROTEN ZAUDETE? AITONARI, AMONARI OH! ZEURI, ZEURI! INON EZ ZAITUT IKUSI. MEZUA, SUA, MOSUA ILUSIO OSOA ITXAROPENAREN USOA JAIAREN EROA LAGUNAREN BEROA OH! ZEURI, ZEURI! BIZIPOZARI, MAITASUNARI!

196

Euskaldunak BORJA ETXEBARRIA (4.DBH)

Euskaldunak nolakoak garen ? Baa‌ gu, Euskal Herria osatzen dugun pertsona ahaltsuak gara, ahaltsuak, guk bakarrik hizkuntz zahar bat aurrera eramaten dugulako.

Euskaldunak harroak garela esaten dute, ez zaie arrazoirik faltatzen, egiten dugunarengatik, gure izaerarengatik eta gauza askorengatik harro sentitzen garelako.

Lehen, antzina, Euskal Herrian lan asko egiten zen, oso fin egiten genuen lan, baina nik uste dut oraindik ere finak garela, lan egin behar denean lan eta egon behar denean egon.

Euskaldun hitza adjektibo askorengatik ordezka daiteke, baina batez ere burugogorrarengatik , zerbait egingo dugula esaten dugunean edo norbaitek esaten digunean, lortu arte saiatu eta saiatu egoten gara ; orduak, egunak, asteak edo hileak izan daitezke, baina azkenean lortu egiten dugu, nire ustez burugogorkerian ez digu inork irabaziko.

Euskaldunak, gutxi izango gara mundu osoan, baina gu eta gure Euskal Herriarekin unibertsoa baino handiagoak eta indartsuagoak gara.

Â

197

SUKALDARI BIKAINAK Beste urte batez hementxe gatoz zuek denak agurtzera. Iaz bezala lau ikasle gara gure gelan. Orain kontatuko dizuegu zelan joan den gure urtea.

Pozik eta desberdin

ugari

alai ibiltzen gara alde batetik bestera; ekintza burutzen

ditugu.

Askotan

ikusiko

gaituzue

pasiloetan barrena, sukaldean, liburutegian, lorak ureztatzen, jantokian gure eginbeharrak betetzen. Sarritan institutotik kanpo ere ikusiko gaituzue, hainbat ekintza egiten ditugu Gernikan zehar, erosketak, udal liburutegian “DVDâ€?ak, liburuak, ipuinak hartu; igeriketa ikastaroa‌ honez gain, Gernikako mugak gaindituz txango desberdinez disfrutatzen dugu.

Hona hemen guk egindako gazta tarta goxoaren errezeta.

OSAGAIAK

- 500ml esnegain likidoa - Gazta biguna (philadlphia) - Hiru goilarakada handi azukre - 100gr gaileta - 75gr gurin - Mermelada

198

EGITEKO ERA

Gurina birrindu eta gailetekin nahastu.

Moldearen behekaldean ipini.

199

Esne-gaina, gazta eta azukrea irabiagailuz nahastu.

Moldera bota.

Hozkailuan sartu dena gogortu arte.

Tarta moldetik atera eta mermeladaz estali.

200

Gozo-gozo jateko prest dago.

EGILEAK: MIKEL ARRIEN IÑAKI BARTOLOME AITOR OLABARRIA IKER VILLA

201

202

20llkootsailaren4a,barikua II hitza 113

Busturialdea

'Comenius' programan parte Lagun-Etxeara hartzeko eskaera egingo du s~rtu eta, ustez, Gernika-Lumoko institutuak d1rua ostu dute Rotterclamgo institutu batekin garatu gura clute programa, eta batzarrak egin dituzte hautagaitza aurkezteko

Ertzaintzakikerketa zabalclu clu eta, «dirudienez», makinetan eta kajan zegoen dirua eroan clute

Olhana Cabello Gemika-Lumo

0. C. Gernika-Lumo

Europa mailako OAPEEren (Heziketa Programa Europarrentzako Erakunde Autonomoa) menpekoa den Comenius programan parte hartzeko eskaera egingo du Gernika-Lumoko Institutuak, Rotterdamgo (Rolanda) Calvijn MaartenLutherinstitutuagaz batera. Horretarako, batzarrak egin dituzte bi institutuetako ordezkariek, alkarregaz garatuko luketen programaren prestaketa egiteko.

Otsailaren 21a baino lehenago aurkeztu behar dute beraien hautagaitza , Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailean, Espainiako Hezkuntza eta Kultura ministerioan eta OAPEE erakundean.

Ikasturtea bukatu orduko jakingo dute aukeratuak izan diren ala ez.

Gernika-Lumoko Juan Calzada kalean dagoen Lagun-Etxea tabernara sartu eta, <<ustez» dirua ostu zuten ezezagunek atzo goizaldean. Atzo eguerdian salaketarik ez zuten oraindik, baina

ikerketa zabaldu duela azaldu dute Ertzaintzako prentsa zerbitzukoek, <<tabernara lapurtzen sartu direIa ematen baitw>.

Atzo, 07:00ak aldera ohartu ziren tabernaren arduradunak makinetako eta kutxako dirua falta zela. Gainera, destornilladoreak eta bestelako tresnak aurkitu zituztela jakinarazi zuen Ertzaintzak, <<eta horiek a tea irekitzeko erabili dituztela ematen dw>.

Era berean, Lagun-Etxea tabernako leiho bat be apurtuta zegoela zehaztu zuten Ertzaintzako prentsa zerbitzukoek.

Negurako bost ikastaro antolatu ditu Gernika-Lumoko Gaztetxeak

Enpresen artean lehiakortasuna hobetzeko laguntzak emango dituzte

Doakoak izango dira, eta parte hartu gura clutenek izena emon beharko clute alclez aurretik

Compite programak, hain zuzen, enpresaprozesuak hartuko ditu diruz laguntzeko moclukotzat

D.C. Gernika-Lumo

Enedalczloa

2011konegura begirako bostikastaro antolatu dituzte, eta horiek Gernika-Lumoko Gaztetxean emango dituzte. Hain zuzen, zineeskola, irratigintza, euskal dantzak, txalaparta eta lilibertso izango diranegu honetako ikastaroak.

Horiek guztiak otsailean hasiko direla jakinarazi dute antolatzaileek, eta parte hartzeko aldez aurretik izena emon beharko da.

Horretarako interesa duenak edota ikastaroen nondik-norakoak ezagutu gura dituztenek Gernika-Lumoko Gaztetxerajo dezakete, informazioeske.

Enpresen lehiakortasuna hobetzeko diru laguntzak emongo dituzte, Compite programaren bitartez. Hain zuzen be, EAEn lehiakortasuna hobetzeko enpresa-prozesuak hartuko ditu programa horrek diruz laguntzeko modukotzat, bai lankidetzanzein bakarkaegindakoak.

Enpresa ertainei eta txikiei zuzendutako programa deJa zehaztu dute, eta kontaktuanjarri gura izanez gero 902-995 282-944-037 000 telefono zenbakietara deitu edo compite-inciativas@spri.es heI bide elektronikora idatz daitekeela jakinarazi dute.

Bllkasturterako Hautatuak izanez gero, bi ikasturtetan garatuko lukete aurkeztutako programa, 2012-2013 eta

Gernikako institutuko irakasleak Rotterdamgo institutuko ingeles irakasle Wim Van Zelstekin eta eskola aholkulari Ernest Van Hezikekin.DIHANACABELLD 2013-2014 ikasturteen bitartean, hainzuzen. Gernika-Lumokoinstitutuko irakasle Libe Villak azaldu duenez, <<eguneroko bizimoduagaz lotuta dauden gaiak ikertuko lituzkete ikasleek; beti be, jasangarritasunaren ikuspuntutik». Konpostajea, birziklaketa edota nekazaritza izan daitezkeela aipatu du Villak. Dena den, hori guzti hori zehazteko dago oraindik. <<Holandarrek gairen bat aukeratzerakoan hiru irizpide jarraitzea proposatu digute, eta modu eraginkorra iruditu zaigu. Horregatik, edozein gai lantzerakoan, berau gizabanakoen,

gure planetaren eta etekinaren edota errentagarritasunaren ikuspuntutik aztertu beharko lukete ikasleek>>.

Bldala Holandara 15 eta 18 urte bitarteko ikasleek parte hartuko lukete Comenius programan, eta bi ikasturte horietan bidaia bat egingo lukete Holandara, astebetekoa. Ingelesa praktikatzeaz gain, ikusentzunezkoetan trebatzeko aukera be izango lukete ikasleek, <<proiekturako, esaterako, argazkiak atera edota bideoak grabatu beharko dituzte-eta>>.

lrudia o Gernika-Lumo

Carlos Gangoiti 11 Gernika-Lumo

94 625 09 80

ALBERTO ZALDIBAR, ASTURIASERA Berbalagunekantolatzen duen EzetzJakinlehiaketan Cangasde On is (Asturias, Espainia) bidaia zotz egin dute urtarrilean. Auka Bidaiak agentziako Rebeka Jaioren eskutik hartu du sa ria Alberto Zaidi bar gernikarrak. Azken urteetan Berbalagu-

nek antolatu duen lehiaketa guztietan parte hartu du Zaldibarrek, eta bast urteetan oparitu duten bidaia bakarra egokitu zaio. Bosgarren urtea du Ezetz Jakin lehiaketak, eta otsailekoa be martxan da. Sardexkajatetxeak emango du saria. a.CABELLo

idazkaritza 1@ sfidelikastola.com 0 urtetik 16 urtera arte

SAN FIDEl- lkASTOLA 2011-2012

0

www.sfidelikastola.com

204

IRITZIA 4.DBH

ZENTRAL NUKLEARRIK EZ AINARA ZENIGAONAINDIA _____________________________________________________ Greek Mythology, liburu hau agindu digute irakurtzeko ingeleseko klasean.

Bertan greziar mitologiako jainko guztiak ageri dira. Sukaldean, gosaldu bitartean irakurtzen nengoelarik, irratian Japoniako zentral nuklearrak sortutako hondamendiaz hizketan zeuden, tsunamiaren eta lurrikararen ondorioz bertako kontrola galdu dutela eta.

Pentsatzen hasi nintzen, nire burua lokomotora bat zirudien. Gizakiak betidanik nahi izan du naturaren gainetik ibili; eta orain begira zer lortu duen, lehenengo potentzia mundiala izan den lurralde bat suntsitu du. Dena izan da, lurra, gure mundua, etxea, zaintzen ez dugulako.

