Ik bezit een stuk natuur. Laat ik de bramen hun gang gaan? Help...
Composteren: simpel, duurzaam en goed voor je tuin!
Kippen, de gevederde vuilnisophalers
In het wild plassen? Wildplassen?
Natuurgebied is geen hondenweide
Wachten op riolering of een IBA? En wat is een wadi ook al weer?
Hou(t) het gezond
Bomen koesteren, kappen voorkomen
Samenaankoop bomen en hagen
Samenaankoop bomen en hagen
De strijd om stilte, de kracht van stilte
De strijd om stilte, de kracht van stilte
In memoriam
Het licht aanlaten in de tuin? Beter niet
Deelmobiliteit en je mobiliteit delen
Deelmobiliteit en je mobiliteit delen
Kunstgras is verharding, net als een tegelterras
Milieudienst
Milieu-
WONEN is een eenmalige uitgave van de Milieuraad Bonheiden in samenwerking met de dienst Milieu van Gemeente Bonheiden.
Beste lezer
Het is ‘schoon wonen’ in Bonheiden. Onze groene gemeente biedt ons dagelijks het voorrecht om te leven temidden van groen, ruimte en rust. Dit is iets om trots op te zijn, maar ook iets waarvoor we zorg moeten dragen. Het behoud van onze landelijke charme en de kwaliteit van ons leefmilieu is niet vanzelfsprekend. Met z’n allen staan we voor de uitdaging om onze leefomgeving te beschermen en te versterken, niet alleen voor onszelf, maar ook voor de generaties die na ons komen.
Schoon wonen begint bij ons allemaal! In dit magazine wil de Milieuraad met jou in gesprek gaan over thema’s die superbelangrijk zijn voor de toekomst van onze landelijke gemeente: het behoud van onze groene ruimte, de strijd tegen klimaatverstoring, het verbeteren van onze grondwaterreserves... . Van schone lucht tot biodivers groen, van energiebesparing tot duurzame mobiliteit... . Wat we vandaag doen, bepaalt wat er morgen overblijft voor onze kinderen en kleinkinderen. Van het aanleggen van groene speelplekken voor de jongsten, tot het beschermen van natuur voor de dieren en planten die onze streek zo bijzonder maken: iedere stap telt.
We nodigen jou van harte uit om kennis te maken met de Milieuraad en om jouw mening over de vele thema’s met ons te delen. Daag jezelf uit en doe mee aan onze wedstrijd!
Paul Ragé
Voorzitter van de Milieuraad
Mieke Van den Brande Schepen bevoegd voor Milieu, Natuur en Klimaat
“Geregeld worden Open Milieuraden gehouden met vooraanstaande sprekers over actuele thema’s. Iedereen is welkom!”
Maak kennis met de raad voor milieu, natuur en klimaat
QR-code Milieuraad
Wist je dat de Milieuraad Bonheiden zich al jarenlang inzet voor jouw leefomgeving? Opgericht in 1995, geïnspireerd door de toenmalige Vlaamse regering, heeft deze raad als doel om burgers actief te betrekken bij het lokale milieu-, natuur- en klimaatbeleid. Met deze eenmalige uitgave wensen we je kennis te laten maken met onze werking en met onze visie op ‘schoon wonen’ in onze landelijke gemeente.
De Milieuraad adviseert het gemeentebestuur over cruciale onderwerpen zoals groenbeheer, natuurbescherming, water- en luchtvervuiling, en afvalproblematiek. Ook omgevingsprojecten en mobiliteitsthema’s kunnen besproken worden op hun mogelijke impact op het milieu, de natuur en het klimaat. De adviezen worden zowel op vraag van het gemeentebestuur als op eigen initiatief gegeven.
Daarnaast organiseert de Milieuraad tal van concrete acties, zoals boom- en haagplantacties, kippenacties en initiatieven rond duurzame mobiliteit. Regelmatig worden Open Milieuraden gehouden, waar vooraanstaande sprekers worden uitgenodigd en waar ook jij van harte welkom bent.
Om de zes jaar wordt de Milieuraad opnieuw samengesteld. De raad, bestaande uit vertegenwoordigers van lokale milieu- en natuurverenigingen, onderwijsinstellingen, socioculturele organisaties, jachtverenigingen, landbouwers en geïnteresseerde burgers, vergadert maandelijks. Ook de bevoegde schepen en een vertegenwoordiger van de milieudienst zijn aanwezig. Een kernteam en werkgroepen bereiden de activiteiten en adviezen voor.
Volg de acties van de Milieuraad via www.bonheiden. be/milieuraad, waar ook verslagen en adviezen te vinden zijn. Aarzel niet om jouw mening met ons te delen. Dat kan via milieuraad.bonheiden@gmail.com
ADVIES EN ACTIES
PARTICIPATIE, PIJLER VOOR DUURZAAM BELEID
Onze gemeente, een groene plek om te koesteren
De Milieuraad gelooft dat onze gemeente één van de meest milieuvriendelijke en klimaatadaptieve gemeenten van Vlaanderen kan worden. Een gemeente waar gezond wonen en biodiversiteit hand in hand gaan. De afgelopen jaren werd er heel wat ondernomen. Toch roept de Milieuraad op tot een nog ambitieuzer beleid, waarbij ruimte is voor de inbreng van ons allemaal. Daarom willen we met jou ons beleidsmemorandum delen dat we in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 hebben opgesteld. Benieuwd in welke mate jij je erin kan vinden. Laat het ons weten! Stuur jouw top 5 van belangrijke punten naar milieuraad.bonheiden@gmail.com
AMBITIE 1: VERGROENING
VOOR MEER BIODIVERSITEIT EN LEEFKWALITEIT
Onze gemeente oogt groen, maar ons groen en onze biodiversiteit zijn kwetsbaar als gevolg van klimaatverstoring, illegale bomenkap, ‘bomen-zijn-vuil’-mentaliteit, verharding, het gebruik van bestrijdingsmiddelen, ...
Onze landelijke identiteit in stand houden: bos, heide, beekvalleien, weiden en akkers, dreven en houtkanten, vergezichten, ...
Oprukkende verstedelijking en lintbebouwing intomen
Het Ruimtelijk Structuurplan van 2005 omvormen naar een Beleidsplan Ruimte, waarbij de burgers worden betrokken en waarbij voor élke plek in onze gemeente aandacht is voor groen, water, fauna en flora
Meer samenwerken met aanpalende gemeenten, want onze landelijke identiteit stopt niet aan de gemeentegrenzen
Ons openbaar groen omvormen tot ‘referentiegroen’ dat ook als voorbeeld kan dienen voor de inrichting van privétuinen en van semipublieke groene zones (zoals rond het Imelda-ziekenhuis, de woonzorgcentra, OCMW-gronden en bedrijven)
Bermen langs onze wegen zo natuurlijk mogelijk maken, want ze zijn belangrijke doorsteken en rustplekken voor fauna en flora
Élke straat = groene straat: met bomen en beplanting die passen in het landelijk karakter
Zonevreemde bossen beschermen, extra bos voorzien en samen met de Bosgroep bestaande bossen optimaal beheren, met ruimte voor natuur
“Onze landelijke identiteit omvat bos, heide, beekvalleien, weiden en akkers, dreven en houtkanten...”
Een lokaal bosbeschermings- en uitbreidingsplan en een gemeentelijk aankoopbeleid voor extra gronden voor natuurgebieden en recreatiegroen, in samenwerking met Natuurpunt en Natuurpark Rivierenland
Bestaande grote woonkavels buiten de woonkernen behouden waarbij residentiële woningen kunnen worden omgebouwd naar meergezinswoningen, op voorwaarde dat de niet-bebouwde oppervlakte gelijk blijft en het groen rondom intact blijft
Stedenbouwkundige richtlijnen die ervoor zorgen dat er bij de inrichting van bedrijfs- en privétuinen gewerkt wordt met voldoende streekeigen bomen, hagen, heggen en gevelgroen, en die natuurinclusief bouwen ondersteunen met aandacht voor inbouwnestkasten voor vleermuizen of gierzwaluwen
Burgers ondersteunen om te ontharden en ‘groenblauwe’ tuinen te realiseren met streekeigen beplanting en ruimte voor hemelwaterinfiltratie, via projecten als de Tuinrangers, de Green Deal Natuurlijke Tuinen, Bonheiden Boomt en de jaarlijkse haag- en boomplantactie
‘Verpaarding’ in toom houden en de manègehouders en paardenbezitters stimuleren om de paardenweides te ‘vernatuurlijken’
‘Vertuining’ van bosgebied en agrarisch gebied tegengaan door burgers te vragen om de landelijke karakteristieken van hun eigendom te behouden
Lokaal voedselbeleid met alternatieven voor monoculturen zoals maïsvelden
De Aziatische hoornaar en andere exoten bestrijden
“Of je nu woont op de zandduin, in een beekvallei of in agrarisch gebied, laat je bij de aanleg van je tuin inspireren door het omringende landschap.
