Cover puey 8 december 58 ebook

สารปวย นิตยสารรายเดือน เพื่อรำลึกและฉลอง 100 ป ชาตกาล ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ

ปที่ 1 ฉบับที่ 8 ธันวาคม 2558

อาจารยปวย บุคคลสำคัญ ของโลก

....................................................

มอง

”อาจารยปวย”

ผานแวนของ

ดร.วิรไท สันติประภพ

ผูวาการธนาคารแหงประเทศไทยคนปจจุบัน

สามารถอานฉบับยอนหลังไดที่เว็บไซต www.alumni.tu.ac.th และ www.puey.tu.ac.th Cover-puay-8 December.indd 1

23/11/2558 13:35:03

สารบัญ / CONTENTS รายงานพิเศษ

1

อาจารยปวย บุคคลสําคัญของโลก

ลูกผูชายชื่อ “ปวย”

4

เรื่องจากปก

8

มองอาจารยปวย ผานแวนของ ดร.วิรไท สันติประภพ ผูวาการธนาคารแหงประเทศไทยคนปจจุบัน

ปลายปากกาปญญาชนสยาม

15

ความเปนนักเศรษฐศาสตรของปวย อึ๊งภากรณ

บทความพิเศษ

ผูเปนตํานานอันนิรันดร

22

ปวยเสวนาสัญจร

25

รัฐไทยกับการพัฒนาเศรษฐกิจ : แนะไทยหลุดพนกับดักรายไดปานกลาง เพิ่มงานวิจัย พัฒนาทักษะแรงงาน หนุนเอกชนรวมตัวเปนกลุมหุนสวนพัฒนานวัตกรรม ปวยเสวนาสัญจรจังหวัดจันทบุรี “จริยธรรมกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต”

ศิลปวัฒนธรรม

28

18

โขนธรรมศาสตร

ปฏิทินกิจกรรม

30

20

กวีนิพนธ

31

บุคคลผูเสียสละ

มองปวย

ปาฐกถา 100 ป คณะเศรษฐศาสตร

สู 100 ป คนดีที่โลกยกยอง

บทบรรณาธิการ

5 กุมภาพันธ 2516 อาจารยปวย กลาวถึงเรื่อง Best Wishes for Asia เอาไววามีสิ่งที่พึงปรารถนา อยู 3 ประการ ไดแก (1) สันติภาพ (2) โภชนาการ และ (3) เสรีภาพ เรื่องของ เสรีภาพ นั้น อาจารยปวย เรียกรองอยูเสมอวาสังคมในอุดมคติของทานตองมีเสรีภาพ เชนที่ทานเคยกลาววา “ไฉนเลา เราจึงจะจํากัดเฉพาะความคิดเห็นของบุคคลสวนนอย ไมเปดโอกาสใหบุคคลทั้งหลายไดแสดงความคิดเห็นตามทัศนนิยมของเขา จะได มีโอกาสเลือกไดวาวิถีทางใดจึงจะเปนประโยชนที่สุดแกสวนรวม” (เหลียวหลัง แลหนา, 2519) ในเรื่อง โภชนาการ ก็นับวานาสนใจมาก เพราะทานไมเพียงแตกลาวถึงอาหารที่ดีสําหรับรางกายเทานั้น หากยังหมายถึงสําหรับ สมองเพื่อจิตวิญญาณและบํารุงสติปญญาของมนุษย อีกทั้งเรียกรองใหสงเสริมการศึกษาและการพัฒนาทางวัฒนธรรมเปนอยางแรก ๆ และขอสําคัญคือ สันติภาพ อาจารยปวย ปรารถนาจะเห็นสันติภาพเกิดขึ้นไมแตในเมืองไทย หากครอบคลุมไปทั่วทั้งเอเชีย โดยเฉพาะก็ในสมัยนั้นยังเปนชวงสงครามเย็นที่มีฐานทัพรบกันในภูมิภาคนี้ และแนนอนวาทานยอมปรารถนาจะเห็นสันติสุขของโลกทั้งใบนี้ มิฉะนั้นคงไมเขารวมกับขบวนการเสรีไทยเพื่อนําสันติภาพกลับคืนมาสูโลก ไมเพียงเทานั้น หากพิจารณางานเขียนตางๆ ของทาน ก็จะพบแนวคิดสันติวิธีอยูเสมอ เชนที่ทานกลาวไวใน บันทึกประชาธรรมไทย โดยสันติวิธี (2516) ตอนหนึ่งวา “สันติวิธีเปนวิธีเดียวเพื่อประชาธรรมถาวร คงตองใชเวลานาน คงตองเสียสละ คงตองกลาหาญเด็ดเดี่ยว เปนพิเศษ คงเปนที่เยยหยันของผูอื่น แตถามั่นใจในหลักการจริง ความมานะอดทนยอมตามมาเอง” แลวในวันนี้เลา สงคราม และ สันติภาพ อะไรจะมาถึงกอนกัน ? กษิดิศ อนันทนาธร ขอเขียนตางๆ ในวารสารเลมนี้ เปนความคิดเห็นสวนบุคคลของผูเขียน เจาของและบรรณาธิการไมจําเปนตองเห็นพองดวยเสมอไป เจาของ: คณะกรรมการเตรียมงาน 100 ป ชาตกาล ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ที่ปรึกษา: ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย สุลักษณ ศิวรักษ บุญสม อัครธรรมกุล บรรณาธิการ: กษิดิศ อนันทนาธร กองบรรณาธิการ: มนธีร กรกําแหง วันฟาใหม เทพจันทร ปยะดา รัตนกูล ธนวันต บุตรแขก ศิลปกรรม: ธิดาพร วงษสําราญ แยกสี/พิมพ: บริษัทฐานการพิมพ จํากัด สํานักงาน ติดตอ: สํานักงานเลขานุการคณะกรรมการเตรียมงาน 100 ป ชาตกาล ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ เลขที่ 2 ถนนพระจันทร เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200 โทรศัพท 0-2613-3777 โทรสาร 0-2613-2043 E-mail: tualumnioff@gmail.com http:// www.alumni.tu.ac.th www.facebook.com/ สู 100 ปชาตกาล ปวย อึ๊งภากรณ

Inside-puay December 58.indd 1

24/11/2558 9:58:40

รายงานพิเศษ กองบรรณาธิการ

อาจารยปวย

บุคคลสําคัญของ

โลก

นับเปนขาวดีอยางยิ่ง ที่ในวันนี้ ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ ผูเปนที่เคารพรักและเปนแบบอยาง ของ ‘ผูใหญ’ ที่ดีของสังคมไทย ไดรับการประกาศยกยองใหเปนบุคคลสําคัญของโลก หลังจากที่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร และ มูลนิธิปวย อึ๊งภากรณ ไดนําเสนอชื่ออาจารยปวยเปนบุคคล สําคัญของโลก ตอ องคการการศึกษา วิทยาศาสตร และวัฒนธรรมแหงสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ผานทางกระทรวงศึกษาธิการ และรัฐบาลไทย เมื่อป 2557 ศ.ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย อธิการบดีมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร กลาวภายหลังยูเนสโกประกาศใหอาจารยปวย เปนบุคคลสําคัญของโลก ผูมีผลงานดีเดนทางดานการศึกษา สังคมศาสตร และมนุษยศาสตร วา นับตั้งแตมีการเดินเรื่อง เพื่อเสนอชื่ออาจารยปวยตอยูเนสโกตั้งแตป 2557 ในระหวาง รอการพิจารณา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรก็ไดจดั งานเฉลิมฉลอง

มาโดยตลอด เปนตนวาการจัดแสดงละครเวที “มังกรสลัดเกล็ด” เรื่องชีวประวัติของอาจารยปวย รวมกับ สมาคมเศรษฐศาสตร ธรรมศาสตร คณะเศรษฐศาสตร และ ธนาคารแหงประเทศไทย เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผานมา หรือวาเชนการทํา มุมปวย ใน หอสมุดปรีดี พนมยงค การจัด ปวยเสวนาคารสัญจร ในมหาวิทยาลัยตางๆ ในสวนภูมภิ าค

1 Inside-puay December 58.indd 1

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:44:28

การจัดปาฐกถา ชุด 100 ป อาจารยปวย การทําเพลงและ สารคดีเรื่องอาจารยปวย ตลอดจนรวมกับ มูลนิธิเสฐียรโกเศศนาคะประทีป จัดทํา ‘ปฏิทินปวย 2559’ เปนตน สําหรับกิจกรรมที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรนั้นได เตรียมดําเนินการตั้งแตบัดนี้จนถึงวันที่ 9 มีนาคม 2559 ซึ่งเปน วันครบรอบ 100 ป ชาตกาลของอาจารยปวย ก็ยังอีกมากมาย อาทิ… สรางอุทยานการเรียนรู ปวย 100 ป ที่มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร ศูนยรังสิต รวมกับมูลนิธิปวย จัดทําอนุสาวรียอาจารยปวย บริเวณที่จะเปนสวนศิลปอาจารยปวย ในที่ของกรมธนารักษ บริเวณตลาดนอย บานเกิดของทาน รวมกับจังหวัดชัยนาท จัดทําอนุสรณสถานอาจารย ปวยขึ้น รวมกับสมาคมอัสสัมชัญและภาคีเครือขาย ทําแสตมป อาจารยปวย รวมกับวิทยาลัยดุริยางคศิลป มหาวิทยาลัยมหิดล จัดแสดงดนตรีใหทาน รวมกับสมาคมผูจัดพิมพและจัดจําหนายหนังสือ แหงประเทศไทย จัดงานสัปดาหหนังสือแหงชาติ ในธีม 100 ป ชาตกาล รวมกับมูลนิธิตางๆ พิมพหนังสืออาจารยปวย นับ สิบเลม จัดกิจกรรมใหนกั ศึกษาลงไปเรียนรูแ ละพัฒนาชนบท ตามปณิธานของอาจารยปวย ฯลฯ การพิจารณาคัดเลือกบุคคลสําคัญ / เหตุการณสําคัญ ของโลก ป ค.ศ. 2016 - 2017 นี้ จัดขึ้นในระหวางการประชุม สมัยสามัญยูเนสโก ครั้งที่ 38 ระหวางวันที่ 3 - 18 พฤศจิกายน 2558 ณ สํานักงานใหญยูเนสโก กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส

ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 2

เจาพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (ม.ร.ว.เปย มาลากุล) ซึ่งในคราวนี้ประเทศไทยไดเสนอชื่อบุคคลสําคัญเพื่อใหยูเนสโก ประกาศยกยองเปนบุคคลสําคัญของโลก จํานวน 2 ราย คือ ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ ในโอกาสฉลองครบรอบ 100 ป ชาตกาล และ เจาพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (ม.ร.ว.เปย มาลากุล) ครบรอบ 100 ป การถึงแกกรรม ในป 2560 ในฐานะที่ทาน ทั้งสองเปนผูมีผลงานดีเดนทางดานการศึกษา สังคมศาสตร และมนุษยศาสตร ทั้งนี้ บุคคลสําคัญที่ประเทศไทยเสนอ ไดผานการ พิจารณาตามคุณสมบัติในการคัดเลือกทุกประการ ทั้งการฉลอง ครบรอบในแงของบุคคลหรือเหตุการณสําคัญทางประวัติศาสตร โดยบุคคลสําคัญของไทยนั้นถือเปนแบบอยางอันดีเลิศที่แสดง ออกอยางชัดเจนในเรื่องของการสงเสริมขันติธรรม สันติธรรม วัฒนธรรม ตลอดจนความสัมพันธและความเขาใจอันดีของ มวลมนุษยตามสาขาหลักของยูเนสโก คือ การศึกษา วิทยาศาสตร วัฒนธรรม สังคมศาสตร หรือสื่อสารมวลชน บุคคลสําคัญที่จะไดรับการเฉลิมฉลองในแงของเวลา จะตองเปนวาระครบรอบชาตกาลหรือมรณกรรม ที่หารดวย

2 23/11/2558 16:44:29

ศ.พระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ)

ศ.ดร.ปรีดี พนมยงค

50 ป ลงตัว และตองสะทอนใหเห็นถึงความเปนแบบอยาง ความมีคุณคา และความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่ไดรับ ความสนใจในระดับโลก หรืออยางนอยในระดับภูมภิ าค… สําหรับ อาจารยปวยนับวามีคุณสมบัติครบ ดังทีท่ า นไดรบั รางวัลแมกไซไซ สาขาบริการสาธารณะ จากประเทศฟลิปปนส ในป 2508 ไดรับปริญญาดุษฎีบัณฑิต กิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยสิงคโปร ในป 2517 หรืออยาง ในทางวิชาการที่ทานไดรับคัดเลือกเปนสมาชิกกิตติมศักดิ์แหง The London School of Economics and Political Science มหาวิทยาลัยลอนดอน ตลอดจนไดรับเชิญใหเปนศาสตราจารย พิเศษ ที่มหาวิทยาลัย Princeton ประเทศสหรัฐอเมริกา และที่ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ ประเทศอังกฤษ ในชวงป 2513 - 2516 และในวาระ 100 ป ชาตกาลของทาน ไมแตเพียง ฉลองในเมืองไทยเทานั้น หากจะยังมีในตางประเทศดวย เชนที่ ธนาคารแหงประเทศไทย จะไปรวมกับ SEACEN จัดงานใหทา น ที่มาเลเซีย หรือโครงการของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตรที่เตรียม จะไปเฉลิมฉลองในตางประเทศ ไมวาจะเปนในกลุมประเทศ อาเซียน หรือที่ประเทศอังกฤษ

กุหลาบ สายประดิษฐ (ศรีบูรพา)

2543 ไดแก สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และ ศ.ดร.ปรีดี พนมยงค ป 2548 คือ คุณกุหลาบ สายประดิษฐ (หรือที่รูจัก ในนามปากกา “ศรีบูรพา”) และ ทานพุทธทาสภิกขุ ในปตอมา สวนการฉลองเหตุการณ เชน การฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ป ของพระเจาอยูหัวรัชกาลปจจุบัน เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2539 เปนตน และจากนี้ตอไป ยูเนสโกก็จะประกาศใหประชาคมโลก รวมเฉลิมฉลองไปพรอมๆ กัน ซึ่งถือเปนการเชิดชูเกียรติคุณ บุคคลสําคัญของประเทศสมาชิกที่มีความโดดเดนเปนแบบอยาง ที่ดีงามในดานตางๆ ดวย ซึ่งในสวนการเชิดชูเกียรติและเฉลิม ฉลองของอาจารยปวยนั้น นอกจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร และองคกรเครือขายทีเ่ กีย่ วของกับทานจะจัดกิจกรรมตางๆ แลว กระทรวงศึกษาธิการและรัฐบาลไทยคงจะดําเนินการจัดงาน เฉลิมฉลองบุคคลสําคัญทั้งสองทานคือ อาจารยปวย อึ๊งภากรณ และเจาพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี ตอไป n

n

n

ทั้งนี้ นับตั้งแต ป 2505 จนถึงปจจุบัน ยูเนสโกได ประกาศยกยองและรวมฉลองบุคคลสําคัญ / เหตุการณสําคัญ ในประวัติศาสตรของไทย รวม 26 รายการ ชาวไทยพระองคแรกที่ไดรบั การยกยองในวาระ 100 ป ชาตกาลจากยูเนสโก คือ สมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ ในป 2505 ตามมาดวย สมเด็จฯ เจาฟากรมพระยานริศรานุวดั ติวงศ ในปถัดมา จนป 2531 ศ.พระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ) เปนสามัญชนคนแรกที่ไดรับเกียรตินี้ หลังจากนั้นก็เชน ในป