Jainko mitologiko guztiak gure kontra jarri dira. Poseidon jainkoa haserre dago, itsasora zaborra botatzen dugulako, eta tsunami batez erantzun digu. Aeter jainkoa ere, amorraturik dago, airera egunero gas toxikoak isurtzen ditugulako.

Demeter, aldiz, nekazaritzaren jainkosa, gaixo dago, gizajoa Japonian lurrik gabe geratu da. Zeus, jainkoen errege gorena, sutan, gizaki guztioi, Hades, infernuko jainkoarenera, bere anaiarenera bidaliko gintuzkeen.

Hondamendia gainera datorkigu. Pausu handiz hurbiltzen ari da lurraren suntsipena. Jendea itsuturik dago eta ez da gertatzen denaren kontziente, baina begiak irekitzeko ordua da jada. Ama natura haserre dago, atmosferara, itsasora, eta lurrera behin eta berriz botatzen dugun zaborrak ez dio batere graziarik egiten.

Hark hainbat eratara erantzuten digu, lurrikarez, tsunamiez, denbora aldaketez eta abar.

Denok bat egin, besoak zabaldu eta lurra besarkatu behar dugu. Bera baita, poz guztien iturri. Itzarri eta esna amestuko dugu, mundu berri bat eraikiko dugu denok batera

205

Biktimei buruz hitz egiten badugu?

PAUL ARZANEGI ___________________________________

Batzutan tabu bihurtzen den gai hau ateratzea komenigarria dela uste dut, eta horrela egitea erabakiz, biktimei buruz hitz egingo dut.

Terrorismo, irain eta ustekabez beteriko gizarte faltsu honetan hasiak garelakoan gure burua begiratzen eta gure akatsak ikusten eta haietatik ikasten.

Milaka dira, Espainiar gobernuak egiten dituen salaketak eta susmoak. Eta guzti honengandik ateratzen den irabazle edota galtzailea. Guzti honen biktimak.

Ondo, ederto, dena ederto baten baina gu zer? nor ohartzen da gutaz? nork entzuten digu? nork asimila dezake sufritu dugun guztia?

1937ko Apirilak 26an jasan genuena eta hortik aurrera gure herriak jasan duen errepresioa bai eta zapalkuntza non gelditu da? eta hori jasan zuten biktimak non daude?

Aukera paregabea biktima horiek omentzeko, asko hemen ez badaude ere, hainbat ume, ama eta gudari.

Eta zer min eta amorru hori islatzen duen koadroa gure herrira ekartzen badugu? zer horrela omentzen baditugu?

Minari lepoa emanez, eska dezagun hain gurea den hura, batu gaitezen denok helburu bakar batekin.

“Gernika” Gernikara!

206

“GERNIKA” GERNIKARA ASIER ETXEANDIA _______________________________________________ 1937an Gernikak jasan zuen bonbardaketa gogoratzeko, Pablo Picaso artista famatuak “Gernika” izeneko artelan bat egin zuen.

Gaur egun koadroa Madrileko Reina Sofia museoan aurkitzen da eta Gernikara ekarri nahi dute, Hori lortzeko 500.000 sinadura lortu nahi dituzte, gero sinadurak aurkeztu eta artelana ekarri ahal izateko.

Guztiz ados nago arte lana Gernikara ekartzeaz, izan ere Picasok Gernikari egindako oparia da. Prest egongo nintzateke sinatzeko, eta hori ni Gernikakoa ez naizela.

Arazoa non gorde ez daukatela dela diote, baina gorde daitezkeen lekuak daudela uste dut, Malosteko kiroldegia adibidez.

Bestalde oso gaizki iruditzen zait gurea den zerbait eskuratzeko, sinadurak batu behar izatea.

Guk sufritu genuen eta oparia beraientzako izan da.

207

Ane murelaga (1.batxilergoa) 208

SORTU SARA ABAUNZA _____________________________________________________________

Euskal Herriak beti pairatu izan du espainiar gobernuaren kontrola, jokoa. Haiekiko ditugun desadostasun politikoek ekonomia eta boterea indartzen laguntzen dietela baino ez dirudi. Guk lagunak, familiaâ&#x20AC;Ś galtzen ditugun heinean, beraiek nahi dutena lortzen dute, telebistan berri zentsuratu bat emitituz. Hala, oraingoan ere ETA gora eta ETA behera, Sortu ilegalizatzea lortu dute. Arrazoia? Beraiek dioten legez, Sortu ETAren terrorismoaren alde dago. Argi dago ordea, beraien ezpainek gezurra baino ez diotela. Benetako arrazoia boterea galtzearen beldurrean dago, kontrola galtzearena.

Zer egin zezakeen Sortuk joko honetatik kanpo daudenei terrorista ez zela jakinarazteko? Ezer ez. Euskalduna izateak terrorista izatera bultzatzen zaitu, egiten duzuna egiten duzula. â&#x20AC;&#x153;Arratoiak grisak dira, baina gauza gris guztiak ez dira arratoiakâ&#x20AC;?. Eta guri pozoidun gazta tranpak jartzen dizkigute leku guztietatik, itsu bihurtu, manipulatu eta dena kolorez aldatzeko gai diren arte.

Argi dago beraz, Bildu-rekin egingo dutena orain. Hala ere, euskaldunak izanda, terroristak izanda, etsiko ez dugula erakutsi behar diegu. Ez baitira beraienarekin aterako. Ez gaituzte desegingo. Oraindik ez du gureak egin.

209

210

ANIMALIEI TRATU TXARRAK LIBE LIZARRAGA ____________________________________________________________ Egunero milaka animalik jasotzen dituzte tratu txarrak, nahiz eta gehienetan soilik txakurren edo zezenen tratu txarrak aipatu. Badaude animalia gehiago egoera berean edo are txarragoan bizi direnak, eta horiek ez dira askotan aipatzen. Adibide bezala dugu katuei orain Japonian egiten zaien tratu txarra. Egoera gero eta larriagoa bihurtzen ari da.

Gaur egun, Japonian katu txikiei izugarrizko tratu txarra ematen ari zaie, eta gainera, arte bezala ikusten da. Katuei gihar lasaigarriak ematen dizkiete eta pote batzuetan sartzen dituzte bizitza osorako. Zulo baten bitartez airea hartzen dute eta baita janaria hartu ere. Katu txiki gixajo baten bizia lurrari lotuta, kartzela batean egon baino are txarrago. Zer egin du katuak horrela bizitzeko? Benetan krudela izan behar da hori egiteko. Gustatuko litzaieke beraiei ere gauza bera egingo baliete? Seguru nago ezetz.

Txakurraren kasuan, ematen zaizkien tratu txarrak gero eta indarkeri handiagoz josita daude. Errepidean abandonatutako txakurrak gehiago dira, edo deformazio fisikoak dituztenak, esaterako, begi gabe edo itsu geratzen direnak, edo gor gelditzen direnakâ&#x20AC;Ś Tratu txarrak jasotzen dituzten animalia guzti hauek beldurra hartzen digute gizakioi eta nahiz eta guk lagundu nahi izan, eraso egiten digute. Psikologikoki ere minduta gelditzen dira, eta hori sendatzeko oso zaila da, denbora behar da. Bestalde, badaude torturatuta hiltzen diren animaliak, adibidez: zezena, plaza batean hiltzen denean toreatzaileak eztenkadak sartu dizkiolako (gainera Espainian kultura bezala ikusita dago), edo txerriak txerribodetanâ&#x20AC;Ś Harrigarria da, oraindik XXI. mendean, animaliei torturatzea nahiz bortxatzea, eta horietariko asko, arte edo kultura bezala ikusten dira. Animalia gizakiaren menpe dagoenez, batzuek animaliak baino boteretsuagoak direla uste dute eta horregatik gaizki tratatzeko eskubidea dutela pentsatzen dute, askatasuna kenduz edo bortxa erabiliz.

Badirudi gizakiok pentsatzen ez dugun basapizti maltzurrak garela, gauzak birritan pentsatzeko adimena behar dutela batzuek. Guk pentsatzen eta hau geldiarazten ez badugu, nork egingo du?

211

Japoniarrek diseinatutako pasarela errobot modeloa.

212

ANOREXIA ETA BULIMIA ASIER ASKONDO ____________________________________________________ Bai anorexia, eta bai bulimia, gaur egun hainbat eta hainbat gazteren bizitzekin bukatzen duten arazoak dira. Gaixotasun arriskutsuak.

Ez dira gutxi, haien burua gustatzen ez zaien gazteak munduan zehar. Hori, harrigarria iruditu arren, gaur egun normaltzat jotzen den zerbait da, hau da, konplexuz eta inbidiaz jositako gizarte batean bizi gara. Ez dugu gure burua den bezala onartzen ; gainerakoen hitzak gehiegi kontuan hatzen ditugu eta ondoren …. .ekin, ekin eta ekin gure fisikoa aldatzearren. Gure pertsonalitatearekin bukatzen dugu , bai eta identitate propioarekin ere.

Ez gara ohartzen, baina “perfekzioa” lortzeko dugun desioarekin, gizarte monotono bat eratzen ari gara. Denok izan nahi dugu berdinak. “perfektuak”.

Denok egiten dugu amets hanka luzeekin, figura hobe ezinarekin, begi ikusgarriekin…… Baina gure ametsak errealitatera eramanez, non geratuko lirateke pertsona txikiak? Eta handiak? Eta gizenagoak?? Beraz, non utziko genituzke ezberdintasunak?

Pertsonen arteko diferentziek, mundu hau dibertigarri bihurtzen dute! Koloretsua, eta anitza.

Bestalde, imajinatu ezazue mundu bat non, mutil guztiok gihartsuak eta gustagarriak garen, eta neskak aldizkarietako modelo berdintsuen antzekoak diren. Nire ustez hori inguru barregarria izango litzateke; faltsukeria ederra. Horrelako mundu batean bizitzea, lau horma aspergarriren artean egun oso bat igarotzearen antzekoa izango litzateke.

Laburbilduz, egunero norberaren aurrean haien bezalako beste milioi bat kopia ikusten duten robot inozoen multzoa.