Ligt je achtertuin bijvoorbeeld in bosgebied, laat die dan ook gewoon bos zijn. Op die manier help je ‘vertuining’ van onze landschappen te voorkomen en behoud je de ecosystemen die er lang voor jou waren.”
“Wat houdt inwoners tegen om over te schakelen naar duurzaam, energiearm wonen en lid te worden van energiecoöperaties?”
AMBITIE 2: ENERGIETRANSITIE
VOOR MINDER FIJN STOF EN CO2-UITSTOOT
Gebouwenverwarming is de belangrijkste bron van fijn stof. Ook in onze gemeente worden de meeste woningen verwarmd met fossiele brandstoffen en wordt nog vaak hout verbrand. In het Klimaatactieplan engageerde onze gemeente zich om minstens 40 % minder CO2 uit te stoten op het grondgebied tegen 2030.
Inwoners ondersteunen in hun omschakeling naar duurzaam, energiearm wonen
Energiecoöperaties promoten en inwoners stimuleren om er lid van te worden
Zo veel mogelijk het gebruik van warmtenetten promoten, zeker bij nieuwe verkavelingen
Excessieve emissies van houtverbranding aanpakken
AMBITIE 3: ANDERE MOBILITEIT
MET EEN BREDE POSITIEVE MILIEU-IMPACT
Geluidshinder en luchtvervuiling hebben een enorme impact op de gezondheid. Gemotoriseerd verkeer heeft hierin een belangrijk aandeel. Daarnaast zijn er in onze gemeente nog heel wat straten en verkeerssituaties die onveilig zijn voor mens en dier.
Iedereen in onze gemeente zou zich vlot moeten kunnen verplaatsen, zonder files, luchtvervuiling, geluidsoverlast of verkeersgevaar
Een mobiliteitsbeleid dat vetrekt vanuit het oogpunt van kinderen, ouderen, wandelaars, en het wildleven
Emissies van het verkeer beperken door een doordachte combinatie van maatregelen zoals snelheidsbeperkingen, verbeterde doorstroming en fietsnetwerken
Álle straten = leefbare straten: objectieve criteria voor een veilig verkeersbeleid over het gehele grondgebied van onze gemeente
Verder uitwerken van het fiets- én voetgangersnetwerk
Nog meer de trage wegen (her)waarderen: verharding ervan is niet nodig
Met De Lijn onderhandelen om het aanbod openbaar vervoer in de gemeente beter kenbaar te maken en zo mogelijk uit te breiden
Meewerken aan onderzoek naar optimalisatie van de levering van goederen en pakjes om emissies en verloren kilometers te beperken
Elektrisch rijden via autodelen en openbare laadpunten faciliteren
Luchtvaartroutes over onze gemeente monitoren
“Iedereen in onze gemeente zou zich vlot moeten kunnen verplaatsen, zonder files, luchtvervuiling, geluidsoverlast of verkeersgevaar.”
“Huishoudelijk afvalwater hoort niet in te sijpelen in het grondwater, daarom moet het probleem van sterfputten versneld worden opgelost. Ook illegale grondwaterputten vormen een bedreiging voor ons grondwaterpeil.”
AMBITIE 4: WATERBEHEER
VOOR DROGE EN NATTE PERIODES
Onze gemeente ontsnapt niet aan droogte en wateroverlast. Een klimaatadaptieve gemeente doet er alles aan om het hemelwater maximaal op het grondgebied te laten infiltreren.
Intergemeentelijk beleid en samenwerking m.b.t. de waterhuishouding van onze regio zodat we beter gewapend zijn tegen extreme droogte en wateroverlast
Samenwerken met de waterbeheerders om de waterlopen in de gemeente integraal en ecologisch te beheren. Waar mogelijk, indijking en inbuizing van waterlopen ongedaan maken
Water krijgt weer een plaats, ook in de bebouwde kom: meer opvang en infiltratiemogelijkheden voor regenwater
Bronbemaling zo kort mogelijk houden en het opgepompte water nabij de werfzone infiltreren waar dat haalbaar is
Onze grondwaterreserves moeten worden beschermd: geen illegale grondwaterwinningen (grondwaterputten), geen onzorgvuldige bemaling bij bouwwerken, ...
Verharding moet voorkomen worden
Bouwen in overstromingsgebied moet onmogelijk worden gemaakt
Huishoudelijk afvalwater hoort niet in te sijpelen in het grondwater, daarom het probleem van sterfputten versneld oplossen
Rioleringsinfrastructuur verder uitbouwen in het kader van de reductiedoelstellingen in de stroomgebiedbeheerplannen
Regenwater afkoppelen in geval van niet-gescheiden rioleringsstelsel
Het effluent van het waterzuiveringsstation nuttig gebruiken
“Onze kinderen en kleinkinderen zouden ooit weer in alle stilte de melkweg moeten kunnen bewonderen, zonder storende lawaaihinder, licht- en luchtvervuiling.”
AMBITIE 5: SCHOON WONEN
Een proper, gezond leefmilieu is de basis. Alle voorgaande ambities dragen ertoe bij dat elke inwoner met trots kan zeggen dat het ‘schoon wonen’ is in Bonheiden. En toch...
Nieuwe bebouwing zoveel mogelijk tot de woonkernen beperken en zorgen voor voldoende (recreatie)groen in de buurt, kwaliteitsvolle openbare ruimte, collectieve voorzieningen, …
Verrommeling van de openbare ruimte tegengaan en meer aandacht voor een ‘esthetisch verantwoord’ straatbeeld
Zorg dragen voor onze beeldbepalende toekomst- en veteraanbomen vooral tijdens rioleringswerken
Kleine restruimtes her en der verfraaien met streekeigen kruidenmengsels
Afvalpreventie en circulair denken promoten. Intiatieven steunen rond hergebruik (bv. repair cafés) of deelinitiatieven (bv. klusbib)
Openbare verlichting dimmen of doven tussen 23.30 en 5.30 uur
Zo veel mogelijk slimme verlichting langs wegen en fietspaden
Onze kleinkinderen zouden ooit weer in alle stilte de melkweg moeten kunnen bewonderen, zonder storende lawaaihinder, licht- en luchtvervuiling
AMBITIE 6: FISCALE MAATREGELEN EN FINANCIERING
Er zijn in Bonheiden geen heffingen op hernieuwbare energie. Binnen de fiscale bevoegdheid van lokale besturen is nog heel wat mogelijk om een klimaat- en biodiversiteitsbeleid te ondersteunen.
Fiscale gunstmaatregelen wanneer de belastingplichtige zich inzet op duurzaamheid, energiezuinigheid of schone energiebronnen
Financieringsmechanismen om ‘milieu-ambitieuze’ plannen te realiseren, bv. een gemeentelijk bouwshiftfonds voor de financiering van herbestemmingen
Een ‘milieu-ambitieuze’ reflex bij de opmaak van het gemeentelijk aankoopbeleid
Je tuin klimaatrobuuster maken: niet zo moeilijk, gewoon doen
Wil jij bijdragen om de kwaliteit van onze woonomgeving te verbeteren of minstens op peil te houden? Dat kan je door je tuin te laten evolueren naar een meer natuurlijke tuin.
Een ‘natuurlijke tuin’ is tegelijk een duurzame tuin die tal van ecosysteemdiensten levert zoals koolstofopslag, regenwateropvang, verkoeling, verdamping, voedselvoorziening en luchtzuivering. Een natuurlijke tuin draagt zo bij tot de biodiversiteit, beleving, gezondheid, welzijn en de kwaliteit van de woonomgeving.