3 Inside-puay December 58.indd 3

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:44:30

ลูกผูชายชื่อ “ปวย” 2457

2477

2457 - 2461 สงครามโลกครั้งที่ 1

2476

เปนนักศึกษารุนแรกของมหาวิทยาลัย วิชาธรรมศาสตรและการเมือง

เปนมาสเตอร สอนวิชาคํานวณและ ภาษาฝรั่งเศส โรงเรียนอัสสัมชัญ

2481

2467

สอบไดทุนไปเรียนที่ LSE มหาวิทยาลัยลอนดอน

เขาโรงเรียน โรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก

2479

สําเร็จการศึกษาเปน ธรรมศาสตรบัณฑิต

2477

นายปรีดี พนมยงค กอตั้งมหาวิทยาลัย วิชาธรรมศาสตรและการเมือง และดํารง ตําแหนงผูประศาสนการ

2459

9 มีนาคม 2459 เกิดที่บาน ตลาดนอย กรุงเทพฯ เปนบุตรคนที่ 4 ของนางเซาะเซ็ง แซเตียว และนายซา แซอึ้ง

2475

คณะราษฎรเปลี่ยนแปลงการปกครอง

ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 4

2482

จอมพล ป. เริ่มนโยบายรัฐนิยม

4 23/11/2558 16:45:36

คําวา

“ปวย” แปลตรงตัวไดวา “พูนดินที่โคนตนไม”

แตมีความหมายกวางขวางออกไปอีก คือ “บํารุง” “หลอเลี้ยง” “เพาะเลี้ยง’ และ “เสริมกําลัง”

ปวย อึ๊งภากรณ (2512)

2484

นายปรีดี พนมยงค และคณะ กอตั้งขบวนการเสรีไทยเพราะไมเห็นดวยกับการประกาศสงคราม ของรัฐบาลจอมพล ป.พิบูลสงคราม

2487

กระโดดรมลักลอบเขาประเทศไทยเพื่อปฏิบัติงานลับของเสรีไทย

2484

2489

จบปริญญาตรีสาขา วิชาเศรษฐศาสตร และการคลัง ผลการเรียนสูงสุด เปนอันดับหนึ่ง ในบรรดาเกียรตินิยม

แตงงานกับมารเกร็ท สมิท เรียนตอปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยลอนดอน

2490

รัฐประหารโดย พลโทผิน ชุณหวัณ

2488

2484

2484 - 2488 สถานการณ สงครามโลก ครั้งที่ 2 ในภูมิภาคเอเชีย แปซิฟค

กลับไปเจรจากับรัฐบาลอังกฤษ ใหยอมรับขบวนการเสรีไทย ไดรับยศพันตรีแหงกองทัพบกอังกฤษ

14 สิงหาคม 2488 ญี่ปุนประกาศยอมแพสงคราม

2485

รวมกอตั้งคณะเสรีไทยขึ้น ในอังกฤษ ไดชื่อจัดตั้งวา นายเขม เย็นยิ่ง

16 สิงหาคม 2488 นายปรีดี พนมยงค ลงนามประกาศสันติภาพ ในพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจาอยูหัวอานันทมหิดล

5 Inside-puay December 58.indd 5

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:45:47

“การยอมรับความชั่วนั้นเปนความชั่วอยูในตัว (toleration of evil is evil itself)” ปวย อึ๊งภากรณ (2511)

2505

เปนผูอํานวยการสํานักงานเศรษฐกิจการคลัง กระทรวงการคลัง

2500

2494

จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต ยึดอํานาจ รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม

เปลี่ยนชื่อมหาวิทยาลัย วิชาธรรมศาสตรและการเมือง เปนมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร มีจอมพล ป. พิบูลสงคราม เปนอธิการบดีคนแรก

2492

กลับเมืองไทย เขารับราชการ ตําแหนงเศรษฐกร กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง

2492

นายปรีดี พนมยงค และขบวนการ ประชาธิปไตย 26 กุมภาพันธ ซึ่งตองการฟนฟู การปกครองใหเปน ประชาธิปไตย ประสบความลมเหลว

2491

จบปริญญาเอกดวยวิทยานิพนธ เรื่อง เศรษฐศาสตรวาดวยการ ควบคุมดีบุก ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 6

2502

เปนผูอํานวยการ สํานักงบประมาณ สํานักนายกรัฐมนตรี

2496

เปนรองผูวาการธนาคาร แหงประเทศไทย

2502

2495

เปนผูวาการธนาคาร แหงประเทศไทย

ไดรับแตงตั้งเปนผูชวย ฝายวิชาการ ของปลัด กระทรวงการคลังและ กรรมการธนาคาร แหงประเทศไทย

2504

เริ่มใชแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแหงชาติฉบับที่ 1

2499

เปนที่ปรึกษาทางเศรษฐกิจการคลัง ประจําสถานเอกอัครราชทูตไทยในอังกฤษ

6 23/11/2558 16:45:58

“การที่จะเกิดประชาธิปไตยไดตองใหคนเกลียดเผด็จการ เวลานี้คนยังไมไดเกลียด เผด็จการ เพราะเหตุวา หนึ่ง มีความกลัวเผด็จการ เลยไมแสดงทาวาเกลียด สอง บางคนนั้นนึกวาเผด็จการดีกวาอยางอื่นซึ่งเราเคยกันมาแลว”

2506

ปวย อึ๊งภากรณ (2520)

จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต ถึงแกอสัญกรรม จอมพลถนอม กิตติขจร ขึ้นเปนนายกรัฐมนตรี

2507

เปนคณบดี คณะเศรษฐศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

2518

ไดรับการเสนอชื่อและไดรับเลือกใหเปน อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตรคนที่ 10

2519 2508

ไดรับรางวัล แมกไซไซ สาขาบริการ สาธารณะ

ลี้ภัยการเมืองออกนอกประเทศ

2513

2520

ลาพักไปสอน ที่ ม.ปริ๊นชตัน สหรัฐอเมริกา

เดือนกันยายน ลมปวยดวยอาการ เสนโลหิตในสมองแตก ใชชีวิตอยางเรียบงายที่ประเทศอังกฤษ

2519

2510

เหตุการณ 6 ตุลาคม

รวมกอตั้ง มูลนิธิบูรณะชนบท แหงประเทศไทย

2512

2530

เดินทางกลับมาเยี่ยม บานเกิดที่เมืองไทย ครั้งแรก

2516

กอตั้งโครงการ บัณฑิตอาสาสมัคร

เหตุการณ 14 ตุลาคม

2515

กุมภาพันธ 2515 เกิดจดหมาย เปดผนึกของนายเขม เย็นยิ่ง ถึงพี่ทํานุ เกียรติกอง แหงหมูบาน ไทยเจริญ แสดงจุดยืน สนับสนุน ใหใชระบอบประชาธิปไตย ในการแกปญหาของประเทศ

Inside-puay December 58.indd 7

2542

28 กรกฎาคม ถึงแกกรรมอยางสงบ ที่บาน ณ กรุงลอนดอน รวมอายุได 83 ปเศษ

7

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:46:10

เรื่องจากปก กษิดิศ อนันทนาธร

มองอาจารยปวย ผานแวนของ

ดร.วิรไท สันติประภพ

ผูวาการธนาคารแหงประเทศไทยคนปจจุบัน ส า ร ป๋ ว ย 8

Inside-puay December 58.indd 8

23/11/2558 16:48:16

ไมนานมานี้ขาวการเขารับตําแหนงของ ดร.วิรไท สันติประภพ ผูวาการ ธนาคารแห ง ประเทศไทยคนใหม ดู จ ะเป น ที่ จั บ จ อ งของสื่ อ มวลชนอยู  ไ ม น  อ ย ด ว ยความที่ อ ายุ อ านามของท า นนั้ น ถื อ ว า ยั ง น อ ย เมื่ อ เที ย บกั บ การต อ งมารั บ หน า ที่ เ ป น หั ว เรื อ ใหญ ใ นตํ า แหน ง สํ า คั ญ ระดั บ ประเทศอย า งผู  ว  า การธนาคาร แห ง ประเทศไทย ซึ่ ง ในประวั ติ ศ าสตร ข องธนาคารแห ง ประเทศไทยนั้ น ดร.ป๋ ว ย อึ๊งภากรณ์ เปนผูวาการธนาคารแหงประเทศไทยทานหนึ่งที่เขารับตําแหนงตั้งแต อายุนอย และอยูในตําแหนงนานที่สุดคือ 12 ป 2 เดือน 4 วัน

áÅдŒÇ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¢Í§ ´Ã.ÇÔÃä· ·Õè໚¹¤¹ àÃÕ¹ࡋ§ ¤×ÍàÃÕ¹¨º¤³ÐàÈÃÉ°ÈÒʵà ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑ ¸ÃÃÁÈÒʵà ´ŒÇÂà¡ÕÂõԹÔÂÁÍѹ´Ñº 1 ä´ŒÃѺ¾ÃÐÃÒª·Ò¹ ÃÒ§ÇÑŷعÀÙÁԾŠáÅÐ໚¹ºÑ³±ÔµàÈÃÉ°ÈÒʵà ã¹ÇÑ à¾Õ§ 18 »‚àÈÉ ¨Ò¡¹Ñé¹ä´ŒÃѺ¾ÃÐÃÒª·Ò¹·Ø¹ÁÙÅ¹Ô¸Ô Íҹѹ·ÁËÔ´Å ä»ÈÖ¡ÉÒµ‹ÍÃдѺ»ÃÔÞÞÒâ·áÅлÃÔÞÞÒàÍ¡ ·ÕèÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÎÒÇÒà ´ ÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò ¨º»ÃÔÞÞÒàÍ¡ ÊÒ¢ÒàÈÃÉ°ÈÒʵà àÁ×èÍÍÒÂØà¾Õ§ 24 »‚ ·Ñé§Âѧ·íÒ§Ò¹ ÊíÒ¤ÑÞæ ÁÒáÅŒÇÁÒ¡ÁÒ äÁ‹Ç‹Ò˹‹Ç§ҹÃÒª¡Òà ͧ¤ ¡Ã ÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ËÃ×ÍÀÒ¤àÍ¡ª¹ ¨Ö§·íÒãËŒËÅÒ¤¹¹Ö¡ à»ÃÕºà·Õº·‹Ò¹à»š¹à§Ò¢Í§ ÍÒ¨Ò້Ǡ㹢³Ð·Õè ´Ã.ÇÔÃä· ºÍ¡Ç‹Ò äÁ‹ÍÂÒ¡ãËŒà»ÃÕºà·Õºઋ¹¹Ñé¹ à¾ÃÒÐ áÁŒ¨Ðä´ŒÃѺµíÒá˹‹§ÊíÒ¤ÑÞ㹪‹Ç§ÍÒÂعŒÍ¤ŌÒ¡Ѻ·‹Ò¹ ÍÒ¨Ò້Ǡᵋ¤Ø³Ù»¡Ò÷Õè·‹Ò¹ÍÒ¨Ò້ÇÂä´Œ·íÒ¹Ñé¹ ÁÕ Á Ò¡ÁÒÂàËÅ× Í ¤³Ò¹Ñ º äÁ‹ ÁÕ · Ò§·Õè ¨ Ðà»ÃÕ Â ºà·Õ  ºä´Œ ¼Å§Ò¹áÅÐá¹Ç¤Ô´¢Í§ÍÒ¨Ò້ÇÂä´ŒÊÌҧÈÃÑ·¸Ò áÅÐ໚¹ áçºÑ¹´ÒÅã¨ã¹¡Ò÷íÒ§Ò¹ãËŒ ´Ã.ÇÔÃä· ÁÒ¡·Õà´ÕÂÇ ÊÒû‰ Ç Â ©ºÑ º ¹Õé ä ´Œ ÃÑ º à¡Õ Â ÃµÔ Í Â‹ Ò §ÊÙ § ¨Ò¡¼Ù Œ Ç‹Ò¡Òø¹Ò¤ÒÃáË‹§»ÃÐà·Èä·Â¤¹»˜¨¨ØºÑ¹ ãËŒÊÑÁÀÒɳ ¶Ö§ àÃ×è Í §ÃÒǤÇÒÁ¤Ô ´ áÅÐáçºÑ ¹ ´ÒÅ㨷Õè · ‹ Ò ¹ä´Œ ÃÑ º ¨Ò¡ ÍÒ¨Ò້ÇÂ...

รู้จักอาจารย์ป๋วยตั้งแต่เมื่อไร?

ผมเริ่มรู้จักอาจารย์ป๋วยตั้งแต่เข้าธรรมศาสตร์ ผมจบคณะเศรษฐศาสตร์ ดังนั้นจึงพูดได้เต็มปากว่า ผมเป็นคนหนึ่งที่ได้รับประโยชน์อย่างยิ่งจากงานที่ท่าน อาจารย์ป๋วยได้วางรากฐานไว้ให้ ครูบาอาจารย์ของผม หลายท่านเป็นนักเรียนทุนที่อาจารย์ป๋วยได้หาทางให้ได้ไป เรียนจบปริญญาเอก แล้วกลับมาสร้างให้คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ มีความแข็งแกร่งเป็นที่ยอมรับของแวดวง วิชาการต่างประเทศ ผมและนักศึกษาเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ทุกคนจึงได้รับประโยชน์ โดยตรงจากงาน ที่ท่านอาจารย์ป๋วยได้สร้างไว้ ตอนที่อยู่ธรรมศาสตร์ผมมีโอกาสได้อ่านงานเขียน ของท่านอาจารย์ป๋วยค่อนข้างมาก มีความประทับใจใน วิธคี ดิ และความงดงามของภาษาทีอ่ าจารย์ปว๋ ยได้เขียนไว้ ในหลายๆ เรื่อง เช่น ท่านสามารถเอาทฤษฎีเศรษฐศาสตร์ ที่ยาก มาอธิบายท�าให้เข้าใจได้ง่าย อย่างทฤษฎีลูกโปง สามลูกสูบ ท�าให้คนที่เริ่มเรียนเศรษฐศาสตร์มหภาค สามารถเข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างการเจริญเติบโต ทางเศรษฐกิจกับเรื่องปริมาณเงิน นโยบายการเงินของ ประเทศ ช่องทางการไหลเข้าไหลออกที่จะมีผลต่อการ เจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ และด้วยความที่เป็นนักศึกษา เศรษฐศาสตร์ งานเขียนของอาจารย์ป๋วยได้สร้างความ สนใจและท�าให้เราเข้าใจในเรื่องเศรษฐศาสตร์มากขึ้น ทั้งในแง่ของทฤษฎี และความส�าคัญของวิชาที่เรียนว่า มีนัย มีผลต่อสังคมต่อประเทศได้อย่างไรบ้าง

9 ส า ร ป๋ ว ย Inside-puay December 58.indd 9

23/11/2558 16:48:16

แสดงว่าตอนเรียนที่ธรรมศาสตร์ ก็ได้ยินเรื่องเล่าอาจารย์ป๋วย จากอาจารย์ ในคณะอยู่แล้ว?

ใช่ครับ... สมัยผมเข้าเรียนธรรมศาสตร์ สมัยอยูท่ ี่ ท่าพระจันทร์ บรรยากาศอาจจะต่างกับมหาวิทยาลัยในวันนี้ เพราะนักศึกษาสมัยนั้นสนใจความเป็นไปของบ้านเมือง โดยเฉพาะเรื่องการเมืองและสังคม เป็นบรรยากาศที่เช้า ขึ้นมา คนก็จะไปยืนอ่านบอร์ดที่หน้าห้อง เอ.ที. นักศึกษา สนใจที่จะอ่านและวิพากษ์วิจารณ์เรื่องที่เกี่ยวกับความ เป็นไปของสังคม และหลายครั้งข้อเขียนของอาจารย์ป๋วย ก็จะถูกหยิบยกขึ้นมาพูดถึง แม้กระทั่งในกิจกรรมรับน้อง ก็จะมีหนังสือเป็นเรื่องประวัติของอาจารย์ป๋วย มีข้อเขียน ของอาจารย์ป๋วยให้รุ่นน้องได้อ่านได้คิด หลายคนกลับ ไปค้นหาความเห็นของท่านที่เคยให้ไว้ในสถานการณ์ ที่ใกล้เคียงกัน เพราะฉะนั้นในสมัยที่ผมเรียนหนังสือ อาจารย์ป๋วยเป็นส่วนหนึ่งของจิตวิญญาณธรรมศาสตร์ สิ่งที่ท�ำให้ประทับใจอาจารย์ป๋วยจริงๆ คือจากการอ่านงานของอาจารย์ป๋วย?