Gainera, hainbat gaztek, muturreraino luzatzen dute perfektu izateko nahi hori. Azkenfinean itsutu egiten dira eta obsesio puntu kontrolaezin batera ere iristen dira. Horiek pertsona anorexiko zein bulimikoak dira.

Haien gorputzarekiko duten gorrotoa izugarria da, eta azken finean ezadostasun hori gaixotasun bilakatzen da. Momentu horietan pertsona hauen aldi gogorrenak iristen dira. Gehienek, astakeriak eta krudelkeriak egiten dituzte haien gorputzarekin. Hala nola, hobetu nahian dabiltza, baina guztiz kontrakoa egiten ari direla antzematen dutenean beranduegi da. Haien buruaz kontrolatuta sentitzen dira, hots, behartuta. Egunero pixka bat gehiago erasotzen dute haien burua.

Nire ustez, guzti honen errua gizarteak sortu duen estereotipoan datza. Irati Jimenezek kritika batean dioen bezala, eta guztiz bat nator honekin, gure gizarteak edertasuna gehiago ezinean estutu du, argaldu egin du. Ordea, nire ustez edertasunaren definizioa komunikabideek buruan iltzatu diguten iruzurretik urruntzen da. Edertasuna ezin daiteke neurtu pertsona batek duen praken zenbakiarekin, baizik eta lehen aipatutako identitatearekin.

Telebistak eta aldizkariek saltzen dizkiguten prototipoak jarraitzen eta kopiatzen baditugu, ziurtasun osoz diot, noizbait inork ezin izango dituela hitz hauek ahoskatu no: “ Mundu honetan bakarra naiz” “ inor ez da ni bezain.….” Hauxe da identitatea, hau da benetako edertasuna; norberarena.

Laburbilduz, faktore hauek eragiten duten anorexia, bulimia, eta beste hainbat kasuren ondorioz, gizarte honetan, norberaren burua ere gorrotatzera heldu gara. Hori jokabide guztiz okerra da zoriontasuna lortzeko, ordea , aproposa norberaren bizitzan porrot egiteko.

213

ANOREXIA ETA BULIMIA ANGELA LARRABEITI

__________________________________________ Gaixotasun hauen atzean ezkutatzen dira pertsona asko, eta haien artean gehienbat neskatila gazteak.

Gaur egun, bai telebistan baita aldizkarietan aurkezten diguten irudi perfektua erabateko argaltasunera iritsi diren emakumeak dira, eta hori da gaixotasunaren lehen fasea. Emakumeek irudi haiek ikustean haien burruenganako akatsak aurkitzen dituzte, eta ez dira batere konforme sentitzen haien irudiarekin, eta horregatik aldizkarietako â&#x20AC;&#x153;perfekzioâ&#x20AC;? horren bila abiatzen dira.

Askok haien dietetan sakontzen dute arazoaren oinarriaren bila eta funtsezkoak diren elikagai asko baztertzen dituzte, gero eta gutxiago janez.

Beste batzuek, mota guztietako elikagaiak jaten dituzte kopuru handietan eta gero errudun sentitzen direnez ariketa fisiko asko egitera behartzen dituzte haien buruak, edota oka egitera.

Kritikak eta irainak ere gaixotasun hauen bultzatzaielak izan daitezke.

Kritika hauek jasotzen dituzten pertsonak gero eta autoestimu gutxiago izatera behartuak izaten dira eta horregatik gero eta erakargarriagoak bihurtzen hasi dira zirugia estetikoko klinikak. Nire ustean, klinika horretara bultzatuak izaten diren pertsonek irudi berdina eskaintzen dute, inolako originaltasun propiorik gabe, hau da, gizartea futbolin erraldoi bat bilakatzen da, denok berdin berdinak, besteengandik urruntzeko aukerarik gabe.

Beharbada hasiera batean gaixotasun hauen aurrean itsu gaude, baina eraginak denborarekin nabarmentzen hasten dira eta ondorioak oso latzak izan daitezke. Gaixoak gehienetan ospitalizatuak izaten dira, baina heriotza kasuak ere ezagutu izan dira.

Laburbilduz, nire ustez, arazo hauei aurre egiteko perfekzio irudi horri garrantzi gutxiago eman beharko genioke, eta irudi fisikoaren gainetik begiratu. Esfortsu handiagoa egin beharko genuke gaixotasun hauetara erortzeko zorian dauden pertsonak berbideratzeko.

214

ANOREXIA MARIA APRAIZ ________________________________________

Anorexia oso gaixotasun zabala da aspaldi hontan, jende ugarik jasoten du hura, psikologikoa izaten baita. Gaixotasun hau askotan bere gorputza gaizki ikusten dutelako gertatzen da, baita aspaldian dagoen gorputz prototipoagatik 90-60-90, modeloen gorputz bera.

Ikuspuntu batetik begiratuta, gaixotasun hau gazteen artean ikusten da gehienbat, 15 urtetik aurrera askotan, perfektua izan nahi dugulako, edo holako zeozer. Inor ez dagoelako konforme bere gorputzarekin, eta hori gogorra da, bakoitza den modukoa delako, bakarra, eta hori maitatzen jakin behar da.

Gaixotasun hau jasaten duten gorputzak benetan gogaikarriak dira, oso, nahiago dut mitxelin edo sabel handi bat izan hezurretan izan ordez, benetan itsusia da guzti hori.

Nire ustez neskak zein mutilak diren bezalakoak maitatzen ikasi behar dute, jakinda gorputz bakoitza altxor bat dela munduan, era batera edo bestera denak ederrak garelako, handi zein txiki, lodi zein argal, maitatuak izateko denok baikaude prest.

215

BUSTURIALDEKO

hitza.

Argitaratzailea: Busturialdeko Hedabideak S.L. Lege Gordailua: Bl -3246-05 Zuzendaria: Maite Orue Bengoa Egoitzak. Bermeo. Atalde 17, atzealdea, 48370.

Tel. 94-61872 99. Faxa:94688 11 93. Gemika. Pedro Aboitiz lsasi I, 48300. Tel. eta faxa: 94-62710 85.

E-posta: busturialdea@busturialdekohitza.info Webgunea: www.busturialdekohitza.info

((

2010-10-22

Goiza Amltsalclea Tenperatura

Eguraldia

Zuzendariordea: Natalia Salazar. Publizitatea: bizkaiakosta@iragarri.net. 647 319 777 (Urko Vivar). Bermeo: 647 355 653. bermeo@busturialdekohitza.info.

Gemika: 647 355 332. gemika@busturialdekohitza.info. Mundaka..Susturia· Sukarrieta-Mlnleta-forua: 647 355 654. mundaka@busturialdekohitza.info.

Muxika-Errigoiti-Morga: 647 355 655. muxika@busturialdekohitza.info.

Arratzu·Mendata·Aja11:iz: 647 355 655. arratzu@busturialdekohitza.info. Ea· lbanangelu-Eiantxobe-GautegizArteaga-Kortezubi·&ei1o-Nabamiz: 647 355 651. ea@busturialdekohitza.info.

ltsasoa

: : : 20° ::=: 90

BusturialdekoHedabideakS.Lkokideak:

BERTAKO . . I Hitza-kBai

Busturialdeko euskalg1ntza eta 42 gizarte eragile

HEDABID£AK

-- ...-

Euskarari

Hitza·ko bezeroen arreta zerbitzua (zalantzak argitzeko, harpidedun egiteko): 902 820201

Urtero legez, Gernika·Lumon dira Alemaniako Pforzheim herritik heldutako ikasleak; hamazazpi guztira. Datorren urtean joango dira hara bertokoak.

Urteetan dirauen elkartrukea OIHANACABELLO

amazazpiikasleetabiiarakasle, Pforzheimdik (Aiemania) Gernika-Lumora. Urtero legez, trukea egingo dute Alemaniako herri hartako institutuak eta Gernika-Lumokoak.

Ikasketetan gaztelera bigarren hizkuntzaaukeratudutenikasleak diraastebete Bizkaianigaroko dutenak. Helburua Pforzheimgoek hizkuntza hori praktikatzea bada er e, bertoko ikasleek ingelesa

H

Alernaniako Plorzheim herritik heldutako ikasle eta irakasletaldea, atzo, Gernika·Lumoko institutuan. otHANACABELLO

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~,r~akti~ 'katzeko erebaliatzendute = e alemaniarren egunaldia 16 urtetik 18 urtera bitarteko r.:t Agurrak gazteekEuskal Herriko errealita____________________________________________________________________________teaezagutzekoparadaereizangu dute aipatutako bidaia honetan. <<Bertoko ikasleen etxeetan hartu dute ostatu, etabertokoaknolabizi garen ezagutzeko auk era dute.

Hau da, ikasleen etxeetan euskara naturaltasunezerabiltzen dela bizi aha! izango dute>>, institutuko ira-

Felix. Asteburue !opera aprobetxakozu, ezta 7 Ia noiz hasten zaren gure uliek ebaitzenll

urtebetetzeak urrezko ezteiak ezkontzak

Zuekaz pasau dogun momentazo bakotxagaittik: eskerrik askol Mosu bet Marisaril Geu.

kasle Maite Zufiigak azaldu duenez. <<Euskal herritarrek egiten dugun bizimoduaeta bertoko gizarteak dituen ohiturak, gainera, alemaniarrek dituztenenganako ezberdinak dira» . Hala, b este errealitate bat biziko dute Pforzheimgu gazteekastebetez.

Era berean, bertoko kulturaren berri ere izangu dute bidaia horretan, museoak eta gune kulturalak bisitatuz.

Gernika·Lumotik Pforzheimera Anaituta daude Gernika-Lumo eta Pforzheim, eta hori baliatuta hasi ziren ikastetxeak ikasleen elkartrukea egiten Barrutialdek ere bereaegitendu.

H urrengo urte hasieran, urtarrila edo otsaila hue!tan, joango da Gernika-Lumoko institutuko ikasle taldea Pforzheimera, eta astebete egingu du han.

ALEMANIARA BIDAIA NAROA LAUZIRIKA Kultura, pertsona eta ohitura desberdinak ezagutzea gustuko duen edonori gomendatuko nioke ikasle alemaniarrekin egindako elkartrukea. Inoiz ahaztuko ez dudan astea izan da Pforzheimen igarotakoa. Izan ere, beti izan dut gogoko bai jende bai herrialde berriak ezagutzea, eta honako esperientzia hau, zalantzarik gabe, ezin hobea izan da. Hori bai, hurrengoa urtean Alemaniara joateko esperantza duenak eraman dezala txamarra beroa, eskularruak eta txanoa.