De Milieuraad wil alle tuinbezitters inspireren. Daartoe werd samen met de dienst Omgeving een website ontworpen. Hier vind je praktische tips & tricks en voorbeelden van inwoners die reeds aan de slag zijn om hun tuin natuurlijker en klimaatrobuuster te maken. We nodigen je van harte uit om ook jouw ervaringen te delen.
Neem alvast een kijkje op https://2820vraagt.be/natuurlijketuinen.
QR-code Natuurlijke Tuinen
Minder gazon, meer natuur. Hoe begin ik eraan?
WILDEBLOEMENBORDERS
GETUIGENIS
Mijn man was er eerst niet voor te vinden. Een wildebloemenborder zou volgens hem hoegenaamd niet passen in onze tuin.
Dus begon ik heel bescheiden. Met een touw legde ik eerst de vorm uit. Het eerste stukje gazon dat ik heb weggehaald, was hooguit 4 m². Voor deze border gebruikte ik een mengsel van inheemse wildebloemenzaden. Het gaat om een 40-tal één- en tweejarige soorten. Elk jaar worden we getrakteerd op een wisselende bloemenpracht: in het voorjaar is er een overvloed aan margrieten, dan is er gele ganzenbloem, keizerskaars, middelste teunisbloem, hier en daar een grote kaardebol… Het is altijd weer benieuwd uitkijken wat er na een paar weken zal domineren.
Intussen is ook mijn man fan. En hij niet alleen. Ook hommels, wilde bijtjes en vlinders zijn blij met het bloemenfestijn. Elke zomer is er een stel blauwe juffers dat een paar dagen rond de wildebloemenborder blijft dansen. In de winter trekken zaden de nieuwsgierigheid van heel wat vogels. Soms grappig hoe ze minutenlang hangen en wiegen op de verdroogde stengels.
Durf experimenteren, overtuig de twijfelaars met een leuk ontwerp dat aansluit op de sfeer van je tuin en laat je verrassen…
Klimaatrapport:
De wortels reiken - al naargelang de soort - tot verschillende diepten. Dat verbetert de waterinfiltratie én dat maakt de border ook beter bestand tegen droogte.
Biodiversiteit:
De vele soorten wilde bloemen trekken heel wat nuttige insecten en interessante vogels aan.
Aanleg:
Eén keer je hebt uitgemaakt waar je de border wil, is het weghalen van het stuk gazon niet zoveel werk. Kies voor inheems bloemenzaad dat past bij de bodem. Hou ook rekening met zon en schaduw. Voor het inzaaien heb je slechts 1 à 2 gram wildebloemenzaad nodig per m².
Beheer:
Jaarlijks maaien in de herfst, winter of het vroege voorjaar, ongewenste kruidgroei verwijderen, en eventueel de grond lichtjes verstoren om de klaprozen en andere eenjarigen een nieuwe kans te geven. Ziet het er te onverzorgd uit naar jouw gevoel? Aarzel niet om op elk moment planten wat in te korten als het naar je zin te heftig wordt. Dode stengels in de winter die ik te slordig vind, snoei ik en leg ik op een hoopje op een zonnig plekje. Een ideale couveuse voor bijenlarven…
QR-code Natuurpunt
Beestjes in mijn tuin: ooh of baah?
Biodiversiteit begint in je eigen tuin. De oppervlakte aan tuinen in Vlaanderen is veel groter dan de oppervlakte aan beschermd natuurgebied. Door de natuur in je tuin te helpen, geef je levenskansen aan een groot aantal planten en dieren van hier en vergroot je de natuurlijke biodiversiteit. Daar horen ook minder aaibare beestjes bij... Insecten bijvoorbeeld hebben bij veel mensen een slechte reputatie. Maar ze spelen wel een hoofdrol in de kringloop van het leven. Bijen en vlinders bestuiven bloemen. Andere insecten verwerken afgestorven planten en dieren. Zo zorgen ze voor een gezonde bodem die planten en bomen nodig hebben om te kunnen groeien. Ze zijn onmisbaar als voedsel voor talloze andere soorten dieren, van zangvogels tot vleermuizen. Bovendien zijn insectenvriendelijke tuinen gemakkelijker in onderhoud. De natuur doet het zware werk wel zelf.
Biodiversiteit: alle leven is afhankelijk van elkaar
De biodiversiteit staat zwaar onder druk, ook in Vlaanderen. Dat komt door milieuvervuiling, versnippering van onze natuur, pesticidengebruik en toegenomen verkeer. De klimaatverstoring dreigt bovendien de achteruitgang van onze biodiversiteit te versnellen.
Biodiversiteit of biologische diversiteit is kortweg de verscheidenheid aan leven op aarde. Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook de enorme genetische variatie binnen die soorten en de variatie aan ecosystemen waarvan ze deel uitmaken, van weiland tot wetland, van rivier tot oceaan en van bos tot woonwijk. Het gaat dus lang niet alleen over bloemen, bomen, koralen of koala’s. Het begrip omvat alle levende organismen en systemen, en de interacties daartussen. Gezonde ecosystemen voorzien in onze basisbehoeften: voedsel, water, zuurstof, ... We staan er zelden bij stil dat planten bijvoorbeeld zonlicht omzetten tot bruikbare energie voor andere levensvormen. Bacteriën en andere levende organismen breken organisch materiaal af tot voedingsstoffen die zorgen voor een gezonde bodem waar planten kunnen in groeien. Bestuivers zijn dan weer essentieel voor de voortplanting van planten en zorgen zodoende voor onze voedselvoorziening. Planten en bodem zorgen bovendien, samen met de oceanen, voor een natuurlijke koolstofopslag. Zij nemen immers meer CO2 op dan ze uitstoten. CO2 is het meest aanwezige broeikas. En van broeikasgassen weten we dat ze de warmte van de aarde vasthouden waardoor de aarde opwarmt. Om CO2-neutraal te zijn, moet er een evenwicht zijn tussen de CO2-uitstoot en de opname ervan uit de atmosfeer.
We hebben dus alle belang bij een diverse natuur. Want biodiversiteit zorgt voor schone lucht, fris water, een goede kwaliteit van de bodem en de bestuiving van gewassen. Een diverse natuur helpt om klimaatverandering te bestrijden en vermindert de impact van natuurrampen.
“We kunnen allemaal iets doen om insecten een gepaste omgeving te bezorgen.”
dr. Dirk Maes - Lezing ‘Ons insectenbestand’ Open Milieuraad
Het gaat echter niet goed met vlinders, bijen, kevers, vliegen en alle andere kleine dieren die erg belangrijk zijn voor onze natuur. Er zijn maar liefst 78% minder insecten dan 30 jaar geleden. Door je tuin insectvriendelijk in te richten help je de rijkdom aan insecten in stand te houden en te vergroten.
De sleutel van een succesvolle natuurlijke tuin bestaat erin om zoveel mogelijk planten te hebben die insecten aantrekken, van de lente tot in de herfst. Tips vind je via https://www.natuurpunt.be/ natuurinfo/tuintips.
Vermijd
Neem de trap in plaats van de lift of roltrap.
Goede gezondheid en welzijn
Bv. Ik neem de trap in plaats van de lift of de roltrap.
Verantwoorde
consumptie en productie
voedselverspilling. Vries in en vraag je restjes mee op restaurant.
Bv. Ik gebruik hervulbare drinkflessen.
Leven op het land
Leg een natuurlijke (wilde) tuin aan.
Kwaliteitsonderwijs
Bv. Ik leg een natuurlijke tuin aan.
Verruim het wereldbeeld van je (klein)kind en laat ze kennismaken met verschillende culturen.
Bv. Ik laat mijn (klein)kinderen kennismaken met andere culturen.
Kies voor de fiets of het openbaar vervoer.
Duurzame gemeenschappen
Bv. Ik kies zoveel mogelijk voor de fiets voor (kleine) verplaatsingen.
Ongelijkheid verminderen
Word vrijwillige buddy van een nieuwe inwoner in je gemeente.
Bv. Ik kom op tegen discriminatie in mijn omgeving.
Geen armoede
Spoor je school of die van je (klein) kinderen aan om 1-euro-maaltijden aan te bieden.
Bv. Ik deel en geef wat ik kan aan mensen die het moeilijk hebben.