ใช่ครับ... ผมไม่เคยได้พบอาจารย์ป๋วย แต่ที่ ประทับใจจริงๆ คือได้จากการอ่าน ตอนนั้นอ่านหนังสือมาก ถ้าพูดถึงอาจารย์ป๋วยและงานของท่าน ส�ำหรับผมแล้ว ผมประทับใจในสิ่งที่เป็นอุดมคติในงานที่ท่านคิด ท่านท�ำ นอกจากนีป้ ระทับใจในหลักการใช้ชวี ติ และหลักการท�ำงาน ของท่าน ที่ตั้งอยู่บนหลักของความจริง ความงาม และ ความดี งานเขียนและวิถีชีวิตของท่านสะท้อนทั้ง 3 มิติ ออกมาได้ชัดเจนมาก

ความจริง คือในเรือ่ งทีท่ า่ นเขียน พูด และท�ำนัน้ ท่านยึดถือหลักการ ยึดถือข้อเท็จจริง และยึดถือความ ถูกต้อง ความดี คือท่านมองเรื่องพ้นตัวตนและไม่ได้ มองเรื่องปัจเจกของท่าน แต่มองผลที่จะเกิดขึ้นกับสังคม ท่านมีภาพสังคมอยู่ในใจตลอดเวลา ท่านมี จิตสาธารณะ สูงมาก ความดีของท่านสะท้อนออกมาชัดเจนในสิ่งที่ ท่านท�ำ ในสิ่งที่ท่านคิด ในสิ่งที่ท่านเขียน ความงาม ก็เป็นมิติที่ส�ำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน การใช้ภาษาของท่าน สวยงาม ท่านเขียนสุนทรพจน์เป็นกลอนแปดได้ไพเราะ มาก ทั้งวิธีการที่เล่นกับภาษาและค�ำลงท้าย ข้อเขียน

และสุนทรพจน์ของท่านนั้นประทับใจมาก เพราะสามารถ ร้อยเรียงเรื่องต่างๆ ได้ด้วยการใช้ภาษาที่มีพลัง และมีนัย ที่ท�ำให้เกิดผลอย่างที่ท่านอยากจะให้เป็น

ถ้าถามว่าท�ำไมในอดีต ผมถึงชอบอ่านงานของ อาจารย์ป๋วย ผมคิดว่างานเหล่านั้นสะท้อนหลักการใช้ ชีวิตของท่านอาจารย์ ความจริง ความงาม และความดี สะท้อนออกมาในสิ่งที่ท่านเขียน สะท้อนออกมาในสิ่งที่ ท่านท�ำ และสะท้อนออกมาในสิ่งที่ท่านพูดอยู่ตลอดเวลา ท่านเคยท�ำงานทีส่ ำ� นักงานเศรษฐกิจการคลัง และหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาจารย์ป๋วย เช่น ธนาคารแห่งประเทศไทย ในปัจจุบัน มุมมองอาจารย์ป๋วย ในสายตา ของคนนอกธรรมศาสตร์เป็นอย่างไรบ้าง?

ในกระทรวงการคลังผมอาจจะไม่ได้รับทราบ เท่าไร เพราะเป็นช่วงที่ผมไปท�ำงานค่อนข้างสั้น และเป็น ช่วงแก้ปัญหาวิกฤต แต่เรื่องท่านอาจารย์ป๋วยกับธนาคาร แห่งประเทศไทยนั้น อาจารย์ป๋วยเป็นผู้ที่วางรากฐาน ไว้มาก ท่านเป็นผู้ว่าการฯ ที่ด�ำรงต�ำแหน่งนานที่สุด คือ 12 ปี อาจจะเรียกได้ว่าท่านเป็นผู้วางรากฐานก่อสร้าง บ้านหลังนี้ ให้มีความมั่นคงแข็งแกร่ง

ความก้าวหน้าส�ำคัญหลายเรื่องเกิดขึ้นในช่วง ที่ท่านเป็นผู้ว่าการฯ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องโรงพิมพ์ธนบัตร เรื่องการส่งนักเรียนทุนไปเรียนต่างประเทศ ซึ่งผู้ว่าการฯ รองผู้ว่าการฯ หลายท่านก็เป็นนักเรียนทุนที่อาจารย์ป๋วย ได้สร้างไว้ ท่านมีวิสัยทัศน์ ไกล พ.ร.บ.ธุรกิจสถาบัน การเงิน ซึ่งใช้อยู่ในปัจจุบันก็มีรากฐานมาจากสมัยท่าน จะเห็นว่าในยุคที่ท่านเข้ามาเป็นผู้ว่าการฯ นั้น ท่านได้ วางรากฐานที่ส�ำคัญๆ ให้กับประเทศหลายอย่าง

และไม่เฉพาะในประเทศไทย แม้กระทั่งวงการ ธนาคารกลางของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก็ชื่นชมกับ ผลงานที่ท่านท�ำ ท่านเป็นผู้ที่เริ่มต้นจัดตั้ง SEACEN ซึง่ เป็นสถาบันฝึกอบรมและพัฒนาบุคลากรของธนาคารกลาง ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งอยู่ที่มาเลเซีย ในวันที่ 14 มีนาคม 2559 SEACEN ก็จะจัดงานเฉลิมฉลองชาตกาล ของท่านด้วย จะเห็นได้ว่าท่านไม่ได้เป็นแค่บุคคลส�ำคัญ ในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังได้รับการยอมรับจากภูมิภาค

ส า ร ป๋ ว ย 10

Inside-puay December 58.indd 10

23/11/2558 16:48:16

อาเซียนด้วยเช่นกัน และล่าสุด เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2558 องคการการศึกษา วิทยาศาสตร และวัฒนธรรมแหง สหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ได้ประกาศ ยกย่องท่านเป็นบุคคลส�าคัญของโลกอีกด้วย ในช่วงที่ท่านด�ารงต�าแหน่งผู้ว่าการธนาคาร แห่งประเทศไทย ท่านเป็นผู้ที่ท�าให้บ้านหลังนี้มีรากฐาน ที่มั่นคง เป็นบ้านที่มีกฎเกณฑ์ กติกา และวัฒนธรรม ที่สนับสนุนพัฒนาการของระบบเศรษฐกิจไทย เชื่อมโยง กับระบบการเงินโลก ซึ่งก็เป็นรากฐานส�าคัญมาจนถึง ทุกวันนี้ ในฐานะที่ได้ด�ารงต�าแหน่งผู้ว่าการฯ ในขณะที่อายุยังน้อย และเป็นคนเก่งเหมือนอาจารย์ป๋วย เมื่อมีผู้น�าไปเปรียบเทียบกับอาจารย์ป๋วย รู้สึกกดดันหรือไม่?

ไม่กดดันครับ เพราะชัดเจนว่าเปรียบเทียบกัน ไม่ได้ครับ

อาจารย์ป๋วยท่านเป็นปูชนียบุคคล ท่านมีบารมี และสิ่งที่ท่านท�ามีผลกว้างไกลมาก ผมเป็นผู้ว่าการฯ รุ่นหลังๆ ที่โชคดี ที่ผู้ว่าการฯ อย่างท่านอาจารย์ป๋วย ได้ออกแรงสร้างบ้าน สร้างกฎเกณฑ์กติกาเอาไว้ สิ่งที่ ผู้ว่าการฯ รุ่นหลังท�าคือมาต่อยอด รากฐานที่ส�าคัญๆ หลายอย่างนี่เกิดขึ้นในสมัยยุคของท่านอาจารย์ป๋วยและ การวางรากฐานสร้างบ้านใหม่ยากกว่าการต่อยอดมาก

ตัวอย่างเรื่องระบบนักเรียนทุนแบงก์ชาติ ซึ่งท�า ให้สถาบันมีความแข็งแกร่งก็เป็นสิ่งที่เริ่มต้นในสมัยช่วง อาจารย์ป๋วย และผู้ว่าการฯ ในช่วงหลังๆ ก็ได้เก็บเกี่ยว ประโยชน์ การที่ท่านคิดไกล เป็นคุณูปการที่ท่านท�าให้ กับธนาคารแห่งประเทศไทยไว้สูงมาก

เมื่อมองบริบทของสังคมและเศรษฐกิจในเวลา นั้นแล้ว งานของธนาคารกลางยากมากกว่าในสมัยนี้มาก เพราะว่ากฎเกณฑ์กติกาอะไรต่างๆ ก็ยังไม่ชัดเจน การวาง กฎเกณฑ์กติกาใหม่ๆ มักเป็นเรื่องการต่อสู้เชิงอ�านาจ และผลประโยชน์ด้วย การที่อาจารย์ป๋วยเป็นผู้ริเริ่มวาง กฎเกณฑ์ กติกา หลักจรรยาบรรณ เช่น เรื่องการ

11 ส า ร ป๋ ว ย Inside-puay December 58.indd 11

23/11/2558 16:48:18

กันนักการเมืองออกจากสถาบันการเงิน ซึ่งวันนี้ทุกคน ยอมรับ เป็นกฎหมายชัดเจนแล้วว่ากรรมการของสถาบัน ทางการเงินนั้นต้องไม่เป็นผู้ด�ารงต�าแหน่งทางการเมือง ลองคิดถึงสมัยที่ท่านอาจารย์ป๋วยริเริ่มเรื่องพวกนี้ การจะ เปลี่ยนพฤติกรรมของคนในสังคม วางกฎเกณฑ์กติกาใหม่ งานแบบนี้ยากกว่างานที่มาต่อยอดมาก

อี ก ด้ า นหนึ่ ง คื อ ช่ ว งนั้ น องค์ กรส� า คั ญ ๆ ด้ า น เศรษฐกิจของประเทศยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น อาจารย์ป๋วย ท่านมีบทบาทในการวางรากฐานหลายองค์กร ไม่ว่าจะ เป็นส�านักงบประมาณ สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ ท่านเห็นว่า งานธนาคารกลางและงานพัฒนา เศรษฐกิจต้องไปด้วยกัน ท�างานในลักษณะที่ใกล้ชิดกัน ธนาคารกลางได้มีบทบาทเข้าไปร่วมในเรื่องการพัฒนา เศรษฐกิจมาก และในวันนี้เราได้เห็นความเข้มแข็งของ หน่วยงานเหล่านั้นแล้ว ธนาคารกลางต้องกลับมามุ่งที่ ภารกิจหลักของธนาคารกลาง นอกจากการต่อยอดงานที่อาจารย์ป๋วย ได้วางไว้ อะไรคือสิ่งที่ซึมซับ หรือเป็นแรงบันดาลใจมาจากอาจารย์ป๋วย หรือเป็นข้อคิดทีน่ า� มาใช้เป็นหลักให้เดินตามบ้าง? อันแรกก็คือศรัทธาในวิชาเศรษฐศาสตร์ เราเรียน ทฤษฎีมากในห้องเรียน แต่งานเขียนของอาจารย์ป๋วย ท�าให้เห็นความส�าคัญและผลของวิชาเศรษฐศาสตร์ที่ จะมีต่อชีวิตของคนหมู่มาก อาจารย์ป๋วยได้ท�าให้วิชา เศรษฐศาสตร์มีชีวิตและความส�าคัญมากขึ้น ไม่ใช่แค่ เข้าใจทฤษฎีอย่างเดียวแต่ท�าให้เราเข้าใจนัย เข้าใจผล กระทบที่จะเกิดขึ้น งานของอาจารย์มักจะโยงนัยเข้ากับ คนส่วนใหญ่ของสังคม เช่น เรื่อง คุณภาพแหงชีวิต ปฏิทินแหงความหวัง จากครรภมารดาสูเชิงตะกอน หรือ แม้กระทั่งการประสานนโยบายเศรษฐกิจ เรื่องพวกนี้ท�า ให้เข้าใจว่าวิชาเศรษฐศาสตร์สามารถสร้างคุณูปการให้ กับสังคมได้ เรื่องนี้ท�าให้ผมศรัทธาในวิชาเศรษฐศาสตร์ มากขึ้น ไม่ใช่เป็นแค่เรื่องของการเรียนในศาสตร์ที่เป็น ทฤษฎีแต่เพียงอย่างเดียว

อีกด้านหนึ่งที่อาจารย์ป๋วยยึดมั่นและเป็นเรื่องหนึ่ง ที่ผมศรัทธา คืออาจารย์จะพูดถึงเรื่องธรรม อาจจะไม่ได้

เป็นธรรมแบบพุทธศาสนา เราไม่ค่อยเห็นงานเขียนของ อาจารย์เชิงพุทธธรรม แต่หลักความถูกต้อง ความงาม ความดีของท่าน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสันติประชาธรรมหรือ ธรรมคืออ�านาจ เน้นให้เราเห็นว่า ถ้าเรายึดเรื่อง สัจธรรม ความถูกต้อง ยึดในเรื่องของผลประโยชน์ของประเทศชาติ เป็นหลักแล้ว ก็ไม่ต้องกลัวอะไร ตราบใดที่เราไม่ได้ท�า เพื่อผลประโยชน์ตัวเองหรือท�าเพียงแค่เพื่อประโยชน์ เฉพาะองค์กรของเรา เรื่องนี้มีความหมายและมีพลังมาก ตลอดชีวิตของท่านได้แสดงให้เห็นแนวคิดเรื่องนี้ชัดเจน

โยงกลับมาเรื่องธนาคารแห่งประเทศไทย ในวันนี้ ธนาคารมีค่านิยมร่วม 4 ประการ คือ ยืนตรง มองไกล ยื่นมือ และติดดิน มีคนถามผมว่ามีตัวอย่างไหมว่าใคร มีคุณลักษณะครบตามนี้ ผมนึกถึงอาจารย์ป๋วย ท่านมี คุณลักษณะเหล่านี้ครบเลย

ยื น ตรงคื อ ความซื่ อ สั ต ย์ ข องท่ า นนั้ น ชั ด เจน ท่านมองไกลมาก เห็นได้จากสิ่งที่ท่านท�าให้ธนาคารแห่ง ประเทศไทย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และประเทศชาติ ยื่นมือคือการที่ท่านเป็นผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย แล้วท่านก็ยังเข้าไปช่วยในแวดวงต่างๆ อีกมาก ไม่ว่า จะเป็นเรื่องการศึกษาหรือการพัฒนาชนบท และวิถีชีวิต ของท่านก็ติดดิน เหมือนอย่างที่เราทราบกันอยู่ ถ้าเราพูด ถึงคุณค่าหลักของธนาคารแห่งประเทศไทย อาจารย์ป๋วย ท่านยังเป็น Living example ได้ดีมากในวันนี้ ท่านได้รับอิทธิพลอะไรจากอาจารย์ป๋วยบ้าง?

ผมคิดว่าผมได้รับอิทธิพลจากอาจารย์ป๋วยผ่าน ชีวิตนักศึกษาที่คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ รวมทั้ง การได้อ่านงานเขียนและประวัติของอาจารย์ ท�าให้เป็น คนที่สนใจความเป็นไปในสังคม คอยสังเกตว่าจะเกิด อะไรขึ้นในสังคม ซึ่งจะต่างกับบริบทของสังคมในปัจจุบัน ที่คนจะให้ความส�าคัญกับเรื่องเฉพาะตัว

ถ้าจะเป็นนักเศรษฐศาสตร์ที่ดีต้องเข้าใจความ เป็นไปของสังคม ต้องสนใจการเปลี่ยนแปลงของสังคม เข้าใจข้อจ�ากัดและความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบ ต่างๆ ในสังคม จึงจะน�ามาสู่การก�าหนดนโยบายที่ดีได้ ต้องสามารถเชื่อมโยงความเป็นไปในสังคมเข้ากับเรื่อง ของเศรษฐศาสตร์ได้

ส า ร ป๋ ว ย 12

Inside-puay December 58.indd 12

23/11/2558 16:48:18

“

อาจารย์ป๋วย เปนบุคคลที่สังคมไทยตองยกยอง เพราะทานทําคุณประโยชน ใหกับสังคมไทยในหลายมิติ

ในส่วนของธนาคารแห่งประเทศไทย มีกิจกรรมอะไร ในวาระ 100 ป อาจารย์ป๋วยบ้าง?