ALAZNE ARRAZOLA Alemanian -7 gradutara geundenean, etxera itzultzeko gogoa baino ez zitzaidan etortzen. Baina gero bidaia horretan benetan merezi zuten gauzak zeudela konturatu nintzen. Pforzheim hiriak ez zeukan ezer berezirik, baina bai inguruko hainbat herrik (Heidelberg, kasurako). Hango ikasleekin erlazioa oso ona izan da, eta egun pare bat gehiago geratzeko prest egongo nintzateke. Ikus dezakedan alde txar bakarra, izan genuen tenperatura da, baina beste guztia positiboa izan da. Datorren urtean proiektu honetan parte hartzeko aukera badaukazu, ez ezazu desaprobetxatu ZIHARA JAINAGA Gernikako Institutuak Alemaniako Pforzheim herriarekin elkartrukea egiten zuela enteratu eta birritan pentsatu gabe apuntatu nintzen. Alemaniarrak urrian Gernikan astebete igaro ondoren, urtarrilean gure txanda iritsi zen, ostegun bat zen eta denok oso urduri geunden. Pforzheimen egon ginen astea egun bat bezala pasatu zitzaidan, nahiz eta hotz handia pasatu eta goizeko 6etan esnatu behar. Familiarekin oso erlazio ona izan nuen, horrez gain hainbat Â

217

toki berri ikusi eta Alemaniarren kulturaz ikasi genuen (gurearen oso desberdina) .

Alemaniarrak oso ondo portatu ziren gurekin eta hainbat ekintza prestatu zizkiguten.

Beraiekin kontaktuan jarraitzen dugu eta luzaroan horrela izango delakoan gaude. Datorren urtean aukera hau dutenei bidaiatzea eta jende edo kultura berriak ezagutzea gustatzen bazaizkie, bi aldiz pentsatu gabe izena emateko gomendioa egingo nieke, esperientzia berri eta ahaztezina baita, gauza asko ikasten dituzun esperientzia horietakoa. Eskerrak eman ere bidaia hau posible egin eta gurekin etorri diren irakasleei, beraiek gabe ez baitzen elkartruke hau burutuko.

AINHOA MORALES Gernika-Pforzheim elkartrukearen esperientzia apartekoa iruditu zait. Lagun berriak ezagutzeko aukera paregabea izan da, ingelesa praktikatu eta alemana apur bat ikasi ahal izan dugu. Hainbat hiri eta museo bisitatu ditugu, aspertzeko denborarik ia ez dugu eduki.

Elkartruke hau egitea gomendatuko nioke lagun berriak egin, bere ingelesa hobetu eta leku desberdinak ezagutu nahi dituen edonori, inoiz ahaztuko ez duen esperientzia delako.

MALEN NICHOLSON Hilabete batzuk pasa dirazela be eneban esango Alemaniagaz elkartrukia ein genunetik, konturatu barik denporia di-da baten pasa da, baina egixa esanda, hor pasa gendun astia ixoztuta gelditxu jat, eguraldijaz gain hor pasa genuzan momentuak, esperientzijak, gurasuen petardadia ez sentitzia, nahiz da batzutan faltan bota. Esan biharra daukat be bai kultura ezberdinak ikustia ta bixitzia oso berezija ixan dala, bertan zelako ondo bixi dirazen ikusteko da, gu be berton inor baino hobeto bixi garila ikusteko. Benetan dinotzuet hau esperientzija bakarra ixango da, merezi dau, konturatuko zarie gerora ta esango dozue bai ni Alemanian eon nitzan, eta zelako ondo pasa neban! zelako esperientzija!, nahizta bertan Euskal Herrija faltan bota, gaztiok zuek trankil, Euskal Herrijan kantza arte ahal zarie eon, baina holako aste biribil bat lagunakin, beste alemanak ezagutzen, beste kultura batetik ikasten...? Ez jauna Â

218

AURORA ISLA Gernika-Pforzheim elkartrukean oso ondo ibili naiz. Hango jendearekin ongi moldatu gara eta beste kultura bati buruz ere gauzak ikasi ditugu. Eta azkenik, espero dut egunen baten esperientzia hau errepikatzea posible izatea.

ANE VALLS Alemaniara joatea oso esperientzia polita izan da, lagun asko egin ditugu, baita toki asko bisitatu ere. Nik pentsatzen nuen bertara joaterakoan oso hotzak izango zirela eta ez zigutela jaramonik egingo, baina alderantziz gertatu da, oso giro ederra sortu da gure artean eta barre eta algara artean beraien lagun on bihurtu gara. Aste ezin hobea pasatu nuen bertan eta berriro ere joateko irrikaz nago.

AINHOA ARRIBAS Nire ustez, Alemaniara egindako irteera oso esperientzi polita izan da, zazpi egun denbora gutxi den arren. Alde batetik, beste leku bat ezagutu dugulako, eta bestetik, lagunekin astebete etxetik kanpo egoteko aukera eduki dugulako. Gainera, bertan oso harrera ona egin digute, eta ez dugu gure etxeko hainbeste falta sumatu.

HAIZEA REMENTERIA Pforzheimen pase dodan astie bizi izen dodan beste esperientzi on bat izen da beste kultura eta bizimodu baten murgildute. Ahaztuko ez jaten gauza bat ZKM museoa izengo d,a apur bet sentzazino diferentiek bizi izen dodazen museo psikologikoa. Uste dot oso elkartruke politte izen dala orokorrien, eta gomendatu eingo neutsien datorren urteko ikasliei.

Â

219

GARAZI GOIKOLEA Euskal Herriaren aldean oso herrialde ezberdina da Alemania. Bertako jendeak oso ondo hartu gintuen, eta euren bizimodua ezagutzeko aukera paregabea izan genuen. Eta euren egunerokotik gehien harritu ninduena beraien jateko ohiturak izan ziren. Eguna oso goiz hasten dute eta izugarrizko gosariak hartzen dituzte : arrautza, gazta, pernila... Eguerdian, aldiz, ia ez dute ezer ere jaten, eta afariak arratsaldeko 6:30ak inguruan egiten dituzte.

Kuriosoa. Baina esperientzia ikaragarria izan da. Datorren urtean joateko aukerarik baldin badaukazue, aprobetxa ezazue!

GARBIĂ&#x2018;E UNDA Oraingoa Alemaniara joaten naizen lehen aldia izan da eta oso polita iruditu zait. Asteburu baten "Baso Beltzera" joan ginen eta dena elurrez josirik zegoen. Pforzheim eta bisitatu ditugun inguruko hirietatik Heidelberg izan da gehien gustatu zitzaidana, baina tenperatura baxuenak izan genituen bertan. Oso esperientzia ona izan da Alemaniarako bidaia hau, errepikatzeko modukoa!

NILE URIBARRENA Urtarrilaren 27an Alemaniara egin genuen bidaia , Pforzheimera hain zuzen. Aste ikaragarria pasatu genuen, inoiz ahaztuko ez ditugun zazpi egun zoragarri. Herri berri bat, familia berria, etxe berria, janari berria, ordutegi berria, lagun berriak, paisaia berriak, jarduera berriak, inoiz entzun ez genuen hizkuntza bat, sentimendu desberdinak â&#x20AC;Ś. Bizimodu berri baten partaide izaten hasi ginen, baina konturatu orduko etxean ginen bueltan.

Â

220

AINHOA GOITIA Alemaniara bidaiatzea oso esperientzia aberasgarri eta osagarria iruditu zait. Bertako leku desberdinak eta kultura ezagutzeaz gain, ingelesa ere praktikatu dugu. Alemaniarrak izaera hotzekoak direla pentsatzen nuen bidaia egin aurretik, baina egokitu zaidan familian beste alaba, ahizpa edo iloba bat banintz bezala tratatu naute.

MICHAEL FERNANDEZ Alemaniara egin genuen bidaia oso esperientzia ederra baina jasanezina izan zen. Bertara iristean hotzak akabaturik geundela, gure lagunengandik aldendu eta gure "familiakoekin" elkartu ginen. Kultura berria, janari desberdina, ingurugiro izoztua... dena zail samarra iruditzen zitzaidan, baina zailtasun guztiei aurre eginez, euskaldunak garela demostratuz, aurrera egin genuen eta aste ahaztezin bat igaro nuen bertan.

Astea bukatu ondoren berriz maletak egin eta bidai luze baten ondoren eskolara berriz, azterketak errekuperatu beharra, atzeratutako lanak eguneratu beharra... Azken zati hau izan zen gogorren egin zitzaidan unea bidai zoragarri honetan.

ANA BELEN SANCHEZ Alemaniarrak Gernikara heldu zirenean inoiz baino urduriago nengoen, ondo konponduko gara? gustuko izango du nire etxea? eta horrelako galderak baino ez nituen buruan. Baina azkenean ezin hobeto pasatu nuen.

Gu Alemaniara joan ginenean aldiz, lasai-lasai nengoen, banekielako aste batez, denbora hartaz disfrutatzen, konfiantzazko familia batekin egongo nintzela. Inoiz ahaztuko ez dudan esperientzi izan da, batez ere -10 CÂşko tenperaturaz gozatu genuenean bertako herritxo batean.

Â

221

ANNE GORRIÑO Alemaniako bidaian hotz handia pasatu izan arren, ederto pasatu genuen. Esperientzia oso ona izan da, zeren beste kultura eta erlijio batzuk ezagutzeko aukera izan baitut, baita beste herrialde bateko jendea ere. Bidaia hau errepikatu ahal izanez gero, errepikatuko nuke, oso esperientzia ona izan dudalako, beste herrialde batean izan arren.

MARINA RIOS Agian Alemaniako esperientzia tenperaturaz hotza izan da, baina, bertako lagunen berotasunarekin geratu naiz. Harrigarria da nola bi astetan betirako lagun bat lortu dudan, eta horrez gain, Alemaniara bueltatu nahi badut, logela bat neure zain izatea ederra da. Horregatik, bidaia hau institutuko edozein gazteri gomendatuko nioke.

222

LUR REKIN URDAIBAI KONTXAKO TRAINERU TXAPELDUNAZ. Â Traineruen kontxa txapelketari begira, Urdaibai irabazle suertatu ondoren, patroietariko bati elkarrizketatzea antolatu dugu.