Schoon water en sanitair
Drink kraantjeswater.
Bv. Ik drink kraantjeswater en zorg ervoor dat de kranen niet lekken.
Vrede, justitie en sterke publieke diensten
Beleg je geld in duurzame en ethische spaar- en beleggingsfondsen.
Bv. Ik zet mij actief in voor burgerparticipatie.
Koop lokaal, seizoensgebonden en fairtrade.
Eerlijk werk en economische groei
Schoon water en sanitair
Neem de trap in plaats van de lift of roltrap.
Bv. Ik koop lokaal, seizoensgebonden en fairtrade.
Wees zuinig met water bij het tandenpoetsen, baden en schoonmaken.
Vermijd voedselverspilling. Vries in en vraag je restjes mee op restaurant.
Bv. Ik ben zuinig met water bij het tandenpoetsen, baden en schoonmaken.
Partnerschap om duurzame ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken
Bv. Ik vertel anderen over deze BINGO!
In 2015 lanceerden de Verenigde Naties 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s). Deze moeten van onze wereld een meer duurzame plek maken tegen 2030, met respect voor mens en milieu. Iedereen kan zijn steentje bijdragen: jouw lokaal bestuur, school, bedrijf… maar ook jij als burger! Welke van de acties in het rooster hiernaast doe jij al? Waar kan je een tandje bijsteken? Slaag je erin een rijtje te doorstrepen en dus BINGO te halen?
Vertel anderen over de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.
Leven op het land
Gooi geen afval (plastic, sigarettenpeuken…) in de natuur.
Bv. Ik ruim weggegooid afval op als ik het zie liggen langs de baan.
Jouw gemeentebestuur zet zich in voor de SDG’s en doet mee aan de Week van de Duurzame Gemeente. Ze zet duurzame helden in de kijker en hijst de SDG-vlag. Wil je deze helden leren kennen? Surf naar www.duurzamegemeente.be en laat je inspireren!
Klimaatactie
Bv. Ik compenseer de CO2-uitstoot van mijn vliegreis.
Compenseer de CO²-uitstoot van je wagenof vliegreis.
Duurzame gemeenschappen
Kies voor de fiets of het openbaar vervoer.
Bv. Ik vraag regelmatig aan mijn buren hoe het met hen gaat.
Doneer voeding die je niet meer gebruikt.
Spoor je school of die van je (klein) kinderen aan om 1-euro-maaltijden aan te bieden.
Geen honger
Bv. Ik verkwist geen voedsel en doneer regelmatig aan de voedselbanken.
Gendergelijkheid
Kies voor meer vrouwen in de politiek en in leidinggevende functies.
Word vrijwillige buddy van een nieuwe inwoner in je gemeente.
Bv. Ik geef iedereen dezelfde kansen, ongeacht geslacht, gender of geaardheid.
Partnerschap om duurzame ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken
Vertel anderen over de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.
Steun goede doelen wereldwijd.
Bv. Ik steun goede doelen, lokaal en wereldwijd.
Geef gebruikte spullen een tweede leven. (Ver)koop tweedehands of maak er iets nieuw van.
Drink kraantjeswater.
Verantwoorde consumptie en productie
Bv. Ik geef gebruikte spullen een tweede leven.
Goede gezondheid en welzijn
Gooi geen afval (plastic, sigarettenpeuken…) in de natuur.
Bv. Ik help de oudere generatie in mijn omgeving wegwijs online.
Vrede, justitie en sterke publieke diensten
Doe mee aan lokale burgerparticipatiemomenten.
Bv. Ik draag als vrijwilliger bij tot een warme samenleving.
KLimaatactie
Eet meer groenten en verminder je vleesgebruik.
Bv. Ik eet minder vlees en meer groenten en fruit van bij ons.
In 2015 stelden de Verenigde Naties 17 ambitieuze doelstellingen op voor een duurzamere toekomst waarbij sociale rechtvaardigheid, economische groei en milieubescherming hand in hand gaan. Ook onze gemeente zet zich op verschillende manieren in om bij te dragen tot die zogenaamde Sustainable Development Goals (SDG’s). Ontdek er meer over op https://www.bonheiden.be/ duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen
QR-code duurzame ontwikkelingsdoelstellingen
DOEMEE!
WEDSTRIJD
Hoe draag jij mee zorg voor een duurzame toekomst?
Wat doe je al?
Voor welke doelstelling kan jij een concreet voorbeeld geven? Dat mag een ander zijn dan het gegeven voorbeeld.
Kan je - met wat jij al doet - vijf vakjes van een horizontale rij, een vertikale rij of een diagonaal aanstippen?
Bingo! Twijfel niet langer en doe mee...
Hoe kan je aantonen wat je al doet?
Kan je dat beschrijven of met een foto of een collage illustreren?
Mooi zo! Durf je van je creatieve kant te laten zien...
Wat doet je nog twijfelen om mee te doen?
Gebruik hernieuwbare energie voor verwarming, licht en stroom.
Betaalbare en duurzame energie
Bv. Ik gebruik hernieuwbare energie voor verwarming en elektriciteit.
Leven in het water
Gebruik ecologisch afbreekbare schoonmaakproducten.
Bv. Ik gebruik ecologisch afbreekbare schoonmaakproducten.
Kan een leuke prijs jou motiveren om de uitdaging aan te gaan?
Top! Stuur jouw meest creatieve BINGO!-bewijs vóór 30 november 2025 door naar milieuraad.bonheiden@gmail. com en win een dag met Zohra, de elektrische deelauto, een dag met het gezin deelfietsen, of een uitstap met de Klimavelo.
“Duurzame ontwikkeling voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in gevaar te brengen.”
VN-Brundtlandrapport - 1987
Nodig eens een Tuinranger uit...
Als je jouw tuin vanuit de lucht bekijkt, dan zie je dat je tuin deel uitmaakt van een groter groen netwerk. Tuinen maken immers bijna 10% van Vlaanderen uit! Een enorm potentieel dus om vanuit onze tuinen de natuur te versterken en het klimaat te helpen.
Om de biodiversiteit en klimaatrobuustheid in onze gemeente te versterken, hebben Gemeente Bonheiden en Inverde een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Het doel is om via de particuliere tuinen van onze inwoners, de natuur en het klimaat te ondersteunen. Dit gebeurt met de hulp van Tuinrangers.
Inverde, het opleidingscentrum van Natuur en Bos, heeft voor onze gemeente een team van vijf Tuinrangers opgeleid dat klaarstaat om jou te begeleiden. Deze vrijwilligers delen hun passie voor de natuur en geven deskundig advies over bomen, hagen, bloemenweides, tuinvijvers en geveltuintjes. Ook geven zij concrete tips voor het plaatsen van nestkasten, insectenhotels en andere voorzieningen die dieren helpen.
Het advies wordt altijd op maat gegeven: aangepast aan jouw tuin, jouw wensen en jouw levensstijl.
De Tuinrangers zijn echter geen tuinaannemers of tuinarchitecten. Maar ze geven wel praktische en toegankelijke begeleiding zodat ook jij een start kan nemen om jouw tuin klimaatbestendig en biodivers te maken. Hoewel er al veel informatie beschikbaar is over natuurvriendelijke tuinen, is het vaak lastig om te weten waar je moet beginnen. Wat werkt er specifiek op jouw tuingrond, en hoe pas je dat toe? Daar kunnen de Tuinrangers jou op weg zetten. Ze luisteren naar je wensen, bekijken jouw tuin en geven ter plaatse advies.
Voel je je aangesproken? Wil jij ook een tuin die niet alleen mooi is, maar ook bijdraagt aan de biodiversiteit? Onze Tuinrangers helpen je graag op weg met gratis advies. Neem contact op en ontdek hoe jij jouw tuin een boost kunt geven voor de natuur én het klimaat!
Wees welkom!
Fietslus natuurlijke en ‘vernatuurlijkte’ tuinen
Ben je geïnteresseerd in meer natuur in je tuin en wil je graag kennis maken met wat je allemaal kan doen om je tuin natuurlijker te maken? Dan ben je misschien geïnteresseerd in een verkwikkende fietstocht langs enkele mooie voorbeelden van natuurlijke tuinen in Bonheiden en Rijmenam. Hou Rijmheide, de digitale nieuwsbrief of de sociale mediakanalen van onze gemeente in de gaten voor concrete data.