ธนาคารแห่งประเทศไทยได้จัดตั้ง สถาบันวิจัย เศรษฐกิจ ปวย อึ๊งภากรณ เพื่อที่จะให้เป็นพื้นที่ส�าหรับ นักวิชาการ ไม่เพียงแต่นักวิจัยของธนาคารแห่งประเทศไทย เท่านั้น ยังเปดโอกาสให้นักวิจัยจากภายนอกได้มาร่วม สร้างสรรค์งานวิจัย เป็นการสนับสนุนเจตนารมณ์ของ อาจารย์ป๋วย

นอกจากนี้มีการจัดท�าวีดีทัศน์เชิดชูเกียรติคุณ ของอาจารย์ป๋วย วีดีทัศน์นี้จะจัดฉายในงานมอบรางวัล ธรรมาภิบาลดีเด่นแห่งปี ที่จัดขึ้นเป็นประจ�าในวันที่ 9 มีนาคม ของทุกปี มีวีดีทัศน์ 5 ตอน ที่จัดท�าภายใต้ แนวคิด “ความจริง ความงาม ความดี” เป็นบทสัมภาษณ์ อดีตผู้ว่าการฯ นักเรียนทุนที่เป็นผู้บริหารของ ธปท. และพนักงานทั่วไป เพื่อสะท้อนออกมาในภาพความจริง ความงาม ความดี ของอาจารย์ป๋วย ที่เกี่ยวข้องกับ ธปท.

”

ธนาคารแห่งประเทศไทยยังได้ร่วมกับอีกหลาย หน่วยงานจัดกิจกรรมพิเศษ เพื่อเฉลิมฉลอง วาระ 100 ป ชาตกาล อาจารยปวย ทั้ง มูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป สมาคมอัสสัมชัญ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ธนาคารกลาง มาเลเซีย มีกิจกรรมที่หลากหลาย ตั้งแต่การจัดท�าละคร เรื่อง “มังกรสลัดเกล็ด” การท�าปฏิทิน การท�าแสตมป อาจารย์ป๋วย ตลอดไปจนถึงการสัมมนาวิชาการ เป็นต้น ค�าถามสุดท้าย คือ ในวาระ 100 ป อาจารย์ป๋วย อะไรท�าให้เราต้องมาร�าลึกถึงท่าน เพราะใครๆ ก็อายุครบ 100 ป กันหมด แต่ท�าไมจึงต้องท�าให้อาจารย์ป๋วย?

อาจารย์ป๋วยเป็นบุคคลที่สังคมไทยต้องยกย่อง เพราะท่านท�าคุณประโยชน์ ให้กับสังคมไทยในหลายมิติ นอกจากนี้ถ้าเราเข้าใจหลักคิดและเรียนรู้จากวิถีการ ใช้ชีวิตและการท�างานของอาจารย์ป๋วยแล้ว จะตอบโจทย์

13 ส า ร ป๋ ว ย Inside-puay December 58.indd 13

23/11/2558 16:48:20

“

อาจารย์ป๋วย ทานเปนตัวอยางของ การมีความสุขจากภายใน โดยไมตองติดอยูกับวัตถุนิยม ลาภ ยศ สรรเสริญ

”

ปัญหาต่างๆ ของสังคมที่ปัจจุบันได้ดี เช่น ถ้าวันนี้เรา เห็นประโยชน์ของการมีจิตสาธารณะ อย่างที่อาจารย์ป๋วย ได้เป็นตัวอย่างไว้หลายเรื่อง ก็เชื่อว่าเราจะสามารถก้าว ข้ามปัญหาหลายอย่างที่ก�าลังเผชิญอยู่ไปได้ ถ้าทุกอย่าง ที่เราท�าเราพูดเราคิดตั้งอยู่บนหลักของความจริง ตั้งอยู่ บนหลักของความถูกต้อง จะเห็นทางออกจากปัญหาต่างๆ ได้ไม่ยาก

เรายกย่องอาจารย์ป๋วยเพราะผลงานที่ท่านสร้าง ไว้ให้แก่สังคมไทย แต่อีกด้านหนึ่งเราสามารถเรียนรู้ ได้มากจากผลงาน จากความคิด จากหลักชีวิตของท่าน ทีจ่ ะชีท้ างออกให้กบั หลายปัญหาของสังคมไทยในปัจจุบนั

มิติหนึ่งที่คนอาจจะไม่ได้พูดกันมากเท่าไหร่ คือ อาจารย์ป๋วยเป็นต้นแบบของการสร้างคุณค่าให้ชีวิตจาก การท�าประโยชน์เพือ่ ส่วนรวม จะเห็นว่าท่านมีความสุขจาก

การท�างานให้คนอื่น ท่านเป็นตัวอย่างของการมีความสุข จากภายใน โดยไม่ต้องติดอยู่กับวัตถุนิยม หรือลาภ ยศ สรรเสริญ ซึ่งการสร้างความสุขจากภายในนี้ เป็นสิ่งที่ สังคมไทยขาดมาก

ถ้าคนไทยเข้าใจเรื่องความมั่นคงภายในจิตใจ ความสุขจากภายใน และยึดถือเรื่องของความถูกต้อง ไม่ยึดติดกับความสุขที่มาจากวัตถุ ลาภ ยศ สรรเสริญ เราก็จะสามารถก้าวข้ามปัญหาต่างๆ ได้ไม่ยาก และ สังคมไทยจะมั่นคงยั่งยืน áÅзѧé ËÁ´¹Õ¤é Í× ·ÑȹТͧ ´Ã.ÇÔÃä· ÊѹµÔ»ÃÐÀ¾ ¼ÙŒÇ‹Ò¡Òø¹Ò¤ÒÃáË‹§»ÃÐà·Èä·Â ¼ÙŒÊÒ¹µ‹Í§Ò¹¢Í§·‹Ò¹ ÍÒ¨Ò້Ǡn

n

n

ส า ร ป๋ ว ย 14

Inside-puay December 58.indd 14

23/11/2558 16:48:22

ปลายปากกาปญญาชนสยาม ส. ศิวรักษ

ความเปน

นักเศรษฐศาสตร ของ

ปวย อึ๊งภากรณ

คุณปวย ทุมเทชีวิตใหกับการเรียน การสอนเศรษฐศาสตรอยางผูเปรียบเทียบ ไดยาก แตทานก็ไมถือวาเศรษฐศาสตรเปนคําตอบสําหรับทุกสิ่งทุกอยาง ดังพวกนัก เศรษฐศาสตรกระแสหลักที่ประชุมกันเปนประจําป ที่เมืองดาวอส ประเทศสวิสเซอรแลนด ถือวาเศรษฐศาสตรเหนือการเมืองการปกครองเอาเลยดวยซํ้า ในขณะที่ คุณปวย วิพากษ ทั้งเศรษฐศาสตรทุนนิยม และเศรษฐศาสตรสังคมนิยม โดยที่ทานมีความออนนอมถอมตน พรอมที่จะฟงคําเตือนจากบัณฑิต ดัง ม.จ.สิทธิพร กฤดากร รับสั่งกับทานวา “คุณปวย เงินทองเปนของมายา ขาวปลาเปนของจริง” 15 Inside-puay December 58.indd 15

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:51:41

ทานเห็นดวยเปนอยางยิง่ และทานเคารพหมอมเจาองคนเี้ ปนอยางยิง่ อีกดวย เพราะทรงอุทศิ ชีวติ ทัง้ หมดเพือ่ ลูกหลานชาวนา ตองพระประสงคให ชาวนาอยูดีกินดี และมีการศึกษาดี นิยมวิถีชีวิตของชาวนา โดยตองไมถูก เอารัดเอาเปรียบดวยประการตางๆ หาไมเมืองไทยจะไมมีอนาคต นาเศรา ที่ไมมีใครแลเห็นคุณงามความดีของเจานายองคนี้ และไมรับฟงคําเตือน ของทานดวยมนสิการเอาเลย ก็คําวา เศรษฐ ในวิชาดังกลาวนั้นหมายถึง ความเปนเลิศ ดังคําวา เศรษฐี ไมไดหมายถึง ผูที่มั่งคั่งในทางทุนทรัพย หากหมายถึง ผูที่มีทรัพย ศฤงคารแลวนําออกมาเจือจานมหาชน ตลอดจนคนยากไรและสรรพสัตว ดังอนาถปณฑิกเศรษฐี และธนัญชัยเศรษฐีเปนตัวอยาง คุณปวย มีความเปนเลิศ ไมแตในทางวิชาการและการบริหารจัดการ หากทานมีความเปนเลิศ ทีเ่ ขาไดถงึ ความงาม ความไพเราะอยางนาอัศจรรย ยิ่งคีตศิลปดวยแลว ทานจะเปาขลุยอยูเปนนิจ ในยามวาง แมในยามเครียด ก็เปนเชนนั้น สําหรับวิจิตรศิลปนั้น ทานใชธนาคารแหงประเทศไทยเปนแหลงที่ ชวยซื้องานเขียนของจิตรกรเปนจํานวนมากมาเก็บไว ซึ่งเปนการใหกําลังใจ ศิลปนนั้นๆ นิมิตดีก็ตรงที่ธนาคารพาณิชยหลายแหงเอาอยางไปทําดวยบาง ยิ่งกรณี อาจารยศิลป พีระศรี ดวยแลว คุณปวย เห็นวา ทานอุทิศตน ใหกับศิลปในเมืองไทยอยางหาใครเทียบไดยากยิ่ง ไมแตจิตรกรรมและ ประติมากรรม หากรวมถึงการอนุรักษศิลปกรรมตางๆ อีกดวย ความขอหลังนี้ มี เฟอ หริพิทักษ และ อังคาร กัลยาณพงศ เปนสดมภหลัก ยิ่งคนหลังนี้ดวยแลว นฤมิตรกรรมของเขาแสดงออกทั้งทางวิจิตรศิลปและวรรณศิลปอยางมีความ เปนเลิศเอาเลยทีเดียว เมื่อ คุณปวย ไดรับเชิญจาก ม.ร.ว.พันธุทิพย บริพัตร ใหไปเปน ประธานกรรมการ มูลนิธิจุมภฏ - พันธุทิพย ทานสามารถเกลี้ยกลอมให คุณหญิงพันธุทิพย อุทิศเงินไปเปนจํานวนไมนอยเพื่อตั้ง หอศิลป พีระศรี บนเนือ้ ทีด่ นิ ของทาน นาเสียดายทีส่ ถาบันนี้ไมสาํ เร็จลุลว งไปไดดว ยดี เพราะ ความเห็นแกตัวของศิลปนบางคน และความมืดบอดของผูที่รับทอดงาน ดังกลาวจาก คุณปวย และ คุณหญิงพันธุทิพย ในโอกาสรอยปชาตกาลของคุณปวยคราวนี้ ธนาคารแหงประเทศไทย และกองทุนธนาคาร ตลอดจน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร โดยเฉพาะ สมาคม เศรษฐศาสตร รวมไปถึง สมาคมอัสสัมชัญ จะรวมกันลงขันตัง้ กองทุนไวเพือ่ อุดหนุนศิลปะจะไดหรือไม ไมแตอุดหนุนนักเขียนรูปและนักเขียนหนังสือ ที่มุงความเปนเลิศ ใหเขาเหลานั้นไมตองขายตัวไปพาณิชยศิลป แมเขา นั้นๆ จะแกชรา และมีพยาธิครอบงํา กองทุนดังกลาวก็นาจะอุดหนุนจุนเจือเขา ใหเขาดํารงชีพอยางสมศักดิ์ศรีของการเปนศิลปน กองทุนที่วานี้จะตองไมของแวะกับศิลปนแหงชาติ ซึ่งบางทีก็มีศิลปน กึ่งดิบกึ่งดีไดรับเลือกเขาไปดวย หรือ ซีไรต (SEA Write) ในระดับนานาชาติ กองทุนที่วานี้จะดําเนินไปดวยดีตองมีกรรมการสรรหาศิลปนจํานวนนอยที่ ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 16

16 23/11/2558 16:51:43

“

ยิ่งกรณี อาจารยศิลป พีระศรี ดวยแลว คุณปวย เห็นวา ทานอุทิศตนใหกับศิลปในเมืองไทย อยางหาใครเทียบไดยากยิ่ง ไมแตจิตรกรรมและประติมากรรม หากรวมถึงการอนุรักษ ศิลปกรรมตางๆ อีกดวย

”

ตามีแววไวคอยสอดสอง เพื่อแสวงหาความเปนเลิศใหจงได เพราะเมืองไทย เราเต็มไปดวยพวกกึ่งดิบกึ่งดีมากมายเกินไปแลว ผูที่ไดรับรางวัลดังกลาว ควรเปดโอกาสใหคนในชนบท ไมนอยไปกวา คนในเมืองกรุง และถาเปนไปได ควรเปดโอกาสใหผูคนในประเทศเพื่อนบาน ไดรับรางวัลดังกลาวนี้ดวย โดยที่รางวัลที่วานี้ควรเปนเงินกอนใหญ และให เปนกําลังใจกับผูรับรางวัล ซึ่งจะนฤมิตรอะไรๆ หรือไม ก็สุดแท มหาวิทยาลัยออกซฟอรดในประเทศอังกฤษนัน้ มีรางวัลอันประเสริฐ รายการหนึง่ ใหผมู คี วามเปนเลิศในทางใดก็ได ใหไดรบั เลือกใหเปน Fellow of All Souls College จะเปนเวลาเทาไร แลวแตกองทุนจะกําหนด การที่ไดรับ รางวัลดังกลาว ผูไ ดรบั รางวัลจะไปไหน จะทําอะไร จะผลิตงานหรือไม ก็สดุ แท แตใจรัก กลาวคือการมุงความเปนเลิศ ตองอุดหนุนจุนเจือไปในทางอิสรภาพ และเสรีภาพยิ่งกวาอะไรอื่น เพราะนี่คือพื้นฐานที่จะทําใหเกิดอัจฉริยภาพและ นฤมิตรกรรมอันมีความเปนเลิศ n

n

n

17 Inside-puay December 58.indd 17

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:51:44

บทความพิเศษ (เรียงความชนะเลิศการประกวดระดับมัธยมฯ โดยจังหวัดชัยนาท)

บุคคล

ผูเ สียสละ

มนุษยเกิดขึ้นมาบนโลกใบนี้ดวยเหตุอันใดกัน ไมมีใครสามารถหาคําตอบอัน แนชัดได จนกวาจะรูวา ทั้งชีวิตเราผานอะไรมาบาง บางคนเกิดมาเพื่อตัวเอง บางคนเกิดมาเพื่อผูอื่น และบางคนนั้น เกิดมาเพื่อทํา คุ ณ ประโยชน ใ ห แ ก ช าติ บ  า นเมื อ ง คนประเภทหลั ง นี้ นานับถือยิ่งนัก ถือวาเกิดมาใชชีวิตไดคุมคาแลว