Taldeko kide bat (Leire) arraunlari izanik Lur-ekin harremanetan jartzea errazago egin zaigu. Hona hemen egin dizkiogun galderak eta jasotako erantzunak. .Iraganari begira noiz hasi zineten kirol honetan? Zerk edo nork bultzatu zintuen arraunaren munduan murgiltzera?

- Ba..egia esan ez dut oso ondo gogoratzen, uste dut 8 urte nituela hasi nintzela, hau da orain dela 15 bat urte, 1995.urtean alegia. Elantxoben jarduten nuen eta herri txiki honetan ez zegoen denbora pasatzeko beste gauza interesgarririk, hortaz, herriko gazte guztiak bertan batzen ginen kirol hau praktikatzeko, eta noski, lagun artean barre batzuk botatzeko. .Kirolarien ahoetatik entzundakoa, hau da; kiroletatik gogorrenetarikoa dela, egia dela iruditzen al zaizu? Nola daramazu aurrera?

- Bai! egia da nahiko gogorra dela, gehien bat entrenamentu kopuru nabarmenengaitik, hau da urte guztia entrenatzen eman ondoren bat moldatu egiten da. Baina oraindik ez dut negu gogor hau erraztasunez aurrera ateratzen duen inor ezagutzen.

223

.Entrenamentu orduek askatasuna ematen al dizute zure bizitza soziala normaltasunez aurrera ateratzeko? Hau da, lagunekin, neskalagunarekin familiarekin...erlaxionatzeko?

- Ba aitortu beharra daukat askatasun gehiagoren falta badudala, baina dena ez da beti bikainekoa, hortaz horrela jarraitzea daukat irtenbide bakarra. .Nabarmeneko entrenamentuak behar al dira ligako goi maila horri eusteko?

- Bai, asko entrenatu behar da, zehatzagoak izateko 11 hilabeteko entrenamentu gogorrez baliatzen gara. 12. hilabetea, liga bukatu ondorengo lasaitasuna bermatzeko erabiltzen duguna da. Bestela ezin eutsi ligako beste trainerueri, maila ikaragarria baitago. .Kontxako txapelketari begira jartzen zinenean, zer pentsamendu zeneuzkan?

- Ba..... egia esan klaru xamar ez egon arren, aukera ikaragarria suertatu zitzaigun eta irabazteko amorru gogor horrekin aurrera egitea lortu genuen, azkenean BEHINGOZ! kontxako txapelketaren irabazle sentituz. Hau da, egoera ondo aprobetxatzen jakin genuen eta nork esango zuen....TXAPELDUNEK!

.Nolako ospakizuna izan zenuten kontxako garaipenaren ondoren? Jarraitzaile asko hurbildu al ziren zuei ongi etorria ematera?

- " A lo grande" ospatu genuen, bertatik hasi eta Bermeon amaiera emanez.

224

Inoiz ikusi baino jende gehiago hurbildu zen, Kontxako lehenengo titulua baitzen, horrek giro ezin hobea ekarri zuen eta itzelezko ongi jaso genuen. Laburbilduz ederto pasatu genuen... .Etorkizunari begira, non eta nola ikusten duzu zeure burua? Patroi izaten jarraitzeko asmoa al daukazu?

- Bai oraindik urte nahikoa geratzen zaizkit aurretik eta gauza hankaz gora ez doan bitartean, honetan jarduteko gogoz jarraituko dut. Bai! patroi izatea gustuko dut, hortaz zergaitik aukera galdu? .Nola ikusten duzu emakume arraunlariak traineruetan aritzearen ideia? Egokia iruditzen al zaizu?

- Egia esan ez daukat zer ikusi handirik mundu horrekin, baina nire ustez, ganoraz antolatuta badago, eskubide osoz parte har dezakete. .Arraunaren munduan giro polita eta alaia al dago? Kluben arteko erlaxioa egokia al da? edo badaude eztabaidak eta gaizki ulertzeak?

- Mundu honetan murgildua dagoenak esan dezake, giroa itzela dela, euskaldun giro ikaragarria sortzen baita. Esan beharra dago kluben arteko eztabaidak badaudela, NOSKI! baina toki guztietan bezalaxe.... .Arraunlari zarenetik, zein da egoera edo gertakizunik aipagarriena?

- Asko dauzkat, baina pozen gogoratzen dudana, oraingo urtean Hondarribiko asteburuko estropada biak irabaztean jaso nuen mailota da.

Ikaragarrizko ilusioa egin zidan, mailota eskuetan hartzerakoan.... Itzela izan zen, inoiz ahaztuko ez dudana....

Eskerrik asko galdera hauei erantzuteagatik, eta jakin hemen dituzula jarraitzaileetariko batzuk, ekin zure ametsa egia bihurtzeko berriz ere. Â Mila esker! Animo! Â EGILEAK: Andrea, Eider, Eneritz, Ainara eta Leire

225

4.DBH

UGUTZ ALCALDE, MUNDAKAKO ARRAUN TALDEKO ARRAUNLARIA Ugutz Alcalde Gernikako institutuko DBH 4.mailako ikaslea da., eta 10 urte zituenetik Mundakako Arraun Taldean ibili da, gero eta arraunlari trebeagoa bilakatuz. Hori dela eta, galdera batzuk prestatu ditugu berarentzako:

1- Kaixo Ugutz. Mundakako Arraun Taldean zaudenez gero, kontatuko al zeniguke zerk bultzatu zizun arrauna praktikatzera, beste mutil gehienek futbola aukeratu zutenean?

-

Egia esan, txikia nintzela Mundakako futbol taldean ibili nintzen. Baina 10 urterekin futbolaz nazkatu eta arraunean sartzea erabaki nuen, nire lagun gehienak arraunlariak baitziren jada.

2- Arraunlariek asko entrenatzen duzuela badakigu. Zein entrenamendu motari jarraitzen diozue?

-

Astelehenetik ostiralera abdominalak egiten ditugu, gero fosora joaten gara eta arraunean aritzen gara ordu batez. Ondoren, indarra lantzeko pisuak altxatzen ditugu: hankekin 200kg, pektoralekin 100kg eta eskuekin 102kg. Azkenik, Mundakatik zehar korrika egiten dugu, ordu batez gutxi gorabehera.

3- Lehiaketaren batean parte hartu duzu inoiz? Hala bada, nola sentitu zinen zure lehen aldian?

-

Bai, askotan hartu dut parte lehiaketetan. Nire lehen aldia duela 4 urte izan zen, Sestaoko ibaian. Hasieran oso urduri nengoela oroitzen naiz, baina pixkanaka lasaitzen joan ginen denok. Emaitza ona lortu genuen lehen aldia izateko: 4.postua, uste dut. Horrek zirrara handia sortu zigun.

4- Zer da zuretzat arrauna? Zeregin seriotzat duzu edo aisialdirako kirol bat besterik ez da?

-

Nik arrauna ondo pasatzeko kirol bat dela uste dut, dibertitzeko. Hala ere, txapelketak oso serio hartzen ditut. Inork ez du gogoko lehiaketa bat gaizki egiterik.

5- Zein da lehiaketa batetik gehien gustatzen zaizun zatia?

-

Amaiera, azken luzea, dudarik gabe. Denok egoten gara oso nekatuta jada eta aurkariekin lehian hasten gara. Helmugara inor baino arinago heldu nahian, motibatu eta ahal dugun onena egiten dugu. Gehien disfrutatzen den zatia da, nire ustez.

226

6- Zure burua kirolari ontzat hartzen duzu?

-

Bai. Beti gustatu izan zait kirola eta arraunean urte asko daramatzadanez, gero eta maila hobeagoa dudala jabetu naiz. Nire ustez, zerbait gogoko baduzu horretan ona zarelako da.

7- Etorkizunean arraunarekin jarraitzeko asmoa duzu?

-

Ez dakit. Ez nago ziur. Gutxienez 8-10 urte gehiago jarduteko esperantza dut baina badakit etorkizuna alda daitekeela. Gainera 2 urte barru profesionalekin egiteko aukera izango dut.

8- Edonork praktika dezakeen kirola dela uste duzu?

-

Arrauna gustuko duen edonork egin dezakeela uste dut. Gogoa izanez gero ez dago arazorik.

Hala ere, kirol honetan asko sufritzen da eta horretarako prest egon behar da.

9- Azken galdera. Zerbait esan nahiko zenioke arrauna egin nahi duen bati?

-

Tira, lehenik eta behin, oso gogorra dela esango nioke. Mailaren arabera, luze gehiago edo gutxiago egiten dira. Nik adibidez, 4 luze egin behar ditut aurten, bakoitza 500m-koa. Eta kirol guztien legez, jarrera egokia ez baldin baduzu, lepoa puskatzea oso erresa da. Hala ere, arraun egitea bada egin nahi duena, anima dadila!

Eskerrik asko Ugutz. Zure hurrengo txapelketetarako honena opa dizugu. Sorte on!

- Eskerrik asko zuei! Eta Aupa Urdaibai!

Ander Makazaga, Mikel Conde, Asier Etxeandia, Bihotza Uberuaga eta Sara Abaunza.

DBH 4 â&#x20AC;&#x201C; A

227

Sabino Astigarraga Mundakako arraun taldeko entrenatzailea.

ELKARRIZKETA 1.- Noiztik duzu arrauna gustuko?

Oso txikitatik nuen gustuko eta 14 urterekin hasi nintzen arraunean.

2.- Zenbat txapelketa irabazi dituzu? .- Nire bizitza profesionalean zehar Espainiako bi kopa, Euskal Herriko 22 txapelketa eta kluben arteko zenbait lehiaketa.

3.- Arrauneko zenbat klubetan egon zara? Zeintzuk dira? . Klub askotan egon naiz, oraintxe Mundakako arraun taldean nago baina lehenago, Kaiku, Bermeo, Elantxobe eta zenbait talde gehiagotan egon naiz.

4.- Zein klubetan irabazi dituzu txapelketa gehien? Eta zein klubetan egon zara gustuen?

Gustuen nagoen taldea oraintxe nagoen taldea da, Mundaka, nire herria delako, eta baita denbora gehien egon naizen taldea delako ere. Talde honekin irabazi izan ditut txapelketa gehien.

5.- Zuretzako zein da aurtongo zuen ligan duzuen helburua?