“Door kennis te maken met het fascinerende leven in een natuurlijke tuin krijg je vanzelf zin in meer tuinnatuur”, getuigt een deelnemer. De focus ligt op het delen van tips, praktijkervaring, hindernissen en resultaten. Om rechtstreeks contact met de tuineigenaar te hebben is het aantal deelnemers beperkt. Vooraf inschrijven is noodzakelijk!
Wil je na de fietstocht concrete stappen zetten in je eigen tuin? Vraag dan gratis tuinadvies aan een Tuinranger via www.tuinrangers.be. In onze gemeente werken het lokale bestuur, de Milieuraad en de Tuinrangers samen om meer natuurlijke en duurzame tuinen te ontwikkelen en het nut ervan nog meer in de kijker zetten. Blijf op de hoogte via 2820vraagt.be
QR-code Tuinrangers
QR-code Natuurlijke Tuinen
Jrl.in Juni teiFls u snatuurlijketuine n
Informeer bij Natuurpunt, Bosgroep of Regionaal Landschap Rivierenland
Ik bezit een stuk natuur.
Laat ik de bramen hun gang
gaan? Help...
In onze gemeente liggen nog heel wat groene pareltjes verborgen, vele in private handen. Wat doe je als eigenaar met zo’n stuk natuur?
Vaak denkt men dat de biodiversiteit erop vooruitgaat door de natuur los te laten. Dat is voor onze streken helemaal niet waar. Dankzij menselijk ingrijpen zijn in de loop van de tijd hier tal van halfnatuurlijke leefgebieden ontstaan die bijzonder rijk zijn aan plant- en diersoorten. Om die biodiversiteit te bewaren en te versterken is menselijk ingrijpen af en toe nodig. Bovendien zijn er meer en meer bedreigingen die de kwaliteit en schoonheid van onze natuur aantasten: verruiging, verdroging en vooral invasieve exoten kunnen onze bossen, graslanden en poelen snel aantasten als we er niets aan doen.
Maar hoe begin je daaraan Waarschijnlijk heb je zelf ideeën hoe jouw stuk natuur er zou moeten uitzien. Misschien wil je zelf de handen uit de mouwen steken. Jouw streefbeeld en mogelijke inzet kan je bespreken met mensen die kennis en ervaring hebben met bos- en natuurbeheer.
Ben je eigenaar van een bos of wil je jouw grond bebossen? Dan kan je terecht bij de Bosgroepen. Zij geven advies over de boomsoorten en het beheer, zorgen voor het opstellen van een natuurbeheerplan, organiseren houtverkopen, bestrijden exoten, bieden bosplantsoen aan, zorgen zonodig voor communicatie met de buren… Neem alvast een kijkje op https://bosgroepen.be/ antwerpen
Ben je eigenaar van een vijver of poel of staan er knotbomen of houtkanten langs je percelen? Vraag dan iemand van Regionaal Landschap Rivierenland om te komen kijken. Zij bieden ondersteuning bij het aanleggen of onderhouden van poelen, leggen houtkanten aan, zorgen voor het knotten van bomen, … Kijk op https://www.rlrl.be/zelf-aan-de-slag
Als je werkelijk topnatuur wil voor de lange termijn kan je je eigendom verhuren (of schenken) aan Natuurpunt. Een huurcontract duurt altijd minstens 9 jaar en de huurprijs bedraagt een symbolische euro. Natuurpunt stelt een natuurbeheerplan op en staat in voor alle beheer. Contact via https://www.natuurpunt.be/afdelingen/natuurpunt-mechels-rivierengebied-kern-bonheiden
QR-code Rivierenland
QR-code Natuurpunt
QR-code Bosgroepen
Composteren: simpel, duurzaam en goed voor je tuin!
Heb je ooit gedacht aan composteren? Het is heel eenvoudig en levert je direct voordelen op. Je hebt minder afval in je gft-container en je bespaart op ritjes naar het recyclagepark om je tuinafval kwijt te raken. In ruil krijg je een fantastisch product terug, perfect voor je (moes)tuin.
Compost is als een vitaminekuur voor de bodem. Het maakt onze arme zand- en lemige zandgronden vruchtbaarder, houdt de grond langer vochtig en stimuleert het bodemleven. Kortom, je creëert een kleine kringloop van leven in je eigen tuin.
Composteren is makkelijk als je een paar basisregels volgt. Het geheim? Een goede mix van kleingemaakt droog (bruin) materiaal, zoals bladeren en
snoeihout, met nattere (groene) materialen, zoals gras en keukenafval. Houd de verhouding in de gaten en je hebt de ideale omstandigheden voor de natuur om haar verteringswerk te doen. Toevoegingen zoals compostversnellers of kalk zijn niet nodig.
Na een tijdje kun je de compost omzetten. Dit is het hermengen van al verteerd materiaal met niet verteerd materiaal. Dit doe je meestal twee keer in een systeem met bakken. Je compost is klaar wanneer hij eruitziet als donkere, kruimelige aarde die ruikt naar bosgrond.
Alles wat biologisch is, composteert. Maar sommige dingen doen er wat langer over dan andere.
Omzetten helpt en versnelt het verteringsproces. Tafelrestjes zoals vlees en brood zijn niet ideaal. Brood kan schimmelen en vlees trekt ongewenste dieren zoals ratten aan. Heb je veel keukenafval? Misschien zijn kippen dan wel de ideale aanvulling om je tafelresten uit de vuilnisbak te houden. Wat je beter niet toevoegt, zijn materialen zoals stenen, aarde en as van de haard of de BBQ. Die verstoren het proces. Afhankelijk van je situatie kun je kiezen uit verschillende systemen: een bak (voor grotere tuinen), een vat, of zelfs een wormenbak. Wat het beste bij jou past, lees je na op de website van Vlaco. Of surf naar de gemeentelijke website voor tips, advies, en om compostbakken of -vaten aan te schaffen.
Veel composteerplezier!
Oneven jaarin
Kippen, de gevederde vuilnisophalers
Bij kringlooptuinieren is het houden van kippen een absolute aanrader. Zie het als een soort van gevederde vuilnisophalers complementair aan je composthoop.
Deze dames zijn gek op je gekookte etensrestjes als groenten, aardappelen, pasta en rijst. Pikante of saus-overgoten overschotjes lusten ze niet. Met hun hongerige bekjes verwerken ze met gemak tot 150 gram per dag! Zorg er wel voor dat je ze niet meer geeft dan ze opkunnen. Dat vermijdt dat je ongedierte aantrekt als ongewenste maaltijdgasten.
Net als wij houdt de kip van een gevarieerd menu. Je vermijdt spijsverteringsproblemen als je geen overdaad aan verwerkte voedingsmiddelen aanbiedt.
Je verrijkt het leven van een kip aanzienlijk door ze te laten rondscharrelen op zoek naar jonge sappige grassprieten, wormen, kevers en slakkeneitjes.
Kippen zijn sociale dieren en vragen ook dagelijks (beperkte) aandacht van hun gastgezin. Je houdt er minimaal 2 maar nog liever 3 samen. Houd je de kippen in een ren, zorg ervoor dat ze genoeg plaats hebben zodat de ren geen stinkende modderpoel wordt waar ze in hun eigen ontlasting moeten rondscharrelen. Voorzie bijvoordbeeld houtsnippers als droge ondergrond waarin ze kunnen scharrelen op zoek naar iets lekkers.
Huidige dierwelzijnstandaarden vragen tot 5 m² plaats per kip. Heb je die plaats niet, overweeg dan of je ze niet vrij kan laten loslopen in je tuin. Je omheint misschien beter je moestuin want de dames lusten graag wat jij wil oogsten. Verder hebben kippen een afsluitbaar nachthok nodig, struiken om onder te schuilen en toegang tot vers water en kalk (grit). De kippenmest kan dan weer perfect op de composthoop.
En wat krijg je terug voor al die liefde en zorg? Dagverse eitjes en een tuin vol vrolijke gevederde entertainers. Je kippen houden de boel levendig, dus zet je in je achtertuin voor je dagelijkse ‘kippen-soap’.