ไม่นานมานี้ข้าพเจ้ามีโอกาสได้สืบค้นศึกษาชีวประวัติ ของบุคคลท่านหนึ่ง บุคคลท่านนี้มีชื่อเรียกที่ฟังดูประหลาดอยู่ ไม่นอ้ ย ด้วยมิได้เป็นค�าที่อยู่ในภาษาไทย หากก็ท�าให้เป็นจุดเด่น ที่สามารถจดจ�าได้ไม่ยาก ท่านคือ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ มิเพียง ชื่อเสียงเรียงนามของท่านเท่านั้นที่ดูแปลกประหลาด ทว่าแนว ความคิดของท่านก็แปลกใหม่ไม่แพ้กัน เรื่องราวชีวิตของ ดร.ป๋วย มีความน่าสนใจอยู่ในทุกช่วงวัย เพราะท่านได้ก้าวผ่านวันเวลา แห่งการเปลี่ยนแปลงที่หลากหลาย ทั้งยังเป็นผู้ที่มีส่วนร่วม ในเหตุการณ์ส�าคัญมากมาย ท่านเป็นคนหนึ่งที่เกิดมาเพื่ออุทิศ แรงกายแรงใจทั้งหมดให้แก่การท�างานเพื่อบ้านเมือง ส�านึกรู้อยู่ เสมอว่าแผ่นดินไทยให้สงิ่ ใดกับท่านบ้าง โดยเมือ่ ครัง้ ทีท่ า่ นศึกษา จบในระดับปริญญาตรีก็ได้สอบชิงทุนของรัฐบาลได้ไปศึกษาต่อ ที่ประเทศอังกฤษในเมืองผู้ดี ซึ่งท่านก็ตั้งใจศึกษาเล่าเรียนจนได้ เป็นนักเรียนดีเด่น อีกทั้งยังมีคะแนนอยู่ในอันดับสูงสุด เป็นการ แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของเยาวชนไทยคนหนึ่งในขณะนั้นว่า มีความสามารถและเก่งกล้าไม่แพ้ชาติใดในโลก ทั้งนี้ก็ต้องอาศัย ความขยันหมั่นเพียร ใฝ่เรียนรู้ และมีวินัยในตัวเองให้มาก ความ ตั้งใจมั่นของเราจะสามารถเอาชนะทุกสรรพสิ่งไปได้ ดร.ป๋วย ถือเป็นแบบอย่างที่ดีคนหนึ่งในเรื่องการศึกษาเพราะท่านมีความ พากเพียรในการเรียนรู้วิชาการต่างๆ เสมอ ในสมัยที่เรียนจบ ระดับชัน้ มัธยมศึกษาแล้ว ท่านได้ทา� หน้าทีเ่ ป็นคุณครูสอนหนังสือ ให้นกั เรียนในโรงเรียนเดิมทีท่ า่ นจบออกมา กระนัน้ ท่านก็ไม่ยอ่ ท้อ ที่จะเข้าศึกษาต่อมหาวิทยาลัย แม้จะเรียนไปด้วยและท�างาน ไปด้วย แต่ท่านก็มีการจัดสรรเวลาในการสอนและการเรียนที่ เหมาะสม ซึ่งก็ท�าได้ดีทั้งสองหน้าที่ คือ เป็นผู้ให้ความรู้ที่ถูกต้อง และเป็นผู้รับความรู้ที่ชาญฉลาด การท�าหลายสิ่งในเวลาเดียวกัน ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย แต่ก็มีข้อดีตรงที่ท�าให้เราได้เรียนรู้และพัฒนา

ตนเองอย่างรอบด้านอยู่เสมอ สิ่งส�าคัญอยู่ที่ว่าเราต้องไม่ละทิ้ง โอกาสแห่งการเรียนรู้เหล่านั้น เมื่อมีน�้าขึ้นมาก็จงรีบตักไว้เสีย เป็นดีที่สุด ดังเช่น ดร.ป๋วย ที่เมื่อได้รับทุนให้ศึกษาต่อปริญญาเอก เนื่องจากการมีผลการเรียนที่ดี ท่านก็ตัดสินใจเล่าเรียนอีกครั้ง อย่างไม่ท้อถอย และในขณะนั้นเองที่มหาภัยพิบัติแห่งความขัดแย้ง ครัง้ ยิง่ ใหญ่ทจี่ ะรุกรานผลาญท�าลายไปทุกแผ่นดินทัว่ โลกได้บงั เกิดขึน้ นั่นก็คือการเกิดสงครามโลกครั้งที่สอง ดร.ป๋วย และคนไทยที่ อาศัยอยู่ในอังกฤษถูกรัฐบาลไทยเรียกตัวให้กลับประเทศทันที ทว่าด้วยความมองการณ์ ไกลของคนรุ่นใหม่ว่า หากไทยเข้าเป็น พันธมิตรกับญี่ปุ่นและต้องท�าสงครามกับชาติมหาอ�านาจสอง เสือใหญ่อย่างสหราชอาณาจักรและสหรัฐอเมริกา คงเห็นทีไม่มี ทางรอดพ้นเป็นแน่ จึงร่วมกันก่อตั้งคณะเสรีไทยขึ้นมาเพื่อคอย ช่วยเหลือพี่น้องชาวไทยในคราบของทหารอังกฤษ นับเป็นความ กล้าหาญอย่างยิ่งของ ดร.ป๋วย และคณะ เพราะจากสิ่งที่ปฏิบัติ ไปนั้นอาจถูกมองว่าเป็นกบฏ ทั้งที่บุคคลเหล่านี้ต่างก็มีจิตใจ รักชาติ ยอมพลีเลือดเนื้อเพื่อชาติไทยทั้งสิ้น การแสดงออกของ ความรักอาจแตกต่างกัน ทว่าความรักนั้นก็แทรกซึมอยู่ในสายเลือด ของคนไทยทุกคนไม่มีวันจางหายสลายเลือน หลังจากเรียนจบ ดร.ป๋วย ก็ได้เดินทางกลับแผ่นดินเกิด เพื่อมุ่งหวังจะไปช่วยดูแลประเทศ ชาวไทยเชื้อสายจีนคนนี้ตัดสินใจ เข้าท�างานราชการตามทีห่ มายมัน่ ไว้แต่แรก แม้จะมีบริษทั เอกชน เข้ามาเสนองานพร้อมเงินเดือนที่สูงลิบให้ ท่านก็หาได้สนใจไม่ จะมีสักกี่คนกันที่คิดได้แบบบุคคลผู้นี้ ยิ่งในสังคมปัจจุบันด้วยแล้ว ยิ่งหาได้ยาก คนเก่งนั้นมีมากแต่คนที่เก่งแล้วมีคุณธรรมด้วยนั้น หาได้ยากยิ่งกว่างมเข็มในมหาสมุทรเสียอีก คนที่เห็นชาติส�าคัญ กว่าเงินทอง คนที่ใช้ความรู้ในทางที่ถูกที่ควร คนที่น�าวิชาที่มีมา ใช้เพื่อประโยชน์ของประเทศ โดย ดร.ป๋วย ได้ท�างานทางด้าน

ส า ร ป๋ ว ย 18

Inside-puay December 58.indd 18

24/11/2558 10:00:05

เศรษฐกิจตามทีต่ นได้ศกึ ษามา ช่วงนัน้ เป็นยุคสมัยทีเ่ ศรษฐกิจไทย มีสภาพค่อนข้างย�ำ่ แย่เพราะผลกระทบจากเหตุการณ์สงครามโลก ครั้งที่สอง จากการท�ำงานของท่านไม่นานเศรษฐกิจก็กลับคง สภาพได้และเจริญขึ้นเรื่อยๆ ความสามารถของ ดร.ป๋วย เป็นที่ ยอมรับของเพื่อนร่วมงานทั่วไป ท่านเคยได้ด�ำรงในต�ำแหน่ง ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทยอยู่นานทีเดียว ตลอดเวลานั้น เศรษฐกิจไทยเฟื่องฟูเป็นอย่างมาก ท่านหมั่นขยันขนทรายเข้าวัด หาประโยชน์ให้ส่วนรวมเป็นนิจ จนได้ก้าวมาเป็นข้าราชการชั้นสูง ที่ทุกคนต่างเคารพนับถือ แม้จะมีต�ำแหน่งที่สูงขึ้นแต่ท่านก็ยัง ท�ำงานหนักและตั้งใจท�ำงานอย่างเสมอต้นเสมอปลาย ลงมือท�ำ ทุกอย่างด้วยความสัตย์จริงและความเป็นธรรม ไม่เคยส�ำคัญว่า ตนเองเป็นคนใหญ่คนโตแล้วต้องอยู่เหนือใคร มิเคยได้กินเศษ กินเลยเหมือนผู้ที่มียศใหญ่นิยมท�ำกัน อีกทั้งไม่ยอมตกเป็นเบี้ยล่าง ของอ�ำนาจบาตรใหญ่ใดๆ เมื่อเห็นว่าสิ่งใดไม่ถูกต้องก็ท้วงติงขึ้น โดยมิสนใจว่าผู้กระท�ำผิดนั้นจะเป็นผู้ใดใหญ่มาจากไหนก็ตามที เป็นผูท้ ยี่ กความยุตธิ รรมไว้ให้เป็นใหญ่ในใจ นอกจากนีท้ า่ นยังเป็น ผู้ที่มีจิตใจอันแข็งแกร่ง คนที่ท�ำงานใหญ่ใจก็ต้องใหญ่ตามด้วย ภาระมากมายที่ถาโถมเข้าใส่จ�ำเป็นต้องแบกรับมันไว้ให้ได้ แล้ว เผยออกมาให้เห็นเพียงรอยยิ้มบนใบหน้าที่ดู ใจดี ดังเช่นเมื่อ ครั้งหนึ่งที่ ดร.ป๋วย ได้ด�ำรงต�ำแหน่งเป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์ ช่วงนั้นได้เกิดวิกฤตการณ์ความขัดแย้งขึ้นระหว่าง รัฐบาลและประชาชน เกิดการแบ่งฝักฝ่ายเรียกร้องความต้องการ ของตัวเองโดยไม่ฟงั เสียงของฝ่ายตรงข้าม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ถูกจัดให้เป็นศูนย์กลางสถานทีข่ องการชุมนุมโดยการน�ำของนิสติ นักศึกษาในมหาวิทยาลัย ดร.ป๋วย ที่เปรียบเสมือนพ่อของนิสิต ทุกคนก็ได้เพียงเฝ้ามองดูลกู ๆ ทีต่ อ้ งถูกท�ำร้ายด้วยความเจ็บปวด จะห้ามปรามอย่างไรก็เกินก�ำลังจะท�ำไหว เพราะทุกคนต่างก�ำลัง หุนหัน เลือดในตัวเดือดพล่านด้วยความมุ่งมั่นจะชิงชัยเพื่อความ เป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง นับวันเหตุการณ์ครั้งนั้นก็ยิ่ง เลวร้ายขึ้นเป็นทวีคูณ ภูเขาที่ ดร.ป๋วย ทนแบกเอาไว้ยิ่งเพิ่ม น�้ำหนักลงมามากขึ้น จนใจที่สุดภูเขาก็ได้แตกออกเป็นเสี่ยงๆ ด้วยการลงมือใช้ความรุนแรงต่อตีกัน ชิ้นส่วนจากสะเก็ดภูเขา ที่ระเบิดออกมาคงมีไม่น้อยที่อาจตกกระเด็นไปสร้างบาดแผล เอาไว้ในใจลึกๆ ของท่าน

ทุกหยาดเหงื่อของชายผู้นี้ได้อุทิศเพื่อการท�ำงานให้ ประเทศชาติอย่างแท้จริง เพราะไม่เพียงการท�ำงานเป็นผู้น�ำเพื่อ ประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศเท่านั้น หากในส่วนเล็กๆ ท่านก็ ไม่ทอดทิ้งหรือวางเฉย ดร.ป๋วย ได้ร่วมมือกับคณะผู้ใจบุญก่อตั้ง มูลนิธิบูรณะชนบทแห่งประเทศไทย เพื่อเป็นการพัฒนาคุณภาพ สังคมและบุคคลในพืน้ ที่ไกลปืนเทีย่ งให้มชี วี ติ ความเป็นอยูท่ ดี่ ขี นึ้ เห็นได้ว่าท่านนั้นมีความเห็นอกเห็นใจในความล�ำบากทุกข์ยาก ของเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน เมื่อมีสิ่งใดพอช่วยได้ก็เต็มใจช่วยเหลือ และให้ความร่วมมืออย่างเต็มก�ำลัง ท่านได้ไปคลุกคลีตีโมงอยู่ กับกลุ่มชาวบ้านเพื่อศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิตจากพวกเขา ซึ่งไม่อาจ หาได้จากอาจารย์ชั้นสูง เพราะการเรียนรู้นั้นมิได้จ�ำกัดว่าต้อง

อยู่แค่ในห้องเรียนหรือต้องมาจากครูบาอาจารย์ที่มีความรู้มากๆ เท่านั้น การเรียนรู้โดยอาศัยประสบการณ์และใช้ทักษะจากชีวิตจริง จะท�ำให้เราสามารถเข้าใจสิ่งเหล้านั้นได้อย่างถ่องแท้ คนเราถ้า หยุดเรียนรู้ก็คงไม่ต่างอะไรกับการหยุดชีวิต ดร.ป๋วย ทุ่มเทให้กับ สิ่งที่ท�ำโดยมิได้ห่วงว่าตนเองอาจต้องตกระก�ำล�ำบากหรือยึดมั่น ถือมั่นในความใหญ่โตของตนเอง เพราะเดิมทีท่านก็เป็นผู้ที่มี ชีวติ แบบสมถะอยูแ่ ล้ว คือ การด�ำเนินชีวติ อย่างเรียบง่าย เดินอยู่ ในทางสายกลาง มีความพอเพียงตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว กินอยู่ด้วยความมักน้อย และ ใช้จ่ายแต่น้อย นอกจากการท�ำงานดังที่ได้กล่าวมาข้างต้นแล้ว ดร.ป๋วย ผู้นี้ก็ยังมีความสามารถในการประพันธ์อีกด้วย บทประพันธ์ ค�ำกลอนของท่านจะมีความหมายที่ล�ำลึกทว่าชัดเจน เข้าใจและ เข้าถึงอารมณ์ ได้ง่าย แต่มีผลงานการเขียนชิ้นหนึ่งที่ข้าพเจ้า อ่านแล้วก็เกิดความประทับใจเป็นอย่างยิ่ง ผู้เขียนเปรียบเหมือน กระบอกเสียงที่เล่ากล่าวถึงความต้องการในฐานะมนุษย์คนหนึ่ง โดยอ้างอิงตัวอย่างจากตัวเอง มนุษย์ทุกคนไม่ว่าชาติใดเผ่าพันธุ์ใด ยากดีมีจนอย่างไร ต่างก็ต้องการปัจจัยพื้นฐานในการด�ำรงชีวิต มีความเป็นอยู่ที่มั่นคง ได้รับสวัสดิการที่ครบถ้วน มีที่อยู่อาศัยให้ พักพิง มีเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มสวมใส่มีอาหารและน�้ำดื่มไว้ประทัง ยามหิว และมียารักษาโรคไว้เยียวยายามเจ็บไข้ได้ป่วย ทั้งนี้เพื่อ ให้ชีวิตสามารถด�ำเนินไปได้อย่างสงบสุข มีตอนหนึ่งในบทความ ที่ข้าพเจ้าซาบซึ้งเป็นอย่างมาก ซึ่งเขียนไว้ว่า “...เมื่อตายแล้ว ยังมีทรัพย์สมบัติเหลืออยู่ เก็บไว้ให้เมียผมพอใจในชีวิตของเธอ ถ้าลูกยังเล็กอยู่ก็เก็บไว้เลี้ยงให้โต แต่ลูกที่โตแล้วไม่ให้ นอกนั้น รัฐบาลควรเก็บไปให้หมด จะได้ใช้เป็นประโยชน์ ในการบ�ำรุงชีวิต ของคนอื่นๆ บ้าง...” ใจความบ่งบอกให้ทราบว่าผู้เขียนเป็น ผู้มีความเสียสละอย่างใหญ่หลวง และท่านยังเป็นผู้ให้แม้กระทั่ง สิน้ ลมหายใจแล้ว บทความทีก่ ล่าวถึงนีค้ อื เรือ่ ง คุณภาพแห่งชีวติ ปฏิทินแห่งความหวัง จากครรภ์มารดาถึงเชิงตะกอน ดร.ป๋วย แสดงให้เห็นว่าท่านได้เรียนรู้และเข้าถึงสัจธรรมของชีวิตอย่าง แท้จริง รู้ว่าอย่างไรเสียตัวเราเมื่อเกิดมาได้ วันหนึ่งก็ต้องสลาย ตายจากได้เหมือนกัน ทุกอย่างเริ่มขึ้นมาเพื่อรอวันจบลงไป มีเพียง สิง่ เดียวเท่านัน้ ทีจ่ ะคงสถิตอยูค่ อื การกระท�ำทีบ่ คุ คลนัน้ ได้รงั สรรค์ ปั่นแต่งไว้เมื่อครั้งยังมีลมหายใจอยู่