[Barre algara] Trainera uraren gainean iraun dezan dugu helburu nagusia, baina baita hurrengo mailara igoteko postuetara iristea eta haiengatik borrokatzea ere 6.- Zenbat arraun mota daude? Zein mota da zuek erabiltzen duzuena?

Bi arraun mota daude: Banco-fijo eta Banco-movil. Guk erabiltzen duguna Banco-fijo da.

7.- Zure ustez, arrauna egiteko zer euki behar da? .- Nik arraunlari bati arraunarekiko lan egiteko gogoaz aparte, fisikoki egoera oso onean egotea eskatuko nioke.

228

8.- Zergatik hasi zinen arraunean? .- Arraunean hasi nintzen Mundakan ez genuelako beste ezer entretenitzeko eta berton zegoen kirol bakarra zelako, baina gero denborarekin kirol honi gustua hartzen joan natzaio.

9.- Zein da arraunlari baten ametsa? .- Nire ustez, arraunlari baten amets nagusia Donostiako La Concha-ko bandera irabaztea da.

10.- Zein kirol duzu gustuko, arraunaz aparte?

Arraunaz aparte txirrindularitza dut gustuko. Askotan hartzen dut bideko bizikleta eta hemen inguruan aritzen naiz.

11.- Harro zaude zure bizitzan zehar arraunean egindakoaz?

Oso harro nago nire bizitza profesionalean zehar lortu izan ditudan garaipen guztiekin, arraunari loturiko esperientzia guztiekin eta egon izan naizen talde guztietan egoteagaitik, baina batez ere, uste dut 39 urte arraunean ibilitzea harro egotekoa dela.

12.- Arraun egiterakoan zenbat eta zein gihar gogortzen dira?

Arraun egiterakoan ia gihar guztiak erabiltzen dira. Besoetatik hanketaraino dauden muskulu guztiak eragin behar dira arraunean ondo aritzeko. Besoak dira gehienbat erabiltzen ditugunak eta lepo gogor bat izan behar da.

13.- Zein esperientzia txar izan dituzu itsasoan?

Itsasoan izandako esperientzia txar gehienak uretara erortzea izan dira, baina nozbait ere hondoratu izan dugu trainera eguraldia zela eta.

14.- Zerbait eskatzekotan, zer eskatuko zenuke?

Gauza asko eskatuko nituzke baina nire taldea hobetzea izango litzake nire nahia.

15.- Azkenik, zein da irabazten gehien kostatu zaizun txapelketa?

Gehien kostatu izan zaidan txapelketa Espainiakoa izan da.

Egileak: Asier Vicente, Unai Gorriti, Ander Butron, Ugutz Alcalde eta Unai Markina. (4.DBH) 229

IÑAKI GONZALEZ, FUTBOL ENTRENATZAILEAREKIN. Noiz piztu jatzun futbolarenganako afizioa?

Ba txikitatik hasi nintzen eskolaurrean jolasten futbolera eta Allenden egon nintzela ere bai nire lagunekin, eta beti jaisten ginen klaseen ostean pasealekura futbolera jolasten, eta gero hortik aurrera Gernikako futbito txapelketan jokatzen genduen klasekoakaz, gero alebinetan Urbietan eta hurrengo Gernikara pasau nintzen eta hortik aurrera bertan jolastu dot nire bizitza guztian.

Noiz hasi zinen entrenatzen?

Orain dala lau urte hasi nintzen, Gernikako infantiletako entrenatzaileak, beste lan bat eukalako, entrenatzeari itxi egin behar izan eutsolako , eta orduan galdetu eustien ia bere ordez taldea hartuko neban, eta halantxe hasi nintzen entrenatzen eta ordutik hona entrenatzen jarraitu dot.

Futbolaz aparte zer gustatzen jatzu?

Kirola generalien gustetan jat bai praktiketie eta bai ikustie, kirol ezberdinak zelan funtzionetan daben…hau da, kirolaren inguruan dagoen guztia gustetan jat. Honez aparte musika mundua ere asko gustetan jat. Batez ere gazte guztiori gustetan jakuna, ba kontzertuetara joatie. Be bai joten dodaz hainbat instrumento: flauta, saxofoia, alboka…baina bakarrik joteaz aparte, ba kalean jotea be gustetan jat, bai talde ezberdinekaz, lagunekaz…

Abestea be asko gustetan jat: euskal kantak, koralak…

Futbol zelaian eta zelaitik kanpo pertsona bera zara?

Azken baten bardina naz, baina gauza batzuk aldatzen dodaz, futbol zelaitik kanpora bai banaz entzutekoa, berba egin, barre batzuk…baina futbol zelaian nagoenean sentitzen dot nire lanean nagoelala eta orduan bai banaz apur bat exigentiagoa, gogorrago eta serioago hartzen dot gauzie.

Zein da entrenatu duzun futbol talderik onena?

Gernikan eta Lumon bakarrik entrenatu dot, baina niretzako, orain dala bi urteko kadetie oso talde ona izan zan.

Aurrerantzean entrenatzen jarraituko dozu? Zergatik?

Bueno aurten entrenatzen dot eta tenporada hau egingo dot, baina gero ez dakit jarraituko dodan, ze ikasketak direla eta arratsaldez hasiko naz ikasten. Ez dakit, baina etorkizun epe luzera esperantzie daukat entrenatzen jarraitzeko edo bestela prestatzaile fisikoa izateko.

Zure taldeak zein modutara jokatzea nahi duzu?

Taldea batez ere langilea izatea gustetan jat. Batez ere hori da nire kualidaderik handiena, nire taldeari langilea izatea exigitzea. Baloie eukitzea gustetan jat, baloi barik jokatzea ez jatelako gustetan. Adibidez, Bartzelonaren estiloari jarraitzea da helburuetako bat.

Askotan kanporatu zaitue epaileek?

Ez. Gitxitan, urtean batetan edo birritan bai, baina hobetzen nabilen asunto bat da.

Hobetu behar dodan asunto bat da eta hobetzen nabilena eta itxaroten dot dot hemendik aurrera ez kanporatzea gehiago epaileek.

230

Zein da taldea ondo eramateko zure modua?

Nire ustez taldea ondo eramateko nire modua jokalaria bere osotasunean ondo ezagutzea da eta horren arabera jokatzea. Ez bakarrik bere kualitate fisikoak ezagutuz, baizik eta nortasunez, bere defektuak eta birtuteak ezagutuz eta pertsonalitateari etekinik handiena ateraz futbol zelaian Honi esker taldeari onura handia emateko jokalari guztien artean.

Zein da zure jokalaririk gogokoena?

Momentu honetan besteen gainetik dagoena Messi dala uste dot. Baloia lasaitasunez mugitzen dau eta oso distantzia txikietan. Baina talderako gehien gustatzen jatan jokalaria Xavi Hernandez da.

Zein da zure talderik gogokoena?

Nire talderik gogokoena Athletic da, batez ere sentimentu bat delako. Txikitatik izan naz Athleticen jarraitzaile amorratu bat, eta betirako izango naz.

Zer dozu gogokoago, futbola edo musika?

Futbola nire lan moduan ikusten dot, eta musika hobby bat bezala.

Zer nahiago dozu, jokalari isilak edo berba asko egiten dabenak izatea?

Beti pentsatu dot jokalariek berba asko egin behar dabela zelaian, ba gure sentsazinoak eta ideiak espresatzeko ezinbestekoa da ahozko komunikazinoa. Bai, keinuekin be komunikatu ahal gara, baina ahozko komunikazinoari esker zer sentitzen dogun, zelan jolastu behar dogun esan ahal dogu, eta lagunei lagundu.

Egileak: Borja Etxebarria, Gorka Otxandio, Dani West eta Mikel Zabala (4.DBH) Â

231

4. DBHko ABENTURAN

Pasadan ostiralean, martxoaren 25 ean, ikas bidairako desfilea egin genuen Elai‐alaiean. Dena ederto‐ batean irten zen, baina urduritasun handia eduki genuen.

Nik ez nuenez desfilatu nahi, organizazioan parte hartu nuen. Arratsaldeko lauretan, prestatu ondoren, beste antolatzaileekin bildu nintzen elai‐alaien. Musika, argiak... probatu ondoren, dekorazio dendara joan ginen. Bertatik, jarroi, mahai, adar, lanpara... batzuekin irten ginen eta Gernika erditik lotsa pasatu ondoren eszenatokia montatu genuen. Hori guztia egin ondoren, jendea heltzen hasi zen ileapaindegietatik. Denak erdi prest zeudenean eta entsaioa hasteko prest, pastela ahaztu zitzaigula konturatu ginen. Berriro dena prest egon zenean, jendea sartzen hasi zen eta pixkanaka‐pixkanaka aretoa betetzen joan zen. Momentu horietan inguruko mundu osoa urduritasun itzelaz egon zen, baita neu ere. Nik eta Jonan‐ek, desfilatzea tokatzen zitzaion jendeari eszenatokira pasatzen uzten genien eta prest ez bazeuden, aurkesleei abisaten genien seinuen bidez.

Desfileko momenturik onena, erdiko atsedenaldian bizi izan genuen, bertan, gure bizitzan zeharreko argazkiak erakutsi zituzten presentazio batean eta oso momentu emotiboak bizi izan genituen. Tristezia guztiak kentzeko, Andoni, Jabi eta Mikel igo ziren eszenatokira txiste batzuk kontatzen. Baita Ainhoa ere, eta bere urtebetetzea zenez, abestu egin genion.

Egun hartan, gure azkenengo urteetan prestatzen egon ginen eguna bukatu zen. Dudarik gabe, ahaztuko ez dudan eguna.

Ane del Palacio

232

DESFILEA 2011

Moda desfilea. Bai, moda. Egun batez modaren esklabu bihurtu ginen.

Egia esan, horren aurka nago baina aitortu beharra daukat arropak erostea oso gustuko dudala.

Beraz, lagunekin dendetara joatea oso dibertigarria iruditu zitzaidan; hobeto esanda barregarria.

Hala da, barregarria izan zen dendariak utzi zizkigun arropak probatzea. Horiek bai piurak.

Eskerrak gero gure gustuko zerbait aukeratzen utzi zigula, bestela..nolako komediak.

Ile‐apaindegian ere, orrazkera originala egiten saiatu ziren. “Pokajontas” ematen nuen.

Ilea atzean batuta eta trentza luze batekin, lar luzea.