Wil je de kippenfamilie uitbreiden of starten met kippen houden? Goed nieuws! De Milieuraad organiseert om de twee jaar een kippen-samenaankoop met infomoment.
Voor extra info verwijzen we graag naar de websites van VLACO en Velt. Velt geeft ook een uitstekend naslagwerk rond het houden van kippen uit.
QR-code Vlaco
QR-code composteren
In het wild plassen? Wildplassen?
Het is in België in het algemeen erbarmelijk gesteld met de mogelijkheid om gebruik te maken van openbare toiletten, ook in onze gemeente. Daarom bracht de Milieuraad tijdens de vorige legislatuur een ‘spontaan advies’ uit aan het gemeentebestuur om langs wandelroutes te voorzien in hygiënisch basissanitair. De Milieuraad stelt voor om bestaande infrastructuur open te stellen en te experimenteren met creatieve oplossingen die milieuvriendelijk en tegelijk attractief zijn. Heb jij een idee? Laat het ons weten via milieuraad.bonheiden@gmail.com
Natuurgebied is geen hondenweide
Honden en hun baasjes mogen zich volop uitleven op de speelweide, maar in een natuurgebied zijn enkel aangelijnde honden welkom. Als je met je hond een natuurgebied bezoekt, informeer je dan vooraf over de geldende voorschriften. In natuurgebieden is het bij wet verplicht om honden aan de leiband te houden. En daar zijn een paar goede redenen voor:
Bescherming van wilde dieren:
Loslopende honden kunnen wilde dieren verstoren, opjagen of zelfs aanvallen. Dat is vooral problematisch tijdens gevoelige periodes, zoals de winterrust van amfibieën, het broedseizoen van vogels of wanneer dieren hun jongen grootbrengen.
Natuurbescherming:
Loslopende honden kunnen schade veroorzaken aan de natuur, zoals het vertrappen van zeldzame planten en het verstoren van kwetsbare ecosystemen.
Veiligheid voor de hond: In natuurgebieden kunnen gevaren op de loer liggen. Denk bijvoorbeeld aan giftige planten, wilde dieren of gevaarlijke terreinen. Stilstaand water of uitwerpselen van andere dieren kunnen ziekten bevatten. Een hond aan de leiband is beter beschermd tegen deze risico’s.
Veiligheid voor mensen:
Niet iedereen voelt zich op zijn gemak in de buurt van honden. Een aangelijnde hond geeft wandelaars, fietsers en andere recreanten meer zekerheid en rust.
Wachten op riolering of een IBA? En wat is een wadi ook al weer?
Onze gemeente scoort volgens de gegevens van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) van mei 2025 nog steeds onder het Vlaamse gemiddelde als het over het aantal inwoners gaat dat aangesloten is op riolering. De rioleringsgraad bedraagt in Vlaanderen 94%, in onze gemeente 81,2%. Het goede nieuws is dat er een inhaaloperatie is ingezet die tegen 2028 moet leiden tot een rioleringsgraad van 88,32%. Op termijn moet dat zelfs meer dan 98% worden.
Wil je weten hoe het in jouw buurt gesteld is? Op de website van de VMM kun je dat eenvoudig opzoeken. Ga naar https://www.vmm.be/water/riolering/zuiveringsgraad en klik door naar https://www.vmm.be/ data/zonering-en-uitvoeringsplan
Vooral in het zogenaamde ‘buitengebied’ is nog werk aan de winkel. Hoewel het overgrote deel van onze dorpsgenoten vroeg of laat aansluiting vindt op een collectief rioleringsstelsel dat het afvalwater afvoert naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI), zullen sommigen die erg afgelegen wonen een IBA of Individueel Behandelingssysteem voor Afvalwater moeten voorzien. In Bonheiden zorgt Pidpa tegenwoordig voor de inplanting en de goede werking van die systemen.
Cruciaal voor de goede werking van waterzuiveringssystemen is het afkoppelen van regenwater. Komt er te veel zuiver water in een IBA of RWZI, dan verstoort dat de biologische werking waarop de zuivering is gebaseerd. We hebben er alle baat bij regenwater uit de riolen te houden. Het beste is om regenwater op te vangen en te gebruiken. De overloop van de regenwaterput of -tonnen kan je ook laten infiltreren in je tuin. Een wadi (Water Afvoer Drainage Infiltratie) kan daarbij nuttig zijn. Dit is een laag gelegen gebiedje waar het regenwater zich kan verzamelen bij hevige regen.
“Maak ‘referentiegroen’ van ons openbaar groen dat ook als voorbeeld kan dienen voor de inrichting van privétuinen”
Beleidsmemorandum Milieuraad 2024
“Je kan de overloop van de regenwaterput in je eigen tuin laten infiltreren. Dat zouden we willen aanmoedigen”
Prof. Patrick Willems - Lezing ‘Té droog? Té nat?’ Open Milieuraad
“Ook
in concentraties die onder de toegelaten waarden vallen, is luchtverontreiniging schadelijk. Vooral hartinfarcten zijn daarvan het gevolg”
Prof. Em. Benoit Nemery Debat ‘Hou(t) het gezond’ Open Milieuraad
Hou(t) het gezond
Voor velen staat een houtkachel of een knisperend haardvuur symbool voor gezelligheid en warme winteravonden. Maar wist je dat deze sfeermakers schadelijk zijn voor de luchtkwaliteit en voor jouw gezondheid én die van je buren? Tijdens een Open Milieuraad over houtverbranding kregen we van drie experten inzichten die we graag met jou delen.
de m�the van ‘natuurlijk en onschadelijk’
Hout stoken wordt vaak verkocht als CO2-neutraal, maar vergis je niet: een natuurproduct kan wél schadelijk zijn. Bij houtverbranding komen stoffen vrij die allesbehalve onschuldig zijn. Denk aan:
• Fijn stof: Een boosdoener die de luchtwegen en longen beschadigt.
• Dioxines: Deze verstoren je vruchtbaarheid, hormoonbalans en immuunsysteem.
• PAK’s (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen): Teerachtige deeltjes die DNA-schade veroorzaken en kankerverwekkend zijn.
In Vlaanderen is de situatie zorgwekkend: houtverbranding door gezinnen zorgt voor maar liefst 50% van alle zeer fijne stofdeeltjes (PM2.5). Tijdens de winter overtreft de vervuiling door houtstook zelfs die van het wegverkeer.
een gezonde keuze begint bij jou
Wil je je woning verwarmen? Kies dan voor schone, hernieuwbare energie. Hiermee help je niet alleen het milieu, maar voorkom je ook overlast bij buren, die via luchtroosters, ventilatiesystemen of ramen de rook binnenkrijgen.
toch hout stoken? doe het slim
Kun je niet zonder je houtkachel? Zorg er dan voor dat je op de hoogte bent van de beste stookmethoden. Ook binnen de houtenergiesector zijn stappen gezet: lees hiernaast enkele praktische tips en tricks om de impact te beperken.
recht op gezonde lucht
Samen kunnen we ervoor zorgen dat iedereen kan genieten van schone lucht, net zoals we recht hebben op proper water en gezonde voeding.
Laat je gezelligheid hand in hand gaan met verantwoordelijkheid.
JE TOCH...:
Gebruik droog en zuiver (hard)hout zoals beuk, es ...
Steek het vuur van boven af aan
Gebruik geen (harshoudend) hout van naaldbomen
Verbrand nooit geverfd of behandeld hout (mdf, triplex...)
HOE WEET JE WANNEER JE BETER NIET STOOKT?
Via het weerbericht
Stook niet bij mistig/windstil weer of bij waarschuwing koolstofmonoxide (CO-vergiftiging)
Volg VMM online
VMM waarschuwt als de luchtkwaliteit niet goed is
Installeer de Belair-app op je smartphone
Zo heb je de actuele luchtkwaliteit en meldingen steeds op zak
Meer in�ormatie: https://www.bonheiden.be/Leven en wonen/Natuur milieu en duurzaamheid/Milieuhinder en klachten/ Stoken met hout https://www.vmm.be/lucht/lokaal/hout-het-gezond
STOOK
Bomen koesteren, kappen voorkomen
Onze verre voorouders wisten het al: bomen zijn onmisbaar. Ze bieden ons meer dan appels of kersen, ze bieden ook schaduw op hete dagen en ze produceren zuurstof en bufferen regenwater. En laten we eerlijk zijn, alleen al het kijken naar deze groene reuzen doet ons goed. Wist je dat de inheemse zomereik bijvoorbeeld voedsel biedt voor wel duizenden soorten?