ข้าพเจ้ารู้สึกประทับใจเหลือเกิน กับเรื่องราวต่างๆ มากมายที่ ดร.ป๋วย ได้สร้างขึน้ มาอาจไม่ใช่สงิ่ ทีย่ งิ่ ใหญ่ลำ�้ เลิศนัก แต่ก็เป็นสิ่งสุดประเสริฐที่ท�ำให้บ้านเมืองไทยเป็นไทยดังเช่น ทุกวันนี้ จะมีคนแบบนี้อีกสักกี่คนกัน คนที่พร้อมจะถวายทั้งชีวิต ให้ชาติและแผ่นดินบ้านเกิดด้วยความซื่อสัตย์สุจริตโดยตลอด ข้าพเจ้าจะจดจ�ำเรือ่ งราวน่าประทับใจและน�ำท่านมาเป็นแบบอย่าง ในการด�ำเนินชีวติ จะสานต่ออุดมการณ์ความตัง้ ใจในการพัฒนา ประเทศไทยของท่าน ขอน้อมร�ำลึกแด่ ศาสตราจารย์ (พันตรี) ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ n n n กัญญารัตน์ กะล้อม (ชั้น ม.5 โรงเรียนสรรพวิทยา จังหวัดตาก)

19 ส า ร ป๋ ว ย Inside-puay December 58.indd 19

24/11/2558 10:00:06

มองป๋วย ยงยุทธ หนูเนียม

ผู้เป็น

ตํานาน อันนิรนั ดร

ทานที่เคารพทั้งหลาย…ทานเคยไดยิน…ทานยังจําคํากวีกูประกาศกองกาลนี้หรือไม

นี่คือคํากวีของทานผูซึ่งเปนตํานานอันนิรันดรนั้น… ตราบบัดนี้…เราทั้งหลายยังคงศรัทธาเชื่อมั่นวา… ส า ร ป๋ ว ย 20

Inside-puay December 58.indd 20

23/11/2558 16:52:24

มิใช่ค�ำ...ระส�่ำเสียงแสวงอ�ำนาจ ใช่วาทะ...หาประโยชน์กอบโกยกิน

ใช่โวหวัง...สังวาสอามิสสิน ใช่ลมลิ้น...อหังการ์มหากวี

คือคมคิด...คนตรงในประเทศคด จึงปลุกแรงลมหายใจแห่งเสรี

เมื่ออาธรรมก�ำหนดก�ำกับชี้ เป็นปณิธานวิถี...ให้โลกฟัง

คือสัจจะ...แห่งธรรมศาสตราจารย์ เพื่อดอกไม้แห่งคุณภาพชีวิตบานจริงจัง

เพียรส่งสาส์นปฏิทินแห่งความหวัง ด้วยพลัง...แห่งสันติประชาธรรม

บนวิถี...สิทธิ...เสรีภาพ พัฒนาเอื้ออารยะนวัตกรรม

ไร้อ�ำนาจหยามหยาบคอยเหยียบย�่ำ สันติประชาธรรม...ทั่วถึงและยั่งยืน

ทั่วถึงถ้วน...วัยเยาว์ย่างหนุ่มสาว ลมหายใจทุกห้วงยามท่ามวันคืน

ตราบแก่เฒ่าจวบดับมิกลับฟื้น ต้องยั่งยืน...เสมอค่าความเป็นคน

จากครรภ์มารดาถึงเชิงตะกอน โดยเป็นธรรมด้วยเป็นไทฯ ทุกชั้นชน

คุณค่าคนทุกบทตอนมิถูกปล้น ขับไล่ล้างความมืดมน...พ้นทางไทฯ

มิใช้เพียงปณิธานหลักการกล้า เพียรทุ่มเทเอื้ออุทิศสุจริตใจ

แต่ก้าวฝ่าอ�ำนาจอันมาดร้าย ชูธงชัย...สันติประชาธรรม

ด้วยปรารถนาดีอันพิสุทธิ์ มุ่งมั่นคงด้วยศรัทธาทุกก้าวน�ำ

มีความรักเพื่อนมนุษย์เป็นหมุดย�้ำ เพื่อเปลี่ยนผ่าน...ชะตากรรมของแผ่นดิน

แม้วันนี้... ปฏิทินแห่งความหวังยังเลือนราง สันติประชาธรรมซ�้ำแผ่วยิน

คุณภาพชีวิตยังเคว้งคว้างบ้างขาดวิ่น แต่มิสิ้น...ปณิธานวิถีคน

คือวิถี...แห่งจริยธรรมอันหาญกล้า กัลยาณมิตรแห่งก้าวย่างทางผองชน

จิตวิญญาณแห่งศรัทธาอันเข้มข้น คือวิถีคน...แห่งต�ำนานอันนิรันดร์

คือแก่นต้น...สินติประชาธรรม คือตัวตน...อาจารย์ป๋วย อึ๊งภากรณ์ คือตัวตน...อาจารย์ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ด้วยศรัทธาคารวะ ผศ.ยงยุทธ หนูเนียม ณ กาลย�่ำรุ่งสิบสามตุลาคมสองพันห้าร้อยห้าสิบแปด

หมายเหตุ... ผู้เขียน ขออนุญาตต่อ ท่าน ดร.อัมมาร์ สยามวาลา เจ้าของถ้อยค�ำ “ผู้เป็นต�ำนานอันนิรันดร์” และ “คนตรงในประเทศคด” ซึ่งผู้เขียนได้น�ำมาใช้ร่วมในกวีร�ำลึก ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ครั้งนี้ ด้วยความเคารพยิ่ง

21 ส า ร ป๋ ว ย Inside-puay December 58.indd 21

23/11/2558 16:52:24

ปาฐกถา 100 ป กองบรรณาธิการ

รัฐไทย กับ การพัฒนาเศรษฐกิจ : แนะไทยหลุดพนกับดักรายไดปานกลาง

เพิ่มงานวิจัย พัฒนาทักษะแรงงาน หนุนเอกชนรวมตัวเปนกลุมหุนสวนพัฒนานวัตกรรม ดร.สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย ประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรือ TDRI องคปาฐกในงาน ปาฐกถา 100 ป ปวย อึ๊งภากรณ ครั้งที่ 8 หัวขอ “รั ฐ ไทยกั บ การพั ฒ นาเศรษฐกิ จ ” เมื่ อ วั น จั น ทร ที่ 23 พฤศจิ ก ายน 2558 เวลา 13.30 - 15.30 น. ณ หองประชุมชั้น 5 คณะเศรษฐศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ท า พระจั น ทร กล า วว า ท า นอาจารย ป  ว ย ได พู ด ถึ ง การพั ฒ นาประเทศไว ม ากมาย ที่รูจักกันดีก็คือ เรื่องของรัฐสวัสดิการ ทานพูดเรื่อง การเงินการคลัง, การพัฒนา ชนบท, การศึกษา, ศาสนาและจริยธรรม ประเทศไทยตองเปลี่ยนรูปแบบการพัฒนา ประเทศใหม จากการที่ เ น น พั ฒ นาอุ ต สาหกรรมแบบไม พึ่ ง เทคโนโลยี ม าเป น เวลานาน ซึ่งขณะนี้ถึงทางตัน แลว จึงตองเปลี่ยนรูปแบบมาเปนพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม โดยภาคธุรกิจตองรวมตัวกัน เปนหุนสวนเพื่อนวัตกรรม ทั้งบริษัท SME บริษัทเกิดใหม และภาควิ ช าการ เพื่ อ รั บ บทบาทในบางเรื่ อ งแทนภาครั ฐ ที่ ห มดความสามารถทํ า ได ถื อ เป น โมเดลการทํ า โครงการร ว มภาครั ฐ และเอกชนเพื่ อ การพั ฒ นาประเทศ และเป น หนทางที่ชวยใหประเทศไทยหลุดพนกับดักรายไดปานกลางไดภายใน 10 ป

ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 22

22 24/11/2558 10:08:35

กับดักรายปานกลางนั้น เปนสิ่งที่ในทางวิชาการ ยังไมไดมีหลักฐานทางทฤษฎีที่แนชัด สวนในเรื่องกับดัก ความยากจน มีโมเดลมีแบบจําลองที่ชัดเจนวาอะไรบางที่ พอจะเปนสาเหตุใหประเทศหนึ่งจะกาวผานความยากจน เปนประเทศที่มีรายไดปานกลาง แต ในเรื่องของกับดัก รายไดปานกลางนั้น ไมไดมีตัวโมเดลที่ชัดเจน มีขอสงสัย แตขอสงสัยนี้ตอกยํ้าดวยขอเท็จจริง ยกตัวอยางเชน ในบรรดาประเทศที่พนจากประเทศยากจน ไปสูประเทศ ที่มีรายไดปานกลางแลว มีเพียง 13 จาก 101 ประเทศที่ สามารถพนจากกับดักรายไดปานกลางได ซึ่งไทยนั้นติด อยูในกับดักรายไดปานกลางและการทีจ่ ะไตขนึ้ เปนประเทศ ที่รวยนั้น ยากกวาไตขึ้นเปนประเทศรายไดปานกลาง เพราะบางประเทศที่เคยรวยก็ตกกลับมาติดกับดัก ประเด็นที่สําคัญที่ตองนําเรื่องรายไดปานกลาง เขามาพูดเพราะวาประเทศไทยนั้นกําลังจะกาวเขาสูการ เปลี่ยนแปลงครั้งใหญและความเปนจริงของสังคมไทยก็คือ กําลังกาวสูสังคมผูสูงอายุ โดยไทยกาวเขาสูสังคมผูสูงอายุ เร็วกวาประเทศที่กําลังพัฒนาอื่นในเอเซีย ซึ่งปรากฏการหนึ่ง ที่จะตองเกิดขึ้นในสังคมผูสูงอายุนั่นก็คือ มีการใชเงินเพื่อ สวัสดิการสังคม เรื่องของการบําเหน็จ บํานาญ เกษียณอายุ คารักษาพยาบาล ที่จะมีตนทุนสูงขึ้นนั้น รัฐบาลจะเอาเงิน มาจากที่ไหน และสวัสดิการที่ ทานอาจารยปวย พูดถึงวา อยากใหมีสวัสดิการทั่วถึงจากครรภมารดาสูเชิงตะกอน นั้นเปนของที่ไมไดมาฟรีๆ นั้นเปนของที่ตองมีตนทุนทาง การเงิ น การคลั ง เพราะฉะนั้ น ความสํ า คั ญ ของการที่ ประเทศไทยจะตองมีการเจริญเติบโตพอใหพนื้ กับดักรายได ปานกลางจึงเปนเรื่องที่มีความสําคัญอยางยิ่ง

ดร.สมเกียรติ บอกวา โมเดลพัฒนาใหมคือโมเดล ที่จะตองกาวใหพนจากประเทศรายปานกลางและตอง พัฒนาเทคโนโลยี ตองพัฒนาศักยภาพแรงงานใหแรงงาน มีมูลคาเพิ่ม รักษาสิ่งแวดลอม เชื่อมโยงการผลิตโดยการ เพิ่มกําลังซื้อภายในประเทศ จัดสรรทรัพยากรการคลัง อยางเหมาะสมและรักษาวินัยทางการคลัง สรางนวัตกรรม และพัฒนาเทคโนโลยี พัฒนาการศึกษาที่มีคุณภาพ เพิ่ม ผลิตภาพแรงงาน ถาคนไมเกง การศึกษาของประเทศอยู ในระดับที่มีปญหาก็ยากที่จะพัฒนาเศรษฐกิจ พัฒนาสังคม และพัฒนาการเมืองและในทุกๆ ดาน โดยการที่จะพัฒนา เศรษฐกิจนัน้ ตองพัฒนาคน ตัวอยางเชน การพัฒนากําลังคน ในสวนอาชีวะศึกษา ซึง่ แทบทุกรัฐบาลไดพดู ถึงแตวา รูปธรรม ที่จับตองไดมีนอย แนวโนมที่เกิดขึ้นในทั่วโลกไมเฉพาะใน ประเทศไทย ที่ความนิยมในอาชีวะศึกษานั้นลดลง แมแต ในประเทศที่เคยเปนอาชีวะศึกษาที่เขมแขงอยางประเทศ เยอรมันนี ที่ถือไดวาเปนประเทศตนแบบในการพัฒนา อาชีวศึกษา แตอาชีวะศึกษายังไดรับความนิยมในประเทศ ที่เปนทวิภาคีอยางเชน สวิตเซอรแลนด เดนมารก ทวิภาคีเปนการเรียนรูจ ากทัง้ ในโรงเรียนและสถาน ประกอบการ ใชเวลาเรียนในสถานประกอบการอยางนอย 25% เรียนจากปญหาจริงไมใชปญหาสมมุติ มีการเรียน สลับไปมา ในชวง 1 - 4 ป เชนเรียนในสถานศึกษา 3 วัน ในสถานประกอบการ 2 วัน เพราะตองมีการเรียนรูจริง จากสถานประกอบการกับเรียนรูในโรงเรียนในทางทฤษฏี เขาเชื่อวาเปนโมเดลที่ดีที่สุดในการเรียนรู คือตองเจอ สถานการณจริง และในขณะเดียวกันก็ตองไดความรูทาง ทฤษฏีดวย นักศึกษาเปนพนักงานของบริษัททําใหไดคาจาง

23 Inside-puay December 58.indd 23

ส า ร ป ว ย

24/11/2558 10:08:36

สรางรายไดในขณะศึกษาไดอีกดวย อยางในประเทศไทย ทีเ่ ปนวิทยาลัยทีเ่ ปนทวิภาคีแหงแรกและไดรบั ความนิยมสูง ก็คือ วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี ใชวิธีการเรียนในโรงงาน เปนหลัก โดยตอนกลางวันเรียนในวิทยาลัย กลางคืนเรียน ในสถานประกอบการ มีการเลือกนักเรียนเขาโครงการ ลวงหนา เตรียมตัว 1 ป สอบไล - เรียนซอม กอนขึ้นชั้น และสงใหไปเรียนในสถานประกอบการ โดยจะมีครูนิเทศ ดูแลนักเรียนที่อยูในระหวางฝกงานอยางใกลชิด ทําให นักศึกษาที่นี่ไดรับการยอมรับในคุณภาพ เมื่อจบออกมา ก็สามารถหางานดีไดเปนอยางดี เพราะฉะนั้นแนวทาง การขยายผลทวิภาคีใหประสบผลสําเร็จของไทยก็คือตอง สรางตัวชวย เพื่อเปนตัวแทนของรัฐและเอกชน โมเดล ที่เปนไปไดคือรัฐออกเงินทุน เอกชนบริหาร ภายใตการ กํากับของรัฐ โดยทีต่ อ งมีการกํากับระบบ แรงงาน คุณภาพ จูงใจถานประกอบการใหรวมกับรัฐ จูงใจนักเรียนโดยให ประกาศนียบัตรพิเศษและประกันคุณภาพ ฯลฯ โดยสรุป ทวิภาคีเปนตัวอยางที่ทําใหเห็นวาสามารถยกระดับคุณภาพ แรงงานได แตทั้งนี้การทําทวิภาคีในเมืองไทยยังแพรหลาย นอยมาก เหตุเพราะไมมีตัวชวยขยายผล ทําใหจับคูระหวาง นักศึกษากับผูประกอบการที่มีคุณภาพยาก เพราะไมมี กลไกชวยเตรียมตัวและไมมีการประกันคุณภาพมาตรฐาน นั่นเอง ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 24