19:30ak heldu zirenean, jendea antzokian sartzen hasi zen. Nik gortina atzetik begiratu eta aurpegi ezagunak ikusi nituen. Nolako lotsa! Patetikoa…

Heldu zen gure ordua, bai. Lotsatuta eszenarioaren gainera igo eta aupa! Aurrera egin genion lotsari eta soltura apur bat lortu nuenean, ondo pasatzen hasi nintzen.

Sentsazio arraroa zen hura. Besteek zioten bezala “adrenalina” edo horrelako zerbait…

Gustua hartu zion jendeak desfilatzeari. Esan beharra daukat, nik barre algara asko bota nituela.

Berriz errepikatuko nuke arazorik gabe, “modaren esklabu” izanda edo izan gabe.

Iraide Jaio Ormaetxea

233

Han negoen ni, takilan, hilabete oso batean zehar prestatutako desfilerako sarrerak saltzen. Prestatzen geudenean inoiz ez zirudien momentu hori helduko zela, baina heldu zen.

Orduan jendea sartzen hasi zen, dena hastera zihoan. Baina aldi berean prestakuntza luze baten ondoren antolatzaileen lana erakutsiko zuen froga zen.

Desfilea hasi zen eta dena ondo abiatu zen. Zenbait akats txiki egon arren ez zuten garrantzi nagusirik izan. Denda bat bestearen atzetik, aurrera eta atzera ibili ziren â&#x20AC;&#x153;modeloâ&#x20AC;?-ak. Emozio izugarria sortzen zuen ikustea nola denbora labur batez gure kideak protagonistak zirela eta aretoan zeuden pertsona guztiak haiei begira zeudela.

Momentu batean amaierako musika hasi zen. Hura zen amaieraren hasiera adierazten zuena eta tristura handiz begiratu nuen nola banan-banan nire kideak eszenatokian kokatzen ziren. Prestatzeko hainbeste denbora erabili ondoren amaituta zegoen.

Gehienak barrutik hutsik sentitzen ginen, hutsik gure ahalegin guztiak askatu genituelako eta orain hutsik geundelako.

Jakin genuen ikusle gehienen iritziz desfilea oso ona izan zela. Sentitu nuen orduan antolatzaileenganako admirazioa hain lan ona egin zutelako. Desfilearen ikusleak entretenitzeko sortua izan zen eta ez modari nagusitasuna emateko eta hori ikusleek nabaritu zuten.

Aitor Morales 234

Urduritasunez betetako aste luze bat eta gero ikasbidairako dirua jasotzeko, moda desfile bat izan genuen barikuan. Baina zelako urduritasuna! Ez nuen sinisten 250 pertsonen aurrean desfilatu beharko nuela institutuko kide guztiekin batera, es nintzen ohartzen, baina arropa guztia jantzi eta eszenatokia ikusterakoan, benetakoa zela ohartu nintzen eta ez amets bat.

Denbora pasatu ahala urduritasun gehiago pilatzen zen, nire gorputz osoan nabarmenduz. Handik hona, hemendik haraâ&#x20AC;Ś ezin geldirik egon, nire izena noiz esango zuten zain.

Baina zergatik hainbeste urduritasun? Institutuko gimnasioan ere frogak egin genituen eta dena ondo joan zenâ&#x20AC;Ś baina pentsamendu honek ere ez zidan laguntzen, nire urduritasuna areagotuz zihoan.

Azkenean ordua iritsi zen, bai, nire txanda zen. Momentu hartan bihotzaren azkenengo taupada izango balitz moduan sentidu nuen, betileak ere dar-dar egiten zidaten, baina eszenatokira irten eta jende guzti hura ikusterakoan izugarrizko poztasuna sentitu nuen, baita segurtasun osoa nire barnean, batez ere nire ama eta lehengusina hainbeste jenderen artean ikusterakoan. Horixe, urduritasun guztiak uxatu nituen eta inor baino lasaiago gelditu nintzen.

Nire kideek ere oso ondo egin zuten beraien lana eta azken finean merezi izan zuten aste hartan bizi izandako mini-infartu haiek.

Ana Borda

235

Sartu, irten, jantzi, erantzi, korrika egin, lasaitu…. Horrelakoa izan zen pasa den ostiraleko desfilea. Benetan nekagarria.

Funtzioa 7.30 etan egitea geneukan pentsatuta, baina dena prefektu irten zedin, arratsaldeko 4 etatik aretoan geunden.

Prestatu, montatu, kendu probatu… benetako urduritasuna ez zen heldu 3 ordu igaro ziren arte. 7. 00 etan denok geunden flanen antzera, egonezinean.

Atseden hartzeko baztertxo batean gelditzen bazinen, bertatik ikus zenezakeen areto hartako atmosferan aurrera eta atzera zebilen urduritasun eta presio giroa. Mutil guztiak trankil batean geunden, baina nesken kasua guztiz kontrakoa zen. Ileak apainduta 21 urteko neskak ziruditen, eta kamerinoetako alde batetik bestera korrika egiten zuten laguntza eskatu nahian. Laguntza zertarako?? Aurpegia margozteko… ileak are gorago jartzeko…eta jendaurrean ahalik eta lirainen desfilatzeko.

Azkenik, inor ohartu barik 7.30 ak heldu ziren, eta jendea jada aretora sartzen entzun nuenean denborak geldialdia egin zuen. Geldialdi hartan gogoeta egin nuen….<< Ez da ba beranduegi izango atzera egiteko?? Zer gertatuko da publikoaren begiradak iltzaturik ditugula?? Zer pentsatuko dute?? Jaka eroriko zait !!! …>> Ondoren musikak altu eragin zuen, areto osoan zehar POMB POMB eginez, denen belarriak gortuz. Musika bikaina izan zen !

Luzea egin zitzaidan desfilea, beti ere, txandaren zain, Gainera azkena nintzan desfilatzen, beraz imajinatu ezazue nolakoa izan zen eguna…

Asier Askondo

236

Desfile eguna iritsi zen jada, nekaturik nengoen, gau hartan ez bainuen begirik jo. Urduritasuna zen nagusi nire barnean eta kezka eta alaitasunaren menpe nintzen.

Egun gazi-goxoa alegia. Klasean eserita, orduak pasa, eta irakasleak hormekin hitz egiten zutela zirudien, amaierako sirena entzun zen arte. Pasiloetan barrena arrapaladan denak pelukerietara.

Lauretan, ile-apaindegiko atea ireki, eta bertako aulki batean eseri nintzen.

Denbora luzez egon nintzen bertan, baina kanpo itxuraz aldatu ninduen bertako emakumeak. Ez nuen denbora galtzerik, minutuak ere kontrolaturik nituen; nire dendetako arropak batu eta Elai-Alai aretora segidan. Bertara heldu orduko, denak zarataka, urduritasuna nabari zen giroan. Arropaz aldatu nintzen eta ensaiora jarraian.

Takoidun zapatekin inor baino handiagoa nintzen eta jantzi labur batekin panpox-panpox nindoan alde batetik bestera.

7:15ean ireki genituen aretoko ateak, izugarrizko ilara zegoen ate atzean, baina ez nituen nire gurasoak inondik ere ikusten. Urduritasunak itsutu ninduen agian, nork daki. Bat-batean, Mariaren oihu bat aditu nuen: Animo neska-mutilak, jarri ilaran, hasi egingo baita!

Argian itzali ziren, musika zen nagusi, nire ordua zen. Nire gurasoak zeuden hirugarren hileran eta nire ahizpa bere lagunekin aretoaren erdi erdian. Oinak bakarrik zihoazen, mundu guztia niri begira, argazki makinen â&#x20AC;&#x153;flash-akâ&#x20AC;? etengabeak ziren eta oihuak behin eta berriz aditzen nituen. Desfilea barru-barrutik bizi nuen.

Eta dena amaitzean, barnea bete zidaten gurasoen hitzek: -Ikaragarria izan da, zelako eder egon zaren, BIKAIN!Eguna biribil-biribila izan zen, eta berriz ere errepikatuko nukeen esperientzia.

Ainara Zenigaonaindia

237

Desfileko zati batek asko emozionatu ninduen. Gure txikitako argazkiekin bideo bat egin zuten, eta hau amaitzean, Laura aurkezlearen hitzek hunkitu ninduten. Esan zuen, txikitatik gaudela batera, eta liskarrak baditugu ere, elkar oso maite dugula. Azken momentu hauek disfrutatu behar ditugula, laster bakoitza bere aldetik joango delako.

Ensaioetan luzea egiten zena, labur geratu zen. Guk ere ez genuen espero hain ondo irtetea.

Gorka Otxandio

Argazkiak: Sergio Santana (4.DBH) Cristina Cisneros (Institutuko ikasle ohia)

238

Martxoaren 25â&#x20AC;&#x201C;eko arratsaldeko zazpiak eta erdietan egon zeneko moda desfilea; polita, barregarria (une batez) . . . ; baina batez ere, hunkigarria izan zen nire kasuan.

Ni, Pilar Uribarriren ondoan jarrita egon arren, alfer-alferrik zen ezkutatzea.

Desfilea hasi eta une batez; Joneren ahotsetik nire urtebetetzeak zirela entzun nionean eta eszenatokira igo nintzenean, <<Zorionak zuri>> abestu zidaten; hura zen nire kasuan, nire bizitzako unerik hunkigarriena, eta nire buruari esan nion: â&#x20AC;&#x153;Zoaz Ainhoa; zoaz, zure unea iritsi da, inoiz ez duzu izan honelako momenturik eta abagune hau ez da utikan bota behar. Beraz; zoaz Ainhoa, zoaz.â&#x20AC;?.

Eta eszenatokira igotzean izan zen unea; niri, <<Zorionak zuri>> abestu zidatenekoa.

Gero, Back Stage-etik ikuslegoen tokira joan nintzen nire eserlekura.

Ondoren; Andoni Ayarzaguenak, Xabier Goitiak eta Mikel Condek txisteak kontatu zituzten. Bai jaun-andreok eta neska-mutilok; haiek, zentzurik gabeko bina txiste zituzten! Eta hala ere; ikuslegoak, barre-algara ugari egin zituzten!

Azkenean; hau da moda desfilea bukatu zenean, ikasbidaiko kamiseta beltz bat erosi nuen, eta etxera itzuli nintzen. poz pozik.