Deze positieve effecten nemen toe naarmate de boom ouder en groter wordt. Oudere bomen zijn dus veel waardevoller dan jonge aanplant. Daarom moeten we ons bestaande boombestand goed beheren, koesteren en het kappen van bomen voorkomen.
Toch kunnen bomen ook hun keerzijde hebben. Wortels die de bestrating opbreken of leidingen beschadigen, schaduw die andere planten de groei ontneemt, of allergieën die verergeren. Tijdens stormachtige dagen kunnen ze zelfs gevaarlijk zijn. Hoewel de meeste mensen het nut van bomen erkennen, verandert dat soms als het gaat om de bomen in hun eigen omgeving. Dan kan al snel het gevoel overheersen van ‘overlast’.
Veel van die ‘overlast’ kan voorkomen worden. Door bestaande bomen hun ruimte niet af te nemen of nieuwe aanplant de ruimte te geven die ze nodig heeft. Bij het planten is het cruciaal om de juiste standplaatsmaatregelen te nemen.
Het begint al bij de keuze van de boomsoort. Hoe groot mag de boom worden? Is de bodem geschikt voor de boom die ik wil? Bij het planten vraagt ook het plantgat bijzondere aandacht. Bomen hebben immers een goede start nodig. Vraag je tuinaannemer of tuinarchitect om de richtlijnen te volgen voor groenaanleg uit het zogenaamde ‘Standaardbestek 250’. Hoewel deze regels bedoeld zijn voor werken in de openbare sector, zijn ze even waardevol voor particulieren.
Heb je dan toch nog last van overhangende takken of te veel schaduw op je zonnepanelen? Schakel dan een deskundige boomexpert in. Afhankelijk van de boomsoort kan een expert de beste oplossing bieden: innemen, uitlichten, kandelaberen of periodieke uitdunning zijn enkele mogelijkheden.
Kapvergunning en heraanplantverplichting
Denk je eraan om een boom te kappen of drastisch in te snoeien? Hou er dan rekening mee dat er vaak een vergunning nodig is: een gemeentelijke kapvergunning, een omgevingsvergunning of een kapmachtiging van het Agentschap Natuur en Bos.
Vaak verplicht de vergunning ook tot een heraanplant. Je kan hiervoor een keuze maken uit een lijst van bomen die onze gemeente heeft goedgekeurd. Check hiervoor even de website van onze gemeente.
QR-code kapvergunning
“Bomen helpen ons om de gevolgen van klimaatverandering te temperen”
Wim Peeters - Lezing ‘Bomen weerbaar maken tegen klimaatverandering’ Open Milieuraad
Doe mee!
Samenaankoop bomen en hagen
Elk najaar organiseert de Milieuraad een samenaankoop van bomen, hagen, bessenstruiken en fruitbomen. Sinds een paar jaar is er ook een aanbod van enkele zuilbomen, bedoeld voor kleinere tuinen.
Bonheiden is een groene en bomenrijke gemeente, en dat willen we graag zo houden. Met deze samenaankoop kunnen we ervoor zorgen dat het unieke karakter van onze gemeente bewaard en versterkt wordt. Bomen en hagen leveren bovendien een belangrijke bijdrage aan het leefklimaat en de biodiversiteit. De assortimentslijst die de Milieuraad voorstelt, wordt geregeld afgetoetst aan lijsten met boomsoorten waarvan uit onderzoek en ervaring is vastgesteld dat ze voldoende bestand zijn tegen extremer klimaat: hitte, droogte, wateroverlast… . Het accent ligt op plantgoed van inheemse en ingeburgerde soorten die het ook goed doen in onze bodems.
Voor kleinere tuinen of voortuinen is er een aanbod van een aantal zuilbomen.
Deze bomen hebben dezelfde eigenschappen als de soort waaruit ze geselecteerd zijn. Denk aan de bloeiwijze of de herfstverkleuring. Met hun slanke silhouet zorgen zuilbomen voor de nodige dynamiek en schaduw in de tuin, zonder deze helemaal in beslag te nemen of zonder de opbrengst van zonnepanelen te verminderen.
Bestellingen kunnen geplaatst worden vanaf half september tot eind oktober. Het afhaalmoment voor plantgoed wordt georganiseerd tegen eind november. Hou zeker de gemeentelijke informatiekanalen in de gaten.
Meer informatie over de kenmerken en de standplaats van de aangeboden soorten vind je op de website Natuurlijke Tuinen (2820vraagt.be).
moobSept.enhaagplantac
QR-code Natuurlijke Tuinen
De strijd om stilte, de kracht van stilte
Lawaaihinder neemt toe, ook in onze gemeente. Auto’s die te snel over de wegen scheuren, vrachtwagens die zwaar beladen over onze steenwegen denderen, het snerpen van opgefokte bromfietsen of het gebrom van opstijgende of dalende vliegtuigen... Het zijn geluiden die onze rust verstoren. Daarnaast zijn er ook zomerse feestjes vol decibels, grasmaaiers, bladblazers of het onophoudelijke geblaf van honden. Deze geluiden hebben bewust of onbewust een effect op ons.
Niet alleen onze oren kunnen onder geluid lijden, er zijn ook verhoogde risico’s op hart- en vaatziektes. Geluidsoverlast in de nacht kan onze slaap beïnvloeden, wat kan leiden tot slapeloosheid of chronische vermoeidheid. Geluid kan bijvoorbeeld ons leervermogen en onze concentratie aantasten. En het gebrek aan stilte heeft een impact op onze creativiteit. Maar bovenal is lawaai vaak een bron van ergernis. Ergernis heeft een eerder indirect gevolg voor de gezondheid: ergernis leidt immers tot stress, en van stress is het een relatief kleine stap naar andere gezondheidseffecten. Het aantal decibels is een bron van ergernis, maar ook het soort lawaai. Zo zou lawaai van vliegtuigen als hinderlijker worden ervaren dan dat van wegverkeer, en wegverkeer zorgt op zijn beurt voor meer ergernis dan spoorverkeer...
Een geluidssterkte rond de 50 dB wordt doorgaans als aangenaam ervaren. Dat komt overeen met het geluid van een normale regenbui. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zachte regengeluiden vaak in ontspannings- en meditatiemuziek worden gebruikt om de kracht van stilte te versterken en om ons brein na een drukke dag tot rust te laten komen. In een stiltegebied wordt gestreefd naar een geluidsniveau dat de natuurlijke stilte zoveel mogelijk benadert. Het geluidsniveau mag er overdag niet hoger zijn dan 30 tot 40 dB.
De tolerantie voor geluidshinder verschilt van persoon tot persoon. Maar wanneer wordt geluid volgens de wet eigenlijk lawaai? Wat is te luid? In de VLAREM (Vlaamse Reglementering Milieu), een regelgeving die de milieuvergunningen en milieubescherming regelt, vind je geluidsnormen voor verschillende bronnen zoals verkeer, industrie, evenementen, en woningen. Ook in het politiereglement vind je hierover richtlijnen.
“In stiltegebieden mag het geluidsniveau niet hoger zijn dan 30 dB. Dat komt overeen met het geluid van zacht gefluister.”
QR-code politiereglement
Wat kunnen we doen?
Minder hard rijden bijvoorbeeld. Daardoor verminder je het rolgeluid dat je auto veroorzaakt. Voor bewoners langs onze betonwegen kan dat een groot verschil maken. Langzamere voertuigen veroorzaken sowieso minder geluidsoverlast.
De zondagsrust respecteren is een ander voorbeeld. Lawaaierig tuinwerk op zondag kan nogal wat mensen enerveren. Elektrisch aangedreven bladblazers, grasmaaiers, heggenscharen en andere tuintoestellen kunnen soelaas bieden.
Feestje gepland? Overweeg eens een ‘silent party’. Je kan tijdens je tuinfeest het volume van je muziekinstallatie beperken of je kan samen met je gasten via draadloze hoofdtelefoons naar muziek luisteren, zodat de omgeving niet wordt verstoord. Ook studerende jeugd zal je dankbaar zijn tijdens blokperiodes...