ทั้งนี้หากไมเรงดําเนินการเรื่องดังกลาว และยัง ปลอยใหการพัฒนาของไทยเปนอยางนี้ไปเรื่อยๆ จะทํา ใหเปาหมายการหลุดพนจากประเทศที่มีรายไดปานกลาง ยาวนานขึ้นไปอีกกวา 26 ป ในขณะเดียวกันยังเห็นวา ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 12 ที่ กําหนดเปาหมายใหประเทศไทยเปนประเทศที่มีรายไดสูง ภายใน 10 ป เปนไปไดดวยความยากลําบาก เชนเดียวกับ เปาหมายการสรางเศรษฐกิจใหโตปละ 5% ภาคบริการโต ปละ 7% ผลิตภาพการผลิต ปละ 2.5% และการลงทุนวิจัย และพัฒนาใหได 2% ตอจีดีพี ในป 64 ซึ่งอาจเปนความฝน ทั้งหมด เนือ่ งจากเปาหมายดังกลาวเปนการกําหนดกรอบ กวางๆ และยังไมเห็นมาตรการใหมที่จะออกมาขับเคลื่อน เปาหมายดังกลาวอยางชัดเจน ฉะนัน้ ภาคธุรกิจตองรวมตัว กันเพื่อใหภาครัฐเห็นความสําคัญและสงเสริมการยกระดับ ภาคการผลิตในระยะยาว รวมกันผลักดันใหนวัตกรรมกลาย เปนกระแสหลักของประเทศใหได เนือ่ งจากนวัตกรรมเปน เรื่องที่สําคัญที่สุดในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทย แตเรื่องนี้กลับเปนเรื่องที่ไดรับความสนใจนอยมาก จนนา แปลกใจเปนอยางยิ่ง !!! n n n

24 24/11/2558 10:08:38

ปวยเสวนาสัญจร กองบรรณาธิการ

ปวยเสวนาสัญจร จังหวัดจันทบุรี

“จริยธรรมกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต”

วงเสวนาเล็กๆ ถูกตั้งขึ้นในรั้ว มหาวิทยาลัยราชภัฎรําไพพรรณี จังหวัดจันทบุรี เพื่อใหเกิดการแลกเปลี่ยนพูดคุยเรื่องราวของผูชาย คนหนึ่ง ที่มีชีวิตเปนตนแบบ อยางมากดวยคุณคา และความหมาย หวังที่ จะทําใหคนรุนหลังที่เกิดใหมไดรูจักเขามากยิ่งขึ้น “ปวย อึ๊งภากรณ” สามัญชนที่ยิ่งใหญของแผนดินไทย อาจารยปวย อึ๊งภากรณ เปนคนที่มีความเปนมนุษย มากที่สุดคนหนึ่ง เปนนักพัฒนาที่มีพระคุณตอลูกแมโดม ทานลาออกจากผูวาการธนาคารชาติ เพื่ออุทิศชีวิตใหกับ การศึกษา เปนคนแรกที่เสนอใหรัฐกูเงินดานการศึกษา ไมเคย มีใครกลาคิดแบบนี้ เปนคนกลาหาญรักความยุติธรรม ทาน ตองการสรางบัณฑิตใหรับผิดชอบตอสังคม สรางความเปนธรรม หวานเมล็ดพันธุการพัฒนา เพื่อใหเขาถึงชาวบานไดมากขึ้น สรางเศรษฐกิจคนเล็กคนนอยในพื้นที่ตองเขมแข็งยั่งยืน

เวทีเริ่มตนดวยการกลาวเปดงานของ ผศ.กรรณิการ เผือกนําผล คณบดีคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร “รูสึกเปนเกียรติที่มหาวิทยาลัยราชภัฎรําไพพรรณี เปน 1 ใน 10 ที่เปนสวนหนึ่งในการจัดการรําลึกถึงอาจารยปวย ตามภูมิภาค ทานเปนผูปรารถนาดีตอสังคมและประเทศชาติ หวังสรางสังคมที่มีสมรรถภาพ เสรีภาพ เมตตา ไมเคยแสวงหา อํานาจ ผลประโยชน อามิสสินจางใดๆ ทานมีเพียงความรักชาติ มีความกลาหาญทางจริยธรรม ไมยอมกมหัวใหกบั อํานาจฝายใด

25 Inside-puay December 58.indd 25

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:53:06

เปนตํานานอยู ในใจของพวกเราทุกคน ทําใหพวกเราไดเขาใจ ความคิดความอาน สรางสรรค ใหเกิดความยุตธิ รรมตอสังคม บน วิถีสันติประชาธรรม” คุณกษิดิศ อนันทนาธร กรรมการมูลนิธิเสฐียรโกเศศนาคะประทีป ผูดําเนินรายการ ไดเปดวงพูดคุยโดยเริ่มจาก คุณบุญสม อัครธรรมกุล ผูชวยอธิการบดีฝายศิษยเกาสัมพันธ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร และเปนอดีตนายก อมธ. “อาจารยปวยออกจากประเทศไทยไปในป 2519 แตผม เขาธรรมศาสตร ป 2521 ซึ่งไมทันทานแลว วันนี้ผมมีขอเขียน ที่คัดมาจากบุคคลตางๆ ที่รูจักใกลชิดทาน ทั้งที่เคยเปนลูกศิษย เคยรวมงาน หรือคนที่เคยรวมชะตากรรมกับทาน มาใหเรียนรู รวมกันวา ทานเปนคนธรรมดาสามัญ ทีห่ าเงินใหตวั เอง เมือ่ เรียน หนังสือ ทานเชื่อวาคนเราจะเรียนเกงตองอยูที่ความขยัน ความ ตั้งใจ ความมุงมั่น ก็สามารถเปนคนที่เรียนเกงได อาจารยปวย เปนลูกคนจีน เวลาทานไปเรียนหนังสือมักจะถูกคนลอวา เปน เจก แตทานก็เปนลูกเจกที่รักผืนแผนดินไทยยิ่งนัก” จากขอเขียน อาจารยยงยุทธ ยุทธวงศ อดีตรอง นายกรัฐมนตรี ซึ่งมีศักดิ์เปนหลานของ อาจารยปวย ทานเคย เขียนถึง อาจารยปวย ไววา “ลุงปวยเปรียบเสมือนมาตรฐานทองคําของครอบครัว เปนตัวอยางทีพ่ วกเราพยายามดําเนินรอยตาม ใครก็ตามที่ไดรบั การเปรียบเทียบวาเหมือนลุง ถือเปนคําชมทีด่ ที สี่ ดุ ทีพ่ งึ่ จะไดรบั ใครกตัญูตอ พอแม ใครอุปถัมนครอบครัว ใครรับใชประเทศชาติ ในตําแหนงทีส่ าํ คัญๆ คนคนนัน้ เขาสูม าตรฐานทองคําเหมือนลุง มีบางอยางทีพ่ วกเราในครอบครัวนัน้ ไมสามารถทดสอบตัวเอง เหมือนอยางลุงคือ ความกลาพูด กลาทําในสิง่ ทีเ่ ชือ่ มัน่ วาถูกตอง แมจะเกิดอันตรายก็ตาม” ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 26

ขอเขียนของ อาจารยนริศ ชัยสูตร รองปลัดกระทรวง การคลัง ซึ่งก็เปนหลาน อาจารยปวย ก็ไดเขียนเลาไวอยาง นาสนใจวา “ทานเปนคนที่ชอบให ทั้งในที่ทํางาน ในหมูญาติ หลานที่พอแมมีปญหาก็จะชวยเรื่องการเงิน ในทุกปทานจะ สงเงินใหหลานทุกคน ผมไดรับเงินแตะเอียทุกป แมจะเขา มหาวิทยาลัยแลว แมในชวงเวลาที่ทานลําบากอยู ใหมาก ใหนอยก็ยังให” จากขอเขียนนี้จะเห็นวา อาจารยปวย ทําใหเราเห็นวา ชีวิตคนเราเก็บออมไวพอใช ไมตองเก็บออมเพื่อความมั่นคั่ง การดํารงตําแหนงจากหลายตําแหนงทําใหมีเงินจากหลายที่ แตทานไมเคยเก็บเพื่อมาใชสวนตัวเลย ยังแบงปนใหกับคนที่มี โอกาสนอยกวาเสมอ หรือแมแต อาจารยรังสรรค ธนะพรพันธุ ลูกศิษยกนกุฏิของ อาจารยปวย ก็เขียนไวอยางนาสนใจวา “อาจารยปว ยเกิดในตระกูลสามัญชน เติบโต ตายอยาง สามัญชน แสดงใหลูกศิษยเห็นวา วิถีแหงสามัญชนเปนวิถีที่ ยิ่งใหญและงดงามได ไม ไดขึ้นอยูกับชั้นชน ฐานะ ตําแหนง อภิสิทธิ์ที่ไดรับ แตขึ้นอยูกับความเปนมนุษย เราไดสูญเสีย คนที่มีความเปนมนุษย ใครเกิดมานอย รัฐตองหยิบยื่นใหมาก หลักของความยุติธรรมในสายตาอาจารยปวย ทานหวังจะเห็น รัฐสวัสดิการตัง้ แตแมและเด็ก ถึงวาระสุดทาย ณ บัดนี้ สังคมไทย ไดสูญเสียพลเมืองที่ดีที่สุดคนหนึ่ง ที่ไมหวังผลอะไรตอบแทน จากแผนดินไทย แมแตอนุสาวรีย” “คุณธรรม จริยธรรม เปนรากเหงาของจิตวิญญาณ ทฤษฎีทางจริยธรรม มันสะทอนอะไรบางกับตัวอาจารยปวย อึ๊งภากรณ ผมคิดวา หนึ่งประสบการณทางสังคม ปรโตโฆสะ

26 23/11/2558 16:53:08

คือการไดฟง การไดรับการอบรมจากแมและอา มีผูปกครองดี เลี้ยงดูดี หลอหลอมทําใหเกิดความเฉลียวฉลาด สติปญญา คือกุญแจดอกแรกที่ทําใหอาจารยปวยมีสัมมาทิฐิ การมีความ คิดเห็นที่ถูกตอง เห็นอยางถูกตองและเห็นตามความเปนจริง สอง มีจิตใจดีงาม สาม การรูจักคิดวิเคราะห แยกแยะ ซึ่งถา เปรียบเปนตนไม สิ่งเหลานี้คือรากที่สําคัญของอาจารยปวย กอใหเกิดลําตนที่งดงาม คือ มีความเชื่อมั่นในอํานาจตนเอง มีวิสัยทัศน มีแรงจูงใจใฝสัมฤทธิ์ เสมอตนเสมอปลาย ซื่อสัตย จึงสงผลคือ เปนคนดีตอสังคม” ซึ่ง ดร.เชษฐณรัช อรชุน รองคณบดี คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัย ราชภัฎรําไพพรรณี ไดวิเคราะห อาจารยปวย ผานทฤษฎี ตนไมทางจริยธรรมใหไดมองเห็นรวมกัน ปดทายวงเสวนาดวย สกลฤทธิ์ จันทรพุม ผูกอตั้ง Ma.D Club For Change พูดถึง “จริยธรรม มันเกี่ยวของอะไร กับตัวเรา หลายคนยังไมรูวา วิชาที่เราเรียนในปจจุบัน มัน ลาหลังไปกี่ปแลว แลวอยางไร สิ่งที่เราเรียนเปนความรูที่ชา ไปแลวกับโลกในอนาคต ทําไมตองมาฟงคนพูดถึงอาจารยปวย พี่ถามนองที่ออฟฟศ วาจะทําเรื่องอาจารยปวยใหคนรุนใหม รูจัก ตองทําอยางไร นองถามกลับวา ปวยเกี่ยวอะไรกับผม? ทําไมผมตองฟงเรื่องของคนคนนี้ดวย จะเห็นวาโลกเปลี่ยน ไปหมด แตสิ่งสําคัญคือกระบวนการเรียนรู คุณจะไปหาความรู ไดอยางไร ทุกอยางมันเปลี่ยนไปเร็ว คําถามคือตัวเราที่เปน คนหนึ่งในโลกที่เปลี่ยนไปเร็ว มีปญหาเยอะมาก จะทําอยางไร ยอนกลับมาที่อาจารยปวย แนวคิดของอาจารยปวย จากครรภมารดาสูเชิงตะกอน มีใครเคยไดยินชื่อนี้บาง ถาได ลองอานบทความนี้ดู จะตอบวา แนวคิดอยางนี้กับปจจุบัน มันไมลาสมัยเลย ทําไมคนคนหนึ่งเมื่อ 50 ปที่แลว สามารถ

คิดและเขียนใหแนวทางสังคมไปเปนแบบนั้น หลักแนวคิดจาก เกิดจนตาย กวาจะพัฒนาไดระบบสาธารณสุข ใครเจ็บปวย ควรไดรับการรักษา ซึ่งเมื่อ 20 ปที่แลว มีเปน 10 แบบให เราเลือก ปจจุบันสามารถทําได มีหลักประกันสุขภาพ ประเทศ ทัว่ โลกก็มาดูงาน คําถามคือทําไมบานเรายากจนจึงทําแบบนี้ได สิ่งเหลานี้มีพัฒนาการของมัน หลายคนบอกไกลตัวไมเห็นเกี่ยว แตอนาคตก็ไมแนที่จะตองเขาไปเกี่ยวของดวย ทั้งหมดทั้งมวล คือเรือ่ งการลงมือทํา การเรียนรูใ นปจจุบนั เปนเรือ่ งการลงมือทํา เปนเรื่องวิธีการหาความรู เราตองตั้งเข็มทิศไวแตเนิ่นๆ เชื่อวา คนอยางอาจารยปว ยเปนตนแบบได เปนผูส รางแรงบันดาลใจได แตสิ่งสําคัญเราตองลงมือทํา เพราะโลกเปลี่ยนเร็วมาก” คุณเคยถามตัวเองไหมวาชีวิตมีเปาหมายตอสิ่งใด คุณเคยถามตัวเองไหมวาคุณศรัทธาตอสิ่งใด คุณเคยฟงหัวใจ ตัวเองไหมวาคุณตองการสิง่ ใด คําถามเหลานี้ ไดมบี คุ คลคนหนึง่ พยายามคนหาคําตอบดวยตัวของเขาเอง พยายามลงมือทําให เห็นตอศรัทธาที่เขามี พยายามบอกวาหัวใจของเขาตองการ เห็น “สันติประชาธรรม” เกิดขึ้นกับสังคมไทย… เขาผูนั้นคือ อาจารยปวย อึ๊งภากรณ กูชายชาญชาติเชื้อ กูเกิดมาก็ทีกูคาดกอนสิ้นชีกูจักไวลายเวย n

ชาตรี หนึ่งเฮย วาอาตม โลกใหแลเห็น n

n

27 Inside-puay December 58.indd 27

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:53:10

ศิลปวัฒนธรรม วันฟาใหม เทพจันทร

โขน ธรรมศาสตร ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช

กลาวถึงวิทยาการหรือศิลปาการ ในรั้วธรรมศาสตรเอง ก็เปนที่เลื่องลือชื่อ โดยเฉพาะในเรื่องของศาสตรนาฏศิลป ไมวา จะเป น ‘งิ้ ว ’ ที่ ช าวโดมแสดงเสี ย ดสี ก ารเมื อ งได แ สบๆ คั น ๆ มาหลายยุคสมัยการเมือง หรือแมแตการแสดงในยุคสมัยใหม อยางเชนเมื่องานฟุตบอลประเพณี นาตื่นตาไมนอย นาฏยศาสตร ชั้ น สู ง แขนงหนึ่ ง ที่ ลู ก แม โ ดม ยังคงรักษาสืบตอมาหลายรุน และยังคงเปนที่ชื่นชม ของสาธารณชนอยูจนถึงปจจุบัน นั่นก็คือ ‘ชุมนุมโขน ธรรมศาสตร’ โดยยํ่าคํ่าในบางวันนั้น ที่หนาหอประชุมใหญ ธรรมศาสตร ทาพระจันทร หลายคนสัญจรเขาออกประตู ผานทางมา คงจะไดพบเห็นคน ‘นุงโจงแดง’ เดินเพนพาน ไปมา ทัง้ ยินเสียงตีจงั หวะหรือเสียงเพลงไทยเดิมทีบ่ รรเลง ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 28