Ainhoa Urtegi Azkue

239

Claude Monet

240

Haur hezkuntzako gela bateko umeetariko batek galdetzen du: - Andereño, zer da maitasuna?

Andereñoak sentitu zuen, haurrak egindako adimendun galdera horrek, haren pareko erantzuna behar zuen. Jolasorduan zeudelarik, eskolako etxarteari buelta bat emateko eskatu zien, eta, baita ere maitatzeko gauzak ekar ditzatela. Eta itzuli direnean, esan die: - Zuetariko bakoitzak aurkitu duena erakustea nahi dut.

Lehen ikasleak erantzun zuen: - Nik lore hau ekarri dut . . . , ez al da polita?

Ondoren, beste ikasleak esan zuen: - Ba nik; ordea, habi batean bilaturiko usakume hau . . . , ez al da barregarria?

Eta horrela haurrek, banan-banan, erakusten zieten besteei zer hartu zuten eskolako etxartean.

Bukatu zutenean, andereñoak ohartarazi zuen nesketariko batek ez zuela ezer ekarri eta isilik geratu zela, bere lagunek mintzatzen ziren bitartean. Ezer ez edukitzeagatik, lotsatuta sentitzen zen.

Andereñoa beregana joan zen, galdetuz: - Oso ondo, eta zuk?, ez al duzu aurkitu maita dezakezun ezer?

Haurrak, lotsaz, erantzun zien: - Barkatu, andereño. Lorea ikusi nuen eta bere lurrina sentitzen nuen, kanporatzea pentsatu nuen, baina nahiago nuen hor uztea bere usaina denbora gehiagoz jario zezan. Tximeleta goxo eta koloretsuak ikusi nituen, baina hain zoriontsuak zirditen, ez nuela bat bera ere hartu. Bere habian zegoen usakume bat ere ikusi nuen, baina . . . , zuhaitzera igotakoan, bere amaren begirada goibela antzeman nion eta hantxe uztea erabaki nuen . . .

Beraz lorearen lurrina, tximeleten askatasuna eta txoritxoaren amaren begietan somatu nioneko eskerrona. Nola erakuts diezazueket ekarri dudana?

Andereñoak eskerrak eman zizkion ikasleari eta hunkituta esan zion bera izan zela bakarra ohartzen maitatzen duzuna ez dela garaikur bat eta bihotzean eramaten dugula.

Maitasuna, sentitzen den gauza bat da.

Bizitzeko, sentimendua eduki behar da.

Ainhoa Urtegi Azkue -D.B.H. (4.C)-

241

Ezin ederragoa etorri zaigu aurtengo korrika, inoiz baino indar berritzaileago eta sortzaileago, euskalakari izateko deia mundu osoan zehar barreiatuz. Euskalakari: euskaraz maitatu, ikasi, ariâ&#x20AC;Ś dena. Beraz, euskara eta euskaldunon biziraupena bermatu, bermatzen eta bermatuko duena.

Ea gure hizkuntzak hain funtsezkoa duenari izena emateak, hitz berri honen sorrera zein sarrerak, milaka euskalakariren sorrera zein sarrera dakarren berarekin! Erronka polita eta indartsua gure korrikarena Apirilaren 16an igaro zen korrika euskalakari hau Gernikatik. Institutuak 18:19an zuen lekukoa hartzeko hitzordua institutu ondoko errotondan. Zozketan Asier Askondo gure ikasle ezin langileago eta prestuari, subertatu zitzaion berori eramatea.

Neskatilentzako petoa Euskal Literatura klasean Joseba Sarrionaindia zuzentzeko gaitasuna izan duen Ainhoa Urtegik hartu zuen. Eta ohorea izan zen guretzat, zeren aldizkari hau berau lekuko denez, gure institutua benetako urre gorriz ornituta baitago, ikasle eta kide bikainez osatuta, euskara lau haizetara zabaltzeko ikaragarrizko indarra eta altxorra dutenekin, Europako hizkuntzarik zaharrena hilezin eta betierekoa egingo dutenekin!

Gora Gernika BHI! Gora Gernika BHIko euskalakariak!

Yolanda Elorriaga Iturri.

242

Ikasketa bidaiaren hasieran Peto-petora bidalitako argazkia

243

Ayanta Garciaren marrazkia

244

ADISKIDE ONA

Adiskidetasun hitza hiztegian aurkituz gero, bi pertsonak elkarri dioten begikotasun edo atxikimendua dela jartzen du, odolean edo sexuan oinarritzen ez dena. Nire ustez, adiskidetasuna eta adiskide bat, definizio hori baino askoz gehiago dira. Adiskide bat, sostenga zaitezkeen makila bat da, oztopoak gainditzen eta poztasuna eskuratzen laguntzen zaituena, bizitzera bultzatzen zaituen arrazoi bat. Ezaugarri guzti horiek nire laguntaldeak batzen ditu, baina gaurko egunean pertsona batetaz hitz egingo dut.

Goizero klasera sartu eta bera ikusteak itsu bati ere bista bueltatuko lioke. Kirikilodun ile luzeak, begirada sarkorrak, irrifarre maitagarriak, haur masailekâ&#x20AC;Ś biltzen dute barruan daukan erregalua.

Usaindu eta segurtasuna somatzen dut, inork garaitu ezin duela, bizitzeko eta mundua jateko gogoa, adiskidetasuna zer den erakusteko ahalegina.

Oroitzapenak, oroitzapen goxoak dastatzen ditut bere izena entzutean, pasatu ditugun arratsalde zoragarriak, musikari buruzko eztabaidak, haserretu eta igarotako momentu latzak, baina batez ere, mila eta bat barre algarak.

Ziurra nahiz sentikorra, alaia nahiz serioa, maitagarria baina batzuetan jasangaitza, zu gabe dena ezereza bihurtzen da. Maite zaitut Angela.

JONE LOPEZ DE GAMIZ 4.C

245

246

Homero

ODISEA EGILEAK: 4A Sara Abaunza Urionabarrenetxea Maialen Musatadi Salegi Laura Pablos Costillas Bihotza Uberuaga Bidaguren 4B Maria Ojanguren Baonza Eneritz Ordorika Escribano 4C Irati Aspiazu Ausokoa Anne Embeita Ortuzar Libe Lizarraga Navarro Jone Lopez de Gamiz Zearra Daniel Lopez Pablos

SARRERA K.a. VIII. mendean Homerok bi poema epiko konposatu omen zituen: Iliada eta Odisea. Iliadan greziarren eta troiatarren arteko gerrari buruz abestu zuen. Odisean, aldiz, guda horretan parte hartu zuten greziar batzuen Troiatik etxerako (Itakarako) itzulera kontatu zuen, Odiseo (Ulises) eta bere kideena hain zuzen ere. Troiarrak garaitu ondoren Odiseo eta bere lagunak Itakarantz abiatu ziren itsasoz, baina bidean hainbat zorigaitz jasan zituzten. Gertaera horien ondorioz Odiseok bere lagun guztiak galdu zituen eta bere herrira, Itakara, eta bere emazte Penelope eta seme Telemakorengana heltzeko hogei urte inguru behar izan zituen.

Odisea olerkia protagonistaren bidaiaren erdian hasten da. Odiseo Kalipsoren irlan bizi da, sorgin honen aztikeriaren menpe eta oroimenik gabe. Jainkoek Kalipsori Odiseo aske uzteko agintzen diotenean honek txalupa bat eraiki eta bere herrirantz alde egiten du. Feaziarren irlara iristen da eta bertan, Alzinoo erregearen jauregian, feaziarrei bere bidaia guztia kontatzen die, Troiatik irten zirenetik egun hartarartekoa: zikoiekin izandako borrokak, lotofagoen irlako fruita goxoena, Polifemo ziklopea ezagutu zutenekoa, Eolo eta bere opariarekin gertatutakoa, Lestrigoien irlako erraldoi gizakijaleena, Kirke sorginarena, Hadesera jaitsi zirenekoa, sirenek, Eskilak (sei buruko txakur erraldoiak) eta Karibdisek (itsasoko ura indar handiz xurgatzen duen jainkosak) duten arriskua, Eguzkiaren abereak jan zituztenekoa, eta azkenik, Kalipsorekin iragandako urteak.

Azken kantuetan feaziarren laguntzarekin Odiseo bere aberrira, itzultzen dela, bere emaztearen senargaiak garaitzen eta uxatzen dituela, eta bere emazte eta semearekin pozik eta bakean bizi dela kontatzen digu Homerok.

Izaro Goiriena 247

248

249

250

251

252

253

254

255

Auguste Rodin: “ Musua”(1898)

256

GAZTELANIAKO LANA Gaur ere berarekin hitz egiten geratu naiz klaseak amaitu ondoren. Liburuen bila joan naiz nire ikasgelara eta bueltatzean, irteeran ikusi dut nire zain. Hain da erakargarriaâ&#x20AC;Ś bere begirada, bere irriaâ&#x20AC;Ś ezin ditut burutik kendu. Gaztelaniako lana egiteko geldituak ginela oroitu naiz orduan, beraz, nire etxerako bidea hartu dugu.

Bat-batean eguzkia bere indar guztiekin atera da eta udako sargoria gero eta indartsuago igarriz, beroak jaka kentzera behartu dio. Orduan nabaritu dut, kamiseta estu baten azpian, bere gorputz sendo eta liluragarria. Hotzikara bat gorputz guztira zabaldu zait eta belaunak gero eta ahulagoak sentitu ditut.

-Ondo al zaude?- galdetu dit orduan, ardura aurpegiaz.

-Bai, bai- erantzun diot irribarre batekin.

Konturatu baino lehen, nire etxeko ate aurrean geunden. Ezin nituen giltzak poltsikotik atera eta bere begirada etengabe nigan sentituz urduri baino urduriago jarri naiz. Bera, nigana hurbildu, eskuak nire sakelean sartu eta arazorik gabe giltzak atera ditu. Orduan, nire aurpegiaren parean jarri eta bere ezpain leunek nireak laztandu dituzte, muxu gozo eta luze bat emanez.

Momentu batez, uste dut pentsatzeari utzi diodala, gogoan ez dudan amets bateko hutsune beltz bat izango balitz bezala.

-Utz dezagun gaztelaniako lana beste baterako- esan dit ahots xamur eta aldi berean lotsati batez.

Sara Abaunza Urionabarrenetxea 4.DBH 257