Er zijn dus wel degelijk kleine acties die we kunnen ondernemen om stilte meer kans te geven en om natuurlijke geluiden, zoals vogelgezang of het ruisen van de wind, de bovenhand te laten krijgen. Bedenk dat ook jij soms nood hebt aan rust en stilte, zonder lawaai veroorzaakt door je medemens...
Meer duiding
Er zijn veel interessante websites die je meer achtergrondinformatie verstrekken over de gezondheidseffecten van lawaai en stilte of hoe je je kan beschermen. Neem als startpunt alvast een kijkje op https://www.health.belgium. be/nl/geluid-en-gezondheid
QR-code Health Belgium
In memoriam
“Maurice, de eekhoorn, heeft het drukke ochtendverkeer niet overleefd.”
Ze brengen veel vreugde en vrolijkheid in onze tuinen: egels, eekhoorns, padden of reeën. Helaas treffen we ze onderweg maar al te vaak roerloos of platgereden aan.
Op onze wegen rijden steeds meer auto’s, bestelwagens en vrachtwagens. Met alle gevolgen vandien voor de veiligheid van de mens, maar ook voor het welzijn van wilde dieren.
“Doof
de verlichting wanneer ze niet noodzakelijk is of geen zin heeft.”
QR-code Omgeving Vlaanderen
Het licht aanlaten in de tuin? Beter niet
Lichtvervuiling zorgt voor lichthinder. Volgens de wetenschap is licht ‘vervuilend’ als er een zogenaamde verhoogde helderheid is van de nachtelijke omgeving door overmatig en verspillend gebruik van kunstlicht. Het gevolg hiervan is lichthinder, of met andere woorden de overlast die mensen, dieren en planten ervaren van te hevig kunstlicht. Het gaat hierbij niet enkel om hinder door verblinding of verstoring door de lichtbron zelf, maar ook om vermindering van de nachtelijke duisternis.
Sinds 1997 is lichthinder een thema van de Vlaamse milieuplanning. Het beleid richt zich in de eerst plaats op sensibilisering en bewustzijnsvergroting. In het VLAREM, het Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning, vind je de algemene voorwaarden.
Steek je licht op! Ga eens rondneuzen op https://omgeving.vlaanderen.be/nl/beleid-lichthinder.
Wat
• zorg ervoor dat het licht zoveel mogelijk op het gewenste object of de gewenste zone schijnt
• voorkom overbodige verlichting
• hou het vermogen van de lamp zo laag mogelijk en gebruik energiezuinige lampen en aangepaste verlichtingstoestellen
Wanneer
• het verlichtingsniveau moet niet altijd even hoog zijn: gebruik beheersystemen en bewegingsmelders
• doof de verlichting wanneer ze niet noodzakelijk is of geen zin heeft
• hou rekening met andere vormen van verlichting die aanwezig zijn
Hoe
• kies een verlichtingstoestel dat de lichtbron zo goed mogelijk afschermt
• vermijd direct zicht op de lamp
• vermijd lichtbronnen die boven de horizontale as schijnen
• laat het licht van boven naar beneden schijnen
• verlicht gelijkmatig
Deelmobiliteit en je mobiliteit delen
Autodelen of fietsdelen? Onze gemeentewebsite maakt je wegwijs in een mooi aanbod. Van elektrische auto’s die luisteren naar de naam Zohra of Lola tot een elektrische deelbakfiets. Als je niet al te veel kilometers doet is het misschien interessant voor jou om je eigen wagen te delen. Of misschien is het een optie voor jou om je auto niet meer te vervangen en wil je je aansluiten bij een autodeelgroep rond één gedeelde privéwagen. Hoe dan ook: deelmobiliteit is goed voor je portemonnee en goed voor het klimaat.
Klimavelo: samen onderweg in onze gemeente
Met de fietstaxi’s bieden de vrijwilligers van Klimavelo minder mobiele mensen de mogelijkheid om zich op een duurzame manier te verplaatsen.
Heb je moeite om zelf naar de bakker, de tandarts, de kinesist of het ziekenhuis te gaan ? Of heb je zin in een ontspannend ritje in de buitenlucht, gewoon voor het plezier ?
De vrijwilligers van Klimavelo brengen je er graag naartoe – veilig, comfortabel en met een glimlach! Je hoeft alleen maar te genieten van het uitzicht, het gezelschap en het gevoel van vrijheid.
Klimavelo: vrijwillig jouw mobiliteit delen
Wens je je steentje bij te dragen aan een duurzame en inclusieve gemeente en ben je graag met de fiets onderweg? Dan kan je je als vrijwilliger opgeven. Je krijgt een opleiding om de nodige behendigheid te ontwikkelen en je kiest zelf de momenten waarop je beschikbaar bent om de ritten te rijden.
QR-code Klimaan
Je bent in beweging, in de buitenlucht en je kan tegelijk een gezellig babbeltje slaan. Ideaal om de gelukshormonen de bovenhand te geven!
Voor meer informatie als passagier of als vrijwilliger kan je terecht op de website : klimavelo.klimaan.be of stuur een mail naar klimavelo@klimaan.be
Over Klimaan vzw Klimaan vzw is een beweging van geëngageerde burgers die zich inzet voor een duurzamere wereld waarin we zorgzaam omgaan met onze grond, onze materialen, onze lucht, onze energie en ons water. Hierbij staat het welzijn van iedere burger centraal.
Meer info: https://klimaan.be
Kunstgras is verharding, net als een tegelterras
Voor het aanleggen van ‘verhardingen’ zoals opritten, zwembaden, siervijvers, terrassen,... is vaak een omgevingsvergunning vereist. Wist je dat ook kunstgras wordt beschouwd als verharding?
Bij verharding gaat het niet zozeer over het al dan niet waterdoorlatend zijn van het materiaal, maar wel over het feit dat de bodem op een kunstmatige manier wordt afgedekt.
Het onvergund verharden is evenwel een stedenbouwkundig misdrijf waar het lokale handhavingsbeleid steeds zwaarder aan tilt omwille van de huidige klimaat- en waterproblematiek.
QR-code Duurzaam Bonheiden
Overmatige verhardingen leiden immers tot een groter risico op overstromingen, minder waterinfiltratie of hitteproblemen. Daarom is ook ontharding een thema dat meer en meer aandacht krijgt. Wist je overigens dat bermen die tot het openbaar domein behoren niet zonder toelating van de gemeente verhard mogen worden?
Check dus best even bij de Milieudienst mocht je van plan zijn om te verharden, maar ook als je de berm wil ontharden. Samen met de groenambtenaar kan je bekijken in welke mate de berm langs jouw perceel kan aansluiten op het bermenplan van onze gemeente.
Consulteer https://www.bonheiden.be/ natuur-milieu-duurzaamheid voor updates en laat ons weten waarmee we jou kunnen vooruit helpen.
QR-code Milieudienst
DOEMEE!
Milieu- en klimaatkalender
Boeiende �������� en �������� doorheen het jaar
Afvalreductie en verse eieren dankzij de ����������� in april
Inspirerende �������� ����� ����������� ������ in juni
Jaarlijkse ������������ ����� �� ����� vanaf september
“Hou Rijmheide, de digitale nieuwsbrief of de sociale mediaknalenvan onze gemeente in de gaten voor concrete data en inschrijvingsmodaliteiten, of contacteer ons via milieuraad.bonheiden@gmail.com”
Febr #iktrekhetmijaan (vroeger: Dikke truiendag)
April Kippenactie – start bestelperiode (elk oneven jaartal)
Mei Maai mei niet
Mei Garageverkoop
Juni Fietslus natuurlijke tuinen
Sept Samenaankoop bomen en hagen – start bestelperiode
Sept Week van de Mobiliteit
Okt Week zonder vlees
Okt Week van het bos
Verantwoordelijke uitgever: Paul Ragé, voorzitter Milieuraad | Redactie en foto’s: An Claes, André Ceulemans, Katrien Hoebeke, Rudy Meeus, Leo Moons, Paul Ragé, Patrick Van Assche, Steven Vandoorne, Monique Van Hiel, Jan Van Puymbroeck, Eddy Peeters en de Milieudienst van Bonheiden | Vormgeving: Katrien Hoebeke en Communicatiedienst Bonheiden | 2025