ผานเครือ่ งเลน พรอมกับกลุม คนหลายวัยโดยเฉพาะวัยรุน หนุมสาว ซึ่งก็คือชาวโดมนั่นเอง ตางกําลังกรีดกาย รายระบํารําฟอนไปตามลีลาแบบแผนของ ‘โขน’ ทั้งตัว พระ นาง ยักษ และ ลิง โดยมีครูบาอาจารยผูเชี่ยวชาญ และมีชื่อจากวงการนาฏยศิลปเปนผูควบคุมสั่งสอน ชุมนุมโขนธรรมศาสตร มีที่มาเมื่อประมาณ ป พ.ศ. 2509 โดย ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช หรือ ‘อาจารย หมอม’ ของชาวโขนโดม ซึ่งขณะนั้นเปนที่ปรึกษาชุมนุม

28 23/11/2558 16:53:51

พุทธศาสตรและประเพณี ชุมนุมศิลปะการละคร สโมสร นักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ไดรวมกันกอตั้ง ชุมนุมโขนธรรมศาสตร ขึ้น โดยใหเหตุผลวา “โขนจะ อยู ไดก็ดวยคนดู เมื่อนักศึกษาเลนโขนเปน นักศึกษาก็ จะดู โขนเปน ซึ่งถือเปนการแสดงบทบาทในเชิงอนุรักษ นั่นเอง” ในป 2510 ถึ ง 2515 ถื อ เป น ยุ ค รุ  ง เรื อ งและ คึกคักที่สุด มีนักศึกษาสนใจเปนจํานวนมาก และถือเปน ปฐมเกียรติภูมิของชุมนุมโขน เมื่อไดรับพระมหากรุณาธิคุณ โปรดเกลาฯ ใหแสดงโขนหนาพระที่นั่ง โดยถวายการแสดง ในเรื่อง ‘นาคบาศ’ เปนเรื่องแรก และไดมีโอกาสอัน ทรงเกียรตินับมาอีกหลายครั้ง มีการแสดงทั้งภายใน และตางประเทศ จนกระทั่งภาวะคับขัน เกิดเหตุการณ เรียกรองประชาธิปไตย และความวุนวายทางการเมือง เมื่อป 2516 ก็ทําใหโขนธรรมศาสตรตองปดฉากการ แสดงไปเนิ่นนาน กระทั่งเมื่อป 2538 สมัยที่ ดร.ชาญวิทย เกษตรศิริ ดํารงตําแหนงอธิการบดี ไดมีดําริใหฟนฟูโขนธรรมศาสตร กลับมาเปดฉากอีกครั้ง โดยถือโอกาสวาระ 7 รอบชาตกาล ของอาจารยหมอม จัดแสดงโขนฉลองใหในเรื่อง ‘ศึก พรหมาสตร’ แต ในปเดียวกันนั้นเองอาจารยหมอมก็ สิ้นบุญลง ทําใหชุมนุมโขนขาดเสาหลัก หรือ ‘หัวหนา คณะ’ จึงไดยุติปดฉากโขนธรรมศาสตรลงในคราวนั้นอีก จนมาถึงป 2543 ในสมัยอธิการบดี รศ.ดร.นริศ ชัยสูตร โขนธรรมศาสตร ไดกําเนิดขึ้นมาอีกครั้งโดยการ สนับสนุนจากหลายฝาย ทั้งจากบรรดาศิษยเกาและศิษย ปจจุบัน จึงไดกอตั้งและเปดตัว ‘ชุมนุมโขนธรรมศาสตร’ อยางเปนทางการ เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2544 มาจน ถึงปจจุบันนี้ นับวาเปนการเดินทางมาอยางยาวนาน และยังคงดําเนินสืบไปจากใจของศิษยานุศิษยที่มีใจรัก การแสดงศิลปะชั้นสูงนี้

ตัวของผูเขียนเอง หาใชเลือดธรรมศาสตร ไม ก็ยังมีโอกาสเขามารวมชุมนุมอยูในระยะเวลาหนึ่ง เพราะ นอกจากชุมนุมโขนจะเปนแหลงวิทยาทานของสถาบัน นี้แลว ยังเปดโอกาสใหบุคคลภายนอก ทุกเพศ ทุกวัย ไดเขามาศึกษาเลาเรียนนาฏยศาสตรนี้ไดโดยไมเสียคา ใชจาย โดยมีการเรียนในทุกๆ เย็นวันจันทรและวันพุธ หยุดเมื่อชวงปดเทอมหรืออานหนังสือสอบ เมื่อกาวเขามาสูชุมนุมแลว ความรูสึกจากการ ตอนรับนั้น อบอุนราวกับเปนเพื่อนพี่นองกันมากอน ทีเดียว โดยเฉพาะนอกจากวิชาความรูที่ ไดรับจากครู อาจารยแลว โอกาสจากการแสดงในคราวตางๆ หลาก หลายครั้ง เชน เมื่อคราวไปเลน ‘ศึกนาคบาศ’ ที่จังหวัด ระนอง คราวงานฉลอง 80 ป ธรรมศาสตร ที่หอประชุมใหญ ทาพระจันทร หรืองานที่สถาบันคึกฤทธิ์ นี่คือประสบการณ ที่ไดรับจากชุมนุมโขนแหงนี้ ลาสุดไดเห็นขาวอันนาปลื้มปติ เมื่อ ชุมนุมโขน ธรรมศาสตร ไดมีโอกาสแสดงถวายหนาพระที่นั่ง ฉลอง พระชนมายุ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในงานวิศิษฏศิลปนสรรพศิลปสโมสร ณ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ก็นับวาเปนเรื่องนายินดี แกความสามารถของชุมนุมโขนรุนใหมๆ สําหรับใครที่สนใจ ผมเชื่อเปนอยางยิ่งวาชุมนุม โขน ยังคงเปดโอกาสตอนรับทุกคนเสมอ เพียงแคมีใจ รักในการเลนโขน แลวเดินเขาไปสอบถามพูดคุยที่หนา หอประชุมใหญ ก็จะไดรํ่าเรียนเหมือนอยางผมเปนแน หรือติดตามขาวคราวความเคลื่อนไหว ไดที่ เฟซบุค ‘โขนธรรมศาสตร - Khon TU’ เพียงแคแวะไปนั่งชม การฝกสอน ก็เพลิดเพลินยิ่งนักแลวครับ n

n

n

29 Inside-puay December 58.indd 29

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:53:56

ปฏิทินกิจกรรม

งานสัมมนาวิชาการ “รัฐศาสตรกับวิกฤตการเมืองไทย” โจทยวิจัยทางรัฐศาสตรกับสถานการณวิกฤตการเมือง โดย ศ.ดร.ชัยวัฒน สถาอานันท วิกฤตประชาธิปไตย โดย ดร.ประจักษ กองกีรติ ความเปนพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย โดย ผศ.ดร.นฤมล ทับจุมพล การสรางความเปนสถาบันขององคกรอิสระ โดย รศ.ดร.สิริพรรณ สวัสดี วันเสารที่ 12 ธันวาคม 2558 เวลา 09.00 - 12.00 น. ณ หองราชดําเนิน 1 โรงแรมรอยัลปริ๊นเซส หลานหลวง กรุงเทพฯ สํารองที่นั่งไดที่ ศูนยวิจัยดิเรก ชัยนาม คณะรัฐศาสตร มธ. โทร. 0-2696-5336 และ 0-2613-2309 ปาฐกถา 100 ป ปวย อึ๊งภากรณ ณ หองประชุมชั้น 5 คณะเศรษฐศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ทาพระจันทร เวลา 13.30 - 15.30 น. ครั้งที่ 9 วันจันทรที่ 14 ธันวาคม 2558 หัวขอ “ความเปลี่ยนแปลงในชนบท : การเคลื่อนเขาสูประชาธิปไตย” โดย ศ.ดร.อรรถจักร สัตยานุรักษ ภาควิชาประวัติศาสตร คณะมนุษยศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม เสวนาและปาฐกถาธรรม “ศิลปะแหงการอยูและการตาย” โดย ทานโซเกียล ริมโปเช แปลคําบรรยายเปนภาษาไทย โดย พระไพศาล วิสาโล การเสวนาในหัวขอ “เรียนรูความตาย เขาใจชีวิต” โดย นพ.สกล สิงหะ อ.คมกฤช อุยเต็กเคง อ.อนุสรณ ติปยานนท และ คุณปรียานุช ปานประดับ ดําเนินรายการโดย คุณประสาน อิงคนันท ปจฉิมกถา โดย ส.ศิวรักษ วันที่ 19 ธันวาคม 2558 เวลา 12.30 - 17.30 น. ณ หอประชุมศรีบูรพา ม.ธรรมศาสตร ทาพระจันทร โครงการอนุสรณอยุธยา - ธนบุรี 250 ป ขอเชิญฟงบรรยายเรื่อง “ตีแผภูมิปญญาชาวบาน อาหารตามฤดูนํ้าขึ้นนํ้าลง เสริมดวยการจัดสํารับอาหาร” โดย คุณดุลยพิชัย โกมลวาณิช วันเสารที่ 19 ธันวาคม 2558 เวลา 13.30 - 17.00 น. ณ อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ พัฒน โทร. 0-91551-8606 ส า ร ป ว ย

Inside-puay December 58.indd 30

30 24/11/2558 10:31:23

กวีนิพนธ วันฟาใหม เทพจันทร

คนดี สู 100 ป

ที่โลกยกยอง

ยูเนสโก ประกาศขาว ทามกลางเรื่องราว กรุงปารีส สื่อสารสูไทย ไมกั้นกีด ‘ฟดขาว’ หนาเฟซฯ หลายเพจแชร ชื่อ ‘ดร.ปวย อึ๊งภากรณ’ ยกยองตอนนี้ เปนขาวแน ‘บุคคลสําคัญของโลก’ โดยแท แมพึ่งกลาวขวัญ ก็รูกันมานาน นึกถึง ‘เขม เย็นยิ่ง’ จริงตอนนี้ หากยังมีชีวิตจะคิดอาน ประการใด เมื่อไดรับ รางวัลงาน เพราะทานไมเคยหวังรางวัลใด 100 ป ชาตกาล ใกลผานมา คนมีคา ควรคา นาเลื่อมใส ไมสิ้นสูญ คุณงาม ความดีไป พันปหรือหาได คนเชนนี้ คอย ‘สันติประชาธรรม’ นําทาง คือแสงสวางสองไทยไปทุกที่ สิ้นอาจารยปวย ไปหลายป โลกเขายังกลาวนี่ ‘คนดีจริง’

31 Inside-puay December 58.indd 31

ส า ร ป ว ย

23/11/2558 16:54:44

“ปวยรอยป”

สมุดบันทึกนิทานมูลนิธิเด็ก ประจําป 2559

จัดพิมพในวาระพิเศษ 100 ป ชาตกาล อาจารยปวย ภายในเลมมีนิทาน เรื่อง “ปวยรอยป” เรื่องและภาพสรางสรรคโดยศิลปนอาวุโส เทพศิริ สุขโสภา และจัดพิมพงานเขียนชิ้นสําคัญ

“คุณภาพแหงชีวิต ปฏิทินแหงความหวัง จากครรภมารดาถึงเชิงตะกอน”

ราคาเลมละ 60 บาท

(รายไดสมทบทุนมูลนิธิเด็ก)

มีจําหนายที่ ศูนยหนังสือมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร และศูนยหนังสือจุฬาฯ หรือติดตอที่ มูลนิธิเด็ก 02-814-1481 ถึง 7 หรือทาง www.shareforchild.com

ราคาชุดละ 80 บาท (รายไดเขาโครงการ 100 ป ฯ)

มีจําหนายที่ ศูนยหนังสือมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร รานศึกษิตสยาม รานสวนเงินมีมา หรือติดตอที่ สํานักศิษยเกาสัมพันธ 02-613-3777 หรือทาง www.alumni.tu.ac.th Inside-puay December 58.indd 32

23/11/2558 16:55:30

ด.ญ.ทวีพร พลกลางหาญ ร.ร.ผะดุงศิษยพิทยาประจันตคาม

น.ส.อรุณกมล ทองมอญ ปที่ 2 ม.ศิลปากร

นายธีรภัทร แจงมณี ร.ร.องคการบริหารสวน จ.ชัยนาท

We, economists, in the pursuit of truth and in the practice of our science, not only must be learned, efficient, we must also be honest, appear to be honest, and honest enough to urge other people to be honest.

Puey Ungphakorn เรานักเศรษฐศาสตร ในการติดตามศึกษาหาความจริงและฝกฝน วิชาการ เราตองไมเอาแตศึกษา เอาแตประสิทธิภาพ แตเราตองมีความ ซื่อตรง แสดงออกซึ่งความซื่อตรง และซื่อตรงพอที่จะสนับสนุนชักชวน ผูอื่นใหซื่อตรงดวย

จากปาฐกถา Economics as a Branch of Sciences (เศรษฐศาสตร ในฐานะที่เปนวิทยาศาสตรสาขาหนึ่ง) ที่แสดง ณ สมาคมสังคมศาสตรแหงประเทศไทย วันที่ 3 ตุลาคม 2505 แปลโดย วันรักษ มิ่งมณีนาคิน Inside-puay December 58.indd 33

23/11/2558 17:08:15

๑๐๐ ป ชาตกาล อาจารยปวย คนเล็กๆ มารวมดวย ชวยกันให เงินเล็กๆ แมไมมาก แตจากใจ ศิษยทั่วไทย เทิดคา คุณอาจารย หยดฝนยอย หยาดฟา มาสูดิน ประมวลสินธุ สาครใหญ แผไพศาล สืบแนวคิด สัจจะ ปณิธาน ไดดวยการ รวมพลัง ทั้งแผนดิน… ดร.อภิชาติ ดําดี ประพันธ ธนภัทร พรรณวิไล เขียนภาพ

ในโอกาสครบรอบ 100 ป ชาตกาล ศ.ดร.ปวย อึ๊งภากรณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตรขอเชิญชวนทุกทาน มีสวนรวมสนับสนุนโครงการและกิจกรรมตางๆ ผานการบริจาคเงินเขาบัญชี “มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร (100 ป อาจารยปวย)” เลขที่บัญชี 091-0-16888-9 ธนาคารกรุงเทพ สาขามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ศูนยรังสิต โดยทุกทานที่บริจาคเงิน จะไดรับ เข็มลายเซ็นอาจารยปวยสําหรับติดเสื้อ 1 ชิ้น และปฏิทินปวย 2559 จํานวน 1 ชุด และของที่ระลึกสุดพิเศษอีกมากมาย โดยดูรายละเอียดเพิ่มเติมไดทาง puey.tu.ac.th หรือ http://www.tu.ac.th/org/rscampus/puey/Puey-Foundation/#/0

สอบถามขอมูลเพิ่มเติมไดที่ 0-2613-3777 และ puey100.tu@gmail.com ** สําหรับการบริจาคภายในป 2558 ใบเสร็จรับเงินสามารถนําไปหักลดหยอนภาษีได 2 เทาตามกฎหมาย Inside-puay December 58.indd 34

23/11/2558 17:09:07